Arts op de Zonnebloem
Transcript of Arts op de Zonnebloem
18 mednet 07/08I2013teksttekst AdrIvAnbeelen
ArtsopdeZonnebloemAgnes Valkhof, specialist en universitair hoofddocent ouderengeneeskunde, vaart één week per jaar als vrijwilliger mee met de Zonnebloem. “De arts moet generalist zijn.”
Een bijzondere reis die Agnes Valkhof ooit maakte was met een terminale man die
nog één keer een Rijnreis met het vakantieschip de Zonnebloem wilde maken. Valkhof: “Hij kreeg de mooiste hut met het mooiste uitzicht. Hij ging zelfs mee de wal op met een transportbrancard en genoot ervan. Een week na de reis is hij thuis overleden. In mijn optiek ontving hij de best mogelijke palliatieve zorg die je kunt bedenken.” Agnes Valkhof is specialist ouderengeneeskunde en als universitair hoofddocent verbonden aan de opleiding tot specialist ouderengeneeskunde aan het LUMC te Leiden. Na een carrière van 30 jaar in verpleeghuizen en bij de GGZ voor ouderen is ze nu op projectbasis werkzaam bij instellingen voor ouderenzorg. Het vrijwilligerswerk voor de Zonnebloem doet ze al 25 jaar. “In mijn familie was vrijwilligerswerk voor de Zonnebloem heel vanzelfsprekend. Ik ga zelf één keer per jaar een week mee. Soms word ik, zoals deze week, gevraagd om een onverwachte uitval van een collega op te vangen.”De reizen naar Duitsland hebben een vaste route: van Arnhem naar Koblenz en weer terug. Aan boord bevinden zich 69 gasten, de leeftijden lopen uiteen van 44 tot 91 jaar. Sommige nemen hun partner mee. Verder zijn er 11 vaste bemanningsleden en 63 vrijwilligers, van wie 27 verpleegkundigen en verzorgenden. Er is altijd een arts aanwezig. Valkhof: “In principe hoop ik niets medisch te hoeven doen. Maar er is altijd wel wat; ook kleine ongemakken kunnen het plezier van de gast nadelig beïnvloeden. Maar als alles goed gaat, kan ik mijn eigen tijd indelen en mijn energie daar inzetten waar die op dat moment nodig is. Daarnaast kan ik ook gewoon even op het zonnedek zitten, met iemand een kopje koffie drinken of van het uitzicht genieten.”
Er is eigenlijk maar één vast moment waarop Valkhof altijd aanwezig is: het ochtendoverleg na het ontbijt. “Om 10 uur nemen de vier verpleegkundige groepshoofden, de boordverpleegkundige, de hoofdverpleegkundige en de dokter bijzonderheden en vragen door met betrekking tot de vakantiegasten. Regelmatig wordt gevraagd of ik even bij een gast kan gaan kijken, vanwege een blauwe plek, kortademigheid, pijn of duizeligheid.”
BREDEGANGENDe vakantiegangers die meevaren, zijn allemaal in meerdere of mindere mate afhankelijk van zorg. “Het schip is daarom van alle gemakken voorzien”, vertelt Valkhof. “Overal zijn brede gangen, beugels, oproepsystemen, zuurstof, aangepaste badkamers en bedden. Het geheel heeft niet de uitstraling van een zorginstelling, maar van een luxe riviercruiseschip.” De arts aan boord kan lang niet alles doen. “Er is een AED en ik kan een waakinfuus aanleggen, maar als specialistischer zorg nodig is, dan verwijs ik door naar een nabijgelegen ziekenhuis. Een grote bloeding of acute
benauwdheid kan ik niet behandelen, wel stabiliseren in samenwerking met de verpleegkundigen. Voor andere incidenten en complicaties is behandeling aan boord wel mogelijk zoals hypoglykemie, insult, verwonding na val, eenvoudige luchtweginfectie of urineweginfectie. In sommige gevallen neem ik contact op met de eigen huisarts om even te overleggen. Aan het begin van de reis krijg ik wel informatie over zorgzwaarte. De hoofdverpleegkundige heeft een beknopt dossier gebaseerd op de eigen aanmelding van de vakantieganger, maar aanvullende informatie vragen we tijdens de reis zelf. Als er thuiszorg of verpleeghuiszorg is, ontvangen we bij inschepen vaak een overdracht van hen. Maar we willen de gast als vakantieganger benaderen, niet als patiënt. Welke Nederlander neemt nou een dokter mee op vakantie?”Valkhof vindt het belangrijk om andere artsen voor het vrijwilligerswerk te interesseren. “Het is handig als je een generalist bent, zoals huisarts of specialist ouderengeneeskunde. Op de opleiding maak ik ook wel reclame. Het is leuk en ook dankbaar werk.”
Foto
de
zon
neb
loem