—Verslag 2012

Rijksakademie van beeldende kunsten Amsterdam

3Rijksakademie Van beeldende kunsten2

2012 markeert een nieuw hoofdstuk in de roemrijke en roerige geschiedenis van de Rijksakademie van beeldende kunsten. Het was een jaar waarin het gewijzigd cultuur-beleid en bezuinigingen hun weerslag kregen. Een intens jaar van vallen, opstaan en weer doorgaan. Maar ook een jaar van nieuwe inzichten en perspectieven.

De Rijksakademie is voor fikse uitdagingen gesteld; historische kerntaken moeten worden afgestoten, samenwerking is voorwaarde voor continuïteit, er is een forse bezuiniging en de Rijkshuisvesting is onzeker geworden. Tegelijkertijd ontvangt de Rijksakademie meer bezoekers dan ooit en wordt voluit samen gewerkt met presentatiepartners en instellingen in binnen- en buitenland, onder meer op het gebied van kunst en wetenschap. Maar bovenal krijgen zo’n 55 talentvolle kunstenaars de kans zich verder te ontwikkelen en nieuw werk te produceren.

Het verslag 2012 geeft in tekst, getallen en grafieken een beeld van het internationale ka-rakter en de reikwijdte van de Rijksakademie. Foto’s en korte uitspraken geven inzicht in de werkperiode van de kunstenaars en (publieke) activiteiten. Een greep uit tentoonstellingen en prijzen van (oud-)residents laat de impact van de Rijksakademie op het kunstenveld zien.

—Verslag 2012

Inhoud

—Resident artists pag 3 —Advisors pag 3 —Herkomst aanmeldingen pag 4 —Herkomst resident artists pag 5 —Faciliteiten pag 6

—Selectie uit de collectie pag 7, 18—Presentie 2012 pag 8, 17— Verslag 2012 pag 9 - 16

Een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van de Rijksakademie

—Publieksactiviteiten pag 19 - 20

—Financiën pag 21 —Bestuursorganen pag 22 —Personeelsbezetting pag 22 —Begunstigers pag 23— Herkomst fondsenwerving pag 23

en sponsoring

ColofonRijksakademie van beeldende kunstenSarphatistraat 470NL – 1018 GW AmsterdamT + 31 (0) 20 527 0 300F + 31 (0) 20 527 0 301www.rijksakademie.nlinfo@rijksakademie.nl

TekstRijksakademie van beeldende kunsten

EindredactieKickan Schipper en Danielle Kars

OntwerpRemco van Bladel, Amsterdami.s.m. Saskia Bosch

FotografieJordi Huisman, Christian van der Kooy, Roy Taylor, Fenna Schilling

DrukDe Raddraaijer, Amsterdam

Resident artists— eeRste jaaR

Maryanto (id) Daniëlle van Ark (nl)

Elin Austbø (nO/nl)

Goeun Bae (kR)

Céline Berger (FR)

Crystal Z. Campbell (us)

Jeannoux van Deijck (nl)

Karishma D’souza (in)

Dimitar Genchev (bG/nl)

Eric Giraudet de Boudemange (FR/nl) Jean Hubert (FR)

Zhana Ivanova (uk/bG/nl) Bert Jacobs (nl)

Admire Kamudzengerere (ZW)

Katherine Levant (us)

Bea McMahon (ie)

Florian Quistrebert (FR)

Dušan Rodić (Rs/nl)

Nicoline Timmer (nl)

Miko Veldkamp (nl)

Dan Walwin (Gb)

Aditya Mandayam (in)

Ran Zhang (Cn/nl)

Emile Zile (au/nl)

— tWeede jaaR

Olga Balema (us/ua) Deniz Buga (tR) Leidy Churchman (us)

Jeffrey Dunsbergen (nl)

Ayman Ramadan El Shafei (eG)

Ruben Grilo (es) Xi Guo (Cn)

Idan Hayosh (il/nl)

Roderick Hietbrink (nl)

Shiu Jin (kR)

Lev Kazachenko (Ru/nl)

Gert Jan Kocken (nl)

Philipp Kremer (de)

Pawel Kruk (Pl/us)

Xue Mu (Cn/nl)

Min Oh (kR/nl)

Uche Okpa-Iroha (nG)

Marc Oosting (nl)

Femmy Otten (nl)

Irina Popova (Ru)

Muzi Quawson (Gb)

Thomas Raat (nl)

Sanne Rous (nl) Pamela Rosenkranz (CH/de)

Edward Clydesdale Thomson (Gb/nl)

Pathy Tshindele Kapinga (Cd) Jose Antonio Vega Macotela (mX)

Anne de Vries (nl)

AdvisorsHans Aarsman (nl)

Ansuya Blom (nl)

Stéphane Calais (FR)

Elena Filipovic (us/de)

Tijs Goldschmidt (nl)

Sigurdur Gudmundsson (is/Cn/nl)

Jaki Irvine (ie/mX)

Nathaniel Mellors (Gb)

Aernout Mik (nl)

Mike Nelson (Gb)

Paul Perry (Ca/nl)

Philippe Pirotte (be/CH)

Hermann Pitz (de)

Paul Sietsema (us/de)

Narcisse Tordoir (be)

Roy Villevoye (nl)

Visiting advisorsCarlos Amorales (mX)

Maria Barnas (nl)

Carlos Basualdo (aR/us)

Tania Bruguera (Cu)

Bernard Frize (FR/de)

Kees Hin (nl)

John Kørner (dk)

Philippe-Alain Michaud (FR)

Lisa Milroy (Ca/Gb)

Gerardo Mosquera (Cu)

Jan Roeland (nl)

Marijke van Warmerdam (nl)

John Welchman (Gb/us)

Camiel van Winkel (nl)

Guest-advisorsCharles Atlas (Vs)

Milovan Farronato (it)

Andy Hope 1930 (de)

Shilpa Gupta (in)

Tala Madani (iR/us)

Rekha Rodwittiya (in)

Hito Steyerl (de)

— Guest-Residents (3 mnd)

Em’kal Eyongakpa (Cm)

Kurt Nahar (sR)

Dima Hourani (Ps)

Noor Ali Chagani (Pk)

— sCienCe FellOW (6 mnd)

Kianoosh Motallebi (Gb/nl)

elk jaar in mei presenteert weekblad elsevier de top-100 van nederlandse beeldende kunste-naars met meeste zichtbaarheid in het binnen- en buitenland. in de lijst komen dit jaar 25 oud-residents voor, naast 12 Prix de Rome winnaars en 2 kunste-naars die als advisor aan de Rijksakademie zijn verbonden.

“Hier kun je dingen uitproberen en is er ook ruimte om te falen”– resident Roderick Hietbrink in interview Telegraaf, 29 november 2012

Alumni

Residency

VeRslaG 2012

Vermeld worden de nationaliteit en (indien anders) het land van herkomst voor aanvang van de Rijksakademie.

Residency / Interdisciplinair

2009 > 2010

euROPese unie

euROPa (niet-eu)

ameRika

aZië

midden-OOsten

austRalië

aFRika

2011 > 2012

euROPese unie

euROPa (niet-eu)

ameRika

aZië

midden-OOsten

austRalië

aFRika

2010 > 2011

euROPese unie

euROPa (niet-eu)

ameRika

aZië

midden-OOsten

austRalië

aFRika

2012 > 2013

euROPese unie

euROPa (niet-eu)

ameRika

aZië

midden-OOsten

austRalië

aFRika

Herkomst aanmeldingen 2009 – 2012Gemiddeld Hebben ZiCH 1747

kunstenaaRs PeR jaaR aanGemeld

“the biggest plus of the Rijksakademie is that it brings different things together, there are many collaborations of dif-ferent disciplines and many pos-sibilities of introducing unfamiliar techniques to artists.”– alumnus Matthew Lutz-Kinoy op het Rijksakademie-blog.

Herkomst 1e en 2e jaars kunstenaars 2009 – 2012Gemiddeld 54 Residents PeR jaaR

(inCl. Guest-Residents en sCienCe FellOWs)

Vriendenkring Zomerlunch: de selectie kunstenaars voor 2013 wordt bekend gemaakt.

Selectie / Zomerlunch

twee nieuwe kunstenaarsplat-forms zijn toegevoegd aan het wereldwijde Rijksakademie Rain-netwerk: kin art studio in kinshasa Congo (opgericht door Vitshois mwilambwe bondo Ra 08/09) en maVa in Contonou benin (opgericht door meschac Gaba Ra 96/97).

Internationaal / Community2009

euROPese unie

euROPa (niet-eu)

ameRika

aZië

midden-OOsten

austRalië

aFRika

2010

euROPese unie

euROPa (niet-eu)

ameRika

aZië

midden-OOsten

austRalië

aFRika

2012

euROPese unie

euROPa (niet-eu)

ameRika

aZië

midden-OOsten

austRalië

aFRika

2011

euROPese unie

euROPa (niet-eu)

ameRika

aZië

midden-OOsten

austRalië

aFRika

VeRslaG 20124 5Rijksakademie Van beeldende kunsten

tOtaal aantal: 1908tOtaal aantal: 1722

tOtaal aantal: 1303 tOtaal aantal: 2056

1. jOHan VRedeman de VRies Architectura, die hooghe ende vermaerde conste (Architecture, the high and famous art) 1604, Book Influential publication on the five orders of architecture containing a great many engravings of columns and their details.

2. beRnaRd PiCaRt Detail drawing after a Raphael cartoon (1483–1520) representing the Massacre of the Innocents 1716 Picart was a member of the Amsterdam Municipal Drawing Academy (ca. 1740–1820), at that time a group of artists and scientists interested in dialogue. Picart had among other things studied facial expressions with Charles LeBrun in Paris. His model drawings were used during les-sons at the Koninklijke Academie (1820–1870) and, from 1870 onwards, at the Rijksakademie.

3. kiki lameRs Tea drinking woman 1992, Painting Kiki Lamers gained international recognition for her realistic portraits. The paintings are based on photographs Lamers takes herself and are painted in the characteristi-cally grey-blue palette, slightly blurry, yet raw and direct.

4. HendRik P. beRlaGe Title page of the portfolio for the 25th anniversary of August Allebé, director of the Rijksakademie 1895 The water colour shows the text: “To professor August Allebé on the occasion of his twenty-fifth Jubilee as Professor and Director of the Rijksacademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Drawings and sketches by pupils and former pupils.” Berlage chose to be trained as an artist. After a year, he left the Rijksakademie real-izing that he had to become an architect.

5. Yael baRtana Trembling Time 2001, Video Yael Bartana is an Israeli artist who explores the imagery of cultural identity. In her photographs, films and installa-tions, Bartana critically investigates her native country’s struggle for identity. The video ‘Trembling Time’ from 2001 depicts the moment of silence on the day commemo-rating those who have fallen in Israel’s wars.

6. Runa islam Tuin (Garden) Installation of two videos, one 16mm film and two cd’s projected in one single space. 1998, CD The installation ‘Tuin’ (Garden) by Runa Islam is a reconstruction of a scene from the film Martha (1973) by Rainer Werner Fassbinder: a romantic film cliché in which two strangers exchange a first glance.

7. daVid maljkOViC Scene for a new heritage 2004, Collage David Maljkovic is known for his film installations, sculptures, drawings and photomontages, which draw on the former Yugoslavia’s modernist legacy. ‘Scene for New Heritage’ presents a futuristic world set in the year 2045.

8. GuidO Van deR WeRVe Number 9: The day I didn’t turn with the world 2007, Photograph ‘Number nine: The day I didn’t turn with the world is a time-lapse photography showing the artist standing alone on a barren, icebound plain. Guido van der Werve travelled to the geographic North Pole and stood on the exact axis of the world for 24 hours, turning clockwise while the earth under him turned anticlockwise. Due to this countermove-ment, the artist and the world were desynchronized for one day.

seleCtie uit de COlleCtie deel 1 PaG 76 Rijksakademie Van beeldende kunsten

1.

2.

6.

5.

4.

3.

7.

8.

55

4— Resident suPPORt

stipendia, huisvesting, cantina, verzekeringen, reizen, visa

— COlleCties

bibliotheek, 40.000 banden, 3616 uitleningen, kunstcollecties, 6.000 prenten en tekeningen, 1.000 beelden en gipsen, kunstenaarsdocumen-tatie, 850 dossiers, honderden dvd’s en tientallen hedendaagse kunstwerken

— WeRkPlaatsen

audio, computer- technologie/elektronica, interactieve toepas-singen, fotografie, gra-fische technieken, film, hout, metaal, keramiek, verf, kunststoffen, video

ateliers

projectruimtes

Faciliteiten

de metaal- en chemiewerkplaats werkten samen om resident Goeun bae te helpen in de ontwik-keling van een skelet uit kunststof en metaal dat Goeun bae draagt tijdens haar performance tijdens RijksakademieOPen.

museum beelden aan Zee gaat de collectie beeldhouwwerk van Prix de Rome winnaars tonen en beheren.

Collectie / Prix de Rome / Samenwerking

Interdisciplinair / Publiek

na meer dan 140 jaar wordt de Prix de Rome overgedragen aan het mondriaan Fonds. maar niet na uitgebreid terug-geblikt te hebben met de zes-delige avro kunstuur serie ‘na de Prix’, rondleidingen ‘the making Of’ en twee publicaties.

Prix de Rome / Publiek

Het Rijksbureau voor kunsthistorische documentatie gaat de fysieke kunstenaarsdo-cumentatie van de Rijksakademie beheren en breder toegankelijk maken.

Collecties / Samenwerking

—Verslag 2012

Een nieuw hoofdstukin de geschiedenisvan de Rijksakademie

De missie van de Rijksakademie van beeldende kunsten is het selecteren van toptalent om het te laten excelleren in een hoogwaardige artistieke, technische en theoretische omgeving waar onderzoek, experiment en de ontwikkeling van vernieuwende kunst centraal staat. De Rijksakademie ontwikkelt en ontsluit een wereldomspannend netwerk van professionals binnen en buiten de kunst en voegt daarmee een unieke artistieke, maatschappelijke en economische waarde toe aan het Nederlandse en internationale kunstenveld.

biënnales (seleCtie)

Kochi-Muziris Biennale 2012, IN Anant Joshi, Gert Jan Kocken, Kiran Subbaiah, Olga Chernysheva

30e Bienal de São Paulo, BRLucFosther Diop, Inti Hernandez, Marcel Pinas, Fiona Tan

Bucharest Biennale 5, ROMounira Al Solh, Jill Magid, David Maljkovic, Ahmet Ögüt

dOcuMeNta 13, Kassel, DeCarlos Amorales, Rossella Biscotti, Manon de Boer, Attila Csörgö, Cevdet Erek, Ryan Gander, Dora García, Gabriel Lester; PdR – Mariana Castillo Deball

Liverpool Biennale, GB Yael Bartana, Dora García, Ahmet Ögüt, Pamela Rosenkranz; PdR – Libia Castro & Ólafur Ólafsson

Manifesta 9, Ghenk, BeCarlos Amorales, Rossella Biscotti, Nicoline van Harskamp, Emre Hüner, Praneet Soi, Antonio Vega Macotela; PdR – Erik van Lieshout

Marrakech Biennale, MaRossella Biscotti, Melanie Bonajo, Dina Danish, Mounir Fatmi, Lisa Oppenheim, Esther Polak, Florian Quistrebert

18th Biennale of Sydney, auSudsiri Pui-Ock, Guido van der Werve

2 ural Industrial Biennale of contemporary art, ekaterinburg, Ru

Cristina Lucas, Monika Sosnowskataipei Biennial 2012, tW

Erick Beltrán, Francisco Camacho, Yin-Ju Chen, Jakrawal Nilthamrong

FestiVals (seleCtie)

arsenale 2012. the First Kyiv International Biennale Of contemporary art, ua

Yael Bartana, Olga Chernysheva, Folkert de Jong

european Media art Festival, Osnabrück, De

Persijn Broersen en Margit Lukács, Jeroen Eisinga, Erkka Nissinen

International Documentary Film Festival, amsterdam, NL

Mark Boulos, Persijn Broersen en Margit Lukács, Roderick Hietbrink, Lucia Nimcova; PdR – Erik van Lieshout

Images Festival, toronto, caMark Boulos

International Film Festival Rotterdam, NL

Yael Bartana, Hala Elkoussy, Jeroen Eisinga, Roderick Hietbrink, Germaine Kruip, Erkka Nissinen, Sascha Pohle, Pilvi Takala, Katarina Zdjelar

International Short Film Festival, Oberhausen, De

Erkka Nissinen, Jacco Olivier, Pilvi Takala

LOOP, Barcelona, eSLonnie van Brummelen, Mounir Fatmi, Hans Op de Beeck, Gabor Ösz, Florian Quistrebert

museale PResentaties

amsteRdam

De appel Melanie Bonajo, Deniz Buga, Crystal Z. Campbell, Alberto De Michele, Pawel Kruk, Dusan Rodic, Berend Strik

Stedelijk MuseumJames Beckett, Rossella Biscotti, Jeremiah Day, Susanne Kriemann, Matthew Lutz-Kinoy, Julika Rudelius, Fiona Tan, Jennifer Tee; PdR – Suchan Kinoshita, Vincent Vulsma

Stedelijk Museum Bureau amsterdam

Zachary Formwalt, Bart Groenendaal, Nicoline van Harskamp, Aukje Koks, Katerina Zdjelar

sOlO tentOOnstellinGen in

nl en daaRbuiten (seleCtie)

Museum Jan cunen, Oss, NL Liesbeth Abbenes, ‘Unfolded’ (met Maurice Scheltens)

Jeu de Paume, Paris, FR Rosa Barba,’Vu de la porte du fond’

Kunsthaus Zürich, cHRosa Barba, ‘Time as Perspective’

Van abbemuseum, eindhoven, NLYael Bartana, ‘...And Europe will be stunned’Sarah van Sonsbeeck, ‘Informational Weather’David Maljkovic, ’ Sources in the Air’

Kunsthaus Baselland, Muttenz-Basel, cH

Marc Bauer, ‘Nature as Territory’ tel aviv Museum of art, IL

David Claerbout, ‘The Time That Remains’

De Hallen, Haarlem, NLHamid El Kanbouhi, ‘La vache qui rit’

Rabo Kunstzone, utrecht, NLAlicia Framis, ‘Daily Future’

the tanks, tate Modern, London, GB

Sung Hwan KimStedelijk Museum Schiedam, NL

Aukje Koks, ‘Unisono 25: Aukje Koks. Preludes’

Kunstverein Braunschweig, DeSusanne Kriemann, ‘Cold Time’ Fernando Sánchez Castillo, ‘Guernica Syndrome’

Malmö Konsthall, SeNathaniel Mellors, ‘Our House’Pablo Pijnappel, ‘ Fontanay-aux-Roses’

Modern art Oxford, GBAmalia Pica, ‘For Shower Singers’

Gallery of Modern art, Glasgow, GBFiona Tan, ‘Disorient’

Museum Serrvalves, Porto, PtMarijke van Warmerdam, ‘Close by in the Distance’

PRijZen (seleCtie)

asian art Biennale Bangladesh 2012 Meiro Koizumi (Grand Prize)

charlotte Köhlerprijs Guido van der Werve; PdR – Thijs van Bijsterveldt & Oana Rades

Dutch Doc award 2012 Paulien Oltheten

Future Generation art Prize 2012 Ahmet Ögüt (Special Prize Winner)

Illy Prize 2012 Zachary Formwalt

Italian contemporary Prize Giorgio Andreotta Calò

Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst

Jasper Hagenaar, Evi Vingerling Prix International d’art contemporain (Monaco, Mc)

Dora GarcíaRado Star Prize

Katrin Korfmanntheodora Niemeijerprijs

Sarah van Sonsbeeck Volkskrant Beeldende Kunstprijs 2012

Tala MadaniVolkskrant Beeldende Kunstprijs 2012 (Publieksprijs)

Sarah van SonsbeeckPremio MaMba-Fundacion telefonica

Sebastián Diaz MoralesHermine van Bers Beeldende Kunstprijs 2012

Maarten Overdijk Wolvecampprijs 2012

Aukje Koks Buning Brongers Prijs 2012

Dimitar Genchev, Josje Peters, Thomas Raat, Sanne Rous

HoogWater!publieksprijs André Pielage

Premio New York Prize 2012-2013 Anna Franceschini

Nam June Paik award 2012 Cevdet Erek

Newcomer award 2012 Céline Berger

bedRijFsCOlleCties

(seleCtie)

aBN aMRO Kunststichting 85 Rijksakademie alumni 24 Prix de Rome winnaars

achmea Kunstcollectie, Zeist43 Rijksakademie alumni 12 Prix de Rome winnaars

aeGON kunstcollectie, Den Haag 28 Rijksakademie alumni 6 Prix de Rome winnaars

akzo Nobel art Foundation, arnhem54 Rijksakademie alumni 8 Prix de Rome winnaars

aRcaDIS kunstcollectie, arnhem12 Rijksakademie alumni 1 Prix de Rome winnaar

De Nederlandsche Bank, amsterdam 73 Rijksakademie alumni 18 Prix de Rome winnaars

collectie Koninklijke KPN, Den Haag

28 Rijksakademie alumni 4 Prix de Rome winnaars

Kunstcollectie Stichting Océ Kunstbezit, Venlo

52 Rijksakademie alumni 3 Prix de Rome winnaars

PRc B.V., Bodegraven8 Rijksakademie alumni

Rabo Kunstcollectie47 Rijksakademie alumni 14 Prix de Rome winnaars

En daarnaast onder meer in ahold Kunst Stichting, Zaandam; aMc Kunstcollectie, amsterdam; aRVaL art Gallery, Houten; Bouwfonds kunst-collectie van de Rabo Vastgoedgroep; collectie NOG van het SNS ReaaL Fonds, utrecht; DSM art collection; eneco kunstcollectie; ING Kunstcollectie, amsterdam;

Presentie 2012 R ijksakadem ie k u nstena ars en w i n na ars Pr i x de Rome

PR

es

en

tie

20

12

de

el

1 P

aG

8 –

9

ee

n n

ieu

W H

OO

Fd

st

uk

in d

e G

es

CH

ied

en

is V

an

de

Rij

ks

ak

ad

em

ie

Pa

G 10

– 11

Inleiding

De Rijksakademie van beeldende kunsten is opgericht door Koning Willem IIIin 1870 en van oorsprong een rijksdienst. Uitgangspunt voor de oprichting was het vasthouden van talent voor Nederland en het aantrekken van buiten-landse kunstenaars.

De Rijksakademie heeft drie historische kerntaken, die bij wet zijn vastgelegd en bij de verzelfstandiging in 1999 in de statuten van de Stichting Rijksakademie zijn herbevestigd: de Residency: ontwikkeling talentvolle beel-dend kunstenaars, de (Rijks)collecties: beheer van boeken, prenten, gipsen en objecten teruggaand tot in de 17e eeuw, de Prix de Rome: organisatie van de oudste en meest genereuze prijs in Nederland voor kunstenaars en architecten tot 35 jaar. De Rijksakademie is sinds 1992 gehuisvest in een toegesneden Rijksmonument, eigendom van de Rijksgebouwendienst (RGD); de voorma-lige Kavallerie-Kazerne aan de Sarphatistraat in Amsterdam.

Vandaag de dag wordt de Rijksakademie wereldwijd erkend als een centre of excellence van mondiale naam en faam. Het instituut slaat een brug tussen het kunstvakonderwijs en de (inter)nationale kunstpraktijk, een model dat in het buitenland steeds meer navolging krijgt. Zij vormt met haar internationale gemeenschap een rijke voedingsbron voor musea, galeries en presentatie-instellingen. Nationaal talent f loreert en slaat een brug naar het buitenland en buitenlands talent wordt geïmporteerd. Voor buitenlandse professionals fungeert de instelling als belangrijke portal naar het Nederlandse kunstenveld. De Rijksakademie draagt bij aan een hoogwaardig nationaal en internatio-naal kunstklimaat, en in het verlengde daarvan aan de aantrekkelijkheid en reputatie van Nederland als een open en dynamische samenleving.

Het jaar 2012 markeert een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van de Rijksakademie. De voornemens voor een nieuw cultuurbeleid, en meer in het bijzonder de gevolgen voor de Rijksakademie (brief Staatssecretaris H. Zijlstra, 10 juni 2011), hebben een grote impact. Historische kerntaken verdwijnen; de Prix de Rome – al 200 jaar ondergebracht bij de Rijksakademie en haar voorgangers – dient te worden overgedragen aan het Mondriaan Fonds. Het onderhoud en beheer van de collecties boeken, prenten en objec-ten, die gedurende drie eeuwen verzameld zijn, wordt niet langer gefinancierd door de overheid. Voor uitvoering van de derde kerntaak ‘talentontwikkeling op het hoogste niveau’ is samenwerking met collega-instelling De Ateliers (Amsterdam) voorwaarde voor overheidsbijdrage. De totale bezuiniging leidt tot drastische inkrimping van budgetten en een ingrijpende reorganisatie in 2012.

De huur van de Kazallerie-Kazerne tenslotte, was altijd geregeld binnen een interdepartementale constructie. In het nieuwe cultuurbeleid wordt de verantwoordelijkheid voor de huisvesting overgeplaatst van de Rijksoverheid naar de Rijksakademie. De Rijkshuisvesting blijft ook in 2013 een belangrijk punt van aandacht.

Binnen de nieuwe context blijft de ambitie talentontwikkeling op het aller-hoogste internationale niveau optimaal inhoud te geven.

ee

n n

ieu

W H

OO

Fd

st

uk

in d

e G

es

CH

ied

en

is V

an

de

Rij

ks

ak

ad

em

ie

Pa

G 12

– 13

Kunstenplanperiode 2013 – 2016

Op 31 januari 2012 is het beleidsplan voor 2013-2016 bij het Ministerie OCW ingediend. Dit plan concentreert zich op samenwerking met De Ateliers (Amsterdam) en de Jan van Eyck Academie (Maastricht).

Op verzoek van de Raad voor Cultuur wordt 16 juli 2012 een tweede beleids-plan ingediend samen met De Ateliers. De Raad voor Cultuur reageert posi-tief op deze aanvraag en adviseert de Staatssecretaris €1.5 mln. per jaar aan deze samenwerking toe te kennen. Tevens adviseert hij de personele lasten van de Rijksakademie aan te pakken en de kosten voor de huisvesting in het rijksmonument op te lossen. Hij stelt voor een kwartiermaker aan te stel-len om de voortgang van de samenwerking Rijksakademie/De Ateliers te bevorderen en oplossingen voor de huisvesting aan te reiken. Het Ministerie OCW stelt als eerste kwartiermaker Koos van der Steenhoven aan (direc-teur ABT TOP Consult, Algemene Bestuursdienst, Ministerie BZK). Van der Steenhoven wordt later in het jaar wegens een nieuwe functie opgevolgd door Peter Jägers (Algemene Bestuursdienst, Ministerie BZK). Ook stelt de Raad dat het Mondriaan Fonds een rol dient te vervullen in financiering van de twee instellingen.

Het positieve advies van de Raad voor Cultuur is in september 2012 overgeno-men door de Staatssecretaris (brief 437653, 18 september). Hij kent een bedrag van €1.5 mln. per jaar toe aan de samenwerking Rijksakademie/De Ateliers voor de periode 2013-2016; €1.1 mln. voor de Rijksakademie en €400.000 voor De Ateliers. Het Mondriaan Fonds verklaart zich bereid bij te dragen aan de continuïteit van de postacademische instellingen in Nederland. Zij garan-deert voor 2013 en 2014 een bijdrage aan de samenwerking Rijksakademie/De Ateliers van €1.2 mln. per jaar in de vorm van beurzen voor individuele kun-stenaars (€50.000 per beurs maximaal). De Rijksakademie ontvangt hieruit €975.000.

Per 1 november 2013 verwacht de Raad voor Cultuur een uitgewerkt samen-werkingsplan en gemeenschappelijke begroting van de Rijksakademie/ De Ateliers.

Terugblik 2012

ResidencyDe Rijksakademie Residency richt zich op de ontwikkeling van talent met een afgeronde opleiding en enkele jaren professionele praktijkerva-ring. Ieder jaar worden uit 1.500 tot 2.000 aanmeldingen 25 kunstenaars geselecteerd voor een felbegeerde plek op de Rijksakademie. De selectie is streng, zorgvuldig en onafhankelijk, een van de kernkwaliteiten van de Rijksakademie. In een professionele omgeving met technische, theo-retische en artistieke faciliteiten en expertise krijgen de kunstenaars de kans hun werk en positie verder te ontwikkelen en een brug te slaan naar de (inter)nationale kunstwereld. De praktijk leert dat een verblijf aan de Rijksakademie vaak leidt tot een professionele doorbraak, nationaal en internationaal.

In 2012 zijn 54 atelierplaatsen bezet; 28 tweedejaars resident artists en 24 eer-stejaars die samen 25 verschillende nationaliteiten representeren. 25 van hen zijn afkomstig uit Nederland. Daarnaast hebben vijf kunstenaars een korte ‘project residency’ gedaan. Deze korte werkperioden richten zich op kunst, wetenschap & innovatie (‘science fellows’) of op projecten van kunstenaars uit Afrika, Azië en Latijns-Amerika (landen ondersteund door het Ministerie BuZa – ICE). Voor de residency 2013 zijn ruim 1.300 aanmeldingen ontvangen; 291 uit Nederland en 1.017 vanuit de hele wereld. Hieruit zijn 22 kunstenaars geselecteerd waarvan 10 uit Nederland.

Tijdens de residency ligt de focus op artistieke, technische en theoreti-sche facilitering en begeleiding. Het interne aanbod wordt versterkt door een extern netwerk van contacten met kunstprofessionals, leveranciers en specia-listen op het gebied van kunstproductie én met universiteiten en onderzoeks-afdelingen van bedrijven. In 2012 zijn er contacten met Holtz Centre, KNAW instituten, de Jonge Akademie, Stichting Toekomstbeeld der Techniek, Universiteit van Amsterdam, Amsterdam Creative Industry, Waag Society, Philips en Shell. Aansluiting op het topsectorenbeleid van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie wordt ontwikkeld.

a rt i st ieke begele id ingBinnen het aanbod van de Rijksakademie spelen ‘advisors’ een belang-rijke rol. Zij vormen een gerenommeerde groep van kunstenaars en professionals met een grote variëteit in positie, nationaliteit, generatie en discipline. De advisors zijn verantwoordelijk voor de selectie van kunste-naars en geven feedback aan de resident artist; het ontwikkelen. Zij dagen uit tot kritische ref lectie en confrontatie. Het contact tussen de resident artists en advisors vindt vooral plaats in de vorm van individuele atelierbezoeken, op uitnodiging van de kun-stenaar. Iedere advisor opereert vanuit zijn of haar eigen optiek, maar altijd op voet van professionaliteit en collegialiteit met de resident artist. Daarnaast geven advisors seminars en lezingen, confronteren residents met relevante ontwikkelingen en tendensen in het veld én adviseren over verdere professionalisering van werk en verbinding met het internatio-nale kunstenveld.

In 2012 waren er 16 vaste advisors en 21 visiting en guest-advisors: vaste advisors bezoeken de Rijksakademie regelmatig, nemen deel aan de selectie-procedure en dragen hiermee een grote inhoudelijke verantwoordelijkheid. Visiting advisors behoren tot een vaste poule van advisors, maar bezoeken de Rijksakademie op incidentele basis. Guest-advisors worden uitgenodigd op speciale onderwerpen en projecten, gebaseerd op ontwikkelingen en interesses van de artists community. In de toekomst zal de groep vaste advisors kleiner worden en meer met guest-advisors worden gewerkt op projectmatige basis.

ee

n n

ieu

W H

OO

Fd

st

uk

in d

e G

es

CH

ied

en

is V

an

de

Rij

ks

ak

ad

em

ie

Pa

G 14

– 15

techn ischIn goed uitgeruste werkplaatsen werken de kunstenaars samen met tech-nische specialisten. Deze faciliteit concentreert zich op het maken. Er is de mogelijkheid te experimenteren en te werken met zowel ambachtelijke als nieuwe technieken. Vanuit verschillende disciplines wordt samenge-werkt en waar nodig wordt kennis van buiten ingeschakeld. De interdis-ciplinaire manier van werken en de uitgebreide voorzieningen dragen bij aan grensoverschrijdende projecten en innovatieve ontwikkelingen in de kunst.

In de technische werkplaatsen is in het verslagjaar gewerkt door 10 (deeltijd) technisch specialisten. Naast advisering en ondersteuning van de kunste-naars zijn in 2012 nieuwe modellen ontwikkeld voor technische ondersteu-ning aan de residents. Samenwerkingsmogelijkheden zijn onderzocht met het Amsterdams Grafisch Atelier, met Waag Society/FabLab en met freelance externe technisch specialisten, met als doel in 2013 verder te gaan met een kleiner vast team van vier technisch coördinatoren met elk hun eigen spe-cialisme. In plaats van aanbodgericht zal er meer vraaggestuurd gewerkt gaan worden. Het accent komt te liggen op interdisciplinariteit met inzet van externe specialisten.

theoret i schKunstenaars ref lecteren in hun werk op de meest uiteenlopende onder-werpen: politiek, technologie, wetenschap, geschiedenis, religie, et cetera. De ‘theoriewerkplaats’ (bibliotheek en collecties) ondersteunt ref lectie en discussie; het denken. Daarnaast worden advisors uitgenodigd met een (kunst)theoretische of wetenschappelijke achtergrond om dialoog en discussie over actuele onderwerpen te versterken.

In 2012 is de Bibliotheek gegroeid met 280 nieuwe aanwinsten, deels schen-kingen. De bibliotheek is open voor extern publiek, er waren ruim 3600 uitleningen.

De beheersovereenkomst voor de collecties tussen de Rijksakademie en de Staat der Nederlanden is per 2017 (Ministerie OCW brief 440988, 20 sept. 2012) opgezegd. De collecties omvatten een van de weinig overgebleven ‘aca-demische kunstcollecties’ in Nederland, zij bestrijken drie eeuwen kunstoplei-ding en kunstenaarschap in Nederland. In 2012 is gewerkt aan de kerncollec-tie waarin de geschiedenis toegankelijk blijft voor studie en onderzoek. Delen van de collecties worden in bruikleen overgedragen aan Museum Beelden aan Zee, Rijksdienst Cultureel Erfgoed, Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam en het Rijksmuseum.

De Kunstenaarsdocumentatie werkt in het verlengde van bibliotheek en collecties. Zij onderhoudt contact met de kunstenaars en volgt werk en loop-baan. In 2012 is een deel van de fysieke kunstenaarsdocumentatie overgedra-gen aan de Rijksdienst Kunsthistorische Documentatie.

Gedurende het verslagjaar is beleid ontwikkeld waarbinnen de theorie-werkplaats met de bibliotheek en kerncollectie als basis voor kennisproductie, ref lectie en onderzoek functioneert. De publieke functie van de bibliotheek en collecties wordt uitgebreid met discussie en debat in het verlengde van de residency-activiteiten.

Genootschap/a lumniDe Rijksakademie ontsluit een wereldwijd netwerk van alumni en kunst-professionals. Zij zijn belangrijke ambassadeurs en helpen onze positie als een van de meest vooraanstaande kunstenaarsresidency’s ter wereld te behouden en te opereren aan de frontlinies van de internationale kunst-wereld. Onderdeel van het alumni Netwerk is het RAIN-platform; een netwerk van kunstenaarsinitiatieven in Afrika, Azië en Latijns-Amerika, opgericht door alumni van de Rijksakademie. Er is een actief alumnibe-leid, waarin onderling contact en uitwisseling van professionele ervarin-gen centraal staan.

De berichtgeving over de bezuinigingen bij de Rijksakademie hebben tot onrust geleid in het internationale kunstenveld. In het verslagjaar is – door nieuwsbrieven, persoonlijke contacten en updates via de website – aandacht besteed aan het informeren en betrekken van het ‘Genootschap’.

Het RAIN-netwerk is in 2012 met steun van de BuZa-ICE verder uitge-breid met MAVA (Musée de L’Art de la Vie Active, Cotonou, Benin) en KAS (Kin Art Studios, Kinshasa, Congo). In onder andere Kaapstad, Benin en Belo Horizonte hebben projecten en uitwisselingen plaatsgevonden met ac-tieve bijdragen van de Rijksakademie residents en alumni.

Prix de RomeHet is een eer voor kunstenaars en architecten om deel uit te maken van een 200 jaar oude prijs die internationaal bekend is en hoog staat aan-geschreven. Deelnemers krijgen door het winnen van de prijs kansen (werkperiode in Rijksakademie, tentoonstelling, publicatie, publiciteit en een geldprijs) die zij anders niet gekregen zouden hebben. De Prix de Rome heeft in de afgelopen jaren aan reputatie en zichtbaar-heid gewonnen, mede dankzij de opgezette netwerkorganisatie met pre-sentatie-, educatie- en mediapartners, evenals begunstigers en sponsors SNS REAAL Fonds, Stichting Gieskes-Strijbis Fonds en KPN en een Vriendenkring ‘Club Prix de Rome’. Naast focus op aanmoediging van jonge kunstenaars en architecten is de Prix de Rome gericht op ref lectie en publiek debat over the state of the arts. De Prix de Rome anno 2012 kent een tweejaarlijkse cyclus voor de beel-dende kunst en een vierjaarlijkse cyclus voor architectuur. Eenmaal in de vier jaar is er een jaar waarin geen wedstrijd maar een andere activiteit wordt georganiseerd; een ‘special’.

2012 was een ‘special’. Omdat de Prix de Rome vanaf januari 2013 onder ver-antwoordelijkheid van het Mondriaan Fonds valt, is in 2012 vooral aandacht besteed aan de rijke historie van de relatie tussen de Rijksakademie en Prix de Rome. Ook is onderzoek gedaan naar effecten van het winnen van de Prix de Rome voor kunstenaars en architecten. De onderzoeken, door stagiaires kunstgeschiedenis uitgevoerd, zijn omgezet in twee eenvoudige publicaties. AVRO’s Kunstuur heeft in vijf uitzendingen een terugblik getoond: oud-winnaars kijken terug op hun carrière en de rol van het winnen van de Prix de Rome hierin. Op de website is iedere drie weken aandacht besteed aan een oud-winnaar. Bij de activiteit ‘the making of’ zijn in de werkplaatsen van de Rijksakademie ambachten en technieken gedemonstreerd aan de hand van werk van Prix de Rome genomineerden. Met het Mondriaan Fonds heeft een overdracht plaatsgevonden van de reglementen, de website en andere voor de organisatie van de Prix de Rome belangrijke zaken.

Publ ieksbere ik /maatschappel i jk d raagvlakDe Rijksakademie is een plek die niet zo opvalt bij het grote publiek. Dit in tegenstelling tot de kunstenaars die het instituut voortbrengt. Om talent de kans te bieden te rijpen, te groeien en zich te verbreden is relatieve beslotenheid van het kunstenaarslaboratorium een voorwaarde. Dat is de unieke kwaliteit van de Rijksakademie. De kunstenaars die het instituut voortbrengt echter staan volop in de schijnwerpers. Hun werk is te zien in vooraanstaande galeries, musea, tentoonstellingen en col-lecties in binnen- en buitenland. Met hun internationale activiteiten zijn de kunstenaars belangrijke ambassadeurs voor de Rijksakademie en voor Nederland.

Tegelijkertijd is de Rijksakademie meer open dan ooit. RijksakademieOPEN trekt jaarlijks grote belangstelling van publiek en pers. Door deelname aan de Museumnacht en aan de Open Monumentendag kunnen bezoekers ook vaker in het jaar de Kavallerie-Kazerne bezoeken. Ook wordt met presenta-tiepartners gewerkt aan publieksverbreding, in 2012 onder andere met Foam, het Stedelijk Museum en De Hallen Haarlem. Tenslotte worden sociale media succesvol ingezet in de communicatie van de Rijksakademie.

Voortgang samenwerk ing met De atel iers en Mondr iaan Fonds De samenwerking met De Ateliers kreeg eind 2012 een kick-off met de geza-menlijke call for applications voor het residencyjaar 2014. Ook hebben uit-wisselingen tussen advisors plaatsgevonden en zijn er over en weer bezoeken gebracht. In 2013 zal de eerste gemeenschappelijke selectie plaatsvinden en zullen advisors van de Rijksakademie atelierbezoeken af leggen bij kunste-naars van De Ateliers en vice versa.

Met het Mondriaan Fonds zijn in 2012 afspraken gemaakt over de toe-kenning van Mondriaan beurzen aan Rijksakademie/De Ateliers kunstenaars in 2013 en 2014. In samenspraak met de jury van het Mondriaan Fonds wordt vastgesteld welke kunstenaars een beurs krijgen.

OndernemerschapDe Rijksakademie is een gezonde organisatie. Al sinds de verzelfstandi-ging in 1999 wordt door middel van fondsenwerving en sponsoring door Stichting Trustfonds Rijksakademie gezorgd voor aanvullende financie-ring. Daarnaast heeft de Rijksakademie eigen inkomsten onder andere via de jaarbijdragen van kunstenaars, de jaarlijkse RijksakademieOPEN en de Cantina. De resident artists nemen verantwoordelijkheid voor hun verblijf aan de Rijksakademie door zich in te spannen voor een Fellowship - een aanvullende financiering om een residencyplaats te kun-nen bekostigen. Aan het eind van de werkperiode dragen kunstenaars een werk af.

In 2012 zijn contacten op het terrein van wetenschap en innovatie verdiept en verbreed. Gewerkt wordt aan de ontwikkeling van verdienmodellen waarbij de assets en expertise van de Rijksakademie centraal staan en kan worden aangesloten bij topsectorenbeleid en creatieve industrie.

Het ‘Atelier op naam’ is in 2012 verder uitgewerkt: een exclusief aantal publiek of privaat ondersteunde residencyplaatsen voor kunstenaars uit een specifiek land of werkend in een bepaalde discipline. In 2012 is het eerste bui-tenlandse ‘Atelier op naam’ gerealiseerd door de samenwerking met SAHA, een Turkse private stichting.

Opgebouwde kennis en ervaring binnen de Rijksakademie op het gebied van het selecteren, begeleiden en verbinden aan internationale netwerken krijgt internationaal de aandacht. Het toepasbaar maken van deze exper-tise voor buitenlandse partijen wordt ontwikkeld. De buitenlandse focus wordt verder versterkt en mogelijkheden voor Europese financiering worden uitgewerkt.

Personeel en organ isat ieIn 2012 heeft vanwege de bezuinigingen een ingrijpende reorganisatie plaats gevonden. Zo’n 50% van het personeel is ontslagen: 15 medewerkers in vaste dienst, 11 tijdelijke contracten. De reorganisatie heeft effect op alle gele-dingen van de Rijksakademie. Functies zijn vervallen (o.a. Prix de Rome, Collecties, receptie) en werkzaamheden zijn samengevoegd.

Huisvest ing / FinanciënDe onzekerheid rondom toekomstige huur/gebruikslasten van de Kavallerie-Kazerne (een Rijksgebouw) is het gehele jaar een punt van zorg geweest. Er zijn verschillende gesprekken gevoerd met de kwartiermakers, het Ministerie OCW, Ministerie BZK (Rijksgebouwendienst) en het Ministerie van Financiën (RVOB). Daarnaast is de Gemeente Amsterdam betrokken. Naar verwachting komt in 2013 een haalbare oplossing tot stand.

—Els van Odijk, d i re cteur

Interpolis Kunstcollectie, tilburg; KPMG collectie, amstelveen; Kunstcollectie erasmus Mc, Rotterdam; Kunstcollectie LuMc, Leiden; Kunstcollectie uMc utrecht; Randstad fotocollectie werk|work, amsterdam; Schiphol Kunstcollectie; Stichting Kunst & Historisch Bezit Fortis in Nederland, utrecht; tNt Post Kunstcollectie, Den Haag

museale COlleCties (nl)

(met WeRk Van alumni)

Van abbemuseum, eindhoven – Museum Beelden aan Zee, Scheveningen – Museum van Bommel van Dam, Venlo – Bonnefantenmuseum, Maastricht – Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam – centraal Museum, utrecht – Museum Jan cunen, Oss – Museum Het Domein, Sittard – Dordrechts Museum – De Hallen/Frans Hals Museum, Haarlem – Fries Museum, Leeuwarden – Gemeentemuseum Helmond – Huis Marseille, amsterdam – Museum voor Moderne Kunst arnhem – LIMa distributie collectie (voorheen NIMk), amsterdam – Noordbrabants Museum, Den Bosch – Museum De Paviljoens, almere – De Pont, tilburg; Sm’s Stedelijk Museum ‘s Hertogenbosch – ScHuNcK*, Heerlen – Stedelijk Museum amsterdam – Stedelijk Museum De Lakenhal, Leiden – Stedelijk Museum Schiedam – De Vleeshal, Middelburg

museale COlleCties

(buitenland)

Be —antwerpenMuHKa

Tiong Ang, Manon de Boer, Paul Casaer, David Claerbout, Eric Colpaert, Tina Gillen, Fransje Killaars, Stani Michiels, Hans Op de Beeck, Liza May Post, Boy Stappaerts, Patrick Vanden Eynde, Jurgen Voordeckers, Marijke van Warmerdam; PdR – Korrie Besems, Niek Kemps, Suchan Kinoshita, Mark Manders, Willem Oorebeek, Robert Zandvliet

Be — GentS.M.a.K.

Jeroen Allart, David Claerbout, Koen De Decker, Alicia Framis, Meschac Gaba, Vincent Geyskens, Tina Gillen, Bjarne Melgaard, Hans Op de Beeck, Liza May Post, Patrick Vanden Eynde, Marijke van Warmerdam; PdR – Niek Kemps, Suchan Kinoshita, Mark Manders, Saskia Olde Wolbers, Willem Oorebeek, Avery Preesman, Marien Schouten

cH — WinterthurFotomuseum

Paulina Olowska, Liza May Post, Sara Rajaei, Georgina Starr, Anne de Vries, Stephen Wilks

cH — ZürichMigros Museum für Gegenwartskunst

Carlos Amorales, Emmanuelle Antille, Alicia Framis, Mathilde ter Heijne, Marijke van Warmerdam; PdR – Atelier van Lieshout

De — MöndchengladbachMuseum abteiberg

Mathilde ter Heijne, Paulina Olowska, de Rijke / de Rooij; PdR – Suchan Kinoshita, Erik van Lieshout, Willem Oorebeek, Avery Preesman

De — München Sammlung Goetz

Emmanuelle Antille, David Claerbout, de Rijke / de Rooij, Thomas Demand, Mathilde ter Heijne, Jacco Olivier, Michael Raedecker, Tim Stoner, Fiona Tan, Guido van der Werve; PdR – Mark Manders, Saskia Olde Wolbers

eS — BarcelonaMacBa

Manon de Boer, Marcelo Expósito, Dora García, Katarina Zdjelar

eS — LéonMuseo de arte contemporáneo de castilla y León

Carlos Amorales, Alicia Framis, Dora García, Kirsten Geisler, Ellen Kooi, Cristina Lucas, Fernando Sánchez Castillo, Fiona Tan

FR — Pariscentre Pompidou, Paris

Mark Bain, Yael Bartana, Marc Bauer, Michael Blum, David Claerbout, Thomas Demand, Sebastián Diaz Morales, Rebecca Digne, Malachi Farrell, Anna Franceschini, Ryan Gander, Dora García, Pierre Houcmant, Sonia Khurana, Guillaume Leblon, Alexandra Leykauf, Fang Lijun, Cristina Lucas, David Maljkovic, Nora Martirosyan, Shahryar Nashat, Rika Noguchi, Hans Op de Beeck, Els Opsomer, Muzi Quawson, Julika Rudelius, Fernando Sánchez Castillo, Monika Sosnowska, Georgina Starr, Fiona Tan, Philippe Terrier-Hermann, Marijke van Warmerdam; PdR – Erik van Lieshout, Joep van Lieshout, Imogen Stidworthy

GB — London tate collection

Carlos Amorales, Yael Bartana, Olga Chernysheva, Thomas Demand, Sebastián Diaz Morales, Hala Elkoussy, Ryan Gander, Emre Hüner, Runa Islam, Tala Madani, David Maljkovic, Nathaniel Mellors, David Osbaldeston, Amalia Pica, Liza May Post, Michael Raedecker, Smith / Stewart, Monika Sosnowska, Georgina Starr, Fiona Tan

It — Naples Museo Madre

Thomas Demand, Francesca Grilli, Paulina Olowska, Katarina Zdjelar; PdR – Libia Castro & Ólafur Ólafsson

It — Roma ItFondazione MaXXI, Roma

Moshekwa Langa, Michael Raedecker

Lu — Luxembourg MuDaM

Carlos Amorales, Emmanuelle Antille, Manon de Boer, Lonnie van Brummelen, Yaima Carrazana Ciudad, David Claerbout, Attila Csörgö, Thomas Demand, Dominique Ghesquière, Tina Gillen, Gabriel Lester, David Maljkovic, Lucia

Nimcova, Fernando Sánchez Castillo, Bojan Sarcevic, Vera Weisgerber, Marijke van Warmerdam; PdR – Libia Castro & Ólafur Ólafsson

uS — New York (NY)Museum of Modern art

Carlos Amorales, Yael Bartana, Manon de Boer, Miriam Böhm, Lonnie van Brummelen, Olga Chernysheva, David Claerbout, Martha Colburn, Thomas Demand, Yvonne Dröge-Wendel, Francesca Gabbiani, Ryan Gander, Runa Islam, Moshekwa Langa, Fang Lijun, David Maljkovic, Bjarne Melgaard, Shahryar Nashat, Paulina Olowska, de Rijke/de Rooij, Michael Raedecker, Monika Sosnowska, Georgina Starr, Guido van der Werve; PdR – Mariana Castillo Deball, Adriaan Geuze, Mark Manders

Se — StockholmModerna Museet

Lars Arrhenius, Yael Bartana, David Claerbout, Bjarne Melgaard, Apolonija Sustersic, Måns Wrange

Rain

Het RAIN Artists’ Initiatives Network is een netwerk van kunstenaars-platforms door de hele wereld, opgezet door (oud-)residents van de Rijksakademie. Het netwerk stimuleert pluriformiteit en uitwisseling en geeft een impuls aan de dialoog tussen kunstenaars uit het noorden en het zuiden.

Marco Paulo Rollo – ceIa, Brazilië; Hama Goro – centre Soleil d’afrique, Mali; Diego Gutierrez-Coppe – el Despacho, Mexico ; Sharmila Samant en Tushar Joag – Open circle, India (beëindigd in 2008); Ade Darmawan – Ruangrupa, Indonesië; Claudia Fontes – trama, Argentinië (beëindigd in 2006); Gregg Streak – PuLSe, Zuid-Afrika; Goddy Leye – artBakery, Kameroen; Praneet Soi – calcutta art Research, Calcutta, India; Gregg Smith – Very Real time, Zuid-Afrika; Abdellatif Benfaïdoul – taleb cherche Midi, Marokko; Banu Cennetoglu – BaS, Istanbul, Turkije; Ali Mroivili – KaRtala – Moroni, Comoren (Afrika); Victor Kalinosi Mutale – Munandi art Studio – Ndeke Village, Zambia; Marcel Pinas – tembe art Studio – Moengo, Suriname; Vitshois Mwilambwe Bondo - KaS – Congo; Meschac Gaba – MaVa (Musée de l’art de la Vie active) – Cotonou, Benin

* Het totaaloverzicht presentie 2012 is op aanvraag verkrijgbaar

PR

es

en

tie

20

12

de

el

2

Pa

G 16

– 17

9. el lissitsZkY Wendingen 1921 no. 11, Magazine 1921, Lithography Issue of the art magazine Wendingen, published between 1918 and 1931, edited and designed by Hendrik Theodorus Wijdeveld. The magazine was the main repre-sentative of the Amsterdamse School.

10. eadWeaRd muYbRidGe Animal Locomotion, an electro-photographic investiga-tion of consecutive phases of animal movements 1887, Book Published by the University of Pennsylvania in 1887. The set consists of 42 plates printed by the Photogravure Company of New York.

11. kaRin aRink Balling (Exile) 1992, Sculpture Karin Arink’s work is about the body revealing or on the contrary hiding itself, about the physical encounter with another person and – now that she is a mother herself – about the body as a place for another person.

12. tala madani Cherries II 2008, Painting In her provocative and humorous paintings, the Iranian-American artist Tala Madani uses the language of the strip cartoon, its violence and playfulness.

13. Hala elkOussY Peripheral stories/production stills 2005, Photography The Peripheral Stories project by the Egyptian artist Hala Elkoussy consists of videos and photographs taken in the suburbs of Cairo. It is a visual essay about several inhabitants on the outskirts of a city in transition.

14. aRmen elOYan Cartoon Figure 2005, Painting Armenian-Dutch artist Armen Eloyan is known for his large-scale, heavily impastoed canvases depicting anthropomorphic animal figures, often based on cartoon characters.

15. maaRten sleeuWits Basic Display 2011, Photograph Maarten Sleeuwits is interested in exploring the medium of sculpture by playing with the most elementary proper-ties a spatial object can consist of, like material, weight and texture.

16. nina Yuen White blindness 2008,Video still ‘White blindness’, a condition that causes one to see nothing but a white glare, is a film for which Yuen has transformed her studio/living quarters into a completely white space as a way to experience this phenomenon, blurring the line between her work and her life.

17. jan WOlkeRs Danser (Dancer) Sculpture, Plaster From 1949 to 1953, Jan Wolkers studied sculpture at the Rijksakademie. He not only became known as a writer but also as a sculptor.

PaG 18 deel 2 seleCtie uit de COlleCtie

Publieksactiviteiten

102.000*

170

1.500

1.400

7.000

150.000*

80

18.060

5.372

250

Stedelijk@Rijksakademie programma’s (2)

Avro Opium Cultuurdebat op Radio 1 live vanuit de Rijksakademie (* gemiddelde luistercijfers gehele uitzending)

Open Monumentenweekend Amsterdam

Museumnacht Amsterdam

RijksakademieOPEN 2012

ARCOmadrid in Madrid (*totaal aantal beursbezoekers aan ARCO)

Bijeenkomst CEAC (Chinese European Art Center) en SICA

Tentoonstelling RE-Search, Alumni Rijksakademie in Foam

Tentoonstelling Studio Verwey in De Hallen Haarlem (groepstentoonstelling 5 alumni)

Karel Appelhuis (diverse evenementen)

— OPen VOOR eXteRn Publiek/aantal beZOekeRs — eXteRne aCtiViteit in bijZOndeRe samenWeRkinG

met de Rijksakademie/aantal beZOekeRs

— Vanuit Rijksakademie GeORGaniseeRd

dOOR eXteRne PaRtij

Samenwerking / Publiek

“museums like Foam are not the only organizations to benefit from the existence of the Rijksakademie. just think of all the dutch galleries which have gained a foothold in the international art world by adding Rijksakademie alumni to their stables.”— curator van Foam Kim Knoppers in publicatie bij tentoonstelling Rijksakademie Alumni, RE-Search.

VeRslaG 2012

Politiek / Publiek

Radio 1 Cultuurdebat met cultuurwoordvoerders politieke partijen en Rijksakademie direc-teur els van Odijk live uitgezonden vanuit de Rijksakademie.

“Het feit dat de kunstenaars die meedoen aan studio Verwey een atelier aan de Rijksakademie hebben gehad en daarbij werden ondersteund door de stichting die de nalatenschap beheert van een belangrijke atelierschilder, bood de sleutel tot het onderwerp voor de tentoonstelling: de actuele waarde van het atelier.” — uit publicatie Studio Verwey

Samenwerking / Publiek

19

“de museumnacht is dé kans om dit kunstlaboratorium van binnen te bekijken. Gebruik je museumnachtpolsbandje voor een herhaalbezoek tijdens RijksakademieOPen op 1 en 2 de-cember.” – uit programmaboek Museumnacht.

Publiek

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.16.

17.

Financiën

81.216

150.498

7.705

2.156

4.435

Websites Rijksakademie en Prix de Rome, aantal unieke bezoe-kers (IP)

Websites Rijksakademie en Prix de Rome, aantal hits bezoekers

Facebook, volgers

Twitter, volgers

Blog (84 posts), unieke bezoekers

Social media

stedelijk museum @stedelijk

@Rijksakademie has provided

a livestream of tonights event with andy Hope 1930 and john Welchman. tune in at 8 Pm on bit.ly/jta6Qb Retweeted by Lost Painters

Publiek / Samenwerking

90

25

30

100

75

70

25

100

40

Officiële opening residencyjaar Rijksakademie 2012

Lancering Outset.NL met interna-tionale Outset-patrons (ism Stedelijk Museum)

RijksakademieLIVE (excl. live-streaming) /2 sessies o.a. Beijing

XRA-lezingen voor en door alumni (4 lezingen)

Lezing en zomerlunch voor Vriendenkring Rijksakademie

Teva Editions 6

Speciale preview Kunst en Weten-schap tijdens RijksakademieOPEN

Rondleidingen ‘the making of’ Prix de Rome, incl kinderen van IMC Weekendschool.

Diverse bijeenkomsten Art & Innovation

— eVenementen OP uitnOdiGinG Van Rijksakademie/

aantal beZOekeRs

jan PieteR ekkeR @jPekkeR

de hele dag nog in de @Rijks-akademie van beeldende kunsten: ontdekkingstocht door honderden verschillende stijlen Retweeted by Rijksakademie

Publiek

VeRslaG 201220 21

—staat Van baten en lasten

Beknopt overzicht van de exploitatierekening (afgerond op gehele getallen van duizend euro)

baten

BijdragenSubsidie Ministerie OCW, incl. stipendia Gebruikersvergoeding OCW / Rgd eigen inkomstenAlgemene sponsoring Bijdragen Overige baten

Som der baten

lasten

Activiteitenlasten; Artist residency, Prix de Rome en Collecties / PublicBeheerslasten; excl. gebouw RgdGebruikersvergoeding gebouw Rgd

totaal activiteiten- en beheerslasten

Rente batenSaldo uit gewone bedrijfsuitoefeningBijzondere baten (gebouw gerelateerd)

exploitatie resultaat

Realisatie 2012

3356 54%

1983 32%

5339

185

250

394

829 14%

6168 100%

beGROtinG 2012

3338 56%

1938 33%

5276

50

250

322

622 11%

5898 100%

Realisatie 2011

3413 54%

1938 31%

5351

165

300

508

973 15%

6324 100%

Realisatie 2012

2828 49%

1227 21%

2035 30%

6090 100%

22

100

-/- 428

-/- 328

beGROtinG 2012

2881 47%

1214 20%

1993 33%

6088 100%

20

-/- 170

0

170

Realisatie 2011

3393 49%

1429 21%

1991 30%

6813 100%

28

-/- 461

-/- 96

-/- 557

—balans

Beknopt overzicht van de balans per 31 december 2012 (afgerond op gehele getallen van duizend euro)

aCtiVa

Vlottende activiaMateriële vaste activia

Vlottende activiaVorderingenLiquide middelen

PassiVa

eigen VermogenAlgemene reserve Bestemmingsreserve Bestemmingsfondsen Voorzieningen

Kortlopende schuldenOverlopende passiva

31–12–12

220

357

628

1205

-/- 148

118

520

490

156

559

1205

31–12–11

255

269

1134

1658

-/- 277

118

976

817

156

685

1658

— VeRklaRinG bij

beknOPte CijFeRs 2012

Deze beknopte cijfers van St. Rijksakademie van beeldende kunsten te Amsterdam over 2012 zijn opgesteld onder verantwoor-delijkheid van het bestuur van de stichting. De beknopte cijfers zijn ontleend aan de door KPMG Accountants N.V. gecontroleerde jaarrekening 2012 van St. Rijksa-kademie van beeldende kunsten. KPMG Accountants N.V. heeft op 21 maart 2013 een goedkeurende controleverklaring verstrekt bij die jaarrekening, met een toe-lichtende paragraaf omtrent de continuïteit.

Amsterdam, 13 mei 2013els M.W.a. van Odijk                                      Directeur Stichting Rijksakademie van beeldende kunsten

Rijksakademie Van beeldende kunsten

“kunstliefhebbers opgelet! aankomend weekend opent de Rijksakademie weer haar deuren voor het grote publiek. Grijp je kans en ontmoet dé wereldwijde upcoming kunstenaars.”- hoofdsponsor van RijksakademieOPEN Rabobank in ledenmagazine.

de spaanse kunstbeurs aRCOmadrid voert als thema ‘Focus the netherlands’ en biedt de Rijksakademie een stand aan. spaanse kranten verklaren het grote aantal talentvolle kunste-naars met nederlandse basis door het bestaan van de Rijksakademie, de droom van elke kunstenaar:

“una de las posibles explica-ciones a esta concentración de talentos extranjeros puede extense por la existencia de la academia de belles artes de Ámsterdam, la Rijksakademie, el sueño de todo artista.”

– El País 11 feb 2012

Europa / Publiek / Community

Trustfonds

De Rijksakademie wordt gefinancierd door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en het Ministerie van Buitenlandse Zaken (ICE) en via Stichting Trustfonds door:

Buitenlandse fondsen België Vlaams Ministerie van Cultuur, Jeugd, Sport en Media — Duitsland Andrea von Braun Stiftung — Finland Finnish Fund for Art Exchange (FRAME) — Frankrijk Les Écoles supérieures d’art de Rhône-Alpes, L’Institut Français des Pays-Bas — India Inlaks Shivdasani Foundation — Ierland Arts Council of Ireland — Italië Fiorucci Art Trust — Korea Arts Council Korea — Mexico Fundación / Colección Jumex — Portugal Fundação Calouste Gulbenkian — Spanje Ministerio de Cultura — Zwitserland Pro Helvetia, the Swiss Arts Council — Taiwan Council for Cultural Affairs — Verenigd Koninkrijk Henry Moore Foundation

Nederlandse fondsen Amsterdams Fonds voor de Kunst — Stichting Het Amsterdamsche Fonds — Prof. Aug. Allebé Fonds — Prins Bernhard Cultuurfonds — Van den Berch van Heemstede Stichting — Van Bijleveltstichting — M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting — Stichting Elise Mathilde Fonds — Fundatie ‘Van Den Santheuvel Sobbe’ — Breitnerfonds — Holland America Friendship Foundation — Stichting Gieskes-Strijbis Fonds — Stichting ‘De Gijselaar-Hintzenfonds’ — Stichting Dr. Hendrik Muller’s Vaderlandsch Fonds — Stichting Kees Verwey — Stichting Fonds A.H. Martens van Sevenhoven te Beesd — Stichting Niemeijer Fonds — Stichting Ritsema van Eck Fonds —SNS REAAL Fonds — Willem F.C. Uriôtfonds

Bedrijven 1000 Steps B.V. — Amsterdam Partners — ARCADIS — Hurks groep — Inbo — KPN — KRC Collection — Loyens & Loeff N.V. — De Nederlandsche Bank — Old Holland Classic Colours — Rabobank — Societe Generale Expressbank Bulgaria — Teva Europe — United Investment Company

Rijksakademie Vriendenkring Trustees ∙ Patrons ∙ Club Prix de Rome ∙ Associates

Stichting Trustfonds werft sinds de verzelfstandiging in 1999 gelden bij overheden, fondsen, bedrijven en particulieren in binnen- en buitenland. In het diagram is een verandering te zien in de herkomst van de verworven gelden in 2012 ten opzichte van 2009. Sponsoring door bedrijven en overeenkomsten met buitenlandse overheden zijn als gevolg van de economische conjunctuur onder druk komen te staan. De bijdragen van particulieren en fondsen zijn toegenomen. Deze toename valt te verklaren door de grote betrokkenheid bij talentonwikkeling en de professionalisering van het Trustfonds. In de periode 2009-2012 zijn de totale inkomsten uit fondsenwerving en sponsoring bijna verdubbeld.

Begunstigers 2009-2012

Herkomst fondsenwerving en sponsoring

Bestuursorganen

Bestuurmevrouw drs. E.M.W.A. van Odijk (directeur)

Raad van Toezicht Rijksakademie mevrouw prof.dr. L.J. Gunning-Schepers (voorzitter), drs. R.H. Defares, mevrouw ir. M. Rohmer, drs. K.J.J. Schampers, drs. W. Sijthoff

Raad van Toezicht Trustfonds

drs. R.H. Defares (voorzitter), drs. C.J. de Bruin RA, mevrouw drs. S.J. Stuiveling

Adviesraad RijksakademieTiong Ang, mevrouw I.C. de Bruin-Heijn, drs. J. Debbaut, mevrouw L. In ‘t Hout, dr.mr. J.J. Kamp, drs. S. van Keulen, Jhr. G.E. Loudon, Jhr. M. Loudon, mevrouw prof.dr. H. Maassen van den Brink, drs. J.W.J. Margés, Hermann Pitz, drs. A.H.J. Risseeuw, drs. R.A.C. Soonieus, drs. T. de Swaan, Sylvie Zijlmans

Personeelsbezetting1 januaRi 2012

49 medewerkers

(36,29 fte)

1 januaRi 2013

23 medewerkers

(19,42 fte)

Giorgio andreottto Calò wint italian Contemporary prize, de prijs verbonden aan het maXXi arte museum in Rome.

Cevdet erek wint nam june Paik award en presenteert nieuwe publicatie op dOCumenta (13)

Europa / Alumni

Europa / Alumni

saHa @saHaaRtFund

We’re pleased with our part-nership with @Rijksakademie in amsterdam. @sahaartFund sup-ports a studio for a turkish artist.

Retweeted by Rijksakademie

Trustfonds

PeRsbeRiCHt 16 juli 2012

Rijksakademie van beeldende kunsten en de ateliers: naar een nieuw topinstituut voor uitzonderlijk talent.

Samenwerking Ateliers

VeRslaG 2012Rijksakademie Van beeldende kunsten

OVeRHeden

FOndsen

bedRijVen

PaRtiCulieRen

OVeRHeden

FOndsen

bedRijVen

PaRtiCulieRen

2009 2012

22 23

www.rijksakademie.nl