Babyperiode - Algemeen€¦ · Hobby [s Levensgeschiedenis Mijn leven over 3 jaar Opleiding Werk...
119
1 Babyperiode - Algemeen 1-7 weken 3-6 mnd 6-9 mnd 9-12 mnd Jarig! Overzicht materialen Algemeen 6 huisbezoeken naast de geboorte huisbezoeken (frequentie 1x per 2 weken) 6 huisbezoeken 6 huisbezoeken 6 huisbezoeken 1 huisbezoek websites www.24baby.nl www.borstvoeding.nl www.mamaenzo.nl www.minime.nl www.ncj.nl www.nibud.nl www.nji.nl www.opvoeden.nl www.pharos.nl www.shakenbabysyndroom.nl www.trimbos.nl www.veiligheid.nl www.voedingscentrum.nl Werkmateriaal cliënt Afsprakenformulier Afwegen voor- en nadelen van verandering Complimentenblad Jouw dag in 24 uur Sterkte analyse formulier Werkblad nieuw gedrag Informatie voor cliënt
Transcript of Babyperiode - Algemeen€¦ · Hobby [s Levensgeschiedenis Mijn leven over 3 jaar Opleiding Werk...
1
Babyperiode - Algemeen
1-7 weken 3-6 mnd 6-9 mnd 9-12 mnd Jarig!
Overzicht materialen
Alg
em
ee
n
6 huisbezoeken
naast de
geboorte
huisbezoeken
(frequentie 1x
per 2 weken)
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
1
huisbezoek
websites
www.24baby.nl
www.borstvoeding.nl
www.mamaenzo.nl
www.minime.nl
www.ncj.nl
www.nibud.nl
www.nji.nl
www.opvoeden.nl
www.pharos.nl
www.shakenbabysyndroom.nl
www.trimbos.nl
www.veiligheid.nl
www.voedingscentrum.nl
Werkmateriaal
cliënt
Afsprakenformulier
Afwegen voor- en nadelen van
verandering
Complimentenblad
Jouw dag in 24 uur
Sterkte analyse formulier
Werkblad nieuw gedrag
Informatie
voor cliënt
2
Babyperiode - Hechting en ouderschap
1-7 weken 3-6 mnd 6-9 mnd 9-12 mnd Jarig!
Overzicht materialen
He
chti
ng
en o
ud
ers
chap
6 huisbezoeken
naast de
geboorte
huisbezoeken
(frequentie 1x
per 2 weken)
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
1
huisbezoek
websites
www.24baby.nl
www.borstvoeding.nl
www.mamaenzo.nl
www.minime.nl
www.ncj.nl
www.nibud.nl
www.nji.nl
www.opvoeden.nl
www.pharos.nl
www.shakenbabysyndroom.nl
www.trimbos.nl
www.veiligheid.nl
www.voedingscentrum.nl
Werkmateriaal
cliënt
De wolken,
toekomstperspectief
Hoe ga jij om met de moeilijke
momenten?
Informatie
voor cliënt
Ik voel me rot
Omgaan met eigen emoties en
agressiebeheersing
3
Babyperiode - Gezondheid
1-7 weken 3-6 mnd 6-9 mnd 9-12 mnd Jarig!
Overzicht materialen
Ge
zon
dh
eid
6 huisbezoeken
naast de
geboorte
huisbezoeken
(frequentie 1x
per 2 weken)
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
1
huisbezoek
websites
www.24baby.nl
www.borstvoeding.nl
www.mamaenzo.nl
www.minime.nl
www.ncj.nl
www.nibud.nl
www.nji.nl
www.opvoeden.nl
www.pharos.nl
www.shakenbabysyndroom.nl
www.trimbos.nl
www.veiligheid.nl
www.voedingscentrum.nl
Werkmateriaal cliënt
Blowen? Ik stop!
Bronnen van stress en steun
Gezond eten en drinken
Gezond eten en drinken dagboek
Hoe gaat het met jou?
Hoe gezond leef ik vandaag?
Informatie voor cliënt
Gezond eten en drinken
Voorkomen van een Voorkeurshouding
4
Wat eet mijn baby de 1ste vier maanden, borstvoeding
Wat eet mijn baby de 1ste vier maanden flesvoeding
Wat eet mijn baby vanaf 4 maanden
5
Babyperiode - Ontwikkeling van het kind
1-7 weken 3-6 mnd 6-9 mnd 9-12 mnd Jarig!
Overzicht materialen
On
twik
kelin
g va
n h
et
kin
d
6 huisbezoeken
naast de
geboorte
huisbezoeken
(frequentie 1x per
2 weken)
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
1
huisbezoek
websites
www.24baby.nl
www.borstvoeding.nl
www.mamaenzo.nl
www.minime.nl
www.ncj.nl
www.nibud.nl
www.nji.nl
www.opvoeden.nl
www.pharos.nl
www.shakenbabysyndroom.nl
www.trimbos.nl
www.veiligheid.nl
www.voedingscentrum.nl
Werkmateriaal
cliënt
Informatie
voor cliënt
Babymassage
Babymassage Hyperlink
Eet opvoeding
Kiekeboe.tv
Kind en seksualiteit
6
Babyperiode - Levensloop
1-7 weken 3-6 mnd 6-9 mnd 9-12 mnd Jarig!
Overzicht materialen
Leve
nsl
oo
p
6 huisbezoeken
naast de
geboorte
huisbezoeken
(frequentie 1x per
2 weken)
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
1
huisbezoek
websites
www.24baby.nl
www.borstvoeding.nl
www.mamaenzo.nl
www.minime.nl
www.ncj.nl
www.nibud.nl
www.nji.nl
www.opvoeden.nl
www.pharos.nl
www.shakenbabysyndroom.nl
www.trimbos.nl
www.veiligheid.nl
www.voedingscentrum.nl
Werkmateriaal
cliënt
Anticonceptie
Familiestamboom
Het plannen van mijn gezin
Hobby’s
Levensgeschiedenis
Mijn leven over 3 jaar
Opleiding Werk Toekomst
Toekomstdromen
Wensen en behoeften
7
Informatie
voor cliënt
Als een baby overlijdt
Anticonceptie- Infomatie
Anticonceptie Hyperlink
Erkennen en gezag
Seksuele voorlichting:
Hyperlink
8
Babyperiode - Veiligheid
1-7 weken 3-6 mnd 6-9 mnd 9-12 mnd Jarig!
Overzicht materialen
Veiligheid
6
huisbezoeken
naast de
geboorte
huisbezoeken
(frequentie 1x
per 2 weken)
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
1
huisbezoek
websites
www.24baby.nl
www.borstvoeding.nl
www.mamaenzo.nl
www.minime.nl
www.ncj.nl
www.nibud.nl
www.nji.nl
www.opvoeden.nl
www.pharos.nl
www.shakenbabysyndroom.nl
www.trimbos.nl
www.veiligheid.nl
www.voedingscentrum.nl
Werkmateriaal
cliënt
Informatie
voor cliënt
Babyverzorging en bedje
opmaken, Youtube
Cirkel van geweld
Ernstige brandwonden:
levensgevaarlijk
Geweld in de relatie,
hyperlink
Hoe maak je het bad klaar
voor je baby?
9
Houd een oogje op je baby
‘Let op mij!’
Maak je huis kindveilig
Materialen veilig groot
worden: Hyperlink
Schoonmaakspullen,
medicijnen en planten
Shaken baby syndroom
Shaken Baby Syndroom;
Youtube.
Speelgoed
Veilig Slapen
Veilig slapen baby:
Youtube.
Veiligheid
Voorkomen dat je baby
stikt
Voorkomen is beter dan
genezen 0-6 mnd
Voorkomen is beter dan
genezen 7-12
Voorkomen van valpartijen
Waterpret en veiligheid
10
Babyperiode - Financiën
1-7 weken 3-6 mnd 6-9 mnd 9-12 mnd Jarig!
Overzicht materialen
Fin
anci
ën
6 huisbezoeken
naast de
geboorte
huisbezoeken
(frequentie 1x per
2 weken)
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
1
huisbezoek
websites
www.24baby.nl
www.borstvoeding.nl
www.mamaenzo.nl
www.minime.nl
www.ncj.nl
www.nibud.nl
www.nji.nl
www.opvoeden.nl
www.pharos.nl
www.shakenbabysyndroom.nl
www.trimbos.nl
www.veiligheid.nl
www.voedingscentrum.nl
Werkmateriaal
cliënt
Budgetteren
Grip op geld
Informatie
voor cliënt
11
Babyperiode - Communicatie
1-7 weken 3-6 mnd 6-9 mnd 9-12 mnd Jarig!
Overzicht materialen
Co
mm
un
icat
ie
6 huisbezoeken
naast de
geboorte
huisbezoeken
(frequentie 1x
per 2 weken)
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
1
huisbezoek
websites
www.24baby.nl
www.borstvoeding.nl
www.mamaenzo.nl
www.minime.nl
www.ncj.nl
www.nibud.nl
www.nji.nl
www.opvoeden.nl
www.pharos.nl
www.shakenbabysyndroom.nl
www.trimbos.nl
www.veiligheid.nl
www.voedingscentrum.nl
Werkmateriaal
cliënt
Hoe gaat het tussen ons,
werkblad
Luisteren
Wat vind jij? Een
gelijkwaardige relatie
Wat vind jij? Relatieproblemen
Zachtjes balen
Informatie
voor cliënt Onze rechten
12
Babyperiode - Informele steun
1-7 weken 3-6 mnd 6-9 mnd 9-12 mnd Jarig!
Overzicht materialen
Info
rme
le s
teu
n
6 huisbezoeken
naast de
geboorte
huisbezoeken
(frequentie 1x per
2 weken)
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
1
huisbezoek
websites
www.24baby.nl
www.borstvoeding.nl
www.mamaenzo.nl
www.minime.nl
www.ncj.nl
www.nibud.nl
www.nji.nl
www.opvoeden.nl
www.pharos.nl
www.shakenbabysyndroom.nl
www.trimbos.nl
www.veiligheid.nl
www.voedingscentrum.nl
Werkmateriaal
client
Informatie
voor cliënt
13
Babyperiode - Formele Steun
1-7 weken 3-6 mnd 6-9 mnd 9-12 mnd Jarig!
Overzicht materialen
Form
ele
Ste
un
6 huisbezoeken
naast de
geboorte
huisbezoeken
(frequentie 1x per
2 weken)
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
6
huisbezoeken
1
huisbezoek
websites
www.24baby.nl
www.borstvoeding.nl
www.mamaenzo.nl
www.minime.nl
www.ncj.nl
www.nibud.nl
www.nji.nl
www.opvoeden.nl
www.pharos.nl
www.shakenbabysyndroom.nl
www.trimbos.nl
www.veiligheid.nl
www.voedingscentrum.nl
Werkmateriaal
cliënt
Gebruik van voorzieningen
Kinderopvang
Informatie
voor cliënt Het consultatiebureau
14
Inhoud
Babyperiode - Algemeen .................................................................................................................. 17
Afsprakenformulier (elk huisbezoek) ............................................................................................. 18
Afwegen voor- en nadelen van verandering .................................................................................. 19
Complimentenblad ....................................................................................................................... 20
Jouw dag in 24 uur ........................................................................................................................ 21
Sterkte analyse formulier .............................................................................................................. 23
Werkblad nieuw gedrag ................................................................................................................ 24
Babyperiode – Hechting en Ouderschap .......................................................................................... 25
De wolken ..................................................................................................................................... 26
Hoe ga jij om met de moeilijke momenten? .................................................................................. 27
Ik voel me rot ................................................................................................................................ 28
Omgaan met eigen emoties en agressiebeheersing ....................................................................... 29
Babyperiode – Gezondheid .............................................................................................................. 30
Blowen? Ik stop! ........................................................................................................................... 31
Bronnen van stress en steun ........................................................................................................ 35
Gezond eten en drinken ................................................................................................................ 38
Gezond eten en drinken dagboek .................................................................................................. 39
Hoe gaat het met jou?................................................................................................................... 40
Hoe gezond leef ik vandaag? ......................................................................................................... 41
Gezond eten en drinken ................................................................................................................ 42
Voorkomen van een Voorkeurshouding ........................................................................................ 43
Wat eet mijn baby de 1ste vier maanden -Borstvoeding ................................................................. 44
Wat eet mijn baby de 1ste vier maanden - Flesvoeding ................................................................. 45
Wat eet mijn baby vanaf 4 maanden ............................................................................................. 46
Babyperiode – Ontwikkeling van het kind ........................................................................................ 47
Babymassage ................................................................................................................................ 48
Babymassage: Hyperlink ............................................................................................................... 50
Eet opvoeding ............................................................................................................................... 51
Kiekeboe.tv ................................................................................................................................... 52
Kind en seksualiteit ....................................................................................................................... 53
15
Babyperiode – Levensloop ............................................................................................................... 54
Anticonceptie ......................................................................................................................... 55
Familiestamboom ......................................................................................................................... 56
Het plannen van mijn gezin! ......................................................................................................... 58
Hobby’s......................................................................................................................................... 59
Levensgeschiedenis ....................................................................................................................... 60
Mijn leven over 3 jaar ................................................................................................................... 61
Opleiding Werk Toekomst ...................................................................................................... 62
Toekomstdromen ......................................................................................................................... 63
Wensen en behoeften ................................................................................................................... 64
Als een baby overlijdt .................................................................................................................... 71
Anticonceptie – Informatie ........................................................................................................... 72
Anticonceptie; Hyperlink ............................................................................................................... 73
Erkennen en gezag ........................................................................................................................ 74
Seksuele voorlichting: Hyperlink.................................................................................................... 75
Babyperiode - Veiligheid .................................................................................................................. 76
Babyverzorging en bedje opmaken; Youtube................................................................................. 77
Cirkel van geweld .......................................................................................................................... 78
Ernstige brandwonden: levensgevaarlijk ....................................................................................... 79
Geweld in de relatie: Hyperlink ..................................................................................................... 80
Hoe maak je het bad klaar voor je baby? ....................................................................................... 81
Houd een oogje op je baby ‘Let op mij!’ ........................................................................................ 82
Maak je huis kindveilig .................................................................................................................. 83
Materialen veilig groot worden: Hyperlink .................................................................................... 84
Schoonmaakspullen, medicijnen en planten .................................................................................. 85
Shaken baby syndroom ................................................................................................................. 87
Shaken Baby Syndroom; Youtube. ................................................................................................. 88
Speelgoed ..................................................................................................................................... 89
Veilig Slapen ................................................................................................................................. 90
Veilig slapen, YouTube .................................................................................................................. 92
Veiligheid ...................................................................................................................................... 93
Voorkomen dat je baby stikt ......................................................................................................... 95
Voorkomen is beter dan genezen- Geboorte tot zes maanden ...................................................... 96
Voorkomen is beter dan genezen - 7 tot 12 maanden ................................................................... 97
Voorkomen van valpartijen ........................................................................................................... 98
16
Waterpret en veiligheid ................................................................................................................ 99
Babyperiode – Financiën ................................................................................................................ 100
Budgetteren ................................................................................................................................ 101
Grip op geld ................................................................................................................................ 104
Babyperiode – Communicatie ........................................................................................................ 105
Hoe gaat het tussen ons? ............................................................................................................ 106
Luisteren ..................................................................................................................................... 107
Wat vind jij? Een gelijkwaardige relatie ....................................................................................... 110
Wat vind jij? Relatieproblemen ................................................................................................... 111
Zachtjes balen ............................................................................................................................. 112
Onze rechten .............................................................................................................................. 113
Babyperiode – Informele steun ...................................................................................................... 114
Babyperiode – Formele Steun ........................................................................................................ 115
Gebruik van voorzieningen .......................................................................................................... 116
Kinderopvang .............................................................................................................................. 117
Het consultatiebureau ................................................................................................................ 118
17
Babyperiode - Algemeen
18
Afsprakenformulier (elk huisbezoek)
Datum:
Evaluatie van de doelen uit het vorige huisbezoek
Wat ging goed
Wat heeft nog aandacht nodig
Feedback van de verpleegkundige
Doelen voor volgend huisbezoek
1.
2.
3.
Wat ga ik doen
Datum volgend huisbezoek:
19
Afwegen voor- en nadelen van verandering
Wat wil ik veranderen
Voordelen van doorgaan Voordelen van veranderen
Nadelen van doorgaan Nadelen van veranderen
20
Complimentenblad
Je hebt jezelf een doel gesteld. Je wilt iets gaan veranderen of je wilt iets leren. Met dit complimentenblad merk je, hoe ver je al bent. Daar mag je trots op zijn!
Doel:
Datum:
Waarom is dit belangrijk voor mij?
Wat weet ik al?
Wat kan ik al?
Wie of wat helpt mij hierbij?
Wat is nu je volgende stap op weg naar je doel? Vul dat in op je doelenblad.
21
Jouw dag in 24 uur
Wat doe ik
Dag
Van …… tot ……. uur
Avond
Van …… tot ……. uur
Nacht
Van …… tot ……. uur
22
Jouw dag in 24 uur
Aanvullende vragen
Hoe laat sta je ‘s-morgens op
Hoe laat ga je gewoonlijk naar bed
Doe je overdag dutjes
Hoe laat moet je op je werk zijn/ of op school zijn
Hoe laat eet je meestal
Wat zijn klussen die elke dag moeten gebeuren
Wat doe je voor je plezier. Denk aan bijv. tv kijken, telefoneren, gebruik van social media, op bezoek gaan, mensen ontvangen
Heb je hobby’s waar je tijd aan besteed. Denk aan bijv. lezen, handwerken, sporten
Hoe ziet jouw weekend er meestal uit. Is dat anders dan de doordeweekse dagen
Wat denk je dat er gaat veranderen als straks je baby geboren is?
23
Sterkte analyse formulier
Ontwikkelvelden
Leren Gedrag
willen kunnen kennis steun omgeving
inzet volhouden
1. Ouderschap en hechting
2. Gezondheid van kind, moeder, vader
3. Ontwikkeling van je kind
4. Levensloop-ontwikkeling van moeder, evt. vader
5. Veiligheid
6. Financiën
7. Communicatie
8. Informele steun en netwerk
9. Gebruik van voorzieningen
24
Werkblad nieuw gedrag (per doel een blad)
Doel:
Voorbereiden
Wat wil ik?
Wat kan ik al?
Welke informatie helpt mij?
Wie steunt mij?
Ik ga ervoor!
Wat ga ik doen? Hoe houd ik het vol?
25
Babyperiode – Hechting en Ouderschap
26
De wolken Toekomstperspectief Als je zwanger bent, bedenk je in je hoofd vaak al hoe jouw kindje eruit zal gaan zien. Maar misschien bedenk je ook wel hoe het zal zijn straks als je moeder bent. Zal jouw baby veel slapen of zal jouw baby ook vaak huilen? Wil je altijd samen met je baby zijn, of vind je het ook jammer dat je minder uit kunt gaan. Het is goed om te bespreken hoe jij denk dat het zal zijn straks als je baby er is en als jij dus moeder bent. Verwacht je dat het moeilijk wordt, dan kan het ook meevallen En denk je dat het alleen maar heel leuk zal zijn, dan kan het moeder zijn ook tegenvallen. Hoe denk jij dat het straks zal zijn?
Roze wolk: alles waarvan jij denkt dat het straks leuk zal zijn. Grijze wolk: wat denk je dat minder leuk zal zijn of heel moeilijk wordt.
................................................ …………………………………………. ………………………………………….
………………………………………. ………………………………………. ……………………………………….
27
Hoe ga jij om met de moeilijke momenten?
Vind je het zwaar om mama te zijn? Soms heb je van die dagen, dan wíl het gewoon even niet…
Je hebt al nachten slecht geslapen. Je partner vraagt veel aandacht. Je mist je vriendinnen. Je huis in een bende. Je bent alleen maar met je kindje bezig. Je bent de hele dag druk druk druk. Je hebt geen tijd voor jezelf. Nog even en je ontploft!
Natuurlijk ben je dol op je kleine. Hij is het beste wat je ooit is overkomen. Maar dat het zwaar is om moeder te zijn, had je misschien niet verwacht. Oké, je vindt het moederschap bagger. Maar dat maakt je echt geen slechte moeder. Je hebt gewoon een moment voor jezelf nodig. Jouw geluk is ook belangrijk! Daar mag je best aan toegeven. Zorg goed voor jezelf Sommige moeders denken alleen aan hun kind. Zij lopen en hollen zichzelf voorbij. Maar een goede moeder zorgt ook goed voor zichzelf. Want als jij ontspannen bent, dan ben je een veel leukere moeder. Af en toe bijtanken is echt geen overbodige luxe! Wat kun je doen?
Plan een middag of avond vrij voor jezelf. Zorg ervoor dat je niet gestoord kunt worden. Ga het huis dus uit. Besteed je kind uit aan een oppas of aan de kinderopvang. Doe dingen die je leuk vindt. Alleen, of met iemand die je prettig vindt.
Neem een warme douche. Bel een vriendin. Doe een dutje als je kind slaapt. Zet je kind in de buggy en ga samen wandelen. Luister naar je lievelingsmuziek. Praat met een goede vriendin.
Wat kun jij doen als je wilt bijtanken?
28
Ik voel me rot
Je bent bevallen, je hebt een prachtig en gezond kindje. Iedereen om je heen is blij. Maar jij voelt je helemaal niet blij. Je voelt je rot. Ongeveer 4 tot 7 dagen na de bevalling kun je als nieuwe moeder de volgende gevoelens hebben:
Moe Huilerig Angstig of in de war Sacherijnig, snel geïrriteerd Boos en gespannen Rusteloos
Deze gevoelens zijn heel normaal en worden ook wel “Babyblues” of “kraamtranen” genoemd. Dit komt vaak voor en is normaal, bijna elke moeder zal dit herkennen. De veranderingen in je hormonen en het veranderde slaap-waakritme zijn hiervan de oorzaak. Ook heb je vaak nog pijn, en soms mis je het gevoel van je baby in je buik. Het kan ook dat je je een voorstelling hebt gemaakt van hoe het zou zijn, als je bevallen bent. Nu merk je dat het heel anders is, dan je verwacht had. Dat is best moeilijk. Het is belangrijk dat je die gevoelens gewoon toelaat. Je mag je best even rot voelen. En je mag het moeder zijn best even niet leuk vinden. Praat erover met de mensen om je heen. Ze zullen je begrijpen.
De tweede week na de bevalling, gaan die nare gevoelens meestal vanzelf weer over. Je hormonen zijn meer in balans, je bent meer gewend aan je leven als moeder. De pijn is weg en ook het wakker moeten worden in de nacht gaat je iets beter af.
Wanneer je merkt dat je negatieve gevoelens na een week niet afnemen, of zelfs alleen maar erger worden, is het belangrijk dat je hier met iemand over praat. Vertel het je verloskundige, VoorZorgverpleegkundige of huisarts. Zij kunnen je helpen van deze gevoelens af te komen.
29
Omgaan met eigen emoties en agressiebeheersing
Vader of moeder worden, het is een ingrijpende gebeurtenis in je leven. De geboorte van een kind
kan lang verwacht en erg welkom zijn. Je hebt er wellicht al een hele tijd naar uitgekeken om je
kindje in je armen te houden. Of misschien ben je tijdens je zwangerschap al door heel onzekere,
angstige en moeilijke gevoelens gegaan, bijvoorbeeld omdat de zwangerschap onverwacht en
ongepland was
Het is absoluut begrijpelijk en heel erg normaal dat je als nieuwe mama en papa soms overspoeld wordt door emoties die alle richtingen uitgaan. Zo kan je soms plots intens bang zijn om het allemaal niet aan te kunnen. Ook kan je soms overlopen van liefdevolle gevoelens, waardoor je maar niet kan stoppen met kijken naar dat volmaakte wezentje of misschien loop je de eerste dagen op wolken en kan je niet slapen van trots en opwinding. Van intens gelukkig tot diep verdrietig, het hoort er allemaal bij.
Agressiebeheersing
Doe de test van Movisie: Hoe houd ik onze relatie gezond en veilig
Test je relatie. Ondek of je meningsverschillen op een gezonde en veilige manier oplossen. Vul het eerlijk in en bekijk de stand van jullie relatie.
Hoe is de testuitslag. Uit de bocht? Neem een time out Houdt de relatie leuk met deze kalender Gaat een ruzie over de grens, wie kun je dan bellen?
30
Babyperiode – Gezondheid
31
Blowen? Ik stop!
Je hebt besloten te stoppen met blowen. Dit stappenplan kan je daarbij helpen.
Stap 1: Noteer de voor- en nadelen van blowen. Hierdoor kun je zelf goed zien waarom je eigenlijk wilt stoppen. Dit lijstje kun je ergens ophangen, zodat je elke dag ziet, waarom je wilt stoppen. Stap 2: Bepaal de datum waarom je gaat stoppen met blowen. Schrijf dit in je agenda of telefoon. Houd je hier ook aan! Stap 3: Maak afspraken met jezelf. Dit helpt je om ook echt te gaan stoppen met blowen. Vertel bijvoorbeeld een vriendin dat je stopt, gooi je wiet weg, ga niet meer naar de coffeeshop of plan iets leuks, zodat je afleiding hebt. Stap 4: Bereid je voor op de nadelen van stoppen met blowen Je kunt last krijgen van ontwenningsverschijnselen. Dit is een kwestie van volhouden. Bedenk wat je gaat doen als je last krijgt van ontwenningsverschijnselen. Besef dat dit binnen twee weken over is en dat je dan alweer een grote stap verder bent. Stap 5: Noteer situaties die riskant voor je kunnen zijn en schrijf op hoe je hier op kunt reageren, anders dan met blowen. Wanneer je bijvoorbeeld altijd blowt, wanneer je een avond uit gaat, dan moet je voor jezelf bedenken hoe je hier mee omgaat. Het helpt je om alternatieven te verzinnen, dus wat kun je doen in plaats van blowen? Vraag je vriendinnen bijvoorbeeld om ook niet te blowen waar jij bij bent. Stap 6: Geef de moed niet op! Als je toch een keer terugvalt en weer gaat blowen, geeft dan niet meteen op. Bedenk hoe het kwam dat je weer bent gaan blowen, en ga gewoon weer verder met je plan om te stoppen. Dit helpt je alleen maar weer, om het een volgende keer wel vol te houden.
32
Mijn stopplan:
Naam:
Stap 1:
Voordelen van blowen: Nadelen van Blowen
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
Stap 2: De datum waarop ik ga stoppen met blowen:
33
Stap 3: Deze afspraken heb ik met mezelf gemaakt:
1
2
3
4
5
Stap 4:
Welke ontwenningsverschijnselen verwacht ik, en wat ga ik dan doen?
Ontwenningsverschijnselen Dit ga ik doen?
1
2
3
4
34
Stap 5:
Riskante situaties en wat kan ik dan doen?
Riskante situaties Wat kan ik doen?
1
2
3
4
Stap 6:
Geef de moed niet op! Wanneer ging het fout en hoe kwam het dat je weer ging blowen?
Wanneer ging het fout? Hoe kwam dit?
Je mag trots zijn op jezelf!
35
Bronnen van stress en steun
Stress in je leven Iedereen ervaart wel eens stress. Dat is gewoon. Als je veel of langdurig stress ervaart, kun je daar last van hebben. Je merkt het aan je lichaam, aan je gevoelens of aan je reacties. Je hebt misschien snel hoofdpijn of buikpijn. Je bent vermoeid of kunt je slecht concentreren. Je bent snel geïrriteerd of piekert over je problemen.
Wat merk jij als je veel of lang stress hebt?
Welke invloed heeft stress op je kindje? Als je hoofd vol zit met spanning, heb je misschien minder aandacht voor je kindje. Je geniet minder van je kindje of hebt minder geduld. Kindjes lijken mama’s stress soms te voelen.
Soms lukt het om de stress te verminderen of weg te nemen. Soms lukt dat niet. Je kunt dan wel proberen te zorgen dat de stress minder invloed heeft op jouw leven en op jouw kindje. Daarvoor heb je steun nodig.
Je verpleegkundige kan je het best begeleiden als zij op de hoogte is van de problemen die jij hebt. Hieronder staat een lijst van problemen, die stress kunnen geven. Omcirkel ‘ja’ als een probleem op jou van toepassing is en ‘nee’ als dat niet het geval is. Als je sommige vragen vervelend vindt, hoef je ze niet te beantwoorden.
1. Heb je vaak conflicten of ruzie met iemand, die je dierbaar is? Ja / nee
2. Heeft een van je naaste familieleden of vrienden schulden? Ja / nee
3. Zit er iemand die je goed kent, in de gevangenis? Ja / nee
4. Ben je bang dat iemand in je naaste omgeving iets doet, waarvoor hij/zij gearresteerd zou kunnen worden en in de gevangenis kan komen?
Ja / nee
5. Heeft een van je naaste familieleden of vrienden een ernstige of
6. chronische ziekte?
Ja / nee
7. Is je woning geschikt voor jullie, ook als je kindje er is?
8. Heb je problemen met je huisbaas? Ja / nee
9. Kun je rondkomen van je maandelijks inkomen? Ja / nee
36
10. Ben je bang dat je binnenkort je baan verliest of met school moet stoppen, terwijl je dit eigenlijk niet wilt?
Ja / nee
11. Heeft iemand je geslagen sinds je zwanger bent? Ja / nee
12. Ben je het afgelopen jaar het slachtoffer van een misdrijf geweest? Ja / nee
13. Ben je wel eens bang dat jij of iemand uit je naaste omgeving zal worden dood geschoten?
Ja / nee
14. Vind je dat je genoeg privacy voor jezelf hebt? Ja / nee
15. Zorgen jouw familieleden of vrienden wel eens voor grote problemen, zo erg dat je wel eens denkt: ‘Waren ze hier maar niet!’
Ja / nee
16. Heeft je huidige partner je wel eens verbaal of emotioneel mishandeld? Ja / nee
17. Wordt er in jouw naaste omgeving (familie, woonomgeving) veel geweld gebruikt?
18. Maak je je zorgen over de hoeveelheid alcohol die iemand uit je naaste omgeving drinkt?
Ja / nee
19. Zijn er naaste familieleden of vrienden betrokken bij de drugshandel of
20. gebruiken ze drugs?
Ja / nee
21. Is er iemand die je goed kende, het afgelopen jaar overleden? Ja / nee
22. Heb je in het verleden gebeurtenissen meegemaakt, die je nu nog veel spanning geven?
23. Zijn er andere dingen, die nog niet genoemd zijn, waar je veel zorgen over hebt?
Ja / nee
37
Steun in je leven Je kunt de oorzaak van de stress dus niet altijd wegnemen. Het is belangrijk dat er een evenwicht is, tussen de stress die je ervaart en de steun die je ervaart. Als je weet hoe je kunt reageren op stress of je hebt genoeg afleiding, wordt het gemakkelijker. Dan voel je je sterker. Je hebt meer ruimte in je hoofd voor je kindje. Je kunt meer van je kindje genieten en hebt meer aandacht voor je kindje.
Wat helpt jou? Kruis maar aan, over welke bronnen van steun jij al beschikt. Samen met je verpleegkundige kun je praten over hoe je misschien meer gebruik kunt maken van steun of het rijtje steunbronnen kunt uitbreiden.
Ik heb vertrouwen in mezelf. Ik heb iemand in mijn omgeving die ik vertrouw. Ik heb een fijne relatie met mijn partner. Ik geniet van school. Ik heb fijn werk. Ik heb mensen in mijn omgeving, waar ik mee kan praten als er iets is. Ik heb mensen in mijn directe omgeving, die mij helpen als het nodig is. Ik voel me gezond. Ik weet waar ik ondersteuning kan krijgen, als het nodig is. Ik zoek professionele hulp als het nodig is. Ik heb een goede relatie met mijn familie. Ik weet wat mijn kindje nodig heeft en daar ga ik me voor inzetten. Ik weet wat mij stress geeft en hoe ik daarop reageer. In mijn buurt is het fijn wonen. Andere bronnen van steun:
________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
38
Gezond eten en drinken
Je lijf gaat je hele leven mee, daar wil je dus zo goed mogelijk voor zorgen. Maar hoe doe je dat?
Meer eten in de periode dat je borstvoeding geeft
Borstvoeding vraagt energie en vocht. Om tijdens de borstvoeding voldoende binnen te krijgen eet je van sommige producten uit de Schijf van Vijf net wat meer. Zo neem je meer noten of vegetarische keuzes, vet (halvarine of margarine) en volkorenbrood. Zorg er ook voor dat je voldoende drinkt. Veel moeders merken dat zij vooral aan het begin van de borstvoedingsperiode meer dorst hebben. Tip: zet standaard een glas water klaar om telkens als de baby drinkt zelf ook iets te drinken. Hoeveel ongeveer? Bekijk hieronder wat jij elke dag nodig hebt. Bedenk wel dat het gemiddelden zijn en dat niet iedere vrouw evenveel nodig heeft.
Hoe gezond eet jij als je kijkt naar het bovenstaande schema? (van 1 op 10)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Super ongezond super gezond Doe de eettest en kom erachter hoe gezond jij bent! eettest
Ik ga ervoor!
Wat ga ik doen om gezonder te eten en kan ik morgen al uitvoeren? Hoe houd ik het vol?
Tip! Wil je meer weten over gezonde voeding? Kijk op www.voedingscentrum.nl
Dit heb je nodig per dag volgens de schijf van vijf!
39
Gezond eten en drinken dagboek Invullen en bespreken
Kies de komende week 2 dagen waarin je precies bijhoudt wat je eet en drinkt of wat je kind eet en drinkt
………..dag
Ontbijt Lunch Avondeten Tussendoor
Eten
Drinken
Eten
Drinken
Eten
Drinken
Eten
Drinken
………..dag
Ontbijt Lunch Avondeten Tussendoor
Eten
Drinken
Eten
Drinken
Eten
Drinken
Eten
Drinken
40
Hoe gaat het met jou?
Hoe voel je je? Heb je klachten of vragen over je gezondheid? Samen vullen we de lijst in. Zet een kruisje bij de klacht waar je last van hebt of misschien vragen over hebt. Datum: Zwangerschapsduur: Volgende afspraak bij de verloskundige of ziekenhuis:
Mogelijke klacht: Hier heb ik last van/ heb ik vragen over: Pijn in je onderbuik
Minder of meer eetlust
Rugpijn
Minder goed zien
Kortademig
Diarree of obstipatie
Vocht vasthouden
Vermoeidheid/slecht slapen
Infectie
Koorts
Minder bewegingen van de baby
Vaak plassen/pijn bij plassen
Hoofdpijn/duizelig
Maagzuur
Aambeien
Pijnlijke benen/spataderen
Misselijk/overgeven
Huiduitslag
Harde buiken
Vaginaal bloedverlies/afscheiding
Veel aankomen in gewicht
41
Hoe gezond leef ik vandaag?
Datum:
42
Gezond eten en drinken Informatie
In de Schijf van Vijf vind je alleen producten die gezond voor je zijn. Kies elke dag genoeg uit elk vak en varieer. Dat is genieten én goed zorgen voor jezelf.
Wat staat er in de vakken van de Schijf van 5
Hoe ziet jouw Schijf van Vijf eruit? Vul je geslacht en leeftijd in en ontdek hoeveel jij kunt eten. En met 10 voorbeelden van dagmenu's zie hoe je elke dag weer wat anders op tafel tovert.
Klik op de link en bekijk jouw schijf van 5
Hoe eet ik gezond
Groente
Niet één groente bevat alle voedingsstoffen uit groente die je nodig hebt. Daarom: varieer volop met groente. Bijkomend voordeel: variatie verveelt nooit.
Volwassenen krijgen het advies om minimaal 250 gram groente per dag te eten.
Kies vooral producten uit de Schijf van Vijf Niet in de Schijf van Vijf
- Verse groente - Voorgesneden groente - Diepvriesgroente zonder toegevoegd suiker en zout - Groente in blik of glas zonder toegevoegd suiker of zout - Gepureerde groente zonder toegevoegd suiker of zout
- Groente in blik of pot met toegevoegd suiker of zout - Groentesap - Groente a la crème
Fruit
Hou je van verschillende smaaksensaties? Op de fruitafdeling valt genoeg te proeven: sappige meloen, een friszuur appeltje, zoete banaan... Als je steeds andere fruitsoorten kiest krijg je bovendien alle voedingsstoffen uit fruit binnen die je nodig hebt.
Volwassenen krijgen het advies om 2 porties fruit per dag te eten (200 gram).
Kies vooral producten uit de Schijf van Vijf
Niet in de schijf van vijf
- Vers fruit - Voorgesneden fruit - Diepvriesfruit zonder toegevoegd suiker
- Fruit in blik op siroop - Vruchtensap - Gedroogd fruit met toegevoegd suiker
43
Voorkomen van een Voorkeurshouding
Als je baby altijd met z’n hoofd op dezelfde kant ligt, kan hij een afgeplat hoofd krijgen.
Vaak gaat dit weer over. Soms ook niet of niet helemaal. Ernstig is dit niet, maar het kan er minder mooi uitzien
Hier staan tips voor het verzorgen van je baby.
Als hij wakker is Leg je baby drie keer per dag op de buik, wanneer hij wakker is én als je bij hem bent. Begin hiermee in de eerste weken, bijvoorbeeld tijdens het verschonen. Je baby krijgt hierdoor sterke nekspieren. Hij zal hierdoor gemakkelijker naar alle kanten kunnen kijken.
Bij het voeden Houd je baby afwisselend op de rechter en linker arm vast. Je kunt hem ook recht voor je op je benen leggen als hij de fles krijgt.
Bij het slapen Leg je baby altijd op de rug te slapen. Draai het hoofd de ene keer naar links, de andere keer naar rechts. Laat je kind niet op de zij of de buik slapen, want dan is er een grotere kans op wiegendood.
Mocht je kind toch een voorkeurshouding krijgen, dan is het belangrijk deze snel op te heffen. Vraag het consultatiebureau om advies.
44
Wat eet mijn baby de 1ste vier maanden -Borstvoeding
Tot de leeftijd van 6 maanden hebben baby’s niets anders nodig dan melk.
Je hebt al tijdens de zwangerschap nagedacht over het geven van borstvoeding.
Borstvoeding is de beste voeding voor je baby en is ook goed voor jouw gezondheid. Borstvoeding is de beste voeding voor je baby en is ook goed voor jouw gezondheid. Zo beschermt het je baby tegen ziekten, en jou helpt het bijvoorbeeld om weer op gewicht te komen.
Het advies is om 6 maanden borstvoeding te geven, en daarna net zolang tot jij en je kindje zich er goed bij voelen. Een baby profiteert het meest als hij ten minste 6 maanden borstvoeding krijgt, maar elke week telt.
Goede redenen om te kiezen voor borstvoeding
Borstvoeding bevat alle voedingsstoffen die je baby de eerste 6 maanden nodig heeft. Borstvoeding beschermt de baby tegen ziekten. Er zitten afweerstoffen en andere werkzame
stoffen in. Vooral de melk die je in de eerste paar dagen na de geboorte aanmaakt (het colostrum), bevat grote hoeveelheden stoffen die beschermen tegen ziekten. Daarna is de hoeveelheid aan deze stoffen lager, maar omdat kinderen meer drinken krijgen ze evenveel beschermende stoffen binnen als in het begin.
Baby’s ervaren minder pijn, bijvoorbeeld wanneer ze een hielprik krijgen, als ze direct daarna borstvoeding krijgen.
Borstvoeding beschermt je kind mogelijk tegen overgewicht op latere leeftijd. Borstvoeding kost niets en je hebt het altijd bij je
filmpje over het geven van borstvoeding
Moedermelk bevat bijna alle voedingsstoffen die je kind nodig heeft. Alleen van de voedingsstoffen vitamine K en D heeft je baby elke dag extra nodig.
Borstvoeding geven betekent voor mij
Voordelen Nadelen
Goede websites
alles over borstvoeding
Goede apps
GezondGroeien – Met de app van het Voedingscentrum kun je de groei en ontwikkeling van je kind in je buik en de eerste jaren daarna volgen. GroeiGids app – Met de app van de GroeiGids kun je als (aanstaande) ouder de groei en ontwikkeling van je kind(eren) bijhouden. iGrow – Met de app van TNO kun je eenvoudig zien hoe je kind (van 0-10 jaar) groeit, hoe lang je kind wordt en of het een gezond gewicht heeft.
45
Wat eet mijn baby de 1ste vier maanden - Flesvoeding
Tot de leeftijd van 6 maanden hebben baby’s niets anders nodig dan melk.
Je geeft jouw baby flesvoeding. Je hebt gekozen, samen met de verloskundige of de kraamverzorgster, voor een bepaald soort zuigelingenmelk. Het maakt eigenlijk niet uit welk merk je kiest. Want wat er precies in moet zitten staat in de wet.
Kunstvoeding voor baby’s van 0 tot 6 maanden heet ‘volledige zuigelingenvoeding’. Wanneer deze term op de verpakking staat, bevat het alle voedingsstoffen die je baby nodig heeft.
Tips
Ga niet op eigen houtje een ander soort voeding gebruiken
Ga niet zelf proberen voeding te maken van gewone melk
Laat je niet afleiden door extra “stofjes” die sommige fabrikanten in de voeding doen.
Flesvoeding geven betekent voor mij
Voordelen Nadelen
Goede websites
Alles over flesvoeding geven
Goede apps
GezondGroeien – Met de app van het Voedingscentrum kun je de groei en ontwikkeling van je kind in je buik en de eerste jaren daarna volgen. GroeiGids app – Met de app van de GroeiGids kun je als (aanstaande) ouder de groei en ontwikkeling van je kind(eren) bijhouden. iGrow – Met de app van TNO kun je eenvoudig zien hoe je kind (van 0-10 jaar) groeit, hoe lang je kind wordt en of het een gezond gewicht heeft.
46
Wat eet mijn baby vanaf 4 maanden De eerste hapjes
In de periode van 4 tot 6 maanden kun je beginnen met het geven van een paar kleine eerste hapjes: de oefenhapjes. Je kunt haast alle gezonde producten geven die je zelf ook eet. Geef bijvoorbeeld een lepeltje geprakte groente of geprakt fruit.
Is jouw kind toe aan z'n eerste hapjes?
Kleine oefenhapjes kun je geven vanaf 4 maanden
Begin er niet eerder mee
Vanaf 6 maanden heeft je kind vaste voeding nodig naast borstvoeding of flesvoeding
Het wennen aan vaste voeding gaat stapje voor stapje
Met hapjes groente geef je je kindje een goede start
Begin met zachte smaken
Bloemkool, boontjes, broccoli en pompoen doen het vaak goed
Hoe verder?
Deze eerste (oefen)hapjes komen nog niet in de plaats van borstvoeding of flesvoeding
Met het geven van oefenhapjes ga je door tot je kindje 8 maanden is
De eerste hapjes van mijn baby
47
Babyperiode – Ontwikkeling van het kind
48
Babymassage Je baby een massage geven, is de perfecte manier om je kind te laten ontspannen. Maar het is niet alleen lekker ontspannend, de massage is ook goed voor de spierontwikkeling, de doorbloeding van de huid én stimuleert je baby’s zintuigen. Daarnaast versterkt het ook nog de band tussen jou en je baby.
https://www.mamaenzo.nl/baby/baby-verzorging/hoe-wat-babymassage
Zo pak je een babymassage aan.
Van start
Je baby mag het tijdens de massage natuurlijk niet koud hebben, maak daarom de kamer lekker warm (rond de 22 graden). Let erop dat je baby niet net is gevoed, dan kan je baby misselijk worden en gaan spugen door de druk op zijn buik. Doe je sieraden en je horloge af en zorg voor een zachte handdoek. Gebruik voor de massage babyolie, dit houdt je baby’s huidje zacht en soepel. Je kunt je baby masseren op de grond (op een zacht deken), op je bed of commode. Kies de plek die voor jou het fijnst is. Tip: Heeft jouw baby last van een droge huid? Lees in ons artikel 'Huidprobleem: Droge huid' hoe je dit op lossen.
De massage in 6 stappen
1. Begin bij de voetjes of beentjes. Maak van je hand een cirkel en maak strijkende bewegingen vanaf de liezen richting de voetjes.
2. Pak de onderbenen en maak voorzichtig fietsbewegingen met de knietjes naar de buik toe.
3. Masseer de onderkant van de voetjes met een platte duim. Doe dit cirkelvormig en van de
hiel naar de tenen toe.
4. Masseer nu de armpjes en handen van je baby op dezelfde manier.
5. Leg je handen op de borst van je kind en streel naar de zijkant van het lichaam. Strijk daarna van de rechterschouder naar de linkerheup en van de linkerschouder naar de rechterheup. Draai als laatste met je platte hand cirkels over het buikje van je baby.
6. De rug van je baby kun je alleen masseren als het hoofdje echt helemaal ontspannen is.
Gebruik hiervoor dezelfde techniek als bij de buik. Twijfel je, sla dan de rug over.
49
5 Tips voor de babymassage
Tot je baby ongeveer zes weken is, gaat het bij de massage met name om het huidcontact door het maken van zachte, strelende bewegingen. Pas na een week of zes kun je de spieren en de huid iets steviger masseren.
Probeer voor de massage een vast tijdstip te vinden. Bijvoorbeeld ’s avonds voor het slapen gaan, zodat je baby heerlijk relaxed. Of als hij net in bad geweest is.
Begin met een massage van een minuut of vijf. Dit kun je later uitbreiden tot twintig minuten.
Zorg dat je zelf ook ontspannen bent als je masseert en maak rustige, voorzichtige bewegingen. Als je echt aandacht geeft aan je baby versterk je jullie band.
Masseer je baby niet als hij krampjes heeft. Hiervoor moet je speciale technieken toepassen en het kan pijnlijk zijn als je verkeerd masseert.
Effecten van de massage
Alle baby’s reageren anders op een massage. Sommige kinderen worden er erg actief van, anderen vallen meteen in slaap. Als je erachter bent hoe jouw baby reageert, kun je er dus bewust voor kiezen om de massage ’s ochtends of ’s avonds te geven. Als je je baby masseert versterk je niet alleen jullie band, maar bevorder je ook zijn motoriek, ademhaling en spierontwikkeling. Ook is het goed voor de spijsvertering en stimuleert het zijn immuunsysteem. Tip: Met alle hectiek om je heen, is het als moeder soms moeilijk om een ritme te vinden. Maar baby's kunnen een ritme goed gebruiken. Wil jij weten waarom en hoe je je ritme kunt vinden? Lees dan ons artikel 'Waarom regelmaat echt werkt'
Cursus babymassage?
Tijdens een cursus babymassage leer je speciale massagetechnieken en heb je contact met andere ouders en hun baby. Je kunt bijvoorbeeld je kraamverpleegkundige of consultatiebureau naar een betrouwbaar adres vragen.
50
Babymassage: Hyperlink
Je baby een massage geven, is de perfecte manier om je kind te laten ontspannen. Maar het is niet alleen lekker ontspannend, de massage is ook goed voor de spierontwikkeling, de doorbloeding van de huid én stimuleert je baby’s zintuigen. Daarnaast versterkt het ook nog de band tussen jou en je baby. Met wat voorbeelden om te kunnen ‘oefenen’
https://www.mamaenzo.nl/baby/baby-verzorging/hoe-wat-babymassage
51
Eet opvoeding
Hoe leer je je kindje goed en gezond eten
De eerste 5 jaar zijn cruciaal voor de ontwikkeling van eetgewoonten. Dus hoe jong je baby ook is als hij met de eerste hapjes begint: de eetopvoeding start nu al.
7tips
Tip 1: Jij bepaalt wat en wanneer je kind eet, je kind bepaalt hoeveel hij eet
Tip 2: Zorg voor vaste eet- en drinkmomenten
Tip 3: Eet gezellig aan tafel
Tip 4: Zet de TV uit
Tip 5: Geef het goede voorbeeld
Tip 6: Eten is geen troost of beloning
Tip 7: Praat met anderen, je vriendin of ouders over hoe je met eten omgaat
Klik ook eens op onderstaande link. Je vindt hier de 1ste hapjes opvoedquiz
Tips voor de eetopvoeding
52
Kiekeboe.tv http://www.kiekeboe.tv/ Zo vroeg mogelijk praten en contact maken, komt de ontwikkeling van hele jonge kinderen ten goede. Maar dit is niet voor iedereen even vanzelfsprekend. Voor ouders in een sociaal kwetsbare positie wordt Kiekeboe.tv ontwikkeld om zo de kansen van hun kinderen te vergroten. In de supermarkt staat een jonge moeder. In haar winkelwagentje zit haar zoontje van een jaar. Hij is verdiept in een filmpje op haar smartphone. Dan is hij even rustig, denkt zijn moeder misschien, zodat zij de boodschappen kan doen. Begrijpelijk. Maar ze kan het winkelbezoek ook benutten om met haar jonge kind in gesprek te gaan. Hoe leuk en leerzaam is het om producten in de winkel te benoemen en dit te delen met je kind? Stimulerende omgeving Kinderen hebben een stimulerende omgeving nodig om zich optimaal te ontwikkelen en ouders spelen hierbij een sleutelpositie. Recent hersenonderzoek laat zien dat een slechte hechting, gebrek aan positieve interactie en stress, negatieve gevolgen hebben voor de verdere ontwikkeling van het jonge kind. Dit heeft extra veel impact bij ouders in een kwetsbare positie: jonge, alleenstaande, ouders in sociaal isolement, met schulden, verslaving of psychische problemen. Hele jonge kinderen “Tot nu toe investeren gemeenten in Nederland vooral in educatieve programma’s om onderwijsachterstanden tegen te gaan bij kinderen van drie jaar en ouder, zegt Marlies de Kok van JSO. “Maar we weten ondertussen uit nationaal en internationaal onderzoek dat juist investeren in de vroege ontwikkeling van hele jonge kinderen essentieel is.”
Kiekeboe.tv Naar aanleiding van gesprekken met ouders en diverse gemeenten die actief zijn met Voor- en Vroegschoolse Educatie, heeft JSO het initiatief genomen een interactieve applicatie en website te ontwikkelen voor ouders van kinderen van 9 tot 24 maanden. Kiekeboe.tv is vergelijkbaar met de Amerikaanse App Vroom, waar ouders toegankelijke informatie kunnen vinden over hoe kinderen zich ontwikkelen en hoe ouders hun kinderen kunnen stimuleren. Bij dit programma zijn tot nu toe JSO, ouders, gemeenten en Beeldcompagnons betrokken.
53
Kind en seksualiteit
www.kindenseksualiteit.nl/Normale-seksuele-ontwikkeling/Baby
54
Babyperiode – Levensloop
55
Anticonceptie
Heb jij wel eens een voorbehoedsmiddel gebruikt?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Hoe beviel je dat? En je vriend of partner?
………………………………………………………………………………………………………………………………………
Welk voorbehoedsmiddel gebruikte je?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Welke voorbehoedsmiddelen ken je?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Wat spreekt je het meeste aan?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Denk je er wel eens over na hoe je na je zwangerschap zorgt voor een goede en voor jou passende anticonceptie?
………………………………………………………………………………………………………………………………………
Hoe staat je vriend tegenover het gebruik van voorbehoedsmiddelen?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Wil je meer informatie over betrouwbare anticonceptiemiddelen? Bekijk ook de website Anticonceptie voor jou
Als je de website opent doe je eerst een test. Daarna krijg je een advies dat het beste bij je past. Natuurlijk bepaal je altijd zelf welk voorbehoedsmiddel het beste bij je past. Op de website krijg je informatie over veel verschillende middelen.
56
Familiestamboom
Doel van dit blad
Bespreken wat de regels en gewoonten waren in het gezin van afkomst
Bespreken wat je belangrijk vindt om wel/ niet mee te nemen in de opvoeding van jouw kindje
57
Familiestamboom bespreekvragen
Hoe is het contact met je ouders, je grootouders en overgrootouders
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Ken je verhalen van jouw geboorte en van wie hoorde je de verhalen
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Hoe was het voor jou om als kind op te groeien in jouw familie
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Kun je je nog herinneren wie er voor je zorgde toen je
Een baby was Toen je schoolkind was Toen je puber was
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Waren er nog andere mensen die belangrijk voor je waren
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Verschilt de manier van leven van jouw ouders en grootouders met dat van jou? Bijvoorbeeld werken buitenshuis, zorgen voor de kinderen, wie neemt de beslissingen. Hoe en wat dan
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Zijn er belangrijke feestdagen of andere gewoonten die je vanuit je geloof of vanuit jouw achtergrond en geschiedenis belangrijk voor je zijn
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Welke herinneringen heb je daar aan
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Als je andere Nederlandse ouders ziet omgaan met hun kinderen wat is dan hetzelfde of het verschil met hoe jij denkt dat het zou moeten
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Wat vind jij belangrijk om aan jouw kindje door te geven
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
58
Het plannen van mijn gezin!
Ik wil graag nog een kindje omdat
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Het ideale aantal kinderen is voor mij
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Als ik in mijn hele leven slechts één kindje krijg dan vind ik dat
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
De ideale tijd om een volgend kindje te krijgen is volgens mij
………………………………………………………………………………………………………………………………………
De beslissing over het aantal kinderen is een besluit van
………………………………………………………………………………………………………………………………………
Als ik voor mijn gevoel te snel een nieuw kindje krijg dan krijg ik de volgende problemen
………………………………………………………………………………………………………………………………………
Een ongeplande volgende zwangerschap betekent voor mij
………………………………………………………………………………………………………………………………………
59
Hobby’s
Wat doe jij graag?
Waar wordt je blij van?
Waar ben je goed in?
Zou je dat vaker willen doen?
Hoe kun je daar tijd voor maken?
Wie kan je helpen?
60
Levensgeschiedenis Invullen met moeder en vader apart
Ingevuld:
Datum:
Leeftijd Ik woon bij Ik woon in Ik zit op…….school/opvang Ik werk bij
geboorte
1 jaar
2 - 4 jaar
5-6 jaar
7-10 jaar
11 -14 jaar
15 -18 jaar
19 -21 jaar
22 -25 jaar
61
Mijn leven over 3 jaar Droom even mee!
De volgende vragen helpen je om vooruit te kijken in de toekomst. En te kijken waar je naartoe wilt werken.
Hoe ziet mijn gezin er dan uit
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Hoe woon ik dan
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Wat voor werk heb ik dan
………………………………………………………………………………………………………………………………………
Heb ik een opleiding gedaan
………………………………………………………………………………………………………………………………………
Wie zijn de belangrijke mensen in mijn omgeving
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
62
Opleiding Werk Toekomst
Wat wilde jij vroeger worden?
Wat wil jij nu graag worden?
Wat voor opleiding is daarvoor nodig?
Waar kun je die opleiding doen?
Website ROC
Open dagen
Informatie vragen
Ken je mensen die dat doen?
63
Toekomstdromen
Hoe ziet mijn leven er over 3 jaar uit?
Dromen over de toekomst kan helpen om je weg te vinden
In je dromen mag je doen waar je naar verlangt
Misschien wil je er iets over opschrijven op dit blad
Of misschien maak je liever een tekening
Wie zijn dan de belangrijkste personen in mijn leven?
Hoe ziet mijn gezin er dan uit?
Heb ik een opleiding gedaan?
Wat voor werk heb ik dan?
Hoe woon ik dan?
64
Wensen en behoeften werkblad
Iedereen heeft wensen of dromen. Met deze wenstickets kun je kijken op welk gebied je nog wensen of dromen hebt. Welke wens is voor jou de belangrijkste en zou je het liefst uit laten komen?
65
66
67
68
69
70
Voorbereiden
Wat wil ik?
Wat kan ik al?
Welke informatie helpt mij?
Wie steunt mij?
Ik ga ervoor!
Wat ga ik doen en kan ik morgen al uitvoeren? Hoe houd ik het vol?
71
Als een baby overlijdt Als een baby dood geboren wordt of kort na de geboorte overlijdt, beleef je als ouders een van de moeilijkste momenten in je leven. Het is een periode van verdoving, niet accepteren, boosheid en verdriet. Je hebt je kind nauwelijks leren kennen en moet nu al afscheid nemen.
Vraag steun van familie en vrienden
Het is prettig als je veel steun en hulp krijgt van familie en vrienden. Daarnaast verwijzen we voor emotionele steun graag naar de lotgenotencontactgroep voor ouders die een kind verloren hebben. Je kunt hen bellen voor advies. Voor het regelen van de begrafenis is er op internet een checklist te vinden die kan helpen om de begrafenis zo vorm te geven dat je een goede start maakt met het rouwproces.
Het regelen van eventueel onderzoek en donatie
Als een baby overlijdt, moet een aantal administratieve zaken binnen vijf dagen geregeld worden. Misschien wil je onderzoek laten doen naar eventuele (medische) oorzaken van het overlijden van je kind. Daarnaast kun je gevraagd worden of je organen van je baby wilt afstaan voor donatie. Hoe cru dat misschien ook klinkt, dit kan voor een andere baby levensreddend zijn.
Afscheid nemen van je baby
Naast medische vragen en onderzoeken, zul je ook nog de moed en de kracht moeten opbrengen om dingen te regelen als het afscheid, de begrafenis en het inlichten van al je dierbaren, je familie en misschien ook bekenden in bredere kring.
Vroeger haalden artsen een doodgeboren kind meteen weg bij de moeder. Nu is dat gelukkig niet meer zo. Contact met de baby is voor de meeste ouders belangrijk om het overlijden beter te kunnen verwerken. Het is jouw kindje. Je geeft het een naam. Je geeft het aan bij de burgerlijke stand. Het kind hoort voor altijd bij jou en jullie gezin.
Adviezen voor de rouwverwerking
Ga af op je gevoel en neem afscheid op je eigen manier.
Je kunt je baby als je dat wilt zelf wassen en aankleden na de geboorte.
Maak foto’s als je dat wilt, dan kun je altijd zien hoe je baby eruitzag.
Misschien wil je je baby voor de begrafenis of crematie laten zien aan je familie. Het kan een steun voor je zijn als anderen je baby gezien hebben.
Websites
Stichting Achter de Regenboog - informatie en advies
72
Anticonceptie – Informatie
Anticonceptie, het voorkomen dat je weer zwanger wordt, is van groot belang.
Waarschijnlijk is het niet het eerste waar je aan denkt na je bevalling: seks en anticonceptie. Je focus ligt geheel op je nieuwe aanwinst. Logisch. Toch is het goed om er op tijd over na te denken. Je kunt namelijk al snel weer vruchtbaar zijn. Maar wanneer moet je dan beginnen? En welke opties zijn er?
Wanneer weer beginnen met anticonceptie?
Het is in ieder geval verstandig om op tijd over anticonceptie na te denken. Het liefst al tijdens je zwangerschap. Dan kun je na de bevalling al je aandacht geven aan je kindje. Het is moeilijk te zeggen wanneer je weer vruchtbaar bent. Dat verschilt namelijk per vrouw, maar dit kan enkele weken na de bevalling alweer het geval zijn.
Hieronder staan een aantal website met (betrouwbare) informatie over anticonceptie
https://www.sense.info/condoom-pil-en-meer/anticonceptie-keuzetest
https://www.24baby.nl/geboorte/anticonceptie/anticonceptie-na-bevalling/
https://www.thuisarts.nl/anticonceptie/ik-wil-anticonceptie-gaan-gebruiken-na-bevalling
73
Anticonceptie; Hyperlink
https://www.rutgers.nl/producten/net-bevallen-welke-anticonceptie-past-bij-je
74
Erkennen en gezag
Als jij en je partner niet getrouwd zijn en geen geregistreerd partnerschap hebben, dan kan je partner het kindje erkennen. Dit kan al in de zwangerschap, tijdens de geboorteaangifte of daarna, er is geen maximum leeftijd. Wat zijn de gevolgen van erkennen:
Tussen je partner en het kind ontstaat een juridische band , ze zijn officieel familie van elkaar.
Je partner moet het kind onderhouden (onderhoudsplicht) totdat het 21 jaar wordt. Je partner heeft na een scheiding recht op omgang, informatie en consultatie. Je hebt dan de
wettelijke plicht om je ex-partner te informeren over belangrijke ontwikkelingen rondom het kind.
Je partner en het kind worden elkaars wettelijke erfgenamen. Het kind kan de achternaam van je partner krijgen. Het kind kan misschien de nationaliteit van je partner krijgen. Dit is voor elk land anders.
(Erkenning moet dan wel voor de leeftijd van 7 jaar gebeuren)
Gezag
Na erkenning krijgt je partner niet automatisch het ouderlijk gezag. Zonder dit gezag kan je partner niet meebeslissen over de opvoeding van het kind.
Je partner is voor het kindje geen wettelijk vertegenwoordiger. Hij kan geen belangrijke beslissingen over het kindje nemen.Hiervoor moet je partner eerst ouderlijk gezag aanvragen.
Via Rechtspraak.nl kun je met behulp van je digi-d, samen met je partner gezamenlijk gezag aanvragen. Dit is gratis. De griffier van de rechtbank bekijkt of jullie aan alle voorwaarden voldoen. Als dat zo is, komt er een aantekening in het Centraal Gezagsregister. Vanaf dat moment zijn jullie samen verantwoordelijk voor het kind.
www.rijksoverheid.nl
https://www.rechtspraak.nl/Uw-Situatie/gezag
75
Seksuele voorlichting: Hyperlink
Wat gebeurt er in je lichaam als je verliefd bent? https://www.schooltv.nl/video/wat-gebeurt-er-in-je-lichaam-als-je-verliefd-bent-hormonen-sturen-je-lijf-op-hol/playlist/98/
76
Babyperiode - Veiligheid
77
Babyverzorging en bedje opmaken; Youtube.
https://www.youtube.com/results?search_query=kraamvogel
78
Cirkel van geweld
79
Ernstige brandwonden: levensgevaarlijk
Een ernstige brandwond is geen gewone verwonding. Zo’n wond beschadigt de huid, en dat heeft grote gevolgen. Kinderen ontwikkelen zich snel en kunnen vaak al meer dan je denkt. Zij weten nog niet wat veilig is en wat niet. Ze gaan juist op ontdekkingstocht. Ze komen in beweging, trekken zich op aan een tafel en weten steeds verder te grijpen. Ook zijn ze nieuwsgierig en doen je na. Als een kind op schoot zit als je thee drinkt, wil het kind weten wat er in het kopje zit en zal er naar grijpen. Die nieuwsgierigheid is gezond, maar ook gevaarlijk. Kinderen zien zelf geen gevaar. De gevolgen van brandwonden zijn heftig. Een ongeluk kan al gebeuren als je één seconde niet oplet. Zorg er daarom voor dat je je huis en omgeving veilig maakt. Voorkom brandwonden bij kinderen met deze tips Drink nooit hete thee of koffie met een kind op schoot. Theekopjes staan in het midden van de tafel en buiten het bereik van kinderen. De theepot staat hoog en achter op het aanrecht. Test het badwater met een badthermometer of je elleboog. De beste temperatuur is 37 graden. Gebruik de achterste pitten van de kookplaat en draai de stelen van de pannen naar de zij- of
achterkant. Plaats apparaten zoals een waterkoker of frituurpan achter op het aanrecht en maak de snoeren
zo kort mogelijk zodat je kindje er niet aan kan trekken. Plaats aanstekers en lucifers buiten bereik van uw kind. Laat je kind nooit alleen bij brandende kaarsen en op minimaal 2 meter afstand van open vuur
zoals een vuurkorf of barbecue.
Maak het huis veilig voor je kind Zorg voor een rookmelder. Ook in de gang bij de kinderkamer. Als je slaapt, ruikt u niets, maar
hoor je wel. Plaats afdekplaatjes op alle stopcontacten in huis waar je kind straks bij kan Weet wat u moet doen bij brand. Maak een vluchtplan en spreek af wie de kinderen meeneemt.
Veilige kruik
Gebruik om elke kruik een kruikenzak. Gebruik geen hoes in de vorm van een speelgoedbeest; dit nodigt kinderen uit om met de kruik
te spelen. Gebruik de kruik om het bed voor te verwarmen. Haal de kruik uit het bed als de baby in bed ligt. Wil je toch een kruik gebruiken? Overleg dan met het consultatiebureau of je huisarts. Als hij of
zij het wenselijk vindt om de kruik in het bed te leggen bij de baby, leg de kruik dan op de deken op een handbreedte afstand van de baby. De kruik mag niet te dicht bij de baby liggen, vanwege verbrandingsgevaar van de tere huid.
Check altijd bij gebruik of de kruik lekt.
80
Geweld in de relatie: Hyperlink
https://tienermoeders.nl/informatie/relatie/geweld-relatie
81
Hoe maak je het bad klaar voor je baby? Veel baby's vinden het leuk om in bad te gaan. Maar pas op! Het water is snel te warm. En een kind kan heel snel kopje-onder-gaan. Laat je niet afleiden en blijf altijd bij je kind.
Zet je kind niet in het bad terwijl het water nog loopt. Zet eerst de koude kraan aan. Zet dan de warme kraan aan. Als het bad bijna vol is, zet dan de warme kraan uit. Zet daarna de koude kraan uit. Controleer de temperatuur van het water met je hand. Kinderen hebben een gevoelige huid.
Ze verbranden eerder dan een volwassene. Daarom moet je het water altijd controleren. Doe je hele hand in het water. Spreid je vingers. Beweeg je hand door het hele bad (van voor
naar achter) zodat je zeker weet dat het water nergens heter is dan goed is. Doe nu pas je kind in het bad. Blijf altijd bij je kind. Pak je telefoon niet op, loop niet naar de voordeur als er gebeld wordt.
82
Houd een oogje op je baby ‘Let op mij!’
Je baby is drie maanden oud. Hij begint te kronkelen en te draaien. Hij wordt steeds actiever. Houd hem goed in de gaten. Zo zie je onverwachte gevaren aankomen.
Kijk uit voor kleine dingen Zorg er voor dat ik niet bij kleine dingen kan. Dit kunnen zijn:
Knopen Kralen Paperclips kleine batterijen, snoepjes speelgoed van andere kinderen.
Let op mij – Spetter-de-spat, ik neem een bad Nu ik wat ouder ben, vind ik in bad gaan nog leuker. Maar je mag me nooit alleen laten. Ook
niet voor een klein ogenblik. Ik kan in een paar seconden tijd verdrinken. Blijf de watertemperatuur controleren en houd mijn handjes weg bij de hete kraan/hete
leidingen.
Let op me als ik speel Ik moet op een veilige plaats spelen. Zorg er voor dat je altijd in mijn buurt bent. Als jij niet in
de buurt bent kan zelfs het bed of de tuin gevaarlijk voor mij zijn. Houd me vlak bij jou als je bezig bent in huis. Ook als je aan het werk bent of als je met je
hobby bezig bent. Leg me regelmatig in de box, dit mijn veilige plek.
Let op me als ik de wereld ontdek Ik wil alles wat ik zie proeven. Ik begin ook al tanden te krijgen. Dus zal ik alles pakken waar ik
met mijn handjes bij kan en het in mijn mond stoppen. Let dus goed op wat er in mijn buurt is. Zelfs als ik op schoot zit.
Let op me als ik slaap Ik kan op bijna elke plaats in slaap vallen. Op elk moment van de dag. Zorg ervoor dat je zeker
weet dat ik op een veilige plaats slaap. Weet je zeker dat de kat of de hond niet bij me komen liggen? Kan ik nergens vanaf rollen en
vallen? Ligt er geen speelgoed, knuffels, kussens of andere dingen te dicht bij mijn hoofd?
Als je je baby goed in de gaten houdt, zorg je ervoor dat hij altijd veilig is.
83
Maak je huis kindveilig
Heb je de laatste tijd nog door je huis gekropen?
Binnenkort gaat je baby zijn omgeving verkennen. Hij gaat kruipen, dingen pakken of rijden op een loopfietsje. En hij zal overal aankomen! Het is tijd om je huis goed te checken op mogelijke gevaren.
Onderzoek je huis!
Kan ik vallen?
Zorg ervoor dat je kind nooit naar een raam kan klimmen. Verplaats meubels als dit nodig Zorg er voor dat je kind nooit een raam kan openen. Haal alle koorden wega vlakbij het bedje van je baby. Ook koorden van lamellen, luxaflex en
gordijnen die dicht bij de grond hangen.
Kan ik van de trap afvallen?
Zorg er voor dat je kind niet bij de trap kan komen. Plaats traphekjes boven- én onderaan de trap. Een harmonicahekje is gevaarlijk, omdat een kind er gemakkelijk overheen kan klimmen.
Kan ik vast, verstrikt of gevangen komen te zitten?
Speelgoedkisten, laden en kasten zijn interessante ruimten voor kinderen. Let op dat hij hier nooit in gevangen kan komen te zitten.
Let op dat hij niet opgesloten wordt in een kamer of de garage. Je kunt veiligheidshaakjes op kastdeuren en laden aanbrengen. Zo kan je kind er niet in
komen.
Zou ik iets kunnen eten wat gevaarlijk voor me is?
Kruip door je huis om te zoeken naar elektrische snoeren, stopcontacten, planten, afval, luieremmers, luchtbevochtigers, handtassen. Dit zijn gevaarlijke dingen voor je kind. Haal ze weg of bedek ze.
Alle schoonmaakmiddelen en andere chemicaliën moeten buiten het bereik van kinderen worden bewaard.
84
Materialen veilig groot worden: Hyperlink
https://www.veiligheid.nl/kinderen-professionals/jgz-kraamzorg/materialen-veilig-groot-worden
85
Schoonmaakspullen, medicijnen en planten Kleine kinderen zijn nieuwsgierig en gaan op onderzoek uit. Ze hebben geen benul van gevaar en stoppen alles in hun mond. En omdat ze klein zijn, is een kleine hoeveelheid gif soms al schadelijk.
Schoonmaakspullen
Schoonmaakmiddelen liggen vaak voor het grijpen: vaatwasblokjes onder in het aanrechtkastje, toiletblokje in de wc. En als je alle spullen voor de schoonmaak (emmer sop, chloor, allesreiniger) klaar hebt staan voor gebruik, grijpt een kind zijn kans. Alle schoonmaakmiddelen zijn giftig als ze worden ingeslikt.
Gevaarlijke schoonmaakmiddelen zitten vaak in felgekleurde, vrolijke verpakkingen. Kleine kinderen vinden dit spannend.
Berg schoonmaakmiddelen dus veilig op. Hoog of achter slot en grendel. Terpentine, bleekwater, medicijnen en insectenverdelgers zijn giftig. Lampenolie,
allesreiniger, vaatwasmachinemiddel en zijn ook giftig. Tip: Lees altijd het etiket van schoonmaakspullen en volg de gebruiksaanwijzing en de
voorzorgsmaatregelen. Bewaar giftige producten altijd in de originele verpakking. Giet bijvoorbeeld geen terpentine
in een limonadefles. Zet emmers sop en flessen schoonmaakmiddel ook tijdens het schoonmaken buiten het
bereik van je kind. Ruim alles meteen na gebruik weer op. Check de keuken op giftige huishoudproducten, muizenkorrels en rattengif. Een emmer met sop kan gevaarlijk zijn, net als een potje terpentine met kwast!
Pillen en medicijnen Pillen lijken op snoepjes. Laat pillen niet rondslingeren. Drugs zijn ook gevaarlijk voor kinderen. Je moet dus goed opletten! Check of er geen medicijnen staan in je nachtkastje, de badkamer of wc. Let ook op ‘de pil’,
vitaminen en hoestdrank. Let goed op dat je kind hier niet bij kan. Bewaar medicijnen in een kastje dat hoog hangt, het liefst op slot..
Controleer de woonkamer op sterke drank, volle asbakken, sigaretten, drugs, olielampjes en giftige planten.
Loop eens met een frisse blik door je huis. Ga door de knieën te gaan en bekijk je huis op kinderooghoogte!
Planten Let goed op met planten, want een plant kan ook giftig zijn. Zorg ervoor dat je kind niet in de buurt van giftige planten kan komen. Ook niet bij familie of
vrienden.
VeiligheidNL is al meer dan 30 jaar de expert op het gebied van veiligheid. Daar kun jij je voordeel mee doen! Bij VeiligheidNL kun je terecht voor informatie over veilig spelen, slapen, badderen, fietsen, sporten en nog veel meer. Want als jij zorgt voor een veilige omgeving, help je jouw kind om vrolijk op te groeien! https://www.veiligheid.nl/kinderveiligheid
86
87
Shaken baby syndroom Een baby die door elkaar geschud wordt, kan daardoor een flinke hersenbeschadiging oplopen. Kinderen kunnen daardoor onder meer doof of blind worden. Dit wordt het shaken baby syndroom genoemd (naar het Engelse ‘shaken baby syndrome’). Deze kinderen kunnen last krijgen van stuipen of zelfs nog jaren later leerproblemen ondervinden op school. In het ergste geval overlijdt de baby als gevolg van een hersenbloeding. https://www.opvoeden.nl/baby/gezondheid-en-voeding/ziekten-en-aandoeningen/shaken-baby-syndroom/; informatie https://www.youtube.com/watch?v=rLOz4jryBgo; ruim 10 minuten, Nederlandstalig https://www.youtube.com/watch?v=umeMP069onU; ruim 2 minuten, Nederlandstalig Oorzaken van shaken baby syndroom De nekspieren van een baby zijn zelfs tot voorbij de eerste verjaardag nog niet sterk genoeg om bij flink heen en weer bewegen zijn ‘zware’ hoofdje rechtop te houden, en al helemaal niet als hij door elkaar geschud wordt! In dat geval gaat zijn hoofd snel en hard heen en weer, waardoor kleine adertjes in de hersenen kunnen scheuren. Er treedt dan een bloeding op binnen in het hoofd, in de hersenen. Denk om het hoofdje! Normaal spelen met de baby kan geen shaken baby syndroom veroorzaken. Wanneer het hoofdje goed ondersteund wordt, is bijvoorbeeld door de kamer dansen juist heel fijn om samen te doen. Toch kan zelfs goedbedoeld schudden veel kwaad doen, bijvoorbeeld als je je baby omhoog gooit als je vliegtuigje speelt. Hoe voorkom je schudden? Als je baby veel huilt, zijn er allerlei tips om je baby rustig te krijgen. Wat doe je als het toch gebeurt? Heb je zelf of heeft iemand anders je baby geschud? Kijk dan goed hoe je baby zich voelt en gedraagt. Is je kindje lusteloos of slaperig, haalt het onregelmatig adem, braakt het, is het prikkelbaar of huilt het steeds heviger, neem dan contact op met de huisarts. Is je baby bewusteloos, heeft hij stuipen of reageert hij nergens op, ga dan onmiddellijk naar de eerstehulppost in het ziekenhuis.
Stichting Opvoeden.nl zorgt er met ouders en deskundigen uit de wetenschap en praktijk voor dat deze informatie betrouwbaar en actueel blijft.
88
Shaken Baby Syndroom; Youtube. Huilen: Niet schudden breekbaar: aan te bevelen om samen te bekijken, het liefst als het vriendje erbij is
https://www.youtube.com/watch?v=rLOz4jryBgo
89
Speelgoed Hoe weet je of het speelgoed dat je voor je kind koopt wel veilig is? Let op de waarschuwing: niet geschikt voor kinderen beneden drie jaar. Maar als ouder moet je goed nagaan of het speelgoed ook veilig is voor je kind. Koop geen speelgoed met touwtjes of koordjes langer dan 22 cm. een kind kan zich daaraan ophangen. Koop geen speelgoed met harde geluiden. Dit is niet goed voor het gehoor van je kind. Kleine stukken speelgoed en losse onderdeeltjes zijn voor baby's en peuters gevaarlijk, ze stoppen namelijk alles in hun mond. Geef ze daarom geen knikkers of kleine speeltjes die ze in hun mond kunnen steken. Ze kunnen stikken! Laat jonge kinderen niet alleen met ballonnen spelen in verband met verstikkingsgevaar.
Speeltjes voor baby’s tot één jaar: Zijn onbreekbaar en niet scherp. Hebben geen uitstekende delen. Zijn wasbaar. Zijn groot genoeg. Dit voorkomt dat baby's het speelgoed in hun neus of mond kunnen stoppen. Het heeft geen onderdelen die losgemaakt kunnen worden.
Speeltjes voor kinderen van één tot twee jaar Dit is de leeftijd waarop kinderen hun wereld groter gaan maken. Ze beginnen te lopen, krijgen meer oog voor de omgeving en kunnen wat zelfstandiger spelen. Speelgoed moet dan: Vooral geen hoeken, punten of scherpe randen hebben. Niet uit al te veel kleine onderdelen bestaan. Lekker stevig zijn.
Dit is ook de leeftijd dat kinderen steeds meer gaan uitproberen. Er is veel speelgoed voor kinderen die net gaan lopen, bijvoorbeeld een blokkenkar of looprekje met muziek. Leer je kind om speelgoed na gebruik op te ruimen. Je kind zou niet de eerste zijn die over rondslingerend speelgoed struikelt. Leg daarom ook nooit speelgoed op de trap. Kijk ook op www.veiligheid.nl
90
Veilig Slapen
Soms overlijden kleine kinderen onverwacht in hun slaap. Die kinderen leken gezond. Dat heet wiegendood. Er is veel onderzoek gedaan naar de oorzaak van wiegendood. Daaruit blijkt dat het risico op wiegendood kleiner is als het kind:
• op de rug slaapt • het niet te warm heeft • in een goed passende slaapzak of onder een dekentje slaapt • niet in aanraking komt met rook
Kleed je kindje niet te warm of te koud aan. Wil je weten of hij het koud heeft? Voel dan aan het nekje of de voetjes. Die moeten fijn warm aanvoelen.
Zorg er voor dat de kamer waar je kindje slaapt, niet te warm is. Als de temperatuur tussen de 16 en 18 graden is, dan is het oké.
Nog een paar tips Maak je kind nooit vast in bed. Als je iets boven het bedje hangt, let dan op dat je baby er niet bij kan. Leg geen speelgoed bij de baby in het bedje/de wieg Let op dat er huisdieren niet zomaar bij het kind kunnen komen? Gebruik geen hoofdkussen. Ligt je kind bij jou in bed? Let goed op dat hij er niet uit kan vallen. Wil je weten of jouw kindje veilig slaapt? Doe de check op
https://www.veiligheid.nl/kinderveiligheid/slapen/checklist-veilig-slapen
91
92
Veilig slapen, YouTube Veilig slapen tips: https://www.youtube.com/watch?v=UTT_eYebl3s
Een veilige en fijne slaapplek: https://www.youtube.com/watch?v=AeKwUVD8HlQ
Samen slapen met je baby: https://www.youtube.com/watch?v=Fm5ctQOmHbI
Temperatuur in de babykamer: https://www.youtube.com/watch?v=RNoIf5frqiU
Kinderveiligheid: thema slapen
https://www.veiligheid.nl/kinderveiligheid/slapen
93
Veiligheid
Veilig opgroeien.
Om zich te kunnen ontwikkelen hebben kinderen een veilige opvoedingsomgeving nodig. Als we het over veiligheid hebben, denken we al snel aan praktische zaken als traphekjes en veilige fietsstoeltjes. Dat is ook belangrijk. Daarnaast is het ook belangrijk dat een kindje zich veilig voelt. We hebben het dan over emotionele veiligheid. Daarin spelen de ouders de allerbelangrijkste rol. Als je kindje zich veilig voelt dan kan het zich ontwikkelen en kan het veilig experimenteren.
Een kind vindt het fijn als… Er tenminste een vaste volwassene voor hem is, die hem verzorgd en beschermd. Hij regelmatig te horen krijgt dat van hem gehouden wordt Hij weet dat hij bij jou terecht kan als hem iets dwars zit, hij iets nodig heeft of hij zich zorgen
maakt. Er regelmaat en structuur is. Er duidelijke regels zijn Jij je kunt afstemmen op zijn behoeften. Er familie en vrienden zijn om op terug te vallen.
Ongelukken vormen het grootste gevaar voor het leven van je baby en peuter. Ongelukken gebeuren vaak omdat baby’s en peuters dingen doen die hun ouders (nog) niet verwachten. De meest voorkomende ongelukken met baby’s en peuters op een rijtje.
94
Op de site van www.veiligheid.nl zie je onder het thema: Kinderveiligheid,
Hoe je kind veilig kan slapen, Wat veilige kindermeubels zijn, Veiligheid en spelen. Hoe een kind veilig huis er uit kan zien Alles rondom water met een checklist Vervoer met de auto Vervoer met de fiets. Veilig wandelen.
De gif wijzer is een hulpmiddel voor ouders van jonge kinderen. Helaas is hij niet gratis. Je kunt deze voor 7,95 euro bestellen en krijgt er dan 2 gifwijzer apps bij. www.gifwijzer.nl
95
Voorkomen dat je baby stikt
Jouw kindje is helemaal afhankelijk van jou. Maar er zit al veel meer actie in. Vanaf zes maanden kan hij zitten. En kort daarna gaat hij kruipen en staan. Zijn wereld wordt veel groter. En hij ziet geen gevaar.
Drie gevaren in het huis: Eten
Baby’s kunnen nog niet kauwen. Ze proberen soms kleine stukjes eten in een keer door te slikken.
Dit zijn kleine stukjes eten, maar ze kunnen ze gemakkelijk vast komen te zitten in de keel van de baby. Voorbeelden: snoepjes rozijnen stukjes groente worst, zelfs in stukjes gesneden.
Fles drinken zonder toezicht
Als je er niet bij is als je baby een fles drinkt, dan zie je niet hoe snel de melk uit de fles komt. Je ziet dan ook niet of je kind al die melk kan doorslikken. #
Kleine dingen die je niet kunt eten
Baby’s en kleine kinderen stoppen alles wat ze tegenkomen in hun mond. Dit doen ze ook met dingen als veters, koordjes en knopen. Hier kunnen ze in stikken! Let ook op pilletjes, want die lijken op snoep. En let ook op sierraden, want die glimmen.
Zorg dat er geen kleine dingen op de vloer liggen. Let op dat je baby niet bij de handtas van mama kan komen.
Grotere kinderen Let goed op het speelgoed dat grotere kinderen gebruiken. Speelgoed dat veilig is voor oudere kinderen, is niet veilig voor baby’s.
96
Voorkomen is beter dan genezen- Geboorte tot zes
maanden Wist je dat ongelukken het grootste gevaar vormen voor het leven van je baby? Baby’s kunnen dingen doen die je niet verwacht. Daar komen ongelukken van. Je baby kan al snel iets omduwen. Hij kan ook omrollen, draaien, dingen grijpen en omver kan schoppen. Vallen
Je baby kan van de bank vallen … van een bed … van een tafel … van een commode. Laat de baby nooit alleen als hij ergens op ligt waar hij vanaf kan vallen. Als je bezig bent, leg je de baby veilig in de box, in zijn bed of op de vloer. Als je baby valt en met zijn hoofd iets raakt, bel dan de huisarts.
Auto-ongelukken
Als je met je baby in de auto zit, zorg er dan voor dat de baby in een veilig autostoeltje zit. Houd de baby nooit op schoot. Let erop dat het autostoeltje goed is vastgemaakt.
Brandwonden Eet of drink nooit iets heets in de buurt van je baby. Loop ook niet vlak langs je baby als je iets heets draagt. Je baby kan een brandwond oplopen. Koel bij verbranding direct met lauw stromend kraanwater. Koel 10 tot 20 minuten. Laat
kleding die aan de brandwond kleeft gewoon zitten. Smeer geen zalf op de brandwond. Bel de huisarts.
Verslikken Geef je baby nooit harde etenswaren, zoals wortels, noten of rozijnen. De baby kan zich
verslikken en zelfs stikken.
97
Voorkomen is beter dan genezen - 7 tot 12 maanden Ongelukken gebeuren vaak omdat baby’s dingen doen die hun ouders niet verwachten. Je baby kan nu omrollen en hij kan misschien al zitten, kruipen, staan. Hij kan al naar dingen grijpen. Kinderen leren snel. Wees voorbereid! Jij kunt ervoor zorgen dat je kind zich niet verwondt. Valpartijen
Je baby kan overal vanaf vallen.
Laat hem nooit alleen als hij ergens is waar hij vanaf kan vallen.
Een veilige plaats is een box of op de vloer. Als je kind hard op zijn hoofd valt of een hoofdwond heeft, houd hem dan goed in de gaten.
Hij kan zijn bewustzijn verliezen of zich vreemd bewegen. Hij kan ook overgeven. Bel dan je huisarts.
Brandwonden
Laat je kind nooit in de keuken als jij aan het koken bent.
Laat iemand anders op je kind passen als je aan het koken bent of zet je kind in de box.
Je baby kan zich branden aan het fornuis of heet voedsel. Hij kan hete dranken van de tafel pakken.
Houd hete dingen zoals strijkijzers en elektrische kacheltjes buiten bereik van kinderen.
Als je kind een brandwond heeft, koel de wond dan met zacht stromend, koel water en bel onmiddellijk je huisarts.
98
Voorkomen van valpartijen ‘Hoi mam, ik ben nog steeds best klein, maar kan soms al draaien, rollen of kronkelen.’
Je baby beweegt elke dag iets meer. Je mag je baby nooit alleen laten. Vertel dit ook aan andere mensen die voor je baby zorgen. Je mag je baby ook nooit ergens op laten liggen. Bijvoorbeeld een bed, een bank of een commode. Hij kan vallen.
Hier zijn wat tips om te voorkomen dat je baby valt:
Houd de baby altijd met één hand vast als hij ergens op ligt. Loop niet zomaar weg als de deurbel of je telefoon gaat. Leg je baby altijd eerst veilig weg. Neem je baby met je mee als je de kamer uitgaat. Je kunt je baby dragen in een draagdoek of draagzak. Je kunt dan gewoon rustige dingen in huis
doen. Je baby is veilig bij je. Laat je baby nooit alleen in een autostoeltje, maxi-cosi of wipstoeltje. Geef deze tips door aan andere mensen die voor je babyzorgen.
99
Waterpret en veiligheid
Spelen in en om het water is heerlijk. Vooral met warm weer is niets fijner dan te ontspannen bij zwembad, zee of bij het badje in de tuin. Helaas kunnen er rond het water ongelukken gebeuren. Hieronder kun je lezen hoe je dit kunt voorkomen. Zorg dat je je kind altijd kan zien. Blijf zo dicht bij je kind, dat je hem kan aanraken. Als je samen met iemand bent, spreek dan goed af wie er op je kind let. Ga er nooit zomaar
vanuit dat iemand anders wel even oplet. Laat je niet afleiden door bijvoorbeeld je telefoon, tablet of boek. Zorg dat je kind zwembandjes om heeft (als het nog niet kan zwemmen) en op de boot een
reddingsvest. Check de temperatuur van het water. Als het erg koud is, dan kan je kind onderkoelen.
Let op! Doe je kind geen zwemvleugels om in zee bij aflandige wind (wind die richting de zee staat) of in open water met stroming of harde wind.
Deze tips gelden natuurlijk niet alleen op het strand, bij een meer en in het zwembad. Maar ook voor het opblaasbadje in de tuin. Kinderen kunnen al verdrinken in een laagje water van 10 centimeter.
Doe de checklist rondom water op https://www.veiligheid.nl
100
Babyperiode – Financiën
101
Budgetteren Maak een overzicht
Maandelijks inkomen: €----------------
--------------------------------- €----------------
--------------------------------- €----------------
--------------------------------- €----------------
Totaal: €------------------
Vaste lasten:
Maandelijkse lasten die elke maand terugkomen
Eten €-----------------
Huur/hypotheek €-----------------
Gas/licht/water €-----------------
Telefoon €-----------------
Autoafbetaling €------------------
Benzine €------------------
Verzekeringen €------------------
Abonnementen €------------------
Babyvoeding €------------------
Luiers €------------------
Kinderopvang €------------------
Overig €------------------
Totaal: €-------------------
Flexibele kosten:
Maandelijkse kosten die veranderen
Privé-uitgaven €------------------
Medische zorg €------------------
Medicijnen €------------------
Kleding €-------------------
Sparen €-----------------
Overig €-------------------
Totaal: €--------------------
Totaal maandelijkse uitgaven €--------------------
Maandelijks vrij te besteden €--------------------
102
Handig omgaan met je geld
Tips om zoveel mogelijk met je geld te doen:
Water/elektriciteit/gas/telefoon
Doe lampen, tv en andere apparaten uit als je niet in de kamer bent
Wees zuinig met water, zet de wekker met douchen
Zet de verwarming lager
Kies een goedkoop telefoonabonnement
Schoonmaken
Koop een allesreiniger waarmee je (bijna) alle schoonmaakklussen in huis kunt doen
Gebruik goedkope schoonmaakmiddelen. Bleek is voordelig maar onthoud dat je bleek nooit mag mengen met andere schoonmaakmiddelen en ruim het na gebruik goed op!
Gebruik oude lappen om schoon te maken in plaats van papieren doekjes.
Kleding
Koop kleding voor je kinderen iets te groot, zodat ze ruimte hebben er in te groeien.
Koop niet in een keer veel kleren tegelijk maar verdeel het over het jaar
Koop kleren tijdens de uitverkoop
Koop kleren die je goed kunt wassen
Kijk ook in tweedehands winkels
Ruil af en toe kleren met vriendinnen; ruil bijvoorbeeld de babykleren/ zwangerschapskleren
Meubels
Kijk op rommelmarkten en in kringloopwinkels
Kijk op sites als marktplaats,
Kijk op het prikbord bij de supermarkt
Fornuis/koelkast/wasmachine
Koop de beste die je je kunt veroorloven
Vergelijk merken en prijzen
Onthoud de garantieperiode, als daarbinnen een probleem is dan is de reparatie bijvoorbeeld gratis
Soms kan een tweedehands product verstandig zijn maar bekijk het goed voordat je het koopt en vraag of er garantie op zit.
Eten en drinken
Kook zelf
103
Neem zelf je lunch mee
Drink water
Plan je maaltijden en ga met een boodschappenlijstje naar de winkel
Kies producten van het seizoen en uit de aanbieding
Haal een vast weekbedrag voor de boodschappen en betaal contant
Winkelen op rommelmarkten en in tweedehandswinkels kan je veel geld besparen, maar pas wel op. Houd je aan de volgende tips als je daar koopt:
Baby’s en kleine kinderen kunnen stikken door touwtjes die door capuchons zitten van jassen en sweaters. Koop die dus niet.
Oudere wiegen voldoen meestal niet aan de veiligheidseisen van nu.
Sommige oudere veiligheidsstoeltjes voor in de auto zijn terug geroepen naar de fabriek omdat ze plotseling los kunnen raken en voorover kiepen.
Sommige staande halogeenlampen kunnen brand veroorzaken.
Maak een spel van zoveel mogelijk met je geld doen en maak bijvoorbeeld een potje waar je wat je over hebt elke week in stopt. Dat kun je opsparen voor iets leuks/ een dagje uit of verzin het maar. Zo beloon je jezelf!
Leuke sites voor meer info:
https://www.nibud.nl/consumenten/levenssituaties/kinderen-krijgen/
https://www.opvoeden.nl/ouderschap/geld-en-kinderen/
https://moneyfit.nl/
https://www.wijzeringeldzaken.nl/op-jezelf/8-dingen-die-je-moet-regelen-als-je-18-wordt/
Leuke e-learning:
https://e-learning.smartmetgeld.nl/
104
Grip op geld
Uw financiën op orde krijgen én houden? Dit stappenplan biedt houvast: een praktische leidraad, gebaseerd op kennis en onderzoek van het Nibud.
Bepaal uw doel Wat is de belangrijkste reden dat u met uw geldzaken aan de slag wilt? Door uzelf deze vraag te stellen, maakt u het stappenplan concreter, u weet waar u het voor doet. Bijvoorbeeld, ik wil weten of ik te veel uitgeef, of ik minder kan werken, of ik mijn schulden af kan lossen. Of: ik wil me geen zorgen maken over geld.
Aan de slag: stappenplan Grip op geld https://www.nibud.nl/consumenten/in-4-stappen-grip-op-geld/
105
Babyperiode – Communicatie
106
Hoe gaat het tussen ons?
Ik voel me op mijn gemak bij jou ja nee misschien
Als ik in de problemen zit durf ik
dat tegen je te zeggen ja nee misschien
Aan jouw tips heb ik wat ja nee misschien
Jij helpt me te krijgen wat ik nodig heb ja nee misschien
Ik vind de huisbezoeken te lang duren ja nee misschien
Ik vind elke 2 weken een huisbezoek ja nee misschien
te veel
Ik vind dat wat wij bespreken belangrijk ja nee misschien
Ik vind dat jij goed naar mij luistert ja nee misschien
Als ik ergens mee zit kan ik dat zeggen ja nee misschien
Jij begrijpt niet hoe ik me voel ja nee misschien
Ik kan met jou dingen bespreken die
ik moeilijk ergens anders kan bespreken ja nee misschien
Jij hebt vertrouwen in mij ja nee misschien
Jij hebt respect voor mij ja nee misschien
Jij schrijft mij te veel dingen voor ja nee misschien
Waar blijven wij mee door gaan …………………………………….......................................................................…………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Wat gaan we anders doen ………………………………………………………………………………………..............................………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………
107
Luisteren
We gaan het vandaag hebben over luisteren. Wat gaan we doen?
Lezen over een situatie waarin luisteren belangrijk is. Misschien weet je zelf ook wel een situatie.
Opschrijven wat jij al weet van slecht luisteren en van goed luisteren. Praten over goed luisteren, hoe doe je dat? Praten over wanneer luisteren voor jou moeilijk is. En wat je dan kunt doen.
Stel je voor
Over een paar maanden komt de baby. Dat vind je best spannend, maar ook heel leuk. Je hebt de baby al gezien op de echo. Zo mooi en lief. Je zag de handjes bewegen. Vandaag is je beste vriendin er. Je laat haar de foto van de echo zien. Je praat over de baby. Maar ze luistert helemaal niet.
Heb je al eens mee gemaakt dat je vriendin, vriend, moeder of iemand anders niet naar je luistert? Vertel!
Wat weet je al over slecht luisteren?
___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
Hoe zie je dat iemand slecht luistert? ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ Hoe voel jij je als iemand slecht naar je luistert? ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ Wat doe jij als iemand slecht naar je luistert? ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
108
Wat weet je al over goed luisteren?
___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
Hoe laat je merken dat je goed luistert?
___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
Hoe voel jij je als je vriend of vriendin goed luistert? ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
Waarom is goed luisteren belangrijk?
___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
109
Goed luisteren, hoe doe je dat?
Let op je houding. Kijk de ander af en toe aan. Knik zo nu en dan of zeg hm, hm. Vraag wat je niet begrijpt of nog wilt weten.
Goed luisteren is soms moeilijk. Misschien herken je deze situaties?
Als je iemand niet graag mag. Als je het niet eens bent, met wat iemand zegt. Als iemand kritiek op jou heeft. Als je boos bent. Als het saai is, wat iemand vertelt.
Wanneer is het voor jou moeilijk om goed te luisteren?
___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ Goed luisteren, waar let je op in moeilijke situaties?
Blijf rustig. Goed luisteren kost tijd. Stel een vraag tot je goed begrijpt wat de ander zegt. Zoals: je zegt dat je kwaad op me bent, wil
je me nog eens uitleggen wat je kwaad heeft gemaakt? Zeg iets positiefs. Zoals: goed dat je me vertelt dat je verdrietig bent. Of: het is goed om te horen
wat jij ervan vindt.
Goed luisteren in het kort
Luisteren is belangrijk om je vriend of een ander beter te begrijpen. Straks is het belangrijk om ook je baby goed te begrijpen. Luisteren is aandacht geven. Dit doe je door iemand aan te kijken, te knikken en iets te vragen. Soms is het moeilijk om te luisteren. Blijf dan rustig, vraag uitleg en zeg iets positiefs over de ander.
Huiswerk
De komende week wil je misschien oefenen met nog beter luisteren. Naar wie wil je beter leren luisteren? Wat wil je beter doen? Misschien wil je oefenen in een moeilijke situatie. Of misschien wil je oefenen met luisteren door een vraag te stellen. Je mag er trots op zijn als je alleen goed hebt geluisterd. Je mening geven kan altijd nog. Vul nu samen het doelenformulier in. De volgende keer praten we over hoe het is gegaan.
110
Wat vind jij? Een gelijkwaardige relatie
Sharifa en Danny wonen sinds kort samen. Het appartement is van Danny en Sharifa is bij hem ingetrokken.
Sharifa zit nog op school. Haar dagen zijn best rustig. Meestal moet ze om 9 uur beginnen en is ze rond drie uur al weer thuis. Huiswerk heeft ze meestal niet, dit maakt ze op school al.
Danny werkt bij de gemeentereiniging. Hij staat soms op de vuilniswagen of maakt gebouwen schoon met een hogedrukspuit.
Hij is meestal om 7 uur al de deur uit, en rond 16 uur komt hij meestal weer thuis.
Vanavond zit Danny lekker achter zijn playstation en Sharifa kookt. Danny kookt nooit, dat vindt hij vrouwenwerk.
Na het eten wast Sharifa af, soms komt Danny dan helpen met afdrogen, maar meestal is hij te moe door zijn zware werkdag.
Hij komt dan eigenlijk de bank niet meer af en als hij dorst heeft, zegt hij dit tegen Sharifa, zij gaat dan in de keuken iets te drinken voor hem halen.
Wat vind jij? Wat zou Sharifa vinden van alles wat Danny van haar verwacht? Ken jij ook stellen die de rollen zo verdeeld hebben? Zou dit bij jou passen?
111
Wat vind jij? Relatieproblemen
Debby en Mitch hebben al een tijdje een relatie. Ze kennen elkaar eigenlijk al van de basisschool, maar op de middelbare school kregen ze pas echt een relatie.
Voor allebei is deze relatie hun eerste. Debby is wel eens vreemdgegaan, maar dit is uitgesproken en Mitch heeft haar vergeven.
De laatste tijd voelt Debby zich niet meer zo fijn in haar relatie met Mitch. Mitch is best jaloers en dat begrijpt ze ook wel. Zij is immers vreemdgegaan en het vertrouwen is bij Mitch wel een beetje weg.
Ook heeft ze op haar werk een hele leuke jongen ontmoet. Hij ziet Debby wel zitten, en Debby hem eigenlijk ook wel.
Deze avond zit ze met Mitch op de bank een film te kijken en ze besluit hem toch te vertellen dat ze de relatie niet meer zo fijn vindt. Ze vertelt Mitch dat ze al een tijdje twijfelt en eigenlijk niet echt verliefd meer is.
Mitch is van slag, hij wordt erg boos, scheldt haar uit voor van alles en begint dan ineens te huilen. Hij zegt dat hij niet zonder Debby kan en als ze het dan toch uit wil maken, dan pleegt hij zelfmoord. Wat vind jij? Hoe moet Debby reageren? Wat zou Mitch bedoelen? Meent hij wat hij zegt, of zou hij een andere bedoeling hebben? Ken je iemand die dit heeft meegemaakt, of heb je dit zelf wel eens meegemaakt?
113
Onze rechten Mensen die moeite hebben voor zichzelf op te komen, weten vaak niet wat hun rechten zijn in de omgang met anderen. Hieronder een lijst die houvast kan geven. Wie zich deze rechten eigen maakt, zal zich minder onzeker voelen. Soms is het zinnig het lijstje door te lezen als je voor een moeilijke situatie staat . Ook kan het steun geven na een teleurstellende ervaring.
Je hebt het recht om:
Met respect en als gelijkwaardig mens behandeld te worden. Voor je behoeften en wensen op te komen en grenzen te stellen. Je gedachten en gevoelens te uiten (maar ook om deze voor je te houden). Voor je mening op te komen, maar ook om van mening te veranderen. Vraagtekens te zetten bij de mening van anderen en om uitleg te vragen. Iets te weigeren en ‘nee’ te zegen.
Fouten te maken, je hoeft niet perfect of volmaakt te zijn. Zelf uit te maken of je iets prettig vindt of niet en om zelf te bepalen wat belangrijk voor je is. Een einde te maken aan situaties die slecht voor jou zijn of voor een ander. Hulp en steun te vragen. Geen verklaring, excuus of uitleg over je gedrag te geven. Je mogelijkheden en talenten te ontwikkelen. Voor je rechten op de komen.
114
Babyperiode – Informele steun
115
Babyperiode – Formele Steun
116
Gebruik van voorzieningen Wat is er bij jou in de buurt te doen voor jou en je kind
Bibliotheek
Kinderen kunnen gratis lid worden van de bibliotheek www.bibliotheek.nl
Wijkcentrum
Oudergroepen
Kinderboerderij www.kinderboerderij.nl
Sportschool
Park
Wijkkrantjes
Website van jouw woonplaats
Ben je er wel eens geweest?
Wat past bij jou?
117
Kinderopvang
Welke soorten kinderopvang zijn er?
Kinderdagverblijven
Gastouders
Wat zijn voordelen van kinderopvang?
Wat zijn nadelen van kinderopvang?
Heb je recht op kinderopvangtoeslag? www.belastingdienst.nl
Wat is er bij jou in de buurt, of in de buurt van jouw school of werk?
118
Het consultatiebureau bereikbaarheid en vragen stellen
Wat kan je verwachten?
Als je baby is geboren dan meldt de kraamzorg of het ziekenhuis je aan bij het consultatiebureau in overleg met de ouders.
Vervolgens neemt de jeugdverpleegkundige contact met je op. Zij maakt een afspraak bij je thuis of op het bureau en maakt een dossier voor je kindje aan. Zij maakt met jou een afspraak voor het eerste bezoek aan het bureau en vertelt waar je
moet zijn. De meeste bureaus hebben een zogenoemd ‘ïnloopspreekuur”. Hier kun je zonder afspraak
binnen lopen met je vraag. Bij elke afspraak wordt je kindje gewogen en de lengte gemeten. Ook meet men de
hoofdomtrek. In de spreekkamer vindt het onderzoek plaats en is er ruimte voor vragen. Op bepaalde tijden krijgt je kindje zijn vaccinaties. De gegevens worden genoteerd in het dossier van je kindje Er wordt daarna een nieuwe afspraak gemaakt. De meeste consultatiebureaus hebben een telefoonnummer waar je de afspraken kunt
wijzigen en/of je een vraag kunt stellen. Vraag ernaar bij je jeugdverpleegkundige.
Wat gebeurd er op een consultatiebureau? Op het consultatiebureau wordt je kindje onderzocht en krijg je antwoord op je vragen. Vragen over bijvoorbeeld:
Hoe groeit mijn kindje? Hoe doet mijn kindje? Wat kan ik als ouder doen?
Samen met jou kijkt het consultatiebureau naar de gezondheid en ontwikkeling van jouw kindje.
119
Wat neem je mee naar het bureau?
1. Luiers 2. Een omslagdoek of badjas. 3. Vanaf 2 maanden ook de vaccinatiekaarten. 4. Je (telefoon) agenda om een nieuwe afspraak te maken.
Wat zijn jouw vragen voor het eerste bezoek aan het
consultatiebureau?
1. ……………………………………………………………………………………………………………………
2. …………………………………………………………………………………………………………….......
3. ……………………………………………………………………………………………………………………
