Artiest of Atleet.

Je studierichting heeft meer met je dagelijkse leven te maken danje denkt. Met wie je bent, met hoe je dingen doet en met wat je écht leuk vindt. Ontdek waar jij iets mee hebt op avansopen.nl.

Bezoek onze Open dag op zaterdag 11 februari 2012 van 10.00-15.00 uurin Breda, ’s-Hertogenbosch en Tilburg.

0 uur

www.tantelouise-vivensis.nlPostbus 73, 4600 AB Bergen op Zoom

verpleeghuizen - (woon)zorgcentra - thuiszorg - uitleen hulpmiddelen - personenalarmering

IN DE GEMEENTEN BERGEN OP ZOOM, STEENBERGEN & WOENSDRECHT

Wil je meer weten over werken en leren in de zorg? Neem gerust eens contact op met onze afdeling Opleidingen via telefoonnummer 0164-713300.

Werken én leren in de zorg“Ik heb de voorbije jaren ontzettend veel geleerd”

De Steenbergse Janny Broos (55) – werk-zaam bij zorginstelling tanteLouise-Vivensis - had nooit kunnen vermoeden dat ze op latere leeftijd zou gaan werken

en studeren tegelijk. Voor haar kwam de omslag in het le-ven een aantal jaar geleden. Janny die zich altijd al door de ouderenzorg aangetrokken voelde, vond een leuke job als helpende in respectievelijk de woonzorgcentra De Nieuwe Haven in Dinteloord en Avondvrede in Bergen op Zoom, beide onderdeel van tanteLouise-Vivensis. In dit laatste zorgcentrum kwam ze te werken op een afdeling voor dementerende ouderen. Deze kennismaking zou haar leven voorgoed veranderen. Vanaf dat moment wist ze dat haar toekomst in de zorg lag. Janny nam het besluit te gaan studeren. Ze koos voor de driejarige opleiding Verzorgende IG, aan het Kellebeek College in Roosendaal. Een beslissing waar ze nooit spijt van heeft gehad.

Uitdaging“Ik heb de voorbije jaren ontzettend veel geleerd”, zegt Janny. “Ik zit nu in mijn 3e dus laatste jaar van de opleiding. Het afstu-deren komt eraan. Jammer hoor. Ik heb het zo goed naar mijn zin. Mijn praktijkervaring doe ik op in verpleeghuis De Linden-burgh in Steenbergen. Een locatie van stichting tanteLouise-Vivensis. Ik werk daar op afdeling De Veste, één van de afdelin-

gen psychogeriatrie. Hier wonen mensen met een gevorderd stadium van dementie. Sommige van onze bewoners hebben gedragsproblemen. Ik vind het een uitdaging om daar mee om te gaan. Om jullie een voorbeeld te noemen: Als iemand in eenbepaalde situatie geestelijk overprikkeld raakt en geagiteerdreageert dan zoek ik samen met die bewoner een rustig plekje op. We luisteren naar muziek of bladeren door het fotoalbum en praten over vroeger. Ik vind het dan prachtig om te zien hoe iemand de rust in zichzelf weer terugvindt.”

TeamworkJanny vervolgt: “Sommige van onze bewoners zijn bedlege-rig en hebben een intensieve verzorging nodig. Voor hen is snoezelen een uitkomst; lekker ontspannen in een warm bad met geurend badschuim of olie. In het water masseer ik dan zachtjes de spieren. Ik vind het heerlijk om mensen te ver-wennen. Warme zorg noemen we dat. Op die momenten zie je ze volledig tot rust komen. Ik smelt als ik de twinkeling in hun ogen zie.”

BoeiendJanny geniet van het contact met haar cliënten: “Als ik met mijn werk start en de afdeling binnenloop moeten sommi-gen van onze bewoners me even aanraken. Dan willen zeweten of ik het echt ben. Mijn naam zijn ze vergeten maar

ik weet zeker dat mensen me aan mijn stem herkennen en voelen ‘het is goed zo’. Dat maakt het werken in de zorg zo boeiend; het gaat om mensen en je weet tevoren nooit wat je die dag tegenkomt. Dat vraagt soms om improvisatieta-lent maar ik heb geweldige collega’s waarop ik kan terug-vallen. De zorg is echt teamwork. Ik ben trots op mijn werk en heb de voorbije jaren veel geleerd. Ik zou het voor geen goud willen missen. Ik heb gewoon het mooiste beroep van de wereld.”

Janny Broos.

Markiezaat College, het échte werkHet Markiezaat College is onderdeel van ROC West-Brabant

Bergen op Zoom

Je techniekcarrière start hier!

Bij ons kies je uit de beste MBO techniekopleidingen voor:

Mobiliteit & Logistiek

Procestechniek

Vliegtuigtechniek

Installatie- & Elektrotechniek

Vormgeving, Bouw- en Beschermingstechniek

Engineering, Construction & Maintenance

De vraag naar technische vakkennis groeit!

OPEN DAGEN 2012

Meer weten?Nobellaan 50 4622 AJ Bergen op ZoomT 0164 28 17 00E markiezaat@rocwb.nl

vrijdag 27 januari17.00 - 20.00 uur

zaterdag 28 januari10.00 - 13.00 uur

woensdag 23 november 2011 BN DeStem.nl

onderwijs | 3

Meer dan ooit wordt ons bijgebracht dat het le-ren niet ophoudt na het verlaten van de school-bankjes. De tijd dat grote delen van de platte-landsbevolking amper of zelfs géén lagere schoolhadden voltooid ligt decennia achter ons.

Sinds de Industriële Revolutie -en vooral na deTweede Wereld Oorlog- is in de volle breedte on-derwijskundig pionierswerk gedaan. Het voor-beeld van de meesters en juffen van weleerkreeg eigentijdse en professionele navolging.

Het wegwerken van de ongeletterdheid heeftvan ons gebied een boeiende en bloeiende regiogemaakt. Nu past een goede opleiding bij demaatschappij en de bijbehorende ontplooiings-mogelijkheden, zoals we die tegenwoordig ken-nen. Ook - of misschien: juist - op latere leeftijd.

‘De lerende mens’ is een gedachte die breedwordt omarmd. Logisch, want de wereld veran-dert snel en productieve burgers worden geacht

gelijke tred met die ontwikkeling te houden. Zobehouden zij hun waarde. Maatschappelijk maarzeker ook voor het bedrijfsleven.

Een diploma is geen eindstation, maar eerdereen opstap naar verdere (professionele) groei.Anders gezegd: wie zich bepaalde kennis heeft ei-gen gemaakt, kan daarop voortborduren.Over borduren gesproken.... Niet meteen het bes-te voorbeeld, maar een woord als ‘ontplooiing’suggereert bredere en minder voor de hand lig-gende lessen dan louter bedrijfsopleidingen.

Naast de cursussen die gewoon ‘leuk’ zijn om tedoen, zijn er ook talloze die goed zijn voor depersoonlijke ontwikkeling. Nog even los van delessen die zowel leuk als nuttig zijn.Neem bijvoorbeeld het leren van een taal alsSpaans of een nadere kennismaking met kunst-wetenschappen. Niet altijd een garantie voor be-tere promotiekansen of een nieuwe baan, maarvoor veel mensen bijzonder waardevol. En dan

niet alleen op vakantie of bij museumbezoek.

Grootste klus is het maken van een keuze in hetoverweldigende aanbod van opleidingen en cur-sussen. Wie daadwerkelijk accepteert dat eenmens nooit uitgeleerd is, schrikt niet van een flin-ke stapel boeken of een digitale variant daarvan.

Ook het leren zelf past zich aan. Niet alleen kaner online worden gestudeerd, daaraan gekoppeldis vaak een begeleiding-op-afstand. Zo studerenvergt de nodige zelfdiscipline.

Heikel punt voor bijna iedereen die doorleert isde vele tijd die daarin gaat zitten. Zelfs mensendie prima kunnen plannen zijn gebonden aan hetfeit dat een dag voor iedereen (slechts) 24 uurheeft. Het is dus zaak daar goed mee om tegaan. Zeker voor de mensen die baan (en vaakgezin) koppelen aan een verdere studie.

Herbert Kats

Nooit te oud om....Volwasseneneducatie

Een goede trainer

Leven lang leren

Studeren én een baan

Maritieme training

Vorming is ook leren

Duits voor de horeca

www.bndestem.nl

Opleidingen en Curssusen is eenuitgave van BN DeStem | PZC

Adverteren?Neem dan contact op met:Team West-Brabant 076 531 2255teamwestbrabant@bndestem-pzc.nl

Vormgeving: Janie van de Pas

Coördinatie: Herbert Kats

InhoudIn dit nummer

5

7

8

10

11

13

15

foto StockXchng

In spreekwoorden zitten soms verrassend duurzame wijsheden. Toegegeven, het cliché is ook nooit ver weg.Maar toch, zo’n overbekende spreuk heeft het voordeel dat je hem zelden helemaal hoeft af te maken.In dit geval lag ‘Een mens is nooit te oud om te leren’ zozeer voor de hand dat je er niet omheen kúnt.

De woorden dekken namelijk prima de lading van deze bijlage over Opleidingen en Cursussen. En voor deduidelijkheid: vaak loont het om het (complete) spreekwoord in praktijk te brengen.

Wie de les echt ter harte neemt, zal allicht watsoepeler zijn of haar weg vinden.

Colofon

Cursussen voor volwassenen

Talen

Kunst & Cultuur - Muziek

Levensbeschouwing

Mens & Maatschappij

Crea ef - Huis & Tuin

Fotografi e

Vrije jd? Volksuniversiteit!

Leren met plezier!

Dr. van Mierlostraat 37 4811 NK Breda 076 5217233

www.volksuniversiteit.nl/breda

Taal leeft ! Kinderen en volwassenen leren

op een interactieve manier Engels, Frans, Italiaans en Spaans.

meer informatie: www.bbabble.nl 0165-520661

Doe jij wat je wilt en

wil je wat je doet?

Het doet er WEL toe!WelCoaching is gericht op persoonlijke groei. Groei staat voor veranderen , durven loslaten van je huidige situatie en op zoek gaan naar nieuwe doelen. Er is lef voor nodig om deze stap te zetten. Naast lef is het belangrijk dat je op onderzoek uit gaat. Onderzoek om meer inzicht te krijgen in je eigen handelen, je be-wust worden van je keuzes die je maakt. De coach geeft jou hierbij support en moedigt je aan om de eerste stap te zetten. En zo ga je stap voor stap op weg naar je doel. Van ons als coach mag je support verwach-ten. Support door vragen te stellen, te luisteren en met jou te kijken naar wat je nodig hebt om verder te gaan. Samen met ons enthousiasme en resultaatgerichtheid coachen we je in jouw proces. De coaching is kortdurend en doelgericht.Teamcoaching is ook mogelijk, voor een positieve en resultaat gerichte werksfeer. Investeren in medewerkers om de energie en kwaliteiten in een team energiek en doeltreffend in te zetten.

Binnenkort starten we weer met een aantal workshops waarbij in kleine groepjes in twee avonden gewerkt wordt aan een thema. Wilt u wel een duwtje in de rug hebben om daadwerkelijk aan de slag te gaan ? Neem dan contact met ons op.

Workshop “in twee stappen weten wat u wilt en aan de slag” Woensdag 7 en 21 december 2011. 19-30-22.00 uur in Breda Workshop “je voornemens waarmaken” Maandag 9 en 30 januari 2012. 19.30-22.00 uur in Oosterhout Woensdag 18 januari en 8 februari 2012. 19.30-22.00 uur in Breda 50 Euro per Workshop (2 avonden) Aanmelden: info@welcoaching.nl of Tilly Jumelet 06-43895193 /

Marina van Wissen 06-53161586

Voor een leuke en leerzame cursus kun je terecht bij DINS Opleidings- en Adviesbureau in Terneuzen of Oosterhout (NB)

Maakt u al werk van ARBO opleidingen?Wat dacht u van:

HEFTRUCK BASIS – 2 dagen cursus € 355,00

HEFTRUCK HERHALING – 1 dag cursus € 195,00

HEFTRUCK EVC* – 1 uur toetsing € 50,00

HOOGWERKER (herhaling) – 1 dag cursus € 215,00

VCA 1 CURSUS IN 1 DAG € 195,00(incl. cursus, boek en examen, lunch, koffi e!)

VCA EXAMENS € 95,00

BHV Basis NIBHV – 2 dagen cursus € 325,00

BHV herhaling NIBHV – 1 dag cursus € 215,00

* EVC brutoprijs € 379,- p.p. WVA € 329,- p.p. nettoprijs € 50,- p.p.

www.dinsopleidingen.nl

info@dinsopleidingen.nl

Cursuslocaties: Terneuzen en Oosterhout (NB). Prijzen zijn exclusief 19% BTW.Alle cursussen zijn inclusief lesmateriaal, certifi caat (behalve SOG) en lunch.

Interesse gewekt? Meldt u dan snel aan!

DINS Opleidings- en Adviesbureau kan u ook voorzien van CCVcode 095 voor beroepschauffeurs rijbewijs C opleidingen. Bel voor informatie of bekijk onze site!

DINS Opleidings- en AdviesbureauAxelsestraat 4 4537 AJ TerneuzenTel: 0115-630188 of 0162 – 456643

De nieuwste trend op gebied van nagellak.

Semipermanente nagellak met een houdbaarheid van mini-maal 2 weken.

Cinzia Reali komt over uit Italië

om deze innovatie te demonstreren.

Kom, ontdek, beleef en ervaar!

Tax Free shopping op zondag 27 november 2011

*De nieuwe opleiding nagelstyling start op 3 december 2011.

Bij inschrijving op 27 november ontvangt u dus 19% korting op de opleiding en materiaalpakket.

*(actie opleiding is alleen geldig bij directe betaling)

Allround Nail Centresterrekroos 5 - 4941 VZ - Raamsdonksveer(0)162 677521 - info@allroundnailcentre.nl

27 NOVEMBER OPEN DAG 10:00-17:00 UUR

In JANUARI start Taal 4U in BREDA met:H.B.O. ENGELS v.a. B1 niveau: is je Engels niet goed genoeg om je colleges te volgen of straks je intrede te doen in het bedrijfsleven? Doe er nu wat aan! 10 lessen van 2 uur in KLEINE GROEPEN = € 238 incl.BTW, ex lesmateriaal;

Start: januari 2012, minimaal 8 cursisten, informeer ernaar.

INTENSIEVE ZAKELIJKE GROEPSCURSUSSEN start januari 2012 Minimaal 6 cursisten en maximaal 8, zeer compleet en doelgericht lesprogramma !

LET OP: instapniveau A2. U kunt zich kosteloos laten testen.

Tevens: Conversatie Engels, Spaans, Italiaans, Chinees op alle niveaus in KLEINE GROEPEN zodat u echt leert! Informeer ernaar! U krijgt 5% korting voor deze cursussen als u een introducé meebrengt

info 0162-522283 of surf naar www.taal4utaaltrainingen.nl

Taal Dag en tijd Aantal lessen en totaal lesuren Prijs*

Español Profesional Maandag om 20:30 15 x 2 uur = 30 uur € 476,-

Business English Donderdag om 20:00 15 x 2 uur = 30 uur € 476,-

Français Professionnel Donderdag om 19:30 15 x 2 uur = 30 uur € 476,-

Deutsch für Beruf Donderdag om 19:30 15 x 2 uur = 30 uur € 476,-

*Prijs excl. lesmateriaal. /incl. instaptoets /inclusief BTW.

UW INSTITUUT VOOR BREDA e.o.

� als expat werkt bij een van de Zeeuwse bedrijven.

� moet inburgeren. � uw partner bent gevolgd naar

Nederland en nu wilt u contact maken met uw buren.

� als student naar Nederland bent gekomen en nu wilt u meer Nederlands leren.

� als au-pair in een gezin werkt.� niet wordt toegelaten tot de reguliere

opleidingen.� een oplossing zoekt voor een

speciaal taalprobleem zoals: uitspraak,schrijven van teksten, beter willen functioneren op het werk.

� Ook voor Duits, Engels, Frans, Portugees en Chinees.

U zoekt een cursus Nederlands omdat u

De klant is “koning” Bij Mondo NT2-Privé kunt u taalcursussen op maat volgen.

WILT U MEER WETEN?T: 0118-472798 / 06-44970105 E: mondo@zeelandnet.nl W: www.mondo-taal.nl

woensdag 23 november 2011 BN DeStem.nl

onderwijs | 5

door Saskia Wijdoogen

Algemeen directeur Fred Zacht van het KellebeekCollege, de educatieafdeling van het ROCWest-Brabant, ziet de toekomst niet al te zonnigin. ,,De budgetten zijn enorm teruggelopen. Eendeel hebben we kunnen terugploegen met eenEuropese subsidie, maar ook daar komt een eindaan. Het is de vraag of we ons aanbod in standkunnen houden.”

EuropaIn 2009 nam het Kellebeek College het initiatiefom bij het ministerie van Sociale Zaken en Werk-gelegenheid een subsidie aan te vragen uit het Eu-ropees Sociaal Fonds (ESF). Het is de kracht vande regio, zegt Zacht, dat het gelukt is de subsidiebinnen te slepen. ,,Het gaat om een subsidie diealleen door gemeenten kan worden aangevraagd,een tamelijk ingewikkeld proces. Wij hebben dekrachten weten te bundelen.”Het Kellebeek benaderde alle dertien gemeentenin het werkgebied. Breda deed de aanvraag, enmet succes. ,,Door die samenwerking hebben wehet kunnen redden. Anders hadden we het aantalvakken waarschijnlijk moeten terugschroeven.”Het ging om een bedrag van maximaal 2,3 mil-joen euro tot mei 2011. Tot mei volgend jaar isnog eens 1,2 miljoen euro beschikbaar. Dat geldgaat naar het voortgezet algemeen volwassenen-onderwijs (vavo), basiseducatie en Nederlands alsTweede Taal.

MeedoenOp het Kellebeek College volgen 450 leerlingenvavo. Een deel komt van middelbare scholenwaar ze eerder gezakt zijn voor hun examen.Zacht: ,,Zij komen bij ons één of twee vakkendoen, maar blijven ingeschreven bij hun eigenmiddelbare school. De financiering gaat ook viadie school.”De tweede groep op de vavo bestaat uit 18-plus-sers die alsnog een diploma willen halen, degroep waarvoor de vavo oorspronkelijk vooral be-doeld was. Voor die groep is steeds minder bud-get beschikbaar. Net als voor de andere takkenvan volwasseneneducatie, de basiseducatie en Ne-derlands als Tweede taal. ,,Terwijl dat juist voormensen is die het zo hard nodig hebben, diedoor deze vorm van onderwijs iets verder komenin de maatschappij en veel beter mee kunnendoen.”

OpplossingenZacht weet nog niet hoe de toekomst eruit gaat

zien als de Europese subsidie afloopt, in mei vol-gend jaar. Maatregelen zijn nodig, beseft hij. Zozal misschien de havo straks wellicht nog maarop één locatie worden aangeboden, zoals nu algeldt voor de mavo.Ook is het niet zeker of havo4 in het pakket

blijft. En in het ergste geval moet Zacht volgendjaar met een aantal collega’s ‘gaan praten’. Het isde vraag of de huidige 70 arbeidsplaatsen tehandhaven zijn met de teruglopende budgetten.Want helaas, zo zegt directeur Zacht: ,,Soms hou-den ook de creatieve oplossingen op.”

Het biedt volwassenen die hun studie niethebben afgemaakt een tweede kans om eencertificaat of een diploma te halen. Ook is hetmogelijk om een vak of vaardigheid te leren.AanbodVoorgezet algemeen volwassenenonderwijs(vavo): Het vavo biedt een tweede kans voor(jong) volwassenen om alsnog hun vmbo-, ha-vo- of vwo-diploma (of deelcertificaten) te ha-len. Leerlingen die gezakt zijn, kunnen bij het

vavo de ontbrekende onderdelen voor hun di-ploma halen.Basiseducatie: Mensen die moeite hebbenom zelfstandig te functioneren in de maat-schappij kunnen bijvoorbeeld de Nederlandsetaal leren of rekenen. Ook kunnen ze socialevaardigheden leren.NT1 (Nederlands als eerste taal): Voor men-sen die in Nederland geboren of opgegroeidzijn en moeite hebben met lezen en schrijven

(laaggeletterden)NT2 (Nederlands als tweede taal): Voor an-derstaligen die Nederlands willen leren.Voor wie?Volwasseneneducatie is bedoeld voor mensenvan 18 jaar en ouder. Het is in principe be-doeld als tweede kans om een diploma te ha-len of een vak te leren. Sinds 2006 kunnen,onder voorwaarden, ook jongeren vanaf 16jaar deelnemen.

De term is al lang niet meer in gebruik,maar de huidige vavo (voortgezet alge-meen volwassenenonderwijs) komtvoort uit de ‘moedermavo’. Deze vormvan onderwijs werd in de jaren zeventigopgezet als tweedekansonderwijs voorvolwassenen, met name vrouwen. Heteerste initiatief werd genomen in 1975in Middenmeer. De lesuren werden aan-gepast aan die van de schoolgaande kin-deren. Deze vorm van onderwijs, waarook havo en vwo te volgen was, nam inde jaren tachtig een hoge vlucht, maarin de loop van de jaren negentig was datvoorbij. De moedermavo’s gingen op inde huidige vavo’s, die inmiddels eenveel bredere doelgroep hebben.

Wat is volwassenenonderwijs?

Moedermavo

Volwassenenonderwijsstaat zwaar onder druk

Naast betrekkelijk jonge leerlingen die zijn gezakt voor hun schoolexeamen richt volwassen-eneducatie zich ook op 18-plussers die alsnog hun diploma willen halen. foto Nationale Beeldbank

Door creatieve oplossingen is het aan-bod nog op peil te houden, maar hetvolwassenenonderwijs staat ernstigonder druk. Het educatiebudget vanROC West Brabant werd in een paarjaar tijd bijna gehalveerd en hetwordt steeds moeilijker het hoofd bo-ven water te houden.

Naast de brugfunctie van deze instantie zijn er in dit kader een aantal andere grote initiatieven: Samen Handen Ineen, STOEP, Bio Base Europe Training Centre, Procestechniek Zuidwest Nederland en Beroepenoriëntatie Techniek Zeeland (BTZ). ,,We zijn met elkaar in gesprek over hoe er slagvaardiger kan worden geopereerd, om elkaar te versterken en doublures te voorkomen. We hebben allemaal hetzelfde doel: bevorderen dat alle leerlingen, zowel jongens als meisjes, serieus nadenken over een beroepskeuze in de technische sector. Het is voor Zeeland heel belangrijk dat bij leerlingen en ouders het vooroordeel wordt weggenomen dat werken in de techniek vies en vuil zou zijn. Tevens doen we een beroep op docenten om een vak als wiskunde te stimuleren in plaats van af te raden. We willen laten zien hoe mooi, innovatief en uitdagend een carrière in de techniek kan zijn. Komende jaren willen we ons vooral gaan richten op de meisjes want ook voor hen zijn er hele mooie kansen in de techniek. Uit onze analyses blijkt dat het aandeel van meisjes en vrouwen in de techniek achterloopt bij de Nederlandse én buitenlandse cijfers. Meisjes kunnen bijvoorbeeld uitstekend terecht als binnenhuisarchitect of logistiek planner, maar ook als automonteur of procesoperator. Onderzoek heeft uitgewezen dat meisjes in diverse opzichten heel geschikt zijn voor een baan in de techniek. Ze zijn vaak creatiever en werken secuurder dan jongens.”

ToepassingenDick Schipper wijst op het belang om jongeren te laten zien waarom ze wiskunde, natuurkunde, scheikunde en biologie leren; en dat ze met eigen ogen zien hoe technische leerstof toegepast wordt in de praktijk. Vandaar dat samenwerking met het bedrijfsleven zo belangrijk is. Met het door Technocentrum Zeeland geïnitieerde project Bedrijf+School wordt concreet invulling gegeven aan de wisselwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs. Centraal in Bedrijf + School is een database van 300 Zeeuwse ondernemingen die door scholen benaderd kunnen worden voor bedrijfsbezoeken, gastlessen, stages en docentstages

Dick Schipper, directeur Technocentrum Zeeland: ,,Samen bereiken we meer.”

op technisch gebied. Bovendien bestaat voor bedrijven de mogelijkheid om technische praktijkvragen voor te leggen aan scholen met het doel deze door leerlingen en studenten te laten uitvoeren via studie opdrachten. Gastlessen en bedrijfsbezoeken in het kader van Bedrijf+School worden veelal verzorgd door de Techniek Ambassadeurs. Dat zijn MBO- of HBO technici, werkzaam bij een van de deelnemers van Bedrijf+School. Vanuit hun bedrijf worden ze ingezet om Zeeuwse jongeren te enthousiastmeren en te inspireren om een technische richting te kiezen. Er zijn inmiddels meer dan vijftig Techniek Ambassadeurs opgeleid. ,,Zeeland mag zich best realiseren dat de samenwerking tussen bedrijven en onderwijs zoals gerealiseerd met Bedrijf+School, uniek is in Nederland èn Vlaanderen. Het vervoer van leerlingen naar bedrijven is via onze Techniekbus gemakkelijk en flexibel te regelen. Vanaf 1 januari 2012 is het tevens mogelijk om met de Techniekbus rondgeleid te worden over de bedrijventerreinen en in de havengebieden. Ook bijzondere bestemmingen kunnen geregeld worden zoals bijvoorbeeld een bezoek aan de simulators van de kerncentrale in Doel. De deelnemende bedrijven en het onderwijs doen alles met de intentie om leerlingen in ieder geval serieus na te laten denken over de mogelijkheden die de techniek biedt. Met een bewustwordingscampagne willen we bij leerlingen, ouders èn docenten stimuleren dat alle jongeren op grond van eigen waarneming hun keuze kunnen maken.”

VLISSINGEN – Jongeren interesseren voor techniek is van levensbelang voor de Zeeuwse economie. ,,Techniek wordt wel benoemd als de motor van de Zeeuwse economie. We moeten met zijn allen zien te voorkomen dat die gaat haperen. We zijn in Zeeland stappen aan het zetten met betrekking tot het stimuleren van de instroom in de techniek, maar er is nog veel meer nodig”, aldus Dick Schipper, directeur van Technocentrum Zeeland.

Een mooie carrière in de techniekGezamenlijk stimuleren van jongeren

Technocentrum ZeelandEdisonweg 53b Vlissingen

Tel: 0118-48 68 10Fax: 0118-48 68 11

Email: info@technocentrumzeeland.nlwww.technocentrumzeeland.nl

www.bedrijfplusschool.nl

OPEN DAGEN

ROC WESTERSCHELDE

3 FEBRUARI 2012

VAN 18.00 TOT 21.00

4 FEBRUARI 2012

VAN 10.00 TOT 13.00

TESTJETOEKOMST.NLWie bén je nu eigenlijk? Daar kom je snel genoeg achter als je

onze Toekomsttest doet. Belangrijk om te weten, want zo kun je de

opleiding kiezen die helemaal bij je past. Eentje waarin je helemaal

jezelf kunt zijn, of juist kunt worden. Dus ga snel

naar de website van test je toekomst!

www.testjetoekomst.nl

OPEN DAGENROC ZEELAND 20 JANUARI 2012 VAN 18.00 TOT 21.0021 JANUARI 2012VAN 10.00 TOT 13.00

woensdag 23 november 2011 BN DeStem.nl

onderwijs | 7

door Ina Kuik

Een deskundige kijk op dit vraagstuk levert de TCUniversity, waarbij de letters TC staan voor trai-ner en coach. Het instituut verzorgt eenpost-HBO-studie en levert, met een erkend en ge-accrediteerd diploma, jaarlijks nieuwe trainers encoaches af. Wat is het verschil tussen een traineren een coach? Suzanne Vanca, eigenaar van deTC University, legt het zo uit: ,,Een trainer onder-wijst, draagt kennis en vaardigheden over. Eencoach is een gesprekspartner die mensen helptom optimaal te functioneren in werk of leven.’’Een trainer staat meestal voor een groep, eencoach werkt vaak één op één. Maar een wet vanMeden en Perzen is het niet, er zijn grote overlap-pingen in hun werk.

Persoonlijke meerwaardeEen goede trainer slaagt erin twee belangrijkecomponenten bij elkaar te brengen. Praktisch ge-zien is hij of zij in staat om een goede structuurop te zetten voor een cursus. Hij zorgt ervoordat de cursus aansluit bij de behoefte van dedoelgroep en weet het doel te bereiken. Tot zo

ver dingen die je kunt leren. Daarnaast komt depersoonlijke kracht van een trainer om de hoekkijken. Heeft hij charisma, kan hij steunen op eenmooie stem of is het zijn enthousiasme dat hij inde strijd kan gooien? ,,Het zijn voorbeelden vanpersoonlijke eigenschappen die een trainer kanaanboren en ontwikkelen om te leren hoe je men-sen mobiliseert om van a naar b te gaan. Zelfin-zicht gevolgd door zelfvertrouwen zijn hierbij vangroot belang.’’

Geen eenheidsworstJuist vanwege het grote aantal verschillende com-ponenten in de aanleg van een goede trainer, kan

en wil de TC University geen eenheidsworst afle-veren. ,,Iedere trainer heeft zijn unieke instru-ment om een boodschap over te brengen. Ze zijndus allemaal anders.´´Om dezelfde reden stuurt Vanca altijd aan op spe-cialisatie van haar studenten. ,,Kies een doel-groep, kies een vakgebied waar je talent tot zijnrecht komt. Dat is de manier om werk te krijgenen werk te houden.”Vanca hanteert een strenge selectie bij de intakevan een cursus. ,,Alleen mensen die serieus be-reid zijn om hard te werken en zichzelf te ontwik-kelen, zijn goede kandidaten. Goed trainerschapis geen techniekje, geen kunstje.”

Veiligheid en respect,,Noem me maar ouderwets, maar eentrainer is pas een trainer als hij een trai-nersopleiding heeft gevolgd. ” Lieke duBois, oprichter van De Keerzijde, richtzich met trainings- en coachingstrajec-ten op de zorg. De Bois laat mensen diein deze sector werken, letterlijk de keer-zijde zien door ze liefst 48 uur in dezelf-de afhankelijke situatie te plaatsen alshun patiënten of cliënten. Het resultaatis onder meer een groeiende empathieen meer vraaggerichte zorg.,,Veiligheid en respect zijn kernwoordenin een goede training. De trainer ofcoach is verantwoordelijk voor hetscheppen van zo’n omgeving, waarinmensen durven te leren van zichzelf envan anderen.’’Ook Du Bois vindt de combinatie vantechnieken en persoonlijke eigenschap-pen de sleutel tot succes: ,,Alleen dansta je stevig genoeg om ook op intuïtiete werken. Om jezelf op de tweedeplaats te zetten en je cursisten naar eenhoger niveau te trekken.’’

Passie en kennisCuijpers Consultancy geeft trainingen,onder meer in Zuid-West Nederland,aan vooral ambtelijke en bestuurlijke or-ganisaties op het gebied van rampenbe-strijding. Het eerste woord dat opkomtbij oprichter Willam Cuijpers als belang-rijk bij een goede trainer is ‘passie’. ,,Eengoede trainer gelooft in zijn boodschap.Hij of zij is authentiek en straalt dat ookuit. Een groep prikt feilloos heen dooriemand die alleen maar een deuntje af-draait.’’Een hoog kennisniveau is een must. ,,Jemoet weten wat je zegt en hoe je hetoverbrengt. Je moet vernieuwend zijn,ook in je methodes. De spanningscurvevan mensen is lager tegenwoordig. Omde concentratie vast te houden enboeiend te blijven, moet je een variatieaan leermiddelen bieden. De derde vas-te waarde voor een goede trainer is we-ten te focussen. ,,De trainer moet zichnooit laten afleiden van de kernvragen‘wie is je doelgroep’ en ‘wat is je doel’.’’

De Keerzijde

Een goede trainer raakt je

Aspirant-trainers moeten leren met weerstanden om te gaan. Een manier omdat te doen is via de oefening ‘Staal buigen’. De cursisten leren hoe weerstandaanvoelt en wat je ermee kunt. Zoals letterlijk staal buigen.

Vierentwintig uur waren de rollen om-gedraaid, de zorgverleners waren nu af-hankelijk. Kwartje gevallen, cursus ge-slaagd, daar mag op gedronken wor-den.

Bij de één zit je urenlang ademloosop het puntje van je stoel en ont-houd je de boodschap voor de restvan je leven. Bij de ander onderdrukje na een kwartiertje de eerstegeeuw, check je regelmatig de berich-ten op je telefoon en kijk je reikhal-zend uit naar het einde van de dag.De boodschap gaat het ene oor in enhet andere oor uit. Wat maakt eentrainer tot een goede trainer?

BN DeStem woensdag 23 november 2011 woensdag 23 november 2011 BN DeStem

8| onderwijs | 9

door Peter Ullenbroeck

Veel werknemers stellen zich nog te afhankelijkop, zegt Kees Korevaar. Ze zijn te afhankelijk vanhun werkgever, de arbeidsmarkt, de verzorgings-staat. ,,Je moet je blijven ontwikkelen. Iedereen,jong of oud, laag of hoog-opgeleid, moet lerenvijf jaar vooruit te denken.’’Korevaar (60) weet waar hij het over heeft. Hijwas bijna dertig jaar lang adviseur bij verschillen-de FNV-bonden op het gebied van arbeidsvoor-waarden. Bijna tien jaar geleden stapte hij overnaar het arbeidsonderzoeksbureau IVA dat ver-bonden is aan de Universiteit van Tilburg. Afgelo-pen jaar verscheen zijn boek ‘Op eigen kracht, ar-beidsrelaties na de verzorgingsstaat’ waarin de au-tonomie van werknemers wordt bepleit.

InvesteerInvesteer in jezelf, volg een cursus, doe een oplei-ding, raadt Korevaar iedere werknemer aan. ,,Ze-ker nu je ziet dat de verzorgingsstaat zich steedsverder terugtrekt is het zaak in beweging te ko-men. Wie niks doet, stil blijft zitten, loopt grotekans straks voor langere tijd aan de kant te ko-men staan.’’Het zijn vooral de laagopgeleiden die risico lo-pen, weet Korevaar: ,,Die groep denkt weinig naover de toekomst. Het idee wat daar leeft is toch:eenmaal een goede baan, altijd een goede baan.Ze doen weinig aan bijleren. Over het algemeenkun je stellen dat hoe hoger het opleidingsni-

veau, hoe groter het besef dat investeren in jezelfloont.’’

Hippe termEen leven lang leren, is waar Korevaar en veel an-dere arbeidsmarktdeskundigen voor pleiten. Em-ployability, heet dat met een hippe term. Nogniet zo lang geleden was het een synoniem voorweg moeten. Een begrip dat werkgevers graag inde mond namen om hun personeel op een chi-que manier buiten te zetten.Tegenwoordig wordt met employability vooral ge-doeld op het vermogen van werknemers omnieuw werk te kunnen krijgen in een steeds snel-ler veranderende arbeidsmarkt. Binnen of buitende eigen organisatie. Waarbij een vraag centraalstaat: wat is jouw toegevoegde waarde voor werk-gevers?Dat cursussen volgen, opleidingen doen, je kan-sen op de arbeidsmarkt vergroot, is volgens Mari-na Siebkes, vestigingsmanager van het UWV inBreda zonneklaar. ,,Je kan je wel twintig jaar pri-ma hebben ingezet voor een bedrijf , maar als jijin die tijd geen studies hebt gedaan, geen diplo-ma’s kunt overleggen, wordt het lastig weer aande slag te komen als je onverhoopt ontslagenwordt.’’

BesefMaar het is niet alleen dat diploma dat telt. Sieb-kes: ,,Het gaat er ook om dat een eventuele werk-gever ziet dat je bereid bent te investeren in je-

zelf. Gelukkig neemt dat besef bij werknemerswel toe. Als je, wat je vanwege de crisis nu veelziet, moet vrezen voor je baan, ga je nadenkenover je kansen op de arbeidsmarkt en begrijp jedat je met alleen een langdurig dienstverband opje cv niet ver komt.’’Dat klinkt plausibel. Maar om er voor te zorgendat je als werknemer aantrekkelijk blijft voor dearbeidsmarkt, heb je wel twee partijen nodig. De

werknemer, maar ook de werkgever die de facili-teiten ter beschikking moet stellen. Dat laatste ge-beurt nog lang niet overal. Korevaar. ,,Je ziet hetwel bij grote bedrijven, maar veel kleine bedrij-ven doen er nog weinig aan. Daar moet het perso-neel het vaak zelf maar uitzoeken.’’Dat klopt, erkent Andreas van den Goorbergh, di-recteur van het bedrijf Human Business Rapportin Etten-Leur dat zowel grote als bedrijven in het

midden- en kleinbedrijf adviseert bij personeels-vraagstukken, verzuim en inzetbaarheid van werk-nemers. ,,Die kleine bedrijven willen wel, maarkunnen niet. Vaak hebben ze maar een paar men-sen in dienst en dan is het moeilijk allerlei onder-wijsfaciliteiten te bieden.”Van den Goorbergh bedacht drie jaar geledeneen oplossing voor dat probleem. Hij richtte hetArbeidsmobiliteitsCentrum West-Brabant op. Een

netwerk voor bedrijven uit de regio om op talvan manieren samen te kunnen werken. Inmid-dels telt het centrum zo’n duizend leden waaron-der grote maar ook een aantal kleine bedrijven.„De kleinere bedrijven krijgen zo de mogelijkheidsamen initiatieven te nemen om hun werknemersde kans te geven zich te blijven ontwikkelen”,zegt Van den Goorbergh. En dat is niet het enige.Het centrum biedt de aangesloten bedrijven ook

de mogelijkheid onderling personeel uit te wisse-len. Werknemers die in het ene bedrijf niet meeruit de voeten kunnen, maar in een ander bedrijfgoed gebruikt kunnen worden.„Dat is tot nu toe al zo’n 130 keer gelukt”, zegtVan den Goorbergh. „Nog niet zo lang geledenhadden we een 60-jarige werknemer van een vis-handel uit de regio die niet meer in een gekoelderuimte kon werken. Dankzij ons netwerk is dieman nu als vorkheftruckchaufeur aan de slag ge-gaan en heeft hij het prima naar de zin.”

VerwarringOndertussen zorgt de crisis wel voor verwarring.De zorg voor het personeel is op veel plaatseneven naar de achtergrond gedrongen nu de order-portefeuilles weer opdrogen. Korevaar: ,,Je zietdat bedrijven nu vooral bezig zijn met de vraaghoe ze op korte termijn kunnen overleven enniet of ze op langere termijn nog wel over hetjuiste personeel beschikken.”Maar dat is maar van tijdelijke aard, denkt Kore-vaar. „Over het algemeen gaat het de goede kantop. De mobiliteit onder werknemers neemt sterktoe. Tegelijkertijd blijft het natuurlijk wel een indi-vidueel verhaal. Een havenarbeider die aan dedrank is en wiens vrouw net is weggelopen denktwaarschijnljik wat minder na over zijn eigen ont-wikkeling dan een werknemer die lekker draait.”Toch heeft Korevaar zijn doel nog lang niet be-reikt. „Nederland telt nog altijd 1,1 miljoen werk-nemers die al twintig jaar of langer bij dezelfdebaas zitten en moeilijk in beweging te krijgenzijn. Vaak omdat ze een comfortabel beroep heb-ben of vanwege de goede rechtsbescherming dieze genieten.’’Dat blijft volgens Korevaar een enorme risico-groep. Net als de ongeveer een miljoen uitzend-krachten die Nederland telt. ,,Die krijgen niet dekans om zich te ontwikkelen en vliegen er bij ie-dere reorganisatie als eerste uit.’’ Een reden te-meer, vindt Korevaar, om als overheid meer te in-vesteren in de employability van werknemers.,,De overheid moet investeren. En ja, dat kostgeld. Maar dat zijn we anders ook kwijt aan deuitkeringen van uitgebluste werknemers.’’

door Peter Ullenbroeck

Ruim 38 jaar lang werkte Hans Leeggangers opeen notariskantoor. Totdat de kredietcrisis toe-sloeg, de huizenmarkt tot stilstand kwam en ervoor de inwoner van Geertruidenberg geenwerk meer was. Op je 58e ontslagen. ,,Ik zat inzak en as.’’ Na zichzelf weer bij elkaar te heb-ben geraapt, begon hij zijn zoektocht naar eennieuwe baan. Honderden brieven - ‘drie ordnersvol’ - deed hij de deur uit. Een paar keer werdhij uitgenodigd voor een gesprek, maar de keu-ze viel telkens op een ander.Toch is Leeggangers weer aan de slag. Niet tus-sen de dossiers op het notariskantoor, maar alsbuschauffeur. Hij moet er zelf ook om lachen.,,Vrienden begrepen het in eerste instantie ookniet helemaal. Maar er zijn wel degelijk raakvlak-

ken. Op het notariskantoor kwam ik veel in con-tact met mensen en nu weer. Alleen kom ik demen sen nu in de bus tegen..’’De opmerkelijke switch ontstond toen Leeggan-gers zich na de zoveelste afwijzing besloot hetin een andere richting te gaan zoeken. Na over-leg met zijn werkcoach bij het UWV en een ar-beidsdeskundige koos de 58-jarige in eerste in-stantie voor een opleiding tot budgetcoach.,,Dat leek me wel wat. Maar ze vonden me teoud en daarom kwam ik niet in aanmerkingvoor die opleiding. Toen kwam het voorstel ombuschauffeur te worden.’’Leeggangers, moe van het thuiszitten, haptetoe, volgde een theorie-opleiding en behaaldehet noodzakelijk rijbewijs. Sinds begin dit jaarwerkt hij bij busvervoerder Juijn in de Bomme-lerwaard. ,,Ik heb de helft van mijn salaris moe-

ten inleveren’’, vertelt hij, ,,Maar ik ben weeraan de slag en het is leuk werk.’’Als geen ander onderschrijft Leeggangers hetprincipe van employability. ,,Blijven investerenin jezelf is belangrijk. Cursussen volgen, oplei-dingen doen. Of, zoals ik, op een gegeven mo-ment het roer omgooien.’’Toch klinkt er wel een maar door in zijn ver-haal. ,,Natuurlijk is het belangrijk jezelf te blij-ven ontwikkelen. Maar dat alleen is niet vol-doende om aantrekkelijk te blijven op de ar-beidsmarkt. Leeftijd heb ik mogen, nee moeten,ervaren, is in mijn geval zeker zo belangrijk.Hoe vaak ik op sollicitatiebrieven niet direct ofindirect te horen heb gekregen dat ze eigenlijkiemand zochten die jonger was. Dan heeft je af-wijzing niets meer met opleiding te maken,maar alles met leeftijd.’’

Uit baldadigheid maakte hij een keer een ‘type-fout’ over zijn leeftijd in een sollicitatiebrief. Enwerd prompt uitgenodigd voor een gesprek.,,Maar toen ze me zagen binnenkomen was di-rect duidelijk dat ik een flink stuk ouder wasdan ze dachten en ging ook die baan aan mijnneus voorbij.’’Ook bij zijn huidige werkgever speelt leeftijdeen rol, merkte Leeggangers die zijn jaarcon-tract graag omgezet ziet in een vast dienstver-band. „Eerst heette het dat ik voor zo’n vastcontract niet in aanmerking kwam omdat ik teweinig ervaring had. Maar nu ik al een tijdje ach-ter het stuur zit, zeggen ze opeens dat ik daarte oud voor ben. Het bewijst, wat mij betreft,dat jezelf ontwikkelen belangrijk is, maar de eer-lijkheid gebied te zeggen dat er soms ook ande-re zaken meespelen als je ergens solliciteert.’’

Investeer jij genoeg in jezelf, neem je alswerknemer je lot in eigen hand? Of benje voor je carriere volledig afhankelijkvan de grillen van je werkgever? In zijnboek ‘Op eigen kracht, arbeidsrelaties nade verzorgingsstaat’ beschrijft arbeids-marktdeskundige Kees Korevaar vier za-ken die de onafhankelijke werknemer ty-peren.

1. Vakmanschap. Het ligt misschienvoor de hand, maar toch. Vakmanschap,werken aan je professionaliteit, is de ba-sis voor de onafhankelijke werknemer.Wie over voldoende vaardigheden, tech-nieken en kennis beschikt, staat nu een-maal sterker. En de bron voor dat vak-manschap ben je zelf, niet het bedrijfwaar je toevallig werkt.

2. Gebruik maken van collectieve voor-zieningen. Waar nog niet eens zo heellang geleden zo’n beetje alles voor dewerknemer werd geregeld, moet die te-genwoordig vooral zelf zijn keuzes bepa-len die in het belang zijn van de eigenloopbaan. Of het nou om zekerheid bijziekte gaat, bescherming tegen werkloos-heid of pensioenregelingen: de nadrukkomt steeds meer te liggen op de indivi-duele verantwoordelijkheid van de werk-nemer.

3. Het benutten van kansen op de ar-beidsmarkt. Werknemers moeten kan-sen zien en bereid zijn die te pakken. Deeen zal daar trouwens wat makkelijk inslagen dan de ander. Vanwege persoonlij-ke omstandigheden of bijvoorbeeld van-wege nadkijke jbwege vanwege znz. Bij-voorbeeld vanwege je pesoonljike om-standigheden of mnvoor omdat persoon-lijke omstandigheden en persoonlijk-heidskenmerken kunnen verschillen.

4. Het beschikken over financiele reser-ves. Daar denk je misschien wat mindersnel aan. Maar zorgen dat je geld achterde hand hebt in het geval je als werkne-mer op straat komt te staan is, met deverzorgingsstaat op zijn retour, al langgeen overbodige luxe. Het maakt dat jeals werknemer jezelf de kans biedt vooreen eventuele tweede carriere te gaan.

Hoe onafhankelijkben jij?

Van notarisklerk tot buschauffeur

Goeie baan? Mooi zo, maarblijf je ontwikkelen

foto StockXchng

Misschien dat je je vanwege de crisis zorgen maakt over jebaan. Maar ook zonder die crisis is er voldoende reden omverder te kijken dan het werk dat je nu doet. Want wie nugoed op de arbeidsmarkt ligt, heeft geen enkele garantieover vijf jaar nog steeds gewild te zijn.

BN DeStem woensdag 23 november 2011 woensdag 23 november 2011 BN DeStem

8 | onderwijs | 9

door Peter Ullenbroeck

Veel werknemers stellen zich nog te afhankelijkop, zegt Kees Korevaar. Ze zijn te afhankelijk vanhun werkgever, de arbeidsmarkt, de verzorgings-staat. ,,Je moet je blijven ontwikkelen. Iedereen,jong of oud, laag of hoog-opgeleid, moet lerenvijf jaar vooruit te denken.’’Korevaar (60) weet waar hij het over heeft. Hijwas bijna dertig jaar lang adviseur bij verschillen-de FNV-bonden op het gebied van arbeidsvoor-waarden. Bijna tien jaar geleden stapte hij overnaar het arbeidsonderzoeksbureau IVA dat ver-bonden is aan de Universiteit van Tilburg. Afgelo-pen jaar verscheen zijn boek ‘Op eigen kracht, ar-beidsrelaties na de verzorgingsstaat’ waarin de au-tonomie van werknemers wordt bepleit.

InvesteerInvesteer in jezelf, volg een cursus, doe een oplei-ding, raadt Korevaar iedere werknemer aan. ,,Ze-ker nu je ziet dat de verzorgingsstaat zich steedsverder terugtrekt is het zaak in beweging te ko-men. Wie niks doet, stil blijft zitten, loopt grotekans straks voor langere tijd aan de kant te ko-men staan.’’Het zijn vooral de laagopgeleiden die risico lo-pen, weet Korevaar: ,,Die groep denkt weinig naover de toekomst. Het idee wat daar leeft is toch:eenmaal een goede baan, altijd een goede baan.Ze doen weinig aan bijleren. Over het algemeenkun je stellen dat hoe hoger het opleidingsni-

veau, hoe groter het besef dat investeren in jezelfloont.’’

Hippe termEen leven lang leren, is waar Korevaar en veel an-dere arbeidsmarktdeskundigen voor pleiten. Em-ployability, heet dat met een hippe term. Nogniet zo lang geleden was het een synoniem voorweg moeten. Een begrip dat werkgevers graag inde mond namen om hun personeel op een chi-que manier buiten te zetten.Tegenwoordig wordt met employability vooral ge-doeld op het vermogen van werknemers omnieuw werk te kunnen krijgen in een steeds snel-ler veranderende arbeidsmarkt. Binnen of buitende eigen organisatie. Waarbij een vraag centraalstaat: wat is jouw toegevoegde waarde voor werk-gevers?Dat cursussen volgen, opleidingen doen, je kan-sen op de arbeidsmarkt vergroot, is volgens Mari-na Siebkes, vestigingsmanager van het UWV inBreda zonneklaar. ,,Je kan je wel twintig jaar pri-ma hebben ingezet voor een bedrijf , maar als jijin die tijd geen studies hebt gedaan, geen diplo-ma’s kunt overleggen, wordt het lastig weer aande slag te komen als je onverhoopt ontslagenwordt.’’

BesefMaar het is niet alleen dat diploma dat telt. Sieb-kes: ,,Het gaat er ook om dat een eventuele werk-gever ziet dat je bereid bent te investeren in je-

zelf. Gelukkig neemt dat besef bij werknemerswel toe. Als je, wat je vanwege de crisis nu veelziet, moet vrezen voor je baan, ga je nadenkenover je kansen op de arbeidsmarkt en begrijp jedat je met alleen een langdurig dienstverband opje cv niet ver komt.’’Dat klinkt plausibel. Maar om er voor te zorgendat je als werknemer aantrekkelijk blijft voor dearbeidsmarkt, heb je wel twee partijen nodig. De

werknemer, maar ook de werkgever die de facili-teiten ter beschikking moet stellen. Dat laatste ge-beurt nog lang niet overal. Korevaar. ,,Je ziet hetwel bij grote bedrijven, maar veel kleine bedrij-ven doen er nog weinig aan. Daar moet het perso-neel het vaak zelf maar uitzoeken.’’Dat klopt, erkent Andreas van den Goorbergh, di-recteur van het bedrijf Human Business Rapportin Etten-Leur dat zowel grote als bedrijven in het

midden- en kleinbedrijf adviseert bij personeels-vraagstukken, verzuim en inzetbaarheid van werk-nemers. ,,Die kleine bedrijven willen wel, maarkunnen niet. Vaak hebben ze maar een paar men-sen in dienst en dan is het moeilijk allerlei onder-wijsfaciliteiten te bieden.”Van den Goorbergh bedacht drie jaar geledeneen oplossing voor dat probleem. Hij richtte hetArbeidsmobiliteitsCentrum West-Brabant op. Een

netwerk voor bedrijven uit de regio om op talvan manieren samen te kunnen werken. Inmid-dels telt het centrum zo’n duizend leden waaron-der grote maar ook een aantal kleine bedrijven.„De kleinere bedrijven krijgen zo de mogelijkheidsamen initiatieven te nemen om hun werknemersde kans te geven zich te blijven ontwikkelen”,zegt Van den Goorbergh. En dat is niet het enige.Het centrum biedt de aangesloten bedrijven ook

de mogelijkheid onderling personeel uit te wisse-len. Werknemers die in het ene bedrijf niet meeruit de voeten kunnen, maar in een ander bedrijfgoed gebruikt kunnen worden.„Dat is tot nu toe al zo’n 130 keer gelukt”, zegtVan den Goorbergh. „Nog niet zo lang geledenhadden we een 60-jarige werknemer van een vis-handel uit de regio die niet meer in een gekoelderuimte kon werken. Dankzij ons netwerk is dieman nu als vorkheftruckchaufeur aan de slag ge-gaan en heeft hij het prima naar de zin.”

VerwarringOndertussen zorgt de crisis wel voor verwarring.De zorg voor het personeel is op veel plaatseneven naar de achtergrond gedrongen nu de order-portefeuilles weer opdrogen. Korevaar: ,,Je zietdat bedrijven nu vooral bezig zijn met de vraaghoe ze op korte termijn kunnen overleven enniet of ze op langere termijn nog wel over hetjuiste personeel beschikken.”Maar dat is maar van tijdelijke aard, denkt Kore-vaar. „Over het algemeen gaat het de goede kantop. De mobiliteit onder werknemers neemt sterktoe. Tegelijkertijd blijft het natuurlijk wel een indi-vidueel verhaal. Een havenarbeider die aan dedrank is en wiens vrouw net is weggelopen denktwaarschijnljik wat minder na over zijn eigen ont-wikkeling dan een werknemer die lekker draait.”Toch heeft Korevaar zijn doel nog lang niet be-reikt. „Nederland telt nog altijd 1,1 miljoen werk-nemers die al twintig jaar of langer bij dezelfdebaas zitten en moeilijk in beweging te krijgenzijn. Vaak omdat ze een comfortabel beroep heb-ben of vanwege de goede rechtsbescherming dieze genieten.’’Dat blijft volgens Korevaar een enorme risico-groep. Net als de ongeveer een miljoen uitzend-krachten die Nederland telt. ,,Die krijgen niet dekans om zich te ontwikkelen en vliegen er bij ie-dere reorganisatie als eerste uit.’’ Een reden te-meer, vindt Korevaar, om als overheid meer te in-vesteren in de employability van werknemers.,,De overheid moet investeren. En ja, dat kostgeld. Maar dat zijn we anders ook kwijt aan deuitkeringen van uitgebluste werknemers.’’

door Peter Ullenbroeck

Ruim 38 jaar lang werkte Hans Leeggangers opeen notariskantoor. Totdat de kredietcrisis toe-sloeg, de huizenmarkt tot stilstand kwam en ervoor de inwoner van Geertruidenberg geenwerk meer was. Op je 58e ontslagen. ,,Ik zat inzak en as.’’ Na zichzelf weer bij elkaar te heb-ben geraapt, begon hij zijn zoektocht naar eennieuwe baan. Honderden brieven - ‘drie ordnersvol’ - deed hij de deur uit. Een paar keer werdhij uitgenodigd voor een gesprek, maar de keu-ze viel telkens op een ander.Toch is Leeggangers weer aan de slag. Niet tus-sen de dossiers op het notariskantoor, maar alsbuschauffeur. Hij moet er zelf ook om lachen.,,Vrienden begrepen het in eerste instantie ookniet helemaal. Maar er zijn wel degelijk raakvlak-

ken. Op het notariskantoor kwam ik veel in con-tact met mensen en nu weer. Alleen kom ik demen sen nu in de bus tegen..’’De opmerkelijke switch ontstond toen Leeggan-gers zich na de zoveelste afwijzing besloot hetin een andere richting te gaan zoeken. Na over-leg met zijn werkcoach bij het UWV en een ar-beidsdeskundige koos de 58-jarige in eerste in-stantie voor een opleiding tot budgetcoach.,,Dat leek me wel wat. Maar ze vonden me teoud en daarom kwam ik niet in aanmerkingvoor die opleiding. Toen kwam het voorstel ombuschauffeur te worden.’’Leeggangers, moe van het thuiszitten, haptetoe, volgde een theorie-opleiding en behaaldehet noodzakelijk rijbewijs. Sinds begin dit jaarwerkt hij bij busvervoerder Juijn in de Bomme-lerwaard. ,,Ik heb de helft van mijn salaris moe-

ten inleveren’’, vertelt hij, ,,Maar ik ben weeraan de slag en het is leuk werk.’’Als geen ander onderschrijft Leeggangers hetprincipe van employability. ,,Blijven investerenin jezelf is belangrijk. Cursussen volgen, oplei-dingen doen. Of, zoals ik, op een gegeven mo-ment het roer omgooien.’’Toch klinkt er wel een maar door in zijn ver-haal. ,,Natuurlijk is het belangrijk jezelf te blij-ven ontwikkelen. Maar dat alleen is niet vol-doende om aantrekkelijk te blijven op de ar-beidsmarkt. Leeftijd heb ik mogen, nee moeten,ervaren, is in mijn geval zeker zo belangrijk.Hoe vaak ik op sollicitatiebrieven niet direct ofindirect te horen heb gekregen dat ze eigenlijkiemand zochten die jonger was. Dan heeft je af-wijzing niets meer met opleiding te maken,maar alles met leeftijd.’’

Uit baldadigheid maakte hij een keer een ‘type-fout’ over zijn leeftijd in een sollicitatiebrief. Enwerd prompt uitgenodigd voor een gesprek.,,Maar toen ze me zagen binnenkomen was di-rect duidelijk dat ik een flink stuk ouder wasdan ze dachten en ging ook die baan aan mijnneus voorbij.’’Ook bij zijn huidige werkgever speelt leeftijdeen rol, merkte Leeggangers die zijn jaarcon-tract graag omgezet ziet in een vast dienstver-band. „Eerst heette het dat ik voor zo’n vastcontract niet in aanmerking kwam omdat ik teweinig ervaring had. Maar nu ik al een tijdje ach-ter het stuur zit, zeggen ze opeens dat ik daarte oud voor ben. Het bewijst, wat mij betreft,dat jezelf ontwikkelen belangrijk is, maar de eer-lijkheid gebied te zeggen dat er soms ook ande-re zaken meespelen als je ergens solliciteert.’’

Investeer jij genoeg in jezelf, neem je alswerknemer je lot in eigen hand? Of benje voor je carriere volledig afhankelijkvan de grillen van je werkgever? In zijnboek ‘Op eigen kracht, arbeidsrelaties nade verzorgingsstaat’ beschrijft arbeids-marktdeskundige Kees Korevaar vier za-ken die de onafhankelijke werknemer ty-peren.

1. Vakmanschap. Het ligt misschienvoor de hand, maar toch. Vakmanschap,werken aan je professionaliteit, is de ba-sis voor de onafhankelijke werknemer.Wie over voldoende vaardigheden, tech-nieken en kennis beschikt, staat nu een-maal sterker. En de bron voor dat vak-manschap ben je zelf, niet het bedrijfwaar je toevallig werkt.

2. Gebruik maken van collectieve voor-zieningen. Waar nog niet eens zo heellang geleden zo’n beetje alles voor dewerknemer werd geregeld, moet die te-genwoordig vooral zelf zijn keuzes bepa-len die in het belang zijn van de eigenloopbaan. Of het nou om zekerheid bijziekte gaat, bescherming tegen werkloos-heid of pensioenregelingen: de nadrukkomt steeds meer te liggen op de indivi-duele verantwoordelijkheid van de werk-nemer.

3. Het benutten van kansen op de ar-beidsmarkt. Werknemers moeten kan-sen zien en bereid zijn die te pakken. Deeen zal daar trouwens wat makkelijk inslagen dan de ander. Vanwege persoonlij-ke omstandigheden of bijvoorbeeld van-wege nadkijke jbwege vanwege znz. Bij-voorbeeld vanwege je pesoonljike om-standigheden of mnvoor omdat persoon-lijke omstandigheden en persoonlijk-heidskenmerken kunnen verschillen.

4. Het beschikken over financiele reser-ves. Daar denk je misschien wat mindersnel aan. Maar zorgen dat je geld achterde hand hebt in het geval je als werkne-mer op straat komt te staan is, met deverzorgingsstaat op zijn retour, al langgeen overbodige luxe. Het maakt dat jeals werknemer jezelf de kans biedt vooreen eventuele tweede carriere te gaan.

Hoe onafhankelijkben jij?

Van notarisklerk tot buschauffeur

Goeie baan? Mooi zo, maarblijf je ontwikkelen

foto StockXchng

Misschien dat je je vanwege de crisis zorgen maakt over jebaan. Maar ook zonder die crisis is er voldoende reden omverder te kijken dan het werk dat je nu doet. Want wie nugoed op de arbeidsmarkt ligt, heeft geen enkele garantieover vijf jaar nog steeds gewild te zijn.

BN DeStem.nl woensdag 23 november 2011

10| onderwijs

door Liselotte Vermolen

Tegenwoordig is het niet meer zo vreemd om alsvolwassene naast je baan een studie te gaan vol-gen. De redenen om hiervoor te kiezen lopen erguiteen; je werkt bijvoorbeeld in een richting waar-in je je verder wilt ontwikkelen, je ambieert eenfunctie waar je momenteel geen diploma voorhebt of je wilt gewoon eens iets anders om jezelfte ontwikkelen en te ontplooien. Studeren naasteen baan is pittig en vergt doorzettingsvermo-gen, motivatie en een strakke planning.

HelpenVolwassenen die een studie met hun werk combi-neren, moeten flexibel zijn. Ze willen bijvoor-beeld ‘s avonds lessen volgen, online overleggenof een studiestop kunnen inlassen. Voor veelmensen is het een uitdaging om dit in te passenin hun dagelijks (werkende) leven.Experts helpen je op weg om de juiste keuze temaken en laten je de voor -en nadelen zien van

het combineren van je werk met een studie.

De student verteltTineke (46) is werkzaam in de juridische dienst-verlening. Via haar werkgever kreeg ze de moge-lijkheid om een studie te volgen. ,,Ik heb vaak ge-keken naar opleidingen, maar de kosten warenmeestal het struikelblok. Toen ik de mogelijkheidkreeg om de opleiding hbo-rechten te volgen,hoefde ik daar dus niet lang over na te denken. Ikvind het leuk om mezelf verder te ontwikkelen.En als de gelegenheid zich voordoet om een stap-je hogerop te gaan, zeg ik daar geen nee tegen.Daar heb ik dan wel een hbo-diploma voor no-dig.”Tineke volgt een opleiding op afstand. Ze heeftgeen klassikale bijeenkomsten, maar doet haarstudie online vanuit huis. ,,Het voordeel van af-standsonderwijs is dat je zelf je tijd kunt indelen.Je kunt altijd en overal studeren met je laptop,zelfs op vakantie. Je bent nergens aan gebondenen wordt niet belemmerd door het tempo van jemedestudenten’, vertelt Tineke.Het is een hele opgave om naast je werk en gezineen studie te volgen. Tineke; ,,Het is belangrijkdat je je omgeving op de hoogte stelt. Je hebt ge-woon minder tijd voor jezelf, je gezin en vrien-den. Je moet prioriteiten stellen. Vraag je af of jedit echt wilt, motivatie en doorzettingsvermogenzijn erg belangrijk.”

De expert aan het woordDat bevestigt ook Anky Franken, leerwerkadvi-seur bij het UWV. ,,Ik spreek geregeld mensendie overwegen om iets heel anders te gaan doen.Vaak ontbreekt de kennis, het diploma of de wer-kervaring in die specifieke richting. Ik kijk eerst sa-

men met de persoon naar wat hij/zij wil en kan.Een opleiding volgen eist gewoon veel van je,daar verkijkt men zich weleens op.”Er zijn diverse mogelijkheden om een studie tegaan volgen. Wil je een hbo-opleiding gaan vol-gen dan is e-learning, oftewel afstandsonderwijs,een veel voorkomende keuze.Het gaat hier vooral om de theoretische kennis.Voor een mbo-opleiding zijn er weer andere tra-jecten die je kunt volgen. Praktijkervaring is hiernet zo belangrijk.Anky: ,,Als mensen echt iets heel anders willengaan doen, waar kennis en werkervaring voor no-dig is, dan adviseer ik om een Beroepsbegeleiden-de leerweg (BBL) te gaan doen. Dit is een regulie-re opleiding waarin je werkt en leert tegelijk.”Het nadeel is dat de categorie 40-plus buiten deboot valt. Opleidingscentra zijn niet ingericht opdeze groep.

Baanzekerheid vs ambitieDe meeste mensen blijven met hun werk zittenwaar ze nu zitten, vooral in deze tijd. Daarnaast iser toch een groeiende groep die de omslag ma-ken en kiezen voor iets waar hun hart ligt.,,Er zit een stijgende lijn in het aantal mensen datiets heel anders wil gaan doen. Zij kiezen voorhun passie, iets wat ze echt graag willen en daarkomt dan vaak een opleiding bij kijken. Ze willenvooruit, dus waarom zou je dan juist niet in dezetijd iets gaan doen wat je leuk vindt”, aldus Anky.Voor veel mensen is het een eeuwige zoektochtnaar wat ze willen. Het aanbod aan opleidingenen cursussen is enorm toegenomen, zolang jemaar gemotiveerd bent om je doel te bereikenen datgene te doen waar je hart ligt.

De tips van Anky Frank:

● Ga netwerken, praat met mensen uitde branche

● Of praat eens met iemand die hetwerk al doet, zo krijg je een realistischbeeld

● Vraag ook wat de nadelen zijn, wantdie zijn er altijd

● Zoek een organisatie en vraag of jeeen dagje mee kunt lopen

● Ga iedere avond of een aantal avon-den in de week iets doen of bestuderen,voor een uurtje bijvoorbeeld, om te kij-ken hoe je dit vindt.Kies dan vooral iets waar je op dat mo-ment even geen zin in hebt. Met een stu-die naast je werk komt dit moment na-melijk ook een keer

● Laad jezelf op, zo houd je het betervol.

Van alles tegelijk doen vergtplanning, discipline en doorzettingsver-mogen. Je kunt nu eenmaal niet optwee plaatsen tegelijk zijn. beeldmontage Fabiënne de Lange

‘Toets je droomaan de realiteit’

Combinerenkun je leren

Voor de een is het een echte droom,voor een ander een zware belasting.In de praktijk blijkt doorleren of eenheel nieuwe studie beginnen, gecom-bineerd met een baan, vaak een men-geling van beide. Belangrijke troostvoor wie aan een dergelijke uitda-ging begint: je bent zeker niet de eni-ge en er ís hulp.

woensdag 23 november 2011 BN DeStem.nl

onderwijs | 11

door Emile Callon

David Barzilay aarzelt niet als hij in zijn rode over-levingspak in het koude water moet springen.Met een hand voor zijn mond verdwijnt de 56-ja-rige inwoner van Heinkenszand onder water omeen fractie later weer op te duiken.Hij grijnst naar instructeur René van der Voortdie ook in het bassin ligt bij het trainingscentrumVlissingen aan de Buitenhaven en kijkt of Barzilayalles doet wat noodzakelijk is om veilig een ‘zink-end schip’ te verlaten.De inwoner van Heinkenszand volgt samen metacht anderen een basiscursus opvarenden. Nu de-ze cursus weten ze hoe ze in geval van nood moe-ten reageren. Dat is ook wel nodig omdat, zoblijkt ook de verhalen van instructeur Dimitri vanden Berg.

ScheepsbrandToen hij nog als stuurman werkzaam was maaktehij mee dat bij een scheepsbrand de helft van debemanning direct naar de reddingsboten rendezonder eerst te proberen de brand te bestrijden.Tijdens het ochtendgedeelte benadrukt hij dat bijeen calamiteit op zee toch als eerste geprobeerdmoet worden het schip te redden omdat het inde regel de veiligste verblijfplaats op zee is. ,,Veelveiliger en comfortabeler dan een reddingsvlet.”

ReddingsvletAan boord van een schip is immers voldoendevoedsel, water, communicatieapparatuur, beschut-ting en leefruimte. Al die zaken zijn maar in zeerbeperktere mate aanwezig in een reddingsvlet.,,Het is niet leuk om dagenlang met zijn twaalvenopgepropt in een vlet te zitten.”Barzilay vraagt of een boek speelkaarten tot destandaarduitrusting behoort van een reddings-vlet. ,Bij de marine wel”, vertelt hij vervolgens.De inwoners van Heinkenszand was dertig jaarwerkzaam bij de marine en is na pensioneringvrachtwagenchauffeur geworden. Maar het waterblijft trekken zodat hij weer wil gaan varen.Voor hij dat mag moet hij wel over de juiste pa-pieren beschikken. Dat geldt ook voor KevinWijns en Philippe Amelinckx. De eerste is stu-dent aan de zeevaartschool en de cursus bij DeRuyter Training & Consultancy hoort bij zijn oplei-ding. Amelinckx werkt voor het baggerbedrijf JanDe Nul en zit regelmatig meerdere dagen aanboord van schepen van het bedrijf. Om die redenmoet hij weten wat er gedaan moet worden bijeen calamiteit.

Veel belangstellingDe cursussen op het Vlissingse trainingscentrum

worden verzorgd door een samenwerkingsver-band van Maritiem Instituut De Ruyter, Stadsge-westelijke Brandweer en ROC Zeeland. Er is vol-gens manager Jan Crucq veel belangstelling voorhet volgen van de basiscursus voor zeevarenden.Alleen al dit jaar werd en wordt die cursus zeven-tien maal gegeven en gemiddeld nemen er elf cur-sisten per keer aan deel.Die cursisten komen uit heel Europa, weet hij. Zowijst hij naar buiten waar in de verte een van deloodsen van Damen Shipyard te zien is. De Ma-rokkaanse bemanningsleden van het patrouille-schip dat daar gebouwd wordt, worden op hetcentrum door medewerkers van DRTC getraind.

PraktijkervaringDe negen cursisten zijn zeer te spreken over demanier waarop ze onderricht krijgen. Wat ze voor-al goed vinden is dat ze les krijgen van mensendie praktijkervaring hebben.Zo vertelt docent Van den Berg dat een scheeps-brand beslist geen zeldzaamheid is. Hij voer vijfjaar en maakte de drie soorten branden mee diekunnen uitbreken aan boord: in de machineka-mer, een ladingbrand of een brand in de verblijfs-ruimten van de bemanning.Ook weet hij uit zijn jaren op zee dat veiligheids-oefeningen bij de koopvaardij niet echt prioriteithebben. Hij maakte bijvoorbeeld mee dat een ka-pitein hem vroeg te tekenen voor een fakeoefe-ning.Tegen zijn cursisten benadrukt hij dat alleen doordaadwerkelijk te oefenen een bemanning voorbe-reid is op een calamiteit. ,,Zorg ervoor dat ieder-een weet wat hij moet doen. Zorg ervoor dat ie-dereen weet waar de veiligheidsmiddelen hangenen liggen.”

ZwemmenHij zegt ook dat er niet vanuit gegaan moet wor-den dat bemanningsleden van schepen kunnenzwemmen. ,,De helft kan het niet.” Het gevaarvan onderkoeling moet volgens hem ook nietworden onderschat: ,,Een onderkoeld iemand kanbijvoorbeeld niet meer vanuit het water in eenreddingsboot klimmen.”

TitanicHij vertelt ook dat de Titanic het eerste schip wasdat standaard reddingsvasten en –sloepen aanboord had. ,,Voldoende sloepen voor de passa-giers van de eerste klas en reddingsvesten voordie van de tweede klas Voor die van de derdeklas was niets geregeld.Pas na de ramp ging men serieus nadenken overveiligheid op schepen.” Een glimlachende Philip-pe: ,,Dus dankzij de Titanic zitten we hier.”

Cursus met Titanicals voorbeeld

Ook mensen die al een baan hebbenkunnen zich nog veel nieuwe inzich-ten eigen maken. Een mooi praktijk-voorbeeld is de cursus Opvarendendie in het trainingscentrum Vlissin-gen wordt gegeven. Een aanvullendeopleiding voor mensen uit de prak-tijk, dóór mensen uit de praktijk.Een echt succes.

Echt oefenen is voor een bemanning deenige voorbereiding op een calamiteit.

foto’s Mechteld Jansen

Aandacht voor de stap naar voortgezet onderwijs is er op woensdag 11 januari 2012 in een speciale bijlage van BN DeStem en PZC.

Is het interessant voor u om ook deze doelgroep te bereiken? Adverteer dan in deze special.

Voor meer informatie neemt u contact op met uw accountmanager of een van onze verkoopteams:

Verkoopteam West-Brabant,T (076) 53 12 255, E teamwestbrabant@bndestem.nlVerkoopteam Zeeland,T (0118) 43 40 70, E teamzeeland@pzc.nl

Onderwijsbijlage

woensdag 23 november 2011 BN DeStem.nl

onderwijs | 13

Naam: Wouter van Steen (57) uit Ba-velBeroep: Was werkzaam in de ICTCursus: School voor Fotografie inBreda

Toen hij vorig jaar boventallig werd verklaard,ging hij niet bij de pakken neerzitten. Woutervan Steen besloot het eens over een andereboeg te gooien. “Ik ben altijd nogal analytischbezig geweest. Met het geld dat beschikbaarkwam voor een opleiding, wilde ik mijn crea-tieve kant meer ontwikkelen.” De keuze voorfotografie was snel gemaakt. “Ik vond het al-tijd al leuk om te doen, maar het ontbrak meaan de technische kennis. Dat is het mooievan fotografie, als je de techniek eenmaal on-der de knie hebt, kun je vrij snel je creatievedenkbeelden vertalen.” Door de opleiding isVan Steen de wereld anders gaan bekijken.“We zijn ook bezig met kunstgeschiedenis. Ikvraag me nu veel meer af wat de gedachte isachter de beelden die ik zie. En ik leer veelvan mijn medestudenten. Het is leuk om tezien hoe zij een opdracht aanpakken. Datmaakt het ook interessant, de contacten dieje opdoet bij zo’n opleiding.”Een carrière in de fotografie zit er voor VanSteen waarschijnlijk niet in, realiseert hij zich.“Ik ben geen Paul Huf, daar maak ik me geenillusies over. Maar het is hartstikke leuk omdeze kant van mezelf te ontwikkelen. En wieweet wat er ooit nog van komt.”

www.schoolvoorfotografie.nl

Naam: Joop Zomer (69) uit BredaBeroep: Gepensioneerd officier Ko-ninklijke LandmachtCursus: Russisch bij Volksuniversi-teit de Brede Aa

Voor een ‘taalfreak’ als Joop Zomer is het eenfeest om Russisch te leren. “Je begint als eenklein Rusje, helemaal bij nul. Het schrift, deklanken, alles is nieuw. Het is een soort puz-zel. Dat is de kick!” Zomer maakte 25 jaar ge-leden kennis met Russische les. “De schoolvan mijn kinderen wilde Russisch introduce-ren. Ze begonnen met les voor de ouders.”Zomer was verkocht, maar na twee jaar werdde militair overgeplaatst en hielden de lessenvoor hem op. Door de jaren heen probeerdehij de taal wel bij te houden. “Ik oefen nu nogsteeds met de lessen van toen. Die ken ik he-lemaal uit mijn hoofd. En af en toen bekijk ikde Russische Bert en Ernie op Youtube, kanik meedoen.”Toen hij de cursus Russisch van de Brede Aaontdekte, aarzelde hij geen minuut. En het be-valt hem prima. “Ik heb me al opgeven voorhet vervolg!” In de lessen staat niet alleen detaal, maar ook de cultuur centraal. “Onze do-cente is zelf Russisch, ze leert ons ook ontzet-tend veel over het land en de cultuur. Datmaakt het extra interessant.” Al is Russischeen behoorlijk ingewikkelde taal, Zomermerkt dat hij vorderingen maakt. “Ik probeerwel eens de toespraken van Poetin te volgen.Ik pik steeds meer woorden op.” In het voor-jaar kan hij zijn kennis in de praktijk brengen.“Ik geef mezelf voor mijn verjaardag een reis-je naar Rusland, kan ik mijn Russisch testen.”

www.volksuniversiteit.nl/breda

Naam: Harriët Nijenhuis (47) uit Et-ten-LeurBeroep: JuristCursus: Journalistiek Schrijven aande Katholieke Universiteit Tilburg

Beroepsmatig heeft ze vooral te maken metdroge, saaie teksten. “Voor de gemiddelde le-zer zijn juridische stukken onleesbaar. Ik hader altijd al plezier in om de vertaalslag te ma-ken naar een leesbare tekst.” Met haar eigenbedrijf geeft ze advies op het gebied van ar-beidsvoorwaarden en communicatie. Toenhaar broer ziek werd en ze een nier doneer-de, brak een moeilijke tijd voor haar aan. Ze-ker toen haar broer anderhalf jaar na de ope-ratie overleed. “Ik heb er een tijd uit gelegen,maar deze zomer werd het tijd de draad weerop te pakken. Ik moest de wereld weer in,mezelf activeren. Maar ik wilde wel iets doendat ik echt leuk vond. Mijn hart volgen.” Hetwerd de cursus journalistiek schrijven. “Na deoperatie van mijn broer schreef ik een stukvoor het blad van de Nierpatiënten Vereni-ging Nederland, daar kreeg ik goede reactiesop. Ik wilde daar meer mee doen.” Ze leertnu schrijven volgens de journalistieke princi-pes. En daarmee heeft ze ook een manier ge-vonden om haar gevoelens te uiten. “Ik hebontdekt dat ik persoonlijke ervaringen kanverwerken door erover te schrijven. Niet opeen dagboekachtige manier, maar met eenjournalistieke aanpak en een vleugje humor.Geen idee waar het me gaat brengen, want inde journalistiek valt geen droog brood te ver-dienen. Maar ik ben in ieder geval van planmeer te gaan schrijven. Ook voor mijn eigenlol. Misschien dat ik er dan vooral vriendenen kennissen mee ga vervelen.”

www.tilburguniversity.edu/nl

Anders aankijkentegen de wereld

Ze doen huiswerk, stampenwoordjes en besteden eengroot deel van hun vrije tijdaan hun studie. Niet omdat hetmoet, maar omdat ze niets lie-ver willen dan iets nieuws le-ren. Veel mensen volgen eencursus of opleiding voor hunpersoonlijke ontwikkeling.,,Door de cursus ben ik de we-reld anders gaan bekijken.”

tekst Saskia Wijdoogenfoto’s Robert van den Berge

Kies een mooie toekomst in de metaaltechniek.

WERKEN, LERENÉN VERDIENEN

Metaalbedrijven zitten te springen om vakspecialisten. Ook jij kunt zo’n

specialist worden met een opleiding bij Regionaal Leerbedrijf Vakwerk; hét

opleidingscentrum voor de metaaltechniek in Zeeland. De opleiding kost

niets én je krijgt salaris, omdat je via Vakwerk meteen in een bedrijf aan de

slag gaat. Je opleiding volg je in het techniekcentrum Technum in Vlissingen.

Voor het schooljaar 2012-2013 zijn wij voor onze lidbedrijven op zoek naar:

Meer informatie of aanmelden?Heb je een vmbo-diploma of hoop je die binnenkort te behalen?

Neem dan contact op met Vakwerk (0118-55 88 89 of info@leerbedrijfvakwerk.nl).

Bij Vakwerk kun je een opleiding volgen en aan de slag gaan als:

〉 Metaalbewerker

〉 Monteur mechatronica

〉 Basislasser

〉 Verspaner

〉 Leerlingen m/v BBL-niveau 2

Regionaal Leerbedrijf VakwerkEdisonweg 4a, 4382 NW Vlissingen

T 0118-55 88 89, F 0118-55 88 01

www.leerbedrijfvakwerk.nl

HetGoeseLyceum

HetGoeseLyceum

Pont

es_O

WB_

2011

www.pontes.nl

PieterZeeman

gecertificeerd Junior Highschool gecertificeerd Sportactieve School gecertificeerd Cultuurprofielschoolgecertificeerd Technasiumschool

VMBO basisberoeps en kaderberoeps (inclusief LWOO)met de sectoren: Economie, Theaterschool, Techniek ,Toerisme en Recreatie, Zorg en Welzijn

voorlichtingsavondenmaandag 23 januari, dinsdag 27 maart 2012voor leerlingen uit groep 8 en hun ouders, aanvang 19.30 uur

voorlichtingsavond nieuwe instroom leerjaar 3dinsdag 14 februari 2012aanvang 19.30 uur

rondleiding voor leerlingen uit groep 8donderdag 26 en vrijdag 27 januari 2012‘s ochtends of ‘s middags, aanmelden via de basisschool of door ouders

open dagzaterdag 28 januari 2012van 9.30 tot 12.00 uurvoor leerlingen uit groep 8 en hun ouders en andere belangstellenden

Bergweg 14 • 4461 NB Goestel. 0113 - 21 29 30 • info@gllb.nl

VMBO gemengd/theoretisch, HAVO, VWO en Gymnasium,Kunst- en Cultuurklassen, Tweetalig VWO en Technasium

alle activiteiten zijn voor leerlingen uit groep 8 en hun ouders

kijkdagen21 december 2011 • 18 en 25 januari, 1 februari 2012woensdag: inloop 13.45 uur - aanvang 14.00 uur

info-avondvrijdag 20 januari 2012 van 19.15 tot 22.15 uurvanaf 1 december a.s. aanmelden via de website: www.pontes.nl

info-ochtendzaterdag 21 januari 2012 van 9.00 tot 12.00 uurvanaf 1 december a.s. aanmelden via de website: www.pontes.nl

info-middagzaterdag 21 januari 2012 van 13.00 tot 16.00 uur vanaf 1 december a.s. aanmelden via de website: www.pontes.nl

voorlichtingsavonden van 19.30 tot 21.30 uur vanaf 23 januari a.s. aanmelden via de website: www.pontes.nlKunst- en Cultuurklassen donderdag 16 februari 2012

Tweetalig VWO woensdag 29 februari 2012

Technasium woensdag 7 maart 2012

Van Dusseldorpstraat 78 • 4461 LV Goes tel. 0113 - 21 69 71 • info@pontes.nl

praktijkonderwijs, VMBO basisberoeps en kader-beroeps (inclusief LWOO), MAVO, HAVO, VWO,VWO+, Technasium, Sport en Kunst- en Media-educatie

werkbezoekenleerlingen groep 7 en 8informeer er naar bij de basisschool van uw kind

woensdag 11 en 18 januari 2012

extra werkbezoekenvoor kinderen van basisscholen die geen werkbezoek afleggen (aanmelden via info@pieterzeeman.nl o.v.v. werkbezoek)

open dagwoensdag 25 januari 2012‘s middags: 13.30 tot 16.00 uur, ‘s avonds: 19.00 tot 21.30 uur

Hatfieldpark 1-2 • 4301 XC Zierikzeetel. 0111 - 41 57 51 • info@pieterzeeman.nl

locatie Van Dusseldorpstraatlocatie Bergweg Zierikzee

woensdag 23 november 2011 BN DeStem.nl

onderwijs | 15

door Ondine van Vleuten

Er is een groot misverstand, zegt docente DuitsEllen Ristau: ,,Duits lijkt op Nederlands, waardoorhet eenvoudig lijkt om te vertalen, maar in depraktijk worden er heel veel fouten gemaakt. Diezijn soms heel storend.”Neem nu dat vermaledijde sollen. ,,Dat heeft inhet Duits de betekenis van ‘je moet en zal’. Heeldwingend.”Ander voorbeeld. ,,Duitsers spreken elkaar met Uaan, tenzij er uitdrukkelijk te verstaan gegeven isdat je mag tutoyeren. Iedereen die ouder is daneen jaar of 16, daar zeg je U tegen. Ook lerarendoen dat tegenover hun leerlingen.”Misverstanden - of die nu uit de taal of de cul-tuur voortkomen – kunnen klanten, en dus geldkosten. Het ROC Zeeland biedt daarom cursus-sen aan, speciaal voor de horeca en de toeris-tische sector.De Zeeuwse hotels en campings trekken elk jaarveel Duitsers. Heel veel zelfs, zegt Patricia Bleijs-wijk. De Zeeuwse werkt als receptioniste bij Cam-pingpark Ons Buiten in Oostkapelle en volgdeeen speciaal op haar werkzaamheden toegespits-te cursus Duits van het ROC. Twee jaar Duits ophet mbo waren net genoeg om haar Duitse gas-ten te verstaan en eenvoudige gesprekken te voe-ren. ,,Maar ik beantwoord ook veel mails, en hader behoefte aan om mijn schriftelijke vaardighe-den te verbeteren. Met name op het gebied vangrammatica en naamvallen heb ik veel gehad aande cursussen die ik gevolgd heb: eerst een mon-delinge en later een schriftelijke. Het is fijn ommensen goed in hun eigen taal te woord te kun-nen staan. Ik krijg nu veel complimenten. Deschoolboeken van de cursus kijk ik nog regelma-tig even in.”

AardlekschakelaarHet cursusaanbod wordt toegesneden op de be-hoeften van de cursisten. Hans de Boekert werktnet als Patricia op Campingpark Ons Buiten, maardan bij de technische dienst. ,,Ik krijg dus anderevragen; over een wc die verstopt zit, of een elek-trische storing. Dan heb je weer andere woordennodig dan wanneer je achter de balie staat. Welis-waar komen ze bij mij ook wel met algemene vra-gen, zoals waar je lekker kunt eten of waar je ietskunt vinden, maar ik moet ook weten wat eenaardlekschakelaar is.” Hij lacht. ,,Een Fehlstrohm-schalter, dus!”

OverstekenDe Broekert – ‘vier jaar Duits op de mavo, dertigjaar terug’- volgde alleen de mondelinge oplei-ding. ,,Nu weet ik dat oversteken geenüberstecken is, maar überqueren. En graag ge-daan is gern geschehen, wist ik ook niet. Maar ikkwam er altijd wel uit hoor. Soms met handen envoeten, maar het ging best.”Nederlanders overschatten hun eigen kennis vanhet Duits nogal eens, meent Ellen Ristau. De do-cente Duits geeft een paar voorbeelden van hettyperende ‘Nederdeutsch’: ,,Sie gehen mit demBus nach…, in plaats van fahren. Ich soll Siezurücktelefonieren, in plaats van Ich werde.

Guten Mittag – midden op de dag – in plaatsvan Guten Tag. Haben Sie mich begriffen, inplaats van verstanden. En: Ich will Herr Radlersprechen, in plaats van Ich möchte Herrn R. spre-chen.”Nederdeutsch roept in eerste instantie vooral ver-bazing op. Wat te denken van een Nederlanderdie opmerkt dat het een schwule Sommerabendis? Waarom begint die rare Nederlanders over ho-mo’s (Schwulen)? Al zal hij na enig nadenkenbest begrijpen dat er schwül (zwoel) bedoeldwordt. En de man die meldt dat hij Die Hure zuteuer (hoer te duur) vindt, die bedoelt natuurlijkgewoon dat hij minder huur (Miete) wil betalen.

MenukaartWil je een gast vertellen dat het station zo dicht-bij is dat hij er gerust naartoe kan lopen, zeg danniet laufen, want dat betekent rennen. Een Duit-ser geht zu Fuss.Heel grappig allemaal, maar als je als Duitser de

menukaart niet begrijpt, wil je wel graag wetenwat er nu precies op staat. Ristau: ,,Ik heb al zovaak gezien dat de bediening er dan niet uitkomt.Of dat er fouten staan in de Duitse vertaling vande kaart. Je hebt specifieke, Duitse vaktaal nodigom te kunnen praten over vlees en vis, overgroenten en gerechten, over bereidingswijzen.Die kennis heeft het bedienend personeel vaakniet. Bij het afscheid van de klant hoor ik vaakzeggen: Guten Tag, Frau. Dat doet een Duitserniet, tenzij hij exact weet hoe de achternaam is.Dan zegt hij wellicht: Guten Tag, Frau Schnei-der. Maar nooit alleen: Frau. Dat klinkt een Duit-ser absurd in de oren.”Ristau is ervan overtuigd dat het Nederlandse be-drijfsleven opdrachten mist door de gebrekkigekennis van het Duits. ,,Zo zal de Duitse gast eenhotel of camping waar hij in zijn eigen taal om uit-leg of hulp kan vragen, enorm waarderen. Datzou een Nederlander in het buitenland toch ookfantastisch vinden?”

Cursus Duits voor horeca en toerisme,ROC ZeelandBedoeld voor: mensen die werkzaamzijn in de horeca of de recreatiesectorWat kun je ermee? Doel is om in kortetijd (enkele maanden) de spreek- en luis-tervaardigheid Duits en/of de schriftelij-ke vaardigheden in die taal aanzienlijk teverbeteren. De opleiding is concreet, di-rect toepasbaar en wordt toegespitst opde werkzaamheden van de cursisten.Kosten: circa €325,00 incl. cursusmateri-aal.Vereiste vooropleiding: afhankelijk vande cursus (basis of voor gevorderden)Levert op: getuigschrift van het ROC.

Reinhard Wolff schreef een komisch boekjemet een serieuze ondertoon over het wonder-lijke steenkolenduits van Hollanders: Lass malsitzen.

Een greep:- Dann haben wir das hinter dem Rücken(Dann haben wir das hinter uns)- Bier vom Tapf (Fassbier)

- Wie war der Name? Es ist mir zwischen-durch geklippt (Wie war doch gleich Ihr Name?Er ist mir leider entfallen)- Wann gehen die Winkels hier dicht? (Wannmachen die Geschäfte hier zu? NB:Winkel=hoek)- Der Aufritt zur B9 (Die Auffahrt zur B9)- Gut moge es bekommen (Zum Wohl)- Apfelgeback mit Schlagruhm (Apfelkuchen

mit Schlagsahne)- Frambozeneis als Tutchen (Himbeereis zumNachtisch)- Ein Mobielchen (Ein Handy)- Ich bin es mit Ihnen eins (Ich bin ganz IhrerMeinung)- Angenehm mit Ihnen Kennis zu machen (An-genehm Sie kennen zu lernen)- Die Verwarmung stand auch serh hoch (Die

Heizung war voll aufgedreht)- Ich habe eine Absprache mit Frau Schmidt(Ich habe einen Termin mit Frau Schmidt)- Haben Sie bitte Begriff (Haben Sie bitteVerständnis)- Man hat mir belobt, das binnen zwei Uhrenzu reparieren (Man hat mir versprochen, das in-nerhalb von zwei Stunden zu reparieren)- Ich habe mich vergisst (Ich habe mich geirrt)

Elke Duitser verstaat je...

Informatie

Steinkohlen Deutsch

Duits is een makkelijke taal. Ja toch?Vervang simpelweg zullen door sol-len, uit door aus, hebben door haben,zeg aan het einde van zelfstandigenaamwoorden geen -ing maar -ung.En elke Duitser verstaat je.

Wat is het ZPPB?Als opleiders en trainers in Zeeland hebben wij ons verenigd in het ZPPB om samen sterker te staan. En dan niet alleen voor ons, maar vooral voor u! In onze mooie provincie is namelijk alle expertise voorhanden. Weet u datbinnen Zeeland alles op opleidings- en trainingsgebied aanwezig is? En dat u door voor een van onze leden te kiezen uw medewerkers veel kostbare reistijd, fileleed en dus geld bespaart?Door onze sa menwerking kan het ZPPB ook voor u hét aanspreekpunt zijn wanneeruop zoekbentnaar eenkwalitatief hoogstaande trainingof opleidingvoor uw medewerkers. Een ander voordeel voor u is dat door deze unieke samenwerking wij u een full service concept kunnen bieden. Dat betekent concreet dat u voor al uwvragen bij het ZPPB kunt aankloppen. U hoeft niet verder te zoeken omdat uvoor al uw vragen kunt beschikken over slechts één aanspreekpunt.

Bemiddelaar tussen u en aanbie ders van trainingenDoor gebruik te maken van de diensten van het ZPPB heeft u het voordeelvan één aanspreekpunt. Als intermediair kunnen wij tevens garanderen dat onze leden al uw vragen op het gebied van opleiding en training kunnen beantwoorden. Wij gaan voor u op zoek binnen ons ledenbestand naarjuist die opleider die kan voldoen aan uw vraag. En mocht geen van onze leden de expertise in huis hebben? Dan kunnen en zullen we u te allen tijdedoorverwijzen naar een partij die dat wel kan!

Onze www.trainingzoekerzeeland.nlNaast bovenstaande voordelen kunt u ook gebruik maken van onze ‘trainingzoeker’. Dit is een website die we speciaal hebben ontwikkeld voor uw gemak. Op deze site vindt u het complete aanbod van trainingen en opleidingen van onze leden overzichtelijk op een rij en kunt u bijvoorbeeld de aanpak en werkwijze van ieder van ons bekijken met als voornaamste doel dat u daardoor makkelijker een keuze kunt maken tussen de verschillende aanbieders voor uw vraag. Wij zien u graag op www.trainingzoekerzeeland.nl.

Wat kost het om gebruik te maken van het ZPPB?Daar kunnen we heel kort over zijn. Als u op zoek bent naar een opleiding oftraining en gebruik wil maken van onze diensten dan berekenen wij geen fee.Het kost u dus helemaal niets!

Het ZPPB voor al uw Opleidingen.

www.vankerckhoven.info

www.studie-ondersteuning.nl

www.pedagogischetraining.nl

www.bitbybit.be

www.cbts.nl

www.confidee.nl

www.dinsopleidingen.nl

www.logosjan.nl

www.studie-ondersteuning.nl

www.pluseen.nl

www.smz-opleidingen.nl

www.TOC.nl

www.securityclass.nl

www.apply-advies.nl

www.academiaromero.com

Voor al uw opleidingsvragen

Zeeuws Platform Particuliere Beroepsopleiders

Stationsstraat 15, 4331 JA Middelburg

Tel:0118 637090

Info@ZPPB.NL

Websites www.ZPPB.nl en www.Trainingzoekerzeeland.nl

(Advertorial)

www.hdzeeland.nl