Arm & Rijk

Planning van vandaag• Terugblik• Uitleg paragraaf 1.2• Zelfstandig werken aan opdrachten p1.1 en p1.2 (en Controle

van de spullen (bijhebben)).

Terugblik• Verkenning grensgebied Mexico-VS• Geschiedenis van Mexico (verdrag van Hidalgo, inflatie en

deflatie)• Geschiedenis van VS (American dream)• El Paso – Ciudad Juárez (dubbelstad)• Kruispunt (arm ontmoet rijk)

Handelsblokken, uit de lucht komen vallen ???• Een handelsblok is een economisch samenwerkingsverband tussen

landen.• Handelsblokken spelen een steeds grotere rol in de

wereldeconomie. Landen raken steeds meer verbonden en verweven met elkaar. • Een oorzaak hiervan is te vinden in de ontwikkelingen in verkeer en

telecommunicatie. (15 jaar geleden kwam internet pas massaal opzetten). • KORTOM: Relatieve afstanden worden steeds korter!• Tijd, geld en moeite die je ervoor moet doen.

• Een andere oorzaak waardoor landen steeds meer met elkaar verweven raken is het WTO (World Trade Organisation). • Hierin hebben landen afspraken gemaakt met betrekking tot de handel.

Het komt eigenlijk op het volgende neer:• Elk land moet produceren waarin het het beste is. (dus tegen de laagste

kosten!)• Het WTO ging hierbij uit van een wereld zonder tariefmuren.

Een wereld zonder tariefmuren. onmogelijk ?!?• Die uitspraak van het WTO viel sommige landen zwaar en

kozen ervoor om zich te verenigen in handelsblokken, zodat ieder land kan bepalen waarin het ‘t beste is. (vorm van handje klap; jij doet veeteelt dan doen wij bosbouw en doe jij dan maar akkerbouw)• Terwijl andere landen buiten een handelsblok om veel goedkoper

kunnen produceren. (bovenstaande vorm van marktprotectie)• Internationalisering: Het steeds meer verweven worden van

landen (vooral qua produceren en consumeren van goederen).

• Internationalisering wordt gekenmerkt door een groeiende productie, marketing en distributie van goederen en diensten.

• Kortom: 1 wereldmarkt

1.2 Noord-Amerika als handelsblok

• Drie bekende handelsblokken op de wereld:• In (1957 EEG) 1992 werd de Europese Unie

opgericht• In 1967 ASEAN • Pas in 1994 werd NAFTA opgericht

(North American Free Trade Agreement)

• Wat betekent het om als handelsblok te fungeren? Welke voor- en nadelen levert het op?

• We bekijken de EU als voorbeeld:• Tot aan de WO2 sloten landen verdragen

met wie ze wilden. Door deze wirwar aan verdragen kwamen er conflicten die ervoor zorgde dat iedereen oorlog met elkaar kreeg.

• Na de WO2 wilden men dit niet meer.

Geschiedenis handelsblokken• In 1956 besloten Ne, Be, lux, Dui, Fr en Italie om samen te gaan werken

op kolen en staal, ipv los van elkaar contracten te sluiten. • Dit was het begin (De EU) van het 1e handelsblok op de wereld.

• Welke voordelen had dit handelsblok?• Waren er voorheen tariefmuren(belastingsmuren) tussen landen. Nu

werden alleen goederen van buiten het handelsblok belast.• Je kan zonder papieren (bureaucratie, dit was tijdrovend, duur en

omslachtig) handel drijven. Vrijheid van verkeer, geld en goederen.• Meer handel betekent meer omzet, meer omzet betekent (vaak) meer winst,

meer winst betekent meer welvaart!!!• Welvaart leidt tot minder onrust en dus minder oorlogen. • Bovendien heeft men bij hogere welvaart meer te besteden en daarom zal

men gemakkelijker voedsel kunnen betalen.• Noot: EU opgericht uit het feit om hongersnoden te voorkomen.

• Nadelen van dit handelsblok?• Gemeenschappelijke afspraken moeten strikt worden nageleefd (monetaire

unie – euro munt) • Veiligheid (geen grenscontroles, drugs etc.) • Soevereiniteit (stukje macht dat je afstaat voor gemeenschappelijk belang)

• Deze opgesomde voor- en nadelen gelden in meer en mindere mate ook voor de NAFTA.

De NAFTA• Jarenlang was de VS de hegemoniale macht (machtigste land)

van de wereld. • Vanaf de jaren 90 besefte de VS dat landen in Azië

economisch enorm hard groeide. Bovendien werd de EU ook steeds machtiger.

• Deze twee ontwikkelingen deden de VS beseffen dat ze aan economische macht konden inboeten.

• Ze besloten om samen met Canada en Mexico ook een handelsblok op te zetten, om te kunnen profiteren van de voordelen die handelsblokken opleveren.

• Oprichting NAFTA• Echter was deze stap opmerkelijk omdat Mexico een

‘ontwikkelingsland’ is. • Desalniettemin is NAFTA een belangrijke concurrent van de EU

Goed of slecht? NAFTA 10 jaar later.• Verwachtingen vooraf:

• Positieve kant NAFTA:• Totale werkgelegenheid neemt toe• Illegale Mexicaanse migranten naar de VS zou afnemen

• Negatieve kant NAFTA:• Verminderde werkgelegenheid in VS

• 10 jaar later:• Mexicaanse import/export steeg flink• Buitenlandse investeringen nam extreem toe.• Landbouw import/export verdubbeld.

• Minimum loon daalde in Mexico• Meer mensen leven in armoede

• Vooral boeren, zagen hun maisproductie instorten, vanwege goedkoop Amerikaanse mais. • Veel mensen werden daardoor gedwongen om ergens anders een baan te gaan zoeken• Er is meer milieuvervuiling

• Kortom: bepaalde groepen zijn er op vooruitgegaan, andere (het merendeel) is er niet veel beter van geworden.

• NAFTA goed of slecht???

Volgende les:• Zelfstandig werken aan

opdrachten.