Arkhane nl 06.05...  · Web viewWe kunnen ons voorstellen dat hier verschillende soorten grote...

19
Arkhane De nieuwe roofdino uit de jura Wereldpremière in het Museum voor Natuurwetenschappen Persdossier voor de opening op 6 mei 2019 in aanwezigheid van zijn peter Jacky Ickx, de Belgische legende uit de autowereld! Kort persbericht + praktische info p.2-3 Persdossier: -Arkhane, een indrukwekkende rover p.4 -Arkhane, een wereldpremière p.5 -Een dinosaurus in de Galerij van de Evolutie? p.5 -Hoe kwam Arkhane in het Museum terecht? p.6 Persdossier Mei 2019 Arkhane, de nieuwe rover uit de jura 1 www.natuurwetenschappen.be

Transcript of Arkhane nl 06.05...  · Web viewWe kunnen ons voorstellen dat hier verschillende soorten grote...

Page 1: Arkhane nl 06.05...  · Web viewWe kunnen ons voorstellen dat hier verschillende soorten grote roofdinosauriërs kwamen smullen!” zegt Pascal Godefroit, paleontoloog en verantwoordelijke

ArkhaneDe nieuwe roofdino uit de jura

Wereldpremière in het Museum voor Natuurwetenschappen

Persdossiervoor de opening op 6 mei 2019

in aanwezigheid van zijn peter Jacky Ickx, de Belgische legende uit de autowereld!

Kort persbericht + praktische info p.2-3Persdossier:-Arkhane, een indrukwekkende rover p.4-Arkhane, een wereldpremière p.5-Een dinosaurus in de Galerij van de Evolutie? p.5-Hoe kwam Arkhane in het Museum terecht? p.6-Identiteitskaart van Arkhane p.8-Zoom op de Galerij waar Arkhane een plaats krijgt p.9-Activiteiten rond Arkhane p.9-Binnenkort in het Museum p.10-De partners p.12

Persbericht - EVENT

Persdossier Mei 2019Arkhane, de nieuwe rover uit de jura 1 www.natuurwetenschappen.be

Page 2: Arkhane nl 06.05...  · Web viewWe kunnen ons voorstellen dat hier verschillende soorten grote roofdinosauriërs kwamen smullen!” zegt Pascal Godefroit, paleontoloog en verantwoordelijke

ArkhaneEen wereldpremière:

een nieuwe dinosoort, een rover uit de jura, komt elf maanden naar het Museum voor Natuurwetenschappen

Bekijk de klauwen aan zijn voorpoten, zie naar zijn tanden. Zijn die van een dier dat varens afgraasde?

En dan zijn achterpoten. Ja, die lijken op die van een grote vogel … Een dinosaurus die op zijn achterpoten liep en wel 30 tot 55 km per uur kon rennen. Zijn gespierde staart vormde het tegengewicht voor zijn massieve borstkast en kop. Allosauriërs waren slank en beweeglijk en wogen ‘slechts’ tussen 700 en 1500 kg.

Arkhane is een authentiek 8,7 meter lang en 155 miljoen jaar oud skelet. Het is voor 70 % bewaard gebleven, wat uitzonderlijk is. Van 7 mei 2019 tot 31 maart 2020 wordt deze prachtige roofdinosaurus in zijn natuurlijke jachtpositie zonder vitrine (maar wel goed beschermd) aan de bezoekers getoond. Hij staat op een podium in de Galerij van de Evolutie, waar hij zijn plaats heeft in de geschiedenis van het leven op aarde.

Deze rover uit het juratijdperk is een nieuwe soort allosauriër. Dat hebben onze paleontologen aangetoond. Arkhane komt in het Museum dankzij een gepassioneerd privéverzamelaar - een beginner in het verzamelen van fossielen - die anoniem wenst te blijven.

Het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen en het Museum zijn internationaal bekend om hun expertise. Onze paleontologen konden het fossiel identificeren en we tonen het nu elf maanden lang aan het publiek: een wereldpremière! Dit project was zo uitzonderlijk en spannend, dat we onze planning overhoopgooiden. Pascal Godefroit, paleontoloog en verantwoordelijke van de Operationele Directie Aarde en Geschiedenis van het Leven van het KBIN, coördineerde achter de schermen de werkzaamheden, samen met de museumteams. In zes maanden tijd speelden we het klaar om Arkhane te determineren, te monteren en tentoon te stellen! Talrijke partners treden ons in ons enthousiasme bij.

In de paleontologie bleven openbare musea en verzamelaars tot vandaag voorzichtig uit elkaars vaarwater. Of we het nu leuk vinden of niet, er bestaat een – wettelijke – markt voor de particuliere verkoop van uitzonderlijke fossielen. Spijtig genoeg kunnen ook wij niet concurreren met rijke verzamelaars. Maar we kunnen met hen samenwerken, onder voorbehoud van de wettelijkheid, de authenticiteit en het belang van het specimen in kwestie. Het is aan ons om privéverzamelaars ervan te overtuigen dat onze wetenschappelijke expertise uniek is. En dat de openbare natuurhistorische musea onmisbaar zijn in de verspreiding van wetenschappelijke kennis bij het grote publiek.

Klaar om in het verleden te stappen? Het podium met Arkhane bevindt zich in de Galerij van de Evolutie, boven de Galerij van de Dinosauriërs. Met je ticket voor de vaste zalen van het Museum kan je Arkhane gratis gaan bekijken.

Persdienst: 02 627 44 53 en [email protected]#newdinobrussels

Praktische info

Museum voor NatuurwetenschappenVautierstraat 29 – 1000 [email protected] - www.natuurwetenschappen.be

Persdossier Mei 2019Arkhane, de nieuwe rover uit de jura 2 www.natuurwetenschappen.be

Page 3: Arkhane nl 06.05...  · Web viewWe kunnen ons voorstellen dat hier verschillende soorten grote roofdinosauriërs kwamen smullen!” zegt Pascal Godefroit, paleontoloog en verantwoordelijke

OpeningsurenDinsdag tot vrijdag: van 9.30 tot 17 uurZaterdag, zondag en Belgische schoolvakanties (dinsdag tot zondag): van 10 tot 18 uurGesloten elke maandag, op 25 december, op 1 januari en op 1 mei

BereikbaarheidOns parkeerterrein is klein … Gebruik bij voorkeur het openbaar vervoer.Metro: Lijn 1 en 5 halte “Maalbeek” (uitgang Etterbeeksesteenweg) - Lijn 2 en 6 halte “Troon”Trein: station Brussel-LuxemburgBus: 34 en 80 halte “Museum” / 38 en 95 halte “Idalie”, 59 en 60 halte “Jourdan”Je kan een B-dagtrip (trein + ingang) voor individuele bezoekers en voor schoolgroepen kopen in elk station

Tarieven (bezoek aan de vaste zalen)Individuele bezoekers: € 7 volwassenen€ 6 studenten, senioren, Vrienden van het Instituut, personen met een handicap, FED+ € 4.50 jongeren van 6 tot 17 jaar gratis voor abonnees met jaarkaart vaste tentoonstelling

Groepen (vanaf 15 personen) – reserveren verplicht op 02 627 42 52 (voor bezoek en voor picknickruimte)€ 6 volwassenen / € 3 jongeren (2-25 jaar)

GratisEerste woensdag van de maand vanaf 13 uur (geen reservering)Abonnees van het MuseumKinderen < 4 jaar voor de expo Teddy&Beer en < 6 jaar voor de vaste collectie (vergezeld door een betalende volwassene)Leerkrachten met de Lerarenkaart of de internationale kaarten van ITIC (zie onze website)Houders van een ICOM kaartEen begeleider van een persoon met handicap

Fotograferen en filmen voor persoonlijk gebruik is toegelaten, zonder flashlicht, zolang het de andere bezoekers niet stoort. Fotograferen en filmen voor professionele doeleinden is enkel toegestaan via de persdienst (02 627 44 53, dit nummer niet publiceren aub, enkel voor de pers)

#newdinobrussels

Arkhane, een indrukwekkende rover in de zaal

Arkhane is een 8.7 meter lange allosauriër, een vleesetende dinosaurus (een theropode). Hij stamt uit de bovenjura, meer precies uit het kimmeridgien (157 000 000 - 152 000 000 jaar).

De naam “Arkhane” is door zijn eigenaar gekozen en is een samenvoeging van Arcanus in het Latijn (raadselachtig, geheim – verwijzend naar de nieuwe soort) en “Genghis Khan” (de machtige veroveraar – de parallel met de vleesetende dinosauriër bovenaan de voedselketen, is duidelijk).

Persdossier Mei 2019Arkhane, de nieuwe rover uit de jura 3 www.natuurwetenschappen.be

Page 4: Arkhane nl 06.05...  · Web viewWe kunnen ons voorstellen dat hier verschillende soorten grote roofdinosauriërs kwamen smullen!” zegt Pascal Godefroit, paleontoloog en verantwoordelijke

Dit oorspronkelijke fossiel is voor 70 % volledig, wat uitzonderlijk is. Het wordt opgesteld in de houding die het waarschijnlijk als levend dier aannam. De originele schedel wordt nu in het lab geprepareerd en bewaard. In de zaal bevindt zich een afgietsel.

Arkhane is een dinosaurus die op zijn achterpoten liep en wel 30 tot 55 km per uur kon rennen. Zijn gespierde staart vormde het tegengewicht voor zijn massieve borstkast en kop. Allosauriërs waren slank en beweeglijk en wogen ‘slechts’ tussen 700 en 1500 kg.

In de tentoonstelling plaatsen we het skelet bovendien in zijn originele context. Daarom zijn er ook andere specimens uit dezelfde tijd – eigenlijk potentiële prooien van Arkhane – zoals een kleine primitieve plantenetende dinosauriër, een verre verwant van onze Iguanodon van Bernissart, en een schedel van Camarasaurus die op enkele meters van het skelet van Arkhane is opgegraven.

Op een scherm zien de bezoekers een film over de wetenschappelijke expertise bij deze ontdekking: ze volgen het onderzoek en begrijpen zo hoe onze specialisten werken. Ze vernemen er ook de eerste resultaten.

Arkhane wordt elf maanden in het Museum tentoongesteld, vanaf 7 mei 2019 (datum voor het publiek).

Arkhane, een wereldpremière

In oktober 2018 kregen paleontologen van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen de vraag of ze Arkhane wilden onderzoeken. Om als expert te kunnen optreden moet onze deskundigheid door andere specialisten erkend worden. Er mag bovendien geen sprake zijn van enige partijdigheid tussen de belanghebbenden en het onderzoek moet onder de beste materiële omstandigheden plaatsvinden.

We kennen een dinosauriër pas echt goed nadat hij in een lab volledig bestudeerd wordt, want pas daar kan hij zijn intiemste geheimen prijsgeven. “Uit het gedetailleerde onderzoek blijkt dat Arkhane heel wat unieke

Persdossier Mei 2019Arkhane, de nieuwe rover uit de jura 4 www.natuurwetenschappen.be

Page 5: Arkhane nl 06.05...  · Web viewWe kunnen ons voorstellen dat hier verschillende soorten grote roofdinosauriërs kwamen smullen!” zegt Pascal Godefroit, paleontoloog en verantwoordelijke

osteologische kenmerken vertoont, die nog niet bij andere allosauriërs zijn waargenomen. Deze details lijken misschien onbeduidend voor een ongeoefend oog, maar dinosauriërkenners vinden die heel belangrijk. Arkhane behoort dus meer dan waarschijnlijk tot een nieuwe soort voor de wetenschap, binnen het genus Allosaurus. In de Morrison-formatie zijn buitengewoon veel soorten ontdekt die potentiële prooien waren van Arkhane: minstens dertig soorten reusachtige sauropode dinosauriërs (‘langnekken’). We kunnen ons voorstellen dat hier verschillende soorten grote roofdinosauriërs kwamen smullen!” zegt Pascal Godefroit, paleontoloog en verantwoordelijke van de Operationele Directie Aarde en Geschiedenis van het Leven van het KBIN.

De eerste resultaten worden officieel bekend gemaakt op 6 mei 2019, wanneer we dit prachtige specimen voor de eerste keer aan het publiek zullen onthullen.

Arkhane heeft nog geen wetenschappelijke naam: hij kan die pas krijgen als hij volgens de regels van de kunst in een wetenschappelijk werk gepubliceerd wordt en als het specimen in de collectie van een erkende stichting of instelling is opgenomen, zodat de paleontologen hem in de toekomst kunnen blijven bestuderen.

.

Een dinosaurus in de Galerij van de Evolutie

Wat doet deze dinosaurus – een nieuwe Allosaurus – halverwege het bezoekersparcours in de Galerij van de Evolutie? De grootste galerij van dinosauriërs in Europa bevindt zich toch twee verdiepingen lager?

De Galerij van de Evolutie toont de evolutie van het leven op aarde in een strikt chronologisch orde, waarin de nieuwe dinosaurus perfect tot zijn recht komt. In het verste uiteinde van de zaal, dus halverwege de tijdlijn, komt inderdaad de jura aan bod. En onze nieuwe allosauriër stamt precies uit deze periode.

Tot nu toe zijn er in die zone van de galerij alleen fossielen van zeedieren tentoongesteld. We zijn dus heel gelukkig dat een landdier – deze onovertroffen roofdinosauriër – bijna een jaar lang dit deel van het evolutieverhaal helpt illustreren.

De allosauriër in de Galerij van de Evolutie, geeft bovendien aan dat onze instelling een dynamisch museumbeleid voert. We vernieuwen voortdurend, maar we blijven trouw aan een coherent verhaal in onze zalen.

Enerzijds staat Arkhane op een plaats – halverwege het tijdsparcours in de Galerij van de Evolutie – waar zich tien jaar lang een zijsprongetje buiten de tijd bevond, waarin de – onveranderlijke en onafhankelijk van de geschiedenis werkzame – evolutiemechanismen uitgelegd werden. Deze verouderde zone slaagde niet genoeg in zijn opzet. We hebben die daarom vervangen door deze moderne en betekenisvolle opstelling.

Anderzijds is het onmogelijk de nieuwe allosauriërsoort op een elegante manier te doen passen in de thema’s die in de – nochtans heel ruime – Galerij van de Dinosauriërs aan bod komen: de fossielen, de levenswijze van de dinosauriërs, hun uitsterving (en het overleven van de groep die tot de vogels zou leiden). In het Museum zijn wij principieel tegen het opstapelen van specimens zonder dat we een stevige leidraad volgen.

Hoe kwam Arkhane in het Museum terecht?

Persdossier Mei 2019Arkhane, de nieuwe rover uit de jura 5 www.natuurwetenschappen.be

Page 6: Arkhane nl 06.05...  · Web viewWe kunnen ons voorstellen dat hier verschillende soorten grote roofdinosauriërs kwamen smullen!” zegt Pascal Godefroit, paleontoloog en verantwoordelijke

Dit fossiel werd in 2014 opgegraven in Wyoming, naast de site waar onze teams de voorbije twee jaar opgravingen deden.

We weten dus precies waar het skelet vandaan komt en we hebben de hele weg achterhaald die het aflegde vóór het bij ons aankwam (het gebeurt heel zelden dat zo’n te koop aangeboden fossiel volledig traceerbaar is). Dat is de reden waarom het KBIN het wetenschappelijk onderzoek op zich kon nemen. Bovendien weten we dat het fossiel correct geprepareerd is en welke stukken geconstrueerd zijn (alleen de schedel moet in ons lab opnieuw worden gedaan).

Arkhane is in het Museum terechtgekomen dankzij een gepassioneerd privéverzamelaar - een beginner in het verzamelen van fossielen - die anoniem wenst te blijven. Hij kocht het fossiel op een veiling in Frankrijk. Hij wilde de geheimen van het specimen doorgronden en het aan zo veel mogelijk mensen tonen. Omdat hij ervan overtuigd is dat wetenschappers onpartijdig werken en hij de internationale expertise van het KBIN op dit gebied kent, stelde hij voor om een privaat-publieke samenwerking aan te gaan die voor beide partijen gunstig kan zijn.

Deze samenwerking heeft twee doelstellingen: het specimen identificeren en dus door wetenschappelijk onderzoek nagaan of het om een nieuwe soort

gaat; het skelet aan zoveel mogelijk mensen tonen, belangstelling wekken voor wetenschap en, wie weet,

ook jongeren voor het beroep van paleontoloog te laten kiezen. Daarom stellen we het in het Museum tentoon.

Toen het fossiel in juni 2018 verkocht werd, schreeuwde een deel van de wetenschapswereld zijn verontwaardiging uit: de prijs van de veilinghuizen is veel te hoog, waardoor openbare instellingen vaak geen exemplaren meer kunnen verwerven. De vrees bestond dus dat Arkhane voor altijd voor wetenschap en publiek verloren was. Maar meestal kopen rijke verzamelaars dergelijke schatten niet om ze bij hen thuis tentoon te stellen of om ze in een bankkluis te stoppen. De meeste van hen delen hun aanwinst graag met de wetenschappers en het grote publiek. Dit is zeker het geval bij de nieuwe eigenaar van Arkhane, die niet alleen onmiddellijk aan de paleontologen van het KBIN vroeg om deze allosauriër in detail te bestuderen, maar ook of ons Museum deze prachtige dinosaurus wilde tentoonstellen.

Het is dus een win-winsituatie voor beide partijen. Het KBIN krijgt hier een voorkeursbehandeling voor dit unieke specimen. Dankzij de expertise van onze wetenschappers kan de eigenaar er zich van vergewissen dat wat de verkoopscatalogus beweerde – een nieuwe soort – inderdaad waar is, want helaas is dat vaak wel anders. Hij kan er ook van uitgaan dat onze museumwerkers over alle vakmanschap beschikken om dit kostbare skelet het perfecte podium en de juiste context te geven.

In het geval van Arkhane is nauwgezet rekening gehouden met alle wettelijke aspecten rond de wijze waarop hij ontdekt, opgegraven en uitgevoerd werd. Alles wat gebeurd is toen hij ontdekt en geprepareerd werd, is nauwkeurig gedocumenteerd. Zo zijn we zeker dat Arkhane niet uit beenderen van verschillende individuen is Persdossier Mei 2019Arkhane, de nieuwe rover uit de jura 6 www.natuurwetenschappen.be

Page 7: Arkhane nl 06.05...  · Web viewWe kunnen ons voorstellen dat hier verschillende soorten grote roofdinosauriërs kwamen smullen!” zegt Pascal Godefroit, paleontoloog en verantwoordelijke

samengesteld. Bovendien konden we aantonen dat het skelet voor ongeveer 70 % volledig was, zoals de veilingcatalogus beloofde. En meer dan waarschijnlijk gaat het om een nieuwe soort binnen het genus Allosaurus. Bij het prepareren van de schedel zijn wel enkele foutjes gemaakt, maar onze gespecialiseerde technici lossen dit intussen in het lab op.

In de paleontologie bleven openbare musea en verzamelaars tot vandaag voorzichtig uit elkaars vaarwater. Of we het nu leuk vinden of niet, er bestaat een – wettelijke – markt voor de particuliere verkoop van uitzonderlijke fossielen. Spijtig genoeg kunnen ook wij niet concurreren met rijke verzamelaars. Maar we kunnen met hen samenwerken, onder voorbehoud van de wettelijkheid, de authenticiteit en het belang van het specimen in kwestie. Het is aan ons om privéverzamelaars ervan te overtuigen dat onze wetenschappelijke expertise uniek is. En dat de openbare natuurhistorische musea onmisbaar zijn in de verspreiding van wetenschappelijke kennis bij het grote publiek.

Historische achtergrond

De particuliere verkoop van opmerkelijke fossielen is een oude traditie.

Toen Duitse groevearbeiders het eerste exemplaar van Archaeopteryx ontdekten in 1861, kocht een plaatselijke arts het fossiel op. Die zag er onmiddellijk de commerciële mogelijkheden van in en bood het aan verschillende musea aan tegen een exorbitante prijs. Alleen het British Museum kon het zich op dat moment veroorloven.

Het tweede exemplaar, rond 1874 ook in Duitsland opgegraven, kwam in het bezit van de zoon van diezelfde arts. Die stelde het op zijn beurt te koop en het Berlijnse Museum für Naturkunde hapte toe, dankzij financiering van de familie Siemens. De handel in fossielen gaat dus terug tot de begindagen van de paleontologie.

Eind 19de eeuw groeven teams van ‘avonturiers’ in het Amerikaanse Wilde Westen veel dinosaurusskeletten op. Ze verkochten die vervolgens aan beroemde Amerikaanse musea, die de financiële steun kregen van rijke mecenassen zoals George Peabody of Andrew Carnegie. Die financierden ook de bouw van natuurhistorische musea in Pittsburgh (Carnegie Museum of Natural History) en in New Haven (Peabody Museum of Natural History).

Recenter, in 1997, veilde Sotheby's het skelet van de beroemde T.rex ‘Sue’, dat ontdekt, opgegraven en geprepareerd was door een privéfirma. Het Field Museum in Chicago haalde het prachtexemplaar binnen voor liefst 8.362.500 US$, vooral dankzij de steun van Mc Donald's en Walt Disney Parks and Resorts!

Identiteitskaart van Arkhane

Het skelet is voor 70 % volledig. De ontbrekende beenderen zijn ribben, halswervels en delen van de schedel (die voor 50 % volledig is).

Hij is 8,7 m lang en 2,6 m hoog.

Hij werd in 2014 opgegraven op de vindplaats Barnum-Kaycee, Wyoming, in de Morrison-formatie, op nauwelijks 250 m van het terrein waarop ons team al twee jaar opgraaft. Deze formatie bevindt zich aan de voet van de Rocky Mountains en is een mekka voor dinosaurusjagers: op een oppervlakte van 1,5 miljoen km² liggen er ontelbare goed bewaarde fossielen van 156,3 (± 2) miljoen jaar tot 146,8 (± 1) miljoen jaar oud.

Persdossier Mei 2019Arkhane, de nieuwe rover uit de jura 7 www.natuurwetenschappen.be

Page 8: Arkhane nl 06.05...  · Web viewWe kunnen ons voorstellen dat hier verschillende soorten grote roofdinosauriërs kwamen smullen!” zegt Pascal Godefroit, paleontoloog en verantwoordelijke

De vindplaats Barnum-Kaycee is samengesteld uit slibafzettingen, waarschijnlijk van overstromingen. Op het terrein zijn er vele afzonderlijke en uitstekend bewaarde skeletten van verschillende dinosauriërs ontdekt, waaronder Arkhane. Ze stierven dicht bij de rivieren en door overstromingen raakten hun krengen al vlug door sedimenten bedekt (ideale omstandigheden voor een geslaagde fossilisatie).

Zes maanden lang onderzocht Pascal Godefroit Arkhane. Dit zijn zijn bevindigen:

Dit specimen behoort vast en zeker tot het genus Allosaurus

De schedel heeft het typische opvallende profiel van de allosauriërs, met een – vermoedelijk gehoornd – benig uitsteeksel boven de oogkas (bij het traanbeen).

Allosaurus is de belangrijkste rover van de bovenjura in Noord-Amerika: 60 % van de theropoden van de Morrison-formatie behoren tot het genus Allosaurus. Zijn prooien waren sauropoden (Diplodocus, Apatosaurus, Brachiosaurus, Camarasaurus …), ornithopoden (onder andere Nanosaurus) en Stegosauridae, zelfs nu en dan andere rovers. Misschien jaagde hij in een roedel (op de vindplaats van de Cleveland-Lloyd Dinosaur Quarry, in Utah, zijn minstens 44 uit elkaar gerukte skeletten door elkaar gevonden, van verschillende leeftijden en groottes. Dit wijst erop dat ze waarschijnlijk in groep leefden).

Het genus Allosaurus omvat tegenwoordig vier beschreven soorten en één niet-beschreven soort: A. fragilis (waarvan 60 min of meer volledige skeletten bekend zijn), A. maximus en ‘A. jimmadseni’ (waarvan een bijna volledig specimen en een schedel bekend zijn), allemaal uit de Morrison-formatie, en dan nog A. europaeus, de allosauriër die in de Portugese vindplaats Porto Novo ontdekt is.

Het is zeker geen Allosaurus fragilis maar een nieuwe soort

Dit blijkt uit verschillende anatomische kenmerken, zoals:

het heel fijne onderkaakbeen, met tandjes die veel kleiner zijn dan die van de bovenkaak;

de klauw van de eerste vinger, die verhoudingsgewijs veel massiever is dan die van Allosaurus fragilis;

het schaambeen – met een punt in de vorm van een voet –, dat kleiner is dan dat van Allosaurus fragilis, maar dan weer een bredere basis heeft;

de hoek van de kop van het dijbeen, die groter is dan bij Allosaurus fragilis.

Arkhane en ‘Allosaurus jimmadseni’ stammen uit hetzelfde tijdperk (Kimmeridgien, 152-157 jaar geleden); ze zijn iets ouder dan A. fragilis, die in het bovenste deel van de Morrison-formatie voorkomt.

In tegenstelling tot Big Al, een andere beroemde allosauriër, vertoont Arkhane geen overduidelijke sporen van verwondingen (herstelde breuken …) of ziekte. We weten dus niet waaraan hij stierf.

De mogelijkheid bestaat dat er nog andere specimens van dezelfde soort als Arkane aan het licht komen in Barnum-Kaycee en omgeving: andere allosauriërs uit de streek werden verkocht als Allosaurus fragilis (onder andere een schedel die op 16 april 2019 in Parijs door het huis Drouot geveild werd).

Zoom op de Galerij van de Evolutie, waar Arkhane tot 31 maart 2020 wordt tentoongesteld

Persdossier Mei 2019Arkhane, de nieuwe rover uit de jura 8 www.natuurwetenschappen.be

Page 9: Arkhane nl 06.05...  · Web viewWe kunnen ons voorstellen dat hier verschillende soorten grote roofdinosauriërs kwamen smullen!” zegt Pascal Godefroit, paleontoloog en verantwoordelijke

De Galerij van de Evolutie is uniek in België: als een boek verhaalt ze de geschiedenis van het leven vanaf zijn prilste ontstaan tot vandaag en zelfs morgen … 600 fossielen en 400 opgezette dieren bewijzen hoe ongelooflijk rijk, vernuftig en complex het leven is, en huldigen zo de diversiteit op aarde.

In deze tentoonstelling vol schitterende kleuren, prachtige specimens en spannende interactiviteit vinden jonge en minder jonge geïnteresseerden zeker hun gading.

De tentoonstelling is ontworpen voor kinderen vanaf 8 jaar (in gezinsverband) of 12 jaar (in schoolverband).

Activiteiten rond Arkhane, meer info volgt...

Broodje Brussel “Smeer ‘m in je middagpauze”: 20/6

Wat doet plots een origineel skelet van een Allosaurus in de Galerij van de Evolutie? Het verhaal begint in oktober 2018 toen de paleontologen van ons Instituut de vraag kregen van een privéverzamelaar om een pas gekocht fossiel te onderzoeken. Hij wou weten of Arkhane, zoals de bijnaam van het fossiel luidt, wel eens een nieuwe soort Allosaurus kon zijn. Het onderzoek op dit in 2014 in Wyoming opgegraven skelet toont inderdaad aan dat het gaat om een nieuwe soort Allosaurus uit de Morrison-formatie van een goede 150 miljoen jaar oud. Mis deze unieke kans niet om Arkhane (van het Latijnse woord arcanus: geheimzinnig, raadselachtig) samen met enkele tijdgenoten te ontdekken in deze speciale Broodje Brussel-rondleiding (https://www.naturalsciences.be/nl/museum/visits-and-activities/cultural-activities)

Kennis en Koffie over Arkhane (datum nog te bepalen, hou onze agenda op de website in het oog)

Er staat geen leeftijd op leren en zich amuseren! Kom naar ‘Kennis en koffie’, maandelijks op een vrijdag, van 14 tot 16 uur. Een ervaren gids leidt je langs onze topstukken maar vertelt ook de verhalen van verborgen parels in ons Museum. Na een rondleinding in het Museum krijgt je een blik achter de schermen en/of een intrigerende workshop en we praten bij met een gezellige koffie. Alleen, als koppel of met vrienden, iedereen welkom!

Tijdsduur: 2u - Toegangsprijzen: € 10 (toegang Museum, rondleiding, animatie en koffie)

Begin 2020 (datum onder voorbehoud) focust de Schetsmarathon van het Museum op onze nieuwe roofdinoKom je de deur niet uit zonder je schetsboek? Laat je inspireren door Arkhane en neem gratis deel aan onze Schetsmarathon. Haal je potloden, penselen, inkt en waterverf boven en teken onze vedette en andere fantastische collectiestukken in de Galerij van de Dinosauriërs, in de zaal 250 Jaar Natuurwetenschappen en in de Mineralenzaal.

Binnenkort in het museum, meer informatie volgt ...

Sauria, een nieuwe bezoekerservaring (vanaf de zomer van 2019) App Store / Google Play

Persdossier Mei 2019Arkhane, de nieuwe rover uit de jura 9 www.natuurwetenschappen.be

Page 10: Arkhane nl 06.05...  · Web viewWe kunnen ons voorstellen dat hier verschillende soorten grote roofdinosauriërs kwamen smullen!” zegt Pascal Godefroit, paleontoloog en verantwoordelijke

Breng een (her)nieuwd bezoek aan de grootste Galerij van de Dinosauriërs in Europa, met een papieren kaart (ter plaatse gratis beschikbaar) en een bijbehorende applicatie!

De Sauria-kaart neemt je mee op ontdekkingstocht door de zaal. Beantwoord de vragen van de app en verzamel vijf sauriërs. Als je ze hebt gevonden, verschijnen ze via jouw smartphone of tablet virtueel op de kaart. Om met vrienden of met het gezin te doen!

Antarctica: Ontdek de tijdelijke tentoonstelling vanaf oktober 2019

© Typhaine, Mes petits carnets

De tentoonstelling Antarctica neemt je mee op een reis naar het Antarctische pakijs. Je wordt vergezeld door de leden van deze buitengewone expeditie, die nog maar enkele maanden weer thuis zijn ... Een reis door het hart van een polair landschap, vlak bij de Franse basis Dumont d’Urville in Terre Adélie.

Tien jaar na March of the Penguins keerde de oscarwinnende regisseur Luc Jacquet terug naar Antarctica. Twee natuurfotografen, Laurent Ballesta en Vincent Munier, gingen met hem mee. Bij aankomst kruisen de onderwaterwereld en de bovengrondse wereld elkaars blik. Onder het ijs levert Laurent Ballesta, onderwaterfotograaf en marien bioloog, zowel op technisch als menselijk vlak een grootse prestatie. Hij ontdekt op ongekende dieptes een hele nieuwe biodiversiteit. Boven op het ijs geeft Vincent Munier, die als fotograaf extreme plekken in beeld brengt, ons inkijk in de dierenwereld van Terre Adélie.

Een kort overzicht van het parcours ...Eerst wandel je langs de kleedkamer waarin de mannen hun lange en nauwgezette voorbereiding afwerken. Daarna word je als bezoeker uitgenodigd om samen met de weddellzeehonden en de keizers- en adeliepinguïns een duik te nemen in de diepe Zuidelijke IJszee. Ondergedompeld in het water en begeleid door de duikers, ontdek je de krioelende onderwaterwezens die diep in de zee leven. Zodra je weer boven water komt, zet je je eerste stappen op het pakijs. Je wordt langs alle kanten omgeven door metershoge schermen, waardoor je echt lijkt deel te nemen aan het dagelijkse leven van de pinguïnkolonies. Aanschouw de schoonheid van het pakijs dat zich eindeloos voor je uitstrekt. © France 3

Persdossier Mei 2019Arkhane, de nieuwe rover uit de jura 10 www.natuurwetenschappen.be

Page 11: Arkhane nl 06.05...  · Web viewWe kunnen ons voorstellen dat hier verschillende soorten grote roofdinosauriërs kwamen smullen!” zegt Pascal Godefroit, paleontoloog en verantwoordelijke

Levende Planeet:Een prachtige permanente zaal die in 2020 de deuren opent

Ontdek de aarde, een planeet die krioelt van het leven. Levende Planeet vertelt je meer over de relaties tussen de verschillende aardbewoners en toont je hoe onze planeet verandert.

Je komt terecht in een zaal van 2000 m2, verspreid over twee verdiepingen. Deze permanente tentoonstelling geeft je een totaalbeeld van de biodiversiteit en legt je de relaties tussen de verschillende soorten uit. Ze maakt daarbij gebruik van heel veel specimens (meer dan 850!), maar ook van 3D-aanraakmodellen, visuele media, audiobestanden, animaties en ludieke en educatieve interactieve installaties. Het daglicht valt rijkelijk binnen in dit moderne, dynamische en esthetische museum.

Je krijgt er als bezoeker alle informatie in handen om de problemen waarmee onze aarde te kampen heeft beter te kunnen begrijpen.

Onze partners

De 30e verjaardag van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vieren? Daar doet het Museum voor Natuurwetenschappen graag aan mee!

Het Museum voor Natuurwetenschappen, een belangrijke partner voor de wetenschap, de cultuur, het onderwijs en het toerisme in Brussel, heeft een eigenzinnige verrassing in petto voor de 30e verjaardag van het gewest ...

Het Museum voor Natuurwetenschappen is een van de meest bezochte musea in Brussel. Elk jaar bezoeken meer dan 300.000 mensen de 10.000 m2 tentoonstellingsoppervlakte. De vaste zalen en de tijdelijke tentoonstellingen blijven vernieuwen en bezorgen zowel groot als klein een plezierige dag. De Galerij van de Dinosauriërs (de grootste in Europa), de Galerij van de Evolutie, de Galerij van de Mens, de Zaal van de Mosasauriërs, de recente aankomst van Plateosaurus Ben en binnenkort ook de Levende Planeet. Het zijn allemaal projecten die op de steun van het gewest kunnen rekenen.

Persdossier Mei 2019Arkhane, de nieuwe rover uit de jura 11 www.natuurwetenschappen.be

Page 12: Arkhane nl 06.05...  · Web viewWe kunnen ons voorstellen dat hier verschillende soorten grote roofdinosauriërs kwamen smullen!” zegt Pascal Godefroit, paleontoloog en verantwoordelijke

Onze bezoekers kwamen hier als kind, met de school of met het gezin, en zijn dus meestal vertrouwd met het Museum voor Natuurwetenschappen. Het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, het federale wetenschappelijke orgaan dat verantwoordelijk is voor het museum, is echter minder bekend. Het is nochtans een instelling die baanbrekend wetenschappelijk onderzoek verricht en de Brusselse en Belgische vlag met trots ver buiten onze landsgrenzen vertegenwoordigt. In het KBIN is één persoon op drie een wetenschapper! Naast ons onderzoekswerk verlenen wij ook wetenschappelijk advies aan de overheid. Zo voerden we een studie uit naar het geothermische potentieel van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.In onze gebouwen bewaren wij bovendien een collectie van bijna 38 miljoen specimens (waarmee we op de derde plaats in Europa staan), die door onderzoekers uit de hele wereld wordt bezocht en bestudeerd. Tot slot zorgen onze onderzoekers, conservatoren en vormingswerkers er samen voor dat die wetenschappelijke kennis kan worden verspreid. Dat doen ze aan de hand van specifieke projecten, zoals het Jaar van de Biodiversiteit in 2010 en het welbekende Valken voor iedereen, een project dat elk jaar door het gewest wordt ondersteund en vorig jaar zelfs de finale van de visit.brussels Awards haalde.

Daarom moeten ook wij de 30e verjaardag van het gewest vieren!Ter gelegenheid van de 30e verjaardag van het Brusselse Gewest en de 150e verjaardag van de Brusselse tram vinden er van 1 tot 5 mei tal van originele animaties plaats op verschillende locaties in de hoofdstad.Een optocht van oude trams, het Europees kampioenschap voor trambestuurders, het Feest in het Park, de Iris Food Corner, filmvoorstellingen, tentoonstellingen, het Irisfeest, de onvergetelijke Electro Night, het grote vuurwerk en tal van andere activiteiten maken van deze twee verjaardagen een groot feest.De aankomst van Arkhane in Brussel op 6 mei is de museale en wetenschappelijke kers op de taart van dit prachtige programma.

Happy 30 Brussels!

Persdossier Mei 2019Arkhane, de nieuwe rover uit de jura 12 www.natuurwetenschappen.be

Page 13: Arkhane nl 06.05...  · Web viewWe kunnen ons voorstellen dat hier verschillende soorten grote roofdinosauriërs kwamen smullen!” zegt Pascal Godefroit, paleontoloog en verantwoordelijke

Persdossier Mei 2019Arkhane, de nieuwe rover uit de jura 13 www.natuurwetenschappen.be