3 maart 1878

Bevrijdingsdag Bulgarije

Vereniging Nederland - Bulgarije

Bulgarije 130 jaar zelfstandig, 100 jaar onafhankelijk.

Bulgarije viert in 2008 zowel de verzelfstandiging van het Ottomaanse Rijk als de onafhankelijkheid.

3 maart 1878 de vrede van San Stefano

Op 24 april 1877 las de Russische tsaar Alexandereen verklaring voor waarin hij de oorlog verklaardeaan het Ottomaanse Rijk om Bulgarije te bevrijden.Op 27 juni 1877 trok het Russische leger de Donauover en de Bulgaarse gebieden binnen. Het legerkreeg steun van Bulgaarse vrijwilligers. Volgenssommige bronnen meer dan 35.000 man.

De zwaarste gevechten gedurende de Russisch-Turkse oorlog vonden plaats in de buurt van Pleven,bij de Shipkapas en in de buurt van de dorpen Shipkaen Sheynovo. Vanwege fouten van het Russischecommando, duurde de operatie langer dan geplanden kon de oorlog niet voor de winter beëindigdworden. Bulgaren en Russen waren gedwongen doorte vechten en over het Balkangebergte heen tetrekken onder zeer zware winterse omstandigheden.Ondanks dat, werd het Ottomaanse leger verslagenen terug gedrongen tot vlak bij Istanboel.

De opmars van de Russische troepen werd echter totstaan gebracht door een interventie van de anderegrootmachten (Groot-Brittannië, Duitsland,Oostenrijk-Hongarije, Frankrijk en Italië).

Er werd een vredesverdrag getekend in het plaatsjeSan Stefano niet ver van Istanboel. Onder ditverdrag zou het bevrijde Bulgarije vrijwel allegebieden omvatten waar Bulgaren woonden. Dezevrede betekende het einde van een eeuwenlangestrijd tegen onderdrukkers waarbij duizendenmensen het leven hebben gelaten.

De vrede van San Stefano resulteerde echter in eenmogelijk machtig Bulgaars rijk dat bovendien loyaalzou zijn aan bevrijder Rusland. Onder druk van deandere grootmachten werd er op 13 juli 1878 inBerlijn een nieuw verdrag getekend.

Bij het verdrag van Berlijn werd Bulgarije in driestukken gedeeld waarvan slechts het noordelijk deelbevrijd werd van direct Ottomaans gezag. (Noord)Bulgarije werd een autonoom vorstendom onderprins Alexander van Battenberg. Het zuidelijk deelzou verder gaan onder de naam Oost-Roemelië, eenautonome provincie binnen het Ottomaanse Rijkmaar wel met een Bulgaarse gouverneur. Hetwestelijk deel, Macedonië bleef geheel onderOttomaans bestuur.

De vrede van San Stefano wordt beschouwd als hetfeitelijke herstel van de Bulgaarse staat. Daarom is 3maart de nationale feestdag van Bulgarije.

22 september 1908, volledige onafhankelijkheid.

De vrede van Berlijn was bepalend voor de politiekelijn die de Bulgaarse machtshebbers tot halverwegede twintigste eeuw zouden gaan volgen; het strevennaar hereniging van alle Bulgaarse gebieden. Allemiddelen werden ingezet; diplomatiekeinspanningen, georganiseerd verzet, een opstand enmaar liefst vijf oorlogen in zestig jaar tijd. De prijsdie betaald moest worden was hoog. Elke opstand ofoorlog werd gevolgd door massalevolksverhuizingen. Bulgaren ontvluchten hungeboortegrond om naar het vrije Bulgarije te komenen omgekeerd verlieten Turken en Griekennoodgedwongen Bulgaars gebied.

In de eerste jaren van de nieuwe Bulgaarse staatwerden er echter ook successen geboekt. De GroteNationale Assemblee riep Bulgarije uit tot eenconstitutionele monarchie met een liberale grondwet(naar Belgisch voorbeeld).

In september 1885 verenigde Alexander I vanBattenberg, zeer tegen de wens van de Europesegrootmachten, het vorstendom met Oost-Roemelië totfeitelijk één land. Deze stap leidde tot de Servisch-Bulgaarse oorlog. De Serven werden verpletterendverslagen. De vereniging van Bulgarije was een feit.Alleen Macedonië bleef deel uitmaken van hetOttomaanse Rijk.

Vrijkort hierop werd Alexander I van Battenberg

afgezet als vorst en opgevolgd door Ferdinand I vanSaksen-Coburg-Gotha. Onder zijn bewind en dat vande regeringen van de minister-presidenten StefanStambolov, Konstantin Stoilov en AlexanderMalinov, nam de economische welvaart van Bulgarijetoe. Er werden nieuwe wetten aangenomen enhandelsakkoorden gesloten om de internationalehandel op gang te brengen.

Tussen 1900 en 1911 nam het aantal mensen datwerkzaam was in de industrie met een factor vier toe.Grote steden zoals Sofia, Plovdiv, Veliko Tarnovo enShoumen werden gemoderniseerd en kregen steedsmeer een Europees karakter. Er werd eenspoorwegnet aangelegd dat alle grote steden metelkaar verbond.

De Bulgaren waren trots op hun munt, de lev, dieoveral in Europa als harde munt werd geaccepteerd.

Gesteund door deze economische voorspoed riepFerdinand I van Saksen-Coburg-Gotha op 22september 1908 de volledige onafhankelijkheid vanBulgarije uit. Een Bulgaarse staat met als staatshoofd-nu- tsaar Ferdinand I. Hiermee kwam een formeeleinde aan de schatplichtige status die Bulgarije totdan toe nog steeds had ten opzichte van de Sultan.

Het Koninkrijk Bulgarije was een feit.

Alexander Josef van Battenberg 1857 - 1893

Bronnen: * The Shortest History of Bulgaria, Nikolay Ovcharov* A short history of Modern Bulgaria, Michael Crampton* Essential history of Bulgaria in seven pages, Dr. Lyubomir Ivanov, Sofia, March 2007* Wikipedia (BG, EN en NL)

Deze informatiefolder is een uitgave van de Vereniging Nederland - Bulgarije.

Meer informatie over Bulgarije kunt u verkrijgen bij het secretariaat.

Vereniging Nederland-BulgarijeVan der Hoopstraat 47-2

1052 VB Amsterdam

www.beseda.nl

© beseda, maart 2008