Beschermingsdossier: Geknotte grensboom zogenaamd … · voorgesteld met een straal van 8 m (3 m...

Beschermingsdossier: Geknotte grensboom zogenaamd ‘Den Olifant’ – monument

Dossiernummer: 4.001/31005/128.1 Pagina 1 van 8

Beschermingsdossier: Geknotte grensboom zogenaamd ‘Den Olifant’, Brugge

(Assebroek), Paalbos, Ter Lo, Warande zonder nummer – monument

INHOUDELIJK DOSSIER:

A. BESCHRIJVEND GEDEELTE

De aanleiding van het beschermingsdossier is de voortzetting van beschermingen

uitgaande van het thematisch beschermingspakket van het meest waardevolle houtig

erfgoed in Vlaanderen (Agentschap Ruimte & Erfgoed, 2009).

a. Historisch overzicht

De locatie bevindt zich in de oostelijke stadsrand van Brugge. De grensboom maakt deel

uit van het Paalbos, een door vrij recente bebouwing ingesloten bos op de grens tussen

Assebroek en Sint-Kruis. Het bos is gesitueerd op een zandige bodem, bij uitbreiding te

beschouwen als een onregelmatige dekzandgordel tussen Brugge en Maldegem. In het

bos zijn enkele lokalen voor jeugdverenigingen opgetrokken. Meerdere speeltuigen zijn

verspreid opgesteld. Aansluitend zijn er ook enkele speelweiden. Aan de rand van het

Paalbos bevindt zich de ‘campus Paalbos’ van basisschool Jan Fevijn. Deze school is

ingeplant naast de oude hoevesite ‘Hangheryn’, aansluitend bij de graslanddepressie van

de Gemene Weide, thans ingericht als natuurgebied.

De geknotte grensboom zogenaamd ‘Den Olifant’ is de opvallendste van een vijftal

vormenrijke zomereiken in het Paalbos en de enige die vrij recent ook met een naam

bedacht is. Het Paalbos, met een oppervlakte van circa 5 ha, is een vrij recent bos,

ontstaan na 1850 en is eigendom van de Stad Brugge. Het wordt hoofdzakelijk als

speelbos benut. Doorheen het bos lopen talrijke onverharde paden, waarvan enkele

teruggaan op oude verbindingswegen.

De benaming ‘Paalbos’ refereert aan een bos gelegen aan de grenspalen tussen Sint-

Kruis en de voormalige parochie Sint-Katarina. De huidige straatnaam verwijst naar een

deel van de oude weg naar Sijsele met verloop vanaf de Veltemweg (de vroegere

Antwerpse Heerweg, cf. Maalse Steenweg en Veltemweg), langs de huidige

Boomkwekersstraat, het Paalbos zelf, tussen de Warande van Male en het domein

Rijkevelde naar de kerk van Sijsele (nu deels verharde bosweg in het verlengde van de

Lorreinendreef in Assebroek). In de 17de eeuw geraakte deze vermoedelijk vroeg-

historische weg gedeeltelijk in onbruik, maar werd de functie circa 1748 opnieuw

bevestigd. Dan wordt op de kruising van de Syselestrate of Holeweg met de

Looweideweg (die leidt naar de loweiden op Oedelem) een natuurstenen grenspaal

geplaatst om de grenzen van de vier parochies Sint-Kruis, Sint-Katarina, Assebroek en

Oedelem aan te duiden. Het is aannemelijk dat daarbij aanvullend ook gebruik gemaakt

werd van grensbomen. Op een kaart van 1775, met de eigendommen van de Brugse

kartuizers in Assebroek en Sint-Kruis, staat de weg aangeduid als "Sijseel Straete" en

vanaf de Vossensteert beschreven als "half en half verlaeten straete". Op de Poppkaart

(1842) is de weg gedegradeerd tot een doodlopende landweg. De geknotte grensboom

kan op historisch-cartografische bronnen alsook op de recente cartografische bronnen

niet als dusdanig geïdentificeerd worden.

Toch is het toponiem ‘Paallanden’ een ouder gegeven, verwijzend naar de gronden

waarlangs de zogenaamde ‘paalstenen’ of grenspalen zijn geplaatst. De Brugse

'Paallanden’ bevonden zich tussen de in 1297 aangelegde stadsvesten en de grenzen van

de stad Brugge met 'het Sijseelse'. Het grondgebied van de stad Brugge strekte zich

omstreeks 1300 dus verder uit dan de huidige stadswallen. De grenzen daarvan werden



afgebakend door grenspalen die periodiek werden nagezien door personen die aangesteld

werden door de Brugse schepenen en een afgevaardigde uit Sijsele.

Geknotte zomereiken komen ongelijkmatig verspreid over Vlaanderen voor. Anders dan

de meer algemene knotwilg blijkt het voorkomen van knoteiken gebonden aan regionale

tradities. De grootste concentraties knoteiken zijn te vinden in het Hageland en in de

Lage Kempen. Toch moet het knotten van eiken vroeger een veel ruimere verspreiding

hebben gekend. In Brugge is bijvoorbeeld de Tillegemstraat -althans het deel oostelijk

van de N-31 expresweg- nog langs beide zijden beplant met knoteiken. Een ander

voorbeeld, reeds beschermd als houtig erfgoed, is de Kerkdreef in Vichte, die nog bestaat

uit zeer oude knoteiken.

Het periodiek knotten gebeurde in functie van het gebruik als (gerief)hout (Burny, 2012).

Het periodieke knotbeheer was een traditionele beheersvorm waarbij het geoogste hout

gebruikt werd als brandhout en/of geriefhout. Ook het rijshout van knoteiken werd vaak

gebruikt voor het maken van mutsaarden voor de broodovens. Soms werden knoteiken

verpacht, al of niet samen met het aanpalende perceel, waarbij de pachter het kapgenot

en -eikelgenot had, maar ook de onderhoudsplicht. De eikels werden dan vaak verzameld

als aanvullend veevoeder.

De geknotte grensboom in het Paalbos heeft een bijzondere groeivorm als gevolg van

niet-natuurlijke oorzaken, namelijk door het niet herhalen van een knotbeurt. De drie

loten die na de laatste knotbeurt zwaar zijn uitgegroeid, verlenen een apart karakter aan

de boom. Omwille van de sterke horizontale uitbuiging van één (mogelijk uitgescheurde)

tak die tot in de jaren 1960 niet tot op de oorspronkelijke knot was teruggezet, werd als

het ware een ‘slurf’ gevormd, waardoor de boom lokaal benoemd werd als ‘Den Olifant’.

b. Beschrijving met inbegrip van erfgoedkenmerken en erfgoedelementen

De geknotte grensboom bevindt zich centraal in het Paalbos, langs een stelsel van

onverharde paden waarin een verbinding gemaakt wordt tussen de straat Warande en de

straat Paalbos – Ter Lo en tussen de Gemeneweideweg-Zuid en de Engelendalelaan. De

geknotte grensboom staat bij het hoekpunt van vier kadastrale percelen. Vermoedelijk

gaat het langwerpige perceel ten westen van de grensboom, bovendien licht verheven in

het terrein, terug op een oude parochiegrens.

Uit literatuurgegevens is bekend dat de parochiegrenzen ter hoogte van de oude wegen

rond de middeleeuwse Paallanden omstreeks 1748 opnieuw gemarkeerd werden met

behulp van paalstenen. Het is aannemelijk dat daarbij aanvullend ook gebruik gemaakt

werd van grensbomen. Op basis van de gekende gegevens uit de Inventaris Houtige

Beplantingen met Erfgoedwaarde blijkt dat er in Vlaanderen een 360-tal

markeringsbomen geregistreerd zijn. De meesten daarvan markeren als boom het

hoekpunt van een perceel. Slechts een 25-tal objecten markeren effectief een

administratieve grens zoals de twee opgaande eiken langs de Frans-Belgische grens in

Dranouter (ID: 130512) of de reeds beschermde knoteik in Parike (ID: 130196), die de

grens tussen de graafschappen Vlaanderen en Henegouwen, tot 1963 de grens tussen de

provincies Oost-Vlaanderen en Henegouwen (en tussen Vlaanderen en Wallonië) en nu

nog tussen de Brakelse deelgemeenten Parike en Everbeek markeert. De knoteik in

Assebroek behoort daarmee potentieel tot de voor Vlaanderen zeer zeldzame

voorbeelden van een boom of reeks van bomen, bewust aangeplant op een

administratieve grens.

De geknotte grensboom groeit bovendien in het ‘Paalbos’ terwijl in de nabije omgeving

ook het relevante toponiem ‘Paallanden’ als straatnaam bewaard is. Door het bos lopen

nog verschillende onverharde paden die de ruimtelijke context versterken. Deze paden

gaan terug op middeleeuwse of vroeg-historische wegen vertrekkend uit of uitgevend op

de Brugse Gentpoort en zijn gesitueerd op hoger gelegen zandige ruggen. De wegen



omzeilen daardoor een tweetal venige depressies, waaronder de graslandkern van de

Gemene Weiden.

Rekening houdend met de huidige stamomtrek van de grensboom, alsook van enkele

andere exemplaren in het Paalbos, wordt een leeftijd van 250 jaar of ouder niet

uitgesloten. De kans dat het om autochtoon genetisch materiaal gaat is daardoor

aanzienlijk. Autochtoon materiaal van Zomereik is in de traditionele landschappen die

behoren tot de zandstreek vrij zeldzaam. Op basis van de gekende gegevens uit de

Inventaris Houtige Beplantingen met Erfgoedwaarde blijkt dat de knoteik in Assebroek

tot de dikste individuele exemplaren van deze soort in West-Vlaanderen behoort. Enkel in

Vichte worden buiten bosverband en in een meer lemige context, enkele zwaardere

exemplaren voor deze provincie aangetroffen (ID: 131076). In deze reeds beschermde

bomenrij worden exemplaren gemeten tot 286 cm stamomtrek. In de meer lemige

provincies Oost-Vlaanderen, Brabant en Limburg worden meerdere dikkere knoteiken

aangetroffen, maar ook daar vaak buiten bosverband. De dikste geregistreerde en

bewaarde solitaire knoteik in Vlaanderen betreft een exemplaar in Alken (ID: 133177)

met een stamomtrek van 477 cm. De knoteik in Assebroek is het dikste geregistreerde

exemplaar in bosverband in West-Vlaanderen. Hiermee is het exemplaar zeldzaam en

uitzonderlijk omwille van zijn omvang, zeker gezien de groeiplaats in een eerder zandige

context. Bij dergelijke bodemcondities wordt immers een geringere diktegroei

geregistreerd ten opzichte van de meer vruchtbare lemige of zandlemige contexten.

Naast het markeren van een parochiegrens werd de boom ook periodiek geknot,

logischerwijze in functie van het gebruik als brand- en/of geriefhout. Eventueel werden

ook eikels geoogst voor aanvullende veevoedering. Na het stilvallen van het knotbeheer

kreeg de boom een bijzondere groeivorm. Eén (mogelijk uitgescheurde) niet tot op de

oorspronkelijke knot teruggezette tak met een sterke horizontale uitbuiging, gaf

aanleiding tot de lokale benoeming ‘Den Olifant’.

De knotboom heeft een stamomtrek van 273 cm op een hoogte van 150 cm. De totale

hoogte bedraagt circa 10 m, de knothoogte bevindt zich op circa 2,5 m hoogte. De

grootste diameter van de boomkruin is beperkt tot circa 6 m (2015).

c. Fysische toestand

De algemene conditie en vitaliteit van de knoteik is matig. De boom ondergaat

schaduwdruk van omgevende bosbomen. De boom is lange tijd niet meer geknot en

heeft drie zware loten op de stam, waarvan één tak sterk uitbuigt en als het ware een

‘slurf’ van een olifant vormt. In de kruin is een grote holte ontstaan, die gevuld is met

houtmolm. Voor de grensboom is een informatiebord geplaatst.

Bij de eigenaar (Stad Brugge) bestaat een duidelijk draagvlak voor het behoud, gezien

voor het Paalbos een afzonderlijk toegankelijkheidsreglement is uitgevaardigd ingevolge

een gemeenteraadsbeslissing van 31 mei 2005. Daarin is bepaald dat er in bomen mag

geklommen worden, evenwel zonder de bomen te beschadigen of getimmerde

constructies te maken. Er mag gebruik gemaakt worden van takken en dood hout, doch

er mag geen vuur gemaakt worden. Materiaal vreemd aan het bos, zoals sjorhout,

touwen of eender welk attribuut dat bij een activiteit gebruikt wordt, moet bij het

beëindigen van de activiteit meteen verwijderd worden en uit het bos weggehaald

worden.



B. EVALUEREND GEDEELTE

a. Evaluatie van de erfgoedwaarden

Wetenschappelijke waarde

De geknotte zomereik is zeldzaam omwille van zijn omvang, zeker gezien de groeiplaats

in een eerder zandige context. Het betreft het dikste geregistreerde exemplaar van een

knoteik in bosverband in West-Vlaanderen. De geknotte grensboom, met een

verwachtbare leeftijd tot 250 jaar of ouder, bestaat uit vrij zeldzaam autochtoon

genetisch materiaal van Zomereik.

Historische waarde

Uit literatuurgegevens is bekend dat de parochiegrenzen ter hoogte van de oude wegen

rond de middeleeuwse Paallanden omstreeks 1748 opnieuw gemarkeerd werden met

behulp van paalstenen. Het is aannemelijk dat daarbij aanvullend ook gebruik gemaakt

werd van grensbomen. De knoteik kan hierdoor beschouwd worden als een voor

Vlaanderen zeer zeldzaam voorbeeld van een prekadastrale grensmarkering, in dit geval

een administratieve grens tussen de parochie Sint-Kruis en de voormalige parochie Sint-

Katarina.

Esthetische waarde

De geknotte grensboom heeft een bijzondere groeivorm als gevolg van niet-natuurlijke

oorzaken, namelijk door het niet herhalen van een knotbeurt. De drie loten die na de

laatste knotbeurt zwaar zijn uitgegroeid, verlenen een apart karakter aan de boom.

Omwille van de sterke horizontale uitbuiging van één (mogelijk uitgescheurde) tak die tot

in de jaren 1960 niet tot op de oorspronkelijke knot was teruggezet, werd als het ware

een ‘slurf’ gevormd, waardoor de boom lokaal nog steeds benoemd wordt als ‘Den

Olifant’.

b. Motivering van het type bescherming

De geknotte grensboom wordt voorgesteld om als monument te worden beschermd

omdat deze voldoet aan de definitie van een monument volgens het erfgoeddecreet:

“een onroerend goed, werk van de mens of van de natuur of van beide samen, … van

algemeen belang wegens de erfgoedwaarde(n)”

c. Motivering van de afbakening

Er wordt voor de geknotte grensboom (Quercus robur) een cirkelvormige afbakening

voorgesteld met een straal van 8 m (3 m kruinstraal plus een zone in functie van het

wortelgestel van 5 m), bekend ten kadaster 21ste afdeling (Assebroek), sectie A,

perceelnummers 374/2C (deel), 374K (deel), 375V (deel) en 375W (deel).

d. Juridische toestand

De betrokken percelen en delen van het openbaar domein liggen allemaal in gebied voor

gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut volgens het Gewestplan Brugge-Oostkust

(KB 07/04/1977). In het GRUP Afbakening regionaalstedelijk gebied Brugge (BVR

04/02/2011) is een grondvlak-contour met bestemming Park (art. 16.5) met overdruk

natuurverweving (art. 16.5.5) voorzien, maar deze is voor dit betreffende deel (westelijk

deel van het deelgebied 17) “Randstedelijke groenpool Ryckevelde/Malebos en Gemene

Weidebeek en woongebied Klein Appelmoes”, vernietigd (RvS 05/07/2013 nr. 224.269).

De gewestplanbestemming is dus nog steeds geldend. Er zijn geen overige plannen van

aanleg of ruimtelijke uitvoeringsplannen van kracht.



De geknotte grensboom ligt niet in VEN of IVON, of vogelrichtlijngebied. De percelen

behoren niet tot een Vlaams natuurreservaat of een erkend natuurreservaat.

De percelen behoren niet tot een Habitatrichtlijngebied.

Er zijn binnen de voorgestelde afbakening geen voorlopig of definitief beschermde

monumenten, landschappen, archeologische sites of zones, stads- of dorpsgezichten.

C. BEHEERSVISIE

a. Beheersdoelstellingen voor het beschermd onroerend goed

Gezien het knotten lange tijd niet is uitgevoerd, is het opnieuw knotten niet wenselijk.

Een drastische knotbeurt zou in dit geval nadelig zijn voor de regeneratie van nieuwe

loten. Hiermee zou overigens ook de bijzondere groeivorm met nog één duidelijk

horizontaal aanzettende gesteltak verloren kunnen gaan. Een zogenaamd

veteranenbeheer is aangewezen. Indien de caviteit van de grensboom een grotere

omvang aanneemt, zal een gespecialiseerd beheer vereist zijn (o.m. naar stabiliteit).

Omwille van schaduwdruk kan de knotboom geen meer evenwichtige, horizontale kruin

ontwikkelen. Een gericht omgevingsbeheer waarbij concurrerende bomen omzichtig

worden teruggedrongen, is aangewezen. Eventueel kan op termijn besloten worden tot

een kruinsnoei (kruinreductie) als de kruin te zwaar zou worden ten opzichte van de

stam en er gevaar zou optreden voor omwaaien.

Speelactiviteiten in het Paalbos zijn, rekening houdend met de bepalingen van het

vigerende toegankelijkheidsreglement, toegelaten. Hoewel er door het grote aanbod aan

klimbomen in het Paalbos geen concrete bedreiging rust op de geknotte grensboom, is

het klimmen in de enigszins gehavende boom toch niet (meer) wenselijk. Op korte

termijn lijken nochtans geen bijzondere voorzorgsmaatregelen nodig. Het afschermen

van de boom zou net kunnen leiden tot meer aandacht. Op termijn, bij het instabiel

worden van de boom, kan het afschermen wel aangewezen zijn. Aangepaste educatieve

bebording over de specifieke waarde van de voorkomende grensbomen, kan overwogen

worden.

In geval van conditie- of vitaliteitsverlies van de geknotte grensboom moet er een

expertiseverslag worden opgesteld door een deskundige boomverzorger, en moeten de

daarin vervatte maatregelen worden uitgevoerd. Deze werken mogen niet worden

aangevat zonder een toelating van het agentschap Onroerend Erfgoed of, zoals vermeld

in artikel 6.4.4, §1, eerste lid, van het Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013, van de

erkende onroerenderfgoedgemeente.

b. Bijzondere voorschriften voor het beschermd onroerend goed

De zakelijkrechthouder en de gebruiker van het beschermde monument zijn verplicht de

instandhouding en het onderhoud ervan te verzekeren door:

1° het goed als een goede huisvader te beheren en de nodige voorzorgsmaatregelen

te nemen tegen schade ten gevolge van brand, blikseminslag, diefstal, vandalisme,

wind of water;

2° de toestand van het goed regelmatig te controleren;

3° regulier onderhoud uit te oefenen;

4° onmiddellijk passende consolidatie- en beveiligingsmaatregelen te nemen in geval

van nood.



c. Toelatingsplichtige handelingen voor het beschermd onroerend goed

De volgende handelingen aan beschermde goederen kunnen niet worden aangevat

zonder toelating van het agentschap of, zoals vermeld in artikel 6.4.4, §1, eerste lid, van

het Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013, van de erkende

onroerenderfgoedgemeente:

1° het plaatsen, slopen, verbouwen of heropbouwen van een constructie;

2° het plaatsen van opschriften, publiciteitsinrichtingen of uithangborden, met

uitzondering van verkiezingspubliciteit en met uitzondering van tijdelijke

publiciteitsinrichtingen, waarbij wordt bekendgemaakt dat het goed te koop of te

huur is, op voorwaarde dat de totale maximale oppervlakte niet meer bedraagt dan

4 m², aan te brengen;

3° het plaatsen of wijzigen van boven- en ondergrondse nutsvoorzieningen en

leidingen;

4° het plaatsen of wijzigen van afsluitingen, met uitzondering van gladde schrikdraad

en prikkeldraad met houten, ontschorste smalle palen, ten behoeve van veekering;

5° het aanleggen, structureel en fundamenteel wijzigen of verwijderen van wegen en

paden;

6° elke reliëfwijziging van de bodem, wijziging van het hydrografisch netwerk of werk

dat impact kan hebben op het grondwaterpeil;

7° het vellen of beschadigen van bomen en struiken, met uitzondering voor dode

bomen, en elke handeling die een wijziging van de groeiplaats en groeivorm van de

bomen en de struiken tot gevolg kan hebben;

8° het aanleggen of wijzigen van verharding of het uitbreiden van bestaande

verhardingen;

9° het aanleggen van sport- en spelinfrastructuur of parkeerplaatsen;

10° het organiseren van grote activiteiten, die het normaal gebruik van het beschermd

onroerend erfgoed overstijgen;

11° het gebruiken van chemische verdelgingsmiddelen, groeiremmers,

groeistimulatoren, hormonale behandelingen, thermische onkruidverdelgers of

andere verdelgingsmiddelen;

12° het achterlaten van slib;

13° het gebruik van bestrijdingsmiddelen op grasland en wegbermen, uitgezonderd

voor de pleksgewijze bestrijding van distels en brandnetels.

Er is geen toelating vereist voor het onmiddellijk nemen van passende consolidatie- en

beveiligingsmaatregelen in geval van nood, noch voor de uitvoering van regulier

onderhoud.

D. BRONNEN

Cartografische bronnen

Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog

Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek

van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.

Gereduceerde Kadasterkaart van België, Dépôt de la Guerre, uitgegeven in 1845-1855,

schaal 1:20.000.

Atlas Cadastral parcellaire de la Belgique, Philippe-Christian Popp, uitgegeven in 1842-

1879, schaal 1:5000.

Topografische kaart van België, Philippe Vandermaelen, uitgegeven in 1846-1854, schaal

1:20.000.

Topografische kaarten van België, Eerste editie, Krijgsdepot, uitgegeven in 1865-1880,

schaal 1:20.000.



Topografische kaarten van België, Tweede editie, Militair Cartografisch Instituut,

uitgegeven in 1880-1884, schaal 1:20.000.

Topografische kaarten van België, Derde editie, Militair Cartografisch Instituut,


Topografische kaarten van België, Herziening derde editie, Militair Cartografisch Instituut,


Kaart van België, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1928-1950, schaal

1:20.000.

Kaart van België, Militair Geografisch Instituut, uitgegeven in 1949-1970, schaal

1:25.000.

Topografische basiskaart numerieke reeks, Nationaal Geografisch Instituut, uitgegeven in

2009, schaal 1:10.000.

Literatuur

ANONIEM, 2005: De knoteik, cultuurboom van het Hageland, Regionaal Landschap

Noord-Hageland, Aarschot

BECKERS S., 2007: Eindrapport integratie in het werkveld: Project Knoteiken, PHL

Departement Biotechniek, scriptie in samenwerking met Regionaal Landschap Lage

Kempen, 84.

BURNY J., 2012: Hagen met knoteiken in historisch-ecologisch perspectief, een

voorbeeldstudie in Lummen (Limburgse Kempen, België), Stichting Natuurpublicaties

Limburg, Maastricht, 72

DELANOTE O., 2006: De geheimen van Sint-Kruis ontsluierd via de oude buurtwegen,

eindwerk gidsenopleiding Koninklijke Gidsenbond Brugge en West-Vlaanderen, 63.

DHOORE M. & FOCKE C., 2009: Sint-Kruis in de Brugse Paallanden: de limyten, paelen

en paellanden van Brugge, Brugge, 85.

DE SMET J., 1961: Vorming en verdwijning van de paallanden van de stad Brugge, Brugs

Ommeland 1, 3.

DUFOORT R., 2014: Een grens- of paalboom in het Paalbos, Heemkring Arsbroek 31, 54.

HANECA K., 2014: Verslag dendrochronologisch en houtanatomisch onderzoek.

Knoteiken in het Prinsenveld te Hofstade (Zemst). Rapporten Natuurwetenschappelijk

Onderzoek, Onroerend Erfgoed, RNO.OE.2014-004, 7.

PENNINCK J., 1961: De paalstenen van de stad Brugge, Brugs Ommeland, 2, 26-28

READ H., 2000: Het beheer van veteraanbomen (vertaald en aangevuld door

Inverde/ANB in 2012), Brussel, 264.

REGIONAAL LANDSCHAP LAGE KEMPEN, s.d.: Praktisch werkboek Knoteiken, 20.

REGIONAAL LANDSCHAP LAGE KEMPEN, 2013: Praktische gids. Beheer van houtkanten

en knotbomen, 35.

REGIONAAL LANDSCHAP NOORD-HAGELAND, 2005: De knoteik, cultuurboom van het

Hageland.

SMETS K., in prep: Beheer van knoteiken met achterstallig beheer, interne nota

Agentschap Onroerend Erfgoed, 16

VEESTRAETEN Y., 2008: Inventarisatie en onderzoek van knoteiken regio Lummen –

Opstelling van een handleiding voor het onderhoud van knoteiken. Geel, Katholieke

Hogeschool Kempen, dept Agro- en Biotechniek, Scriptie Bachelor in de agro- en

biotechnologie, Academiejaar 2007-2008, 121.

ZWAENEPOEL A., 2005: Inventarisatie van traditionele knotbomen als leidraad voor

natuur- en landschapsbehoud en –herstel in West-Vlaanderen, West-Vlaamse

Intercommunale in opdracht van de Provincie West-Vlaanderen, 251.

ZWAENEPOEL A., 2008: Inventaris van traditionele bomen en struiken als leidraad voor

natuur- en landschapsbehoud en –herstel in West-Vlaanderen, katern historische

ecologie, Land in zicht, Koninklijke Vereniging voor Natuur- en Stedenschoon 77-4, 28-

38.



Websites

https://www.brugge.be/files/uploads/document/ toegankelijkheidsreglement-

speelbossen.pdf

http://paalbos.basisschooljanfevijn.be/

http://users.skynet.be/fc140012/pdfbestanden/GESCHIEDENIS%20OUDE%20BUURTWE

GEN%20SINT-KRUIS2.pdf

http://www.eikenknotbomen.org/

Beeldmateriaal

Luchtfoto Vlaanderen, zomer 1979-1990 – kleur (Agiv)

Luchtfoto Vlaanderen, zomer 2012 - kleur (Agiv)

Luchtfoto Vlaanderen, winter 2014 - kleur (Agiv)

Mondelinge informatie

A. Zwaenepoel, bioloog, 3 februari 2015

M. Vansteenhuyse, Groendienst Brugge, 3 december 2015

K. Smets, Onroerend Erfgoed, 4 december 2015

Terreinbezoeken

22/04/2015

E. FOTOBIJLAGE BIJ HET DOSSIER

De fotoregistratie van de fysieke toestand, gevoegd als bijlage bij het Ministerieel Besluit

bevat alle relevante foto’s bij deze bescherming.

F. OMGEVINGSPLAN BIJ HET DOSSIER

Afzonderlijk document

G. KAARTEN

Dit dossier bevat geen kaarten.

Koen Himpe, 23 maart 2016

https://www.brugge.be/files/uploads/document/%20toegankelijkheidsreglement-speelbossen.pdf

https://www.brugge.be/files/uploads/document/%20toegankelijkheidsreglement-speelbossen.pdf

http://paalbos.basisschooljanfevijn.be/

http://users.skynet.be/fc140012/pdfbestanden/GESCHIEDENIS%20OUDE%20BUURTWEGEN%20SINT-KRUIS2.pdf

http://users.skynet.be/fc140012/pdfbestanden/GESCHIEDENIS%20OUDE%20BUURTWEGEN%20SINT-KRUIS2.pdf

http://www.eikenknotbomen.org/

Beschermingsdossier: Geknotte grensboom zogenaamd … · voorgesteld met een straal van 8 m (3 m...

Documents

Transcript of Beschermingsdossier: Geknotte grensboom zogenaamd … · voorgesteld met een straal van 8 m (3 m...