bouwen oon

DEZORG

ZIEKENHUIS-SPECIAL

BEURS BRANDVEILIGHEID VAN TNO

NUMMER 6 2010

DE BURCHT IN HOOGEZAND

ZI EKEN H U ISSPECIAL

lLeesbare gebouwen' in Dordtse stadswijk rond zorg en sport

Nieuwbouw ASZ is motor Gezondheidspark Het Albert Schweitzer Ziekenhuis - een organisatie met 4 vestigingen en 2 buitenpoli's in de Drechtsteden - concentreert haar Dordrechtse ziekenhuizen de komende jaren bij de Rond-weg N3. De herontwikkelde ziekenhuiszone aan de Karel Lotsyweg is focuspunt van het zoge-noemde Gezondheidspark, een brede stadswijk met zorg- en sportvoorzieningen, woningen, winkels, scholen en kantoren. "Het ziekenhuis is de trekker van een complete wijkontwikke-ling, op een plek waar vroeger niets was;' zegt Bas Molenaar van EGM Architecten.

'Versmelting van ziekenhuizen' Het nieuwbouwproject van het Albert Schweitzer Ziekenhuis op de

locatie Dordwijk - strategisch gelegen aan de N3 - ging van start

in 2001 en is onderdeel van een herschikking binnen de organisa-

tie van het ziekenhuis voor de Drechtsteden, dat een verzorgings-

gebied heeft van de Alblasserwaard tot in Zeeland. De nabijgelegen

locatie Amstelwijck - eerder afgevallen als optie voor nieuwbouw-

wordt gedeeltelijk ingehuisd en afgebouwd tot dagziekenhuis met

poliklinische functies. Het ziekenhuis in Sliedrecht heeft die positie

al in haar verzorgingsgebied; de locatie Zwijndrecht blijft een vol-

waardig streekziekenhuis. "Onze twee locaties in Dordrecht worden

versmolten;'zegt hoofd huisvesting Jasper Meijer. "Tegelijkertijd zien

wij een sterke daling in het aantal verpleegdagen, waardoor wij geen

extra bed den nodig hebben, ondanks de clustering van locaties. Het

concept Gezondheidspark leent zich ook goed voor een verdere her-schikking van functies:'

48 BOUWEN AAN DE ZORG

EGM Architecten ontwierp de ziekenhuiszone in het Gezondheidspark en

is tevens verantwoordelijk voor grootschalige herontwikkelingen als die

van het Erasmus Me in Rotterdam en het Jeroen Bosch Ziekenhuis in '5-

Hertogenbosch. EGM-directeur Molenaar was 25 jaar gel eden als ontwer-

per betrokken bij de nieuwbouw van de locatie Dordwijk van het Albert

Schweitzer Ziekenhuis, dat momenteel wordt herontwikkeld. "In de jaren

tachtig lag het gebouw nog echt aan de stadsrand en had het gebied geen

duidelijke structuur; binnen het Gezondheidspark wordt het onderdeel van

de stedelijke dynamiek:' Het hoofdgebouw van de locatie van het Albert

Schweitzer Ziekenhuis wordt daartoe aan de voorzijde uitgebreid met een

46 meter hoog polikliniekgebouw met kantoorruimte voor het ziekenhuis,

een spoedeisende hulp en een huisartsenpost, bestralingsbunkers, een zorghotel, een ROC-afdeling en het hoofdkantoor van de GGD Zuid Hol-

land-Zuid. leder gebouw kan echter zelfstandig blijven functioneren, zelf-

standig worden verhuurd en heeft een eigen uitstraling; de oudbouw blijft daarbij zichzelf, maar wordt wei technisch up-to-date gebracht.

Kwaliteitssprong De gevels van de intern verbonden nieuwe gebouwen aan de Karel Lotsy-

weg zijn verticaal 'Ieesbaar' en voorzien van duidelijk herkenbare entrees.

"Wij zetten hier een nieuw stuk stad neer, met gebouwen waarmee de ge-

bruiker zich kan identificeren; tevens ligt er een praktische basis voor een

goede functionele synergie tussen de gebouwdelen;' aldus EGM-projectar-

chitect Heleen Meinsma. Met andere woorden: meer samenwerking tussen

afzonderlijke organisaties. "Leerlingen van de ROC kunnen gemakkelijk sta-

ge lopen in het ziekenhuis en het zorghotel wordt gedeeld met twee an-

dere zorgorganisaties;' zegt Jasper Meijer, hoofd huisvesting van het Albert

Schweitzer Ziekenhuis. "De hotelkamers kunnen daarnaast als piketkamers

gebruikt worden; verder fungeren de vier bestralingsbunkers als depen-

dance van het Erasmus MC met een regionale functie, en met het nieuwe

Observatorium bij de hoofdentree hoeft iemand die op de SEH of de huis-

artsenpost binnenkomt en een nacht verpleging nodig heeft, niet meer naar

een interne verpleegafdeling worden doorgestuurd. Belangrijk is dat wij op

het gebied van ketenzorg een kwaliteitssprong gaan maken. Clustering van

voorzieningen is daarbij onontkoombaar in het nu nog versnipperde 'woud'

van zorg en wij moeten elkaar ook op operationeel niveau weten te vinden,

kennis delen en leren van elkaar:'

Esplanade Het veel grotere concept Gezondheidspark - een compleet nieuwe stadswijk

met het ziekenhuis, een 'sportboulevard' en een winkelcentrum als dragers - is

ge'(nitieerd door het ziekenhuis en de gemeente Dordrecht en stedenbouw-

kundig uitgewerkt onder supervisie van Rein Geurtsen & Partners. Meijer be-

nadrukt dat het Albert Schweitzer Ziekenhuis een belangrijke inspirator is

achter het plan. "In samenspraak met de gemeente hebben wij op deze locatie

een complete herijking van functies tot stand gebracht, op basis van verander-

de marktwensen. Het Gezondheidspark is een integraal plan waarin sa menge-

werkt wordt met de gemeente, het ziekenhuis en een ontwikkelaar:'

Het Albert Schweitzer Ziekenhuis verwacht veel van de kruisbestuiving die

hieruit voortkomt. "Van samenwerken word je beter! Wij mogen daarbij de

Sportboulevard - met een ijshal, fitness, tennishal en zwembad - en de mid-

denzone met winkels, bedrijven en woningen niet vergeten; het parkeercon-

cept is bijvoorbeeld gezamenlijkontwikkeld; dat is ruimtelijkzeer aantrekkelijk

gebleken: overdag parkeren bezoekers en medewerkers van het ziekenhuis

in de parkeergarage en's avonds bezoekers van de sportvoorzieningen:'

De term 'zorgboulevard'wordt zorgvuldig vermeden om verwarring met het

sterke merk Gezondheidspark, dat in het nabijgelegen Leerpark een pen-

dant weet, te voorkomen. Molenaar: "We spreken hier over een thematische

wijk met een aantal belangrijke onderliggende pijlers. Zoals het vastgoed,

maar zeker ook de esplanade, die van de Sportboulevard aan de N3 direct

naar de hoofdentree van het ziekenhuis leidt:'

Polikliniek Deze diagonale voetgangersverbinding moet de relatie tussen zorg en sport

symboliseren en uitdragen. Lopend over de esplanade komen de bezoekers

- waarvan er op jaarlijkse basis meer dan 2 miljoen verwacht worden - in de

toekomst een busstation, een parkeergarage met 2.600 plaatsen, branche-

gerichte winkels, medische bedrijvigheid en horeca tegen. Het commerci-

ele middendeel wordt na oplevering van het Albert Schweitzer Ziekenhuis

(eind 2010) nog verder ontwikkeld door Multi Vastgoed, maar de voetgan-

ALBERT SCHWEITZER ZE IKENHUIS, DORDRECH~

FElTEN EN CIJFERS

Project

Opdrachtgever

Architect

Adviseur E-installaties

Klimaat

Luchtbehandeling

nieuwbouw ASZ

Albert Schweitzer Ziekenhuis, Dordrecht

EGM Architecten, Dordrecht

Deerns raadgevende ingenieurs, Rijswijk

Carrier Airconditioning

Carrier Holland Heating

Start bouw ziekenhuiszone

Oplevering eerste bouwdeel

September 2008

van de ziekenhuiszone (GGD-gebouw) Eind 2009

Begin 2010 tot eind 2010: gefaseerde oplevering overige bouwde-

len van de ziekenhuiszone (radiotherapie, Da Vinci College (ROC),

spoedeisende hulp, Observatorium, poliklinieken, kenniscentrum,

hotelgebouw, kantoorfunctie Albert Schweitzer Ziekenhuis); start

verbouwfase Dordwijk (verbouw bestaande poliklinieken).

Esplanade, parkeren, winkels, horeca,

bedrijven, woningen en kantoren 2010-2014

Omvang ziekenhuiszone 40.000 m2 (waarvan 50%

ziekenhuisfuncties en 50% voor derden)

Totale investeringskosten Gezondheidspark € 350.000.000

(excl. grondaankoop; prijspeil 2007)

Bouwkosten ziekenhuiszone € 65.000.000 (prijspeil 2007)

Een bJik ofJ. de intern verbonden geveJs van de nteuwe gebouwen

gersverbinding is al volop in gebruik, inclusief de vrije kruising met de Karel

Lotsyweg - tevens hoofdverbinding met de wijk Sterrenburg. "Het 3 lagen

hoge polikliniekgebouw loopt parallel aan de Karel Lotsyweg en voigt de es-

planade. Zo vormt ze een stedelijke wand, zodat zowel een visueel heldere

toeleidingsroute als een mooi en gevarieerd gevelbeeld ontstaat;' vervolgt

Meinsma. "De voorkant van de ziekenhuiszone geeft je het idee in een dy-

namische stedelijke omgeving te verkeren, waarbij elk gebouw een eigen

identiteit heeft met een eigen adres en voordeur:' Meijer: "Flexibel vastgoed

op basis van onderscheidende gebouwen, dat is wat het Albert Schweitzer

Ziekenhuis en haar partners beoogden en hebben gekregen:' •

BOUWEN AAN DE ZORG 49