BV-Nieuws 2015-5

32
Agenda Concreet Studiedagen Cursussen Opinie Mededelingen jaargang 2015 | december, nummer 5 Veel opleidingen in januari van start 5 BV Nieuws

Transcript of BV-Nieuws 2015-5

Page 1: BV-Nieuws 2015-5

Agenda Concreet Studiedagen Cursussen Opinie Mededelingen

jaargang 2015 | december, nummer 5

Veel opleidingen

in januari van start

5

BV Nieuws

Page 2: BV-Nieuws 2015-5

Betondag 6

BV-Nieuws | jaargang 2015 | december, nummer 52

INHOUD

Agenda

Bindmiddelen in betonAvondcollege over ijzersterkealternatieve bindmiddelen.21-1-2016 Houten

Nieuwjaarsbijeenkomst28-1-2016Zonnestraal Hilversum

Rekenen aan ultra-hogesterktebeton18-2-2016

Parkeergarages10-3-2016

Vezelbeton31-3-2016

MBO/HBO/TU-docentendag14-4-2016

Agenda 2

Concreet 5

Betondag 6

Studiedagen X

Cursussen 15

Mededelingen 28

X

7 31

Foto voorzijde: OV Terminal Arnhem, Betonprijs 2015

Beto

nrep

arat

ieO

ntw

erp

Wer

kvoo

rber

eidi

ng e

n U

itvo

erin

gTe

chno

logi

e

BV-NIEUWSCursussen2015

Bouwkuipen en keldersDoelDe cursus bouwkuipen en kelders behandelt het ontwerp en de uitvoering rekening houdend met de bodem- en grondwater-gesteldheid. Tevens wordt er gerekend aan onderwaterbetonvloeren.

ProgrammaDe cursus heeft plaats op vier achtereenvolgende dinsdagen.Dagdeel 1• Inleiding

Bouwput in breed perspectiefTrends voor de toekomst

• Ontwerpkeuzen • Risicosystematiek

Risicomanagement Monitoring/observational methode; contracten en verantwoordelijkheden

• Omgevingsbeïnvloeding

Dagdeel 2 • Wanden

Duurzaamheid en kostenInvloed op omgeving

• Trekelementen• Stempels & Gordingen

Ontwerp, detaillering, uitvoering• Onderwaterbetonvloeren

Dimensionering Werkvloeren

Dagdeel 3 • Vloeren

Interactie met onderwaterbeton en paalsystemen• Grondonderzoek

Parameterbepaling• Grondwater aspecten

Onderzoek en programma van eisen• Case

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Wapenen in praktijkDoelDe deelnemers de kennis en praktische vaardigheden bijbrengen die vereist zijn om zelfstandig wapenings- en sparingstekenin-gen te maken en betonconstructievormen op te zetten. De in-passing van wapening in de betonconstructie is daarbij leidend.

ProgrammaDe cursus bestaat uit negen middag-/avonden van zes lesuren. De lessen zijn tweewekelijks op woensdag.

Het middagprogramma is gewijd aan de theorie omtrent wap-ening. Daarbij wordt het Handboek Praktisch Wapenen gebruikt.In het avondprogramma wordt veel geoefend, worden tekenop-drachten besproken en nieuwe tekenopdrachten toegelicht.

De voorbeelden worden verduidelijkt met 3D-tekeningen, die mogelijke conflictsituaties inzichtelijk maken.

Halverwege de cursus is een bezoek aan een wapeningscentrale voorzien.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Aanvangsdatum

UtrechtExamenplaatsUtrecht

2 maart 2016Examendatum6 juli 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

2.085,-2.455,-

Cursusplaats Cursusdata

Utrecht 9, 16 en 23 maart 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.290,-1.520,-

15

Page 3: BV-Nieuws 2015-5

3

BV-NIEUWS2015

Ik kondig nu alvast aan dat 2017 een bijzonder jaar gaat worden voor de Betonvereniging:• dan organiseren we namelijk de 20e Betonprijs;• en de 60e Betondag;• en vieren we het 90 jarig bestaan van de Betonvereniging;• en organiseren we het internationale fi b-symposium in

Maastricht. Het fi b-symposium begint steeds meer vorm te krijgen. Het or-ganisatiecomité bestaat uit Wiepkje van den Burg (Betonver-eniging), Josef Hegger (Duitsland), Luc Taerwe (België) en Theo Salet (Nederland).De organisatie van de Scientifi c Committee ligt in handen van Dick Hordijk.

Betonprijs 2015 Terug naar 2015. Woensdagavond 18 november zijn de Beton-prijzen bekend gemaakt door Cees Brandsen in de Burgerzaal van Gemeente Rotterdam. Wat hebben we weer een geweldige projecten afgerond in het afgelopen jaar. Daar kan de volledige bouwbranche in Nederland heel trots op zijn: opdrachtgevers, ar-chitecten, ingenieursbureaus, bouwbedrijven en toeleveranciers.

CementklinkerproductieWe zijn eind oktober met het bestuur van de Betonvereniging op bezoek geweest bij de ENCI-groeve en cementfabriek te Maastricht. We hebben een rondleiding gehad van een zeer en-thousiaste Günther Gach, directeur van ENCI Maastricht. Deze high tech fabriek is het visitekaartje van de Heidelberg Groep als het gaat om verduurzaming van het productieproces van cement. Ik citeer nu de plaatselijke VVV:“De roemruchte ENCI fabriek. De Eerste Nederlandse Cement Industrie (ENCI) vormt een bij-zonder industrieel erfgoed. Een fabriek, met grote monumentale industriële panden waaronder bouwwerken van architect Peutz, sinds 1926 gelegen tussen de groene glooiingen van de Sint Pie-tersberg.In 2018 stopt de cementproductie………..”

Daarmee wordt bedoeld: in 2018 stopt de cementklinkerpro-ductie. We blijven namelijk wel cement malen in IJmuiden en Rotterdam.Met het stopzetten van de cementklinkerproductie verdwijnt we-derom een stuk maakindustrie uit Nederland. Dat de groeve wordt herontwikkeld en wordt overgedragen aan Natuurmonumenten is een fait accompli, maar ik zou toch graag een pleidooi willen hou-den voor het behoud van de duurzame cementklinkerproductie in Nederland. Want mondiaal bezien, lopen we daarmee voorop.

De MarktVorig jaar heb ik mijn zorgen geuit over de te lage winstmarge in de bouw. Afgelopen jaar hebben we de voortgaande negatie-ve gevolgen mogen ondervinden. Het aantal deelnemers op het speelveld van de grote projecten wordt steeds kleiner. Dat zal

op termijn een positief effect hebben op de winstmarge, maar het is ten koste gegaan van veel kennis en ervaring door het verlies van banen. Juist nu is versterking van het personeelsbestand met jonge goed opgeleide jongens en meisjes cruciaal voor het be-houd van de kwaliteit van de bouwbranche.

Dat de Betonvereniging daar-bij een belangrijke rol speelt is inmiddels genoegzaam be-kend. Ondanks de afgelopen magere jaren is het aantal studenten bij de Betonvereni-ging nauwelijks gedaald. Ook dit jaar nemen er weer meer dan 1000 studenten deel aan het grote gevarieerde aanbod opleidingen van de Betonver-eniging.

De mens en de Betonvereniging Zonder mensen, zonder medewerkers, zonder leden, zonder do-centen bestaat er geen Betonvereniging. Daarom is het goed om stil te staan bij het overlijden van prof dr ir Ton Bruggeling op 92 jarige leeftijd. Ton Bruggeling is van groot belang geweest voor de TU-Delft en zijn studenten (zie ook het BV Nieuws uitgave nummer 4 met bijdragen van Joost Walraven en Dick Stoelhorst).Daarnaast heeft Ton Bruggeling ook zijn sporen nagelaten bij de Betonvereniging. Tijdens de algemene ledenvergadering op 26 mei 1976 werd Ton Bruggeling tot voorzitter van de Beton-vereniging verkozen. In datzelfde jaar werd de Betonvereniging geherstructureerd. Tijdens het voorzitterschap van Prof. Brug-geling zijn uiteenlopende initiatieven tot ontwikkeling geko-men. Overleg met Betonverenigingen in de ons omringende landen, de jaarlijkse Studieprijs, de tweejaarlijkse Betonprijs, samenwerking met de Stichting KOMO, structurele uitbreiding van het cursusaanbod, oprichting van STUMICO zijn daar en-kele voorbeelden van. Bij zijn terugtreden als voorzitter tijdens de algemene ledenvergadering op 3 mei 1983 werd aan Prof Bruggeling dan ook het erelidmaatschap van de Betonvereni-ging verleend. Later is hem ook nog de erepenning van de Be-tonvereniging toegekend voor zijn grote inhoudelijke betekenis voor het Betonvak.

De directeur van de Betonvereniging Frens Pries is al sinds medio 2014 ziek. Vanaf eind 2014 tot medio 2015 heeft Frens diverse pogingen ondernomen om weer

De 58e Betondag, met als thema ‘Beton voor morgen’. Het gaat weer een prachtige Betondag worden,

met vele lezingen en exposanten.

Hans Ramler voorzitter van de Beton-vereniging spreekt de jaarrede uit

Page 4: BV-Nieuws 2015-5

terug te keren op het oude niveau, maar dat is tot nu toe niet gelukt. De bureaumedewerkers hebben onder de leiding van Wiepkje van den Burg de vereniging al langer dan een jaar op voortreffelijke wijze draaiende gehouden. U kunt zich voorstel-len dat zoiets een zware wissel trekt op het bureau. Vandaar dat we vanuit het bestuur versterking hebben aangetrokken in de persoon van Hans Moll als ad interim directeur van 1 septem-ber tot eind 2015.

Docenten BetonverenigingZoals eerder al gezegd, één van de belangrijkste pijlers onder het bestaan van de Betonverenging is het docentencorps. Uit de evaluaties blijkt dat docenten hoge scores behalen. Ook dit jaar hebben we uit de hoogste scores drie docenten genomineerd voor de docent van het jaar. De genomineerden zijn:• Jeannette Bouwmeester;• Hans Galjaard;• Gerard Waayer.De winnaar zal straks door Hans Moll bekend worden gemaakt. De uitreiking van de oorkonde zal plaatsvinden om 12.00 uur bij de stand van de Betonvereniging.

Betonvereniging Visiedocument 2020Vanuit de Betonvereniging moeten we alert zijn op de ontwikke-lingen om ons heen ten aanzien van nieuwe materialen, nieuwe technieken en nieuwe spelers op de markt.Het Verkenningsplatform (de denktank) van de Betonvereni-ging is onder leiding van Jacco Buisman volop bezig met de afronding van het visiedocument 2020. Naar verwachting kan dit document begin december 2015 aan het bestuur wor-den voorgelegd, waarna communicatie daarover in 2016 zal plaatsvinden.

Thema van de Betondag Thema van de Betondag is ‘Beton voor morgen’.

Ten eerste willen we daarmee de ontwikkelingen van het mate-riaal beton onder de aandacht brengen. Hoewel het materiaal beton op zichzelf al heel oud is, blijft het materiaal zich ont-wikkelen op materiaaltechnologisch gebied door allerlei toe-voegingen. Daarnaast ontstaan door het gebruik van BIM en 3D printen allerlei nieuwe en geavanceerde toepassingsmogelijk-

heden, waardoor het materiaal beton ook in de toekomst een onmisbaar onderdeel blijft van onze bouwcultuur. Theo Salet, één van onze bestuursleden, heeft de TU Eindhoven aan een gigantische 3D printer geholpen. Een printer waarmee we alle mooie en unieke betonsoorten die we hebben op maat kunnen gebruiken. Hogesterkte beton, isolerend beton, zelfreinigend beton, transparant beton en akoestisch beton elk op de meest gewenste plek in de betondoorsnede met de mogelijkheid om, daar waar je maar wilt, sensors achter te laten. Ons beton wordt zo onderdeel van de ‘Cloud’, van het ‘Internet of Things’. Ten tweede beogen we de kennis en toepassingsmogelijkheden van het materiaal beton over te brengen naar de jonge gene-ratie. De Betondag wordt van oudsher zeer goed bezocht door de generatie met veel kennis en ervaring. We organiseren op verschillende manieren ontmoetingen tussen de jonge en de ervaren generatie.

De Betondag gaat niet alleen over het materiaal beton, maar is vooral ook een ontmoetingsplaats voor de gehele Nederlandse (en een vleugje Belgische) bouw.

De Betonvereniging wil de samenwerking aangaan met alle partijen die een bijdrage willen leveren aan het versterken van het kennisniveau van de bouwbranche. De vele lezingen en ex-posanten staan garant voor meer dan voldoende aanknopings-punten.

De Betondag is een uniek platform om dat op een tastbare wijze te ervaren.

Introductie Hans Moll Dan ga ik zo het woord overdragen aan Hans Moll. Hij zal een toelichting geven op het programma van vandaag. Hans heeft een stevige ervaring in de bouwsector, voorheen als directeur Engineering bij Strukton en daarvoor als leidingge-vende bij het ingenieursbureau van de gemeente Rotterdam.Hij heeft zich altijd ingezet voor ontwikkelingen in de sector vanuit Bouwend Nederland.Wij hebben gemeend met Hans de juiste ervaring en het net-werk te hebben aangetrokken om de Betonvereniging voor de komende periode op de juiste wijze aan te sturen. Daartoe wens ik hem alle succes toe.

BV-Nieuws | jaargang 2015 | december, nummer 54

Page 5: BV-Nieuws 2015-5

5

BV-NIEUWS2015

Concreet

Je kunt wel zeggen dat ik met de neus in de boter viel toen ik in sep-tember begon als directeur a.i. van de Betonvereniging. De organisatie voor de Betondag was natuurlijk al in volle gang en mijn inbreng werd daardoor volledig aangestuurd door Wiepkje van den Burg, onze onvol-prezen adjunct directeur. Nou dat heb ik graag gedaan; sterker nog, ik heb ervan genoten!

Voorafgaand aan de Betondag vond het betonprijsdiner plaats. Naast dat het diner een groot succes was, goed bezocht en geanimeerde gesprekken, vond ik het niveau van de genomineerden bijzonder hoog. Voor mij zijn ze allemaal prijswinnaar. U kunt de genomineerden allemaal nog eens terugzien in de brochure van de winnaars van de betonprijs, die op onze website is te downloaden.

Nu deze twee hoogtepunten van het jaar voorbij zijn, staan er weer nieuwe zaken op stapel. Uiteraard de altijd goed bezochte Nieuwjaarsbijeenkomst. “De Kwaliteit van Beton” met als middagvoorzitter drs. F. Heinis, directeur Bouwend Nederland. De studiemiddag vindt plaats in Zonnestraal te Hilversum. Bij het ter perse gaan van dit nummer was het programma nog niet defi nitief. U kunt meer informatie inmiddels al wel op onze website betonverniging.nl lezen.

Daarnaast is er aan de visie 2020 voor de Betonvereniging gewerkt. Die is besproken in de bestuursvergadering van 9 december. Bij het ter perse gaan van deze BV nieuws was nog niet bekend hoe het bestuur hier verder mee denkt om te gaan. Als ik het verhaal lees, dan heb ik ook daar veel vertrouwen in. De Betonvereniging staat en heeft veel te bieden voor de sector!

Een van de echt grote uitdagingen voor ons is natuurlijk de organisatie van het FIB congres in 2017. 2017 zult u zeggen; hebben we niet eerst nog 2016? Zo zie je maar hoeveel voorbereidingstijd nodig is voor een dergelijk congres. (en dan te bedenken dat er ieder jaar een Betondag is!) Overigens roep ik onze leden op om papers voor het congres in te dienen. Abstracts voor het congres moeten al voor 1 september 2016 worden ingediend.

In deze BV nieuws treft u weer een scala aan interessante artikelen en informatie. Naast de vanzelfsprekende informatie met betrekking tot de in het voorjaar op te starten opleidingen, treft u bijvoorbeeld een reportage over de eerste serie registertoetsers. Wij dragen het register voor constructeurs en ontwerpers een warm hart toe. Daar komen nu de toetsers ook nog bij.

Ik wens u veel leesplezier met de BV nieuws,

Hans MollDirecteur a.i. Betonvereniging

Page 6: BV-Nieuws 2015-5

6

De laatste jaren is de aandacht voor “sustainable” beton sterk toegenomen. Met name de uitstoot van CO2 bij de pro-ductie en transport van betonspecie wordt hierbij bekeken. Naast deze uitstoot is ook de CO2-emissie van de grondstof-fen belangrijk, omdat blijkt dat een groot deel van de CO2-emissie van beton wordt veroorzaakt door de productie van portlandcementklinker en het transport van grondstoffen naar de centrale of de fabriek.Is het mogelijk om beton samen te stellen met een ver-laagde CO2-emissie, zonder dat de eigenschappen van beton(specie) nadelig worden beïnvloed? En is het mogelijk om met alternatieve bindmiddelen de eigenschappen van beton zelfs te verbeteren?Tijdens het avondcollege zal op deze vragen worden ingegaan. Allereerst zal de systematiek rondom het gelijkwaardigheids-principe worden uitgelegd. Dit gelijkwaardigheidsprincipe is in het Bouwbesluit opgenomen en in regelgeving vastgelegd.

Vervolgens zullen de alternatieve cementerende bindmid-delen de revue passeren. Dit zijn achtereenvolgens gemalen gegranuleerde hoogovenslak (ggbs) en poederkoolvliegas. De wijze van winning en toepassing ervan worden uitgelegd, alsmede de voordelen en aandachtspunten bij het gebruik van deze materialen in beton en mortel.

Het Avondcollege zal worden gehouden op 21 januari in Het Oude Station te Houten. Ontvangst is vanaf 18.00 uur met een boemellunch; het avondcollege zelf begint om 19.00 uur. De toegangsprijs bedraagt €150 voor BV-leden en € 195 voor niet-leden.Sprekers zijn: Nico Vonk, René Albers (Orcem) en Angelo Sa-rabèr (Vliegasunie). Tijdens de colleges is er ruim voldoende tijd voor discussie met de sprekers.

Meer informatie en aanmelden www.betonvereniging.nl

BV-Nieuws | jaargang 2015 | december, nummer 5

Bindmiddelen in beton Avondcollege over ijzersterke alternatieve bindmiddelen. 21 januari 2016

10 BV-Nieuws | jaargang 2015 | februari, nummer 1 11

Cursussen

Nieuw!!! Cursus Wapenen in de praktijk; start 4 maart

Cursus voor tekenaars bij ingenieursbureaus, aannemers, overheid en prefab-betonindustrie.

Bij het wapeningsproces zijn verschillende partijen betrokken: ingenieursbureau, aannemer, wapeningscentrale en vlecht-bedrijf. Ook toeleveranciers van o.a. prefab onderdelen en in-stortvoorzieningen spelen een rol. Elke partij heeft zijn eigen ideeën en invulling van praktisch wapenen. In deze cursus bren-gen we deze ideeën bij elkaar en laten we met praktijkvoorbeel-den zien wat echt praktisch wapenen inhoudt. Bovendien wordt er door de cursisten veel geoefend. 2D of 3D: het resultaat moet 100% passend zijn!

Achtereenvolgens is er aandacht voor het tekening kunnen le-zen, detailleren van wapening, de achtergrond van dekking en milieuklassen, nieuwe betonstaalcoderingen, Eurocode 2 en in te storten voegprofielen. Ook wordt kennis aangereikt van teke-ning naar buigstaat, passing van de wapening in de betonvorm, denken in 3D (signaleren en oplossen van conflicten). Heel actueel zijn het toepassen van prefab wapening en het respec-teren van arbo-eisen. Tot slot staan we stil bij de belangrijke positie die de tekenaar/modelleur in het huidige bouwproces inneemt.

De cursus is bedoeld voor tekenaars bij ingenieursbureaus, aannemers, overheid en prefab-betonproducenten en bestaatuit 9 middag/avonden van zes lesuren. De lessen zijn twee-

wekelijks op woensdag en worden telkens afgesloten met een huiswerkopdracht. Deze opdracht wordt uiteraard de eerst-volgende les tot in detail behandeld. Interactie tussen docenten en cursisten wordt zoveel mogelijk gestimuleerd! Halverwege de cursus wordt een bezoek gebracht aan een wapenings-centrale. De cursus wordt afgesloten met een examenopdracht. Bij voldoende resultaat wordt een diploma verstrekt.

CursuscurriculumHet curriculum van de cursus is mede tot stand gekomen in een brainstormsessie die samen met Stumico werd georganiseerd. Aan deze brainstormsessie werd deelgenomen door experts van ingenieursbureaus, aannemers, prefab-betonfabrikanten enwapeningscentrales. Duidelijk werd dat een tekenaar/model-leur minimaal een afgeronde HBO-opleiding Bouwkunde of Civiele techniek nodig heeft om de communicatie met de con-structeur te kunnen voeren en met de 2D- dan wel 3D-software om te kunnen gaan. Ook duidelijk werd dat waar voorheen 1 constructeur verschillende tekenaars bezighield, vandaag dedag 1 tekenaar verschillende constructeurs aanstuurt!

scholz Scholz Benelux BV Nude 54 D T +31 (0)317 61 70 44 NL-6702 DN Wageningen T +32 (0)70 69 00 09

ww

w.s

chol

z-be

nelu

x.co

m

Pigmenten in elke vorm en verpakking

Poeder | Compact | Granulaat | Slurry

Kies voor kwaliteit en duurzaamheid met

pigmenten van Scholz Benelux BV

QUAN-2544-BV Nieuws 1-15_v3.indd 10 16-02-15 14:40

Nieuwjaarsbijeenkomst De kwaliteit van beton 28 januari 2016 Zonnestraal Hilversum

Vooraankondiging. Reserveer de datum

alvast in uw agenda

Betondag

Page 7: BV-Nieuws 2015-5

BV-NIEUWS2015

710 BV-Nieuws | jaargang 2015 | februari, nummer 1 11

Cursussen

Nieuw!!! Cursus Wapenen in de praktijk; start 4 maart

Cursus voor tekenaars bij ingenieursbureaus, aannemers, overheid en prefab-betonindustrie.

Bij het wapeningsproces zijn verschillende partijen betrokken: ingenieursbureau, aannemer, wapeningscentrale en vlecht-bedrijf. Ook toeleveranciers van o.a. prefab onderdelen en in-stortvoorzieningen spelen een rol. Elke partij heeft zijn eigen ideeën en invulling van praktisch wapenen. In deze cursus bren-gen we deze ideeën bij elkaar en laten we met praktijkvoorbeel-den zien wat echt praktisch wapenen inhoudt. Bovendien wordt er door de cursisten veel geoefend. 2D of 3D: het resultaat moet 100% passend zijn!

Achtereenvolgens is er aandacht voor het tekening kunnen le-zen, detailleren van wapening, de achtergrond van dekking en milieuklassen, nieuwe betonstaalcoderingen, Eurocode 2 en in te storten voegprofielen. Ook wordt kennis aangereikt van teke-ning naar buigstaat, passing van de wapening in de betonvorm, denken in 3D (signaleren en oplossen van conflicten). Heel actueel zijn het toepassen van prefab wapening en het respec-teren van arbo-eisen. Tot slot staan we stil bij de belangrijke positie die de tekenaar/modelleur in het huidige bouwproces inneemt.

De cursus is bedoeld voor tekenaars bij ingenieursbureaus, aannemers, overheid en prefab-betonproducenten en bestaatuit 9 middag/avonden van zes lesuren. De lessen zijn twee-

wekelijks op woensdag en worden telkens afgesloten met een huiswerkopdracht. Deze opdracht wordt uiteraard de eerst-volgende les tot in detail behandeld. Interactie tussen docenten en cursisten wordt zoveel mogelijk gestimuleerd! Halverwege de cursus wordt een bezoek gebracht aan een wapenings-centrale. De cursus wordt afgesloten met een examenopdracht. Bij voldoende resultaat wordt een diploma verstrekt.

CursuscurriculumHet curriculum van de cursus is mede tot stand gekomen in een brainstormsessie die samen met Stumico werd georganiseerd. Aan deze brainstormsessie werd deelgenomen door experts van ingenieursbureaus, aannemers, prefab-betonfabrikanten enwapeningscentrales. Duidelijk werd dat een tekenaar/model-leur minimaal een afgeronde HBO-opleiding Bouwkunde of Civiele techniek nodig heeft om de communicatie met de con-structeur te kunnen voeren en met de 2D- dan wel 3D-software om te kunnen gaan. Ook duidelijk werd dat waar voorheen 1 constructeur verschillende tekenaars bezighield, vandaag dedag 1 tekenaar verschillende constructeurs aanstuurt!

scholzScholz Benelux BVNude 54 D T +31 (0)317 61 70 44NL-6702 DN Wageningen T +32 (0)70 69 00 09

ww

w.s

chol

z-be

nelu

x.co

m Pigmenten in elke vorm en verpakking

Poeder | Compact | Granulaat | Slurry

Kies voor kwaliteit en duurzaamheid met

pigmenten van Scholz Benelux BV

QUAN-2544-BV Nieuws 1-15_v3.indd 10 16-02-15 14:40

Betondag 2015Thema “Beton voor morgen”. 19 november 2015 in de Doelen te Rotterdam

Betondag.pdf 1 16-07-15 14:05

Betondag

Page 8: BV-Nieuws 2015-5

BV-Nieuws | jaargang 2015 | december, nummer 58

Als kersverse directeur a.i. van de Betonvereniging heb ik ook mijn rol gehad bij de betondag. Waar ik vroeger slechts een uurtje voor de borrel aankwam, heb ik nu de hele Betondag meegemaakt. Ik heb er van genoten! Ik heb me (mijn fout) nooit gerealiseerd dat er zoveel leuks en interessants te bele-ven is op de betondag.

Natuurlijk had ik mijn rol bij de opening waar ik, na onze voor-zitter Hans Ramler, iedereen welkom mocht heten. Daarna hebben we geluisterd naar de visies van Cees Brandsen en Erik Bax, die beiden een blik op de nabije toekomst gaven. Dat zijn de verhalen die inspiratie geven! Ook de mogelijkheden voor de sector met CO2, die Stefan van Uffelen voorspiegelde waren voor mij een eye-opener.

Daarna ging het echt los wat mij betreft. De hoeveelheid stands in de Doelen op deze dag is overweldigend. Als je daar niet kunt netwerken, dan weet ik het niet meer! En wat een leuke lezingen. Ikzelf mocht nog een keer de betonprijzen presenteren, voordat Theo Salet zijn 3D printer verhaal uit de doeken deed. Dan zitten (sommigen moeten staan) in een volle Arena Rood bezoekers aandachtig te luisteren naar wat de toekomst gaat geven. Voor mij was het ook heel erg leuk om de prijs uit te reiken aan de docent van het jaar Jeannette Bouwmeester. Jeannette is iemand die zich al jaren voor de Betonvereniging inzet en door wie, blijkens de scores, de stu-denten gefascineerd worden. Ik kan me dat voorstellen, want Jeannette straalt professionaliteit en trots voor het vak uit. Ik mocht ook nog twee afstudeerders Joris Hesselink (BAM)

en Roland Snelders (Heijmans)), die beiden met een 9 de mas-terproef Professional Master of Structural Engineer hadden afgerond, hun diploma uitreiken. Twee potentials die volgens mij de vertegenwoordigers zijn van de komende professionele generatie in de sector; gedreven, niet op hun mondje geval-len, weten echt waar ze het over hebben en zijn in staat inge-wikkelde materie eenvoudig te presenteren.

Al met al een Betondag, die mij weer veel inspiratie heeft op-geleverd. Ook realiseerde ik mij dat ik er trots op ben dat ik een steentje kan bijdragen aan de Betonvereniging.

Verslag Betondag 2015 vanuit bureaumedewerkersgezien

Hoe heeft Hans Moll de Betondag beleefd?

Hans Moll (links) interviewt Cees Brandsen (midden)en Erik Bax (rechts).

Elk jaar gelijk na de Betondag kijken we weer vol enthousias-me vooruit naar de Betondag het jaar daarop. Met alle ideeën van de dag die net geweest is in ons achterhoofd.

Het gehele jaar door zijn we bezig om een mooi programma op te zetten, sprekers en exposanten benaderen, Projectpla-ces bedenken en Jonge Professionals voor de Betondag te in-teresseren.

Dit jaar is er een vernieuwing geweest ten aanzien van de ex-positie indeling. Dit gaf een ruimtelijk effect waarbij ook daglicht op meerdere plekken gerealiseerd werd. Mede hierdoor was de Arena blauw voor de eerste keer op de eerste verdieping gesitueerd, dit gaf een extra dimensie aan het geheel. Om het jaar hebben we ook de uitreiking van de Betonprijs Dit is de avond voorafgaand aan de Betondag met tijdens de uitreiking een diner met ongeveer 200 personen.

De Betonprijs is een tweejaarlijkse prijs voor projecten waar-in het materiaal beton op een bijzondere wijze is toegepast.

Wiepkje van den Burg een jaar lang Betondag

Wiepkje zittend links op de foto, Peter staand links op de foto. >

Betondag

Page 9: BV-Nieuws 2015-5

9

BV-NIEUWS2015

Dit jaar zijn er 93 projecten ingediend die door een jury, onder leiding van de heer Cees Brandsen van Rijkswaterstaat, zorg-vuldig zijn beoordeeld. Deze 93 inzendingen kunnen meedin-gen naar een prijs in een of meerdere van de in totaal acht categorieën. Lees meer op Betonprijs.nl

De weken voorafgaand aan de Betondag zijn alle mede-werkers met de diverse acties bezig om op de dag zelf een goed georganiseerde netwerkdag neer te zetten. Als zo’n dag goed verloopt, de deelnemers enthousiast zijn over de invulling va het programma en er een gezellige sfeer heerst, beloont het

voorwerk zich dubbel en dwars terug en beginnen we de dag erna weer opnieuw met evenveel plezier aan de volgende editie.

Betondag 2015: 2987 bezoekers237 studenten48 lezingen169 standsWaardering evaluatie: 8.6!

Wiepkje van den Burg

>

Deze 58e Betondag werd al ingeleid op woensdag met de uit-reiking van de 19e Betonprijs. In de bijzonder sfeervolle Burgerzaal van het Stadhuis van Rotterdam hebben de 8 prijswinnaars zich tijdens een geani-meerd diner onder begeleiding van de kundige en energieke presentator Cees Brandsen, met veel applaus naar het po-dium begeven.Daags daarna heeft de Betondag zich weer van de goede kant

laten zien met een veelheid aan goed verspreid liggende Are-na’s met boeiende presentaties/lezingen en discussies. Door deze spreiding van de Arena’s met Arena blauw en E. Flipse zaal aan de overzijde komt er een nog groter dynamischer ka-rakter, waardoor de vele stands aldaar eveneens in de goede loop en aandacht zitten.

Peter Hoes

Betondag met een extra Tintje

De Betondag begon voor mij al op woensdagmiddag. Aange-komen bij De Doelen was het al gezellig druk met exposanten die hun stands aan het inrichten waren.Daarna ging ik snel door naar het stadhuis, waar die avond het Betonprijsdiner plaatshad. Ongeveer 200 gasten waren op de uitreiking van de 8 Betonprijzen afgekomen. Zelfs bur-gemeester Ahmed Aboutaleb kwam even langs bij onze info-balie, maar hij had die avond in een andere zaal helaas een vergadering.Veel bekende en onbekende gezichten aan tafel, en heerlijk gegeten. Op de wandeling na afl oop over het Stadhuisplein en door de Korte Lijnbaan naar ons hotel voor 1 nacht, keken we terug op een geslaagde avond.Donderdag was het al vroeg een drukte van belang. Met het gezamenlijke personeel van de Betonvereniging op de foto, en daarna aan het werk. Ik had dit jaar de Arena’s Rood, Wit en Hollands Glorie in de gaten te houden. Toen het plenaire pro-gramma van start ging, moesten er op diverse plekken nog de nodige plooien worden gladgestreken, en vanaf dat moment werd ik de rest van de dag geleefd. Even snel de Doelen rond-lopen was er niet meer bij. Overal lezingen om bij te wonen, mensen om even te spreken en stands om te bezichtigen. De ENCI Studieprijs heb ik in zijn geheel bijgewoond, en was weer een belevenis: jonge mensen die gepassioneerd over hun af-studeeronderzoek vertelden, dat is iets om trots op te zijn! Volle tribunes bij de verschillende project places en ook in de

zaal van de enkele inlooplezing die ik bezocht (over ultra-ho-gesterktebeton) was het werkelijk bomvol. De Betondag is en blijft een feest, niet alleen van techniek, maar ook van men-sen die van beton houden.

Henk Wapperom

Betondag en de lezingen / Enci Studieprijs

Betondag

Page 10: BV-Nieuws 2015-5

BV-Nieuws | jaargang 2015 | december, nummer 510

Al heel wat jaren houd ik mij bezig met de voorbereidingen voor de Betondag. Het gaat dan om zaken zoals de samen-stelling van het Betondag Magazine, contact met sprekers, het indelen van inlooplezingen, de advertenties en niet te vergeten het overzicht samenstellen van alle deelnemende exposanten.

Om met de sprekers van de Betondag vooraf contact te heb-ben en het programma zodanig in te delen dat iedereen zich daar prettig bij voelt vind ik altijd bijzonder plezierig.

Het is dan ook fantastisch om te zien dat op de Betondag zelf alles op zijn plaats valt en de plenaire- en parallelses-

sies, de projectplaces, inlooplezingen en expositie druk be-zocht worden.

Op de Betondag zelf ben ik een van de eerste aanspreekpun-ten bij de inschrijfbalie voor nieuwe deelnemers en ik vind het leuk om mensen te woord te staan en ze nader te informeren over de Betondag en de diverse programmaonderdelen.

Omdat ik bij de voorbereidingen voor het Betondagdebat (om 11.00 uur in Arena Wit) betrokken ben geweest ben ik daar om 11.00 uur gaan kijken en vond dat Jacco Buisman de debatdeelnemers en het publiek goed wist te enthousiasme-ren om te stemmen over de drie stellingen. Via onze website kunt u het debat nog eens online bekijken, een aanrader!

Een aantal andere programma onderdelen is ook op de site geplaatst, zoals de jaarrede van Hans Ramler, de project-place Groninger Forum en jawel: de geanimeerde bijeen-komst, c.q. netwerkborrel van het VrouwenKennisNetwerk-Betonbouw.

Aan het eind van de dag hebben we aan de vertrekkende deelnemers de “goodiebag” meegegeven met informatie van onze exposanten en natuurlijk: het gebruikelijke fl esje beaujolais primeur! Wij zien u graag weer op de volgende Betondag: 17 novem-ber 2016.

Hetty Besseling –van Ingen

Het Betondagprogramma

Balie Schouwburgplein: van links naar rechts: Hetty, Corinne, Sebastian.

Leuk vind ik het om te zien dat er weer nieuwe standhouders bij komen maar ook dat de oud gedienden ook dit jaar van de partij zijn.

De laatste dagen van de Betondag probeer ik ervoor te zor-gen dat iedereen die is aangemeld de factuur op tijd ont-vangt zodat de betaling nog op tijd binnen is.

De dag begint altijd goed met het aantrekken van onze “Be-tondag pakjes” die ook dit jaar weer prachtig waren.

Om 8:30 uur stromen de eerste mensen binnen die voorzien worden van een toegangsbewijs. Natuurlijk proberen wij te zorgen dat iedereen onze balie tevreden verlaat, ook als de wachttijd wat oploopt. Dit jaar kijk ik terug op een Betondag waarbij de sfeer wat mij betreft positief was.

Aan het eind van de dag reiken wij graag de gebruikelijke tasjes met Beaujolais primeur uit en schuiven wij tevreden aan bij het diner. Het was weer een geslaagde dag.

Ilse Trouwborst

Betondag en de facturatie Voor mij begint de Betondag al in juli. Dan krijgen de standhouders van de

Betondag de factuur

Ilse links en Kim rechts

Betondag

Page 11: BV-Nieuws 2015-5

11

BV-NIEUWS2015

Vanaf 8.00 uur ben ik in de stand aanwezig. Dit jaar is de stand wel heel fraai. Ik heb 2 grote tafels waar ik onze nieuwe cursussen kan tentoonstellen. Verder zijn er weer anti-stress vormen om uit te delen, pennen en folders. Maar het belangrijkste is informatie delen. En die zit vooral in mijn hoofd.Enthousiast word ik als ik het verschil mag uitleggen tus-sen de opleiding Betontechnologisch Adviseur BV (die ik zelf heb gevolgd) en de opleiding Betononderhoudskundige BV. Mijn gesprekspartner staat aan het begin van zijn carrière in de beton en ik weet dat zij bij de Betonvereniging aan het goede adres is. Verder zie ik deze dag veel (oud)leerlingen Betonconstructeur BV die inmiddels gegroeid zijn tot functi-onarissen die er toe doen. En natuurlijk docenten (we hebben een docentencorps van 200 m/v).Om 19.00 uur is de Betondag al weer voorbij en mag ik de stand nog opruimen. Het was weer een geweldige dag.

Bram Rensen

De stand Betonvereniging Ik heb de leukste functie met de Betondag als secretariaatsmedewerker

van de Betonvereniging.

Jeannette Bouwmeester, dcoent van het jaar 2015 (midden) Hans Moll (links), Bram Rensen (rechts op de foto)

Betondag

Page 12: BV-Nieuws 2015-5

BV-Nieuws | jaargang 2015 | december, nummer 512

Joop was in de sector Betontech-nologie van grote waarde als do-cent en examinator bij al onze laborantencursussen (Beton- Toeslagmaterialen- en Metsel-mortellaborant), bij de examen-commissies hiervan en bij het opstellen van de dictaten hier-voor. Vermeldenswaardig zijn de cursussen die Joop in Suriname en op Aruba heeft gegeven.

Joop Vermeij is tot zijn (pre) pensioen (in 2011) werkzaam geweest als inspecteur van de certifi catie-instelling BMC. Daarna is hij tot nu toe nog ac-tief geweest als docent en au-teur voor de Betonvereniging. Door zijn vele werk aan de oplei-dingen van de Betonvereniging is Joop uitgegroeid tot een per-soon met gezag als het om be-

tontechnologie gaat. Joop is erelid van de Betonvereniging en in 2012 gekozen tot “Docent van het Jaar”

Aad heeft zijn stempel gedrukt als docent en voorzitter van de examencommissie van de opleiding Betononderhouds-kundige BV. Hij heeft er vooral voor gezorgd dat deze op-leiding een uitstekende naam heeft gekregen en staat voor kwaliteitsfunctionarissen in het veld. Daarnaast heeft Aad jarenlang zitting gehad in de Vakcommissie Technologie. Tot 1-9-1985 werden de cursussen van de Betonvereniging georganiseerd door de Stichting Bijzondere cursussen (SBC) in Zwijndrecht. Aad heeft de basis gelegd voor de organisatie van de opleidingen van de Betonvereniging.

Aad Fuchs heeft 40 jaar technische en bestuurlijke ervaring in de bouw en een voortdurende actieve betrokkenheid bij collectieve en bedrijfsmatige kennisontwikkeling en kennis-overdracht. Dit zowel nationaal als internationaal. Als con-structeur is hij werkzaam geweest bij diverse ingenieursbu-reaus en nadien als zelfstandig adviseur bouwconstructies. Verder vervulde hij technische en leidinggevende functies bij de Betonvereniging(1-8-81 tot en met 1-3-87) , de CUR en BubbleDeck. Voor zijn werk en inzet ontving hij nominaties voor de titel “Ing. van het jaar 1996” van Niria en “Docent van het jaar 2013” van de Betonvereniging. Per 1 januari 2015 nam hij wegens het bereiken van de prepensioneringsleeftijd afscheid van zijn werkzame leven.

Afscheid Aad Fuchs en Joop Vermeij als medewerker Betonvereniging

Joop en Aad zijn beide boegbeelden geweest voor de opleidingen van de Betonvereniging

Wiepkje van den Burg en Joop Vermeij

Wiepkje van den Burg en Aad Fuchs

Docent: Betontechnologisch adviseur BV

Leerlingen evaluatie 8+

Jeannette is docent aan de opleiding Betontechnologisch Adviseur BV. Deze cursus is de top in het gebied van Betontechnologie.

Opvallend van het docentenkorps van deze geheel ver-nieuwde cursus is dat ze allen een evaluatie van 8+ behaal-den. Eigenlijk zouden er dus zes docenten uit deze cursus genomineerd mogen worden. Unaniem werd geoordeeld dat Jeannette een uitstekende vertegenwoordiger voor deze groep is en het waard zou zijn docent van het jaar 2015 te worden.

Docent van het jaarIr. W. J. Bouwmeester Bam Infraconsult BV

Jeannette met de 2 genomineerden Hans Galjaard (rechts) en Gerard Waayer (links) die net geen docent van het jaar geworden zijn.

Betondag

Hans Moll (directeur Betonvereniging a.i.) die de oorkonde uitreikte.

Page 13: BV-Nieuws 2015-5

13

BV-NIEUWS2015

De winnaars van de Betonprijs 2015 zijn bekend

gemaakt op 18 november, tijdens het feestelijke

Betonprijsdiner in de Burgerzaal Gemeentehuis

Rotterdam. De prijzen zijn bekend gemaakt

en uitgereikt door juryvoorzitter, de heer Cees

Brandsen, directeur Rijkswaterstaat Grote Projec-

ten en Onderhoud.

De Betonprijs wordt iedere twee jaar georganiseerd op initi-atief van de Betonvereniging, het kennisplatform binnen de (beton)bouw. Er zijn in totaal 93 projecten ingediend in de 8 verschillende categorieën.

De winnaars van de Betonprijs 2015 zijn (in 8 categorieën):Categorie Bruggen en Viaducten (25 inzendingen):Verlengde Waalbrug, Nijmegen

Categorie Natte Waterbouw (7 inzendingen):Droogdok van hybride beton, Alblasserdam Categorie Woningbouw (20 inzendingen):Villa rieteiland Oost kavel 01, Amsterdam

Categorie Utiliteitsbouw (34 inzendingen):OV Terminal Arnhem

Categorie Restauratie/reparatie (10 inzendingen):Transformatie De Holland Dordrecht

Categorie Uitvoering (40 inzendingen): Willem van Oranje tunnel/station, Delft

Categorie Betontechnologie (26 inzendingen): I/O-gebouw Faculteit Educatie, Nijmegen

Categorie Constructief ontwerp (50 inzendingen): Radartoren Neeltje Jans, Roompotsluis

Foto’s en jury consideransen op onze website www.betonprijs.nl

Prijswinnaars van de Betonprijs 2015

Betondag

Na een jaar hard gewerkt te hebben aan de Meesterproef stond op de Betondag de diploma uitreiking Betonconstruc-teur BV RMSE op de agenda. In de stand van de Betonver-eniging werden de twee geslaagden, onder wie ik, onder het toeziend oog van het aanwezige publiek door directeur a.i. Hans Moll toegesproken. Na het horen van de lovende woor-den van de examencommissie mocht ik vervolgens met trots het diploma in ontvangst nemen. Het is op deze dag dan ook extra leuk om bekenden uit het vakgebied tegen te komen en onder het genot van een hapje en drankje een praatje te ma-ken. Al met al dus een geslaagde afsluiting van een intensief opleidingstraject.

Roland Snelders / Heijmans BV

Diploma RMSE;Meesterproef Betonconstructeur BV

Roland rechts op de foto. Joris Hesslink (Bam) ook Betoncon-structeur BV in het midden

Page 14: BV-Nieuws 2015-5

Op de Betondag 2015 maakte de juryvoorzitter,

prof.dr.ir. Theo Salet, de prijswinnaars bekend van

de ENCI Studieprijs 2015.

Dit jaar zijn er 16 studies, waarin het materiaal beton of ce-ment een overheersende rol speelt, aan de jury ter beoorde-ling aangeboden. Dit zijn inschrijvingen van studenten van Nederlandse en Vlaamse Universiteiten (11) en Hogescholen (5). Hiervan zijn door de jury 6 studies genomineerd voor een prijs.

Tijdens de prijsuitreiking gaven de genomineerden nog een korte toelichting op hun studie om het aanwezige publiek ervan te overtuigen dat juist zijn/haar studie in aanmerking kwam voor de extra Publieksprijs. De winnaar hiervan was, na de stemming door het publiek was: Rob WolfsDe jury voor de ENCI Studieprijs 2015 stond onder leiding van prof.dr.ir. Theo Salet, een overzicht van de namen en functies van de overige zes juryleden vindt u op de website www.encistudieprijs.nl.

Er zijn dit jaar de volgende prijzen toegekend:• categorie Universiteit: een eerste en tweede prijs, een

gedeelde eervolle vermelding;

• categorie Hogeschool: een eerste prijs en tweede prijs.

De winnaars in de categorie Universiteit zijn:• Eerste prijs: “3D printing of concrete structures” door

Rob Wolfs van de Technische Universiteit Eindhoven.• Tweede prijs: “De invloed van de heterogeniteit van beton

op het uittrekgedrag van staalvezels” door Simon Cox van de Technische Universiteit Eindhoven.

• Eervolle vermelding: “Upscaling of strain-hardening cementitious composites” door Ricky Tai van de Techni-sche Universiteit Delft.

• Eervolle vermelding: “Structural reliability of existing city bridges: analysis with Monte Carlo simulation including a load model based on weigh-in-motion mea-surements” door Laura Hellebrandt van de Technische Universiteit Delft.

De winnaars in de categorie Hogescholen zijn:• Eerste prijs: “Aardbevingsbestendigheid van

onderdoorgangen”door Rens Pater en David-Jan Smeen-ge van de Hogeschool Windesheim.

• Tweede prijs: “Toepassing van vezelmateriaal in het ont-werp van korte verkeersbruggen” door Michael Vonk van de Hogeschool van Amsterdam.

ENCI Studieprijs Bekendmaking winnaars ENCI Studieprijs 2015

BV-Nieuws | jaargang 2015 | december, nummer 514

Betondag

Winnaars Enci studieprijs 2015

Page 15: BV-Nieuws 2015-5

BV-NIEUWS2015

Beto

nrep

arat

ieO

ntw

erp

Wer

kvoo

rber

eidi

ng e

n U

itvo

erin

gTe

chno

logi

e

BV-NIEUWSCursussen2015

Beto

nrep

arat

ieW

erkv

oorb

erei

ding

en

Uit

voer

ing

Cursussen van de Betonvereniging voorjaar 2016 Technisch Praktisch Toepasbaar

Maak een volgende stap in uw carrière en meldt u aan voor één van onderstaande cursussen.

Cursussen en opleidingen voorjaar 2016 Startdatum Technologie

Nascholing Toeslagmaterialenlaborant 7-1-2016Basiskennis Beton Algemeen [bba] 12-1-2016Toeslagmaterialenlaborant BV 21-1-2016Basiskennis Beton Technologie [bbt] 1, 2 of 15-2-2016Betontechnoloog [bte] 9 of 15-2-2016

Ontwerp

Elementenmethode voor constructeurs 26-1-2016Integraal ontwerpen en uitvoeren [iou] 27-1-2016Verhardingen van Cementbeton 27-1-2016Bruggen module 3 Bestaande bruggen 14-1-2016 Volgeboekt extra cursus 3-3-2016Eurocode 6 voorjaar 2016 1-3-2016Wapenen in de praktijk 2-3-2016Bouwkuipen en kelders 9-3-2016Voorgespannen beton 15-3-2016

Werkvoorbereiding en Uitvoering

Schoon Beton / CUR 100 14-1-2016Voorspantechniek uitvoering 19-1-2016Betontechnologisch Adviseur 27-1-2016Basiscursus Betonuitvoering 3-2-2016Betonstorten van voorbereiding tot nabehandeling 4-2-2016Installatietechniek in civiele tunnelbouw 11-2-2016Inspectie en handhaving op de bouwplaats 3-3-2016

Betonreparatie

Uitvoering Betonreparatie Middenkader 19-1-2016Betononderhoudskundige BV 28-1-2016Basiskennis Beton Constructieleer 1-3-2016Inspectie en beheer kunstwerken Niveau 2 1-3-2016

Kijk op www.betonvereniging.nl » opleidingen » actueel voor meer informatie.Of bel ons voor een opleidingsadvies op maat 0182 -539 858.

15

Page 16: BV-Nieuws 2015-5

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2015 | mei, nummer 5

Nascholing ToeslagmaterialenlaborantDoelIn de diverse voorschriften en beoordelingsrichtlijnen worden onder de noemer ‘Kwaliteit’ eisen gesteld aan het laboratorium-personeel. Van betonlaboranten wordt verwacht dat zij mini-maal het diploma Betonlaborant BV in hun bezit hebben en van toeslagmaterialenlaboranten wordt verwezen naar het diploma Toeslagmaterialenlaborant BV.Tevens wordt onderkend dat het personeel op de hoogte moet zijn van de jongste ontwikkelingen. Daarom is vaak een artikel opgenomen waarin een nascholingsverplichting staat om-schreven.

ProgrammaVoor het behalen van deze cursus moet men in het bezit zijn van het diploma Toeslagmaterialenlaborant BV.

De cursus bestaat uit • drie theoriebijeenkomsten van twee uur, en• één dagdeel practicum van twee uur.

De laatste versie van het dictaat van de cursus Toeslagmaterialenlaborant BV wordt verstrekt.

In de cursus wordt aandacht besteed aan wijzigingen in BRL 2502 (voor zover relevant) en in normen als EN 12620 en EN 13139. Verder wordt stilgestaan bij de CPR/DoP-verklaring en komen nieuwe ontwikkelingen langs zoals AEC-granulaat en Slim breken.Uiteraard wordt de theorie nog eens herhaald, dit i.c.m. de prak-tische invulling zoals WA zand en grind. Tot slot wordt het ijken van weegschalen en zeven kort aangestipt.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

Aan de cursus is geen examen verbonden.

Aan trouwe deelnemers van de vier dagdelen wordt een Bewijs van Deelname verstrekt.Met dit bewijs wordt voldaan aan art. 7.5 van de BRL 2502 Kor-relvormige materialen met een volumieke massa van ten minste 2000 kg/m3.

Basiskennis Beton Algemeen [bba]DoelDeze cursus heeft tot doel een introductie te geven van beton.

In kort tijdsbestek leert u de basisprincipes van het materiaal beton kennen. Welke soorten beton zijn er? Hoe behandel je beton?Aan bod komen de onderwerpen grondstoffen, samenstelling en eigenschappen van beton, duurzaamheid, verwerken en na-behandelen van betonspecie, wapening en bekisting, en beton-voorschriften, kwaliteit en controle.De cursus wordt afgesloten met het examen Basiskennis Beton Algemeen [bba].

De cursus kan ook gevolgd worden als voorbereiding op de cur-sussen Betonlaborant BV en Basiskennis Beton Technologie.

ProgrammaIn de cursus worden de navolgende onderwerpen behandeld:• Grondstoffen• Samenstelling van beton• Eigenschappen van betonspecie en beton• Verwerken en nabehandelen van betonspecie• Wapening en bekisting• Betonvoorschriften, kwaliteit en controle

Cursusplaats Aanvangsdatum

BarendrechtMeppelVeldhovenExamenlocat ieUtrecht

12 januari 201612 januari 201612 januari 2016Examendatum5 april 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

890,-1.230,-

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Cursusdata

Nijmegen 7 en 14 januari 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.085,-1.235,-

BV-Nieuws | jaargang 2015 | december, nummer 516

Page 17: BV-Nieuws 2015-5

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2015 | mei, nummer 5

Nascholing ToeslagmaterialenlaborantDoelIn de diverse voorschriften en beoordelingsrichtlijnen worden onder de noemer ‘Kwaliteit’ eisen gesteld aan het laboratorium-personeel. Van betonlaboranten wordt verwacht dat zij mini-maal het diploma Betonlaborant BV in hun bezit hebben en van toeslagmaterialenlaboranten wordt verwezen naar het diploma Toeslagmaterialenlaborant BV.Tevens wordt onderkend dat het personeel op de hoogte moet zijn van de jongste ontwikkelingen. Daarom is vaak een artikel opgenomen waarin een nascholingsverplichting staat om-schreven.

ProgrammaVoor het behalen van deze cursus moet men in het bezit zijn van het diploma Toeslagmaterialenlaborant BV.

De cursus bestaat uit • drie theoriebijeenkomsten van twee uur, en• één dagdeel practicum van twee uur.

De laatste versie van het dictaat van de cursus Toeslagmaterialenlaborant BV wordt verstrekt.

In de cursus wordt aandacht besteed aan wijzigingen in BRL 2502 (voor zover relevant) en in normen als EN 12620 en EN 13139. Verder wordt stilgestaan bij de CPR/DoP-verklaring en komen nieuwe ontwikkelingen langs zoals AEC-granulaat en Slim breken.Uiteraard wordt de theorie nog eens herhaald, dit i.c.m. de prak-tische invulling zoals WA zand en grind. Tot slot wordt het ijken van weegschalen en zeven kort aangestipt.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

Aan de cursus is geen examen verbonden.

Aan trouwe deelnemers van de vier dagdelen wordt een Bewijs van Deelname verstrekt.Met dit bewijs wordt voldaan aan art. 7.5 van de BRL 2502 Kor-relvormige materialen met een volumieke massa van ten minste 2000 kg/m3.

Basiskennis Beton Algemeen [bba]DoelDeze cursus heeft tot doel een introductie te geven van beton.

In kort tijdsbestek leert u de basisprincipes van het materiaal beton kennen. Welke soorten beton zijn er? Hoe behandel je beton?Aan bod komen de onderwerpen grondstoffen, samenstelling en eigenschappen van beton, duurzaamheid, verwerken en na-behandelen van betonspecie, wapening en bekisting, en beton-voorschriften, kwaliteit en controle.De cursus wordt afgesloten met het examen Basiskennis Beton Algemeen [bba].

De cursus kan ook gevolgd worden als voorbereiding op de cur-sussen Betonlaborant BV en Basiskennis Beton Technologie.

ProgrammaIn de cursus worden de navolgende onderwerpen behandeld:• Grondstoffen• Samenstelling van beton• Eigenschappen van betonspecie en beton• Verwerken en nabehandelen van betonspecie• Wapening en bekisting• Betonvoorschriften, kwaliteit en controle

Cursusplaats Aanvangsdatum

BarendrechtMeppelVeldhovenExamenlocat ieUtrecht

12 januari 201612 januari 201612 januari 2016Examendatum5 april 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

890,-1.230,-

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Cursusdata

Nijmegen 7 en 14 januari 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.085,-1.235,-

Beto

nrep

arat

ieO

ntw

erp

Wer

kvoo

rber

eidi

ng e

n U

itvo

erin

gTe

chno

logi

e

BV-NIEUWSCursussen2015

Basiskennis Beton Technologie [bbt]

Toeslagmaterialenlaborant BVDoelHet zelfstandig kunnen uitvoeren van de laboratorium-werkzaamheden bij de productie van toeslagmaterialen zoals zand en grind, alsmede de daarbij benodigde vaardigheden en achtergrondkennis verschaffen.

ProgrammaIn de opleiding gaan theorie en praktijk samen. Tijdens de cur-sus moet de cursist allerlei proeven zelfstandig uitvoeren die ter plekke worden beoordeeld. Onderstaande proeven worden uitge-voerd conform NEN-EN 12620 en NEN 5905• Bepalen hoeveelheid ‘zeer fi jn materiaal’ • Onderzoek naar ‘zwellende klei’ • Gehalte zachte bestanddelen • Onderzoek naar aanwezigheid van organische stoffen: - humuszuur - fulvozuur • Bepalen van de waterabsorptie • Bepalen van de volumieke massa • Bepalen hoeveelheid ‘gebroken’ en ‘ongebroken’ grind • Bepalen hoeveelheid metselwerkgranulaat in het meng- granulaat (CUR-Aanb. 4 en 5) • Partijkeuring/controle; monsterneming • Visueel waarnemen • Zeefanalyse en bepalen watergehalte

Er worden demonstraties gegeven van onderstaande proe-ven, waarvan de interpretatie van de resultaten wordt aangeleerd.• Bepalen gehalte aan schelpen • Hoeveelheid carbonaten • Alkali-toeslagreactie • Onderzoek naar vorstbestandheid van toeslagmaterialen • Onderzoek naar Fe-/V-verbindingen • Bepalen hardheid en sterkte • Bepalen slijtvastheid

Naast de theoretische achtergrond van de proeven, wordt er aandacht besteed aan het onderhouden en kalibreren van keurings-, meet- en beproevingsmiddelen, alsmede aan kwali-teitszorg en certifi cering. Ook kennis van materialen waarin de afgeleverde materialen worden toegepast, komt aan bod.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Aanvangsdatum

NijmegenExamenplaatsNijmegen

21 januari 2016Examendatum7 april 2016

Cursusgeld incl. practi cum en examen €

met examen zonder practi cum €

LedenprijsNiet-ledenprijs

3.190,- *3.715,-

2.800,- *3.355,-

DoelNa het volgen van deze cursus weet u hoe beton is samengesteld en kunt u eenvoudige mengsels uitrekenen. Deze cursus is een verplichte vooropleiding voor de drie oplei-dingen op betontechnologisch gebied:• Betontechnoloog BV• Betontechnologisch Adviseur BV of• Betononderhoudskundige BV.

ProgrammaDe cursus is opgebouwd rond onderstaande thema’s:

A. De korrels toeslagmaterialen – Invloed op eigenschappen beton– Invloed op de waterbehoefte- en De verhouding tussen de korrels - Achtergrondinformatie voor het berekenen van de mengverhoudingenB. De lijm Cementsteen - Water-cementfactor - Overige invloeden op De Lijm – Water - Cement en bindmiddel - VulstoffenC. De toevoegingen Hulpstoffen - Pigmenten en Kleurstoffen – Vezels - Verwerken van vezelsD. Het Mengselontwerp Eisen aan de betonsamenstelling - Keuze van de materialen - Berekenen van betonsamenstelling: grondslagenE. Het Vervaardigen en Verwerken van betonspecie Verwerkbaarheid - Betontechnologische aandachtspunten - Speciale betontechniekenF. De Kwaliteitszorg en Regelgeving

Uiteraard zijn de nieuwste (Europese) normen in het cursusma-teriaal verwerkt

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Najaar 2015 Cursusplaats Aanvangsdatum

Meppel NieuwegeinVeldhovenExamenlocat ieUtrecht

1 februari 2016 2 februari 2016 15 februari 2016Examendatum31 mei 2016

Cursusgeldincl. examen

€ Alleen deelnameexamen

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.240,-1.490,-

LedenprijsNiet-ledenprijs

675,-750,-

17

Page 18: BV-Nieuws 2015-5

18 BV-Nieuws | jaargang 2015 | december, nummer 518

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2015 | mei, nummer 5BV-Nieuws | jaargang 2015 | mei, nummer 5

Elementenmethode voor constructeursDoelDe doelstelling van deze cursus is het leren omgaan met een krachtige rekenmethode, de “Eindige-ElementenMethode” (EEM) . Er wordt inzicht gegeven in de manier waarop de me-chanicaproblemen gestructureerd gemodelleerd worden zodat ze door de computer kunnen worden opgelost. In de cursus ligt de focus bij 1-D en 2-D constructies die opgebouwd zijn uit elementen en knopen.

ProgrammaHet eerste deel van de cursus wordt benut om inzicht in de ein-dige elementen-methode te verwerven ten aanzien van staaf-constructies. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de software-programma’s Maple en Matrixframe.

• Introductie Eindige-elementenmethode• Vakwerken• Portalen en raamwerken• Verenmodellen

Aansluitend wordt gemodelleerd op een tweetal constructi-etypen, te weten een schijf-probleem en een plaatprobleem, ontleent aan een staalconstructie en een betonconstructie. De te maken opdracht wordt gemaakt met het softwareprogram-ma Diana of een gelijkwaardig pakket. ( eigen laptop gewenst )

• Opfrissen EEM en uitleg case• Modelleren• Theorie Schijven• Theorie Platen• Elementen• Resultaatverwerking

• Aanvullende onderwerpen• Presentatie case-resultatenDe constructeur weet hierna ook voor andere in de praktijk voorkomende constructietypen zijn weg te vinden.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Betontechnoloog [bte]DoelDe cursus leidt op tot Betontechnoloog die, na voldoende prak-tijkervaring , verantwoordelijk is voor het mengselontwerp en de kwaliteitsbewaking van de productie van betonspecie zoals omschreven in de eisen als bedoeld in art. 9.6.1 van NEN 8005 en art. 7.8.1 van de Beoordelingsrichtlijn 1801 ‘Betonmortel’.

ProgrammaDe cursus is opgebouwd rond onderstaande thema’s:A. Samenstellen van beton Algemeen schema voor het ontwerpen van betonsamen- stellingen – uitwerking voor mengselontwerp van traditioneel beton, zelfverdichtend beton en aardvochtig beton.B. Beton met specifi eke eisen of bijzondere samenstellingen Beton met bijzondere specifi caties – beton met hoge duurzaamheid – bijzondere uitvoeringsmethoden (storten/aanbrengen/verwerken/afwerken)C. Beton in de kist Horizontale betonspeciedruk – gewogen rijpheid – temperatuurbeheersing – nabehandeling – ontkistenD. Uiterlijk van beton Uiterlijk van beton in de voorschriften – belangrijke invloeds- factoren op het uiterlijk – veel voorkomende onvolkomen- heden en herstelmaatregelen en hoe te voorkomenE. Procesbeheersing Procesbeheersing – statistische begrippen – conformiteits- controle – familieconcept –statistische procesbeheersingF. Beoordelen van beton als eindproduct Visuele inspectie – afnamecriteria bij betonproducten en vooraf vervaardigde betonelementen – beoordeling van de druksterkte – onderzoek naar de duurzaamheid

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Aanvangsdatum

ZwolleRot terdamDen BoschExamenplaatsUtrecht

9 februari 20169 februari 201615 februari 2016Examendatum24 mei 2016

Cursusgeld cursusincl. examen €

examenzonder cursus €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.250,-1.400,-

675,-750,-

Cursusplaats Aanvangsdatum

Utrecht 26 januari 2016

Cursusgeld €

Ledenprijs*Niet-ledenprijs

2.150,-2.375,-

Page 19: BV-Nieuws 2015-5

19

BV-NIEUWS2015

19

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2015 | mei, nummer 5BV-Nieuws | jaargang 2015 | mei, nummer 5

Elementenmethode voor constructeursDoelDe doelstelling van deze cursus is het leren omgaan met een krachtige rekenmethode, de “Eindige-ElementenMethode” (EEM) . Er wordt inzicht gegeven in de manier waarop de me-chanicaproblemen gestructureerd gemodelleerd worden zodat ze door de computer kunnen worden opgelost. In de cursus ligt de focus bij 1-D en 2-D constructies die opgebouwd zijn uit elementen en knopen.

ProgrammaHet eerste deel van de cursus wordt benut om inzicht in de ein-dige elementen-methode te verwerven ten aanzien van staaf-constructies. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de software-programma’s Maple en Matrixframe.

• Introductie Eindige-elementenmethode• Vakwerken• Portalen en raamwerken• Verenmodellen

Aansluitend wordt gemodelleerd op een tweetal constructi-etypen, te weten een schijf-probleem en een plaatprobleem, ontleent aan een staalconstructie en een betonconstructie. De te maken opdracht wordt gemaakt met het softwareprogram-ma Diana of een gelijkwaardig pakket. ( eigen laptop gewenst )

• Opfrissen EEM en uitleg case• Modelleren• Theorie Schijven• Theorie Platen• Elementen• Resultaatverwerking

• Aanvullende onderwerpen• Presentatie case-resultatenDe constructeur weet hierna ook voor andere in de praktijk voorkomende constructietypen zijn weg te vinden.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Betontechnoloog [bte]DoelDe cursus leidt op tot Betontechnoloog die, na voldoende prak-tijkervaring , verantwoordelijk is voor het mengselontwerp en de kwaliteitsbewaking van de productie van betonspecie zoals omschreven in de eisen als bedoeld in art. 9.6.1 van NEN 8005 en art. 7.8.1 van de Beoordelingsrichtlijn 1801 ‘Betonmortel’.

ProgrammaDe cursus is opgebouwd rond onderstaande thema’s:A. Samenstellen van beton Algemeen schema voor het ontwerpen van betonsamen- stellingen – uitwerking voor mengselontwerp van traditioneel beton, zelfverdichtend beton en aardvochtig beton.B. Beton met specifi eke eisen of bijzondere samenstellingen Beton met bijzondere specifi caties – beton met hoge duurzaamheid – bijzondere uitvoeringsmethoden (storten/aanbrengen/verwerken/afwerken)C. Beton in de kist Horizontale betonspeciedruk – gewogen rijpheid – temperatuurbeheersing – nabehandeling – ontkistenD. Uiterlijk van beton Uiterlijk van beton in de voorschriften – belangrijke invloeds- factoren op het uiterlijk – veel voorkomende onvolkomen- heden en herstelmaatregelen en hoe te voorkomenE. Procesbeheersing Procesbeheersing – statistische begrippen – conformiteits- controle – familieconcept –statistische procesbeheersingF. Beoordelen van beton als eindproduct Visuele inspectie – afnamecriteria bij betonproducten en vooraf vervaardigde betonelementen – beoordeling van de druksterkte – onderzoek naar de duurzaamheid

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Aanvangsdatum

ZwolleRot terdamDen BoschExamenplaatsUtrecht

9 februari 20169 februari 201615 februari 2016Examendatum24 mei 2016

Cursusgeld cursusincl. examen €

examenzonder cursus €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.250,-1.400,-

675,-750,-

Cursusplaats Aanvangsdatum

Utrecht 26 januari 2016

Cursusgeld €

Ledenprijs*Niet-ledenprijs

2.150,-2.375,-

Beto

nrep

arat

ieO

ntw

erp

Wer

kvoo

rber

eidi

ng e

n U

itvo

erin

gTe

chno

logi

e

BV-NIEUWSCursussen2015

Integraal ontwerpen en uitvoeren [iou]DoelIn de B&U-sector wordt veel beton toegepast, zowel ter plaatse gestort als geprefabriceerd, en vaak in combinatie met staal en andere constructiematerialen. Vanwege de vergaande versnip-pering in deze sector moeten functionarissen in de uitvoering zowel praktische als theoretische kennis van beton en construc-ties bezitten. Behalve kennis van de mechanica en dynamica is het denken in bouwsystemen van belang. Bouwen is meer dan de inkoop van losse componenten zoals vloeren, balken en wan-den. Het gaat bij een constructie altijd om het samenvoegen van verschillende losse componenten en de constructieve knoop is de plek waar alles bij elkaar komt. Tot slot spelen ook de ver-hardingsbeheersing en andere betontechnologische aspecten een rol.

ProgrammaDe basiscursus is als volgt opgebouwd: • Inleiding; de plaats van techniek in het bouwproces • Uitvoeringstechniek en tijdelijke constructies • In het werk gestort beton • Prefab beton • Combinaties van prefab en in het werk gestort beton • Verhardingsbeheersing en betontechnologische uitvoerings- aspecten • Ontwerp en engineering; denken in bouwsystemen • Ketensamenwerking en constructieve veiligheid

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Aanvangsdatum

Utrecht 27 januari 2016

Cursusgeld incl. examen €

LedenprijsNiet-ledenprijs

3.350,-4.150,-

Verhardingen van CementbetonDoelIn deze cursus wordt inzicht gegeven in het ontwerpproces en de uitvoerings-technieken van betonverhardingen om de kwaliteit van het product te kunnen beheersen. Hierbij wordt zowel aan-dacht geschonken aan theoretische aspecten als aan praktische aandachtspunten en invalshoeken.

ProgrammaDe cursus bestaat uit een algemeen deel, waarna wordt in-gegaan op ontwerp en uitvoering. Algemeen gedeelte: • Grondwerk en funderingen • Betoneigenschappen • Ontwerp en dimensionering • Dimensionering in gewapend beton • Detaillering in ontwerp • Detaillering in de uitvoering • Kwaliteitszorg Ontwerp en uitvoering: Actuele zaken uit ontwerp en uitvoering kunnen apart worden uitgediept mede aan de hand van door de cursisten aan te geven onderwerpen.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

Cursusplaats Cursusdatum

Utrecht 27 januari 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

2.200,-2.550,-

Page 20: BV-Nieuws 2015-5

BV-Nieuws | jaargang 2015 | december, nummer 520

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2015 | mei, nummer 5

Eurocode 6

DoelDe cursist leert de NEN-EN 1996 toe te passen en leert speci-fi eke detailinformatie en achtergronden van de NEN-EN 1996.Eurocode 6 maakt deel uit van een serie Eurocodes voor bouw-constructies. Seismische belasting aan de hand van Eurocode 8 deel 1 (NEN-EN 1998-1) en de ontwerp NPR 9998 is ook onderdeel van de cursus.

ProgrammaDag 1: 1 maart 2016dr. ir. A.T. Vermeltfoort; hoofddocent Steenconstructies TU Eindhoven prof.ir. S.N.M. Wijte; Adviesbureau ir. J.G. Hageman BV / TU/e• Inleiding • Materiaaleigenschappen • Schematisering van draagconstructies in steen • Dragende wanden in een geschoord raamwerk • Geconcentreerde belastingen • Gewapende liggers in metselwerk

Dag 2 : 15 maart 2016 dr. ir. R. van der Pluijm; Wienerberger BVprof. ir. S.N.M. Wijte Adviesbureau ir. J.G. Hageman BV / TU/e• Stabiliteitswanden • Lateraal belaste wanden• Het gedrag van steenconstructies bij seismische belasting• Steenconstructies en brand

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Cursusdata

Utrecht 1, 15 maart 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

995,-995,-

Bruggen module 3 Bestaande bruggenDoelMet deze cursus verwerft de cursist een praktische kijk om een brug te ontwerpen en kritisch te beoordelen.

ProgrammaModule 3: Bruggen bestaand• Algemeen• Voorschriften/richtlijnen• Regelgeving (NEN8700)• Herberekening • Beton• Staal

In ontwikkelingModule 4a: Stalen bruggen• Ontwikkelingen• (Eurocode- )normen en richtlijnen• Ontwerpprincipes (spoor- , langzaam-)verkeersbruggen• Brugtypen, integraalbruggen• Rijvloeren• Kabels en hangers• Detaillering en uitvoering• Mechanisch gedrag• Verbindingen• Specifi eke aandachtspunten• Rekenvoorbeelden

Module 4b: Beweegbare bruggen• Veiligheid – Regelgeving – Gevaren – veiligheidseisen

• VOBB – Installaties & aandrijving – Belastingen – Mechanische uitrusting

Module 5: Staal- beton bruggen• keuze staal-beton – voor- en nadelen – globale ontwerpregels – economische afweging – verbinding staal - beton – voorschriften

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Aanvangsdatum

Utrecht 3 maart 2016Overige dagen 10 + 17 maart

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.185,-.1.385,-

Page 21: BV-Nieuws 2015-5

21

BV-NIEUWS2015

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2015 | mei, nummer 5

Eurocode 6

DoelDe cursist leert de NEN-EN 1996 toe te passen en leert speci-fi eke detailinformatie en achtergronden van de NEN-EN 1996.Eurocode 6 maakt deel uit van een serie Eurocodes voor bouw-constructies. Seismische belasting aan de hand van Eurocode 8 deel 1 (NEN-EN 1998-1) en de ontwerp NPR 9998 is ook onderdeel van de cursus.

ProgrammaDag 1: 1 maart 2016dr. ir. A.T. Vermeltfoort; hoofddocent Steenconstructies TU Eindhoven prof.ir. S.N.M. Wijte; Adviesbureau ir. J.G. Hageman BV / TU/e• Inleiding • Materiaaleigenschappen • Schematisering van draagconstructies in steen • Dragende wanden in een geschoord raamwerk • Geconcentreerde belastingen • Gewapende liggers in metselwerk

Dag 2 : 15 maart 2016 dr. ir. R. van der Pluijm; Wienerberger BVprof. ir. S.N.M. Wijte Adviesbureau ir. J.G. Hageman BV / TU/e• Stabiliteitswanden • Lateraal belaste wanden• Het gedrag van steenconstructies bij seismische belasting• Steenconstructies en brand

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Cursusdata

Utrecht 1, 15 maart 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

995,-995,-

Bruggen module 3 Bestaande bruggenDoelMet deze cursus verwerft de cursist een praktische kijk om een brug te ontwerpen en kritisch te beoordelen.

ProgrammaModule 3: Bruggen bestaand• Algemeen• Voorschriften/richtlijnen• Regelgeving (NEN8700)• Herberekening • Beton• Staal

In ontwikkelingModule 4a: Stalen bruggen• Ontwikkelingen• (Eurocode- )normen en richtlijnen• Ontwerpprincipes (spoor- , langzaam-)verkeersbruggen• Brugtypen, integraalbruggen• Rijvloeren• Kabels en hangers• Detaillering en uitvoering• Mechanisch gedrag• Verbindingen• Specifi eke aandachtspunten• Rekenvoorbeelden

Module 4b: Beweegbare bruggen• Veiligheid – Regelgeving – Gevaren – veiligheidseisen

• VOBB – Installaties & aandrijving – Belastingen – Mechanische uitrusting

Module 5: Staal- beton bruggen• keuze staal-beton – voor- en nadelen – globale ontwerpregels – economische afweging – verbinding staal - beton – voorschriften

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Aanvangsdatum

Utrecht 3 maart 2016Overige dagen 10 + 17 maart

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.185,-.1.385,-

Beto

nrep

arat

ieO

ntw

erp

Wer

kvoo

rber

eidi

ng e

n U

itvo

erin

gTe

chno

logi

e

BV-NIEUWSCursussen2015

Bouwkuipen en keldersDoelDe cursus bouwkuipen en kelders behandelt het ontwerp en de uitvoering rekening houdend met de bodem- en grondwater-gesteldheid. Tevens wordt er gerekend aan onderwaterbetonvloeren.

ProgrammaDe cursus heeft plaats op vier achtereenvolgende dinsdagen.Dagdeel 1• Inleiding Bouwput in breed perspectief Trends voor de toekomst• Ontwerpkeuzen • Risicosystematiek Risicomanagement Monitoring/observational methode; contracten en verantwoordelijkheden• Omgevingsbeïnvloeding

Dagdeel 2 • Wanden Duurzaamheid en kosten Invloed op omgeving• Trekelementen• Stempels & Gordingen Ontwerp, detaillering, uitvoering• Onderwaterbetonvloeren Dimensionering Werkvloeren

Dagdeel 3 • Vloeren Interactie met onderwaterbeton en paalsystemen• Grondonderzoek Parameterbepaling• Grondwater aspecten Onderzoek en programma van eisen• Case

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Wapenen in praktijkDoelDe deelnemers de kennis en praktische vaardigheden bijbrengen die vereist zijn om zelfstandig wapenings- en sparingstekenin-gen te maken en betonconstructievormen op te zetten. De in-passing van wapening in de betonconstructie is daarbij leidend.

ProgrammaDe cursus bestaat uit negen middag-/avonden van zes lesuren. De lessen zijn tweewekelijks op woensdag.

Het middagprogramma is gewijd aan de theorie omtrent wap-ening. Daarbij wordt het Handboek Praktisch Wapenen gebruikt.In het avondprogramma wordt veel geoefend, worden tekenop-drachten besproken en nieuwe tekenopdrachten toegelicht.

De voorbeelden worden verduidelijkt met 3D-tekeningen, die mogelijke confl ictsituaties inzichtelijk maken.

Halverwege de cursus is een bezoek aan een wapeningscentrale voorzien.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Aanvangsdatum

UtrechtExamenplaatsUtrecht

2 maart 2016Examendatum6 juli 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

2.085,-2.455,-

Cursusplaats Cursusdata

Utrecht 9, 16 en 23 maart 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.290,-1.520,-

Page 22: BV-Nieuws 2015-5

BV-Nieuws | jaargang 2015 | december, nummer 522

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2015 | mei, nummer 5

Inspectie en handhaving op de bouwplaatsDoelU kunt uw nieuw verkregen (bouw)-kennis gebruiken voor de handhaving van de regelgeving. De focus is hierbij gericht op de juiste praktijktoepassingen in de uitvoerende bouw en de con-structieve veiligheid.

ProgrammaSamenvatting van de aspecten uit de cursusinhoud: 1. Bodemgesteldheid, heibespreking e.d. , palenplan, paal-

systemen en kenmerken van de systemen, paaltekening, heistelling, het heien,revisie palenplan + eventuele voor-zieningen, wel- of niet koppensnellen, bouwputten/bouw-kuipen, kwaliteitscontrole. Beoordelen van de kalender-staten en het akoestisch doormeten. Het interpreteren van de sondering.

2. Metselen & lijmen, metselwerk & wapening, lateien, ophangsysteem, isolatie, aansluiting diverse materialen, buitenwanden <> binnenwanden

3. Eigenschappen betonstaal, vlechten, lassen, gecerti-fi ceerde wapening, partijkeuring, keuring wapeningskorf, afstandhouders, VBU.

4. Eigenschappen, gecertifi ceerde betoncentrale, wel of geen partijkeuring, transporteren, storten, verdichten, afwerken en nabehandelen, bepalen ontkistingstijdstip m.b.v. beton-kubussen, gewogen rijpheid, nieuwe betonsoorten zoals Hoge-sterkte-beton, zelfverdichtend beton op het werk. NEN-EN 206.

5. Gecertifi ceerde prefab-elementen, indien niet-gecerti-fi ceerd, hoe partijkeuring. Stabiliteit tijdens uitvoering, aandacht voor verbindingsdetails, 2de draagweg, toleran-ties, scheurvorming inhoud certifi caat.

6. Houtkwaliteit, duurzaamheid, garantie, afwerking, onder-houd, verbindingen, krachtwerking, bouwmethode, detail-lering, toepassingsmogelijkheden, vochtabsorptie

7. Dun- & dikwandige profi elen, kwaliteit, stabiliteit, dakplaten,verbindingsdetails, wateraccumulatie.

8. Ondersteuning hor. constructies, doorstempelen, onder-grond, verticale constructies, funderingen, wanden, kolom-men, veiligheid, verantwoordelijkheid, Arbo eisen.

9. Ophangsysteem, vooraf en achteraf aangebrachte ankers, veiligheid, toepassing gevelmaterialen, onderhoud, milieu.

10. Klimaatbeheersing, geluid, ventilatie, warmte, vocht, koudebruggen, milieu, bescherming, afwerking.

11. Muuropeningen, lateien, houtskelet buitenwanden, lichte scheidingswanden woningscheidende constructies.

12. Brandbaarheid tijdelijke materialen, brandveiligheid hout-beton-staal-metselwerk, brandwerende verf, spuitbeton, vezelplaat, HSB, hoge gebouwen, vluchtwegen, bereikbaar-heid, relatie tot gebruiksvergunning.

13. Energie Prestatiecoëffi ciënt (EPC). Leidraad van buitencon-trole op energieverbruik en CO2 uiststoot met berekenings-methodiek.

14a.Bouwveiligheidsplan. Indeling van de bouwplaats.Aan- en afvoerroutes. Nemen van noodzakelijke maatregel-en, b.v. stilleggen of intrekken bouwvergunning. Afdwing-baar kunnen optreden. Letten op de voltooiing. Bouwen in afwijking van de goedgekeurde tekeningen. Bijhouden van checklijsten.

14b.Vooroverleg en regelgeving

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

Cursusplaats Aanvangsdatum

Utrecht 3 maart 2016Wekelijks tot eind juni

Cursusgeld € Prijs per module €

LedenprijsNiet-ledenprijs

2.250,-2.550,-

Ledenprijs*Niet-ledenprijs

275,-375,-

Voorgespannen betonDoel• Weten op welke wijze voorspanning kan worden toegepast en welke aspecten daarbij van belang zijn.• Gefundeerde afwegingen kunnen maken t.a.v. het toe te pas- sen voorspanniveau.• Specifi eke problemen i.v.m. het toepassen van voorspanning onderkennen en kunnen oplossen.• Zelfstandig constructies in voorgespannen beton kunnen ontwerpen.

Programma• Inleiding; voorspantechnologie • Centrisch voorgespannen constructies• Voorspannen van op buiging belaste constructies• Statisch onbepaalde voorgespannen constructies• Bezwijkveiligheid• Krimp, kruip, relaxatie en herverdeling door kruip• Afschuiving• Scheurwijdtebepaling• Gedeeltelijk voorgespannen beton• Detailleren• Voorspanning zonder aanhechting en uitwendige voor- spanning

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

2.150,--2.375,--

Cursusplaats Cursusdata

UtrechtDeel A

Deel B

15,22 en 29 maart 20165, 12 en 19 april 2016

13, 20 en 27 september 20164 en 11 oktober 20161 november 2016

Page 23: BV-Nieuws 2015-5

23

BV-NIEUWS2015

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2015 | mei, nummer 5

Inspectie en handhaving op de bouwplaatsDoelU kunt uw nieuw verkregen (bouw)-kennis gebruiken voor de handhaving van de regelgeving. De focus is hierbij gericht op de juiste praktijktoepassingen in de uitvoerende bouw en de con-structieve veiligheid.

ProgrammaSamenvatting van de aspecten uit de cursusinhoud: 1. Bodemgesteldheid, heibespreking e.d. , palenplan, paal-

systemen en kenmerken van de systemen, paaltekening, heistelling, het heien,revisie palenplan + eventuele voor-zieningen, wel- of niet koppensnellen, bouwputten/bouw-kuipen, kwaliteitscontrole. Beoordelen van de kalender-staten en het akoestisch doormeten. Het interpreteren van de sondering.

2. Metselen & lijmen, metselwerk & wapening, lateien, ophangsysteem, isolatie, aansluiting diverse materialen, buitenwanden <> binnenwanden

3. Eigenschappen betonstaal, vlechten, lassen, gecerti-fi ceerde wapening, partijkeuring, keuring wapeningskorf, afstandhouders, VBU.

4. Eigenschappen, gecertifi ceerde betoncentrale, wel of geen partijkeuring, transporteren, storten, verdichten, afwerken en nabehandelen, bepalen ontkistingstijdstip m.b.v. beton-kubussen, gewogen rijpheid, nieuwe betonsoorten zoals Hoge-sterkte-beton, zelfverdichtend beton op het werk. NEN-EN 206.

5. Gecertifi ceerde prefab-elementen, indien niet-gecerti-fi ceerd, hoe partijkeuring. Stabiliteit tijdens uitvoering, aandacht voor verbindingsdetails, 2de draagweg, toleran-ties, scheurvorming inhoud certifi caat.

6. Houtkwaliteit, duurzaamheid, garantie, afwerking, onder-houd, verbindingen, krachtwerking, bouwmethode, detail-lering, toepassingsmogelijkheden, vochtabsorptie

7. Dun- & dikwandige profi elen, kwaliteit, stabiliteit, dakplaten,verbindingsdetails, wateraccumulatie.

8. Ondersteuning hor. constructies, doorstempelen, onder-grond, verticale constructies, funderingen, wanden, kolom-men, veiligheid, verantwoordelijkheid, Arbo eisen.

9. Ophangsysteem, vooraf en achteraf aangebrachte ankers, veiligheid, toepassing gevelmaterialen, onderhoud, milieu.

10. Klimaatbeheersing, geluid, ventilatie, warmte, vocht, koudebruggen, milieu, bescherming, afwerking.

11. Muuropeningen, lateien, houtskelet buitenwanden, lichte scheidingswanden woningscheidende constructies.

12. Brandbaarheid tijdelijke materialen, brandveiligheid hout-beton-staal-metselwerk, brandwerende verf, spuitbeton, vezelplaat, HSB, hoge gebouwen, vluchtwegen, bereikbaar-heid, relatie tot gebruiksvergunning.

13. Energie Prestatiecoëffi ciënt (EPC). Leidraad van buitencon-trole op energieverbruik en CO2 uiststoot met berekenings-methodiek.

14a.Bouwveiligheidsplan. Indeling van de bouwplaats.Aan- en afvoerroutes. Nemen van noodzakelijke maatregel-en, b.v. stilleggen of intrekken bouwvergunning. Afdwing-baar kunnen optreden. Letten op de voltooiing. Bouwen in afwijking van de goedgekeurde tekeningen. Bijhouden van checklijsten.

14b.Vooroverleg en regelgeving

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

Cursusplaats Aanvangsdatum

Utrecht 3 maart 2016Wekelijks tot eind juni

Cursusgeld € Prijs per module €

LedenprijsNiet-ledenprijs

2.250,-2.550,-

Ledenprijs*Niet-ledenprijs

275,-375,-

Voorgespannen betonDoel• Weten op welke wijze voorspanning kan worden toegepast en welke aspecten daarbij van belang zijn.• Gefundeerde afwegingen kunnen maken t.a.v. het toe te pas- sen voorspanniveau.• Specifi eke problemen i.v.m. het toepassen van voorspanning onderkennen en kunnen oplossen.• Zelfstandig constructies in voorgespannen beton kunnen ontwerpen.

Programma• Inleiding; voorspantechnologie • Centrisch voorgespannen constructies• Voorspannen van op buiging belaste constructies• Statisch onbepaalde voorgespannen constructies• Bezwijkveiligheid• Krimp, kruip, relaxatie en herverdeling door kruip• Afschuiving• Scheurwijdtebepaling• Gedeeltelijk voorgespannen beton• Detailleren• Voorspanning zonder aanhechting en uitwendige voor- spanning

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

2.150,--2.375,--

Cursusplaats Cursusdata

UtrechtDeel A

Deel B

15,22 en 29 maart 20165, 12 en 19 april 2016

13, 20 en 27 september 20164 en 11 oktober 20161 november 2016

Beto

nrep

arat

ieO

ntw

erp

Wer

kvoo

rber

eidi

ng e

n U

itvo

erin

gTe

chno

logi

e

BV-NIEUWSCursussen2015

Schoon Beton / CUR 100DoelHet doel van de cursus is de deelnemer inzicht te geven in de mogelijkheden en beperkingen van alle betrokken partijen om te komen tot het gewenste resultaat in kwaliteit en uiterlijk. Door beheersing van risico’s kunnen faalkosten worden voorkomen. De verworven kennis wordt d.m.v. voorbeelden direct toegepast.

De beleving van schoon beton is niet bij voorbaat bij de be-trokken partijen gelijk en daarom dienen de verwachtingen goed en eenduidig vastgelegd en op elkaar afgestemd te worden op basis van de herziene CUR-Aanbeveling 100.

Programma 1 Ontwerp beschrijving toetsing 2 Betontechnologie, ontwerp- en uitvoeringsaspecten 3a Bekisting ontwerp- en uitvoeringsaspecten 3b Organisatie Bouwplaats 4 Realisatie / Cases

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en het examen inbegrepen.

Cursusplaats Cursusdata

Utrecht 14, 21 en 28 januari 20164 februari 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.050,-1.240,-

Voorspantechniek uitvoering NIEUW DICTAAT!!DoelHet bijbrengen van kennis over het materiaal voorgespannen beton, het aanbrengen van voorspanning en van de kenmerken van de verschillende spansystemen, het spannen en de hierbij te treffen veiligheidsmaatregelen.

ProgrammaDe navolgende onderwerpen worden behandeld: • Het principe van de voorspanning, verschil tussen gewapend beton en voorgespannen beton;• Het in het werk brengen van de voorspanelementen; con- troles voor en na het storten;• Het spannen, de spanapparatuur en de veiligheidsmaat- regelen;• Het injecteren en de bescherming van de constructie bij een lage temperatuur;• De belangrijkste systemen;• Schadegevallen.

In het cursusprogramma is een dagexcursie opgenomen.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Aanvangsdatum

Nieuwegein 19 januari 2016

Examenplaats Examendatum

Nieuwegein 29 maart 2016

Cursusgeld incl. examen €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.400,-1.700,-

Page 24: BV-Nieuws 2015-5

BV-Nieuws | jaargang 2015 | december, nummer 524

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2015 | mei, nummer 5

DoelNa afl oop van de cursus weet de deelnemer voldoende over het materiaal beton en de invloed van zijn handelen, bij het maken van een kwalitatief goed product.

ProgrammaDe volgende onderwerpen worden behandeld: • de eigenschappen en samenstelling van betonspecie en het verharde product;• de wijze waarop de betonspecie moet worden getranspor- teerd en verdicht;• het effect van goed nabehandelen van het jonge beton op de uiteindelijke kwaliteit van het product;• de veiligheidsaspecten in de uitvoering;• de organisatie rond het stort.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

De cursus is ook in company te volgen. Een prima gelegenheid om uw personeel tijdens een vorstperiode bij te scholen! Infor-meer naar de mogelijkheden.

Cursusplaats Cursusdatum

n.t.b. 3 februari 2016 (o.v.b.)

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

375,-425,-

Doel Plaats en tijd

Basiscursus Betonuitvoering

Betontechnologisch AdviseurDoelDeze cursus biedt functionarissen binnen de driehoek betonconstructeur – uitvoerder – betontechnoloog een pas-sende opleiding waarbij in niet-alledaagse situaties geadviseerd moet worden over samenstelling en verwerken van betonspecie en het beoordelen van de invloed van de bijzondere uitvoerings-aspecten op het verhardende beton. De Betontechnologisch Adviseur BV kan daarnaast schade ana-lyseren aan jong beton en adviseren voor herstel.

ProgrammaAan de hand van de volgende thema’s wordt de stof van de Ba-siskennis Betontechnologie [bbt] uitgebreid en verdiept: • Certifi catie & Regelgeving • Constructieleer • Eigenschappen Grondstoffen & Beton • Durability en Schademechanismen • Verhardingsbeheersing • Betontechnologische Uitvoeringsaspecten • Specifi eke aspecten van betonsoorten en betontoepassingen • Sustainability

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Cursusdata

Utrecht 27 januari 2016

Mondeling Examen datum

Gouda 22 juni 2016

Cursusgeld incl. (her)examen €

LedenprijsNiet-ledenprijs

2.350,-2.655,-

Page 25: BV-Nieuws 2015-5

25

BV-NIEUWS2015

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2015 | mei, nummer 5

DoelNa afl oop van de cursus weet de deelnemer voldoende over het materiaal beton en de invloed van zijn handelen, bij het maken van een kwalitatief goed product.

ProgrammaDe volgende onderwerpen worden behandeld: • de eigenschappen en samenstelling van betonspecie en het verharde product;• de wijze waarop de betonspecie moet worden getranspor- teerd en verdicht;• het effect van goed nabehandelen van het jonge beton op de uiteindelijke kwaliteit van het product;• de veiligheidsaspecten in de uitvoering;• de organisatie rond het stort.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

De cursus is ook in company te volgen. Een prima gelegenheid om uw personeel tijdens een vorstperiode bij te scholen! Infor-meer naar de mogelijkheden.

Cursusplaats Cursusdatum

n.t.b. 3 februari 2016 (o.v.b.)

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

375,-425,-

Doel Plaats en tijd

Basiscursus Betonuitvoering

Betontechnologisch AdviseurDoelDeze cursus biedt functionarissen binnen de driehoek betonconstructeur – uitvoerder – betontechnoloog een pas-sende opleiding waarbij in niet-alledaagse situaties geadviseerd moet worden over samenstelling en verwerken van betonspecie en het beoordelen van de invloed van de bijzondere uitvoerings-aspecten op het verhardende beton. De Betontechnologisch Adviseur BV kan daarnaast schade ana-lyseren aan jong beton en adviseren voor herstel.

ProgrammaAan de hand van de volgende thema’s wordt de stof van de Ba-siskennis Betontechnologie [bbt] uitgebreid en verdiept: • Certifi catie & Regelgeving • Constructieleer • Eigenschappen Grondstoffen & Beton • Durability en Schademechanismen • Verhardingsbeheersing • Betontechnologische Uitvoeringsaspecten • Specifi eke aspecten van betonsoorten en betontoepassingen • Sustainability

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Cursusdata

Utrecht 27 januari 2016

Mondeling Examen datum

Gouda 22 juni 2016

Cursusgeld incl. (her)examen €

LedenprijsNiet-ledenprijs

2.350,-2.655,-

Beto

nrep

arat

ieO

ntw

erp

Wer

kvoo

rber

eidi

ng e

n U

itvo

erin

gTe

chno

logi

e

BV-NIEUWSCursussen2015

Betonstorten van voorbereiding tot nabehandelingDoelDe deelnemer kan na afl oop van de cursus inschatten of de voorgeschreven (voorspan)wapening uitvoerbaar en verant-woord is in de constructie. Tevens kan hij hoeveelheid, omvang en inzetbaarheid van hulpmiddelen bepalen voor het betonstor-ten en stellen van wapening en bekisting. Hij weet waarom en hoe hij dilataties en oplegdetails moet aanbrengen. Hij weet hoe te handelen bij het bestellen en storten van betonspecie en treft de juiste maatregelen tot nabehandelen, in het bijzonder bij esthetisch beton.Ten slotte is het proces van verharden uitgebreid aan bod geko-men, en dan met name het beheersen daarvan ter voorkoming cq beperking van scheurvorming.

ProgrammaModule 1: In te storten materialen [bvo] • (aanbrengen van) wapening• voorspanning in het werk• dilataties, oplegdetails, voegovergangen en ITSO’s

Module 2: Betontechnologie in de uitvoering [bun]• beknopte betontechnologie en ontwerpaspecten• betonstorten en nabehandelen• esthetisch beton en bekistingen

Module 3: Verhardingsbeheersing [vbe]• scheurvorming in beton• temperatuurbeheersing• betontemperaturen en betoneigenschappen• temperatuur- en spanningsanalyses• methoden ter bepaling van betonsterkte op dag j

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en de maaltijdeninbegrepen.

Cursisten die voor een examen zijn geslaagd, verkrijgen het bij-behorende deelcertifi caat. Deze is onderdeel van de opleiding Betonuitvoerder/werkvoorbereider BV.

DoelHet werken aan tunnelprojecten brengt een complexe en multi-disciplinaire projectomgeving en specifi eke aandachtspunt-en met zich mee. Deze aandachtspunten kunnen zich soms weliswaar buiten het werkveld van de civiele bouwer bevinden, maar hebben desondanks in toenemende mate invloed op hun prestaties en werk-plezier. Dit vereist kennis aangaande de specifi eke aandachtspunten, werkprocessen van andere disci-plines binnen het project en de invloed die dit kan hebben op de eigen werkzaamheden.

In deze eendaagse introductiecursus wordt een breed scala aan basisprincipes aangereikt. Hiermee krijgen cursisten inzicht in de specifi eke kenmerken van een tunnelproject met als doel (een beter) begrip te krijgen van de context waarbinnen hun werkzaamheden plaats hebben en zijn zij beter gesteld (weer-baar) voor het werken in een multidisciplinaire, complexe pro-jectomgeving. ProgrammaDe dag is als volgt opgebouwd: • Inleiding; verwachtingen en wensen van de cursisten• Introductie tunnelveiligheid; aanleiding aan de hand van incidenten, wetgeving, basisprincipes tunnelveiligheid, veiligheidsanalyses, installaties en voorzieningen• Wat betekent tunnelveiligheid voor mijn werkzaamheden?• Tunnelveiligheid en de civiele constructie; welke zaken in de civiele constructie dragen bij aan tunnelveiligheid, onder- scheid naar preventief en reactief• Multidisciplinair ontwerp en bouw; korte introductie ont- werp- en bouwprocessen ICT, TTI en civiel; case-oefening interactief ontwerp, waarbij cursisten worden ingedeeld in

4 bloedgroepen: civiel, installaties, projectmanagement en externe partijen; doel is afhankelijkheden en verschillende processen te ervaren• Evaluaties en afsluiting; terugkoppeling op verwachtingen

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal en de lunch inbegrepen.

Cursus Data

Module 1Module 2Module 3

4 en 11 februari 2016, 3 maart 201610,17 en 24 maart 20167,14 en 21 april 2016

Examen Examendata

Examen modules 1 en 2Examen modules 2 en 3

31 maart 201628 april 2016

Cursusgeld 1 module € 2 modules € 3 modules €

LedenprijsNiet-ledenprijs

890,-1.075,-

1.400,-1.700,-

1.890,-2.250,-

Cursusplaats Cursusdatum

Utrecht 11 februari 2016

Cursusgeld €

LedenprijsNiet-ledenprijs

495,-550-

Doel 4 bloedgroepen: civiel, installaties, projectmanagement en 4 bloedgroepen: civiel, installaties, projectmanagement en

Installatietechniek in civiele tunnelbouw

Page 26: BV-Nieuws 2015-5

BV-Nieuws | jaargang 2015 | december, nummer 526

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2015 | mei, nummer 5

Betononderhoudskundige BV

DoelDe cursus is onderdeel van de opleiding tot Betononderhouds-kundige BV. Deze is na voldoende praktijkervaring in staat op-getreden schadebeelden van betonconstructies te herkennen en te beoordelen. Aan de hand van deze analyse kan hij een schadeherstel adviseren en de uitvoering ervan begeleiden. Deze functionaris voldoet aan de eisen zoals genoemd in art.8.4 van de Beoordelingsrichtlijn 3201 voor het toepassen van spe-cialistische instandhoudingtechnieken voor betonconstructies

Programma• Het beheren van betonconstructies • Materiaaltechnologie: CC- en PCC-mortels, kunststoffen (PC-mortels en injectie-vloeistoffen), • Materiaaltechnologie en applicatie; coatings, impregneren, hydrofoberen • Duurzaamheid van en schademechanismen bij gewapend beton • Duurzaamheidsaspecten bij het ontwerp en de uitvoering van betonconstructies • Onderzoek en advies • Beschrijving van maatregelen • Keuze van maatregelen • Bestek en aanbesteding • Uitvoering • Integrale kwaliteitszorg bij betonreparaties • Case-study• De cursus geeft tevens een uitdieping van de duurzaam- heidsaspecten van beton vanuit betontechnologisch en ontwerptechnisch oogpunt.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en de lunch inbegrepen.

Uitvoering Betonreparatie MiddenkaderDoelDe cursus leidt op tot een Betonreparateur die, met voldoende praktijkervaring, in staat is zelfstandig reparatieprojecten te kunnen uitvoeren en begeleiden. De Betonreparateur voldoet aan de eisen zoals genoemd in art.8.4 van de Beoordelingsrichtlijn 3201 voor het toepassen van specialistische instandhoudingtechnieken voor betoncon-structies.

Programma• Schadeonderzoek, schadeanalyse en schadeadvisering van meest voorkomende schadegevallen• Kennis van reparatietechnieken• Kennis van materialen en materieel• Kennis van bestekken en andere contractstukken• Kostenaspecten• Hoe ga je uitvoeren?• Kwaliteitszorg• Opstellen veiligheidsplan• Milieuzorg

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Aanvangsdatum

Nieuwegein 19 januari 2016

Examenplaats Examendatum

Nieuwegein 29 maart 2016

Cursusgeld incl. examen €

LedenprijsNiet-ledenprijs

2.300,-2.675,-

Cursusplaats Cursusdata

Utrecht 28 januari en 11 februari 20163, 17 en 31 maart 2016

Examenplaats Examendatum

Utrecht 14 april 2016

Cursusgeld incl. examen € examen zonder cursus

LedenprijsNiet-ledenprijs

2.150,-2.375,-

675,-750,-

Page 27: BV-Nieuws 2015-5

27

BV-NIEUWS2015

Cursussen

BV-Nieuws | jaargang 2015 | mei, nummer 5

Betononderhoudskundige BV

DoelDe cursus is onderdeel van de opleiding tot Betononderhouds-kundige BV. Deze is na voldoende praktijkervaring in staat op-getreden schadebeelden van betonconstructies te herkennen en te beoordelen. Aan de hand van deze analyse kan hij een schadeherstel adviseren en de uitvoering ervan begeleiden. Deze functionaris voldoet aan de eisen zoals genoemd in art.8.4 van de Beoordelingsrichtlijn 3201 voor het toepassen van spe-cialistische instandhoudingtechnieken voor betonconstructies

Programma• Het beheren van betonconstructies • Materiaaltechnologie: CC- en PCC-mortels, kunststoffen (PC-mortels en injectie-vloeistoffen), • Materiaaltechnologie en applicatie; coatings, impregneren, hydrofoberen • Duurzaamheid van en schademechanismen bij gewapend beton • Duurzaamheidsaspecten bij het ontwerp en de uitvoering van betonconstructies • Onderzoek en advies • Beschrijving van maatregelen • Keuze van maatregelen • Bestek en aanbesteding • Uitvoering • Integrale kwaliteitszorg bij betonreparaties • Case-study• De cursus geeft tevens een uitdieping van de duurzaam- heidsaspecten van beton vanuit betontechnologisch en ontwerptechnisch oogpunt.

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en de lunch inbegrepen.

Uitvoering Betonreparatie MiddenkaderDoelDe cursus leidt op tot een Betonreparateur die, met voldoende praktijkervaring, in staat is zelfstandig reparatieprojecten te kunnen uitvoeren en begeleiden. De Betonreparateur voldoet aan de eisen zoals genoemd in art.8.4 van de Beoordelingsrichtlijn 3201 voor het toepassen van specialistische instandhoudingtechnieken voor betoncon-structies.

Programma• Schadeonderzoek, schadeanalyse en schadeadvisering van meest voorkomende schadegevallen• Kennis van reparatietechnieken• Kennis van materialen en materieel• Kennis van bestekken en andere contractstukken• Kostenaspecten• Hoe ga je uitvoeren?• Kwaliteitszorg• Opstellen veiligheidsplan• Milieuzorg

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.

Cursusplaats Aanvangsdatum

Nieuwegein 19 januari 2016

Examenplaats Examendatum

Nieuwegein 29 maart 2016

Cursusgeld incl. examen €

LedenprijsNiet-ledenprijs

2.300,-2.675,-

Cursusplaats Cursusdata

Utrecht 28 januari en 11 februari 20163, 17 en 31 maart 2016

Examenplaats Examendatum

Utrecht 14 april 2016

Cursusgeld incl. examen € examen zonder cursus

LedenprijsNiet-ledenprijs

2.150,-2.375,-

675,-750,-

Beto

nrep

arat

ieO

ntw

erp

Wer

kvoo

rber

eidi

ng e

n U

itvo

erin

gTe

chno

logi

e

BV-NIEUWSCursussen2015

Basiskennis Beton Constructieleer

Inspectie en beheer kunstwerken Niveau 2

Doel

niveau II:Goede toestand/conditiemeting kunnen vastleggen en voorstel-len voor herstel en maatregelen kunnen aangeven. De relatie tussen de diverse inspectietypen kunnen onderscheiden en ver-bijzonderen.

Programma

Niveau II: Toestandsinspectie en conditiemeting• Inleiding kennis diverse materialen• Constructie kennis diverse materialen• Inspectie installaties• Inspectie typen• Inspectie kunstwerken• Regelgeving & Veiligheid• Excursie • Case

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

In het cursusgeld is het cursusmateriaal en maaltijd inbegrepen.

DoelDe cursist krijgt inzicht in de krachtswerking van (beton)con-structies en hoe een constructie zich gedraagt als het belast wordt. Tevens kan hij een constructief onveilig situatie onder-bouwen, met toegepaste mechanica en betonconstructieleer op het niveau van 2e jaar HTS CiT of B, zonder dat daarbij be-rekeningen worden uitgevoerd.

ProgrammaDeel A. Algemene Constructieleer • Schematisering en belastingen • Oplegreacties en krachtswerking • Inwendige spanningen • Wapenen van betonconstructies

Deel B. Betonconstructieleer • Materiaaleigenschappen beton en staal • Zuivere buiging – dwarskracht – wringing - pons • Scheurvorming • Verankeren en lassen betonstaal • Balken – platen - wanden – kolommen – voorspannen • Lezen van wapeningstekening

Plaats en tijd

Kosten [excl. BTW]

Cursusplaats Aanvangsdatum

Utrecht

Niveau IIToestandsinspect ie/Condit iemet ing

1 maart 2016doorloopt ijd 8 weken

Cursusgeld €

Ledenprijs Niveau llNiet-ledenprijs Niveau ll

1.885,-2.050,-

Cursusplaats Aanvangsdatum

Utrecht 1 maart 2016

Examenplaats Examendatum

31 mei 2016

Cursusgeld incl. examen €

LedenprijsNiet-ledenprijs

1.250,-1.520,-

Page 28: BV-Nieuws 2015-5

BV-Nieuws | jaargang 2015 | december, nummer 528

Mededelingen

Afgelopen najaar zijn de MBO- en HBO-docenten weer bijgepraat over de nieuwe betonthema’s. Zonder uit-

zondering waren zij enthousiast over de onderwerpen die vrijdag 6 november werden gepresenteerd. Voor

deze zogenoemde bijscholing werken de brancheorganisaties BFBN, C&BC en VOBN samen met de Beton-

vereniging. Met de presentaties kunnen de docenten op hun beurt hun studenten weer voeden.

Innovaties in beton is thema voor docenten

In het programma was innovatie het hoofdthema. Een pre-sentatie over de kennis en prille ervaring met Geopolymeren werd gegeven door Leo Dekker van Mebin. “We maken stappen, maar het is morgen nog niet op grote schaal verkrijgbaar”. Beton faciliteert ook nieuwe medische behandeltechnieken. Zo zijn er in Nederland twee protonenbunkers in aanbouw, onder meer in Groningen. Voor de bunker in Groningen is de beton-samenstelling ook beoordeeld op gevolgen na de gebruiksfase. Alle grondstoffen zijn bij de TU-Delft onderzocht op reactie op protonenbestraling. Jurjen Talsma van Kwaliteitsdienst Beton: ”De betontechnologie is gestuurd vanuit ontwerp, uitvoering en mogelijk hergebruik.” Ook dit is een vorm van innovatie en duurzaamheid.

Het concreet rekenen aan duurzaamheid werd getoond door Márie van der Poel van VOBN. Als lid van de SBRCURnet-commissie gaf hij uitleg over de SBRCUR-tool. Hiermee kan het milieuprofi el van een betonsamenstelling worden berekend. Daarbij wordt gebruikgemaakt van geverifi eerde informa-tie uit de Nationale MilieuDatabase. Ook kunnen complete betonconstructies op milieuprofi el worden beoordeeld inclusief betonstaal, bekisting en bouwproductie. In dit kader werden de

docenten tevens bijgepraat over het keurmerk Beton Bewust en de ontwikkeling van een mondiaal keurmerk CSC.

De bijscholing werd compleet met een bijdrage van Peter Bui-telaar. Hij toonde de snelle ontwikkeling en praktijktoepassing van ultra-hogesterktebeton (UHSB). Voorbeelden in Nederland zijn er al in de vorm van overlaging met UHSB van stalen brug-dekken, waarmee de levensduur van deze bruggen aanmerkelijk wordt verlengd. Maar ook dragende leuningen van bruggen met een zeer geringe plaatdikte zijn al uitgevoerd in ons land. Verder ging hij in op de recente proefbelasting van een UHSB-plaat van 45 mm dikte. Deze plaat is hybride gewapend. Uniek is dat de betonmortel vanuit een betoncentrale met een truckmixer is vervoerd naar de productielocatie.

Voor de docenten gaf de middag niet alleen veel nieuwe informatie, maar ook veel beeldmateriaal. De docenten die de bijscholing hebben gevolgd kregen de beschikking over de gebruikte powerpointpresentaties en kunnen deze gebruiken in lessen of colleges. Docenten die niet aanwezig waren maar toch belangstelling hebben, kunnen contact opnemen met een van de brancheorganisaties of met de Betonvereniging.

Het secretariaatvan de Betonvereniging

wenst u goedefeestdagen en een

gezond en voorspoedig 2016.

Page 29: BV-Nieuws 2015-5

29

BV-NIEUWS2015

Mededelingen

ROC van Twente start minorBetonbouw

Bouwkunde docent Jan Lammertink is de initiatiefnemer van ROC van Twente. De minor is bedoeld voor zowel bouw-kunde als infrastructuur. De opzet bestaat uit theorielessen en bedrijfsbezoeken met gastcolleges. In een periode van 10 schoolweken zijn er gastlessen van een betonconstructeur, een betontechnoloog, bekistingsadviseur en een specialist in voorspanning. Ook worden diverse bedrijven bezocht zoals een wapeningsvlechterij, prefab-betonvloerenfabrikant, een betoncentrale, een fabrikant van prefab betonnen bouwele-menten en een recyclingbedrijf. Aan deze bedrijfsbezoeken is een gastles verbonden. Daarnaast moeten de leerlingen toet-sen afl eggen, een portfolio opbouwen en presentaties over de bedrijfsbezoeken verzorgen.

Actuele techniekenDe leerlingen krijgen informatie over de laatste stand van de techniek. De recente innovaties in de bedrijven kunnen ze zelf zien. Dan blijkt ook dat 3D-tekenen in digitale informa-tie-uitwisseling voor Bouw Informatie Modellen (BIM) in alle

bedrijven al wordt toegepast. De deelnemende bedrijven ko-men bij voorkeur uit de omgeving van de school. Door deze minor kunnen er mogelijk al contacten ontstaan voor toe-komstige werknemers. Door ook hergebruik en recycling in deze minor op te nemen krijgt ook duurzaamheid een plaats in het lespakket.

Afstemming school en bedrijvenDe overheid wijst met regelmaat op het belang van actueel onderwijs en de relatie tussen school en bedrijven. Veel car-rièrekansen voor MBO- en HBO-afgestudeerden zijn juist in de toeleverende industrie te vinden. Voor de brancheor-ganisaties Cement&BetonCentrum, BFBN (prefab beton) en VOBN (betonmortel) aanleiding om scholen in de opzet van deze minors te ondersteunen. Ook de Betonvereniging (BV) is actief betrokken. Als de deelnemers de minor op alle onder-delen met een voldoende cijfer afronden verstrekt de Beton-vereniging een certifi caat. Dit kan gebruikt worden naast het diploma en cijferlijst bij sollicitaties.

Leerlingen kennis meegeven over de breedte van het vakgebied betonbouw geeft meerwaarde voor de ar-

beidsmarkt en is nuttig bij doorstuderen. Dit is de motivatie voor de ROC van Twente om eind 2015 en be-

gin 2016 de Minor Betonbouw aan te bieden. In de minor wordt intensief samengewerkt met het bedrijfs-

leven. De leerlingen krijgen inzicht in de vele richtingen en mogelijkheden om zich verder te ontwikkelen.

Page 30: BV-Nieuws 2015-5

BV-Nieuws | jaargang 2015 | december, nummer 530

bron: Cementonline.nl De Registertoetsers worden toegevoegd aan het Construc-teursregister, een onafhankelijke stichting die als doel heeft het bewaken en bevorderen van de deskundigheid en kwali-teit van constructeurs. De behoefte aan het toevoegen van een toetsende tak aan het Constructeursregister is ontstaan doordat de gestelde criteria aan Registerontwerpers en Regis-terconstructeurs niet geschikt waren voor de controlerende constructeurs. Vanuit de markt was er, met het oog op de Wet Kwaliteitsborging en de daarmee samenhangende privatise-ring van bouwplantoetsing, echter wel een duidelijke vraag naar het registreren van toetsers.

Twee niveausBij Registertoetsers wordt onderscheid gemaakt tussen twee niveaus: RTa en RTb. Het RTa-niveau is vergelijkbaar met het niveau van registerconstructeurs (RC). Dit niveau richt zich op projecten in gevolgklasse CC1 en CC2a. Het RTb-niveau is ver-gelijkbaar met het niveau van Registerontwerpers (RO) en richt zich op gevolgklasse CC2b en CC3.De kandidaten zijn getoetst door een toetsingscommissie aan de hand van een assessment. Tijdens dat assessment pre-senteerden de aspirant-Registertoetsers een project op basis waarvan de toetsingscommissie vragen stelde. Door hier op een juiste manier mee om te gaan konden de kandidaten aan-tonen dat zij voldoende kennis en vaardigheden bezitten om (complexe) projecten te kunnen beoordelen.

Permanente educatie Net als bij de Registerontwerper en Registerconstructeur moet ook de Registertoetser permanente educatie blijven volgen. De eisen hieraan voor een Registertoetser zijn gelijksoortig aan die van een Registerontwerper en Registerconstructeur.

BedreigingVoor de toetsers is toetreding tot het constructeursregister een interessant mogelijkheid. Velen zien immers de ontwikke-ling met private kwaliteitsborging als een bedreiging. Met deze kwalifi catie hopen ze op meer zekerheid.Van de 26 kandidaten zijn er 22 beëdigd. Zij zijn werkzaam bij zowel bouw- en woningtoezichten als erkende TIS-partijen.

De registertoetsers in de categorie A zijn:• Angelo v/d Beemt• Wesley Boer• Fokke Hoeksema• Hans Leenart• Ron van der Maat• Simon Meirmans• Evert Schepers• Bart Stroek

De registertoetsers in de categorie B zijn:• Peter Anemaet• Richard Bogaarts• Dimphy Bruin-Reynhout• Peet Faber• André Huiberts• Aïda Jusufagic• Ben Notenboom• Gert Ploeg• Edwin Slangen• Jan van Swaay• Adriana Vasluianu Main• Peter van Veldhuizen• Johan Willocx• Patric Witte

Eerste register toetsers beëdigd Op de COBc-dag op 5 november zijn de eerste registertoetsers beëdigd. Na ontwerpers en constructeurs

zijn er nu dus ook toetsers die aantoonbaar aan bepaalde kwaliteitsnormen voldoen.

Mededelingen

Page 31: BV-Nieuws 2015-5

31

BV-NIEUWS2015

Het jaarlijkse internationale fi b symposium wordt in 2017 van 12 – 16 juni in het MECC in Maastricht georganiseerd.

De Nederlandse Betonvereniging en de Belgische Betongroe-pering zullen gezamenlijk het jaarlijkse fi b symposium 2017 organiseren. Naast deze organisaties zal Duitsland betrok-ken zijn bij de organisatie via de Aachen University (profes-sor Joseph Hegger)We zijn er trots op om het fi b symposium2017 in Maastricht, volgens velen de meest centraal gelegen stad van Europa, te organiseren. Maastricht is gekozen omdat het de toegangs-poort vormt tot de drie landen. Dit is een strategische keuze, omdat bekend is dat het gastland (in dit geval gastlanden) over het algemeen de meeste bezoekers oplevert en daarmee een belangrijke succesfactor vormt voor het evenement.

De voorbereidingen rondom de organisatie van dit sympo-sium zijn in volle gang. De samenstelling van de Scientifi c Committee is bijna compleet. Voorzitter van de Scientifi c Committe is de toekomstige president van fi b: Prof. Dr. Hugo Corres Peiretti. Daarnaast zullen prof.dr.ir. Dick Hordijk, Prof. Luc Taerwe en Prof. Dr. Ing. Josef Hegger als vicevoorzitters zitting hebben in de Scientifi c Committee.Het congresthema luidt: High tech concrete: Where techno-logy and engineering meet!Binnenkort wordt de ‘call for papers’ verstuurd waarmee u wordt uitgenodigd een abstract in te sturen aan de hand van onderstaande onderwerpen:• Existing infrastructure and/or existing structures• On the crossroad of engineering and technology

• Innovative binders• Concrete foundations• Concrete in extremis (fi re, vibrations)• 3D modelling of concrete constructions• Nondestructive testing• Repair• High tech concrete• Construction based on technological know-how• Materials science, innovative cementitious materials

and concrete• A change in purpose; opportunities for new uses• Developments in precast concrete and pre-stressing• Robustness of concrete structures

Heeft u vragen? Wenst u meer informatie? Bijvoorbeeld over deelname, sponsoring, exposeren, of het insturen abstracts?

Wij nodigen u graag uit om contact met ons op te nemen.

Wiepkje van den Burg-de RooijHetty Besseling-van IngenOrganizing Committee fi b symposium 2017info@fi bsymposium2017.comwww.fi bsymposium2017.com

fi b (Fédération Internationale du Béton), bestaande uit 43 nationale ledengroepen en ongeveer 1.000 indi-

viduele - cq. collectieve leden, is een non-profi t organisatie die zich inzet voor de bevordering van de techni-

sche, economische, esthetische en milieuprestaties van betonconstructies wereldwijd.

Mededelingen

fi b symposium 2017 Maastricht Betonvereniging organiseert in 2017 ‘het internationale fi b symposium in Maastricht. Dit meerdaagse evenement (12-16 juni 2017) trekt deelnemers uit de gehele wereld. Eenmaal per 10 jaar wordt het symposium in Nederland gehouden. We hou-den u op de hoogte met deze uitgave en met de speciale website http://fi bsymposium2017.com/.

Noteert u alvast de data. De ‘Call for Papers’ kunt u binnenkort verwachten. Graag maken wij u alvast attent op de mogelijkheid om te expo-seren tijdens dit symposium. Dé kans uw bedrijf internationaal op de kaart te zetten.

Wilt u specifi eke informatie ? Wiepkje van den Burg of Hetty Besseling (0182 – 539233) staan u graag te woord.

De sponsoren:

Page 32: BV-Nieuws 2015-5

Beton verenigings Nieuws is een uitgave van de Betonvereniging en bevat informatie voor leden en

geïnteresseerden in de vereniging en het materiaal beton in algemene zin. Beton verenigings Nieuws verschijnt zevenmaal per jaar.

Uitgave: Betonvereniging Postbus 411, 2800 AK Gouda Tel. 0182-539233 Fax. 0182-537510E-mail: [email protected]: www.betonvereniging.nlOpmaak: Quantes, RijswijkDruk: Quantes, Rijswijk

Abonnementen: Leden van de Betonvereniging ontvangen het BV-Nieuws gratisRedactie secretariaat: Bram Rensen Advertenties: Hetty Besseling

Abonnementen lopen parallel met het lidmaatschap

ISSN 1386-968X

Colofon

32

Betonvereniging,Kennispartner om ook in 2016 op te bouwen.

Met als start de Nieuwjaarsbijeenkomst

op 28 januari 2016

Contact:Hetty Besseling

e-mail [email protected] tel. 0182 532 389

BV-Nieuws | jaargang 2015 | december, nummer 5