“Persoonlijkheidsstructuur en competenties” · 2017. 5. 1. · IPMA-NL – regiogroep Zuid-Oost...

IPMA-NL – regiogroep Zuid-Oost Nederland 21 april 2015 Verslag bijeenkomst 34

Joop Pouls ([email protected]) 1/2 Afdruk: 1-10-2015

Onderwerp: “Persoonlijkheidsstructuur en competenties” Gastsprekers Guido Fröhlichs is als consultant en manager gespecialiseerd in de vakgebieden management control en projectmatig werken. Arthur Pechholt is directeur van Pragmatics en heeft veel ervaring met het succesvol bemensen van projecten en interim functies: projectmanagers, projectcontrollers, projectmedewerkers. Locatie Marleen de Veen - Van der Laan, subsidieadviseur Dienst Finance and Control, Zuyd Hogeschool te Heerlen is de gastvrouw van de avond. Zij licht kort de project management - en subsidie aanpak van Zuyd Hogeschool toe. Welkom Joop Pouls heet de 21 aanwezige mensen van harte welkom bij de bijeenkomst van de IPMA Regiogroep Zuid-Oost Nederland. De bedoeling is een interactieve workshop te hebben over het genoemde onderwerp met focus op de project manager en de project controller. Impressie van de avond Guido trapt af met het definiëren van de rollen van project manager en project controller. De eerste is verantwoordelijk voor het behalen van de afgesproken projectresultaten; de tweede helpt de project manager bij het omschrijven van de project doelstellingen, het maken en bijhouden van het project budget en het analyseren en rapporteren van de voortgang en het voorstellen van verbeteringsvoorstellen hierover. Deze sessie gaat vooral over de menskant van beide functionarissen. Het begint bij de “IK”: hoe geschikt ben ik? Hierbij zijn de persoonlijkheidstructuur (Big Five), competenties en rol in het team (Belbin) van belang. Bij de “WIJ” gaat het over het team: gebalanceerde samenstelling (Belbin), teamfasering (Tuckman), leiderschap (Hersey & Blanchard) en teamanalyse (Hellinger organisatie - opstelling). De “ZIJ” kant gaat over de stakeholders: stakeholderanalyse (Eden & Ackerman, Pinto), communicatiestrategieën en systemisch veranderen. Tenslotte is het “ALLEMAAL” inzake cultuur (Hofstede en Harrison) en wederom de persoonlijkheidsstructuur (Big Five). De Belbin rollen en de Tuckman team fases worden nader toegelicht en bediscussieerd. Arthur geeft aan dat het van belang is dat bij het samenstellen van teams deze vier kanten moeten worden meegenomen. Dit betekent dat een ‘wensprofiel’ van een potentieel teamlid (of werknemer) moet worden opgesteld, die is afgeleid uit de functie inhoud en benodigde competenties én organisatiekenmerken en persoonlijkheid. Door een aantal referentie personen te testen, wordt het ‘wensprofiel’ geijkt. Daarna gaat het niet meer om het vinden van het schaap met de vijf poten, maar iemand met gedeelde persoonskenmerken (passend in cultuur) en in het bezit van de juiste competenties. Op basis hiervan is een normprofiel opgesteld voor de project manager en de project controller. Dit is gedaan op uit de wetenschappelijk onderzoek vastgestelde belangrijkste competenties. Dit zijn dus (iets) andere en (veel) minder competenties dan in de Nederlandse Competentie Baseline (NCB) van de IPMA zijn opgenomen. De normering is gebaseerd op de Big 5 persoonlijkheidsstructuur.

IPMA-NL – regiogroep Zuid-Oost Nederland 21 april 2015 Verslag bijeenkomst 34

Joop Pouls ([email protected]) 2/2 Afdruk: 1-10-2015

De norm is opgesteld aan de hand van toetsing van een aantal project managers en project controllers, wat nog uitgebreid zou moeten worden voor voldoende onderbouwing, vinden sommige aanwezigen. Toch zijn de verschillen tussen beide functionarissen goed zichtbaar, waarover een discussie wordt gevoerd. Hiermee wordt ook duidelijk dat niet elke goede project controller kan doorgroeien naar een succesvolle project manager. Bijlage van de powerpoint presentatie tijdens de avond:

Workshop

persoonlijkheidsstruct Afsluiting en dankwoord Joop Pouls bedankt de sprekers en de gastvrouw. De avond was er een van ‘halen en brengen’ waarmee je altijd met een gevoel huiswaarts keert. Volgende bijeenkomst Op 23 juni vindt in er weer een sessie plaats locatie Eindhoven. Het onderwerp is nog niet bekend. Opgave kan via IPMA-NL. In september willen we een avond wijden aan Stakeholdermanagement en communicatie. Verdere suggesties voor onderwerpen zijn welkom, evenals sprekers en gastheren voor bijeenkomsten (melden bij [email protected]) De regio Zuidoost Nederland onderscheidt zich inmiddels op wereldniveau door onophoudelijk innoverende projecten succesvol af te ronden. Het geheim achter dit succes blijkt een combinatie te zijn van inhoudelijke expertise, vaardigheden en de juiste houding. Sinds 2004 houdt IPMA-NL regionale bijeenkomsten in Zuidoost Nederland. De regio is grofweg Limburg plus Zuidoost Brabant (de lijn Eindhoven-Helmond-Venlo en het gebied zuidelijk daarvan) plus Nederlandstalig België. De bedoeling van deze regionale bijeenkomsten is projectmanagers gedachten te laten uitwisselen zonder dat daar veel reistijd mee is gemoeid. Er zijn twee soorten bijeenkomsten: enerzijds (interactief) bespreken van onderwerpen door mensen die de ambitie hebben hun expertise te delen met anderen en anderzijds bedrijfsbezoeken. Er zijn ongeveer 4-5 bijeenkomsten per jaar.

4-5-2015

1

WorkshopPersoonlijkheidsstructuur en competenties

IPMA-ZON

Ir. Guido Fröhlichs RC

Ir. Arthur Pechholt RC

Datum: 28 april:

18.30 uur tot 21.00 uur

Projectmanager en project controller

Agenda• Introductie Guido Fröhlichs

• Inleiding menskant van projecten

• Introductie Arthur Pechholt (Pragmatics en Match-id)

• Theorie persoonlijkheidsleer

• Wat is een wens- of normprofiel?

• Wensprofiel voor projectmanager & -controller

• Cases

• Teamrollen van Belbin, teamfasen van Tuckman

4-5-2015

2

TrainerDocent

(Project)coach Gastspreker

Projectcontroller Projectmanager

Menskant in projecten

Sociale dynamiek

1. Ik

2. Wij

3. Zij

4. Cultuur

Individu

Projectteam

Stakeholders

Allemaal

Ben ik wel geschikt als projectmanager, projectcontroller of projectmedewerker?

Heeft het team de juiste samenstelling? In welke teamfase bevindt zich mijn team? En hoe moet ik leidinggeven aan het team?Wat gebeurt en als er een positie in het team veranderd?

Wat is de positie van de belanghebbenden? Wat is hun invloed? En hoe moeten we met hen communiceren?

Hoe zorgen we ervoor dat de gebruikers gaan veranderen?

Past onze organisatiecultuur bij het projectmatig werken?Hebben we een verandercultuur?Hoe is de cultuur van de anderen (bij een internationaal project)?

4-5-2015

3

Menskant in projecten, theorie1. Ik-kant

• Persoonlijkheidsstructuur (Big Five), competenties, teamrollen (Belbin)

2. Wij-kant• Teamrollen (Belbin), teamfasen (Tuckman)

• Situationeel leiderschap (Hersey & Blanchard)

• Teamanalyse (organisatie-opstelling, Hellinger)

3. Zij-kant• Stakeholderanalyse (Eden & Ackerman, Pinto)

• Communicatiestrategie

• Systemisch veranderen

4. Cultuur• Project- en verandercultuur in een organisatie (Hofstede en Harrison)

• Persoonlijkheidsstructuur (Big Five)

PragmaticsFinance & control professionals

met kennis en karakter!

Detacheringvaste medewerkers

Bemiddeling zelfstandige

professionals

Instroomoptie

vacatures

4-5-2015

4

Perfecte match!

Wij garanderen een perfecte match tussen uw wensprofiel en onze kandidaten.

Hierbij kijken we niet alleen naar de harde eisen van de functie, maar vooral ook

naar de competenties en persoonlijkheid.

De vier P's in het logo van Pragmatics staan voor onze vier kernwaarden,

vertaald in essentiële, persoonlijke capaciteiten:

Professioneel: kunnen managen, sturen, plannen en organiseren

Pragmatisch: rationeel, praktisch kunnen denken en doen

Proactief: strategisch, vooruit kunnen denken

Persoonlijk: sociaal, mensgericht kunnen denken en handelen

Talent Management Tools | Consultancy| Online Identity Recruitment

VisieElke organisatie kan succesvol zijn als het

de juiste mensen kan werven en behouden.

Mensen die niet alleen hun functie goed

vervullen, maar zich ook prettig voelen

binnen de bedrijfscultuur.

MissieWe willen een innovatieve dienstverlener zijn in de

markt van talent recruitment. We bieden software en

consultancy waarmee elk bedrijf succesvol kan

werven en selecteren. Tegen de laagste kosten een

maximaal resultaat.

4-5-2015

5

Talent Management Tools | Consultancy | Online Identity Recruitment

Match-id Business lines


Wetenschappelijke onderbouwing Match-id Talent Management Tools & Consultancy

• IJsberg van de persoonlijkheid• Balans tussen willen, zijn en kunnen• Persoonlijkheid• Competenties• Motieven• Big Five persoonsprofiel• Competentieprofiel

4-5-2015

6

Talent Management Tools| Consultancy | Online Identity Recruitment

Intelligentie

Persoonskenmerken

Motieven

Competenties

Gedrag

Zichtbaarheid en ontwikkelingvan competenties

Competenties en persoonlijkheids-eigenschappen van een persoon

IJsberg van de persoonlijkheid

Talent Management Tools| Consultancy | Online Identity Recruitment

Zonder gedegen inzicht in de factoren ‘zijn’, ‘kunnen’ en ‘willen’, wordt het maken van een betrouwbare match met een vacature of functie moeilijk, of eigenlijk, niet meer dan een gok.

Balans tussen willen, zijn en kunnen

4-5-2015

7


Wat er niet in zit komt er niet uit!

Persoonskenmerken zijn sterk bepalend voor het succesvol vervullen van veel functies. Ze zijn in het algemeen stabiel en nauwelijks ontwikkelbaar.

Een persoonlijkheidstest is onmisbaar.


Competenties

Competenties zijn een combinatie van kennis, vaardigheden en een houding die leidt tot succesvol gedrag in een functie. Elke functie vereist andere competenties. Deze zijn afhankelijk van de functie zelf, maar ook van de cultuur binnen het bedrijf of de afdeling. Een competentiemeting is onmisbaar bij het selecteren van nieuwe medewerkers en voor de loopbaanontwikkeling.

4-5-2015

8


MotievenMotieven zijn factoren die mensen aanzetten tot een bepaald gedrag of dit juist remmen. Voorkeuren, overtuigingen, zelfbeelden, behoeften, angsten en remmingen.

Werk dat aansluit bij persoonlijke behoeften en voorkeuren wordt vaak als motiverend ervaren. De persoonlijke motieven moeten daarom zorgvuldig geïnventariseerd en vastgelegd worden.


Big Five persoonlijkheidsprofiel

Het centrale idee is dat je niet een bepaald type bent, maar dat iemand (hoofd) persoonskenmerken in meer of mindere mate heeft in vergelijking tot anderen.

Match-id gebruikt Big Five persoonlijkheidstesten, omdat psychologen wereldwijd de validiteit ervan erkennen. Door een test kun je voorspellen waar mensen goed in zijn en wat hen aantrekt. En dus welke organisaties en functies het beste bij hen passen.

4-5-2015

9


Big Five hoofd persoonskenmerken

1. Emotionele stabiliteit2. Extravertheid3. Gewetensvolheid4. Altruïsme5. Openheid


Competenties worden ingedeeld in:• Denken (o.a. analyseren, problemen oplossen, ordenen)• Voelen (o.a. aandacht voor mensen en emoties, helpen)• Doen (o.a. beslissen, uitingen en beïnvloeden)

Competenties zijn nodig voor het succesvol vervullen van een functie. Elke functie en organisatie vereist een andere (combinatie van) competenties. Match-id gebruikt competentietesten met een beperkt aantal duidelijke, niet overlappende competenties.

4-5-2015

10


Normprofiel Projectmanager & -controllerCompetenties

4-5-2015

11

Normprofiel Projectmanager & -controllerPersoonlijkheid Big Five

Normprofiel Projectmanager & -controllerPersoonlijkheid Big Five

4-5-2015

12

Stellingen

Projectmanager en projectcontroller zijn andere persoonlijkheden! (?)

Een goede projectcontroller groeit door naar projectmanager! (?)

4-5-2015

13

4-5-2015

14

4-5-2015

15

4-5-2015

16

4-5-2015

17

Teamrollen van Belbin1. Rollen

• Vakinhoudelijke rol• Positionele rol• TEAMROL

2. Complementariteit: optimaal evenwicht, balans

3. Een of meer natuurlijke (team)rollen

Niveaus van rollen:1. Natuurlijke rol2. Ondersteunende rol3. Incidenteel inzetbare rol4. Beter te vermijden rol Raymond Meredith Belbin (1926)

Teamrol:De neiging om zich op een bepaalde manier te gedragen, bij te

dragen aan (het team) en om te gaan met anderen

„Taken“ projectmanager en projectcontroller

Projectmanager

• Leidinggeven

• Resultaatgericht

• Beslissen

• Richting aangeven

• Coachen

• Maximale uit team halen

• Procedurebreker

Projectcontroller

• Analyseren

• Resultaatgericht

• Waarschuwen

• Afmaken

• Forecasten

• Adviseren

• Procedurevolger

4-5-2015

18

Teamrollen Belbin, 9 rollen

1. Bedrijfsman (BM)2. Bron-onderzoeker (BO)3. Monitor (MO)4. Plant (PL)5. Voorzitter (VZ)6. Vormer (VM)7. Groepswerker (GW)8. Zorgdrager (ZD)9. Specialist (SP)

Doen

Denken

Willen

Voelen

Intern (naar binnen) of Extern (naar buiten) gericht

DE BEDRIJFSMAN (BM)

• Efficiënt, praktisch en heeft vaste wil• Zet besluiten om in concrete acties• Taakgericht• Nuchter, ordelijk en consciëntieus• Behoefte aan ritme, regelmaat en structuur • Harde werker

• Weinig flexibel, soms behoudend

Het moet NUT hebben

4-5-2015

19

DE BRONONDERZOEKER (BO)(BO)

• Extravert, innemend, enthousiast, hartelijk, speels en joviaal• Altijd op zoek naar nieuwe informatie en interessante relaties• Legt gemakkelijk contacten, vaardig in communicatie• Houdt van drukte, improviseren en vernieuwen• Sterke onderhandelaar• Verkent mogelijkheden

• Te optimistisch• Snel verveeld, verliest makkelijk de belangstelling• Gebrek aan nazorg

Het moet LEUK zijn(wat ik doe)

• Bedachtzame nadenker en doordenker• Maakt objectieve, weloverwogen analyses• Rationeel, bewaart het overzicht • Houdt ervan om te beschouwen, te beschrijven en te

verklaren• Kritisch• Overweegt de mogelijkheden af (wikt en weegt)

• Voorzichtig, geen snelle beslisser• Afstandelijk en niet zo inspirerend naar anderen toe

ANALYSEREN

DE MONITOR (MO)

4-5-2015

20

• Verzinner en vernieuwer• Creatieve denker, vol verbeeldingskracht• Vrije geest, lijkt verstrooit • Origineel en eigenzinnig• Inspirerende persoonlijkheid, brengt visie en

dromen

• Gevoelig voor waardering en kritiek• Verliest gemakkelijk de realiteit uit het oog

IDEE

DE PLANT (PL)

• Brengt mensen bijeen en coördineert de inspanningen• Verheldert bedoelingen en vat samen wat iedereen wil • Bewaakt de voortgang• Extraverte, ruimdenkend en positief • Zoekt naar consensus• Slaagt erin krachten te bundelen• Resultaatgericht

• Soms een “tempobeul”• Geen opvallend creatief talent

COÖRDINATIE

DE VOORZITTER (VZ)

4-5-2015

21

• Dynamisch, gedreven, wilskrachtig• Vol energie en prestatiedrang, impulsief en ongeduldig• Resultaatgericht, weet anderen in beweging te brengen• Zet druk op het team• Uitdagend en snel uitgedaagd

• Moedig en tegelijkertijd onzeker• Kan mensen kwetsen • Gaat gemakkelijk conflicten aan

DE VORMER (VM)

STRIJDEN, UITDAGEN

• Vriendelijk, meegaand, gevoelig biedt ondersteuning• Behulpzaam, diplomatiek• Luistert en ondersteunt• Sterk gericht op het creëren van sfeer en een gevoel

van gezamenlijkheid

• Gaat conflicten uit de weg• Besluiteloos (in spannende omstandigheden)

SAMEN, GEZELLIG

DE GROEPSWERKER (GW)

4-5-2015

22

• (Kwaliteits)bewaker, maakt zich voortdurend zorgen over dingen die mis kunnen gaan

• Waakzaam• Sterk zintuig voor fouten• Plaatst de puntjes op de i• Hoge graad van concentratie• Maakt dingen af• Ckeck+dubbel check, perfectionistisch

• Rusteloos, tobberig, kan moeilijk iets aan anderen overlaten

• Piekert (te) veel

GEVAAR

DE ZORGDRAGER (ZD)

• Toegewijde vakman• Stille en standvastige solist, die zich niet gauw

waagt buiten de grenzen van zijn vak• Concentreert zich het liefst op maar één zaak• Weet veel van weinig• Heeft specifieke kennis

• Is niet bijster geïnteresseerd in anderen

EXPERT

DE SPECIALIST (SP) (SP)

4-5-2015

23

Samenstellen projectteam

1. Bedrijfsman (BM)2. Bron-onderzoeker (BO)3. Monitor (MO)4. Plant (PL)5. Voorzitter (VZ)6. Vormer (VM)7. Groepswerker (GW)8. Zorgdrager (ZD)9. Specialist (SP)

De 9 teamrollen van Belbin:

Rol projectmanager en projectcontroller

Projectmanager

• Voorzitter

• Bedrijfsman

• Vormer, groepswerker

Projectcontroller

• Monitor

• Bedrijfsman

• Zorgdrager

4-5-2015

24

Projectfasen en teamsamenstelling• Haalbaarheidsonderzoek

• Ontwikkeling

• Globaal ontwerp

• Detail ontwerp, inkoop, implementie

• Opstart en overdracht

• Nazorg• Ontwikkelfase: ideeën, creativiteit

• Implementatiefase: invoeren wat bedacht is

• Ontwikkelfase (creativiteit): plant, brononderzoeker

• Ontwerpfase (puntjes op de i): specialist, bedrijfsman en zorgdrager

• Implementatie (doen): bedrijfsman, zorgdrager en vormer

Het Tuckman model

Teamfasen

4-5-2015

25

FormingInstrueren, voorschrijven

(directief)

StormingBijsturen/begeleiden,

coachen

NormingOndersteunen, participeren,

overleggen

PerformingDelegeren, overlaten

(observeren)

Mate van taakgericht gedrag (sturen)

Ma

te v

an

re

latie

ge

rich

tg

ed

rag

(on

de

rste

un

en

)

Ve

el

Weinig

We

inig

Teamfasen en aansturing

S1

S2S3

S4

Workshops

•Sociaal dynamische aspecten van projecten, 19 mei

•Financiële aspecten rondom projecten, 9 juni

•Risicomanagement voor projecten, 11 juni

www.projectcontrollling.nlTelefoon: 06-25360730 (Guido Fröhlichs)

http://www.projectcontrolllin.nl/

4-5-2015

26

www.projectcontrolling.nl

Bedankt en wel thuis!

[email protected]

http://www.projectcontrolling.nl/

mailto:[email protected]

“Persoonlijkheidsstructuur en competenties” · 2017. 5. 1. · IPMA-NL – regiogroep Zuid-Oost...

Documents

Transcript of “Persoonlijkheidsstructuur en competenties” · 2017. 5. 1. · IPMA-NL – regiogroep Zuid-Oost...