Centralisatie

Centralisatie

Centralisatie: Frankrijk

Karolingische rijk ca.800

Frankrijk, 12e eeuw

Frankrijk: 12e eeuw:        1314:

Bestuursinstellingen (centralisatie!)

Centralisatie: Engeland

Engeland?

Overzicht:

3 historische bronnen:• Tapijt van Bayeux

• Domesday Book

• Magna Charta

        Centralisatie?

Tapijt van Bayeux

Tapijt van Bayeux• Willem de Veroveraar (Normandië)• 1066• Slag bij Hastings• Koning Harold van Engeland

verslagen

Tapijt van Bayeux Motief: rechtvaardiging oorlog:• troon beloofd door Edward• Harold: eed van trouw en steun• Harold wordt zelf koning

Tapijt van Bayeux

Tapijt van BayeuxBetrouwbare historische bron?

Domesday Book

Domesday Book

Inhoud: overzicht eigenaars + hun bezittingen

Domesday Book

Waarom? inzicht in rijkdommen, belastingen!

Magna Charta

Magna Charta

• Charter• Jan zonder Land• 1215

Magna Charta

• Charter• Jan zonder Land• 1215

Historische context:• zwakke positie Jan zonder

Land• steun leenmannen in ruil voor

toegevingen

Magna Charta

Korte inhoud:1. oprichting Grote Raad, met

vertegenwoordigers van adel en clerus

• Grote Raad moet toestemming geven over nieuwe belastingen

• Londen en andere steden behouden hun oude vrijheden

• Arrestatie en opsluiting enkel na vonnis

• 25 baronnen controleren naleving

Magna Charta

Historische betekenis:

1. Absolute macht Engelse koning definitief gebroken

• Overgenomen in huidige Engelse wetgeving

• Eerste stap naar UVRM

Centralisatie?

Centralisatie: Heilig Roomse rijk

Heilig Roomse Rijk?

843                    huidige Duitsland

843                    huidige Duitsland

843                    huidige Duitsland

• 843: verdrag van Verdun• middenrijk verdween• Oost-Francië --> Duitsland

Heilig Roomse Rijk

"Rijkskerk"

"Rijkskerk"

• Kerk onderworpen aan gezag keizer

• Geestelijken kregen functies in bestuur

• geen scheiding kerk en staat

"Rijkskerk": macht bij keizer

"Rijkskerk": macht bij keizer

• Keizer vertrouwde grond en bestuursfuncties toe aan geestelijken (die geen wettige erfgenamen konden hebben!)

• Keizer benoemde de bisschoppen ('investituur' = het benoemen van bisschoppen)

11e eeuw: machtsstrijd keizer-paus

11e eeuw: machtsstrijd keizer-paus

• "investituurstrijd"

• over wie bisschoppen mocht benoemen

1122: Concordaat van Worms

1122: Concordaat van Worms

• "compromis"

• Keizer Hendrik V en paus Calixtus II

1122: Concordaat van Worms

• Paus mag voortaan bisschoppen benoemen (= 'geestelijke investituur')

• Keizer mag:o adviseren over

bisschopskeuzeo wereldlijke macht

verlenen (= 'wereldlijke investituur')

1356: Gouden Bul

1356: Gouden Bul

• Zeven feodale keurvorsten kiezen voortaan de keizer

• Keizer verliest, leenmannen winnen de machtsstrijd

Centralisatie?