BELANG VAN BUITENLANDSE

STAGE TIJDENS OPLEIDING ASOProf Dr De Vos Martine

WAAROM BUITENLANDSE ERVARING BINNEN OPLEIDING

Inspelen op maatschappelijke tendensen

• Internationalisering van de patientenpopulatie in Belgie

• Internationalisering van Belgisch gezondheidspersoneel

• Toenemende mobiliteit afgestudeerden

Kennismaken met en werken in diverse gezondheidssystemen

Onderwijs situeren in een bredere internationale context

2

INTERNATIONALISERING VAN DE PATIËNTENPOPULATIE

BELGISCHE BEVOLKING WORDT INTERNATIONALER

Over de laatste 15 jaar, een quasi

verdubbeling van het aantal mensen

van niet-Belgische origine die in België

officieel leven ( 2014 : 19 % )

Bron: OESO 2014

VREEMDE NATIONALITEIT : GROTE VARIATIE AAN LANDEN VAN HERKOMST

63 % onderdanen EU-28

5 % europa buiten EU (Turkije )

12 % Azie

6 % Noord- Afrikanen

6 % Sub-Saharaanse Afrika

3 % Noord Amerika

3 % Latijns Amerika

Bron: OESO 2014 Bron : RR-ADSEI – 2013

ASIELZOEKERS

15 517 Asielaanvragen in 2016

Jan : 2842 tov 1717

Feb : 1523 tov 1642

Maart : 1374 tov 1755

April : 1300 tov 1076

Mei : 1193 tov 2094

Juni : 1089 tov 2894

Juli : 1322 tov 3601

Aug : 1673 tov 5595

Sept : 1496 tov 6830

Okt : 1705 tov 6043

Bron: OESO 2014

35 476 Asielaanvragen in 2015

106 % meer dan 2014

Voornaamste afkomst

‒ 21,8 % Irak

‒ 21,3 % Syrie

‒ 20,0 % Afghanistan

Bron : COMMISSARIAAT-GENERAAL

VOOR DE VLUCHTELINGEN EN DE STAATLOZEN

BOODSCHAP

Maatschappelijke veranderingen tengevolge van

globalisering en vluchtelingenproblematiek maken het

noodzakelijk om

gezondheidszorg “cultuursensitief” te maken

specifieke pathologieën te leren kennen

gezondheidspersoneel voor te bereiden op de

uitdagingen van een verouderende multiculturele

maatschappij

INTERNATIONALISERING VAN HET BELGISCHE

GEZONDHEIDSPERSONEEL

ARTSEN IN BELGIË MET BUITENLANDS DIPLOMA

Aandeel artsen met

buitenlands diploma

aanzienlijk toegenomen

Tegenwoordig meer dan 10%

Bron: OESO 2014

BELGIË IN VERGELIJKING MET ANDERE OESO LANDEN

België…

in de middenmoot wat

betreft buitenlandse artsen

aan de lage kant wat

betreft buitenlandse

verpleegkundigen

Bron: OESO 2014

ARTSEN MET BELGISCH DIPLOMA IN OESO LANDEN

Een aanzienlijk deel van

de artsen afgestudeerd in

België oefent het beroep

uit in het buitenland

Bron: OESO 2014

BOODSCHAPPEN

Een groot deel van de afgestudeerden in België zullen

a) in een Belgische context werken met gezondheidspersoneel uit

andere landen

b) in het buitenland werken als arts

Specifieke pathologieën herkennen vaak zonder dure

apparatuur en behandelen met beperkte middelen .

KENNISMAKING MET DIVERSE GEZONDHEIDSSYSTEMEN

VEREISTEN GOED GEZONDHEIDSSYSTEEM

Sociaal perspectief

• Welzijn en autonomie van gebruikers nastreven in een klimaat van dialoog

en in harmonie met socio-economische context

Geen discriminatie

• Qua geslacht, ras, religie, politieke affiliatie, sociaal statuut, inkomen..

Goed gedefinieerde populatie

• Waarvoor systeem zich verantwoordelijk stelt en verantwoording wilt geven

In akkoord met gezondheidspolitiek

• Respect voor politiekbeleid in zake niveau van zorgaanbod en

dekkingsrisico ( in zover de politiek adequaat is )

Niet lucratief einddoel

• Indien winst : wens tot herinvestering

14Giusti, Criel en Béthune : 1997

BELGISCH GEZONDHEIDSSYSTEEM

Totale gezondheidsuitgaven :

België : 10,2 % Bruto binnenlands product ( 2013 )

EU-15 : 9,5 %

gezondheidsuitgaven gefinancieerd door publieke sector

België : 78 % ( 2013 )

EU-15 : 77 %

Persoonlijke bijdrage

Belgie : 18 %

15Bron : KCE rapport 2015

SOCIO-ECONOMISCHE INVLOED : BELGIË

Vergeleken met personen uit een hogere klasse hebben personen met een

lagere socio - economische positie

een slechtere gezondheidstoestand ( levensverwachting, nog te verwachte

jaren in goede gezondheid, kindersterfte, obesiteit),

een minder gezonde levensstijl (voeding, roken, lichaamsbeweging),

een lagere deelname aan kanker screening

‒ 42-50 % versus 56-66 %

een minder goede opvolging voor diabetici

‒ 65 % versus 70 %

Meer uitgestelde contacten om financiële reden :

‒ 19 % versus 3 %

16

KCE rapport 2015

17Analyse cijfers 2012 - Fraser institute 2016

EFFICIENTIE GEZONDHEIDSZORGSYSTEEM

18

WHO publicatie 2000

Vergelijking 191 landen

BOODSCHAPPEN

Specialisten in spe laten kennis maken met de diverse

gezondheidssystemen met hun voordelen en

beperkingen bevordert de socio economische reflectie

over het “ ideaal “ systeem en confronteert hen met de

realiteit op het werkveld

19

WAAROM BUITENLANDSE ERVARING BINNEN OPLEIDING

Inspelen op maatschappelijke tendensen

• Internationalisering van de patiëntenpopulatie in België

• Internationalisering van Belgisch gezondheidspersoneel

• Toenemende mobiliteit afgestudeerden

Kennismaken met en werken in diverse gezondheidssystemen

Onderwijs situeren in een bredere internationale context

20

MASTER SPECIALISTISCHE GENEESKUNDE

Medicus wetenschapper

communicator Manager

21

Verdere inzichten

in klinisch

wetenschappelijk

onderzoek .Evidence based

medicine

deel 1 en 2

Wetenschappelijke

verdieping

Probleemoplossend vermogen

en vaardigheden

Deel 1 en 2

Communicatie

voor..

Deel 1 en 2

Organisatie en

sturing

zorgprocessen

Ziekenhuis

management Masterthesis

Capita selecta

Aanvullingen

SITUATIE ARTSEN SPECIALIST IN OPLEIDING UGENT

Studentenmobiliteit

Erasmus Overzeese

+/- 100 studenten per academiejaar gaan op buitenlandse stage

naar een land binnen Europa

7-jarig curriculum

-> 3e master

6-jarig curriculum

-> 2e of 3e master

+/- 100 studenten per academiejaar gaan op buitenlandse stage

naar een ontwikkelingsland

7-jarig curriculum

-> 4e master

6-jarig curriculum

-> 2e of 3e master

UGent: studentenmobiliteit

65-69 % van de studenten geneeskunde studeren af met een buitenlandse stage als deel van hun curriculum

BASISOPLEIDING : VERBLIJF BUITENLAND

Erasmus stage

Bestemmingen

België Hongarije

Finland Griekenland

Italië Nederland

Duitsland Noorwegen

Frankrijk Roemenië

Litouwen Oostenrijk

Portugal Slovenië

Spanje Tsjechië

Turkije Polen

Kroatië Zwitserland

UGent

Overzeese stage

Partnerlanden

Bolivië Iran

Brazilië Kenia

Cambodja Mozambique

China Nicaragua

Congo Oeganda

Cuba Rwanda

Ecuador Zuid-Afrika

India

UGent

KWALITEITSBORGING

Voor de stage

26

Partnerinstelling Student Faculteit/opleiding

Nagaan :

•Academisch niveau

•Inhoudelijke begeleiding

•Opgesteld programma

• Mogelijkheid tot

feedback/intervisie

•Ontvangst/huisvesting/

veiligheid

Voorbereiden :

• goede selectie

studenten

•Realistische

verwachtingen creëren

•Theoretisch verkennen

van gezondheidszorg en

culturele gewoonten (

keuzevak )

•Talenkennis

Ondersteunen :

•Organisatorische en

administratieve

ondersteuning

•Financieel beleid (

huisvesting, talencursus,

vaccinaties…)

KWALITEITSBORGING

Tijdens stage

27

Partnerinstelling Student Faculteit/opleiding

•Feedback geven aan student

over inhoudelijke en

organisatorische aspecten van

de lopende stage

•Ageren bij problemen

•Mogelijkheid bieden tot

instappen / co-creatie van

academische projecten

•Feedback geven

aan partnerinstelling

•Communicatie

bevorderend gedrag

vertonen

* Communicatie

onderhouden met

student en

partnerinstelling

tijdens stageperiode

KWALITEITSBORGING

Na de stage

28

Partnerinstelling Student Faculteit /opleiding

• Debriefing van de student

organiseren na feedback

•Opstellen van finaal en transparant

rapport

• Constructieve houding tov

feedback

•Debriefing naar

medestudenten en eigen

instelling

•Debriefing organiseren

•Internationale en

interculturele ervaring

herkenbaar maken op

diploma

•Feedbackverslag naar

partnerinstelling met

SWOT analyse op

verschillende niveaus

(academisch, begeleiding,

toetsing, huisvesting,..)

INTERESSE ASO VOOR BUITENLAND

Heb je interesse om een deel van je opleiding in het

buitenland te volgen?

Antwoord F %F M %M Totaal

Nee 38 23% 16 20% 54

Ja 98 60% 52 66% 150

Geen

mening 15 9% 8 10% 23

Onder

voorwaarden 12 7% 3 4% 15

Enquête door ASO georganiseerd in 2013 - 2014

22%

62%

10%

6%

Nee

Ja

Geen mening

Onder voorwaarden

INTERESSE ASO VOOR BUITENLAND

Voorwaarden:

Als stageplaats meerwaarde biedt

Als financieel haalbaar

Als logistiek haalbaar (georganiseerd en veilig)

Als erkend binnen stage programma

Als haalbaar : gezin / kinderen

PROBLEMEN VOOR ARTSEN IN OPLEIDING

Tekort aan financiële overeenkomsten met

buitenlandse stageplaatsen

Problemen met continuïteit in lokale patiëntenzorg !

Familiale en sociale problemen bij ASO

31

VOORSTELLEN

BUITENLANDSE VERBLIJVEN

Buitenlandse verblijven faciliteren door

Uitbreiding Financiering

‒ Nood aan institutionele grants

‒ Nood aan partnerships tussen instituten/disciplines

Zorg voor continuïteit lokale patiëntenzorg

‒ Stimuleren bisdirectionele uitwisselingen

‒ Nood aan structurele compensatie voor dienst waar ASO vertrekt

Zoek naar haalbare goed omschreven projecten

‒ Maatregelen ter bevordering van de kwaliteitswaarborg bij uitwisseling inburgeren in opleiding

‒ Werken met korte verblijven rond specifieke pathologie/techniek..

‒ Werkbezoeken organiseren met focus op organisatie gezondheidszorg

33

BINNENLANDSE ACTIVITEITEN

Verankering internationalisatie binnen de opleiding:

opstellen van “Internationale” missie en visie van de opleiding

Vast agendapunt binnen opleidingscommissie

Internationalisering integreren in onderwijs-, onderzoek en dienstverlening

Internationale ervaringen en contacten herkenbaar opnemen in Medbook

i@home activiteiten

Deelname aan Internationale congressen georganiseerd in België stimuleren en faciliteren

Lokale voordrachtenreeks organiseren door “ visiting professor “

Praatgroepen organiseren met buitenlandse PhD studenten rond de organisatie

gezondheidszorg

Per afstudeerrichtingen aandacht besteden aan specifieke pathologieën ( infecties – minority

health – reisziekten )

Veel aandacht besteden aan het werkplekleren in een “niet-Belgische “ patiëntenpopulatie

34

Met dank aan :

- Kristiane Van Lierde: voorzitter facultaire werkgroep FCIGG- Olivier Degomme : ondervoorzitter facultaire werkgroep FCIGG - Tjalina Hamerlynck : Voorzitster werkgroep internationalisatie MSG UGent - Chris Monten : afgevaardigde ASO UGent - Benedikt Desmedt : administratief medewerker Internationalisering- Stéphanie De Maesschalck :vakgroep huisarts UGent- Lieven Annemans : Prof gezondheidseconomie UGent

Referenties en bronnen

Migratieverslag 2015 – Myria verslag

Site commissariaat generaal voor vluchtelingen en staatlozen 2016

Giusti, Criel en Béthune : 1997

Comprehensive Internationalization, NAFSA (National Association of Foreign Student Advisers) Hudzik J 2011

Teaching international student, Improving learning for all. J. Carroll, J. Ryan, 2006

Tools for teaching in an educationally mobile world. J. Carroll, 2004,

Comparing performance of universal health care countries . Barua et al 2016

Measuring overall health system performance . Tandon et al – WHO rapport 2000

Performantie van ons Belgisch gezondheidsysteem – KCE rapport 2015