8/6/2019 Brochure Zoetwater

http://slidepdf.com/reader/full/brochure-zoetwater 1/2

Huidige strategie heroverwegen

Opdracht deelprogramma Zoetwater

Het programmateam nodigt u uit

Stappen naar een Deltabeslissing

Samenwerking met regio’s

Recreatie in de Alblasserwaart

Grootschalig zoetwatergebruik in de levensmiddelenindustrie

De glastuinbouw voorziet tegenwoordig grotendeels zel in de waterbehoefe

Forellenvisserij in Lochem

Regio-indeling

Zoetwaterin ltratie in de duinen van Castricum

Naar een nieuwe strategie voor zoet water

Deltaprogramma | Zoetwater

De verwachting is dat door klimaat

verandering en sociaaleconomische

ontwikkelingen niet altijd op ieder

moment en op iedere plek voldoende

zoet water van de juiste kwaliteit

beschikbaar zal zijn. De mate waarin

is niet met zekerheid te zeggen,

want a ankelijk van toekomstige

ontwikkelingen. Wel staat vast dat verandering in beschikbaarheid

gevolgen heef voor het waterbeheer.

Daarom is het zaak de huidige strategie

voor de zoetwater voorziening te

heroverwegen.

Daarbij moet zowel naar de vraag als

naar het aanbod worden gekeken.

Hiervoor heef het Deltaprogramma het

deelprogramma Zoetwater in het leven

geroepen. In het programmateam

Zoetwater zijn het ministerie van

In rastructuur en Milieu, het ministerie

van Economische Zaken, Landbouw

en Innovatie, het Interprovinciaal

Overleg, de Unie van Waterschappen

en Vereniging van Waterbedrijven in

Nederland vertegenwoordigd.

Het deelprogramma Zoetwater heef

de opdracht strategieën voor een

duurzame zoetwatervoorziening in

Nederland te verkennen. Inventariseren

van benodigde (in rastructurele)

maatregelen maakt onderdeel uit van

de opdracht. Dit moet in 2014 leiden tot

een zogenoemde Deltabeslissing over

de nieuwe strategie voor de zoetwater voorziening in Nederland voor de lange

termijn. Een Deltabeslissing is een

beslissing die een groot deel van

Nederland betref en structurerend

is voor het gehele Deltaprogramma.

De nieuwe strategie geldt zowel voor

grond als oppervlaktewater. Hoo d

sporen van de nieuwe strategie zijn dat

de regio’s meer zel in hun behoefe aan

zoet water voorzien en dat het zoete

water optimaal over het hoo dwater

systeem en de regionale watersystemen

wordt verdeeld.

Ook worden geen spijtmaatregelen

vastgesteld die al voor 2015 kunnen

worden genomen binnen de huidige

beleidskaders.

Het is duidelijk: zoet water raakt heel

Nederland. We staan voor een grote en

complexe opgave waarbij intensieve

samenwerking met alle actoren van

groot belang is. Participatie en

communicatie zijn essentieel om te

komen tot een duurzame zoetwater

voorziening. Het programmateam van

het deelprogramma Zoetwater streef

naar intensieve samenwerking tussen

betrokken overheden, maatschap

pelijke organisaties, watergebruikers

en kennisinstellingen, landelijk

en regionaal. Daarom nodigt het

programmateam u uit met ons de

uitdaging aan te gaan om te komen tot

een duurzame zoetwatervoorziening

Op weg naar een Deltabeslissing eind

2014 over de zoetwatervoorziening

worden de volgende stappen gezet:

1 Tot medio 2011 wordt de eerst e ase

van de probleemanalyse uitgevoerd:

wat is de huidige situatie, hoe ont

wikkelt deze zich als gevolg van

klimaatverandering en sociaal

economische ontwikkelingen, waar

en wanneer treden knelpunten op

en in welke omvang?

2 Tot medio 2012 worden mogelijke

oplossingsrichtingen verkend.

Dit leidt tot een palet aan mogelijke

strategieën. Op basis van een eerste

trechtering worden kansrijke

strategieën geselecteerd.

3 Tot medio 2013 worden kansr ijke

strategieën nader uitgewerkt en

wi e vlekken zoveel mogelijk

ingevuld. Dit leidt tot aanscherping

van strategieën.

4 Tot medio 2014 wordt een voorkeurs

strategie onderbouwd met een MKBA

o een vergelijkbaar instrument.

Alternatieven zullen in beeld blijven,

zodat een gedegen politiek bestuur

lijke a weging kan worden gemaakt.

5 Eind 2014 wordt een Deltabeslissing

genomen die wordt opgenomen in

het ontwerp van het tweede

Nationaal Waterplan.

Samenwerking en a stemming met

regio’s zijn belangrijke pijlers voor

kwaliteit en draagvlak van het

programma. Regio’s zijn gebieden

in Nederland met een min o meer

samenhangende waterhuishouding

en bodemgesteldheid en met een

speci eke zoetwatersituatie. In over

leg met provincies en waterschappen

is gekozen voor zeven regio’s. Hierover

zijn ook a spraken gemaakt met

regionale deelprogramma’s van het

Deltaprogramma: IJsselmeergebied,

Zuidwestelijke Delta, Rivieren en

Rijnmond Drechtsteden. De regio’s

zijn verantwoordelijk voor het onder

zoek naar de regionale zoetwater

voorziening, het deelprogramma

Zoetwater voor het onderzoek naar

de landelijke zoetwatervoorziening.

Binnen het Deltaprogramma is

a gesproken samen met alle betrokken

partijen problemen te analyseren en

oplossingsrichtingen te zoeken op

basis van ‘joint act nding’. Daarbij

zal ook naar ontwik kelingen in Europa

en de rest van de wereld gekeken

worden. De Europese Unie is, vooral

vanwege grote watertekorten

in de zuidelijke landen, bezig met het

verkennen van Europees beleid voor

zoetwatervoorziening.Flevoland en Noord-Holland

Midden West-Nederland

Noord-Nederland

Oost-Nederland

Rivierengebied

Zuid-Nederland

Zuidwestelijke Delta

Dit is een uitgave van

Ministerie van Infrastructuur en MilieuMinisterie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

Postbus 20904 | 2500 EX Den Haag

Oktober 2010

Wilt u meer weten?

www.delta-programma.nl

8/6/2019 Brochure Zoetwater

http://slidepdf.com/reader/full/brochure-zoetwater 2/2

In het verleden was er tijdens erg droge

zomers op bepaalde plaatsen al een

tekort aan zoet water. Bijvoorbeeld in

2003, toen de zogenoemde Nationale

Verdringingsreeks in werking trad.

Deze reeks stelt prioriteiten bij de

verdeling van zoet water, aan de hand

van de criteria veiligheid, duurzaam

heid en maatschappelijke en econo

mische schade. In 2003 moest het

westen van Nederland ook tijdelijk van

zoet water worden voorzien vanuit het

IJsselmeer, omdat de inlaat bij Gouda

verzilt was.

Categorie

1 Veiligheid en voorkomenvan onomkeerbare schade

1 stabiliteit van waterkering2 klink en ze ing (veen en hoogveen)3 natuur (gebonden aan bodemgesteldheid)

2 Nutsvoorzieningen 1 drinkwatervoorziening2 energievoorziening

3 Kleinschalighoogwaardig gebruik

• tijdelijke beregening kapitaalintensievegewassen

• proceswater

4 Overige belangen(economische afweging,ook voor natuur)

• scheepvaart• landbouw• natuur (zolang geen onomkeerbare schade

optreedt)• industrie• waterrecreatie• binnenvisserij

r ri i r

f r i f t r

f r i r i l t

ri

il r

ff

f

f

ff

rrrr

r li

r i

t r r it I

t r r it i , I

t r r it

t r r it L k, rt r - i k l

t r r itf t r t

il :

1 . 11

inlaatpunt water onder druk

electriciteitscentrale met koelwater-voorziening mogelijk onder druk

kwaliteit zoet water (grote meren)onder druk

natuurwaarden nemen af in een normaal jaar in W+ scenario

veenkades aanwezig

lokaal bijzondere/intensieve teelten,kritische watervragers

beregening uit grondwater en oppervlakte-water (geen/beperkte aanvoer mogelijk)

beregening uit grondwater onder druk(geen/beperkte aanvoer mogelijk)

wateraanvoergebied rivieren

wateraanvoergebied IJsselmeergebied

gebied met aanvoer zoet kwelwater, inlaatvanuit IJsselmeer mogelijk maar vindt inpraktijk weinig plaats

tekort sluiswater,toename wachttijden sluizen

peilbeheer en scheepvaart afhankelijk vanpompcapaciteit

:

zoet-zout overgang/verzilting inonderzoek

ontwikkeling natuur/waterkwaliteit

gebieden met interne verzilting door zoute kwel

verziltingsgevoelige teelt(glastuinbouw, bollenteelt, boomteelt,fruitteelt in verziltingsgebied)

zoutgehalte toenemend probleem voornatuur en stedelijk groen

zoetwateraanvoer onder druk(2050-2100)

zoetwateraanvoer onder druk(2008-2050)

zoutopdringing 2050-2100;innamepunten langdurig onbruikbaar

zoutindringing 2008-2050 (+ 35 cm, W+);innamepunten langdurig onbruikbaar

gebied met oppervlaktewater > 600 mg/l

kwetsbare functies

gebied met grondwater en/of oppervlakte-water > 200 mg/l

gebieden met externe verzilting door zeewater

belangrijk zoetwaterinnamepuntonder druk

:

i l t t t r r

l c t ri ci t i t c t r lr i i li k

k l it i t t t r rr r k

t r rr i + c ri

k i

l k l i r i tkriti c t r r r

r i it rt r rkt

r i it rrkt

t r r i ri

t r r i I

i t rit I l r

r k ti k i i l t

t k rt l i t r,t c tti l

il r cc cit i t

k r n r l n 9 9.in

t- t r rr k

t i kk li t r t rk lit

i t i t r r ilti

r ilti li t ll t i , l l t

f r i t t l t i r i l ti

t lt tt r t li k r

t t r r r-

t t r r r-

t ri i -i t l ri

ti ri i -i t l ri

i t r l kt

k t r f cti

i t r t rt r l

i t t r r ilti

l ri k t t ri

r r k

k r n r l n 9 9.in

Het wordt zouter (bron: Nationaal Waterplan 2009-2015)

Bron van water: sprengen in Paleispark Het Loo, Apeldoorn

Het wordt warmer en droger (bron: Nationaal Waterplan 2009-2015)

Koelwaterlozing

De Nationale Verdringingsreeks

gaatvoor

gaatvoor

gaatvoor

Binnen de categorieën 1 en 2 is een prioriteitsvolgorde. Binnen de categorieën 3 en 4 vindt onderlingeprioritering plaats gericht op zo min mogelijk economische en maatschappelijke schade.

Zoet water niet meer vanzelfsprekend

Deltaprogramma | Zoetwater

Zoet water voor welvaart en welzijn

Verdeling van zoet water over Nederland

Het wordt droger

Het wordt zouter

Nederland drijft op zoet water

Verdringingsreeks bij tekorten

Door zijn gunstige ligging aan de

monding van rivieren en het gematigde

klimaat heef Nederland een grote

voorraad zoet water. Daaraan hebben

we voor een belangrijk deel onze wel

vaart en ons welzijn te danken. We

gebruiken zoet water als drinkwater,

voor landbouw, natuur, industrie,

recreatie, scheepvaart en nog veelmeer. We vinden het vanzel sprekend

dat er schoon en lekker water uit de

kraan komt. En dat we bij droog weer

kunnen sproeien, dat we bijna overal

kunnen zwemmen, vissen, varen. Het

is echter niet zo vanzel sprekend dat

op langere termijn altijd en overal

voldoende zoet water be schikbaar is

voor al die activiteiten. Na 2015 kunnen

klimaatveranderingen en sociaal

economische ontwikkelingen leiden

tot problemen bij de zoetwater

voorziening. Het deelprogramma

Zoetwater van het Deltaprogramma

gaat verkennen hoe we Nederland ook

in de toekomst kunnen voorzien van

voldoende zoet water van goede

kwaliteit. Deze older legt uit waarom

het nodig is deze verkenning uit te voeren en hoe de verkenning wordt

aangepakt.

Nederland heef nu nog voldoende zoet

water. Door de a sluiting van de Zuiderzee

is een groot zoetwaterbassin ontstaan: het

IJsselmeer. Ook elders in Nederland zijn

grotere zoetwatervoorraden, zoals in

plassengebieden en a gedamde zeearmen.

Het huidige waterbeheer zorgt ervoor dat

voldoende zoet water van de juiste kwaliteit

op de juiste plek komt en blijf voor alle

activiteiten die a ankelijk zijn van zoet

water. In hoog Nederland gebeurt dit

door Rijn en Maaswater te verdelen, in

combinatie met oppervlakte en grondwater

in het gebied zel . In laag Nederland moet

waterbeheer verzilting en zoutindringing

via de Nieuwe Waterweg zoveel mogelijk

voorkomen. Maar zoals gezegd, het is niet

vanzel sprekend dat in de toekomst altijd

voldoende zoet water op de juiste plek is.

De zomers worden warmer en naar

verwachting ook droger. Daardoor kan

er ‘s zomers een tekort aan zoet water

ontstaan. Watertekort kan aanzienlijke

schade opleveren voor land en tuin

bouw, natuur en scheepvaart. In hoog

Nederland zakken in droge perioden de

grondwaterstanden te veel, waardoor

beregening tijdelijk verboden moet worden. Beken kunnen droogvallen

met als gevolg schade aan de natuur.

Voldoende zoet water van de juiste

kwaliteit is van levensbelang voor

gebieden die te maken hebben met

verdroging.

De zeespiegel stijgt. Daardoor dringt

meer zout water West en Noord ‐

Nederland binnen. Verzilting wordt nu

tegengegaan door sloten te spoelen

met zoet water dat wordt aangevoerd

door de rivieren. Door de lagere

riviera voeren in de zomer zal in

de toekomst minder zoet water

beschikbaar zijn. De Nieuwe Waterweg

bijvoorbeeld, die West Nederland

van zoet water voorziet, zal steeds

moeilijker zoet te houden zijn door

de oprukkende zou ong. Verzilting

heef vooral gevolgen voor het

ruimtegebruik, voor de landbouw,

natuur en het landschap.

Zoet water speelt een belangrijke

rol in ons leven. Water in stedelijk

gebied vergroot de lee aarheid. Het

Nederlandse polderlandschap met

zijn vele sloten is uniek in de wereld.

Nederland heef een grote variëteit

aan waterrijke natuur die volledig

a ankelijk is van de beschikbaarheid

van zoet water. En niet op de laatste

plaats heef zich een economie kunnen

ontwikkelen die zoet water op grote

schaal gebruikt. De drinkwatersector,

de land en tuinbouw, de voedings ‐

middelen en chemische industrie,

de energiesector, de recreatiesector,

de binnenvisserij en de scheepvaart,

allemaal zijn ze a ankelijk van

voldoende zoet water. Om de goede

watervoorziening ook in de toekomst

veilig te stellen, heef het bedr ij sleven

in 2008 uitgesproken zich in te wi llen

ze en voor e ciënt en duurzaam

watergebruik en bescherming van

zoetwatervoorraden.

Zoetwaterverdeling over het hoo dwatersysteem (bron: Nationaal Waterplan 2009-2015)