Beleid en organisatie sociaal werk

Examen: schriftelijk 3 theoretische vragen-case study open boek-groepswerk

Deel 1: historische reconstructie1. inleiding (ex: geef en bespreek de pijlers van het welzijnswerk)hoe is de welzijnszorg ontstaan? -armoede (vroege ME)-soc. Volksverhuizingen (19deE en 2de helft IR)1899 eerste school sociaal werk= controleurs hygiëne vd arbeidershuizen. bespreken2. Armenzorg2.1. omschrijving2.1.1 geen algemeen geldende definitie (ex: waarom niet?)

Waarom? cultuurgebonden, afhankelijk van de maatschappij waarin je woont (economie, waarden & normen) subjectief begrip, waardegeladen: elk mens (=subject) heeft andere waarden en normen -> de ene voelt zich

arm als hij geen roze jasje heeft terwijl de andere dit zeker niet erg vindt. -> afhankelijk van het waarden en normen patroon van het subject.

Afhankelijk van het tijdstip, de periode waarin je leeft. 2.1.2 Commissie vd Europese gemeenschappen (nt vanbuiten) aan subject gebonden + gebonden aan gebrek aan instituties bv sociaal zekerheidsstelsel

2.1.3 Omschrijving K Boudewijnstichting(ex: geef de basiskenmerken van de basis van armoede volgens k. Boudewijnsticht.)

1) cultuurgebonden, streekgebonden-> In België: armste regio= Wallonië, armer op mat. En industrieel niveau dan in Vlaanderen en in Brussel. Nu ook Limburg in de problemen (ford genk)

verdeel en heers politiek: 3000 vallen eraf, mondeo blijft zeker=> ze gaan zeggen als ik ga werken dan ben ik mss nt bij die 30002) armoede is verschillend in de weide wereldarmen in ons land -> armoede mag men nt enkel toespitsen op de 4e wereld= misleidend, want er is veel verborgen armoede= nieuwe armoede (zie verder)3) multidimensioneel

niet enkel de mat. Behoeften gebrek aan instituties2.1.4 benaderingswijzen (vanuit welke visie/referentiekader jij naar een probleem/situatie gaat kijken)

Je moet daar in voorzichtig zijn. De wijze van kijken bepaalt je tussenkomst in die situatie. individueel geïsoleerd (vanuit het individu)

-Vranken: NIET!!!! individueel schuldmodel: eigen schuld dat hij in miserie zit – schuldinductie ind. Ongevalsmodel: zuiver aan ind. Gebonden maar er was iets rond hem waardoor hij er nt

aan kan doen (bv gebuisd, maar heel ziek) sociaal ongevalsmodel: nt volledig aan ind gebonden, er zijn er meer(bv werkloosheid)

(ex: bespreek de marginaliserende & competitieve omschrijving volgens A. Vdstr) - Vd Straten:

marginaliserende omschr: dat ind is daar mee geboren -> als er iets is dan wordt dat zuiver op dat ind gestoken. (Lombroso: atavistische types-> je kan dat aan zijn uiterlijk zien: klein, gedrongen… -> crimineel)

gevaarlijk: je kan er niets aan doen, je bent gedetermineerd. Ook de school kan er niets meer aan doen & Sociale stratificatie (ladder), je sluit de lagere trede uit(bv Hitler: Übermenschen en untermenschen)…Marginale omschrijving: geboren armoezaaiers.

Competitieve omschrijving: struggle for lifeMensen die nt goed weten wat te doen, waar naartoe te gaan, welke instanties… weinig soc. Vaardigheden. structureel: discriminatieprocessen

deprivatiemechanismen. -> naar beneden duwen (maar) als je onderaan de ladder staat kun je je minder goed verweren dan als je hoger staat.

2.1.5 “Klassieke” en “nieuwe” armoede Van generatie op generatie gaat armoede door, moeilijk om er uit te geraken = reproductieproces. Nieuwe armoede = verborgen vorm van armoedeMensen die het wegsteken dat ze het niet breed hebben -> meestal in economische recessie (heel slecht)(gaan directe belangen heffen op ziekte, invaliditeits en werkloosheidsuitkering nu in België)werkloos worden – vallen uit de boot van het sociaal zekerheidsstelsel (niet genoeg dagen gewerkt…)zie cursus p6nuttige diensten – tandarts 1*jaar – geen dure, gezonde voedingKinderen – moeilijke integratie in schoolsysteem – sociale debelisering – kinderen uit achtergestelde gezinnen hebben lager IQ door de sociale omgeving waarin ze leven. – krijgen minder ontplooingskansen. IQ is niet genoeg, je moet ook nog werken, sociale vaardigheden zijn ook nodig.

2.2 Historische dimensie – armoede We kunnen de huidige situatie beter begrijpen als we ook het verleden kennen en dan kunnen we anticiperen op de toekomst. Dialectische benadering (Hegel) these – antithese -> syntheseIn belgië: econ. Recessie -> bezuinigingen

Periode 1: de middeleeuwen -> 3 subperiodes1) vroege middeleeuwen (11-12E) soc. Econ. + maatschappelijke reactieSocio-economischSociale differentiatie: wie?

Adel: landadel Clerus: geestelijken Boeren: vrije boeren en onvrije boeren

Standenmaatschappij met hiërarchisch systeem. Onvrije boeren: pacht bij landheren -> oogst afstaan aan herenVrije boeren: hadden zich vrij gekocht, eigen stuk grond.

onvrije boeren hadden het economisch beterwant: bescherming van de heer – heer was verplicht om te voorzien aan hun basisbehoeften in econ. Recessie.

Standenmaatschappij? Wederzijdse rechten & plichtenHogere klassenLagere klasse

Economie: aard? Feodale rurale economie – plattelandProductie-eenheid? Boeren

Evolutie: productie gaat toenemen (3slagstelsel) stijging van de bevolking -> algemene verpaupering opstanden, levenstandaard naar beneden…

12-13e E : StedenSocio-economischVlucht vh platteland naar de steden Ze bestonden al, maar tegelijkertijd ontstaan ze pas

*sociale differentiatie: standenmaatschappij vh platteland wordt doorbroken door opkomst handelskapitalisme-geestelijken-handelaars = patriciërs = burgerses-loonarbeiders! Voor het EERST in Westerse geschiedenis-ambachtslui(ex: bespreek & situeer het ontstaan vd loonarbeid)soc. Stratificatie: laagste van het laagste -> het was beter om bedelaar te zijn dan loonarbeider*economie: handelseconomie, de handel ontstaatproductie-eenheid: ambachtslui en loonarbeiders*Revolutie: 1347 builenpest

geen arbeiderstekort meer -> revoltes van loonarbeiders(nog steeds vrije en onvrije boeren) 14e Esocio-economisch*sociale differentiatie-handelaars: rijk -> patriciërs; arm -> burgers-kerk-loonarbeiders-ambachtslui

*economie: handelseconomiede patriciërs beginnen al verder te zien dan eigen land, handel met verdere landen begint te komen.

11e –12e E – Vroege middeleeuwenMaatschappelijke reacties*adagum: armoede heiligt, volledige tolerantie*hulpverlening: tov de armen: aalmoezen

geestelijken, Kerk organiseerde de hulpverlening - > theocratie, God staat centraal – waarden en normen waren gericht op de christelijke waarden en normen – caritas

Kerk zei er bestaat een hiernamaals aan de rijken, als je aalmoezen geeft aan ons dan verdelen wij dat en jullie verdienen dan de hemel.

Aalmoezen -> kerk -> armen en in hun eigen zak*aard van de hulpverlening: tolerantie, dus tolereren dat iemand arm was(ex: bespreek de maatschappelijke reactie tav de armen in de vroege middeleeuwen)

12e –13e EMaatschappelijke reacties*adagum: loonarbeider = potentiële oproerkraaier

want bedreiging van de rijkdom daarom gaan de patriciërs + burgerses de steden nog meer ommuren en bewaken.

*hulpverlening: Kerk regelt het nog steeds, maar minder + vrouwen van de liefdadigheid-caritas – humanitasze bouwen passanthuizen, gasthuizen, godshuizen buiten de muren van de stad. Ze voldoen net aan de basisbehoeften van de armen - > soep

*aard hulpverlening: repressieve tolerantiezolang ze zich aan de regels houden worden ze getolereerd, maar als ze zich niet meer houden, dan zetten ze er ‘de vijs’ op -> macht van de handelaars

14e EMaatschappelijke reactie*adagum: Arbeid Heiligtarbeidersreserve naar beneden door de builenpestpatriciërs= politiek mandaat

*aard van de hulpverlening: repressieordonnanties afkondigen -> strafwet

(EX: verklaar dat maatschappelijke reacties tijdens ME evolueerde van tolerantie naar repressieve tolerantie en dan naar repressie)

Ex Vraag, 1ste peiler: armoede

*Geef het schema + bespreek: “naarmate het proletariseringproces is toegenomen is de repressie tov de armoede toegenomen”

*Hoe was de tolerantie in de ME? Er was geen tolerantie, er was geen proletariseringproces (=> proces waarin loonarbeid ontstaat & toeneemt)

is in de 2de subperiode van de ME (voor het westen)

*hoe is de reactie tav de armen in de - 2e subperiode vd ME => mogen niet in het centrum van de stad komen, ze bouwen huizen buiten de stad. - in de laatste subperiode (14e e) => de pest. Dus men heeft veel nood aan loonarbeiders=> repressief- ontstaan van ordonnantiën (strafrecht): bedelaar van de straat oppikken en hij moet gratis werken voor een maaltijd

Tijdens de repressie: handelskapitalisme (2e subperiode)-deportatie vd armen onder de vorm van uitsluiting => narrenschip (kapot schip dat zeker ging vergaan, gebruikt voor de deportatie)

*Leg de link naar vandaag:Met de asielzoekers (deportatie van Samura => vermoord) nadoen mensen ‘sans papier’, hebben dan asiel gekregen in een kerk.

Repressie gaat nog opschuiven:Opsluiting bv: in Gent in ST-Baafskathedraal zaten vanonder in de kerkers en verdronken bij hoogtij.

Michel Faucarelt zegt dat de 17de E de eeuw is van de opsluiting.

Arbeiders beginnen zich te verzetten, de bazen kunnen dan niet meer volhouden. Vallen veel doden. (2de helft 19de E)2de Helft 19e E: patronaatIn België blijven de landlopers repressief behandelt en worden in “Wortel” opgesloten

wet op bedelarij en landloperijarbeiders die strijd beginnen te voeren => wetten op lager onderwijs – afschaffen van de kinderarbeid-paternalistisch beheersingsmechanisme: vb: sociaal assistent => ze moeten bemiddelen en stellen voorwaardenschema (ook te vinden op pag 46, kga het echt ni proberen te tekenen :p) p45 valt weg 2 de Pijler: Ontstaan van de volksverhuizing (huidige sociale vestiging) door de banen werden er controleurs aangesteld om te zien of ze wel hygiënisch waren => de arbeiders moeten op een kwalitatief hoger niveau komen…-1899: eerste school voor maatschappelijk werk opgericht => hebben ze nodig om mensen koest te houden-1925: oprichting COO: commissie openbare onderstand => men gaf alleen om materiële hulp-1930: heel moeilijke jaren: in duitsland gaat het het best => nationaal socialisme komt op-1934: Keynes: engels links liberaal = heeft sociale maatregelen uitgewerktIn belgië: 1 week betaald verlof-1940: begin WOII-1942: Sociale pact van solidariteit-1948: Marshall-plan: Amerika heeft hulp aan het Westen

Amerika doet dit om zowel economisch als politiek zicht te hebben op Europa-1975: COO wordt OCMW

exVraag: bespreek dat de maatschappij is geëvolueerd van een duale naar een privatiseringsmaatschappij + schema

Duale M’ij PrivatiseringsM’ij

Economische marginalisering Marginalisering SZ

Duale m’ij: mensen die nog loonarbeid hebben en anderzijds die nog werkloos zijn. PrivatiseringsM’ij: de overheid verkoopt eigendommen aan privéPrivatisering: als privé-persoon ga je je gaan verzekeren => is oneerlijk want niet iedereen heeft het geld om zich te verzekeren. Marginalisering SZ (sociaal zekerheidsstelsel)Economische marginalisering: mensen die wel willen werken, maarniet kunnen

Tot hier Deel I van de nota’s

Deel II: Hoofdstuk 1: België en de Vlaamse gemeenschapInleidingAlgemeen: hervorming ambtenarij => was te duur Vroegere minister van den Bossche wou dat uitzuiveren. Hoeveel % naar lonen ambtenaren? 2%

Begroting:Definitie: de begroting is een wetgevend document, waarin inkomsten en uitgaven voor een bepaald begrotingsjaar worden geraamd en toegestaan.Ex: bespreek de kenmerken en functies (def beetje belangrijk)

Kenmerken: *wetgevend document: moet heel duidelijk in de wet omschreven staan => legaliteitsbeginsel (je mag er niet aan prutsen)Via de wet wordt aan de overheden een machtiging gegeven om aan bepaalde zaken geld te geven (financieringswet)*begrotingsjaar: duurt slechts 1 jaar*geraamd: raming= er is een vermoedelijkheid. Als het hen uitkomt prutsen ze ertoch aan. (bv vorig jaar 2 keer)

wet, legaliteitsbeginsel en raming spreken elkaar tegen

Functies:Allocatie:Aan wat gaan we het geven? Aan welke sector binnen de m’ij gaan we hoeveel geven?Bv: allocatie onderwijs => 45-50% v/h budgetEr worden prioriteiten gelegd

nu meer geld in arbeid, lagere loonlasten (=allocatie) vanwege de verkiezingenDistributie: Men gaat de middelen herverdelen => innen van belastingen => solidariteitsbeginsel

als je meer verdient, meer betalen en dat herverdelen.Stabilisatie: m’ij in harmonie houden=>economie in evenwicht houden, in en uitgaven in evenwicht houdenBeheersfunctie:Ze moeten de begroting/ het budget in het oog houden

België – een federale staat

Vlaamse

Waalse Gewest (economisch)

Brussels hoofdstedelijk

=> 6 regeringen

Vlaamse

Franstalige Gemeenschap(cultuur, taal)

Duitse

En dan + de federale vergadering. Toch zijn er maar6, aangezien Vlaanderen maar1 regering heeft.

Sommige dingen zoals onderwijs zijn op het niveau van de gewesten en gemeenschappen. Andere op het niveau van de federale overheid, bv gezondheidszorg. Vlaanderen brengt meer binnen, en Wallonië krijgt meer gezondheidszorg. Daarom wil men defederaliseren.

Financieringswet: De federale regering bepaalt wie wat krijgt en is ook de ‘maker’ van die wet.

Vlaamse gemeenschapFinanciering:Hoe? Via de financieringswet, via eigen financieringBv kadastraat Y: eigenaars van een huis, als je in een rijhuis woont, minder betalen dan in een villa. Via leningen. -Waaraan? Bijlage 1Structuur:Zie bijlage 2.

Structuur van het departement 4 – welszijn, volksgezondheid en cultuurBijlage 3!

Hoofdstuk 2: Decreet betreffende het algemeen WZW – 18 december 1997Algemene inleiding:Historisch perspectief:27 juli 91: scheiding tss ambulante en residentiële diensten’75: alles nog 1 geheelalgemeen welzijnswerk op 18/12/97

Opbouw decreetAlgemeen welzijnswerk: sociale dienstverlening en hulpverlening die ter beschikking staat van alle personen wier welzijnskansen (armoede) bedreigd of verminderd worden ten gevolge van -persoonlijke of intrapsychische: karakter, handicap, …-relationele: interpyschische (tss de mensen)-gezins: interrelationeel op vlak van gezin-maatschappelijke factoren: macro-niveau

intrapsychische: ontkleden van cultureel kleed (kledij, juwelen, haarsnit, …) wezenskern van de mens

Voorzieningen:(ex case)-tele-onthaal-centrum voor algemeen WZW in ziekenfondsen-autonome centra voor algemene hulpverlening+ projecten: bv project hoe ga je om met kinderen van drugsverslaafden?

Financiering: enveloppe: je krijgt een bedrag en daarmee moet je toekomen Via overkoepelende voorziening, zij kijken wie wat krijgt

Doelstellingen Algemeen: welzijnskansen bevorderen

Specifieke doelstellingen:(ex vraag: het decreet betreffende welzijnswerk van 18/12/97 heeft 3 specifieke doelstellingen – bespreek ‘toegankelijkheid’)

1)Toegankelijkheid*laagdrempelig, dwz bijna geen weerstand om naar binnen te gaan; 0e en 1e lijn zorg*geheimhouding: art 458v/h strafwetboek (enkel voor meerwaarde)TP, collectief beroepsgeheim*zonder discriminatie*respect voor persoonlijke leefsfeer*eerbied voor ideologische, godsdienstige en filosofische overtuiging*persoonlijke aandacht, aanvaarden in eigen waarden en normen stelsel(oef – Dutroux – hoofdoeken in Fr.)

2) sociale integratie: cliënt moet geïntegreerd worden op intra en inter (micro en macro) niveau*medeverantwoordelijkheid*welzijnskansen verhogen

3)oplossen van problemendoel=oplossenresultaat=verlichten

VoorwaardenProfessionele werkers = maatschappelijke werkers & psychologen(TP’ers niet gesubsidieerd)

Hoofdstuk 3: centra voor residentieel WZW Ambulant

1. Wettelijk kader2. Doelgroepen(ex case)algemeen residentieel wzw, mensen die zich moeilijk kunnen integrerenwaarom iemand hieren niet in de psychiatrie?

integratie, zo komen ze onder de mensen -daklozen-iemand die pas uit de gevangenis is

labels: dan krijgt die persoon niet het etiket ‘zot’, als je in de psychiatrie gezeten hebt wordt je gelabeld als zot, psychiatrisch patiënt. -meestal ex-gevangenen -> niet direct in staat tot reïntegratie in de m’ij, al langer in de gevangenis gezeten, breuk met de familie

Residentieel opvang voor vrouwen en kinderen => vluchthuizenBeroepsgeheim, collectief ook (geen adres) ter bescherming

Crisisopvang korte periode dag en nacht bereikbaar je mag geen domiciliering meer hebben!

Zolang je een domiciliering hebt mag je er niet verblijven.

Opvang en begeleiding in beschut wonen (bijlage 1)18-25jarigen die geen thuis meer hebben of die uit een home komen, die geplaatst werden voor een of andere reden(niet alleen omdat ze iets misdaan hebben)=> bijzondere jeugdzorg (zie later) Zo kunnen ze nog studeren…Ook van op federaal niveau, ministerie van justitie, steekt er geld in. Een maatschappelijk werker gaan dan kijken of ze hun plan kunnen trekken, enz. Niet onder het OCMW, omdat ze dan geld krijgen, maar als je onder beschut wonen komt dan wordt alles betaald + leefgeld.

Doelstellingen…?

Hoofdstuk 4: JeugdwelzijnswerkHistorisch perspectiefJaren ‘60

ontvoogdingsstrijd van de jongeren, het niet materieel welzijn ook in het oog houden maatschappij kritisch nadruk op preventie, er moet iets gebeuren in de opvoeding kinderbeweging ontstond

Jaren ’80-‘90JIAC (jongeren informatie en advies centrum)JAC (Jongeren Advies Centrum)

JAC’s (info viel weg)

deltaplan -doen de herkenning-maken de informatiebundels-kijken of JAC’s goed lopen

Jaren’90Deltaplan, in ’95 werd het officieelNu ongeveer een jaar officieel van start gegaan

SoortenJacGaat over complexe zaken, advies begeleiding

JIPInformatieVerwijzen door naar JAC bij zware materie

Deltaplan : kopie

Europees charter: voor jongeren infoJe moet jongeren informeren + je moet aan de kinderrechten houden.

Hoofdstuk 5: Justitieel WZW (forensisch)Historisch perspectief (niet kennen)1925: eerste sociale dienst binnen gevangeniswezen (niet ambulant) – 2 maatschappelijke assistenten in België1963: 15 maatschappelijke assistenten

staatshervorming, grote verandering24/7/1985: niet meer enkel binnen gevangeniswezen (federaal), opsplitsing naar gewesten en gemeenschappen. 10/07/1991: justitieel WZW zowel op federaal als gewestelijk en gemeenschappelijk niveau

soortenambulante diensten vanaf 1985centra voor justitieel WZW (Vlaamse gemeenschap) => algemeen (justitiehuis gent)centra voor slachtofferhulp => hulpverlening voor slachtoffers

ambulante dienstenaanleiding: rechtstreeks of onrechtstreeks in aanraking komen met de strafrechtsplegingze treden op als iemand in aanraking zou kunnen komen met Strafrechtspleging (wanbedrijven of misdaden)

in verdenking gesteld, nog niet bewezendoelgroepen-gedetineerden (gevangenen=residentieel), ze gaan op bezoek in de gevangenis-ex-gedetineerden-slachtoffers (+nabestaanden)

middelenkomen van het 4de departement, gezin en welzijn10% van de bevolking is slachtoffer of nabestaande van…

Doelstellingen-reclasseringshulp, om gevangenen weer te integreren in de maatschappij-vroeghulp, voor iemand zou kunnen opgenomen worden in de gevangenis is er een hulpverlener die er probeert voor te zorgen dat de persoon niet naar de gevangenis moet-detentiebegeleiding

EX: geef de doelstellingen in kader van justitieel WZW en duid uitgebreid de rol van de OBE (observatie en behandelingseenheid) en de rol van maatschappelijke assistenten. OBE nietOBE:

minimum 1 fulltime Maatschappelijke assistent “ “ “ psycholoog of AIP arts (psychiater) directeur van de gevangenis

wat doen ze?Coördineert de HV binnen en buiten de gevangenis (inside en outside workers)

Komen samen om te kijken of ze penitentiair verlof kunnen krijgen (weekend thuis).

Leveren psychosociale bijstand.

Reclassering, de effectieve reclassering gebeurt door de maatschappelijk assistent-zal hij/zij een dak boven zijn hoofd hebben?-werk, inkomen? (ocmw)-contact opnemen met de nabestaanden als die er nog zijn (interrelationele HV)

Vermelde beroepsopleiding, buiten de gevangenis cursussen gaan volgen (VDAB: Gemeenschap; RVA: want gevangene => federaal)

Voorwaardelijke invrijheidstelling vervroegd vrijkomen mits voorwaarden

Rol van de MA (maatschappelijk assistent) => *onthaal: 1e opvang nadat je ontdaan bent van je eigen kleding*sociale hulpverlening aan de familie*administratie*reclassering

Hulpverlening aan de slachtoffersDiensten

autonome diensten verbonden aan de politie (zowel MA als TP) verbonden aan het parket (openbaar ministerie)

kan ook ’s nachts zijn vb moord, er zijn kindjes in het huis, dienst word gebelddoelstellingen

actief en zo snel mogelijk helpen hulp = materiële en immateriële noden deskundigen met specifieke training moeten hulp verlenen samenwerking met de politie diensten

taak sociale dienst geven van info emotionele ondersteuning doorverwijzen naar gespecialiseerde diensten praktisch werk uitvoeren

info: financiële hulp voor nabestaanden; aanbevelingen ’91, commisie Dutroux Ex: Financiële hulp voor de slachtoffers als er met opzet een gewelddaad is gepleegd in België.

hoofdhulp wordt gegeven voor medische kosten, begrafeniskosten, onderhoudskosten, vervoerskosten, kledij.

Enkel en alleen als er een definitieve uitspraak is geweest… Noodhulp, nog geen definitieve uitspraak (vertraging) Aanvullende hulp, te maken met billijkheid: er moet nog geen definitieve uitspraak zijn. De commissie

die beslist geld te geven kan naast noodhulp nog aanvullende hulp geven. VB: vader van An: moet geen les geven, maar krijgt wel zijn inkomen (billijkheid)

Kledij, vervoer, ziekenhuiskosten, inkomen…. 1250€Ze mogen in Aarlen gratis logeren in een hotel (slachtoffer en nabestaanden)Alle hulp mag 62000€ niet overschrijden.

Hoofdstuk 6: OCMWHistoriek (meerwaarde)Michielsen: dubbele karakter van het maatschappelijk WZW – hulpverleningSpanningsveld tussen de hulpverlener en de het feit dat je mensen moet ‘koest’ houden.Hulpverleners zijn de vaandeldragers/sociale agenten van het beleid.COO: commissie openbare onderstand

Essentie van het OCMWTeritorialiteitsprincipe (bevoegd voor zijn eigen terrein)

1 per gemeente, minimum 1 fulltime MAIngebed in de rechtstaat (legaliteitsbeginsel)

als je niet akkoord bent kan je in hoger beroep gaan bij de arbeidsrechtbank. Maatregelen zijn afdwingbaar (door een rechter)

Verzorgingsstaat => sociaalzekerheidsstelsel. Faalt de sociale zekerheid dan treed het OCMW op. OCMW heeft een eigen rechtspersoonlijkheid.

tegen de verzuiling (katholieken, socialisten,…)~Michielsen

OpdrachtenAlgemene dienstverlening (art 1)

elke burger heeft recht op een menswaardig bestaan => leefloonTewerkstelling(ex :Bespreek in het kader van de algemene dienstverlening OCMW de tewerkstelling.)Art 60§7Het OCMW stelt u zelf te werk omdat je in orde zou zijn voor de sociale zekerheid (je moet een bepaald aantal werkende dagen hebben om sociale zekerheid te krijgen)Art 61OCMW is te klein maar het OCMW stelt u in de privé te werk met alle lasten van het OCMW.

Materiële taken (alg taken)Aanvullende financiële hulp

als je loon lager is dan het leefloonmedische kosten terugvorderbare voorschottenbijdrage mutualiteitenergiekosten (6 ampère)onderhoudsgeld voor kinderen (voorschot)verwarmingsbijlagehuurwaarborg tussenkomst opname rustoordbegrafeniskosten leefgeld:

gehuwden (32.000/maand) samenwonenden (32.000/maand) alleenstaanden/alleenwonend (24.000/maand) alleenstaanden/bijwonend (14.500/maand)

Case: taak alleenstaande vader… niet meer relevant :p

Dienstverlenende hulp poets en klusjesdienst (mogen op de ladder staan) diensten gezins- en bejaardenhulp (strijken, koken) maaltijdbedeling, in samenwerking met traiteurdienst

Kan ook dat ze in het dienstencentrum mogen gaan eten. Bedeling: goedkope maaltijd, voor kansarmen en bejaarden, betaald door OCMW.

Sociale hulp budgetbegeleiding (hfdst1 begroting) verantwoordelijk besteden inkomen

sociale huisvesting huislozen zorg

Psychische en morele HV (TP)Intra- en interpsychische…

Juridische hulp(EX:bespreek in het kader van het OCMW de juridische hulp)

Baliemodel: als je rechtshulp nodig hebt en niet de financiële middelen hebt ervoor dan kan er een ervaren dure opgesteld worden voor jou. Het OCWM betaalt hem dan. Pro-deo advocaat = niet veel ervaring => daarom soms toch een ‘dure’ als het om ernstige zaken gaat.

Strafmodel: advocaat die tot de staf van het OCMW behoort. (meestal bij grote OCMW’s)

Specifieke doelgroepen: Vluchtelingen => 2 asielprocedures in België

Pretoriaans: geen wet, maar wordt aanvaard… meest gunstige voor de hulpvragers. Wettelijke: Gent past deze toe omdat hij minder gunstig is => goedkoper

Bejaarden: slechts 38% van de bevolking werktEn voor het volgende puntje staat er slechts: zie vorige les.

BestuursorganenVoorzitter, secretaris, minimum 1 fulltime MA.

FinanciënBronnen:

Eigen inkomsten Federale inkomsten Schenkingen

Terugbetalingen door particulierenTerugvorderingen

Terugbetalingen bestaansminimum/leefloonVoor vluchtelingen 100% terugbetaald van federale regering, voor ons 65% terugbetaald.

Sociaal ImpulsfondsMinderbeelden, zwakken in m’ij, voor extra duwtje in de rug. Opgericht door Koning Boudewijn stichting.

BesluitLaatste wet = 2001

Nadruk op integratie Kindergeld mag niet van leefloon afgetrokken worden, studiebeurs ook niet.

Hoofdstuk 7: gezondheidszorgOmschrijving van het begrip gezondheidMinimalistisch standpuntFysisch welbevinden (lichamelijk) + mentaal welbevinden (psychiatrische hulp)Maximalistisch standpunt: algemeen welzijn, je goed voelen op elk terrein.

Spanningsveld in de gezondheidszorgKostprijs voor de gemeenschap is enorm.

Vergrijzing van de bevolking => gezondheidszorg naar boven+ technische vooruitgang (kost meer) Veel ziekenhuisbedden: mensen worden vlugger gehospitaliseerd, meer residentiele voorzieningen

Als je een bejaarde/zieke thuis verzorgt dan krijg je elke maand 250€ (beslist op ministerraad Raverszijde)

Vrije keuze van arts, als je nu een vaste neemt dan ga je minder moeten betalen (20% minder)/ vrije keuze kost meer, Vlamingen gaan vlug naar de specialist.

Groot aanbod => voor alles & nog wat is er een dokter Prestatiefinanciering: hier worden dokters betaald per prestatie. Sommigen werken voor niets voor de

armen. In andere landen (Nederland, frankrijk, …) krijgen ze gewoon een vast loon.

Spanningsveld tussen medisch korps en de economen: ethische discussie. Medici:

Politici moeten van onze sector afblijven, we hebben een eigen deontologie, met eigen waarden en normen. Je kan je niet moeien met welke prestaties wij ons moeten bezighouden.

Er moet een therapeutische vrijheid zijn (grondwet: vrije keuze)Economen:

Het is onbetaalbaar => sociaal utilitarisme: het moet haalbaar blijven. Prestatiefinanciering kost te veel geld

Reflectie: meerwaarde punten Patiëntenselectie… moreel verantwoord? Medisch-technische ontwikkeling… (klonen van mensen? Genetische manipulatie op foetus…) Culturele mutaties: Verschillen in de ethiek, wetgeving rond euthanasie – er ontstaat een druk, door

technische ontwikkeling moeten er snel beslissingen genomen worden (orgaantransplantatie..)

Omschrijving van het gezondheidszorgsysteem in BelgiëParafiscaliteit (‘schijnfiscaliteit): behoort tot het sociale zekerheidstelsel.31.07% brutoloon naar gezondheidszorg. België is binnen het EU het enige land waar je zo weinig overhoudt.

Additionele financiering: verdere financiering van andere ministeries: vb buitenlandse zaken betaalt 101, ministerie van justitie …

Doorgaans privé georganiseerdCM(vzw=privé)Bond Moyson (socialisten)1 uitzondering: 1 neutrale mutualiteit

Verplicht Beroepscategorieën : werknemers: voor alles verplicht om verzekerd te zijn; zelfstandigen: enkel voor

grote risico’s Titularissen (vb wie houder mutualiteitboekje) als niet titularis toch gerechtigd voor uitkeringen PUG: primaire uitkeringsgerechtigden

WIGW: weduwen, invaliden, gepensioneerden & wezen moeten geen remgeld betalen

PolisVerzekerde risico’s

grote risico’s: vb ziekenhuisopnames, … kleine risico’s: tandarts, huisarts, …

Premies:

je betaalt alles en gaat zelf naar de mutualiteit 3e betalersysteem: je betaalt enkel je opleg. Het ziekenhuis regelt de rest.

Voorzieningen

Residentiële verzorging algemene ziekenhuizen psychiatrische ziekenhuizen rusthuizen/RVT

Verzorgd wonen, meestal voor bejaardenVb serviceflats, personen alarmtoestellen

Transmurale opvang: dagverzorgingscentraVb: dialyse patiënten

Thuiszorgdiensten: zie OCMW hfdst (poetsdiensten, warme maaltijden)

Bedenkingen kost veel geld alternatieve geneeswijzen: bij sommige ziekenfondsen krijg je daar10€ van weer niet verenigbare functies (vb: directeur mutualiteit + directeur verzekering)

-> opmaak gaat hier ff de rare kant op… komt door combinatie van verschillende bestanden. Let gewoon op wat er staat :p

Hoofdstuk 8: Gehandicaptenzorg

1. Algemene inleiding: terminologie/ B.Wuyts

Examen theorie: geef de 4 basishoudingen ten aanzien van personen met een handicap volgens B. Wuyts

1.1 SOCIAAL – ECONOMISCH STANDPUNT: ‘die kost ons teveel. (sociaal= maatschappelijk gebeuren; economisch= geld)

- Nadruk of iemand in de maatschappij opbrengt of kost standpunt van uit de klassieke oudheid; mensen met een handicap = nutteloos Bij ons tot 16e eeuw: handicap = des duivels vanaf 19e eeuw: echt gevaarlijk als men handicap had, men moest ze liquideren.

geleidelijk aan werden het kermisattrakties.

1.2 MEDELIJDEN , ze werden gezien als sukkelaars, ongelukkigen- Caritasgedachte

1.3 STOORNISMODEL; mensen met een handicap = patiëntenmindervaliden, invaliden, zieken

- Nadruk op revalidatie, medische hulp

1.4 MENSMODEL (vanaf +/- 1990) Personen met een handicap nadruk op het menszijn ( <-> stoornis, nadruk op handicap)

- Integratiegedachte

2. Omschrijving

3. DefinitieEen handicap is elke langdurige en belangrijke beperking van de kansen tot sociale integratie van een persoon ten gevolge van een aantasting van mentale, psychische, lichamelijke en zintuiglijke mogelijkheden. Examen theorie: definitie wordt gegeven, uitleg moet je zelf geven 1 Mentaal: geestelijke vermogens (als kind in buitengewoon onderwijs meestal), disfuncties op geestelijk

niveau2 Psychisch: moeilijkheden van psychologische aard (bv:depressies) door sociale omstandigheden in

problemen geraken3 Lichamelijk : fysische handicap4 Zintuiglijk: visueel, auditief,…

Langdurig: vanaf 366ste dag kan men van een handicap spreken en krijgt men een invaliditeitsuitkering. (minder dagen = primair arbeidsongeschikt)Belangrijke beperking: minstens 33% arbeidsongeschikt > wordt bepaald door een multidisciplinair team.Beperkte kansen tot sociale integratie: moeilijke integratie in arbeids – en maatschappelijk milieu.

4. Toelichting(zie uitleg bij 2.1)

5. Basissysteem Examen Case!! (100% kunnen arbeiden, dan gehandicapt / vanaf geboorte zeker 33% gehandicapt)VERWORVEN HANDICAP EN TEWERKGESTELD

6. Met handicap geboren en 100% arbeidsgeschikt in gewoon bedrijf of zelfstandig inkomen = gewoon loon, wat hij verdient door te werken

7. Niet gehandicapt, 100 % tewerkgesteld, raakt gehandicapt tijdens arbeidssituatie

Wat is financiële situatie? Bekijken hoeveel % gehandicapt en dan kijken hoeveel de uitkering is + eventueel bijpassen.

Wat is een arbeidssituatie? Op het werk zelf of van en naar het werk gaan via de kortste weg

uitkering: als het in een arbeidssituatie gebeurt moet je niet eerst 366 dagen arbeidsongeschikt zijn. 100% remgeld terugbetaald door het Fonds voor Arbeidsongevallen (FAO) + 90% van het loon behouden (bruto) (kan verschillen naargelang % gehandicapt)

8. Niet gehandicapt, 100% tewerkgesteld, raakt gehandicapt buiten arbeidssituatie

Bijvoorbeeld verkeersongeval: wie is in fout? de ander is in fout => verzekering van de andere partij moet alles betalen, zowel ziekte als loon (100%) (je mag het verschil niet voelen in je portemonnee voor en na het ongeval.)

jij in fout => mutualiteit moet de eerste 366 dagen betalen (= primair arbeidsongeschikt) 60% brutoloon (63% nettoloon)na een jaar kom je in het statuut van invalide = 72% nettoloon.

9. Fonds van beroepsziekte (FBZ)Rechtstreeks verband tussen je werk en je arbeidsongeschiktheid => 100 % remgeld terugbetaald (dwz geen enkele medische kost moet je zelf betalen) + 90 % van je loon.Voorwaarde: 5 jaar ononderbroken in België gewerkt of 10 jaar wel onderbroken.

10. Aangeboren handicap, nooit tewerkgesteld. Kind: speciale instellingen, materiaal, verhoogde kinderbijslag tot 21 jaar + tegemoetkoming in hulpmiddelen VLAAMS FONDS

Volwassene: tussenkomen inzake tewerkstellingsfinanciering. Als je als werkgever een gehandicapte in dienst neemt krijg je van het VLAAMS FONDS een arbeidstoelage (integratiegedachte) +zorg voor middelen+ inkomensvervangende tegemoetkoming vanaf 21 jaar (zelfde bedragen als in hfst OCMW)MINISTERIE VOOR SOCIALE ZAKEN (federaal) (integratietegemoetkoming)

100% gehandicapt, 22 jaar, wil alleen gaan wonen. Op welk geld kan hij rekenen?5 inkomensvervangend alleenstaand alleenwonend +/- € 5706 integratie € 520

Totaal : € 1115+ Hulp Vlaams Fonds

11. VoorzieningenVlaams Fonds (geldt dus enkel voor Vlaanderen) Case!

Minderjarigen (tot 21 jaar)

Inrichtingen met internaat (MPI) zware mentale handicap + fysische handicap

Centra voor observatie, oriëntatie, psychologische en pedagogische behandeling (max.3 maanden om te kijken welke handicap het is)

Meerderjarigen

Tehuizen voor werkenden (gezinsvervangende tehuizen (voor die die geen familie meer hebben))

Tehuizen voor niet werkenden (blijven slapen) -bezigheidstehuizen (homes)- nursingtehuizen (70% bedlegerig

Tehuizen voor kortveblijf ( 3 maanden/jaar verspreid

Inrichtingen met semi – internen; gaan naar school, kunnen van 7u –18u binnen, maar gaan wel thuis slapen

dagcentra

Diensten voor plaatsingen in andere gezinnenThuisbegeleiding

Diensten voor begeleid wonen mentaal gehandicapten

Diensten voor zelfstandig wonen

Centra voor gespecialiseerde voorlichting bij studie en beroep

Beschutte werkplaatsen (niet voldoende werk meer, 70% van het minimum loon krijgen ze)

Centra voor gespecialiseerde beroepsopleiding

Hoofdstuk 10: Bejaardenzorg1. Inleiding1.1 Algemeen

Vergrijzing van de bevolking => opname in serviceflats/rusthuis is veel duurder +tekort aan bedden; wachtlijst +/- 2jaar/ geen geld voor nieuwbouw. Daarom willen ze meer thuiszorg.

Misopvatting: bejaarde kan niet meer functioneren in maatschappij. 1.2 bespreek de sociale participatie van ouderen (ex theorie)

Bejaarde = 60j (men splits nu ook al toe naar 50-plussers)Sociale participatie: 2 grote lijnen ==> regeerakkoord: bejaarde kan nog functioneren

1. engagement in familiaal verband- grootouders die kleinkinderen opvangen (1/4 doet het)- zorgen voor het huishouden van de werkende kinderen(=> intergenerationeel werk)

2. vrijwilligerswerk: 7/10 komt in sociale sector terecht- thuiszorg- gaan werken in instellingen (bv 2 halve dagen in de week eten geven in de

geriatrie)- gilden, politiek geëngageerde mensen; komen op voor belangen van hun eigen

groep.

2. Zorgaanbod (case!)Zie hoofdstuk OCMW

Hoofdstuk 11: Bijzondere jeugdbijstand1. algemene inleiding

1.1 administratie: Vlaamse gem. & Federale materie (bv jeugdrechtbank)1.2 Emancipatorisch denken

(ex theo: Bespreek het emancipatorische denken inzake de bijzondere jeugdbijstand) Emancipatie => ontvoogden, niet meer onder toezicht staan

Een mens moet zelf zijn beslissingen kunnen nemen==> morele kruisvaarders: 1e = ouders (meerwaardepunten)

Ruim & breed maatschappelijk perspectiefVroeger jeugdrecht enkel in justitieel kader (kinderrechter), nu ook in wetgeving => ook welzijn (onderwijs, …)Staatshervormingen ook weerslag op bijzondere jeugdbijstand.

2. Decreet van 4 april 1990 (=gemeenschap)2.1 basisfilosofie

(ex theo: bespreek de basisfilosofie die van het decreet van 4 april 199. inzake bijzondere jeugdbijstand) - preventiegedachte -

Opsplitsing tussen gedwongen HV(MOF) en vrijwillige HV(POS)Tot 18j kun je geen misdrijven plegen, er is geen jeugdsanctierecht.

Rechtspositie van de jongeren moet geëerbiedigd worden = legaliteitsbeginsel. - vanaf 14j moeten ze akkoord gaan met HV- tijdsduur: welbepaalde tijd, voor 3m, 6m, …

subsidiariteitsbeginsel: minst ingrijpende sanctie. Differentiatie van hulpaanbod => HV op maat Gezinsgerichte werking: zoveel mogelijk jongere binnen gezin/familie houden =>

plaatsing: in de regio Voortzetting HV na 18j Uitbreiding ambulante en semi-ambulante diensten

3. Opdrachten3.1 preventief werken => onderzoeken3.2 Individuele begeleiding

4. StructuurSamenvatting structuur: zie bijlage in cursus1 uitzondering: de hoogdringendheidPOS & MOF => ex theo: bespreek het verschil tussen POS en MOF.

5. MaatregelenOpen instellingen, plaatsingen, …

Hoofdstuk 12: etnisch-culturele minderheden 1. Algemeen

1.1 Multiculturele samenlevingMigrantenVluchtelingenZigeuners

1.2 historisch perspectief => groepen die altijd op de dool zijn, vb joden, gehandicapten, Slavische bevolking, verzetsmensen, homo’s…=> omwille van politieke en economische redenen vinden ze hun plaats niet in de maatschappij

2. Regelgeving2.1 Jaren 1960-1970

60’: veel Italianen komen naar de mijnen omwille van economische redenen 70’: veel Chilenen komen omwille van politieke redeneneind 70, begin ’80: turken + mensen van de Magreb(?) landen (Algerije, Marokko, Tunesië, ..) omwille van economische redenen

2.2 Besluit van de Vlaamse Executiek van 18 juli 1990Op federaal niveau: wet ivm migrantenCenten om HV op meer geordende manier te laten verlopen

2.3 Jaren ’90: Oostbloklanden: Serviërs, Bosniërs, … 2.4 Decreet van 25 April 1998 (Vlaams niveau)

1998: jaar tegen racisme

3. Nieuw decreet 25 april 1998(ex theo: heeft naast organisatorische impact ook een inhoudelijke impact. Bespreek de inhoudelijke component)3.1 Inhoud: 2 grote hoofdlijnen

Driesporenbeleido Emancipatie = legaal beleid (wettelijk kunnen verblijven) ~ ontvoogding,

volwaardige burgers worden, …o Onthaalbeleid = nieuwkomers krijgen hulp van HV (ivm rechten, plichten,

papieren, …)o Opvangbeleid; in onderwijs, gezondheidszorg => met respect voor fundamentele

rechten van de mens Gedifferentieerd beleid

o = per doelgroep een andere aanpak: migranten, vluchtelingen, zigeuners, …

3.2 Organisatie Federaal:

o Commissariaatgeneraal voor vluchtelingen en staatlozeno Detentiecentra voor vluchtelingen: gesloten afdelingeno Centrum voor gelijke kansen en racisme bestrijding

Vlaams niveau:o Vlaams centrum voor integratie van migranten (VCIM)o Overlegcentrum Integratie van vluchtelingen (CIV)o Vlaams centrum voor integratie van woonwagenbewoners (VCW)

Provincie: 1 provinciaal overlegcentrum Lokaal (gemeentelijk, stedelijk) => lokaal integratiecentrum & zelforganisaties

4. Andere organisaties5. Knelpunten

Migrantenstemrecht Woonwagenbewoners op vaste woonplaats => geen hulp OCMW Islamdossier: probleem in onderwijs Positieve discriminatie inzake tewerkstellingen = migranten krijgen voorgang op autochtonen

in bepaalde sectoren

Hoofdstuk 13: Sociaal cultureel werk1. Algemeen

(ex theo: geef het agogisch schema. Bespreek het schema + leg de link met 4 interactiecomponenten + leg link met de functies)1.1 schema agogiek:Balans; in evenwicht: katagogische situatie = homeostatisch evenwichtHet is een subjectieve situatie want het is persoonsgebonden. Subjectiviteit hangt af van de waarden en normen van die persoon in zijn eigen individualiteit.

Niet in evenwicht: minwaarde situatie = exagogische situatie => problematische situatie

Niet in evenwicht: pluswaarde situatie = anagogische situatie

- (exagogisch) + (anagogisch)

(dit zou een evenwicht, een balans moeten voorstellen :p)~> schema linken aan bijlage 1 (cirkel)

organisatie opsplitsen in 3 functies~> linken aan bijlage 3 (enkel aan onderstaand schema)

Educatie Cultuur SociaalIndividu een meerwaarde geven

Individu en gemeenschap (kleinere groepen)

Gemeenschap en samenleving (buurtwerk, …)

Anagogisch Exagogisch

2./3./4. ook kennen.. (geen idee wat dat betekent)