BevrijdingstheologieLeerhuis Jona

Praktisch

Data

5-7/2 Bijbelweekend Zijn met Jozef

10/3 (eco)feminisme

6/5 politiek/materialistisch

13-16/5 Bijbelvierdaagse

9/6 psychologisch

Maarten Devos - Leerhuis Jona - Motief vzw

3

Verloop avond

1. Rondje:Bevrijdingstheologie?2. Tekst: Het volk wil een koning 1Sam

83. Uitleg grondopties

bevrijdingstheologie4. Actualisatie tekst5. Evaluatie (kort)

Rondje

Wat vind jij van een politieke interpretatie van de schriften?

Mag je vanuit religieusstandpunt aan politiekdoen?

Tekst

Het volk vraagt een koning: 1Sam 8Context:

- overgang rechters/koningen- Saul als laatste richter, eerste hofprofeet- Jozua – Richteren – 1&2 Samuel – 1&2 Koningen = 1 geheelverhaal

- zowel anti- als pro-monarchistische teksten in de boeken Samuel- het exodusverhaal zindert mee

Vragen• Drie rollen. Welke?

Versta je hun standpunten?• Centrale figuur? Wie spreekt met wie?• Tegen wie richt Samuël eigenlijk zijn kritiek?• Waarin bestaat volgens de tekst de taak van de

koning?• Welke ‘rechten’ zal de koning doen gelden?

Beoordeel en actualiseer.• In welke korte zit van Samuël zijn betoog samen?

Wat betekent dit zinnetje in het licht van Exodus?• Welk verband zie je tussen v8 en 17b? (Deut

17,16)• Waarom wil het volk een koning? Waarom wil het

zich onderwerpen aan slavernij?

Ernesto Cardenal

Uitgangspunten bevrijdingstheologie

1. De armen staan centraal, zij zijn de belofte op het koninkrijk van God.

2. Er is maar 1 richting en dat is de richting van een strijdvaardige JHWH, hij/zij laat de armen niet in de steek.

3. Het bevrijdende van de lezing ligt in het feit dat er een perspectiefwissel gebeurt bij het lezen van de teksten. Waar vroeger religie gebruikt werd om te onderdrukken, wordt het nu gebruikt om groepen te doen opstaan tegen onrecht(vaardigheid).

4. 2de Zuid-Amerikaanse bisschoppenconferentie in Medellin speelde cruciale rol (1968).

Enkele voorbeelden

• Uitgangspunten1) voorkeurkeuze voor de armen; 2) bewustmaking van institutioneel geweld; 3) blootleggen van zondige structuren; 4) orthopraxie. (doen!)

• Feministische, Afrikaanse, ecologische en interreligieuze theologieën van bevrijding. Hun overeenkomst is de overtuiging dat iedere vorm van knechting in tegenspraak is met Gods wil en daarom opgeheven moet worden.

Gustavo Gurierrez• Gustavo Gutiérrez

Medellín bracht een vitale beweging op gang. Zij liet zich inspireren door het werk van Gustavo Gutiérrez, een Peruaanse theoloog en dominicaan die in Medellín bisschoppelijk adviseur was geweest. In 1971 verscheen zijn boek Teologia de liberación. Het was dit boek dat de term ‘Theologie van Bevrijding’ introduceerde.

• Drie dimensies van bevrijdingLucas 4: 17-19. Drie dimensies van bevrijding. – politieke en sociale bevrijding door middel van aanpakken

van de wortels van armoede en onrechtvaardigheid. – emancipatie van de armen, onderdrukten en

gemarginaliseerden door het scheppen van mogelijkheden waardoor zij zich vrij en waardig kunnen ontplooien.

– bevrijding op persoonlijk niveau door de verlossing van egoïsme en zonde en het herstellen van de liefdesband met God en de medemens.

Enkele prominente figuren

Don Helder CamaraOscar RomeroLeonardo BoffCarlos Mesters (NL)Jung mo SungJan SobrinoErnesto CardenalEn de uitdager: Joseph Ratzinger!

Kritiek Ratzinger congregatie geloofsleer

februari 1983: een brief naar de Peruaanse bisschoppen Bevrijdingstheologie dwaalt op acht punten :

1) marxistische geschiedenisopvatting2) selectieve Bijbellezing met overdreven aandacht voor

armen3) visie op Heilige Geest als zijnde gescheiden van traditie en

ambt  4) klassenbepaalde theologie5) streven naar Rijk Gods door klassenstrijd, ook binnen de

Kerk6) wijziging van de Kerk in een partizanenbeweging7) veronachtzaming van de Zaligsprekingen 8) marxistische verdraaiing van het Evangelie.

Praktijk

1. Wat zijn goede koningen?2. Hoe kan je politiek en religie

verzoenen zonder in idolatrie of ‘ideologisme’ te vervallen?

3. Kan je dit zonder de klassentheorie van Marx wel lezen?

Evaluatie