Ve

rtal

ing

Ram

od

eB

oe

r©

2011

1

Jigme Lingpa

Approaching the Great Perfection; simultaneous and gradualmethods of dzogchen practice in the longchen nyingtig

Sam van Schaik, Wisdom Publications, 2004

Deel II Gelijktijdig en Geleidelijkhfdst. 8. Conclusies

Ve

rtal

ing

Ram

od

eB

oe

r©

2011

2

8 Conclusies (129)

Ik suggereerde in hoofdstuk 1 (Benaderingen van Verlichting) dat in het onderzoeken van deneiging naar geleidelijkheid in deze teksten het nuttig is onderscheid te maken tussen eengeleidelijke methode—te weten de hiërarchie van methoden, meditatief en anderszins, waardoorde beoefenaar per keer een niveau verder gaat—en een geleidelijke realisatie—te weten eenhiërarchie van spirituele realisatie waardoor de beoefenaar per keer een niveau verder gaat.Zoals op dit moment helder zou moeten zijn vertegenwoordigt de Longchen Nyingtig zowel eengeleidelijke methode als een geleidelijke realisatie.

Het zou ook duidelijk moeten zijn dat dit gehele geleidelijkheidvoorschrift in schril contrast staatmet de verhandeling van de Grote Volmaaktheid schatteksten, en dat Jigme Lingpa hetinterpretatieve middel van de verschillende niveaus van vermogen van beoefenaren gebruikt ineen poging om deze contradictie te verzoenen. Jigme Lingpa plaatst de mogelijkheid om het typezijn dat geschikt is voor de gelijktijdige benadering in essentie buiten bereik met de uitspraak datzulke types zeer zeldzaam zijn en door dat type te beperken tot semi-legendarische figuren uithet verleden, zoals Padmasambhava.

Door dit middel worden de gelijktijdigheid verklaringen van veel van de Grote Volmaaktheidgeschriften, inclusief de schat- en zuivere visie teksten van de Longchen Nyingtig, op eenverschillend niveau geplaatst ten opzichte van de door Jigme Lingpa gemaakte geleidelijkeverklaringen. De beschuldiging dat de presentatie van een geleidelijk pad de geschriftenweerspreekt is daarmee afgewend. Deze benadering was niet nieuw, en directe precedentenwaren voor Jigme Lingpa beschikbaar in de werken van eerdere commentatoren over de GroteVolmaaktheid, zoals Longchenpa en Tsele Natsog Rangdröl.

Een belangrijke vraag blijft: wat is de rol van de gelijktijdigheid verhandeling die in de LongchenNyingtik gevonden wordt, en heeft het meer plek in de Grote Volmaaktheid van de LongchenNyingtik dan dat van een geërfde doctrine die weg verklaard moet worden door middel van destrategieën zoals we hebben besproken? Ieder antwoord op deze vraag kan alleen komen van hetkijken naar de (130) Grote Volmaaktheid teksten vanuit het perspectief van de cyclus als eengeheel en de serie van beoefeningen dat het voorschrijft.

De hiërarchie waarin de Vruchtbare Hart beoefeningen vallen wordt duidelijk uiteengezet in YL[Yeshe Lama], maar er is weinig discussie over hoe de andere elementen van het pad erin passen.In een korte zin in PK [The White Lotus] geeft Jigme Lingpa aan dat de beoefenaar initiatieontvangt (na het vinden van een geschikte lama), dan de set van voorbereidingen voor Vajrayāna beoefent, dan de hoofd beoefeningen van het pad, die beide Vajrayana beoefeningen lijken teomvatten (te weten de yoga’s van ontwikkeling en voltooiing fasen) en de in YL uiteengezetteGrote Volmaaktheid beoefeningen. Er is geen duidelijke hiërarchie die de Vajrayana beoefeningenonder die van de Grote Volmaaktheid plaatst.

De algemene benadering van PK, waarin er geen onderscheidt wordt gemaakt tussen debeoefenaar van Vajrayana en die van de Grote Volmaaktheid, en Jigme Lingpa’s verslag van zijneigen retraite beoefening in Richö, suggereert dat een gelijktijdige beoefening van beiden meervoor de hand ligt. Dit omvat waarschijnlijk de integratie van het zicht (lta ba) van doorbraak, diein YL geen specifieke eigen meditatie instructies heeft, met de gestructureerde meditaties van deontwikkeling- en voltooiingfase en die van overspringen. Jigme Lingpa treft in de tekst geenvoorziening voor de beoefening van de Grote Volmaaktheid in isolatie van deze anderemeditatieve technieken.

Ve

rtal

ing

Ram

od

eB

oe

r©

2011

3

De karakterisering van doorbraak—het meest ongekunstelde type van gelijktijdigheidverhandeling in het Vruchtbare Hart—als zicht eerder dan meditatie is geschikt voor het verstaanvan de rol van gelijktijdigheid verhandeling hier. Het gebruikt een verheven positie boven destructuur van methoden die de textuele bulk vormen van de Longchen Nyingtik en die hetmeeste tijd nemen van de meditator’s tijd in meditatie. Dit zou de ruimte verklaren die gewijdwordt, in de autoritieve teksten, aan kritische opmerkingen over Madhyamaka en Yogācāra doctrines, die een claim leggen op dezelfde ruimte: de ontologische en gnosologischeverhandelingen over de natuur van de realiteit. De nadruk van de Grote Volmaaktheid op het non-conceptuele en non-dualistische wordt behouden in deze ruimte.

Zoals ik heb laten zien kom je pas bij de directe ervaring van die non-conceptuele, non-dualistische staat, gnosis, na voortgang door de hiërarchie van methoden en realisaties. Deverhandeling over die staat heeft echter ook een plek buiten de hiërarchie, namelijk dezelfde plekdie bezet wordt door de filosofie van de Prāsañgika Madhyamaka voor de geleerden van de Sakya en Gelug scholen. Hier is Jigme Lingpa’s gebruik van de triade van intellectueel begrijpen (go ba),

ervaring (myong ba) en realisatie (rtogs pa) zeer relevant. 473 Het zicht dat uiteengezet is bijverhandeling van gelijktijdigheid van de Grote Volmaaktheid teksten is aanwezig vanaf het beginvan het pad als het intellectueel begrepen is. De niveaus van geleidelijkere realisatie (131)

vertegenwoordigen dan de ervaringen van de staat als beschreven in die verhandeling, enuiteindelijk representeert Boeddhaschap de permanente complete realisatie ervan.

Jigme Lingpa’s kritiek op Yogācāra en Madhyamaka hebben een polemische luchtje dat het gevoel bevestigt dat zij een poging zijn om de positie van filosofische eminentie van de GroteVolmaaktheid te behouden. De aanmerkingen op Yogācāra lijken, zoals ik heb laten zien, te verwijzen naar Tibetaanse doctrines uit de tijd van Jigme Lingpa.474 Wat betreft de Madhyamakaneigt Jigme Lingpa de altijd aanwezige en ongeschapen natuur van leegte te bevestigen, enaanmerkingen te hebben op alle benaderingen die beogen leegte te vestigen, speciaal waar ditdoor het intellect gebeurd. Dit is zeker binnen de grenzen van eerdere discussie over leegte in decontext van Grote Volmaaktheid beoefening door Longchenpa, bijvoorbeeld in het tweedehoofdstuk van de Desum Nyingpo, dat gewijd is aan het onderwerp van leegte.475

Niettemin wil ik suggereren dat de aanmerkingen op de causale en intellectuele methoden voorhet vestigen van leegte een bijzonder sterke aanwezigheid hebben in de ondersteunendeinstructies en YL door het tijdperk waarin Jigma Lingpa deze teksten schreef. Terwijl Longchenpazijn werken vóór Tsongkhapa en de oprichting van de Gelug school schreef, was de Gelug in JigmeLingpa’s tijd de machtigste school in Tibet, in het bijzonder in zijn thuisstreek in centraal Tibet. Hetis niet onwaarschijnlijk dat Jigme Lingpa voelde dat de eis van de Gelug over de voortreffelijkheidvan de Madhyamaka, in de vorm waarin het intellect een centrale rol speelde, een bedreiging wasvoor de positie van de Grote Volmaaktheid en de Grote Volmaaktheid’s versie van leegte.

Dit behouden van de Grote Volmaaktheid’s voortreffelijkheid op het terrein van dialoog over deware natuur van dingen is de rol van de stem van de schat- en pure visie teksten, die van zulkezaken spreken van de kant van verlichting, de ware uitgestrektheid, en ertoe neigt nauwelijksbetrokken te raken in de geleidelijkheiddialoog, wat hun verheven positie als stem van het zichtvan de Grote Volmaaktheid zou compromitteren, buiten de tijd.Ik suggereerde in hfdst. 2 en 3 dat Jigme Lingpa’s geheel aan werken in het algemeen gericht zijnop het behouden van die teksten en leerstellingen die uniek waren voor de Nyingma, en dat deLongchen Nyingtig in dit aspect precies hetzelfde was, speciaal in haar voltooide vorm met delatere toevoegingen van de Dechen Gyalmo en Palchen Dűpa cycli. In de specifieke context van deLongchen Nyingtig Grote Volmaaktheid teksten is deze conservatieve trend ook evident.

Ve

rtal

ing

Ram

od

eB

oe

r©

2011

4

In het colofon van de Woorden van de Alomtegenwoordige (KZL) schrijft Jigme Lingpa:

Ik werd bedroefd dat de hoogstaande realisatie van de overdracht vande waarheid van de Natuurlijke Grote Volmaaktheid schaars aan hetworden was.476

Hoewel er geen reden is om aan dit sentiment te twijfelen, verklaart het niet helemaal JigmeLingpa’s keus de gezaghebbende teksten in te voegen in de Longchen Nyingtig, die al reeds goedvoorzien was met Grote Volmaaktheid teksten in de vorm van de schat- en pure visie teksten. Deondersteunende instructies en De Wijsheid Guru: Beoefening Instructies (YL) konden, in theorie,eruit gelaten en vervangen worden door zijn algemeen verzameld werk. Het is aannemelijk dat hijniet de stemmen van de schat en pure visie teksten zonder voorbehoud wilde laten spreken.

De ondersteunende instructie fungeren als impliciete commentaren op de schat en pure visie, eninterpreteren de gelijktijdigheid verklaringen van de laatste in de context van een geleidelijkemethode. Deze methode is volledig uiteengezet in De Wijsheid Guru: Beoefening Instructies (YL),die het volledige pad voor de Grote Volmaaktheid beoefenaren beschrijft. De aanwezigheid vanYL en de ondersteunende instructies laat de weegschaal kantelen naar geleidelijkheid, en plaatstde gelijktijdigheid uitspraken van de schat en pure visie stemmen stevig in de context van eenhiërarchische en geleidelijkheid structuur.

De visionaire instructies van Longchenpa die Jigme Lingpa claimt voor de ondersteunendeinstructies, en de ermee verbonden vervaging van het onderscheid tussen zijn schatteksten endegene toegeschreven aan zijn eigen auteurschap, geven zijn stem in de ondersteunendeinstructies een autoriteit de ze anders niet gehad zou hebben. Dit is een stem die bijna net zoveelgewicht heeft als de schatteksten, en in het gebruiken van deze autoriteit om een geleidelijk padte presenteren was Jigme Lingpa in staat om de balans van de Longchen Nyingtig’s GroteVolmaaktheid teksten van gelijktijdigheid te laten doorslaan naar geleidelijkheid.

473 Besproken in hfdst. 6 Ze worden genoemd in PK p. 490 en SN p. 551.474 Aan de andere kant kunnen ze ook polemische verdedigingen zijn tegen de beschuldiging dat de Grote

Perfectie een vorm van Yogacara is, zoals ik ook liet zien in hdfst. 5.475 pp. 167-99. Vertaling in Barron, pp. 141-64476 KZL (Woorden van de Alomtegenwoordige)p. 546: rang bzhin rdzogs pa chen po’i don rgyud kyi dgongs

pa zab mo nub par phangs nas!