Beginselen Van Het Recht Les 2
Transcript of Beginselen Van Het Recht Les 2
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
1/77
VANDAAG:
1) Wat is recht?
2) Indelingen van hetrecht
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
2/77
Wat is recht?
Recht is overal:
Vb. Pukkelpopdrama!
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
3/77
Pukkelpop
Wat is Pukkelpop?
Gewone mens: festival
Jurist: kluwen van rechtsverhoudingen
- Organisator: The Factory VZW
- Sluit massas overeenkomsten af met:
- Muziekbands (Foo Fighters, )
- Tal van firmas (vb. tentenverhuur)
- Verzekeringsmaatschappijen
- De bezoekers (= ticket)
-
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
4/77
Pukkelpopdrama
18augustus 2011: een storm
Gewone mens: een storm
Jurist: Schadeverwekkendegebeurtenis
Veel mensen hebben schade geleden:
- Lichamelijke schade (doden,gewonden)
- Materile schade (kledij, tenten, ,maar ook: geen festival!)
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
5/77
Pukkelpopdrama
VRAAG: wie moet die schade betalen??2 categorien: overeenkomst enonrechtmatige daad
A) overeenkomst:
Vb. uw ticket, overeenkomst metmuziekbands,
Principe: verbintenissen moeten uitgevoerdworden => is hier niet gebeurd (festival
stopgezet, sommige groepen hebben nietkunnen optreden, )
Principe: schadevergoeding wegens niet-uitvoering van de overeenkomst
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
6/77
Pukkelpopdrama
Uitzondering op de verplichting totschadevergoeding: overmacht
Vraag: terugbetaling van tickets,drankbonnetjes?
- wat staat er in de kleine lettertjes?
- Pukkelpop betaalt misschien vrijwillig(een deel) terug
- theoretisch: geld terugeisen voor derechtbank (vrederechter)
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
7/77
Pukkelpopdrama
Indien geen overeenkomst:
- Principe: iedereen draagt zijn eigenschade.
- Uitzondering: Onrechtmatige daad:Iedereen die door zijn fout schadeveroorzaakt aan een ander, moet dezeschade vergoeden (art. 1382 BW)
- Vraag: heeft de VZW een fout begaan?- Antwoord: waarschijnlijk neen, want
dergelijke ramp is niet voorzienbaar
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
8/77
Pukkelpopdrama
29 september 2011: ministerraad erkentstorm van 18augustus als ramp:
Gevolgen:
- VZW kan dit inroepen als overmacht: eenramp kan je moeilijk voorzien
- Rampenfonds kan tussenkomen,
weliswaa
r enkel voor directe ma
terileschade die niet gedekt wordt door de
brandverzekering
- Wie komt in aanmerking: organisatoren,
fruitboeren
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
9/77
Pukkelpopdrama
Vraag: kunt U een beroep doen op het
rampenfonds? Moeilijk:
- Franchise van 250 euro
- Schade moet erg goed gedocumenteerd
worden (facturen, betalingsbewijs)
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
10/77
Wat is recht?
Recht is overal:
Vb. Pukkelpop
Vb. 18: gevolgen meerderjarigheid
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
11/77
Gevolgen meerderjarigheid
- Stemrecht/plicht?
- Zelf instaan voor je onderhoud?
- Adres wijzigen? Bijvoorbeeld: domicilie inGent?
- Trouwen?
- Zelfstandig bepaalde rechtshandelingenstellen (vb. huurcontract kot)?
- Pint bestellen op caf?
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
12/77
Wat is recht?
Recht is overal:
Vb. Pukkelpop
Vb. 18: gevolgen meerderjarigheid
Vb. Kot huren: huurovereenkomst
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
13/77
Huren van een kot
Kot huren Vraag: mag het huurcontractzomaar opgezegd worden?
Om deze vraag te kunnen beantwoorden:vele bijkomende vragen, zoals:
- Mondeling of schriftelijk huurcontract?
- Huurcontract van onbepaalde ofbepaalde duur?-
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
14/77
Huren van een kot
Art. 1714 BW: Behalve tegenstrijdige wettelijke
bepalingen, kan men huren bij geschrift of
mondeling
Art. 1736 BW: Onverminderd het bepaalde inartikel 1758, wordt de voor onbepaalde duur
gesloten huurovereenkomst geacht te zijn
aangegaan per maand. De overeenkomst kan
slechts worden beindigd met inachtneming van
een opzeggingstermijn van een maand
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
15/77
WAT IS RECHT?
Huren kot mag het huurcontract opgezegdworden?
In bepaalde specifieke gevallen dus wel: indiengeen geschreven contract en geen einddatum incontract je mag het contract opzeggen(opzegtermijn van 1 maand)
Meestal: wel een geschreven huurovereenkomst,
meestal met bepaalde duur (meestal 1 jaar voor
een kot)
In dit geval: opzeggen in principe niet toegestaan.
Wel: verbreken + Schadevergoeding
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
16/77
Huur van een kot
in principe: dus een aantal uitzonderingen
Verplichtingen verhuurder: art. 1719 BW: De
verhuurder is, uit de aard van het contract, en
zonder dat daartoe enig bijkomend beding nodig
is, verplicht:
1 het verhuurde goed aan de verhuurder te
leveren
2 Dat goed in zodanige staat te onderhouden dathet kan dienen tot het gebruik waartoe het
verhuurd is;
3 De huurder het rustig genot daarvan te doen
hebben zolang de huur duurt
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
17/77
Huren van een kot
Naast algemeen huurrecht: bijzondere
regels!!
Kamerdecreet4
februari199
7(Decreethoudende de kwaliteits- en
veiligheidsnormen voor kamers en
studentenkamers)
- Politiereglement op de kamerwoningen
(Gent, 2004)
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
18/77
Huren van een kot
Indien verhuurder NIET voldoet aan zijn
verplichting (bijvoorbeeld doordat hij een
kot verhuurt dat niet aan de regels
voldoet)
=> mogelijke grond voor gerechtelijke
ontbinding huurovereenkomst door de
vrederechter
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
19/77
WAT IS RECHT?
DUS: Het recht regelt wat mag, niet mag
en moet.
Vraag: Is dit de definitie van recht?
Regelen van moraal, godsdienst, cultuur
etc.: beantwoorden ook aan die definitie
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
20/77
Wat is recht?
Casus: de Gentse Dexiaschat
1. Feiten (zie tekst te veel vinders voor een schat)
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
21/77
Gentse Dexiaschat: de feiten
Boekhouder koopt oud Dexiabankgebouw
Begint alvast te verbouwen, voor het
verlijden van de akte bij de notaris Arbeiders vinden 300.000 in een oude
bankkluis
Boekhouder verwittigt politie Oorsprong geld is onbekend (Brinks?)
Grote vraag: wie krijgt de 300.000?
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
22/77
Wat is recht?
Casus: de Gentse Dexiaschat
1. Feiten
2. Discussie: voor wie is de schat?
= eenjuridisch vraagstuk
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
23/77
Artikel 716 Burgerlijk Wetboek
De eigenaar van een schat
behoort aan wie hem in zijn erf
vindt. Wordt de schat dooriemand anders gevonden, dan
behoort hij voor de ene helft toe
aan de vinder en voor de andere
helft aan de eigenaar van het erf.
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
24/77
Gentse Dexiaschat
1) Wie is ereigenaarvan het pand? (op het
ogenblik van de vondst!)
Dexia Qubix VOF Ferhat
Centrale discussie: wanneer is het
eigendomsrecht op het pand overgegaan?
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
25/77
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
26/77
Subjectieve rechten
Centrale vraag hier: wie kan aanspraak maken
op (een deel van) die schat? Anders gesteld:
wie heeft er een subjectief recht op die schat?
= Concreet; rechtssubject (natuurlijke personenen rechtspersonen)
Antwoord: zie OBJECTIEF recht: alle regels die
de inhoud, wijze van totstandkoming en van
verdwijning, het bewijs en de bescherming van
subjectieve rechten bepalen (vb. art. 716 BW)
=abstr
act; niet specifiek
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
27/77
WAT IS RECHT?
1. Recht: regelt de subjectieverechten van rechtssubjecten via
het objectief rechtWelke subjectieve rechten?
1) Subjectieve politieke rechten :
tegenover de overheid : publiekrecht
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
28/77
Subjectieve politieke rechten
- Politieke vrijheden: vrijheid vanmeningsuiting, religieuze vrijheid, vrijheidvan onderwijs, persvrijheid,
- Participatierechten: Democratischerechten op deelname aan het politiekbeleid: stemrecht, recht om zich kandidaatte stellen bij verkiezingen,
- Sociaal-economische en culturelegrondrechten: recht op sociale zekerheid,recht op onderwijs,
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
29/77
WAT IS RECHT?
1. Recht: regelt de subjectieverechten van rechtssubjecten via
het objectief rechtWelke subjectieve rechten?
1) Subjectieve politieke rechten :
tegenover de overheid : publiekrecht2) Subjectieve civiele rechten:
tegenover medeburgers: privaatrecht
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
30/77
Subjectieve civiele rechten
Persoonlijkheidsrechten - persoon
Familierechten - f amilie
Zakelijke rechten - zaak Vorderingsrechten - ander
Intellectuele rechten - intellectueel
concept
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
31/77
WAT IS RECHT?
1. Recht: regelt de subjectieverechten van rechtssubjecten via hetobjectief recht
2. Recht: Een georganiseerdestructuur inzake afdwinging van deregelen
Hiervoor extra regelen en structuren nodig:rechtbanken, procesrecht, degevangenissen,
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
32/77
WAT IS RECHT?
3. Recht: Een georganiseerdestructuur voor de verandering van deregels
Reden: Maatschappij is niet statisch, maarverandert, evolueert. Recht evolueert mee.
- voorbeelden: rechtspraak, rechtsleer,wetgeving
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
33/77
WAT IS RECHT?
1. Recht: regelt de subjectieverechten van rechtssubjecten via hetobjectief recht
2. Recht: Een georganiseerdestructuur inzake afdwinging van deregelen
3. Recht: Een georganiseerdestructuur voor de verandering van deregels
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
34/77
WAT IS RECHT?
RechtRecht is de is de genstitutionaliseerdegenstitutionaliseerde
ordeningordening van het menselijk handelenvan het menselijk handelen
in de samenleving.in de samenleving.
Perfect?
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
35/77
Recht Rechtvaardig
Standaard dd. 29 september 2011:
Zaak tegen Beaulieu-stichter van de baan?
De Belgische staat tekent geen beroep aan in de
rechtszaak tegen Roger De Clerck, de stichter van de
textielgroep Beaulieu en hoofdverdachte in de
fraudezaak. () De Kortrijkse rechter kende De Clerck
eind juni een schadevergoeding toe van 22.500 euro
omdat de gerechtelijke procedure tegen zijn bedrijf telang - al meer dan twintig jaar - aansleept.
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
36/77
Gelijk hebben gelijk krijgen
- Je moet via de rechtbank passeren
(kostelijk, lang)
- De rechter ka
na
nders beslissen (geenzekerheid)
- Het sop kan de kolen niet waard zijn
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
37/77
Recht Zaligmakend
- Recht heeft niet op alles een antwoord
(hiaten)
-H
et recht zelfs is soms complex,onduidelijk, tegenstrijdig
- Er is soms meer dan n oplossing
mogelijk voor een probleem (vb. schat)
- Er is teveel recht (overregulering,
verouderde wetten, enz.)
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
38/77
Vb. Belgisch Staatsblad:
2010: 83.678 blz.
2009: 83.000 blz.
2008: 69.369 blz.
2007: 66.290 blz.
2006: 76.468 blz.
2005: 57.755 blz.
1999: 50.547 blz.
1989: 21.634 bzl
Van 1989-2009: 937.718 blz.
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
39/77
Indelingen van het recht
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
40/77
INDELINGEN VAN HET RECHT:
Grote lijnen
Nation
aal recht
Intern
ation
aal recht
Privaat Publiek Int. priv. Int.pub.
recht recht recht recht
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
41/77
Burgerlijk Recht
Handelsrecht
Sociaal rechtPrivaatrechtelijk
procesrecht
Grondwettelijk recht
Administratief recht
Fiscaal recht
Strafrecht
Strafprocesrecht
Internationaalprivaatrecht
Volkerenrecht
ofInternationaal
Publiekrecht
Privaat Publiek
Nationaal
Grens-overschrijdend
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
42/77
PRIVAATRECHT VERSUS
PUBLIEK RECHT
privaatrecht:
regelt verhouding tussen burgersonderling
Publiek recht:
verhouding burger-overheid
interne organisatie overheid
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
43/77
PRIVAATRECHT VERSUS
PUBLIEK RECHT
Nuance : publiekrecht verhouding burger-overheid: voor zover overheid toepassingmaakt van haar privileges die steunen op
haar geweldmonopolie en niet als privatepartij optreedt
Voorbeeld: gemeente wil een stuk grond
kopen. Eigenaar:- Weigert: onteigening: publiekrecht
- Gaat akkoord: vrijwillige koop/verkoop:gewoon privaatrecht
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
44/77
(Nationaal) privaatrecht:
rechtstakken Burgerlijk recht: regelt algemeen de
elementaire verhoudingen tussen de
burgers
Handelsrecht: regelt het statuut van
handelaars en de commercile activiteiten
Sociaal recht: regelt de
arbeidsverhoudingen en sociale zekerheid
Burgerlijk procesrecht: regelt de
procedure voor de gewone rechtbanken
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
45/77
(NATIONAAL) PRIVAATRECHT:
1. Burgerlijk recht
Regelt de meest elementaire verhoudingentussen burgers: regels waar zeer velen mee
geconfronteerd wordt.
1. Personenrecht
2. Familierecht
3. Zakenrecht4. Verbintenissenrecht
5. Erfrecht
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
46/77
(NATIONAAL) PRIVAATRECHT:
1. Burgerlijk recht
1) Personenrecht: regelt het statuutvan de persoon
Voorbeeld: familienaam: artikel 335BW 1: Het kind wiens afstammingalleen van vaderszijde vaststaat ofwiens afstamming van vaderszijdeen moederszijde tegelijk komenvast te staan, draagt de naam vande vader
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
47/77
(NATIONAAL) PRIVAATRECHT:
1. Burgerlijk recht
Wijziging familienaam:
Naamwet 1987: Naamswijziging kan gevraagd worden viaadministratieve procedure (Koning)
GUNST, geen recht.Ernstige reden (wettig belang):
- belachelijke naam (Poep, Naaktgeboren)
- hatelijke naam (Dutroux)
- naa
m van vreemde origine- na erkenning, adoptie,
Prijs = 49 Euro
Ook combinatie voornaam en familienaam kan belachelijkzijn (Piet Uyttebroeck)
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
48/77
(NATIONAAL) PRIVAATRECHT:
1. Burgerlijk rechtvoornaam:
Vrije keuze, maar mag geen verwarring zaaien of schadetoebrengen aan het kind. Wat wordt geweigerd:
absurde, aanstootgevende of belachelijke voornamen
bestaande familienamen die gangbare voornamen zijn
een overdreven aantal voornamen (de ambtenaar van de burgerlijke
stand bepaalt autonoom het maximum aantal)
een voornaam die niet met het geslacht van het kind
overeenkomt: geen jongensnaam voor een meisje en geenmeisjesnaam voor een jongen
een voornaam bestaande uit een letter of uit een opeenvolging van
medeklinkers
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
49/77
(NATIONAAL) PRIVAATRECHT:
1. Burgerlijk recht
2) Familierecht: regelt deverhoudingen tussen bloed- enaanverwanten (voorbeeld: huwelijk,echtscheiding, verhouding ouders-kind, enz.)
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
50/77
(NATIONAAL) PRIVAATRECHT:
1. Burgerlijk recht
3) Zakenrecht: regelt de zakelijkerechten: geven een subjectief recht
op een goed, geen tussenkomst vaneen andere persoon nodig.
voorbeeld: eigendomsrecht (zie:
schat)
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
51/77
(NATIONAAL) PRIVAATRECHT:
1. Burgerlijk recht
4)Verbintenissenrecht:vorderingsrechten: geven geenonmiddelijke macht op een goed,maar wel recht op prestatie van eenander persoon
Deze prestatie: een verbintenis omiets te geven, iets te doen of iets niette doen
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
52/77
(NATIONAAL) PRIVAATRECHT:
1. Burgerlijk recht
5) Erfrecht: U sterft en verdwijnt alsrechtssubject. Wat gebeurt er met uw
subjectieve rechten?
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
53/77
(NATIONAAL) PRIVAATRECHT:
2. Handels- en vennootschapsrecht
Zie volgend jaar: ondernemingsrecht (prof. R.Steennot)
-
8/3/2019 Beginselen Van Het Recht Les 2
54/77
(NATIONAAL) PRIVAATRECHT:
3. Sociaal recht
= Arbeidsrecht + Sociaalzekerheidsrecht.
1. Arbeidsrecht: verhouding tussen(priv-) werkgevers en werknemers
(ondergeschikt verband) >