Bijbel dichtbij, De Bijbel wijst mij de weg
24
BIJBEL DICHTBIJ Ledenmagazine juni 2015 - nr. 2 DE BIJBEL WIJST MIJ DE WEG Bijbelteksten geven Anniek Sturm richting in haar leven. Verdieping REIZEN IN DE BIJBEL Project wereldwijd 40.000 KINDER- BIJBELS VOOR OEKRAÏNE Bijbel voor elke generatie BIJBELUITDAGING: OP TREKTOCHT DOOR DE BIJBEL
Transcript of Bijbel dichtbij, De Bijbel wijst mij de weg
BIJBEL DICHTBIJLedenmagazine juni 2015 - nr. 2
DE BIJBEL WIJST MIJ DE WEGBijbelteksten geven Anniek Sturm richting in haar leven.
Verdieping REIZEN IN DE BIJBEL
Project wereldwijd 40.000 KINDER-BIJBELS VOOR OEKRAÏNE
Bijbel voor elke generatieBIJBELUITDAGING: OP TREKTOCHT DOOR DE BIJBEL
2
Afgelopen maand was ik in Zuid-Korea, waar de tweejaarlijkse
uitgeefconferentie van de United Bible Societies plaatsvond. Bijna
tweehonderd collega’s van overal ter wereld waren hier bij elkaar om
ideeën uit te wisselen over het uitgeven van de Bijbel, in boekvorm
of digitaal. Het Nederlands Bijbelgenootschap presenteerde dit jaar
de website debijbel.nl, waarvoor veel belangstelling was van buiten-
landse collega’s.
Onderweg naar Zuid-Korea realiseerde ik me hoe anders reizen
tegenwoordig is dan in de bijbelse tijd. Je stapt vrijdagavond in het
vliegtuig, en staat zaterdagmiddag in Seoul. In de oudheid reisde je
te voet, te paard of per kameel door ruig gebied, vol wilde beesten
en struikrovers. Het was allerminst zeker of je veilig terug zou keren.
En reizen duurde meestal lang, of je nu te voet of per schip ging.
Dankzij de moderne reisfaciliteiten kan ook de Bijbel sneller en goed-
koper zijn weg door de wereld vinden. Wij bezochten in Zuid-Korea
ook een bijbeldrukkerij. Met die drukkerij helpt het Koreaans Bijbel-
genootschap andere bijbelgenootschappen aan goede en betaalbare
bijbels. Ook sommige buitenlandse vertalingen die door het Neder-
lands Bijbelgenootschap gefinancierd zijn, worden gedrukt in Korea.
Het is inspirerend om te zien hoe meer dan 8500 kilometer van huis,
mensen met dezelfde inzet en passie werken aan dezelfde missie als
wij: de Bijbel dichtbij brengen, wereldwijd.
Kijk voor meer nieuws op www.bijbelgenootschap.nl.
Kom naar het Bijbelfestival op 24 oktober 2015! Op 24 oktober 2015 komt de Bijbel tot leven! Het Nederlands Bijbel-
genootschap organiseert het Bijbelfestival, een feestelijk evenement
speciaal voor kinderen en hun (groot)ouders. Met onder andere
optredens van Elly & Rikkert, zandtovenaar Gert van der Vijver en
diverse workshops voor zowel kinderen als hun ouders. Het is een
dag waar je samen, als gezin, ontdekt dat de Bijbel relevant is.
Het festival is gratis en vindt plaats in DeFabrique in Utrecht. Meer
info en aanmelden: vanaf eind augustus via
www.bijbelgenootschap.nl/bijbelfestival.
Nieuwe mogelijkheden op debijbel.nlDebijbel.nl blijft in ontwikkeling. Vanaf deze maand is het mogelijk
om bijbelteksten te delen via de e-mail of sociale media. Ook kunnen
gebruikers van debijbel.nl notities bij bijbelgedeelten maken en
belangrijke bijbelteksten markeren. En op speciaal verzoek van onze
leden hebben we dwarsverwijzigingen op debijbel.nl toegevoegd.
Met uw relatienummer kunt u gratis een account aanmaken en
gebruikmaken van alle functionaliteiten van debijbel.nl.
Lees het jaarverslag2014 was een feestelijk jaar: het Nederlands Bijbelgenootschap
vierde zijn tweehonderdjarig bestaan. Bijzondere momenten waren
het verschijnen van de Bijbel in Gewone Taal, het Bijbelfestival en
de publicatie van vertalingen in Togo en Burkina Faso. Bijgevoegd bij
deze Bijbel Dichtbij vindt u het verkorte jaarverslag van 2014, waarop
puntsgewijs de resultaten over 2014 zijn vermeld. We danken u van
harte voor uw bijdrage het afgelopen jaar! Bekijk het volledige online
jaarverslag op: www.bijbelgenootschap.nl/jaarverslag
Rieuwerd Buitenwerf
Algemeen directeur
COLUMN
Onderweg
NIEUWS
3
INHOUD
Colofon Bijbel Dichtbij is het ledenmagazine van het Nederlands Bijbelgenootschap. Het verschijnt vier keer per jaar. hoofdredactie Alie Toonstra redactieraad Jessica de Haan, Sandra Haverman, Janneke van der Veer, Esther Wolswinkel met bijdragen van Anne Jaap van den Berg, Martine van Blaaderen, Jaap van Dorp, Frans van Houwelingen, Lourens de Vries fotografie Sandra Haverman, tenzij anders vermeld coverfoto Stefan Witte eindredactie Janneke van der Veer, Jolanda Hamers (Hamerschrift) vormgeving bldsprk communicatievormgevers druk De Groot Drukkerij
Al tweehonderd jaar brengt het Nederlands Bijbelgenootschap de Bijbel dichtbij in binnen- en buitenland. Dat doen wij door de Bijbel te vertalen, de Bijbel beschikbaar te stellen, uitleg en achtergronden over de Bijbel te geven en mensen de relevantie van de Bijbel te laten ervaren. Ons werk wordt mogelijk gemaakt door de steun van ruim 140.000 leden en donateurs. post Postbus 620, 2003 RP Haarlem t 023 - 514 61 46 e [email protected] i www.bijbelgenootschap.nl facebook www.facebook.com/Bijbelgenootschap twitter NBG_Bijbel bank betalingen NL 74 SNSB 0266 3808 08 BV Lid van de United Bible Societies
02 Column
03Inhoud
10#Durf te vragen
12Bijbel Open
17Bijzondere bijbeltekst
18Buitenlands vertaalproject
20Uitgaven
22Bibliotheekschatten
23Ledenvoordeel
24Bijbel in beeld
Veel mensen pakken binnenkort hun koffers voor een
welverdiende vakantie. Maar reizen in de tijd van de
Bijbel diende vaak een ander doel. Of je veilig thuis-
kwam was allerminst zeker. Oudtestamenticus Jaap
van Dorp bespreekt vijf soorten reizen uit de Bijbel.
Sinds juli 2014 zijn er in Oekraïne ruim 1,2 miljoen
mensen gevlucht uit het zuidoosten, onder wie
240.000 kinderen. Het Oekraïens Bijbelgenootschap
kwam meteen in actie en stelde kinderbijbels beschik-
baar om uit te delen aan gevluchte kinderen.
Ik laat me in mijn keuzes leiden door God, die me
vaak via bijbelteksten een richting wijst’, vertelt
bijbellezer Anniek Sturm (38). Ze vertelt in deze Bijbel
Dichtbij haar persoonlijke verhaal.
Reizen in de BijbelVerdieping
Kinderbijbels voor gevluchte kinderenBijbelgebruik wereldwijd
De Bijbel wijst mij de wegDe Bijbel...
Bijbeluitdaging: Op trektocht door de BijbelBijbel voor elke generatie
04
11
08
14‘Het lezen van de volledige Bijbel is een pelgrimage
en onderweg praat je met elkaar.’ Predikant Jochem
Stuiver (45) gaat met driehonderd lezers op reis door
de Bijbel. Studente Juliëtte Stolze (19) doet mee. ‘De
complete Bijbel lezen verbreedt mijn beeld.’
Reizen in de BijbelHet is zomer! Veel mensen pakken binnenkort hun
koffers voor een welverdiende vakantie. Of het nu
Zeeland, de Franse zuidkust of een verre bestem-
ming als Indonesië is, we gaan er graag tussenuit.
Reizen in de tijd van de Bijbel gebeurde vaak met
een ander doel. Mensen gingen op pad voor hun
werk als handelaar of koerier, of voor een pel-
grimage naar een heilige plaats. Of ze veilig thuis-
kwamen was allerminst zeker, want de weg was vol
gevaren. Oudtestamenticus Jaap van Dorp bespreekt
vijf soorten reizen uit de Bijbel.
ONTDEKKEN
Illustratie: Colourbox
5
In Genesis 11:31 wordt verteld dat Abram en Sarai uit Ur, de stad
van de Chaldeeën (Ur in Zuid-Babylonië), vertrekken om naar
Kanaän te gaan. Zij nemen een oude handelsroute waarop
karavanen van Mesopotamië naar Egypte trekken. Die weg loopt
vanaf Ur in het zuiden van Mesopotamië richting het noordwesten.
Abram en Sarai volgen lange tijd het stroomgebied van de rivier de
Eufraat. Het reizen langs water maakt het voor reizigers met een
klein gezelschap mogelijk om sommige delen van de reis ook per
boot af te leggen. De noordelijkste stad op de route van Abram en
zijn familie is Charan (Haran). Vanaf daar gaan Abram en Sarai over
de handelsroute in zuidelijke richting naar Kanaän.
KaravanenHandelslieden trokken bij voorkeur niet alleen, maar in karavanen
over de grote doorgangswegen in het Oude Nabije Oosten. In een
grote groep die van de ene halteplaats naar de andere trok, was je
beter beschermd tegen rovers. Uit oude teksten uit Mesopotamië
en Klein-Azië weten we dat er in een karavaan zo’n tweehonderd
ezels meeliepen, zwaar bepakt met dure handelswaar. Daarom
werd een karavaan vaak begeleid door gewapende veiligheids-
agenten, en diende men bij voorkeur een vaste route te volgen.
VERDIEPING
De reis van Abram Genesis 11:27-12:9
Het landschap waar Abram door reisde op weg naar Kanaän. Foto: Archief NBG
6
VERDIEPING
In het boek Ester wordt verteld hoe Haman, een hoge ambtenaar aan het Perzische hof,
een plan maakt om de Joden in het grote Perzische Rijk te vermoorden (Ester 3). Haman
laat het lot bepalen op welke dag de moord zal plaatsvinden. Hij stuurt aan alle satrapen
in het Perzische rijk een kleitablet waarin staat op welke dag de Joden gedood moeten
worden. Speciale koeriers brengen deze ‘brieven’ via de rijkswegen naar alle provincies van
het Perzische rijk.
De Perzische postHet Perzische Rijk strekte zich
uit van India tot Ethiopië. Om de
kleitabletten van de Perzische
koning zo efficiënt mogelijk in alle delen van het land te laten bezorgen,
was een speciale koeriersdienst opgezet. De Griekse geschiedschrijver
Herodotus schrijft daarover: ‘Er bestaat op de hele wereld niets wat sneller is
dan deze boden (…) Voor elke dag reizen staat een paard en een man klaar
(…) De eerste ijlbode geeft zijn opdracht aan de tweede over, de tweede aan
de derde en zo dan verder van hand tot hand…’ Op die manier deed een
kleitablet er ongeveer drie maanden over om vanuit het uiterste oosten het
uiterste westen van het Perzische Rijk te bereiken.
De brieven van Haman Ester 3
In Handelingen 8:26-40 wordt verteld dat de apostel Filippus een belangrijk ambtenaar uit
Ethiopië doopt. Dat gebeurt op een regionale weg die van Jeruzalem naar Gaza loopt. De
Ethiopische ambtenaar heeft zojuist als pelgrim een bezoek afgelegd aan de stad
Jeruzalem. Net als rijke Romeinse burgers reisde hij in een open reiswagen. Gaza was
in de klassieke oudheid een knooppunt van belangrijke wegen. Vanuit Gaza liep een
hoofdweg langs de kust van de Middellandse Zee richting Egypte. Daarvandaan volgde de
Ethiopiër de Nijl naar het zuiden om terug te keren naar zijn land.
Pelgrimages De Bijbel noemt drie grote pelgrimsfeesten. In het voorjaar werd het Feest van het Onge-
desemde Brood gevierd. Dat feest was verbonden met Pesach. Zeven weken na Pesach
was er het Wekenfeest. In het najaar volgde het Loofhuttenfeest.
Voor de viering van de pelgrimsfeesten trok men naar de tempel in Jeruzalem. Daar had Herodes de Grote vanaf 19 voor Christus een
enorm tempelcomplex gebouwd. Tijdens de pelgrimsfeesten was Jeruzalem een stad vol pelgrims uit alle delen van de wereld. Wie
geen geld had voor een hotel of herberg, sliep in een tent buiten de stad.
Doop langs de weg Handelingen 8:26-40
Doop van de Ethiopische man door Filippus. Illustratie: Kees de Kort/Kijkbijbel
De brief van Haman stond op een kleitablet.
Foto: Wikimedia Commons
7
In Lucas 10 vertelt Jezus de gelijkenis van de barmhartige
Samaritaan. Een man die van Jeruzalem naar Jericho reist,
wordt onderweg door rovers overvallen. Als ze hem alle
spullen hebben afgepakt, laten de rovers hem halfdood
liggen langs de kant van de weg. Een Samaritaan die op reis
is, ontfermt zich over de man en laat hem in een halteplaats
voor reizigers verzorgen.
Gevaren onderwegReizigers waren in de tijd van de Bijbel hun leven niet
zeker op de lokale wegen in Kanaän. Ze liepen gevaar door
gebrek aan water, slechte weersomstandigheden en moeilijk
begaanbare wegen. Ook moesten ze uitkijken voor struik-
rovers en roofdieren. De weg van Jeruzalem naar Jericho
was beslist geen weg die je alleen moest afleggen. De 25
kilometer lange voetweg voerde door een rotswoestijn en
de route was soms steil. Door zijn gelijkenis in die barre
omstandigheden te situeren, maakt Jezus direct duidelijk dat
de situatie van de gewonde reiziger hopeloos is en dat hulp
hard nodig is.
De barmhartige Samaritaan Lucas 10
VERDIEPING
Een van de bekendste reizen in de Bijbel is de uittocht van de
Israëlieten uit Egypte met de daaropvolgende tocht door de
woestijn naar het beloofde land. Een gedetailleerde route-
beschrijving van deze reis is te vinden in Numeri 33. Tussen
het beginpunt, Rameses in Egypte, en het eindpunt, de
Jordaan bij de stad Jericho, worden veertig halteplaatsen
genoemd. Bijna de helft van die plaatsen kan niet met zeker-
heid worden geïdentificeerd.
De koninklijke hoofdwegHet is allerminst vanzelfsprekend dat de Israëlieten deze
route kozen, van de Nijldelta via het zuiden door de Sinai-
woestijn naar Kanaän. De weg die van Egypte naar Kanaän loopt, langs de kust van de Middellandse
Zee, is namelijk veel korter. Nu de Israëlieten door de Sinai
reizen, moeten ze door het gebied van de Edomieten en de
Amorieten. De Israëlieten stellen hun voor dat ze door hun
gebied trekken over de zogenoemde ‘koninklijke hoofdweg’
(Numeri 20:17, 21:22). Daarmee is een bekende karavaanroute
bedoeld, waar handelaren allerlei exotische goederen
uit Zuid-Arabië en India landinwaarts vervoerden.
De Exodus Numeri 33
Jaap van DorpDr. Jaap van Dorp werkt sinds
1991 als oudtestamenticus bij
het Nederlands Bijbelgenoot-
schap. Hij werkte mee aan de
revisie van de Groot Nieuws
Bijbel en aan De Nieuwe
Bijbelvertaling. Vanaf 2006
werkte hij mee aan de Bijbel
in Gewone Taal.
Een sfinx in Egypte (Gizeh). Foto: Archief NBG
Prent barmhartige Samaritaan in de Mortierbijbel.
Foto: Archief NBG
Kaarten zijn afkomstig uit de
Groot Nieuws Bijbel met aantekeningen (1996).
8
DOORGEVEN
1
Toen Vera afgelopen zomer na een lange vakantie
terugkwam in haar woonplaats Kharkiv, ontdekte ze
dat haar stad was veranderd in een toevluchtsoord
voor vluchtelingen, afkomstig uit het door geweld
verscheurde Donbas-gebied in Oekraïne. Vera: ‘Op het
centraal station en het Vrijheidsplein zag ik overal hon-
gerige mensen. Het was een intens verdrietig gezicht.
De radeloosheid in hun ogen raakte me diep. Ik moest
iets doen!’
Vera sloot zich aan bij de lokale hulpacties die waren
opgezet. Het begon met een dagje soep, dekens en
bijbels uitdelen. Vera: ‘De toestroom stopte niet, maar
nam juist toe. Elke dag arriveerden er weer nieuwe
uitgeputte mensen op ons station. Soms met baby’s
op hun arm, of met stinkende wonden. Wat moest ik
doen? De mensen vertellen dat het mij koud laat en
dat ik andere dingen te doen heb? Het werd najaar,
winter, lente – en al die tijd zette Vera zich in voor de
dagelijkse zorg van de grote groep vluchtelingen in
haar stad.
Boek van hoop‘Ik gaf mensen een bord soep en voor ik het wist
raakten we in gesprek over God.’ Vera deelde onder
andere evangelie-boekjes uit en vroeg mensen mee
voor een bijbelstudie. ‘De meesten grepen dat met
beide handen aan. De mensen hadden zo extreem
veel ellende meegemaakt, dat God gewoon de enige
Alles aan de kant zetten om Oekraïense vluchtelingen te voorzien van eten, kleding en
bijbels. De studente Vera Bagina (28) uit het Oekraïense Kharkiv deed het. ‘Ik zou een
dagje meehelpen; het werden maanden.’
40.000 KINDERBIJBELS VOOR OEKRAÏNE
1, 3, 4. Kinderen lezen in hun
nieuwe bijbel.
2. Vera Bagina
Foto’s: Oekraïens
Bijbelgenootschap
Sinds juli 2014 zijn er in Oekraïne ruim 1,2 miljoen mensen gevlucht uit het
zuidoosten, onder wie 240.000 kinderen. In de regio van Kharkiv worden rond
de 200.000 tot 300.000 vluchtelingen opgevangen.
9
3
was om op terug te vallen. De Bijbel is voor mij het
boek van hoop. Ik ben daarom zo blij dat ik de Bijbel
heb kunnen uitdelen aan honderden wanhopige
mensen.’
Kinderen vertellen over GodHet Oekraïens Bijbelgenootschap kwam meteen in
actie en stelde kinderbijbels beschikbaar. Vera: ‘Kin-
deren hebben het helemaal zwaar te verduren. Veel
van hen hebben last van slapeloosheid of krijgen een
angstaanval bij een schel geluid of als er een vliegtuig
overkomt. Ze staan tegelijkertijd open voor onze vrien-
delijkheid. We geven ze sokken, of een pannenkoek.
Vaak gaat het hen niet eens zozeer om de pannen-
koek, maar meer nog om de liefde en aandacht die
ze dan krijgen. We vertellen de kinderen over God
en delen mooie, geïllustreerde kinderbijbels uit. De
verhalen uit de Bijbel geven deze kinderen troost en
hoop. Omdat er lang niet genoeg kinderbijbels zijn,
zet de United Bible Societies zich in om 40.000 extra
kinderbijbels bij te drukken en gratis te verspreiden.
Inmiddels neemt de stroom van vluchtelingen af.
Vera: ‘De mensen veranderen. Waar ze eerst zochten
naar Gods nabijheid, zijn ze nu vooral boos. Waarom
moeten wij door zoveel afschuwelijk lijden heen is de
vraag die ik steeds opnieuw hoor. De pijn is groot.’ Het
valt de studente steeds zwaarder om de verhalen te
horen. Toch wil ze nog niet weg en ze ervaart daarin
Gods leiding. Vera: ‘Als christenen kunnen we hoop
brengen: die boodschap moet gehoord worden.’
BIJBELGEBRUIK WERELDWIJD
2 4
BEDANKT VOOR UW HULP!
Het Oekraïens Bijbelgenootschap verspreidt dit jaar 40.000 kinderbijbels: 20.000 Russische en 20.000 Oekraïense. Als NBG
zijn we een van de bijbelgenootschappen die daar dankzij haar leden financieel aan bijdraagt. U bent NBG-lid, dus hartelijk
dank daarvoor! Wilt u meer doen en een extra gift overmaken? Met € 20,- geeft u vier kinderbijbels. Maak uw bijdrage over
op rekeningnummer NL74 SNSB 0266 3808 08 o.v.v. Oekraïne of betaal met iDeal op www.bijbelgenootschap.nl/gift.
40.000bijbels nodig
10
#DURFTEVRAGEN
land raadpleegden toeristen de reisgids van de Griekse
aardrijkskundige, Pausanias. Na een verblijf op de
eilanden Delos en Rhodos voer men naar Klein-Azië
voor een bezoek aan Efeze, Smyrna en Troje. Vervol-
gens ondernam men de lange zeereis naar Alexandrië
in Egypte. Daar ging men over de Nijl verder naar het
zuiden en bezocht men de piramiden en de konings-
graven in Gizeh, Memphis, Luxor en Philae.
Als de broers van Jozef terugkomen van een bezoek
aan Egypte, vinden ze het geld dat ze voor het koren
hebben betaald, weer terug in de zakken met graan
(Genesis 42:27). Ze verblijven op dat moment in een
‘nachtverblijf’ (NBG-vertaling 1951) of een ‘herberg’
(Statenvertaling). Waar sliepen de broers van Jozef
toen eigenlijk precies?
Het Hebreeuwse woord malon betekent: ‘plaats waar
men de nacht doorbrengt’. Uit de oude vertalingen
blijkt dat men daarbij vroeger dacht aan een onder-
komen met een waard of een beheerder. Het is echter
waarschijnlijker dat de broers van Jozef hebben over-
nacht in een eenvoudige accommodatie langs de kant
van de weg. Meestal was er in de open lucht een stuk
grond ommuurd met losse stenen, met een doorgang
naar de binnenplaats. De reiziger kon daar met zijn
lastdieren en zijn spullen overnachten, veilig tegen
rovers en wilde dieren. Voor alleen een overnachting
hoefde men in principe niet te betalen. In het modern
Hebreeuws is malon het woord voor hotel.
Heeft u een vraag over een tekst in de Bijbel?
Stuur uw vraag onder vermelding van ‘Bijbel
Dichtbij’ naar [email protected], en wie
weet ziet u uw vraag met antwoord hier terug in de
rubriek #durftevragen.
Op vakanties ontdekken we graag nieuwe bestem-
mingen en culturen. Was dit in de tijd van de Bijbel
ook al zo? En wat waren dan populaire bestemmingen
om naartoe te gaan?
Alleen rijke Romeinse burgers konden zich in de
oudheid een vakantie veroorloven. Daar trokken ze
veel geld en tijd voor uit: soms duurde zo’n vakan-
tie wel een paar jaar. Ze maakten dan een reis in
gezelschap van één of twee vrienden en een paar
slaven. Over land reisde men in wagens met houten
wielen; de tochten overzee legde men af met een
zeilschip. De reis had meestal een standaard verloop:
vanaf Rome via Napels naar Brindisi. Daar nam men
de boot naar Griekenland en bezocht men steden als
Korinte, Sparta, Olympia, Athene, Delfi en Thebe. Voor
informatie over de bezienswaardigheden in Grieken-
#DURF TE VRAGEN
Jaap van DorpDr. Jaap van Dorp werkt sinds
1991 als oudtestamenticus bij
het Nederlands Bijbelgenoot-
schap. Hij werkte mee aan de
revisie van de Groot Nieuws
Bijbel en aan De Nieuwe
Bijbelvertaling. Vanaf 2006
werkte hij mee aan de Bijbel
in Gewone Taal. In Bijbel
Dichtbij geeft hij antwoord op
vragen van bijbellezers.
Papyrus-fragment geïllustreerd met boten varend over de Nijl.
Foto: Dreamstime/Kevin Wheatly
RUBRIEK
De volgende stap in mijn leven is vaak een verrassing: wat
nu? Ik laat me in mijn keuzes leiden door God, die me vaak
via bijbelteksten een richting wijst. Al betekent het dat we
onze tent moeten opbreken en verder moeten reizen. Waar
je ook bent op je weg: Jezus is de weg. Je bent al op je
bestemming.
Elke twee weken leer ik een bijbeltekst uit mijn hoofd. Ik
merk dat God via zo’n tekst tot me spreekt. In die weken
krijgt de tekst een bijzondere betekenis.
Dit voorjaar reisde ik naar Thailand. De tekst van die week
kwam uit Psalm 86:11: ‘Wijs mij uw weg, Heer, laat mij
wandelen op het pad van uw waarheid, vervul mijn hart met
ontzag voor uw naam.’ In Thailand zong een meisje een lied
voor ons in het Thais. De melodie herkende ik: ‘Ik heb je lief
met de liefde van de Heer want ik zie in jou de grootheid
van zijn naam.’ Ik heb het lied naar haar terug gezongen, in
het Nederlands.
Handelingen 1 is voor mij een belangrijk bijbelgedeelte.
Zoals Jezus zijn discipelen aanspoort Gods getuige te zijn,
willen wij als gezin dat ook zijn: dichtbij, maar soms ook tot
de uiteinden van de aarde.
Anniek Sturm (38), voedingsconsulente, getrouwd, moeder
van vier kinderen.
De Bijbel DE BIJBEL ...
WIJST MIJDE WEG
11
Foto: Stefan Witte
12
BIJBEL OPEN
‘GENIET VAN HET LEVEN ZOLANG JE NOG JONG BENT!’ Prediker 11:9a
13
BIJBEL OPEN
Denise (rechts) zit in groep
8 van de Ichthusschool in
Almere. Zij kreeg dit voor-
jaar de Bijbel in Gewone
Taal voor jou, een editie
van de Bijbel in Gewone
Taal speciaal voor kinderen
uit de bovenbouw. De
school maakte in samen-
werking met uitgeverij
Royal Jongbloed haar eigen
unieke cover. Denise kreeg
het eerste exemplaar. Ze
is heel blij met haar bijbel:
‘Ik ga er vanavond meteen
in lezen!’
Wilt u een unieke cover,
van bijvoorbeeld de Bijbel
in Gewone Taal? Via
www.ontwerpjebijbel.nl
kunt u uw eigen cover
ontwerpen voor
een bijbeluitgave.
RUBRIEKDOORGEVEN
14
15
BIJBEL VOOR ELKE GENERATIE
Wat heb je met de Bijbel? Jochem: Vroeger vond ik bijbellezen niet echt span-
nend. Ik ben geïnteresseerd in geschiedenis, dus de
verhalen vond ik wel leuk. En de cultuur van de Bijbel:
farao’s en zo, dat vond ik als kind al geweldig. Ik vind
de Bijbel nu een boeiend boek, waar je steeds weer
andere dingen in kunt ontdekken. Ik raak er niet zo
snel in uitgelezen.
Juliëtte: Ik ben christelijk opgevoed. Ik ken natuurlijk de
bekende verhalen van de ark van Noach en Mozes in
het biezen mandje en zo. Die hoorde je op school of
las je in de kinderbijbel. Ook in de kerk hoor je over
de Bijbel.
Waarom de Bijbeluitdaging?Jochem: Toen de Bijbel in Gewone Taal uitkwam,
dacht ik: het lijkt me leuk om die met meer mensen te
gaan lezen. Zo kwam ik op het idee van de Bijbeluit-
daging.
Juliëtte: Ik wilde sowieso een keer de hele Bijbel lezen.
Dat leek me gewoon interessant. Maar ja, daar kom je
dan niet toe. Toen kwam dit op mijn pad en dacht ik:
ik ga de uitdaging aan.
Wat is de Bijbeluitdaging?Jochem: De Bijbeluitdaging is een soort langeafstands-
wandeling. We maken allemaal een pelgrimage. Ieder-
een loopt in zijn eigen tempo. We hopen in december
allemaal bij Openbaring uitgekomen te zijn. Onderweg
kun je met elkaar praten over wat je gelezen hebt.
Dat kan op Facebook, maar er zijn ook mensen die in
leesgroepen bij elkaar komen.
Wat voor effect heeft het lezen van de Bijbel op jou?Juliëtte: Ik lees nu andere bijbelgedeelten dan ik uit
mezelf gedaan zou hebben. Ik heb nu bijvoorbeeld
Leviticus en Numeri gelezen. Ik lees daar dingen waar-
door ik anders naar het geloof ga kijken. God is heel
anders dan ik had gedacht. Hij geeft regels waarvan
ik denk: hoe kan God dat nou willen? Eigenlijk geloof
ik niet in zo’n God. Maar ik ben nog niet zo ver in de
Bijbel. Misschien verandert het als ik in het Nieuwe
Testament kom.
Jochem: Door de Bijbel in Gewone Taal komen moei-
lijke passages heel hard binnen. Moslims worden op
hun heilige boek aangevallen, maar christenen moeten
er ook wel goed over nadenken: hoe ga ik om met
moeilijke teksten uit de Bijbel en wat kan ik ermee?
Zelf zie ik de Bijbel als een soort partituur: daarin
staan de noten, maar je moet zelf de muziek maken.
En God zit meer in die muziek dan in de noten.
Hoe kun je de uitdaging volhouden?Jochem: Elke week wordt er bij de Bijbeluitdaging ›
Bijbeluitdaging: Op trektocht door de BijbelPredikant Jochem Stuiver en gemeentelid Juliëtte Stolze vertellen over hun bijbeluitdaging
Juliëtte Stolze (19)Juliëtte Stolze studeert tand-
heelkunde in Amsterdam. Ze
is lid van de gemeente waar
Jochem predikant is en doet
mee aan de Bijbeluitdaging.
‘Het lezen van de hele Bijbel is een pelgrimage en onderweg praat je met elkaar.’ Predikant
Jochem Stuiver (45) gaat met driehonderd lezers op reis door de Bijbel. Studente Juliëtte
Stolze (19) doet mee. ‘De complete Bijbel lezen verbreedt mijn beeld.’
God is heel anders dan ik had gedacht
16
BIJBEL VOOR ELKE GENERATIE
een stukje geschreven over het bijbelgedeelte dat je
de komende week gaat lezen: hoe kun je daarnaar
kijken? Dat kan helpen. Maar ik wil dat niet te veel
invullen. Het is een pelgrimage. Dan weet je van
tevoren niet waar je terechtkomt. Mensen moeten zelf
op avontuur gaan in de Bijbel.
Juliëtte: Ik lees ook andere boeken en die lees ik zo
uit. Bij de Bijbel is dat lastig. Dat komt niet door de
taal. De Bijbel in Gewone Taal is wat taal betreft heel
toegankelijk. Maar de inhoud blijft soms best moeilijk.
Jochem: Als je naar Rome loopt of naar Santiago,
dan moet je ook door de bergen heen en door saaie
industriegebieden. Het is niet de hele tijd halleluja
en een mooi bloemenveld. De Bijbel is net als het
menselijk leven. Het is niet alleen maar leuk. Je komt
ook moeilijke stukken tegen.
Juliëtte: Ik wil het lezen wel volhouden. Als ik voor mij-
zelf een doel heb gesteld, wil ik het ook halen. Ik wil
voor mezelf duidelijk hebben of mijn geloof veranderd
is door het lezen van de Bijbel en hoe dan. ■
BijbeluitdagingPredikant Jochem Stuiver heeft de Bijbeluit-
daging in Maarssen opgezet. De uitdaging
is om in één jaar de hele Bijbel te lezen. De
organisatoren zijn uitgegaan van veertig weken
(plus twaalf weken vakantie). Dat betekent dat
mensen in die veertig weken gemiddeld zeven
tot tien bladzijden per dag moeten lezen om
aan het eind van 2015 klaar te zijn.
Er doen meer dan driehonderd mensen aan
deze Bijbeluitdaging mee, christenen uit allerlei
kerken, maar ook anderen. Veel deelnemers
stimuleren elkaar via Facebook, Twitter, of
e-mail. Er ontstaan spontaan leesgroepen, en
af en toe worden er ook grotere bijeenkomsten
georganiseerd.
Meer weten over de Bijbeluitdaging?
Kijk op www.ontmoetingskerkmaarssen.nl.
Jochem Stuiver (45)Jochem Stuiver is sinds
2011 predikant van de
Protestantse Kerk in
Maarssen. Hij is het brein
achter de Bijbeluitdaging.
17
Henk Jan Stevens (27)Henk Jan is getrouwd. Hij
heeft in mei 2015 zijn master
Methodology & Statistics
afgerond. Hij leest wekelijks in
de Bijbel.
Toen we hoorden dat mijn vader (toen 50 jaar) niet lang meer te
leven zou hebben, probeerden we als gezin vaak bewust tijd met
elkaar door te brengen. Zo besloten we op een mooie voorjaars-
dag spontaan buiten te schilderen. Dit is het doek dat mijn vader
maakte.
In mei 2011 werd duidelijk dat mijn vader niet meer zou genezen
van melanoomkanker, in december 2012 is hij overleden. Op zijn
rouwkaart stond de bijbeltekst: ‘(…) aan de dagen van mijn bestaan
ontbrak er niet één.’ Hieruit spreekt de rust die hij steeds meer voelde
en uitstraalde naarmate hij zieker werd. Mijn vader had verdriet om
ons achter te moeten laten, maar hij leerde zijn leven toe te
vertrouwen aan God.
Op het doek zie je de zee, op de horizon een eiland, en daarvoor een
zeilboot. Mijn vader was een fanatiek zeiler. Tijdens zijn zeiltochten
ervoer hij vrijheid, het gevoel dat hij alle tijd had. Uit wat hij
schilderde spreekt verlangen naar dat ‘zeilgevoel’. Hij verlangde
ernaar om met Jezus op de boot te zitten. Zo zag hij de hemel voor
zich: zeilen met God.
Als ik het doek nu zie, voel ik, naast gemis, blijdschap om wie mijn
vader was. Hij is een voorbeeld voor me en herinnert me aan wat
belangrijk is in mijn leven. Hij kreeg van God het vertrouwen om niet
aan alles vast te houden, maar ruimte te maken.
Psalm 139:16 (De Nieuwe Bijbelvertaling)
(…) aan de dagen van mijn bestaan ontbrak er niet één.
17
BIJZONDERE BIJBELTEKST
foto van schilderij: Rien Linthout
18
DOORGEVEN
WERELDWIJDE VERTAALUITDAGINGEN
Hoe vertaal je het woord ‘lelies’ als mensen deze bloemen niet kennen? Verliest de Bijbel zijn betekenis als je woorden uit de Bijbel vertaalt naar een andere taal en cultuur? Lourens de Vries, hoogleraar Bijbelvertalen en vertaaladviseur van het Indonesisch Bijbelgenootschap, begeleidt vertaalprojecten in West-Papoea (Nieuw-Guinea). Aan de hand van zijn ervaringen laat hij zien voor welke uitdagingen vertalers zich wereldwijd gesteld zien.
Een vak apartBijbelvertalen is een vak apart. Waar wij in Nederland
al een rijke geschiedenis hebben van honderden jaren
bijbelvertalen, begon bijbelvertalen in het binnenland
van West-Papoea pas sinds de Tweede Wereldoorlog.
Wij hebben inmiddels veel verschillende vertalingen
die we naast elkaar kunnen leggen, maar in Papoea
niet. Daarom begeleid ik vertalers in West-Papoea en
help ze met vertaaldilemma’s, die vaak universeel zijn.
Ik breng mijn vertaalervaring in, bespreek vertaaluit-
dagingen en zoek naar creatieve bijbelse oplossingen.
Drie uitdagingenEen belangrijke uitdaging voor bijbelvertalers is dat
niet alle bijbelse begrippen in elke taal te vangen zijn.
Dit kun je oplossen door bijvoorbeeld een algemener
begrip te gebruiken, een woord te lenen uit een
andere taal of een begrip weer te geven met een
begrip dat erop lijkt. Zo hebben sommige Papoea-talen
geen woord voor ‘scheppen’. Vertalers kiezen dan een
algemener woord, zoals ‘maken’ (‘God maakte de
hemel en de aarde’). En in tientallen talen van
West-Papoea hebben ze maar telwoorden tot in de
twintig. Als je dan Numeri wilt vertalen, is dat een hele
uitdaging. hoe we dit hebben opgelost, leest u in het
kader. Een andere uitdaging is dat er grote verschillen
zijn in de manier waarop taal wordt gebruikt: groeten,
grappen, verhalen … elke taal drukt ze uit op een
eigen manier. In West-Papoea gebruiken de mensen
als aanspreekvorm bijvoorbeeld familietermen uit de
Lourens de VriesProf. dr. Lourens de Vries is
sinds 1997 NBG-hoogleraar
Bijbelvertalen aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam.
Hij was vertaalconsulent bij
de United Bible Societies van
1996 tot 2011. Sinds 2011
is hij ook vertaaladviseur
voor bijbelvertaalprojecten in
West-Papoea, in een
samenwerkingsverband
tussen het Nederlands Bijbel-
genootschap en het Indo-
nesisch Bijbelgenootschap.
Lourens de Vries, hoogleraar Bijbelvertalen en
vertaaladviseur van het Indonesisch Bijbel-
genootschap deelt zijn ervaringen over
vertaalprojecten in West-Papoea. Vertaler Henokh Bagauen en Lourens de Vries, Timika Papua
19
BUITENLANDS VERTAALPROJECT
sfeer van verwantschap (‘vader’, ‘moeder’ of ‘oom’).
De laatste uitdaging is dat in verschillende culturen
andere waarden en normen gelden. Daar moet je in
de vertaling rekening mee houden. Begrippen rond
slavernij liggen gevoelig in Amerika. In Nederland zijn
begrippen die de rol van de man en vrouw duiden
weer een aandachtspunt. Zo is in Genesis het woord
‘helper’ (NBV), waarmee verwezen wordt naar de
vrouw, een veelbesproken tekst. In West-Papoea
moeten vertalers voorzichtig zijn met seksueel getinte
begrippen of teksten die gaan over plassen of zich
ontlasten. Deze moeten zó vertaald worden, dat ze
gepast zijn in de cultuur en de tekst door de lokale
bevolking geaccepteerd wordt. Anders lezen mensen
bijbelboeken als Ezechiël en Hooglied waarschijnlijk
niet.
Vertalen als verrijkingWat ik vertalers altijd meegeef, is dat de bijbelschrij-
vers zelf vaak en graag gebruik maken van de Griekse
vertaling van de Hebreeuwse Bijbel. Veel aanhalingen
van het Oude Testament in het Nieuwe Testament zijn
bijvoorbeeld aanhalingen uit de Griekse vertaling. De
Bijbel is een heilig boek, maar niet gebonden aan één
taal. Dit inzicht kan een vertaler ruimte geven. Je kunt
het vertaalproces ook beschouwen als een verrijking.
De Bijbel reist van het ene volk naar het andere. Van
de ene vertaling naar de andere vertaling. Mensen
eigenen zich de teksten toe, waardoor de Bijbel
dichtbij komt. Het wonder van de menswording van
God herhaalt zich als het ware in de vertalingen. De
Bijbel krijgt een rijkere betekenis doordat verschillende
volken er woorden aan geven. Het beeld van God
wordt completer.
Bekijk een video over het Kimyal bijbelvertaalproject
in West-Papoea waar Lourens de Vries adviseur was
via www.bijbelgenootschap.nl/west-papoea.
De Bijbel reist van het ene volk naar het andere
Vertaaldilemma in West-Papoea: getallenDe Bijbel staat boordevol getallen. Er is zelfs een bijbelboek dat zo vol staat met volkstellingen, dat het
‘getallen’ is gaan heten: Numeri, naar het Latijnse woord voor getallen. In verschillende afgelegen delen
van het eiland Nieuw-Guinea telt men echter niet verder dan tot in de twintig. Mensen tellen er met hulp
van hun lichaamsdelen. Zo is de linkerhand nummer 1, de ringvinger 2, de middelvinger 3, de schouder
10 enzovoort. Omdat veel mensen vroeger betrekkelijk geïsoleerd leefden, was er geen behoefte aan
grotere getallen. Bij de grootste transacties lagen de bedragen niet hoger dan 30 schelpen. In zuidelijk
Irian Jaya betaalde men voor de twee grootste uitgaven uit een (mannen)leven minder dan 30 schelpen:
een varken kostte rond de 20 schelpen, terwijl de bruidsprijs rond de 25 schelpen lag.
Hoe kun je zo’n vertaaldilemma oplossen? Omdat een bijbelvertaling zo’n 40 à 50 jaar mee moet gaan,
houden we rekening met de onafwendbare culturele veranderingen die meekomen met de integratie
van Papoea bevolkingsgroepen in nationale samenlevingen. Uit ervaring hebben we geleerd dat juist tel-
woorden tot de eerste woordsoorten behoren die minderheidstalen lenen van de dominante cultuurtalen.
Daarom adviseer ik bijbelvertalers om Indonesische leenwoorden te gebruiken voor grotere getallen.
Moni bijbelvertaalteam en Lourens de Vries, Timika Papua
ongeveer
4.500.000inwoners
Meer dan
300 verschillende talen die
gesproken worden.
13 vertalingen in
West-Papoea van
een complete Bijbel.
20
UITGAVEN
SAMENLEESBIJBEL BRENGT BIJBEL DICHTBIJ NIEUWE GENERATIE
Veel ouders en grootouders, binnen en buiten de kerk, willen graag bijbellezen met kinderen, maar weten niet welke verhalen geschikt zijn, en hoe ze daar met kinderen op een goede manier over kunnen praten. Om in die behoefte te voorzien, heeft het Nederlands Bijbelgenootschap de Samenleesbijbel bedacht en gemaakt, in samenwerking met JOP, Jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland en uitgeverij Royal Jongbloed. Deze uitgave helpt kinderen de rijkdom van de Bijbel te ontdekken en te ervaren.
SamenleesbijbelDe Samenleesbijbel is een unieke bijbeluitgave voor kinderen van
8-12 jaar. Hij bevat de complete tekst van de Bijbel in Gewone Taal
met ruim 500 pagina’s extra materiaal. In de Samenleesbijbel gaan
kinderen in drie verschillende routes door de Bijbel heen. Deze routes
lopen op in moeilijkheidsgraad. Elke route bestaat uit stappen die
bij elkaar horen. Door deze clusters van verhalen leren kinderen echt
wie Jozef is, of Jezus. Maar ze leren ook wat voor soorten psalmen
er bestaan. De routes in de Samenleesbijbel gaan niet alleen langs
bekende verhalen, maar ook langs passages uit onbekendere bijbel-
boeken.
Zelf nadenkenTheologe Lydia van der Meer, NBG-projectleider van de Samenlees-
bijbel: ‘Ouders zoeken naar manieren om de periode tussen de kin-
derbijbel en het “gewone bijbellezen” te overbruggen. Bij het maken
van de Samenleesbijbel hebben we ons laten inspireren door de
inzichten uit de kindertheologie, een stroming uit de godsdienstpeda-
gogiek. Volgens de kindertheologie is het belangrijk in gesprek te zijn
met kinderen. Kinderen leren door vragen te stellen, daar samen over
na te denken en dan zelf antwoorden te formuleren. De Samenlees-
bijbel geeft dus geen kant-en-klare antwoorden, maar stimuleert het
zelf nadenken van kinderen en het geloofsgesprek in het gezin.’
‘We leren de kinderen dat het leven een avontuur is! We hopen dat ze tijdens hun levensreis ontdekken dat God het belangrijkste is in hun leven. De Samenleesbijbel helpt hen daarbij. Door alle puzzels, opdrachten en vragen komen de verhalen uit de Bijbel dichtbij. Ik hoop dat ze weten dat God er altijd voor hen wil zijn.’ Judith Peters (zie foto, getrouwd met Jafeth en
moeder van Seth, Abel en Job).
Samen op reismet Mozes
21
UITGAVEN
Samenleesbijbel:• de complete Bijbel in Gewone Taal
• 3 routes op verschillende niveaus
• meer dan 1.500 gespreksvragen
• meer dan 1.000 illustraties:
tekeningen, cartoons, foto’s en
landkaarten
• honderden ‘weetjes’ bij de Bijbel
• honderden doe-opdrachten, puzzels
en spellen
• 40 nieuwe liedjes (inclusief cd)
• 32 themapagina’s
• omvang ca. 2.200 blz. | formaat 16x24 cm
• ISBN: 987-90-8912-042-7 | € 59,95
Ledenvoordeel: € 49,95
MaatwerkLydia: ‘We hebben rekening gehouden met de ver-
schillende leerstijlen en manieren om kinderen aan te
spreken. Het ene kind vindt het leuk en makkelijk om
te praten over een verhaal, terwijl het andere kind de
betekenis van het verhaal juist beter ontdekt met een
spel, tekening of proefje. Door het bijbelverhaal op
verschillende manieren aan te bieden en te belichten,
is er voor ieder kind iets te leren en te beleven. Dat
maakt de Samenleesbijbel dus geschikt voor het hele
gezin! We hopen dat kinderen én volwassenen met
plezier samen ervaren dat de verhalen uit de Bijbel
heel dichtbij komen.’
Voorproefje?De Samenleesbijbel is vanaf medio september
verkrijgbaar. U kunt nu al kennismaken met deze
nieuwe bijbel. Bekijk de voorpublicatie op
www.samenleesbijbel.nl of ga naar de boekhandel
en neem een voorpublicatie mee.
Net verschenen Speciaal bij dit nummer
Van Gogh Bijbel (De Nieuwe Bijbelvertaling), gelimiteerde oplage!
Het 125ste sterfjaar van de
beroemde Nederlandse
kunstschilder Vincent van Gogh
(1853-1890) wordt dit jaar in
binnen- en buitenland uitgebreid
herdacht. Het rijke oeuvre van
Van Gogh bevat ook een aantal
bijbels geïnspireerde werken. De
Van Gogh Bijbel bevat de NBV
(huisbijbel-editie), aangevuld met
achttien schilderijen van Van
Gogh en een artikel over zijn omgang met de Bijbel. De Van
Gogh Bijbel is uitgebracht in een beperkte oplage.
€ 49.95 ISBN: 978-90-6539-403-3
De Grote BijbelatlasDe verhalen uit de Bijbel zijn
niet los te zien van de landen
en de omstandigheden waarin
ze zich afspelen. Met mooie
kaarten, tekeningen en foto’s
uit het Heilige Land belicht
De Grote Bijbelatlas bekende
bijbelverhalen als de uittocht
uit Egypte, de verovering van
Kanaän en Paulus’ zendings-
reizen. Ook geeft de atlas achtergrondinformatie over de
leefomstandigheden, de historische gebeurtenissen en de
politieke ontwikkelingen.
€ 34.95 ISBN: 978-90-8897-023-8
Deze uitgaven zijn verkrijgbaar via www.bijbelgenootschap.nl/
bijbelshop, www.bijbelingewonetaal.nl, de (christelijke)
boekhandels en de uitgevers.
22
RUBRIEK
22
BIBLIOTHEEKSCHATTEN
In (oude) bijbels zijn vaak ter verduidelijking kaarten opgenomen,
meestal zes, waaronder ook de kaart van de reis van Paulus die in
Handelingen beschreven is.
U ziet hier een detail van deze kaart. Het laatste deel van Paulus’
reizen is met een streep aangegeven. Zijn boottocht voer eerst langs
Kreta, vervolgens kwam Malta in zicht. Daar liep het schip op de klip-
pen. Op het strand aangespoeld werd Paulus door een slang gebeten,
maar hij schudde die van zich af. Het beest viel in een vuur en Paulus
mankeerde niets. Na drie maanden ging hij met zijn gezelschap ver-
der via Syracuse naar Rome, waar hij het evangelie predikte.
Rondom deze kaart, die rond 1590 gemaakt is door de graveur
Johannes van Deutecom, staan tekeningen van de kunstenaar Karel
van Mander. Hij maakte tekeningen van fragmenten uit Paulus’ leven.
Op het eerste plaatje is bijvoorbeeld de steniging van Stefanus te
zien; daarnaast zien we de bekering: Saulus wordt Paulus. Het plaatje
linksonder toont onder meer Paulus’ optreden in Athene, op de
afbeelding daarnaast neemt Paulus afscheid van Malta.
Deze kaart is ingebonden in een zeer fraaie doopsgezinde bijbel uit
1598, aanwezig in de bibliotheek van het Nederlands Bijbelgenoot-
schap. Plus-leden (leden die jaarlijks € 60,- of meer betalen) kunnen
gratis de bibliotheek bezoeken.
Meld u aan via [email protected].
Bekijk de hele kaart op www.bijbelgenootschap.nl/bibliotheekschat.
De reizen van Paulus
22
Anne Jaap van den BergDr. Anne Jaap van den
Berg werkt sinds 1999
als bibliothecaris bij het
Nederlands Bijbelgenoot-
schap. Hij is verantwoor-
delijk voor het beheer en
de inhoudelijke ontslui-
ting van de bibliotheek-
collectie. Daarnaast doet
hij wetenschappelijk
onderzoek en schrijft hij
boeken en artikelen.
23
LEDENVOORDEEL
Speciaal voor leden van het NBG
Maak kans op de nieuwe BEAM-cover De NBV-Jongerenbijbel is al jaren een
groot succes. De uitgave helpt jongeren
om de Bijbel beter te begrijpen en toe
te passen in het dagelijks leven. Naast
De Nieuwe Bijbelvertaling bevat deze
bijbel extra kanttekeningen, inleidingen,
themapagina’s en illustraties. Extra
bijzonder is dat de omslagen van de
NBV-Jongerenbijbel verwisselbaar zijn.
Onlangs verscheen een nieuwe
omslag, gemaakt in samenwerking met het EO-jongerenmerk BEAM.
Uw (klein)kind verrassen met een nieuwe cover van de Jongerenbijbel? Aan
de leden van het Nederlands Bijbelgenootschap mogen we tien BEAM-
omslagen weggeven. Wilt u kans maken op zo’n omslag? Vul uiterlijk 31
juli 2015 uw gegevens in op www.bijbelgenootschap.nl/jongerenbijbel.
Win de verjaardagskalender van Marijke ten Cate
Illustratrice Marijke
ten Cate schilderde de
warme en kleurrijke
illustraties voor de
Prentenbijbel. Naar
haar paginagrote en
gedetailleerde prenten
blijf je kijken. Niet alleen peuters en kleuters, maar ook
volwassenen. Deze verjaardagskalender bevat de mooiste
platen uit de Prentenbijbel. Auteur Corien Oranje heeft bij
elke maand een passend gedichtje geschreven. Hangt
deze verjaardagskalender binnenkort bij u aan de muur?
Doe dan mee met onze win-actie. Vul uiterlijk 31 juli
2015 uw gegevens in op www.bijbelgenootschap.nl/
verjaardagskalender.
Als lid van het Nederlands Bijbelgenootschap ontvangt u
€ 5,- korting op De Bijbel in de Lage Landen.
€ 44,95 (i.p.v. € 49,95) ISBN: 978-90-8525-039-5
Lever deze bon in bij uw boekhandel of bestel het boek zonder
verzendkosten via de webshop van Uitgeverij Royal Jongbloed:
www.royaljongbloed.nl/bijbeldichtbij. Vul bij uw bestelling de actiecode
BLL-BD in. Geldig van 10 juni t/m 9 september 2015. Niet geldig in
combinatie met andere aanbiedingen of kortingen. Maximaal één exem-
plaar met korting per persoon.
Informatie voor de boekhandelaar: u kunt de ingeleverde bon opsturen
naar: Royal Jongbloed, Antwoordnummer 1101, 8440 VB Heerenveen
De Bijbel in de Lage LandenDe Bijbel in de Lage Landen is een repre-
sentatief naslagwerk over elf eeuwen van
bijbelvertaal en -productie in Nederland,
België en Luxemburg. Bijzonder is dat niet de
Statenvertaling van 1637 als startpunt wordt
genomen, maar dat het boek begint bij de
middeleeuwen. De gebonden uitgave heeft
980 bladzijden en circa honderd illustraties.
Kortingsactie voor leden
Kortingsactie voor leden
Allemaal mannenToegankelijk en inspirerend portretteren vier
theologen (onder wie Nico ter Linden) twintig
mooie, wispelturige, machtige of wijze
mannen. In Allemaal mannen komen onder
meer aan bod: Simson, Petrus, Pontius
Pilatus en Job. Bij het boek hoort een cd
waarop bekende Nederlandse acteurs
fragmenten over deze bijbelse mannen voor-
lezen uit De Nieuwe Bijbelvertaling.
Als lid van het Nederlands Bijbelgenootschap ontvangt u
€ 6,- korting op Allemaal mannen.
€ 9,95 (i.p.v. € 15,95) ISBN: 978-90-8912-086-1
Lever deze bon in bij uw boekhandel of bestel het boek zonder
verzendkosten via de webshop van uitgeverij Royal Jongbloed:
www.royaljongbloed.nl/allemaalmannen. Vul bij uw bestelling de actie-
code AM-DB in. Geldig van 10 juni t/m 9 september 2015. Niet geldig
in combinatie met andere aanbiedingen of kortingen. Maximaal één
exemplaar met korting per persoon.
Informatie voor de boekhandelaar: u kunt de ingeleverde bon opsturen
naar: Royal Jongbloed, Antwoordnummer 1101, 8440 VB Heerenveen ✂
✂
10X8X
VOOR GEZINNENBijbelfestival
Voor wie: kinderen en hun (groot)ouders
Wanneer: 24 oktober 2015 (10.00-16.00 uur)
Waar: DeFabrique - Utrecht MEER INFORMATIE: www.bijbelgenootschap.nl/bijbelfestival
Elly & Rikkert Zandtovenaar Gert van der Vijver
24 oktober 2015
SAVE THEDATE
Veel leuke workshops rondom de Bijbel
GRATISENTREE
Theatergroep Aluin
aanmelden vanaf eind augustus
