Bedrijfskunde (BDKVPAVF03) · ๏ tot 1750 ‘Mercantilisme’ ๏ Agrarische samenleving verandert...

Bedrijfskunde (BDKVPAVF03)Les 1: introductie

zaterdag 28 januari 2012

Ten eerste...

๏ Welkom

๏ Planning

๏ Toetsing

๏ Literatuur

๏ Leerdoelen

๏ Website


Waarom bedrijfskunde?

๏ Het vak bedrijfskunde geeft een oriëntatie op het vakgebied ‘Management en Organisatie’. De module valt in het semester ‘Ondernemerschap’ waarbinnen bedrijfskunde zich concentreert op aspecten als organisatiestrategie, organisatiestructuur, samenwerking en besturing

๏ ECTS: 3


Bedrijfskunde?

๏ Een interdisciplinaire wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van het gedrag van organisaties, de factoren die dit gedrag bepalen en de wijze waarop organisaties het meest doeltreffend bestuurd kunnen worden

๏ Een relatief jonge wetenschapsvorm (v.a. +/- 1850)


De onderwerpen

1. Denken over organisatie en management (H1)2. Omgevingsinvloeden op een organisatie (H2)3. Strategisch managementproces (H3)4. Samenwerkingsverbanden tussen organisaties (H4)5. De besturing van organisaties (H8)6. Organisatiestructurering (H9)


Bedrijfskunde?

๏ Bedrijf = organisatie = onderneming

๏ Organisatiekunde = mensen, die samenwerken, met een bepaald doel

๏ Organiseren = het tot stand brengen van doelmatige verhoudingen tussen mensen, middelen en handelingen (vaak taak van management)

๏ Effectiviteit en efficiëntie


effectiviteit & efficiëntie



gebruik van bronnen



gebruik van bronnen

Realisatie van doelstellingen



gebruik van bronnen


Efficiëntie/middelen



gebruik van bronnen


Efficiëntie/middelen Effectiviteit/doelen



gebruik van bronnen



Weinig verspilling



gebruik van bronnen



Weinig verspilling Maximale resultaten



gebruik van bronnen



Weinig verspilling Maximale resultaten

Management streeft naar:Zo min mogelijk verlies van middelen

(efficiëntie) en realisatie van zoveel mogelijk doelstellingen (effectiviteit)


Management

aard beslissingen

Top management

Middenmanagement

Lagermanagement

Strategische beslissingen

Operationele beslissingen

Coördinerende beslissingen


Taken van het management

plannen organiseren leidinggeven controlerenleiden tot...




het formuleren van doelstellingen en strategieën.Het ontwikkelen van plannen om de activiteiten te coördineren





Welke taken moeten er gedaan worden? hoe moeten ze gedaan worden? Door wie?






Aansturen en motiveren van alle deelnemende personen, evt oplossen van conflicten







Controleren van activiteiten, verloopt alles volgens doel?







Controleren van activiteiten, verloopt alles volgens doel?

Realisatie van de

doelstel-lingen


Denkrichtingen

Persoonlijkheden


Voor de industriëlerevolutie

๏ Sun Tzu, de kunst van het oorlogvoeren (500 v Chr)

๏ Socrates, Plato

๏ Machiavelli, il principe (1515)

๏ tot 1750 ‘Mercantilisme’

๏ Agrarische samenleving verandert in Industriële samenleving

๏ Adam Smith: ‘the wealth of nations’ (1776): arbeid is bron van welvaart, door arbeidsverdeling wordt productiviteit verhoogd


Scientific Management

Frederick Taylor (1900)

๏ wetenschappelijke analyse van de werkzaamheden op basis van tijd- en bewegingsstudies (leidend tot standaardisatie en normalisatie)

๏ vergaande taakverdeling (routine)

๏ hechte samenwerking tussen leiding en arbeiders

๏ leiding is verantwoordelijk voor het scheppen van de productievoorwaarden en werkmethoden

๏ juiste man op de juiste plaats

๏ invoeren prestatiebeloning

๏ arbeidsverdeling van de leiding door aparte functies (‘achtbazenstelsel’)


General ManagementHenry Fayol (1900)

๏ Relatie tussen managementgebieden en ‘general management’

๏ ‘Eenheid van commando’


BureaucratieMax Weber (1949)

๏ vooral mbt overheidsorganisaties

๏ in een ideale bureaucratie functioneert een mens rationeel

๏ sterke taakverdeling

๏ hiërarchische bevelstructuur

๏ functie is belangrijker dan de persoon

๏ schriftelijke vastlegging

๏ objectieve criteria en procedures


Human RelationsElton Mayo (1945) ๏ tegenhanger van Scientific Management

๏ naast objectieve factoren zijn subjectieve factoren minstens zo belangrijk

๏ sociale verhoudingen tussen mensen centraal, kleine groepjes

๏ gelukkige en tevreden mensen leveren de beste arbeidsprestaties

๏ belang van menselijke factoren op de effectiviteit


RevisionismeLikert e.a. (1950)

๏ synthese tussen scientific management (organisatie zonder mensen) en human relations (mensen zonder organisatie)

๏ Likert – linking pin (‘middenmanagement’) structuur; groep leiden, maar ook communicatie met hogere groep

๏ Herzberg – motivatietheorie (gebaseerd op de behoeftepiramide van Maslow): ‘satisfiers’ intrinsieke factoren leiden tot werktevredenheid, ‘dissatisfiers’ extrinsieke factoren leiden tot ontevredenheid

๏ McGregor – theorie X en Y


SysteembenaderingKenneth Boulding

(1950)

๏ organisatie is een geheel van samenhangende delen in wisselwerking met de buitenwereld (zie h2 voor deze omgevingsinvloeden)

๏ integrale benadering van organisatieproblemen

๏ management dient verder te kijken dan eigen afdeling


Contingentie-benadering

Lawrence & Lorsch (1965)

๏ geen ‘one best way’ of management

๏ situatie (contingentie) bepaalt de beste manier van organiseren en leidinggeven

๏ omgeving is een zeer belangrijke situationele factor, maar ook bijvoorbeeld opleidingsniveau werknemers

๏ vergelijk sociaal vs taakgericht (Fiedler)


Recente theorieën(1980 +)

๏ Philip Crosby – kwaliteitszorg ‘zero-defects’

๏ Henry Mintzberg – basisvormen van organisaties, verschillende wegen naar succes

๏ Tom Peters – managementprincipes voor excellente bedrijfsvoering: bijv. de kunst om groot te zijn, maar klein te kunnen acteren (blijf innoveren!)

๏ Peter Drucker – kennis als essentiële productiefactor (kennisrevolutie)

๏ Michael Porter – strategie en concurrentievoordeel (zie ook h3)

๏ Michael Hammer – herstructureren van bedrijfsprocessen (‘professionals en coaches’)

๏ Coimbatore Krishnao Prahalad - klant is machtiger en actiever/creatiever, samenwerking/dialoog

๏ Nordström en Riddersträle - Funky business, karaokekapitalisme


Volgende weekH2 Omgevingsinvloeden


Bedrijfskunde (BDKVPAVF03) · ๏ tot 1750 ‘Mercantilisme’ ๏ Agrarische samenleving verandert...

Documents

Transcript of Bedrijfskunde (BDKVPAVF03) · ๏ tot 1750 ‘Mercantilisme’ ๏ Agrarische samenleving verandert...