Chirurgie bij kanker,voor- en nadelen van operatieve verwijdering van een tumor

4
 Chirurgie bij kanker Voor- en nadelen van operatieve verwijdering van een tumor Nieuwsbericht - februari 2008 – jaargang 11 De meest toegepaste behandeling bij kanker is operatieve verwijdering van een tumor, ofwel oncolo-  gische ch irurgie. Deze be handeling van kank er is ook d e meest we rkzame: gemidd eld leidt h et in 50% van de gevallen tot blijvende genezing. Wel wordt een operatie vaak gevolgd door chemotherapie en/of bestraling, maar een operatie geeft meer kans op genezing dan chemotherapie of bestraling alleen. Helaas is een operatie niet bij alle tumoren mogelijk, bijvoorbeeld vanwege een lastig te opereren plek in het lichaam of plaatselijke doorgroei in andere weefsels of organen. Ook bij uitzaaiingen is het soms niet meer zinvol om te opereren. In deze folder bespreken we de voor- en nadelen van een operatie bij kaker en de optimale voor- en nazorg. VOORDELEN VAN OPERATIE Wanneer een tumor helemaal (radicaal) verwijderd kan worden voordat deze zich heeft uit- gezaaid, dan is de kans op b lijvende genezing het grootst. Maar ook als een tumor niet geheel verwijderd kan worden of als er al sprake is van uitzaaiingen, is een operatie soms toch aan te raden. Bijvoorbeeld wanneer een tumor tegen andere organen drukt, wat pijnlijk is of gevaarlijk kan zijn. Oo k kan een groeiende tumor het lichaam zoveel energie kosten, dat het beter is deze te verwijderen. NADELEN VAN OPERATIE Een operatie betekent vaak een zware belasting voor het lichaam en het herstellen kost veel ener- gie. Veel kankerpatiënten gaan een operatie al verzwakt in, door de energie die de groei van een tumor heeft gekost. Voor een operatie is bovendien een narcose nodig, en hoewel dit tegenwoordig vrij veilig is, geeft het toch vaak restverschijnselen zoals moeheid. Een groot nadeel va n operaties is dat er altijd het risico bestaat van beschadiging van belangrijke organen; zelfs bij heel ervaren chirurgen gaat het toch wel eens mis. Daarnaast kunnen er tijdens en na een operatie complicaties ontstaan, zoals wondinfecties bijvoorbeeld. T ot slot, het komt voor dat er geop ereerd wordt, terwijl dat mogelijk niet nodig was: voor veel op eraties is niet wetenschappelijk bewe- zen dat deze echt tot e en beter eindresultaat leiden. Dit wordt tegenwoordig wel beter onderkend. Zo zullen artsen b ij prostaatkanker langer afwachten hoe een tumor zich ontwikkelt voordat men besluit in te grijpen. Ondanks de genoemde nadelen blijft een operatie de meest aangewezen behandeling bij kanker, met de grootste kans op genezing. Hier- onder bespreken we wat uzelf kunt doen om zo goed mo gelijk een operatie in te gaan en het herstel te bespoedigen. MAATREGELEN VÓÓR DE OPERATIE OPTIMALE VOEDINGSTOESTAND Veel kankerpatiënt en zijn op het moment dat d e kanker wordt ontdekt vermagerd en ver- zwakt. Vaak is hun voedingstoestand slecht en zijn er weinig eiwitten beschikbaar. Eiwitten zijn nu juist hard nodig vo or het weefselherstel en om het af weersysteem te ‘voeden’ . Het is daarom van groot belang in de weken en dagen voor een operatie goed te eten. Vaste n voor een operatie is daarom niet aan te raden. Zelfs een vastenperiode van langer dan vier tot zes uur kan al nadelig zijn. Tot voor kort werd het als absoluut noodzakelijk beschouwd dat de maag leeg is tijdens een operatie. Reden daarvoor is dat er maaginhoud via de slokdarm omhoog kan komen, wat tot een longontsteking kan leiden. Dit blijkt echter maar zelden voor te komen en de nadelen van deze benadering zijn groot. Volgens nieuwe inzicht en zou eten toegestaan zijn tot vier uur voor de operatie, en drinken tot twee uur ervoor. Extra eiwitten, beter resultaat Recent onderzoek wees uit dat z orgen voor extra eiwitten bij veel mensen daadwerkelijk tot een gunstiger resultaat van de behandeling leidt. Zo bleek bij mensen met kanker in het ho ofdhals-gebied de gemiddelde overleving met 29 tot 77 maand en toe te nemen, wanneer ze rond het op eratietijdstip extra glutamine (een aminozuur, bouwsteen van eiwitten) kregen toegediend. VOOR ONDERZOEK NAAR REGULIERE EN AANVULLENDE THERAPIEËN  STICHTING N ATIONAAL FONDS TEGEN KANKER Stichting Nationa al Fonds tegen Kanker -W .G. Plein 187 -1054 SC Amsterdam -ING 207205- T 020 530 49 33 - [email protected] -www.tegenkanker.nl

description

Stichting Nationaal Fonds tegen Kanker, nieuwsbrief over chirurgie bij kanker, Voor- en nadelen van operatieve verwijdering van een tumor

Transcript of Chirurgie bij kanker,voor- en nadelen van operatieve verwijdering van een tumor

5/9/2018 Chirurgie bij kanker,voor- en nadelen van operatieve verwijdering van een tumor - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/chirurgie-bij-kankervoor-en-nadelen-van-operatieve-verwijdering-van-een-tumor 1/3

 

Chirurgie bij kankerVoor- en nadelen van operatieve verwijdering van een tumor

Nieuwsbericht - februari 2008 – jaargang 11

De meest toegepaste behandeling bij kanker is operatieve verwijdering van een tumor, ofwel oncolo-

 gische chirurgie. Deze behandeling van kanker is ook de meest werkzame: gemiddeld leidt het in 50%

van de gevallen tot blijvende genezing. Wel wordt een operatie vaak gevolgd door chemotherapie en/of 

bestraling, maar een operatie geeft meer kans op genezing dan chemotherapie of bestraling alleen.

Helaas is een operatie niet bij alle tumoren mogelijk, bijvoorbeeld vanwege een lastig te opereren plek

in het lichaam of plaatselijke doorgroei in andere weefsels of organen. Ook bij uitzaaiingen is het soms

niet meer zinvol om te opereren.

In deze folder bespreken we de voor- en nadelen van een operatie bij kaker en de optimale voor- en

nazorg.

Voordelen Van operatieWanneer een tumor helemaal (radicaal) verwijderd kan worden voordat deze zich heet uit-

gezaaid, dan is de kans op blijvende genezing het grootst. Maar ook als een tumor niet geheel

verwijderd kan worden o als er al sprake is van uitzaaiingen, is een operatie soms toch aan te

raden. Bijvoorbeeld wanneer een tumor tegen andere organen drukt, wat pijnlijk is o gevaarlijk

kan zijn. Ook kan een groeiende tumor het lichaam zoveel energie kosten, dat het beter is deze

te verwijderen.

nadelen Van operatieEen operatie betekent vaak een zware belasting voor het lichaam en het herstellen kost veel ener-

gie. Veel kankerpatiënten gaan een operatie al verzwakt in, door de energie die de groei van een

tumor heet gekost.

Voor een operatie is bovendien een narcose nodig, en hoewel dit tegenwoordig vrij veilig is, geet het toch vaak restverschijnselen zoals

moeheid.

Een groot nadeel va n operaties is dat er altijd het risico bestaat van beschadiging van belangrijke organen; zels bij heel ervaren chirurgen

gaat het toch wel eens mis.

Daarnaast kunnen er tijdens en na een operatie complicaties ontstaan, zoals wondinecties bijvoorbeeld.

Tot slot, het komt voor dat er geopereerd wordt, terwijl dat mogelijk niet nodig was: voor veel operaties is niet wetenschappelijk bewe-

zen dat deze echt tot een beter eindresultaat leiden. Dit wordt tegenwoordig wel beter onderkend. Zo zullen artsen bij prostaatkanker

langer awachten hoe een tumor zich ontwikkelt voordat men besluit in te grijpen.Ondanks de genoemde nadelen blijt een operatie de meest aangewezen behandeling bij kanker, met de grootste kans op genezing. Hier-

onder bespreken we wat uzel kunt doen om zo goed mogelijk een operatie in te gaan en het herstel te bespoedigen.

Maatregelen Vóór de operatie

optiMale VoedingstoestandVeel kankerpatiënten zijn op het moment dat de kanker wordt ontdekt vermagerd en ver-

zwakt. Vaak is hun voedingstoestand slecht en zijn er weinig eiwitten beschikbaar. Eiwitten zijn

nu juist hard nodig voor het weeselherstel en om het aweersysteem te ‘voeden’. Het is daarom

van groot belang in de weken en dagen voor een operatie goed te eten.

Vasten voor een operatie is daarom niet aan te raden. Zels een vastenperiode van langer dan

vier tot zes uur kan al nadelig zijn. Tot voor kort werd het als absoluut noodzakelijk beschouwd

dat de maag leeg is tijdens een operatie. Reden daarvoor is dat er maaginhoud via de slokdarm

omhoog kan komen, wat tot een longontsteking kan leiden. Dit blijkt echter maar zelden voor

te komen en de nadelen van deze benadering zijn groot. Volgens nieuwe inzichten zou eten

toegestaan zijn tot vier uur voor de operatie, en drinken tot twee uur ervoor.

ex w, Recent onderzoek wees uit dat zorgen voor extra eiwitten bij veel mensen daadwerkelijk tot een

gunstiger resultaat van de behandeling leidt. Zo bleek bij mensen met kanker in het hoodhals-gebied

de gemiddelde overleving met 29 tot 77 maanden toe te nemen, wanneer ze rond het operatietijdstip

extra glutamine (een aminozuur, bouwsteen van eiwitten) kregen toegediend.

voor onderzoek naar reguliere en aanvullende therapieën

STICHTING NATIONAAL FONDS

TEGEN KANKER

Stichting Nationaal Fonds tegen Kanker -W.G. Plein 187 -1054 SC Amsterdam -ING 207205- T 020 530 49 33 [email protected] -www.tegenkanker.nl

5/9/2018 Chirurgie bij kanker,voor- en nadelen van operatieve verwijdering van een tumor - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/chirurgie-bij-kankervoor-en-nadelen-van-operatieve-verwijdering-van-een-tumor 2/3

 

Werken aan spieren en conditieSpieren bevatten vooral eiwitten. Mensen met veel spieren hebben dus veel eiwitten in reserve, die daardoor tijdens en na een operatie

makkelijker gemobiliseerd kunnen worden.

Daarnaast is een goede conditie van groot belang. Zowel omdat aan het hart en de longen tijdens narcose en operatie hogere eisen

gesteld worden, als om opgewassen te zijn tegen de operatiestress.

Wie daartoe ook maar enigszins in staat is, zou voor een operatie daarom zoveel mogelijk aan spieropbouw en conditieverbetering

moeten doen.

Kankercellen kun je niet wegdenken. Je moet ze bestrijden […]. Maar het is ook zo dat je lichaam de behandeling moet ondergaan. Als je

 probeert lij en leden in conditie te houden en anatiek sport, helpt je dat de behandeling aan te kunnen.

Peter Huijgens, hoogleraar hematologie, VUmc

 Amsterdam en behandelaar van zwemmer Maarten van der Weijden. In: NRC 23 augustus 2008

afWeersysteeM VersterkenTijdens en na een operatie krijgt het aweersysteem een hoop werk te verrichten. Er moet weesel agebroken en hersteld worden en

indringers en losgeraakte kankercellen moeten bestreden worden. In ziekenhuizen zijn veelal meer en gevaarlijker bacteriën dan thuis.

Een optimaal aweersysteem is dus juist op dit moment van groot belang. Goede voeding en een zo goed mogelijke conditie zijn daarvan

de pijlers. Maar waarschijnlijk is ook het gebruik van extra voedingssupplementen gunstig. Stellige uitspraken kunnen we daarover nogniet doen, omdat verder onderzoek het denitieve bewijs nog moet leveren, maar het lijkt zeer waarschijnlijk dat aweerbevorderende

middelen (zoals vitamine C, cranberry, kurkuma, melatonine e.d.) een gunstig efect hebben.

Een arts gespecialiseerd in de niet-toxische tumortherapie kan u hierbij helpen.

ontspanning zoekenStress heet een negatieve invloed op ons immuunsysteem. Het verminderen van stress voor een operatie is daarom belangrijk. De artsen

en verpleging kunnen hierbij helpen, bijvoorbeeld door goede inormatie te geven en open te staan voor vragen en twijels. Ervoor

zorgen dat van tevoren alles thuis goed geregeld is, geet ook de nodige rust. Lichaamsbeweging kan ook helpen tegen stress, evenals

ontspanningtechnieken als yoga en meditatie. Soms kan psychologische begeleiding uikomst bieden, vooral bij angst- en depressieve

klachten. Aarzel niet om hulp te vragen o te zoeken als u daar behoete aan heet.

keuze Van het ziekenhuisVroeger was het vrijwel vanzelsprekend dat men geopereerd werd in het plaatselijke ziekenhuis, waar de diagnose meestal ook gesteld

was. Oncologie is echter steeds meer een gespecialiseerd vak geworden; er zijn inmiddels zels voor verschillende kankersoorten speci-

eke behandelcentra. Over het algemeen geldt: hoe gespecialiseerder de artsen, hoe beter de resultaten. Maar dit gaat niet altijd op en

biedt ook geen garantie. Het is in elk geval belangrijk dat u vertrouwen heet in het ziekenhuis en de chirurg(en) die u zullen opereren.

Probeer daarom na te gaan hoe de kwaliteit van de zorg in het ziekenhuis is. Via de zorgverzekeraars worden tegenwoordig regelmatig

ziekenhuizen vergeleken en de resultaten daarvan zijn soms op internet te vinden.

Schroom ook niet zel na te vragen hoeveel ervaring de chirurg heet met de betrefende operatie; zeker bij minder voorkomende opera-

ties is de vaardigheid van de chirurg van groot belang.

En mocht u nog twijels hebben over de diagnose o de voorgestelde behandeling, aarzel dan niet om een second opinion aan te vragen

in een ander ziekenhuis. Dit is tegenwoordig vaak meeverzekerd, maar zels als dat niet zo is: uw gezondheid is het waard.

Maatregelen na de operatiesnel MobiliserenWerd er vroeger rust voorgeschreven na een operatie, tegenwoordig proberen ziekenhuizen patiënten zo snel mogelijk te mobiliseren, o-

wel: zo snel mogelijk uit bed te krijgen. Dit blijkt heel belangrijk. Niet alleen voor het voorkomen van trombose (bloedstolsels) maar ook

om hart, longen en spieren weer te gebruiken en de bloeddoorstroming en het immuunsysteem te stimuleren. Ook de darmen komen

zo weer sneller op gang. En als de darmen weer goed werken, kan er beter gegeten worden, wat weer goed is voor de algehele conditie.

Neem ook niet automatisch genoegen met het standaard ziekenhuisvoedsel. Hoewel daar veel aan verbeterd is de laatste jaren, kan bij-

voeding met extra eiwit en andere essentiële voedingsstofen het overwegen waard zijn. Bespreek dit van tevoren met arts en verpleging

en zorg er desnoods zel voor.

Middelen tegen pijn en MisselijkheidPijn en misselijkheid kunnen het snel mobiliseren soms belemmeren. Er bestaan goede pijnstillers maar verreweg de meeste daarvan

hebben ook bijwerkingen, zoals het verminderen van de darmwerking en maagklachten. Probeer dus met zo weinig mogelijk pijnstillerstoe te kunnen. Acupunctuur o acupressuur zijn bewezen efectieve behandelingen bij pijn en kunnen wellicht een goed alternatie zijn.

Ook tegen de misselijkheid bestaan redelijk efectieve medicijnen, maar ook hier zijn de bijwerkingen een nadeel. Een natuurlijk middel

tegen misselijkheid is gember, wat ook de darmunctie stimuleert, maar ook acupunctuur kan helpen tegen misselijkheid.

Stichting Nationaal Fonds tegen Kanker -W.G. Plein 187 -1054 SC Amsterdam -ING 207205- T 020 530 49 33 [email protected] -www.tegenkanker.nl

5/9/2018 Chirurgie bij kanker,voor- en nadelen van operatieve verwijdering van een tumor - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/chirurgie-bij-kankervoor-en-nadelen-van-operatieve-verwijdering-van-een-tumor 3/3

 

thuis herstellenZiekenhuizen zijn absoluut noodzakelijk voor onze gezondheidszorg, en de wereld zou er een

stuk slechter aan toe zijn als ze niet bestonden. Maar toch is een ziekenhuis ook een ziekmakende

omgeving, zowel door de hogere besmettingskans met bacteriën als door het eit dat er allemaal

patiënten liggen en de gesprekken vaak weinig opbeurend over gezondheidsproblemen gaan.

Zodra het kan thuis verder herstellen, is over het algemeen dan ook aan te raden.

goede VoedingOok na de operatie geldt dat goede voeding heel belangrijk is voor een optimaal herstel. Maar over

voeding bestaan zeer verschillende inzichten; voedingsleer is een zich snel ontwikkelend gebied.

Vertrouw dus niet op de standaard dieetvoorschriten, maar bouw zel kennis op o roep de hulp

in van een voedingsdeskundige (bijvoorbeeld een natuurarts) die op de hoogte is van de nieuwste

ontwikkelingen.

Ook op onze website kunt u voedingsadviezen voor kankerpatiënten vinden, o in de speciale

older die we daarover hebben uitgebracht (Voeding tegen Kanker).

beWegingOok na een operatie blijt zoveel mogelijk beweging van groot belang voor een optimaal herstel.

Maar zeker vlak na een operatie zal dit langzaam opgebouwd moeten worden. Overdrijven bete-

kent namelijk extra stress en kan het herstel juist schaden. Overleg bijvoorbeeld met een sport-school bij u in de buurt voor een op maat gesneden ‘revalidatieschema’.

“[Artsen moeten] Eerlijk zijn, maar ook vertrouwen geven, want dat maakt dat patiënten op hun fets stappen, o in elk geval in

beweging blijven. Dat is goed voor het lichaam. Je houdt eetlust. Het helpt om sterk te blijven en de behandelingen te kunnen onder-

 gaan. Als je je spieren niet gebruikt word je slap en ben je eerder moe. Je gaat in bed liggen, je kunt trombose krijgen en daar kun je

aan dood gaan.”

Bob Pinedo, hoogleraar geneeskundige oncologie, VUmc Amsterdam. In: NRC 23 augustus 2008

VoedingssuppleMenten

Er bestaan sterke aanwijzingen dat bepaalde voedingssupplementen na een operatie het herstel kunnen bevorderen. Eerder is al hetaminozuur glutamine genoemd, maar ook stofen die de energiestowisseling van de cellen kunnen bevorderen (vnl. B-vitaminen), die

kunnen helpen met ontgiten (mariadistel, algenextracten, kurkuma), ontstekingsremmend werken (omega-3 vetzuren) en antioxidan-

ten (o.a. selenium, vitamine E, A en C, groene thee-extract) dragen daaraan bij. De laatste tijd staan ook de zogenaamde. neo-angioge-

nese remmers sterk in de belangstelling. Dit zijn stofen die de nieuwvorming van bloedvaten kunnen verminderen. Dat is uiteraard niet

nuttig tijdens de herstelase van een operatiewond, maar kan daarna wél nuttig zijn om groei en uitzaaiing van achtergebleven tumor-

weesel tegen te gaan.

N.B. Het gebruik van voedingssupplementen vergt veel kennis, zeker bij de behandeling van kanker. Daarom is het verstandig niet zel allerlei

stofen te gaan slikken maar u te laten adviseren door een arts die hierin gespecialiseerd is.

saMenVattingDe operatieve verwijdering van een tumor is over het algemeen een werkzame behandeling bij kanker, met de meeste kans op genezing. Een

goede voorbereiding en nazorg kunnen helpen om de eventuele nadelen van een operatie te beperken en de kans op herstel te vergroten.

Goed geïnormeerd zijn, vertrouwen in de chirurgen, een zo goed mogelijke conditie, voldoende ontspanning, gezonde voeding en eventueel

voedingssupplementen, zijn allemaal actoren die hierbij kunnen helpen.

Het Nationaal Fonds tegen Kanker heet ook olders over de voor- en nadelen van chemotherapie en bestraling uitgebracht. U kunt deze

gratis bij ons opvragen. Adressen van natuurartsen en artsen die werken met niet-toxische tumortherapie zijn bij het Nationaal onds

tegen Kanker verkrijgbaar.

Stichting Nationaal Fonds tegen Kanker -W.G. Plein 187 -1054 SC Amsterdam -ING 207205- T 020 530 49 33 [email protected] -www.tegenkanker.nl

N.B. De inhoud van deze older bevat nadrukkelijk geen medische adviezen. De opzet van de auteurs is de lezer voor te lichten over voeding, therapieën en levensstijlen opdat u in overleg met uw

arts tot een eventuele toepasssing komt, die verantwoord is en bij u past. De auteurs kunnen dan ook geen verantwoordelijkheid dragen voor eventuele klachten die voortvloeien uit het opvolgen

van een algemene aanbeveling.