Verdieping WAAROM LIGT DE REDDER IN EEN VOERBAK?

Buitenland 2.000 LUISTERBIJBELS VOOR ETHIOPIË

Bijbel voor iedereenDE GEVLUCHTE MOSTAFA OVER DE BIJBEL

DE BIJBEL GEEFT MIJ HOOPSybout van der Meer vertelt wat Kerst voor hem betekent

BIJBEL DICHTBIJLedenmagazine december 2015 - nr. 4

2

Alstublieft: het nieuwe bijbelleesrooster Bij deze Bijbel Dichtbij vindt u

het nieuwe bijbelleesrooster voor

2016. De zorgvuldig samen-

gestelde teksten helpen u om

elke dag een bijbelgedeelte te lezen. Elke maand wordt er een tekst

uitgelicht waar u op debijbel.nl meer informatie over kunt vinden.

Lucas-evangelie om door te gevenGrote kans dat u deze Kerst in uw kerk boekjes

tegenkomt met het Lucas-evangelie in gewone

taal. Deze speciale uitgave geeft kerken een

mooie kans om veel mensen kennis te laten

maken met het goede nieuws. Kerken konden de

boekjes tegen kostprijs bestellen bij het Neder-

lands Bijbelgenootschap. De deeluitgave is ook

voor € 1,- te koop in de boekhandel.

Gratis bijbels voor vluchtelingenVeel christelijke vluchtelingen uit Syrië zijn alles kwijtgeraakt, ook hun

bijbel. Het Nederlands Bijbelgenootschap stelt daarom 5.000

Arabische bijbels ter beschikking. Kerken, hulporganisaties en

particulieren kunnen deze bijbels gratis bestellen en uitdelen. Steun

deze actie via www.bijbelgenootschap.nl/syrischevluchtelingen.

Nieuw: bijbelblad AlefAlef is het nieuwe bijbelmagazine

voor kinderen van 7-12 jaar. Het staat

boordevol puzzels, verhalen, weetjes en

meer. Wilt u een gratis proefexemplaar

aanvragen voor uw (klein)kind? Ga dan

naar www.bijbelgenootschap.nl/alef.

Als ik terugkijk op het afgelopen jaar, denk ik al gauw aan de

heftige conflicten wereldwijd. In Nederland merkten we er iets van

door de mensen die naar ons land vluchtten. Duizenden Syrische

vluchtelingen kwamen naar Nederland, moslims en christenen.

Vanuit het Bijbelgenootschap wilden we in dit roerige jaar laten zien

dat de Bijbel een boek van hoop en toekomst is. Met uw steun

konden we duizenden christelijke Syrische vluchtelingen een eigen

bijbel geven, een lichtpuntje in een donkere tijd.

Dat de Bijbel de toekomst heeft, werd goed duidelijk op het NBG-

Bijbelfestival in Utrecht. Daar vierden 3.200 ouders en kinderen

met elkaar dat de Bijbel hoop en vreugde brengt. En door het

verschijnen van de Samenleesbijbel dit jaar kunnen verschillende

generaties samen aan de slag met de Bijbel in Gewone Taal. Tijdens

het Bijbelfestival hebben we ook Alef gepresenteerd, ons nieuwe

bijbelblad voor kinderen. Deze maand lezen tienduizenden kinderen

het kerstnummer, dat via kerken, scholen en kerstmarkten verspreid is.

Dankzij uw bijdrage kunnen we de Bijbel dicht bij veel mensen

brengen, en hen zo een perspectief van hoop en toekomst bieden.

Ik wens u gezegende kerstdagen, en een voorspoedig 2016.

Rieuwerd Buitenwerf

Algemeen directeur

COLUMN

Hoop en toekomst

Foto: NBG/Sandra Haverman

NIEUWS

Kijk voor meer nieuws op www.bijbelgenootschap.nl.

extra dik kerstnummer

het bijbelblad voor jou!

DEBI

JBEL

.NL

| ILL

USTR

ATIE

: MIK

KO K

RIEK

DEBI

JBEL

.NL

| ILL

USTR

ATIE

: MIK

KO K

RIEK

hoornuit de tijd van de Bijbel

een herder

Staf

Een herder had ook altijd een oude hoorn van een schaap of geit bij zich. Daar zat een beetje olijfolie in. Die olie gebruikte hij als zijn schapen gewond waren, om de wonden te verzorgen.

Zie je ook de slinger van de herder? De slinger werd gebruikt om kleine steentjes mee weg te schieten. Daarmee kon de herder wilde dieren wegjagen, of ervoor zorgen dat een schaap niet te ver weg liep. De herder slingerde een steen tot vlak voor een weglopend schaap. Dan kwam het schaap weer terug naar de kudde.

Slinger

Zie je dat de herder een staf in zijn hand houdt? De herder gebruikte die als wandelstok tijdens het lopen. Maar hij kon er ook zijn schapen mee leiden: hij zorgde ervoor dat de schapen bij elkaar bleven, en dat ze niet op gevaarlijke plekken terechtkwamen.

Veel herders hadden een fluit, waar ze op speelden om de schapen rustig te maken. Een herdersfluit was gemaakt van twee rietstengels waar gaatjes in gemaakt waren.

Herdersfluit

16

12

21

lezen | doen | ontdekken

poster

het bijbelblad voor jou!

nr 2 - december 2015

Gevonden!

6

vijf keer reizen

Waarom geven wijzemannen goud?

Alles over Kerst

bakk

en:

een

lekk

ere ca

ke

5

dit is een uitgave van het

3

INHOUD

Colofon Bijbel Dichtbij is het ledenmagazine van het Nederlands Bijbelgenootschap. Het verschijnt vier keer per jaar. hoofdredactie Simone Spijker redactieraad Jessica Bronsema-de Haan, Sandra Haverman, Janneke van der Veer, Esther Wolswinkel met bijdragen van Anne Jaap van den Berg, Jaap van Dorp, Alie Toonstra coverfoto Stefan Witte/Black Sheep productions eindredactie Jolanda Hamers (Hamerschrift) vormgeving bldsprk communicatievormgevers druk De Groot Drukkerij

Al tweehonderd jaar brengt het Nederlands Bijbelgenootschap de Bijbel dichtbij in binnen- en buitenland. Dat doen wij door de Bijbel te vertalen, de Bijbel beschikbaar te stellen, uitleg en achtergronden over de Bijbel te geven en mensen de relevantie van de Bijbel te laten ervaren. Ons werk wordt mogelijk gemaakt door de steun van ruim 140.000 leden en donateurs. post Postbus 620, 2003 RP Haarlem t 023 - 514 61 46 e info@bijbelgenootschap.nl i www.bijbelgenootschap.nl facebook www.facebook.com/Bijbelgenootschap twitter NBG_Bijbel bank NL 74 SNSB 0266 3808 08 BV Lid van de United Bible Societies

02 Column

03Inhoud

07 Bijzondere bijbeltekst

10 Bijbel open

12 #Durf te vragen

14Nieuwe generatie

19Uitgaven

20Buitenlands vertaalproject

22Bibliotheekschatten

23 Ledenvoordelen

26 Geef voor de Bijbel

28Kindermagazine Alef

Het kerstverhaal is versteend tot een ansichtkaart met

een kribbe, een blauw geklede Maria, een oude Jozef,

en natuurlijk baby Jezus als middelpunt. Directeur en

bijbelwetenschapper Rieuwerd Buitenwerf belicht een

andere kant van het bekende verhaal.

In Ethiopië wonen miljoenen christenen. Bijna de helft

is analfabeet en heeft nog nooit een letter in de Bijbel

gelezen. Het Ethiopisch Bijbelgenootschap verspreidt

de Bijbel als luisterbijbel, zodat Ethiopische christenen

toch Gods woord kunnen horen.

‘Kerstmis roept bij mij heel veel op. Feest van de

geboorte van een goddelijk kind, verdriet om het

gemis van mensenkinderen.’ Sybout van der Meer

vertelt wat Kerst voor hem betekent.

Waarom ligt de redder in een voerbak?Verdieping

Geef een luisterbijbel voor EthiopiëBijbelgebruik wereldwijd

De Bijbel geeft mij hoopDe Bijbel...

De gevluchte Mostafa over de BijbelBijbel voor iedereen

04

13

08

16De Afghaanse Mostafa leest tijdens wekelijkse

bijeenkomsten in de Fonteinkerk in Haarlem samen

met anderen uit de Bijbel in Gewone Taal. Hij vertelt

over zijn achtergrond als vluchteling en over de

invloed van de Bijbel op zijn leven.

4

ONTDEKKENONTDEKKEN

Waarom ligt de redder in een voerbak?Het kerstverhaal in een ander licht

Hoe zouden de eerste lezers van

het Lucasevangelie het kerstverhaal

in Lucas 2 gelezen hebben? Dat

is moeilijk voor te stellen. Het

kerstverhaal is versteend tot een

ansichtkaart met een kribbe, een

blauw geklede Maria, een oude

Jozef, een os, een ezel en vriendelijke

herders. En natuurlijk baby Jezus

als middelpunt. Directeur van het

Nederlands Bijbelgenootschap en

bijbelwetenschapper Rieuwerd

Buitenwerf belicht een andere kant

van het bekende verhaal.

5

Schokkend verhaalEen man, ongetrouwd, gaat met een hoogzwangere vrouw op reis om zich te laten

registreren. Deze scène uit Lucas 2 moet schokkend zijn geweest voor de eerste

lezers. Eer en schande speelden in hun maatschappij namelijk een grote rol. Als een

vrouw voor het huwelijk zwanger werd van een ander, ging het aanstaande huwelijk

niet door en werd de vrouw verstoten, of erger (bekijk bijvoorbeeld de wetten in

Deuteronomium 22, of de overwegingen van Jozef in Matteüs 1:19).

Maar hier neemt Jozef een hoogzwangere Maria mee naar Betlehem, in het

openbaar.

Nu kun je denken: die eerste lezers hadden toch ook Lucas 1 gelezen? Dan weten ze

toch dat Maria zwanger is van de Zoon van God? Dat klopt. Maar dat betekent ook

dat Lucas niet opnieuw had hoeven noemen dat Jozef en Maria nog niet getrouwd

zijn (2:5) – dit had hij immers al in hoofdstuk 1 besproken. Kennelijk legt hij de vinger

expres opnieuw op de zere plek.

Redder in een voerbakLucas 2 is een verhaal vol contrasten. Lucas noemt expliciet twee vertegenwoordigers

van de Romeinse overheid: keizer Augustus en ook Quirinius, provinciebestuurder van

Syrië (waar Israël onder viel), wordt genoemd. Dat zijn de mensen die ertoe deden in

de tijd dat Jezus geboren werd. Hun naam en functie steken schril af bij de man en

de vrouw die niet eens een gewone slaapplek kunnen krijgen, terwijl de vrouw nota

bene hoogzwanger is. Als hun kind wordt geboren, leggen ze het in een voerbak, of –

om in onze tijd het oorspronkelijke effect een beetje te kunnen voelen – in een ‘trog’.

En toch wordt dat kind in het verhaal ‘redder’ genoemd, ‘messias’ en ‘Heer’ (2:11).

Het zijn koninklijke termen: ook buiten Israël werden keizers en koningen ‘redder’ en

‘Heer’ genoemd. Het contrast tussen de wereldlijke macht en de macht die er echt toe

doet, namelijk van Gods messias Jezus, had niet groter kunnen zijn.

Grote vreugde voor de herdersOok de scène van de herders die verrast worden door de engel is vol tegenstellingen.

In vers 8 vertelt Lucas hoe herders de wacht houden bij hun schapen in het veld. Een

heel gewoon tafereeltje. Dan verschijnt de engel om ‘grote vreugde’ te verkondigen:

‘Vandaag is jullie redder geboren: Christus, de Heer.’ En waar zullen ze hun redder

vinden? Als baby in een voerbak.

Het kerstverhaal in Lucas trekt de lezers heen en weer tussen zeer grote woorden

zoals ‘grote vreugde’, ‘redding’ en ‘bevrijding’, en zeer alledaagse, bijna gênante

taferelen. Lucas zet alle middelen in om deze contrasten te versterken, zodat de lezer

het goed voelt.

Nog een belangrijk detail: Lucas benadrukt dat de geboorte van Jezus plaatsvindt

in Betlehem, de stad van David. De oplettende lezer wist: Betlehem is de stad waar

de messias geboren zou worden. Lucas maakt door het noemen van de Romeinse

overheid en Betlehem duidelijk dat midden in de wereldgeschiedenis theologische

geschiedenis wordt geschreven. Het mag dan zo lijken dat de keizer de macht heeft,

maar ongemerkt en ongewild zorgt de keizer er met zijn bevel voor dat de messias

precies op de juiste plek geboren wordt, zelfs al is er geen slaapplaats voor zijn

ouders. Ook de machtigste man ter wereld blijkt een instrument in Gods geschiedenis

met de mensen.

VERDIEPING

Rieuwerd BuitenwerfDr. Rieuwerd Buitenwerf

is bijbelwetenschapper

en directeur van het

Nederlands Bijbel-

genootschap. Hij werkte

mee aan de afronding

van De Nieuwe

Bijbelvertaling (2004),

aan de Studiebijbel, de

Bijbel in Gewone Taal en

de Samenleesbijbel.

Links ziet u een prent van de

geboorte van Jezus, gemaakt

door Jan Luyken. Luyken was

een van de meest bekende

prentkunstenaars uit de

zeventiende eeuw. Hij maakte

kleine prenten bij bijbeluitgaven.

5

VERDIEPING

Kerst is de spiegel van PasenLucas legt in het geboorteverhaal van Jezus nadruk op elementen

die in zijn tijd een beeld van schande en vernedering opriepen. Hij

benadrukt dat Jozef en de zwangere Maria ongetrouwd zijn, dat de

messias niet eens op een fatsoenlijke plek geboren kan worden, en

noemt zelfs driemaal de voerbak waarin de baby ligt… Waarom doet

hij dit?

Het antwoord vind je in het slot van het boek, bij de dood en opstan-

ding van Jezus. De dood aan een kruis was de meest schandelijke en

vernederende dood die een mens kon ondergaan (lees bijvoorbeeld

1 Korintiërs 1:23). En toch is het die schandelijke dood van één

mens, die Gods bevrijding en redding teweegbrengt. Je kunt Lucas’

kerstverhaal dus lezen als een soort spiegel van het paasverhaal.

Allerlei parallellen illustreren dit. Parallellen zijn bijbelteksten die op

elkaar lijken, door inhoud, opbouw of woordgebruik.

Historische settingHet paasverhaal wordt door Lucas net als het kerstverhaal nadruk-

kelijk in een historische setting geplaatst. Hij noemt twee machtige

leiders: Herodes Antipas en Pilatus (Lucas 23:1,7). Het is niet voor

niets dat Lucas, als enige van de vier evangelisten, ook Herodes in

het paasverhaal noemt.

BevrijdingEen prachtige parallel is te vinden tussen de passage over de pro-

fetes Hanna (verderop in Lucas 2) en die over de Emmaüsgangers.

In het tweede deel van Lucas 2 lezen we dat Jezus als baby in de

tempel van Jeruzalem is. De profetes Hanna ziet hem, en is God

dankbaar dat zij de komst van Jezus meemaakt. Ze spreekt vervol-

gens over het kind Jezus met ‘allen die uitzien naar de bevrijding

(lutrôsis) van Jeruzalem’ (Lucas 2:38). Hij is namelijk de vervulling van

de belofte dat God zijn volk komt bevrijden (zo zingt Zacharias in

Lucas 1:68: ‘God is gekomen om zijn volk lutrôsis, bevrijding, te bren-

gen’). Pas in Lucas 24:21 zien we het Griekse woord weer terug. Daar

zeggen de Emmaüsgangers tegen Jezus, die zij nog niet herkennen:

‘Wij hoopten dat Jezus gekomen was om Israël te bevrijden. Maar nu

is het al de derde dag na zijn dood.’

Jezus brengt vredeMaar hier houdt het niet op met de parallellen tussen het kerst- en

paasverhaal. Als de Emmaüsgangers Jezus eindelijk herkend hebben

en weer bij de andere leerlingen in Jeruzalem zijn, verschijnt Jezus. Hij

zegt tegen ze: ‘Ik wens jullie vrede’ (24:36) – de vrede die zijn komst

op aarde zou komen brengen volgens Lucas 2:14.

Grote vreugdeHelemaal aan het slot van het evangelie, als Jezus de leerlingen heeft

gezegend en naar de hemel is gegaan, keren de leerlingen terug naar

Jeruzalem in ‘grote vreugde’. Dit is de eerste keer dat deze woorden

gebruikt worden sinds de engel aan de herders het goede nieuws

kwam vertellen dat ‘het hele volk met grote vreugde zou vervullen’.

Zo zien we dat Lucas in zijn weergave van de kerstgeschiedenis een

aantal duidelijke accenten kiest. Lucas benadrukt dat de belangrijkste

gebeurtenis ooit, de komst van de messias, de redder, Jezus Christus,

al direct gepaard ging met, menselijk bezien, schande en vernedering.

Juist vanuit de schande volgt de bevrijding, de redding, Gods vrede

op aarde. Het kerstverhaal is daarmee binnen het evangelie niet

alleen een geboorteverhaal, maar ook een voorafspiegeling van het

paasverhaal.

Juist vanuit de schande volgt bevrijding

Historische setting

• Herodes de Grote (1:5)

• Augustus (2:1)

• Quirinius (2:2)

• Pilatus (23:1)

• Herodes Antipas (23:7)

Schande en vernedering• Maria, niet getrouwd, zwanger (2:5)

• geen slaapplaats (2:7)

• kind in voerbak (2:7, 12, 16)

• kruisdood (23:26-49)

‘Bevrijding’• lied van Zacharias (1:68)

• Hanna (2:38)

• Emmaüsgangers (24:21)

Engelen • bij de herders (2:9) • bij de vrouwen (24:4)

Jezus brengt vrede • vrede op aarde door Jezus’ komst (2:14) • Jezus geeft de leerlingen vrede (24:36)

‘Grote vreugde’ • engelen beloven vreugde (2:10) • leerlingen ervaren vreugde (24:52)

6

Parallellen Kerstmis Pasen

BIJZONDERE BIJBELTEKST

Want Gods liefde voor de mensen was zo groot, dat hij zijn enige

Zoon gegeven heeft. Iedereen die in hem gelooft, zal niet sterven,

maar voor altijd leven. (Johannes 3:16, Bijbel in Gewone Taal)

Deze bijbeltekst is voor mij de kern van het evangelie. Zelf weet ik

dat Gods liefde voor mij groot is en ik wil die liefde ook delen met

anderen.

Vorig jaar heb ik daarom samen met mensen uit andere kerken de

kerstkuier georganiseerd in Hattem. Het kerstverhaal kwam tot leven.

We hadden een route uitgezet in het dorp met waxinelichtjes. Op

de route werden delen uit het kerstverhaal gespeeld en er was een

engelenkoor. Aan het einde van de route kwamen mensen uit bij de

kerk, waarop we deze bijbeltekst hadden geprojecteerd. Ik stond daar

ook. Het was heel bijzonder wat daar gebeurde. Mensen bleven ver-

stild staan kijken naar de tekst en lieten hem tot zich doordringen. En

kinderen lazen de tekst hardop voor. Sommigen maakten foto’s om

eraan herinnerd te blijven. Het is maar één vers uit de Bijbel, maar het

was duidelijk te merken dat de boodschap binnenkwam. Je ziet wat

voor kracht ervan uitgaat als je de Bijbel dicht bij mensen brengt.

Meer dan tweeduizend bezoekers maakten zo kennis met de Bijbel.

Ik zie ernaar uit dat ze ook ontdekken hoeveel liefde God voor hen

heeft. Deze tekst herinnert mij elke keer weer aan die liefde.

Op 15 december wordt de kerstkuier weer georganiseerd in Hattem.

Meer informatie: https://www.facebook.com/kerstkuierhattem

‘Want Gods liefde voor de mensen was zo groot (...)’ Johannes 3:16, Bijbel in Gewone Taal

Henk Brouwer (62)Henk Brouwer is

getrouwd, heeft zeven

kinderen en werkt als

grafisch vormgever. Hij

leest elke dag in de

Bijbel.

7

© M

artij

n Ve

luw

enka

mp

8

In Ethiopië wonen miljoenen christenen. Bijna de helft

is analfabeet en heeft nog nooit een letter in de Bijbel

gelezen. Het Ethiopisch Bijbelgenootschap verspreidt de

Bijbel als luisterbijbel, zodat Ethiopische christenen toch

Gods woord kunnen horen.

Zeker dertig procent van de bevolking leeft onder de armoedegrens.

Vooral op het platteland is het leven zwaar. De agrarische sector lijdt

zeer onder de extreme droogte en verouderde landbouwmethoden.

Kinderen moeten vaak werken en het schoolverzuim is dan ook

groot. Het gevolg is dat miljoenen mensen analfabeet zijn.

1 luisterbijbel, 30 luisteraarsHet Ethiopisch Bijbelgenootschap verspreidt daarom niet alleen

‘gewone’ bijbels, maar ook luisterbijbels. Het bereik is groot, want

met één luisterbijbel kan een heel dorp de Bijbel beluisteren. Het

produceren en verspreiden van deze luisterbijbels is een intensief

proces. Toch lukt het steeds weer om nieuwe dorpen te bereiken.

Bijzondere belevenisHet samen beluisteren van bijbelboeken is een bijzondere gebeur-

tenis in deze dorpen. Jong en oud komen samen, de meesten

kunnen niet lezen. Vaak luisteren dertig mensen tegelijk naar de tekst

van het Nieuwe Testament. Daarna komen de onderlinge gesprekken

op gang. De luisterbijbels werken dus ook als sociaal bindmiddel.

Dat verklaart waarom ook dorpsgenoten die wel kunnen lezen graag

aanschuiven. Nu kunnen ze samen hun geloof beleven en delen.

DOORGEVEN

DE GROTE WENS VAN DORPELINGEN IN ETHIOPIË: EEN LUISTERBIJBEL

Op www.bijbelgenootschap.nl/ethiopie vertellen dorpelingen over

de impact van de luisterbijbels in hun leven.

Eén luisterbijbel, dertig luisteraars

Foto's: NBG/Joyce van de Veen

9

BIJBELGEBRUIK WERELDWIJD

Dagaga: ‘Ik verbouw mais en tarwe en verkoop papaja’s op de markt. Met de

€ 40,- die ik daarmee verdien kan ik mijn gezin met vier kinderen net onder-

houden. We luisteren in ons dorp dagelijks naar bijbelverhalen. Of we nu aan het

werk zijn, eten of rusten. De luisterbijbel staat altijd aan. Die verhalen geven mij

hoop, want gemakkelijk is ons leven niet. Sinds vier jaar heeft onze kerk een luister-

bijbel. Voordat we de verhalen uit de Bijbel leerden kennen, leefden mensen in het

dorp in angst. Dankzij het luisteren naar de Bijbel staan we positiever in het leven.’

Dagaga (32) uit Shubi Gemo Boer

Adanech (20) en haar baby Daniel (1) uit OddaMoeder

Een luisterbijbel werkt op zonne-energie of

via een opwindsysteem, ideaal in omgevingen

zonder elektriciteit. Het vertalen van bijbel-

boeken naar een Ethiopische taal en het

inspreken is intensief werk. De luisterbijbel

moet bovendien geïmporteerd en verspreid

worden. Daarom kost een luisterbijbel

€ 300,-. Gelukkig kan met één luisterbijbel

een heel dorp luisteren naar de Bijbel.

Adanech: ‘Ik ben in een dorpje opgegroeid hier twintig

kilometer vandaan. Mijn ouders hadden veel ruzie en

mijn vader kwam vaak dronken thuis. Zo’n leven wilde

ik later niet. Gelukkig kunnen mijn man en ik goed met

elkaar overweg. Hij werkt in een cementfabriek en ik

ben thuis om te zorgen voor ons kind. We zijn sinds

2010 lid van een kerk. Elke donderdagavond komen

we bij elkaar en luisteren we naar de luisterbijbel. Ik

heb geleerd dat samen luisteren naar het woord van

God ons voortdurend positief verandert.’

Als wij samen geven, kunnen zij samen luisterenIn 2016 willen wij 2.000 luisterbijbels in Ethiopië verspreiden zodat 60.000

Ethiopiërs de Bijbel kunnen beluisteren. Geeft u bijvoorbeeld € 30,-,

dan schenkt u samen met 9 andere gevers 1 luisterbijbel aan een dorp.

Maak uw gift over naar rekeningnummer NL74 SNSB 0266 3808 08 o.v.v.

‘Ethiopië’. Of via www.bijbelgenootschap.nl/ethiopie met behulp van iDEAL.

Dank voor uw bijdrage!

10

BIJBEL OPEN

‘DUS DOOR TE LUISTEREN KOMT MEN TOT GELOOF, EN WAT MEN HOORT IS DE VERKONDIGING VAN CHRISTUS.’ Romeinen 10:17 (NBV)

11

BIJBEL OPEN

Dagaga (vijfde van rechts

op de foto) zit samen met

de andere dorpelingen

uit Shubi Gemo (Ethiopië)

voor de kerk. Elke

donderdagavond komen

ze bij elkaar. Links zitten

de vrouwen, rechts de

mannen en in het midden

staat de luisterbijbel. Na

het luisteren gaan ze met

elkaar in gesprek over de

Bijbel.

Foto: NBG/Joyce van de Veen

12

Ik ken het begin van het kerstverhaal van Lucas heel

goed vanuit de Statenvertaling. ‘En het geschiedde

in diezelfde dagen dat er een gebod uitging van de

keizer Augustus dat de gehele wereld beschreven zou

worden’ (Lucas 2:1). In de Bijbel in Gewone Taal lees

ik dat Augustus alle inwoners van het Romeinse rijk

wilde laten tellen. Welke vertaling is juist?

Beide vertalingen zijn goed, maar de Bijbel in Gewone

Taal is net iets preciezer. Lucas gebruikt in het Grieks

het woord oikoumenè, dat ‘de hele (bewoonde)

wereld’ betekent.

Belangrijke vorsten in de oudheid, zoals de koningen

van de Perzen en de Romeinse keizers, hadden de

gewoonte om te overdrijven als het om hun imperium

ging. Zij deden alsof ze regeerden over de oikoumenè,

‘de hele wereld’. Lucas neemt die term over als

verwijzing naar het grote Romeinse rijk. Dat strekte

zich in de tijd van keizer Augustus uit van Spanje tot

Klein-Azië.

In de Bijbel in Gewone Taal past de aanduiding ‘alle

inwoners van het Romeinse rijk’ heel goed. Want het

woord ‘rijk’ in de betekenis van ‘gebied waarover

iemand regeert’ behoort tot de meest voorkomende

woorden in het Nederlands.

Waarom is de kribbe in het kerstverhaal van Lucas

verdwenen?

In de Bijbel in Gewone Taal komt het mooie oude

woord ‘kribbe’ niet voor. Daar zijn best veel vragen

over gesteld. Mag een vertaler zo’n vertrouwd woord

maar gewoon weglaten? Hoe moet het nu met

al die kerstliederen waarin het woord kribbe heel

vanzelfsprekend klinkt?

Mooie oude woorden verdwijnen niet zomaar. De

Bijbel in Gewone Taal is gemaakt om de Bijbel te

vertalen in de meest voorkomende woorden in het

Nederlands. Het woord ‘kribbe’ hoort niet bij die meest

voorkomende woorden. Waar in andere vertalingen

‘kribbe’ is gebruikt, staat nu het woord ‘voerbak’ –

precies wat de kribbe in het kerstverhaal is.

Nu is het wel zo dat het woord ‘voerbak’ ook niet

heel frequent in het Nederlands wordt gebruikt. Maar

‘voerbak’ is wel een woord waarvan iedereen de

betekenis meteen doorheeft.

Wie toch een kerstverhaal met kribbe wil, heeft een

ruime keus. In de meer traditionele vertalingen zoals

de herziene Statenvertaling en de NBG-vertaling 1951

is het woord ‘kribbe’ gewoon blijven staan.

Jaap van DorpDr. Jaap van Dorp werkt sinds

1991 als oudtestamenticus bij

het Nederlands Bijbelgenoot-

schap. Hij werkte mee aan de

revisie van de Groot Nieuws

Bijbel en aan De Nieuwe

Bijbelvertaling. Vanaf 2006

werkte hij mee aan de Bijbel

in Gewone Taal. In Bijbel

Dichtbij geeft hij antwoord op

vragen van bijbellezers.

#DURF TE VRAGEN

Heeft u een vraag over een tekst in de Bijbel? Stuur uw

vraag onder vermelding van ‘Bijbel Dichtbij’ naar

info@bijbelgenootschap.nl, en wie weet ziet u uw vraag

met antwoord hier terug in de rubriek #durftevragen.

Wikimedia, borstbeeld Augustus

13

Kerstmis roept bij mij heel veel op. Herinneringen

aan mijn jeugd. Ouders die op kerstavond hun huis

openstelden voor mensen uit de wijde omgeving.

Met elkaar in de kring rond de haard terwijl moeder

het kerstevangelie van Lucas las. Dan de herinnering

aan Kerstmis 1972. Ons dochtertje Coryn stierf,

twee jaar jong. Vier jaar later overleed ons zoontje

Dethmer Cornelis. Lange tijd is Kerst daardoor vooral

een moeilijk kerkelijk gebeuren van tegenstellingen

geweest. Feest van de geboorte van een goddelijk

kind, verdriet om het gemis van mensenkinderen.

Soms ben ik zelf verrast dat ik niet in het donker van

verdriet ben blijven steken. Een zin uit het evangelie

van Johannes heeft mij daarbij geholpen. Direct in

het eerste hoofdstuk gaat het over Jezus, Gods Zoon,

die naar de wereld komt. In de Bijbel in Gewone

Taal staat zo mooi: ‘Hij is het licht dat schijnt in het

donker. En het licht heeft het gewonnen van het

donker.’ Zowel de kerstkaars als de paaskaars staan

daar symbool voor. Kwetsbare lichtjes die sterker zijn

dan het donker. Dat geeft mij moed. Daardoor kan ik

ondanks de tegenstrijdige herinneringen met een blij

gevoel het feest van de hoop vieren.

Sybout van der Meer (69) is getrouwd, vader van

twee dochters en opa van twee kleinkinderen.

Hij was gemeentepredikant in Heerenveen en

Haarlem. Hij heeft nu diverse bestuurlijke functies,

onder andere bij het Nederlands Bijbelgenootschap.

De Bijbel... DE BIJBEL...

GEEFT MIJ HOOP

13

Foto: Stefan Witte/Black Sheep productions

Julia (8) is een van de eerste

abonnees van Alef: ‘Ik heb Alef

gekregen voor mijn achtste

verjaardag. Ik wil graag meer

leren over de Bijbel, en dat kan

met Alef.’

eerste abonnee

Debora (10): ‘Bij het kindercollege over de

Bijbel heb ik heel veel geleerd. Ik had

bijvoorbeeld niet door dat ik al heel veel

Hebreeuwse woorden kende (zoals ‘geintje’).’

geintje

Wouter (10): ‘Wij zijn helemaal vanuit Winterswijk

hierheen gekomen! Ik heb veel zin om naar het

laboratorium te gaan. We lezen thuis uit de Samen-

leesbijbel, maar proefjes heb ik nog niet gedaan.’

leuk! proefjes!

FEEST! DE BIJBEL LEEFT VOOR JONG EN OUD Het Bijbelfestival op 24 oktober was een groot feest! Voor 3.200 kinderen en hun ouders kwam de Bijbel tot leven.

Aan iedereen was gedacht: kinderen én hun (groot)ouders, denkers én doeners, kijkers én luisteraars. Het NBG wil zo

de Bijbel doorgeven aan de volgende generatie, met nieuwe vertalingen en nieuwe vormen. Daarom presenteerden we

op het Bijbelfestival de Samenleesbijbel en introduceerden we het bijbelblad voor kinderen: Alef.

DOORGEVEN

14

Foto's: Rick Keus, NBG/Sandra Haverman

Nagenieten van het Bijbelfestival? Ga naar www.bijbelgenootschap.nl/bijbelfestival

en bekijk het filmpje.

Timo van den Heuvel,

Wonderwolk: ‘Alef is een

cool blad, stoer, en onmis-

baar als je meer over de

Bijbel wilt ontdekken en

beleven.’

stoer en onmisbaar

Aafke (10): ‘Ik vond Alef een gekke naam, dus

heb ik het woord ‘alef’ al opgezocht! Gisteren

heb ik samen met mijn ouders bedacht wat

we vandaag gingen doen. Tot nu toe vind ik

alles leuk aan het festival!’

Imani (10) is op pad met de

kindernevendienst van de

Molukse kerk in Amsterdam:

‘Dit is de eerste keer dat ik naar

het Bijbelfestival ga. Ik heb veel

zin in de Zandtovenaar, hij kan

erg mooi tekenen!’

alef: wat een gekke naam!

mooi project!

samenleesbijbelThomas (12) zit met zijn ouders bij de work-

shop over de Samenleesbijbel. Hij leest thuis de

Jeugdbijbel, en straks ook de Samenleesbijbel:

‘Kinderbijbels zijn soms te moeilijk, maar soms

ook weer te makkelijk. Mijn broertje wil graag

de Kijkbijbel lezen, maar dat is echt te makkelijk

voor mij.’

Fred Kuiper heeft een dochter van 8: ‘We

zijn niet gewend dagelijks uit de Bijbel te

lezen. Het wordt me algauw te ceremonieel.

Maar misschien gaat de Bijbel meer leven

als we de Samenleesbijbel gaan lezen. Wat

ik bijzonder vind aan de Samenleesbijbel is

dat er in zo’n klein taalgebied zo’n groot en

mooi project mogelijk is!’

eerste keer bij het bijbelfestival

NIEUWE GENERATIE

15

RUBRIEK

Foto's: NBG/Sandra Haverman

17

BIJBEL VOOR IEDEREEN

Samen bijbellezen

Vanaf zijn geboorte leefde Mostafa zonder

verblijfsvergunning in Iran: ‘Dat was een zwaar

bestaan. Ik mocht niets: niet werken, niet reizen… Ik

kon geen leven opbouwen. Daarom ben ik gevlucht

naar Nederland. Hier woon ik nu bijna zes jaar, maar

nog steeds heb ik geen verblijfsvergunning. Twee jaar

geleden werd ik christen.’ Elke week bezoekt hij nu de

bijeenkomst ‘Bijbellezen in Gewone Taal’. Esther: ‘Ik

ben via via gevraagd af en toe met Mostafa naar de

kerk te gaan en heb hem toen een keer meegenomen

naar het bijbellezen op dinsdagochtend. We lezen hier

de bijbelteksten van afgelopen zondag. Door er met

elkaar over te praten begrijpen we de tekst beter en

horen we hoe een ander er tegenaan kijkt.’

Bijbel in Gewone Taal

Ieder uit de groep leest om de beurt een stuk

bijbeltekst voor uit de Bijbel in Gewone Taal. ‘Heel

verschillende mensen komen hier naartoe,’ zegt Esther.

‘Van vrijgemaakt tot katholiek, jong en oud. En er

hebben zich ook een paar vluchtelingen aangesloten.

Omdat de Bijbel in Gewone Taal zo goed te begrijpen

is kunnen ze ook meedoen aan de groep.’ Mostafa

leest zijn bijbelgedeelte altijd twee keer voor: ‘De

Bijbel in Gewone Taal is voor mij goed te volgen.

En door voor te lezen oefen ik tegelijkertijd mijn

Nederlands. Anderen uit de groep helpen me soms,

dan leggen ze uit wat een bepaald woord betekent of

hoe je het uitspreekt.’

Springlevende verhalen

‘Door Mostafa kijk ik ook weer anders tegen de

Bijbel aan,’ zegt Esther. ‘De verhalen krijgen een extra

dimensie en worden ineens weer springlevend. Twee

weken geleden preekte de dominee bijvoorbeeld over

het verhaal van Mozes die door de Schelfzee trok. Ik

dacht bij mezelf: weer een preek over dit bekende

verhaal. Maar toen ik achteraf met Mostafa sprak,

bleek het ineens ontzettend actueel te zijn.’

Reis door de zee

Mostafa legt dit uit: ‘Ik ben met veel moeite in

Nederland gekomen. Ik ervaar dat God voor mij de

zee opent. Letterlijk, want ik heb een deel van de reis

afgelegd in een bootje, over zee. Maar ook figuurlijk:

zoals het volk Israël niet terug kon vanwege de

Egyptenaren, kan ik ook niet meer terug.’ ›

'De Bijbel leerde me te vergeven'De gevluchte Mostafa praat met Esther over de Bijbel

Esther NeelisEsther Neelis (40) werkte

als zorgbemiddelaar in

de thuiszorg en is nu

werkzoekend. Ze is lid

van de Fonteinkerk in

Haarlem.

De Afghaanse Mostafa (29) wil de Bijbel beter begrijpen. Tijdens wekelijkse bijeenkomsten

in de Fonteinkerk in Haarlem leest hij daarom samen met anderen uit de Bijbel in Gewone

Taal. Met Esther (40), een bevriend groeps- en kerkgenoot, praat hij over zijn achtergrond

als vluchteling en over de invloed van de Bijbel op zijn leven.

18

‘En om vooruit te kunnen moet ik op God vertrouwen.

Ik zat in een detentiecentrum en moest terug naar

Iran, maar ik hield vast aan mijn geloof dat Jezus mij

zou redden. En dat heeft hij gedaan.’ Esther voegt

toe: ‘Als ik aan Mostafa denk, denk ik aan Jeremia

29:11: “Mijn plan met jullie staat vast – spreekt de

HEER. Ik heb jullie geluk voor ogen, niet jullie ongeluk:

ik zal je een hoopvolle toekomst geven.” (De Nieuwe

Bijbelvertaling) Binnenkort ga ik met hem naar zijn

advocaat. We hopen op een nieuwe procedure, met

positieve afloop.’

Niet oordelen

Een van Mostafa’s favoriete bijbelteksten is Johannes

8:1-11, ‘oordeel niet opdat je niet veroordeeld wordt’.

‘Vanuit mijn verleden ben ik zo vaak veroordeeld

dat ik gewend ben juist wel te oordelen over

andere bevolkingsgroepen. Als Afghaan zonder

verblijfsvergunning werd ik altijd gediscrimineerd

door anderen. De Bijbel leert ons om deze mensen

te vergeven. Daar probeer ik nu naar te leven. Ik heb

geen wraakgevoelens meer. Maar dat ik er veel onder

heb geleden, dat wil en hoef ik niet te vergeten.’ ■

Mostafa NajafiMostafa Najafi (29)

vluchtte in 2009 naar

Nederland. Zijn ouders

zijn Afghaans maar hij

is geboren in Iran. Sinds

2013 is hij christen en in

2015 is hij lid geworden

bij de Fonteinkerk. Hij

bereidt momenteel een

nieuwe asielaanvraag

voor en hoopt in Neder-

land te mogen blijven.

Bijbels voor Syrische vluchtelingen in Nederland

Veel christelijke vluchtelingen uit Syrië zijn alles kwijtgeraakt, ook hun

bijbel. Als Nederlands Bijbelgenootschap willen we deze mensen helpen

met een bijbel in hun eigen taal, het Arabisch. Juist deze bijbels van ‘thuis’

geven mensen hoop en houvast. We stellen 5.000 Arabische bijbels ter

beschikking. De bijbels zijn bedoeld om uit te delen aan wie graag een

bijbel wil. Iedereen kan namens kerken of christelijke organisaties gratis

bijbels bestellen. We importeren de bijbels uit Libanon, met hulp van het

Libanees Bijbelgenootschap. Voor € 10,- kan het NBG 1 bijbel naar Nederland

halen. Helpt u mee? Geef dan uw gift via www.bijbelgenootschap.nl/

syrischevluchtelingen.

BIJBEL VOOR IEDEREEN

Foto: Willy Slingerland

19

De Nieuwe Bijbelvertaling, de Bijbel in Gewone Taal, de Samenleesbijbel… Het NBG heeft veel verschillende bijbels gemaakt, en al die

bijbels zijn weer verschillend uitgevoerd. Er past een bijbel bij elke situatie: in de kerk, aan tafel met het gezin of voor bijbelstudies.

Hieronder vindt u een selectie van onze belangrijke bijbeluitgaven, zo maakt u gemakkelijker uw keus!

Kies je bijbel!

De Nieuwe Bijbelvertaling Bijbel in Gewone Taal Kinderbijbels

De Hebreeuwse Tanach met de NBV-vertaling ernaast.

De klassieke kinderbijbel met illustraties van Kees de Kort.

Standaardeditie SamenleesbijbelStandaardeditie

De NBV is in veel kerken de standaardvertaling.

De BGT, aangevuld met 500 pagina’s extra materiaal voor kinderen van 8-12 jaar.

De BGT is een duidelijke vertaling voor iedereen.

Huisbijbel | met werk van Kees de Kort

ZoekbijbelTrouwbijbel

Luxe uitvoering van de NBV met werk van Kees de Kort.

Kinderen kunnen via kleurrijke afbeeldingen kennismaken met bijbelse verhalen.

De BGT als luxe huwelijkseditie.

Studiebijbel JeugdbijbelDwarsligger

De NBV met culturele en historische achtergronden.

72 bijbelverhalen vanuit een verras-send perspectief.

Een selectie van 150 geliefde bijbelteksten uit de BGT.

Tanach KijkbijbelLucas in Gewone Taal

Een speciale deel-uitgave van de BGT, om kennis te maken met de BGT of het evangelie van Lucas.

€ 28,50

€ 47,50

€ 12,50

€ 1,00

€ 32,50

€ 49,95

€ 82,50

€ 59,95

€ 59,95

€ 17,50

€ 29,95

€ 29,95

UITGAVEN

Deze en andere uitgaven zijn verkrijgbaar via www.bijbelgenootschap.nl/bijbels, de (christelijke) boekhandels en de uitgever.

20

PAUL DOTH: ‘IN DE WOORDEN VAN JE HART SPREEKT DE BIJBEL MEER AAN’

De officiële taal in Suriname is het Nederlands. Maar slechts zestig procent van de Surinaamse bevolking spreekt het. De meeste Surinamers spreken echter wel Sranantongo, ofwel: het Surinaams. ‘Er is grote behoefte aan een complete bijbel in het Surinaams’, vertelt de directeur van het Surinaams Bijbelgenootschap, Paul Doth. Hij is op bezoek in Nederland en spreekt daar met Joyce van de Veen, hoofd buitenlandwerk van het NBG.

Mengelmoesje

Suriname was lange tijd een kolonie van Nederland

en werd in 1975 onafhankelijk. Naast Nederlanders

zijn er veel inwoners uit Nederlands-Indië en China

komen wonen. Je ziet al deze afkomsten terug in de

rijk gevarieerde keuken. En in de taal: het Sranantongo

ofwel het Surinaams, de taal die het meest gesproken

wordt, is een mengelmoes van Nederlands, Engels,

Chinees, Maleis, enzovoort. In deze taal kan iedereen

elkaar verstaan.

Taal van het hart

Het Nederlands is de officiële taal in Suriname. Je

leert het op school, en het wordt in het parlement

gesproken. Surinaams is echter de eigen taal van de

mensen, de taal van hun hart. Als je het niet kunt

spreken, lachen Surinamers je uit. Inwoners van

dorpjes langs de rivieren in het regenwoud spreken

geen Nederlands maar wel Surinaams. Vergeleken

met het Nederlands is het een expressieve taal. Het

is warm, beeldend en muzikaal. Je zintuigen worden

aangesproken. En, omdat de taal geen werkwoorden

heeft, is het gemakkelijk om te leren!

Paul DothPaul Doth is sinds 2007

directeur van het Surinaams

Bijbelgenootschap, waar

hij leiding geeft aan twintig

mensen. Daarvoor studeerde

en werkte hij meer dan

twintig jaar in Nederland. Hij

is onder andere verantwoor-

delijk voor de complete

bijbelvertaling in het

Sranantongo, die volgend

jaar verschijnt.

DOORGEVEN

‘Vergeleken met het Nederlands is het een expressieve taal’

Foto: NBG/Sandra Haverman

21

Lucas 2:10-11 in het Sranantongo

BUITENLANDS VERTAALPROJECT

Bijbel voor alle Surinamers

Surinamers die de Bijbel willen lezen, zijn aangewezen

op een Nederlandse bijbel. De Bijbel in Gewone Taal

is zeer populair bij hen. Het eenvoudige Nederlands

is voor velen beter te begrijpen dan de teksten uit

andere Nederlandse vertalingen. Maar als je thuis altijd

Sranantongo praat, is het toch een gemis dat er geen

complete bijbel in het Sranantongo is. In de woorden

van je hart spreekt de Bijbel meer aan en komt de

boodschap duidelijker binnen. Bovendien kunnen

Surinamers die helemaal geen Nederlands spreken

dan ook een betrouwbare Bijbel lezen. Vaak maken

voorgangers in die gebieden zelf vertalingen, maar dat

gaat soms weleens mis.

Geen tarwe maar rijst

Sinds 2001 werken de vertalers van het Surinaams

Bijbelgenootschap aan een vertaling van het Oude

Testament. In 2001 verscheen er al een vertaling van

het Nieuwe Testament, maar die is inmiddels bijna

uitverkocht. Bij het vertalen ontstaan soms discussies

over hoe je begrippen vertaalt die niet bestaan in

het Surinaams. Het Surinaams kent bijvoorbeeld

geen tarwe of graan. Uiteindelijk hebben we tarwe

en graan vertaald met ‘rijst’. Soms worden woorden

uit het Nederlands gebruikt, of wordt er gekozen om

het woord te omschrijven. Het is belangrijk dat zo

veel mogelijk Surinamers de woorden in de Bijbel

begrijpen.

Een zak rijst of een bijbel?

Een bijbel vertalen is kostbaar. Er is veel armoede

in Suriname. Mensen hebben moeite om rond te

komen. De vraag is letterlijk: ‘Koop ik een zak rijst of

koop ik een bijbel?’ Ook kerken kunnen amper het

hoofd boven het water houden, laat staan dat ze geld

hebben om bijbels te vertalen. We zijn daarom erg

dankbaar dat het Nederlands Bijbelgenootschap ons

vertaalwerk steunt. Zo kunnen we elke Surinamer een

bijbel in zijn of haar eigen taal geven.

Bekijk onze projecten in het buitenland op

www.bijbelgenootschap.nl/projecten.

‘Via het Sranantongo kan iedereen elkaar verstaan’

Joyce van de VeenDrs. Joyce van de Veen werkt

sinds 1996 bij het Neder-

lands Bijbelgenootschap. Ze

begeleidt de projecten die

het NBG in het buitenland

steunt, waaronder het ver-

taalproject in Suriname. De

vertaling in het Sranantongo

kan verschijnen dankzij de

steun van onder andere het

NBG.

Foto: Surinaams Bijbelgenootschap

Het vertaalteam werkt aan de vertaling van het Oude Testament

in het Sranantongo.

10 Ma a engel taigi den taki: ‘No frede! Bika mi

tyari wan bun nyunsu gi unu san o meki a heri

folku prisiri. 11 Tide a Ferlusuman gebore gi unu

na ini a foto fu David. Na En na a Mesias, na En na

Masra (...).’

10 De engel zei tegen hen: ‘Wees niet bang, want

ik kom jullie goed nieuws brengen, dat het hele

volk met grote vreugde zal vervullen: 11 vandaag is

in de stad van David jullie redder geboren. Hij is de

messias, de Heer (...).’

22

RUBRIEK

BIBLIOTHEEKSCHATTEN

Van de vlucht naar Egypte van Maria en Jozef met hun pasgeboren

kind Jezus zijn veel afbeeldingen. Het drietal vluchtte, want koning

Herodes had vernomen dat dé koning van de Joden geboren was.

Daarom wilde hij alle pasgeboren jongens ombrengen.

Op de meeste prenten zijn Jozef, Maria en Jezus afgebeeld met een

ezel. Jozef loopt naast het dier, terwijl Maria met Jezus op de ezel zit.

Soms lijkt het een plezierreisje met een glimlachende Maria en een

rustig lopende Jozef.

In de achttiende eeuw verschenen er verschillende uitgaven met

bijbelse prenten, vaak in groot formaat. Daarin werd de bijbelse

geschiedenis in beeld herverteld, met meestal een korte bijbeltekst

en een toelichting erop, vaak in rijmvorm.

De hier afgebeelde prent heeft zeker het karakter van een vlucht. De

tocht gaat voort door een troosteloos rotsgebied. Er spreekt onrust

uit de prent, zichtbaar in de donker- en lichtwerking die dreigend

aandoet.

In zijn uitgave van de bijbelse geschiedenissen rijmde de bekende

dichter Jan Luyken bij deze gebeurtenis de volgende regels:

Zo dra als ’t Zaad des lichts, op Aarden was gebooren,

Wouw ’t Ryk der Duisternis, d’opgaande Vonk versmooren;

Want Donkerheid en Glans, die hebben eeuw’ge stryd.

Een bijbelse prentenuitgave vasthouden en bekijken? Leden van het

Nederlands Bijbelgenootschap kunnen gratis een bezoek brengen

aan onze bibliotheek. Meld u aan via info@bijbelgenootschap.nl.

De vlucht naar Egypte

22

Anne Jaap van den BergDr. Anne Jaap van den

Berg werkt sinds 1999

als bibliothecaris bij het

Nederlands Bijbelgenoot-

schap. Hij is verantwoor-

delijk voor het beheer en

de inhoudelijke ontslui-

ting van de bibliotheek-

collectie. Daarnaast doet

hij wetenschappelijk

onderzoek en schrijft hij

boeken en artikelen.Uit: Taferelen der voornaamste geschiedenissen van het Oude en Nieuwe Testament, en

andere boeken […] met beschrijvingen uitgebreid, ’s Graavenhage 1728.

23

Samenleesbijbel            

ISBN: 978-90-8912-042-7

Lever deze bon in bij uw boekhandel of bestel het boek via

www.samenleesbijbel.nl/bestellen. Vermeld bij de bestelling

uw NBG-relatienummer. Informatie voor de boekhandelaar:

u kunt de ingeleverde bonnen (o.v.v. van uw IBAN) opsturen

naar: Royal Jongbloed, Antwoordnummer 1101, 8440 VB

Heerenveen.

Winnen

Speciaal voor leden van het NBG

Bijbelse Dagkalender 2016De Bijbelse Dagkalender (Boekencentrum) is een klassieker onder de bijbelse dagboeken. Het

verschijnt dit jaar voor de zeventigste keer! De Bijbelse Dagkalender 2016 volgt het bijbel-

leesrooster van het Nederlands Bijbelgenootschap. Achterin zijn gebeden opgenomen voor

dagelijkse en belangrijke momenten in het leven.

Wilt u kans maken op de Bijbelse Dagkalender 2016? Het Nederlands Bijbelgenootschap

geeft 15 dagkalenders weg! Vul uiterlijk 24 december 2015 uw gegevens in op

www.bijbelgenootschap.nl/dagkalender.

15X

SamenleesbijbelOntdek de nieuwe bijbel voor gezinnen: de Samen-

leesbijbel. Dit is de Bijbel in Gewone Taal, aangevuld

met 500 pagina’s extra materiaal voor kinderen van

8-12 jaar. Deze nieuwe gezinsbijbel staat vol met

weetjes, kaarten, spelletjes, gespreksvragen en lied-

jes. Zo komen bekende en lastige verhalen uit de

Bijbel dichtbij. De Samenleesbijbel werkt met open

vragen, zodat kinderen en ouders samen de rijkdom

van de Bijbel ontdekken en ervaren.

Kortingsactie

voor leden € 49,95

€ 10,- korting

€ 59,95

Kortingsactie

Een Bijbel zonder ark ISBN: 978-90-8912-089-2

Cadeautip! Deze uitgave

bevat veertig columns over

vertaalkwesties in de Bijbel

in Gewone Taal. Bijvoorbeeld: Waarom is

de ark nu een boot? Hoe kan de geest van

God in Genesis 1 veranderd zijn in een

hevige wind? De columns zijn geschreven door vertalers van het

Nederlands Bijbelgenootschap en andere experts. De illustraties

zijn gemaakt door Pieter Geenen, bekend van de strip ‘Anton

Dingeman’ in Trouw.

Bestel het boek via de webshop van Uitgeverij Royal Jongbloed:

www.uitgeversgroepjongbloed.com. Vul bij uw bestelling de actiecode NBG-bza in.

€ 12,50

Kortingsactie

Scheurkalender Bijbel in Gewone Taal 2016 ISBN: 978-94-6073-029-0

Geen dag zonder de Bijbel?

Met deze scheurkalender

lees je elke dag een bij-

beltekst uit de Bijbel in Gewone Taal. Laat

de dagelijkse teksten je raken, inspireren of

verleiden tot een glimlach. Christelijke en

nationale feest- en gedenkdagen worden ook

aangegeven. Een mooi cadeau voor de feestdagen!

Bestel de kalender via de webshop van Uitgeverij Royal

Jongbloed: www.uitgeversgroepjongbloed.com. Vul bij uw

bestelling de actiecode NBG-skl in.

€ 8,50

voor leden € 5,-

€ 3,50 korting

Deze kortingsacties zijn geldig tot en met 11 februari 2016.

UITGAVEN

voor leden € 10,-

€ 2,50 korting

24

debijbel.nl bestaat 1 jaar! Op 15 oktober 2014 ging de website ‘live’ en inmiddels hebben

meer dan 90.000 mensen een account op dé bijbelwebsite van Nederland gemaakt. Elke

week verwelkomen we honderden nieuwe gebruikers die debijbel.nl gebruiken om bijbel

te lezen of bijbelstudie te doen. Heeft u debijbel.nl al ontdekt?

Op debijbel.nl leest en vergelijkt u online De Nieuwe Bijbelvertaling, de Bijbel in Gewone Taal, de Herziene

Statenvertaling en zo’n 20 andere veel gebruikte vertalingen. U kunt bijbelverzen markeren, delen en notities

maken. Met debijbel.nl | volledig heeft u daarnaast toegang tot uitgebreide achtergrondinformatie, studie-

aantekeningen, kaarten, foto’s en filmpjes.

Meest getypte zoekwoorden

Populaire bijbelboeken

debijbel.nl:

•   10.000+ aantekeningen•   350+ kaarten, filmpjes,  

tekeningen en foto’s•   1.400+ bijbelonderwerpen  

en verdiepingsartikelen

Meest bekeken kaart

Ontdek debijbel.nl

De reis van Jozef en Maria naar Betlehem

LEDENVOORDEEL

Foto: Claudia Pauws

24

25

GEBRUIKT U DEBIJBEL.NL AL?

Steunt u het NBG jaarlijks met € 25,- of meer, maar heeft u nog geen account?

• Zoek uw relatienummer op (zie de meegestuurde brief bij Bijbel Dichtbij)

• Ga naar www.debijbel.nl• Klik op aanmelden met E-mail• Kies de optie wel NBG-lid, maar nog geen account• Activeer met uw relatienummer gratis debijbel.nl | volledig

het meest gelezen?

Welke achtergrondtopics worden

debijbel.nl is betrouwbaar 'debijbel.nl is een betrouwbare website, waar veel relevante informatie op staat. Als

predikant heb ik natuurlijk een kast vol theologische boeken, maar online informatie

is vaak sneller en makkelijker te vinden. Wanneer je zoekt op het internet, is het

belangrijk om te weten waar de informatie vandaan komt. debijbel.nl is gemaakt door

het Nederlands Bijbelgenootschap, daarom weet ik dat wat hier staat betrouwbaar is.

Voor mij is debijbel.nl een handige online encyclopedie, waar ik graag in grasduin!'

Elsbeth Gruteke (50) is predikant in de Jeruzalemkerk in Amsterdam en

presentator bij de EO op Radio 4 & 5 Wist u dat...

Bij een bijbelstudie de dwarsverwijzingen heel praktisch zijn? Verwante bijbelteksten verschijnen meteen in beeld.

Wist u dat...

Van de NBV en de Bijbel

in Gewone Taal ook een

audioversie op debijbel.nl

staat? Handig voor op reis!

Wist u dat...

U snel verzen kunt

terugvinden via de handige

markeerfunctie? Ook kunt u

eigen notities maken.

Wist u dat...

debijbel.nl het hoogste aantal bezoekers haalt op zondagmorgen tussen 9.00-10.00 uur?

•   10.000+ aantekeningen•   350+ kaarten, filmpjes,  

tekeningen en foto’s•   1.400+ bijbelonderwerpen  

en verdiepingsartikelen

Meest gelezen bijbelvertalingen

Meest bekeken afbeelding

De tempel van Salomo

De Nieuwe Bijbelvertaling

NBG-vertaling 1951

Bijbel in Gewone Taal

Herziene Statenvertaling

Statenvertaling (1977)

Groot Nieuws Bijbel

LEDENVOORDEEL

25

26

Soms krijgen we de vraag: ‘Hoe kan het Nederlands Bijbelgenootschap zo veel mooie nieuwe projecten starten?

Zoals het kinderblad Alef en de Samenleesbijbel?’ Vol trots kunnen we dan zeggen: ‘Dankzij meer dan 140.000

leden en donateurs!’ Leden zoals Harry Tacken, Rene Hozewol en meneer en mevrouw Paans. U leest waarom zij

het werk van het Nederlands Bijbelgenootschap steunen. En we zetten alle mogelijkheden om bij te dragen aan

het NBG op een rij. Welke mogelijkheid past bij u?

‘Ik vind het belangrijk om het werk van het Nederlands

Bijbelgenootschap te steunen. Daardoor kan het NBG steeds

op een verrassende en eigentijdse wijze de Bijbel onder de

aandacht brengen bij verschillende generaties. Mijn jongste

leest de Kijkbijbel. En met de Samenleesbijbel is er nu ook een

geschikte Bijbel voor mijn oudste zoon. Daardoor krijgen ze

allebei de mogelijkheid om een bijbel op hun niveau te lezen.

Dankzij de bijbels van het NBG, zie ik dat de Bijbel bij hen tot

leven komt.’

Ik geef elke maand een vast bedrag aan het NBG

WIJ STEUNEN HET NEDERLANDS BIJBELGENOOTSCHAP!

‘Het NBG vertaalt en verspreidt bijbels, in Nederland en we-

reldwijd. Soms beseffen mensen niet hoe belangrijk dit is. Hoe

zouden we kennis kunnen nemen van Gods woord als we

geen bijbel hadden in onze eigen taal? Omdat de Bijbel zo’n

dierbaar boek is voor ons hebben we het NBG als goed doel

opgenomen in ons testament.’

Foto

: NBG

/Joyc

e va

n de

Vee

n

Sela Yewhenou uit Benin leest uit de Bijbel in haar eigen taal.

Harry Tacken (54)

Foto

: NBG

/San

dra

Have

rman

Harry (tweede van links) met zijn zoontje Thomas volgen de workshop over de Samenleesbijbel tijdens het NBG-Bijbelfestival.

Foto

: NBG

/San

dra

Have

rman

Meneer en mevrouw Paans

DOORGEVEN

Wij hebben het NBG opgenomen in ons testament

27

‘In zesduizend talen is nog geen complete bijbel beschikbaar.

Je kunt over de hele wereld vertellen dat God er is, maar

zonder een bijbel in je eigen moedertaal wordt geloven in

God lastiger. Ik heb een bedrag gegeven aan het Nederlands

Bijbelgenootschap om bijbels in Cuba te verspreiden. Cuba

is lang een communistisch land geweest. Als Cuba zich nu

openstelt om bijbels te ontvangen, moet je die kans grijpen.’

WIJ STEUNEN HET NEDERLANDS BIJBELGENOOTSCHAP!

Foto

: UBS

/Dag

Sm

emo

Kinderen uit Cuba lezen in hun eerste kinderbijbel.

Rene Hozewol (34)

Foto

: Pet

ra B

rand

s

Mogelijkheden om het NBG te steunen

Word lid: vanaf € 25,- per jaar maakt u

nieuwe vertalingen en de verspreiding

van bijbels mogelijk. U krijgt toegang tot

debijbel.nl en kunt gebruikmaken van

diverse ledenvoordelen, onder andere

korting op bijbeluitgaven.

Doneer aan een specifiek project: u kunt

een specifiek project steunen met een

eenmalige of structurele gift, bijvoorbeeld

voor Cuba.

Laat een schenkingsacte opstellen: wilt

u het Nederlands Bijbelgenootschap vijf

jaar of langer jaarlijks steunen? Dan kan

een periodieke schenking een fiscaal

aantrekkelijke optie voor u zijn.

Neem het Nederlands Bijbelgenootschap

op in uw testament: zo levert u een

belangrijke bijdrage aan de voortzetting van

het bijbelwerk.

1

2

3

4

GEEF VOOR DE BIJBEL

26.883KINDEREN KUNNEN IN

LATIJNS-AMERIKA NAARDE ZONDAGSSCHOOL

18.000GEVLUCHTE KINDEREN INOEKRAÏNE KREGEN EEN

KINDERBIJBEL

91.000GEBRUIKERS VAN ONZEWEBSITE: DEBIJBEL.NL

500.000 BIJBELS VERSPREID IN CUBA

Ik geef voor het project in Cuba

DEZE DOELEN HEBBEN WE AL BEREIKT!

Meer informatie:

www.bijbelgenootschap.nl/steunen

28

RUBRIEK

Alef is hét nieuwe bijbelmagazine voor kinderen van 7-12 jaar.

Elk nummer staat boordevol puzzels, weetjes, spannende

bijbelverhalen, quizzen en meer. Zo komt de Bijbel dichterbij!

Wat weet jij van het kerstverhaal uit de Bijbel? Maak deze puzzel en ontdek het. Wil je even spieken, of het verhaal nalezen? Kijk dan in Lucas 2:1-21. Als je

alle woorden ingevuld hebt, vind je van boven naar beneden een bijzonder woord. Op bladzijde 10 van het kerstnummer van Alef (‘Alef neemt je mee … naar het kerstfeest’) lees je daar meer over!

VOL VERWACHTING

alef is een uitgave van het

Ga naar www.bijbelgenootschap.nl/alef vraag GRATIS het kerstnummer aan!

10 XALEF €15,-

het bijbelblad voor kinderen

alef is een uitgave van het

CADEAUTIP!

tien keer

per jaar post

voor je kind

om te doen

2. Wie waren volgens Lucas de eerste mensen die Jezus vonden?

3. Waar legde Maria Jezus in?

4. Jezus was gewikkeld in een …?

5. Welke dieren komen in de Bijbel voor in het kerstverhaal?

6. In welke plaats werd Jezus geboren?

met je (klein)kind

‘Wat ik het leukst vind in Alef is het bijbelverhaal en natuurlijk puzzelen!’ Micah, 10 jaar

1. Nazaret

2. herders

3. voerbak4. doek

5. schapen

6. Betlehem

Oplossing: advent

voor kinderen van 7-12 jaar

Laagdrempelige

kennismaking

met de Bijbel

WORDABONNEE!

1. Vanuit welke plaats gingen Jozef en Maria op reis vlak voordat Jezus geboren werd?

NBG Adv Alef BijbelDichtbij FEESTMAAND helepag_def.indd 1 18-11-15 14:55