lezen, luisteren, kijken, spelen

met baby’s en peuters

BoekStar tEnVerder

Voorleestips en kortingsbonnen!

Kom naar de bibliotheek!www.boeks ta r t .n l

VOORWOORD

Marloes Deijl is coördinator jeugdbibliotheekwerk in Raamsdonksveer(Noord-Brabant) en heeft ruim een halfjaar met BoekStart gewerkt.Met succes!

❛ BoekStart laat ouders ontdekken dat het lezen van boekjes met hun baby erg leuken leerzaam is. Baby’s kunnen genieten van boeken en spelenderwijs ontwikkelen zehun taalgevoel. In Engeland is onder Bookstart-kinderen zelfs gebleken dat zij eenvoorsprong hebben bij aanvang van het feitelijke lees- en taalonderwijs en dat zijdeze voorsprong ook behouden. Verwen een baby daarom vanaf de geboorte metboeken, liedjes en verhalen. Kleine kinderen vinden het heerlijk om samen in boekjeste kijken of er zelf mee te spelen. Bovendien is voorlezen voor ouder en kind een knusen intiem samenzijn. Beleef samen lees- en kijkplezier en werk tegelijk aan de taal -ontwikkeling van de baby. Baby’s vinden (voor)lezen leuk, dus dat is genoeg reden omhet veel en vaak te doen!De bibliotheek beschikt over een uitgebreide collectie van babyboekjes en opvoed -boeken en er zijn speciaal opgeleide jeugdspecialisten die ouders met veel plezierkunnen informeren over voorlezen en geschikte boeken. De bibliotheek is een toegan-kelijke, uitnodigende en veilige plek voor baby’s en hun ouders. Een vroege kennis -making met de bibliotheek zorgt voor een vertrouwde omgeving waarin kinderen enouders zich thuis voelen en hun weg weten te vinden.Dit biedt aan kinderen de moge -lijkheid om het plezier in lezen te ontdekken en te prikkelen tot nieuwsgierigheid enverbeelding. En tevens geldt dat zo’n positieve ervaring op jonge leeftijd een goedebasis vormt voor de leesvaardigheid.❜

2

3

BOEKSTARTBaby’s houden van boeken

Voorlezen aan baby’s, kan dat?Begrijpen ze dan al verhaaltjes?En kunnen ze al naar de plaatjes kijken?

Het antwoord op al deze vragen is: ja!

Baby’s kunnen meer dan je denkt. Al vanafde eerste dag luistert de baby naar je stem.In het eerste jaar ontwikkelt een kind zichsnel en leert het veel nieuwe dingen. BoekStart speelt daar op in. Dit programma wil het lezen met heel jongekinderen bevorderen. Het is fijn om sameneen boekje te bekijken, verhaaltjes te vertel-len en ernaar te luisteren. Kinderen die alvroeg in aanraking komen met boeken heb-ben straks een voorsprong op school. Daarhebben ze hun hele leven plezier van.

Meedoen met BoekStart is gratis. Ouders ontvangenals hun baby 3 maanden oud is een brief van degemeente met een waardebon. Met deze bon kun jeeen gratis BoekStartpakket ophalen bij de bibliotheek.Een mooi rood koffertje, met twee boekjes om samenmet je baby te ‘lezen’ en met informatie rond voorlezen.Er zijn al veel bibliotheken die meedoen. Die hebbeneen speciale babyhoek, vaak met een box en aankleed-kussen. Wil je weten of jouw bibliotheek meedoet of dat binnen-kort gaat doen? Kijk op www.boekstart.nl bij ‘Over boekstart / locaties’

FOTO

SABI

NEVA

NDE

RVE

EKEN

FOTO

BABY

HOEK

RAAM

SDON

KVEE

R

❛ Leuk en zeer educatief. Je kunt niet vroeg genoeg beginnen met lezen.❜

BOEKSTARTLezen met baby’s

Kies een vast voorleesmoment. Dit kan bijvoorbeeld voor het slapengaan, maar ook als rustpunt in een vaak drukke dag.

Ga samen lekker op een rustige plek zitten. Doe radio, televisie en computer/laptop uit, dat leidt maar af. Zorg ervoor dat jezelf ook prettig zit.

Houd je baby zo, dat je oogcontact kunt maken.

Kies een afbeelding in het boekje en laat deze goed zien. Houd hetboekje zo stil mogelijk, zeker als je baby nog heel klein is. Draait jekind de oogjes of het hoofdje weg, gun het dan even rust.

Een of een paar afbeeldingen laten zien is genoeg. Het boek hoeftniet in een keer uit; jaag het er niet doorheen.

Laat je stem horen. Wat je zegt, is eigenlijk niet zo belangrijk. Benoemwat er te zien is, maak bijpassende geluiden of zing een liedje!

4

Tip 1

Tip 2

Tip 3

Tip 4

Tip 5

Tip 6

FOTO

TOM

ASBA

RNHO

ORN

FOTO

CHRI

SVA

NHE

DDEG

HEM

ZACHTE BABYBOEKJES

Voor een baby rond een half jaar is er nog geen verschil tussen een boek of speelgoed: hij wil het op zijn eigen manier ontdekken.Door te voelen, te sabbelen, ermee te gooien. Een babyboek moethier tegen kunnen.

Dag dierenDick Bruna. Uitgeverij Mercis, € 4,75 / gratis in het BoekStartkoffertje!Dit stoffen knisperboekje is met de zwart-wit afbeeldingen van dierenspeciaal geschikt voor baby’s vanaf 3 maanden. Die kijken graagnaar contrasten. Met zo’n 6 maanden gaan ze de dieren herkennen.

Kikker speelt met waterMax Velthuijs. Uitgeverij Leopold, € 6,50Kikker is dol op water. Hij heeft zijn rood-wit gestreepte zwembroekaan en neemt een flinke duik. Maar niet alle dieren vinden waterleuk! Plastic badboekje zonder tekst. Voor ca. 6 maanden en ouder.

Nijntje is jarig (met pluchen knuffeltje)Dick Bruna. Uitgeverij Mercis, € 14,95Natuurlijk wordt Nijntjes verjaardag uitbundig gevierd. Met alleswat bij een verjaardag hoort! Dit boekje heeft een pluchen omslag.Daarop is een zacht knuffeltje met klittenband vastgemaakt. Lees- enspeelplezier voor baby’s en dreumesen.

Welterusten Dikkie Dik (met knuffeldoekje)Jet Boeke. Uitgeverij Gottmer, € 13,95In een stevige doos zitten een boekje over Dikkie Dik en een zachtDikkie Dik-knuffellapje. Als de baby gaat slapen (hopelijk eerderdan Dikkie Dik in dit verhaal!) kan het doosje omgetoverd worden in een bedje. Kunnen baby en zijn knuffeltje samen lekker naar dromenland! Voor ca. 10 maanden.

5❛ Dikkie Dik is een van haar favorieten.❜

KARTONNEN BABYBOEKJES

Met ongeveer 10 maanden ontdekt je baby hoe een boek ‘werkt’.Hij raakt meer gericht op de inhoud en slaat bladzijden om. Somsvijf tegelijk, maar dat geeft niet. Het gaat om het ontdekken ensamen met het boekje bezig zijn.

Hier is hond weg is poesKathleen Amant (tekst en tekeningen) Uitgeverij Standaard, € 7,95Kijk eens goed naar de zebra en dan naar het kindje. Zie je dat zijnpyjamaatje ook zwarte strepen heeft! Door te schuiven met de blad-zijden zie je steeds iets nieuws! AP (1+)

Ik ben een olifantDick Bruna (tekst en tekeningen) Uitgeverij Mercis Publishing, € 6,95Een boekje met dertien dieren, zoals een olifant, een zebra, eenkangoeroe met haar baby in haar buidel en een giraf. Leuk omsamen te bekijken en alle dieren een naam te geven. AP (1+)

BootJustine Smith (tekst), Barbara Nascimbeni (tekeningen) Uitgeverij Van Holkema & Warendorf, € 5,95‘Daar gaat de boot!’… Op de tekeningen valt veel te zien en te ontdekken door middel van het openklappen, aanraken (voelelement)en schuiven van de boten. Kleurrijk boekje in de reeks ‘Wiebel biebel’ met ook deeltjes over de tractor, truck en auto. AP (1,5+)

6 ❛ Erg leuk om te zien hoe felle kleurtjes gelijk de aandacht trekken.❜

DREUMESBOEKEN (1–2 JAAR)

Een dreumes rond 1 jaar gaat herkennen wat er op de plaatjesstaat. Foto’s of duidelijke tekeningen van dieren doen het erg goed.Het liefst niet meer dan één per plaatje. Vertel er iets bij. Het geeftniets als je kind in het midden van het boek wil beginnen. Het is toch nog niet toe aan een echt verhaal.

Daar is Hondje!Claire Dowe (tekeningen). Uitgeverij Gottmer, € 6,95Een hondje zoekt verschillende dierenvriendjes, die zich verstopthebben achter een flap. Eén voor één vindt hij Poes, Konijn en Schaap.De laatste dubbele pagina biedt een leuke verrassing! In de serie‘Sapperdeflap…’ zijn ook delen met een konijn, tijger en giraffe in de hoofdrol. Stevige boekjes van dik karton. AP (1+)

Jongens/meisjesdingenMatthijs Immink (foto’s) en Nathalie Faber (ontwerp) Uitgeverij Gottmer, € 7,95Stevig dikkartonnen aanwijsboek met foto’s die jongens én meisjesaanspreken. Wat dacht je van een klimboom met een stoer meisjeerin? Of een plasboom met een jongen in actie? Maar wat is nueigenlijk een jongens- of een meisjesding? AP (1,5+)

Knappe auto’sMack (tekst en tekeningen) Uitgeverij Clavis, € 9,95Er zíjn wat verschillende auto’s! Een ziekenauto, taxi, graafmachine,rupsauto, raceauto, een stuntautootje en een tankauto. Elke autorijdt over twee pagina’s door getekend gras of bijvoorbeeld langseen berg zand. De combinatie van foto’s en tekeningen hebben eenvrolijk gekleurde achtergrond gekregen. Er zijn ook Grote auto’s enSterke auto’s. AP (1,5+)

7❛ Kleurrijke kartonnen boekjes zijn leuk en aansprekend voor de doelgroep.❜

8

BOEKENTIPSSlaap lekker!

Soms is het een hele klus om de kleine dreu-mes in bed te krijgen. Nog even dit… en dannog even dat…! Er moeten een heleboel kus-jes worden uitgedeeld, zelfs aan de knuffels!

Dag dag, dag nachtMargaret Wise Brown (tekst), Clement Hurd (tekeningen) Uitgeverij Lemniscaat, € 12,50 ‘Dag ballon aan het rode plafond, welterusten sokken, welterustenklokken, dag poppenhuis’… voordat het kleine konijntje gaat slapen,moet alles in zijn kamertje gedag gezegd worden. AP (2+)

Tips en suggestiesBekijk en lees het verhaal. Als je kleintje een knuffelkonijn heeft, is het leuk om daar-mee het verhaal in te leiden.

Praten• Wie zeg jij allemaal welterusten? (Papa, mama, broertje, zusje, knuffel enz.)• Wie brengt jou ’s avonds naar bed? (Papa, mama, oppas enz.)• Ga jij dan meteen slapen? (Denk aan eerst tanden poetsen, verhaaltje enz.)

Doen• Zing het liedje ‘Slaap kindje slaap…’ of ‘In de maneschijn…’, of zeg het versje op

‘Naar bed, naar bed, zei Duimelot…’.• Speel het bedritueel na: maak van een lege doos een bedje of neem een poppen-

bed en laat de pop of knuffel naar bed brengen.

Andere boekenBaby’s eerste welterustenboekJustine Smith (tekst), Fiona Land (tekeningen). Uitgeverij Van Holkema & Warendorf, € 9,95. AP (1+)

Het grote slaap-boekGuido van Genechten (tekst en tekeningen). Uitgeverij Clavis, € 10,95. AP (2+)

Muis gaat naar bed: een mini Muis-flapjesboekLucy Cousins (tekst en tekeningen). Uitgeverij Leopold, € 9,95. AP (2+)

FOTO

EVEL

INE

VINK

9

DE NATIONALE VOORLEESDAGEN

De Nationale Voorleesdagen worden ieder jaar in januari /februari georganiseerd.

Dit jaar is dat van woensdag 20 januari t/m zaterdag 30 januari. Het gaat om hetvoorlezen aan kinderen die nog niet kunnen lezen. De dagen worden gevierd in debibliotheken, in boekwinkels, peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en de eerste tweegroepen van het basisonderwijs.

Het Nationale Voorleesontbijt vormt de aftrap van deze voorleescampagne. Dit jaarvindt dit plaats op 20 januari. Overal in het land zullen bekende Nederlanders ofplaatsgenoten voorlezen aan kinderen.

Ook wordt de prijs voor het Prentenboek van het Jaar uitgereikt. Die gaat dit jaar naar:De wiebelbillenboogie van Guido van Genechten. Het Prentenboek van het Jaar wordtdoor een jury van bibliothecarissen gekozen uit alle nieuwe peuterboeken van het afge-lopen jaar. Het boek moet goed bruikbaar zijn in de kinderopvang. Natuurlijk wordter ook gelet op de samenhang tussen tekst en illustraties, de verzorging, de verhaal -opbouw en het taalgebruik. Dit boek staat tijdens De Nationale Voorleesdagen centraal.In veel bibliotheken zullen er leuke activiteiten rond dit prentenboek worden georganiseerd. Vraag ernaar! Kijk ook op www.denationalevoorleesdagen.nl

FOTO

JACQ

UES

VRIE

NS

PEUTERBOEKEN (1–2 JAAR)

Een peuter van een jaar of twee is toe aan een echt verhaaltje. Over een meisje of een jongetje dat iets beleeft wat je kind herkent.Ook dieren doen het erg goed. De platen moeten duidelijk laten zienwat er in het verhaal gebeurt.

Aan tafel met ZazaMylo Freeman (tekst en tekeningen)Uitgeverij Clavis, € 10,95.Voordat Zaza zelf aan tafel gaat, zorgt ze dat eerst al haar knuffelste eten krijgen. Lees ook de andere drie boekjes over Zaza, bijvoor-beeld Zaza viert feest, waarin Zaza 2 jaar wordt. AP (2,5+)

Bibi in de biebAnna McQuinn (tekst) en Rosalind Beardshaw (tekeningen) Uitgeverij Luister, € 6,95Bibi, een aandoenlijke peuter met bruine huid en kroeshaar - knoedeltjes, gaat elke dinsdag met haar moeder naar de bibliotheek.Al ruim van te voren zit ze klaar, zó verheugt ze zich op wat er gaatkomen! AP (2+)

Daantje Dingenzoeker en de sinaasappelbootWalter Wick (tekst en tekeningen) Uitgeverij Ploegsma, € 11,95Het kralenpoppetje Daantje gaat op stap met zijn karretje volgereedschap. Hij zoekt zijn weg tussen blokken en kleine spulletjesals garenklosjes, dobbel- en dominostenen, kleine speelgoedjes,plastic beestjes. Een fotoboek met zoekopdrachten. AP (2+)

10 ❛ Mijn zoontje vindt een beokje erg leuk om mee te spelen.❜

11

BOEKENTIPSIn beweging!

Lekker bewegen! Iets wat kleintjes van naturegraag doen. In deze boeken wordt gesprongen,gezongen en gedanst. Dat nodigt uit tot nadoen!

De wiebelbillenboogieGuido van Genechten (tekst en tekeningen)Uitgeverij Clavis, € 14,95Als mama olifant weg moet, maakt papa olifant er een gezellige dagvan met de kinderen. Ze leren een nieuwe dans. Heel aanstekelijk!Dit Prentenboek van het Jaar staat centraal tijdens De NationaleVoorleesdagen 2010. AK (3+)

Tips en suggestiesLees het boek van te voren eerst zelf.

Praten• Vertel bij de plaat op het omslag wie de drie olifanten zijn.• Lees daarna het boek voor, terwijl je de platen laat zien. Praat met je kind over

wat er op de platen gebeurt en wijs dingen aan.Doen

• Gebruik spullen uit de keuken als muziekinstrument. Een pan met een of twee pollepels als trommel, een blikje met rijst of bonen om mee te schudden, twee pannendeksels.

• Lekker dansen! Verzin bewegingen bij jullie eigen Wiebelbillenboogie!

Andere boekenDe leukste speelversjes en knierijmpjesSandrine Lambert (tekst en tekeningen). Uitgeverij Deltas, € 10,95. AJ Ned 871 (0,5+)

Dansen springen buigenBetty Sluyzer (tekst) en Pauline Oud (tekeningen). Uitgeverij Kimio, € 9,95. AP (2+)

Van top tot teenEric Carle (tekst en tekeningen). Uitgeverij Gottmer, €12,50. AP (3+)

FOTO

JAN

DOND

ERS

VOORLEZEN

Fijn om in huis te hebben is zo’n dikke verhalenbundel. Er kan steedsweer een ander verhaaltje gekozen worden. Of juist keer op keerdie ene favoriet!

Kleertjes uit, pyjamaatjes aanUitgeverij Ploegsma, € 19,95Verzamelbundel met ruim veertig verhalen, liedjes en versjes vanbekende schrijvers. Heel herkenbaar: over een verloren knuffel, eenuitstapje naar de kinderboerderij, verhuizen, op het potje gaan, ofeen broertje of zusje krijgen. Een fijne meegroeibundel! A (1-5)

Prins Vads hapt koekRies Moonen (tekst) en Charlotte Vonk (tekeningen) Uitgeverij Ploegsma, € 12,95Prins Vads is een echte prins. Daarom moet hij iedere week op keurig-een-handje-geven-en-netjes-wuiven-les. Daar heeft hij hele-maal geen zin in. Maar voor de rest is hij een hele gewone jongen! De verhaaltjes worden geregeld voorgelezen in het televisieprogrammaSesamstraat. Gezellige uitgave! A (3+)

AapEus Roovers (tekst) en Ingeborg Vriends van der Steijn (tekeningen)Uitgeverij Holland, € 9,95Twaalf korte verhaaltjes over de lekker eigenwijze Aap. De verhaaltjesworden ook gebruikt in het televisieprogramma Sesamstraat. A (3+)

12 ❛ In het BoekStartkoffertje zitten bruikbare spulletjes en handige tips!❜

BOEKENTIPSSpelen met boeken

Van sommige boekenvriendjes zijn poppen of spelletjes gemaakt:een puzzel, memory, lotto of een blokkenset. Deze zijn in de boek-handel te koop of te bestellen via de uitgever. Kids at work is gespecialiseerd in producten rond boekenhelden. Neem eens een kijkje op www.kidsatwork.nl

Marcus Pfister-verjaardagskalenderMarcus Pfister. Uitgeverij De Vier Windstreken, € 8,95Voor thuis, kinderopvang of peuterspeelzaal: een verjaardagskalender met illustratiesuit de boeken over de mooiste vis en muis Max.

Muis-memoryLucy Cousins. Uitgeverij Kids at Work, € 8,20.Het memoryspel is een van de vele spelletjes waarop Muis te zien is. En Muis is geenonbekende in kinderboekenland. Ze is als iedere dreumes of peuter: vaak druk bezigde wereld te ontdekken en soms behoorlijk eigenwijs!

Rikki-popGuido van Genechten. Uitgeverij Clavis, € 24,95.Van Rikki, het witte konijn met het lieve flapoortje, iseen grote handpop gemaakt. Er is ook een kleinerepop met een Zorro-cape (en een masker) die aan- enuitgedaan kan worden (€ 22,95).

13❛ Vooral de folder met tips over voorlezen uit het koffertje vind ik erg nuttig.❜

14

MULTIMEDIAEen luistercd of een dvd met daarop een paar verhaaltjes en liedjesdoen het bij kleintjes ook altijd goed. Luister of kijk wel samen. Datis gezelliger en je kunt dan samen praten over wat er te zien en tehoren is.

Nijntje gaat vliegeren en andere zomerse verhalenDick Bruna Uitgeverij Rubinstein, € 10,95Niet alleen Nijntje staat op deze cd met zeven verhalen van Dick Bruna, maar ook Knorretje, Nina, en Boris en Barbara. De verhaaltjes van elk ongeveer 5 minuten worden voorgelezenin een rustig tempo en afgewisseld met steeds hetzelfdeNijntjesliedje. A (2+)

Bertje Big op avontuurPeter Brouwers Uitgeverij Clavis, € 9,95Bertje Big is anders dan de andere varkens: hij houdt niet van modder! Veel lieverhoort hij bij de andere dieren. Maar ja, hoe kan hij nou bij de kippen op stok? Mini-boekje met luister-cd. AK (3+)

Knofje en het circusBurny Bos Uitgeverij De Kunst, € 9,95In 2009 trok theatergroep POP door het land met de voorstelling Knofje en het circus,gebaseerd op de boeken van Burny Bos over deze grappige en o zo eigenwijze kleuter.Van deze voorstelling is een cd gemaakt, met zeven liedjes en vier verhalen, die wordenvoorgelezen door de schrijver. J 788.6 (3+)

❛ Na een paar keer hetzelfde boek kan ze het zelf wel ‘lezen’.❜

LINKS

Boekstart www.boekstart.nlBoekStart is een speciaal programma voor ouders van baby’s. Het wordt aangeboden door de Openbare Bibliotheken. De medewerkers kunnen je alles vertellen over boeken en lezen.

De Nationale Voorleesdagen www.denationalevoorleesdagen.nlDe Nationale Voorleesdagen worden ieder jaar in januari/februa-ri georganiseerd. Dit jaar is dat van woensdag 20 januari t/mzaterdag 30 januari. Het gaat om het voorlezen aan kinderendie nog niet kunnen lezen.

Boek en Jeugd Online www.boekenjeugdgids.nlZoek je leuke boekjes voor je baby? Of een mooi voorleesverhaal?Kijk dan eens op de website Boek en Jeugd Online. Daar vind je boeken voor alle leeftijden: speciale babyboekjes voor in bad,peuterboeken van karton en prentenboeken voor als je kind watouder is. Zoek op leeftijd 0-4 jaar.

Voorleesplein www.voorleesplein.nlHet Voorleesplein is dé verzamelplek van informatie over boekenvoor kinderen tussen 0 en 6 jaar. Met wekelijks een voorleestip,nieuwtjes, een overzicht van theaterproducties en tentoonstellingen,boekenlijsten op onderwerp, en nog veel meer. Het Voorleespleinis onderdeel van Leesplein (www.leesplein.nl).

15❛ Leuke en bruikbare sites waar we voor ons kindje veel plezier aan beleven.❜

ActieNummer 901-73226

Auteur Arthur van Norden

titel Welterusten Dikkie Dik

isBN 9789025746391

meDium Boekstart

PriJs € 13,95

KortiNg € 2,00

ActiePriJs € 11,95

BegiNDAtum 20/01/2010

eiNDDAtum 28/02/2010

COLOFONSAMENSTELL ING EN REDACT IE Julienne van den Heuvel & Wilma van der Pennen

OPMAAK lijn 1, Haarlem

DRUK Den Haag media groep, rijswijk

Boekstart is ontwikkeld door stichting lezen en het sectorinstituut van openbare Bibliotheken,

is onderdeel van het programma Kunst van lezen en wordt gefinancierd door ocW.

www.kunstvanlezen.nl

www.boekstart.nl

© Biblion uitgeverij 2010

Artikelnummer 1700004583

De AJ-nummers na sommige annotaties verwijzen naar de siso-indeling in de openbare bibliotheek;

AP betekent geschikt voor peuters (0–4 jaar), AK betekent geschikt voor kleuters (4–6 jaar).

ActieNummer 901-73271

Auteur Diverse auteurs

t itel Kleertjes uit, pyjamaatjes aan

isBN 9789021666730

meDium Boekstart

PriJs € 19,95

KortiNg € 2,00

ActiePriJs € 17,95

BegiNDAtum 20/01/2010

eiNDDAtum 20/03/2010

KORTINGSBON KORTINGSBON

ActieNummer 901-73264

Auteur margaret Wise Braun

titel Dag Dag, Dag Nacht

isBN 9789056375300

meDium Boekstart

PriJs € 12,50

KortiNg € 3,00

ActiePriJs € 9,50

BegiNDAtum 20/01/2010

eiNDDAtum 20/04/2010

KORTINGSBON