1

december 2011

Verwondering Nr 3 Voedsel voor verstand en spirit Met o.a

HEMEL ! VISIOENEN VAN HET PARADIJS PAARDENTAAL De opvoeding van Viola Het wonder van San Nicandro Tulipomania Ana BeChoach Dit e-zine wordt gemaakt en volgeschreven door Loes Modderman info@scienceart.nl

2

Do not Believe. Do not Disbelieve.

THINK! In dankbaarheid en bewondering opgedragen aan: Helderzienden en profeten, sectariërs en magiërs , klunzen, fantasten en dappere wetenschappers, nieuwsgierigen, bevlogenen en geïnspireerden, idealisten en utopisten, eenpitters en eigenwijzen en allen die hun eigen ster durven te volgen, vertegenwoordigd in Plinius de Oude 23-79 John Aubrey 1626-1697 Emma Hardinge-Britten 1823-1899 Charles Hoy Fort 1874-1932 William Corliss 1926-2011 Coen Vermeeren 1962- en de onsterfelijke Fries Klaas Dijkstra, die in 1965 nog zeker wist dat de aarde plat is.

3

HEMEL! Onlangs verscheen er een nieuw boek van Jacques Vallée, de Franse astrofysicus die zich al in de 60er jaren sterk heeft gemaakt voor wetenschappelijk onderzoek naar UFO's. Daarvan had hij er heel wat

zien langskomen toen hij nog op een sterrenwacht werkte. Later verhuisde hij naar Amerika, maar daar was de situatie niet veel beter dan in zijn moederland. Vallée, wiens boeken gedeeltelijk ook in het Nederlands zijn vertaald,

was de eerste die het verband legde tussen UFO verschijningen, Aliens en het ontvoeringsthema met verwante ervaringen in mythologie en

folklore. Hij schreef daar een boek over: Passport to Magonia, dat ook vertaald is. We kennen vast wel de theorie dat onze aarde al sinds mensenheugenis - en waarschijnlijk lang daarvoor - bezocht is door buitenaardse beschavingen. Voor die theorie is veel te zeggen, hoewel hij natuurlijk door de gemiddelde wetenschapper zal worden geridiculiseerd. Het aannemen van de hypothese en er op grotere schaal serieus onderzoek naar doen, zou de carrière van veel wetenschappers in de waagschaal stellen en onze geschiedenisboeken zouden bij het oud papier terechtkomen. Dat is niet wat men wil, en dus blijven de paradigma's voorlopig wat ze zijn. Desondanks zijn er gelukkig ook wetenschappers die hun ogen niet sluiten voor afwijkende theorieën, en de aanwijzingen die er zijn niet negeren. Het boek 'Wonders in the Sky' , door Vallée geschreven samen met Chris Aubeck die ook al jaren onderzoek doet naar historische UFO rapporten, kwam uit in 2010, en behandelt 500 gevallen van 'oude' UFO's. die natuurlijk in het verleden niet zo genoemd werden. Men was eerder geneigd vreemde verschijnselen religieus te interpreteren dan wetenschappelijk. Hemelse verschijnselen als kometen, meteorieten en zonsverduisteringen werden al gauw geïnterpreteerd als tekenen van dreigende rampen, straffen van God of naderende epidemieën. Maar buiten de 'normale' fenomenen zagen ze ook onbegrijpelijke zaken. Gelukkig voor ons waren die blijkbaar indrukwekkend genoeg om vast te leggen, in de taal en beeldspraak van die tijd en die cultuur. Ongelofelijk soms, als we er met de ogen van nu naar kijken, maar die mensen zagen iets, dat staat vast. Wat het was blijft in de meeste gevallen ook voor ons een raadsel.

Het eerste 'verslag' in het boek dateert van 1460 v.Chr. en was gegraveerd in een stèle (een platte steen met een voorstelling of inscripties) die gevonden werd bij de tempel van Amon in de woestijn van Soedan. De stèle is te zien in het museum van Jardum, Soedan. Gedurende een veldslag ' tussen Egyptenaren en Nubiërs tijdens de regering van Thutmosis III viel er een ster in het Zuiden, die boven het leger van de Nubiërs stilstond. De paarden vluchtten de bergen in en de mannen gingen erachter aan, want ze konden zichzelf niet verdedigen. Thutmosis schrijft: "Dit was een wonder dat Amon voor mij deed om de kracht van zijn majesteit te bewijzen." Een eeuw later heeft Akhnaton - de monotheïst die de geschiedenis van Egypte een andere richting gaf - een buitengewone ervaring, beschreven op een stèle gevonden in El Amarna.: Akhnaton wandelde op een zomerochtend langs de Nijl en bewonderde de prachtige natuur, toen hij een 'stralende schijf' uit de hemel zag dalen. Uit de schijf

kwam een stem die hem opdroeg een nieuwe hoofdstad te bouwen voor Egypte, die 'de stad van Akhnaton' genoemd moest worden. Akhnaton vestigde een nieuwe religie, schafte alle goden af en aanbad er nog maar één, Aton, de zonneschijf.▲ De Bijbel is vaak het onderwerp geweest van zoekers naar aanwijzingen, en die hebben ze gevonden, bijvoorbeeld het visioen van de profeet Ezechiël ( Ez.1: 4-21), een avontuur dat we nu een ontvoering door Aliens zouden noemen. De verleiding is groot om zulke oude fragmenten te veel 'naar ons toe' te interpreteren. Uiteindelijk hebben we geen enkele werkelijk bewijs dat het in de bijbel of in andere oude geschriften om UFO's gaat, ook al lijkt het er vaak wel op. Hoewel de schijfvorm ook nu nog de meest gerapporteerde vorm is waarin UFO's zich manifesteren, is er een groot aantal vormen bekend, ook in deze tijd. Dat kun je je voorstellen. Als (sommige) UFO's inderdaad van

4

buitenaardse oorsprong zijn, dan is het logisch dat er verschillende modellen worden gebruikt door misschien verschillende beschavingen. Onze straaljagers, bommenwerpers en helikopters hebben ook een ander voorkomen, en dat is dan nog maar van één planeet. Maar ook in het verleden werden al veel verschillende vormen van hemelse fenomenen gezien: pilaren, schotels, lichten, bollen, manen, vliegende mannen, vliegende schilden, luchtschepen, koetsen, vliegende hoeden....in eeuwen waarin er geen fotografie bestond zijn de precieze vormen van wat men zag niet meer te reconstrueren. Men schreef

op wat men zag, en dat in de beeldtaal van die tijd. Als er toen een helikopter had rondgevlogen was die misschien beschreven als een reusachtige zoemende libelle. De beste aanwijzingen voor UFO's vinden we in de kunst. Het 15de eeuwse schilderij van Fra Filippo Lippi uit Venetië op de blz hierboven ▲ toont een Ufo die geen functie lijkt te hebben in het schilderij maar wel de aandacht van de figuur op de berg trekt. ▲ Dit is een uitsnede van een altaarstuk van Carlo Crivelli, ook uit de 15de eeuw. Ter vergelijking een hedendaagse opname van Ed Walters uit Florida, en hier ► het schilderij van Aert van Gelder, de doop van Christus, uit 1710. Hier een nog oudere afbeelding, een fresco van rond 1330: een van de twee

'UFO's' die geschilderd werden aan beide zijden van een gekruisigde Jezus. Het fresco is te zien boven het altaar van een klooster in Kosovo.◄ De voorbeelden zijn legio. Niet alleen in onze Westerse kunst, maar ook op schilderijen elders in de wereld, zoals deze ▼ illustratie uit een Japans boek uit 1803. Een UFO met een inzittende? Sommige van die ervaringen die verbijsterde mensen aan hun kronieken toevertrouwden maken melding van draaiende zonnen en lichten die uit de hemel kwamen vallen. In de recente geschiedenis hebben we daar ook mee te maken. Het 'zonnewonder' van Fatima op 13 oktober 1917 betoverde tienduizenden mensen. De wereld leek te vergaan, maar de zon die naar beneden kwam was lang zo helder niet als de echte zon, je kon er gewoon inkijken.... Sindsdien zijn dergelijk 'zonnewonderen' vaker waargenomen, meestal als er zich ook andere verschijnselen voordoen van miraculeuze aard. We kunnen daar onze eigen conclusies uit trekken. Zoals gewoonlijk bij onverklaarbare verschijnselen is lang niet alles wat het lijkt.

Hieronder een willekeurig bericht uit een krant van een halve eeuw geleden, dat meer zegt over ons dan over UFO's:

Nieuwsblad van het Noorden 29-7-1952 Amerika verontrust door „vliegende schotels” Straaljagers gereed voor aanval In de Ver. Staten houdt men zich zeer intensief bezig met het onderzoek naar de „vliegende schotels", die het afgelopen weekeind boven Washington gesignaleerd zijn. Een Amerikaans geleerde heeft gezegd dat het tijd wordt dat er een einde komt aan „deze bespotting van de wereld". Hij noemde het merkwaardig dat de „schotels" veelvuldig gesignaleerd worden bij Washington en de centra voor atoomonderzoek in de staat Nieuw Mexico. Alle militaire vliegvelden van de Oostkust der Ver. Staten hebben opdracht zich paraat te houden. Onafgebroken staan straaljagers gereed om bij een mogelijke waarneming van de voorwerpen het luchtruim te kiezen.

5

YOGI Redding in nood, hemelse of bovennatuurlijke interventie, gebedsverhoring, zich bewegen alsof er geen afstanden en geen tijd bestaat, gezien worden en verdwijnen, die elementen vinden we overal. Blijkbaar horen ze in het ervaringspakket van de mensheid. In "The Theosophist" van 1881 staat een verhaal dat in de New Age cultuur onherroepelijk als een engelen- verhaal zou worden gezien, maar in India heeft men een andere interpretatie. Dat maakt zulke wonderverhalen des te interessanter,: de gebeurtenissen komen overeen maar de culturen verschillen. Het duiden van wonderverhalen is sterk cultuurgebonden. Dat kan niet anders, mensen hebben alleen hun eigen gereedschap om te begrijpen wat ze is overkomen. Maar die beeldtaal zegt niets over de objectieve en juiste verklaring. Die laatste 'zekerheid' ontgaat ons. Iedere wonderlijke gebeurtenis is open voor interpretatie. Dat is mooi, of irritant, het is maar hoe je't bekijkt. Misschien moeten we niet alles willen verklaren, voor je't weet is het wonder dood. Het betreffende verhaal gaat over een pelgrim die in het gezelschap van een stuk of 10 andere pelgrims een lange route aflegt langs heilige plaatsen in India. De man is niet erg fit door de vermoeienissen en op

een gegeven moment blijft hij achter, en wordt hij gescheiden van zijn tochtgenoten. Op goed geluk vervolgt hij zijn weg door ruig terrein, en staat opeens oog in oog met een kudde wilde runderen. Dat is niet niks, die dieren kunnen agressief uit de hoek komen. Dus begint de pelgrim te rennen om aan de dieren te ontkomen, en gelukkig vindt hij een schuilplaats in een grot. Maar een stier weet hem te vinden, en als hij zich dieper terug wil trekken ziet hij een grote schorpioen vanaf de gesteenten boven zijn hoofd op hem afkomen. Paniek. Maar gelukkig richt de schorpioen zijn aandacht op de stier, en steekt die dood. Dan verdwijnt hij weer in de duisternis. Onze pelgrim zucht opgelucht, besluit de nacht in de grot door te brengen, maar dan is er een tijger die hem in een hoek drijft. De man begrijpt dat er blijkbaar aan gevaren niet te ontkomen valt, en hij verzoent zich met zijn lot. Tot op zekere hoogte, want even later breekt hij op de knieën en doet een hartgrondig schietgebed. Als hij zijn ogen opent staat er een Yogi voor hem met een koninklijk uiterlijk, die hem in Hindoestani toespreekt: "Wie ben je en wat doe je hier? Kom, doe wat ik zeg en sluit je ogen...". Zonder aarzeling gehoorzaamt de pelgrim. . De Yogi lijkt hem bij de schouders vast te hebben. Als de man zijn ogen opent staat hij tussen zijn verloren reisgenoten. De Yogi is, natuurlijk, verdwenen.

VERHOORD GEBED ? uit: The Theosophist 1881

Reverend R.S.Hawker, de vicar van Morwenstow (op de grens van Cornwall en Devon) was die ochtend aan het wandelen met Reverend Mr. Williamson, toen een onverwachte windvlaag de laatste van zijn nog nieuwe hoofddeksel beroofde. Beide heren zagen de hoed over de rand van de klip vliegen. Beneden op het strand liep een man..... Een week of twee later was een dominee van de Methodisten in het veel zuidelijker gelegen Truro doende te preken over gebed. Bij die gelegenheid sprak hij: "ik zou niet

willen, geloofsgenoten, dat gij alleen uw verzoeken tot de hemel richt in geval van zielenood. Ook de dagelijkse nood is een gebed waardig. Laat mij dat verduidelijken door u een anekdote te vertellen die mij enige tijd geleden overkwam, terwijl ik aan de wandel was aan het strand in de buurt van een onbetekenend dorp, Morwenstow geheten. Mijn weg leidde naar Bude. Ik zal u vertellen, mijn Christenvrienden, dat ik op dat moment op mijn hoofd een schokkend onwaardig hoofddeksel droeg. De gedachte daarmee de havenstad Bude te moeten binnengaan bracht mij het schaamrood op de kaken. Dus richtte ik mij tot de Heer en vroeg om een hoed die beter bij mijn waardig hoofd zou passen. Op dat plechtige moment zag ik omhoog, en zie, in de stralend blauwe lucht verscheen een zwarte stip die allengs groter en volumineuzer werd....en voor mijn voeten neerviel. Het was een splinternieuwe hoed gemaakt door een bekende Londonse hoedenmaker! Met afschuw wierp ik mijn flaphoed van mij af in de golven, goede vrienden, en met mijn nieuwe hoofddeksel spoedde ik mij in de richting van Bude." Het geval haalde de krant onder de kop: 'Een Buitengewone Gebedsverhoring'. De Vicar van Morwenstow las het bericht en zei: "De schooier maakte zich uit de voeten met de nieuwe hoed van Reverend Williamson, en we konden er niets aan doen; de klip was veel te stijl om af te dalen. Hij hield zich doof voor ons geroep, reken maar. Gebedsverhoring, pah!"

6

SKYWHEEL PROJECT Wat een wonderlijke dingen kun je toch op internet tegenkomen! Nu dit weer. We zijn nog niet zover, maar er zijn plannen om in 2016 een satelliet te lanceren geladen met duizenden gebeden uit alle

windstreken en alle culturen. Geïnspireerd door de Tibetaanse gebedsmolen zal die satelliet al ronddraaiend gebeden, mantra's, zegeningen en heilige teksten in omloop brengen. Daarvoor zijn geestelijke leiders van over de hele wereld gevraagd om hun bijdrage te leveren, want alleen als het een universeel project is kan het de mensheid helpen. Velen hebben hun medewerking al toegezegd, en de gebeden stromen binnen. Het idee ontstond in 2008 en sindsdien is er veel gebeurd aan planning en het benaderen van zowel geestelijke leiders als technici. Ook is er veel aan fondsenwerving gedaan. In 2012 zal met de constructie begonnen worden, zowel van het satellietgedeelte als van de containers voor de teksten. Ook zal er veel gedaan worden aan publiciteit. In 2014 zal de satelliet gezegend worden in een parlement van wereldreligies. En dan in 2016... De Skywheel - Hemelwiel - zal een lichte, compacte cylindrische sateliet zijn met een reflectieve buitenkant waarop teksten en symbolen uit de wereldreligies zijn gegraveerd. Van binnen zal een vacuüm glazen buis met daarin spoelen die de duizenden gebeden en teksten bevatten die hopelijk de hele glorieuze diversiteit van het heilige tot

uitdrukking brengen. Het is de bedoeling dat de satelliet een levensduur heeft van ten minste 1000 jaar, en daarom moet de inhoud goed beveiligd zijn tegen verval. De Skywheel zal gelanceerd worden samen met een andere missie, om de kosten te drukken en de gevolgen voor het milieu te beperken. Op ongeveer 1000 km boven de aarde zal de Skywheel zich losmaken en aan zijn omloop beginnen. Zoals een traditionele gebedsmolen zal de satelliet langzaam met de klok mee draaien terwijl hij zijn rondes volbrengt en zijn zegeningen naar beneden en naar boven stuurt. De hoogte is zodanig dat de satelliet te zien zal zijn in streken waar niet teveel luchtvervuiling is. Zo kan hij als focus dienen voor onze aardse gebeden. Er zijn 26.000 door mensen gemaakte objecten de ruimte ingeschoten in de laatste 50 jaar. De Skywheel zal de eerste zijn die alleen een humanitaire functie heeft: door de wereld voor de wereld.

http://www.skywheel.org/

INTERNETplezier een orgineel en geestig filmpje: het digitale Kerstverhaal:

http://www.youtube.com/watch?v=GkHNNPM7pJA&feature=youtube_gdata_player

Daan Roosegaarde is ontwerper van prachtige en originele interactieve licht en geluid-installaties: http://www.studioroosegaarde.net/

Wilson A. Bentley (1865-1931) maakte decennia lang foto's van sneeuwvlokken, en legde daarmee voor het eerst hun schoonheid en diversiteit vast. Tegenwoordig kent iedereen Masaru Emoto, maar Bentley deed het voorwerk in de sneeuw. Hij had geen laboratorium, alleen een paar dikke handschoenen en een ouderwetse zware camera. http://snowflakebentley.com/

7

VISIOENEN VAN HET PARADIJS

Diep in ons allemaal leeft een droom...als een soort herinnering: ooit was alles precies zoals het moest zijn. Wanneer dat was weten we niet, maar al onze dromen en illusies en verlangen naar een betere wereld komen uit die ene bron diep in onszelf. 'Het geheim' noemen sommigen

dat, en wat wij doen is 'cirkelen om het

geheim' , een glimp opvangen, de deur op een kier zetten zonder er te kunnen binnengaan. Als we dat verlangen vanuit een religieus standpunt bezien, dan zijn we letterlijk uit het paradijs verdreven, Adam, Eva, en dus wij allemaal. Maar dat is een allegorie, Adam en Eva hebben nooit geleefd. Een allegorie voor wat? Voor dat wat diep in ons schuilt - de herinnering aan een leven vóór dit leven? Aan ons geestelijk tehuis? Wat zou het anders moeten zijn? Als we kijken naar imaginaire kunst, dan kunnen we dat verlangen vaak zien in het werk van de betreffende kunstenaar. Landschappen, dromen, symbolistisch en surrealistisch werk, New Age kleuren en voorstellingen, allemaal een uitdrukking van iets wat de kunstenaar beter in beelden dan in woorden kan vertellen. Soms levert dat een innerlijk conflict op: de werkelijkheid is vaak zo ánders dan wat er in het hoofd van de kunstenaar omgaat. Bij van Gogh leidde dat zelfs tot zelfmoord. Andere kunstenaars trokken zich terug in hun eigen wereld. Componisten droomden hun muziek en de hemelse klanken van Bach, Mozart of Grieg verbinden de luisteraar nog altijd met een andere werkelijkheid, ongrijpbaar als de muziek zelf. Wie wel eens gekeken heeft naar programma's als 'Showroom' , kent al die zonderlinge mensen die hun

eigen spoor trekken, hun eigen spiritualiteit vinden in het bouwen van prachtige onpraktische bouwwerken, of in het maken van een droomwereld in klei of verf. Soms maken ze niets, maar bouwen ze hun bestaan rond onze eeuwige en oudste bron van inspiratie: de natuur. Hoe kan zo iemand zo leven, denken we dan, zo primitief en verstoken van wat wij onder

comfort verstaan. Het grappige is dat die mensen precies hetzelfde denken van ons: "hoe kan iemand zo leven, in een flat, zonder sterren in de lucht of een boom in de voortuin." Heimwee. Naar wat? Naar vrede, naar een land achter de wolken, naar een bestaan vóór of achter het bestaan, naar God, naar een plek waar het leven vrij is van dagelijkse zorgen en waar tijd is voor 'liefde, harmonie en schoonheid' zoals Soefimeester Hazrat Inayat Khan het heeft uitgedrukt. De literatuur is vol paradijselijke gedachten, geënt op de mythologie van vele volken. Bekende voorbeelden zijn Shambalah, Shangri-la of Agartha, mythische koninkrijken in de Himalaya, alleen toegankelijk voor ingewijden, of voor verdwaalde reizigers, zoals in het boek 'Lost Horizon' van James Hilton, dat meermalen verfilmd is. De toevallig ontdekte vallei is een paradijs waar het leven lang is en de tijd gewijd aan studie en meditatie.

Iedere reiziger heeft zijn eigen agenda, en het is duidelijk dat ontdekking van het paradijs tegelijk het eind ervan zal betekenen.

Ook voor de Russische filosoof en kunstenaar Nicholas Roerich (1874-1947) was 'cultuur gebaseerd of schoonheid en kennis', en dat is wat hij levenslang nastreefde. De meer dan 7000 schilderijen die hij vooral tijdens zijn lange reizen door centraal Azië maakte getuigen van zijn paradijselijk verlangen naar Shambalah, dat ongerepte stukje van de wereld waar de geest en niet de materie het voor het zeggen heeft. Veel mensen hebben een literaire poging gewaagd om een Utopische staat te beschrijven. Het klassieke voorbeeld is Plato, met zijn ' Republiek', en vele anderen hebben hun eigen fantasie van liefde, harmonie en schoonheid ontworpen. Anderen bouwden er een, zoals Sri Aurobindo, die een droom had van een perfecte maatschappij in het klein: Auroville. ▲ Ook in de geschiedenis van het Spiritualisme vinden we zulke initiatieven. Aan de menselijke creativiteit heeft het nooit gelegen. Het enige waar het altijd weer op stuk loopt is de menselijke aard. Ook al heeft iedereen ten diepste een visioen van het paradijs, de praktische uitwerking mag nogal eens verschillen. En toch moeten we blijven dromen, en verlangen, en hopen, en weten dat onze dromen worden gekend, daar waar ons verlangen vandaan komt....

8

EEN LIFT NAAR DE HEMEL Bron: Fortean Times juli 2008

Ach. Op 20 april 2008 bond de Braziliaanse priester vader Adelir Antonio di Carli zijn stoel vast aan een bundel van meer dan duizend met helium gevulde ballonnen, en steeg de lucht in. Zijn doel was het bestaande record van 19 uur te verbeteren, en met de opbrengst van zijn publiciteitsstunt een spiritueel centrum te stichten voor de lokale bevolking. Di Carli had al eerder met ballonnen gevlogen, en bij die gelegenheid was hij na 4 uur veilig geland in Argentinië. Ook deze keer had hij zich weer goed voorbereid, en een warm pak aangetrokken, een waterproef overall en een helm. Bovendien was de priester een ervaren sky-diver en getraind in jungle overlevings- technieken. Ook was hij uitgerust met GPS , een sateliet-telefoon en genoeg water en voedsel voor een dag of 5. Dus niets was aan het toeval overgelaten. Maar na 8 uur van regelmatige berichten naar de thuisbasis verloor men het contact met de ondernemende Di Carli. Twee dagen later werden 50 van de ballonnen een eind uit de kust gezien, maar de stoel noch de priester hingen eraan. Hoewel men aanvankelijk hoop koesterde dat hij levend teruggevonden zou worden, leverden zoekacties niets op, en na enige dagen staakten marine en luchtmacht hun pogingen. Van de priester is nooit meer iets vernomen. Was hij doorgevlogen om Petrus de hand te drukken?

ENGELEN IN VOOR EEN CRASH? Bron: Psychic News 23 januari De eerstvolgende keer dat u een engel laag ziet overvliegen, vertel hem/haar dan alstublieft dat hij gevaar loopt neer te storten. Engelen kunnen namelijk niet vliegen. Wie zegt dat? De Engelse bioloog Professor Roger Wotton, en die kan het weten, die heeft er voor doorgeleerd. In een Engelse krant zet hij uiteen dat de engelen zoals wij ze op afbeeldingen zien met geen mogelijkheid kunnen opstijgen. Hun anatomie laat dat niet toe. Zelfs als ze de voorkeur geven aan een glijvlucht zouden ze aanzienlijke windsnelheden nodig hebben om op te stijgen, en dan is de kans groot dat ze gewoon weggeblazen zouden worden. Je moet er niet aan denken. De geleerde professor maakt zich vooral zorgen over de Cherubs, die met hun kleine vleugeltjes en mollige lijfjes het vliegen wel kunnen vergeten. Ze beschikken immers niet over de krachtige spieren waarmee vogels hun vleugels bewegen. Wotton heeft zich ook gebogen over de vliegkwaliteiten van elfen. Ook hier geldt: een fairy is er niet op gebouwd. Hun vlindervleugelige aangroeisels zouden bij een zuchtje wind al problemen opleveren. Ze missen de borstspieren om vleugels succesvol te kunnen bedienen. Conclusie: vliegende elfen? Uitgesloten. Zijn wij nu een illusie armer? Dat is niet te hopen. Een geluk bij een ongeluk: engelen en elfen lezen geen kranten.

9

PAARDENTAAL bron: Fortean Times en internet Sinds de film 'The Horse Whisperer' met Robert Redford in de hoofdrol weten we allemaal wat een paardenfluisteraar is: een vorm van communicatie die waarschijnlijk in elke cultuur bestaat waar men van zijn paarden afhankelijk is om te overleven.

Monty Roberts is een Amerikaanse Horse Whisperer. Hij heeft Cherokee bloed en zijn vader trainde en fokte paarden, dus Monty groeide op temidden van de dieren waar hij zijn levenswerk in vond. Dikwijls was hij er getuige van hoe een wild paard werd 'gebroken' , en al op z'n zevende had Monty het gevoel dat daar iets mis mee was, en dat er andere manieren waren om een paard tam te maken. Het jongetje begaf zich met ware doodsverachting in de kraal waar een wild paard rondrende, en ontdekte dat het dier reageerde op lichaamstaal. Wanneer hij het paar strak fixeerde en rechtop benaderde, werd het angstig. Keek hij naar beneden en liet hij zijn armen hangen, dan stond het paard stil. De jongen vormde geen bedreiging meer. Toen gebeurde er iets heel bijzonders. Het paard naderde Monty van achteren en besnuffelde zijn schouder. Monty had zijn roeping gevonden. Zijn vader was woedend dat hij zoveel risico had genomen, en de jongen wachtte geduldig tot hij zijn eigen ranch kon beginnen. Door observeren en ervaring ontwikkelde hij wat hij 'joining up' noemt, een manier van communiceren die werkt bij ieder wild paard en

waarvoor zijn spirit niet 'gebroken' hoeft te worden. Intussen heeft Monty Roberts duizenden paarden getraind, waaronder paarden die anders afgemaakt

hadden moeten worden omdat ze een gevaar vormden en niet te temmen waren. Hij zegt: "Het breken van paarden met geweld is een methode die duizenden jaren teruggaat. De meeste trainers weten niet beter. Maar het is verkeerd om iets met geweld af te dwingen, of dat nou om dieren of om mensen gaat. Een paard breken zodat hij een mens op z'n rug accepteert vraagt 6 weken intensieve arbeid. Een temperamentvol paard zal al die tijd blijven vechten." Monty kan in een uur doen waar een ander 6 weken voor nodig heeft. Hij demonstreerde dat voor de BBC

die in 1995 een documentaire over hem maakte. Zo'n door hem 'befluisterd' paard gaat zonder protest de volgende dag naar de training, en kan bereden worden. Tijdens demonstraties vertelt hij zijn publiek wat het paard zal gaan doen. Monty gebruikt zijn lichaam voor de communicatie, en het paard verstaat zijn 'paardentaal', en reageert erop. Binnen enkele minuten kan hij het paard aanraken en even later zijn been optillen. Vijf minuten later plaats hij het zadel. Het paard lijkt gewillig mee te werken, en in 50 minuten is het wilde paard zonder problemen te berijden. Een jaar of wat geleden hoorde de Britse koninklijke familie van Monty's werk. De koningin nodigde hem uit zijn 'join up' methode te komen demonstreren. Toeschouwers brachten hun eigen onwillige en ongetrainde paarden. Aan het eind van de dag waren de resultaten voor velen verbijsterend. Het oorspronkelijke scepticisme verdween als sneeuw voor de zon. De Queen was opgetogen. Is Monty een Sjamaan, zoals wel verondersteld wordt? Nee, zegt hij zelf. Iedereen kan het leren, zelfs van video-opnamen. Zijn trainingsschool ◄ heeft een site waar ook filmpjes opstaan, en veel getuigenissen van mensen die zich zijn methode eigen hebben gemaakt. http://www.montyroberts.com/ Monty is nu 78, maar nog steeds actief. Zoals documentairemaker Michael Lindemann het uitdrukt: Monty Roberts methode zorgt voor een bijna onmiddellijk contact tussen mens en paard, vermindert enorm de pijn van het dier en het gevaar voor de trainer, en spaart veel tijd en kosten.

10

OVER SCEPSIS

Scepticisme is een veelbedreven levenshouding op ons onvolprezen internet. Iedereen kan er zijn ei kwijt. Ook gelovige eieren worden in ruime mate gelegd.

Het een roept het ander op, soms. Dat is fantastisch, en ik leg mijn eigen eieren graag in dat grote nest van meningen en gedachten, of iemand ze nou laat uitkomen of niet. Scepticisme is goed. Althans: geïnformeerd scepticisme. Mensen die niet alles voor zoete koek slikken en kritisch kijken naar feiten en bewijzen, en bovenal: nadenken en zich een geïnformeerde mening vormen. Zij zijn noodzakelijk voor de voortgang van wetenschap en het ontwikkelen van theorieën. Zonder sceptici die ons bij de les houden, zouden we allicht gewichtloos worden en de lucht in stijgen. Dat zou jammer zijn. Maar er is een ander soort scepticisme dat gek genoeg met 'geloof' kan worden aangeduid. Er is een bepaald soort mensen dat, als vroeger boer Hendrik Koekoek in de Tweede Kamer, overal nee op zegt. Stelselmatig en per definitie. Of het nu gaat om zulke uiteenlopende fenomenen als graancirkels, UFO's, geesten of acupunctuur: NEE. NEE en nog eens NEE Bewijzen doen daarbij niets ter zake. Onderzoek evenmin. Zoals bij elk fundamentalistisch geloof is de zekerheid al van te voren aanwezig, met uitsluiting van alles wat die zekerheid in gevaar kan brengen. Zulke sceptici zijn de vroomste gelovigen. Scepsis scheelt maar één letter met sepsis. Sepsis is de medische term voor bloedvergiftiging. Daar ga je, als je pech hebt, aan dood. Scepticisme dat voortkomt uit domheid, vooroordeel, de ridiculisering van andermans ervaringen, gebrek aan behoefte te leren, het afwijzen van elke theorie die niet in de eigen straat past, is even dodelijk. Het vergiftigt enthousiasme, warmte, en het gevoel voor het mysterie. Het betwetert en keurt af. Het haat en verguist. Het maait en vertrapt. Het groeit niet - maar het is wel besmettelijk.

TU prof. Coen Vermeeren is een

bijzondere man. Hij kwam onder m'n aandacht toen ik van iemand een YouTube lezing toegestuurd kreeg van deze Delftse professor, waarin hij moedig en nuchter ingaat op het onderwerp UFO's. Niet zweverig, en ook niet twijfelend aan de werkelijkheid van 'Unidentified Flying Objects'. Een ongebruikelijke openheid in het academische wereldje, die hem veel tegengas heeft opgeleverd en zijn carrière in de weg staat, want men heeft in Delft besloten hem onder toezicht te stellen 'omdat hij waarheid en fictie niet uit elkaar kan houden'. Foei. Plaatsvervangend schaam ik me diep voor mainstream academici in Nederland die het bord voor hun kop verwarren met wetenschap bedrijven. Vermeerens site onthult dat hij behalve een veelzijdige academicus ook een talentvol musicus en componist is. Dat maakt hem nog bijzonderder. Wat mij betreft moet er naar hem geluisterd te worden.. Dit is de site van Vermeeren waar twee lezingen op staan en iets over zijn muziek: http://www.coenvermeeren.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=83&Itemid

=60

11

TULIPOMANIA Over tulpen valt veel te zeggen. Je kunt er van houden of niet, je kunt ze identificeren met onze nationale cultuur of niet, en je kunt je ergeren aan het feit dat die dingen altijd doorgroeien in de vaas en dus na een dag voor pampus met hun neus op de tafel hangen. Andere bloemen in een vaasje zijn ook snel een dooie boel, maar de tulp probeert niet eens de schijn op te houden. Ik ben er geen liefhebber van. Maar de tulp heeft een merkwaardige geschiedenis, en die mag best verteld worden. Tulpen zijn niet inheems in

West Europa. Ook al denken Amerikanen dat wij ze hebben uitgevonden, ze komen oorspronkelijk uit Azië, en wel uit het ontoegankelijke gebied van het Tien-Shan gebergte, dat grenst aan Tibet, west-China, Afghanistan en Rusland. Die wilde tulpen zijn veel kleiner dan die wij kennen, maar zijn desondanks aantrekkelijke bloemen met heldere kleuren. Weinig westerlingen waagden zich in dat barre landschap, maar de Turkse nomaden van het Ottomaanse rijk die het gebied doorkruisten op zoek naar land voor hun vee, of simpel op rooftocht ontdekten de vruchtbaarste plaatsen waar de vrolijke bloemen groeiden. Waarschijnlijk zijn zij het geweest die wilde tulpen verspreidden over Azië. In ieder geval werden ze gekweekt en bemind in Turkije, en in de 11de eeuw waren de wilde bloemen uitgegroeid tot vele soorten gekweekte varianten die de gestileerde tuinen van menig oosterse vorst sierden. Hun liefde vertaalde zich in afbeeldingen in Moskeeën, want de Arabische naam voor Tulp wordt met dezelfde letters geschreven als Allah. De tulp is een goddelijke bloem. Voor de Perzische dichter Omar Khayyam is de tulp het zinnebeeld van vrouwelijke schoonheid. Maar in west Europa zou de tulp nog een paar eeuwen op introductie moeten wachten. We slaan nu even een paar eeuwen over. Op een dag in de herfst van 1562 zeilde een schip de haven van Antwerpen binnen, met een lading stoffen uit Istanbul. Tussen die balen stof lag een pakket met tulpenbollen. De Vlaamse koopman voor wie de lading was bestemd wist er geen raad mee, omdat hij niet wist wat die rare uien waren. Hij roosterde de meeste en at ze op, en een paar plantte hij in zijn groentetuin, in de hoop dat er meer uien zouden groeien. Maar in de zomer van 1563 kwamen er rode en gele tulpen boven de grond, tot teleurstelling van de koopman, die praktisch was ingesteld. Hij haalde er een vriend bij die ook niet wist wat het voor bloemen waren, maar wel begreep dat hier iets bijzonders groeide. Dus nam hij een paar bloemen mee om ze te sturen naar de meest bekende botanist van die dagen: Carolus Clusius (1526-1609),► die op dat moment in Wenen woonde. Clusius had veel internationale kontakten en sprak vele talen. Hij reisde de wereld af op zoek naar bijzondere planten en was de eerste prefect van de Hortus Botanicus in Leiden. Toch was hij niet de eerste in de Lage Landen die met tulpen ging kweken, maar hij was wel de eerste die ze beschreef en wetenschappelijk bestudeerde. Zijn eerste beschrijvingen verschenen in 1576. Uit Istanbul ontving hij vele soorten tulpenbollen waarmee hij varianten kweekte.

De opmars van de tulp was nu niet meer te stuiten. Vele soorten ontstonden en rond 1600 sierden tulpen de tuinen van de gegoede burgerij in heel west Europa. Rijke handelaren in Amsterdam bestelden de tulpen regelrecht in Turkije, en wilde men niet uit de toon vallen dan had men een verzameling tulpen in zijn tuin staan, al was het alleen maar als statussymbool..

Planten kweken kost tijd. Maar op den

duur

ontstonden steeds meer variaties, waarvan velen geteisterd werden door een ziekte die de bloem zijn tweekleurige uiterlijk gaf dat op veel schilderijen uit die tijd te zien is, maar waaraan hij in werkelijkheid op den duur zou bezwijken. Hoe dan ook, vanaf de 30er jaren van de Gouden Eeuw stegen de prijzen naar ongekende hoogten. Een manie was over de nuchtere Nederlanders gekomen, alsof de kwetsbare bloem het eeuwige leven zou hebben. Maar collectieve gekten volgen hun eigen dynamiek. Niet alleen de rijken betaalden waanzinnig veel geld voor een felbegeerde

tulpensoort, ook de gewone burgers deden mee aan de handel, en vele werden in korte tijd rijk.

12

In 1634, schrijft Charles Mackay in zijn "Extraordinary Popular Delusions" uit 1841, nam de rage zulke vormen aan dat de normale broodwinning werd verwaarloosd omdat de meeste Nederlanders zich op de tulpenhandel stortten, in de hoop snel rijk te worden. Om een idee te geven: een tulp bij de naam 'Admiraal Liefken' kostte 4400 florijnen, en een 'Semper Augustus' ging over de toonbank voor 5500 fl. Een

huis was goedkoper. Men verkocht have en goed om maar aan een tulp te komen, en soms werden tulpenbollen in goederen betaald. Een vermakelijke anekdote: een rijke koopman ontving uit het oosten een lading goederen. De matroos die hem kwam vertellen dat het schip was aangemeerd kreeg een haring. Aangezien de matroos niet op de hoogte was van tulpenbollen en hun waarde, zag hij een tussen de goederen van de koopman liggende tulpenbol voor een ui aan, dacht dat die wel goed zou smaken bij zijn haring, en stopte hem in z'n zak. Toen de bol werd gemist was de koopman in alle staten, en met zijn bedienden joeg hij door het huis. Tot hij zich de matroos herinnerde en zich naar de haven spoedde, waar de arme jongen, gezeten op een tros op de kade, in alle onschuld bezig was de laatste resten van een tulpenbol van 3000 florijnen in z'n mond te stoppen. Dat kostte hem een jaar in het cachot. In 1636 was de vraag naar zeldzame tulpen samen met de prijzen zo gestegen dat het onvermijdelijke gebeurde: de markt stortte in. Opeens

bleek hoe onverantwoord er gegokt was dat de prijzen altijd wel hoog zouden blijven. Vergeefs probeerde men regelingen te treffen zodat er tenminste nog een gedeelte van de schulden betaald zou kunnen worden. Dat voorkwam niet dat heel veel mensen het schip ingingen, en kapitalisten vaak alles verloren wat ze door de tulpenhandel hadden gewonnen. Het Nederlandse gezonde verstand had weliswaar gezegevierd, maar de economie en het zelfvertrouwen had een flinke klap gekregen. Evengoed bleef de tulp waardevol, niet alleen in Nederland maar ook in Engeland, en tot in de 19de eeuw werd er voor een bijzondere soort flink wat geld betaald. In 1835, schrijft Mackay, bracht op een Londense veiling een bol nog 75 pond op, in die tijd een groot bedrag. Wonderlijk genoeg steeg de hyacint ▲, ook uit Turkije afkomstig, een eeuw na de tulpenmanie de Nederlanders naar het hoofd, en even dreigde weer opnieuw een rage te ontstaan. Bepaalde gekweekte soorten dubbele hyacinten brachten per bol 1600 gulden op . Gelukkig voor de heethoofden zijn hyacinten veel moeilijker te kweken en te vermenigvuldigen dan tulpen. In de geschiedenisboekjes is dit stuk historie niet te vinden. We leren er niet over op school, terwijl deze geschiedenis toch zo'n mooie illustratie is van hoe collectieve gekte ons hooggeprezen 'gezond verstand' zonder meer van de tafel kan vegen. De befaamde nuchterheid van Nederlanders is blijkbaar niet meer dan een idee. De geschiedenis zal zich altijd herhalen, zolang wij er niets van leren.

GENOEG Rabbi Yisroel ben Eliezer, beter bekend als de Baal Shem Tov, was gewend om, steeds wanneer er een calamiteit dreigde voor zijn volk, naar een geheime plaats in het bos te gaan. Daar maakte hij een ritueel vuur, en hij richtte een bepaald gebed naar de Maker van het Universum. Dan werd de

catastrofe afgewend. Maar toen hij er niet meer was, en weer een ongeluk zijn volk bedreigde, ging een van zijn leerlingen naar dezelfde plek in het bos, en zei: "Maker van het

Universum, ik weet niet hoe ik het vuur moet ontsteken. Maar ik kan nog wel de weg vinden, en het gebed zeggen. En dat zal genoeg moeten zijn." En dat was het. De ramp werd afgewend. Maar toen nogmaals ongeluk de mensen dreigde te overspoelen, ging er een andere leerling naar de plek in het bos. En hij zei: "Maker van het Universum, ik weet niet hoe ik het vuur moet aanmaken. En ik kan me het gebed niet herinneren. Maar ik kan wel de geheime plek vinden. Dat moet voldoende zijn!" En weer was het genoeg, en werd de ramp verijdeld. Vele jaren later, toen er weer een ramp dreigde, zat een andere leerling treurig in zijn stoel, en hij zei: "Maker van het Universum, ik heb geen idee hoe ik het licht moet ontsteken. Ik ken het gebed niet. Ik kan me niet eens de geheime plek herinneren. Alles wat ik kan doen is het verhaal vertellen. En dat moet genoeg zijn." En het was genoeg.

13

DE STER VAN BETHLEHEM

Pas sprak ik iemand van Share International, de organisatie die zich onder de bezielde leiding van de Schot Benjamin Creme al meer dan 30 jaar sterk maakt voor de komst van de

Maitreya, een mythische Messiasfiguur die, volgens

Share, nu echt op het punt staat te komen. Hoewel ik al die jaren de hoopvolle verwachting van de organisatie min of meer heb gevolgd, stond ik nu toch even te kijken van wat die mevrouw me vertelde: er wordt een 'ster' , of liever ruimteschip gezien die de komst aankondigt, en ik moest zelf maar kijken op YouTube, waar het te zien is. Dat heb ik natuurlijk gedaan - en ik raad u aan het ook te doen. De 'ster' ziet er steeds anders uit, en lijkt op een UFO of dan weer op een Orb, en heeft alle vormen die UFO's en orbs al sinds jaar en dag hebben. Het enige waar het niet op lijkt is op een ster. UFO's bestaan, daar hoeven we niet aan te twijfelen, maar deze mevrouw begon in één adem over de ruimteschepen ten tijde van Jezus, en dat een UFO de 'Ster van Bethlehem' was geweest waar in dit geval de Drie Wijzen uit het Oosten (de oostelijke Hemel?) uitgekomen waren. En wij maar denken dat ze op de rug van een kameel de tocht hadden gemaakt. Op mijn vraag hoe Share dat dan kon weten kreeg ik geen antwoord, en ook niet op de vraag waar die UFO's vandaan kwamen, maar volgens die dame waren alle planeten bewoond. Met wie wat en hoe? Met Wijzen? Nou ja, we moeten maar niet te kritisch zijn over mensen die rare dingen geloven, want zelf kunnen we er ook wat van. Terug naar een wat nuchterder insteek in het 'ster-gebeuren'. We kennen de tekst uit Mattheus 2: 1-12, die begint met: "Toen nu Jezus was geboren in Judea in de dagen van koning Herodes, kwamen er Wijzen uit het Oosten naar Jeruzalem, zeggend: "Waar is de Koning der Joden die is geboren? Want wij zagen een ster in het oosten, en we zijn gekomen om Hem te aanbidden." Mirre, wierook en goud brachten ze aan het kind, maar hun traditionele namen Balthasar, Caspar en Melchior en hun door de traditie bedachte huidskleur dateren uit de 8ste eeuw. Veel staat er dus niet in de Bijbel, maar des te meer is er over deze magiërs/koningen/wijzen en hun missie gespeculeerd, gemythologiseerd en gefantaseerd. Zeker is dat ze astrologisch onderlegd waren. Onzeker is of ze ooit echt hebben bestaan.

Maar laten we daarvan uitgaan: wat was dan die ster die ze zagen?

Er zijn verschillende mogelijkheden. Een Supernova. Dat is het eerste hemelverschijnsel dat aannemelijk lijkt. Een supernova is een

ster die explodeert en dan tijdelijk een veelvoud van zijn normale licht geeft. Zo'n ster valt op, zeker voor mensen gewend aan een inktzwarte hemel en bekend met alle zichtbare sterren. Astronomen hebben zitten rekenen, en ja, 5 jaar v. C. was er een supernova in het sterrenbeeld Steenbok. Dat zou dus betekenen dat de datum van Jezus geboorte niet zo zeker is, en dat kan goed, want het waarschijnlijkst is dat hij tussen 2 en 7 jaar voor het jaar 0 werd geboren. Een Komeet. Halley's Komeet passeerde 12 jaar v. C. Kometen doorklieven het zonnestelsel met grote regelmaat. Astrologisch zijn ze de brengers van verandering, meestal in negatieve zin. Een komeet kan de drie koningen niet zijn ontgaan. Oude Chinese kronieken maken melding van kometen in 4 en 5 v. C, in de sterrenbeelden Steenbok en Arend. Een conjuctie: een samenvallen aan de hemel van de planeten Jupiter en Saturnus. Zo'n zeldzame gebeurtenis deed zich voor in 7 v.C. in de constellatie Vissen.

Een UFO. Jaja. Waarom? Omdat dat het enige heldere object aan de hemel is dat kan bewegen en stilstaan boven een bepaalde plek, zoals het verhaal van Mattheus beweert. Dan blijft er nog de mogelijkheid dat Mattheus het verhaal heeft verzonnen, en dat is helemaal in de lijn van hagiografieën, heiligenverhalen zoals die over de geboorte van belangrijke mensen sinds jaar en dag zijn verzonnen, achteraf, om te benadrukken dat iemands geboorte al omgeven was door tekenen van uitverkiezing. De conclusie is: we weten het niet. Maar voorlopig houden we het verhaal van de drie wijzen maar gewoon als een aardse gebeurtenis. Dat is toch al mooi genoeg, of niet dan?

14

BESCHERMENGEL Uit: FATE, 1999

Als mensen het slachtoffer worden van zinloos geweld of ongelukken, dan hebben we wel eens de neiging te denken dat

beschermengelen ook niet altijd hun werk doen. Maar misschien geven we hen te weinig gelegenheid, en moeten we beter luisteren. Uit het volgende verhaal blijkt dat dat, althans voor de man die het stuk schreef, levensreddend kan zijn. "Als jongetje zat ik bij de nonnen op school, en daar werd veel aandacht besteed aan beschermengelen. De nonnen legden ons uit dat dat een grootouder kon zijn of iemand anders die de zorg voor ons vanuit de hemel op zich genomen had. Iedere dag moesten we daarom een gebed zeggen voor onze bescherm- engel, en dat deed ik trouw zolang ik op de lagere school zat. later kwam daar de klad in, en ik hield op met bidden en met elke gelovige praktijk. Tot ik een jaar of wat geleden een artikel las over beschermengelen van iemand voor wie dat veel betekende. Voor het eerst sinds m'n jeugd dacht ik weer aan dat gebed. En ik bad.

Iedere dag, drie weken lang, zei ik het oude gebedje voor m'n beschermengel. In die tijd werkte ik in een warenhuis. Op weg naar de lift die naar de carpoolplaats ging werd ik staande gehouden door mijn vriend Jose, en ik bleef even praten. Toen ik met een volgende lift beneden kwam heerste daar chaos. Een auto zonder remmen was in de carpoolende menigte gecrasht. Vijf mensen waren dood en velen ernstig gewond. Als Jose me niet had tegengehouden was ik waarschijnlijk een van de slachtoffers geweest. Ik dankte m'n beschermengel die dag. Kort daarna hield ik op met carpoolen en nam ik de bus naar huis. Iedere dag zat ik op een muurtje de krant te lezen, wachtend op de bus. Die dag zag ik in een winkel aan de overkant een tijdschrift dat ik wilde hebben, en ik stak over om het te kopen. Op dat moment crashte een auto met een dronken automobilist in het muurtje waarop ik elke dag zat te wachten. Als ik dat tijdschrift niet gezien had...En weer dankte ik m'n beschermengel. Sinds die tijd zeg ik dagelijks dat gebed. Deze zomer was ik op weg naar ons vakantieverblijf, en ik reed flink door op een rustige weg. Opeens herinnerde ik me het verhaal van een vriend, die op diezelfde weg een aanrijding had gehad met een hert. Voor de zekerheid nam ik gas terug. Toen ik over een heuvel reed stond daar een groot hert midden op de weg. Ik kon op tijd remmen. Was ik hard blijven rijden, dan was het zeker verkeerd afgelopen, voor ons, en voor het hert. Drie keer ben ik gered door m'n beschermengel. Ik hoef geen verdere bewijzen. Ik weet dat er over me gewaakt wordt. Daarvoor ben ik eeuwig dankbaar, en dat gebed zal ik altijd blijven bidden.

15

EEN KIND OP KOMST

Soms zijn er wel eens mensen die tijdens de zwangerschap al 'kennis hebben gemaakt' met het kind dat op komst is. Dat lijkt me een heel bijzondere ervaring. Daar moest ik aan denken toen ik iets las over hoe de komst van een kind wordt voorbereid in de Dagara-stam in Burkina Faso, West Afrika. Ik vertaal een stuk uit het boek 'The Healing Wisdom of Africa' van Malidoma Patrice Somé. ▲ De Dagara zijn een volk met een hoge spirituele ontwikkeling. Hun leven is sterk verbonden met de geestenwereld van voorouders en hogere machten. Reïncarnatie is voor hen een vaststaand feit, en ook de zekerheid dat geen mens voor niets geboren wordt en dat ieder zijn eigen opdracht heeft te vervullen. Malidoma schrijft: "In ons dorp is iedereen opgewonden als men hoort dat een vrouw zwanger is geworden. Iedereen vraagt zich af "waarom wordt deze persoon naar ons toegestuurd juist nu? Welke gave heeft deze persoon die onze gemeenschap nodig heeft?" Een speciaal ritueel

wordt uitgevoerd om deze vragen te beantwoorden. Ervaren sjamanen komen

naar de moeder van de foetus en brengen haar onder hypnose. Ze leggen contact met de levenskracht van de foetus en vragen het te spreken met de stem van de moeder. De sjamanen vragen de foetus waarom het op de wereld wil komen en wat het voor werk wil doen. De foetus laat weten dat het zijn plannen al heeft voorgelegd aan

een Raad van Ouden in de geestenwereld. Als de Raad de plannen van de te incarneren ziel heeft goedgekeurd, krijgt die toestemming om in een fysiek lichaam geboren te worden. Zo heeft de gemeenschap waarin het kind verwelkomd wordt een idee wat de bedoelingen van het kind zijn en waarvoor het geboren wordt, en wordt zijn naam dienovereen- komstig gekozen. In zijn naam ligt zijn opdracht. Vanaf dat moment is het de verantwoordelijkheid van de gemeenschap om het kind aan zijn keuze te herinneren, en het te helpen zijn levensopdracht te vervullen." Wanneer de rituelen vóór de geboorte niet het gewenste 'gesprek' met de foetus opleveren, heeft de gemeenschap de taak op te letten waar het kind van nature naar toegetrokken wordt. Waar liggen zijn talenten? Wat gaat hem goed af, en waar voelt hij zich het meest mee vertrouwd? Dat gevoel ergens door aangetrokken te worden is de sleutel om iemands levensdoel te identificeren.

Somé zegt dat het ook voor ons in onze westerse maatschappij niet nodig is om ons levensdoel door een goeroe of een andere 'gezaghebbende figuur' te laten uitstippelen. Ons doel in het leven is verbonden met, en wordt in de gaten gehouden door de geesten in de ongeziene wereld. De bedoeling van je bestaan is vastgesteld, en er wordt gewerkt om je op dat van te voren uitgestippelde pad te houden. De geestenwereld spreekt tot je via je dromen, je inspiratie en je instincten. Erkenning van die leiding is voor de Dagara een levensnoodzaak, en dat zou het voor ons ook moeten zijn, zegt Somé. Wat wij onze Gids of beschermengel noemen, noemt de Dagara zijn 'Siura'. Rituelen kunnen ook in ons leven de verbinding tussen deze en de geestenwereld levend houden, en helend werken. Voor de Dagara - en voor alle oorspronkelijke culturen - zijn rituelen geen privé-aangelegenheid. Ritueel, gemeenschap en healing zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In Malidoma Somé's eigen

leven is zijn opdracht vóór zijn geboorte vastgesteld. Malidoma betekent "hij die vriendschap sluit met de vijand". Zijn leven, al in detail voorzien door zijn

grootvader is een uniek bewijs van hoe die naam, en de keuze erachter, zijn werk doet, soms tegen de wil van de betrokkene. Als zijn grootvader sterft wordt de jongen op zijn 4de jaar ontvoerd door de Jezuïeten en met geweld losgescheurd van zijn eigen cultuur.

Op z'n 20ste slaat hij en priester en vlucht, in opperste verwarring, terug naar zijn eigen dorp. Hij spreekt de taal niet meer en is tussen zijn eigen volk even vreemd als tussen de blanken. Dan ondergaat hij alsnog het langdurige en gevaarlijke inwijdingsritueel dat Dagara jongens op hun 13de krijgen. Hij komt erdoor, wortelt opnieuw, maar dan besluiten de Ouderen van de stam dat zijn plaats in de blanke wereld is en hij gaat weg, met tegenzin, studeert aan de Sorbonne en in Amerika en wordt een schakel tussen zijn eigen cultuur en die van het blanke Westen. Malidoma heeft werkelijk vriendschap gesloten met de vijand en zijn levensopdracht vervuld. Somé schreef er een indrukwekkend boek over: 'Of Water and the Spirit' , dat helaas niet vertaald is. Een boek dat onze kijk op de werkelijkheid ingrijpend kan veranderen.

16

EEN VREEMDE WERELD Heeft een hond wel een ziel ? uit de Friese Koerier 5 april 1965

Chobham - De landelijke rust in het Zuidengelse dorpje Chobham is verstoord door een kwellende theologische vraag: heeft een hond een ziel? Het begon toen een accountant op de plaatselijke dierenbegraafplaats bij het graf van zijn Deense dog Aristoteles een kruis plaatste met het opschrift: "Hier ligt de edelste hond die ooit rondliep; tot weerziens, oude kameraad". Sindsdien is het kruis vele malen zwaar beschadigd en weggeslingerd en heeft de beheerder van de begraafplaats 12 anonieme brieven ontvangen waarin gezegd wordt dat het plaatsen van een kruis op het graf van een hond heiligschennis is. De Londense advocaat, die eveneens het plan heeft het graf van zijn hond van een kruis te voorzien, heeft olie op het vuur geworpen door te zeggen: "Een hond kan evenzeer een Christen zijn als sommige mensen." De dorpspredikant vindt: een hond kan geen Christen zijn tenzij hij gedoopt is. Ik zie een Predikant al een hond dopen...welke dwaze ideeën dierenvrienden al niet kunnen hebben. De strijd duurt echter voort. Bij de ingang van de dierenbegraafplaats is nu een bord geplaatst met de vraag of de dorpelingen bezwaren hebben tegen kruisen op de graven van dieren. Zaterdag was de stand: 24 JA en 15 NEE.

MODDERGEESTEN uit Fortean Times Magazine 217 2006

In 2006 ging er iets verkeerd bij een gasboring bij de heilige berg Penanggungan op Java. Een enorme smerige modderbende die uit de grond opwelde en stonk naar rotte eieren was het gevolg; een stroom die niet meer te stuiten was. De dorpsoudste van een van de bedreigde dorpen loofde een groot bedrag uit voor wie de modder kon stoppen. Dat had tot gevolg dat een leger psychisch begaafden zich naar de onsmakelijke vlakte bewoog om incantaties en bezweringen over de stinkende modder uit te spreken. Iemand kwam met de wijsheid dat 1000 woedende geesten waren blijven steken

in de troep. Een ware godsdienstoorlog was het gevolg: Islamieten tegen en Hindoes vóór exorcisme. Uiteindelijk hebben ze maar hoge dijken opgeworpen, want de rotzooi was anders niet te stuiten.

Nieuwsblad van het Noorden 22-1 1934 DE AANHOUDER WINT? Engeland schenkt meer aandacht aan zijn „rare kostgangers" dan andere landen en dankt daaraan waarschijnlijk den naam het vaderland der zonderlingen te zijn. Henry Edgell kon als een van die Engelsche zonderlingen worden beschouwd. Hij is juist 73 jaar oud overleden. Hij moet de meest volhardende pleiter zijn geweest voor de stelling, dat de aarde plat is. Het is twijfelachtig of hij de advocaat was die in zijn zaak geloofde. Want hij heeft in zijn leven overtuigende bewijzen geleverd van zijn schranderheid, o.a. door de uitvinding van het vrijwiel en van een automatische weegmachine. Volgens den Times was zijn geloof aan een platte aarde erfelijk. Toen hij 20 jaar oud was zou hij zijn vader op diens sterfbed niet alleen hebben beloofd de platheid van de aarde tegen alle aanvallers te verdedigen maar ze ook te bewijzen. Trouw aan de belofte zocht hij de volgende 53 jaren van zijn leven het firmament af op zoek naar bewijsmateriaal voor zijn theorie. Om geen gelegenheid te missen ging hij nooit naar bed maar sliep hij in een stoel. In zijn tuin had hij een stalen buis gemonteerd die op de Poolster was gericht. Als eenige concessie aan de platheid erkende hij dat de aarde den vorm had van een ondiepe kom of schotel. Hij beweerde dat de Poolster slechts 7500 K.M. van zijn komvormige aarde verwijderd was en dat de zon slechts 15 of 16 K.M. middenlijn had.

17

LINDA MARTEL - DE JONGSTE HEALER een waar gebeurd verhaal

Het kanaaleiland Guernsey is maar een klein stukje van de wereld. In augustus 1956 werd daar een kind geboren dat een godswonder was. Bij haar geboorte was dat nog niet duidelijk. Linda werd geboren met spina bifida, een open rug die leidt tot verlamming van de benen en als er geen drain wordt geplaatst ook vaak een waterhoofd.

In die tijd gingen zulke kinderen meestal dood. Voor Linda's leven werd dan ook met recht gevreesd, en de eerste 2½ jaar bracht ze voornamelijk in het ziekenhuis door. Maar in haar eerste maanden waren er tekenen, lichten, een stem, die haar ouders de zekerheid gaven dat hun dochter het wel zou redden. Linda was twee jaar toen ze haar vader Roy Martel, die last had van ernstige migraine aanvallen, genas door haar handje op zijn hoofd te leggen. Een paar maanden later genas ze haar broertje Peter van griep met hoge koorts. "Je bent nu genezen,

Peter", zei Linda, en een kwartier later zat Peter te spelen. Linda sprak 's avonds met iemand die voor anderen niet te zien was, en vertelde dan 's morgens dat 'My Lady' bij haar was geweest. Dat was vreemd, want Linda's ouders waren protestant, en van Maria kon ze niets weten. Buren kwamen met kleine ongemakken bij haar, en zonder aarzeling genas ze wat zich aandiende. Al snel kwamen mensen van verder weg, en met ernstiger kwalen. Feilloos wist ze wat iemand mankeerde en hoe ernstig het was. Linda speelde nooit zoals een ander kind van die leeftijd. Ze sprak als een volwassene en was alleen geïnteresseerd in genezing. Honderden mensen zochten haar op in haar korte leven Linda stierf op 20 oktober 1961 aan een nierinfectie, een vaak voorkomende complicatie van spina bifida waar toen nog geen kruid tegen gewassen was. Ze was net vijf jaar geworden. Zichzelf had Linda niet kunnen genezen. Na haar dood werden haar jurkjes verknipt en de lapjes aan mensen gegeven die daar om vroegen, en ook die stukjes stof deden wonderen. Linda is vergeten in de rest van de wereld, alleen op Guernsey kent men haar naam nog. Wie was dit kind, dat een open telefoonlijn had met de hemel? We zullen het nooit weten. Wat we weten is dat de Geest gebruik maakt van de meest onwaarschijnlijke voertuigen. En dat is iets om even bij stil te staan.

HET WONDER VAN EEN LIEDJE Karen was de moeder van een zoon van drie, Michael, en zwanger van een meisje. Michael keek uit naar zijn zusje, en zong vaak voor haar tegen zijn moeders buik. Op zijn manier bouwde hij een relatie met het ongeboren kind. De zwangerschap was normaal, maar de geboorte verliep moeizaam met veel complicaties. De baby kwam op de intensive care terecht en er was weinig hoop dat het kind zou blijven leven. Michael drong er bij zijn moeder op aan om te mogen zingen voor zijn zusje, maar kinderen werden geweerd van de IC. Tegen de uitdrukkelijke voorschriften in nam Karen Michael toch mee. Michael zong. De baby reageerde onmiddellijk. Hartslag en ademhaling werden regelmatiger, ze ontspande en viel in slaap. In enkele dagen was ze sterk genoeg om mee naar huis te mogen. De medische staf sprak van een wonder. Karen van een wonder van Gods liefde.

18

DE OPVOEDING VAN VIOLA

Experimenten in het opvoeden van kinderen zijn al heel lang aan de gang, en zij zijn in de regel verbonden met het mensbeeld dat er in een bepaalde periode heerst. Wetenschap vertelt ons hoe onze hersens informatie

opnemen, en dat is een goed uitgangspunt om het opnemings -vermogen van kinderen te benutten en ze dingen te leren die mogelijk later in hun leven handig zijn. Het absorbsievermogen van jonge kinderen is enorm. Hun begripsvermogen niet. Dat laatste groeit met de jaren, en hangt samen met verbanden leggen op grond van kennis én ervaring. En denkraam is niet aangeboren, dat wordt langzaam maar zeker geconstrueerd. In de 60er jaren schreef Maya Pines het boek 'Kinderen kunnen méér', en op grond daarvan nam ik proefjes met die van mij, die met 3 jaar toch liever bleken te spelen dan Shakespeare uit hun hoofd te leren. Wie zal het ze kwalijk nemen. Maar nu kom ik in 'The Strand Magazine' van 1900 een lang artikel tegen van prof. H. Olerich (1851-1927) ◄, over zijn pleegdochter Viola, geadopteerd toen ze enkele maanden oud was. Olerich was een utopist, die diverse boeken schreef over zijn ideeën voor een betere wereld, en tenslotte uit wanhoop (?) zelfmoord pleegde. Over Viola schreef hij een boekje: 'Viola Olerich, the Famous Baby Scholar'. Viola is, volgens de professor, een gewoon kind, maar door zijn buitengewone speel-leer methode kan de dreumes alle 2- en 3 dimensionale geometrische vormen herkennen en benoemen met 1½, lezen als ze 2 is, zich in diverse talen uitdrukken als ze 3 is en als ze op die leeftijd een schrijfmachine krijgt schrijft ze spontaan van alles en nog wat. Dat noem ik nog eens een prestatie.

Viola, van wie veel plaatjes in het artikel staan, lijkt een wijsneus. Kinderlijke speelsheid druipt niet van de foto's. Integendeel: Viola lijkt zich goed bewust van haar zware taak als wonderkind. Misschien dat Olerich niet door had dat ook 'spelend leren' , wanneer het beladen wordt met zo'n uitzonderlijk verwachtingspatroon, een verpletterende last kan zijn voor een hummel. Geen enkel kind wil graag een experiment zijn. Olerich hield van dag tot dag een kroniek bij van Viola's vorderingen. Hij legt uit hoe hij Viola vanaf de eerste dag alle ruimte gaf en haar nooit met harde woorden strafte. Daar staat tegenover dat hij het kind ook nooit knuffelde, optilde of enig fysiek contact animeerde. Viola was self-supporting, lunchte

aan haar eigen tafeltje wanneer het haar uitkwam, en ging alleen naar bed. Intussen hield Olerich zich onledig met het ontwerpen van leermateriaal. Nog voor ze anderhalf was kon Viola alle letters benoemen en niet lang daarna korte zinnen lezen. Tezelfder tijd kon ze alle botten van het skelet benoemen en aanwijzen en ze herkende meer dan 100 bekende persoonlijkheden van hun portret. Echt kennis die een kind van twee jaar goed kan gebruiken. Nog zoiets nuttigs: ze kende alle verschillende munten van de Verenigde Staten en alle vlaggen van de westerse wereld, en ook het ontleden van een bloem gaf de tweejarige geen enkel probleem. Zoals we kunnen zien op de foto boven, trad het arme kotertje ook op met haar kunstjes. Heel ontspannen allemaal. Speelgoed? Een pop? Jakkes!

19

DIEREN: PACHIDERM KUNST Ofwel: de kunst van een dikhuid; in dit geval: een olifant.

Het is al vaker gebleken dat sommige dieren een zekere vorm van appreciatie voor kunst bezitten, muziek of beeldend. Duiven schijnen bijvoorbeeld goed onderscheid te kunnen maken tussen klassieke- en popmuziek. Primaten vinden schilderen leuk, en soms lijkt het ergens op. En olifanten... Er is een boek gewijd aan Siri de Aziatische olifant die zo mooi schilderde dat kunstcritici, niet wetend wie de artiest was, in vervoering raakten. We kunnen ons afvragen of ze dat nog waren toen ze wisten met een geslurfde dikhuid te maken te hebben. Maar kunst is 'In the Eye of the Beholder' , zoals we weten. Fortean Times had onlangs een artikeltje

over de olifant Paya, een van zes Thaise olifanten die door hun oppasser zijn getraind in het scheppen van kunst. De olifanten is alleen geleerd hoe ze een kwast moeten vasthouden. Paya is het meest begaafd. Als ze een andere kleur wil laat ze gewoon de kwast vallen. Kijk hier eens! http://www.youtube.com/watch?v=He7Ge7Sogrk De olifanten schilderen voor publiek, zodat niemand kan denken dat er bedrog wordt gepleegd. Paya schilderde onlangs haar zelfportret ►: een unieke gebeurtenis.

STEM Praten doen olifanten zelden. Maar Kosik, een 16 jaar oude Aziatische olifant uit een Zuid Koreaanse dierentuin, heeft de truc van het 'spreken' ontdekt door zijn slurf in z'n mond te steken. Het effect is dan ongeveer zoals bij ons, wanneer we twee vingers in onze mond steken om erop te blazen. Door de slurf te manipuleren spreekt de olifant verstaanbare woorden. De oppasser van Kosik ontdekte het talent van de olifant een paar jaar geleden, en kon z'n oren niet geloven. Het blijkt dat de olifant de stem van zijn oppasser precies probeert te imiteren, en analyses hebben aangetoond dat de olifant 'spreekt' met dezelfde frequentie en stembuigingen als zijn menselijke voorbeeld. Of hij ook begrijpt wat hij zegt? Uit het bericht hiernaast blijkt dat het spreektalent ook naar Kazakhstan is overgewaaid. Of gaat het hier om dezelfde olifant, maar een verwarde reporter?

COMMUNICATIE Kunnen olifanten trillingen produceren en die gebruiken voor communicatie? Onderzoek wijst uit dat dat de manier is waarop kudden met elkaar 'praten' over lange afstanden: lage frequenties, 'rumbles', die voor ons onhoorbaar zijn. Het ziet er naar uit dat olifanten die trillingen via de grond opvangen. Biologe Dr. Caitlin O'Connell van de

Oakland Zoo ontdekte in Afrika dat olifanten hun poten optillen wanneer ze de grond voelen trillen. Met seismische golven willen O'Connell en haar team nu uitvinden hoe olifanten in de dierentuin antwoorden op signalen.

BEVRIJDING In een natuurreservaat in KwaZulu Natal in Zuid Afrika werden in 2003 een aantal antilopen binnen een omheining geplaatst. De bedoeling was ze los te laten in een ander gebied, in het kader van een fokprogramma. Medewerkers wisten niet wat ze overkwam toen er 's avonds een kudde van 11 olifanten naderde. De matriarch, plaatselijk bekend als 'Nana' maakte met overleg de sloten van het hek open, en wachtte tot alle antilopen ontsnapt en weggerend waren. Daarna ging ze haar kudde voor, en de bevrijders verdwenen in de nacht.

20

from: The San Piper - Encounter with an Otherworldly Bushman

Only when we pause to wonder do we go beyond the limits

of our incredible minds

Why are we so worried about the future When we already know what it holds for us?

Man is allowed to create his own future

and for that reason he is given great powers

To follow any dream there are many roads to choose from, and many means to achieve it. Reason, amongst others, is a powerful tool,

but before any decision is made the knowledge of what direction to take is already there.

If man doesn't use his powers or listen to them

he may quickly loose his way; Intuition, for instance

is his way of knowing things in advance.....

----------

vertaling

Alleen wanneer we stilstaan om ons te verwonderen treden we buiten de beperkingen van onze ongelofelijke geest.

Waarom zijn we zo bezorgd voor de toekomst

terwijl we al weten wat die voor ons in petto geeft?

Het is de mens toegestaan zijn eigen toekomst te creëren en daarom is hem grote macht gegeven.

Om een droom te volgen zijn er vele wegen waaruit

men kan kiezen, en vele mogelijkheden om die droom te verwerkelijken.

De rede, onder andere, is een machtig gereedschap, maar voor er een besluit is genomen is er al de kennis

welke richting gekozen moet worden.

Als een mens daar niet naar luistert en zijn krachten niet gebruikt dan zal hij snel zijn richting verliezen;

Intuïtie, bijvoorbeeld,

is zijn manier om de dingen van te voren te weten....

21

KOMBOLOI

Wat is het toch wonderlijk dat zoveel dingen interessant worden op het moment dat je je er echt in gaat verdiepen. Dat geldt zeker voor alles wat te maken heeft met esoterische gebruiken, voorwerpen, tradities en hun relatie tot de mensen voor wie ze betekenis hebben. Zo is het ook met de zg. 'Komboloia' Misschien bent u wel eens in Griekenland geweest en zijn u daar de stalletjes met kralensnoeren opgevallen, in alle kleuren en maten en een enorme variëteit aan materiaal. Misschien kent u iemand die er een heeft meegenomen als souvenir, of hebt u zelf de verleiding niet kunnen weerstaan. Wat is een komboloi? In tegenstelling tot een gebedssnoer heeft een komboloi geen religieuze betekenis; hij is er niet als houvast voor het gebed, zoals bijvoorbeeld de mala van het Hindoeïsme en Boeddhisme of de rozenkrans in het Christendom. Niettemin is het snoer kralen van grote betekenis voor de drager. De komboloi , een woord dat niets anders betekent dan 'aaneengeregen kralen', wordt ook wel 'worry beads' - zorgen kralen - genoemd. Veel Grieken dragen hem in hun zak, en hij komt tevoorschijn op momenten van rust of tijdens een gesprek, wanneer de vingers wat te doen willen hebben. Traditioneel werden komboloia gemaakt van amber. Amber is versteende hars van bomen die miljoenen jaren geleden in de aarde wortelden; een levend en prachtig materiaal met warme tinten geel, oranje en bruin. Om het te bewerken is vakmanschap vereist, een techniek die in het verleden van vader op zoon overging. Elke kraal werd met de hand gemaakt, met grote zorg en liefde. Antieke komboloia zijn dan ook heel kostbaar. Niets ging bij de productie verloren, en in latere tijd bedacht men technieken om ook het vijlsel van het kostbare amber, gemengd met andere harssoorten weer te gebruiken voor het fabriceren van nieuwe kralen. Tegenwoordig worden komboloia van diverse materialen gemaakt die goedkoper maar ook minder mooi zijn. De komboloi-kenner

verafschuwt komboloia die niet van warm, natuurlijk materiaal gemaakt zijn, en voor de toeristenindustrie van plastic en metalen kralen heeft hij geen goed woord over. Behalve het uiterlijk is ook het 'gevoel' en de 'muziek' van de kralen voor de bezitter van het grootste belang. Op grond van die eigenschappen kiest men zijn persoonlijke komboloi, zoals men een vriend kiest. De komboloi heeft, in tegenstelling tot gebedssnoeren, geen vast aantal kralen, maar het aantal is altijd oneven, vanwege de symmetrie: de middelste kraal is een houvast waaraan de komboloi rondgedraaid kan worden. De kralen sluiten niet aan: een ruimte van 4 vingers breed maakt het mogelijk om het koord te manipuleren en de kralen te laten klinken. De twee rijen kralen komen traditioneel samen in een grotere kraal die 'de priester' wordt genoemd, maar soms ook in een kwast of enkele kralen. De Komboloi is oud. Waarschijnlijk ouder dan de meeste gebedssnoeren. Mensen hebben nou eenmaal behoefte aan 'iets om aan te pakken' .

De komboloi voorziet in een oer-menselijk verlangen naar houvast, iets vertrouwds dat er altijd is en waar altijd op teruggevallen kan worden. Komboloia gaan een leven lang mee, en soms worden mensen met hun dierbare snoer begraven. Je komboloi kwijtraken is voor traditionele Grieken niets minder dan een ramp. En daarmee zitten we dan op het esoterische vlak, want voor een psychometrist moet zo'n komboloi een schatkamer aan indrukken opleveren. Het geluk en het verdriet van een mensenleven is diep in de kralen gedrongen. De komboloi is veel méér dan een stel kralen aan een touwtje: het is een vriend, een vertrouweling, een stuk van iemands leven. De traditionele komboloi bezitter zal hem nooit uit handen geven; de magie van het voorwerp en de strikt persoonlijke waarde zou daardoor worden aangetast. De komboloi kan wel van vader op zoon overgaan, als een ketting die de generaties verbindt. Wat een prachtige symboliek!

22

HET WONDER VAN SAN NICANDRO Een van mijn favoriete boeken is 'Het wonder van San Nicandro', van de joodse theoloog en historicus Pinchas Lapide (1922-1997). Sinds ik het lang geleden las is de fascinerende geschiedenis in m'n herinnering blijven hangen. Nu is er van alles over te vinden op internet, zeker nu er door John Davis een nieuw boek over geschreven is: 'The Jews of San Nicandro' Men neme: het fascistische Italië van 1930, een dorpje van 13 in een dozijn in het arme zuiden van Italië, een handvol arme boeren, en één bijzondere man: Donato Manduzio. Donato, geboren in 1885, was in de eerste wereldoorlog gewond geraakt en naar huis gebracht met een verlamming aan zijn benen. Omdat hij niet meer op het land kon werken ontwikkelde hij zijn talenten als healer en ziener, en hij kreeg in het dorp de reputatie een wijs man te zijn. Nu hij weinig anders kon doen, leerde Donato zichzelf lezen, want hij had geen scholing gehad; een omstandigheid die hij deelde met veel dorpsgenoten. Door het isolement van de gemeenschap (pas in de 30er jaren werd het dorp per trein bereikbaar) was de buitenwereld een ver van m'n bed show, en toen Donato rond

1928 voor het eerst het Oude Testament las - ook in onze streken niet gebruikelijk voor Katholieken - was dat een openbaring. Zijn beperkte beeld van de Christelijke leer kwam op z'n kop te staan. Hij werd overtuigd dat Jezus een profeet was maar niet de Messias, en dat de ellende in de wereld het bewijs was dat de ware Messias nog niet was gekomen. Hij kon niet begrijpen waarom de rustdag die God op de zaterdag had geïnstalleerd nu op zondag werd gevierd door de Christenen, en hij raakte overtuigd dat redding niet lag in het Christendom maar in het volgen van de wetten van Mozes, door God op de berg Sinaï aan Israel gegeven. In al deze argumenten verschilde Donato niet van de 16de eeuwse protestanten, die ook hun wortels zochten in het Oud Testamentische verbond. Het cruciale verschil was dat Manduzio niet wist dat er nog echt joden bestonden. In zijn dorp en ook in zijn oorlogsjaren was hij er nooit een tegengekomen. Hij geloofde dat alle joden waren uitgestorven en dat hij, Donato Manduzio, was geroepen door God om het oude geloof te doen herrijzen. En zo kon het gebeuren dat Manduzio het ver rijkende besluit nam dat de religie van het oude Israel nieuw leven moest worden ingeblazen, door het volgen van de wetten van Mozes, alle goden en gebruiken van het Katholicisme de rug toe te keren en de weg van de Rechtvaardigen te bewandelen. Donato was een charismatische figuur, en zijn woord maakte indruk. Zijn overtuiging was aanstekelijk, en er

vormde zich een groep van 19 volwassenen en 30 kinderen rond Manduzio, die zich nu Levi was gaan noemen. Hij verbood hen verder nog varkensvlees te eten en op de Sjabbat te werken, wat niet altijd meeviel, en hij gaf hen opdracht hun kinderen bijbelse namen te geven. Dat leidde soms tot protesten. Maar Manduzio, die nooit zijn huis verliet en al die tijd vanaf zijn bed zijn kleine sekte bestuurde, gaf niet toe. Zijn opdrachten kreeg hij regelrecht van God, in dromen en visioenen.

Toen Manduzio van een reizende marskramer hoorde dat er in Italië Joden woonden, had hij nog maar één doel: Joods worden. En zo begon hij brieven te schrijven naar verschillende joodse organisaties in grote steden. Vaak schreven die niet terug. Het was duidelijk dat de brieven van Manduzio niet van een ontwikkeld iemand kwamen, en in eerste instantie werd er aan een grap gedacht..Manduzio schreef verschillende brieven aan de Opperrabbijn van Rome, Angelo Sacerdoti. Die schreef terug, maar sprak wel zijn verbazing uit: "Hoe komen jullie erbij om je tot het Jodendom te willen bekeren, terwijl jullie niets van het Jodendom weten en geen contact met Joden hebben in jullie eigen omgeving. Wat drijft jullie toch?"

23

Het valt te begrijpen dat de Opperrabbijn zich op het hoofd krabde over deze wonderlijke groep vastbesloten mensen die niets anders kenden dan de Katholieke eredienst en hun Sjabbatdiensten vulden met Christelijke gebeden in het Latijn. In Italië waren de meeste Joden totaal geassimileerd. Hier was een groep mensen die precies het omgekeerde wilden: zich profileren als echte, religieuze Joden. Maar hoe? De ernst en volhardendheid van ◄ Manduzio en de zijnen maakte indruk op de joodse gemeenschap, en op den duur begonnen prominente Joden zich voor hen te interesseren. Vooral Italiaanse Zionisten zagen in hun idealisme en gedrevenheid een voorbeeld voor andere Joden.

Ook Raffaele Cantoni, een anti-Fascist die veel voor joodse vluchtelingen had gedaan, ging veel betekenen voor de Joden van San Nicandro, en een uitgebreide briefwisseling met Cantoni hielp hen om hun eigen positie helder te krijgen. De gemeenschap kreeg gebedsmantels en instructies om hun leven als Jood geloofwaardiger te maken. Maar de werkelijke doorbraak kwam na de oorlog, en het lijkt wel of dat zo moest zijn: Het huis van Manduzio lag heel toevallig aan de weg waarover transporten van een Engelse eenheid reden die na september 1943 de regio bezette. En laat die eenheid, Company 178, nou net bestaan hebben uit Joden uit Palestina, die meevochten met het Britse leger tegen de Duitsers. Toen hun trucks, met een grote ster van David op de flanken, langs Manduzio's huis reden, werden ze door San Nicandro's bekeerlingen opgewacht met joodse vlaggetjes. En zo kwam deze merkwaardige groep mensen onder de aandacht van het netwerk van joodse activisten, Zionisten, verzetsgroepen, Italiaans, Palestijns en Brits, die jaren hadden samengewerkt om zoveel mogelijk joden het land uit te smokkelen naar Palestina. Vooral Enzo Sereni, een Italiaanse Jood die een leider was van de Haganah - de joodse verzetseenheid in Palestina, inspireerde de groep van San Nicandro. Op de foto op blz 22 houdt hij de joodse vlag vast, kort voor hij door de Duitsers werd vermoord. Al deze ontmoetingen waren van levensbelang voor de nieuwbakken Joden. Waarschijnlijk zou de groep een kleine Italiaanse sekte van zonderlingen zijn gebleven als hun enthousiasme niet zoveel steun had gekregen en hen vanaf 1944 een duidelijk doel had gegeven: emigreren naar Palestina, om mee te bouwen aan de nieuwe joodse staat in wording. Ze wisten dat dat moeilijk zou zijn. De Britten hielden zoveel mogelijk de emigratie tegen, en alleen overlevenden van de holocaust werden mondjesmaat toegelaten. Churchill speelde daarin een beroerde rol die veel joden alsnog het leven

heeft gekost. De Joden van San Nicandro hadden geen prioriteit. Misschien is het passend dat Donato Manduzio ▲, inspirator en hoofd van zijn kudde, net als Mozes het beloofde land niet meer heeft gezien. Hij stierf in maart 1948. In 1949 - een jaar na de stichting van de Staat Israel, kreeg de merkwaardige groep toestemming voor Aliya - emigratie. In Israel kregen ze het niet makkelijker dan elke andere emigrant. Het dynamische land moet een hard ontwaken zijn geweest uit hun dromerige traditionele dorpsbestaan. Maar dat gold voor veel emigranten in de hodgepodge die Israel in die jaren was. Ze bleven bij

elkaar, en hoewel ze nooit alle procedures hebben ondergaan die het rabbinaat bekeerlingen oplegt, zijn zij en hun nakomelingen niet meer te onderscheiden van andere joden. Pinchas Lapide schrijft aan het eind van zijn boek: "Thans - in 1963 - is de kleine gemeente van San Nicandro volledig in het grote geheel van het nieuwe volk van Israel opgegaan, zonder zich te willen afgrenzen. Velen zijn bij elkaar gebleven, anderen hebben zich vermengd met Joden van de meest verschillende herkomst, verenigd door de band die hen allen bindt: het onverwoestbaar geloof in een betere mensheid, de mensheid van het Messiaanse rijk, waarvan al duizenden jaren wordt gedroomd en dat zal worden opgericht op de dag waarop de Eeuwige de resten van zijn volk verenigen zal."

24

EEN STEEN uit: Hermann Hesse, 'Siddharta' Siddharta bukte zich, en raapte een steen van de grond op, die hij in zijn hand woog. 'Dit hier' , zei hij al spelend, 'is een steen, en hij zal als zijn tijd gekomen is misschien aarde zijn, en van aarde zal hij plant worden, of dier, of mens. Nu zou ik vroeger gezegd hebben: 'Deze steen is gewoon maar een steen, hij heeft geen enkele waarde, en hij hoort thuis in de wereld van Maya; maar, omdat hij misschien in de kringloop der veranderingen ook mens en geest worden kan, daarom zal ik hem ook achting toekennen.' Zo zou ik vroeger waarschijnlijk gedacht hebben. Maar nu denk ik: 'deze steen is steen, hij is ook dier, hij is ook God, hij is ook Boeddha. Ik voel geen verering of liefde voor hem omdat hij eens dit of dat zou kunnen worden, maar omdat hij alles al lang en altijd is - en juist het feit dat hij een steen is, dat hij mij op dit moment, op dit ogenblik als steen verschijnt, juist daarom houd ik van hem, vind ik waarde en zin in elk van zijn aderen en holtes, in zijn geel, in zijn grijs, in zijn hardheid, in de klank die ik hoor wanneer ik hem beklop, in de droogte of vochtigheid van zijn oppervlak. Er zijn stenen die als olie of zeep aanvoelen, en andere voelen als bladeren aan, weer andere als zand, en elk van hen is iets bijzonders en bidt het Om op zijn eigen manier. Elk van hen is Brahman, maar tegelijkertijd en in dezelfde mate is hij steen, is hij olieachtig of als zeep, en juist dat vind ik prachtig, komt mij voor als een wonder en is daarom waard om in aanbidding beschouwd te worden.'

Chelm verlicht de nacht uit: Ellen Frankel: The Jewish Spirit

Chelm is een werkelijk bestaand dorp in Polen. In het Oost-Europese Jodendom ontstonden veel verhaaltjes rond de inwoners van dat dorp, die er een heel eigen logica op na hielden. Chelm is daardoor in de joodse literatuur een begrip geworden. De Wijzen van Chelm zijn niet erg snugger, maar hun oplossingen bezitten een letterlijkheid die ze bijna wijs maakt. Ze leren nooit van hun ervaringen maar blijven creatieve oplossingen

bedenken voor de meest gewone problemen. Nog altijd zijn er joodse schrijvers die nieuwe verhaaltjes toevoegen aan het grote bestand: Chelm blijft inspireren.

Hier is zo'n verhaal: De Chelmieten hadden het niet zo op de

nacht. Als het donker was vielen ze nogal eens en dan braken ze armen en benen. Op een dag hoorden ze iemand uit Vilna (een Poolse stad) vertellen dat daar de nachten minder donker waren. De gemeente- raad kwam bijeen, brak zich er het hoofd over, maar kwam er niet uit. Tenslotte besloot men te vertrouwen op een maanlichte nacht in Chelm. En wat een nacht was dat! De nacht der nachten! De maan scheen zo prachtig dat het dorp uitliep voor het zegenen van dat prachtige maanlicht. Toen zagen sommigen hoe de maan werd weerspiegeld in een emmer water, en ze haasten zich om de houten emmer met een deksel af te sluiten en die stevig vast te nagelen. Zo. De maan kon niet meer ontsnappen. Maar toen werd het weer donker: nieuwe maan. Op een stikdonkere nacht wrikten de Chelmieten de deksel van de emmer om hun maan eruit te halen. Maar de maan was verdwenen. "Oivevoi", klaagden de inwoners van Chelm, "iemand heeft onze maan gestolen!"

COLOFON

Dit e-zine verschijnt 12 x per jaar, onder redactie van en tenzij anders vermeld volgeschreven door Loes Modderman. Het is gratis voor wie zich er per email op wil abonneren, en zal in PDF worden verstuurd. Prints zijn helaas niet verkrijgbaar. Bijdragen naar: info@scienceart.nl Stuur het gerust door naar anderen, maar vraag hen zich bij mij aan te melden.

© Overname van

artikelen voor ander gebruik alleen met schriftelijke toestem- ming van de redacteur.

25

DE MADONNA met kind heeft bijna elke cultuur waar Christenen leven geïnspireerd. Vaak werd Maria en kind afgebeeld volgens de iconografie van het eigen land. Van links naar rechts, boven naar beneden: China, Japan, Indiaans Apache, Ethiopië, Japan, Afrika, China, India.

26

DE MYSTERIEUZE HANDAFDRUK uit: David St. Clair ' Psychic Healers'

De jongeman werd met spoed naar het ziekenhuis gebracht met een zware longontsteking. Hij was ziek geworden op een uitgestrekte ranch in Texas waar hij werkte, ver van de bewoonde wereld. Omdat er al een paar dagen niets van hem gehoord was, reed een

collega naar zijn cabin in the middle of nowhere, en vond hem daar bewusteloos op de vloer. De dokters zeiden dat er niet veel was wat ze voor hem konden doen, en ze legden hem in een zuurstoftent en vulden z'n lijf met antibiotica. Hij werd op de lijst van kritieke gevallen gezet en iemand belde zijn moeder. De moeder belde al haar vrienden, en een gebeds-keten werd georganiseerd; voor 48 uur was er steeds iemand, ergens, aan het bidden voor de jongeman.

Het ziekenhuispersoneel hing een 'geen bezoek' bordje op zijn deur. Op de ochtend van de derde dag ging de dienstdoende zuster kijken bij de patiënt. Tot haar ontsteltenis zag ze de zuurstoftent op de grond liggen. De jongen zat op de rand van zijn bed. Hij was bewusteloos toen ze hem binnen brachten en nu was hij verbaasd dat hij wakker was geworden in een ziekenhuis. De zuster rende weg om de dokter te waarschuwen, maar de jongeman weigerde om weer in de zuurstoftent te gaan liggen. "Ik voel me prima", zei hij. "Ik hoorde een stem roepen dat ik wakker moest worden. Toen ik m'n ogen open deed zag ik een arm in het midden van de tent en een hand drukte op m'n borst. Ik probeerde er onderuit te komen, maar een stem zei dat die hand er was om me te helpen en te genezen. Toen viel de tent uit zichzelf om." De dokters deden de nodige testen. Zijn longen waren schoon. De longontsteking was verdwenen. En op zijn borst stond de rode afdruk van een hand en vijf vingers.

IS DE HEMEL VOL?

Altijd leuk om je af te vragen waar al die mensen blijven die doorstomen naar de hemel. Er kunnen veel engelen op een speldenknop, zegt de bijbel, en misschien is dat wel de reden dat geesten ook weinig plaats innemen. Wonderlijker dan dat zijn de mensen die er een serieuze studie van maken om te berekenen of de Hemel misschien al vol is. Niet te hopen, maar het zou toch kunnen? Zo kwam ik op een item van schrijver John Keel in 'Ripley's Believe It Or Not' , waarin hij weet te berekenen dat er in de hemel intussen 50 quintiljoen (50 met 18 nullen) mensen zijn, gerekend vanaf Adam en Eva. Da's een volle bak. Weinig privacy, daarboven. De gouden straten en paarlen poorten kunnen we dan

wel vergeten. Maar dan is er een zekere Charles Ferguson die doet die berekening nog eens over, en aangezien ik te dom ben voor cijferwerk geloof ik hem graag. Hij gaat uit van 50.000 generaties, waarbij hij uitgaat van, meer of minder, 6 miljard mensen per generatie van 20 jaar. Nadat hij eerst de ruimte van de hemel heeft berekend op een volume van 18,663,744,000,000,000,000 kubieke meter, waarbij dan iedere geest een ruimte kan worden toegemeten van 2 m hoog en 1 meter breed, komt hij uiteindelijk op een mogelijke capaciteit van 9 quintiljoen geesten. Daarvan zijn er volgens Ferguson nu 300 trillioen opgestegen. Blijft nog ruimte over voor een slordige 8,999,700,000,000,000,000 meer. Deel dat getalletje door 6 miljard mensen per generatie, dan duurt het nog 29,999,111,100 jaar voor de hemel vol is. Een geruststellend bericht. Hij gaat er dan gemakshalve van uit dat iedereen ten hemel op zal stijgen.

27

ANA BECHOACH Een oud gebed krijgt een extra dimensie wanneer het op muziek wordt gezet. Hoewel ik dit gebed kende als een onderdeel van de joodse eredienst, was de Kabbalistische betekenis een verrassing die ik toevallig op internet tegenkwam. Het is vaak zo, in alle religies, dat rituelen of gebeden meerdere lagen hebben, waarbij de minder voor de hand liggende betekenis vaak later wordt toegevoegd of is ontstaan in de eeuwenlange praktijk. In het geval van dit gebed is dat anders; twee tradities zijn erin verenigd. In de eerste eeuw schreef rabbi Nechunia ben Hakana het gebed Ana BeChoach als een anagram: de eerste letters van de woorden vormen samen de 42 letterige naam van God. Rabbi Nechunia was een vroege Kabbalist - een aanhanger van een meer mystieke interpretatie van de Schriften. Hij schreef het gebed in 42 woorden, 7 regels van 6. De betekenis van het gebed is niet bijzonder opvallend, het gaat om die eerste letters.

Hoe die onuitsprekelijke 42-letterige naam van God tot stand is gekomen kun je je terecht afvragen, want functioneel is hij natuurlijk niet. Maar daar zitten Kabbalisten niet mee. Er is ook een 72-letterige naam waarbij alle aspecten van God aandacht krijgen, net als in de 99 namen van Allah in de Islam. Het is een oer-menselijke behoefte om het Onbereikbare van God vorm te geven in zoveel mogelijk 'benaderingen', waarbij men zich goed bewust is dat er een grens is aan die benaderbaarheid: Het wezen van God blijft ons ontgaan. Terug naar Ana BeChoach - dat 'Wij smeken U ' betekent. De 42 letters zijn via ingewikkelde berekeningen ontleend aan de eerste verzen van Genesis, en dus verbonden met het scheppingsverhaal. In één interpretatie heeft God de wereld geschapen via deze 42 letters. Een andere legende is dat de 42 letters waren gegraveerd op het borstschild van Aäron, de eerste priester. Hoe dan ook, het gebed is met de opkomst van een nieuw soort gepopulariseerd Kabbalisme opeens weer sterk onder de aandacht en in de commercie gebracht, nadat het eeuwenlang onopvallend tussen andere gebeden was gezegd door generaties gelovigen. En toen was er een even onopvallende Israëlische zanger, Ovadia Chamama, ► die er enkele jaren geleden een lied van maakte. Dat lied werd een hit, en terecht, want het is prachtig. Sinds die tijd is Ana BeChoach door talloze zangers in hun repertoire opgenomen. YOUTUBE: http://www.youtube.com/watch?v=cPET3r-3tXY

Er zijn veel vertalingen van het gebed in omloop. Hier een combinatie van een oude Nederlandse vertaling uit een gebedenboek van 1920, en Engelse vertalingen: Wij smeken U! Ontwar met Uw machtige rechterarm de knopen van ons bestaan (of onze zonden). Neem onze gebeden aan, maak ons sterk, zuiver ons, O Almachtige God - Zij die Uw Eenheid belijden, bescherm hen als Uw oogappel. Zegen hen, ontferm U over hen, bewijs hen voortdurend Uw liefde. Machtige heilige God, leid Uw gemeenschap met Uw uitbundige goedheid.

Enige verheven God, keer U niet af van hen die Uw heiligheid gedenken. U die het verborgene kent, aanvaard ons smeken en verhoor ons gebed. De woorden onder de hebreeuwse tekst hierboven lezen van rechts naar links!