1

April 2012

Verwondering Nr7 Voedsel voor Verstand en Spirit Met o.a. Thomas de Rijmer Baba Vanga Naam en Gedachtenis De vloek van Carlisle Lucy en de ridder Prester John Nicholas Roerich Dit e-zine wordt gemaakt en volgeschreven door Loes Modderman info@scienceart.nl

2

Do not Believe. Do not Disbelieve. THINK!

In dankbaarheid en bewondering opgedragen aan: Helderzienden en profeten, sectariërs en magiërs , klunzen, fantasten en dappere wetenschappers, nieuwsgierigen, bevlogenen en geïnspireerden, idealisten en utopisten, eenpitters en eigenwijzen en allen die hun eigen ster durven te volgen, vertegenwoordigd in Plinius de Oude 23-79 John Aubrey 1626-1697 Emma Hardinge-Britten 1823-1899 Charles Hoy Fort 1874-1932 William Corliss 1926-2011

Coen Vermeeren 1962- en de onsterfelijke Fries Klaas Dijkstra, die in 1965 nog zeker wist dat de aarde plat is.

3

THOMAS DE RIJMER In de overlevering gaan geschiedenis en folklore vaak in elkaar over. Zo ook bij de figuur van 'Thomas the Rhymer' - (1220-1298) Eerst de historische feiten. Thomas Learmonth was een 13de eeuwse Schotse bard en profeet uit Erceldoune (nu Earlstone) Berwickshire, en heeft de reputatie dat hij de auteur was van diverse profetische uitspraken. Dat hij werkelijk heeft geleefd blijkt uit door hem getekende documenten uit de 13de eeuw, als 'Thomas Rymour de Ercieldoune'. Vanaf de 16de eeuw zijn er veel van zijn profetieën in druk te vinden. De legende wil dat hij die gave te danken had aan de koningin van Elfland, die hij op een plek in het bos ontmoette, onder de Eildon tree. Die ontmoeting was voorbestemd, en ze kusten elkaar.

Thomas reisde (volgens een van de vele versies van het verhaal) vervolgens veertig dagen en veertig nachten in de onderwereld en diende en beminde zijn elfenkoningin voor zeven jaar. Voor Thomas was dat als drie dagen. De Elfenkoningin bezwoer Thomas dat alles wat hij zag en hoorde tijdens zijn verblijf nooit aan anderen verteld mocht worden, of hij zou de wereld en zijn familie nooit terugzien. Een moeilijke opgave, voor een bard. Maar Thomas beloofde het. Bij het afscheid gaf de koningin hem een appel, als dank voor zijn trouwe diensten, met de woorden: "Neem dit aan als betaling, Thomas. Het zal je een tong geven die nooit kan liegen." Sinds die dag stond Thomas bekend als 'True Thomas'. Hij keerde terug naar Ercildoune, en hoewel hij wel vertelde waar hij

geweest was, vertelde hij niets over wat hij had gezien. Maar nu was hij in het bezit van de gave van profetie, waarvan sommigen de politieke roerselen in Schotland betroffen en al spoedig precies uitkwamen.. Natuurlijk zijn er diverse lezingen van het verhaal, dat er in de loop van de eeuwen veel details bij kreeg. De ballade "Thomas the Rhymer" is te traceren tot in de 13de eeuw, en de tekst gaat over het elfenvolk, net als de ballade 'Tam Lin' die ook aan Thomas the Rhymer wordt toegeschreven. Van die ballades zijn verschillende versies in omloop, en in deze tijd zijn er mensen die ze op CD hebben gezet. Hier het thema van 'The Ballad of Thomas the Rhymer'.

Het is niet duidelijk hoe Thomas is gestorven, maar volgens de legende ging hij op een dag van huis, en verdween voorgoed. Naar Elfland. In 1970 is er een monument voor Thomas opgericht. De tekst luidt: "Deze steen markeert de plek van de Eildon boom waar de legende zegt dat Thomas de Rijmer de Elfenkoningin ontmoette, en waar hij geïnspireerd werd om de eerste noten te uiten van de Schotse ballade."

4

Op YouTube twee uitvoeringen, op muziek van de Engelse componist John Rutter: http://www.youtube.com/watch?v=S631tbfalF8 (advertentie eerst wegklikken)

http://www.youtube.com/watch?v=67HczAyQKqM (zanger Aled Jones)

5

ELIA DE TISBIET Een van de meest beschreven en populaire karakters uit het Oude Testament is Elia. Niet zozeer in de bijbel, maar in de joodse traditie. De belangrijkste reden daarvoor is dat de tekst van 2 Kon. 2:11 zegt dat 'Elia

naar de hemel opsteeg in een wervelwind', opgehaald door 'een wagen van vuur met paarden van vuur'. Wat er daarna met hem gebeurde wordt niet beschreven, en is dus open voor speculatie. Elia, of liever Elijah, of Elijahu, zoals de hebreeuwse naam luidt, was een groot man die wonderen deed in de naam van God en zijn eigen einde voorspelde aan zijn leerling Elisa (Elisha). Hij leefde ongeveer van 920-850 voor onze jaartelling. Ook in het Evangelie komt Elijah (o.a.) tevoorschijn in het verhaal van de 'transfiguratie' - bijv. Mattheus 17: 1-9, als Jezus op de berg Tabor (of Hermon? ) zowel Mozes als Elijah ontmoet - de vertegenwoordigers van Wet en Profeten - een paranormaal verhaal dat duidelijk verwijst naar de joodse traditie waaruit Jezus voortkwam. In de Koran speelt Elijah een rol, en wordt hij beschreven als een belangrijke profeet. De joodse mythologie is een onafzienbare body van verhalen en spinsels rond teksten en personen. Religieuze Joden zijn van oudsher geletterd, en al heel jong opgeleid in bijbel (TeNaCH) en Talmoed. Hoewel geografisch verspreid levend, was de bron van inspiratie dezelfde. Overal waar Joden woonden ontstonden verhalen, die men elkaar en zijn kinderen vertelde en waardoor de helden uit TeNaCh - ons O.T.- tot leven kwamen. Meer dan enige andere prominente figuur uit het O.T. werd Elijah een geliefde volksfiguur die, omdat hij niet 'officieel' was gestorven, kon opduiken wanneer hij wilde. In verleden en toekomst is een rol voor hem weggelegd. Zo wordt gezegd dat Shimon bar Yochai, de wijze uit de eerste eeuw A.D. die het mystieke boek de Zohar schreef, werd onderwezen door Elijah, en dat hij de komst van de Messias (Mashiach) zal aankondigen door op de ramshoorn te blazen. Tijdens de Seider, de feestelijke maaltijd die voorafgaat aan het Pesach-feest , wordt traditioneel een stoel vrijgehouden en een glas wijn ingeschonken voor Elijah, die vermomd als bedelaar

of koning zijn opwachting kan maken. Ook in het 'Havdalah' gebed aan het einde van de Sjabbat wordt om de spoedige komst van Elijah gevraagd. Joden zijn gewend om 'in verwachting' te zijn; van betere tijden, van de Messias, en van Elijah. Op de berg Karmel in Israël is een grot waar Elijah traditioneel wordt vereerd. Volgens de overlevering versloeg hij daar 450 priesters van Baäl door vuur uit de hemel te ontbieden. ( 1 Kon. 18:21) In een interessant bijbels verhaal (1 Kon. 17:1-4) wordt Elijah in leven gehouden door van Godswege gezonden raven. Daar raakt de bijbel aan het sjamanistische en universele geloof dat raven bijzondere vogels zijn: boodschappers en vertegenwoordigers van 'spiritland' . Raven zijn uitzonderlijke intelligent, en dat maakt ze zo geschikt voor een rol tussen hemel en aarde. In de vele legenden over de mystieke relatie tussen zielen en vogels heeft de raaf een unieke positie. Elijah betekent 'mijn God is JHWH' . Uit de bijbelverhalen blijkt zijn individuele optreden. Elijah was een diep gelovig mens, maar eigenzinnig en uitzonderlijk. Die kwaliteit, benadrukt in zijn vreemde vertrek van deze wereld, zet zich voort in de legenden rondom zijn voortbestaan. Ten hemel worden opgenomen betekent in dit geval: een engel worden. Maar engelen zijn naar hun aard en hebreeuwse naam 'Malachim' - boodschappers. Elijah kan naar het hem uitkomt afdalen, een menselijk lichaam aannemen, onderwijzen, het kwaad te lijf gaan, helpen of beschermen. Hij vertaalt de wil van God, verdedigt de joodse traditie en brengt mensen bij elkaar. Een engel zijn heeft voordelen: Elijah's enorme vleugels dragen hem naar elke gewenste plek. In sommige tradities werd hij geïdentificeerd met de machtige engel Sandalphion, die achter de troon van God kransen weeft van de gebeden van de gelovigen. Geen wonder dat niets voor Elijah verborgen blijft! Natuurlijk staan de folkloristische Elijah en de Bijbelse niet op een lijn. De machtige rechtvaardige Godsdienaar uit TeNaCH heeft alleen het magische element gemeen met de vele latere verhalen over een vriendelijke wijze en benaderbare Elijah uit de volkstraditie. Net als Maria in het Christelijke repertoire werd Elijah een volksheld , die hoop bracht in barre tijden, waarvan de joodse geschiedenis er zoals we weten nogal wat heeft gekend.

6

MIJN BEZOEK AAN DE SLAPELOZE HEILIGE Aristos Psaras bron: internet

Zeven jaar geleden bezocht ik Dharamsala in India,

de verblijfplaats van de Dalai Lama. De stad ligt tegen een berghelling meer dan 2000 meter hoog in de Himalaya. Veel bezoekers worden er naar toe getrokken. Een reisbureau had ons verteld dat we beslist naar de '24 uur lama' moesten gaan; een Boeddhistische monnik die al jaren niet meer sliep. Dat opmerkelijke feit had hij bereikt door een vorm van meditatie, die een vervanging was voor de slaap die gewone stervelingen behoeven. Hij moet wel een wijs mens zijn, dacht ik, toen ik begon aan een vijf uur lange wandeltocht naar het afgelegen klooster waar de monnik verbleef. Ik vermoedde dat de man allicht een hoop tijd had, aangezien hij nooit hoefde te slapen. Dus misschien zat het er in dat ik tot hem toegelaten zou worden voor een gesprek. Zes uur later werd ik binnengeloodst in de spartaanse cel van de man die al jaren niet gedroomd had. Ik werd getroffen door de Boeddha-achtige rust die hij uitstraalde. In de aanwezigheid van deze buitengewone monnik voelde ik me klein en onbeduidend. De vriendelijke Engels-sprekende monnik die me naar hem toegeleid had, fluisterde "kniel voor hem. Misschien wil hij je zijn zegen geven." Ik besloot echter een gooi te doen naar wijsheid en een vraag te stellen die me meer waard was dan een zegen. Toen de tolk mijn verlangen had vertaald, vroeg de monnik: "'welke vraag zou je willen stellen?" "Hoe moet ik verder op het spirituele pad?" vroeg ik . Meer gefluister in een exotische taal. Mijn tolkende vriend vertaalde: "De lama zegt: vertrek niet op zaterdag!" De 24 uur lama knikte stralend in mijn richting.

Ik was verbijsterd. Een tocht van 5 uur, een rugzak vol met offergaven - en nu weer een wandeling van 5 uur terug langs het verraderlijke spoor door de Himalaya. Misschien verwachtte ik teveel, dacht ik. Wat wou ik eigenlijk van hem? Instant verlichting? Een beetje wijsheid was niet gek geweest, maar 'Vertrek niet op zaterdag??' Was dit de een of andere Zen Boeddhistische paradox , waarin een juweel van wijsheid besloten lag? Belachelijk! De man was een Tibetaanse Boeddhist! Op zondagmorgen, wachtend bij de plaats waar de bus moest komen die ons langs een gevaarvolle, tien uur durende route door de bergen zou vervoeren, kwam m'n reisgenoot aanrennen, roepend: "Da's balen! Een vertraging van drie uur! Ik sprak net een politieman daarginds...hij zegt dat er gisteren een bus is gecrasht, met 14 doden als gevolg. De weg is geblokkeerd door reddingswerkers. Maar goed dat we niet gisteren zijn vertrokken, zoals we van plan waren!" Ik was geschokt. In gedachten was ik terug bij de glimlachende Boeddha. Verwondering en vreugde overvielen me. Hij had me een perfect antwoord op m'n vraag gegeven. Als ik zaterdag was vertrokken, zou er geen sprake meer zijn geweest van spirituele vooruitgang. Het zo onbeduidende antwoord op mijn hoopvolle vraag bleek verbijsterend in z'n implicaties.

PLUIZIG BIJGELOOFJE Als het de eerste van de volgende maand is, vergeet dan niet meteen bij het wakker worden 'Rabbit Rabbit' te

zeggen. Zo verzekert u zich van geluk voor de net begonnen maand. Zegt een oude traditie, waarvan de oorspronkelijke betekenis misschien samenhangt met het konijn als gelukkig en vruchtbaar dier; hetzelfde principe als waarom sommigen een 'konijnenpootje' met zich mee dragen. Het gebruik is waarschijnlijk ontstaan in Engeland, en kent vele variaties in Engels sprekende landen. Zo zegt men in sommige streken 'Black Rabbits' op de avond van de laatste dag, en 'White Rabbits' op de ochtend van de eerste dag van de maand. Anderen zeggen 'Bunny Bunny', of 'Tibbar Tibbar' , de omkering van Rabbit. Weer anderen maken er een hele formule van, "Rabbits Hot, Rabbits Cold,

Rabbits New, Rabbits Old, Rabbits Tender, Rabbits Tough, Rabbits I have had enough" (Konijnen heet, konijnen koud, konijnen jong, konijnen oud, konijnen zacht, konijnen taai, konijnen heb ik genoeg gehad.) Maar of u met een slaperig hoofd in staat bent u die zin te herinneren vóór u met het goede been uit bed stapt... Want het moeten echt de eerste woorden zijn die u zegt, anders heeft het geen zin en moet u weer een maand wachten. Of 'Konijntje Konijntje' even effectief is als 'Rabbit, Rabbit' weet ik niet, dat zult u moeten proberen. Good luck!

7

BABA VANGA Mensen met psychische gaven komen vanzelfsprekend overal op de wereld voor, maar er wordt niet overal op dezelfde manier mee omgegaan. Heel toevallig stuitte ik op een verhaal over een Bulgaars 'orakel' ,

Evangelia Pandeva Dimitrova , in de wandeling 'Baba Vanga' genoemd. Zij stierf in 1996, 84 jaar oud, na een leven van beroemdheid en overheidsaandacht . Vanga kwam als kind van 11 of 12 in een tornado terecht, en werd daardoor blind. Sindsdien konden haar gaven zich blijkbaar in een andere richting ontwikkelen. In trance voorspelde Vanga genoeg om haar klanten gelukkig te houden: vanuit de hele Balkan kwamen dagelijks duizenden mensen naar haar toe, waaronder intellectuelen en politici, die, volgens het artikel dat ik vond, vooral bang waren dat er een vloek over hen uitgesproken was. Sommige politici zou je dat toewensen, maar dat terzijde. Hoewel Baba Vanga zich vooral bezig hield met persoonlijke readings, deed ze ook uitspraken over gebeurtenissen op grotere schaal. Om haar maar steeds in de gaten te kunnen houden was haar stulpje in Rupite, een dorp niet ver van Sofia, voorzien van camera's en afluisterapparatuur. De blinde vrouw zal daar geen last van gehad hebben, maar haar klanten allicht wel. Maar zo werkt dat in een communistisch land. Eenmaal kwam Vanga achter de tralies toen ze de dood van Stalin voorspelde. Dat was blijkbaar de grens van het toelaatbare in de hypocriete samenleving van Bulgarije. Op een Braziliaanse website staat de hele lijst van Vanga's voospellingen over de toekomst, heel precies met jaartallen, tot de ondergang van de wereld in 5079. We hebben dus nog even. Natuurlijk is het allemaal kommer en kwel wat ze voorspelt. Maar we hebben de troost dat de dingen die ze voor de jaren na haar dood zag nog niets is uitgekomen.

Wat niet betekent dat ze niet echt helderziend was, maar zelfs Edgar Cayce zat er wat data betreft altijd naast. Blijkbaar is het niet de bedoeling dat verstrekkende voorspellingen de precisie hebben waarmee nabije gebeurtenissen door sommigen kunnen worden voorzien. In 1967 werd er in Sofia een laboratorium geopend waar Vanga werd aangesteld al medewerker. Het instituut had tot doel de mysteries van helderziendheid te ontrafelen. Een Bulgaarse wetenschapper, Yuri Negribetsky, heeft zich speciaal gebogen over het fenomeen van Vanga. Uit het weinige dat ik over hem kan vinden blijkt dat hij ervan uitging dat Vanga haar informatie uit de lucht plukte, waar alle informatie uit heden, verleden en toekomst is opgeslagen. Daar werden ook de opnames die in haar huis werden gemaakt geanalyseerd en op waarheid en bruikbaarheid gecontroleerd. Vanga zelf zei dat ze vragen aan zichzelf stelde en dat daar dan vanzelf een antwoord op kwam. Haar eigen idee dat het van de geestenwereld kwam werd uiteraard door de academici tegengesproken. Vanga vroeg iedere klant een suikerklontje mee te

nemen of vast te houden. Volgens Negribetsky omdat kristallen de ontvangst versterken. Hij gelooft dat alles een reden heeft en alles met elkaar is verbonden. Zo ontwikkelde hij een methode om gebeurtenissen te beïnvloeden door in digitale patiëntendossiers bepaalde combinaties van cijfers achter de naam te plaatsen. Die zouden dan de conditie van de patiënt ten goede of ten kwade beïnvloeden. Hij werkte samen met een

Russisch veiligheidsapparaat, en probeerde met zijn methode gebeurtenissen te beïnvloeden. Het ruimte- programma van de Russen schijnt daardoor minder vaak de mist in gegaan te zijn. Evengoed zegt Negribetsky dat men met de toekomst zorgvuldig en voorzichtig om moet gaan: "Alles in de wereld is verbonden met onzichtbare draden. Profeten moeten oppassen sommige draden aan te raken." Het is jammer dat wel de monetaire en politieke narigheid van zulke landen ons bereiken, maar niet de wetenschap en de experimenten. Samenwerking zou ongetwijfeld mooie dingen op kunnen leveren.

8

HONDENKUNST Enige tijd geleden haalde een schilderende olifant de kranten. Schilderende primaten zijn geen wereldnieuws meer, die grijpen als vanzelf de verfdoos. Maar honden? U begrijpt, die op ◄ dit plaatje is een geintje. Maar wat dacht u van Ziggy de Schilderende Pekinees? Ziggy is de hond van een violiste uit New York, Elizabeth Monacelli. Als pup al bleek dat de hond zich anders gedroeg dan van een pekinees verwacht mag worden en haar carrière kwam dan ook al snel van de grond. Ziggy is nu 5 jaar. Na een aanvankelijke training geeft de hond nu zelf aan wanneer de inspiratie over haar vaardig wordt. Als het kunstwerk klaar is laat Ziggy de kwast vallen en

loopt opgewekt de deur uit. Muziek schijnt haar inspiratie te doen vloeien, vooral Chinese muziek. Dan worden haar voorouderlijke genen wakker. Ziggy's schilderijen, meestal in 2 of 3 kleuren, zijn voor $100 tot 500 dollar van de hand gegaan.

Tilly , een Jack Russell uit Brooklyn, New York, heeft al meer dan $100.000 bij elkaar geschilderd. Werk van haar is verkocht bij 17 solo

tentoonstellingen, en ze mag dus terecht een succesvol artiest genoemd worden, iets waar veel mensen jaloers op zouden zijn. Tilly voelt zich het beste thuis in het abstracte expressionisme. Op de schilderijen zijn zowel pootafdrukken als tandsporen te ontdekken. Dat komt, legt haar baas uit, omdat ze zo emotioneel betrokken is. Ze gaat er helemaal voor. Tilly schildert snel; in 15 minuten is een schilderij af. Over Tilly is een boek geschreven, en behalve haar kunst zijn ook haar puppies zeer gewild. Een van haar zoons

schijnt de muziek in te willen. In New York zijn al 'Tilly -verzamelaars' opgestaan, en men betaalt gemiddeld $ 2. 200 voor een echte Tilly. De Jack Russell is al vergeleken met beroemde moderne

kunstenaars als Twombly en Jackson Pollock. De vraag is of dat een compliment is voor de hond, of voor de kunstschilder. Tilly trekt zich weinig aan van de discussie of haar werk kunst is of niet. Het gaat haar om het proces, en daar kan ze blijkbaar geen genoeg van krijgen.

Hoe deze◄ hond heet weet ik niet, maar ook die heeft het penseel gepakt. Honden schijnen hun verborgen gaven langzaamaan te ontdekken. Hebt u een hond? En geldgebrek? Dan weet u wat u te doen staat. .

9

PARABEL VAN DE DRIE BROEDERS uit ' HET TOEKOMSTIG LEVEN', Maart 1907

Op een mooien zomerochtend gingen drie broeders, vertrouwelijk met elkaar pratend, naar het strand, om de zon te zien opgaan. Zij kwamen aan een heuvel, die hen van de zee scheidde, en bestegen die achter elkaar. Daar verhief zich de zon. Wel zagen de drie broeders de zon zelve nog niet, maar hare heerlijke stralen kwamen allengs boven den horizon. Een rozestruik stond aan de helling van den heuvel; aan een tak hing een dauwdrop; daarin weerkaatste zich het licht der

rijzende zon en de dauwdrop schitterde als ware hij zelf een zonnetje. Getroffen keken de broeders er naar; zoo mooi glansde en schitterde de dauw-diamant. "Ziet eens", sprak een van hen, "hoe die dauwdrop straalt; wat schittert hij mooi blauw." "Blauw?" vroeg de tweede. "Je dwaalt. De droppel is niet blauw, maar rood als een robijn en veel schooner." "Maar broeder, " roep de derde vol vuur, "zijn uw ogen ziek? De dauwdrop is niet rood en niet blauw - hij is geel." Men begrijpt hoe dit kwam; zij stonden alle drie op een andere plaats. Maar zij zagen het niet. Had de een zich gesteld op het standpunt van den ander, dan zouden zij de waarheid van ieders waarneming hebben ontdekt. Ieder bleef echter op zijn standpuntje en geloofde, de waarheid alleen te hebben en dat de anderen er niets van wisten. Zij vergaten de zon, de mooie natuur en de broederliefde en ook, dat wij steeds de waarheid leeren kennen naar het standpunt van onze bevatting en ontwikkeling en zoo geraakten zij in heftigen strijd.

HOEZO TELEFOON?

Er zijn van die ervaringen die mensen een keer in hun leven meemaken, te bizar voor een redelijke verklaring. Zoiets raars overkwam Mr. Windle, een gewone Amerikaan, in 1982. Het verhaal vond ik in het Amerikaanse blad

FATE, waar altijd een rubriek met persoonlijke ervaringen in staat. Mr. Windle, een alleenstaande weduwnaar, stond op een stille namiddag op de bus te wachten, toen de telefoon in een publieke cel begon te rinkelen. In Amerika doen ze dat, in tegenstelling tot die in Nederland toen die dingen nog in het straatbeeld aanwezig waren. Aan de overkant van de bushalte was een historische begraafplaats. Mr. Windle, op weg naar een afspraak waar niemand van wist dan hijzelf, begreep dat die telefoon nooit voor hem kon rinkelen, dus hij nam hem niet op. Andere mensen waren er op dat moment niet in de buurt. Toen kwam er uit het niets een kind aangehuppeld, een meisje van een jaar of 10. Ze ging de cel in en nam de rinkelende hoorn van de haak of dat de normaalste zaak van de wereld was. Na even geluisterd te hebben vroeg ze "Bent u Mr. Windle?" De man was te verbaasd om te antwoorden. "Is uw naam Mr Windle?" vroeg het kind nog een keer. Mr. Windle bevestigde dat. "Wacht even, hij is hier", sprak het meisje. Maar toen ze de hoorn aan Mr Windle wilde geven merkte ze teleurgesteld dat er was opgehangen. Zonder een

verder woord verdween ze huppelend om de hoek van de straat. Mr Windle heeft het voorval nooit vergeten en heeft nooit een acceptabele verklaring kunnen bedenken. Zijn vrouw was overleden, was zij degene die contact zocht? En waar kwam het meisje vandaan? Zo'n ervaring staat niet op zichzelf. Overledenen maken vaak gebruik van elektrische mogelijkheden om hun aanwezigheid te demonstreren. De telefoon is daarbij een gewaardeerd middel, en er zijn talloze gevallen bekend van mensen die woorden wisselen of zelfs gesprekken voeren met iemand die al een tijdje dood was. De wereld wordt daarna nooit meer hetzelfde. Parapsycholoog Scott Rogo deed er onderzoek naar en schreef er een boek over: 'Phone calls from the Dead' . Hier een geval uit het boek: "Enid' was een oude dame die haar laatste jaren in een verpleeghuis sleet. Het ging lichamelijk niet goed met haar, en het einde naderde. Maar toen ze haar vriendin Mrs. McConnell op een zondagavond belde klonk ze opgewekt en veel sterker dan ze in tijden geklonken had. Mrs McConnell beloofde bij haar langs te gaan op haar aankomende verjaardag, en een fles brandewijn mee te nemen. "Die heb ik niet meer nodig", zei Enid. Op de vragen van Mrs. McConnell antwoordde ze dat ze "zich uitstekend kon redden", dat er "nog nooit zo goed voor haar was gezorgd", en dat ze "nooit gelukkiger was geweest". Mrs McConnell was verbaasd maar blij met de positieve ontwikkeling in Enids toestand. Het gesprek duurde een half uur. Diezelfde week belde ze het verpleeghuis. De receptionist informeerde haar dat Enid die zondagmorgen, enkele uren voor het telefoongesprek, was overleden. Nu wij weer.

10

LUCY EN DE RIDDER De kerk van St. Olave in het slaperige dorpje Gatcombe op the Isle of Wight heeft een bijzondere geschiedenis. Dit is het verhaal: Lucy Lightfoot was een donkerharige schone, dochter van een boer uit Gatcombe. Menig jongeman had een oogje op haar, maar Lucy had alleen maar ogen voor het eiken grafmonument dat de stenen sarcofaag bedekte van een ridder, rustend in de kerk. Daar, bij die houten figuur, bracht ze zoveel mogelijk tijd door, tot verbazing en ergernis van de aanbidders van vlees en bloed. In een inham aan de noordzijde van de kerk ligt ook nu nog de ridder. Het is het graf van Edward Estur, telg van een belangrijk geslacht dat Gatcombe Manor en de kerk bouwde. In zijn hand houdt de houten held een stalen zwaard met een chrysoberyl steen in het heft gezet. Dit onderdeel herinnert aan de deelname van Edward aan de Kruistochten in de 14de eeuw.. Op de morgen van 13 juni 1831 werd Lucy gezien terwijl ze om 10.30 de kerk binnenging en haar paard aan een paal vastmaakte. Later kwam aan het licht dat Lucy van plan was geweest haar vriendin Marjorie Braithwaite op te zoeken, die een dorp verderop woonde, in Chillerton Green. Maar terwijl Lucy in de kerk was stak er een plotselinge hevige storm met donder en bliksem op die twee uur duurde, en daar aan vast was er een totale eclips van de zon, die de wereld in duisternis hulde. Niemand van de inwoners had ooit zo'n storm en zo'n angstwekkende duisternis meegemaakt. Er was veel schade aan de oogst, boerderijen gingen in vlammen op en vee werd door de bliksem getroffen. Toen de storm ging liggen was Lucy verdwenen. Haar paard stond nog bij de kerk, die leeg en stil

was. Bij het altaar ontdekte de pastor de dolk uit de hand van de ridder. Hij lag in stukken en de steen was weg. Lucy's ouders loofden een beloning uit, zonder succes. Na twee jaar verlieten de Lightfoots het eiland. Het verhaal zou hier eindigen als niet in 1865 Reverend Samuel Trelawny, een dominee van de Scilly Eilanden, tijdens naspeuringen in archieven

een manuscript had gevonden waarin een lijst voorkwam van Engelse ridders die vrijwillig naar het Heilige Land waren getrokken om de heidenen te verdrijven. Onder hen was Edward Estur van het eiland Wight. Hij werd vergezeld van een mooie vrouw, Lucy Lightfoot uit Carisbrook Castle, die met de Kruisvaarders wilde meegaan om te vechten. Maar King Peter I wilde dat ze achterbleef op Cyprus om op de Kruisvaarders te wachten. Edward Estur beloofde haar te trouwen als hij terugkeerde. De kruisvaarder kreeg van de koning een kortzwaard, met een Chrysoberyl in het heft, gemaakt door de beste smid van Cyprus. De ridder werd tijdens

de Kruistocht ernstig gewond. Hij werd verscheept naar Engeland met een hoofdwond waardoor hij elke herinnering aan de Kruistocht en aan Lucy kwijt was. Lucy wachtte drie jaar vergeefs op haar minnaar. Toen begon ze een leven met een Corsicaanse visser, voedde haar kinderen op en werd rustig oud. Ze werd begraven in de dorpskerk van Bastia, Corsica. Wat is er gebeurd in die kerk tijdens de elektrische storm en de daarop volgende zonsverduistering? Was er een kink in het weefsel van de tijd, misschien nog versterkt door het breken van het Chrysoberyl kristal? Kwam de dode minnaar om zijn lang verloren geliefde, hetzelfde meisje, 5 eeuwen later? Een mooie gedachte.....

11

AURORA Zoals we op school geleerd hebben is het Noorderlicht (Aurora Borealis), of het Zuiderlicht (Aurora Australis), een verschijnsel dat zich aan de polen voordoet, en te maken heeft met het magnetisch veld van de aarde. Het hemeltheater speelt zich af op een hoogte van zo'n 80 kilometer zeggen de boeken. Het moet een indrukwekkend schouwspel zijn. Aan de foto's op internet kunnen we zien dat de sluiers van licht alle kleuren van de regenboog kunnen hebben. In streken waar een half jaar lang de zon niet opgaat, lijkt het Noorderlicht een emotionele troost in donkere tijden.

Zoals wel meer gebeurt met 'verklaarde' fenomenen, is er ook met de Aurora meer aan de hand. Uit heel veel getuigenverklaringen blijkt namelijk dat de sluiers behoorlijk kunnen zakken, en zich soms tot aan de grond voordoen. William Corliss heeft er tientallen verzameld in zijn boek 'Remarkable Luminous Phenomena in Nature'. Ik citeer er hier enkele die Corliss vond in het Journal of the Royal Astronomical Society of Canada: Yukon Territory, Canada, 1899 "Het schouwspel bestond uit een band van licht, horizontaal met de aarde, op een hoogte van naar schatting ongeveer een kilometer. Vanuit deze band van de Aurora daalden veren van licht af, en golvende en draaikolkende figuren, prismatisch getint, die in en uit de lichtende band schoten. Zij kwamen met grote snelheid in mijn richting, en ze raakten bijna de aarde zodat ik moest duiken terwijl ze over mijn hoofd vlogen. Daarbij maakten ze een zoevend geluid" "Hij (een ontdekkingsreiziger) reisde in een kano op de English River en ging aan land bij de Kettle Falls, toen de kronkelingen van de Aurora Borealis zo levendig en laag waren dat de Canadezen op hun gezicht vielen en begonnen te bidden en te huilen, uit angst dat ze zouden worden gedood. Hijzelf gooide zijn geweer en zijn mes op de grond, zodat de flitsende Aurora er niet door zou worden aangetrokken, want die waren minder dan een meter van de grond en bewogen zich parallel aan de aarde met ongelofelijke snelheid. Dat duurde minstens 5 minuten en het maakte een opvallend geluid, als het waaien van een vlag in een harde wind." Elders wordt gesproken van de aurora die contact maakt met de zee, van aurora's die zich onder de wolken bevinden, en aurora's die stromen van licht als pilaren uitzenden naar beneden. Aurora's die wilde geluiden maken, zoeven en mompelen, en aurora's die stinken naar zwavel of ozon. Desalniettemin houdt de doorsnee wetenschapper zich daarmee niet bezig. Aurora's doen zulke dingen niet, dus iedereen die zoiets meemaakt liegt of moet nodig naar de dokter. De Inuit weten wel beter. Je hoeft geen natuurkundige achtergrond te hebben om alle ins en outs van een verschijnsel te kennen. Alleen uit zich die kennis niet in een wetenschappelijke verklaring, maar in een mythe. En de mythe van de Inuit is dat de aurora gemaakt wordt door Spirits die de zielen komen halen van wie net is gestorven, om ze mee te nemen naar de Andere kant. Een smal pad leidt naar het land van overvloed, waar

niemand dan de doden en de Raaf kunnen gaan. Als de Spirits willen communiceren met de levenden, dan maken ze een fluitend en zoevend geluid. Mensen kunnen op dezelfde manier antwoorden, en ze kunnen de Aurora zo ook zelf roepen en ermee praten, en boodschappen naar de doden sturen. Andere Eskimo volken hebben minder prettige associaties met de Aurora. Zij vinden fluiten en zingen tegen de hemelse lichtshow een gevaarlijke praktijk, omdat ze geloven dat de geesten daardoor worden uitgedaagd, en met grote snelheid naar de aarde kunnen razen om kwaad te doen of zelf mensen te ontvoeren.

Maar voor de meeste Inuit is het Noorderlicht een spel van geesten en goden. Als je goed kijkt zie je ze voetballen met een walrusschedel....

12

HET CHRISTOS EXPERIMENT Een jaar of 30 geleden las ik het boek van Gerald Glaskin, 'Worlds Within' , over het 'Christos Experiment'. Ik deed een halfslachtige poging om het gelezene in praktijk te brengen, maar omdat daar rust voor nodig was die ik op dat moment niet had, gaf ik het op, en sindsdien staat het boek in de kast. Ik kan dus helaas niet uit ervaring spreken.

Voor u kan dat anders liggen. In de 80er jaren was het boek bekender dan nu, in een tijd dat nieuwe en afwijkende psychologische theorieën en experimenten de oude gaandeweg vervingen, en ook reïncarnatie en regressie volop in de belangstelling stonden. Het boek van Glaskin is een Doe Het Zelfboek. Hoewel het grootste deel is gevuld met verhalen over mensen die zich in andere tijden en dimensies waagden met behulp van de 'Christos techniek' , is er een appendix waarin de techniek beschreven wordt. Daar zal ik uit citeren. Maar eerst: wat is de Christos techniek? Het opmerkelijke van de techniek is dat er geen hypnose aan te pas komt. Iedereen kan het proberen. Wat er wel nodig is , zijn twee anderen. Alleen is het een stuk lastiger. De bedoeling van de techniek is dat er zo'n ontspanning optreedt dat de experimenteerder buiten zijn lichaam treedt, en van daaruit terecht kan komen in vorige levens, die een enorme impact kunnen hebben door de levendigheid van de impressies. Het gaat als volgt.

Voor je begint heb je het volgende nodig: -papier en pen -Iemand die het experiment leidt -Iemand die assisteert -Een hele rustige plek waar je niet gestoord kunt worden, zonder verkeerslawaai, tikkende klokken, kinderen of huisdieren, of een mobieltje. -Een glas water. -Een kussen -Zakdoekjes voor de emoties. De kamer moet schemerig zijn, dus doe de gordijnen dicht als je overdag experimenteert. Doe schoenen en sokken uit en ga makkelijk op je rug liggen met of

zonder kussen, armen gestrekt, ogen dicht. Het is belangrijk dat je je ontspannen voelt, dus begin er niet aan als je met je hoofd bij andere dingen bent. Degene die de 'leider' is, gaat aan het hoofdeind zitten, en stelt de vragen. De helper schrijft de antwoorden op. Nu gaan beiden het subject zacht masseren, de een de kruin en de ander de voeten, voor ongeveer 5 minuten. Daarna gaat het subject zich concentreren op de ademhaling. De leider geeft aanwijzingen: "adem rustig in en uit, en stel je voor dat je borst zo uitdijt dat hij bijna het plafond raakt. Stel je voor dat je nek langer en langer wordt met iedere ademhaling." De bedoeling is om het subject te laten denken/voelen/ervaren buiten de grenzen van het lichaam. Als dat voldoende is gelukt, vraagt de leider aan het subject de voordeur te visualiseren en te beschrijven. Dan de tuin, of de straat, in zoveel mogelijk detail, en met alle zintuigen. Dan is het de bedoeling dat het subject los komt van

de aarde, en de hemel gaat verkennen, de wolken, het zonlicht. Als hij weer terug is op de aarde, is er misschien een pad wat hij wil volgen. Op dat moment gaat de helper notities maken. Lukt het de eerste keer niet, dan kan het subject nogmaals vanaf de wolken een plek zoeken om verder te exploreren. Veel hangt af van de vragen en suggesties van de leider. Soms verlaat het subject z'n lichaam of komt in een

veranderde geestelijke toestand terecht, een lucide droomachtige toestand. Als het lukt kan het subject in een andere wereld of een ander leven terechtkomen. Het is belangrijk alles wat hij zegt te noteren. Na afloop masseert de leider de slapen van het subject en vraagt hem langzaam zijn ogen te openen. Het schijnt dat voor een percentage van de mensen die het experiment doen, het een overtuigende en overweldigende ervaring kan zijn. Hoe beter iemand kan visualiseren, hoe meer kans op succes. Voorafgaand geloof in reïncarnatie is niet nodig, en beïnvloedt het resultaat niet. Mocht het iemand lukken, laat het weten!

13

Een van mijn absoluut favoriete fantasy schilders is de Poolse schilder Jacek Yerka http://www.yerkaland.com/ Hier wat van zijn werk. en een YouTube overzicht : http://www.youtube.com/watch?v=yrMKY3EFJOQ

14

NAAM EN GEDACHTENIS Als kind woonde ik vlakbij het Vondelpark in Amsterdam. Tegen het hek aan de Amstelveenseweg staat een monumentje met vier namen van mensen die zijn omgekomen in de Tweede Wereldoorlog. Oorspronkelijk waren dat er vijf. ◄ Een van die namen was weggebeiteld en alleen de lege, beschadigde plaats waar hij gestaan had was een duidelijk teken aan de wand: die hoorde niet op die lijst. Wie het was weet ik niet, maar steeds als we langs dat monument kwamen zei

mijn moeder het weer: "Die man die er niet meer opstaat, dat was een NSBer." Weggeslagen. Uitgevlakt. Niemand zou zijn naam ooit nog kunnen lezen. Verdwenen in de vergetelheid van de geschiedenis, of hij er nooit was geweest. Op de een of andere manier raakte het me. Hoe hij ooit op die steen terecht was gekomen weet ik niet, en dat doet er ook niet toe. Het gebeurde wel vaker dat mensen vlak voor de bevrijding hun huid probeerden te redden door zich voor te doen als verzets 'held' , terwijl ze in werkelijkheid de kant van de bezetter hadden gekozen. Voor jonge mensen allemaal onbegrijpelijk en ver weg, maar voor wie de oorlog in z'n bloed heeft zitten onvergetelijke informatie. Hoe kom ik daar nou op?

In een boek van Edward Clodd uit 1917 , 'Magic in Names and in other Things' , lees ik dat de Egyptenaren precies hetzelfde deden. De naam was de persoon. De naam van de Farao werd geplaatst als 'cartouche' , een zegel, duidelijk herkenbaar, in de papyri en op de muren en zuilen waarop zijn heldendaden werden vereeuwigd. Het kon niet missen, voor het nageslacht. Maar als de Farao in ongenade viel, dan werd zijn cartouche verwijderd, zijn beelden

omvergehaald en zijn daden uitgewist en daarmee zijn bestaan. Dat overkwam de eigenzinnige farao Akhnaton, die de Egyptische Godenwereld overschaduwde door één god, Aton, de zonnegod te aanbidden. Wat is er erger dan dat je er nooit geweest bent? Moge zijn naam en herinnering uitgewist worden, zeggen Joden achter de naam van een oorlogsmisdadiger of een jodenhater uit de (bijbelse) geschiedenis: Yimach Shemo we-Zichro. Hoe lang geleden maakt niet uit. Vergetelheid kent geen tijd. Maar net zo klinkt er een zegen achter iedere overledene die herinnerd moet worden: Z"L, of Zichrono Livracha: Gezegend is zijn nagedachtenis. In het Latijn heet deze praktijk van vernietiging van iemands nagedachtenis 'Damnatio Memoriae' . In de geschiedenis is het bij talloze volkeren zover gekomen dat leiders en belangrijke mensen werden 'doodgezwegen' , of niet meer bij hun eigen naam genoemd.

Ook in het dagelijks leven komt dat voor: over het zwarte schaap van de familie wordt niet meer gesproken, zijn naam is taboe, hij hoort er niet mee bij en instinctief voelen we dat een naam noemen iemand substantie geeft, hem 'oproept' . Dat sommige moeders hun kinderen de naam niet willen vertellen van hun echte vader, zelfs op hun sterfbed niet, heeft te maken met diezelfde drang om iemand uit te wissen, weg te poetsen, te straffen voor het feit dat hij heeft bestaan. Want herinnering is leven. Voortleven. En waar er geen persoon meer is, blijft er niets over dan een naam. Mensen die aan genealogie doen weten hoe namen je op het spoor kunnen brengen van een mens die misschien al eeuwen dood is, en hoe zo'n figuur vorm en kleur kan krijgen, en tegenwoordigheid. Want: de naam is meer dan een verzameling letters. De naam heeft kracht. Het kennen van de naam geeft macht, macht om te verheffen en macht om - letterlijk of figuurlijk - te doden. Naam is ziel. Naam is roeping. Wie de sage van Harry Potter kent, weet dat de naam van de kwade genius ▼Voldemort door niemand wordt uitgesproken. Men draait eromheen, wetend dat de Naam zeggen gelijk staat aan de geest oproepen. Alleen wie aan het Kwaad gewaagd is kan de naam uitspreken. Dat mag een magisch verhaal zijn, maar die notie is zo oud als de wereld. Naam, ziel, wezen, macht: begrippen die in elkaars verlengde liggen en diepe snaren raken.

15

KASHI Bron: Paramahansa Yogananda 'Autobiografie van een Yogi'

Paramahansa Yogananda vertelt in zijn 'Autobiografie van een Yogi' het verhaal van zijn leerling Kashi. Kashi, een jongen uit Calcutta kwam in Yogananda's ashram in Ranchi toen hij 12 was. Hij was een uitzonderlijke leerling en in de groep was hij geliefd, net als

bij Yogananda zelf. Toen hij een keer aan zijn meester vroeg wat zijn lot zou zijn, antwoordde die in een opwelling: "Je zult binnenkort sterven". Dat kwam hard aan. Kashi dacht na en vroeg: "als ik doodga, zult u mij dan opsporen wanneer ik herboren ben, en mij weer op het geestelijk pad brengen?" Hoewel Yogananda opzag tegen de verantwoordelijkheid, gaf hij tenslotte zijn belofte aan de jongen: "Ja, als de Hemelse Vader mij helpt, zal ik trachten je te vinden." Yogananda moest voor een korte periode weg, en waarschuwde Kashi dat hij in die tijd niet terug moest gaan naar huis. Hij voelde dat als de jongen bleef

waar hij was, hij waarschijnlijk in leven zou blijven. Maar Kashi's vader dwong hem toch naar Calcutta terug te keren. Daar stierf hij vrijwel meteen aan voedselvergiftiging. De gedachte aan Kashi en aan de belofte die hij de jongen had gedaan liet Yogananda niet los. Yogananda schrijft: "Door een geheime yogatechtniek te gebruiken zond ik mijn liefde naar Kashi's ziel door de 'microfoon' van het geestelijk oog, het inwendige punt tussen de wenkbrauwen. Intuïtief voelde ik dat Kashi spoedig naar de aarde zou terugkeren, en dat wanneer ik niet ophield mijn roep naar zijn ziel uit te zenden, zijn ziel zou antwoorden. " Na zes maanden had de zoektocht resultaat. Yogananda was met enkele vrienden in een drukke wijk van Calcutta, toen hij elektrische stromen in zijn handen voelde, en een stem hoorde: "Ik ben Kashi, kom naar mij toe!" Yogananda begreep dat Kashi was teruggekeerd. De elektrische trillingen leidden hem als een magneet in de goede richting, en tenslotte stond hij voor een huis. De toekomstige vader van Kashi, wiens vrouw 6 maanden zwanger was, geloofde Yogananda's verhaal. Die kon een precieze beschrijving geven van hoe de nog ongeboren jongen eruit zou zien, en hij vertelde de vader dat de jongen vooral belang zou stellen in geestelijke zaken. Het echtpaar noemde hun zoon, natuurlijk, Kashi. Yogananda bezocht hem enige jaren later, en de gelijkenis met zijn leerling Kashi was inderdaad treffend. De aantrekkingskracht was van beide kanten groot. Toen de jongen 10 was besloot hij het pad van de Yogi te volgen, en Yogananda, die intussen in Amerika woonde, stuurde hem naar een meester in de Himalaya, waar hij zou vinden wat hij zocht. In Victoria, Australië, is een Kriya Yoga Centrum genoemd naar Kashi.

GEGREPEN In FATE van 1999 lees ik over een griezelig geval van synchroon gedrag: 685 Japanse kinderen die in 1997 tegelijkertijd een epileptische aanval kregen. Was er een UFO in de lucht die vervaarlijke straling uitzond? Niets daarvan. De kinderen keken naar Pokemon. Onschuldig genoeg, zou je zeggen. Maar blijkbaar niet. Er was namelijk sprake van een snelle afwisseling van rode en blauwe kleuren, op een manier die blijkbaar niet zo heilzaam was

voor jonge hersens. Neurologen zeggen dat flitsend licht en donker dat effect kan hebben. De makers van de monsterlijke cartoonfiguren hadden dus hun huiswerk niet gedaan. En dat terwijl iets dergelijks ook al in 1993 in Engeland gebeurde. Maar zo'n bericht roept wel weer zorg op. Jongeren die zich in de disco blootstellen aan stroboscopische invasies, computerspelletjes met flitsende moorddadigheden, wat doet het met onze hersens? Met onze aura? En met ons gevoelsleven?

16

PRESTER JOHN...

In de eeuwen waarin Marco Polo (1254-1324) en Sir John Mandeville ( 14de eeuw) hun reizen maakten en hun belevenissen schreven was de wereld een plaats waar nog oneindig veel te ontdekken viel. Niet al het ontdekte werd juist geïnterpreteerd, en mythe en ervaring gingen hand in hand bij deze en andere ontdekkingsreizigers. Dat maakt hun boeken fantastisch om te lezen. Maar wat wij nu kunnen zien als fabel, werd door latere tijdgenoten serieus genomen. Columbus bijvoorbeeld leunde sterk op de verslagen van Sir Mandeville, en velen gingen op zoek naar het fabelachtig rijke koninkrijk van Prester John, dat in detail wordt beschreven door Sir John Mandeville in zijn "The Voiage and Travayle of Syr John Maundeville Knight'. Hier een fragment: "Deze keizer Prester John heeft geen banier voor zich als hij ten strijde trekt, maar voor hem uit worden drie kruisen gedragen van fijn goud, en die zijn groot en prachtig en bedekt met edelstenen, en hij heeft ontelbare manschappen wanneer hij de strijd aangaat met een andere vorst. Maar als hij niet een gevecht voert maar in privé gezelschap rijdt, dan wordt voor hem uit een kruis gedragen dat niet is geschilderd, en zonder goud of edelstenen, alles als teken dat onze heer Jezus Christus is gestorven aan een kruishout. Ook draagt men voor hem uit een gouden schaal met aarde, als teken dat zijn majesteit niets betekent en zijn vlees terug zal keren in de aarde. En ook heeft hij voor zich

uit gedragen een vat vol juwelen, goud en edelstenen, als teken van zijn nobele status en zijn macht." Uit dit korte fragment worden een paar dingen duidelijk: Sir Mandeville had nauwelijks genoeg woorden om de rijkdom van Prester John te beschrijven, en Prester John was een Christelijk vorst. Waar was dat fabelachtige koninkrijk? "He dwelleth commonly in the citie of Suse", schrijft Mandeville. Die plek werd geacht ergens in Azië te liggen. Later plaatste men het legendarische koninkrijk in Ethiopië, en daar is het gebleven tot de 17de eeuw. Wie was Prester John (of Presbyther Johannes)? Magische koninkrijken hebben magische vorsten. Prester John werd gezien als een nazaat van een van de Drie Koningen, maar aangezien het evangelie van Mattheus uiterst spaarzaam bericht over de Wijzen uit het Oosten, zijn ook hun nazaten van de nevelige soort. Wie en wat de Wijzen waren weten we niet, maar het woord 'Magi' is verbonden met het Perzische godsdienst, de eerste wereldreligie, gesticht door Zoroaster ; een godsdienst die zich in oostelijke en westelijke richting had verspreid. Armenië viel ook onder de gebieden waar Ahura Mazda, de God van Zoroaster, de alleenheerschappij voerde. Een kloosterkroniek uit 1181 plaatst Prester Johns koninkrijk in Armenië. Maar de eerste keer dat er bericht wordt over Prester John is in een document uit 1144: een machtige Christelijke koning met onvoorstelbare rijkdommen en invloed, genaamd Prester John, wiens rijk zich bevindt in het Verre Oosten, voorbij Perzië en Armenië, schrijft Otto, de bisschop van Freising in Beieren in zijn Kronieken. Mogelijk was het zaad voor de mythe gelegd tijdens een bezoek aan Paus Callistus II van Patriarch Johannes van India, in 1122. Omdat de kennis van geografie fragmentarisch was, liepen overleveringen en historische gebeurtenissen snel in elkaar over en waren persoonsverwisselingen aan de orde van de dag. De veroveringen toegeschreven aan Prester John staan in werkelijkheid op andermans naam. Gezien de intensieve handel tussen oost en west is het onwaarschijnlijk dat een koninkrijk als dat van Prester John aan de aandacht ontsnapt zou zijn, temeer omdat de vorst aardig wat begerenswaardigs in de aanbieding had. Prester Johns mythologie kreeg pas goed vorm in een brief, bekend als de 'epistola' die zogenaamd door Prester John was geschreven en verstuurd in 1163 o.a. aan de Byzantijnse keizer en aan Frederick Barbarossa.

17

Kopieën van de epistola begonnen rond 1165 in Europa te circuleren, waarbij het origineel alsmaar meer versierd werd. In die brief legt Prester John de nadruk op zijn nederigheid maar noemt zichzelf niettemin 'Lord of Lords' , 'Our Magnificence' en 'Our Supreme Eminency', geen titels waarmee men een onbeduidend persoon aanspreekt. Hij claimde dat zijn domein zich uitstrekte van Babylon tot voorbij India, en daarmee had hij blijkbaar alle landen te pakken die door Alexander de Gote waren veroverd. 72 koningen waren hem schatplichtig. Vervolgens beschrijft hij de vreemde wonderen die in zijn koninkrijk worden gevonden, en daarmee betreden we het middeleeuwse koninkrijk van de ongebreidelde fantasie. Niet alleen dieren als olifanten, kamelen en rode en witte tijgers lopen er vrij rond, maar ook centaurs, griffioenen, satyrs en phoenixen kan men er vinden. Een compleet middeleeuws bestiarium, om nog maar te zwijgen van de salamanders die in vuur leven en zijde spinnen waarvan de kleding van de dames wordt geweven, kleding die in vuur gewassen wordt. Kan het nog fantastischer?

Prester Johns onderdanen zijn een gevarieerd zootje: de 10 verloren stammen van Israel, naast reuzen, pygmeeën en kannibalen en de mythische onheilssymbolen Gog en Magog. Waarom toch wilde iedereen zo graag zijn koninkrijk vinden? Marco Polo, de Venetiaanse reiziger (1254-1324), identificeert Prester John met Unk-Khan, een Tartarenvorst die stierf in 1203. Hij schrijft: "Ik zal je nu de daden van de Tartaren vertellen, hoe ze aan de heerschappij kwamen en zich verspreidden over de hele aarde. De Tartaren hadden geen eigen Chief, maar betaalden schatting aan Prester Johannes. Van de grootheid van Prester Johannes, wiens juiste naam Unk-Khan is, sprak de hele wereld." Dan gaat hij verder met zijn relaas hoe Jenghiz Khan het hoofd van de Tartaren werd en hoe die Prester John bevocht, de overwinning behaalde en hem doodde. Ook in andere 13de eeuwse kronieken worden Prester John en Unk-Khan geïdentificeerd als één en dezelfde. Ethiopië kwam in beeld ook door toedoen van Marco Polo, die Abessinië zag als een land waar Christus de scepter zwaaide (Ethiopië is nog altijd grotendeels Koptisch Christelijk), en hij bedacht drie Christelijke koningen en drie Saracenen die het land regeerden. Een van die Christenen werd in de legenden Prester John, en zo werd Abessinië diens nieuwe koninkrijk.... Laten we nog even luisteren naar Sir John Mandeville: "Voorbij de rivier is een grote wildernis, zoals mensen die er geweest zijn kunnen getuigen. In die Wildernis zijn de bomen van de Zon en de Maan die spraken tot Koning Alexander en hem zijn dood voorspelden, en men zegt dat zij die voor de boom zorgen en van zijn vruchten eten vier of vijfhonderd jaar leven door de kracht van het fruit, en wij zouden graag erheen zijn gegaan, maar ik denk dat een leger van honderdduizend man niet genoeg zou zijn om in die wildernis door te dringen, vanwege de grote hoeveelheid wilde dieren zoals draken en serpenten die mensen doden als ze er voorbij willen." Het koninkrijk van Prester John, dat uiteindelijk in Abessinië (Ethiopië) kwam te liggen, was tot de 17de eeuw te vinden op honderden kaarten, de z.g. 'Prester John kaarten', zoals deze uit 1660. ► Ook al is er waarschijnlijk nooit een Prester John geweest, en geen fabelachtig land waar de edelstenen voor het oprapen lagen, de legende heeft een hardnekkig, kleurrijk leven geleid en velen in de verleiding gebracht om te gaan zoeken.....

18

MAFFE TITELS....VREEMDE BOEKEN Onlangs gewerd mij een werkje, getiteld: How to avoid HUGE SHIPS and other implausibly titled books, genoemd naar het boek hiernaast. ◄ Hoewel de meesten van ons niet in omstandigheid zijn waar enorme schepen vermeden moeten worden, worden er boekjes in dit boek genoemd en getoond die misschien meer lezers aanspreken. Zoals bijvoorbeeld het boek dat je leert plastische ingrepen in je voorgevel te vermijden door je 'Mind Power' in te schakelen. ► Voor wie een gat in zijn hoofd wil boren of een ongewenst stuk uit zijn hersens wil halen, je weet maar nooit waar het goed voor is, is er dit boek: ▼

En mocht het dan bijna misgaan, dan doet men er goed aan op tijd het volgende boek te lezen: ▼

Voor wie minder luguber georiënteerd is vinden we een alleraardigst boekje over de zorg en het voederen van je speelgoeddieren ► Dan twee hobby's die het waard zijn

overwogen te worden: de identificatie in het veld van verdwaalde winkelwagentjes ◄ en wanneer u een hond hebt met een vacht die zich daartoe leent en die u toch altijd al in de weg zat in verband met uw keurige bankstel, dan is hier de oplossing: knip uw huisdier kaal en maak er een trui van. Hebt u een kat, met name een angora, dan zou ik niet weten waarom u die ook niet zou plukken. Zo hebben huisdieren nog enig nut en verdienen ze hun onderhoud terug.

19

SCHILDERIJ WEG Bron: Brad Steiger 'The Awful Thing in the Attic' Onlangs sprak ik iemand die volhield dat nu intussen wel bewezen was dat alle vreemde krachten van Oosterlingen zo gelovig beschreven in Oosterse en Westerse boeken, allemaal op goocheltrucs en hypnose berusten. Vermoedelijk kende hij die literatuur niet, en sprak hij na wat hij had gehoord. Gelukkig ken ik de literatuur beter, en ik geloof. Niet in alles, bij lange na niet, maar het feit dat er af en toe rotte appels bij de groenteman liggen, betekent niet dat al zijn gezonde waar gelijk op de composthoop moet. Zoals bij alles wat we beoordelen, is het zaak het kind niet met het badwater weg te gooien. En in tegenstelling tot debunkers kan ik aannemen dat anderen in staat zijn iets op z'n waarde te beoordelen, ook als ik er niet met mijn neus bovenop heb gestaan. Het veelgehoorde credo 'ik geloof pas als ik het zelf heb gezien' is absurd en dom, en zegt alleen iets over degene die het zegt, en niet over de feiten die hij denkt van tafel te kunnen vegen. Dit nog maar eens gezegd hebbende dan nu het gevalletje dat ik opdook in een van de vele boeken van Brad Steiger, die vreemde gebeurtenissen verzamelt en publiceert. Het komt uit de annalen van de Parijse Sureté en vond plaats in 1929, toen de politie werd geroepen vanwege de diefstal van een kostbaar en omvangrijk schilderij uit het huis van de heer Pierre Dubois. Geen spoor van braak, niets gehoord , niets gezien, de familie en 5 bedienden thuis, en toch geen schilderij meer aan de wand. Men kan zich voorstellen dat de agenten wat beteuterd gekeken hebben. Twee dagen na de diefstal ontving de heer Dubois een telegram van zijn zoon, kapitein Marcel Dubois, een toxicoloog die voor het Franse leger in Algiers werkte. Marcel Dubois wou weten of het schilderij van zijn vader nog in de Parijse eetkamer hing.

Dat was vreemd, want Pierre Dubois had met niemand over de diefstal gepraat en gezorgd dat het niet in de krant kwam, dus hoe kon zijn zoon in Algerije daarvan gehoord hebben, en zo snel? Maar hij stuurde zijn zoon een telegram terug: 'Schilderij gestolen. Politie werkt eraan. De Sureté verwacht succes. Papa.' Toen Kapitein Dubois het telegram van zijn vader kreeg wist hij dat die er niets aan kon doen. Zijn eigen verlangen om het geliefde schilderij bij zich te

hebben in Algerije was de schuld van de verdwijning, en van het verschijnen aan zijn eigen muur in zijn appartement in Algiers. Daar hadden verschillende getuigen het doek gezien. Dit ging aan de verdwijning vooraf: Abdul Oab, het hoofd van de Arabische nederzetting

waar Marcel Dubois had gewerkt, had hem weten te overtuigen van de kracht van de geest. "Denk aan iets wat je dierbaar is", had hij gezegd, "iets in Parijs dat je graag bij je zou willen hebben." Dubois hoefde niet lang te denken: het schilderij uit zijn ouderlijk huis had altijd al zijn liefde gehad. Kort daarop vond hij het aan zijn eigen muur. 48 uur mag je ervan genieten, had de Arabier gezegd. Dat zijn de regels. Dan moet het schilderij terug naar Parijs. Marcel Dubois vroeg vrienden te getuigen dat zij zagen wat hij zag. Toen de tijd gekomen was wuifde Abdul Oab met zijn hand, en weg was het schilderij. De volgende morgen kwam het verwachte telegram van vader Dubois: 'Schilderij terug. Politie ingelicht'. De Parijse kranten speculeerden er lustig op los. Ook de Londense Times publiceerde het verhaal. De ware toedracht werd verteld aan Dr. Alexander Canon, een auteur en parapsycholoog, die het incident weet aan een demonstratie van een Yoga techniek die de beoefenaar in staat stelt datgene te laten gebeuren wat hij zich voorstelt. Zo flexibel is materie, en zo machtig de geest.

20

DE BERG VAN BUGARACH

Er worden lichten gezien. Vreemde, onverklaarbare lichten, zeggen inwoners van Bugarach, een onopvallend plaatsje in het departement Aude, niet ver van Carcassone in Zuid west Frankrijk. Een streek die door de Katharen al meer dan zijn deel aan beroemdheid en toerisme geniet. En nu is daar de berg van Bugarach bijgekomen; een uitgedoofde vulkaan die niemand beklimt maar waarvan alle 'ingewijden' weten dat die berg straks, als op 21 december ons uur slaat, de enige plek op aarde is die niet door het water, vuur, beving,of wat de goden dan ook maar voor ons in petto hebben, getroffen zal worden. Of misschien is het zoals velen geloven zo, dat er uit de holle berg UFO's zullen opstijgen die het gelovige zootje ongeregeld dat zich dan in Bugarach bevindt meenemen naar weten wij veel waar UFO's vandaankomen. Het was onlangs op de televisie. De leutige burgemeester van Bugarach was behoorlijk ongerust, al bracht hij die zorg met zuidelijke luchtigheid. Een verzoek om hulp was uitgegaan naar het leger. Want de burgemeester verwacht tijdens de Laatste Weken een toeloop van duizenden die in zijn dorp en op de berg moeten slapen, eten en poepen. Hoe regel je dat. Daar kun je maar beter vroeg voor gaan plannen. En mochten de UFO's niet komen en de wereld ook niet vergaan, dan is het maar de vraag of al die teleurgestelde New Agers weer opgewekt zullen afnokken naar waar ze vandaan gekomen zijn. Als toerist heb je natuurlijk niks aan ze, want wie koopt er souvenirs als de wereld op het punt staat te kantelen. En koffie zetten ze natuurlijk zelf. De plaatselijke nering schiet er niets mee op, want veel wijn zullen ze allicht ook niet drinken. Als de aliens komen kun je niet zat aan boord. De berg is omgeven met legenden en internetgeruchten zingen er rond omheen. De naam Bugarach wordt in verband gebracht met de Ark van het Verbond, die nog steeds niet is opgedoken.

De Tempeliers wordt van alles in de schoenen geschoven wat betreft het verbergen van hun

schatten, en daar zal best iets van waar zijn. Maar tot nu toe hebben alle aanwijzingen op diverse locaties op de wereld wel een hoop ellende maar niets tastbaars opgeleverd. Er zijn verhalen dat Jules Verne in deze berg de ingang vond naar 'het middelpunt der aarde' en dat Steven Spielberg zijn film 'Close Encounters' heeft laten inspireren op de berg van Bugarach. Nou ja, dan heeft hij toch uiteindelijk te weinig inspiratie gehad om de film daar op te nemen, gezien zijn keuze voor de 'Devil's Tower' in Wyoming. Er doen verhalen de ronde dat zowel de Nazi's als de Mossad aan het

graven zijn geweest rond de berg. Wie weet. Maar de Ark is en blijft zoek, tenzij hij zich toch echt in Ethiopië bevindt. Laat ons maar dankbaar zijn dat de Nazi's hem niet in handen hebben gekregen. Wat mij bijzonder vermaakt in deze treurige geschiedenis is dat talloze mensen campings en ander logies hebben besproken van drie weken voor de Ondergang tot minstens een week erna. Dat kenmerkt de ware gelovige; mocht ie niet vergaan, dan hoef ik niet in de openlucht te slapen. Persoonlijk vind ik dat een giller.

Intussen trekt de berg nu al gekken uit de hele wereld aan. Men loopt er naakt rond, voert rituelen uit, bidt dat het een Hemelse lust is en bereid zich geestelijk voor op een ruimtereis. Het valt ernstig te hopen voor de kleine bevolking van het plaatsje dat zij ook mee mogen in de UFO, want na al het geleden ongemak zou het toch jammer zijn als ze het nakijken hadden. Als ze tenminste willen. Want ik zou me ook kunnen voorstellen dat ze maar liever blijven waar ze zijn, in afwachting van de volgende voorspelling...

21

KOKOPELLI Wie Googelt naar 'Kokopelli' vindt duizenden plaatjes, en daarnaast honderden sites waarop hij voorkomt. Kokopelli is een van die symbolische figuren die de fantasie van inheemse en uitheemse kunstenaars heeft geprikkeld, en de verspreiding van het blazende figuurtje is daardoor exponentieel toegenomen. Wie is Kokopelli? Oorspronkelijk is de oervorm te vinden op duizenden rotstekeningen van de 'Anasazi' , de oude voor-indiaanse bewoners van de Mesa Verde, uit het gebied van de 'Four Corners' , de grenzen tussen de staten New Mexico, Colorado, Utah en Arizona. Maar ook in andere gebieden is hij te vinden. Blijkbaar ging zijn betekenis geografisch verder dan de Mesa Verde. Die rotstekeningen zijn soms 3.000 jaar oud, en het verspreidingsgebied bedekt alle 4 de staten, tot aan Mexico. Behalve in rotstekeningen zijn de resten van de beschaving van de Anasazi (de 'Oudsten' - niemand weet hoe ze zichzelf noemden) terug te vinden in

talloze zandstenen ruines die op grote ouderdom wijzen, maar waarvan niemand weet hoe oud die ouderdom precies is. Wat men ook niet weet is wanneer, en waarom de cultuur verdween. Behalve de verlaten dorpen van kunstig metselwerk zijn er ook grote hoeveelheden potscherven gevonden met mooie decoraties. De Anasazi hadden blijkbaar een hoge beschaving. De Hopi, Zuni en Pueblo Indianen dragen de erfenis van de Anasazi verder, en voor hen is Kokopelli dan ook een motief dat telkens weer opduikt. Er zijn heel verschillende interpretaties gegeven aan deze enigmatische figuur. Oorspronkelijk was hij waarschijnlijk een vruchtbaarheidssymbool. Veel Kokopelli figuren hebben een prominente phallus. Zijn gebogen of bepakte rug kan op veel manieren worden uitgelegd. Men was gewend kinderen,

jachtbuit en goederen op de rug te dragen. In Pueblo mythen droeg Kokopelli babies, zaden en andere gaven op zijn rug. In de Andes trekken shamanen nog altijd vann dorp tot dorp met een fluit en een zak met graan op de rug. Het kan ook zijn dat de 'bochel' stond voor Kokopelli's magische gaven. Net als aan onze hoven in de middeleeuwen hielde de god-koningen van midden-Amerika er gebochelde mensen op na om ze te vermaken maar ook vanwege hun magische wijsheid. Soms ook heeft hij twee bulten: symbolisch voor wat een mens te dragen heeft: goed en slecht. Een andere interpretatie - verwant aan de vruchtbaarheids symboliek is die van een sjamaan die de regen oproept met zijn fluit, de sneeuw doet smelten en de aarde opwarmt. Vaak wordt hij op rotstekeningen afgebeeld met slangen en hagedissen, dieren die van warmte en vochtigheid houden. Nu nog spelen de Hopi op een fluit boven een bron in de hoop daarmee de regen aan te trekken. Kokopelli is een 'Kachina' , een bewoner van de

geestelijke wereld, een vereerde spirit, geassocieerd met wolken en regen, waar men in de woestijnen van dit gedeelte van Amerika behoorlijk naar uit kan zien. Kachina's worden traditioneel uitgebeeld in poppen en maskers die van plaats tot plaats kunnen verschillen. Bij de aanvang van het vruchtbare seizoen worden er bij de Hopi indianen regendansen gehouden waar Kokopelli prominent aanwezig is, deze keer ook weer in zijn rol van vruchtbaarheidsgod. Het gemaskerde personage zit de meisjes achterna en beklimt ze. Antropologen en missionarissen zien daar vreemd van op, maar voor de Hopi's horen zulke dingen eenvoudigweg bij het leven. In de Hopi mythologie horen Kachina's zowel mannelijk als vrouwelijk te zijn. Kokopelli kreeg dus een vrouw, Kokopelmana genoemd. Zoals dat gaat met legenden heeft Kokopelli in verschillende indianenculturen zijn eigen gestalte - en soms ook een andere naam - aangenomen. Maar hoewel veel van zijn oorsprong onduidelijk is, zijn leven als volksfiguur en inspirator van hedendaagse kunst is opmerkelijk. Moge hem nog een lang leven beschoren zijn.

22

DE VLOEK VAN CARLISLE Terwijl de Katholieke kerk er alles aan doet om waardige dingen zoals gelovigen, processies, stervenden en auto's, en onwaardige als jagers en hun wapens te zegenen, en daarmee blijk geeft van een onwaarschijnlijk opportunisme (what else is new), zijn er ook mensen, Katholieken en anderen, die blijkbaar liever vervloekt dan gezegend worden. Zulke mensen wonen er in het Engelse stadje Carlisle, in Cumbria. Maar eerst de geschiedenis: van de 13de tot de 17de eeuw werd de Schots/Engelse grens geplaagd door de 'reivers' , boeven die in groepen smokkelden, overvallen pleegden, vee stalen, afpersten, reizigers om zeep hielpen en oppermachtig waren in het hele grensgebied. Ze waren snel, ongrijpbaar, en horen tot de bloedigste karakters van de toch al niet van bloed verstoken Schotse en Engelse geschiedenis. De taal heeft enkele woorden aan hen te danken, zoals 'bereave' , beroven, maar in de zin van 'verlies van leven'. Ook het woord 'kidnappen' en 'blackmail' komt bij hen vandaan. In 1525 waren de reivers zo'n pest geworden dat de toenmalige Aartsbisschop van Glasgow, Gavin Dunbar (1490-1547), een vloek uitsprak over alle reivers van het grensgebied. Dat was niet zomaar een vloekje, maar een uitgebreide en gespecificeerde VLOEK, en hij luidde aldus: "Ik vervloek hun hoofd en alle haren op hun hoofd; ik vervloek hun gezicht, hun verstand, hun gedachten, hun mond, neus, tong, tanden, voorhoofd etc etc en ieder deel van hun lichaam, van de top van hun hoofd tot hun voetzolen, voor en achter, binnen en buiten." De Aartsbisschop liet duidelijk niets aan het toeval over en ging grondig te werk. Vervolgens vervloekte hij hen "lopend en rijdend, staand en zittend, etend en drinkend, slapend en wakend, binnen en buitenshuis, hun vrouwen en kinderen, vee en paarden, oogst en schuren en alles wat ze nodig hebben voor hun bestaan." Alsof dat nog niet genoeg was riep hij ook nog alle vloeken en kwaadaardige wensen over hen af 'sinds het begin van de wereld' en de goddelijke vervloeking van Lucifer die hen in de hel zou werpen. De bisschop moet ongelofelijk ziedend geweest zijn om zoveel vervloekingen uit zijn mond te kunnen krijgen. Hij haalde er Kaïn en Abel bij, de Zondvloed, Sodom en Gomorra en de plagen van Egypte.

En hij wenste dat de aarde zich aan hun voeten zou openen, en nog veel meer, maar de tendens is nu wel duidelijk. Tenslotte kon het allerergste niet uitblijven: excommunicatie.

23

Toen was hij waarschijnlijk uitgeput. Kapot. Dat alles heeft blijkbaar de reivers niet belet om nog ruim een eeuw lekker door te gaan. What the hell, zullen ze gedacht hebben. En toen bedacht iemand in déze tijd dat die vloek eigenlijk wel een mooie tekst was om op een steen te graveren, en daarmee het komende Millenium te vieren. Een onzalige gedachte. Waar iedereen zijn beste wensen aan de komende 1000 jaar meegaf, werd in Carlisle een 16de eeuwse vloek (en wat voor een!) uit de kast gehaald om hem mooi te graveren in de 'Cursing Stone' , zoals hij nu bekend staat. Kunstenaar Gordon Young ontwierp de steen. Hij schijnt van een reiversfamilie af te stammen. Vandaar. Toen de steen in 2001 werd geplaatst in het Tullie House Museum, en ook daarvoor al, was er de nodige trammelant, vooral van Christelijken zijde. Dat werd er niet beter op toen Carlisle sinds 2000 een onwaarschijnlijk aantal rampen te verwerken kreeg. Overstromingen, een heftige uitbraak van Mond en Klauwzeer, veel werkeloosheid, grote branden en geen doelpunten van het plaatselijke rugby-team. En iedereen in Engeland weet wat een ramp dát is. Sindsdien is er hevig gediscussieerd. Het percentage van de bevolking dat, verlicht als men is, de steen wilde houden waar hij was, was net iets groter dan dat van mensen die er de beuk in wilden. De Anglicaanse bisschop van Carlisle , Reverend Graham Dow, sprak zich tegen het behoud van de steen uit. Hij zei bedachtzaam: "De originele vervloeking was niet een daad van God. Daarom hou ik vol dat de steen daar beter niet kan zijn. Woorden hebben macht en ze beïnvloeden degenen die ze lezen." De steen kapot slaan? Of hem zegenen? De controverse duurt voort. Het gaat niet goed met Carlisle.

PAPIEREN HUIS Sommige mensen maken er wat van. Die nodigen Inspiratie op de koffie, laten hun fantasie de vrije loop en gaan gewoon aan de gang. Hun buitengewone geduld is wat ze onderscheidt van de meesten van ons, die de resultaten van onze inspanningen liefst zo snel mogelijk willen kunnen zien. Wat iemand drijft om een papieren huis te bedenken weet ik ook niet, maar die mensen zijn er geweest. In 'The Theosophist' van 1881 kom ik een bericht tegen over een papieren huis dat op de wereldtentoonstelling in Sydney opzien baarde. "De muren, deuren en ramen zijn opgetrokken van geperst papier. De binnenmuren zijn versierd met relief arabesken. Alle meubels zijn van papier maché, en ook de kleden, gordijnen, lakens en dekens, kleding, zakdoeken, alles van papier. Tijdens de diners die in het huis werden geserveerd waren ook de borden en het bestek van papier. Alleen het voedsel was, gelukkig, normaal." De liefde voor vakmanschap, ornamenten en omslachtigheden in aanmerking genomen die in die tijd ieder product kenmerkten, moet dat huis een

geweldige belevenis geweest zijn. Jammer dat er geen foto's van bestaan. Internet geeft geen hits.

Misschien is het dit huis geweest dat Elis Stenman uit Massachusetts inspireerde om in 1922 aan de constructie van een krantenhuis te beginnen. Stenman was een ingenieur die machines had bedacht om paperclips te fabriceren. Het papieren huis was bedoeld als een zomeroptrekje. Hij bedacht een methode om het huis in alle opzichten stevig te maken: geperste kranten, gevernist en met lijm aan elkaar geplakt. Hoewel de buitenconstructie van traditionele materialen is gemaakt, is de rest bijna uitsluitend van papier. De piano is bijvoorbeeld wel gewoon een piano, maar de buitenkant is van krant. Stoelen, tafels en lampen zijn volledig van krant. De bouw duurde 20 jaar en er werden meer dan 100.000 kranten in verwerkt.

Hoewel de familie nooit over belangstelling te klagen heeft gehad, werd het huis pas een museum na de dood van Mrs. Stenman in 1942. Toegang een dubbeltje. Nu anderhalve dollar. Het is te hopen dat het krantenhuis een goeie brandverzekering heeft.

24

MIJN GAVE

God schiep me als een mooi mens

Als God mensen maakt, zegent Hij ze met gaven. De gaven zijn als cadeaus, maar we kunnen ze

niet vasthouden of uitpakken. In plaats daarvan zijn gaven een deel van wie we zijn, zoals de kleur van onze ogen en de tint van onze huid.

Gaven kun je ook talenten noemen.

Ik ken bijvoorbeeld iemand die een gave heeft om mooi te kunnen zingen, of een instrument te bespelen.

Of ik ken iemand die heel goed kan tekenen of een sport bijzonder goed beoefent.

Mensen zeggen dat ze getalenteerd zijn vanwege de dingen waar ze in uitblinken.

Ik heb ook gaven.

Een van die gaven is dat ik soms iets zie nog voor het gebeurd is.

Soms vertel ik dat niet aan anderen. Ik weet het gewoon.

Soms zie ik wel eens dat mensen gewond zullen raken. Dat is eng, en ik raak er door van streek.

Ik zou willen dat het niet gebeurde. Het is niet mijn schuld.

Ik zie het alleen maar, en dat is alles.

William Stillman vert. uit: 'Autism and the God Connection'

WEBSITE VOOR DE DODEN

In Hongkong , de voormalige Britse kolonie, heeft men iets nieuws bedacht. De regering heeft €120.000 uitgegeven voor het opzetten van een website voor de doden, die per jaar ook nog een krappe ton aan onderhoud gaat kosten. Op die website ◄, in Engels en Chinees, kunnen vrienden en familie van een overledene een pagina aanmaken waarop de nagedachtenis van de betreffende persoon kan worden geëerd en virtuele offers kunnen worden gebracht. Daartoe zijn icoontjes beschikbaar, herkenbaar als de offers die men in 'real life' brengt aan de voorouders: etenswaren, papieren geld

en modellen van luxeartikelen, bloemen en andere dingen die de dode mogelijk nodig kan hebben in het hiernamaals. De website is berekend op 100.000 pagina's, en de belangstelling was al meteen kolossaal: binnen 2 dagen na de start in juni 2010 hadden 1600 mensen zich geregistreerd en waren er al meer dan 1000 memorial pagina's aangemaakt. Vooral de jongere generatie is geïnteresseerd. De ouderen zullen allicht de voorkeur blijven geven aan de meer tastbare vorm van voorouderverering, eentje die voelt, geurt en smaakt.

https://www.memorial.gov.hk/default.aspx

25

TAALMIRAKEL Ach jee. Daar hebben we er weer een. De Servische jongen Dimitrije Mitrovic werd op een ochtend wakker, en sprak Engels. Dat gebeurde toen hij 3 was, en nu is hij 12. Zijn omgeving kan hem in zijn nieuwe gedaante niet meer verstaan, maar gelukkig spreekt hij nog wel Servisch, zij het met tegenzin. Hij spreekt zijn Engels moeiteloos en foutloos. Beter, volgens de berichtgeving, dan professoren aan de universiteit , die met hem in gesprek raakten. Maar we weten gelukkig hoe het zit: Dimitrije is autistisch. Dat zeggen 'deskundigen'. Hollekidee. Als een kind een bijzondere prestatie levert is hij plotseling autistisch. Dat verklaart alles. Autisten hoeven een taal blijkbaar niet te leren, die komt

ze aangevlogen op een nacht als ze liggen te dromen. Natuurlijk. Deskundigen weten dat, net als al die andere dingen die onverklaarbaar zijn maar door leunstoelwetenschappers met een enkele handbeweging en zonder onderzoek worden 'verklaard'. Nou, beste mensen, laat ik jullie vertellen dat autisme niet in dit soort talenten voorziet. En iedereen die denkt dat dat wel zo is, is geen deskundige, maar een zwamjurk. Een heel enkele autist met het savant syndroom heeft bijzondere gaven, maar die hangen samen met een bijzondere 'wiring' van het geheugen en het denkproces. Maar om je iets te kunnen herinneren moet er wel eerst iets in je hersens gestopt zijn. Het is gevaarlijk en misleidend om te suggereren dat autisme een bonus is. Geloof me, het is in de regel een ellende. Dimitrije, met frisse blik de wereld en de camera inkijkend, is geen autist, dat kan ik je verzekeren. Die jongen is naar alle waarschijnlijkheid overgenomen door een Engels sprekende ziel. De 'deskundigen' zouden misschien uit hun leunstoel moeten komen om de jongen te testen op zijn herinneringen, zijn psychische make-up, en misschien een regressietherapeut laten aanrukken voor een grondig onderzoek onder hypnose. Wie weet wat dat op zou leveren. Maar autistisch? No way.

Internet Sacred Text Archive, een fantastische héél uitgebreide site met duizenden teksten uit alle tijden en alle culturen die samen het erfgoedvan de mensheid vormen. Ook op CD-Rom te krijgen. De site wordt voortdurend aangevuld.

www.sacred-texts.com

I N T E R N E T

26

La MISSIONARINDHA We hebben het wel vaker gezien: een kind met helende gaven. Soms wordt het een hype, soms gaat zo'n kind ook roemloos de puberteit in, of het sterft vroeg. Toevallig vond ik op internet zo'n kind in Brazilië, 'La Missionarindha' in het Portugees, wat 'kleine missionaris' betekent. Want als iets gunstig is voor het geloof, dan zijn het wonderen, en een kind telt dubbel. Het kleine meisje, nu zeven jaar, heet Alani dos Santos, en haar ster is snel gestegen. Hoewel er heel wat filmpjes van haar op YouTube staan (Portugees) kan ik niets op internet over haar vinden later dan 2010. Wel blijkt dat het in Christelijke kringen in Brazilië gebruikelijk is om kleine meisjes in

te zetten voor Evangelische verkondigingen, sprekend, zingend, of....helend. YouTube heeft daar het nodige van, en ook zonder de taal te verstaan lijkt het, naar onze maatstaven, niet overtuigend. Mij doet het sterk denken aan de Islamitische kleuters die worden ingezet om Allah aan een wijdere verspreiding te helpen. Maar dat is nou eenmaal de aard van het missionarisme, in elk geloof. Healing is in Brazilië vooral voorbehouden aan Spiritisten, maar Alani is voor de verandering geen Spiritist, maar puur en onversneden Christelijk. In een artikel over haar staat dat een spandoek in de kerk waar het kind haar healing verricht adverteert met 'een explosie van wonderen'. Ze plaatst haar hand op iemands borst, en het mirakel gebeurt. "Gezondheid, Geluk en Victorie" Twee keer per week pakken zich de gelovigen in deze kerk samen, ziek of niet ziek, lopend of in rolstoelen, hopend op een wonder. "Duizenden mensen zijn aangeraakt", zegt haar vader, pastoor Adauto Santos, een voormalige kapper en autodief die nu een van de meest besproken kerken leidt van Rio de Janeiro. Op YouTube kun je hem bezig zien. "Ze is een normaal kind", zegt pa, afgezien van die gave. Maar het is Jezus die geneest, Alani is alleen een instrument." Het zal pa wel goed uitkomen, zijn kerk zorgt voor een flink belegde boterham.

Ik heb die filmpjes goed bekeken. Alani lijkt een act op te voeren, zonder een enkele aanwijzing dat ze iets voelt bij wat ze doet. Ze loopt het podium op en neer als een gekooid dier. Pa staat mensen te overtuigen dat er echt iets gebeurt. Geloof doet, soms, de rest. De 'Universal Church of the Kingdom of God' de tak van Pentacostal Christendom waar het hier over gaat, heeft in haar gelederen de rijkste bisschop op de wereld: Edir Macedo. Men schat dat Macedo's bezittingen 3 miljard dollar waard zijn, en hij beschikt over een privé jet van $ 50 miljoen. Geheel gegrepen door de geest van Christus, dat is duidelijk. En ook goed te verkopen in een land als Brazilië, waar de rijken steeds rijker worden en de armen creperen in de sloppenwijken. In de Kerk van de Mirakelen gaat het over genezingen door God gezonden. "Ze is hier om haar kleine handjes op uw borst te plaatsen", roept Santos tegen de verzamelde congregatie. "Halleluja". En hij vaart voort: "Sommige mensen komen hier in rolstoelen en ze verlaten de kerk rennend! " Dan is er de collecte. Enveloppen met geld stromen binnen. Er staat me iets van bij dat dat bij Jezus nooit zo het geval was. De kleine missionaris vindt het allemaal wel best. Zij wil dokter worden, zegt ze tegen een journalist. Misschien een beter plan dan je hand op duizenden boezems te leggen en gedrild te worden door je vader.

Opmerkelijk is dat de site van Alani nu, in 2011, van internet is verdwenen. Waren er teveel mensen die in een rolstoel de kerk uitgingen? Het is maar een gedachte..

27

SEA BEANS Als zandverzamelaar ben ik vanzelfsprekend geïnteresseerd in wat anderen verzamelen, en op internet is daarover natuurlijk een schat aan informatie te vinden. Enige jaren geleden kwam ik zo terecht bij verzamelaars van 'Sea Beans' . Nooit van gehoord. U waarschijnlijk net zo min. Maar sea beans, zeebonen of drijfzaden zijn zaden die op het strand gevonden kunnen worden, nadat ze door de golfstroom zijn meegevoerd en aanspoelen op vreemde kusten. Helaas komen ze in Nederland maar zelden op onze kusten terecht, er zijn maar 50 vondsten

gedocumenteerd, dus het heeft niet veel zin om ernaar op zoek te gaan. Op het eiland Texel woont de enige verzamelaar van Nederland, Gerard Cadée, en die wordt dan ook in elk stukje over drijfzaden opgevoerd. Op Texel schijnt meer aan te spoelen dan op de rest van onze kust, maar evengoed heeft Cadée maar enkele zaden van de 100 die hij bezit zelf gevonden. De rest is gekregen of geruild, zoals dat gaat onder verzamelaars. Voorzichtigheid is geboden: de meeste zaden zijn afkomstig van schepen, bij het overladen in zee terecht gekomen of gewoon uit scheepsafval. Veel grotere en kleurige tropische zaden worden ingevoerd voor decoratieve doeleinden, en hebben op eigen kracht geen afstanden afgelegd. En dat is nou juist wat zulke drijfzaden zo aantrekkelijk maakt. Bijna alle drijfzaden spoelen aan op buitenlandse kusten, en daar zitten ook de verzamelaars. Hun website, http://www.seabean.com/ , laat zien dat er veel informatie bestaat over het wel en wee van deze zaden, en over hun herkomst. Sommigen maken er sieraden van; als iets in overvloed te vinden is ga je er vanzelf iets leuks voor bedenken. Maar de grap is natuurlijk om zoveel mogelijk verschillende soorten te bemachtigen, en ze misschien wel te laten uitbotten in een pot of in de tuin. Zonder sea beans zouden afgelegen eilanden niet gekoloniseerd zijn door planten. Ecologisch zijn ze dus heel belangrijk. De meeste zaden komen uit het tropisch regenwoud, of van subtropische eilanden. Vaak grenzen de mangrove en andere bossen aan zee, en als de zaden rijp zijn worden ze vanzelf in zee gespoeld. Maar ook rivieren nemen zaden mee naar zee. Het blijkt dat zaden soms enorme omzwervingen maken en jaren onderweg zijn voor ze definitief aanspoelen.

Volgens de legende is het het hartvormige zaad van de Entada voor Columbus de aanleiding geweest om de oversteek te wagen. Op de Azoren heten de zaden dan ook Fava de Colom (Columbus zaad) ◄ Vanwege het formaat van dit zaad werd het verwerkt als snuifdoos of om de nek gehangen als 'good luck charm' , symbool van geluk, vruchtbaarheid en een lang leven.

Ze zijn tegenwoordig ook te koop met een tekst erop ►: Een ander zaad met een verhaal is 'Mary's Bean' , Merremia Discoidesperma, ook bekend als de Crucifixion bean vanwege het kruis dat aan beide zijden te

zien is. ◄ De overlevering zegt dat een zwangere vrouw zo'n zaad in haar handen moet houden als het kind wordt geboren. Dat verlicht de pijn. Het grootste zaad dat men kan vinden is de 'Coco de Mer' , een zaad zo groot als een meloen dat alleen op de Seychellen gevonden wordt. Of zulke zaden ook de oceaan oversteken weet ik niet, maar het is wel zo dat in Florida heel veel sea beans worden gevonden. De liefhebbers organiseren ieder jaar een Symposium, waar verzamelaars,

biologen, botanici, oceanologen en strandjutters informatie en vondsten uitwisselen en hun hobby met elkaar delen. Volgend jaar in Oregon.

28

VREEMDE WERELD... HOE GEK KUN JE WEZEN?

Op internet op 11 aug 2011 een berichtje : Bongo is weer thuis! Nee, niet de hond of de kat, maar een speelgoedaapje van 20 cm groot. Je ziet het voor je: een kind verliest zijn geliefde speelgoedaap en is dolgelukkig als iemand hem vindt en terugbrengt. Dat gebeurt niet vaak, want speelgoeddieren hebben geen chip. Verliezen gebeurt wel vaak, en dat kan een kind behoorlijk van de kook brengen. Maar, zet u schrap, in dit geval gaat het om eigenaars van 47 en 58 jaar oud, al

twee weken treurend om hun aapje dat ze 10 jaar lang 'hadden opgevoed als een zoon' Ik heb het nooit opgegeven, meldt Bonni Marcus, de moeder. Ik mediteerde en bad, en nu is hij terug. De New Yorkers Bonni en haar vriend Jack raakten het aapje kwijt op weg naar een restaurant, toen Jack het per ongeluk achterliet bovenop een parkeermeter. Moet je je aapzoon ook maar niet meenemen naar een restaurant, denk ik dan. Dat is vragen om moeilijkheden. Toen het verlies ontdekt was, hingen ze flyers op in de buurt, en loofden een beloning uit van maar liefst $ 500.-. Daarop kwamen natuurlijk talloze reacties van mensen die om geld verlegen zaten en Bongo worst zou wezen.

Bongo werd gevonden door parkeerwachter Luis Barreto, die hem 'cute' vond en meenam naar zijn appartement, waar hij de aap op z'n TV zette. Toen het flyer ophangende stel hem en een aantal andere mannen op straat aansprak met de vraag of ze Bongo hadden gezien, realiseerde Barreto zich dat zijn aapje vast Bongo was, en hij nam Bonni en Jack mee om te kijken. Bonni 'voelde onmiddellijk ' Bongo's aanwezigheid, maar controleerde toch even of het de goeie Bongo was. En ja hoor, hij had het bekende schroeiplekje, ooit, o hemel, opgelopen door onvoorzichtigheid van Bonni, die daarna acuut met roken was gestopt. Barreto deed maar met

moeite afstand van zijn vondst: "ik werd verliefd op Bongo en wou hem houden. Hij zag er zo echt uit." Maar het verdriet van Bonni en Jack had hem over de streep getrokken. Hij was de kwaadste niet. Als hij Bongo maar regelmatig mocht bezoeken. Oooo, ook nog een beloning? Maar dan... En zo kon Bongo na een verdrietige week herenigd worden met zijn 'ouders' , en met zijn speelgoedbroertjes en zusjes Do, Re en Mi, die "ook erg geleden hadden onder zijn afwezigheid". Everybody happy? Yeah !!!!

29

NICHOLAS ROERICH In 2010 bezocht ik een tentoonstelling in Groningen over Russische sprookjes, en de invloed daarvan op Russische kunstenaars. Prachtig en indrukwekkend. Verrassend ook om daar internationaal bekende kunstenaars als Wassili Kandinsky en Nikolai Rerikh tegen te komen. Bij ons is de laatste beter bekend als Nicholas Roerich, ontdekkingsreiziger, mysticus, schrijver en schilder. Roerich werd in 1874 in St. Petersburg geboren, als telg van een van oorsprong Noors geslacht dat terugging op de Vikingen. Een van Roerich's voorouders in de 13de eeuw was hoofd van de Tempeliers. Roerich betekent zoiets als 'glorieus' . Zijn moeder kwam uit een oud Russisch geslacht. Nicholas werd gedoopt in de Russisch Orthodoxe kerk. De zomers bracht het gezin door op Isvara, een enorm landgoed van de familie even buiten St. Petersburg. In de woonkamer van het huis hing prominent een schilderij van de Kanchenjunga, een heilige berg in de Himalaya, die door Nicholas pas vele jaren later 'herkend' werd, en ook geschilderd. Het landgoed met al z'n prachtige elementen zaaide in de jonge

Roerich een levenslange liefde voor de natuur. Daarnaast was er de bibliotheek met verhalen over helden en martelaren, draken en heiligen, genoeg om zijn levendige fantasie te prikkelen en zijn gevoel voor geschiedenis aan te wakkeren. In 1883 werd Nicholas toegelaten op een van de beste gymnasiums. Hij was toen 9 jaar oud, en blonk uit in alle vakken. Geografie was z'n lievelingsvak, en de kaarten die hij moest tekenen van verre streken, gepaard aan zijn liefde voor geschiedenis, legden de basis voor zijn latere ontdekkingsreizen. Een vriend van de familie ontdekte Nicholas' artistieke

talenten, en gaf hem zijn eerste schilderlessen. Maar zijn vader wilde niet dat hij van kunst z'n beroep zou maken. Uiteindelijk vonden ze een compromis: Nicholas mocht naar de kunstacademie als hij tegelijkertijd rechten zou studeren. In 1893 begon hij aan beide opleidingen. Omdat zijn vader zijn kunststudie niet ondersteunde, probeerde Nicholas met verschillende bijbaantjes geld voor materiaal te verdienen. Ergens zegt hij: "Het is mijn lot om m'n hele leven haast te hebben. Ik vraag me af of ik tijd zal hebben om te sterven." Steeds meer liet hij zich in zijn kunst inspireren door de Russische geschiedenis, maar ook door oosterse thema's. Na zijn studie ging Roerich een jaar naar Europa, en vlak daarvoor ontmoette hij zijn toekomstige vrouw Helena. Ze trouwden bij zijn terugkeer. Helena Roerich was een muzikaal en literair begaafde vrouw, die boeken schreef over het Boeddhisme. Samen richtte het echtpaar in New York de 'Agni Yoga Society' op, een beweging die het doel had spirituele tradities van de wereld samen te brengen in een ethische leer.

30

Plannen om een reis naar India te maken bestonden al jaren, maar in 1923 gingen de Roerichs op weg, op zoek naar tijdloze wijsheid en de oneindigheid van de Himalaya. Er volgde een ontdekkingstocht van vijf jaar die hen van India over Turkistan, Altai, Mongolia naar Tibet zou leiden. De onderneming was bij tijden heel gevaarlijk en het gezelschap leed talloze ontberingen, maar de beloningen waren enorm. De Roerichs ontmoetten bijzondere mensen en absorbeerden de geheimen van het mystieke land. Roerich schreef er een boek over: 'Heart of Asia', en later het dagboek 'Altai-Himalaya', waarin hij op 5 augustus 1926 zijn bekend geworden waarneming van een UFO beschrijft. Maar de boeken zijn vooral de moeite waard om hun mystieke inzichten en de beschrijvingen van het landschap en de bevolking. Tijdens deze reizen schilderde Roerich honderden doeken van landschappen en religieuze figuren, in zijn onmiddellijk herkenbare hoekige en kleurrijke stijl. Aan het eind van hun grote expeditie, in 1928, vestigde de Roerichs zich in de Kullu Vallei op 2000 meter hoogte, met een schitterend uitzicht op de bergen. Daar stichtten ze een instituut dat de resultaten van hun expeditie, die ook archeologie, linguistiek en botanie omvatte, moest uitwerken. De Roerichs hadden intussen twee zoons. In 1929 reisde de familie naar New York voor de opening van het Roerich Museum. Bij die gelegenheid stelde Roerich een verdrag voor om het cultureel erfgoed in oorlog en vrede veilig te stellen. In 1935 werd het aangenomen, als 'The Roerich Pact'. De Roerichs geloofde in een eeuwige stroom van bewustzijn, die gevoed wordt door de hoogste kwaliteiten waar de mens over beschikt. Nicholas Roerich stierf in 1947 in hun huis in Kullu in de Himalayas. Zijn as werd verspreid in de bergen waar hij zoveel van hield. Hij liet bijna 7000 werken na. Hieronder een collage van een aantal van Roerichs kleurrijke schilderijen waarin de religies die zijn kunst en filosofie zo beïnvloed hebben vertegenwoordigd zijn..

31

EITJE

Antropologen maken vreemde dingen mee in afgelegen streken, met name als het om healing gaat. Soms zo vreemd dat het ook in de Westerse parapsychologische setting niet geloofwaardig lijkt. Er bestaat altijd nog vreemder dan vreemd, en er gaapt een gigantische kloof tussen paranormale verschijnselen in onze samenleving en die in niet Westerse landen. Wat niet betekent dat de meest bizarre gebeurtenissen per definitie onwaar zijn, of dat mensen uit andere culturen goedgeloviger of dommer of makkelijker te manipuleren zijn. Wat zulke bijzondere gebeurtenissen vooral interessant maakt is de logica voor de betreffende sjamaan en patiënt. Niemand kijkt er van op als een geest wordt uitgedreven en de patiënt geneest, ook als dat met voor ons volstrekt onbegrijpelijke middelen gebeurt. Het is maar wat je gewend bent. Mensen die katholiek zijn opgevoed stelden als kind de eucharistie niet ter discussie, terwijl de transsubstantiatie van wijn in bloed en ouwel in vlees nou ook niet bepaald 'normaal' te noemen is. Alles is betrekkelijk, en dat geldt zeker voor het ongewone, magische. In het boek van journalist David St. Clair over Mexico 'Pagans, Priests and Prophets' (1976) worden veel merkwaardige belevenissen beschreven. Een van St. Clairs' ontmoetingen betreft Conchita, een oude vrouw die bekend staat om haar grote healing capaciteiten. Conchita is dan al 95. St. Clair neemt het gesprek op de bandrecorder op, en Conchita, die haar eigen stem nog nooit zo gehoord heeft, is verbijsterd. "Nu kan ik rustig doodgaan" zegt ze, "nu heb ik een echt wonder gezien". Na een geanimeerd gesprek over haar leven en haar healingpraktijk nemen St. Clair en zijn tolk Gustavo afscheid. "Jammer", zegt St. Clair, "dat ik haar niet bezig heb gezien. Nu weet ik nog niet of haar healing werkt." "Luister David", zegt Gustavo. "Ik zal je vertellen wat ik zelf heb meegemaakt, en dan moet je maar zien of je dat kan overtuigen." Gustavo ging op een muurtje zitten en begon te vertellen. "Een jaar of tien geleden, toen ik zestien was, verloor ik iedere belangstelling voor het leven. Ik lag halve dagen in bed en had nergens meer zin in. Op school zat ik te slapen in de klas. Geen enkele dokter kon een oorzaak vinden, medisch gezien was ik gezond.

Mijn moeder nam me mee naar Conchita. Daar was ze zelf een paar keer geweest en de healer had haar toen geholpen. Conchita was toen fitter dan ze nu is en ze leidde nog een actief leven. Mijn moeder vertelde wat er met mij aan de hand was, en Conchita luisterde. Toen pakte ze een schaar en vroeg me om m'n shirt omhoog te doen. De punten van de schaar stak ze recht in m'n maag. Ik zag de punten verdwijnen, maar het deed geen pijn. Toen ze de schaar eruit trok zat er bloed aan. Toen nam ze een ei en hield dat tegen de wond. Ze bad, en wreef het ei tegen me aan. Daarna brak ze het in een glas helder water. Mijn moeder en ik hielden onze adem in." "Wat was er te zien?" vroeg St. Clair. "Twee kleine slangetjes dreven in de dooier. Levend. Ze probeerden het glas uit te komen." Gustavo, een jongen met een universitaire graad, kijkt naar St. Clair, en zegt: "David, ik zweer dat dat de waarheid is. Twee slangetjes in dat glas. " "Hoe voelde je je daarna? ", vraagt St. Clair. "Conchita verbond de wond en zei dat ik er zeven dagen van af moest blijven. Mijn energie kwam terug en ik voelde me fantastisch. Na drie dagen viel het verband eraf en was er een rood litteken. Na zeven dagen was dat weg, en was er niets meer van te zien. Ik was genezen. Die vrouw is geweldig. Ze is een van de laatste grote healers in de oorspronkelijke Mexicaanse traditie." Wonderlijk genoeg blijkt het ei een tamelijk universeel middel tot van alles en nog wat te zijn: energy cleansing, het wegnemen van een vloek, maar ook divinatie. Maar om het bij genezing te houden... Nina Epton, vertelt in 'Magic and Mystics of Java' (1973) het volgende verhaal: "Een patient was in het ziekenhuis opgenomen met een gezwollen been en hevige pijn. De dokter deed z'n best maar de patiënt werd niet beter. Omdat die dokter niet afwijzend stond tegenover Javaanse inheemse wijsheid, ging hij in op het verzoek van de patiënt om de dorps 'doekoen' , een Javaanse healer. Die kwam. En vroeg om een ei. De dienstdoende verpleegster wilde de oude vrouw niet terwille zijn, maar dokters zijn de baas, en dat is soms maar een geluk. De vrouw nam het ei in haar handen, ademde erover en sprak enkele incantaties. Toen trok ze het laken van de patiënt en rolde het ei over zijn gezwollen en pijnlijke been. Na een minuut of twee vroeg de doekoen om een bakje . Weer protesteerde de verpleegster, maar het bakje water werd gebracht. De doekoen hield het ei bij haar oor en schudde het. Ze leek tevreden...en brak het ei. De verpleegster verstijfde, en alle aanwezigen met haar: in het bakje lagen, zorgvuldig geteld, 24 naalden. De healer glimlachte. "Daarom had hij zoveel pijn", zei ze. Een vijand in het dorp wenste hem kwaad, maar de doekoen waar hij naartoe is gegaan, was niet zo goed als ik ben! De zwelling van het been werd meteen minder en de volgende dag kon de man terug naar huis."

32

Zomaar een prachtige foto uit Japan

33

DE WEG EN HET DOEL

Wij mensen zijn op zoek naar een doel. Een plek, een geloof, een overtuiging of een levensvulling die ons het gevoel geeft dat er zin zit in ons bestaan. Zolang wij dat niet hebben gevonden voelen we ons doelloos. Mensen zitten zo in elkaar, daar is niets aan te doen. Mystici noemen ons zoeken 'heimwee naar het paradijs'; een soort onberedeneerd verlangen naar iets wat we ooit verloren hebben. Er zit in onze ziel dat vonkje goddelijkheid dat ons voortdrijft op zoek naar een echte, blijvende, alles verterende eindbestemming. Menige godsdienst plaatst die bestemming na onze dood, en veroordeelt consequent het aardse bestaan als een surrogaat of een begoocheling. Wij Spiritualisten zien het leven na de dood als een voortzetting van iets wat er altijd is, voor, tijdens en na dit leven. Maar toch zijn ook wij op zoek. Wij zoeken ultieme bewijzen. Dat doel wordt nooit gehaald. Geen enkel medium kan ons die felbegeerde zekerheid geven. Even misschien, maar nooit voor goed. Nooit voor nu en altijd. Dat komt omdat 'zekerheid' de twijfel niet wegneemt. Het verlangen blijft. Behalve als we werkelijk iets ervaren hebben dat ons in contact heeft gebracht

met het mysterie van ons leven: een bijna dood ervaring, of een mystieke ervaring, of een openbaring die sommige mensen 'verlichting' noemen. Dan 'weten' we, en daar brengt niemand ons vanaf. Mensen die een berg beklimmen zijn op weg naar hun doel: de top. Wie zich begeeft op bedevaart is op weg naar een doel: het heiligdom of de plaats die het middelpunt is van zijn religie; de plek waar zijn geloof gestalte krijgt. Monniken die hun leven op één plaats slijten zijn op weg naar hun doel: God, of Verlichting, wetend dat er, net als bij bergtoppen, steeds weer een doel achter het doel ligt. Biedt een bergbeklimmer of pelgrimsrouteloper een helikopter aan om hem makkelijk op z'n bestemming te droppen, en hij zou kiezen voor de weg erheen, de inspanningen, de ontberingen, en de hoogte- punten van zijn tocht. Hoe moeilijker de weg, hoe groter de overwinning als het doel gehaald is. Heilig of profaan: we ondernemen een tocht met het oog op een doel. Zonder vooropgezet doel kunnen we net zo goed thuisblijven, lichamelijk of geestelijk. Maar zonder weg zou het doel geen doel meer zijn, dan was het gewoon een plaats in de wereld, of een toestand van de geest. Maar, afhankelijk van wat ons doel is geweest, kan er een anticlimax volgen. Een gevoel van triomf, maar ook van leegte. Wat nu? Is dit het nou? Wat wordt de volgende uitdaging? Is er nog een hoger doel dan dit? De top is bereikt, de ervaring die ons zo het gevoel gaf te 'leven' is voorbij. Er is voldoening - maar ook melancholie, en de zekerheid dat we opnieuw een doel moeten vinden om ons leven zin te geven. Het gáát dus, vreemd genoeg, uiteindelijk om die weg naar het doel, en niet om het doel zelf.

In een 2011 documentaire over 'El Camino' , de pelgrimstocht naar Santiago de Compostella in noord Spanje, bleek ook weer hoe belangrijk die weg is voor wie hem gaan, en hoe relatief onbelangrijk de aankomst. Het is mooi dat je't gehaald hebt, maar die tocht is waar het om gaat. Het doel is slechts een markering. Ver weg gaan om dichter bij jezelf te komen, vertaalde de reporter. Soms komt de weg achteraf. Mensen die een BDE hebben meegemaakt of door een mystieke ervaring als door de bliksem zijn getroffen, gooien hun leven om en gaan hun ster achterna. Zij zoeken hun weg aan de hand van wat ze ervaren hebben. Het 'inzicht' laat hen niet los, en ze zoeken zich een weg erheen, met moeite en vallen en opstaan, maar wetend dat er een doel is, een eind- of misschien een beginpunt. Tijdens het gaan van die weg veranderen we. De bergbeklimmer wordt teruggeworpen op zichzelf en ontstijgt zijn normale zorgen, de bedevaartganger komt zichzelf tegen in anderen die dezelfde tocht ondernemen, en helpt de achterblijvers. De mysticus en de zoeker ervaart het goddelijke in een enkele glimp van wat er achter de dingen ligt, en dat is genoeg. Een creatief proces houdt ons bezig en gaat soms onverwachte kanten uit die ons andere inzichten geven. Hoe het ook zij, we zijn er nooit. Wat ons doel ook is, de weg moet worden afgelegd en dáár ligt waar het uiteindelijk om gaat: de kleine vaak onopvallende wonderen, de kansen, de scheppingsmomenten. Volgens sommige tradities schept God de wereld ieder moment opnieuw, en is het werk nooit af. Zo is het ook met ons leven. Het doel is een ijkpunt, maar het gaan van de weg, dat is waar de zin van ons bestaan te vinden is.

34

WAAROM 'VERWONDERING' ?

Mocht u zich afvragen waarom dit e-zine 'Verwondering' heet: Voor mij is verwondering een kernbegrip in mijn eigen leven. Ik ben nooit opgehouden me te verwonderen en te verbazen over het vele merkwaardige, interessante en prachtige op deze wereld, en dat zijn ook de dingen waarover ik wil schrijven. Niet met een 'starry eyed' New Age-blik, maar met belangstelling, ironie en be-wondering. Daarnaast is er nogal wat waarover ik me op kan winden, en ook dat zal de lezer niet bespaard blijven. Mijn opvatting van 'spiritualiteit' is ruim, en mijn eigen ervaring is dat zo ongeveer alles interessant wordt als je je erin verdiept. Dit e-zine is geboren om anderen te laten delen in mijn fascinatie, en soms ook in mijn verbijstering. Ook niet erg spirituele mensen zullen er hopelijk iets in vinden. Elie Wiesel schrijft in 'The Town Beyond the Wall': "emotie, goed of kwaad is menselijk, maar onverschilligheid is dat niet. Wie zich niet meer kan laten raken verliest zijn menselijkheid." Erger u, wind u op, verdiep u, bespiegel en verwonder u met mij. COLOFON Dit e-zine verschijnt 12 x per jaar, onder redactie van en, tenzij anders vermeld, volgeschreven door Loes Modderman. Het is gratis voor wie zich er per email op wil abonneren, en zal in PDF worden verstuurd. Prints zijn helaas niet verkrijgbaar. Bijdragen naar: info@scienceart.nl Stuur het gerust door naar anderen, maar vraag hen zich bij mij aan te melden.

© Overname van

artikelen voor ander gebruik alleen met schriftelijke toestem- ming van de redacteur.

mijn 2 websites:

scienceart.nl blikoponeindig.com

Blog (gestopt): paravaria.blogspot.com