1

Bijlage I: Analyse van de Gentse detailhandel en horeca

In deze bijlage1 wordt de data van Gent naast die van het Antwerpen, de Provincie Oost-Vlaanderen en het Vlaams gewest geplaatst. Tenzij expliciet anders wordt aangeduid omvat Gent zowel 9000 Gent als de deelgemeenten.

Terminologie2: 1.

Branche: Een branche bestaat uit een groep winkels die allen een bepaald type goederen en/of diensten voortbrengen en uitsluitend deze

goederen/diensten. Zo vallen alle verkooppunten van schoenen onder de branche Schoenen.

Hoofdbranche: De hoofdbranche is een verzameling van branches geclusterd rond een bepaald thema. Zo omvat de hoofdbranche schoenen &

lederwaren de branches schoenen en lederwaren.

Productgroep: Een productgroep is een verzameling van hoofdbranches. Zo omvat de productgroep periodieke goederen de hoofdbranches kleding en

mode en huishoudelijke artikelen en vrije tijd.

Dagelijkse goederen: Goederen voor dagelijks gebruik die in hoge frequentie worden aangekocht. (Voorbeelden zijn groenten, fruit, vlees, brood, enz.)

Periodieke goederen: Goederen die met een zekere regelmaat worden aangekocht. Hierbij gaat de aankoper actief uitkijken naar gewenste kwaliteit, prijzen,

… Voorbeelden hiervan zijn kledij, schoenen, boeken, kleinere huishoudartikelen, enz.

Uitzonderlijke goederen: Niet-alledaagse aankopen met invloed op het budget. Hiervoor wordt veel tijd uitgetrokken. Voorbeelden zijn meubelen,

huishoudapparaten, juwelen, enz.

Formule/keten: Volgens de definitie van Locatus3 een winkel met zeven of meer vestigingen in België en/of Europa.

1 Dit hoofdstuk bevat vooral gegevens uit de feitenfiche detailhandel 2016. De feitenfiche detailhandel is een resultaat uit het EFRO-project Kennisnetwerk Detailhandel. De Vlaamse provincies

investeren verder in de jaarlijkse update van deze feitenfiche. Alle infofiches zijn terug te vinden op www.detailhandelvlaanderen.be. Alle toelichting bij de gehanteerde methodieken en datasets is te vinden in de leeswijzer op www.detailhandelvlaanderen.be/files/leeswijzer.pdf.

2 Deze terminologie is van Locatus, die zich op termijn zal aanpassen aan de terminologie van het Decreet Integraal Handelsvestigingsbeleid.

http://www.detailhandelvlaanderen.be/file://groepgent/data/Dienst%20Economie/Detailhandel%20en%20horeca/Beleid/Beleid%20Handel/Visienota%20detailhandel/Robby/Definitief/www.detailhandelvlaanderen.be/files/leeswijzer.pdf

2

Koopattractie: Mate waarin inwoners van een andere gemeente goederen in de desbetreffende gemeente kopen uitgedrukt in %

Koopbinding: Mate waarin de inwoners goederen in de eigen gemeente kopen.

Koopvlucht: Mate waarin de inwoners goederen buiten de eigen gemeente kopen.

Leegstand s.s. (sensu stricto) Omvat enkel de leegstaande panden voor detailhandel. Deze vallen binnen de categorieën dagelijkse goederen, periodieke goederen,

uitzonderlijke goederen en overige detailhandel. Niet-detailhandel (nl. horeca, cultuur, diensten, ontspanning en transport en

brandstoffen) wordt hier niet bij gerekend. Winkelvloeroppervlakte (WVO) van deze niet-detailhandelspanden wordt niet opgemeten

door Locatus. Om hiervan een leegstandsoppervlakte te berekenen wordt door Locatus volgende vuistregel gehanteerd: de leegstand

s.s. bedraagt twee derde van de totale opgemeten leegstandsoppervlakte. Het restant behoort tot niet-detailhandel. Dit betekent dat

de totale leegstandsoppervlakte wordt opgemeten en vervolgens geëxtrapoleerd: 2/3 ervan is leegstand detailhandel en 1/3 leegstand

niet-detailhandel.

Verspreide bewinkeling: Winkels die verspreid gelegen zijn en geen deel uitmaken van een winkelgebied.

Verzorgingsgebied: Het aantal feq. (fulltime equivalent) inwoners uit het verzorgingsgebied = het aantal inwoners dat zich fulltime richt tot de

winkelgebieden van de stad/gemeente. Dit wordt bekomen door de koopbinding (i.e. de koopbinding vermenigvuldigd met het aantal

inwoners binnen de fusiegemeente) en de toevloeiing (i.e. de som van het aantal inwoners uit fusiegemeenten buiten de stad

vermenigvuldigd met de toevloeiing uit de bijhorende gemeente) bij elkaar op te tellen.

Welvaartsindex: De vergelijking van het gemiddelde fiscale inkomen per gezin van een bepaalde administratieve eenheid met het gemiddelde inkomen

per gezin in Vlaanderen. De welvaartsindex van Vlaanderen wordt gelijkgesteld aan 100. De welvaartsindex is enkel beschikbaar voor

statistische sectoren met meer dan 200 belastingaangiftes.

Winkelvloeroppervlakte (WVO): De netto winkelvloeroppervlakte: dit is de winkelvloeroppervlakte die voor het publiek toegankelijk is in de winkel.

3 Locatus is een bedrijf dat al 15 jaar zelf informatie verzamelt over winkels, winkelgebieden en winkelpassanten. De verzamelde gegevens, zoals (winkel)naam, winkelverkoopvloeroppervlak,

formule en branche worden geregistreerd in een database. Naast gegevens op pandniveau bevat de database ook informatie over winkelgebieden, verzorgingsgebieden, winkelpassanten, digitale plattegronden en analysetools.

3

Overzicht gegevens demografie, toerisme en werkgelegenheid 2.

Overzicht algemene demografische gegevens en evolutie4

Gent Antwerpen Evolutie Totaal Vlaams Gewest

2008 20155

Evolutie

20156

Antwerpen

2015

2008-2015

2008-2015

INWONERS 237 250 253 266 6,8% 513 570 8,8% 6 444 127

OPPERVLAKTE 156,18km² 156,18km² 204,51km² 13 522,25km²

BEVOLKINGSDICHTHEID 1 519inw./km² 1 622inw./km² 6,8% 2 511inw./km² 8,8% 477inw./km²

GEZINNEN 114 020 117 505 3,1% 235 065 4,5% 2 731 319

GEZINSGROOTTE 2,08inw./gezin 2,12inw./gezin 2,1% 2,16inw./gezin 2,7% 2,40inw./gezin

GEMIDDELD INKOMEN PER GEZIN € 25 973 € 29 980 15,4% € 27 173 12,2% € 33 199

WELVAARTSINDEX 92,69 92,89 0,2% 84,19 100,00

4 Bron: FOD Economie, ADSEI, verwerkt door RetailSonar

5 Inwoners en bevolkingsdichtheid: 01/01/2015 - Gezinnen en gezinsgrootte: 01/01/2015 - Gemiddeld inkomen en WVI: inkomstenjaar 2013 / aanslagjaar 2014.

4

Kaartvisualisatie inwoners per statistische sector (wijk)6

6 Bron: Provinciale Steunpunten Sociale Planning (01/01/2015), verwerkt door RetailSonar

5

Kaartvisualisatie welvaartsindex per statistische sector (wijk) voor Gent

Welvaartsindex

... - 59

60 - 69

70 - 79

80 - 89

90 - 99

100 - 109

110 - 119

120 - 129

130 - 139

140 - ...

Grens deelgemeente

6

Overzicht toeristische informatie voor Gent7 Gent Antwerpen Evolutie** Totaal

2008** 2014**

Evolutie**

2014

Antwerpen Vlaams Gewest

2008-2014

2008-2014

2014

VERBLIJFSTOERISME *

Aantal overnachtingen *** 765 758 998 953 30,5 % 1 802 684 14,0 % 19 157 189

Aantal aankomsten **** 394 388 529 147 34,2 % 1 027 686 19,2 % 8 201 448

2010 2014

Evolutie

2010-2014

STUDENTEN

Aantal unieke studenten8 66.714 72. 542 8 %

(*) Toeristen ouder dan 18 (**) x - staat voor vertrouwelijkheid vanwege onvoldoende logiesverstrekkende inrichtingen in deze gemeente. NB - niet beschikbaar omdat voor deze gemeenten geen overnachtingen geregistreerd

werden.

(***) Een overnachting is iedere nacht die een gast in een collectief logiesverstrekkend bedrijf doorbrengt of is geregistreerd.

(****) Er wordt van aankomst gesproken als een persoon in een collectief logiesverstrekkend bedrijf aankomt en daar minstens één nacht verblijft. Cijfers

2014 bevatten ook gastenkamers, cijfers 2008 niet.

Het aantal inwoners, studenten, gezinnen en gezinsgrootte in Gent nemen toe, net zoals het gemiddeld inkomen per gezin en de welvaartsindex. Gent kent ook een grotere

groei dan Antwerpen op het gebied van verblijfstoerisme. Het aantal potentiële consumenten en hun koopkracht kent dus een stijging.

8 Bron: Vlaamse Gemeenschap, Departement Hoger Onderwijs

7

Overzicht van werkgelegenheid op niveau van Gent9 Gent Antwerpen Evolutie Totaal

2008 2014

Evolutie

2014

Antwerpen Vlaams Gewest

2008-2014

2008-2014

2014

TEWERKSTELLING (o.b.v. geg. RSZ) *

Tewerkstelling in detailhandel 6 170 6 664 8,0% 13 701 -1,3% 142 553

Tewerkstelling in horeca 3 292 4 145 25,9% 8 692 6,1% 67 384

ZELFSTANDIGEN (o.b.v. geg. RSVZ) **

Aantal zelfstandigen in detailhandel 3 359 3 016 -10,2% 5 814 -10,3% 85 546

Aantal zelfstandigen in horeca 1 745 2 095 20,1% 3 895 14,4% 50 508

HELPERS (o.b.v. geg. RSVZ) **

Aantal helpers in detailhandel 343 208 -39,4% 290 -39,1% 8 331

Aantal helpers in horeca 177 151 -14,7% 265 8,6% 5 663

(*) De tewerkstellingscijfers RSZ geven weer hoeveel werkenden er zijn in de gemeente, ongeacht de domicilie.

(**) De tewerkstellingscijfers RSVZ geven weer hoeveel zelfstandigen en helpers er ingeschreven zijn in de gemeente, maar dit komt niet noodzakelijk overeen met de plaats van uitbating van de activiteit.

Zelfstandigen en helpers zijn actief in hoofdberoep, bijberoep of na pensioen(leeftijd).

9 Bron: RSZ, gedecentraliseerde statistieken per 31/12/2014. RSVZ, statistieken per 31/12/2014. Verwerkt door RetailSonar.

8

Overzicht winkelaanbod en branchemix in Gent10 3.

Overzicht winkelaanbod voor Gent Gent Evolutie Totaal

2008 2016

Evolutie Antwerpen Antwerpen Vlaams Gewest

2008-2016 2016 2008-2016 2016

GLOBALE AANBODGEGEVENS

Aantal commerciële panden (niet-leegstand + leegstand) 5 869 5 683 -3,2 % 11 274 -0,9 % 125 752

Aantal commerciële panden (niet-leegstand + leegstand) per 1 000 inw. 24,7 22,4 -9,3 % 22,0 -8,9 % 19,5

WVO (niet-leegstand + leegstand) (s.s.) * 457 180 518 368 13,4 % 970 871 11,6 % 12 787 496

WVO (niet-leegstand + leegstand) (s.s.) per 1 000 inw. 1 927,0 2 046,7 6,2 % 1 890,4 2,6 % 1 984,4

NIET-LEEGSTAND

Aantal gevulde commerciële panden (niet-leegstaand) 5 571 5 194 -6,8 % 9 898 -3,7 % 114 532

WVO (niet-leegstand) (s.s.) 436 831 488 224 11,8 % 859 880 10,4 % 11 812 307

Aantal gevulde commerciële panden (niet-leegstaand) per 1 000 inw. 23,5 20,5 -12,7 % 19,3 -11,5 % 17,8

WVO (niet-leegstand) (s.s.) per 1 000 inw. 1 841,2 1 927,7 4,7 % 1 674,3 1,5 % 1 833,0

LEEGSTAND

Aantal leegstaande commerciële panden (leegstand) 298 489 64,1 % 1 376 24,9 % 11 220

%Leegstaande panden 5,1 % 8,6 % 3,5 % 12,2 % 2,5 % 8,9 %

WVO (leegstand) (s.s.) 20 349 30 144 48,1 % 110 991 21,8 % 975 189

%WVO (s.s.) 4,5 % 5,8 % 1,4 % 11,4 % 1,0 % 7,6 %

10 De gegevens zijn afkomstig uit Locatus (april 2016) en zijn verwerkt door RetailSonar.

9

Overzicht winkelaanbod voor Gent Gent Evolutie Totaal

2008 2016

Evolutie Antwerpen Antwerpen Vlaams Gewest

2008-2016 2016 2008-2016 2016

FORMULES VS. NIET-FORMULES

%Formule (>=7 winkels in Europa) 15,0 % 20,1 % 5,1 % 17,1 % 4,7 % 20,5 %

%Niet-formule (1600m² 33 41 24,2 % 72 20,0 % 1 121

Oppervlakte onbekend11

3 002 2 907 -3,2 % 5 327 -0,9 % 66 262

Het totaal aantal commerciële panden daalt lichtjes (-3,2 %) in de periode 2008-2016 en het aantal leegstaande commerciële panden groeit met meer dan de helft (64,1 %). De

gemiddelde WVO stijgt in de periode 2008-2016, zowel in Gent als het Vlaams Gewest. Het aantal detailhandelszaken met een WVO kleiner dan 100 m² daalt (- 4,4 %), het

aantal tussen 101 m² en 200 m² (- 10,1 %) daalt, het aantal tussen de 200 m² en 400 m² blijft gelijk en het aantal detailhandelszaken met een WVO van 401 m² tot 800 m² stijgt

(7,1 %). Tussen 801 m² en 1600 m² is de stijging het sterkst (27,4 %). Het aantal detailhandelszaken met een WVO groter dan 1600 m² ziet een stijging van 24,2 %. De

gemiddelde WVO van detailhandelszaken stijgt dus heel duidelijk.

11

De categorie Oppervlakte onbekend omvat de hoofdbranches die behoren tot de niet-detailhandel: horeca, cultuur, diensten, ontspanning en transport en brandstoffen.

10

Functionele mix voor Gent Gent Evolutie Totaal

2008 2016

Evolutie Antwerpen Antwerpen Vlaams Gewest

2008-2016 2016 2008-2016 2016

AANDEEL PER PRODUCTGROEP IN AANTAL PANDEN

Dagelijkse goederen 1 010 973 -3,7 % 1 794 -3,0 % 18 559

Periodieke goederen 888 783 -11,8 % 1 644 -7,5 % 15 029

Uitzonderlijke goederen 572 434 -24,1 % 872 -13,9 % 12 446

Overige detailhandel 99 97 -2,0 % 261 -1,1 % 2 238

Leegstand s.s.* 149 245 64,4 % 688 24,9 % 5 609

Horeca 1 389 1 425 2,6 % 2 672 4,2 % 26 556

Cultuur 76 76 0,0 % 202 8,0 % 1 419

Transport en brandstoffen 208 199 -4,3 % 334 -10,5 % 8 032

Ontspanning 79 94 19,0 % 169 39,7 % 2 107

Diensten 1 250 1 113 -11,0 % 1 950 -8,3 % 28 148

Leegstand niet-detailhandel * 149 244 63,8 % 688 24,9 % 5 609

AANDEEL PER PRODUCTGROEP IN m² WVO

Dagelijkse goederen 119 642 129 684 8,4 % 231 492 22,3 % 2 848 942

Periodieke goederen 143 616 149 630 4,2 % 284 896 -0,5 % 3 142 752

Uitzonderlijke goederen 158 166 191 939 21,4 % 307 515 15,4 % 5 408 822

Overige detailhandel 15 407 16 971 10,2 % 35 977 -2,0 % 411 912

Leegstand s.s. 20 349 30 144 48,1 % 110 991 21,8 % 975 108

11

Functionele mix voor Gent

Gent Evolutie Totaal

2008 2016

Evolutie Antwerpen Antwerpen Vlaams Gewest

2008-2016 2016 2008-2016 2016

AANDEEL PER PRODUCTGROEP IN % WVO

Dagelijkse goederen 26,2 % 25,0 % -1,2 % 23,8 % 2,1 % 22,3 %

Periodieke goederen 31,4 % 28,9 % -2,5 % 29,3 % -3,6 % 24,6 %

Uitzonderlijke goederen 34,6 % 37,0 % 2,4 % 31,7 % 1,0 % 42,3 %

Overige detailhandel 3,4 % 3,3 % -0,1 % 3,7 % -0,5 % 3,2 %

Leegstand s.s.* 4,5 % 5,8 % 1,4 % 11,4 % 1,0 % 7,6 %

GEMIDDELDE UNITGROOTTE PER PAND

Dagelijkse goederen 118 133 12,5 % 129 25,8 % 160

Periodieke goederen 162 191 18,2 % 173 7,6 % 207

Uitzonderlijke goederen 277 442 59,9 % 353 34,1 % 411

Overige detailhandel 156 175 12,4 % 138 -0,9 % 208

Leegstand s.s. 137 123 -9,9 % 161 2,5 % 174

12

Branchemix voor Gent GENT Evolutie Totaal

2008 2016

Evolutie Antwerpen Antwerpen Vlaams Gewest

2008-2016 2016 2008-2016 2016

AANDEEL PER HOOFDBRANCHE IN AANTAL PANDEN

Levensmiddelen (DG) 806 771 -4,3 % 1 474 0,7 % 15 145

Persoonlijke verzorging (DG) 204 202 -1,0 % 320 -12,1 % 3 414

Kleding en mode (PG) 594 570 -4,0 % 1 283 -4,2 % 11 267

Huishoudelijke artikelen (PG) 89 64 -28,1 % 119 -19,0 % 1 274

Vrije tijd (PG) 205 149 -27,3 % 242 -17,1 % 2 488

In en om woning (UG) 340 259 -23,8 % 520 -14,3 % 7 169

Bruin- en witgoed (UG) 116 74 -36,2 % 160 -25,6 % 1 935

Auto en fiets (UG)* 40 38 -5,0 % 67 24,1 % 1 256

Doe-het-zelf (UG)* 76 63 -17,1 % 125 -8,8 % 2 086

Overige detailhandel 99 97 -2,0 % 261 -1,1 % 2 238

Leegstand s.s. 149 245 64,4 % 688 24,9 % 5 609

Horeca 1 389 1 425 2,6 % 2 672 4,2 % 26 556

Cultuur 76 76 0,0 % 202 8,0 % 1 419

Transport en brandstoffen 208 199 -4,3 % 334 -10,5 % 8 032

Ontspanning 79 94 19,0 % 169 39,7 % 2 107

Diensten 1 250 1 113 -11,0 % 1 950 -8,3 % 28 148

Leegstand niet-detailhandel 149 244 63,8 % 688 24,9 % 5 609

TOTAAL 5 869 5 683 -3,2 % 11 274 -0,9 % 125 752

13

In alle hoofdbranches van detailhandel daalt het aantal panden en neemt de leegstand met meer dan helft toe (64,4%) in de periode 2008-2016. Bij niet-detailhandel is er bij bepaalde hoofdbranches wel een stijging van het aantal panden, namelijk horeca (2,6%) en ontspanning (19%) in diezelfde periode.

Branchemix voor Gent

GENT Evolutie Totaal

2008 2016

Evolutie Antwerpen Antwerpen Vlaams Gewest

2008-2016 2016 2008-2016 2016

AANDEEL PER HOOFDBRANCHE IN m² WVO

Levensmiddelen (DG) 109 430 119 245 9,0 % 209 678 25 % 2 619 915

Persoonlijke verzorging (DG) 10 212 10 439 2,2 % 21 814 1,1 % 229 027

Kleding en mode (PG) 93 947 103 769 10,5 % 206 083 1,8 % 2 179 618

Huishoudelijke artikelen (PG) 16 585 12 751 -23,1 % 23 884 -11,7 % 347 649

Vrije tijd (PG) 33 084 33 110 0,1 % 54 929 -3,5 % 615 485

In en om woning (UG) 94 570 116 242 22,9 % 187 943 14,6 % 3 629 869

Bruin- en witgoed (UG) 20 812 25 758 23,8 % 41 875 2,1 % 422 055

Auto en fiets (UG) 4 472 5 009 12,0 % 10 172 79,5 % 192 136

Doe-het-zelf (UG) 38 312 44 930 17,3 % 67 525 20,9 % 1 164 762

Overige detailhandel 15 407 16 971 10,2 % 35 977 -2,0 % 411 912

Leegstand s.s. 20 349 30 144 48,1 % 110 991 21,8 % 975 108

TOTAAL 457 180 518 368 13,4 % 970 871 11,6 % 12 787 536

14

Branchemix voor Gent

GENT Evolutie Totaal

2008 2016

Evolutie Antwerpen Antwerpen Vlaams Gewest

2008-2016 2016 2008-2016 2016

AANDEEL PER HOOFDBRANCHE IN % WVO

Levensmiddelen (DG) 23,9 % 23,0 % -0,9 % 21,6 % 20,3 % 20,5 %

Persoonlijke verzorging (DG) 2,2 % 2,0 % -0,2 % 2,2 % -0,2 % 1,8 %

Kleding en mode (PG) 20,5 % 20,0 % -0,5 % 21,2 % -2,0 % 17,0 %

Huishoudelijke artikelen (PG) 3,6 % 2,5 % -1,2 % 2,5 % -0,6 % 2,7 %

Vrije tijd (PG) 7,2 % 6,4 % -0,8 % 5,7 % -0,9 % 4,8 %

In en om woning (UG) 20,7 % 22,4 % 1,7 % 19,4 % 0,5 % 28,4 %

Bruin- en witgoed (UG) 4,6 % 5,0 % 0,4 % 4,3 % -0,4 % 3,3 %

Auto en fiets (UG) 1,0 % 1,0 % -0,0 % 1,0 % 0,4 % 1,5 %

Doe-het-zelf (UG) 8,4 % 8,7 % 0,3 % 7,0 % 0,5 % 9,1 %

Overige detailhandel 3,4 % 3,3 % -0,1 % 3,7 % -0,5 % 3,2 %

Leegstand s.s. 4,5 % 5,8 % 1,4 % 11,4 % 1,0 % 7,6 %

Binnen de hoofdbranches hebben levensmiddelen, kleding en mode en In en om woning het grootste marktaandeel. De hoofdbranches van detailhandel blijven stabiel in de periode 2008-2016.

15

Visualisatie branchemix in aantal panden voor Gent in 2016

16

Visualisatie branchemix in %WVO voor Gent in 2016

17

Winkelaanbod en branchemix per deelgemeente van Gent

DEELGEMEENTE12

WINKELS WVO %LEEGSTAND %DAGELIJKSE %PERIODIEKE %UITZONDERLIJKE

(in % WVO) (in % WVO) (in % WVO) (in % WVO)

Gent 4 040 304 083 m² 7,3 % 23,7 % 35,6 % 29,0 %

Sint-Amandsberg 328 26 215 m² 9,3 % 24,8 % 9,6 % 56,0 %

Ledeberg 220 21 122 m² 5,4 % 36,6 % 22,4 % 33,8 %

Gentbrugge 188 11 348 m² 5,0 % 24,0 % 24,6 % 38,8 %

Sint-Denijs-Westrem 179 76 042 m² 2,5 % 12,9 % 21,7 % 62,8 %

Drongen 167 11 886 m² 2,8 % 30,8 % 13,6 % 39,6 %

Oostakker 155 34 551 m² 0,5 % 36,3 % 16,0 % 46,5 %

Wondelgem 147 13 621 m² 2,4 % 46,6 % 4,5 % 46,0 %

Mariakerke 141 15 118 m² 1,9 % 43,6 % 43,7 % 10,4 %

Zwijnaarde 86 3 350 m² 15,5 % 37,5 % 14,6 % 23,4 %

Sint-Kruis-Winkel 16 611 m² 9,3 % 17,2 % - 73,5 %

Desteldonk 14 376 m² 31,9 % 68,1 % - -

Afsnee 2 45 m² - - - -

TOTAAL GENT 5 683 518 368 m² 5,8 % 25,0 % 28,9 % 37,0 %

12

De deelgemeenten zoals opgenomen in deze tabel zijn gebaseerd op de deelgemeentenstuctuur volgens Teleatlas

18

Winkelaanbod en branchemix per winkelgebied van Gent

WINKELGEBIEDEN WINKELS WVO %LEEGSTAND %DAGELIJKSE %PERIODIEKE %UITZONDERLIJKE %OV. DETAIL

(in % WVO) (in % WVO) (in % WVO) (in % WVO) (in % WVO)

Centrum Gent 1 530 112 533 m² 6,1% 14,6% 64,0% 14,4% 0,9%

Verspreide bewinkeling Gent 976 91 183 m² 5,7% 19,7% 16,7% 49,2% 8,8%

Baanconcentratie Kortrijksesteenweg Gent 102 42 687 m² 3,6% 21,9% 37,3% 37,2% -

Verspreide bewinkeling Sint-Denijs-Westrem 58 33 084 m² 0,8% 1,1% 1,6% 96,3% 0,2%

Dampoort 289 26 100 m² 10,1% 38,1% 22,0% 27,4% 2,6%

Baanconcentratie Antwerpsesteenweg 64 25 502 m² - 34,8% 14,5% 49,8% 0,9%

Brugsesteenweg Gent 129 14 843 m² 3,9% 40,0% 29,6% 20,8% 5,7%

Einde Were/Rooigemlaan 73 14 529 m² 2,8% 47,6% 18,2% 30,9% 0,5%

Baanconcentratie Brusselsesteenweg Gent 85 12 047 m² 2,9% 44,6% 30,4% 21,7% 0,4%

Baanconcentratie Antwerpsesteenweg-Oostakker 2 9 302 m² - - - 100,0% -

Verspreide bewinkeling Drongen 98 8 978 m² 2,3% 22,3% 9,8% 48,1% 17,5%

Sleepstraat 155 8 096 m² 9,2% 31,0% 26,0% 32,2% 1,5%

Verspreide bewinkeling Sint-Amandsberg 124 7 260 m² 12,7% 21,7% 5,2% 59,9% 0,6%

Sint-Pieters 193 7 229 m² 16,0% 32,1% 23,3% 28,6% -

Verspreide bewinkeling Wondelgem 79 6 911 m² 2,7% 14,9% 1,2% 81,2% -

19

Bevrijdingslaan/Phoenixstraat 180 6 731 m² 12,7% 47,5% 19,7% 17,8% 2,3%

Wondelgemstraat 123 6 704 m² 12,6% 34,9% 23,4% 22,0% 7,1%

Verspreide bewinkeling Mariakerke 71 6 578 m² 0,8% 32,6% 61,1% 4,5% 1,0%

Verspreide bewinkeling Oostakker 80 6 239 m² 0,6% 26,9% 23,8% 48,0% 0,6%

Zwijnaardsesteenweg 178 6 164 m² 15,6% 58,9% 12,9% 11,9% 0,7%

Baanconcentratie Brusselsesteenweg Gentbrugge 71 5 709 m² 4,9% 3,8% 47,4% 33,9% 10,1%

Frans van Ryhovelaan 89 5 673 m² 8,3% 53,4% 23,4% 5,4% 9,4%

Centrum Ledeberg 75 5 479 m² 11,4% 12,6% 7,6% 68,5% -

Botestraat 26 5 259 m² - 85,2% 4,9% 8,7% 1,1%

Verspreide bewinkeling Gentbrugge 98 5 102 m² 4,0% 44,6% 1,7% 45,9% 3,8%

Martelaarslaan 16 4 730 m² - 51,0% 17,1% 31,9% -

Nederkouter/Kortrijksepoortstraat 97 4 577 m² 19,6% 20,6% 27,7% 19,7% 12,2%

Muide 64 4 089 m² 15,9% 14,5% 2,2% 65,4% 2,0%

Dampoortstraat 68 3 864 m² 28,8% 21,2% 17,8% 24,3% 7,9%

Oostakkerdorp 49 2 731 m² 4,3% 74,5% 17,0% 4,2% -

Burgstraat 47 2 617 m² 7,0% 30,0% 37,4% 15,9% 9,7%

Verspreide bewinkeling Ledeberg 47 2 313 m² 3,7% 24,9% 23,8% 33,6% 13,9%

Verspreide bewinkeling Zwijnaarde 78 2 124 m² 24,4% 21,5% 11,7% 28,3% 14,1%

Centrum Drongen 51 1 930 m² 4,1% 55,5% 36,4% 3,9% -

Kortrijksesteenweg/Voskenslaan 19 1 648 m² 8,7% 85,2% - 6,1% -

Morekstraat 42 1 452 m² 10,1% 57,3% 18,7% 13,8% -

Hundelgemsesteenweg 15 1 330 m² 9,8% 82,4% 7,8% - -

20

Heerweg-Zuid 8 1 226 m² - 65,3% 19,7% 15,0% -

Centrum Baarle 18 978 m² 5,1% 59,6% 3,1% 32,2% -

Verspreide bewinkeling Sint-Kruis-Winkel 16 611 m² 9,3% 17,2% - 73,5% -

Centrum Sint-Pieters-Aalst 24 525 m² 23,9% 34,3% 19,0% 13,7% 9,1%

Zwijnaardsesteenweg De Pintelaan 24 517 m² 18,7% 30,0% 31,9% - 19,4%

Gentbruggeplein 11 390 m² 10,3% 47,4% - 17,9% 24,4%

Verspreide bewinkeling Desteldonk 14 376 m² 31,9% 68,1% - - -

Centrum Sint-Denijs-Westrum 19 272 m² 39,3% 51,5% 9,2% - -

Centrum Gentbrugge 6 100 m² - 45,0% - 55,0% -

Verspreide bewinkeling Afsnee 2 45 m² - - - - 100,0%

TOTAAL GENT 5 683 518 368 m² 5,8% 25,0% 28,9% 37,0% 3,3%

21

Evolutie winkelaanbod per winkelgebied van Gent

WINKELS WVO LEEGSTAANDE PANDEN

WINKELGEBIEDEN13

2008 2016

Evolutie

2008 2016

Evolutie

2008 2016

Evolutie

2008-2016 2008-2016

Centrum Gent 1 489 1 530 2,8 % 104 732 m²112 533 m² 7,4 % 93 115 23,7 %

Verspreide bewinkeling Gent 1 126 976 -13,3 % 81 870 m² 91 183 m² 11,4 % 46 81 76,1 %

Baanconcentratie Kortrijksesteenweg Gent 92 102 10,9 % 35 799 m² 42 687 m² 19,2 % 3 8 166,7 %

Verspreide bewinkeling Sint-Denijs-Westrem 53 58 9,4 % 2 081 m² 33 084 m² 1 489,8 % 1 4 300,0 %

Dampoort 280 289 3,2 % 25 395 m² 26 100 m² 2,8 % 13 38 192,3 %

Baanconcentratie Antwerpsesteenweg 68 64 -5,9 % 27 664 m² 25 502 m² -7,8 % 2 - -

Brugsesteenweg Gent 133 129 -3,0 % 12 418 m² 14 843 m² 19,5 % 7 10 42,9 %

Einde Were/Rooigemlaan 76 73 -3,9 % 13 801 m² 14 529 m² 5,3 % 2 8 300,0 %

Baanconcentratie Brusselsesteenweg Gent 98 85 -13,3 % 14 267 m² 12 047 m² -15,6 % 5 8 60,0 %

Baanconcentratie Antwerpsesteenweg-Oostakker- 2 - - 9 302 m² - - - -

Verspreide bewinkeling Drongen 118 98 -16,9 % 10 208 m² 8 978 m² -12,0 % 2 3 50,0 %

Sleepstraat 136 155 14,0 % 6 614 m² 8 096 m² 22,4 % 4 19 375,0 %

Verspreide bewinkeling Sint-Amandsberg 165 124 -24,8 % 8 162 m² 7 260 m² -11,0 % 9 5 -44,4 %

Sint-Pieters 211 193 -8,5 % 6 190 m² 7 229 m² 16,8 % 16 20 25,0 %

Verspreide bewinkeling Wondelgem 79 79 0,0 % 6 851 m² 6 911 m² 0,9 % - 5 -

Bevrijdingslaan/Phoenixstraat 179 180 0,6 % 8 474 m² 6 731 m² -20,6 % 19 15 -21,1 %

13

Locatus voert regelmatig een update uit van zijn winkelgebiedendatabase. Dit zorgt ervoor dat de winkelgebiedenstructuur kan wijzigen. Om vergelijking met het verleden mogelijk te maken, zijn de winkels in de Locatussets voor 2008 en 2014 herrekend tot de winkelgebieden waarin ze vandaag zouden gesitueerd zijn.

22

Wondelgemstraat 102 123 20,6 % 6 929 m² 6 704 m² -3,3 % 6 20 233,3 %

Verspreide bewinkeling Mariakerke 101 71 -29,7 % 7 600 m² 6 578 m² -13,4 % 2 2 0,0 %

Verspreide bewinkeling Oostakker 86 80 -7,0 % 2 805 m² 6 239 m² 122,5 % 1 1 0,0 %

Zwijnaardsesteenweg 181 178 -1,7 % 5 630 m² 6 164 m² 9,5 % 7 17 142,9 %

Baanconcentratie Brusselsesteenweg Gentbrugge 75 71 -5,3 % 7 199 m² 5 709 m² -20,7 % 3 4 33,3 %

Frans van Ryhovelaan 70 89 27,1 % 4 854 m² 5 673 m² 16,9 % 9 9 0,0 %

Centrum Ledeberg 73 75 2,7 % 6 708 m² 5 479 m² -18,3 % 3 10 233,3 %

Botestraat 24 26 8,3 % 3 676 m² 5 259 m² 43,1 % 3 - -

Verspreide bewinkeling Gentbrugge 120 98 -18,3 % 6 782 m² 5 102 m² -24,8 % 4 7 75,0 %

Martelaarslaan 16 16 0,0 % 4 532 m² 4 730 m² 4,4 % - - -

Nederkouter/Kortrijksepoortstraat 92 97 5,4 % 4 809 m² 4 577 m² -4,8 % 6 16 166,7 %

Muide 52 64 23,1 % 1 977 m² 4 089 m² 106,8 % 6 12 100,0 %

Dampoortstraat 63 68 7,9 % 3 941 m² 3 864 m² -1,9 % 5 14 180,0 %

Oostakkerdorp 50 49 -2,0 % 3 313 m² 2 731 m² -17,6 % 2 3 50,0 %

Burgstraat 48 47 -2,1 % 3 481 m² 2 617 m² -24,8 % 6 2 -66,7 %

Verspreide bewinkeling Ledeberg 65 47 -27,7 % 4 214 m² 2 313 m² -45,1 % - 3 -

Verspreide bewinkeling Zwijnaarde 79 78 -1,3 % 3 074 m² 2 124 m² -30,9 % - 3 -

Centrum Drongen 51 51 0,0 % 2 150 m² 1 930 m² -10,2 % 3 3 0,0 %

Kortrijksesteenweg/Voskenslaan 17 19 11,8 % 1 623 m² 1 648 m² 1,6 % - 2 -

Morekstraat 40 42 5,0 % 1 670 m² 1 452 m² -13,1 % 1 2 100,0 %

Hundelgemsesteenweg 12 15 25,0 % 878 m² 1 330 m² 51,4 % 1 4 300,0 %

Heerweg-Zuid 11 8 -27,3 % 1 194 m² 1 226 m² 2,7 % - - -

Centrum Baarle 18 18 0,0 % 822 m² 978 m² 19,0 % 1 1 0,0 %

23

Verspreide bewinkeling Sint-Kruis-Winkel 15 16 6,7 % 732 m² 611 m² -16,5 % 1 1 0,0 %

Centrum Sint-Pieters-Aalst 28 24 -14,3 % 716 m² 525 m² -26,6 % 3 4 33,3 %

Zwijnaardsesteenweg De Pintelaan 24 24 0,0 % 364 m² 517 m² 41,8 % 1 3 200,0 %

Gentbruggeplein 15 11 -26,7 % 282 m² 390 m² 38,5 % 1 1 0,0 %

Verspreide bewinkeling Desteldonk 10 14 40,0 % 320 m² 376 m² 17,5 % - 2 -

Centrum Sint-Denijs-Westrum 18 19 5,6 % 175 m² 272 m² 55,5 % 1 4 300,0 %

Centrum Gentbrugge 7 6 -14,3 % 175 m² 100 m² -42,9 % - - -

Verspreide bewinkeling Afsnee 3 2 -33,3 % 30 m² 45 m² 50,0 % - - -

TOTAAL GENT 5 869 5 683 -3,2 % 13,4 % 298 489 64,1 % 22,3 %

24

Koopstromen in Gent14 4.

Algemene koopstroomgegevens per hoofdbranche voor Gent (in % van het aantal inwoners dat de producten aankoopt)

GENT ANTWERPEN Totaal Provincie Totaal Vlaams Gewest

% KOOPBINDING

Dagelijkse goederen 93,8% 88,8% 63,3% 62,8%

Periodieke goederen 89,6% 78,1% 26,3% 23,7%

Uitzonderlijke goederen 84,2% 74,1% 38,0% 36,0%

Horeca 89,6% 89,2% 46,2% 45,4%

Cultuur 94,8% 96,1% 30,0% 30,3%

% KOOPATTRACTIE

Dagelijkse goederen 16,6% 8 % 18,1% 20,0%

Periodieke goederen 50,6% 41,9% 33,9% 38,7%

Uitzonderlijke goederen 42,7% 27,6% 38,3% 39,8%

Horeca 45,5% 34,9% 31,3% 32,1%

Cultuur 63,5% 57,1% 21,5% 23,9%

14

Deze data komen uit de enquête bij meer dan 30 000 Vlamingen over hun aankoopgedrag voor verschillende productcategorieën. De enquête werd in 2013

uitgevoerd i.h.k.v. de interprovinciale studie Detailhandel door MAS. De gegevens werden verwerkt door RetailSonar. Meer hierover op www.detailhandelvlaanderen.be.

http://www.detailhandelvlaanderen.be/

25

VERZORGINGSGEBIED (in feq. inwoners)

Dagelijkse goederen 279 528 485 344 1 451 708 6 207 707

Periodieke goederen 450 120 675 746 1 462 083 6 015 161

Uitzonderlijke goederen 375 032 520 393 1 516 134 6 164 688

Horeca 408 160 688 691 1 411 239 6 189 748

Cultuur 644 959 1 126 646 1 337 963 6 022 356

Gedetailleerd overzicht van de koopvlucht vanuit Gent (in % van het aantal inwoners dat de producten aankoopt)

BESTEMMING DAGELIJKSE GOEDEREN PERIODIEKE GOEDEREN UITZONDERLIJKE GOEDEREN HORECA CULTUUR

% KOOPVLUCHT 6,2 % 10,4 % 15,8 % 10,4 % 5,2 %

% KOOPBINDING 93,8 % 89,6 % 84,2 % 89,6 % 94,8 %

Consumenten van buiten Gent realiseren ongeveer 16,6 % van de totale omzet voor wat betreft de dagelijkse artikelen. Voor periodieke en uitzonderlijke artikelen, horeca en cultuur ligt dit cijfer altijd rond 50 % van de totale omzet. Dat toont aan dat Gent naast een hoge koopbinding (tussen de 84 % en 95 %) van de eigen bevolking ook een belangrijke aantrekkingskracht (koopattractie) heeft op consumenten afkomstig van buiten Gent.

26

Visualisatie verzorgingsgebied dagelijkse goederen van Gent

27

Visualisatie verzorgingsgebied periodieke goederen van Gent

28

Visualisatie verzorgingsgebied uitzonderlijke goederen van Gent

29

Visualisatie verzorgingsgebied horeca van Gent

30

Visualisatie verzorgingsgebied cultuur van Gent

31

Overzicht bestedingen via e-commerce in Gent

Gent Antwerpen Totaal Provincie Totaal Vlaams Gewest

% Respondenten die soms bestellen via e-commerce

Levensmiddelen (DG) 6,7% 3,1% 4,7% 4,3%

Persoonlijke verzorging (DG) 8,9% 9,3% 8,2% 8,1%

Kleding en mode (PG) 20,5% 20,7% 20,1% 19,5%

Huishoudelijke artikelen (PG) 8,0% 7,0% 7,5% 6,8%

Vrije tijd (PG) 34,1% 32,7% 28,7% 28,2%

In en om woning (UG) 7,0% 5,5% 4,7% 4,3%

Bruin- en witgoed (UG) 17,9% 19,1% 16,3% 15,8%

Auto en fiets (UG) 2,1% 1,6% 1,6% 1,6%

Doe-het-zelf (UG) 2,6% 2,6% 3,1% 3,1%

% Bestedingen via e-commerce

Levensmiddelen (DG) 1,28% 0,48% 0,88% 0,79%

Persoonlijke verzorging (DG) 1,92% 1,72% 1,57% 1,50%

Kleding en mode (PG) 4,16% 3,73% 3,63% 3,35%

Huishoudelijke artikelen (PG) 1,26% 1,25% 1,42% 1,23%

Vrije tijd (PG) 9,07% 6,80% 6,40% 6,05%

32

In en om woning (UG) 1,08% 0,89% 0,76% 0,67%

Bruin- en witgoed (UG) 4,70% 4,41% 3,72% 3,52%

Auto en fiets (UG) 0,72% 0,35% 0,34% 0,42%

Doe-het-zelf (UG) 0,60% 0,40% 0,49% 0,52%

Deze cijfers maken duidelijk dat het aantal consumenten die soms bestellen via e-commerce in de categorieën vrije tijd, kleding en mode en bruin- en witgoed al redelijk hoog liggen. Ook het percentage bestedingen is in deze categorieën het hoogst.

33

Bijlage II: Inwerkingtreding decreet IHB

Wat (art. 59) Vanaf wanneer

H3: art. 10 Planning RUP’s en stedenbouwkundige verordeningen voor afbakening kernwinkelgebied, winkelarm gebied, …

1 mei 2017 (Besluit van de Vlaamse Regering houdende regeling van het openbaar onderzoek over stedenbouwkundige verordeningen van 10/02/2017)

H4: de omgevingsvergunning voor kleinhandel H6: handhaving H7: wijzigingsbepalingen aan DABM, VCRO en DOV H8: Opheffingsbepaling wet 13 augustus 2004

1 maart 2018 (Principieel 22 september 2017 Definitief waarschijnlijk 1 maart 2018, Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse besluiten naar aanleiding van het decreet van 15 juli 2016 betreffende het integraal handelsvestigingsbeleid en het decreet houdende diverse bepalingen inzake ruimtelijke ordening, milieu en omgeving)

Art. 8: Comité voor kleinhandel Principieel 13 oktober 2017 Definitief na definitieve goedkeuring nieuw wijzigingsbesluit

Overige (o.a. uitwerken visie) 29 juli 2016

34

Bijlage III: Procedure omgevingsvergunning

Wet 2004 en SEV Decreet IHB en omgevingsvergunning

Bevoegdheid Gemeente Gemeente: < 20.000m²BVO

Vlaanderen: >50.000m²BVO

Volledigheids-

verklaring

20d(na aanvraag -aflevering

indieningsbewijs of

ontbrekende documenten)

30d(na ontvangst aanvraag of ontbrekende gegevens of

documenten)

Beslissingstermijnen 1000m²NVO -70d

Vereenvoudigde procedure (zonder openbaar onderzoek) -

60d

Gewone procedure -105d (zonder advies OVC)

-120d (met advies OVC)

Buiten termijn Vergunning verleend Vergunning geweigerd

Wachttermijn 35 dagen 35 dagen

Advies >1000 NVO aan NSECD VLAIO als adviserende instantie voor socio-economische

handelingen

Met subadvies Comité voor Kleinhandel

Altijd CBS als ander niveau bevoegd

In sommige gevallen POVC/GOVC

Adviestermijn 35d (vanaf aflevering

ontvangstbewijs)

30d (na ontvangst adviesvraag)

Duur Onbepaald Onbepaald

Tenzij tijdelijke vergunning van maximum 12 maanden

Vervaltermijn (indien

niet gestart)

Na 4 jaar geen gewijzigde

situatie +1 jaar verlenging

mogelijk

Na 5 jaar vergunde handeling niet aangevat of na 5

opeenvolgende jaren van onderbreking van de handelingen

Beroepsprocedure

Bevoegdheid

Interministerieel Comité

voor de Distributie –Vlaamse

Overheid

Beslissing gemeente-> deputatie

Beslissing provincie -> VR

Wie kan indienen? 1°door de aanvrager;

2°door het NSECD voor de

Distributie;

3°door minstens zeven van

de achttien leden van het

Nationaal Sociaal-

Economisch Comité voor de

Distributie.

1°de vergunningsaanvrager, de vergunninghouder of de

exploitant;

2°het betrokken publiek;

3°de leidend ambtenaar van de adviesinstanties;

4°het college van burgemeester en schepenen;

5°, 6°, 7°de leidend ambtenaar van: het Departement LNE;

Departement RWO; VLAIO als het om

kleinhandelsactiviteiten gaat

Indien binnen 20d 30d

Beslissingstermijnen 40d VOV: 60d

GOV: 120d

+30d verlenging mogelijk

Advies / Gemeente

Adviserende instanties (aangeduid door VR)

30d

Omg.verg.Commissie–VR beslist

Hoger beroep Raad van State Raad voor Vergunningsbetwistingen

35

Bijlage IV: Stratenlijst van de kernwinkelgebieden van de deelgemeenten

Drongen

Abdijmolenstraat tussen de Rondehuisjesdreef en de Steenhuisdreef

Alfons Bynlaan

Domein Ingelsstraat tussen de Oude-Abdijstraat en de Oude Gentweg

Drongenplein

Mariakerksesteenweg

Oude-Abdijstraat

Rondehuisjesdreef tussen de Klaverdries en de Abdijmolenstraat

Vierhekkensstraat

Ledeberg

Brusselsesteenweg tussen de R4 en de Hovenierstraat (enkel kant Ledeberg)

Driesstraat tussen de Lededries en de Brusselsesteenweg

Hoveniersstraat Jacques Eggermontstraat

Ledebergplein Ledebergstraat tussen de Jacques Eggermontstraat en de Friedricht Froebelstraat

Lededries

Gentbrugge

Brusselsesteenweg (deel Gentbrugge) tussen de R4 en de Hovenierstraat (enkel kant Genbrugge)

Mariakerke

Alphonse Claeys-Bouäaertlaan tussen de Juliaan Braekeleirsstraat en de Brugsesteenweg

Brugsesteenweg tussen de Oranjerielaan en de Alphonse Claeys-Bouäaertlaan

Elfnovemberstraat tussen de Juliaan Braekeleirsstraat en het Maurice Claeysplein

Kantstraat tussen de Elfnovemberstraat en de Brugsesteenweg

Maurice Claeysplein

Oostakker

Bredestraat tussen Oostakkerdorp en het Vendelpad

Gentstraat tussen de Domien Geersstraat en de Bredestraat

Groenehoekstraat

Ledergemstraat tussen Ledergemstraat 14 en de Groenehoekstraat

Oostakkerdorp

Pijphoekstraat tussen de Bredestraat en de Langerbruggestraat

Sint-Amandsberg

Antwerpsesteenweg tussen Antwerpsesteenweg 310 en de Grondwetlaan

36

Sint-Denijs-Westrem

Gemeenteplein

Loofblommestraat tussen het Gemeenteplein en de Kerkdreef

Sint-Dionysiusstraat

Wondelgem

Botestraat tussen de Blauwstraat en de Vroonstalledries

Morekstraat tussen de Sint-Markoenstraat en de Sint-Sebastiaanstraat

Sint-Markoenstraat Vierweegsestraat

Vroonstalledries tussen de Sint-Markoenstraat en de Sint-Sebastiaanstraat

Vroonstalledries tussen de Botestraat en Sint-Markoenstraat

Zwijnaarde

Dorpsstraat tussen de Hutsepotstraat en de Zandvoordestraat

Heerweg-Noord tussen de Heerweg-Zuid en de Tramstraat

Heerweg-Zuid tussen de Heerweg-Noord en Den Holland