Brochure/neurostimulatie:Opmaak 1 18-06-2008 16:51 … · 2015-10-06 · 5 neurostimulatie Een...

NeurostimulatieMultidisciplinair pijncentrum

>

www.pijntherapie.be

Brochure/neurostimulatie:Opmaak 1 18-06-2008 16:51 Pagina 1

2neurostimulatie

Neurostimulatie

Inhoudstafel

Welkom 3Inleiding 4Wat is ruggenmergstimulatie? 5Hoe (veilig) werkt het stimulatiesysteem ? 6Wat mag u verwachten? 7Psychologische en psychiatrische screening 8Proefstimulatie 12Adviezen na de ingreep 17Thuisverpleegkundige zorgen 19Einde proefstimulatie 22Implantatie van het permanent systeem 23Leven met een ruggenmergstimulator systeem 25Identificatiekaart 29Vaak gestelde vragen 30Verklarende woordenlijst 33


3neurostimulatie

Welkom

Het pijncentrum is een eenheid van het AZ Sint-Lucas, gelokaliseerd op de Campus Volkskliniek, straat 125.

Onze doelstelling is, op multidisciplinaire wijze, de pijn van onze patiënten te ver-minderen of draaglijk te maken. We proberen het probleem op te vangen maarde oorzaak van de pijn kan meestal niet weggenomen worden. Op deze manierproberen we een betere levenskwaliteit na te streven voor onze patiënten.

Het team bestaat uit 2 anesthesisten – pijntherapeuten met name: Dr. David Logéen Dr. Ria Van Eynde, 2 pijnverpleegkundigen: Cindy en Jurgen, een psychologe:Daphne Neve, een medisch secretariaat: Sofie Minnaert en een thuisverpleeg-kundige: Stijn De Jaeghere.

Door een nauwe samenwerking met verschillende externe diensten zoals onderandere de dienst Fysiotherapie, Neurochirurgie, Orthopedie, Neurologie, Vascu-laire Heelkunde, … en uw huisarts, trachten we een oplossing te zoeken vooruw pijnprobleem.

Samen met uw doorverwijzende arts en/of uw specialist van het Pijncentrumheeft u besloten over te gaan tot ruggenmergstimulatie. In deze folder vindt uinformatie over de behandeling die u zal ondergaan.


4neurostimulatie

U heeft reeds een of meerdere behan-delingen ondergaan om uw pijnklach-ten te verlichten. Momenteel krijgt uwellicht nog steeds medicijnen hierte-gen. Helaas helpen deze onvoldoendeen zijn andere behandelingen niet meermogelijk. Uw behandelend specialistdenkt dat elektrische zenuwstimulatievan het ruggenmerg voor u een behan-deling zou kunnen zijn om uw pijn-klachten te verlichten. U komt daarommogelijk in aanmerking voor een im-planteerbaar ruggenmergstimulatie sys-teem.

Dikwijls wordt voor de term ‘ruggen-mergstimulatie’ ook wel de afkortingSCS (Spinal Cord Stimulation) gebruikt.In deze folder vindt u een beschrijving

van de werking van ruggenmergstimu-latie. Daarnaast wordt uitleg gegevenover de operatieve ingreep en wordenaandachtspunten beschreven waar uals patiënt tijdens de behandeling voormoet zorgen of op moet letten. Ookzijn verkorte handleidingen van moge-lijke programmeerapparaten apart teverkrijgen. Dit boekje kunt u daaromtevens gebruiken als naslagwerk.

Eventuele vragen met betrekking totuw behandeling zal uw arts graag be-antwoorden.

Inleiding


5neurostimulatie

Een belangrijke ontdekking in de ge-neeskunde was dat de gewaarwordingvan pijn in de hersenen plaatsvindt enniet op de plaats van de weefselbe-schadiging. De hersenen ‘vertellen’ dusdat we ergens pijn hebben. Hierdoor ishet besef ontstaan dat pijn kan wordenbeheerst. Men moet er in dat gevalvoor zorgen dat de impulsen, die in dehersenen als pijn worden geregistreerd,de hersenen niet of minder goed berei-ken.

In dat geval zal de pijn niet, of in min-dere mate, worden ervaren. De werkingvan ruggenmergstimulatie is hier op ge-baseerd.Om het principe van ruggenmergstimu-latie duidelijk te maken, wordt wel

eens een vergelijking gemaakt met desituatie waarin men een pijnlijke handna een verbranding gaat koelen metwater. Het gevoel van het koude waterwordt sneller gevoeld dan de pijn. Depijn wordt hierdoor op de achtergrond‘geplaatst’ en zal in mindere mate wor-den ervaren.Op een zelfde manier kan minder pijnworden waargenomen na implantatievan een ruggenmergstimulatie systeem.Het systeem wekt tintelingen op in hetpijngebied.

Deze tintelingen worden als ‘prettig’ er-varen en leiden de aandacht geheel ofgedeeltelijk af van de pijn.

Wat is ruggenmergstimulatie ?


6neurostimulatie

Elektrische zenuwstimulatie van hetruggenmerg (een vorm van neuromo-dulatie) is gebaseerd op het boven-staande principe dat pijn kan wordenbeheerst. In de ruimte achter het rug-genmerg (epidurale ruimte) wordt eenelektrode geplaatst die zeer kleineelektrische pulsen doorgeeft. Deze wor-den opgewekt in een soort ‘pacemaker’(stimulator).

De elektrode wordt rechtstreeks of meteen verlengdraad aan de stimulatorverbonden. Het is een behandeling dieo.a. toegepast kan worden voor ver-schillende indicaties waarbij er sprakeis van (neuropatische) pijnklachten. In-middels is met deze neuromodulatievebehandeling sinds de jaren zeventig

veel ervaring in de wereld opgedaan. InBelgië zijn reeds vele honderden pa-tiënten met hardnekkige chronischepijn succesvol behandeld met elektri-sche zenuwstimulatie. Door middel vanuitgebreid klinisch onderzoek is aange-toond dat de elektrische pulsen hetruggenmerg niet beschadigen.

Hoe (veilig) werkt het stimulatiesysteem ?


7neurostimulatie

Veel patiënten hopen dat een operatiealle (pijn)klachten zal wegnemen. Helaas. Stimulatie van het ruggenmergzorgt in het gunstigste geval voor eenaangenaam tintelend gevoel in het ge-bied waar u gewoonlijk de pijn voelt.Dit kan leiden tot een aanzienlijke ver-mindering van de pijn. Echter, de pijn-vermindering varieert van patiënt totpatiënt. Daarom wordt na uitgebreidmedisch onderzoek eerst besloten toteen zogenaamde proefstimulatie pe-riode met een uitwendige stimulatorgedurende minstens 4 weken.

Nadat de afgesproken termijn voorproefstimulatie is verstreken, wordt be-paald of ruggenmergstimulatie leidt toteen aanzienlijke pijnvermindering. Dit

is een criterium dat bepalend is geble-ken voor het uiteindelijke succes vande behandeling.

Het komt namelijk wel eens voor dat,ondanks de tintelingen die gevoeldworden, geen vermindering van de pijnoptreedt. In dat geval wordt van ver-dere behandeling met ruggenmerg-stimulatie afgezien.

Wat mag u verwachten ?


8neurostimulatie

Alvorens te kunnen overgaan tot het in-dienen van het dossier bij de advise-rend geneesheer van uw mutualiteit, ishet verplicht, van het RIZIV uit, op con-sultatie te gaan bij een psycholoog eneen psychiater.

De consultatie bij de psychologe,Daphne De Neve, gaat door op de pijn-kliniek, Campus Volkskliniek, 4de ver-diep straat 125. Afspraken bij depsychologe kunnen gemaakt wordenvia het secretariaat van de pijnkliniekof via het nummer 0479/38.88.80 na18.00 uur.

De consultatie bij de psychiater Dr. Phi-lippe Van Ooteghem gaat door in AZSt.-Lucas – Campus Volkskliniek, ge-lijksvloer – Tichelrei 1 - 9000 GENT. Eenafspraak wordt gemaakt door het se-cretariaat van de pijnkliniek. U kan Dr.Van Ooteghem bereiken via het num-mer 09/224.54.80.

Psychiatrische en psychologische screening


Een bezoek bij de psycholoog roeptmeestal tegenstrijdige reacties op.Mensen denken onmiddellijk dat zeniet serieus genoeg genomen wordenof dat de dokters denken dat de pijntussen de oren zit. Niets is minderwaar: precies omdat de artsen zoveelbelang hechten aan de klachten en depijn, wordt er vanuit diverse invalshoe-ken gekeken naar de patiënt.

Pijn heeft altijd een lichamelijke oor-zaak, maar de mate waarin we pijnhebben, kan variëren. Sommige men-sen hebben een lagere pijndrempel dananderen, zonder dat men daar zelf in tekiezen heeft. Die drempel wordt echtermeebepaald door allerlei andere facto-ren: stress, spanning, reacties van de

omgeving, verwachtingen en gedachtenomtrent de pijn, … Ook al zijn we onsdaar meestal niet bewust van, toch zijndeze elementen bepalend voor de pijn-ervaring en de prognose naar de toe-komst.

Om de behandeling in de Pijnkliniek ophet juiste spoor verder te zetten, is hetsoms nodig meer informatie in te win-nen over de persoon die pijn heeft.Door de psychologische screening kaneen gepersonaliseerde aanpak gebo-den worden.

Het is wenselijk dat na een intake bijDr. Logé of Dr. Van Eynde ook een af-spraak met de psycholoog geplandwordt voor een intake. Voor mensen

Waarom bij de psycholoog ?


10neurostimulatie

die in aanmerking komen voor eenneurostimulator is deze screening als-ook de geijkte procedure.

Een intake is een gesprek van een uur-tje waarin de verschillende levensdo-meinen besproken worden in het kadervan uw pijnervaring.

Een screening bij de psycholoog ver-loopt gespreid over vier consultaties.Tijdens het eerste consult vindt een in-take-gesprek plaats waarin gesprokenwordt over pijn, het dagelijkse functio-neren, de emotionele, familiale en be-roepsmatige gevolgen van de pijn.Tijdens de twee volgende consultenworden psychologische vragenlijstenen testen ingevuld. Wanneer alle ge-

gevens verwerkt zijn, worden deze inhet laatste consult met u besproken.Op die manier bent u op de hoogte vande resultaten en kunnen de eventueleadviezen, aangereikt door de psycho-loog, besproken worden.

> Waar gaat de info naartoe?De resultaten worden met uw toestem-ming doorgegeven aan Dr. Logé of Dr. Van Eynde

> Kostprijs?Per consultatie bij de psycholoog: € 30,00De consultatie bij de psychiater:€ 39.90Consultaties bij de psycholoog wordenniet terugbetaald door het RIZIV, de

consultatie bij de psychiater wordt voorhet grootste deel terugbetaald door uwmutualiteit.

Opvolging?Het is mogelijk om met de psycholoogverdere afspraken te plannen om the-rapie, opvolging en relaxatie te volgen.


11neurostimulatie

Na een positief advies van de psycho-loog en de psychiater kan er wordengestart met de medische procedure. Het secretariaat van de pijnkliniek zalU een datablad bezorgen met alle datavan alle reeds geplande afspraken toten met het beëindigen van de proefpe-riode.

Eerst wordt er een afspraak geregeldmet uw implanterend arts +/- 1 weekvoor de eigenlijke proefimplantatie. Tijdens deze consultatie wordt allesnog eens overlopen, worden alle nogbestaande vragen beantwoord en wor-den een aantal formaliteiten in orde ge-bracht:

> Informed Consent dient nagelezen enondertekend te worden door de pa-tiënt.

> Intake wordt ingevuld.> Evaluatieformulier voor proefbehan-

deling (deel A) wordt ingevuld.> Preoperatief bloedonderzoek

Indien er de laatste 6 maanden geenMRI- wervelkolom is gebeurd, zal ditnog uitgevoerd worden voor de startvan de proefperiode. Een MRI wordt af-gesproken op straat 21, Campus Sint-Lucas.

De procedure


12neurostimulatie

Als na uitgebreid medisch onderzoekwordt besloten tot ruggenmergstimula-tie, wordt eerst gekozen voor eenproefstimulatie. Het doel van de proef-stimulatie is te ontdekken of ruggen-mergstimulatie U kan helpen uw pijn teverminderen. In plaats van pijn krijgt Ueen tintelend gevoel.

Tijdens deze operatie wordt een elek-trode op het ruggenmerg geplaatstdoor een naald en onderhuids met eenverlengdraad verbonden. Via een (uit-treed)opening ter grootte van enkelemillimeters verlaat de verlengdraad ver-volgens het lichaam. Deze wordt ver-volgens tijdelijk op een uitwendigestimulator of batterij aangesloten. Metdeze tijdelijke stimulator kunnen tinte-

lingen in het pijngebied worden opge-wekt.

In de hierop volgende periode van 4weken moet blijken of bij een bepaaldeinstelling van de batterij een aanzien-lijke pijnreductie kan worden bereiktvan meer dan 50%. In dat geval wordtna overleg tussen u en uw behande-lend arts een tweede operatie gepland.

Deze tweede operatie gebeurt pas naeen schriftelijke goedkeuring van deadviserende geneesheer van uw mutu-aliteit. Tijdens deze operatie zal deelektrode worden verbonden met eendefinitieve stimulator. Alle systeemde-len zijn dan onderhuids aangebracht.De procedures voor proefstimulatie en

de definitieve implantatie zullen op devolgende pagina’s besproken worden.

De proefstimulatie


13neurostimulatie

Voorafgaand aan de dag van de in-greep zult u uitvoerig over deze opera-tie door uw specialist wordengeïnformeerd. Doorgaans is een opna-meduur noodzakelijk van één tot tweedagen. De ingreep wordt in principe ge-pland op vrijdagnamiddag, op zater-dagnamiddag mag U het ziekenhuisverlaten.

De ingreep duurt ongeveer 1-2 uur. Deoperatie gebeurt onder plaatselijke ver-doving omdat u tijdens de ingreep instaat moet zijn antwoord te geven opvragen die alleen u kunt beantwoor-den. Het betreffen vragen over deplaats waar u de tintelingen ervaart als-mede vragen waarvan een indruk kanworden verkregen over de sterkte en

kwaliteit van de aangeboden tintelin-gen. Op basis van de verkregen ant-woorden wordt de exacte plaats van deelektrode ten opzichte van het ruggen-merg bepaald.

Het inbrengen van de elektrode ge-beurt liggend. Tijdens de liggende pro-cedure ligt u op de operatietafel op uwbuik. Er wordt voor gezorgd dat u derug goed ‘bol’ kunt maken. Dit verge-makkelijkt het inbrengen van de naald.Via deze naald (of via een kleine sneein de huid) wordt namelijk de elektrodeop het ruggenmerg geplaatst.

De operatie


14neurostimulatie

Het doel van de stimulatieprocedure ishet gehele pijngebied te bedekken mettintelingen die door u als aangenaamworden ervaren. Deze tintelingen wor-den opgewekt door een tijdelijke sti-mulator (batterij), die tijdens deingreep door een gespecialiseerde me-dewerker wordt bediend. Na de opera-tie zult u in staat worden gesteld zelfdit apparaat te bedienen. In dat gevalkunt u onder andere de sterkte van detintelingen bepalen die door u als aan-genaam worden ervaren.


15neurostimulatie

Na de operatie krijgt u door uw arts bedrust voorgeschreven. Doorgaans be-tekent dit 12 uur strikte rugligging enpas de volgende dag uit bed. Dit ver-mindert de kans op een eventuele na-bloeding en verschuivingen. In en uitbed gaan, geschiedt met een rechterug.

Hierdoor kan het risico van het moge-lijk verschuiven van de elektrode wor-den verminderd.

Na de operatie


16neurostimulatie

Als u van houding verandert of plotse-linge bewegingen maakt, kan de elek-trode zich in de ruimte achter hetruggenmerg iets verplaatsen. Dit kaneen wijziging veroorzaken van het ge-bied waar u de tintelingen voelt. Ookkan het zijn dat, afhankelijk van dehoogte van de elektrode in het rug-genmergkanaal, de sterkte van de tin-telingen kan veranderen wanneer u uwnek naar achteren buigt, naar achterenleunt of wanneer u gaat liggen of zit-ten. Na verloop van tijd zal deze zoge-naamde houdingsafhankelijkheid vande elektrode echter afnemen.

Stimulatie


17neurostimulatie

Om verplaatsing van de elektrode toteen minimum te beperken krijgt u devolgende adviezen voor de periode datde elektrode nog niet is vergroeid metomgevend weefsel (doorgaans zo’n 6tot 8 weken nadat de elektrode is in-gebracht).

De eerste 24 uur heeft u bedrust.Hoofdeinde mag 20 graden omhoog,en na 6 uur mag u draaien met eenrechte rug.

Wat mag NIETtijdens de ziekenhuisopname ?

> Maak geen plotselinge bewegingenmet rug of nek.

> Niet bukken, tillen en uitrekken.> Niet in bochten wringen.> Trek niet aan de (verleng)draad die

uit het lichaam komt.> Ga niet douchen, laat de insnede en

het verband niet nat worden. Laatook de uitwendige batterij niet natworden.

> Niet u armen boven het hoofd hou-den.

> Geen “papegaai” gebruiken (de drie-hoek die boven een ziekenhuis bedhangt).

> Niet op uw buik slapen.

Adviezen na de ingreep


18neurostimulatie

Om een goede wondgenezing te be-vorderen dient u de adviezen over hetverzorgen van uw operatiewonden opte volgen. Raadpleeg altijd uw arts ingeval van meer pijn, koorts, roodheid,gezwollenheid of etter.

Wat mag ?

> Wandel en loop gedurende korte pe-riodes met recht rug.

> Ga in en uit bed (na 24uur bedrust)of auto met een rechte rug.

Wat mag NIET in de thuissituatie ?

> Ga niet douchen, laat de insnede enhet verband niet nat worden.

> Verwijder NOOIT zelf de pleister.> Trek niet aan de (verleng)draad die

uit het lichaam komt.> Laat ook de uitwendige batterij niet

nat worden.> De eerste 6-8 weken niet (extreem)

heffen en buigen.> Niet fietsen.> Bij voorkeur niet zelf met de auto rij-

den gedurende de eerste 4 weken.


Graag willen wij U hier nadere toelich-ting geven omtrent de verzorging vanuw uitwendige neurostimulator eens Ubent thuis gekomen.

Dagelijks komt er een pijnverpleegkun-dige (Stijn De Jaeghere) langs om uwpijn, uw neurostimulator (= uitwendigebatterij) en het verband te controleren.Naast de dagelijkse pijnevaluatie, dieaan de hand van het pijndossier zal ge-beuren, zullen wij ook een grondigeevaluatie van de uitwendige neurosti-mulator uitvoeren.

Aan deze neurostimulator kunnen doorons eventuele kleine aanpassingendoorgevoerd worden.

Opgelet dit gebeurt enkel maar op ad-vies en in overleg met uw behandelendgeneesheer-pijnspecialist.

Het is belangrijk dat wij dagelijks eencontrole uitvoeren van het verband. Hetis niet nodig om dit verband dagelijkste wisselen, 2 maal per week een ver-bandwissel uitvoeren is voldoende. Ditmag enkel gebeuren door uw pijnver-pleegkundige.

De pijnverpleegkundige die dagelijksbij u langskomen zijn 24u/24u bereik-baar op het centrale GSM nummer:0495/88.46.79.

Thuisverpleging


20neurostimulatie

Wanneer U één van de volgende symp-tomen voelt is het van belang dat U on-middellijk contact opneemt met ons:> KOORTS (meer dan 37.5°C)> HOOFDPIJN

(stijf aanvoelen van de nek)> MISSELIJKHEID/BRAKEN> DRAAIERIGHEID> PLOTSE TOENAME VAN DE PIJN> LICHTSCHUWHEID> PIJN TER HOOGTE VAN DE WONDE> VOCHTIG AANVOELEN VAN HET VER-

BAND

Het is belangrijk dat U ons vrij snel opde hoogte brengt wanneer er zich eenprobleem voordoet met uw stimulator.Bijvoorbeeld:

> plots uitvallen van de stimulator> als U merk dat de leiding tussen

uzelf en de stimulator niet meer in-tact is

> als het verband losgekomen is

Bij problemen kan U best de stimulatorstilzetten tot de thuisverpleegkundigeter plaatse is.


21neurostimulatie

Uw thuisverpleegkundige is speciaalopgeleid om dit soort ongemakkenvoor U op te lossen. Het is belangrijkdat, indien er zich eventuele proble-men/ongemakken voordoen gedurendede nacht, U niet wacht tot de volgendemorgen, maar ons zo vlug mogelijk ver-wittigt.Uw thuisverpleegkundige staat dage-lijks in contact met uw behandelendgeneesheer–pijnspecialist ten eindemet het volledige team een zo goedmogelijke behandeling uit te stippelenvoor uw pijnprobleem.

Indien U nog vragen hebt, aarzel danniet deze te stellen aan één van deteamleden.


22neurostimulatie

Nadat de termijn van 4 weken voorproefstimulatie is verstreken, wordt deverlengdraad die uit de huid steekt af-geknipt. U moet zich realiseren datwanneer u veel pijnvermindering metstimulatie heeft ervaren, de pijn in allehevigheid zal terugkeren. U kunt nu im-mers niet meer stimuleren!

Na analyse van uw pijnverminderingzal, bij gebleken effect, een tweedeoperatie worden gepland, na goedkeu-ring van de adviserende geneesheer(van uw mutualiteit).

Bij positief effect wordt reeds tijdensde proefperiode een afspraak gemaaktbij Dr. Bonny Noens, neurochirurg,Campus Sint-Lucas, straat 97 -

09/224.65.20, hij zal de definitieve bat-terij implantatie uitvoeren.

Tijdens deze 2de procedure zal een de-finitieve stimulator onderhuids wordeningebracht en aangesloten op de reedsingebrachte elektrode.Op de volgende bladzijde staat aange-geven waar de definitieve stimulatordoorgaans wordt ingebracht.

Einde stimulatieperiode


23neurostimulatie

Tijdens deze ingreep zal de elektrodeop de definitieve stimulator wordenaangesloten.

Deze stimulator wordt onderhuids ge-plaatst. De plaats waar de stimulatorwordt geïmplanteerd wordt voor de in-greep in overleg met u en Dr. Noens,de implanterende neurochirurg afge-sproken. Doorgaans wordt gekozenvoor implantatie thv het zitvlak of aande buikzijde. Deze ingreep gebeurt viaeen dagopname in Campus Sint-Lucas.Datum en uur worden U telefonisch enschriftelijk door het secretariaat Pijnkli-niek meegedeeld na een schriftelijkegoedkeuring van uw mutualiteit.

Na de definitieve batterij implantatiekrijgt u instructies hoe u uw wondemoet verzorgen. De thuisverpleegkun-dige zal opnieuw een 10-tal dagen dewonde komen opvolgen en verzorgen.Enige beperkingen worden u tijdens 6-8 weken na de operatie opgelegd bijde uitoefening van uw dagelijkse acti-viteiten. Dit betreffen bepaalde bewe-gingen zoals (extreem) heffen enbuigen. In het begin moet namelijkvoorkomen worden dat de elektrodedoor zo’n extreme beweging van plaatskan veranderen.

Implantatie van het permanente systeem


24neurostimulatie

Ook zal u worden aangeleerd hoe u zelfde sterkte van de tintelingen kunt be-palen die op dat moment voor u nood-zakelijk is om uw pijn gedurende dedag onder controle te houden. Dit kanmet een programmeerapparaat, de Patientprogrammer


25neurostimulatie

Over het algemeen kunt u na de in-greep een normaal, actief leven hervat-ten. Natuurlijk moet u de instructiesvan de arts blijven opvolgen voor eengoed en duidelijk vervolg. U moet re-kening houden met een aantal beper-kingen. U bent gebaat bij het nemenvan een aantal voorzorgsmaatregelendie het leven met een ruggenmerg-stimulatie systeem zullen bevorderen.

In dit hoofdstuk worden zowel de be-perkingen als de maatregelen die ukunt treffen uiteengezet. Belangrijk isen blijft dat u zich aan de afsprakenmet de arts houdt.

Beperkingen en maatregelen bij:

Medische ingrepenU kunt de kans op beschadigingen vanuw ruggenmergstimulatie systeem be-perken door bepaalde medische ingre-pen en apparatuur te mijden:

> pacemakers> defibrillatoren> M.R.I., Magnetic Resonance Imaging

is een onderzoeksmethode die nietbij u gepleegd dient te worden. In-formeer uw specialist en medischpersoneel over het bij u geplaatsteruggenmergstimulatie systeem. Raad-pleeg altijd eerst uw arts.

Leven met uw ruggenmergstimulatie systeem


26neurostimulatie

AutorijdenOm ervoor te zorgen dat u uw auto vei-lig kunt besturen moet de stimulatoruit worden gezet als u auto gaat rijden.Wanneer u een voertuig bestuurt kanplotseling toename of verandering vande stimulatie zorgen dat u de controleover het voertuig verliest. In het beginworden lange ritten in de auto afgera-den omdat het niet goed is wanneer ulange tijd achter elkaar zit.

Magneten en elektronicaSpeciale voorzorgsmaatregelen zijnnodig bij voorwerpen met magneten enelektrische systemen. Bedien, net alsbij het autorijden, geen apparatuurwanneer uw stimulatie aan staat. Wan-neer u elektrisch gereedschap bedient

kan een plotselinge toename of veran-dering van de stimulatie ervoor zorgendat u de controle over het gereedschapverliest.

Het systeem wordt beïnvloed doormagneten. Houd rekening met de vol-gende apparaten:> diefstaldetectoren> grote stereo- luidsprekers met mag-

neten> lasapparatuur met elektrische von-

ken> hoogspanningsleidingen> mobiele telefoons> elektrische verdeelstations en kracht-

centrales> metaaldetectiesystemen op luchtha-

vens. Laat uw identificatiekaart aan

het personeel van de veiligheids-dienst van het vliegveld zien om teworden doorgelaten.


27neurostimulatie

Magneten kunnen een inwendige bat-terij aan of uit zetten, maar veranderenmeestal de geprogrammeerde instellin-gen van de stimulatie niet.

Veiligheidsoverwegingen wat betrefthet ruggenmergstimulatie systeem

Met het ruggenmergstimulatie systeemkunt u meestal zonder problemen huis-houdelijke apparatuur gebruiken waar-onder ook:

> magnetrons> televisies, AM/FM radio’s, stereo ap-

paratuur, afstandsbedieningen voorelektronische apparatuur en video-spelletjes

> keukenapparaten zoals broodroos-

ters, mixers en elektrische blikopener> apparaten die men in de hand houdt

zoals haardroger en scheerapparaten> elektrische dekens en verwarmings-

elementen> klein elektrische (tuin)gereedschap> elektrische typmachine, kopieerma-

chines en computers


28neurostimulatie

Langdurig gebruik van het ruggen-mergstimulatie systeemDoor de instructies van de arts over hettillen en draaien, buigen en strekkenvan uw lichaam, een juiste lichaams-houding en mate van activiteit nauw-keurig op te volgen, worden problementot een minimum beperkt. Het komtwel eens voor dat stimulatiegewenningoptreedt zodat het stimulatie effectminder wordt of verdwijnt. De oorzaakhiervan is niet geheel duidelijk. Het kanook voorkomen dat de elektrode ver-schuift. Soms is het nodig deze chirur-gisch weer in het juiste gebied tebrengen.

Wanneer zich ongewone veranderingenin de kwaliteit van uw stimulatie voor-

doen of wanneer u geen stimulatiemeer voelt, moet u de arts raadplegen.

Eénmaal per jaar krijgt U een uitnodi-ging van uw arts om op jaarlijkse con-trole te komen. Dan wordt eenopvolgdossier ingevuld. Doorgaans ge-beurt dit gedurende de maand sep-tember. Het is belangrijk dat u zich aanalle geplande afspraken houdt.


29neurostimulatie

Uw arts geeft u een identificatiekaartwelke belangrijke informatie bevat overhetgeen bij u geïmplanteerd is. U moetde kaart altijd bij u dragen. De kaartwaarschuwt anderen, zoals bijvoor-beeld personeel van de veiligheids-diensten op vliegvelden, dat er bij ueen medisch apparaat is geïmplan-teerd. Ook staat hier de naam en tele-foonnummer van uw arts op, voornoodgevallen.

Identificatiekaart


30neurostimulatie

Is ruggenmergstimulatie veilig?

Ruggenmergstimulatie is de laatstetwee decennia succesvol toegepast bijduizenden mensen. Er is Europesegoedkeuring (CE-markering) voor deproducten en goedkeuring door de U.S.Food and Drug Administration (FDA).

Wat is de levensduur van de batterij inde stimulator?

Het is moeilijk te voorspellen hoe langde batterij van uw geïmplanteerde sti-mulator zal meegaan. De levensduurvan de batterij hangt af van de pro-gramma-instellingen en hoe vaak u hetgebruikt. Gemiddeld kunt u rekeninghouden met een levensduur tussen de

twee en drie jaar. Met uw program-meerapparaat kunnen wij bij controlezien hoe ‘vol’ de batterij nog is. Als debatterij (bijna) leeg is, wordt de gehelestimulator vervangen.

De elektrode en de eventuele verleng-draad blijven zitten. De vervanging vande stimulator gebeurt onder lokale ver-doving via een dagopname.

Is het geïmplanteerd apparaat zicht-baar?

Het hangt af van uw omvang, lichaamsbouw en de plaats waar de sti-mulator is ingebracht. Sommige patiën-ten kunnen de omtrek van het apparaatwaarnemen als een verhevenheid

Vaak gestelde vragen


31neurostimulatie

(‘bobbel’) van de huid.

Zal ik het apparaat voelen onder mijnhuid?

Patiënten kunnen de stimulator goedonder de huid voelen. Zoals bij elkechirurgische wond kunt u tijdens hetgenezingsproces nog enige hinder on-dervinden van drukpijn ter plaatse. Ditzal echter na verloop van tijd vermin-deren.

Is het veilig om huishoudtoestellen ofdraagbare uitrusting te gebruiken metmijn stimulator?

Ja. Het is veilig om met uw systeem eenmobiele telefoon, pieper, computers en

standaard huishoudapparaten, inclusiefmagnetrons te gebruiken.

Kan ik reizen met de stimulator?

Ja. Duizenden mensen hebben geïm-planteerde apparaten, zoals pacema-kers etc.

Echter, detectiepoortjes op luchthavenskunnen uw ruggenmergstimulatie systeem detecteren en gaan alarmerenals u passeert. Dit geldt tevens voorbepaalde anti-diefstalpoortjes in win-kels. Het kan daarbij voorkomen datuw stimulatiesysteem wordt uitgescha-keld. Dit zou uw systeem niet mogenschaden. Doch, uit voorzorg is het aante raden dat het systeem afgezet wordt

alvorens de poortjes te passeren.

In veel gevallen is het echter ook mo-gelijk dat u het poortje niet hoeft tepasseren als u kunt aantonen dat udrager bent van een geïmplanteerd sti-mulatiesysteem. Dat is voor u mogelijkomdat na de operatie een pasje aan uwordt uitgereikt waarop de gegevensvan het systeem staan vermeld (eenzogenaamde ‘patiëntidentificatiekaart’).


32neurostimulatie

Wat zijn mogelijke bijwerkingen ofcomplicaties bij ruggenmergstimulatie?

Voor zover bekend heeft ruggenmerg-stimulatie geen bijwerkingen. In tegen-stelling tot sommige pijnstillers leidtruggenmergstimulatie niet tot sufheid,verwardheid, uitslag, misselijkheid ofverslaving.

De kans op complicaties, (direct) naoperatie is klein. U moet uw arts raad-plegen als zich het volgende voordoet:> bloeding, infectie, zware hoofdpijn,

allergische reacties, geen verlichtingvan de pijn en storing aan uw appa-ratuur

> Wees alert en raadpleeg altijd uwarts in geval van:• Koorts• Etter• Roodheid • Of forse zwelling op de plek van

de operatielittekens


33neurostimulatie

DefibrillatorEen machine die in noodgevallen hethart weer op gang brengt.

PacemakerEen implanteerbaar apparaat voor hetregelen van de hartslag.

ProgrammeerapparaatWordt gebruikt voor het programmerenvan het ruggenmergstimulatie systeem.Hierbij hoort een computer, een pro-grammeerkop en een printer.

RadiofrequentiegolvenHiermee wordt het ruggenmergstimula-tie systeem geprogrammeerd door dehuid heen.

Implanteerbare pulsgenerator (IPG)Het apparaat dat elektrische pulsennaar het ruggenmerg stuurt.

Magnetic Resonance Imaging (MRI)Een beeldvormende techniek, die rug-genmergstimulatie patiënten moetenvermijden in verband met eventuelebeschadiging van het systeem.

Verklarende woordenlijst


34neurostimulatie

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


35neurostimulatie

TenslotteIndien u vragen heeft over de behandeling, aarzel dan niet om contact op te nemen methet secretariaat van de pijnkliniek. Secretariaat pijnkliniek 09-224 50 19Maandag tot vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur

Afspraken

Datum Uur Arts


www.pijntherapie.be

vzw AZ Sint-Lucas & Volkskliniek

Campus Sint-Lucas, Groenebriel 1, 9000 GentCampus Volkskliniek, Tichelrei 1, 9000 Gent

Tel. 09/224 50 [email protected]


Brochure/neurostimulatie:Opmaak 1 18-06-2008 16:51 … · 2015-10-06 · 5 neurostimulatie Een...

Documents

Transcript of Brochure/neurostimulatie:Opmaak 1 18-06-2008 16:51 … · 2015-10-06 · 5 neurostimulatie Een...