Cursus Internet – 2000-2001Sint-Franciskusinstituut

Tuinstraat 1059090 MELLE

Hoofdstuk 1 : Internet – Inleidende begrippen

1. Welke toepassingen kunnen we op het Internet uitvoeren?

Op het Internet kunnen we verschillende toepassingen uitvoeren zoals : Zoeken naar informatie op het WWW E-mail of elektronische post. Via e-mail kunnen we briefjes versturen naar elke computer die een

Internetaansluiting heeft. Chatten of IRC (= Internet Relay Chat). Via IRC kunnen we “praten” met andere Internet-

gebruikers via het toetsenbord. We kunnen ook programma’s van het Internet bewaren of downloaden op de harde schijf van

onze computer. Dit gebeurt meestal via FTP (File Transfer Protocol). Downloaden van software kan je meestal met je gewone browser zoals Internet Explorer. Voor het downloaden van software kun je ook gebruik maken van speciale FTP-programma’s zoals Cute FTP en WS_FTP.

Ten slotte kunnen we op het Internet ook deelnemen aan discussie- of nieuwsgroepen (= Usenet). Usenet is een verzameling van duizenden prikborden. Iedereen kan deelnemen aan de discussies over verschillende onderwerpen, iedereen kan berichtjes plaatsen, reageren op berichten van anderen, …

2. De begrippen WWW, website, webpagina, URL, link, browser en surfen

De meest gebruikt toepassing op het Internet is het zoeken naar informatie op het WWW. WWW staat voor het World Wide Web. Het WWW kunnen we het best vergelijken met een reusachtige bibliotheek verspreid over de hele wereld. Op het WWW bevinden zich miljoenen pagina's geschreven informatie, afbeeldingen, videofilms, geluiden, … Via het WWW kunnen we een krant lezen, spelletjes spelen, een museum bezoeken, een kikvors dissecteren, een videocamera op een druk verkeerspunt in Rio De Janeiro besturen, …

Op het World Wide Web spreken we niet van boeken, tijdschriften, kranten of brochures maar van websites. Elke website bestaat uit één of meerdere webpagina's.

VoorbeeldenOnze school heeft ook een website.Het adres of het URL (=Uniform Resource Locator) van de website van onze school is http://www.sfimelle.be

Elke website moet een uniek adres of URL hebben. Het adres van een website begint bijna altijd met http://wwwHTTP is het protocol of de taal (= HyperText Transfer Protocol) dat gebruikt wordt op het WWW.WWW duidt aan dat elke website zich op het WWW bevindt.

Andere voorbeelden van adressen van websites: - www.gent.be- www.explorian.com- http://www.chiro.be- http://www.nationalgeographic.com - http://www.flanderscoast.be - http://mistral.culture.fr/louvre/louvrea.htm - http://www.ketnet.be - www.unicef.org - www.nasa.gov

De website van onze school bestaat uit ongeveer 50 webpagina's. De eerste pagina of de welkompagina wordt de homepage genoemd.

Op elke webpagina staan er meestal één of meerdere hyperlinks of sprongwoorden. Zowel tekst als afbeeldingen kunnen hyperlinks zijn. Hoe weten we nu of het bij een stukje tekst of een grafisch element om een hyperlink gaat?

Bij teksten is het in vele (maar niet alle) gevallen zo, dat de teksten die als hyperlink werken in het blauw of paars onderstreept zijn.

Het gemakkelijkst herkennen we hyperlinks (zowel bij teksten als bij afbeeldingen) aan het feit dat de muisaanwijzer van vorm verandert als hij op een hyperlink staat. Als we met onze muiswijzer bewegen over een hyperlink verandert de muiswijzer immers in een handje.

Om informatie te kunnen zoeken op het WWW hebt u een speciaal bladerprogramma of een browser nodig. De twee meest gebruikte browsers zijn Internet Explorer en Netscape Communicator. Het programma Internet Explorer wordt het meest gebruikt. De meest recente versie van Internet Explorer is de Internet Explorer 5.5.

Het programma Internet Explorer (*) opent u door op uw PC links onderaan het scherm (naast de Startknop) nl. in de werkbalk Quick Launch of Snelstarten op het knopje met de blauwe e (met cirkel) te klikken.

Indien u op uw pc werkt met het besturingssysteem Windows 95 kunt u de browser Internet Explorer openen via de Startknop – Programma’s – Internet Explorer.

Hoe kunnen we de website van onze school bezoeken?

Bovenaan hebben we op ons scherm een witte balk Adres staan. Het is de bedoeling dat we het bestaande URL-adres vb. http://www.smic.be wissen. Hiervoor moeten we met de linker muisknop dubbelklikken juist na de laatste letter van het URL-adres (dus de letter e). Het volledige adres krijgt een donker blauwe kleur. Als we nu op de Delete-toets drukken zal het bestaande URL-adres gewist worden.

We kunnen vervolgens het adres van de website van onze school intikken nl. http://www.sfimelle.beNa het intikken van het URL-adres moeten we altijd op de ENTER-toets drukken.

Als we met de muiswijzer bewegen over het logo van SFI zien we dat dit logo geen hyperlink is (de muiswijzer verandert niet in een handje).

Als we vervolgens met de muiswijzer bewegen over het woord “schoolkrant” kunnen we vaststellen dat deze tekst wel een hyperlink is (de muiswijzer verandert in een handje).

Als we vervolgens met de linker muisknop klikken op de hyperlink “schoolkrant" springen we van de eerste webpagina naar een tweede webpagina (binnen dezelfde website van onze school).

Als we in het linker kader of frame klikken op de hyperlink "Start" springen we terug naar de eerste webpagina of homepage.

Klik vervolgens eens in de linker balk op de hyperlink “Nieuws”, …

Een hyperlink is dus een stukje tekst of een afbeelding in een bepaalde webpagina dat steeds verwijst naar een andere webpagina. Deze andere webpagina kan behoren tot dezelfde website (= interne hyperlink - in ons voorbeeld tot de website van onze school). We kunnen evenwel ook verwijzen

naar een webpagina van een andere website. Zo zou vb. op de website van onze school een hyperlink of verwijzing kunnen staan naar de website van VTM (= externe hyperlink).

Wat is het nut van hyperlinks?

Via een hyperlink kunnen we vlug bladeren of springen van de ene webpagina naar de andere, van de ene website naar de andere … waar ook ter wereld. Op deze manier kunnen we gemakkelijk surfen op het Internet.

Een webpagina is een document dat meestal als extensie htm of html heeft. De homepage heeft meestal als bestandsnaam index.htm. De webpagina met info over de historiek van onze school noemt historiek.htm, de webpagina met info over de studiereizen noemt reis.htm.

Als we het URL www.sfimelle.be intikken in de adresbalk van de browser Internet Explorer komen we automatisch terecht op de homepage van onze school nl. www.sfimelle.be/index.htm. Als we in het linker frame op de link Historiek klikken, komen we automatisch terecht in de pagina Historiek. Het URL van deze webpagina is www.sfimelle.be/historiek.htm

(*) Opmerking

Bij de installatie van een besturingssysteem op uw pc wordt vanaf de versie Windows 98 het programma Internet Explorer standaard op de harde schijf van uw computer geïnstalleerd. Indien op uw PC nog geen Windows 98 staat, kunt u dikwijls de Internet Explorer halen van gratis CD-roms die bij bepaalde computertijdschriften (zoals vb. Netwerk) geleverd worden. U kunt ook aan een vriend of vriendin, die reeds thuis een Internet-aansluiting heeft, vragen om het programma Internet Explorer van het Internet te kopiëren op zijn of haar harde schijf. Het programma Internet Explorer is immers een programma dat we gratis van het Internet kunnen kopiëren of downloaden.

3. Wat hebben we nodig vooraleer we kunnen surfen op het WWW?

Om vlot te kunnen werken op het Internet hebben we het volgende nodig:

Een multimediacomputer: Een Pentium-computer met o.a. een kloksnelheid van minimum 120 MHZ, een RAM-geheugen van minimum 32 MB RAM (liefst 64 of 128 MB RAM) en een harde schijf van minimum 2 Gigabyte is voldoende om (vlot) te kunnen werken op het Internet.

Een modem: de huidige modems hebben een snelheid van 56 000 bits per seconde (bps) en voldoen aan de V90-norm. Er bestaan zowel interne modems (ingebouwd in de systeemkast van de pc) als externe modems (worden met een seriële of USB-kabel aangesloten op één van de poorten aan de achterzijde van de systeemkast van de pc).

Een telefoonlijn. In de meeste regio’s kan men nu ook via de televisiekabel surfen (Telenet-Pandora). Andere alternatieven zijn de ISDN-lijn en ADSL.

Een abonnement bij een Internetprovider of Internet-aanbieder. De Internetprovider is een bedrijf dat (meestal) tegen betaling ervoor zorgt dat we verbinding kunnen leggen met het Internet. Zonder Internetprovider kunnen dus we geen verbinding maken met het Internet. Er zijn talrijke Internetproviders in België zoals Planet Internet, Uunet, Pandora, World Online, Skynet, Ping, …

Telkens als we willen surfen op het Internet dienen we dus eerst via de telefoonlijn in te bellen op de computer van de provider die ons vervolgens al dan niet toegang zal geven tot het Internet.

Bij een volledig abonnement mogen we gebruik maken van de snelste Internetverbindingen van de provider. Voor een volledig abonnement betalen we ongeveer 2 000 à 3 000 BEF per jaar.

Steeds meer providers bieden ook gratis Internet-toegang zoals Planet Internet, Skynet, …In dit geval kunnen we dus via de provider gratis op het Internet. Bij een gratis abonnement kunnen we alleen gebruik maken van de tragere Internetverbindingen van de provider.

De verbinding tussen een PC met het Internet wordt hieronder schematisch voorgesteld.

4. Op welke computers worden de websites bewaard? (*)

Iedereen die een website heeft gemaakt op zijn of haar lokale pc zal deze website uiteindelijk moeten doorsturen naar een bepaalde computer op het Internet. Het is immers de bedoeling dat iedereen waar ook ter wereld deze website kan bekijken.

Als we een volledig abonnement nemen bij een Internet provider krijgen we meestal 10 Megabyte (10 MB) webruimte. Dit wil zeggen dat onze website maximum 10 MB groot mag zijn. Als de website volledig in orde is kunnen we via vb. een FTP-programma de website kopiëren van onze computer naar de computer van de provider. Onze website zal gekopieerd worden naar een map op de harde schijf van de computer van de provider.

De computer van de provider is 24 uur op 24 verbonden met het Internet zodat iedereen op gelijk welk ogenblik onze website kan raadplegen.

De computer van de provider (waar onze website wordt bewaard) die permanent verbonden is met het Internet noemen we een webserver.

Vele grote bedrijven zoals Coca Cola, Volvo, …hebben een eigen webserver. Dit wil zeggen dat deze bedrijven over een computer beschikken die 24 uur op 24 verbonden is met het Internet. In dit geval moeten deze bedrijven hun website niet meer kopiëren naar de computer van hun provider.

5. De begrippen IP-adres en DNS (*)

Elke computer dat verbonden is met het Internet moet beschikken over een uniek adres. Dit uniek adres noemt het IP-adres. IP staat hierbij voor Internet Protocol. Op het moment dat we verbinding krijgen met onze provider krijgen we van de provider een uniek IP-adres. Een IP-adres is een combinatie van 4 getallen. Elk getal ligt tussen 0 en 256. Een voorbeeld van een IP-adres is 194.12.236.97

Elke website bevindt zich op een bepaalde computer nl. een webserver. Elke webserver heeft een bepaald IP-adres. Laat ons veronderstellen dat de website van de VRT (www.vrt.be) zich bevindt op de webserver met IP-adres 215.85.49.137.

Door in de adresbalk i.p.v. www.vrt.be het ip-adres in te tikken nl. 215.85.49.137 zouden we ook de website van de VRT kunnen bezoeken.

Het zou voor de bezoekers van websites zeer vervelend zijn om telkens de IP-adressen van de websites in te tikken in de browser.

Er bestaan gelukkig speciale computers nl. DNS-servers op het Internet. Deze DNS-servers beschikken zowel over het URL als over het IP-adres van de meeste websites. Als wij vb. het URLwww.vrt.be intikken zal één van de DNS-servers op het Internet het URL www.vrt.be omzetten naar het juiste IP-adres nl. 215.85.49.137.

Onze provider beschikt ook meestal over één of meerdere DNS-servers.

Dankzij de DNS-servers hoeven we dus alleen het URL en niet het IP-adres van de website in te tikken.

6. Het TCP-IP-protocol – Transmission Control Protocol-Internet Protocol (*)

De communicatie tussen de computers op het Internet verloopt volgens bepaalde afspraken. Deze afspraken worden vastgelegd in één groot basisprotocol nl. het TCP-IP-protocol. TCP/IP staat voor Transmission Control Protocol-Internet Protocol.

Voor om het even welk Internetverkeer (surfen, WWW, e-mail, …) wordt altijd gebruik gemaakt van het TCP-IP-protocol. Het TCP-IP-protocol is het protocol op het hoogste niveau.

Voor elke internettoepassing wordt op een lager niveau een tweede protocol gebruikt. De belangrijkste protocollen zijn:

HTTP-protocol voor het surfen op het WWW. Elke toepassing maakt ook gebruik van een bepaalde communciatiepoort (vergelijkbaar met een bepaald telefoonnummer). Bij het http-protocol wordt meestal gebruik gemaakt van poort 80.

FTP-protocol wordt gebruikt bij het downloaden van software. Bij het FTP-protocol wordt meestal poort 21 gebruikt.

POP3- en SMTP-protocol voor het binnenhalen en verzenden van e-mailberichten. Voor het POP3- en SMTP-protocol worden poort 110 en 25 gebruikt.

Voor elke internettoepassing worden dus twee protocollen gebruikt. Bij vb. het surfen op WWW zijn het TCP/IP-protocol (hoogste niveau) en het http-protocol (laagste niveau) actief.

7. De commando’s TRACERT EN IPCONFIG (*)

Het Internet-netwerk is zo ontworpen dat altijd de meest betrouwbare en snelste weg gekozen wordt bij het versturen van datapakketten. Via het commando tracert kunnen we o.a. controleren welke weg op het Internet afgelegd wordt vooraleer we bij de uiteindelijke webserver van een bepaalde website terecht komen.

Voorbeeld

De website van onze school (www.sfimelle.be) bevindt zich op een webserver in Gent nl. op de webserver van SMIC (KHO Sint-Lieven). We willen controleren welke weg op het Internet wordt afgelegd vooraleer de webserver, waarop onze website staat, bereikt wordt. We hebben deze zoekopdracht uitgevoerd op een computer in onze school (Melle).

Werkwijze

Ga naar Start - Programma’s – MS-Dos Prompt Klik na de DOS-prompt (C:\WINDOWS\Desktop>) het commando “tracert www.sfimelle.be” Het eerste IP-adres 195.95.30.209 is het IP-adres van onze computer op school. Dit IP-adres

krijgen we van de Internetprovider vanaf het moment dat we verbinding hebben met het Internet. Op het Internet wordt altijd de snelste en meest betrouwbare weg gekozen. Dit is evenwel niet

altijd de kortste weg. Vooraleer onze website op de Gentse webserver bereikt wordt, wordt er eerst verbinding gemaakt met een server van de provider Eunet in Antwerpen. Vervolgens wordt contact opgenomen met de server van de provider Eunet in Gent. Vanaf de server van provider Eunet in Gent kan ten slotte rechtstreeks verbinding gemaakt worden met de webserver waarop de website van onze school zich bevindt (SMIC Gent). Deze webserver heeft als IP-adres 195.207.143.172.

Via het commando Start – Uitvoeren – ipconfig kunnen we ook controleren welk IP-adres we van onze Internetprovider gekregen hebben vanaf het ogenblik dat we verbinding hebben met het Internet.

Hoofdstuk 2 : Surfen op WWW met Internet Explorer

De populairste browser is momenteel Internet Explorer 5.

Op het bureaublad bevindt zich het pictogram of het icoon van de Internet Explorer(= een blauwe e met cirkel). Klik of dubbelklik met de linker muisknop op dit icoon.Indien het pictogram van de Internet Explorer niet beschikbaar is op het bureaublad kunnen we de browser nog altijd opstarten via de Start-knop – Programma’s – Internet Explorer – Internet Explorer.

Als we de Internet Explorer openen, zien we de volgende belangrijke onderdelen:

- De witte adresbalk : (zie vorige figuur). Hier moeten we het URL (adres) van de website intikken (vb. http://www.sfimelle.be). Als we een Internetadres hebben ingetikt, moeten we altijd bevestigen door op de ENTER-toets te drukken.

- Via de knop Vorige uit de werkbalk (=grijze balk bovenaan) kunnen we terugkeren naar een webpagina die we tijdens de huidige sessie voordien reeds bezocht hebben.

- Veronderstel dat we tijdens de actuele sessie reeds 10 webpagina's bezocht hebben en dat we via de knop Vorige teruggekeerd zijn naar de derde webpagina. Via de knop Volgende kunnen we nu de vierde, vijfde, …,, tiende webpagina terug oproepen.

- Veronderstel dat we een foutief adres voor een bepaalde website hebben ingevoerd of dat we een adres van een website hebben ingetikt dat we eigenlijk niet willen bezoeken. Via de knop Stoppen in de werkbalk kunnen we de huidige zoekopdracht van de browser (naar deze website) onmiddellijk stopzetten.

- Vooral ‘s namiddags en ‘s avonds is het enorm druk op het WWW. Het zal dikwijls gebeuren dat we een adres van een bepaalde website hebben ingevoerd, bevestigd hebben met de ENTER-toets en na … een drietal minuten de browser nog altijd de juiste website niet heeft gevonden. Via de knop Vernieuwen zal de browser proberen de website opnieuw op te zoeken en binnen te halen. De browser zal nu trachten via een andere route op het WWW de website binnen te halen. Via de knop Vernieuwen kunnen we dus bepaalde websites sneller binnenkrijgen.

- Via de knop Start in de werkbalk keren we altijd terug naar de startpagina in onze browser. Deze startpagina kunnen we zelf instellen. Bij ons is de startpagina de webpagina van onze school (www.sfimelle.be). Deze startpagina krijgen we ook telkens als we onze browser Internet Explorer openen.

- Via de knop Favorieten in de werkbalk kunnen we onze favoriete websites in een aparte map Favorieten stoppen.

Voorbeeld

We willen de website van de VRT toevoegen aan onze map Favorieten.

Werkwijze

Surf naar de website van de VRT : www.vrt.be We bewegen met de muiswijzer in de adresbalk boven het icoontje (= tekening met een

wit blad een een blauwe "e") juist voor het adres www.vrt.beWe drukken de linker muisknop in, we houden de linker muisknop ingedrukt en we verslepen onze muiswijzer naar de knop Favorieten in de werkbalk. We laten onze muiswijzer los ter hoogte van de knop Favorieten.

Als we vervolgens klikken op de knop Favorieten in de werkbalk krijgen we in de linker helft van ons scherm een overzicht van onze favoriete websites. De website van de VRT is opgenomen in de lijst van favoriete websites (zie VRT Algemeen).

Als we later willen surfen naar de website van de VRT, hoeven we in de adresbalk niet meer het volledig adres of URL in te tikken. Het volstaat om te klikken met de linker muisknop op de knop Favorieten in de werkbalk en vervolgens met de linker muisknop in de map Favorieten te klikken op de link van de VRT (VRT Algemeen)

- Via de knop Geschiedenis in de werkbalk krijgen we een overzicht van alle webpagina’s die we vandaag, vorige week, twee en drie weken geleden hebben bezocht. Door te klikken op een willekeurige webpagina in deze lijst kunnen we terug naar deze webpagina surfen.

- Via de knop Afdrukken in de werkbalk kunnen we een interessante webpagina afdrukken.

Voorbeeld

Surf naar de website van onze school (www.sfimelle.be) Kies in het menu Bestand voor Afdrukken Onderaan het venster bij “Frames afdrukken” krijgen we de keuze tussen

o Zoals op het schermo Alleen het gekozen frameo Alle frames apart

Als we de volledige webpagina zoals voorgesteld op het scherm willen afdrukken, kiezen we voor “zoals op het scherm”.

Opmerking

Om een webpagina mooi te kunnen voorstellen op een scherm wordt een webpagina dikwijls ingedeeld in kaders of frames. Elke webpagina van onze school bestaat uit vier frames nl.

Een bovenframe : Welkom op de website van SFI Melle Een linker frame : paarse balk met de verschillende knoppen (Start, Historiek, Info, …) Een rechter frame: rechter balk met o.a. knop “Creëer gratis e-mailadres” Het middelste of hoofdframe: de eigenlijke webpagina met tekst, foto’s, figuren, …

Hoofdstuk 3 : Zoeken naar informatie op WWW

Op het WWW bevinden zich miljoenen webpagina's met informatie. Het is dan ook een vrij moeilijke opdracht om in deze enorme databank juist die informatie te zoeken die we wensen.

Gelukkig hebben verschillende bedrijven voor ons op het Internet een aantal gratis zoekmachines ontworpen.

De zoekmachines kunnen we in twee grote groepen indelen namelijk de webdirectories of webcatalogi en de zoekrobots.

We zullen de webcatalogi Yahoo! en Webbel en de zoekrobots AltaVista, Google, Hotbot en Ilse bespreken. We zullen het ten slotte ook beknopt over meta-zoekmachineshebben. Een voorbeeld van een goede meta-zoekmachine is Metacrawler.

1. WEBDIRECTORIES OF WEBCATALOGI

1.1. De internationale webdirectory of webcatalogus Yahoo!

1.1.1. Hoe gaat een webdirectory te werk?

Bij Yahoo! werken een honderdtal mensen. Deze bedienden doen eigenlijk niets anders dan websites in de juiste rubrieken of categorieën te stoppen (vergelijk het met een bibliotheek met boeken en tijdschriften).

Als we willen gebruik maken van het zoekinstrument Yahoo! moeten we naar de volgende website surfen : http://www.yahoo.com

Op de startpagina van Yahoo bevinden zich ongeveer 14 hoofdrubrieken zoals Arts & Humanities, Business&Economy, Computers&Internet, News&Media, Recreation and Sports, …

Elk bedrijf, elke school, elke persoon die een website gemaakt heeft op het Internet kan deze website aanmelden bij het personeel van Yahoo!

Het personeel van Yahoo! zal vervolgens elke geregistreerde website in de juiste rubriek trachten te stoppen.

Het plaatsen van de websites in de juiste rubriek vergt enorm veel tijd. Daarom zitten er in de webcatalogus van Yahoo! veel minder webpagina's dan in de database van de zoekrobot AltaVista. (zie later)

1.1.2. Zoeken naar informatie via de webcatalogus Yahoo!

Als we via Yahoo! informatie willen opzoeken over een bepaald onderwerp, moeten we eerst op de startpagina van Yahoo! de juiste hoofdrubriek selecteren. Als we voor een bepaalde hoofdrubriek hebben gekozen, zullen we in een volgend scherm van Yahoo! een overzicht van alle subrubrieken van deze hoofdrubriek krijgen.We zullen vervolgens een subrubriek moeten aanklikken. We zullen terug een overzicht krijgen van alle sub-subrubrieken van deze subrubriek.

Zo gaan we verder tot we een overzicht krijgen van een aantal websites van een bepaalde rubriek.

Als we een interessante website tegenkomen, kunnen we terug op de titel van de website klikken (= een blauwe, onderlijnde hyperlink).

Vervolgens krijgen we de volledige inhoud van de geselecteerde website.

Voorbeeld

We willen zo veel mogelijk informatie over de mannelijke en vrouwelijke toptennissers opzoeken.

In de startpagina van Yahoo! zullen we moeten kiezen voor de hoofdrubriek Recreation & Sports. Als we op deze hoofdrubriek klikken, krijgen we een overzicht van de verschillende sub-rubrieken.

We moeten hier kiezen voor de subrubriek Sports

Vervolgens moeten we kiezen voor de sub-subrubriek Tennis.

Binnen de sub-subrubriek Tennis moeten we kiezen voor Players.

We krijgen ten slotte een overzicht van de beste tennisspelers.

Na de naam van elke tennisspeler staat tussen haakjes hoeveel websites er over deze tennisspeler op het WWW bestaan.

Klik op de hyperlink van uw favoriete tennisspeler en bekijk de website over deze tennisspeler.

Belangrijke opmerking

We kunnen in Yahoo! ook zoeken op trefwoorden binnen de geselecteerde categorie of rubriek. Tik de zoekterm in, kies voor "Just this category" en klik vervolgens op de Search-knop.

In plaats van te klikken op de sub-rubriek Tennis zouden we in de zoekbalk de zoekterm tennis kunnen intikken en vervolgens kunnen kiezen voor “Just this category”.

Toepassingen

Tracht de volgende informatie op te zoeken door de juiste rubrieken te selecteren. Indien we de juiste rubriek niet vinden kunnen we ook altijd zoeken via een zoekterm binnen een bepaalde categorie (just this category) of in de volledige catalogus van Yahoo! (= all of Yahoo!).

1. We willen via het WWW zo veel mogelijk informatie over allerlei vogels opzoeken.

Werkwijze

- De rubriek Science- De subrubriek Animals, Insects and Pets- De sub-sub-subrubriek Birds- We krijgen vervolgens onderaan een overzicht van allerlei websites i.v.m. vogels. Klik

vb. op de hyperlink Australian Birdman

2. We willen via het WWW zo veel mogelijk informatie over de Renaissance opzoeken.

Werkwijze- Rubriek Social Science- Subrubiek History- Sub-subrubriek by Time period- Sub-sub-subrubriek Renaissance- Kies onderaan het scherm een willekeurige website i.v.m. Renaissance.

1.2. De Belgische webdirectory of webcatalogus Webbel

URL: www.webbel.be

De internationale webcatalogus Yahoo is een Engelstalige website. Dit wil zeggen dat de namen van alle rubrieken, zoektermen, websites, … in het Engels opgesteld zijn. Zeker bij het zoeken naar de juiste (Engelstalige) rubrieken kan dit problemen geven, … zeker als we geen taalspecialisten zijn …

Gelukkig bestaan er ook Belgische webcatalogi zoals Webbel (www.webbel.be), Belcast (www.belcast.be), Ilse (www.ilse.be), Advalvas (www.advalvas.be), …. Aangezien deze Belgische webcatalogi meestal alleen maar Belgische websites bevatten zijn de Belgische webcatalogi veel kleiner dan de internationale webcatalogi zoals vb. Yahoo.

Toepassingen

1. We willen zo veel mogelijk informatie over de haven van Zeebrugge opzoeken.

Werkwijze

We zullen gebruik maken van de webcatalogus Webbel. De startpagina is terug in het Engels. In de linker balk kunnen we evenwel klikken op de hyperlink Nederlands.

Kies voor de rubriek Positieve Wetenschappen en Technologie Kies voor de subrubiek Aardrijkskunde Klik op de hyperlink Zeebrugge Harbour, the port Bruges Homepage

Opmerking

U vraagt zich misschien af hoe het komt dat er hier geen websites over de haven van Antwerpen, Gent, … worden vermeld. De verklaring hiervoor is eenvoudig : de ontwerpers van de website van de haven van Zeebrugge hebben hun website geregistreerd of aangemeld bij Webbel, terwijl de ontwerpers van de website van de haven van Antwerpen en Gent dit niet hebben gedaan.

Alleen de websites die zich hebben aangemeld bij de webcatalogi worden in de webcatalogi opgenomen. De andere websites worden in deze webcatalogi niet getoond.

2. We willen zo veel mogelijk informatie opzoeken over keizer Augustus.

Werkwijze

Kiezen voor de rubriek Kunst, cultuur en muziek. Kiezen voor de subrubriek Geschiedenis Kiezen voor de sub-subrubriek Algemeen Klikken op de eerste website Keizer Augustinus

2. ZOEKROBOTS OF ZOEKMACHINES

2.1. De zoekrobot AltaVista

Als we informatie over een concreet onderwerp (vb. informatie over de EURO, informatie over hotels in Londen, informatie over de nieuwste films die in België uit zijn, … ) op het WWW willen opzoeken, zullen we meestal niet beschikken over concrete URL’s (=adresssen van webpagina's).

Als we concrete informatie via een webdirectory zoals Yahoo willen opzoeken, zal het dikwijls moeilijk zijn om de juiste rubriek te selecteren.

In deze gevallen zullen we het best gebruik van zoekrobots zoals AltaVista, Google, Infoseek, Hotbot, Excite, Northern Light, … Wij zullen hier vooral de populaire zoekrobot AltaVista bespreken. Als we willen gebruik maken van de zoekrobot AltaVista, moeten we naar de volgende webpagina surfen : http://www.altavista.com

2.1.1 Hoe gaat zo'n zoekrobot te werk?

De zoekrobot AltaVista surft 24 uur op 24 op het World Wide Web. Alle websites die de zoekrobot AltaVista tegenkomt worden binnengehaald en bewaard op een enorm grote harde schijf van een computer van AltaVista. Alle (sleutel)woorden van de websites worden vervolgens bewaard in een reusachtige database.

In de database van AltaVista bevinden zich ongeveer 140 miljoen webpagina's.

We kunnen in het zoekvenster van AltaVista een zoekterm invoeren (vb. aardbeving). Als we vervolgens op de knop Search klikken, zal de zoekrobot alle webpagina’s opzoeken waarin het woord aardbeving voorkomt. Deze webpagina's zullen (meestal!) heel snel op het scherm verschijnen.

.

2.1.2. Voorbeeld

We willen via de zoekrobot AltaVista zoeken naar alle websites waarin het woordje "aardbeving" voorkomt.

We tikken als zoekterm aardbeving in. Als we een zoekterm invoeren, gebruiken we bij voorkeur kleine letters. Gebruik alleen hoofdletters als u heel zeker bent dat het woord (bijna) altijd met een hoofdletter geschreven wordt.

Als we een Nederlandstalige zoekterm invoeren moeten we rechts naast de blauwe Search-knop wel de juiste taal nl. Dutch selecteren. Als we kiezen voor "Dutch", zal AltaVista alleen in Nederlandstalige webpagina's zoeken.

Klik vervolgens op de knop Search. AltaVista zal ons alle webpagina’s tonen waarin het woord aardbeving voorkomt. De webpagina’s waarin het woord aardbeving het meest voorkomt staan helemaal bovenaan in de rangschikking.

AltaVista heeft in totaal …………. websites (matches of hits) gevonden waarin het woord aardbeving voorkomt (zie bovenaan scherm … pages found. Het woord aardbeving komt in totaal ……………… maal voor in alle websites (zie onderaan scherm onder “Result pages” word count aardbeving …………………..). Het woord aardbeving zal dikwijls meerdere malen op dezelfde webpagina voorkomen.

AltaVista toont de webpagina’s, waarin het woord aardbeving voorkomt, steeds per 10.

De websites waarin het woord aardbeving het meest voorkomt, staan helemaal bovenaan. Meestal vinden we de juiste informatie als we de eerste 10-30 websites bekijken.

Van elke website wordt de titel, het URL (= het adres van de webpagina) en een korte beschrijving (een drietal regels) weergegeven.

Als we een bepaalde website willen bekijken moeten we met de linker muisknop op de blauwe, onderlijnde titel (vb. Van aardbeving tot zonne-energie) klikken. Vervolgens krijgen we de inhoud van de volledige webpagina op het scherm.

Zoals reeds werd vermeld worden de gevonden webpagina’s altijd per 10 op het scherm geplaatst. Als we de eerste 10 websites bekeken hebben en we willen de volgende 10 webpagina’s bekijken, bewegen we met de rechter schuifbalk naar beneden tot we “Result Pages” zien staan. Als we op het cijfer 2 klikken, krijgen we de webpagina’s 10-20 te zien, als we op het cijfer 3 klikken, krijgen we de webpagina’s 20 tot en met 30 te zien, …

Bij de zoekresultaten vinden we bij verschillende webpagina’s de links”More pages from this site” en “Related pages”

Bij de zoekresultaten wordt altijd maar één webpagina uit een bepaaldewebsite getoond. Indien op een bepaalde webpagina interessante informatie staat, kunnen we via de link “More pages from this site” naar andere webpagina’s van dezelfde website surfen.

Via de hyperlink “Related pages” gaat AltaVista op zoek naar gelijkaardigewebpagina’s uit andere websites waarin dezelfde zoektermen voorkomen en die over dezelfde onderwerpen handelen.

Oefening

Zoek zo veel mogelijk informatie op WWW over de euro. Het mogen alleen Nederlandstalige webpagina's zijn.

2.1.3. Acht vuistregels

Door gebruik te maken van deze vuistregels zult u veel vlugger de gewenste informatie vinden. Uw zoekresultaten zullen merkbaar beter worden.

1. Tik meer dan één zoekterm in het zoekkader in . Veronderstel dat we op zoek zijn naar recepten voor chocolade cake en dat we in het zoekkader slechts één woord nl. recept intikken. De zoekrobot zal alle webpagina's tonen waarin het woord recept staat. De zoekrobot zal ons dus ook webpagina's tonen met recepten voor vis- en vleesgerechten, …

Als we in het zoekkader de zoektermen recept chocolade cake intikken zal de zoekrobot zoeken naar alle webpagina's waarin ofwel het woord recept ofwel het woord chocolade ofwel het woord cake in voorkomt. Hier zullen ook de webpagina's met de recepten van vis- en vleesgerechten getoond worden, maar de webpagina's waarin alle drie de zoektermen (recept, chocolade en cake) tegelijk in voorkomen, zullen bovenaan geplaatst worden bij de zoekresultaten. Op deze wijze zullen we vlugger de juiste informatie vinden.

2. Gebruik geen algemene, maar zeldzame, concrete woorden.

Als we bijvoorbeeld naar een kookboek voor microgolfovens zoeken mogen we geen algemene termen zoals boek invoeren. We moeten concrete termen (en liefst meer dan één woord) invoeren zoals kookboek microgolfoven.

Als we informatie willen over de nieuwste computers mogen we geen algemene term zoals computer invoeren. We moeten concrete termen invoeren zoals Pentium III, Pentium 4, …

3. Als onze zoekterm uit meerdere woorden bestaat en de woorden komen altijd in dezelfde volgorde voor, moeten we deze woorden tussen dubbele aanhalingstekens plaatsen.AltaVista beschouwt alle zoektermen die tussen de dubbele aanhalingstekens staan als één woord.

Voorbeelden

"to be or not to be""leonardo di caprio""biefstuk met frieten""new york""chocolade cake"“the Big Apple”

Als we als zoekterm "new york” invoeren en vervolgens op de Search-knop klikt, zal Alta Vista alleen de websites opzoeken waarin de woorden new york voorkomen en in de volgorde zoals we de woorden tussen de dubbele aanhalingstekens hebben ingetikt.

Als we als zoekterm new york zonder de dubbele aanhalingstekens invoeren, zal AltaVista zoeken naar alle websites waarin ofwel het woord “new” ofwel het woord “york” in voorkomt. AltaVista zal dus ook websites tonen waarin de vb. de zoektermen New Delhi, New Jersey, York computers, … voorkomen.

Leg nu zelf het verschil uit tussen de zoektermen "chocolade cake" en chocolade cake…………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………...

4. We mogen voor onze zoekterm alleen maar hoofdletters gebruiken als we zeker zijn dat onze zoekterm altijd (of bijna altijd) met hoofdletters wordt geschreven.

Voorbeelden- Axelle Red- Bill Gates- Paris

Het verschil tussen de zoekterm “gent” en “Gent”

Als we de zoekterm “gent” intikken zal de zoekrobot ons webpagina’s gevenmet alle mogelijke schrijfwijzen van het woord “gent” nl. gent, Gent, GENT, …

Als we de zoekterm “Gent” intikken zal de zoekrobot ons alleen de webpagina’s geven waarin dezelfde schrijfwijze van “Gent” voorkomt. Dus de webpagina’s waarin de woorden “gent”, “GENT”, … voorkomen, worden niet getoond!

Dus als u zo veel mogelijk informatie over de stad Gent wil is het best dat u als zoekterm “gent” in plaats van “Gent” intikt.

5. We mogen in AltaVista ook de accentekens zoals "´", "`", "^", "¨", … gebruiken.

6. We kunnen ook gebruik maken van wildcards (vb. *).De wildcard * vervangt één of meerdere willekeurige tekens.

Voorbeeld

Als we als zoekterm onderwij* invoert, zal AltaVista alle websites opzoeken waarin woorden voorkomen die beginnen met onderwij. AltaVista zal dus zowel websites geven waarin onderwijs, onderwijzen, onderwijsdepartement, onderwijsbeleid, … voorkomt.

7. Plaats, indien mogelijk, een plus- of minteken voor uw zoektermen.

Voorbeeld Naar welke websites zal AltaVista zoeken als we de volgende zoektermen invoeren?

Aalst carnaval : Alle webpagina's waarin ofwel het woord Aalst ofwel het woord carnaval voorkomt.

+Aalst carnaval : Alle webpagina's waarin zeker het woord Aalst voorkomt of het woord carnaval.

+Aalst +carnaval : Alleen webpagina's waarin zowel de zoektermen Aalst en carnaval tegelijkertijd voorkomen.

+Aalst -carnaval : Alle webpagina's waarin zeker het woord Aalst in voorkomt. Maar de webpagina's over Aalst waarin het woord carnaval voorkomt mogen niet getoond worden.

Opmerking

Vanaf het tweede plus- of minteken moet er voor het plus- of minteken altijd een spatie staan. Tussen het tweede, derde, … plus- of minteken en de zoekterm mag er geen spatie geplaatst worden. In ons voorbeeld moet er dus voor het tweede plus- of minteken (dus het plus- of minteken voor carnaval) een spatie geplaatst worden. Tussen het plus- of minteken en de zoekterm carnaval mag er geen spatie geplaatst worden.

8. De Search within these results-optie kan zeer handig zijn bij uw zoekopdrachten.

Voorbeeld 1

Zoek zo veel mogelijk informatie op over de behandeling van afvalwater in België.

Werkwijze

Tik in de zoekbalk de zoektermen +behandeling +water +België in.AltaVista vindt in totaal ………. websites waarin deze zoektermen voorkomen. We hebben in eerste fase bewust algemene zoektermen ingevoerd. Controleer de websites bij de zoekresultaten.

Indien de websites bij de eerste zoekopdracht (fase 1) te algemeen zijn, kunnen we in een tweede fase via de “Search within these results” –optie een selectiefilter op de zoekresultaten toepassen. Klik in het kader vóór “Search within these results”.

Wis in het zoekkader de drie zoektermen en tik als nieuwe, concretere zoekterm +afvalwater in.

AltaVista zal binnen de …….. websites uit fase 1 zoeken naar alle webpagina’s waarin het woord afvalwater voorkomt. In totaal vindt AltaVista in fase 2 …… websites.

Voorbeeld 2Zoek zo veel mogelijk hotels in Londen die gespecialiseerd zijn in incentive reizen.

Werkwijze

Tik in de zoekbalk de zoektermen +hotel +Londen in. AltaVista vindt in totaal ………. websites waarin deze zoektermen voorkomen.

Klik in het kader vóór “Search within these results”. Wis de vorige zoektermen en tik als nieuwe zoekterm +”incentive reizen” in.

AltaVista vindt in totaal ………… na het toepassen van de selectiefilter.

Opmerkingen

Overdrijf niet met het plaatsen van plus- of mintekens voor uw zoektermen. Anders beperkt u uw zoekopdracht te veel en zal u als zoekresultaat zeer weinig of geen websites ontvangen.

Als u in AltaVista bij de zoekresultaten op een interessante website klikt, kan het regelmatig gebeuren dat u een foutmelding krijgt en deze website bijgevolg niet bereikbaar is. In deze gevallen is ofwel het adres van de website gewijzigd ofwel heeft de ontwerper van de website de website verwijderd van het WWW. Het WWW is immers een medium waar alles enorm snel wijzigt.

U krijgt meer en meestal betere websites indien u Engelstalige i.p.v. Nederlandstalige zoektermen invoert.

2.1.4. Advanced Search of Uitgebreid Zoeken functie van AltaVista (*)

Via de knop “Search home” keren we terug naar de startpagina van AltaVista.

Door in het linker frame op de link “Advanced Search” te klikken, kunnen we gebruik maken van de uitgebreid zoeken-functie van AltaVista.

Zeer belangrijk is dat we bij de Advanced Search geen gebruik mogen maken van + en -tekens! Er wordt immers gebruik gemaakt van de Booleaanse operatoren AND, OR, AND NOT en NEAR.

Voorbeelden

jean-luc AND celie : websites waarin zowel jean-luc als celie voorkomenjean-luc OR celie: websites waarin jean-luc of celie voorkomtjean-luc AND NOT celie : websites waarin jean-luc en waarin celie niet voorkomtjonh NEAR kennedy : websites waarin de woorden john en kennedy in elkaars nabijheid staan. De afstand tussen deze twee termen mag maximum 10 woorden bedragen.

We kunnen de Booleaanse operatoren ook combineren en groeperen door haakjes te gebruiken.

Voorbeeld

Stel dat we op zoek zijn naar BMW- en Mercedes-auto’s maar geen tweedehands wagens en Ferrari’s.

De zoektermen met de Booleaanse operatoren voeren we in het bovenste kader “Boolean query” in.We zouden het volgende kunnen invoeren : (bmw AND mercedes) NEAR cars AND NOT (used OR Ferrari)

Door gebruik te maken van haakjes kunnen we zoektermen groeperen.

In het onderste kader “Sort by” kunnen we extra zoektermen invoeren. De websites worden gerangschikt op deze zoektermen : websites waarin deze woorden voorkomen, worden dan eerst getoond. In het kader “Sort by” zouden we in ons voorbeeld bmw mercedes kunnen invoeren.

Tip

Voer altijd één of meerdere termen in het vak “Sort by” want bij Advanced Search sorteert AltaVista niet zelf de lijst van de zoekresultaten.

Veronderstel dat we zo veel mogelijk informatie willen over de auteur John Smith. John Smith schreef vooral boeken i.v.m. computers. Aangezien Smith een veel voorkomende familienaam is zou de zoekterm “John Smith” ons vrij veel zoekresultaten geven. Door in het zoekkader “John Smith” en in het kader “Sort by” “computer book” in te voeren zullen de websites van de auteur van computerboeken John Smith helemaal bovenaan in de lijst van de zoekresultaten staan.

Via de advanced search kunnen we ook op datum zoeken en zo vb. alleen naar websites zoeken die de voorbije maand of het voorbije jaar gewijzigd werden.

Door de optie “One result per website” wordt er slechts één webpagina van een bepaalde website in de zoekresultaten opgenomen.

2.1.5. De Power Search-functie van AltaVista (*)

Keer terug naar de startpagina van AltaVista via de link “Search home”. Klik in het oker zoekkader op de link “More Search options”. We komen terecht in het Power Search-venster van AltaVista.

Voorbeeld

Veronderstel dat we op zoek zijn naar recepten van Gueuze Lambic. We zouden via de Power Search- functie de volgende keuzes kunnen maken:

In het zoekkader: recept “Gueuze Lamic Bij de optie “The Search should include” kiezen we best voor All of the words.

Any of the words: AltaVista zoekt naar alle webpagina’s waarin ofwel de zoekterm recept of de zoekterm “Gueuze Lambic” voorkomt

All of the words: AltaVista zoekt naar alle webpagina’s waarin beide zoektermen tegelijkertijd voorkomen.

Exact phrase: AltaVista zoekt naar alle webpagina’s waarin de zoektermen altijd samen en in dezelfde volgorde voorkomen.

Boolean query: Kies voor deze optie indien de zoektermen met de Booleaanse operatoren AND, OR, AND NOT en NEAR worden verbonden.

Bij de optie “Search for words only in these web page elements” kiezen we best voor “Alle elements”

Bij de optie Language kiezen we best voor Dutch

We kunnen ook webpagina’s selecteren op regio en datum.

2.1.6. Zoeken naar informatie op WWW met AltaVista – Toepassingen

1. Zoek zo veel mogelijk toeristische informatie op over San Francisco.+toeris* +”San Francisco”

2. Zoek zo veel mogelijk recepten voor chocolade cake. De chocolade cake mag geen noten bevatten.+recept +”chocolade cake” –noten

3. Zoek zo veel mogelijk informatie over opleidings- of trainingsprogramma's voor werklozen.+opleid* +werklo* train*

4. Veronderstel dat we in de kerstvakantie voor 3 dagen naar Parijs gaan. We hebben via vrienden vernomen dat we een speciaal ticket voor het openbaar vervoer nl. "Paris Visite" kunnen kopen. Zoek op hoeveel zo'n ticket voor jongeren voor drie dagen kost.+Parijs +”Paris Visite” +ticket ”openbaar vervoer”

5. U bent voor een spreekbeurt op zoek naar een illustratie waarop een kat en een hond staat. Zoek zo veel mogelijk illustraties op.+tekening illustratie +kat +hond

6. U wil uw vrienden op een feestje imponeren met een glas zelfgebrouwen Gueze Lambic. Zoek het recept van dit bier op. +recept +”Gueuze Lambic”

7. Zoek de tekst van het songfestivalliedje "Waterloo" van de popgroep Abba op.+tekst +lied +Waterloo +Abba

2.2. De zoekrobot Ilse

URL : www.ilse.be

Ilse is een goede Belgische zoekrobot. Aangezien de zoekrobot Ilse alleen naar Nederlandstalige websites zoekt zal deze zoekrobot veel minder websites bevatten dan vb. de internationale zoekrobot AltaVista. De meeste zoektips van AltaVista kunnen we ook bij de zoekrobot Ilse toepassen.

Voorbeeld

We willen zo veel mogelijk informatie verzamelen over het huwelijk van prins Filip en prinses Mathilde.

Werkwijze

In het onderste witte zoekkader kunt u vb. de zoektermen “prins Filip en prinses Mathilde” huwelijk intikken.

Als we in de

bovenste balk Methode op het zwarte pijltje klikt krijgen we de volgende mogelijkheden:

Alle woorden (AND): we willen alleen webpagina’ s waarin zowel de termen “Filip en Mathilde” en huwelijk tegelijkertijd in voorkomen. Via deze keuze zullen we meestal de beste zoekresultaten krijgen.

Meeste woorden (OR) : alle webpagina’s waarin ofwel de termen “Filip en Mathilde” of huwelijk voorkomen, zullen getoond worden. Dit wil zeggen dat er ook webpagina’s over huwelijken van andere personen zullen getoond worden.

De optie Boolean wordt gekozen als de zoektermen met de Booleaanse operatoren AND, OR, AND NOT en NEAR verbonden worden.

Als u bij “Zoek in “ op het gele knopje WWW klikt zal de zoekrobot Ilse alle Belgische webpagina’s opzoeken waarin deze zoektermen voorkomen.

Toepassing

Hoe noemt onze Vlaamse minister van onderwijs?

Werkwijze

Onderste kader (zoektermen):“minister van onderwijs” VlaanderenBovenste kader (methode): Alle woorden (AND)

2.3. De zoekrobot Google (*)

2.3.1. Google – Beperkt zoekpatroon

URL : www.google.com

Volgens onderzoeken uitgevoerd in september 2000 is Google de populairste zoekrobot. Ook de Advanced Search-functie is zeer goed.

Google rangschikt de resultaten van de verschillende websites op een andere manier dan AltaVista.Bij AltaVista stonden de websites waarin de zoekterm het meest voorkwam bovenaan. Google zoekt ook naar websites waarin de zoektermen voorkomen. De gevonden websites waarnaar het meest hyperlinks vanuit andere websites worden gelegd worden door Google als degelijk beschouwd en helemaal bovenaan in de lijst van de zoekresultaten geplaatst. Dit is één van de belangrijkste redenen waarom Google momenteel de meest gebruikte zoekrobot is.

Bij Google kunnen we ook gebruik maken van de Search within-optie, van de +- en –tekens, “”-tekens, Booleaanse operatoren, …

Voorbeeld

Zoek zo veel mogelijk websites over Pentium III-processoren of CPU’s met een snelheid van 1100 MHZ.

Werkwijze

Tik in het zoekkader de zoektermen +”Pentium III” +cpu Klik op de knop “Google Search” Google vindt in totaal …….. webpagina’s Klik onderaan op de webpagina op de link “Search within results” Tik in het volgende zoekkader een nieuwe zoekterm vb. +“1100 MHZ”. Google zal vervolgens een

selectiefilter toepassen op de 187 000 reeds gevonden webpagina’s. Google zal alleen de webpagina’s selecteren waarin de zoekterm “1100 MHZ” voorkomt.

In de tweede fase vindt Google 380 webpagina’s

2.3.2. Google – Advanced Search-functie

Voorbeeld

Zoek webpagina’s waarop foto’s van de Yeti staan. Deze foto’s werden getrokken door Eric Shipton in 1951.

Werkwijze

Aangezien Google standaard altijd naar webpagina’s zoekt waarin alle zoektermen voorkomen, is het hier niet nodig om +-tekens voor de zoektermen in te voeren.

Tik in het kader “Find results” bij de optie “All of the words” vb. de zoektermen Yeti photo 1951 en bij de optie “with the exact phrase Eric Shipton. Aangezien we hier kiezen voor de optie “Exact phrase” moeten we Eric Shipton in principe niet tussen dubbele aanhalingstekens te plaatsen.

Klik ten slotte op de knop Google Search

2.4. De zoekrobot Hotbot (*)

URL : www.hotbot.com

Bij Hotbot kunnen we net zoals bij AltaVista en Google kiezen tussen het beperkt en het uitgebreid zoekpatroon. We maken terug gebruik van de Advanced Search-functie (in het linker kader klikken op de link Advanced Search).

Voorbeeld

Westminster Palace in Londen is 286 m. lang en bevat meer dan 3 km gangen. In het noorden bevindt zich de beroemde Clock Tower met de 14 ton zware klok Big Ben. Hoe komt de Big Ben aan zijn naam? We willen geen webpagina’s over mini Europa (mini Europe) in Brussel

We zouden in het Advanced zoekformulier van Hotbot de volgende keuzes kunnen invoeren :

Bij de optie “Look for” best kiezen voor “All of the words”

Bij de optie Word Filter kunnen we vb. de volgende keuzes invoeren:

The pages must contain the phrase Big Ben

The pages must contain the phrase Westminster Abbey

The pages must contain the phrase Clock Tower

The pages must not contain the phrase mini Europe

Bij Word Filter hebben we twee keuzelijsten. Bij de eerste keuzelijst moeten we kiezen tussen must/should/must not. Must betekent dat de zoektermen in de webpagina’s moeten voorkomen. Bij “should” mogen de zoektermen in de webpagina’s voorkomen, maar het is niet verplicht. Bij “must not” mogen de zoektermen in de webpagina’s niet voorkomen.

Bij de tweede keuzelijst moeten we kiezen tussen Exact phrase/Word/Person. We zullen kiezen voor “exact phrase” als de zoekterm uit twee of meer woorden bestaat die altijd samen en in dezelfde volgorde voorkomen. Bij de optie “word” wordt elke zoekterm apart opgezocht. Als we webpagina’s van bepaalde personen willen opzoeken kiezen we voor “Person”.

Via de hyperlink more terms kunnen we meer beperkingen opleggen.

Bij Region kunnen we eventueel kiezen voor Europe.

Een handige optie is “Word stemming”. Via Word stemming kan Hotbot zoeken naar allerlei variaties van uw zoekterm (vb. swim, swimming, …).

Als we bij de optie “Page Depth” alleen kiezen voor “Top page” wordt van elke website alleen de homepage getoond.

Opgelet!

We mogen niet te veel zoektermen invoeren (vooral als we telkens gekozen hebben voor must). Anders zullen we onze zoekopdracht te veel beperken en zullen we te weinig websites krijgen.

In ons voorbeeld krijgen we als zoekresultaat slechts 2 websites. Eén van deze websites is zelfs niet meer bereikbaar.

Als we bij Region Europe vervangen door anywhere krijgen we vier goede websites.

2.5. Meta-zoekmachines

Een meta-zoekmachine is een programma (zoekmachine) dat de zoekopdracht door verschillende zoekmachines tegelijk laat uitvoeren. Aangezien de meta-zoekmachine tegelijkertijd meerdere zoekmachines aanspreekt, is de kans dat er websites over een bepaald onderwerp gevonden wordt groter.

De zoekmogelijkheden bij een metazoekmachine zijn evenwel beperkter omdat de meta-zoekmachine moet rekening houden met de verschillen in syntaxis tussen de diverse zoekmachines.

Voorbeeld van verschillen in syntaxis tussen verschillende zoekrobots

De zoektermen “Aalst –carnaval” zullen in AltaVista alle websites over Aalst geven, maar er zal bij de zoekresultaten geen enkele webpagina getoond worden waarin de zoekterm Aalst voorkomt.

De zoekrobot Infoseek interpreteert de zoektermen “Aalst –carnaval” anders. Infoseek zal ook webpagina’s tonen waarin de zoekterm carnaval voorkomt. De webpagina’s met de zoekterm carnaval zullen wel helemaal onderaan in de lijst van zoekresultaten geplaatst worden.

Voor zeer specifieke zoekopdrachten is het dan ook aangewezen om beroep te doen op een individuele zoekrobot (zoals AltaVista, Infoseek, Hotbot, Northern Light, …).

Bekende meta-zoekmachines zijn :

Metacrawler (www.metacrawler.com)

Dogpile (www.dogpile.com)

SavvySearch (www.savvysearch.com)

Metasearch (www.metasearch.com)

Voorbeeld

Zoek via de meta-zoekmachine Metacrawler een webpagina met een wereldkaart waarop alle tijdzones van de wereld zijn aangebracht.

We hebben terug het meest mogelijkheden als we gebruik maken van de Power Search-functie van Metacrawler (zie link “Power Search” bovenaan webpagina).

Als zoektermen kunnen we vb. world timezones intikken. We kiezen voor de optie All (= alleen webpagina’s waarin beide termen voorkomen).

Selecteer via welke zoekrobots je wil zoeken.

Kies de results per page: het aantal zoekresultaten per scherm

Kies de results per source: hoeveel webpagina’s moet elke zoekrobot tonen.

Per webpagina wordt tussen haakjes vermeld welke zoekrobot deze webpagina heeft gevonden.

2.6. Gespecialiseerde zoekmachines

Op www.beaucoup.com krijgen we een volledig overzicht van alle algemene en gespecialiseerde zoekrobots en webdirectories.

Vooral het overzicht van de gespecialiseerde webdirectories en zoekrobots m.b.t. één of een beperkt aantal onderwerpen is heel interessant.

Als we bij Reference kiezen voor Literature krijgen we een overzicht van alleen webdirectories i.v.m. literatuur.

De meeste zoekrobots zullen om de 2 à 3 weken de websites (die in hun database zitten) opnieuw bezoeken en controleren op eventuele aanpassingen. Dit is de reden waarom de zoekrobots niet zo geschikt zijn voor het opzoeken van actuele informatie. Hiervoor doen we beter beroep op de websites van de nieuwsdiensten zoals :

www.cnn.com www.nytimes.com www.newspage.com www.vrt.be www.gva.be www.standaard.be www.reuters.com

www.dejanews.com of www.deja.com is een gespecialiseerde zoekrobot voor de nieuws- of discussieberichten op het Usenet.

2.7. Wanneer kiezen voor een zoekrobot - een webdirectory?

Als we via de webdirectory Yahoo! of Webbel informatie willen opzoeken over een bepaald concreet onderwerp, is het soms moeilijk om de juiste rubriek te kiezen.

Als we bijvoorbeeld informatie willen opzoeken over een kogelvrije vest, over de atoombom, over kattenvoeding, … zal het moeilijk zijn voor ons om de juiste categorie te selecteren.

Hieruit kunnen we de volgende belangrijke conclusies trekken :

Als we informatie willen opzoeken over een zeer concreet onderwerp zoals bijvoorbeeld de geboortedatum van Bill Clinton of een foto van de Londense Big Ben, …, maken we het best gebruik van zoekrobots zoals AltaVista of Ilse. We zullen in het zoekkader van deze zoekrobot vervolgens één of meerdere zoektermen invoeren.

Als we algemene, globale informatie willen opzoeken over een ruim onderwerp (vb. informatie over printers, informatie over auto's, informatie over kranten, informatie over geneesmiddelen, …), dat we gemakkelijk kunnen toewijzen aan een bepaalde categorie, maken we best gebruik van webdirectories zoals Yahoo! of Webbel.

Hoofdstuk 4 : E-mailberichten verzenden en ontvangen

1. Welke weg legt een e-mailbericht af?

Veronderstel dat wij om 8 uur ‘s morgens een e-mailbericht versturen naar een Amerikaanse student. Welke weg zal dit e-mailbericht afleggen vooraleer dit e-mailbericht bij deze Amerikaanse student terecht komt?

Nadat we ons e-mailbericht hebben opgesteld zullen we dit e-mailbericht willen versturen via het Internet.

Bij onze provider (vb. Planet Internet) hebben we een postbus gekregen. We hebben een postbus voor uitgaande berichten (Postvak Uit) en een postbus voor binnenkomende berichten (Postvak In). Deze postbus is eigenlijk een map op de harde schijf van de computer van onze provider.

We zullen ons e-mailbericht versturen naar onze provider nl. naar onze postbus voor uitgaande berichten. Het versturen van een e-mailbericht naar onze provider duurt over het algemeen ongeveer 10 seconden. Dit is eigenlijk de kost voor het versturen van het e-mailbericht nl. een zonaal telefoongesprek van 10 seconden. (1)

Nadat we onze verbinding met de provider hebben verbroken, zal de provider ervoor zorgen dat het e-mailbericht verstuurd wordt naar de Amerikaanse student.

Dit e-mailbericht zal niet rechtstreeks naar de Amerikaanse student verstuurd worden.Dit e-mailbericht zal verstuurd worden naar de provider van de Amerikaanse studentMeer bepaald naar de postbus voor binnenkomende berichten van de Amerikaanse student.

Aangezien we dit e-mailbericht om 8.00 uur ‘s morgens verstuurd hebben, zal de Amerikaanse student wellicht op hetzelfde moment (s'nachts) niet on line zijn (=geen verbinding hebben met het Internet).

De student kan de volgende morgen (Amerikaanse tijd) zijn e-mailbericht binnenhalen.Hiervoor moet hij (met zijn computer en modem) bellen naar zijn provider en zijn postbus voor binnenkomende berichten leeg maken. Het binnenhalen van een e-mailbericht duurt over het algemeen ook 5 à 10 seconden.

We kunnen dit schematisch als volgt voorstellen:

(1) We veronderstellen dat de verbinding met de provider via de gewone telefoonaansluiting verloopt. Naast de gewone telefoonaansluiting kan men ook kiezen voor een kabel-aansluiting (Telenet) of ADSL (Belgacom). Bij een kabelaansluiting en ADSL betaalt men een vast bedrag per maand nl. 1500 BEF (Telenet) en 1 700 BEF (ADSL). Het grote voordeel van de kabel en ADSL is dat men onbeperkt kan surfen en e-mailen zonder extra (telefoon)kosten te maken. Surfen via de kabel en ADSL verloopt ook veel sneller.

Wij Onze provider-

Postvak Uit

Amerikaanseprovider-

Postvak In

Amerikaansestudent

2. Structuur van een e-mailadres

Elke persoon die een abonnement bij een Internet provider neemt, krijgt automatisch een eigen e-mailadres. Elke Internet-gebruiker moet een uniek e-mailadres hebben.

Elk e-mailadres bestaat uit twee delen.

Voorbeelden

sfi.melle@smic.be (lees sfi DOT melle AT smic DOT be)sfi.melle@pandora.bejan.janssen@skynet.be

Links van het apenstaartje staat bijna altijd de naam van de eigenaar van het e-mailadres. Dit noemen we ook de loginnaam. Rechts van het apenstaartje staat meestal de naam van de provider. Dit is het domein van de mailserver van de provider. Op de mailserver van de provider worden de postbussen van de verschillende klanten beheerd. Elke klant heeft bij zijn of haar provider een Postvak In en Postvak Uit.

3. Het versturen en ontvangen van e-mailberichten via webmailers

3.1. Inleiding

Op het WWW bevinden zich een hele reeks bedrijven of instellingen die u een gratis e-mailadres aanbieden. Voorbeelden van webmailers zijn Hotmail, Mailandnews, Zap Zone Network (ZZN), …

Alle bezoekers van de website van onze school (www.sfimelle.be) kunnen via de hyperlink ZZN een gratis e-mailadres aanmaken. De bezoekers krijgen uiteindelijk het volgend e-mailadres :voornaam.familienaam@sfimelle.zzn.com.

Als we onze browser Internet Explorer openen en in de locatiebalk het volgende URL http://sfimelle.zzn.com intikken, komen we automatisch op de website van ZZN terecht. Op deze website kunnen we een gratis e-mailadres aanmaken.

3.2. Voor- en nadelen van webmailers

3.2.1. Voordelen van webmailers

Op onze school hebben we één internetabonnement (dus één internetaansluiting) bij onze provider Planet Internet.

Welke diensten levert de provider Planet Internet ons?

Met één internetabonnement krijgen we toegang tot het World Wide Web en kunnen we surfen op het WWW.

Daarnaast krijgen we van onze provider één e-mailadres (dus één postbus) voor onze school.Dit betekent dat alle postberichten voor de directie, voor alle leerkrachten, voor alle leerlingen in één postbus terecht komen. (1)

Dit is natuurlijk geen ideale situatie. Elk directielid, elke leraar, elke leerling zal het niet echt leuk vinden dat de andere personen gewoon de e-mailberichten die voor hem of haar bestemd zijn, kan lezen. We zouden in deze situatie dus geconfronteerd worden met een privacyprobleem.

Om dit probleem op te lossen kunnen we dus gebruik maken van een webmailer zoals ZZN. Op die manier kan elk directielid, elke leraar en elke leerling via het WWW een gratis e-mailadres aanmaken.Zoals reeds werd vermeld, zijn de e-mailadressen die we via webmailers creëren volledig gratis.

Het e-mailadres dat we van onze provider krijgen is daarentegen meestal niet gratis. We moeten immers een jaarlijks abonnement aan de provider betalen (gemiddeld ongeveer 3 000 à 5 000 BEF). De laatste maanden bieden evenwel verschillende providers gratis Internet- en e-mailaccounts aan. Deze Internet- en e-mailaccounts werken vrij goed, alleen een beetje trager (Freegates, Planet Internet, VT4,Yucom, …).

Een derde voordeel van webmail is dat we onze post waar we ook ter wereld zijn, altijd kunnen binnenhalen, lezen en verzenden. Het enige wat we hoeven te doen is in een bibliotheek, cybercafé, … surfen naar de website van de school (en klikken op de hyperlink ZZN) of onmiddelllijk het URL http://sfimelle.zzn.com intikken. Nadat we onze loginnaam en paswoord hebben ingevoerd kunnen we onze post binnenhalen en e-mailberichten verzenden.

De e-mailberichten van onze school bij de provider Planet Internet kunnen alleen binnengehaald en gelezen worden op de server in lokaal A 0.10. Op deze computer hebben we via een e-mail-programma (vb. Outlook, Eudora, …). alle e-mail- en telefooninstellingen moeten invoeren. Hierdoor kan de post alleen op deze computer binnengehaald en gelezen worden.

Dus als we onze postbus bij de provider willen leegmaken kunnen we dat alleen op onze pc thuis. Op deze pc werden immers alle e-mail- en telefooninstellingen van de provider ingevoerd. (2)

(1) We veronderstellen hier wel dat de directie, de leraren en leerlingen zelf geen individueel e-mailadres (postbus) hebben. Als ze dus hun e-mailberichten willen lezen moeten ze gebruik maken van die ene postbus.

(2) Via de website Twigger (www.twigger.be) kunnen we ook overal ter wereld onze postbus bij onze provider leeg maken en de e-mailberichten binnenhalen!

3.2.2. Nadelen van webmailers

Het aanmaken van een e-mailadres, het binnenhalen van de post en het verzenden van e-mailberichten is nogal omslachtig en tijdrovend.

Het binnenhalen en versturen van de e-mailberichten is duurder via een webmailer.Om e-mailberichten te versturen en te lezen moeten we de volledige tijd on-line blijven.Dit wil zeggen dat we tijdens de volledige e-mailsessie een internetverbinding moeten hebben. Hierdoor zullen de telefoonkosten hoog oplopen.

Als we e-mailberichten willen lezen of versturen via de postbus van onze provider Planet Internet zullen we maximum 1 minuut verbinding moeten hebben met het Internet.

We moeten in dit geval 1 maal contact op nemen of bellen naar onze provider. De provider zal gedurende een (halve) minuut alle binnenkomende postberichten versturen naar de computer van onze school en alle uitgaande e-mailberichten opslaan en nadien versturen naar de verschillende personen of instellingen.

Het opstellen van een e-mailbericht en het lezen van een e-mailbericht kan hier volledig off-line (zonder Internetverbinding) opgesteld worden.

Voor het ontvangen en verzenden van e-mailberichten via onze postbus bij de provider maken we meestal gebruik van het programma Outlook Express.

3.2.3. De reclameinkomsten van webmailers

De e-maildiensten die de webmailers aanbieden zijn gratis voor de gebruikers. Dit wil evenwel niet zeggen dat het bedrijf dat gratis e-maildiensten aanbiedt zoals ZZN, Microsoft, … verlies maakt.

Op de website van webmailers staan er veel advertenties van bedrijven. Met deze reclame-inkomsten kan ZZN, Microsoft, … meer dan behoorlijk de kosten van deze gratis e-maildiensten recupereren.

3.3. Verzenden en ontvangen van e-mailberichten via de webmailer ZZN

3.3.1. Creëren van een gratis e-mailadres

Surf naar de website van onze school (www.sfimelle.be) en klik in het rechter kader op de hyperlink “Creëer gratis e-mailadres”.

Als we op deze hyperlink klikken, surfen we vervolgens naar de website http://sfimelle.zzn.com. In het kader “Aanmelden bij SFI Melle post” vult we onze voornaam en familienaam in. Klik op de knop Aanmelden Bij Stap 1 kunnen we kiezen uit een hele reeks e-mailadressen. Selecteer het gewenste e-

mailadres. Indien we geen enkel e-mailadres goed vinden, kunnen we een zelf een nieuw e-mailadres invoeren bij de optie “Maak uw eigen”. Vergeet niet het volledige e-mailadres op te schrijven (vb. jan.janssen@sfimelle.zzn.com)!

Bij Stap 2 dienen we achtereenvolgens de volgende gegevens in te voeren:o Wachtwoord (twee maal) : minimum 4 karakters. Alleen cijfers, letters of

onderstrepingstekens zijn toegelaten.o Wachtwoord hint: Kies iets willekeurig. De wachtwoordhint kan later gebruikt worden

indien je wachtwoord vergeten bent. Dit moet altijd ingevuld worden.o Het is niet verplicht om een alternatief e-mailadres in te vullen

Kies in het volgende venster voor Accepteren.

In de pagina Aanmeldingsformulier dienen enkel gegevens ingevoerd te worden in de vakjes met een *.

Opgelet!

We moeten alleen de postcode invoeren in het kader “Alleen niet VS-inwoners”.Kruis niets aan bij hobby’s. Anders is de kans zeer groot dat er veel reclameberichten naar uw postbus worden verstuurd. Ook het vakje onderaan (Bonusmail) kruis je best niet aan.

Klik vervolgens op OK

Op de laatste pagina krijgen we alle gegevens nl. e-mailadres, gebruikersnaam en wachtwoord. Bewaar deze gegevens goed!

3.3.2. Het versturen van e-mailberichten

Als we een e-mailbericht willen versturen moeten we op de hyperlink Opstellen klikken. We komen vervolgens in een nieuw scherm terecht waarop we de volgende gegevens moeten invullen (zie figuur volgende pagina):

Aan : Hier moeten we het e-mailadres van de persoon, waarnaar we het e-mailbericht willen sturen, invullen (vb. jan.janssen@skynet.be).

Cc : Dit staat voor Carbon Copy. Indien we hetzelfde e-mailbericht naar een tweede persoon willen sturen, kunnen we hier het e-mailadres van deze tweede persoon invullen. Bij Carbon Copy ziet de tweede persoon wel naar welke andere persoon we het e-mailbericht hebben verstuurd.

Bcc : Dit staat voor Blind Carbon Copy. Het is ongeveer hetzelfde als Cc, met dit verschil dat de tweede persoon niet ziet welke andere persoon ook hetzelfde e-mailbericht heeft ontvangen.

Subject : Hier vullen we het onderwerp van het e-mailbericht in (is hetzelfde als Betreft van een gewone brief).

In het grote kader tikken we vervolgens de tekst van ons e-mailbericht in Klik vervolgens op de knop Toevoegen. Via de knop Toevoegen kunnen we een bestand (vb. een

Word-document, een figuur, grafiek, … ) dat zich bevindt op een diskette of op onze harde schijf hechten aan ons e-mailbericht. We spreken van een attachment of bijlage.

Voorbeeld

Op onze diskette staat het Word-document mail.doc. We willen een e-mailbericht naar iemand versturen waarbij het bestand mail.doc wordt vastgehecht aan het e-mailbericht.

Werkwijze

o Klik op de knop Toevoegen en klik vervolgens op de knop Bladeren. o Kies bij Zoeken in voor A –bij Bestandstype kiest u voor Alle bestanden. o Vervolgens selecteren we het bestand mail.doc en klikken we op de knop Openen.o Klik op de knop “Voeg bestand toe”o Selecteer in het onderste kader het bestand mail.doc en klik op OKo We keren terug naar het vorige scherm Opstellen

Zorg ervoor dat de optie “Voeg toe aan mijn Sent log” is aangevinkt. Als deze optie is aangevinkt wordt er een map aangemaakt waarin al onze verzonden e-mailberichten worden bewaard.

Als alle gegevens van het e-mailbericht zijn ingevoerd, klikken we ten slotte op de knop Verzenden. Ons e-mailbericht zal naar één of meerdere personen verstuurd worden.

Indien alles goed verlopen is zullen we een bericht van ZZN ontvangen dat onse-mailbericht is verzonden naar de betrokken personen.

Controle

Klik op de hyperlink Mappen. Kies vervolgens voor SentLog. We kunnen vaststellen dat we tot nu toe één e-mailbericht hebben verstuurd.

3.3.3. Het binnenhalen en lezen van e-mailberichten

We vertrekken van de situatie dat we niet aan het surfen zijn op de website van ZZN.

We surfen onmiddellijk naar de website van ZZN. (http://sfimelle.zzn.com). Vooraleer dat we onze e-mailberichten via ZZN kunnen binnenhalen, moeten we eerst onze loginnaam en ons paswoord invoeren. We bevestigen via de Enter-knop.

De e-mailberichten die naar ons worden verstuurd bevinden zich in de Inbox (Postvak In). We moeten bijgevolg in het linker kader klikken op de hyperlink Inbox.

In de In-Box kunnen we lezen hoeveel e-mailberichten er in totaal reeds naar ons werden verstuurd en hoeveel e-mailberichten we nog niet gelezen hebben.

Open en lees het e-mailbericht dat we ontvangen hebben. Klik met de linker muisknop op de hyperlink.

Aan een e-mailbericht kan ook een bestand gehecht worden. Ga in uw e-mailbericht op zoek naar dit attachment (zie duimspijker). Dit attachment of deze bijlage opent u door met de muiswijzer op het icoon van het bestand te staan en vervolgens op de rechter muisknop te klikken. U kiest ten slotte voor Openen. Er wordt u gevraagd of u het bestand wil Opslaan op schijf of wil Openen. Kies voor Opslaan op schijf.

3.3.4. Ontvangen e-mailberichten beantwoorden

Open het ontvangen e-mailbericht in de Inbox.

Via de knop Antwoorden kunnen we antwoorden op een ontvangen e-mailbericht.Er wordt een nieuw e-mailbericht opgesteld met als e-mailadres in het veld Aan het e-mailadres van de verzender van het vorige e-mailbericht. Het onderwerp van het e-mailbericht is hetzelfde voorafgegaan door Re (Respond).

Via de knop Origineel Bericht opnemen kunnen we de volledige tekst van het oorspronkelijk e-mailbericht opnemen in het nieuwe (antwoord) e-mailbericht.

Boven deze tekst tikken we ons antwoord op het ontvangen e-mailbericht.

Ten slotte klikken we terug op de knop Verzenden.

3.3.5. Lijst van contactpersonen samenstellen

Indien we veel e-mailberichten naar dezelfde persoon sturen is het best dat we deze persoon in de lijst van contactpersonen opnemen.

Werkwijze

Klik op de hyperlink Inbox Klik in het linker kader op de link Contacten Klik op de knop Toevoegen De gegevens waar een sterretje bij staat dienen zeker ingevuld worden Klik vervolgens op OK

Als we een volgend e-mailbericht naar deze contactpersoon sturen hoeven we niet meer het volledige e-mailadres op te nemen. Als we een nieuw e-mailbericht opstellen en vervolgens op de grijze knop Aan klikken krijgen we een lijst van alle contactpersonen. Selecteer de juiste contactpersoon en alle gegevens van de contactpersoon worden in het vak Aan ingevuld.3.4. Versturen en ontvangen van e-mailberichten met de webmailer Hotmail

3.4.1. Creëren van gratis e-mailadres bij Hotmail

Werkwijze

Surf naar de website van Hotmail : www.hotmail.com Klik bovenaan bij “New user?” op de link “Sign up now” Vul in het volgend scherm de volgende gegevens in:

o Voor- en familienaamo Country/Region: Belgiumo Opgelet! Bij State en ZIP code niets selecteren en invoeren (enkel voor inwoners uit de

Verenigde Staten)o Province: Oost-Vlaandereno Gender: juist geslacht selectereno Geboortedatum invoereno Bij Occupation Student selectereno Bij Account information vullen we bij Sign-in name onze gebruikers- of loginnaam in.

De gebruikersnaam is het gedeelte van het e-mailadres dat voor de @ staat). De gebruikersnaam mag alleen uit letters, cijfers of het underscore teken (het lage streepje) bestaan. Spaties en punten worden niet toegestaan. De gebruikersnaam bestaat meestal uit onze voornaam en familienaam. Zo zou de gebruikersnaam van Jan Janssen “janjanssen” , van Mieke De Wachter “mieke_dewachter” kunnen zijn.

o Vervolgens moeten we een willekeurig paswoord twee maal invoeren. Het paswoord moet uit minimum 8 cijfers en/of letters bestaan. Spaties worden niet toegestaan.

o Bij “Secret Question” vullen we in een willekeurige vraag voor de paswoordhint in. Zo zouden we vb. als paswoordhint “geboorteplaats” kunnen invoeren.

o Bij “Answer to secret question” vullen we het antwoord op de hintvraag in (vb. Gent). Als we ons paswoord kwijt zijn kunnen we de paswoordhint en het antwoord via Hotmail opvragen. Op deze manier bestaat er een kans dat we a.d.h.v. de hintvraag en het antwoord terug weten welk paswoord we moeten invoeren.TipSchrijf uw gebruikersnaam, paswoord, paswoordhint + antwoord en later uw e-mailadres minimum op één papiertje en bewaar dit papiertje goed!

o Bij Services zorg je dat de twee vakjes best leeg zijno Klik vervolgens op de grijze knop Sign up.o Op het volgend scherm wordt ons e-mailadres op het scherm voorgesteld. Schrijf het

volledige e-mailadres op papier (vb. janjanssen@hotmail.com).o Klik op de grijze knop Continue at Hotmail.o Op het volgend scherm slepen we de muis helemaal naar beneden en klikken we op “I

agree”o In het venster “Webcourier free subscriptions” klikken we best niets aan. Indien we toch

één of meerdere rubrieken aanklikken, zullen we elke dag verschillende reclamebrieven in onze postbus vinden.

o Klik onderaan het scherm op Continue.

o We komen voor de eerst maal terecht in onze Inbox (Postvak In) bij Hotmail.o Vanuit dit venster kunnen we e-mailberichten lezen, opstellen en verzenden, …

3.4.2. Verzenden van e-mailberichten via Hotmail

Werkwijze

Klik onderaan het scherm op de hyperlink Compose Vul één of meerdere e-mailadressen in bij To, Cc en Bcc (uitleg : zie 3.3.2.) Bij Subject vullen we het onderwerp van het e-mailbericht in Klik de optie “Save outgoing message” aan. Hierdoor wordt het verstuurde e-mailbericht

bewaard in de map “Sent items” (verzonden berichten). In het grote, witte kader vullen we de tekst van het e-mailbericht in. Als we aan het e-mailbericht een bestand willen bijvoegen klikken we bovenaan op de grijze knop

Attachments.o Bij Stap 1 selecteren we het bestand dat we aan het e-mailbericht willen hechten.

Klik op de knop Bladeren en selecteer het bestand op de diskette of harde schijf.o Bij Stap 2 klikken we op de knop Attach to messageo Bij Stap 3 klikken we op de knop Done.

We keren automatisch terug naar het vorig venster Compose.

Klik vervolgens op de knop Send We krijgen ten slotte een bericht dat Hotmail het e-mailbericht naar de betrokken personen heeft

verstuurd (“Sent Message Confirmation”)

3.4.3. Het binnenhalen en lezen van e-mailberichten

We vertrekken van de situatie dat we niet aan het surfen zijn op de website van Hotmail.

We surfen onmiddellijk naar de website van Hotmail (www.hotmail.com).

Vooraleer we onze e-mailberichten via Hotmail kunnen binnenhalen, moeten we eerst onze loginnaam en ons paswoord invoeren.

In het vakje Sign-In name vullen we onze gebruikersnaam in. De gebruikersnaam is het gedeelte van het e-mailadres dat voor @ staat.

In het vakje Pasword vullen we ons paswoord in.

We kunnen kiezen uit drie veiligheidsniveaus. De eerste optie zorgt voor de grootste veiligheid.

Klik vervolgens op de knop Sign in.

We komen automatisch terecht in onze Inbox (Postvak In). Open en lees het e-mailbericht dat we ontvangen hebben. Klik met de linker muisknop op de hyperlink (vb. op de link “Hotmail Staff”).

Aan een e-mailbericht kan ook een bestand gehecht worden. Open het e-mailbericht en klik op de link “View Attachment”. Hotmail controleert Hotmail het bestand op virussen met behulp van het anti-virusprogramma Mcafee. Klik op de knop “Download file” (zie figuur volgende pagina). We kunnen vervolgens kiezen tussen het bestand openen of opslaan op schijf.

3.4.3. Ontvangen e-mailberichten beantwoorden

Open het ontvangen e-mailbericht door te klikken op de hyperlink.

We komen terecht in het volgend scherm.

Door te klikken op de blauwe knop Reply kunnen we onmiddellijk antwoorden op een ontvangen e-mailbericht. Er wordt een nieuw e-mailbericht opgesteld met als e-mailadres in het veld “To” het e-mailadres van de verzender van het vorige e-mailbericht. Het onderwerp van het e-mailbericht is hetzelfde voorafgegaan door Re (Respond). De oorspronkelijke tekst wordt altijd opgenomen in het tekstkader. De tekst wordt voorafgegaan door het “>” teken.

Het antwoord op het oorspronkelijk bericht wordt meestal boven de oorspronkelijke tekst in het tekstkader geplaatst.

3.4.4. De contactpersonen bijhouden in een adresboek

Indien we veel e-mailberichten naar dezelfde persoon sturen is het best dat we deze persoon in de lijst van contactpersonen opnemen.

Werkwijze

Open uit de Inbox (Postvak In) een willekeurig e-mailbericht Klik in het veld To naast het e-mailadres van de verzender op de hyperlink “Save Adress”

(zie figuur vorige pagina) In het volgend scherm vullen we een “Quickname”, de voor- en familienaam van de

contactpersoon in. Voor de Quickname kiezen we best een korte naam. In de quickname mogen terug geen spaties ingevoerd worden. Als we later een e-mailbericht naar deze contactpersoon versturen, is het voldoende dat we de “Quickname” invullen. We hoeven dus niet meer het volledig e-mailadres voor deze contactpersoon in te vullen.

Indien alle gegevens ingevuld zijn, controleren we of het vakje “Add to Address Book” zeker is aangevinkt.

Ten slotte klikken we op OK.

Als we later een nieuw e-mailbericht naar deze contactpersoon sturen, kunnen we in het veld To op twee manieren het e-mailadres van deze contactpersoon selecteren. Ofwel tikken we de “Quickname” van de contactpersoon in (vb. Francisvh). Hotmail zal in dit geval automatisch het juiste e-mailadres selecteren. Ofwel klikken we op de hyperlink To en selecteren we in het volgende venster de juiste contactpersoon.

Hotmail zal vervolgens in het Compose venster in het veld To de juiste “Quickname” en e-mailadres plaatsen.

3.4.5. Het invoeren van selectiefilters in Hotmail

Als we op de hyperlink Folders klikken, krijgen we een overzicht van de verschillende mappen dat Hotmail voor ons bijhoudt. De twee belangrijkste mappen zijn de Inbox (Postvak In) en de map Sent Messages (Verzonden Postberichten).

Indien we dagelijks veel e-mailberichten krijgen, komen al deze e-mailberichten in de Inbox terecht. Als we onze postbus niet elke dag kunnen leegmaken, zal onze Inbox één grote puinhoop worden.

Het zou handig zijn, moesten we voor onze binnenkomende e-mailberichten verschillende mappen aanmaken. Afhankelijke van het onderwerp van het e-mailbericht wordt het e-mailbericht door Hotmail naar een bepaalde map verplaatst.

Voorbeeld

We willen onze binnenkomende e-mailberichten in drie mappen bewaren nl. School, Ontspanning en in de gewone Inbox.

We zullen in Hotmail een filter opstellen waarbij alle e-mailberichten waarin in het onderwerp (Subject) het woord school voorkomt automatisch door Hotmail in de map School worden geplaatst. Alle e-mailberichten waarbij in het onderwerp het woord ontspanning voorkomt, wordt door Hotmail automatisch in de map Ontspanning geplaatst. Alle overige e-mailberichten worden door Hotmail in de Inbox geplaatst. Ten slotte willen we dat alle e-mailberichten waarbij in het onderwerp het woord promotie voorkomt automatisch in de prullenbank (Trash Can) worden geplaatst.

Werkwijze

We zullen eerst de mappen School en Ontspanning creëren. Klik op de link Folders en klik vervolgens op de link Create new. Klik in het volgend venster bij “New Folder Name” Ontspanning in. Herhaal dezelfde werkwijze voor de map School.

We krijgen in het venster Folders het volgend resultaat.

De volgende stap is het invoeren van de selectiefilters voor de binnenkomende e-mailberichten. Klik hiervoor op de knop Options en klik in de tweede kolom “Mail handling” vervolgens op de link

Filters.

We komen in het volgend venster terecht. In dit venster worden de verschillende selectiefilters ingevoerd. Zorg ervoor dat bij de verschillende filters het vakje Enabled aangekruist wordt.

Klik onderaan het scherm op de knop “Apply Filters Now”. Alle filters worden bewaard en alle e-mailberichten die reeds in de Inbox zaten worden op basis van de selectiefilters naar de juiste mappen verplaatst. Alle e-mailberichten die vanaf nu binnenkomen zullen door Hotmail automatisch in de juiste map worden geplaatst.

Veronderstel dat iemand een e-mailbericht naar ons verstuurd heeft met als onderwerp “ontspanning – nieuw leuk computerspelletje”.

Als we onze Inbox openen zullen we dit e-mailbericht niet zien. Als we bovenaan rechts in het kader “Move to selected Folder” kiezen voor Ontspanning en vervolgens klikken op de knop Move to, zien we dit e-mailbericht wel.

4. Het ontvangen en versturen van e-mailberichten via Outlook Express

Als we de browser Internet Explorer op onze PC installeren wordt meestal automatisch het e-mailprogramma Outlook Express geïnstalleerd. We kunnen slechts gebruik maken van het mailprogramma Outlook Express als we beschikken over een eigen e-mailadres en postbus (voor uitgaande berichten) bij een provider. Wij zullen gebruiken maken van het e-mailadres en de postbus van onze school nl. (sfi.melle@pandora.be)

4.1. Het versturen van e-mailberichten

Werkwijze Dubbelklik op het bureaublad op het icoon van Outlook Express (wit/gele enveloppe met blauwe

pijl). Klik in de werkbalk op de knop Nieuw bericht. In het veld Van staat automatisch ons e-mailadres dat we van de provider gekregen hebben. In het veld Aan vullen we het e-mailadres in van de persoon naar wie we het e-mailbericht willen

versturen. Als we op de knop Aan klikken, kunnen we ook een tweede, derde, … persoon selecteren en eventueel invoeren bij Cc of Bcc.Via de knop Aan kunnen we ook een contactpersoon uit ons Adresboek selecteren.

Vul het onderwerp van het e-mailbericht in. In het witte tekstkader tikken we de tekst van ons e-mailbericht. Via de knop Bijlage (= paperclip) kunnen we een bestand toevoegen aan ons e-mailbericht. Via

Zoeken In selecteren we het juiste bestand op de A- of C-schijf. Klik vervolgens op de knop Bijlage. We keren terug naar het vorige scherm van Outlook Express. Bovenaan verschijnt het bijgevoegde document .

Klik vervolgens in de werkbalk op de knop Verzenden (knop links bovenaan in de werkbalk). Indien we geen verbinding hebben met het Internet, komt dit e-mailbericht terecht in de map

Postvak Uit. Indien we het e-mailbericht willen verzenden, klikken we in de werkbalk op de knop “Verzenden

en Ontvangen”. Er zal een verbinding gemaakt worden met onze postbus bij de provider. Vanaf het moment dat we verbinding hebben met de provider wordt het e-mailbericht verplaatst van ons Postvak Uit op onze computer naar ons Postvak Uit op de computer van de provider. Zodra het e-mailbericht verzonden is, kunnen we onze verbinding verbreken. Dit duurt meestal ongeveer 10 seconden. Controleer of het verstuurde e-mailbericht in de map Verzonden items zit.

4.2. Het ontvangen van e-mailberichten

Via de knop Verzenden en Ontvangen uit de werkbalk kunnen we onze postbus bij de provider leeg maken. De e-mailberichten worden verplaatst van ons Postvak In op de computer van de provider naar het Postvak In op onze computer. Het Postvak In op onze computer is een map op onze harde schijf.

Het venster Postvak In is verdeeld in twee helften. In de bovenste helft krijgen we een overzicht van alle binnengekomen e-mailberichten. In de onderste helft krijgen we de eerste regels van het e-mailbericht dat we in het bovenste kader geselecteerd hebben.

Een e-mailbericht openen we door op het bericht te dubbelklikken.

4.3. Beantwoorden van e-mail

Net zoals bij de webmailers kunnen we bij Outlook Express de ontvangen e-mailberichten beantwoorden via de knop Beantwoorden.

Werkwijze

Open het e-mailbericht We krijgen het volgend venster

Klik op de knop Beantwoorden.

Er wordt een nieuw e-mailbericht opgesteld met als e-mailadres in het veld “Aan” het e-mailadres van de verzender van het vorige e-mailbericht. Het onderwerp van het e-mailbericht is hetzelfde voorafgegaan door Re (Respond). De oorspronkelijke tekst wordt altijd opgenomen in het tekstkader. De tekst wordt voorafgegaan door het “>” teken.

Het antwoord op het oorspronkelijk bericht wordt meestal boven de oorspronkelijke tekst in het tekstkader geplaatst.

4.4. Doorsturen van e-mailberichten

Veronderstel dat we een interessant e-mailbericht ontvangen hebben. We willen dit e-mailbericht naar een vriend, collega, … doorsturen.

Werkwijze

Open het interessant e-mailbericht. Klik in de werkbalk op de knop Doorsturen (zie vorige figuur). Er wordt een nieuw e-mailbericht opgesteld. In het veld Aan voeren we het e-mailadres in van de persoon naar wie we het ontvangen e-

mailbericht willen sturen. Als onderwerp krijgen we het onderwerp van het oorspronkelijk e-mailbericht voorafgegaan door

“Fw” (= Forward). In het tekstvak wordt de oorspronkelijke tekst van het ontvangen e-mailbericht voorafgegaan door

“>”. Boven de oorspronkelijke tekst kunnen we wat extra commentaar invoeren bedoeld voor de persoon naar wie we dit bericht sturen.

Klik ten slotte op de knop Verzenden in de werkbalk.

4.5. Contactpersonen opnemen in het adresboek

Indien we veel e-mailberichten naar dezelfde persoon sturen is het best dat we deze persoon in de lijst van contactpersonen opnemen.

Werkwijze 1

Via de knop Adressen in de werkbalk kunnen we een nieuwe contactpersoon toevoegen. Klik vervolgens op de knop Nieuw - Contactpersoon Vul de gegevens van de contactpersoon in zoals e-mailadres, voor- en familienaam, … Klik ten slotte op OK

Werkwijze 2

Als we een e-mailbericht van een persoon ontvangen hebben, naar wie we zelf veel e-mailberichten versturen, kunnen we het e-mailadres van deze persoon ook op een andere manier toevoegen aan het adresboek.

Open het e-mailbericht In het veld “Van” klikken we met de rechter muisknop op de naam of het e-mailadres van de

verzender. Kies in het snelmenu voor Toevoegen aan Adresboek. Outlook Express voegt automatisch het e-mailadres + voor- en familienaam van de

contactpersoon toe. We kunnen in de verschillende tabbladen nog bijkomende gegevens invullen zoals telefoonnummer, adres, …

Bevestig met OK.

Als we een nieuw e-mailbericht opstellen kunnen we een willekeurige contactpersoon uit ons adresboek selecteren door op de knop Aan te klikken (de knop verschijnt pas als we klikken op “Aan”).

4.6. Selectiefilters opstellen voor ontvangen e-mailberichten

Indien we dagelijks veel e-mailberichten krijgen, komen al deze e-mailberichten in het Postvak In terecht. Als we onze postbus niet elke dag kunnen leegmaken, zal onze Inbox één grote puinhoop worden.

Het zou handig zijn, moesten we voor onze binnenkomende e-mailberichten verschillende mappen aanmaken. Afhankelijke van het onderwerp van het e-mailbericht wordt het e-mailbericht door Outlook Express naar een bepaalde map verzonden.

De filtermogelijkheden zijn bij Outlook Express veel uitgebreider dan bij Hotmail.

Voorbeeld

We willen onze binnenkomende e-mailberichten in drie mappen bewaren nl. School, Ontspanning en in het Postvak In.

We zullen in Outlook Express een filter opstellen waarbij alle e-mailberichten waarin in het tekstvak het woord school voorkomt automatisch door Outlook Express in de map School wordt geplaatst. Alle e-mailberichten waarbij in het tekstvak het woord ontspanning voorkomt, wordt door Outlook Express automatisch in de map Ontspanning geplaatst. Alle overige e-mailberichten worden door Outlook Express in het Postvak In geplaatst. Ten slotte willen we dat alle e-mailberichten waarbij in het onderwerp het woord promotie voorkomt automatisch in de prullenbank (Verwijderde items) wordt geplaatst.

Werkwijze

We creëren eerst de mappen Ontspanning en School. Hiervoor kiezen we in het menu Bestand voor Nieuw – Map.

Het volgend dialoogvenster verschijnt. In dit venster voeren we de naam van de map in (School) en selecteren we in welke map de map School dient bewaard te worden. In ons voorbeeld is de map School een submap van Postvak In. We kunnen dezelfde werkwijze toepassen voor de map Ontspanning.

Tip

We kunnen ervoor zorgen dat in Postvak In de mappen School en Ontspanning altijd getoond worden.

Werkwijze

o Klik met de linker muisknop op de knop Postvak In in de donkergrijze balk bovenaan.o Het volgende venster verschijnt op het scherm

o Klik in het linker venster op de punaise om het linker venster open te houden.o We stellen vervolgens de selectiefilters voor de binnenkomende e-mailberichten op.

Kies in het menu Extra voor Berichtregels – E-mail. We komen terecht in het volgend scherm:

o Selecteer in vak 1 “Als de berichttekst bepaalde woorden bevat”o Klik in vak 3 “Regelbeschrijving” op de hyperlink “bepaalde woorden”.o Het volgend dialoogvenster verschijnt. In de bovenste balk voeren we het woord

ontspanning in en we klikken op Toevoegen en OK.

o In vak 2 selecteren we “Verplaatsen naar een bepaalde map”.o Door de vorige keuze werd de inhoud in vak 3 uitgebreid.

Klik in vak 3 op de hyperlink “Een bepaalde map” en selecteer in het volgend dialoogvenster de map Ontspanning. Bevestig met OK.

o Voer in vak 4 een duidelijke naam voor de e-mailregel in (vb. e-mail ontspanning).Als alles correct ingevuld werd, verschijnt het volgend venster op het scherm.Bevestig in dit geval met OK. We kunnen dezelfde werkwijze toepassen voor de e-mailberichten waarbij in het tekstvak het woord school voorkomt.

o Om de e-mailberichten waarbij in het tekstvak reclame voorkomt automatisch in de prullenbak te plaatsen, passen we de volgende werkwijze toe:

Menu Extra – Berichtregels – E-mail - Nieuw In vak 1 selecteren we terug de optie “Als het tekstbericht bepaalde woorden

bevat” In vak 3 klikken we op de hyperlink “bepaalde woorden”. Voeg in het volgend dialoogvenster in de bovenste balk “reclame” in en klik op de

knop Toevoegen In vak 2 selecteren we vervolgens de optie “Verwijderen” In vak 4 voeren we een duidelijke naam in voor de e-mailregel (vb. junk mail).

Outlook Express zal vanaf nu op alle binnenkomende e-mailberichten de selectiefilters toepassen.

Via de selectiefilters kunnen we e-mailberichten afkomstig van bepaalde personen automatisch naar een bepaalde map verplaatsen. We kunnen ook filteren op het onderwerp (zie 3.4.5. - voorbeeld Hotmail).