www.princexml.com

Prince - Personal Edition

This document was created with Prince, a great way of getting web content onto paper.

3518

Van dezelfde auteur

Onbreekbare eenheidDe Afghanistan-missieOorlogswondNul uurDe sluipschutterEpicentrumAlarmfase rood

Bezoek onze internetsite www.aw-bruna.nl voor informatie over al onzeboeken.

Andy McNab

De huurling

Zwarte BeertjesUtrecht

Oorspronkelijke titel: Firewall

© 2000 by Andy McNab

Vertaling: Gert Jan de Vries

Omslagbeeld: MILpictures / Tom Weber

Omslagontwerp: Studio Jan de Boer

© 2012 A.W. Bruna Uitgevers, Utrecht

isbn 978 90 449 6915 3

nur 313

Behoudens de in of krachtens de

Auteurswet van 1912 gestelde uitzon-

deringen mag niets uit deze uitgave

worden verveelvoudigd, opgeslagen in

een geautomatiseerd gegevensbestand, of

openbaar gemaakt, in enige vorm of op

enige wijze, hetzij elektronisch, mechan-

isch, door fotokopieën, opnamen of enige

andere manier, zonder voorafgaande

schriftelijke toestemming van de uitgever.

Voor zover het maken van reprografische

verveelvoudigingen uit deze uitgave is

toegestaan op grond van artikel 16 h

Auteurswet 1912 dient men de daarvoor

wettelijk verschuldigde vergoedingen te

voldoen aan de Stichting Reprorecht

(Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp,

www.reprorecht.nl). Voor het overnemen

van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloem-

lezingen, readers en andere compilatiew-

erken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan

men zich wenden tot de Stichting pro

(Stichting Publicatie- en Repro-

ductierechten Organisatie, Postbus 3060,

2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).

6/1099

1Helsinki, Finland – maandag, 6december 1999

De Russen waren serieuze spelers. Als dezaken niet volgens plan verliepen, zeiSergei, had ik geluk als ik in de hotellobbywerd doodgeschoten. Als ze me gevangen-namen, zou op een verafgelegen stukbraakliggend land mijn buik wordenopengesneden. Ze zouden mijn inge-wanden naar buiten trekken zodat die alseen emmer verse paling over mijn borstzouden krioelen gedurende het halve uurdat ik nodig had om dood te gaan. Dat ge-beurt er, had hij verklaard, als je spelletjesspeelt met de top van de ROC (de georgan-iseerde misdaad in Rusland). Maar ik hadgeen keuze; ik had het geld vreselijkdringend nodig.

‘Hoe heet het ook alweer, Sergei?’ Ikdeed alsof mijn buik openlag.

Zonder zijn blik af te wenden, glimlachtehij eventjes triest, en mompelde:‘Vikingwraak.’

Het was bijna 19.00 uur en het was aldrieënhalf uur donker. De temperatuurwas de hele dag ruim onder het vriespuntgeweest; het had een poosje gesneeuwd,maar er lag nog steeds veel naar de weg-kanten geploegde rotzooi.

We hadden het grootste deel van het af-gelopen uur stilgezeten. Totdat ik zojuistiets had gezegd was onze ademhaling hetenige teken van leven geweest. We stondeneen paar straten achter het Intercontinent-al hotel geparkeerd, in de schaduw tussentwee straatlantaarns, in een vieze zwarteNissan 4x4. De achterbank lag plat om hetbinden van het slachtoffer te verge-makkelijken, met mij er als een worstelaar

8/1099

bij om hem op zijn plek te houden. De 4x4was steriel: geen vingerafdrukken enhelemaal leeg op de dwangbuis achterinna. Onze man moest levend over de grensworden bezorgd en een paar liter RingersSolution zouden van pas kunnen komenals deze klus in een bloedbad veranderde.Op dit moment had het er alle schijn van.Ik zat te hopen dat ik het infuus niet nodigzou hebben.

Ik had me jaren eerder aangewend omvooraf te canuleren, waardoor ik snellervloeistoffen uit schotwonden kon vervan-gen, en vandaag was er net de dag voor. Ikhad uit Engeland een katheter meegeno-men en die had ik al ingebracht in eenbloedvat in mijn linker onderarm, ge-fixeerd met tape en beschermd door Tubi-grip. Er zat anti-coagulant in de naald enkamer om het bloed dat erin liep niet telaten stollen. Ringers Solution is bij

9/1099

bloedverlies minder goed dan plasma – hetis alleen een zoutoplossing – maar ik wildeniets op basis van plasma. Russische kwal-iteitscontrole was een innerlijke tegen-strijdigheid, en ik wilde geld mee naar huisnemen, geen hiv. Ik had in Afrika genoegtijd besteed aan het niet-behandelen vanschotwonden uit angst voor infectie, en ikwas niet van plan dat nu wel te latengebeuren.

We keken uit op Mannerheimintie, twee-honderd meter heuvelafwaarts. Deboulevard was de hoofdroute naar hetcentrum van de stad, vijftien minuten lo-pen naar rechts. Er reed een voortdurendestroom langzaam, gehoorzaam verkeer aanweerszijden van de tramrails. Hierbovenwas de wereld anders. Lage flatgebouwenleunden aan beide kanten tegen de stillestraat en achter vrijwel ieder raam

10/1099

schitterde een omgekeerde ‘V’ van wittekerstverlichting.

Er liepen mensen voorbij, gebogen on-der de last van hun boodschappen, die ingrote draagtassen met afbeeldingen vanhulst en de kerstman zaten gepropt. Ze za-gen ons niet, onderweg naar hun handigeappartementjes; ze hadden het te druk omzich op de ijzige stoep staande te houdenen hun hoofden te beschermen tegen dehuilende wind die ook op de 4x4 beukte.

De motor stond al zolang we hier warenuit, zodat het aanvoelde of we in eenvrieskast zaten. Onze adem zwol tijdenshet wachten aan tot laaghangendebewolking.

Ik bleef me voorstellen hoe, wanneer enwaar ik in actie zou komen, en belangrijkerdan dat, wat ik zou doen als de zaak in hethonderd liep. Als het slachtoffer is uit-gekozen, is de basisvolgorde van een kid-

11/1099

nap vrijwel altijd gelijk. Te beginnen metherkenning, dan ontvoering, ten derde de-tentie, ten vierde onderhandeling, ten vijf-de betaling van het losgeld en tenslotte,vrijlating – al gebeurt dat soms niet. Ik wasverantwoordelijk voor planning en uitvoer-ing van de eerste drie stadia, de overigetaken gingen mij niet aan.

Drie leden van een schreeuwdas-en-ket-tingenbrigade van een particuliere bankhadden me in Londen benaderd. Ze had-den mijn naam van een vroegere regi-mentsmakker gekregen die nu voor eengroot beveiligingsbedrijf werkte en die zoaardig was geweest om mijn naam te noe-men toen deze specifieke opdracht wasafgekondigd.

‘Engeland,’ zeiden ze tegen mij, gezetenaan een tafeltje bij het raam in de bovenstebar van het Hilton, uitkijkend over de tuin-en van Buckingham Palace, ‘staat een

12/1099

explosie van maffiamisdaad uit Rusland tewachten. Londen is een toevluchtsoordvoor witwaspraktijken. De ROC brengtjaarlijks zo’n twintig miljard pond naar deCity en circa tweehonderd van hun kop-stukken wonen in Engeland of komen erregelmatig.’

De leiding vertelde dat ze ontdekt haddat er in slechts drie jaar tijd miljoenenwaren gesluisd via Valentin Lebeds reken-ing bij haar bank. Dat vonden ze niet leuk,en ze hadden er geen trek in dat de jongensmet de blauwe zwaailichten hem zoudenopzoeken en dan de naam zouden zien opal zijn stortingsbewijzen. Ze hadden ervoorgekozen Val naar St. Petersburg te latenbrengen, waar ze, naar ik aannam,voorbereidingen hadden getroffen om hemvan bank te laten veranderen, of om hemnog meer te laten doorsluizen zodat hetrisico acceptabeler werd. Hoe dan ook, het

13/1099

kon mij geen donder schelen als ik mijngeld maar kreeg.

Ik keek naar Sergei. Zijn ogen glinster-den, terwijl hij naar het verkeer onder onskeek en zijn adamsappel bewoog toen hijiets doorslikte. Er viel niets meer te zeg-gen; tijdens de twee weken voorbereidinghadden we genoeg gesproken. Nu was hettijd voor daden.

De conferentie van de leden van de Raadvan Europa zou over twee dagen beginnenin Helsinki. Blauwe EU-vlaggen omlijsttende belangrijkste wegen, en grote zwartekonvooien Eurocraten reden met motores-cortes van voorvergadering naar voorver-gadering. De politie had omleidingen uit-gezet om de verkeersstroom rond de stadte beteugelen en overal doemden reflecter-ende oranje pylonen en hekken op. Ik hadonze ontsnappingsroute er al twee keer opmoeten aanpassen.

14/1099

Net als alle topklasse hotels, bood hetIntercontinental onderdak aan de exodusuit Brussel. Alle pakken waren al een weekin de stad aan het onderhandelen, zodat deregeringsleiders na hun aankomst alleennog maar vriendelijk hoefden te bedankenals Tony Blair hen uitnodigde om tijdenseen mediadiner Brits rundvlees te eten enweer konden vertrekken. Allemaal prima,maar wat mij betreft was de beveiliginghier strakker dan een eindekont – vanverzegelde putdeksels om bommenleggerste frustreren tot grote inzet van blauw opstraat. Ze zouden ook zeker draaiboekenhebben klaarliggen voor elke mogelijke ge-beurtenis, in het bijzonder gewapendeaanslagen.

Sergei had een AK-47 – een Russischautomatisch geweer met een kaliber van7,62 mm – met opvouwbare kolf onder zijnvoeten. Op zijn kortgeknipte, dunne bruine

15/1099

haar droeg hij een donkerblauwe wollenmuts, en doordat hij een oud kogelvrij vestvan het Sovjetleger onder zijn ski-jackdroeg, zag hij eruit als een Michelin-man-netje. Als ze in Hollywood een Russischeboef nodig hadden, zou Sergei elke screen-test winnen. Achter in de veertig, rech-thoekig kakement, hoge jukbenen enblauwe ogen die je niet gewoon door-boorden, ze hakten je in stukken. De enigereden waarom hij nooit steracteur zouworden was zijn zeer pokdalige huid. Hijhad zich ofwel op jeugdige leeftijd van deClearasil afgewend of hij was verbrand, ikzag het verschil niet en ik wilde het nietvragen. Hij was een harde, betrouwbareman die ik vertrouwde als het om zakenging, maar ik zou hem geen kerstkaart stu-ren.

In de verslagen van de veiligheidsdiensthad ik over Sergei Lysenkovs freelance-

16/1099

activiteiten gelezen. Hij was lid geweestvan Spetnaz’ Alphagroep, een elite vankeurkorpsagenten in de KGB die werdeningezet op plaatsen waar de macht vanMoskou in het geding was of bij verover-ingsoorlogen. Toen de onbuigzame top vande KGB in 1991 een coup pleegde inMoskou, kreeg Alphagroep het bevelJeltsin te vermoorden toen die het Russis-che Witte Huis bezette, maar Sergei en zijnmaten besloten dat het genoeg was en datpolitici allemaal boeven waren. Ze negeer-den het bevel, de coup mislukte en toenJeltsin hoorde wat er bijna was gebeurd,plaatste hij hen onder zijn directe bevel enbeknotte hun macht door hen tot zijn per-soonlijke lijfwacht te benoemen. Sergei be-sloot ermee te stoppen en zijn kennis enervaring aan de hoogste biederbeschikbaar te stellen, en vandaag was ikdat. Contact leggen was gemakkelijk

17/1099

geweest: ik was gewoon naar Moskougegaan en had een paar beveiligings-bedrijven gevraagd waar ik hem konvinden.

Ik had Russen in mijn team nodig omdatik moest weten hoe Russen denken, hoe zezijn. En toen ik erachter kwam datValentin Lebed vierentwintig uur in Hel-sinki zou verblijven in plaats van in zijnfort in St. Petersburg, was Sergei de enigedie binnen de beschikbare tijd voertuigenen wapens kon regelen en de grensbewak-ing wist om te kopen.

De mensen van wie ik mijn inlichtingenhad gekregen, hadden goed werk geleverd.Valentin Lebed, hadden ze me weten tevertellen, was bij de val van het commun-isme slim geweest. In tegenstelling totsommige lompe collega’s, liet hij de logo’sniet op de mouwen van zijn nieuwe pakkenzitten om te laten zien wat ze hadden

18/1099

gekost. Zijn gewelddadige opkomst verliepsnel; binnen twee jaar was hij een van detwaalf leiders van de ‘maffiocratie’ die deROC wereldwijd zoveel macht had opge-leverd. Lebeds bedrijf bestond geheel en aluit oud-KGB’ers uit het buitenland, wiervaardigheden en ervaring werden ingezetom de internationale misdaad als eenmilitaire operatie te laten verlopen.

Als strontarme boerenzoon uit Tsjetsjen-ië had hij halverwege de jaren negentig inde oorlog tegen de Russen gevochten. Zijnfaam was verzekerd nadat hij zijn mannenhad opgezweept door ze keer op keer naarBraveheart te laten kijken terwijl deRussen hen dag aan dag bombardeerden.Voor de aanval schilderde hij zijn halve ge-zicht zelfs blauw. Na de oorlog kwam hijtot andere gedachten, die allemaal metAmerikaanse dollars te maken hadden en

19/1099

de plek die hij voor de verwerkelijking haduitgekozen was St. Petersburg.

Veel van zijn geld kwam uit wapenhan-del, afpersing en een keten van nachtclubsdie hij in Moskou en elders bezat, en diefungeerden als façade voor chantage metprostitutie. Juwelierszaken die hij in Oost-Europa had ‘verworven’ werden gebruiktals façade om uit kerken en musea gestoleniconen te helen. Hij had ook bases in deVerenigde Staten en men zei dat hij ookeen handeltje had afgesproken om honder-den tonnen giftig afval uit Amerika in zijnvaderland te storten. In het verre oostenhad hij zelfs een vliegtuigmaatschappijgekocht om zonder administratieve poes-pas heroïne te kunnen transporteren. Vol-gens de jongens die mij hadden ingelicht,hadden dergelijke activiteiten hem binneneen paar jaar meer dan tweehonderd mil-joen dollar opgeleverd.

20/1099

Drie straten achter het hotel zaten nogtwee man van ons zes koppen tellendeteam, in een geparkeerde auto dieachtergelaten zou worden zodra deze zaakaan de rol was. Timmerman en Nachtmer-rie droegen in holsters onder hun over-jassen 9mm mini Uzi-pistoolmitrailleurs,een bijzonder kleine variant van de Uzi9mm, hetzelfde type als van de LW(lijfwacht) waar we mee te maken kregen.Het waren goede, betrouwbare wapens, alwaren ze een beetje zwaar voor het form-aat. Het was ironisch, maar Sergei had deUzi’s voor het team en de oude Spaansehalfautomatische 7mm-pistolen met gelu-iddemper bij een van Valentins eigentussenpersonen aangeschaft.

Ze heetten natuurlijk niet echt Timmer-man en Nachtmerrie; Sergei – de enige dieEngels sprak – had me verteld dat dat devertaling was en dat hij ze zo noemde –

21/1099

best, want ik had het Russisch toch nietkunnen uitspreken.

Nachtmerrie deed zijn naam eer aan. Hijwas beslist niet het scherpste stuk gereed-schap in Sergeis schuurtje. Je moest allestwintig, dertig keer uitleggen voordat hijhet begreep. Hij had een beetje een plat ge-zicht, en dat, gecombineerd met zijnvoortdurend bewegende ogen en het feitdat hij zijn eten niet goed in zijn mond wistte houden, maakte dat hij er een beetje enguitzag.

Timmerman was aan de heroïne vers-laafd, wat volgens Sergei zijn prestatiesniet beïnvloedde, maar wat devoorbereidingen wel had verstoord. Zijnlippen stonden geen moment stil, alsof hijde smaak probeerde te hervinden van ietsdat hij had doorgeslikt. Sergei had hemgezegd dat hij hem zelf zou vermoorden alshij daar beneden faalde.

22/1099

Nachtmerrie ontfermde zich als eengrote broer over Timmerman en bescher-mde hem toen Sergei hem vastgreep van-wege zijn falen, maar het leek mij toe datNachtmerrie niet zonder hem kon, dat zeafhankelijk waren van elkaar. Sergei hadme verteld dat ze sinds hun kindertijd bev-riend waren. De familie van Nachtmerriehad Timmerman opgevangen toen zijnmoeder levenslang kreeg voor de moord ophaar man. Ze had ontdekt dat hij zijn eigenzeventienjarige dochter had verkracht. Enalsof dat nog niet genoeg was, was Sergeizijn oom, de broer van zijn vader. Het wasEastEnders op zijn Russisch, en het enigedat me eraan beviel was dat mijn familie erzo gewoontjes bij leek. Timmerman enNachtmerrie zouden tijdens de ingreep bijmij in het hotel zijn; misschien kon ik ze inbedwang houden als ik ze bij me had.

23/1099

De laatste twee van het team had ik deKray-tweeling genoemd, en die zaten ineen groene Toyota 4x4. Over hen maakte ikme weinig zorgen; in tegenstelling tot deandere twee hoefde je hun niet vaker dantwee keer hun taken uit te leggen. Zij richt-ten zich op de drie zwarte Mercedessen vanhet slachtoffer, die ongeveer twee kilomet-er van het hotel verwijderd waren. Zij had-den ook opvouwbare AK’s en AP (armour-piercing) patronen in de magazijnen en,net als Sergei, droegen ze genoeg pantser-materiaal om een klein paard kreupel temaken.

Het slachtoffer zat goed bewaakt in hethotel en zijn voertuigen stonden veilig on-dergronds geparkeerd zodat geen enkelecontraptie – explosieven van zijn vijandenof luister- of volgspullen van de politie –kon worden aangebracht. Zodra ze op wegzouden gaan om hem uit het hotel op te

24/1099

pikken, zouden de Krays volgen. Timmer-man en Nachtmerrie zouden zich dan metmij in het hotel posteren. Sergei, Reggie enRonnie zouden de voertuigen voor hunrekening nemen.

De Krays waren ook ex-leden van deAlphagroep, maar in tegenstelling totSergei waren ze veel te knap om hetero tezijn. Ze waren al samen sinds ze als jongedienstplichtigen naar Afghanistan warengestuurd, na de oorlog tegen Tsjetsjeniëmidden jaren negentig afgezwaaid, gedesil-lusioneerd in de leiding die hen tegen derebellen had laten vechten. Ze waren alle-bei midden dertig, met geblondeerd haar,erg glad geschoren en goed verzorgd. Als zeom ander werk verlegen zaten konden zefotomodel worden. Tijdens hun militaireloopbaan waren ze nooit gescheidengeweest. Voorzover ik het kon overzien,wilden ze niets anders dan Tsjetsjeense

25/1099

rebellen vermoorden – en bewonderendeblikken uitwisselen.

Ik wist dat ik Sergei kon vertrouwen,maar ik begreep nog steeds niets van zijnselectieprocedure. Hij wilde natuurlijk hetgrootste deel van de poen die ik hem hadbeloofd zelf houden en had daarom beslo-ten niet met het A-team aan te komen.

Het was de minst professionele actiewaaraan ik ooit had meegedaan, en ik hader veel meegemaakt. Het was zelfs zo erggeworden dat ik mijn deur voor het slapenhad gebarricadeerd en in bed een wapenparaat had gehouden. Wanneer het teamzich niet bij hem beklaagde over mijn plan-ning, zei Sergei, dan zeurden ze over wiewat verdiende en hoe ze bedrogen zoudenkunnen worden op de betaaldag. Timmer-man was zo homofoob dat Hitler er eenlinkse vrijdenker bij leek en het had veelmoeite gekost om de twee paren uiteen te

26/1099

houden tijdens de voorbereidingen. Ikbleef zoveel mogelijk bij hen uit de buurten probeerde me uitsluitend met Sergei tebemoeien; hem moest ik tevreden houden,omdat hij de enige was die me kon helpenhet slachtoffer Rusland in te krijgen. Maarze hadden me nerveus gekregen; er gingenvandaag mensen sterven en daar wilde ikniet bijhoren.

Ik had een beangstigend team, tegenovereen beangstigend doelwit, en deverzamelde leiding van West-Europa werdhier verwacht, voorzien van voldoende be-veiligingspersoneel om China mee aan tevallen. Dit was geen vrolijk uitstapje, maarwanhopige mensen doen verdomd wan-hopige dingen.

Ik blies nog een wolkje adem uit. Het di-gitale schermpje op het dashboard liet meweten dat er weer twintig minuten om war-en – tijd voor radiocontrole. Ik tastte in de

27/1099

binnenzak van mijn overjas naar dezendknop van mijn erg gele Motorola-setje, zo’n ding waarmee ouders hunkinderen in de gaten houden op skihellin-gen of in winkelcentra. We hadden er allezes één, voorzien van een oordopje dat opzijn plek was gehangen. Gezien het groteaantal mensen dat handsfree mobieltjesgebruiken, zouden we geen achterdochtwekken als we hiermee rondliepen.

Ik drukte twee keer, hoorde het plofgelu-idje en keek vervolgens naar Sergei. Hijknikte; het signaal kwam over. Reggie enRonnie beantwoordden het met tweeplofjes, en Timmerman en Nachtmerrievolgden met drie. Als ik na het indrukkenvan de zendknop niets van de Krays hadgehoord, zouden Timmerman en Nacht-merrie dertig seconden hebben gewacht endan alsnog hebben gereageerd. We zoudenin dat geval geen keuze meer hebben dan

28/1099

het doelwit omsingelen en wachten op deaankomst van de Mercedessen – niet fijn,omdat het ons drieën blootstelde in hethotel en omdat het de coördinatie ver-stoorde. We hielden om twee redenen radi-ostilte aan. Eén, ik sprak de taal niet, entwee, de grondbeveiliging van de EU zoumeeluisteren. Met een beetje geluk betek-enden een paar klikjes zo nu en dan niets.Er waren veel andere communicatiemid-delen te bedenken geweest, mobieltjes bij-voorbeeld, maar voor Nachtmerrie en Tim-merman moest alles flink simpel blijven.Als ze nog meer hadden moetenonthouden, zouden ze ontploft zijn. Hetoude principe van planning – houd hetsimpel, kluns – deed weer opgeld.

Terwijl Sergei had gekozen voor deMichelin-uitstraling, leek ik veeleer een za-kenman: een pak, waarvan het colbert éénrij knopen had en een maat te groot was,

29/1099

een donkergrijze overjas, een zwartewollen sjaal en dunne leren handschoenen,en de bijpassende stress. Nachtmerrie enTimmerman waren net zo gekleed. Wewaren alledrie gladgeschoren, met ge-wassen haar en keurig verzorgd. Het gaatom de details: we moesten het hotel doorkunnen zonder dat iemand ons na zoukijken, met het uiterlijk dat paste bij diecompleet gedeclareerde, waanzinnigbetaalde Brusselse goudmijn. Ik had zelfsde Herald Tribune van vandaag op schootliggen.

Mijn overjas hield het pantser ondermijn overhemd uit het zicht. Dat vanSergei mocht zo dik zijn als de stoeptegelsrond het Kremlin, het mijne bestond uitniet meer dan twaalf velletjes kevlar, zo dikals papier. Onvoldoende om Sergeis AP-patronen tegen te houden, maar wel instaat om de mini-Uzi’s te weerstaan die me

30/1099

wellicht al heel snel zouden proberen om teblazen. Op het pantservest zat een zakwaar een keramische plaat in hoordewaarmee ik mijn borst kon beschermen,maar in tegenstelling tot Sergei kon ik zo’nding niet dragen omdat het me veel te dikmaakte. Timmerman had alle pantseringgeweigerd omdat het niet mannelijk wasen Nachtmerrie had zijn voorbeeld opge-volgd. Stomme klootzakken; ik had mezelfliefst van top tot teen in dat spul verstopt.Mijn voeten waren helemaal de klos,dankzij niets anders dan sokken enveterschoenen voelden ze inmiddels aanals zakjes bevroren doperwten. Benedenmijn enkels was ieder gevoel verdwenen enik probeerde niet eens meer warm teworden door ze te bewegen.

Ik droeg een Zuid-Afrikaanse Z88 dieeruitzag als een 9mm Beretta, het type pis-tool dat Mel Gibson gebruikt in de Lethal

31/1099

Weapon-films. Toen de hele wereld tijdensde apartheidsperiode wapenleverantiesaan Zuid-Afrika verbood, begonnen diejongens hun eigen spullen te maken en in-middels exporteerden ze meer wapens enhelikopters dan Engeland.

Ik had drie extra grote magazijnen mettwintig patronen, en dat betekende dat ervijf centimeters meer uit de kolf hingen,net alsof het ding er half uitgegleden was.De twee reserves zaten in mijn linkerjas-zak. Als alles volgens plan verliep hoefde ikmijn wapen niet eens te trekken. De ontvo-ering moest – zou – geruisloos verlopen inminder dan een minuut.

Een lichter pantser dan dit durfde ik niette dragen, maar desalniettemin kon ik geenpistool trekken of ermee gaan zitten, als ikhet op de plek had waar ik het normaliterhad: middenvoor, achter mijn broekband,in een intern holster. Waar ik het wapen

32/1099

nu had, zat het ongelukkig. Het moest nuaan de rechterkant van de broekriem zit-ten. Ik had de afgelopen twee weken mo-eten oefenen en mezelf voortdurend moe-ten inprenten dat de plaats veranderd was,zoniet, dan zou mijn hand kevlar raken inplaats van een pistoolkolf wanneer ik tocheen wapen moest trekken. Als ik er onderal die lagen kleren tenminste bij kon. Omde bovenste lagen snel te kunnen oplichtenhad ik wat steeksleutels uit de reparatiesetvan de auto aan elkaar getapet en in derechterzak van mijn colbert en mijnrechterjaszak gestopt. Daardoor was ik nogminder op mijn gemak. Mijn enige troostwas dat het morgen rond deze tijd allemaalvoorbij zou zijn: ik zou mijn geld krijgen enhoefde deze gekken nooit meer te zien.

Ik hoorde aan het geknisper dat Sergeieen chocoladereep uitpakte, die hij vervol-gens in zijn strot duwde zonder mij iets

33/1099

aan te bieden. Niet dat ik het wildehebben; ik had geen honger, alleen zorgen.Ik zat te wachten terwijl Sergeis kiezenmaalden en zijn kaken knapten en de windom de auto floot.

Ik dacht na terwijl hij zijn tanden schoonzoog. Tot nu toe was Valentin aan deautoriteiten ontkomen, voornamelijkdoordat hij op jonge leeftijd al had begre-pen dat het handig was om met machtigemensen bevriend te zijn en om function-arissen op de loonlijst te hebben staan.Belangrijke getuigen werden routineus ver-moord voordat ze tegen hem konden getui-gen. Volgens Sergei had een verslaggeverdie iets te grondig in Vals zakelijke be-slommeringen was gedoken, slechts enkelemaanden geleden halsoverkop met zijngezin moeten onderduiken nadat iemandeen telefoontje had onderschept waarinVal iemand honderdduizend dollar had

34/1099

geboden om de verslaggever en zijn vrouwen kind om te brengen.

Het ergste lot was echter voorbehoudenaan hen die zijn vertrouwen beschaamden.Twee ervaren bedrijfsleiders die het heleprostitutierijk konden overzien hadden dewinst van zijn Moskouse bordelen eenbeetje afgeroomd. Hoewel ze in de Brave-heart-tijd zij aan zij met hem hadden op-getrokken en ze sindsdien altijd trouweluitenants waren geweest, had Val ze latenoppakken en vastspiezen op een braaklig-gend terrein vlakbij het Rode Plein, endaar had hij zelf hun buiken opengereten,hun ingewanden naar buiten getrokken engeduldig staan wachtten op hun dood. De‘Vikingwraak’ had gewerkt: sindsdien waser nooit meer een roebel uit een kassaverdwenen.

35/1099

Ik hoorde zes plofjes in mijn oorstukje.De drie afhaal-Mercedessen waren onder-weg naar het hotel.

Ik gaf twee plofjes terug, hoorde er toenweer twee van Timmerman en Nachtmer-rie, die nu de auto moesten verlaten enrichting hotel moesten lopen. We wistenalle zes dat het tijd voor actie was.

Sergei zei niks, knikte alleen. Hij konEngels spreken, maar dat moest je eruitwringen. Ik knikte terug en voelde of mijnwapen nog op zijn plek zat.

Ik stapte de 4x4 uit en liet Sergei omlaagstarend achter. Ik zette mijn kraag op te-gen de wind en liep in de tegenov-ergestelde richting, weg van de hoofdroute.Mijn pad voerde me dertig meterheuvelopwaarts, dan rechtsaf naar devolgende T-splitsing. Zo kwam ik op eenweg die langs het hotel naar de hoofdrouteleidde.

36/1099

Ik zag het grote grijs-betonnen hotellinks voor me aan de overkant. Er vlakbijwas de weg opgebroken en er stondenstalen hekken; de klinkers lagen op eenhoop en er werd aan de leidingen gewerkt.Ik benijdde de arme drommels niet die indit weer zulk werk moesten doen.

Het gegons van de hoofdroute werdgaandeweg luider. De Kraytweeling zou dieweg nu volgen, achter de Mercedessen aan.Nachtmerrie en Timmerman liepen nuvanaf de andere kant het hotel in en Sergeizou zich zo opstellen dat hij snel bij deMercedessen voor het hotel kon komen.

Ik stak over en liep voorbij de oprit naarde parkeerplaats. Twee witte Hilux-bestel-busjes stonden op het rode asfalt gepar-keerd. Achter de dienstingangen verschafteeen glazen deur toegang tot het hotel, maarje kon alleen binnenkomen door de recep-tie op te piepen, en ik wilde mezelf niet

37/1099

verdachter maken dan nodig. Beide dien-stingangen waren gesloten; het was veel tekoud. Ik liep verder heuvelafwaarts; hethotel werd door een rij coniferen aan hetoog onttrokken.

Valentin Lebeds zwakste punt was van-nacht, in Finland, in dit hotel, voordat hijnaar de schouwburg ging. Hij ging naarRomeo en Julia. De schouwburg was ge-woon aan de overkant, een paar honderdmeter naar links, maar het was koud, hijwas altijd het doelwit van aanslagengeweest en hij was steenrijk, dus ging hijniet lopen.

Een meter of dertig voor de hoofdwegstuitte ik op de afrit van de hoofdingangvan het Intercontinental. Het was halfronden eenrichtingsverkeer. Ik sloeg linksaf;voor me, halverwege het gebouw van betonen glas, beschermde een groot blauwbaldakijn de gasten op weg naar en van

38/1099

hun auto’s tegen de elementen. De murenvan de parterre waren van glas waar-doorheen ik het warme, gezellige interieurkon zien. Langs de oprit stonden kleineboompjes; ze hadden hun blad verloren enwaren nu overdekt met witte kerstverlicht-ing. Door de sneeuw zagen ze eruit alsof zegeglazuurd waren. Ik liep langs het ver-lichte rendier dat op het gazon tussen deoprit en de hoofdweg stond, een metertjeof dertig licht heuvelafwaarts.

Het plan was eenvoudig. Nachtmerrie enTimmerman moesten de LW’s doden diehet doelwit vanuit de lift vergezelden, enmoesten mij vervolgens dekking geven ter-wijl ik het doelwit meenam naar de hoof-dingang. Ondertussen zou de Kray-tweel-ing de Mercedessen aan de achterkantvastzetten met de 4x4, Sergei zou ze voorvastzetten met de Nissan en ze zouden alle

39/1099

drie de andere LW’s en chauffeur met hunAK’s onder schot houden.

Eenmaal buiten zou ik naar de achter-kant van de Nissan gaan met het doelwitop sleeptouw. We zouden onder een dekengaan liggen, met mijn pistool in zijn strotgeduwd, terwijl Sergei ons naar het over-stappunt zou rijden, en daar zou het doel-wit worden overgeplaatst naar de kof-ferbak van een aflossend voertuig dat on-derweg was naar de grens. Ondertussenzouden Ronnie en Reggie de blijde bood-schap van het CS-gas verspreiden alvorensin de Toyota te vertrekken, samen met deandere twee, op weg naar hun overstap-punt en reserveauto’s. We zouden allemaaltot vlakbij de grens rijden en daar in eenvrachtauto stappen die was voorzien vangeheime compartimentjes en dan zouSergei ons Moedertje Rusland in rijden.Vanaf daar was het nog maar een paar uur

40/1099

naar St. Petersburg en betaaldag. Een mooibaantje voor wie het kan krijgen.

Ik liep onder de baldakijn door en langshet eerste stel getinte automatische deurenmet koperen beslag. Pas na het tweede stelwas ik binnen, met blosjes op mijn wangenvan de heteluchtkanonnen die van bovende deurpost naar beneden bliezen.

Ik kende de foyer goed. Het had de uit-straling van een dure, luxueuze club. Ikwas nooit in een van de kamers geweest,maar die moesten verbijsterend zijn.

Voor me, een meter of dertig van me af,achter een groep erg luidruchtige en ver-warde Japanse toeristen die rond een bergbijpassende koffers zaten, was de receptie.Helemaal rechts in de hoek begon de gangnaar het restaurant, de toiletten en de al-lesbepalende liften.

Nachtmerrie en Timmerman moestennu aan het eind van de gang bij de entree

41/1099

van het restaurant zitten. Van daaruitkonden ze de drie liftdeuren in de gatenhouden.

Meteen rechts van mij, achter een muurmet donkere houten lambrisering, was deBaltische Bar. Links zoemden efficiëntlijkende piccolo’s rond een aantal banken,stoelen en koffietafels. Het licht was ge-dimd. Ik wou dat ik hier alleen voor eendrankje was gekomen.

Ik liep naar een van de banken en gingmet mijn gezicht naar de Japanse warboelschuin rechts van mij bij de receptie zitten,met rechts van hen de gang en mijn blikgericht op de koperbeslagen liftdeuren inde verte. Nachtmerrie en Timmerman war-en net als ik buiten bereik van devideocamera’s gaan zitten die toezichthielden over de receptie. Ik ging zitten,spreidde de Trib uit op de koffietafel,

42/1099

knoopte mijn overjas los en wachtte tot hetMercedes-konvooi zou arriveren.

Het had nu geen zin me ergens druk overte maken. Je kunt je maar tot een bepaaldpunt oefenen en voorbereiden. Vroegerbracht dit gevoel me aan het piekeren,maar nu begreep ik het. Ten diepste aan-vaardde ik dat ik dood zou gaan, en al hetandere was mooi meegenomen.

43/1099

2

De Japanners waren bepaald niet tevredenen het kon ze niet schelen wie dat merkte.Ze waren met een man of twintig, allemaalmet videocamera’s om hun nek.

Na drie minuten veegden de koplampenvan de drie Mercedessen over de parter-reramen. Reggie en Ronnie moesten nu totvlak bij de halfronde oprit zijn gereden.Sergei zou ze aan de voorkant uit het zichthouden.

Ik wachtte tot het binnenste stel schuif-deuren open zou gaan en hield mijn hoofdomlaag alsof ik de krant werkelijk spelde.

De LW kwam binnen. Twee paar glim-mende Italiaanse schoenen en dure kas-jmier overjassen en zwarte pantalons.

Je kijkt nooit iemand aan omdat zedaarop letten. Als je je ergens op fixeert

ben je de lul; ze weten dan dat je niet bentgekomen om over de rundvleesboycot tepraten.

Ik zag de twee paar hakken de overkantvan de foyer bereiken. Ze hielden halt bijde koperen liftdeuren en zo nu en danwerd het zicht me ontnomen door deJapanners die een zwaarbeproefd lid vanhet hotelpersoneel achtervolgden.

De middelste deur schoof met eenvriendelijke ping open. De schoenen gin-gen naar binnen en twee stel andereschoenen werden buiten gehouden. Dedeuren schoven dicht en het lampje stoptebij de Ambassadeurs Suite. Daar zouden zede andere twee LW’s ontmoeten die al bijValentin waren, hun baas, mijn doelwit.Mijn geld.

Ik stond op, vouwde de Trib in mijnjaszak, en begon mijn wandeling naar dehoofdingang. Terwijl ik ze aan de andere

45/1099

kant van het glas voorbijliep, in de richtingvan de met leer beklede, donkerhoutenBaltische Bar, zag ik drie bijzonder schonezwarte Mercedessen met uitlaatgassen diein de koude buitenlucht condenseerden, enmet geduldig wachtende chauffeurs achterde drie sturen.

De bar was halfvol en niet erg rokerig alsje bedacht hoeveel sigaretten ik zo zag. Erstonden nogal wat laptops aan en er klonkhet gebruikelijke geroezemoes doorpratende pakken met glazen bier enmobieltjes.

Mijn colbertje onder het wandelenlosknopend, maar met mijn overjas nogaan om het pantser te verbergen, liep iktussen de tafels en leren chesterfields doornaar de deur aan de overkant.

Ik ging zitten op een plek vanwaar ik degang en de licht terugwijkende drie lift-deuren in de rechtermuur kon zien.

46/1099

Daarachter, net buiten mijn blikveld,bevonden de receptie en foyer zich. Aanhet andere einde van de gang zoudenNachtmerrie en Timmerman nu in dekoffiehoek of het restaurant moeten zittenmet uitzicht tot in de foyer. Onder de tafeltrok ik aan mijn rechterhandschoen enhaalde mijn wijsvinger door een snee inhet leer naar buiten.

Vijf minuten lang gingen er liften op enneer, maar Val was nog niet verschenen.Twee stellen van middelbare leeftijd,gekleed in bont en smokings, doken op uitde middelste lift, kennelijk ook op wegnaar de schouwburg. Nu begon ik me zor-gen te maken. De stilte voor de storm wasvoorbij. Mijn hart klopte in mijn keel. Mijnpantser was bezweet en het boordje vanmijn overhemd zoog het zweet uit mijnnek. Ik wist zeker dat er ieder momentiemand aan me kon gaan vragen of ik ziek

47/1099

was. Mentaal was ik onveranderd, maarmijn lichaam gaf andere signalen door.

Ongeveer twintig seconden later klonk erweer een ping. De twee paar dure Itali-aanse schoenen verschenen vanuit derechterlift en wachtten een seconde of tweein de hal, elk paar met de neuzen een an-dere kant op. De overjas van de LW diemijn kant opkeek, wapperde open toen hijzich omdraaide, daarna liepen ze allebeirichting de foyer en verdwenen net zo sneluit het zicht als ze waren verschenen. Ikwist dat hun overjassen en colberts net alsde mijne open stonden, om bij hun wapenste kunnen. Ik stak mijn hand in de binnen-zak van mijn colbert en drukte dezendknop van de Motorola zes keer in enhoorde elke keer het plofje in mijn oor-dopje. Val kon nu ieder moment hier zijn.

Sergei, Reggie en Ronnie wisten nu dathet doelwit en de LW’s naar hen onderweg

48/1099

waren. De twee paar schoenen gingen defoyer beveiligen, waarschijnlijk vanaf dehoofdingang. Alles zou nu spoedig begin-nen en dan zouden de Japanners echt ietshebben om zich over te beklagen.

We hadden die twee LW’s onder con-trole, wat ze ook deden. Als ze binnenbleven, was het aan Nachtmerrie en Tim-merman om ze uit te schakelen zodra zehadden afgerekend met de LW’s die bij Valbleven. Buiten zouden de andere drie hetopknappen.

We wachtten allemaal, en terwijl er ron-dom mij werd gelachen, op toetsenbordenwerd getikt en tussen de slokken alcoholdoor werd gepraat, zat ik te zweten.

Er klonk een ping bij de rechterlift. Nogtwee paar zwartleren schoenen, pantalonsvan rokkostuums met zijden biezen onderzwarte overjassen. Ze stapten uit aan weer-szijden van een lichtgrijze kasjmier jas en

49/1099

de mooiste pantalon van allemaal, gevolgddoor een paar erg lange, slanke benen inzwarte panty’s die fraai contrasteerden methet kalfsleer, afgezet met het kostbaarsteminkbont ter wereld. Vals teefje, die hemwarm hield in de lange eenzame nachtenver van huis.

Ik moest voorzichtig zijn. Het risico wasaltijd aanwezig dat je tijdens het observer-en iemand over het hoofd zag – degene dieer als zwager of secretaresse uitziet. En alsje dan het doelwit aanvalt, kan die weleensvreselijk gevaarlijk blijken. Maar deze niet;ze maakte geen deel uit van de LW-groep.

Ze waren zonder verwijl vanuit de liftrechtsaf geslagen. Ik stond langzaam op enwachtte op mijn teken.

Ik zag Timmermans angstaanjagende,dansende oog toen hij en Nachtmerrievoorbij de deur kwamen, meteen rechtsaf

50/1099

sloegen met net zulke doelgerichteschreden als de LW’s.

We hadden zo vaak gerepeteerd wat ernu zou gebeuren. Het moest lukken; er wasgeen weg terug.

Ik liep de deur uit, sloeg linksaf en be-landde achter hen op het moment dat zijhun wapens met geluiddemper trokken.

Ongeveer vijf meter voor ons flankeer-den de ruggen en enorme schouderpartijenvan de LW’s Val en de teef terwijl ze in derichting van de foyer vol Japanners liepen.We moesten hen snel inhalen zolang zenog in de gang waren. Eenmaal in de foyerzou de rest van Vals team kunnen zien water stond te gebeuren nog voordat de 4x4’sop hun plaatsen waren.

Na nog drie meter zaten we hen op dehielen. Er klonk nog een ping, er viel held-er licht uit het binnenste van de lift toen dedeuren openschoven en een stel van

51/1099

middelbare leeftijd tussen ons en het doel-wit in stapte.

Ik duwde hen aan de kant. Op deze to-evalssituatie had ik vaak met hen geoefend.Terwijl ik het deed, kwam Timmermanshand omhoog. Zonder zijn blik op Val teverliezen, vuurde hij drie of vier gedempteschoten op het stel terwijl hij erlangs liep.Ik hoorde de slede van zijn pistool een paarcentimeter naast mijn gezicht heen en weerschuiven en hoorde het doffe geluid vanpatronen die de loop verlaten. Shit, doorhaar schreeuw was de klus luidruchtig ge-worden en we hadden de LW’s nog nieteens uitgeschakeld.

Het stel viel terug in de lift, de vrouwhad alle kogels gekregen, haar witte zijdenblouse was rood van het bloed geworden.Godverdomme, spelers doorboren was éénding, maar echte mensen, dat leverde grotenarigheid op.

52/1099

De twee LW’s draaiden zich om entrokken hun wapens, maar Timmerman enNachtmerrie hadden de hele afstand nuoverbrugd en schoten beiden van minderdan dertig centimeter afstand tweemaaldoor het hoofd. Ze zakten doodstil inelkaar.

Niemand in de buurt had iets in de gaten– ze hadden het te druk met hun eigen za-ken – maar ze zouden het snel merken.

Terwijl de LW’s in elkaar zakten hadTimmerman moeten doorlopen, maar hijbleef op de lichamen schieten. De LW’swaren dood. Hij verknoeide zijn tijd.

Achter me schreeuwde de man die zichin de lift over zijn stervende vrouw boog.

Ik zag Timmermans glazige blik. Hij washigh van het spul waarmee hij de langewinters doorkwam. Sergei zou hetvanavond druk krijgen als we het er levendafbrachten en hij zich aan zijn belofte wilde

53/1099

houden. Godver, ik zou deze idioot zelf welomleggen voordat het uit de hand liep.

Terwijl Timmerman nog een patroon inde ene LW joeg, schoof ik, met mijn blik opzijn hoofd gericht, mijn rechterhand tussenmijn overhemd en colbert, naar mijn 88,en stak mijn linkerhand naar hem uit, enmijn arm gebogen, helemaal klaar om hetwapen te pakken. Het geschreeuw uit delift klonk nu gedempt. Ik was me van nietsanders bewust toen ik me concentreerdeop het hoofd van Timmerman toen hij zichomdraaide om nogmaals op het andere lijkte schieten.

Mijn vingers schampten langs het pant-ser terwijl ik vanaf de heup ietsje voorover-boog en mijn jas en colbert zo woest als ikkon opzijduwde. Het gewicht van de steek-sleutels verschafte me de seconde die iknodig had om mijn wapen te grijpen. Metmijn handpalm stevig rond de kolf van het

54/1099

pistool, sloot ik de onderste drie vingers ende duim er zo krachtig mogelijk omheen.

Ik trok het wapen en duwde mijn uit dehandschoen stekende wijsvinger door detrekkerbeugel en voelde het staal van detrekker tegen mijn eerste vingerkootje. Ikhaalde de veiligheidspal met mijn duimomlaag, vlak voordat Timmerman nog-maals schoot.

Koper glinsterde toen de bewegendedelen de verbruikte huls tussen ons in wi-erp. Op het moment dat hij nogmaals pro-beerde te schieten, zag ik de slede achterde vergrendeling blijven hangen. Hij wasdoor zijn patronen heen.

Ik ramde de 88 in mijn linkerhand, bok-ste me naar voren en bracht het wapenomhoog, in het blikveld tussen mijn oog enzijn hoofd, de nanoseconde afwachtendwaarin de 88 in beeld zou komen en ikhem in het vizier zou krijgen.

55/1099

Het echte leven drong zich nogmaals aanmijn trommelvliezen op. Het was Nacht-merrie, die in zijn Motorola schreeuwdedat de 4x4’s de Mercedessen klem moestenzetten, en die tegelijkertijd de arm vanTimmerman greep en hem naar de foyersleepte.

Ik was nog geen twee stappen van Valverwijderd. Hij stond nog steeds naar delijken op de grond te kijken en zich te real-iseren wat hij de afgelopen tien secondenhad gezien.

Hij schakelde op overleven over, keerdezich snel om en keek achterom naar hetrestaurant in de hoop die kant op tekunnen ontsnappen. We keken elkaar in deogen. Hij wist dat ik hier voor hem was enhij wist dat het te laat was om er nog veelaan te veranderen.

Alles verliep in slow motion toen ik mehelemaal op zijn nek richtte. Het had geen

56/1099

zin om op iets anders in mijn omgeving teletten. Ik kon er geen sodemieter aanveranderen.

Ik was nog maar een stap van hem af.Hij verwachtte dat hij neergeschoten zouworden en wachtte daarop, aanvaarddehet. Hij kon niets uitrichten. Hij moesthebben geweten dat dit een keer zou ge-beuren. Ik legde de kromming van mijnlinkerarm om zijn nek en bleef vooruitlo-pen, zodat ik zijn nek strak omklemde. Hijstruikelde achterwaarts toen ik nog eenstap zette en zo zijn gezicht omhoog for-ceerde. Ik hoorde hem kokhalzen. Hij wasmaar 1,66 lang, dus kon ik hem ge-makkelijk beethouden. Als het zijn partnerwas geweest, had ik op mijn tenen moetenstaan. De teef met de bontjas reageerdehelemaal niet. Ik had gedacht dat ze zouschreeuwen, maar ze stond alleen maar

57/1099

aan de kant, tegen de muur geleund, enkeek toe.

Met het pistool in mijn rechterhand ennog steeds doorlopend, duwde ik mijnrechterarm in zijn nek en completeerdezodoende de worggreep, als een worstelaardie zijn tegenstander beter in de greep pro-beert te krijgen. Opeens begon hij te spar-telen om lucht, maar hij had geen schijnvan kans om niet met mij mee te komen. Ikhoefde hem niet op wapens te fouilleren.Die had hij vanavond niet nodig; hij waseen zakenman op weg naar de schouwburg.

Ik bleef in de richting van de foyer lopen.Val vond het niet leuk wat ik hem aandeed.Door zijn rug te krommen probeerde hijzijn nek te ontdoen van zijnlichaamsgewicht.

Ik liep gebogen zodat ik zijn gewicht kontorsen. Ik voelde dat hij een pantser droegdat vermomd was als vestje. Ik

58/1099

concentreerde me op het doel van mijntocht, in de richting van de schreeuwendeRussen in de foyer en de opeens erg stilleJapanners. Niets anders was van belang.

Er waren nog vier of vijf minuten ver-streken en de mensen in het hotel kondenniet alleen zien wat er was gebeurd, maarze hadden ook de tijd gehad om het telaten bezinken. Een brein dat er niet aangewend is om dit soort informatie te ver-werken, heeft even tijd nodig voordat hetzegt: Ja, dat klopt, er liggen twee doden opde grond en andere mannen met pistool-mitrailleurs rennen schreeuwend door defoyer. En dan, als er eentje hysterischwordt, worden ze dat meteen allemaal.

Ik draaide de foyer in en liep naar de uit-gang. Ik zag dat Nachtmerrie bij de hoof-dingang een LW onder handen nam, hemin het Russisch toeschreeuwde en zijnhanden van zijn lijf weg schopte.

59/1099

Ik was een meter of twintig van hemverwijderd.

De Japanners volgden het voorbeeld vande anderen, renden naar schuilplaatsen endoken met iedereen die hun lief was onderde banken. Dat was prima: hoe dieper zewegdoken, hoe minder ze zagen.

De stemmen verdronken in een tweeto-nige sirene en ik bewoog me zo snel mo-gelijk voort.

Nachtmerrie was er, dekte me in de rugen hield de LW uit de buurt. Val sleurde ik,stevig in de greep, met me mee. Hijrochelde als een paard, vechtend naaradem.

Door de ramen heen zag ik in de lichtzeevan de Mercedes-lampen Sergeis 4x4 metde kofferbak open op mij en Val staanwachten. Over de daken van de Mer-cedessen heen zag ik Reggie en Ronnie methun AK-kolven uitgeklapt tegen hun

60/1099

schouders en de lopen op de grond gericht.Vals drie chauffeurs waren al van hunstoelen gesleurd en lagen met hun gezicht-en tegen het asfalt.

Timmerman bevond zich links van hetkonvooi. Zijn wapen wees ook omlaag. Hijhad vast die andere LW onder schot. Vanalledrie sloeg een damp af alsof ze fluitke-tels waren.

Sergei zou in de wagen zitten wachtentot ik uit dit gekkenhuis kwam.

Met nog tien meter te gaan, brak deDerde Wereldoorlog uit. Ik hoorde eenreeks schoten uit een 9mm knallen,geweervuur kaatste als flitslampjes tegende ramen.

Het was Timmerman, die een groot deelvan een magazijn in de LW pompte.Daarna stierven de schoten weg in het gegilin de foyer. Het was alsof de Titanic zonk.

61/1099

Ik kon het niet geloven. Nog meergeweervuur flitste op in het donker buiten,de zwaardere 7,62’s van Reggie en Ronnieechoden door het gebouw. De chauffeurshadden zeker naar hun wapens gegrepen,denkend dat zij de volgenden zouden zijn.Nachtmerrie was ter plekke versteend enstond gebogen over de LW angstig te tril-len. Hij staarde me aan, wachtend op eenbevel.

Ik keek snel naar de LW. Zijn ogenstonden open en loerden op een kans omaan deze massaslachting te ontkomen. Ikkon niks voor Nachtmerrie doen. Hij trildeenorm. Hij moest het zelf maar uitzoeken.

Ik ging tijdens een vuurgevecht voorgeen prijs de voordeur uit, zeker nietzolang ik de afloop niet kende. Ik keerdeme om richting gang en trok Val zo snel alsik kon met me mee, struikelde bijna overde portier en een piccolo, die midden in de

62/1099

ruimte verstijfd van angst op de grondlagen.

Ik kwam weer bij de hoek van de gang.De man in de lift lag nog te jammeren bijzijn vrouw. Haar benen in vleeskleurigepanty’s en haar wandelschoenen staken degang in, en de liftdeuren openden en slotenzich er voortdurend tegenaan.

De teef stond hier nog en had zichzelfprima onder controle. Ze stond alleenmaar te kijken en probeerde niet eens hetbloed en hersenweefsel van de in elkaargezakte LW’s van haar gezicht te vegen.

De hysterie nam nog toe toen kogelssterren begonnen te slaan in het vei-ligheidsglas rond de entree. De LW hadduidelijk de gelegenheid te baat genomen,was opgestaan en rende al schietend devrijheid tegemoet. Nachtmerrie kreeg desalvo’s in zijn onbeschermde romp enstortte ineen bovenop twee Japanse

63/1099

toeristen die bleven waar ze waren, tegeschokt om te bewegen.

De LW kwam op mij af, met een mini-Uzi in zijn rechterhand en de riem ervanover zijn schouder.

Wat moest hij doen? Hij kon het vuurniet op mij openen zonder zijn baas teraken.

Ik draaide Val voor mijn beschermingmet zijn gezicht naar zijn LW en brachtmijn 88 omhoog. Ik kon weinig beginnentegen zijn pantser, zelfs als ik met éénhand een bewegend doel op vijftien metergeraakt zou hebben. Ik moest wachten tothij dichterbij was.

Ik vuurde op hem vanaf ongeveer tienmeter en bleef vuren, richtend op een plekvlak onder zijn zwaartepunt. Op zijn hoofdmikken was op die afstand zinloos.

Toen ik minstens een half twintig-patroons magazijn had geleegd en nog

64/1099

steeds niet wist of het hem neerhaalde ofniet, hoorde ik hem schreeuwen en viel hij,met benen van elastiek. Het kon me nietschelen waar ik hem had geraakt, als ikhem maar had geraakt.

Met Val op sleeptouw passeerde ik de re-ceptie en probeerde buiten bereik van devideocamera te blijven. Ik ging richtingwinkel. Ik moest het in mijn eentje klaren,en mijn contacten buiten moesten het zelfmaar uitzoeken.

Het Geld lag in mijn armen en ik wasniet van plan op te geven. Ik liep rechtsafeen brede gang in, in de richting van deparkeerplaats achter. Ik wist waar ik heenmoest; de tijd die je aan verkenning be-steedt, is zelden verloren.

Ik sleurde Val over het dikke fluwelentapijt voorbij de vergaderzalen en het za-kencentrum. We snakten allebei naar

65/1099

adem, ik uit angst en door de fysieke uit-putting, hij door de verwurging.

Het had geen zin om achterom te kijken.Als er een drama op handen was, zou ik datal snel ervaren: ik zou wel beschotenworden.

De mensen kropen bij de deuren wegtoen ze ons zagen aankomen. Dat kwamme goed uit.

Aan het einde van de gang liep ik viertreden op, sloeg linksaf en nam er nog tien.De eerste deur naar de parkeerplaats werdopengehouden door een brandblusser. Ikduwde de stang van de tweede omlaag enknalde het rode asfalt aan het achtereindevan het gebouw op. De kou sneed mijnadem af.

Hier en daar hoorde ik een paar buurt-bewoners schreeuwen die gek genoeg war-en om te gaan kijken waar al die drukte ombegonnen was.

66/1099

Ik ademde als een racepaard tijdens eenwintergalop. Ik hoorde Val kreunen. Zijnneusgaten maakten overuren.

Het was een meter of twintig tot aan deweg. Om me heen kwam rook uit pijpen enventilatiebuizen, en generatoren bromdenals scheepsmotoren. Als ik een van de di-enstwagens wist te krijgen, moest ik link-saf, heuvelaf naar de hoofdroute, daarwaar het gedreun van het verkeer vandaankwam.

Na een meter of tien zag ik de parkeerp-laats en de dienstingangen. Het enige voer-tuig dat ik zag, was een kleine Hilux-bestelwagen. Verdomme, daar moest ik hetmee doen.

De toeschouwers in de appartementenaan de overkant konden in het licht van debeveiligingslampen van het hotel zien hoeik de deur probeerde. Die was op slot.

67/1099

Er was geen voorbijgaand verkeer om inmee te liften; daar had de opgebrokenstraat voor gezorgd. Ik had geen keuze, ikmoest Val de betonnen trap op sleurennaar de dienstingang.

Binnen leek het wel een taxicentrale,met een bureau, telefoon en stapels papier-en. Een vrouw van midden twintig stond inhysterisch Fins te telefoneren en sloeg on-derwijl met haar linkerhand een denk-beeldige zwerm wespen van zich af. Ze be-greep eerst niet wat ze voor zich zag, totdatik schreeuwde en de 88 op haar richtte.

‘Sleutels! Geef me de autosleutels. Nu!’Ze begreep wat ik zei. Ze liet de telefoon-

hoorn vallen, ik hoorde nog gepraat van deandere kant, en wees op haar bureau. Ikgraaide naar de sleutels en rende terug, detrap af, richting busje, met Val die zich ver-beet tegen de pijn in zijn nek.

68/1099

Het had nog steeds geen zin om rond tekijken. Ik wist dat ik gezien werd en datzou niet veranderen als ik me er zorgen omging maken. De vrouw in het taxikan-toortje zou dat nu toch wel telefonisch aande hele wereld mededelen.

Ik scheurde het karton weg dat de voor-ruit ijsvrij moest houden en opende depassagiersdeur met mijn linkerhand. Inmijn rechter had ik het wapen, en ik moestervoor zorgen dat ik met die vrije wijs-vinger niks aanraakte. Ik moest mijn konthieruit zien te redden, maar niet ten kostevan het achterlaten van vingerafdrukken.

‘Instappen, instappen!’Hij sprak dan misschien geen Engels,

maar met mijn pistool in zijn nek, begreepVal de bedoeling.

Toen ik hem eenmaal naar binnen hadgeschopt, klom ik bovenop hem met deloop van het pistool in zijn nek en zo

69/1099

klauterde ik naar de chauffeursstoel enstak de sleutel in het contact. Ik startte demotor en zette hem in zijn versnelling.

De banden dreunden heuvelafwaartsnaar de hoofdroute over de klinkers, deblower blies op volle kracht.

Ik zag de lantaarnpalen voor me en hetverkeer dat van twee kanten kwam. Ikkwam ter hoogte van de hoteloprit. De Nis-san was weg. Misschien was Sergei ont-snapt. Alle andere voertuigen stonden ernog.

De kerstverlichting was uit de bomengevallen en lag verspreid over het platform,tussen het geglinster van lege koperenhulzen. Overal lagen lichamen. Vanaf dezeafstand kon ik niet zien wie wie was, maareen van hen moest Reggie of Ronnie zijn,aangezien het hele stuk overdekt werddoor een dunne deken van mist: een van de

70/1099

CS-patronen was geraakt en blies zijn in-houd de lucht in.

Een van de chauffeurs was bijna ontko-men. Zijn lijk was tegen een van de sier-boompjes vlakbij de uitgang gezakt. Ersloeg stoom af van het bloed dat uit zijnschotwonden gutste. Zo te zien was hunpantsering ook niet tegen AP-patronenbestand.

Ik reed voorbij en moest opeens aan hetstel in de lift denken. Toen stopte ik op hetkruispunt met de hoofdweg, en dacht naover de volgende stap. Ik sloeg rechtsaf enmengde me in het verkeer.

71/1099

3

Onderweg naar het centrum van de stadsnelden blauwe zwaailichten me tegemoeten verblindden me zowat terwijl ze mevoorbij gilden.

Ik nam de tweede rechts, de straat waarSergei en ik in de Nissan hadden zittenwachten. Ik had de 88 in mijn rechterhanden hield hem nog steeds in Vals nek, waar-door ik met links moest schakelen en metmijn knieën moest sturen.

Het doelwit was opzienbarend insch-ikkelijk; sterker nog, tenzij ik het verkeerdbegreep, leek zijn lichaamstaal uit tedrukken, geen probleem, ik wacht rustig afwat er gaat gebeuren.

Het overstappunt was een minuut of tienrijden en moest het einde van fase éénbetekenen en het begin van fase twee – het

overstappen in andere voertuigen en de ritnaar de RV (rendez-vous) waarvandaan weper truck de grens over zouden gaan, Rus-land in.

Plan B was nu van kracht. In geval vaneen bloedbad zouden we allemaal op eigengelegenheid terugkeren naar het huis aanhet meer waar we de afgelopen twee wekenhadden doorgebracht, en daar zouden wedan vierentwintig uur wachten.

Ik voelde me erg kwetsbaar en bloot-gesteld zonder Sergei. Ik had het Geld danwel opgerold op de autovloer liggen, maarzonder hulp kreeg ik het met geen mo-gelijkheid over de grens. Sergei was alsenige op de hoogte van de meest corruptegrensbewakers van de wereld en hij was zosnugger geweest om niemand anders uit teleggen hoe het er daar aan toeging. Ik wistalleen maar dat we met een door Sergei be-stuurde vrachtwagen zouden gaan, die

73/1099

zodanig was aangepast dat we als II’s (ille-gale immigranten) onder de laadvloerzouden liggen. Dat was zijn veiligheids-beleid, en het vormde de reden waarom ikhem de minst gevaarlijke taak van de oper-atie had toebedeeld.

De weg boog naar rechts, de stad uit. Ikhad de weg naar het overstappunt tiental-len malen zowel fysiek als in mijn hoofdafgelegd. Hij voerde door woonwijken waarde sneeuw keurig aan beide kanten van denatte weg lag opgetast, de straatlantaarnsen de kerstversiering schitterden op deglimmende straatklinkers. Van alle kantenhoorde ik sirenes, die mijn ik-heb-de-pest-aan-alle-Russen-bui verstoorden. Eenkruispunt voor me werd beheerst doorzwaailichten. Ik nam de eerstvolgenderechts; als ik maar van de weg af en uit hetzicht kwam.

74/1099

Ik was een oprit naar de achterkant vaneen flat ingereden. Het was er onverlichten ik reed naar het andere einde, waar ikop een overdekte parkeerplaats stopte. Ikliet de motor lopen, hield het wapen inVals nek en hoorde de sirenes aan allekanten gillen. Wat nu? Ik ging beslist niette voet. Als ze me ontdekten, kon ik alleenwegkomen door hem achter te laten. Datwas geen optie; ik hield het Geld bij me.

Verdomme, ik kon niks anders doen danme hieruit bluffen. Hoe langer ik hier bleef,hoe meer politie er in de buurt zou zijn, opzoek naar dit busje. Erger nog, ze zoudencordons rond de stad kunnen leggenvoordat we eruit waren.

Ik moest zo snel mogelijk naar het over-stappunt en zo ver mogelijk weg van devertoning bij het hotel. Zodra ik op wegwas, gaf ik een dot gas. Het was link, maarsoms moet je niet te veel nadenken.

75/1099

Na vier minuten was ik ter hoogte vanhet rasterwerk rond de parkeerplaats. Aanmijn rechterhand, in de buurt van hethotel, verdreef een laagvliegende helikop-ter de nacht met zijn Nightsun. De licht-straal stuiterde in het rond, zocht het parken het bevroren meer tegenover het Inter-continental aan de overkant van de hoofd-weg af. Hun reactiesnelheid was voortref-felijk en dat maakte me nog kwader. Als zeniet in de hoogste staat van paraatheidwaren geweest vanwege de EU-conferentie,had het hen veel meer tijd gekost om totdaden te komen.

Ik ging richting de entree van de par-keerplaats. De straatlantaarns verlichttende rand van het terrein, zodat ik door hethek het achterliggende halfduister in konkijken, op zoek naar iets ongewoons.Parkeerplaatsen zijn altijd de besteplekken om een auto te dumpen; de nade-

76/1099

len zijn dat ze vaak door videocamera’s be-waakt worden en het risico is groot dat ereen bediende aan de poort staat om jekleingeld aan te nemen. Deze was gratis –geen camera’s, geen personeel en onver-licht – en dat was waarom Sergei en ikdeze hadden gekozen. De andere viergebruikten een parkeerterrein een minuutof zeven verderop. Op dit moment zouechter het geringste verdachte teken, zoalsauto’s met hun lichten uit maar met lo-pende motor, voor mij reden genoeg zijnom door de rijden.

Ik reed tot aan het kruispunt, ging link-saf over de tramrails en in de richting vande ingang. Er stonden mensen stil opstraat en winkeliers stonden opgewondenin de deuropeningen met elkaar te pratenterwijl ze opkeken naar de helikopter metal zijn herrie en licht.

77/1099

Ik hield mijn blik gericht op het par-keerterrein dat niet eens halfvol leek. Over-dag werd het gebruikt door het winkelendpubliek. Wat er nu nog stond zou er van-nacht wel blijven staan.

Ik gaf richting aan naar links en haaldemijn 88 bij Val uit zijn nek omdat ik beidehanden nodig had om de Hilux een par-keerplaats op te sturen. Ik voelde menaakt, nu ik zo op een gat in de ver-keersstroom moest wachten, maar ik weer-stond de verleiding om met het risico opeen aanrijding vooruit te schieten.

Er kwam, niks te vroeg, een gat, en ter-wijl ik onder een hoogtebalk doorreed,voelde het of ik een nieuwe, donkere enveilige wereld betrad.

Ik reed een rondje om het terrein te con-troleren, en verzekerde me ervan dat depassagierskant van de Hilux uitkeek op dekant waar de Volvo Coupé stond

78/1099

geparkeerd. Valentin was allerminst on-zichtbaar in de schaduw voor depassagiersstoel.

De heli doorkruiste de nachtelijke hemelen speurde de grond af met zijn Nightsun.

De donkerblauwe Volvo Coupé wasvooruit ingestoken, met de kont naarachteren. Ik stopte er dwars achter, zodatde auto en de Hilux een T vormden. Deenige geluiden waren het getik van motorvan het busje en de loeiende blower. Valsschoenen schraapten over de ribbels vande rubberen mat toen hij zich even verro-erde. Het was bijna vredig, tot er meersirenes losbarstten.

Aan de overkant van het parkeerterreinknipte een binnenlampje aan toen eriemand in zijn auto stapte. De motor sloegniet aan, hij zat waarschijnlijk op de chauf-feursstoel naar de heli te kijken. Ikwachtte.

79/1099

Nu mijn oren zich hadden aangepast aande nieuwe, minder onveilige omgevinghoorde ik het metalige gerammel uitster-ven van een tram die het centrum inreed.In de verte huilden politiesirenes en deNightsun bleef meer en park afschuimen.

De sirenes kwamen dichterbij. Ik zat tewachten en te kijken, probeerde te bepalenwaar ze waren. Er reden drie of vier polit-iewagens langs het hek over de tramrails,hun zwaailichten wierpen kleurfonteinenuit over de autodaken.

Binnen enkele seconden verschenen ernog twee.

Ik keek omlaag naar Val. Ik kon zijn ge-zicht onderscheiden in het doffe licht vanhet dashboard. Zijn ogen verrieden geenangst. Hij was kien genoeg om te aan-vaarden dat een gewelddadige reactie hemin dit stadium de dood in kon jagen of mis-schien nog wel erger, ernstige verminking

80/1099

kon opleveren. Dat risico wilde hij niet ne-men. Vanaf het moment dat hij beseft haddat hij niet zou sterven en dat gevangen-schap onontkoombaar was, was hij niet inpaniek geweest. Hij had aangenomen datonverwachte bewegingen die hij in de con-sternatie maakte bij mij reactie zouden uit-lokken, een nare reactie, dat lag voor dehand. Hoe minder hij zich verzette, hoeminder straf hij zou krijgen, en hoe meertijd hij kreeg om te wachten tot hij eenontsnappingsmogelijkheid zag.

Ik duwde met mijn rechterduim de ver-grendeling op mijn pistoolkolf weg en vinghet magazijn in mijn linkerhand. Ik duwdeeen vol twintigpatroons magazijn op zijnplek, hoorde de klik van de vergrendelingen trok aan de onderkant om te zien of hijop zijn plek bleef. Het halflege magazijnstopte ik in mijn rechterzak bij de aaneengetapete steeksleutels. Ik wilde het risico

81/1099

niet nemen dat ik een halfleeg magazijngreep als ik in de stront zat en snel moestwisselen.

Er reden nog drie of vier politiewagensmet zwaailichten aan en gillende sireneslangs de ingang. De Nightsun speurde numet snelle, schichtige bewegingen de buurtaf. Degene die de heli vanaf het parkeerter-rein had gadegeslagen kreeg er genoeg vanen reed naar de hoofdweg.

De waarschuwingszoemer ging af toen ikde sleutels uit het contact haalde. Mijnlampen brandden nog. Ik keek omlaagnaar Val. ‘Blijf.’ Het klonk alsof ik het te-gen een hond had.

Ik stapte de Hilux uit en hoorde hetzwiep zwiep zwiep van de wieken van deheli die in de verte zweefde. Zij richttenhun aandacht nog steeds op de onmiddel-lijk omgeving van het hotel, maar ik wistdat dat voorbij zou gaan.

82/1099

De koude lucht striemde mijn gezichttoen ik naar de voorkant van de auto liep,door de stralen van de koplampen brak enmet mijn wapen tegen mijn zij gedruktmijn ogen op de cabine gericht hield.

Op de hoofdweg verschenen nog meerzwaailichten en sirenes. Dit keer bogen en-kele politieauto’s af. Er kwam er eentje deweg op waarlangs ik hierheen was geko-men en gedurende de paar seconden waar-in hij passeerde kaatsten de blauwe stralentegen mij en de auto’s om mij heen.

Ik bleef me concentreren op de hoof-dingang. Zou het volgende paar lampen hetterrein op komen? Ik wist dat ik niks kondoen dan afwachten, maar dat nam nietweg dat mijn hart twee tandjes hoger gingdraaien.

Na enkele seconden keerde de duisternisterug. Alleen de sirenes klonken nog in deverte. Het kabaal van de heli nam af.

83/1099

Ik tastte met mijn vingers onder hetrechterachterspatbord van de Volvo envond het magnetische doosje waarin desleutel zat. Ik drukte op het knopje en hoo-rde het geruststellende woep toen dedeuren uit de vergrendeling schoten. Ikstak de sleutel in het slot van de kofferbaken opende die.

Reggie en Ronnie hadden een dikke laagspons aan de binnenkant van de kofferbakgelijmd, voornamelijk om het slachtoffervoor letsel te behoeden, maar ook om gelu-id te onderdrukken voor het geval hij zinhad om onderweg te schreeuwen en teschoppen. Als extra voorzorgsmaatregelwaren de achterlichten van binnenuit af-getapet. Het laatste dat we kondengebruiken was dat Val er eentje aftrok, enterwijl wij op een stelletje lampen zaten tewachten zijn hand erdoor stak om naar een

84/1099

familie te zwaaien die op weg was naar hetkerstfeest bij oma.

Ze hadden de vloer bedekt met een dikvierseizoenen dekbed, en er ook eentjeneergelegd als dek, zodat hij niet aan on-derkoeling zou overlijden. Erop lag een or-anje plastic bal ter grootte van een ei, eenrol zwart afplakband en diverse parenplastic handboeien.

Ik deed de passagiersdeur open en zagVal naar me opkijken. Daarna keek hijnaar de kofferbak ertegenover en naar deinhoud ervan. Ik had geen idee wat er methem zou gebeuren wanneer we in St.Petersburg aankwamen, en het kon me nietschelen ook. Ik had alleen interesse voorde beloofde vijfhonderdduizend dollar, ofwat er van overbleef nadat Sergei zijntweehonderdduizend had gekregen.

Ik bestudeerde het terrein nogmaals,bracht de 88 omhoog, boog mijn pols

85/1099

negentig graden en ramde het wapen in hetgebied boven zijn kogelvrije vestje en trokhet toen weer terug naar de normale posi-tie, zodat de loop in zijn overhemdvastdraaide. Ik hoefde zijn gezicht niet om-laag te drukken: hij wilde zien wat er ge-beurde toen ik mijn rechterwijsvinger te-gen de trekker zette. Ik trok het wapen om-hoog waardoor de kolf vlakbij zijn gezichtkwam, zorgde ervoor dat hij zag hoe ik metmijn duim de veiligheidspal eraf schoof ende klik hoorde.

Ik hoefde hem het leven niet te lerenkennen. Hij was tenslotte niet in de hui-dige situatie terechtgekomen doordat hijoude vrouwtjes had helpen oversteken.Wat Val betreft was dit gewoon een lekkerewerkdag. Hij zou nu geen geintjes uithalen.

Met mijn vrije hand trok ik aan de on-derkant van zijn vestje. ‘Omhoog, omhoog.’

86/1099

Hij verzette zich niet. Zijn knieën ver-schenen uit de cabine en hij strompeldehet beton op.

Ik keerde hem om, met zijn billen tegende kont van de Volvo en leunde op hemterwijl er in de verte nog meer sirenes be-gonnen te janken en de heli zich tegen dewind in knokte. Hij begreep de bedoelingen wurmde zich erin, terwijl hij mijvoortdurend bleef aankijken. Nog steedsgeen angst, maar zijn blik was schattend,alsof hij mijn karakter probeerde te analys-eren, mij trachtte te begrijpen. Hij hadzichzelf volledig onder controle. Het wasniet wat je van een kidnapslachtoffer zouverwachten, ik vond het demoraliserend.

Tenslotte lag hij op zijn rug in de kof-ferbak, met zijn knieën omhoog en zijnhanden op zijn buik. Ik nam de 88 in mijnandere hand, greep de oranje plastic bal enduwde die in zijn mond. Hij verzette zich

87/1099

nog steeds niet, snoof alleen door zijn neustoen ik de bal naar binnen ramde.

Reggie en Ronnie hadden de laatste tiencentimeter van het afplakband omgeslagenzodat ik het volgende werkje met één handkon doen. Ik tapete zijn mond en kin af,ging toen rond zijn oren en ogen en liet al-leen zijn neus vrij.

Meer sirenes en zwaailichten, deze keerlangs de parallelweg die ik ook had geno-men. Ze zouden nu wel snel de parkeerter-reinen gaan bekijken.

Ik hoorde de motor van de heli van toer-ental veranderen. Hij bewoog weer, met deNightsun nu op vijfenveertig graden, allesverlichtend wat op zijn weg kwam, op wegnaar mij toe.

Toen de herrie toenam en de straal fellerwerd, knalde ik de achterklep dicht op Valen sprong weer in de Hilux. Zodra diestralen je vangen kun je je niet meer

88/1099

verstoppen. Mocht dat gebeuren, dan zouik die vijfhonderdduizend dollar opgevenen te voet vluchten. Ik had een vluchtrouteklaar: direct het hek over en dan het dool-hof in tussen de flats hiertegenover.

Ik zat te wachten; iets anders kon ik nietdoen. De stralen schenen pal op de auto enhet busje en toen ze beide vol in het lichtstonden voelde ik me beland in een scèneuit Close Encounters. Een seconde of tweelater veranderde het motorgeluid en zoogde heli zich de stad uit langs de hoofdweg.Terwijl het ding zich door de lucht ver-wijderde keerden de schaduwen terug.

Ik reed het busje naar een lege plek,stapte uit en ging kijken hoe Val erbij lag.Hij lag te hijgen. Ik bleef even staan wacht-en. Misschien had hij last van snot, eenverstopte neus, een verkoudheid. Ik wildeniet dat hij doodging; ik kreeg alleen voor

89/1099

het levende beest betaald. Hij snoof luid-keels zijn neus vrij.

Er kwamen koplampen op mij afwiebelen, maar ik had geen autodeurhoren dichtslaan. Het was iemand vanbuiten het parkeerterrein. Ik leunde overVal heen om te doen alsof ik mijn pakjesuitzocht. Onze gezichten waren dichtbijelkaar en ik voelde zijn adem tegen mijnwang. Het was voor het eerst dat ik hemrook. Na mijn logeerpartij met Nachtmer-rie en Timmerman verwachtte ik een com-binatie van zware shag, zelfgestooktedrank en okselgeur. Wat ik rook was af-plakband en een vleugje eau de cologne.

Het probleem was weg. Het voertuig wasgeparkeerd of vertrokken, het kon me geenzak schelen. Ik richtte me langzaam op,keek rond en ramde toen het pistool in zijnnek. Met mijn andere hand greep ik zijnschouder en trok eraan.

90/1099

Hij begreep het. Ik wilde hem op zijnbuik hebben. De auto schommelde doorzijn bewegingen, maar dat hinderde niet.Er was niemand die het zag.

Toen hij eenmaal op zijn buik lag, namik een stel plastic handboeien en trok dieom zijn polsen aan.

Toen sloeg ik het tweede dekbed om hemheen en lette erop dat hij nog adem konhalen.

De Volvo startte meteen. Ik sloeg linksafde hoofdweg op, van het hotel weg. Ik ho-opte maar dat Sergei dat ook deed.

Ik reed Helsinki aan de oostkant uit, richt-ing de snelweg. De ontmoetingsplek was inVaalimaa, ongeveer 180 kilometerverderop.

Ik zette de radio aan en draaide hetvolume op om boven de herrie van deblower uit te komen. Ik reed en dacht

91/1099

ondertussen over alles en niets. Ik zag dezwaailichten van de heli nog twee keer.

Ten slotte bereikte ik het benzinestationvan Vaalimaa. Dit was een paradijs voorvrachtwagenchauffeurs, de laatste haltevoor de Russische grens. Ze gebruikten ditals RV, om in konvooi verder te kunnenrijden. In het moederland waren kapingenaan de orde van de dag. Ergens tussen henin stond onze truck, met de ingelaste com-partimenten waarin wij allemaal II kondenspelen.

Vaalimaa lag een paar kilometer vanSergeis stille grensovergang. Tien kilomet-er boven het stadje lag het huis aan hetmeer.

Ik zette de radio uit en haalde de digitalescanner uit het dashboardkastje. Die hadSergei op de politiefrequentie afgestemd.Hij was zo groot als een mobiele telefoon.We hadden hem zullen gebruiken vanaf

92/1099

het moment dat we Helsinki verlieten. Ookdaarvoor had ik Sergei nodig: hij sprakFins.

Ik probeerde het krakerige radioverkeerte begrijpen, maar had geen idee wat ikhoorde. Wat ik niet hoopte te horen was‘Volvo, Volvo, Volvo,’ omdat ik in dat gevaleen enkele reis ellende had.

Ik keek elke zijweg en ieder grindpad inom te zien of er iets aan de hand was. Erwas niets te zien.

De lampen beschenen het markeerpuntwaar ik naar zocht, brievenbus 183, eenrode plastic pedaalemmer aan een wittepaal. Ik sloeg rechtsaf een uitgesleten padop dat het bos in voerde.

We waren dit pad een paar uur geledennog ingeslagen. Na ongeveer tien meterwerd de weg versperd door een witgeverfdeketting die slap hing tussen twee palen in.

93/1099

Er hing een houten bordje aan waarop inhet Fins flikker op, eigen terrein stond.

Ik liet de motor lopen en stapte uit, keekbij het licht van de koplampen of er sporenvan andere auto’s waren. De samengeper-ste sneeuw verraadde weinig.

Ik bekeek de laatste schakel van de ket-ting die over een haak in de rechterpaalwas gehangen nauwkeurig, maar zag nietsin de schaduw van de koplampen. Ik tildede ketting op en trok er voorzichtig aan. Ikvoelde de druk op het katoen waarmee hijaan de haak vastzat toenemen tot het on-der het extra gewicht brak. Hier wasniemand geweest die hier niets te zoekenhad.

Ik reed over de ketting heen, stapte toenweer uit en hing hem terug. Aan de kant,onder een stapel stenen, lag het bolletje ka-toen op zijn oude plek. Ik knoopte de

94/1099

eerste schakel weer aan de haak, legde hetbolletje terug en stapte weer in.

De dennen waren zó groot en stonden zódicht op het pad dat het leek of ik door eentunnel reed. Na 250 meter hielden de bo-men op en bereikte ik een open terrein tergrootte van vier voetbalvelden. Van defoto’s die in het huis hingen wist ik dat hethier zomers overdekt was met gras enboomstronken, maar nu was alles bedektmet een sneeuwdeken van een meter dik.

Het pad was hobbelig waardoor de ko-plampen opeens het huis beschenen. Erbrandde geen licht binnen, er stonden geenauto’s buiten.

Het pad leidde naar een houtenoverkapping waaronder drie auto’s kondenstaan. Beide bouwsels waren van gekapthout gebouwd en donkerrood geverfd metwitte raamkozijnen. Ze zouden niet hebbenmisstaan in Yukon tijdens de Goudkoorts.

95/1099

Ik reed tot onder de overkapping. Tegende achterwand lag een enorme stapelbrandhout. Een deur aan de linkerkant gaftoegang tot het huis en het meer.

Ik zette de motor uit en hoorde voor heteerst in uren niets anders dan stilte. Geenschoten, geschreeuw, sirenes, heli’s ofblowers, alleen zacht gepruttel en gesis vanFinse agenten die Fins spraken op de scan-ner. Ik wilde eigenlijk blijven zitten.

De ingang bevond zich in de voorgevelvan het hoofdgebouw, en de sleutel lag on-der de stapel brandhout verborgen – ergorigineel. Ik ging naar binnen en werdovervallen door de heerlijke warmte. Decentrale verwarming hadden we aan-gelaten. De arbeidsintensieve houtkachelwas voor vakantievierders; trouwens, rookuit de schoorsteen zou onze aanwezigheidhebben aangekondigd. Ik deed de lichten

96/1099

aan en liep terug naar de auto om Valentinop te halen.

97/1099

4

Het dekbed had hem maar net in leven ge-houden. Na twee uur in de kofferbak rildehij van de kou.

‘Oké, kom op, omhoog, omhoog.’ Ik leg-de zijn benen over de rand en trok hem aanzijn pantser naar buiten. Met zijn handenachter zijn rug kon hij weinig doen, maarhij leek vooral bezig de bal uit de achter-kant van zijn mond te houden om niet testikken. Groot gelijk; dat was de redenwaarom ik hem gebruikte.

Ik loodste hem binnen zodra zijn benenweer tot leven kwamen en plantte hem opeen oude groentrijpen stoel naast een radi-ator. De inrichting was functioneel, houtenvloeren en muren, en de benedenver-dieping was een grote open ruimte. Tegen-over de deur was een stenen haard, en drie

houten palen van een centimeter of dertigdoorsnee schraagden de vloer erboven. Hetmeeste meubilair, op de stoel na, was vanknoestig grenen en het rook hier dan ookals op een timmerwerkplaats.

Ik trok hard aan het afplakband rondValentins hoofd. Hij kromp ineen doordatde lijmlaag haartjes uit zijn wenkbrauwenen nek meetrok. Zijn huid was koud, metde kleur van dode kabeljauw.

Hij spuugde de bal uit, hoestte en sput-terde. Ik gedroeg me als een Engelsman inden vreemde: in geval van twijfel spreek jeje moers taal en schreeuw je. ‘Blijf hier.’ Ikwees op de radiator, al zou hij met diehandboeien om nergens heen kunnen. ‘Jebent snel genoeg warm.’

Hij keek omhoog en knikte. Een windv-laag floot onder de dakgoot door. Ik ver-wachtte dat Vincent Price elk moment zouopduiken.

99/1099

Ik ging terug naar de auto om de scannerop te halen en zette die op de keukentafel.Om de vijftien seconden was er iets op hetkanaal te horen, maar niet de duidelijketekenen van haast die je altijd hoort als erhelikopters onderweg zijn. Evenmin was erlangzaam, beraadslagend gefluister tehoren, dus hopelijk waren ze niet bezig mijte besluipen. Maar ja, wie weet?

Het belangrijkste was nu om iets warmste brouwen. Het aanrecht stond achter metegen de muur. Ik liep erheen en keek of erwater in de ketel zat. Tijdens het koken zagik Val rillen. Hij zat dicht genoeg bij de ra-diator om die te bevruchten. Hij had aande tekening van zijn gezicht te zien eenzwaar leven gehad. Maar hij zag er nogsteeds Slavisch mooi uit: uitstekende juk-beenderen, groene ogen en donkerblondhaar, met grijzende slapen die hem nogalwaardig stonden, zeker voor een boef.

100/1099

Ik moest mijn pet diep voor hem afne-men, hij had veel bereikt: Mercedessen,LW, de beste hotels en een prachtcollectieteefjes. Ik was jaloers: mijn toekomst zager net zo uit als mijn verleden.

Het water kookte toen ik een pakjecrackers opende. Ik kauwde er eentje op engoot het water op de gemalen bonen in eencafetière.

Val hield zijn knieën opgetrokken enprobeerde zich in zijn overjas te wurmen.Zijn gezicht kreeg weer kleur en zijn ogenvolgden mij voortdurend.

De spullen van het team zaten in tassendie opgestapeld achter de voordeurstonden. Sergei en ik waren van plangeweest hier terug te komen nadat we hetGeld in St. Petersburg hadden afgeleverd –ik om naar Zweden te gaan en dan met deveerdienst naar Duitsland; hij om de boelhier op te ruimen. Ik pakte een canvas

101/1099

gereedschapstas en gooide die op tafel. Ikstak mijn pistool weg, hengelde nog watplastic handboeien te voorschijn enschakelde die aaneen tot één lange. Ik liepom de tafel heen, greep Val bij zijnschouders, sleurde hem naar de middelstepaal en duwde hem er met zijn kont tegen-aan. Ik boeide zijn rechterbovenarm eraanvast en sneed met mijn Leatherman heteerste stel plastic boeien door waardoorzijn linkerarm vrijkwam. Hij kon nergensheen tenzij hij voor Samson ging spelen ende hele paal meetrok.

Ik keerde terug naar de andere kant vande tafel, duwde de zuiger van de cafetièreomlaag en vulde twee grote mokken metdampende koffie. In beide gooide ik eenhandjevol suikerklontjes en roerde die metmijn Leatherman. Ik wist niet of hij ersuiker in had. Maar ik verwachtte geen

102/1099

klachten. Ik nam zelf nooit suiker, maarvandaag maakte ik een uitzondering.

Ik liep naar hem toe en zette de mok opde grond. Hij knikte kortaf om me te be-danken. Ik kon het hem niet vertellen,maar ik wist hoe het was om met de driezoontjes van meneer en mevrouw De Doodte spelen – nattigheid, koude en honger –en wenste ze niemand toe. Het wastrouwens mijn taak hem in leven tehouden, niet zijn ellende te vergroten.

De scanner knarste nog vrolijk door ter-wijl ik aan tafel ging zitten met mijn blikop Val gericht. Ik nam een paar teugjes envond het toen tijd om me om te kleden. Ikvoelde me er ongemakkelijk in, en als ik inactie moest komen, wilde ik beslist geenpak en veterschoenen dragen. Ik smeetmijn duikerstas op tafel en duikelde er eenspijkerbroek, een stel Timberland-

103/1099

schoenen, een T-shirt, sweatshirt en eengroene Helly Hansen-fleecetrui uit op.

De Tsjetsjeen bestudeerde menauwkeurig terwijl hij zijn koffie opdronken ik me verkleedde. Ik kreeg het gevoeldat hij het leuk vond dat ik het scannerver-keer niet kon verstaan.

Ik voelde me veel meer mezelf toen ikmijn wapen aan de voorkant van mijnbroek achter de band stak.

Ik pakte mijn koffie weer. Valentin hadde zijne op en de lege mok stond bij zijnvoeten. Ik bracht de cafetière en een pakjecrackers naar hem toe. Hij knikte toen ikons opnieuw inschonk.

Ik ging aan tafel zitten en at de laatstebanaan die Reggie en Ronnie haddenachtergelaten. De scanner bleef kraken entijdens de stiltes tussen de uitbarstingenvan de centrales in hoorde ik alleen hetvergruizen van crackers.

104/1099

Ik dacht maar steeds aan Sergei. Wat alshij niet kwam opdagen? Daar had ik nogniet aan gedacht. Ik had niet eens gewilddat hij meedeed aan de ontvoering. Hij hadbeter bij de truck kunnen blijven; wezouden ons allemaal bij hem vervoegdhebben en dan de grens over zijn gereden,maar hij had erop gestaan dat hij aanwezigwas, voor het geval er iets in de soep liep.Dat zou ik zelf waarschijnlijk ook hebbengedaan. Maar wat nu?

Ik dacht aan nog iets anders. Wat ge-beurde er als een van Sergeis jongens nogin leven was? Het zou waarschijnlijk nietlang duren voor de politie hem aan hetpraten kreeg. Ik stopte met kauwen enzette mijn mok neer. Verdomme, we moes-ten wegwezen.

Ik stond op, greep de tassen van Nacht-merrie en Timmerman en haalde een roodski-jack en dito broek uit de mijne. Ik stak

105/1099

de 88 en de magazijnen in de voorzak er-van en gooide de winterkleren van Tim-merman naar Val. Timmerman was eengrote vent, dus zou het wel passen.

Ik liet hem zelf uitzoeken hoe hij datmoest aantrekken met zijn arm nog vast,en rende naar boven om twee dubbeledekbedden te halen. Terug beneden, greepik mijn wapen, sneed hem los en stapteachteruit. ‘Kleed je aan!’ schreeuwde ik,terwijl ik het gebaar maakte van een jasaantrekken.

Hij begreep het en begon zijn overjas ensmokingjasje uit te trekken. Ik hield hemin de gaten, klaar om op iedere verkeerdebeweging te reageren. Alles wat hij aanhadwas poenig. Zijn schoenen waren zo chicdat ik naar het merkje keek. Engels, Pat-rick Cox. Met drie paar daarvan kon ik dereparatie van mijn dak betalen.

106/1099

Ik liet hem zijn portefeuille behouden. Ikhad hem doorgekeken en er foto’s vankinderen in rompertjes in aangetroffen. Ikhad altijd voorkomen dat zulke zaken opmij werden gevonden, maar begreep weldat mensen dat belangrijk vonden.

Val had snel een gele salopette aanget-rokken, een groen ski-jack, een oranjemuts met rondslingerende kwastjes, hand-schoenen, een sjaal en een paar moonboots– alles minstens drie maten te groot. Hijzag eruit alsof hij op een kinderfeestjemoest optreden.

Ik bracht het pistool omhoog en weesnaar de paal achter hem. Hij liep er gehoo-rzaam heen. Ik deed hem voor dat ik wildedat hij het ding omhelsde, met aan elkekant een arm. Toen moest ik nog een extralang stel handboeien maken, legde die omzijn polsen en trok het geheel aan.

107/1099

Ik liet hem alleen om me te gaanoriënteren, nam mijn zaklamp mee en liepnaar buiten, naar de overkapping enhaalde daar een paar scheppen op, eentjezo groot als een trog, uitsluitend bedoeldvoor sneeuwruimen, de andere zo een dieze in de bouw gebruiken. Ik gooide ze optafel en stak de zaklamp in de zak van mijnsalopette.

Val probeerde te bedenken wat ik vanplan was. Hij keek me precies zo aan alsdie teef in het hotel had gedaan, alsof ergeen gevaar dreigde en hij nergens van on-der de indruk was. Het leek alsof hij zicheen neutrale toeschouwer voelde.

Ik begon de kasten overhoop te halen, opzoek naar thermoskannen en eten. Ik hadpech. Het zag ernaar uit dat we allebeivoorlopig geen warm drinken of crackersmeer zouden krijgen.

108/1099

Ik pakte mijn mok en goot de laatste kof-fie in mijn mond terwijl ik naar hem toe-liep. Ik gaf hem zijn mok aan en in-strueerde hem hetzelfde te doen. Hij was alsnel bezig zijn hoofd om de paal heen bijzijn handen te brengen, en ondertussenzocht ik kaarsen en lucifers in de aan-rechtkastjes en gooide die in een van detassen. Toen ik de dekbedden erop had ge-propt en de ritsen gesloten, sneed ik hemlos en deed voor hoe hij de tas op zijn rugmoest dragen. Hij begreep de bedoeling enstak zijn handen door de grepen zodat detas op zijn rug rustte.

Ik zette mijn zwarte wollen muts op entrok skihandschoenen aan, pakte toen descheppen van de tafel en leidde hem ermeede deur uit. Ik liep achteraan en deed hetlicht uit. Ik liet de scanner op tafel staan.Als ik die mee naar buiten nam zou hij onsverraden.

109/1099

Ik pakte de sleutels van de Volvo. Hetwas mijn enige vervoermiddel, mijn enigekans op vertrek en die wilde ik nietkwijtraken. Toen we de deur van deoverkapping door waren, volgden we hetuitgesleten pad door de sneeuw naar hetmeer. Het was pikkedonker hier buiten enbitter koud. De wind blies veel harder, ende opwaaiende sneeuw beet onder het lo-pen in mijn wangen. Er zouden bij eendergelijke wind geen heli’s in de lucht zijn.

110/1099

5

Een klein houten hutje waarin de houtges-tookte sauna zich bevond, stond een meterof dertig verderop aan de rand van hetmeer. Erachter lag een steigertje, ongeveereen meter boven het ijs.

De Tsjetsjeen liep nog voor me uit, tegende wind in ploeterend, vanaf zijn middelhalf omgedraaid om zijn gezicht uit desneeuwjacht te houden. Hij stopte ter hoo-gte van de sauna, kennelijk verwachtenddat ik hem naar binnen zou dirigeren. Inplaats daarvan stuurde ik hem rechtseromheen. Hij stapte gehoorzaam desteiger op en liep door.

‘Whooooo. Stop,’ schreeuwde ik. ‘Stop,stop, stop.’

Hij draaide zich om en ik wees met mijnpistool naar het bevroren meer. Hij keekme vragend aan.

‘Daarheen. Het ijs op, het ijs op.’Hij ging erg langzaam in de sneeuw zit-

ten, rolde toen om en tastte voorzichtig hetijs af om vast te stellen of het zijn gewichtzou kunnen dragen. Ik wist zeker van wel.Ik had er de afgelopen twee weken oprondgejakkerd.

Toen hij eenmaal rechtop stond, stuurdeik hem buiten handbereik voordat ik zelfnaar beneden sprong, voor het geval hijgenoeg van dit spelletje had en mijn autowilde pikken om ermee naar huis te rijden.

Ik porde hem met de scheppen langs dewallenkant het ijs over. Door deze route tenemen lieten we geen sporen achter dievanaf het huis zichtbaar zouden zijn, maarhet stelde ons wel bloot aan de wind. Hetwas een kwestie van ertegenin leunen

112/1099

totdat we de honderdvijftig meter verderopgelegen bomenrij bereikten. Toen we daarwaren, liepen we nog even door voordat ikhem weer toeriep.

Hij draaide zich weer om en wachtte metzijn hoofd van de over het meerschreeuwende wind afgekeerd op in-structies. Toen ik de bomen rechts van onsaanwees, hoorde ik zijn zware ademhalingen zag ternauwernood de omtrek van zijngezicht. Hij draaide zich die kant op en be-gon erheen te lopen terwijl de wind onzejasruggen ranselde.

Eerst vormde de sneeuw, hooguit zestigcentimeter diep, geen probleem, maar alspoedig reikte hij tot onze tailles. Ik liethem erdoorheen ploegen; ik volgde hem opde voet en zag zijn moonboots omlaagknarsen tot ze een stevige laag bereikten,dan weer oprijzen en dan weer van voor afaan.

113/1099

We liepen nog vijftig meter – ongeveertien meter achter de bomenrij – en dat wasgenoeg. We konden het huis nog onbelem-merd zien.

Toen ik als jongetje opgroeide in eennieuwbouwwijk in Londen-Zuid was hetplatteland een groene plek vol dieren dienog niet bevroren of gebraden waren. Ikzou pas later, in dienst, vallen leren zetten.En dat was ik nu vrijwel allemaal weer ver-geten. Ik had nooit de behoefte gevoeldmet een muts van versgevild konijn rond terennen. Hutten bouwen was echter eenvaardigheid die ik in mijn achterhoofd hadopgeslagen. Ik herinnerde me vaag dat erin de sneeuwlaag open plekken moestenzijn tussen de onderste takken van deconiferen.

Ik zocht en vond zo te zien de grootsteboom van het woud, en ramde de groteschep vlakbij het verdwijnpunt van de

114/1099

onderste tak de sneeuw in. Ik gingachteruit, zo ver weg dat Val me niet metde tas kon raken en gaf toen aan dat hij diemoest neerzetten. Dat vond hij geen prob-leem. Toen gaf ik hem de andere schep.

Val had geen verdere aanmoedigingnodig. De wind blies hard, plette mijn jastegen mijn lijf en als we in leven wildenblijven moesten we hier snel uit. Deomgevingstemperatuur was al laag, maardoor de wind was de gevoelstemperatuurver onder nul. Hij was eerder die avond inzijn smoking op weg naar de schouwburggeweest, maar lichamelijke arbeid was hemduidelijk niet onbekend. Je ziet het altijdmeteen of iemand met een schep kanomgaan.

Hij werkte efficiënt, sloofde zich nietoverdreven uit, omdat hij besefte dat hij nuniet moest zweten om later niet te bev-riezen. Na een poosje hield hij op met

115/1099

graven, liet zich op zijn knieën vallen enschepte de sneeuw met zijn gehand-schoende handen weg; toen verdween hijde grot in. Een paar minuten later draaidehij zich om en stak zijn hoofd naar buiten.Ik meende even de aanzet tot een trotsglimlachje onder zijn muts te zienverschijnen.

Ik gebaarde hem weer naar binnen engooide de tas naar hem toe. Voor ik me bijhem voegde, trok ik aan de wijsvinger vanmijn rechterhandschoen en duwde devinger door de snee. Ik had deze hand-schoen tijdens de voorbereiding net zo be-werkt als het leren paar.

Ik ging, met mijn gezicht vooruit en hetpistool getrokken achter hem aan. Een-maal onder dekking stak ik de lantaarnaan. Het hol was ruim genoeg voor driemensen op hun knieën; binnen liet ik meop mijn kont glijden terwijl ik het wapen in

116/1099

de aanslag hield. Ik stak de lantaarn inmijn mond.

Voor hem was het weer vastbindengeblazen. Ik trok een stel plastic handboei-en uit mijn zak, stak het pistool in zijn neken draaide het ditmaal in zijn vel.

Ik boeide zijn linkerhand aan de takboven hem. Er viel sneeuw naar benedentoen ik het plastic dichtklikte. We schud-den allebei ons hoofd om het van ons ge-zicht te krijgen. Met zijn arm vast bovenzijn hoofd, zag Val eruit als een gibbon. Ikpakte een kaars en lucifers. De kaars gafmeer licht dan normaal dankzij deweerkaatsing van de glimmend wittewanden. Ik kroop terug naar de ingang,trok de scheppen naar binnen en stapeldemet de ene zoveel mogelijk sneeuw voorhet gat. Dat moest de wind buiten houden.

Het was tijd om de rest te regelen. Ik lee-gde de tas en spreidde de dekbedden over

117/1099

de grond uit. Contact met de sneeuw zoude warmte uit onze lijven ongeveer twintigkeer sneller afvoeren dan wanneer we opde deklaag zaten.

Daarna maakte ik de wanden van onshol met een gehandschoende hand glad,zodat, naarmate het warmer werd desmeltende sneeuw geen druipplekkenvormde en als regen op ons zou vallen.Toen dat klaar was, groef ik een kleinkanaaltje langs de randen, zodat alles water smolt langs de kanten zou weglopen endaar zou bevriezen. In dit soort situatieslevert vijf procent extra inspanning vijftigprocent meer comfort op.

De wind was niet meer het voornaamstegeluid. Het ritselen van nylon kleren enons beider snuffen en hoesten overheerstenu.

De grot begon op een stoomkamer telijken want onze adem vormde wolken in

118/1099

de afgesloten ruimte. Met de handgreepvan een schep groef ik een klein tunneltje.Ik moest naar het huis kunnen kijken enwe hadden ventilatie nodig. Het laag en ineen uitham geplaatste kaarslicht was vanu-it het huis niet te zien; ik hoopte alleen datde gloed ervan niet al te helder was, omdatwe niet zonder konden. Zelfs de geringewarmte van een kaarsje kan de temper-atuur tot het vriespunt doen stijgen.

Op mijn knieën zat ik naar het huis tekijken – nou ja, het stond tenminste daarergens in het donker. Zelfs met deze ho-eveelheid kleren aan en gezeten op eenisolerende laag had ik het koud, want webewogen niet. Ik ging verzitten en bleefnaar buiten kijken. Val bleef me be-studeren.

Er gingen minstens twee bijzonder koude,vervelende uren voorbij waarin ik naar de

119/1099

wind luisterde en voortdurend aan mijnarm zat te friemelen om er weer gevoel inte krijgen, en toen zei hij opeens: ‘DeMaliskia moet je een zeer aanzienlijk be-drag hebben geboden om mij in leven tehouden. Ik vorm duidelijk een groterebedreiging voor hen dan ik dacht.’

Ik tolde van verbazing.Het was een zeer zelfverzekerde, heldere

stem. Hij glimlachte. Hij was duidelijktevreden met mijn reactie. ‘Nu je alleenbent, lijkt het mij bijzonder moeilijk ommij het land uit te krijgen naar de plekwaar de Maliskia mij wil ontvangen.’ Hijpauzeerde. ‘St. Petersburg, misschien?’

Ik zweeg. Hij had gelijk: ik zat in destront.

‘Je hebt een naam, neem ik aan?’Ik haalde mijn schouders op. ‘Zeg maar

Nick.’‘Ah, Nicholas. Je bent een Engelsman?’

120/1099

‘Ja, dat klopt.’ Ik draaide me weer naarhet huis om.

‘Vertel eens, Nicholas, wat heeft deMaliskia je geboden? Een miljoen dollar?Laat me je verzekeren dat ik hen aanzien-lijk meer waard ben dan dat. Wat is noueen miljoen? Daar kun je niet eens eenbehoorlijk flatje van kopen in Londen. Enik kan het weten, want ik heb er drie.’

Ik bleef uit het gat kijken. ‘Ik weet nietwie of wat de Maliskia is; het klinkt Russ-isch, maar ik werkte in Londen.’

Hij lachte. ‘Londen, New York, datmaakt niet uit. Zij zijn het. Ze willen meontzettend graag eens ontmoeten.’

‘Wat zijn het dan?’‘Ze zijn net als ik, maar oneindig veel

gevaarlijker, kan ik je verzekeren.’ Hij gingop zijn knieën zitten en kreeg een kleinesneeuwdouche toen de tak bewoog.

121/1099

Ik kon me niet voorstellen dat iemandnog gevaarlijker was. De Russische Organ-izatsiya (ROC) werkte over de gehelewereld, en groeide sneller dan iederecriminele organisatie in de geschiedenisvan de mensheid. Van prostitutie totchantage, van bomaanslagen in hotels tothet kopen van onderzeeërs van de Russis-che marine om drugs mee te smokkelen,alle verschillende bendes ensplintergroeperingen infiltreerden invrijwel ieder land, gelokt door de klank vanmiljarden dollars. Deze mensenverdienden zoveel geld dat Gates en Bran-son er sociale minima bij leken. Met zoveelgeld en macht op het spel, was je er zekervan dat er weleens wat onenigheid tussende verschillende groeperingen zouvoorkomen.

Het bleef even stil en ik bleef het huisgadeslaan. Toen zei Val: ‘Nick, ik doe je

122/1099

een voorstel dat je waarschijnlijk aan-trekkelijk zult vinden.’

123/1099

6

Ik gaf geen antwoord, maar bleef naar hethuis kijken.

‘Het is een erg eenvoudig voorstel: laatme gaan en ik zal je fatsoenlijk belonen. Ikheb geen idee wat je nu van plan bent.Maar ik wil leven en vrij blijven. En ik benbereid daarvoor te betalen.’

Ik keek naar hem om. ‘Hoe dan? In jeportefeuille zitten alleen maar foto’s.’

Hij klakte met zijn tong als een vader diezijn onwillige zoon toespreekt. ‘Nick, ver-geef het me als ik het mis heb, maar nu jeplan mislukt is, stel ik me zo voor dat je ditland zo snel mogelijk wilt verlaten. Laat megaan, ga terug naar Londen, dan zorg ik er-voor dat je daar je geld krijgt. Een van mijnflats staat op naam van de heer P.P. Smith.’Hij glimlachte; kennelijk vond hij de naam

grappig. ‘Het adres is Palace Gardens 3a,Kensington. Wil je dat ik het herhaal?’

‘Nee, ik onthoud het zo wel.’Ik kende de buurt. Het paste in het

plaatje. Het zat er vol Russen en Arabieren,mensen met zoveel geld dat ze apparte-menten bezaten die miljoenen waard war-en en die slechts zelden gebruikten.

‘Laten we zeggen dat er vanaf twee da-gen na nu gedurende een week elke dagvan twaalf tot vier uur ‘s middags iemandop dat adres aanwezig zal zijn. Ga erheenen je ontvangt honderdduizend Ameri-kaanse dollars.’

Een druppel gesmolten ijs viel op mijnwang. Ik haalde een handje sneeuw uit detunnel en wreef die over de druipplek, ineen stemming die zo zwart was als denacht waar ik in staarde. Wat deed ikverdomme in deze diepvries? Ik zat hiermet een half miljoen dollar waarvoor ik

125/1099

iets had gedaan waarvoor de Firma me eenpaar honderd per dag zou hebben betaald.Maar ik kon er niet bij. Mijn enige hoopdat ik het ooit zou bereiken was Sergei, engod wist waar die zat.

Val wist wanneer hij moest spreken enwanneer hij moest zwijgen om mensen telaten nadenken. Ik keek nog om en nabijeen uur naar het huis en kreeg het nogkouder en beroerder.

Ik raakte er gaandeweg van overtuigddat als Sergei niet opdook, ik mijn kansenmoest grijpen met Val in Londen. Waaromniet? Ik had niks te verliezen en ik zat wan-hopig verlegen om geld.

Eerst hoorde ik alleen het vage geluidvan de motor. Het bleef verborgen tussende bomen langs het pad en vocht om bovenhet kabaal van de wind uit te komen. Toenverschenen er koplampen tussen de bo-menrij door, en die koersten op het huis af.

126/1099

Het geluid werd harder naarmate het langshet pad vorderde. Het was een 4x4 op eenlaag toerental. Sergei? Vanaf deze afstandwas onmogelijk vast te stellen of het deNissan was.

Val had het ook gehoord, en hield zichstil opdat het geritsel van zijn jack hetgeluid niet verdrong.

Ik zag de koplampen eventjes de voork-ant van het huis verlichten, toen zwaaidenze naar de overkapping en doofden uit.

Ik hoorde maar één deur dichtslaan enik keek naar de ramen. Ik zag niks.

Ik gleed naar Val. Hij liet me zijn plasticboeien controleren. Ze zaten goed vast; hijzou niet vertrekken tenzij hij een ketting-zaag in zijn jas verstopt hield. Nietteminwou ik dat ik tape had meegenomen omzijn mond mee af te plakken, voor het gevalhij om hulp besloot te gaan schreeuwen.Pas toen ik de kaars uitblies zodat hij de

127/1099

boeien daaraan niet meer kon open-branden en ik de sneeuw uit begon te krui-pen, reageerde hij. ‘Nick?’

Ik stopte, maar draaide me niet om. ‘Watis er?’

‘Als je op weg gaat naar je vrienden,denk dan na over wat ik heb gezegd. Mijnaanbod is voor jou oneindig gunstiger en,als ik het zeggen mag, veiliger.’

‘Dat zullen we nog wel zien.’ Ik duwdemezelf in de wind en dacht er hard over na,blij dat Val niet ging schreeuwen en gillen.Hij wist wat er stond te gebeuren. Als hetSergei was, daar bij het huis, kon Val zijnaanbod schudden. We zouden tegen demorgen in St. Petersburg zijn en sneldaarna zou ik met mijn geld op zak onder-weg zijn naar Londen.

Op de terugweg had ik de wind op kop,waardoor ik tranen in mijn ogen kreeg. Ikvoelde mijn tranen bevriezen. Ik luisterde

128/1099

naar het geknars van de bomen in destorm. Woest opgezweepte sneeuw viel opmijn blote nek aan en verblindde mij ter-wijl ik probeerde het huis en de omgevingervan te overzien.

Ik schopte nog een meter of twintigdoor, keek nog eens naar het huis. De licht-en boven waren nu aan, maar binnen wasnog steeds geen beweging. Eenmaal weerop gang probeerde ik niet te enthousiast teworden bij de gedachte dat Sergei er was,maar het gevoel dat deze klus snel voorbijzou kunnen zijn deed iets aan de krachtvan de wind af.

Eenmaal achter de sauna, op het meer,trok ik mijn wijsvinger uit de handschoenen trok de 88. Het was veel te donker ommet het blote oog iets te zien, dus con-troleerde ik de kamer met mijn blotevinger en verzekerde me ervan dat hetmagazijn goed vast zat, klom toen de kant

129/1099

op en bewoog me voorovergebogen voorttot de ingang van de overkapping.

Ik wilde dolgraag Sergei zien, maar ikmoest voorzichtig blijven. Pas als ik hemdaadwerkelijk zag, zou ik me veilig voelen.

Ik stond stil en luisterde aan de deur vande overkapping, maar hoorde niets andersdan de wind die de deur in zijn slot enhengsels liet kraken.

Vanaf de rechterkant van de deurpostduwde ik de metalen deurklink omlaag ende wind deed de rest, blies hem naarbinnen. Gelukkig sleepte de onderkantover de grond, zodat hij niet tegen destapel brandhout sloeg.

Op handen en voeten in de sneeuw stakik voorzichtig mijn hoofd om de hoek vande echte deurpost.

De Nissan stond aan de andere kant vande Volvo en het licht dat uit het raam daarboven viel, reflecteerde op het dak. Het zag

130/1099

er goed uit, maar ik moest nog even wacht-en voor ik een vreugdedansje begon.

Ik liep verder onder de overkapping enkeek of er niemand meer in de Nissan zat.Daarna duwde ik de deur dicht en voeldeme uit de wind meteen warmer worden.

De deur van het huis zat dicht, maar bijde warme gloed die uit het raam straaldezou iedereen die naar buiten kwam mekunnen zien.

Ik ging aan de rechterkant van de deur-post staan en drukte mijn oor tegen dedeur. Ik hoorde niets. Ik liep naar de an-dere kant van de Nissan en keek door hetraampje naar binnen. Het had geen zin omme tegen het glas aan te drukken om naarbinnen te kunnen kijken; het is altijd hetbeste om afstand te houden en de aan-wezige dekking te benutten.

Mijn hart zonk in mijn schoenen. Tim-merman. Nog steeds in zijn pak, maar nu

131/1099

zonder das of overjas, slikte pillen uit eenklein blikje en schudde wild met zijn hoofdom ze weg te krijgen. Zijn mini-Uzi hinglos over zijn colbert onder zijn rechterarmen de gordel van de holster propte op zijnrug de stof van het colbert samen.

Hij liep zonder duidelijk doel rond, somsbuiten mijn blikveld. Toen zag ik dat hij detape van Vals gezicht en de mondbal in zijnenorme hand hield. Hij bracht ze even totvlakbij zijn gezicht en toen hij begreep wathet betekende, smeet hij ze op de grond.Toen begon hij stoelen op te tillen en tegende muren te slaan en schopte overjassen inhet rond als een kind van twee met eenwoedeaanval.

Het was niet zo’n klus om te bedenkenwat er in hem omging. Hij had bedacht datik met Val onderweg was naar de grens endat ik hem in de steek had gelaten. Goedpunt; dat zou ik ook denken. Geen wonder

132/1099

dat hij zijn speeltjes uit de kinderwagensmeet.

De tafel verging het net als de stoelentoen de combinatie van narcotica en woedezijn kop op hol liet slaan. Ik hoefde nietover mijn keuzes na te denken; hij had menet de beslissing ingegeven. Ik keerde meom naar de buitendeur en liet hem aan zijnlot over.

Op het bevroren meer keek ik om de tienmeter om, en na enkele minuten zag ik inhet donker de koplampen van het huis afrijden, en achter de bomenrij verdwijnen.Wat ging die Timmerman doen? Dat wisthij waarschijnlijk zelf ook niet.

Met mijn benen uit elkaar en een beetjedoor de knieën om in de windvlagen over-eind te blijven, stond ik te kijken hoe dekoplampen in de nacht verdwenen. Hetwas erg aanlokkelijk om in het huis te gaanwachten, maar als Timmerman

133/1099

terugkeerde zou dat de zaken ingewikkeld-er maken, en trouwens, ik maakte me nogsteeds zorgen over de politie.

Ik liep verder langs de wallenkant in derichting van de sneeuwhut.

Eenmaal achter de bomen kon ik de helezijkant van het huis overzien. Timmermanhad de lampen aangelaten, maar door deramen van de benedenverdieping zag heter niet goed uit. Ik had een seconde of tweenodig om te begrijpen wat er gaande was.

Zonder me om de sporen te bekommer-en, ging ik zo snel mogelijk, in een rechtelijn naar het gebouw, struikelend in desneeuw die soms tot borsthoogte reikte. Ikdeed zo mijn best om vooruit te komen dathet leek of ik helemaal niet vorderde. Hetwas net als in zo’n steeds terugkerendedroom uit mijn jeugd – naar iemand toerennen, maar nooit snel genoeg.

134/1099

Naarmate ik dichterbij kwam zag ikvlammen uit het raam slaan en rook uiteen gebroken paneel braken. Onder hetplafond verzamelde zich een laag van eenhalve meter die naar meerontsnappingsmogelijkheden zocht. Laatdat huis maar stikken, ik maakte me zor-gen over de Volvo.

Tegen de tijd dat ik de overkappingbereikte hoorde ik het geknerp van onvol-doende gedroogd hout en het gegil van hetop hol geslagen brandalarm. De deur vanhet huis stond open. Rook sloeg aan de bo-venkant uit de deurpost. Timmerman wasslim genoeg geweest om te bedenken dathij het vuur met zuurstof moest voedendoor de deur open te laten staan of het hadhem gewoon geen donder kunnen schelen.Het maakte niet uit want het vuur had ervolledig vat op.

135/1099

Ik bereikte de auto en voelde de hitte opmijn rug dwars door het ski-jack heen. Hethuis was nu een oven.

Op het moment dat ik de sleutel in hetslot stak klonk er een geknal als vangeweervuur. Spuitbussen van het een ofander explodeerden door de hitte.

Ik reed langzaam achteruit onder deoverkapping vandaan. Het zou zinloos zijngeweest om als een gek achteruit te sch-euren en dan in de sneeuw vast te lopen. Ikwilde alleen genoeg afstand nemen om deVolvo niet te laten verzengen. Na eenbochtje achteruit reed ik vijftig meter hetpad op en zette de motor uit. Ik sprong ermet sleutels en al uit, struikelde tot ik weerdekking vond achter de bomenrij enwaande me nogmaals terug in die droom.

Tegen de tijd dat ik de schuilplaatsbereikte zag ik mijn silhouet duidelijk in de

136/1099

sneeuw. De vlammen sloegen ruim bovende rook uit.

Ik schoof de sneeuwhut in, trok mijnLeatherman, tastte naar de plastic hand-boeien en begon Val los te snijden. Daarnaliet ik hem aan zichzelf over terwijl ik tegende wind in terug krabbelde. Hij volgde alspoedig en we staarden samen naar hetbrandende gebouw. Bizar genoeg begon hijme te troosten. ‘Het is goed, ik wist wel datje me niet in de steek zou laten. Ik ben je teveel waard, toch? Zeker nu. Mag ik voor-stellen dat we zo snel mogelijk vertrekken.Net als jij heb ik geen behoefte aan contactmet de autoriteiten. Dat zou zeer onge-makkelijk zijn.’ Wat was er toch met dievent? Kwam zijn hartslag ooit boven detien slagen per minuut?

Hij wist dat wat er hier was gebeurd deontmoeting met mijn teamleden hadvoorkomen; hij hoefde me niet meer te

137/1099

overtuigen hem te laten gaan. Hij wist dathet nu mijn enige verstandige mogelijkheidwas.

De Volvo was dankzij de vlammen goedte zien. Ze waren nog niet door de murengebroken, maar ze likten hongerig door deramen.

Ik liet hem vlak bij de auto stoppen, gafhem mijn Leatherman en liep door naar dekofferbak, onderwijl schreeuwend dat hijhet touw in zijn jas door moest snijden.Zelfs op deze afstand voelde ik de hitte inmijn gezicht.

Hij keek om zich heen, vond het nylontouw waarmee hij de jas rond zijn middelkon straktrekken en begon te snijden. Erklonken luide knallen toen het staketselvan het huis door de vlammen werdaangevreten.

Val keek naar het vuur toen hij de kof-ferbak open hoorde gaan. ‘Alsjeblieft Nick,

138/1099

ditmaal in de auto zelf. Het is daarbinnenerg koud.’ Het was veeleer een verzoek daneen eis. ‘En, ik heb natuurlijk liever jouwgezelschap dan dat van de reserveband.’

Hij reageerde op mijn knikje en gingachterin de auto op de grond zitten, gaf memijn Leatherman terug en stak zijn handenuit. Ik bond ze met het touw aan het huisvan de handrem vast.

We reden weg, en lieten het vuur zijnwerk doen. Het was misschien niet eens zoslecht; er zou tenminste geen bewijs over-blijven van mijn aanwezigheid hier.

Van Timmerman of iemand anders geenspoor tijdens de hobbelpartij richting hethek. Ik liet de ketting liggen zoals ik hemvond, als waarschuwing voor Sergei. Dekans bestond nog steeds dat hij was ontko-men. Er hadden twee Hiluxen op de par-keerplaats van het hotel gestaan; misschi-en had hij de andere gejat. Het was nu te

139/1099

laat om erop te hopen dat hij ons de grensover zou brengen, maar ik wilde nog steedsdat hij op vrije voeten bleef. Hij was eengoeie vent, maar verdomme, ik zat nu ineen nieuwe fase en daarin had ik niets metdie anderen te maken.

Ik had verloren, dat moest ik accepteren.Nu moest ik er met Val het beste vanmaken.

‘Ik zet je wel af op een station,’ zei ik on-derweg naar Vaalimaa. ‘Dan zoek je hetverder zelf maar uit.’

‘Natuurlijk. Mijn mensen zullen mespoedig afhalen.’ In zijn stem klonk geenemotie door. Hij klonk als de Russischeversie van Jeeves. ‘Mag ik je een adviesgeven?’

‘Mij best.’Ik lette op de weg, reed richting de snel-

weg die langs het stadje voerde en zag nietsanders dan bergen sneeuw aan beide

140/1099

kanten. De wind bonkte zo hard tegen dezijkant van de auto dat ik voortdurendmoest bijsturen. Het was alsof er een zwarepoolwind dwars over de snelweg blies.

‘Je wilt vanzelfsprekend snel het landverlaten, Nick. Mag ik Estland voorstellen?Van daaruit kun je vrij gemakkelijk eenvliegtuig naar Europa nemen, of zelfs eenveerboot naar Duitsland. Na wat er in hethotel is gebeurd, zou je gek zijn om Hel-sinki per vliegtuig te verlaten of naarZweden over te steken.’

Ik gaf geen antwoord, maar staardeslechts naar de sneeuw in de koplampen.

Nauwelijks twee uur later naderden wePuistola, een buitenwijk van Helsinki. Nietdat ik er iets van zag: het zou pas over eenuur of vier licht worden. De mensenzouden spoedig ontwaken en aan hun kaasmet gehaktballen beginnen en luisteren

141/1099

naar het radioverslag van de schietpartij inde OK Corral gisteravond.

Ik zocht naar borden die de weg naar hettreinstation aangaven. De ochtendspits, alsze die hier hadden, zou pas over twee uurop gang komen.

Ik reed de parkeerplaats op en sneedhem los van de handrem. Hij wist dat hijmoest blijven zitten tot ik hem zei dat hijkon vertrekken. Hij was zo dicht bij devrijheid, waarom zou hij nu nog risico’s ne-men?

Ik stapte uit en bleef op afstand, metmijn pistool in de zak van mijn donsjas.Hij kroop naar buiten en daar stonden wedan, tussen de met rijp overdekte auto’s, inhet donker, en hij rekte zich uit, dook wegin zijn kleren en haalde zijn handen doorzijn haar. Hij zag er, nog steeds in Timmer-mans salopette en ski-jack, belachelijk uit,klapte in zijn gehandschoende handen om

142/1099

de bloedsomloop op gang te brengen enstak tenslotte een hand naar mij uit. Ikschudde alleen met mijn hoofd; hij begreepwaarom en knikte. ‘Nick, bedankt. Je zultje beloning voor mijn vrijlating ontvangen.P.P. Smith. Weet je de rest nog?’

Natuurlijk. Ik keek scherp naar zijnogen. Ik overwoog hem te zeggen dat ikhem zou weten te vinden als hij loog en datik hem dan zou vermoorden, maar dat zounet zoiets zijn als tegen Djengis Khan zeg-gen dat hij voorzichtig moest doen.

Hij glimlachte. Hij had alweer mijngedachten geraden. ‘Maak je geen zorgen,je zult zien dat ik een man van eer ben.’ Hijdraaide zich om en liep in de richting vanhet station.

Ik zag hem door de sneeuw knersen, eenademspoor achterlatend. Na een pas oftien, stopte hij en draaide zich om. ‘Nick,een verzoek. Breng alsjeblieft geen mobiele

143/1099

telefoon of een pieper mee naar Kensing-ton, of wat voor elektronisch apparaat danook. Dan doen wij geen zaken. Nogmaalsbedankt. Ik beloof dat je hier geen spijt vanzult krijgen.’

Ik wachtte tot hij verdwenen was enstapte toen weer in de auto.

144/1099

7Norfolk, Engeland – vrijdag, 10december 1999

De wekker sloeg om klokslag zeven uuralarm, met het geluid van een sirene. Ikrolde erheen en had drie pogingen nodigom de uitknop in te drukken met een handdie nog in de slaapzak zat.

Zodra ik mijn hoofd naar buiten stakvoelde ik dat de boiler weer was afgesla-gen. Mijn huis was een tikje warmer dande Finse sneeuwhut, maar niet veel. Datwas nog iets wat ik moest regelen, net alsbeddengoed en een ledikant dat om dematras paste waarop ik lag.

Ik sliep in een trainingsbroek van RonHill en een sweatshirt. Dit was niet voorhet eerst dat de boiler ermee kapte. Iksloeg de opengeritste slaapzak om me heen

en duwde mijn voeten in de afgetraptesportschoenen.

Ik ging de trap af en sleepte de slaapzakover de vloer mee. Ik was het grootste deelvan mijn leven beroepshalve nat, koud enhongerig geweest, dus vond ik het in mijnvrije tijd vervelend. Dit was mijn eerste ei-gen huis, en op winterochtenden voeldehet net zo aan als wakker worden in eenheg in South Armagh. Zo hoorde het niet.

Het huis verkeerde in dezelfde staat alsgoed twee weken geleden toen ik was ver-trokken om met Sergei in het huis aan hetmeer te zitten, alleen was het dekzeil vanhet gat in het dak afgewaaid en was hetbordje ‘Te Koop’ door de wind omgeblazen.Als het nog langer was blijven staan zouhet trouwens wortel geschoten hebben.Vandaag had ik geen tijd om dat allemaalte regelen. Ik had drie cruciale afspraken inLonden over een paar uur en die konden

146/1099

niet wachten tot na de komst van deboilerreparateur.

De terugweg naar Engeland had drie da-gen in beslag genomen. Ik had beslotenliever mijn eigen weg te zoeken dan Valsadvies te volgen om Finland via Estland teverlaten. We gebruikten nu niet bepaaldelkaars tandenborstels, dus was ik ook nietvan plan om alles te vertrouwen wat hijhad gezegd. Ik reed naar Kristiansand inhet zuiden van Noorwegen en daarvandaannam ik de veerboot naar Newcastle. Die zatvol met Noorse studenten. Terwijl zijdronken werden keek ik op sneeuwerigeschermen naar Sky News. Er was iets overhet Intercontinental, met politie op zoeknaar forensisch bewijsmateriaal, en toenkwamen de lijken in beeld, waaronder datvan Sergei. Een woordvoerder van de Finseregering gaf een persconferentie en verk-laarde daar dat dit het ergste incident in

147/1099

hun land was sinds de jaren vijftig, maarweigerde te bevestigen dat het een schiet-partij van de ROC was en benadrukte dater geen verband was met, of risico bestondvoor de EU-conferentie. Wat hen betrofhad dat er niets mee te maken.

Ik liep de ruwhouten trap af en pro-beerde de slaapzak over de traproede heente tillen die was blijven zitten toen ik deloper eraf getrokken had.

Dit huis was een doe-het-zelvers ramp-gebied. Dat was het geweest sinds ik hetkocht nadat ik Kelly in ‘97 uit de States hadopgehaald. In theorie was het idyllisch, aande kust van Norfolk, ver van alles ver-wijderd. Er was een kleine Co-op, en hetpiepkleine haventje was het vertrekpuntvan drie vissersboten. Het hoogtepunt vande dag was het vertrek van de plaatselijkegepensioneerden die met de belbus bood-

148/1099

schappen gingen doen in de supermarkttwaalf kilometer verderop.

De makelaar moet zich in de handenhebben gewreven toen hij me zag komen.Een uitgewoonde stapel keien uit de jarendertig met drie slaapkamers, op slechtstweehonderd meter van het winderigestrand gelegen, had enkele jaren lee-ggestaan nadat de vorige bewoners warenoverleden, waarschijnlijk aan onderkoel-ing. Er stond: ‘Enkele reparaties noodza-kelijk, maar met geweldige mogelijkheden.’Oftewel, er moest nog een klerebende werkworden verzet. Ik was van plan geweest deboel te slopen en te herbouwen. Het leeg-scheuren was oké; daar beleefde ik zelf lolaan. Maar nadat een reeks aannemerstussen hun tanden door zuigend hun of-fertes hadden uitgebracht en ik kwaad ophen was geworden en had besloten het zelfte doen, had ik mijn interesse verloren. En

149/1099

dus bestond het huis nu uit losse plankenen stutten en staken er kluwens bedradinguit de muren waarvan ik niets begreep.

Nu ik de verantwoordelijkheid droegvoor Kelly, leek het tijd geworden om defantasie van een echt huis waar te maken.Maar ik had het contract nog niet onder-tekend of ik voelde me benauwd.

Ik had meteen toen ik gisteravond thuiskwam, gebeld naar het huis in Hampsteadwaar ze werd verzorgd. Ze zeiden dat haartoestand vrijwel gelijk was aan de laatstekeer dat ik haar had gezien. Ik was blij datze sliep; dat betekende dat ik niet met haarhoefde te praten. Ik wilde het wel, maarwist nooit wat ik in godsnaam moest zeg-gen. Ik had haar de dag voor mijn vertreknaar Finland opgezocht. Ze zag er goed uit,huilde niet of zo, maar was stil en op eenvreemde manier hulpeloos.

150/1099

De keuken was al net zo’n ramp als derest van het huis. Ik had de oude geleformica-meubels van rond 1962 gehouden.Ze waren voorlopig goed genoeg. Ik zettede ketel op het gas, herschikte de slaapzakrond mijn schouders en liep het portaaltjein om te kijken of er post was. Die lag nietop stapeltjes op de keukentafel, zoals ikverwacht had. Ik vroeg me ook af waaromin mijn afwezigheid het dekzeil niet ver-vangen was.

Ik had nog geen brievenbus, maar eenblauwe pedaalemmer voldeed ook. ErgFins, dacht ik. Er waren vier enveloppen –drie rekeningen en een kaart. Het hands-chrift vertelde me van wie de kaart afkom-stig was, en ik wist voordat ik begon telezen dat het ging over dat ik konoplazeren.

Caroline was hier zo nu en dan op despullen komen passen, post verzamelen en

151/1099

kijken of de muren niet waren ingestortwanneer ik als zakenreiziger van huis was.Ze was in de dertig en woonde in het dorp.Haar man woonde niet meer bij haar – hijdeed teveel whisky bij zijn water. Het ginggeweldig tussen ons; zij was aardig en aan-trekkelijk, en als ik er was brachten wealtijd een middag of twee samen door.Maar een maand of wat geleden wilde zeiets meer relatie met mij dan ik haar dachtte kunnen bieden.

Ik deed de envelop open. Ik had gelijk:geen bezoek meer en geen postverzamelen. Zonde; ik mocht haar graag,maar ze had waarschijnlijk gelijk. Het werdknap ingewikkeld. Een kogelwond in debuik, een gerepareerde oorlel en littekensvan een hondenbeet in een onderarm zijnmoeilijk te verklaren, wat je ook verkoopt.

Ik maakte een klonterige kop poeder-melk en ging naar boven, naar Kelly’s

152/1099

kamer. Ik twijfelde voordat ik de deuropendeed en dat was niet vanwege het gatin de dakpannen. Ik had hier dingen voorhaar gedaan – niet zoveel als ik had gewild,maar ze herinnerden me eraan hoe onsleven had moeten zijn.

Ik duwde de deurknop omlaag. Het hadtijdens mijn afwezigheid kennelijk meergewaaid dan geregend, want de vlek op hetplafond was niet nat. De blauwe tweeper-soonstent midden in de kamer stond nogovereind. Ik had spijkers in de vloer-planken geslagen in plaats van haringen endie waren inmiddels verroest, maar ik konmezelf er nog steeds niet toe zetten hem afte breken.

Op de schoorsteenmantel stonden tweefoto’s in goedkope houten lijstjes, die ikhaar beloofd had de volgende keer mee tezullen nemen. Op de ene stond ze met haarfamilie – Kev, Marsha en haar zus Aida –

153/1099

glimlachend rond een rokende barbecue.Die was van ongeveer een maand voordatik ze in het voorjaar van ‘97 neergeschotenin hun huis had aangetroffen. Ik wedde datze die foto miste; het was de enige goeiedie ze had.

De andere was van Josh en zijn kinder-en. Die was recent, want Josh had een lit-teken in zijn gezicht waar elke neonazitrots op zou zijn. Het toonde het gezin voorde deur van de Special Operations TrainingSection van de Amerikaanse inlichtingen-dienst in Laural, Maryland. Josh zijndonkerroze schotwond liep van zijnrechterwang tot aan zijn oor, als eenclownsgrimas. Ik had hem niet meer ge-sproken nadat zijn gezicht in juni ‘98 doormijn schuld werd verbouwd.

Hij en ik beheerden de restanten vanKelly’s erfenis, maar als haar wettelijk voo-gd droeg ik zo langzamerhand het grootste

154/1099

deel van de financiële verantwoor-delijkheid. Josh was van haar kwaal op dehoogte, maar dat ging allemaal per brief te-genwoordig. Hij was mijn laatst overgeb-leven vriend, en ik hoopte dat hij me opeen dag zou vergeven dat ik hem en zijnkinderen bijna de dood in had gejaagd. Hetwas nog te vroeg om excuses te gaan aan-bieden – dat hield ik mezelf althans voor.Maar ik was meermalen midden in denacht wakker geschoten met de echte re-den in gedachten: ik kon gewoon alle zor-gen en schuld niet tegelijkertijd dragen. Ikwilde het wel, maar ik was er gewoon nietgeschikt voor.

Terwijl ik Kelly’s foto’s een voor een op-pakte, besefte ik waarom ik zelf geen foto’sbezat. Die zouden me maar aan de mensenerop doen herinneren.

155/1099

Ik wendde me af en beloofde mezelf datik aan het begin van het volgende jaar snelcontact met Josh zou opnemen.

Ik ging de tegenovergelegen badkamerin en liet het boterbloemkleurige bad vollo-pen. Ik had een zwak voor de zachtboardtegels tegen het plafond die inmiddels bru-in waren van ouderdom. Ik wist nog hoemijn stiefvader zulke tegels had bevestigdtoen ik klein was. ‘Die houden de warmtebinnen,’ had hij gezegd, en toen was hijuitgegleden en had er met zijn duim eendeuk in gestoten. Elke zondagavond als ikin bad moest, had ik zeep naar het plafondgegooid om de vlek te vergroten.

Weer in de slaapkamer legde ik Kelly’sfoto’s op de matras om ze straks niet tevergeten. Ik dronk mijn hete slobber endook toen in een van de kartonnen dozen,op zoek naar mijn leren motorbroek.

156/1099

Ik keek naar het bad en zag dat ik er nuin moest, en deed dat nadat ik een ra-diootje op de vloer had aangezet op zijnvaste zender: Radio 4. Het ging nog steedsvoornamelijk over de schietpartij. Een‘deskundige’ betreffende ROC legde de lu-isteraars van het programma Today uit dathet alle sporen droeg van een afrekeningbinnen de beweging. Hij verklaarde vervol-gens dat hij dit had zien aankomen ennatuurlijk wist hij welke groep er verant-woordelijk voor was. Hij kon echter geennamen noemen. Ze vertrouwden hem. SueMcGregor klonk even weinig onder de in-druk als bij mij het geval was.

Ik lag in bad en keek naar Baby G. Overtien minuten moest ik op pad.

Het programma van vandaag was alsvolgt, eerst de dokter om 11.30 uur omover Kelly’s vorderingen te praten, dan lie-gen tegen de financiële administratie van

157/1099

de kliniek over de reden waarom ik denieuwe rekening nog niet had voldaan. Ikverwachtte niet dat ze het zouden be-grijpen als ik uitlegde dat alles in orde zouzijn geweest als een idiote Rus genaamdTimmerman mijn financiën niet in de warhad geschopt.

Mijn volgende bezoek zou aan kolonelLynn van de Firma zijn. Naar dat gesprekzag ik evenmin uit. Ik had een hekel aansmeken.

Het derde adres op mijn programma wasPalace Gardens flat 3a in Kensington. Nouen? Ik was wanhopig. Ik zag de Maliskiamijn financiële problemen nog nietoplossen.

Mijn uitstapje op de freelance-markt hadmijn ongewilde afhankelijkheid van deFirma alleen maar versterkt. Ik had van deFirma wapenvrij gekregen na de mis-lukking in Washington met Josh achttien

158/1099

maanden geleden. Lynn had natuurlijkgelijk toen hij had gezegd dat ik van gelukmocht spreken dat ik niet in eenAmerikaanse cel zat. De Britten zatenwaarschijnlijk nog steeds te dubben wat zemet me moesten doen – een lintje geven ofme laten verdwijnen. Ik kreeg tenminstemaandelijks twee mille contant uitbetaaldterwijl zij zich achter de oren krabden. Hetwas genoeg om Kelly tweeënzeventig uur telaten verzorgen.

Lynn verduidelijkte dat het voorschotgeenszins een verandering van mijn statusbetekende; dat zei hij niet met zoveelwoorden, maar ik zag aan de blik in zijnogen dat ik nog steeds ondermaats was,een K, een loochenbare medewerker die derotklusjes opknapte die niemand anderswilde doen. Er zou niets aan veranderenzolang ik Lynn niet wist over te halen mijvoor de permanente staf voor te dragen en

159/1099

de tijd begon te dringen. Hij ging met verv-roegd pensioen naar zijn champignonk-wekerij in Wales, in februari. Ik had geenidee wie hem ging vervangen. Toen ikgisteravond mijn voicemail had afgeluis-terd, had ik gehoord dat Lynn me om 13.30uur verwachtte.

Als ik ooit weer tot de club van grote jon-gens werd toegelaten, zou mijn salaris stij-gen tot 290 pond per dag tijdens operaties,190 pond voor opleidingen, maar voorlopigzat ik in de narigheid. De kans om dit huiste verkopen was nul; het stond er nogslechter bij dan toen ik het kocht. Ik hadhet contant betaald, maar ik kon er geenhypotheek voor krijgen omdat ik mijninkomen niet kon aantonen. Sinds ik wasafgezwaaid had ik steeds geld in envelopjesgekregen in plaats van een ordentelijksalaris.

160/1099

Ik stapte het warme bad uit, de koudebadkamerlucht in, droogde mezelf snel afen trok mijn leren broek aan.

Van achter het paneel waaraan de stort-bak hing, haalde ik mijn 9mm HK USP(Heckler & Koch universeel dienstpistool)tevoorschijn, een lomp, vierkantighalfautomatisch 9mm-wapen, en tweedertienpatroons magazijnen. De holsterwas van het gebruikelijke soort, eentje dieaan de voorkant in mijn spijker- of lerenbroek paste.

Gezeten op het deksel van het toilet beetik de beschermende plastic zak open enlaadde de losse patronen. Ik liet de verenvan het magazijn altijd ontspannen zolangik het wapen niet nodig had. De meesteongelukken worden veroorzaakt doorslecht geladen magazijnen, ofwel doordathet magazijn niet goed in de kolf isgeschoven, ofwel doordat de veer zolang

161/1099

gespannen is geweest dat hij het niet meergoed doet wanneer het nodig is. De kansbestaat dat hij de tweede patroon niet in dekamer duwt nadat de eerste afgevuurd is.

Ik laadde het wapen door het magazijnin de kolf te steken en overtuigde me ervandat hij er goed in zat. Om het wapen schi-etklaar te maken, trok ik de slede met mijnwijsvinger en duim naar achteren en lietlos. De bewegende delen gingen op eigenkracht naar voren en knalden de bovenstepatroon uit het magazijn de kamer in. Ikhad drie USP’s in huis, twee lagen er, als ikhier was, beneden verborgen en eentje on-der mijn bed – een trucje dat ik jarengeleden van Kelly’s vader had geleerd.

Ik controleerde de kamer door de sledeeen klein stukje achteruit te duwen enstopte het wapen en het reservemagazijn inmijn zak, gooide de rugzak over mijnschouder en sloot het huis af.

162/1099

Buiten stond de motor van mijn dromen,een rode Ducati 966 waarop ik mezelfgetrakteerd had toen ik ook het huis hadgekocht. Hij woonde in de garage, nog zo’nkeienbouwwerk uit de jaren dertig, en hetgebeurde weleens dat ik dacht dat het gelu-id van de motor die tot leven kwam hetenige was dat me van de totale wanhoopweerhield.

163/1099

8

Het verkeer in Londen was een ramp. Erwaren nog winkeldagen zat voor de kerst,maar dat zou je gezien het aantal auto’sniet zeggen.

Onderweg vanaf Norfolk was het koud,bewolkt en saai geweest, maar tenminstedroog. Vergeleken met Finland was hetbijna tropisch. Ik had Marble Arch in ietsminder dan drie uur bereikt, maar vanafhier zou het maar langzaam vorderen. Lav-erend tussen stationair draaiende auto’s,keek ik Oxford Street in, waar de versierin-gen brandden en knipperden. De feest-maand leek zich overal te manifesteren,behalve achter de sturen van de vastgere-den auto’s en in mijn hoofd.

Ik zag er tegen op. In het huis in Hamp-stead waarnaar ik gisteravond had gebeld

werd Kelly vierentwintig uur per etmaalverzorgd door twee zusters die onder toe-zicht stonden van een psychiater. Ze bra-chten haar wekelijks diverse keren naareen kliniek in Chelsea, waar dokter Hughesspreekuur hield. Kelly’s continue verzor-ging kostte me iets meer dan vier mille perweek. Haar erfenis en het grootste deel vande driehonderdduizend pond die ik in ‘97van de drugskartels had gestolen waren be-steed aan haar opvoeding, het huis en nuaan haar behandeling. Er was niks meerover.

Het was allemaal negen maandengeleden begonnen. Sinds haar komst naarEngeland waren haar cijfers gedaald; zewas een intelligent meisje, maar ze leek weleen lekke emmer – alles ging erin, maarhet druppelde gewoon weer weg. Afgeziendaarvan vertoonde ze geen nawerking vanhet trauma. Ze was een tikje nerveus in de

165/1099

buurt van volwassenen, maar met leeftijds-genootjes ging het prima. En op kostschoolbegon ze opeens over pijntjes te klagen,maar ze kon ze nooit aanwijzen of uitleg-gen wat er aan de hand was. Nadat ze eenpaar keer vals alarm had geslagen, wat deschoolverpleegster op de gedachte brachtdat ze misschien vroeg begon te men-strueren, hadden de onderwijzers gecon-cludeerd dat ze gewoon om aandachtvroeg. En toen ging het langzaamaanachteruit; Kelly trok zich gaandeweg teruguit haar vriendschappen, en keerde zich afvan haar vriendinnen, onderwijzers,grootouders en mij. Ze sprak en speeldeniet meer; ze keek alleen tv en zat te prui-len of te huilen. Eerst besteedde ik erweinig aandacht aan; ik maakte me zorgenover de toekomst en had het veel te drukmet kwaad zijn omdat ik sinds de vorigezomer niet meer had gewerkt, en met

166/1099

wachten tot Lynn een beslissing zounemen.

Mijn normale reactie op haar treurigebuien was ijsjes halen. Ik wist wel dat hetniets oploste, maar ik wist ook niet wat deoplossing wel was. Op een gegeven mo-ment werd ik zelfs kwaad omdat ze niet zaghoe ik mijn best deed. Ik voelde me inmid-dels een enorme klootzak.

Een maand of vijf geleden was Kelly eenweekendje bij mij in Norfolk geweest. Zewas afstandelijk en afwezig, en ik kon haarnergens mee boeien. Ik voelde me als eenschooljongen die tijdens een ruzie op hetschoolplein in het rond springt zonder teweten wat hij moet doen: meedoen,tussenbeide komen of gewoon weglopen.Ik probeerde campinkje met haar tespelen, zette de tent in haar slaapkamerop. Die nacht werd ze met vreselijke nacht-merries wakker. Ze schreeuwde de rest van

167/1099

de nacht aan een stuk door. Ik probeerdehaar te kalmeren, maar ze haalde naar meuit alsof ze een toeval had. De volgendeochtend pleegde ik een paar telefoontjes enkwam zodoende aan de weet dat er eenwachtlijst van zes maanden was voor eenafspraak in het ziekenhuis en dan was hetnog afwachten of dat succes zou hebben. Ikbelde nog meer nummers en ging in deloop van de dag naar dr. Hughes, eenLondense psychiater die in kindertraumagespecialiseerd was en die particulierepatiënten accepteerde.

Kelly werd meteen in de kliniek opgeno-men voor tijdelijke observatie, en ik moesthaar daar achterlaten om voor mijn eersteverkenningsmissie naar St. Petersburg tevertrekken en om Sergei in te huren. Ikwilde graag geloven dat alles snel weer inorde zou zijn, maar wist eigenlijk wel dathet niet zo was, nog lang niet. Mijn

168/1099

grootste vrees werd bewaarheid toen dedokter me vertelde dat ze afgezien vanregelmatige poliklinische behandelingenook de ononderbroken zorg nodig had diealleen het centrum in Hampstead konleveren.

Ik had haar daar nu in totaal vier keeropgezocht. We zaten dan samen de helemiddag tv te kijken. Ik wilde haarknuffelen, maar wist niet hoe. Mijn pogin-gen om affectie te tonen leken klunzig engeforceerd en op het laatst ging ik weg meteen beroerder gevoel dan waarmee ik wasgekomen.

Ik draaide Hyde Park in. De eenhedenvan de Blauwen en de Koninklijke warenhun paarden aan het inrijden voordat ze erurenlang omwille van de toeristen stil opmoesten zitten voor de gevel van een of an-der gebouw. Ik reed langs de herdenk-ingssteen voor degenen die door Pro-

169/1099

visionele IRA waren opgeblazen in 1982terwijl ze datzelfde deden.

Ik begreep wel iets van Kelly’s kwaal,maar niet veel. Ik had mannen gekend dieaan PTSS (post-traumatische stresssto-ornis) hadden geleden, maar dat warengrote kerels die aan de oorlog haddenmeegedaan. Ik wilde meer weten van hoehet op kinderen uitwerkte. Hughes had meuitgelegd dat kinderen na een verlies eenrouwproces doormaakten; maar soms kwa-men de gevoelens na een plotselinge schokpas weken, maanden of zelfs jaren lateraan de oppervlakte. Die verlate reactie isPTSS en de symptomen zijn gelijk aan dievan depressie en angstaanvallen: emo-tionele verdoving; gevoelens vanmachteloosheid, hulpeloosheid en wan-hoop en het in dromen herbeleven van detraumatiserende ervaring. Het klonk zobekend; ik kon me Kelly’s laatste glimlach

170/1099

niet herinneren, laat staan haar laatstelach.

‘De symptomen zijn van geval tot gevalverschillend in heftigheid,’ had Hughesuitgelegd, ‘maar als ze onbehandeld blijvenkunnen ze jaren aanhouden. Ze zullenzeker niet uit zichzelf overgaan.’

Ik was bijna lichamelijk beroerd ge-worden toen ik me had gerealiseerd datKelly aan de beterende hand zou zijngeweest als ik eerder had opgetreden. Zomoeten echte vaders zich voelen, het waswaarschijnlijk voor het eerst van mijnleven dat ik zulke emoties ervoer.

De weg door het park liep dood en ikmoest terug naar de hoofdstroom. Het ver-keer stond in feite stil. Bestelwagens stop-ten precies waar ze wilden en zetten hunknipperlichten aan. Motorkoeriers scheur-den door onmogelijke gaatjes en namengrotere risico’s dan ik van plan was. Ik

171/1099

laveerde er voorzichtig tussendoor, op wegnaar Chelsea.

Op de stoep was het al net zo erg.Winkelende mensen beladen met draag-tassen botsten tegen elkaar aan en veroorz-aakten stuwmassa’s bij winkeldeuren. Enalsof het allemaal nog niet erg genoeg was,had ik geen flauw idee wat ik Kelly voor dekerst moest geven. Ik reed langs een tele-foonwinkel en dacht eraan om haar eenmobiele telefoon te geven, maar ik kon ver-domme gewoon al niet met haar praten. Bijeen modezaak dacht ik na over wat nieuwekleren, maar misschien zou ze dan denkendat ik dacht dat ze haar eigen kleren nietkon uitzoeken. Op het laatst gaf ik het op.Ze kon krijgen wat ze hebben wilde. Als iktenminste na de kliniek genoeg geldoverhield.

Ten slotte kwam ik waar ik wilde wezenen parkeerde. ‘The Moorings’ was een

172/1099

grote stadsvilla aan een lommerrijk plein,met schoon, net opnieuw gevoegd metsel-werk en veel glanzend verse verf. Alleseraan bewees dat het gespecialiseerd wasin rijkeluiskwalen.

De receptioniste verwees me naar dewachtkamer, een plek die ik inmiddels erggoed kende, en ik ging zitten met een tijds-chrift over het prachtige type landhuizendat het mijne nooit zou worden. Ik las overde voor- en nadelen van conventioneleversus vloerverwarming en bedacht op hetmoment dat de receptioniste verscheen dathet hebben van verwarming op zich al zofijn zou zijn. Ze voerde me mee naar despreekkamer.

Dr. Hughes zag er patent uit, net als an-ders. Ze was achterin de vijftig en zag eruitalsof zij en haar spreekkamers in het tijds-chrift OK! thuishoorden. Ze had zo’n grotebos grijs haar die haar eerder op een

173/1099

Amerikaanse nieuwslezeres deed lijkendan op een zielknijper. Ik had van haarvooral de indruk dat ze meestal zeer metzichzelf ingenomen was, in het bijzonderwanneer ze mij over haar goudgerande,halvemaanvormige brillenglazen heenuitlegde dat helaas, meneer Stone, het on-mogelijk was om meer duidelijkheid te ver-strekken over de verwachtingen.

Ik bedankte voor de koffie die ze me aan-bood. Er werd altijd teveel tijd verknoeidtijdens het wachten op de koffie en hierwas tijd geld.

Ik ging tegenover haar aan haar bureauzitten en zette de rugzak aan mijn voeten.‘Ze is toch niet achteruit gegaan, mag ikhopen?’

De dokter schudde haar bijzonder grotehoofd, maar gaf niet meteen antwoord.

‘Als het over geld gaat, dan...’

174/1099

Ze stak haar hand op en keek megeduldig aan, uit de hoogte.

‘Niet mijn afdeling, meneer Stone. Ikben ervan overtuigd dat ze dat beneden inde hand hebben.’

Dat hadden ze zeker. En het was mijnprobleem dat topmodellen en eredivisievo-etballers misschien vier mille per weekkonden uitgeven, maar ik binnenkort nietmeer.

De dokter keek me over haar bril heenaan. ‘Ik wilde u spreken, meneer Stone,omdat ik het met u over Kelly’s vooruit-zichten wil hebben. Ze is nog steedstamelijk gereserveerd, en we boeken noghelemaal geen vooruitgang met het zoekennaar een geneeswijze. U herinnert zich hetgesprek waarin ik u vertelde over eengedragspatroon waar volledige inertie hetene uiterste van vormde en manischeactiviteit het andere?’

175/1099

‘U zei dat beide uitersten even kwalijkwaren omdat de patiënt in beide gevallenonbereikbaar is. Het goede gebied bevindtzich ergens in het midden.’

De dokter glimlachte kort, tevreden enwellicht verbaasd dat ik al die wekengeleden goed had opgelet. ‘Het was onsdoel, dat zult u zich nog wel herinneren,om tenminste enige beweging te krijgen inhaar inerte toestand. We hoopten haar inhet beste geval in het midden van het spec-trum te krijgen, niet te hoog of te laag, instaat om met anderen om te gaan, contactte maken, zich aan te passen en te ver-anderen.’ Ze pakte een pen en krabbeldeeen notitie op een geel plakbriefje. ‘Ik moetu tot mijn spijt echter meedelen dat Kellynog steeds erg passief en afstandelijk is. Zezit vast, zo u wilt, of gevangen; ze wil ofkan niets met anderen uitwisselen.’

176/1099

Ze keek weer over haar bril heen, alsof zede ernst van wat ze zei wilde onderstrepen.‘Jonge kinderen worden diep geraakt als zegeweld zien, meneer Stone, met namewanneer de slachtoffers van dat geweldfamilieleden zijn. Kelly’s grootmoederheeft me haar vroegere vrolijkheid enlevendigheid beschreven.’

‘Ze was altijd zo leuk in de omgang,’ zeiik. ‘Ze lacht nu niet eens meer om mijngrapjes.’ Ik zweeg even. ‘Misschien zijn zeniet zo leuk.’

De dokter keek na die opmerking eenbeetje teleurgesteld. ‘Ik ben bang dat haarhuidige gedrag zo’n contrast vormt methoe ze vroeger was, dat het aangeeft dat deweg naar volledig herstel nog langer zalzijn dan ik in eerste instantie dacht.’

Wat betekende dat het nog duurderwerd. Ik schaamde me dat ik dat zelfs maar

177/1099

dacht, maar ik kon me er niet aanonttrekken.

‘Over wat voor periode hebben we hetdan?’

Ze sloot haar lippen en schudde lang-zaam met haar hoofd. ‘Het is vooralsnogonmogelijk om die vraag te beantwoorden,meneer Stone. Wat we hier proberen teherstellen is niet zoiets eenvoudigs als eengebroken ledemaat. Ik begrijp heel goeddat u graag een soort schema zou willenkrijgen, maar dat gaat niet. Het verloopvan de stoornis varieert sterk. Dankzij eenadequate behandeling herstelt ongeveereen derde van de PTSS-patiënten binnenenkele maanden. Sommigen van henhebben nooit meer klachten. Velen doen erlanger over, soms een jaar of nog langer.Anderen houden ondanks de behandelinggedurende een lange periode milde totmiddelmatige verschijnselen. Ik ben bang

178/1099

dat u zich op een lange weg moetvoorbereiden.’

‘Kan ik nergens mee helpen?’Voor de tweede keer glimlachte dr.

Hughes kort. Het was eerder triomfantelijkdan warm, en ik kreeg het gevoel alsof ik inde val was gelopen.

‘Nou,’ zei ze, ‘ik heb u hier vandaag omeen specifieke reden uitgenodigd. Kelly ishier, in een van onze zaaltjes.’

Ik stond al op. ‘Kan ik haar nu zien?’Zij stond ook op. ‘Ja, natuurlijk. Dat was

de bedoeling. Maar ik moet u vertellen,meneer Stone, dat ik liever niet heb dat ziju ziet.’

‘Wat bedoelt u? Ik...’De dokter kapte me af. ‘Ik wil u eerst iets

anders laten zien.’ Ze trok een la van haarbureau open, trok daar verschillende vel-letjes papier uit en duwde die mijn kant op.Ik was niet op deze schok voorbereid. De

179/1099

tekeningen die Kelly van haar dode gezinhad getekend leken in de verste verte nietop de blije gezichten op de foto in mijnrugzak.

Haar moeder zat op een tekeninggeknield voor het bed, met haar bovenlijfbreeduit op de matras en de spreiroodgekleurd.

Op een andere tekening lag haar vijf-jarige zusje Aida op de grond tussen hetbad en het toilet, met haar hoofd bijnahelemaal van haar romp gescheiden. Hetmooie blauwe jurkje dat ze die dag hadgedragen was woest met rood potloodbekrast.

Kev, haar vader en mijn beste vriend, lagop zijn zij op de vloer in de kamer, zijnhoofd tot moes geslagen met de honk-balknuppel die naast hem lag.

180/1099

Ik keek naar de dokter. ‘Zo lagen ze toenik ze die dag vond – precies zo... ik was meer niet van bewust dat...’

Ik had haar in de verstopplaatsgevonden, de plek die Kev de kinderen hadaangewezen als schuilplaats voor als ereens iets ergs mocht gebeuren. Ze had meer nooit iets over gezegd, en ik had er nooitbij stilgestaan dat ze de slachtpartij wel-licht had gadegeslagen. Het leek wel of degebeurtenissen in haar geheugen lagen op-geslagen alsof ze door een camera warenvastgelegd.

Hughes keek over haar bril heen. ‘Kellykon zich zelfs de kleur van haar dekbed-hoes van die dag herinneren en het liedjedat door de radio werd uitgezonden toen zehielp met het dekken van de keukentafel.Ze heeft me verteld hoe de zon door hetraam scheen en op het bestek reflecteerde.Ze herinnert zich dat Aida een haarband

181/1099

kwijt was vlak voordat de mannen kwa-men. Ze herbeleeft de gebeurtenissenvoorafgaand aan de moorden, in een po-ging, zo neem ik aan, om het anders telaten aflopen.’

Ik was blij dat haar herinneringen nietverder gingen, maar als de behandelingwerkte zou ze zich vast ook gaan herinner-en wat er daarna was gebeurd. Als dat ge-beurde, moest ik de Firma erbij betrekkenom eventuele ‘veiligheidsrisico’s’ af tedekken, maar voorlopig hoefden ze daarniet te weten dat zij ziek was.

De psychiater onderbrak mijn gedacht-en. ‘Gaat u mee, alstublieft, meneer Stone.Ik wil graag dat u haar ziet en dan wil ikuitleggen wat we hopen nog te kunnenbereiken.’

Ze leidde me een eindje de gang in. Ikbegreep er niets van. Waarom mocht Kellymij niet zien? We sloegen linksaf en liepen

182/1099

nog even door en stopten bij een deur meteen gordijn voor een klein glazen venster.Ze duwde het heel voorzichtig met éénvinger opzij en keek, stapte toen achteruiten gebaarde mij haar voorbeeld te volgen.

Ik keek door het venstertje en wenste datik het gelaten had. Het beeld van Kelly inmijn geheugen was uit zorgvuldig uit-gezochte plaatjes opgebouwd van voorhaar ziekte, van een klein meisje dat ophaar verjaardagsfeestje trillend van de op-winding een cadeautje openmaakte of gildevan plezier toen ik eindelijk mijn beloftenakwam om haar mee te nemen naar deTower om haar de kroonjuwelen te latenzien. De echte Kelly zat evenwel op eenstoel naast een verpleegster. De verpleeg-ster leek glimlachend te zitten kletsen.Maar Kelly zei niets, bewoog niet. Met haarhanden netjes gevouwen op schoot staardeze uit het raam, haar hoofd schuin, alsof ze

183/1099

ergens over zat te piekeren. Het was diepverontrustend om te zien hoe stil ze zat. Deverpleegster bewoog ook nauwelijks, maarKelly’s onbeweeglijkheid was onnatuurlijk.Het was alsof ik een bevroren beeld zag,een olieverfschilderij van een meisje opeen leunstoel, naast een film van een ver-pleegster die toevallig stilzat, maar dieieder moment weer kon gaan bewegen.

Ik had het vaker gezien. Het was vierjaar geleden, maar het had net zo goed vierminuten geleden kunnen zijn.

Ik kroop op handen en voeten door hungarage, praatte vriendelijk op haar in enverplaatste ondertussen de dozen en wrongme er centimeter voor centimeter tussen-door op weg naar de achtermuur, terwijl ikde beelden van de slachting in de kamerernaast probeerde te verdringen.

En toen zag ik haar, ze keek me aan,haar ogen angstig opengesperd, zittend in

184/1099

de foetushouding, heen en weer wiegendmet haar handen tegen haar oren.

‘Hallo, Kelly,’ had ik zachtjes gezegd.Ze had me vast herkend – ze kende me

al jaren – maar ze had geen antwoordgegeven. Ze was gewoon doorgegaan metwiegen en bleef me met wijdopen,angstige, donkere ogen aankijken. Ik washet hok ingekropen tot ik naast haar lagopgekruld. Haar ogen waren rood en gez-wollen. Ze had gehuild en lichtbruinehaartjes zaten aan haar gezicht gekleefd. Ikhad geprobeerd het haar voor haar mondweg te halen.

Ik had haar verstijfde hand te pakkengekregen en haar voorzichtig het hol uitgeloodst, de garage in. Daarna had ik haarin mijn armen genomen en haar stevigvastgehouden terwijl ik haar de keukenmee in nam. Ze had zo getrild dat ik niethad geweten of haar hoofd schudde of

185/1099

knikte. Toen we na een paar minuten bijhet huis wegreden, was ze bijna stijf vanschrik geweest. En dat was het, dat was debewegingloosheid die ik nu zag.

De dokter bracht haar lippen vlakbijmijn oor. ‘Kelly heeft al heel vroeg moetenleren wat verlies en dood zijn, meneerStone. Wat begrijpt een zevenjarige, wantdat was zij toen, van moord? Een kind datgeweld ziet leert dat de wereld eengevaarlijke, onvoorspelbare plek is. Zeheeft me verteld dat ze zich niet kan voor-stellen dat ze zich buiten ooit weer veiligzal voelen. Het valt niemand te verwijten,maar haar ervaring heeft haar op degedachte gebracht dat de volwassenen inhaar leven niet in staat zijn haar te bes-chermen. Ze gelooft dat ze zelf de verant-woordelijkheid moet dragen – een vooruit-zicht dat haar bijzonder angstig maakt.’

186/1099

Ik keek nogmaals naar het versteendemeisje. ‘Kan ik dan helemaal niets doen?’

De dokter knikte voorzichtig toen ze hetgordijn op zijn plek liet vallen en aan deterugtocht door de gang begon. Onder hetlopen zei ze: ‘Op zeker moment moeten wehaar voorzichtig helpen de traumatischegebeurtenissen die ze heeft meegemaakt teonderzoeken en te overzien. En haar lerenhaar angstige gevoelens te overwinnen.Haar behandeling zal ten slotte iets gaanomvatten dat we nog het beste “praatther-apie” kunnen noemen, alleen of in groeps-verband, maar daar is ze voorlopig nog nietklaar voor. Om de meest pijnlijke sympto-men iets te verlichten moet ik haar voor-lopig nog antidepressiva en lichte tranquil-lizers geven.

Het doel is dat Kelly zich uiteindelijk detraumatische gebeurtenissen veilig kanherinneren, en dat ze een gezinsleven,

187/1099

contact met leeftijdgenoten en schoolgangweer aankan. We moeten haar globaal ge-nomen leren omgaan met al die emotieswaar ze op dit moment geen wijs uit kanworden: verdriet, schuldgevoel, boosheid,neerslachtigheid, angst. U hoort mij, men-eer Stone, voortdurend “we” zeggen.’

We waren weer bij haar kamer en gingennaar binnen. Ik ging zitten en zij nam weertegenover mij plaats.

‘Ouders zijn doorgaans de belangrijkstebeschermers van hun kinderen, meneerStone. Zij zijn veel beter in hetpsychologisch geruststellen van hunkinderen dan vakmensen. Zij kunnen henover hun angsten laten praten en henverzekeren dat pappie en mammie al hetmogelijk zullen doen om hen te bescher-men en bij hen zullen blijven. Helaas is datvoor Kelly natuurlijk niet weggelegd, maarze heeft niettemin een verantwoordelijke

188/1099

volwassene nodig, op wie ze kan vertrou-wen.’

Ik begon het te begrijpen. ‘Haar groot-moeder, bedoelt u?’

Ik zou zweren dat ze huiverde.‘Niet precies wat ik in gedachten had.

Weet u, een belangrijke factor bij iederherstel van een kind met PTSS is dat debelangrijkste verzorger de bereidheid moetuitstralen om over het geweld te praten enmoet kunnen luisteren zonder te oordelen.Kinderen moeten voelen dat hettoegestaan is over het geweld te praten.Kelly heeft toestemming nodig, zo u wilt,om te praten over wat haar overkomen is.Soms ontmoedigen verzorgers kinderenom een of andere reden heel subtiel, en datis, vrees ik, het geval met Kelly’sgrootouders.

Ik denk dat haar grootmoeder gekwetstis en ontmoedigd is geraakt doordat Kelly

189/1099

haar belangstelling voor familiezaken heeftverloren, waardoor ze snel geïrriteerdraakt en afstand neemt. Ze raakt van streekals ze de details hoort – misschien doordatze gelooft dat het voor Kelly minder ver-storend is als ze er niet over praat. Hettegenovergestelde is waar, het stelt kinder-en meestal gerust en ontlast hen wanneerze informatie met vertrouwde volwassenenkunnen delen. Het kan voor kinderen ookin therapeutische zin nuttig zijn omgebeurtenissen te overzien en hun ge-voelens te kunnen uiten door het verhaal tevertellen. Ik bedoel niet dat we Kelly mo-eten dwingen het gebeurde na te vertellen,maar zodra ze uit vrije wil is begonnen zijnwaardering en geruststelling immens be-langrijk voor haar genezing.’

Ik begon het spoor bijster te raken in diehele psychobabbel. Ik begreep niet wat ikermee te maken had.

190/1099

Alsof ze mijn gedachten had geraden,kneep dr. Hughes haar lippen weer opeenen deed opnieuw die truc met dehalvemaantjes in haar bril. ‘Waar het opneerkomt, meneer Stone, is dat Kellytijdens haar genezing een vertrouwde vol-wassene nodig heeft en naar mijn meningbent u de aangewezen persoon daarvoor.’

Ze zweeg eventjes om de complete ladingvan wat ze zei aan te laten komen.

‘Ziet u, ze vertrouwt u; ze spreekt metgrote affectie over u, ziet u als degene diehaar vader het dichtst benadert. Wat zenodig heeft, veel meer dan de aandacht entherapie die wij als vakmensen kunnenverzorgen, is uw aanvaarding van en over-gave aan dat feit.’ Ze voegde er meteen aantoe: ‘Zou dat bij u op bezwaren stuiten, me-neer Stone?’

‘Bij mijn werkgevers, misschien. Ikmoet...’

191/1099

Ze stak haar hand op. ‘U hebt de cocongezien waarin Kelly zich heeft verborgen.Er is geen formule die een doorbraakgarandeert naar iemand die buiten bereikis. Maar wat de oorzaak ook moge zijn, bijiedere oplossing is een vorm van liefdenoodzakelijk. Wat Kelly nodig heeft is eenprins op een wit strijdros om haar van dedraak te komen bevrijden. In mijn analyseheeft zij besloten niet naar buiten te tredenvoordat u opnieuw onderdeel van haarleven uitmaakt. Het spijt me dat ik u metdeze verantwoordelijkheid opzadel, men-eer Stone, maar Kelly is mijn patiënt, en ikmoet haar belang laten prevaleren. Om diereden wilde ik niet dat zij u vandaag zou zi-en: ik wilde haar geen hoop geven als dieweer teniet wordt gedaan. Gaat u al-stublieft weg en denkt u erover na, maargelooft u mij, hoe eerder u zichbeschikbaar stelt, hoe eerder Kelly’s

192/1099

toestand zal verbeteren. Tot dan haalt geenenkele geneeswijze iets uit.’

Ik deed een greep in mijn rugzak enhaalde er de fotolijstjes uit. Het was hetenige dat ik wist te bedenken. ‘Dit heb ikvoor haar meegebracht. Foto’s van haarfamilie. Misschien helpt dat een beetje.’

De dokter pakte ze aan, maar bleef opeen antwoord wachten. Toen ze zag dat zedat niet zou krijgen – vandaag tenminsteniet – knikte ze zwijgend in zichzelf enwuifde me vriendelijk maar beslist de deuruit. ‘Ik zie haar vanmiddag. Ik bel u naafloop; ik heb uw nummer. En nu hebt u,als ik mij niet vergis, een afspraak met demensen beneden?’

193/1099

9

Onderweg naar het centrum, rijdend langsde noordkant van de Theems voelde ik menogal terneergeslagen. Niet alleen omKelly, maar ook om mezelf. Ik gaf het mettegenzin toe: ik had een hekel aan verant-woordelijkheid. En toch moest ik die be-loften aan Kevin nakomen.

Ik had het al lastig genoeg om voormezelf te zorgen. Daar had ik helemaalgeen dokters bij nodig die me verteldenwat ik voor anderen moest doen. Verant-woordelijkheid voor anderen tijdens eenklus was prima. Het was vergelijkbaar meteen man buiten gevecht hebben tijdens eenconfrontatie. Je ging erheen, sleepte hemuit de narigheid en stopte de gaten dicht.Soms was hij nog in leven, soms niet. Daarhoefde ik niet over na te denken. Een man

die neerging wist altijd dat iemand hemkwam halen; dat hielp hem in leven teblijven. Maar dit was anders. Kelly wasbuiten gevecht gesteld, maar het was nietalleen een kwestie van gaten dichten; zewist helemaal niet of er hulp onderweg wasof niet. En ik evenmin.

Ik wist dat ik één ding kon doen: geldverdienen om haar behandeling te betalen.Ik zou er voor haar zijn, maar later pas. Numoest ik bezig blijven, en geld produceren.Het was voor Kelly altijd ‘later’ geweest, ofhet nou een telefoontje of een verjaardag-scadeautje betrof, maar dat zou verander-en. Het moest.

Ik knokte me door het verkeer enbereikte ten slotte de aanrijdroute naarVauxhall Bridge. Terwijl ik naar dezuidkant overstak keek ik omhoog naarVauxhall Cross, de vestigingsplaats van deSIS (Geheime Veiligheidsdienst). Een

195/1099

afgetopte beige-met-zwarte piramide,geflankeerd door hoge torens, die na toe-voeging van een paar rijtjes neonlampenuitstekend in Las Vegas zou passen.

Recht tegenover Vauxhall Cross, op eenverhoging ongeveer honderd meter verderaan de overkant van de straat liep eenspoorlijn richting Waterloo station. Onderde meeste bogen onder het spoor warenwinkels gekomen. Ik reed het SIS-gebouwvoorbij, negeerde het vijfarmige kruispunten knalde de stoep op, waar ik parkeerdebij twee bogen die waren doorgebroken omer een enorme motorhandel in te vestigen– de winkel waar ik mijn Ducati hadgekocht. Vandaag ging ik er niet heen; hetwas gewoon een gemakkelijke plek om teparkeren. Ik voelde of mijn zadel goedvastzat zodat niemand mijn USP kon pik-ken, stopte mijn helm in de rugzak, stakeen paar aanvoerwegen over en nam de

196/1099

metalen voetgangersbrug over het kruis-punt die uitliep op een gebouw waar ik viaeen metalen deur naar de receptie werd ge-voerd.

De Firma zag er aan de binnenkantvrijwel net zo uit als ieder hightech kan-toor, schoon, gelikt en met een efficiëntbijpassend collectief gevoel, met mensendie hun identiteitskaartjes doorelektronische lezers halen om toegelaten teworden. Ik liep naar de hoofdbalie, waartwee vrouwen achter dik kogelvrij glaszaten.

‘Ik kom voor meneer Lynn.’‘Wilt u dit alstublieft invullen?’ De oud-

ste gaf door een luik onder het glas een leg-ger aan.

Terwijl ik in twee vakjes mijn handtek-ening zette, pakte zij een telefoon. ‘Wie kanik zeggen dat er is?’

197/1099

‘Ik heet Nick.’ Ik had sinds de mis-lukking in Washington zelfs geen dekman-tel meer van hen gekregen, ik had alleenmijn eigen dekmantel en ik hoopte dat zedaar nooit achter zouden komen. Ik hadeen eigen identiteit georganiseerd voor hetgeval ik opeens moest verdwijnen, een ge-voel dat ik minstens eenmaal per maandhad.

Aan de legger hingen afscheurbarestrookjes. De ene helft was afgescheurd enin een plastic hoesje gestoken dat ik moestopspelden. Hij was blauw en er stond op:‘Onder begeleiding.’

De vrouw legde de telefoon neer en weesop een rijtje zachte stoelen. ‘Er komt sneliemand voor u.’

Ik wachtte met mijn nieuwe badge op, enzag mannen en vrouwen in pak langslopen.De informele vrijdag was nog niet zo verstroomopwaarts gekomen. Mensen als ik

198/1099

kwamen hier niet zo vaak; mijn laatstebezoek stamde uit ‘97. Toen had ik het ookvreselijk gevonden. Ze slaagden erin je hetgevoel te geven dat je als K niet erg welkomwas, dat je het keurige imago van de zaakbedierf.

Nadat ik een minuut of tien het gevoelhad gekregen dat ik buiten het kantoortjevan de hoofdmeester stond te wachten,kwam een oude Aziatische vent in eenkeurig blauw krijtstreep pak door het hekgelopen.

‘Nick?’ Ik knikte en stond op.Hij glimlachte min of meer. ‘Volgt u mij

alstublieft.’ Een veeg met het kaartje datom zijn nek hing bracht hem weer achterhet hek; ik moest door de metaaldetectorvoordat we elkaar aan de andere kant ont-moetten en naar de liften wandelden.

‘We gaan naar de vijfde verdieping.’

199/1099

Ik knikte en liet de stilte voortdurenzolang we in de lift waren. Ik wilde niet dathij wist dat ik het wist. Het bespaarde loosgeklets.

Op de vijfde verdieping liep ik achterhem aan. Er kwam weinig geluid uit dekantoren aan deze gang, alleen het gezoemvan de airconditioning en het kraken vanmijn leren broek.

Aan het eind sloegen we linksaf enpasseerden Lynns oude kantoor. Daar zatnu iemand genaamd Turnbull. Tweedeuren verder zag ik Lynns naam op hetbordje staan. Mijn begeleider klopte enkreeg als reactie onmiddellijk de ken-merkend gedecideerde kreet: ‘Binnen!’ Hijgebaarde me erlangs en ik hoorde de deurzachtjes achter me sluiten. Lynns kale kru-in keek me aan doordat hij achter zijn bur-eau zat te schrijven.

200/1099

Hij had dan misschien een nieuw kan-toor, maar het was duidelijk dat hij een ge-woontedier was. De inrichting was precieshetzelfde als in zijn vorige kamer: preciesdezelfde meubels en dezelfde kale, func-tionele onpersoonlijke sfeer. Het enige datbewees dat hij geen paspop was die hier terdecoratie zat, was de ingelijste foto van eengroepje mensen die naar ik aannam zijnveel jongere vrouw en twee kinderen moes-ten zijn, gezeten op een strook gras met degezinslabrador. De twee rollen pakpapiermet kerstmotief die achter hem tegen demuur stonden toonden dat hij een echtleven leidde.

Aan een muurbeugel rechtsboven mijhing een tv die het wereldnieuws vanteletekst vertoonde. Het enige dat ik nietzag was het verplichte squashracket en eenwinterjas aan een kapstok. Die hingen vastachter mij.

201/1099

Ik bleef staan en wachtte tot hij klaarwas. Normaliter was ik gewoon op mijn ge-mak gaan zitten, maar vandaag lagen dezaken anders. Er hing, zoals de mensenzeggen, iets in de lucht, en ik wilde hemniet meer irriteren dan nodig was. We war-en de laatste keer op een mindervriendelijke manier uiteen gegaan.

Zijn vulpen kraste onnatuurlijk luid overhet papier. Mijn ogen richtten zich op hetraam achter hem, en ik staarde over deTheems naar een nieuw flatgebouw dat aande noordkant van de brug afgebouwdwerd.

‘Ga zitten. Ik kom zo bij je.’Dat deed ik, op dezelfde houten stoel

waarop ik drie jaar geleden had gezeten.Toen ik vooroverboog om mijn rugzak opde vloer te zetten overstemde mijn lerenbroek het gekras van zijn pen. Het was meinmiddels meer dan duidelijk dat dit een

202/1099

korte bijeenkomst zou worden, een ge-sprek zonder koffie, want anders had dieAziatische vent me voordat hij vertrok welgevraagd of ik melk en suiker gebruikte.

Ik had Lynn niet meer gezien sinds hetevaluatiegesprek van Washington in ‘98.Hij was net zomin veranderd als zijn meu-bilair. Zijn kleren ook niet; dezelfde mos-terdkleurige corduroybroek, vlot colbertmet leren elleboogstukken en een Viyella-overhemd. Doordat hij zijn glimmendekoepel naar mij gericht hield kon ik ziendat hij geen haar meer was kwijtgeraakt endaar was mevrouw Lynn vast erg blij om.Hij had niet zulke goede oren om een com-plete kaalkop te worden.

Hij voltooide zijn schrijfwerk en toen hijzijn papier aan de kant legde zag ik dat heteen volgetypt A4’tje was dat hij als een on-derwijzer had zitten corrigeren. Licht-geamuseerd glimlachend vanwege mijn

203/1099

kleding, bracht hij zijn handen bijeen enliet de duimen elkaar raken terwijl hijbeide handen op zijn bureau legde. SindsWashington had hij mij behandeld alsof hijeen bankdirecteur was en ik om een hogerekredietlimiet vroeg, dat hij zijn best deedom aardig te zijn, maar tegelijkertijd op meneerkeek. Het kon me niet schelen, zolanghij van mij maar niet verwachtte dat ik eer-biedig naar hem omhoog zou kijken.

‘Wet ken ik foor je doen, Nick?’ Hij zetteme om mijn tongval in de zeik, maar opeen sarcastische, niet op een goedmoedigemanier. Hij vond me echt niet aardig. Mijngeklooi in Washington had hem een redenbezorgd.

Ik beet op mijn lip. Ik moest wel aardigtegen hem doen. Hij was de sleutel tot hetgeld dat Kelly nodig had en zelfs ondankshet feit dat ik de grond onder mijn charme-

204/1099

expeditie voelde wegzinken, besloot ikmijn uiterste best te doen.

‘Ik wil erg graag weten of ik ooit weer inde staf kom,’ zei ik.

Hij leunde achterover in zijn lerendraaistoel en produceerde nog steeds zijnminieme glimlachje. ‘Weet je dat je ergdankbaar moet zijn dat je nog vrij rondlo-opt, Nick? Je hebt inmiddels al heel watom dankbaar voor te zijn, en onthoud goeddat je vrijheid nog steeds niet wordtgegarandeerd.’

Hij had natuurlijk gelijk. Ik had het aande Firma te danken dat ik niet in eenAmerikaanse staatsgevangenis zat met eencelgenoot die Big Bubba heette en mijnboezemvriend wilde zijn. Zelfs al had hetmeer te maken met de bescherming vanhun eigen trots dan met mijn bescherming.

‘Dat begrijp ik en ik ben werkelijk zeerdankbaar voor alles wat u voor me hebt

205/1099

gedaan, meneer Lynn. Maar ik wil het echtheel graag weten.’

Hij leunde voorover en bestudeerde mijngelaatsuitdrukking. Het moet dat ‘meneerLynn’ zijn geweest dat hem achterdochtigmaakte. Hij kon mijn wanhoop ruiken.

‘Dacht je dat je na die kapitale inschat-tingsfout nog ooit voor een stafaanstellingin aanmerking kon komen?’ Hij bloosde.Hij was kwaad. ‘Je moet blij zijn dat je nogsteeds een voorschot krijgt. Dacht je nouwerkelijk dat we je nog ooit aan werkzouden helpen nadatje ...’ Zijn rechterwijsvinger begon de feitente benadrukken terwijl hij ermee naar mewees en steeds luider begon te praten ‘...één, mijn bevel om die verdomde vrouwom te brengen in de wind slaat; twee, haaridiote verhaal gelooft en haar helpt bij eenmoordaanslag in het Witte Huis. Mijn God,man, je beoordeling van de situatie was

206/1099

geen haar beter dan die van een verliefdeschooljongen. Denk je nou werkelijk datzo’n vrouw in jou geïnteresseerd zou zijn?’Hij kon zich niet meer inhouden. Het wasalsof ik een blootliggende zenuw had ger-aakt. ‘En om de zaken nog erger te maken,gebruikte je een lid van de Amerikaanse in-lichtingendienst om je naar binnen tebrengen... en die wordt dan doodges-choten! Begrijp je wel wat voor ellende jehebt veroorzaakt, niet alleen in de VS,maar ook hier? Je hebt loopbanen vernie-tigd. Het antwoord is nee. Nu niet, nooitniet.’

Toen begreep ik het. Dit ging niet alleenover mij, en hij ging aan het eind van vol-gend jaar niet met pensioen om meer tijdtussen zijn champignons te kunnen door-brengen; hij was eruit geschopt. Hij had deleiding over de K’s ten tijde van het Sarah-debacle en iemand had moeten boeten.

207/1099

Mensen als Lynn waren vervangbaar;mensen als ik waren moeilijker weg teblazen, al was het maar vanwege het geld.De overheid had enkele miljoenen in mijnopleiding tot SAS-agent gestoken. Zewilden hun investering in mij ter-ugverdienen. Ze moeten er vreselijk depest over in hebben gehad toen ze ontdek-ten dat ik de blunder had gemaakt, maarhij moest de stront opruimen –waarschijnlijk om de Amerikanen tevredente stellen. Hij leunde achterover, beseffenddat hij zich had laten gaan.

‘Geen staf, maar wanneer ga ik dan weeraan de slag?’

Hij had zichzelf iets beter in de hand. ‘Erverandert niets tot het nieuwe departe-mentshoofd de zaken overneemt. Hij zalbeslissen wat er met jou gaat gebeuren.’

Nu kon ik alle trots laten varen. ‘Luister,meneer Lynn, ik heb het geld absoluut

208/1099

nodig. Ieder pestklusje is me welkom.Stuur me overal heen. Wat er maarvoorhanden is.’

‘Dat kind voor wie je zorgt. Zit dat nog ineen tehuis?’

Shit, ik had er een hekel aan als ze ditsoort dingen wisten. Het had geen zin omte liegen; hij wist waarschijnlijk tot op decent hoeveel ik nodig had.

Ik knikte. ‘Het gaat om de kosten van dekliniek. Ze zal er nog lang moeten blijven.’

Ik keek naar zijn familieportret en toenweer naar hem. Hij had kinderen, hij zouhet wel begrijpen.

Hij nam zelfs geen moment pauze. ‘Nee.En nu wegwezen. Bedenk wel dat je nogsteeds betaald wordt en dat je je dus moetgedragen.’

Hij drukte op de zoemer en de Aziatischevent kwam me zo snel ophalen dat hij welaan het sleutelgat moest hebben geluisterd.

209/1099

Ik kreeg onderweg naar buiten tenminstehet squashracket te zien. Het stond naastde deur tegen de muur.

Ik haalde adem en ging bijna terug omhem te vertellen dat hij zijn neerbuigendehatelijke woorden in zijn reet kon steken.Ik had niets te verliezen; wat kon hij menog doen? Toen bedacht ik dat het beterwas als mijn mond niet zei wat ik dacht.Dit zou onze laatste ontmoeting zijn, wantik wist zeker dat hij mij nooit meer wildezien. Als hij eenmaal vertrokken was zou ereen nieuw departementshoofd komen enmisschien een nieuwe mogelijkheid.Waarom zou ik mijn schepen achter meverbranden? Ik zou mijn gelijk nog welhalen. Ik zou zijn champignons nog welvertrappen.

210/1099

10

Ik was tamelijk stoïcijns over de afspraakop 3a. Als Val me een dooie mus had be-loofd, nou ja, pech gehad, ik was tenminstemeer op eigen terrein dan hij. En zo moesthet blijven, dus stak ik voordat ik de mo-torzaak verliet, de USP in mijn leren broek,voor het geval dat.

Niettemin zou ik behoorlijk nijdig zijnals er in dat appartement niemand aan-wezig was met een aardigheidje voor me,als dat tenminste in een envelop verpaktzat en niet in een stalen huls. Ik zou hetsnel weten.

Het verkeer in Kensington stond stil.Voor een van de verkeerslichten stond ikklem tussen een zwarte taxi en een vrouwin een Mercedes met erg geverfd langblond haar dat ze uit haar gezicht hield

door middel van een Chanel-zonnebril, alwas het hartje winter. Ze zat zo nonchalantmogelijk in haar mobieltje te kletsen. Detaxichauffeur keek me aan en kon zijnlachen niet inhouden.

Palace Gardens liep langs de completewestkant van Hyde Park, vanaf Kensingtonin het zuiden tot Notting Hill Gate in hetnoorden. Ik reed tot aan het ijzeren hek enhet houten portiershuisje in het midden er-van. Binnen zat een kale man van een jaarof vijftig, met een wit overhemd, zwartestropdas en een blauw nylon jack.

Achter hem strekte zich een brede laanuit met trottoirs van gewassen beige gravel.De grote villa’s waren vooral ambassadesen bijbehorende woonhuizen. Er wapper-den vlaggen en er glommen bronzen bor-den. De verkoopprijs van een van de dien-stgebouwen zou waarschijnlijk mijn heleschuld aan de kliniek dekken en meteen

212/1099

Kelly’s opvoeding en scholing kunnenbekostigen tot aan haar doctoraat en dankon ik van de rest het grootste deel vanNorfolk overkappen.

De portier bekeek me van top tot teenalsof ik iets was wat een van de tuttige am-bassadehonden in de goot achtergelatenhad. Hij stond niet op, maar stak slechtszijn hoofd uit het raampje. ‘Ja?’

‘Nummer 3a, makker. Afhaaldienst.’ Ikwees op de inmiddels lege rugzak. Ik wasniet van plan geweest om vandaag koerierte spelen, maar dat leek me nu het ge-makkelijkst. Ik was tenminste geschiktvoor de rol, met mijn leren broek en mijnZuid-Londense accent twee klikjeszwaarder aangezet.

Hij wees de laan in. ‘Na honderd meternaar links. Niet voor het gebouw parkeren.Zet je machine daar maar.’ Hij wees naarde overkant van de straat.

213/1099

Ik zette hem in zijn versnelling enwachtte tot de metalen zuiltjes die me te-genhielden in de grond zouden zakken.Links doemde de Israëlische ambassadeop. Een donkerhuidige bewaker in burgerstond op de stoep. Hij moest het wel koudhebben, want zijn overjas en colbertje hin-gen allebei open. Als iemand een aanslagpleegde moest hij zijn wapen kunnentrekken en hem neerschieten voordat degeüniformeerde Engelse politieman aan deoverkant van de straat de kans kreegtussenbeide te komen en een arrestatie teplegen.

Ongeveer zeventig meter achter hen par-keerde ik naast de rij auto’s die tegenoverhet flatgebouw stond. Terwijl ik overstak inde richting van de enorme hekken voor deflat, begon ik mijn handschoenen uit tetrekken en mijn helm los te maken, druktevervolgens op de bel en vertelde aan een

214/1099

stem waar ik heen wilde. Een deurtje gingmet een zoem en een klik open, waarna ikdoorliep, de oprijlaan op.

Het gebouw was hoger dan de meesteomliggende en week iets terug uit de laan.Het was uit rode bakstenen en beton op-getrokken en was tientallen jaren jongerdan de buurgebouwen, met gemanicuurdetuinen aan beide kanten van de oprijlaandie omlaag liep en uitkwam op eenzwaaikom met een geornamenteerde fon-tein in het midden.

Ik trok de bivakmuts, die mijn gezichtwarm hield, van mijn hoofd, liep devoordeur door en een glinsterende recep-tieruimte in van donker marmer met glas.De conciërge, nog zo’n koning op eentroon, keek me net zo aan als zijn vriendbij het hek. ‘Bezorging, toch?’

Niemand zegt meneer tegen je als je eenleren motorbroek draagt.

215/1099

Ik moest weer koeriertje spelen. ‘Neu,ophaaldienst voor P.P. Smith, makker.’

Hij pakte de hoorn van de intercom open toetste een nummer in. Zijn stem ver-anderde in Vriendelijke Vent toen er werdopgenomen. ‘Goedemiddag, met de recep-tie, er is hier een koerier die iets komt op-halen. Zal ik hem naar u toe sturen?Natuurlijk. Tot ziens.’ Hij legde de hoornneer en hij klonk weer uit de hoogte toenhij naar de lift wees. ‘Derde verdieping,vierde deur links.’

Toen de liftdeuren achter me sloten,keek ik snel rond of er een gesloten video-circuit was, en trok toen mijn USP. Ik con-troleerde de kamer en drukte op de knopnaar de derde verdieping. Ik weet nietwaarom ik zo vaak de kamer controleerde.Misschien gaf me dat gewoon een ver-trouwd gevoel.

216/1099

Toen de lift met een schokje aan de wegomhoog begon, vouwde ik de bivakmutsover de USP en duwde die met rechter-hand en al in de helm. Als er iets wilds ge-beurde kon ik de helm zo laten vallen enoptreden.

De lift remde af. Ik legde mijn duim opde veiligheidspal en was er klaar voor.

De deur gleed met een dure uitvoeringvan ding open, maar ik bleef een paar tell-en lang stokstijf staan luisteren, met mijnlinkerhand om de helm zodat ik met mijnrechter kon trekken.

Toen ik de hal instapte voelde ik een heelandere temperatuur. De deuren slotenachter me. Het was heet, maar het decorwas koud: witte muren, een crèmekleurigeloper en zeer heldere verlichting.

Ik volgde de loper, zoekend naar devierde deur links. Het was zo stil dat het

217/1099

enige geluid afkomstig bleek van mijn ler-en broek.

De deur was niet van een bel voorzien,noch van een klopper of een nummer.Nadat ik met mijn knokkels op het zwarehout had geklopt, ging ik aan de kantstaan, met mijn rechterhand om de kolfvan het pistool. Met mijn duim schoof ikde veiligheidspal eraf.

Hier had ik een hekel aan. Ik verwachttegeen ellende; het was hoogst on-waarschijnlijk dat hier iets zou gebeuren,gezien alle beveiliging waar ik doorheenwas gekomen. Maar toch had ik er eenhekel aan op deuren te moeten kloppenzonder dat ik wist wat zich aan de anderekant bevond.

Voetstappen echoden op een harde vloeren sloten werden geopend. De deur gingmet een schok open, maar werd door eendievenslot tegengehouden. In de kier van

218/1099

acht tot tien centimeter verscheen een ge-zicht, of beter: een half gezicht. Het wasgenoeg om de eigenaar ervan meteen teherkennen. Ik was aangenaam verrast. Methaar zou ik aanzienlijk plezieriger zakendoen dan met een of andere vierkante kop.

Ze zag er zo onschuldig uit, Vals teefjeuit Helsinki, toen ze me nog maar éénhelderblauw oog en wat donkerblond haarliet zien. Het zou ’s zomers wel bleken inde zon. Wat ik verder nog zag in dedeuropening was haar donkerblauwewollen polokraag.

Ze keek me uitdrukkingsloos aan enwachtte tot ik iets zei.

‘Ik heet Nick. Je hebt iets voor me.’‘Ja, ik verwachtte je al.’ Ze knipperde

niet eens. ‘Heb je een mobiele telefoon ofeen pieper bij je?’

219/1099

Ik knikte. ‘Ja. Ik heb een mobieltje.’ Valkon de zenuwen krijgen. Ik had een mo-bieltje nodig voor als de kliniek belde.

‘Zou je die alsjeblieft uit willen zetten?’‘Staat al uit.’ Het had geen zin de batterij

uit te putten als ik op de motor onderwegwas.

Ik kantelde de helm een beetje om hetpistool er niet uit te laten vallen, deed eengreep in mijn rechterzak en haalde hettelefoontje eruit, waarna ik haar het ven-stertje liet zien.

Ze zei bijzonder hoffelijk ‘Dank je’, slootde deur en daarna hoorde ik haar de ket-ting verwijderen. De deur ging opnieuwopen en ditmaal volledig, maar in plaatsvan mij vriendelijk binnen te laten, draaideze zich om en liep de flat weer in. ‘Doe dedeur achter je dicht, alsjeblieft, Nick.’

Toen ik over de drempel stapte, rook ikboenwas. Ik volgde haar de gang door en

220/1099

nam de plattegrond van de flat in me op.Aan beide kanten van de gang warendeuren en aan het einde stond er eentje opeen kier. De vloer was strak, licht, hout, demuren en deuren glimmend wit. Er warengeen meubels of foto’s te zien, niet eenseen kapstok.

Ik verlegde mijn aandacht naar Valsteefje. Ik dacht dat ze in Finland zo groothad geleken door haar hoge hakken, maarnu zag ik dat haar benen dat helemaal zelfteweegbrachten. Ze was misschien wellanger dan een meter tachtig op de cow-boylaarzen met vierkante neuzen, die lang-zaam ritmisch klikten als haar hakken degrond raakten. Ze liep als een topmodel opeen modeshow. Haar benen waren gehuldin een Armani-broek. Het logo op dekontzak ging op de maat van haar hakkenop en neer. Ik kon mijn ogen er niet vanafhouden.

221/1099

Ik liet het pistool naar mijn rechterzakverhuizen en de telefoon naar de linker ter-wijl ik haar voortdurend bleef bekijken enbedacht dat Armani haar hiervoor hoordete betalen. Ik kwam bijna in de verleidingom zelf zo’n broek te kopen.

Een deur naar rechts stond halfopen enik keek naar binnen. De keuken was net zosteriel als de gang: strakke witte krukkenaan een ontbijtbar, geen ketel of brievenerop. Hier woonde niemand.

Ik liep de woonkamer in, waar zij temid-den van drie verschillende eetkamer-stoelen in de grote witte ruimte stond.Mousselinen gordijnen bedekten de ra-men, en dempten het licht.

De enige andere zaken in de kamer war-en vier buitenformaat tassen van HarveyNichols, waarvan de naden op barstenstonden en een zwarte tas van Waterstonedie verried dat hij stampvol boeken zat.

222/1099

Ik liep door de kamer naar de verstehoek en leunde er tegen de muur. Door hetdubbele glas van het enorme raam hoordeik het gedempte geruis van verkeer in deverte.

Ze boog zich over een van de boodschap-pentassen en trok er een dikke A2-envelopuit.

‘Ik heet Liv. Je krijgt de groeten vanValentin,’ zei ze terwijl ze mij de envelopoverhandigde. ‘En nogmaals zijn dank. Ditis voor jou. Honderdduizend Amerikaansedollars.’

Fantastisch. Dat was een schone lei bijde kliniek en nog vier behandelmaandenvoor op de bank.

Ze stak een perfect gemanicuurde handuit waaraan te zien was dat ze geen twintigmeer was. De huid van haar gezicht waskristalhelder en behoefde geen make-up.Ik schatte haar voor in de dertig. Haar haar

223/1099

was halflang, met een scheiding bovenhaar linkeroog en de lok achter haar oor.

Als ze al nagellak op had, dan was diedoorzichtig. Ze droeg geen ringen, arm-banden, oorbellen of halskettingen. Hetenige sieraad dat ik zag was een plompgouden horloge met een zwartleren bandje.Maar ze had versiering net zo nodig als deVenus van Milo een fluwelen omslagdoeken een haarband met diamanten. Ik begonVals voorkeur voor Finland boven Ruslandte begrijpen.

Ik ging de envelop niet ter plaatse open-maken. Ik wilde niet wantrouwend en wan-hopig overkomen. Ik was het wel, maar ikwilde het haar niet tonen.

Ik was tot nu toe niet zo in de gelegen-heid geweest om haar in me op te nemen.De eerste keer dat ik haar had gezien wasop de dag dat Val in Finland aangekomenwas, drie dagen voor de ontvoering.

224/1099

Voorbereiding besteed je aan planning,niet aan het bewonderen van het uitzicht.Maar nu deed ik dat wel. Ik had nog nooiteen vrouw gezien met zo’n perfect symmet-risch gezicht – een krachtige kaak, vollelippen en ogen die alles leken te begrijpenmaar die niets verraadden. Haar gebeeld-houwde lichaam zag eruit alsof het doorkanoën of bergbeklimmen was gevormd inplaats van door op muziek meehopsen ineen gymzaal.

Het gevoel van de stapeltjes in de envel-op, zelfs door de luchtkussentjesver-pakking heen, bracht me weer terug in dewerkelijkheid. Ik zette mijn helm tussenmijn voeten neer, ritste mijn jack open enduwde de envelop naar binnen.

Ze draaide zich om en ging op een stoelachter haar aankopen zitten. Ik nam mijnpositie tegen de muur weer in. Ze nodigdeme door middel van een handgebaar uit te

225/1099

gaan zitten, maar ik bedankte, want ikstond liever zodat ik kon reageren ingevalLiv een paar van haar vrienden met vi-erkante koppen in de buurt had en ditsamenzijn een stuk minder vriendschap-pelijk zou blijken.

Ik begon jaloers te worden op Val. Gelden macht trekken altijd mooie vrouwenaan. Mijn pedaalemmer met rode aan-maningen had nooit datzelfde resultaat.

Liv zat me aan te kijken zoals meneerSpock doet op de brug van de USS Enter-prise als hij dacht dat er iets niets klopte.Het was dezelfde blik die ze in het hotel totmij had gericht, doordringend enspeurend, alsof ze dwars door mijn schedelkeek, maar zelf niets losliet. Ik voelde meer ongemakkelijk onder. Ik bukte me ommijn helm op te rapen en te vertrekken.

Ze leunde achterover en sloeg haar langebenen over elkaar.

226/1099

‘Nick, ik doe je een voorstel, namensValentin.’

Ik liet de helm liggen, maar zei niets. Ikhad met schade en schande geleerd dat wijtwee oren hebben en maar één mond.

Haar blik bleef onderkoeld. ‘Heb jeinteresse?’

Dat had ik zeker. ‘In theorie.’ Ik hadgeen zin om de hele dag verstoppertje tespelen en zij leek of klonk ook niet alsiemand die dat zou doen. Dus vooruitmaar. ‘Wat wil hij van me?’

‘Het is een eenvoudige opdracht, maarwel een die met tact moet worden uitgevo-erd. Hij heeft iemand nodig – en hij wil datjij dat bent – om iemand anders te as-sisteren bij het binnenkomen van een huisin Finland. De ander is een cryptograaf –een hoogopgeleide hacker, zo je wilt. In hethuis staan computers waarin die anderzich met zijn vaardigheden toegang toe wil

227/1099

verschaffen om dan de inhoud op eenlaptop te downloaden en zo mee te nemen.De inhoud, dat ga je toch vragen, bestaatuitsluitend uit commerciële informatie dieValentin graag in bezit wil krijgen.’

Ze haalde het ene been van het andereen trok een van haar tassen open.

‘Je bedoelt bedrijfsspionage?’‘Dat is niet de juiste term, Nick. Meer

commercieel dan bedrijfsmatig. Valentinvraagt jouw hulp bij het veiligstellen vandie informatie, maar zonder dat de huisei-genaar daarvan op de hoogte raakt. Wewillen dat zij denken dat ze de enigen zijndie erover beschikken.’

‘Is het werkelijk zo eenvoudig?’‘Er zijn wel wat kleinigheidjes die we

later kunnen bespreken als je dat op prijsstelt.’

228/1099

Dat deed ik, maar kleinigheidjes bestaanniet. Dat zijn altijd grotigheidjes.‘Hoeveel?’

Ik moest even wachten op een antwoordterwijl zij met veel geritsel van vloeipapiereen crèmekleurig vest uit een van deHarvey Nicholstassen viste. Ze leunde weerachterover, legde het vest over haar boven-benen, schoof de haarlok weer achter haaroor en keek me recht in mijn ogen

‘Valentin bied je één komma zeven mil-joen dollar aan – als het lukt, natuurlijk.’Ze stak een hand omhoog. ‘Onderhandelenis niet mogelijk. Dit is het bod, meer daneen miljoen pond. Hij wilde dat je in je ei-gen munteenheid een rond bedrag kreeg.Je hebt geluk, Nick, Val mag je.’

Dit klonk te mooi om waar te zijn. Ikwerd er wel wantrouwig van, maar ver-domme, we spraken er alleen nog maarover. ‘Valentin heeft voldoende macht om

229/1099

met geweld datgene te veroveren wat hijhebben wil. Waar heeft hij mij voor nodig?’

Deskundig verwijderde ze deprijskaartjes van het vest en liet die in detas vallen. ‘Het is een karwei dat finessevereist, geen dommekracht. En zoals ik zei,niemand mag weten dat Valentin over diegegevens beschikt. Hij wil hoe dan ook datdit wordt bewerkstelligd buiten de normalekanalen om. Het is een delicate kwestie enhet is in Helsinki duidelijk geworden dat jijop dit terrein over bepaalde vaardighedenbeschikt.’

Dat was allemaal erg aardig, maar nuwas het vragenuurtje aangebroken: ‘Wat ishet precies waar ik me mee bezig gahouden?’

Ze trok het vest aan zonder haar ogenvan mij af te wenden en nam me, daar wasik van overtuigd, nog steeds de maat. ‘Dat,

230/1099

Nick, hoef jij niet te weten. We moeten eralleen eerder bij zijn dan de Maliskia.’

Nu moest ik ingrijpen. ‘Je bedoelt hetstelen voordat de Maliskia dat doet?’

Ze glimlachte. ‘Niet “stelen”, kopiëren.Downloaden. Het is jouw taak om onzeman naar binnen te brengen en weer naarbuiten zonder dat iemand erachter komtdat dat gebeurd is. Dat zijn de voorwaar-den.’

‘Ik begrijp het,’ zei ik. ‘Maliskia is Russ-isch voor “kleinigheidje”.’

Ze glimlachte nogmaals en doordat haarlippen iets vaneen weken werden haar per-fecte witte tanden zichtbaar. ‘Het Westennoemt ons de Russische maffia, of kortwegROC, alsof we één grote groepering zijn.Dat zijn we niet. We bestaan uit vele groep-en. De Maliskia is maar één tak, enValentins enige echte concurrent. Wat jeook van hem denkt, hij is een man met

231/1099

visie. Dat is de Maliskia niet; dat zijn ge-woon gangsters. Het is erg belangrijk datze nooit toegang krijgen tot die informatie.Het zou een ramp voor ons allemaal zijn,Oost en West. Dat is alles wat ik erover wilzeggen. Welnu, wil je dat ik nog verderga?’

Natuurlijk wilde ik dat. Het is altijd nut-tig om iets te weten van degene tegen wieje het opneemt. Niet dat ze me iets over Valhad verteld dat ik nog niet wist. Ik luis-terde gespannen toen ze vertelde dat hethuis in kwestie nog onder handen was,werd geprepareerd om de ‘commerciële in-formatie’ te gaan gebruiken die Val wildehebben. Het zou pas over zes of zeven da-gen online zijn, en dan pas zou ik hun manin staat moeten stellen om wat het ookmaar was te kopiëren. Het probleem wasdat de Maliskia het erg snel zou kunnenopsporen als het eenmaal online was.

232/1099

‘Dat is de wedloop, Nick. Ik benadruknogmaals, wij moeten het als eerstehebben en niemand mag weten dat we hethebben.’

Het klonk prima. Ik had dit soort dingenjarenlang gedaan voor heel wat minder dan1,7 miljoen dollar. Misschien was dit dekans om voor eens en voor altijd mijnleven – en dat van Kelly – op orde te krij-gen. Een grote dikke vinger voor iedereen,in het bijzonder voor Lynn. Ik was nogsteeds laaiend om dat gesprek met hem.Hij wist dat de Firma mij had gespaardomdat ik als veldwerker veel nuttiger wasdan een pennenlikker als Lynn. En sindsWashington wist de Firma dat ze me aanmijn taas hadden, en ik haatte het alsmensen me bij mijn taas hadden.

‘Ik zit er een beetje over in om terug tegaan naar Finland,’ zei ik. ‘Ik denk dat ikdaar niet zo populair ben.’

233/1099

Ze glimlachte geduldig. ‘Ze zoeken jouniet, Nick. Wat de Finse politie betreft washet een volledig Russische aangelegenheid.Valentin heeft al iets van die strekkingverklaard tegenover de autoriteiten. Maakje geen zorgen, er is niets aan de hand. Alsdat wel zo was, zou Valentin je niet aan ditrisico blootstellen.’

Ze plukte wat pluisjes van haar nieuwevest en gaf me zodoende de tijd om overhaar laatst gesproken woorden na te den-ken. ‘Het waren geen vrienden van je, hoopik?’ Ze keek op. ‘Misschien was de samen-stelling van het team niet zo’n gelukkigebeslissing?’

Ik glimlachte en haalde mijn schoudersop. Ik had er niks op te zeggen.

‘Dat dacht ik al.’ Ze knipte met haar wijs-vinger en duim om de pluisjes op de grondte gooien.

234/1099

Ik stelde een paar minuten lang vragenen zij gaf me niet de gewenste antwoorden.Het doel, zei ze, was bijzonder eenvoudig,maar het klonk mij niet erg veilig in deoren. Er bleven veel te veel vragen onbean-twoord: hoeveel mensen bevonden zich inhet huis? Hoe waren zij beveiligd? Waarwas het in godsnaam? Ik mocht niet eensweten wie ik naar binnen moest loodsen.Ik zou het pas te horen krijgen als ik mijnhandtekening op het stippellijntje zette.Aan de andere kant was het verschil tussen1,7 miljoen dollar en 290 pond per dag meiets aan de ruime kant.

Ze stak me een opgevouwen papiertjetoe. Ik zette vijf stappen in haar richting enpakte het.

‘Dit zijn de contactdetails van de mandie je moet meenemen. Je moet hem eerstoverhalen om mee te gaan en als dat luktgaat de beloning omhoog naar twee

235/1099

miljoen dollar om ook zijn aandeel tedekken.

Nu is er nog een kleinigheidje: Valentinen ik kunnen ons niet permitteren om metdit karwei in verband te worden gebracht,dus moet jij de contactpersoon zijn. Jijmoet hem dus ook overtuigen om het tedoen.’

Ik liep terug naar mijn helm en las on-dertussen een adres en een telefoonnum-mer in Notting Hill.

Liv zei: ‘Hij heet Tom Mancini. Je kenthem wel.’

Ik draaide me om. De naam klonk bek-end, maar dat maakte me niet uit. Wat mewel uitmaakte was dat ze iets van me wist,dat ze dingen uit mijn verleden wist.

Mijn bezorgdheid moet duidelijk zicht-baar zijn geweest. Ze glimlachte weer enschudde haar hoofd zachtjes heen en weer.‘Valentin heeft zich natuurlijk de afgelopen

236/1099

dagen veel moeite getroost om veel over jete weten te komen. Denk je dat hij andersiemand voor een dergelijke taak zouaannemen?’

‘Wat weet hij dan?’‘Genoeg, neem ik aan. En ook over Tom.

Valentin is ervan overtuigd dat julliegeknipt zijn voor deze taak. Welnu Nick,zoals je begrijpt is er maar weinig tijd. Jemoet zondag in Helsinki zijn. Alles wat iknodig heb is je reisinformatie. Voor de restwordt gezorgd.’

Ze gaf me de contactdetails. Die warenerg kaal, zo niet een beetje overdrevenkaal, maar gemakkelijk te begrijpen en datwas maar goed ook, want er slingerden 1,7miljoen andere dingen door mijn hoofd.

Ze stond op. Ons gesprek was kennelijkten einde. ‘Bedankt voor je komst, Nick.’

Ik schudde haar hand, die warm en stev-ig aanvoelde. Ik keek haar aan, misschien

237/1099

een fractie van een seconde te lang, enbukte toen om mijn helm op te rapen.

Ze liep achter me aan naar de voordeur.Toen ik de deurknop vastpakte, zei ze: ‘Nogéén ding. Nick.’

Ik draaide me om; ze was zo dichtbij datik haar parfum kon ruiken.

‘Zet je mobiele telefoon alsjeblieft nietaan voordat je een heel eind weg bent. Totziens, Nick.’

Ik knikte en de deur ging dicht. Ik hoo-rde de sloten en de ketting er weer op gezetworden.

Onderweg in de lift weerstond ik de nei-ging om te dansen en springen. Ik wasnooit zo’n type geweest dat het gelukjuichend in de armen sluit – er was nooitveel te omarmen geweest – maar Valentinsvoorstel klonk bijzonder goed, en detwijfels die ik had werden door de

238/1099

A2-envelop in mijn jack weggenomen – alsik op weg naar huis maar geen klappermaakte.

De lift remde af en de deuren gingen opde begane grond open. De conciërgehaalde zijn wenkbrauwen op, zich afv-ragend waarom ik zo lang boven wasgeweest. Ik trok de bivakmuts onder mijnhelm vandaan en knikte naar hem. ‘Ze wasfantastisch,’ zei ik. Tegen de tijd dat deschuifdeuren opengingen en ik in de bevei-ligingscamera’s keek, had ik de bivakmutsal op.

239/1099

11

Op de oprijlaan trok ik met beide duimenen wijsvingers de bandjes aan weerszijdenuit de helm. Toen ik net door het hek wasen op het trottoir liep, hoorde ik een autonaderen. Terwijl ik met de bandjes speelde,keek ik op en naar links om te zien of ikveilig kon oversteken.

Een Peugeot 206 scheurde met de snel-heid van het geluid op me af. Hij was bor-deauxrood, en vuil van wekenlang ron-drijden in prut en strooizout. Achter hetstuur zat een vrouw van voor in de dertigmet witte knokkels en een boblijntje tot opde kaak. Ik wachtte tot ze voorbijreed,maar zodra ze op een meter of tien was, re-mde ze af tot een beheerster snelheid.

Ik keek naar rechts. De Israëlische bevei-ligingsman een meter of zeventig verderop

maakte zich er niet druk om en de geüni-formeerde agent evenmin, die keek vanafde overkant van de laan alleen verveeld enverkleumd deze kant op.

Ik zag hoe ze tot aan de slagboom reed,richting aangaf naar links en zich toen inde stroom verkeer mengde. Ik wierp eenblik op de nummerplaat. Het was een R-kenteken, maar er was iets anders dat memeer interesseerde – geen sticker op deachterruit om me te vertellen wat een fant-astische dealer het was. Ik kreeg opeenshet gevoel waar zij mee te maken had. Eneven snel verwierp ik die gedachte weer.Shit, ik werd net zo achterdochtig voor vol-gers als Val en Liv waren voor mobieletelefoons.

Ik trok het riempje aan, stak de sleutel inhet contact van de Ducati en begon netmijn handschoenen aan te trekken toenmijn blik op een andere auto viel, een

241/1099

meter of veertig, vijftig de laan in – eennachtblauwe Golf GTi tussen een rijtjeauto’s, met twee man erin, allebei achter-overgeleund op hun stoel, zonder te pratenof te bewegen. De zijruitjes waren besla-gen, maar de voorruit keek direct uit overde hekken naar de flats. Ik sloeg het ken-teken op. Niet dat het wat uitmaakte. Datprobeerde ik mezelf althans wijs te maken.P116 nog iets, meer hoefde ik niet te weten.

Ik besloot dat ik niet zo paranoïde moestdoen, anders zou ik nog bij Kelly in dekliniek belanden. Ik wees mezelf terecht,en herinnerde me toen: paranoïa houdtmensen als ik in leven.

Ik keek nog eens om me heen, met mijnhelm omlaag alsof ik iets aan de machinecontroleerde. Ik zag niets anders waar ikongemakkelijk van werd, dus startte ik demotor en duwde hem van zijn standaard.

242/1099

Ik hield de motor schuin, duwde metmijn linkervoet het versnellingspedaal in,zette hem in zijn één, gaf een beetje gas,sloeg linksaf en reed in de richting van dehoofdingang. Als de Golf de verkenner was,zou het team dat me moest volgen nu net,over de radio, een nauwkeurige beschrijv-ing, stap voor stap, hebben gekregen vanwat ik precies aan het doen was. Ze haddeneen visueel beeld nodig van hoe ik eruitzag,hoe de motor eruitzag, het kenteken en watik deed. ‘Dat is helm op, dat is hand-schoenen aan... niets in de gaten... nu com-pleet (op de motor). Sleutel omgedraaid,motor aan, standby, standby. Onderwegnaar uitgang Kensington... nadert. Geenintentie (geen richting aangegeven)...’

Iedereen moest precies weten wat ikdeed en waar ik tot op tien meternauwkeurig was, zodat ze me goeddekkend konden volgen. Het lijkt niet op

243/1099

Miami Vice, waarin de goeien met handmi-crofoons aan hun mond en een groteantenne op het dak zitten. Alle antennesvan een E4-voertuig zijn intern, en micro-foons zie je nooit. Je hoeft alleen op eenknopje te drukken dat overal kan wordenaangebracht. Mijn voorkeursplek was altijdde versnellingspook geweest. Op die mani-er kon je gewoon praten en doen of je lolhad of ruzie. Het maakte niet uit als je deinformatie maar doorgaf. Wat, als er vanafhier geen verkenner achter me aanging,deze twee nu aan het doen waren.

Waar ik nerveus van werd was dat beideauto’s geknipt waren voor volgen in destad. Het waren heel gewone modellen inonbestemde donkere kleuren en ze warenkort, waardoor ze makkelijk konden in- enuitvoegen, gemakkelijk waren om teparkeren of zelfs achter te laten wanneerhet object foxtrot (te voet) ging. Niet alle

244/1099

auto’s hebben een sticker van de dealer opde achterruit; het is alleen zo dat volgauto’sze per definitie niet hebben omdat ze daarVO (visueel opvallend) door worden.

Als het een volgteam was, waren ze vanE4, de volgbrigade van de overheid dieiedereen aftapt, van terroristen tot lastigepolitici. Niemand anders zou langs dezelaan kunnen posten. Hier was meer bevei-liging dan in Wormwood Scrubs. Maarwaarom ik? Het klopte niet. Ik was alleeneen flatgebouw in geweest.

Ik kwam bij de slagboom en de bewakerkeek uit zijn schuurtje de kou in, en pro-beerde te achterhalen of ik die knakker wasdie een half uur geleden had gezegd dat hijkoerier was.

Ik sloeg rechtsaf en versmolt met hetverkeer, dat nog steeds hopeloos was. Ikging de tegenovergestelde kant op van dePeugeot, en probeerde zo gewoontjes

245/1099

mogelijk te doen. Ik zou er niet als eenaangebrande kat vandoor gaan en zo be-wijzen dat ik het in de gaten had, maareerst eens uitzoeken of ik echt een objectwas.

Het begon donker te worden. Ik ver-wachtte binnen de kortste keren een vol-gauto in mijn achteruitkijkspiegeltje te zul-len ontwaren.

De chauffeur van de Peugeot was eenmalloot die niet kon rijden of ze was eennieuw en nogal nutteloos lid van de E4. Valhad goed in hun dossiers gepast, net als demeeste andere buurtbewoners hier. Mis-schien was ik gewoon een nieuw gezichtdat in het dossier gedocumenteerd moestworden en bij de veiligheidsdienst van hetgebouw bekend moest zijn.

Als ik gelijk had, hadden ze geprobeerdfoto- of video-opnamen van me te makenen hadden ze de timing verkloot. Het is

246/1099

ontzettend moeilijk om zulke opnamen temaken doordat je maar één kans hebt ende druk is altijd enorm, maar deze was welbijzonder incompetent.

De auto zou met zowel video- als fo-tocamera’s uitgerust zijn, verborgen achterde grille of in de koplampen of zodanig inonderdelen van de carrosserie uitgezaagddat er voldoende licht in de lens viel. Decamera’s worden door de chauffeurelektronisch in werking gezet als ze het ob-ject passeren. De camera gebruikt het helefilmrolletje met een zeer geringe sluitertijd.Daarom is de timing zo belangrijk: druk jede knop te vroeg in, dan is de film op voorje bij het object bent, of het object loopt omeen geparkeerde auto heen op het momentdat je opnamen beginnen, zodat je aan al jemoeite niets anders overhoudt dan eenmooi plaatje van een Ford Fiesta en een

247/1099

zwaar gesprek met je bazen tijdens deevaluatie.

De videocamera is een veel betere optie,maar alles wat die onderweg vastlegt zijneen paar schokkerige seconden van hetwandelende object. Tot nu toe zouden zealleen nog maar beelden hebben van eenmotorrijder met een bivakmuts op. Dat gafme een veel beter gevoel. Ik had geen ideewaar die beelden zouden belanden, maar ikwist zeker dat ze Lynn een kwaaie buizouden bezorgen als hij ze onder ogenkreeg.

Ik keek omlaag in mijn spiegeltje. Mid-den in beeld zag ik een koplamp van eenmotor weerspiegeld. Het hoefde niet per seeen achtervolger te zijn, maar daar kwamik wel achter.

Ik reed als zo’n zielige lul van in de veer-tig. De kinderen waren de deur uit, hethuis praktisch afbetaald, dus nu wilde hij

248/1099

de motor die hij van zijn moeder nooitmocht kopen. Het wordt meestal de groot-ste, zwaarste motor die hun platina Amex-kaart mogelijk maakt, en daar rijden zedan op naar hun werk en terug en komenzelfs nooit in de buurt van de maximumsnelheid. Ik was alleen niet bang om degashendel open te trekken. Ik wilde zien ofdat enkelvoudige licht achter me hetzelfdezou doen.

Dat deed hij niet.Hij schoot me op hoge snelheid voorbij

op een tachtig jaar oude smerige Honda500 met een geblutste oude blauwe plastickoffer onder een spin achterop. Hij droegeen sleetse leren broek en Wellingtonlaar-zen, en keek walgend boven zijn baardnaar me om. Ik snapte hoe hij zich voelde.

Er reden nog andere motoren achter me,slalommend door het verkeer. Ik ging mid-den op de weg rijden en draaide aan de

249/1099

gashendel om een paar auto’s in te halen,stuurde toen weer de rij in en kroop achtereen roestige Transit. Ik liet me door eenpaar motoren en brommers passeren enzelfs een snorfiets en na nog een paar stel-len koplampen had ik duidelijk weer eenzondagsrijder achter me, met twee auto’sertussen.

Ik sloeg bij de eerste linksaf en hij volgdeme.

Bij een logische stopplek, de eerstvol-gende krantenkiosk, stopte ik. Ik zette demotor op zijn standaard en speelde hethele toneelstuk van helm af en hand-schoenen uitdoen tot er een Yamaha VFRlangskwam met een M-kenteken,waarschijnlijk net op de radio aan het klep-pen waar ik uithing. ‘Stop! Stop! Stop!Charlie Eén (de motor), statisch links. Bijeen krantenkiosk, Bravo Eén (ik) nog com-pleet (op de motor).’

250/1099

Ik zette de helm af maar hield de bivak-muts op en liep de kiosk in. Ik kon niet zo-maar wegrijden omdat ze dan zoudenweten dat ik ze door had.

De jonge vrouw achter de toonbank keekgeschrokken omdat ik mijn muts ophield.Er hing een bordje dat vriendelijk vroeg ofik hem af wilde doen. Als ze het me gev-raagd had, had ik nee gezegd – met mijnkrijg-toch-de-zenuwen-cockney accent –en haar bek te houden omdat ik het koudhad. Ik wilde niet dat het team de video-band van de beveiliging ging opeisen metondergetekende erop. Ze zou zich nietverzetten; wat kon het haar schelen als ikhier mogelijk was gekomen om haar te ber-oven? Ik kon wel gevaarlijk zijn.

Ik graaide een exemplaar van de Even-ing Standard en ging terug naar de motor.Als ik gelijk had zou er nu aan beideuiteinden van de straat een motor staan.

251/1099

Op de radio zou het een chaos zijn omdater volop getoeterd werd naar die klootza-kken van chauffeurs die plotseling buitenmijn gezichtsveld kotsten (rechtsomkeertmaken) in het verkeer, om in positie te ko-men voor het posten.

Een statisch korte-termijnobject betek-ent een probleem voor een team van vol-gers. Iedereen moet zodanig in positie ziente komen dat zodra het object mobielwordt iedere mogelijke richting bestrekenwordt. Op die manier beweegt het objectnaar het team, in plaats van dat het teamop een kluitje bij het object kruipt. Maarwaar was de verkenner? Ik had niet eenszin om er op te letten; ik zou er snel genoegachter komen.

Ik duwde de Ducati in de eerste ver-snelling en reed in dezelfde richting alshiervoor, naar het metrostation van Kens-ington, ongeveer een kilometer verderop.

252/1099

Ik parkeerde de motor aan de noordkant,wandelde het overvolle station in en deedondertussen of ik mijn helm losmaakte,maar deed dat niet. In plaats daarvan wan-delde ik er dwars door en stak de straatover, met mijn helm nog op. Aan dezuidkant van het station was een groot,druk en zeer onoverzichtelijk kruispunt,met een driehoekig eilandje middeninwaarop een bloemenstalletje staat. Hunpropaanbranders braakten niet alleenwarmte uit, maar toen ik erlangs kwam,zag ik ook het troostrijke helderrode lichtzich in het invallende duister verspreiden.

Ik liep temidden van een massa voet-gangers naar de overkant van het kruis-punt, voorbij een rij winkels langs de OldBrompton Road.

Ongeveer vijftig meter verderop ging ikop een hoek een kroeg in, zette mijn helm

253/1099

en muts af, en nam plaats op een barkrukvlakbij het raam.

De kroeg zat vol mensen diemoegewinkeld de kou waren ontvlucht enkantoorvolk dat met vrienden wat zat tedrinken.

Ik zag de Golf binnen enkele minuten,maar zonder de passagier. Hij of zij waswaarschijnlijk foxtrot, schuifelde rond inhet metrostation, op zoek naar mij.

Toen zag ik de VFR en de in het zwartgehulde berijder. Ze zouden de Ducati nuwel gevonden hebben, en het hele team –misschien vier auto’s en twee motoren –zou als dwazen rondrennen, tegen het ver-keer opboksen, de coördinaten opgevenddie ze bestreken hadden zodat de centralehen in een min of meer samenhangendpatroon naar elders kon sturen. Ik hadbijna medelijden met hen. Ze waren hun

254/1099

object kwijt en ze zaten in de narigheid. Ikhad het wel duizend keer meegemaakt.

255/1099

12

Ik nam vanaf mijn stoel waar hoe de Golf,met een donkerharige man achter hetstuur, terugkwam door de straatjes meteenrichtingsverkeer en afremde om eenkleine vrouw met donkerbruin haar telaten instappen. Ze reden alweer voordathaar portier gesloten was. Ze hadden ge-daan wat ze konden; nu was het een kwest-ie van afwachten of het object zijn motornog zou ophalen.

Het was voor hen niet zo’n probleem datik even buiten beeld was. Dat gebeurtaltijd, tijdelijk. Maar dat het bij het metro-station gebeurde, veroorzaakte een grootprobleem voor hen. Als ze er nu niet inslaagden om me terug te vinden, zouden zebij de motor gaan posten. En enkele ledenvan het team zouden bekende

objectlocaties hebben uitgezocht. Er warener slechts twee: de ene was het flatgebouw,en ze zouden beslist bij de portier proberente achterhalen naar welk appartement ikwas geweest. De andere was het adres waarde motor geregistreerd stond – een post-bus, een paar winkels verderop van waarhij nu stond geparkeerd. Het was er eenvan een kantoorboekhandel, en in plaatsvan een boxnummer had ik een suitenum-mer, omdat het moest klinken als een heelduur appartement. Ik twijfelde er niet aandat die vrouw dat net onderzocht had.

Nick Davidson stond als eigenaar van demotor geregistreerd en Suite 26 was zijnvermeende adres. De echte Davidson zouontzettend kwaad zijn als hij ooit terugk-wam uit Australië, want ik had zijn heleleven in Engeland overgenomen. Nu dithad plaatsgevonden zou hij het zwaar krij-gen bij de douane, immigratiedienst en de

257/1099

Special Branch als hij ooit uit een vliegtuigstapte. Hij stond op de lijst.

Het betekende ook dat Nick Davidson,de valse identiteit die mijn veilige dekman-tel was geweest, nu onbruikbaar was ge-worden en daar baalde ik van. Het had memaanden gekost om een ziekenfondsnum-mer, paspoort, bankrekening en al die an-dere dingen te krijgen die een personagetot leven brengen en nu kon ik ze weggooi-en. Het ergste was nog wel dat ik de motorweg moest doen. Er zou beslist nog uren-lang een verkenner op zitten, afhankelijkvan hoe belangrijk ze mij vonden. Er zoumisschien zelfs een elektronisch apparaatjeaan hangen. Het enige dat me opvrolijktewas de gedachte aan degene die hem zoustelen nadat hij hem een paar dagen stilhad zien staan. Hij zou zich kapotschrikken als het E4-team zich op hemstortte.

258/1099

Terwijl ik vanachter de grote Victori-aanse ramen waakhond zat te spelen,dronk ik een colaatje. Mijn glas was bijnaleeg en als ik wilde opvallen moest ik be-slist nog een drankje gaan halen. Ik baandeme een weg naar de bar, bestelde een glaslimonade en ging terug naar mijn hoekje.Ik hoefde even niet naar buiten te kijken.Ik wist dat ze naar me op zoek waren. Ikmoest het gewoon uitzitten en ondertussenop de deur letten voor het geval ze de cafésin de buurt zouden nalopen. Over eenuurtje was de werkdag ten einde. Daar zouik op wachten en dan verdween ik in hetdonker in de stroom forensen.

Onder het drinken dacht ik aan TomMancini. Natuurlijk kende ik zijn naam.Op één van mijn eerste klussen als K in ‘93moest ik hem van Noord-Yorkshire, waarhij werkte, naar een instituut van de Ko-ninklijke Marine rijden bij Gosport,

259/1099

Hampshire. Ik moest hem zo te grazen ne-men dat hij zou smeken dat ik hem aan demensen van de Firma overdroeg, en daarleverde ik hem af. Er was weinig voornodig geweest, een paar klappen, een boosgezicht en een opmerking dat zijn horlogeharder zou tikken dan zijn hart als ikerachter kwam dat hij me bedonderde.

Toen we eenmaal in een ‘fort’ aan dekust zaten, kreeg hij niet eens tijd om zichop te frissen voordat de ondervragers vande Firma hem de waarheid begonnen tevertellen.

Ze hadden ontdekt dat hij als technicusop het afluisterstation Men-with Hill ge-heime informatie had proberen te verkrij-gen. Ik mocht niet bij het verhoor zijn,maar ik wist dat ze hem hadden verteld datde Special Branch hem de volgende dagzou arresteren vanwege overtreding van deWet op het Staatsgeheim. Dat konden ze

260/1099

niet voorkomen. Maar als hij niet snelbraaf werd, zou dat pas het begin van alleellende zijn.

Hij moest voor de rechter zijn kophouden over de zaken waarmee hij had lo-pen knoeien. Wat het ook was, de Firmascheen het beslist buiten ieders bereik tewillen houden, zelfs van de Special Branch,want de aanklacht zou over een minderzwaar vergrijp gaan. Hij moest ook ver-tellen voor wie hij die informatie zocht enuiteraard zou hij zich deze ‘bijeenkomst’nooit meer herinneren. Hij zou kortvastzitten en dat was dan alles. Als hijechter ooit iets over deze afspraak zou los-laten, zouden ze iemand als ik bij hem opvisite sturen.

Tom had zich met de grote jongens be-moeid. Ik wist dat RAF Men-with Hill, inde moerassige omgeving van Harrogate inYorkshire, een van de grootste

261/1099

informatieverzamelende stations terwereld was. De gigantische golfbalvormige‘radomes’ luisterden alle golflengtes bovenEuropa en Rusland af. Het was weliswaareen Engelse basis, maar feitelijk was heteen stukje VS op Engelse bodem, onderleiding van hun almachtige NSA (Na-tionale Veiligheidsdienst). Er werktenongeveer 1400 Amerikaanse technici,natuurkundigen, wiskundigen, taalkundi-gen en computerspecialisten. De staf wasaangevuld met driehonderd Britten, het-geen betekende dat er net zoveel mensenin Menwith Hill werkten als voor de Firma.

Menwith Hill werkte nauw samen metGCHQ (Hoofdkantoor Communicatie vande Overheid) in Cheltenham, dieelektronische informatie verzamelde uitver weg gelegen oorden als Oost-Rusland.GHCQ had echter niet automatischtoegang tot de informatie die in Menwith

262/1099

Hill werd verzameld. Alle informatie gingdirect naar de NSA in Fort Meade, Mary-land. Van daaruit werd de informatie overterrorisme die bijvoorbeeld betrekking hadop Engeland, teruggesluisd naar de vei-ligheidsdienst, Special Branch, van Scot-land Yard. De afspraken die Engelandheeft met de VS houden in dat wij alleenAmerikaanse kernwapens kunnen kopenop voorwaarde dat bases als Menwith opEngels grondgebied worden toegestaan endat de VS inzage heeft in alle Engelse in-lichtingendiensten. De trieste waarheid: zijzijn Big Brother. Engeland is niets meerdan een piepklein broertje.

Ik kon me nog herinneren dat Tom eengrote broek met een grote bek was. Hijkwam over als Heftige Jack de marktkoop-man, wat nogal merkwaardig was als je be-dacht dat hij uit Milton Keynes kwam ennet zo saai was als zijn postcode. Aan het

263/1099

einde van de rit naar het zuiden had hijechter als een klein kind in elkaar gedokenop de achterbank gelegen.

Het verontrustte me dat Val wist dat ikTom ooit ontmoet had, dat hij toegang hadtot de details over een etmaal in mijn levendat ik allerminst was vergeten, maar ik waser enkel en alleen voor de poen bij be-trokken geweest, dus vergat ik het helegeval, voordat het me op andere gedachtenkon brengen.

Ik dronk mijn glas leeg, raapte mijnhelm op en liep naar de toiletten. In hethokje zette ik de helm op het fonteintje,ging op de bril zitten, ritste mijn jack openen trok de envelop naar buiten.

Aan het eind van de dag, nadat iedereennaast de pot had gepist of er peuken in hadgegooid, stonk het hier. Ik bevoelde dekunststof envelop met luchtkussentjes.Daarna legde ik hem op mijn schoot,

264/1099

duwde er met twee handen op en liet mijnhandpalmen heen en weer gaan terwijlmijn vingers de zijkanten van de inhoudbetastten. Ik draaide hem om en on-derzocht de achterkant.

Ik voelde geen draadjes of iets andersdat steviger was dan de biljetten waarop ikhoopte, maar aan de andere kant beweesdat niets. Een vliesdun batterijtje van eenpolaroidfilm tussen de stapeltjes biljettenin zou voldoende energie afgeven om eenbombrief te laten afgaan. Dat zou zo Valsaparte variant van een bedankje kunnenzijn.

Ik raapte het op en bracht de vouw naarmijn neus. Als het een bom was waarbij zebijzondere of ouderwetse explosieven had-den gebruikt, zou ik dat wellicht kunnenruiken. Soms is het marsepein, soms lijn-olie. Ik verwachtte iets geavanceerders,maar je moet die dingen toch controleren.

265/1099

Ik rook alleen de urinoirs. Het lawaaivan het café flakkerde op en doofde weeruit toen er iemand de deur door kwam. Ikbleef de envelop onderzoeken.

Ik besloot door te gaan en hem open temaken. Het voelde aan als geld en wooghetzelfde als geld. Als ik het mis had zouhet hele café er spoedig van op de hoogtezijn en een kankerende verzekeringsmaat-schappij zou de herinrichting mogenbekostigen.

Ik knipte mijn Leatherman open ensneed voorzichtig de voorkant van de en-velop open terwijl ik om de centimeter zo’nbeetje keek of er draadjes hingen. Het zager veelbelovend uit. Ik zag groene Ameri-kaanse biljetten. Elk stapeltje gebruiktehonderddollarbiljetten dat ik er voorzichtiguitpeuterde zat in een banderol waar op-stond dat die 10.000 dollar bevatte. Daarwaren er tien van. Ik was werkelijk de ge-

266/1099

luksvogel van de dag. Val had zijn woordgehouden. Ik respecteerde hem nu niet al-leen, ik mocht hem zelfs. Nog niet genoegom hem aan mijn zus voor te stellen, maardat kwam aardig uit, want ik heb geen zus.

Er kwam nog iemand binnen en die pro-beerde de deur van het toilet. Ik kreundealsof ik op het punt stond een grote jongente verzuipen. Hij voelde aan de volgendedeur en ik hoorde het geluid van een za-kkende spijkerbroek en van iemand diezich met zijn eigen zaken begon te be-moeien.

Ik glimlachte terwijl ik het geld in mijnleren broek begon te proppen, was behoo-rlijk tevreden over mezelf en hoorde debuurman een eresalvo brengen.

Ik bleef nog een halfuur in de kroeg,dronk nog een limonade en las de Stand-ard voor de derde keer, me afvragend ofdat team al eens teruggeroepen zou zijn.

267/1099

Negen van de tien keer gaat het om geld.Ze hoopten waarschijnlijk een kleine kerst-gratificatie aan me te verdienen. Mensenbij E4 worden net zo slecht behandeld alsverpleegkundigen; ze werken zich krom enkunnen zich nergens beklagen.

Ze moesten inmiddels wel weten dat hetadres een postbusconstructie was en datzou hen toch moeten alarmeren. Ze namenzich waarschijnlijk voor morgen het kan-toor te bezoeken, mijn postbus open temaken en te kijken wat er in zat. Ze zoudenme zelfs op hun eigen adressenlijst zetten;als er via tante Pos iets binnenkwam dataan Suite 26 was geadresseerd, werd heteventjes apart gelegd zodat nieuwsgierigeogen er nota van konden nemen. Zezouden niets anders vinden dan de post-busrekening. Nou, Davidsons rekening.Misschien zouden ze zo goed zijn om die

268/1099

rekening te voldoen. Het zou hoe dan ookniets meer uitmaken.

Morgen zouden ze, als ze besloten verderte zoeken, ook weten dat meneer Davidsononlangs naar Noorwegen was geweest enenkele weken later langs dezelfde weg wasteruggekeerd. Wat zouden ze daaruit op-maken? Ik betwijfelde dat ze aan eenskivakantie zouden denken nadat ze had-den gezien dat Davidson uit een flat kwamvan een Rus die pas enkele dagen geledenwas overvallen, in een land dat nog geendagreis verwijderd was van de plek waarDavidson was uitgestapt. Verdomme, ditgepieker had geen zin meer. En zolang zegeen foto van me hadden, zat ik wel goed.

Ik bleef nog een colaatje drinken en eenpakje gezouten pinda’s knabbelen. Vijfend-ertig minuten later besloot ik op tekrassen. Het spitsverkeer vorderde aan allekanten van de driehoek een meter per

269/1099

minuut in een warboel van koplampen enuitlaatgassen. Om de vier auto’s had er éénzijn knippertje uit met de gedachte dat deandere rij sneller ging. Het voetgangers-verkeer was inmiddels ook veel drukker, albewoog het nog wel sneller dan de auto’s.Iedereen liep op een kluitje tegen de kouop te boksen, verlangend naar thuis.

Ik liet de helm onder het tafeltje liggenen liep een deur uit naar een andere straat.De motorhelm was van VDM. De broekook, maar die kon ik moeilijk achterlaten.Ik kon op zijn best bezuinigen op de din-gen die me konden verraden.

Het belangrijkste was nu het vinden vaneen hotel, voordat ik morgenochtend con-tact met Tom opnam. Ik had ook klerennodig: zonder motor kon ik onmogelijkblijven rondlopen als Judge Dredd.

Als je avondwinkels zoekt, moet je naarWest End. Ik nam een taxi naar Piccadilly

270/1099

Circus en wisselde bij verschillende wis-selkantoren duizend dollar, in de vorm vanenkele bankjes per keer.

In Selfridges, een taxiritje verderop, wasde winkelgekte compleet. Ik kocht er kler-en, was- en scheergerei, en een mooi kleintasje voor mijn pas verworvenrijkdommen.

Toen boekte ik een kamer in het hotelvan Selfridges op mijn Nick Stone-credit-card. Als ik nu die van Davidson hadgebruikt zou er binnen enkele uren op mijndeur worden geklopt.

Na een bad en in schone kleren – allesnogal voorspelbaar, een spijkerbroek, Tim-berland schoenen, een blauwe trui en eendonkerblauw nylon ski-jack – belde ikroomservice voor een clubsandwich en kof-fie.

271/1099

13Zaterdag, 11 december 1999

Ik werd wakker en keek naar Baby G. Hetwas net na achten, tijd voor een paar snellerondjes door het bad voordat ik meaankleedde.

Als een kind in glimmend nieuwe ker-stkleertjes ging ik naar beneden voor hetontbijt, met de geldtas op zak en mijn jackachterlatend bij de leren broek. Ik had nog25.000 dollar over nadat de bijzonderdankbare kliniek niet alleen de achterstal-lige betaling had ontvangen, maar ook eenvoorschot op de rest. Het is opmerkelijkhoe graag financieel directeuren ‘s avondsnog naar hun werk willen komen om eenbetaling in ontvangst te nemen en dan zelfskoffie zetten en die eigenhandiginschenken.

De kranten stonden vol narigheid en el-lende, en terwijl ik mijn complete Engelseontbijt naar binnen werkte, hoorde ikAmerikanen en Israëli’s praten over deinkopen die ze nog gingen doen voor zenaar huis vertrokken. Ik voelde me goeddoordat ik mijn verplichtingen jegens Kellywas nagekomen, al wist ik best dat ik nogveel meer moest doen dan geld betalen.

Terug in mijn kamer ging ik op het bedzitten en draaide het nummer dat op hetpapiertje van Liv stond.

Er nam een jonge vrouw op. Haar ‘Hallo’klonk alsof ik de vierde op rij was die ver-keerd was verbonden.

‘Ja, hallo. Is Tom thuis?’‘Nee, dat is hij niet,’ snauwde ze. ‘Hij zal

wel in Coins zijn. Wie ben jij?’Het klonk niet helemaal oké in het gezin

Mancini.‘Gewoon een vriend. Coins, zei je?’

273/1099

‘Ja.’‘Wat is dat, een winkel of...’‘Een kroeg, bij Ledbury Road.’Het was duidelijk stom van mij dat ik dat

niet wist. ‘Dank je.’Ze knalde de telefoon erop.Inlichtingen wist me te vertellen dat

Coins aan Talbot Road zat,Notting Hill. Ik trok mijn knisperend

nieuwe blauwe donsjas aan, pakte mijn tasen sprong in een taxi om een bakkie metTom te gaan doen. In een stratengids die ikvan de taxichauffeur had geleend, zocht ikonderweg op waar Tom nou precieswoonde. Het mocht dan zwaar bewolktzijn, ik voelde me nog steeds prima.

Ik kende Notting Hill absoluut niet,maar wist wel dat er elk jaar kermis werdgehouden en dat er nu wat ophef wasgeweest over Julia Roberts die langskwam.Toen die film een succes was, had ik in de

274/1099

krant al die flauwekul wel gelezen over dedorpssfeer die er hing en hoe fantastischhet was om er te wonen. Ik zag niet zoveelvan een dorp, alleen maar van die durekledingzaken met één paar schoenen in deetalage omringd door spotjes, en een paarantiekwinkels en een Oxfam-winkel.

We sloegen de hoek om en reden langswitgepleisterde huizen, waarvan de meestein appartementjes waren opgedeeld, metveel achterstallig onderhoud, want ik zaghele lappen pleisterwerk loshangen van destenen.

De taxi stopte op een kruispunt en hettussenscherm ging omlaag. ‘Eenrichtings-verkeer, makker. Ik gooi je er hier uit, als jehet goedvindt. Het is daar links.’

Ik zag een grote luifel boven de stoephangen, met plastic schuttingen die dehelden die hun cappuccino’s buiten wilden

275/1099

slurpen, tegen de elementen moestenbeschermen.

Ik betaalde hem en wandelde de rest.Coins was een dubbel pand met nog eenpaar lege tafeltjes buiten. De grote ramenaan weerszijden van de deur waren besla-gen door de kooklucht en de mensen. Ikzag bij het binnenlopen aan de ruwhoutenvloer en het kale triplex dat de kroeg er ge-woontjes en nuchter uit zou zien. De keuk-en was open en de geuren die eruit kwa-men drijven, waren bijzonder verleidelijk,zelfs nu ik nog stampvol zat van een pondeieren met spek.

Ik zag Tom nergens en ging daarommaar op een stoel in een hoek zitten. Er la-gen tijdschriften op de tafels, er hingenmodefoto’s aan de muur en folders voor al-lerlei artistieke gebeurtenissen. Het menu,op een A4’tje in een plastic mapje, bevattealles tussen deftige cholesterol en

276/1099

vegetarische worstjes met salades in. Deprijzen pasten zeker niet bij de entourage;hier probeerde iemand gewoontjes ennuchter rijk te worden.

De gemiddelde klandizie was achter inde twintig, voor in de dertig en probeerdezich zo hartstochtelijk te onderscheidendat ze wel klonen van elkaar leken.Iedereen droeg een wijde werkbroek eneen bodywarmer en het moest ze urenhebben gekost om hun haar zo te krijgendat het leek of ze net uit bed kwamen. Ikzag veel vierkante brillen met dikke mon-turen, meer iets om mee gezien te wordendan om door te kijken.

‘Dag schatje, wat mag ik je brengen?’Een Amerikaanse vrouwenstem streek opme neer toen ik het menu bekeek.

Ik keek op en bestelde een koffie ver-keerd met toast.

277/1099

‘Goed, schatje.’ Ze draaide zich om enliet het op één na mooiste achterwerk vande wereld zien, bedekt met een kort, wij-duitstaand zwart nylon broekje. Toen zewegliep, moest ik er wel naar kijken en zagtot mijn genoegen dat anderen dat ookdeden. Ze leverde vast veel klanten op;geen wonder dat Tom hier graag kwam.

Ik kon hier niets anders doen dan zittenluisteren naar de gesprekken van anderemensen. Iedereen scheen bijna een filmrolte krijgen of bijna in een toneelstuk te ko-men, maar het was nog net niet zover eniedereen had een fantastisch scenario datdoor een geweldige man werd gelezen dievroeger een flat deelde met AntonyMinghella. Deze mensen hielden pas opmet praten als de mobieltjes afgingen endaarin spraken ze nog luider dan daarvoor.‘Jambo, kerel! Hoe gaat het, vent?’

278/1099

Reet van de Week kwam terug. ‘Als-jeblieft, schatje.’ Ze gaf me een glas koffieverkeerd waaraan ik mijn vingers branddetoen ze terugliep naar de keuken.

Ik pakte een exemplaar van de Guardianaan toen het meisje dat aan het volgendetafeltje zat, vertrok. We glimlachten naarelkaar en dachten allebei hetzelfde overonze Amerikaanse vriendin.

Ik bekeek de voorpagina en wachtte on-dertussen op mijn toast en op Tom.

Een halfuur later was de toast klaar enzat ik aan mijn tweede koffie verkeerd. Erbleven klonen in- en uitlopen, bij de begro-eting in de lucht zoenen en samen vreselijkbelangrijk lopen wezen. Toen kwam tenslotte Tom binnen. Ik dacht tenminste dathet Tom was. Zijn vette haar zat nu in eenstaartje dat tot over zijn schouders viel enwaardoor hij wel een lid van een garage-band uit Los Angeles leek. Zijn wangen

279/1099

waren hamsterachtiger dan ik me kon her-inneren; misschien was zijn gezicht ver-vormd door de kilootjes die hij was hijaangekomen.

Zijn kleren kwamen zo te zien uit dezelf-de winkel als die van de anderen – canvasrubbers, een bruine werkbroek en eenvaalgroene trui waar een t-shirt onderuithing dat gebroken wit was begonnen endaarna een paar wasbeurten met ietsblauws had meegemaakt. Hij moest hetsteenkoud hebben.

Hij plantte zijn romige billen op eenhoge kruk aan de ontbijtbar bij het raam,trok een tijdschrift onder zijn arm vandaan– een soort handpalmcomputer-met-spelletjes-periodiek. Hij paste in zijn rol.

Een klein Portoricaans ogend vrouwtjenam zijn bestelling op. Ik besloot met mijn‘Hallo Tom. Nou zeg, wat een toeval’-ver-haal te wachten tot hij zijn eten op had,

280/1099

maar mijn plannetje viel in duigen toen hijopeens opstond en naar de deur liep. Eennijdige serveerster en ik zagen samen hoehij de straat overstak en een zijstraat inrende, en verloren hem in de wasem op deramen en de schaduw van de luifel.

Hij had me kennelijk gezien.Ik stond op en betaalde de Reet van de

Week, en kreeg een extra lang envriendelijk ‘Dag schatje,’ toen ze mijn fooizag.

Tom was naar huis gerend, dus ging iknaar All Saints Road, passeerde reg-gaewinkels en loodgieterbedrijven. Zijnwoning bevond zich in een zijstraat van AllSaints Road, in een flat met geel geverfdpleisterwerk op de gevel. Aan het rijtjedrukbelletjes bij de voordeur te zien, be-stond dit gebouw uit acht woningen, watbetekende dat iedereen een soortbezemkast had. De meeste gebouwen in

281/1099

deze straat waren in appartementen on-derverdeeld, en waren zwart, geel of groengeverfd, met smerige ramen waar vuilenetten voor hingen. Ik wed dat deze straatniet in de film voorkwam.

Ik wilde op het belletje van zijn flatdrukken – nummer vier – en zag toenlosse, roestige draadjes uit de intercomhangen. Sommige namen stonden op vast-geprikte snippertjes papier gekrast, maarde helft, waaronder nummer vier, had zelfsdat niet.

Ik drukte op de bel en hoorde het zachtegezoem van elektrische stroom. Er was eenkansje dat het ding het deed. Ik wachtte,stampte met mijn voeten en stak mijnhanden diep in mijn jaszakken, maar erkwam geen antwoord. Ik verwachtte ookniks uit de intercom, maar dacht dat ermisschien iemand zou roepen of dat er eengezicht achter een raam zou verschijnen.

282/1099

Uiteindelijk bewoog er een gordijn op dederde verdieping.

Ik belde nog eens. Niets.Ik vond het eerder leuk dan vervelend.

Tom was hier gewoon niet helemaal voorgemaakt. Als je wilt maken dat je wegkomt,ren je niet naar huis. E4 zou hem moeite-loos hebben opgespoord. Ik moest glim-lachen toen ik bedacht hoe hij daarbovenzat te hopen dat ik weg zou gaan zodatalles weer normaal werd.

Ik keek nog eens omhoog naar het vuileraam en zorgde ervoor dat wie er dan ookmaar keek, mij zo hartgrondig de trap afhoorde klossen dat hij wist dat ik hetopgaf.

Ik liep dezelfde weg terug, en bleeflummelen op het kruispunt met All Saintsin de wetenschap dat hij vroeg of laat zouvertrekken. Dat was absoluut fout, dus zouhij dat beslist doen. Hij was misschien

283/1099

handig genoeg om zich een weg in de com-puter in dat Finse huis te hacken en tedownloaden wat er ook maar inzat, maarals het om gezond verstand ging, dan konhij er geen diskette inkrijgen, laat staan hetspel spelen.

In de portiek van een willekeurigewinkel stond ik met uitzicht op een enormegraffitimuur te niksen. Reggae-muziek tet-terde uit de winkel toen twee tieners naarbuiten kwamen en de straat over danstenen een sigaretje deelden. Mijn adem imit-eerde die rook perfect in deze koude lucht.

Ik wist niet zo zeker of ik Tom wel zouzien als hij aan de achterkant van het ge-bouw naar beneden zou klimmen, maar hijwoonde driehoog, dus het zou hem nietmeevallen. Te oordelen naar wat ik vanhem had gezien, zou het vanaf de beganegrond zelfs een uitdaging voor hem zijn.

284/1099

Voor de kinderen moest ik op dedorpsgek lijken toen ik breed stond tegrijnzen bij de gedachte dat hij over eenmuur van een meter tachtig heen moestklimmen. Ik zou Mancini niet graag alspartner hebben.

En natuurlijk kwam hij twintig koudevervelende minuten later naar buiten. Nogsteeds zonder jas, met zijn handen onderzijn oksels kwam hij niet bepaald rennend,maar toch snel mijn kant op. Ik hoefdehem niet eens te volgen. Hij was on-getwijfeld van plan om nog meer fouten temaken door regelrecht naar het café terugte gaan.

Ik ging voor hem staan en de afschuw inzijn ogen was overduidelijk.

‘Dag Tom.’Eerst bewoog hij helemaal niet, stond

domweg stil, ter plekke wortel geschoten,toen keerde hij zich half om, draaide zijn

285/1099

gezicht af en keek naar de stoep als eenhond die een pak slaag verwacht. ‘Doe mijalsjeblieft geen pijn. Ik heb heus niks aanniemand verteld. Op mijn leven. Heus.’

‘Het is in orde, Tom,’ zei ik. ‘Ik heb nietsmeer met die mensen te maken. Ik benhier voor heel iets anders.’

286/1099

14

‘Weet je wat,’ zei ik, ‘laten we naar jouwflat gaan, een bakkie doen en een babbeltjemaken.’ Ik probeerde aardig te klinken,maar hij wist dat hij geen keuze had.

Ik legde een arm om zijn schouder envoelde hem verstijven. ‘Kom op, makker,gewoon een bakkie doen en dan vertel ik jewel wat er aan de hand is. Hier buiten ishet veel te koud.’

Hij was hooguit een meter vijfenzestig,dus ik kon gemakkelijk een arm om hemheen slaan. Ik voelde hoe zacht zijn lijfwas. Hij had zich een paar dagen niet ges-choren en het resultaat daarvan warengeen stoppels, maar van dat spul waarmeeje een dekbed kunt vullen.

Onder het wandelen begon ik een klets-praatje om hem op zijn gemak te stellen.

En dit gesprek moest trouwens ook eenbeetje normaal overkomen op elke derdepartij die uit het raam koekeloerde. ‘Hoelang woon je hier nou al, Tom?’

Hij hield zijn hoofd gebogen, be-studeerde de stoeptegels. Toen we de mul-ticultureel geverfde huizen voorbijliepen,merkte ik dat hij liep te bibberen.

‘Een jaar ongeveer, denk ik.’‘Zeg, ik heb eerder al naar je gebeld en

kreeg toen een vrouw aan de lijn. Jevriendin?’

‘Janice? Ja.’ Het duurde een seconde oftwee voordat hij zijn pas inhield en naarme omhoog keek. ‘Luister, man, ik hebhelemaal nooit aan iemand iets verteldover die toestand. Niks, ik zweer het op hetgraf van mijn moeder. Ik heb het zelfs nietaan J...’

288/1099

‘Tom, ik wil alleen maar met je praten.Ik heb een voorstel. Laten we gewoon evengaan zitten, een bakkie doen en kletsen.’

Hij knikte toen ik ons weer aan het wan-delen had gekregen.

‘Ik denk dat het je zal bevallen. Kom op,zet het water op.’

We kwamen bij zijn huis aan enbeklommen de vier of vijf treden naar devoordeur. Tom frunnikte zijn sleutel te-voorschijn die aan een oud nylon draadjebleek te hangen. Zijn hand trilde toen hijhem in het slot probeerde te steken. Hijdacht nog steeds dat hij in elkaar zou wor-den getimmerd. Ik besloot hem dat maar telaten denken; misschien zou hij vrolijkworden als hij eindelijk besefte dat ik hemniet het ziekenhuis in kwam helpen.

In de portiek was het net zo koud alsbuiten. Het tot op de draad versleten,smerige tapijt paste goed bij de vochtige

289/1099

afbladderende muren. Een ouderwetsekinderwagen versperde ons de weg en ikhoorde de passagier ervan in de flat linksvan ons al jammerend proberen de televis-ie te overstemmen waarmee hij een kamerdeelde. Ik hield mijn adem in om dekinderwagen te kunnen passeren en bij detrap te komen. Ik was in een feestelijkestemming. Zelfs mijn huis rook lekkerder.

Warme lucht stijgt, maar hier niet. Num-mer vier had zijn eigen overloopje, waar deverf van de trapleuning en de deur blad-derde. Hij kreeg de sleutel in één keer inhet sleutelgat en de openzwaaiende deurgaf toegang tot iets waarvan ik verwachttedat het de woonkamer was. Donkergrijzegordijnen filterden het vuilgrijze licht totiets dat nog troostelozer was.

Ikea had goed aan Tom verdiend. Hethele kamertje glom van het grenenhout;zelfs de tweezitsbank had houten

290/1099

leuningen. De rest van de tent zag er bero-erd uit – nog meer vochtige muren,versleten vloerbedekking en kou. De haardwas dichtgetimmerd en er stond een kleingashaardje voor, snakkend om aanges-token te worden. Ik kon nog steeds mijnadem zien.

Een tien jaar oude televisie met houtfin-eer op de kast stond op een glimmendgrenen plateau in de hoek, met een videor-ecorder eronder, waarvan alle nullen ophet schermpje knipperden, en daarnaasteen stapel van een stuk of tien video’s.Rechts ervan stond een Sony Playstationmet een stapel spelletjes eromheen en deoudste pc ter wereld. De gelige kunststofkast was donker en vies en de ventilatie-gaten aan de achterkant waren zo zwartdat het leek of het ding op diesel liep. Hettoetsenbord was versleten; ik kon de lettersop de toetsen nog net lezen. Niet bepaald

291/1099

de beste apparatuur voor zo’n hightechjongen, maar voor mij bijzonder goednieuws. Als hij bakken geld verdiende en ineen penthouse woonde zou het moeilijkerzijn om hem mee te krijgen. Geldzorgen li-eten mensen dingen doen die ze normaalnooit zouden doen. Op dit gebied was ikervaringsdeskundige.

We stonden allebei en ik voelde zijnschaamte. Ik verbrak de stilte. ‘Zet eenswater op, makker, dan stook ik het vuurtjeop, oké?’

Hij liep het kleine open keukentje in enik hoorde hem muntjes in de gasmetergooien en de knop omdraaien om wat gaste krijgen. Ik hoorde de ketel onder dekraan vollopen en gooide onderwijl mijngeld op de bank en probeerde de kachelaan de gang te krijgen door de knop ver-schillende keren in te drukken totdat hetgas met een woemp ontvlamde.

292/1099

Ertegenover stond een deur op een kiervan een centimeter of tien. Daar was Ikeanog niet aan toegekomen. Er lag een mat-ras op de grond, een dekbed ernaast,gevaarlijk dicht bij een draagbaar Calor-gaskacheltje. Het enige andere meubelstukleek een digitale wekker te zijn. Ik voeldeme hier thuis.

Je kon niet zien waar de badkamer was,maar ik vermoedde dat die ergens aan deachterkant van de keuken zou zijn; sterkernog, die zou wel deel uitmaken van dekeuken. Ik bleef even bij het vuur zitten,om op te warmen.

‘Nou, Tom. vertel eens, werk je nogsteeds in de computerbranche?’

Eindelijk kwam hij tot leven. Hij had nogniks te zeggen gehad en nu toonde ik in-teresse in hem. Hij stak zijn pafferigehoofd om de hoek van de deur; ik was

293/1099

vergeten dat het soms zo heen en weerwiebelde als de kop van een haan.

‘Ja, ik heb wat ijzers in het vuur, als jebegrijpt wat ik bedoel? Spelletjes, daar zithet grote geld in, man. Ik ken een paarslimme mannetjes in het vak die snakkennaar mijn ideeën. Begrijp je wat ik bedoel,snakken.’

Ik zat nog steeds op mijn knieën bij hetvuur in mijn handen te wrijven. ‘Dat is fijnom te horen. Tom.’

‘Ja, de zaken gaan goed. Dit is maar eentijdelijk onderkomen, voor de periodewaarin ik moet besluiten aan wie ik mijnidee verkoop. Daarna komt het schip metgoud binnen. Huisje kopen – contant, na-tuurlijk – en dan mijn eigen toko be-ginnen. Begrijp je wat ik bedoel?’

Ik knikte, want ik begreep precies wat hijbedoelde. Hij had geen geld, geen baan en

294/1099

wel veel praatjes. Hij zou mijn voorstel opprijs stellen.

Zijn hoofd verdween weer in de keukenen ik hoorde hem afwassen. Ik stond op enliep naar het bankje, maar zag opeens eenstapel witte kaartjes op de schoorsteen-mantel liggen. Op de bovenste tweestonden lippenstiftzoenen en een handges-chreven boodschap: ‘Hopelijk houd je vanmijn vieze onderbroekje. Liefs, LekkereLucy XX.’ Ik pakte er eentje op. De lippen-stift was in elk geval echt.

Ik verhief mijn stem en liep naar debank. ‘Hoe lang ben je nou met Janice?’

‘Ze is een maand of wat geleden zo’nbeetje bij me ingetrokken.’

‘Wat doet ze?’‘Parttimer bij Tesco; gewoon een

baantje, weetjewel.’ Hij stak zijn hoofdweer om de hoek. ‘Suiker?’

‘Nee, alleen een scheutje melk, graag.’

295/1099

Hij kwam met twee mokken binnenlo-pen en zette die op de niet geheel nieuwevloerbedekking. Hij ging bij de kachel opde grond zitten, tegenover mijn bankje engaf me mijn mok aan. Ik zag dat hij geenmelk gebruikte.

Ik zag hem naar de open slaapkamer-deur kijken en zich zorgen maken of ik hadgezien wat daarachter lag. We begonnentegelijkertijd aan onze thee.

‘Maak je geen zorgen, makker. Ik hebmijn hele jeugd in dit soort huizen doorge-bracht. Misschien kan ik je aan iets betershelpen. Totdat de spelletjes gaan lopen.’

Hij probeerde een slokje van zijn thee tenemen en zijn ogen schoten naar hetMickey Mouse-wekkertje bovenop hetvuur.

Tijd om tot zaken te komen. ‘Zo te zienlopen de zaken niet zo best, toch? Heb jeeen uitkering?’

296/1099

Heftige Jack kwam glimlachend te-voorschijn. ‘Ja, wie niet? Ik bedoel, gratisgeld, gek als je ‘t laat liggen. Heb ik gelijkof heb ik gelijk?’

Hij concentreerde zich weer op zijn thee.‘Tom, ik denk dat ik je kan helpen. Ik

heb een klus aangeboden gekregenwaarmee jij genoeg verdient om een ap-partement te kunnen kopen en al jeschulden direct af te lossen.’

Hij vertrouwde me niet: terecht, want hijkende me niet bepaald als VriendelijkeVent. Hij keek nog steeds telkens naarMickey Mouse.

‘Hoeveel?’ Hij probeerde nonchalant teklinken, maar slaagde daar niet helemaalin.

Ik wist zonder mijn lippen te brandeneen slok thee te nemen. Het smaakte af-schuwelijk. Het hoorde in een parfumflesjethuis, niet in een mok. ‘Ik weet het nog niet

297/1099

precies, maar ik schat dat jouw aandeel tenminste honderddertigduizend zou zijn –contant. Minimaal. Ik heb je alleen wel eenweek nodig; hooguit twee.’

Ik gaf hem geen duidelijkheid over delengte van de klus, maar wat kon hij eraandoen als ik hem eenmaal in Finland had enhet duurde langer? Hem daar krijgen wasvoorlopig het belangrijkste.

‘Is het legaal? Ik doe geen kwaaie zaken,man. Ik wil niet nog meer ellende. Ik laatme niet meer in elkaar slaan, begrijp je watik bedoel?’

Ik zette mijn bakkie leut weer op de vlo-erbedekking. Het was toch bagger. ‘Luister,in de eerste plaats, ik heet Nick. En nee,het is niet illegaal. Ik wil ook niet naar degevangenis. Ik heb gewoon deze kansgekregen en ik heb iemand nodig die uit-blinkt in computers. Ik dacht aan jou.Waarom niet? Ik heb liever dat jij dat geld

298/1099

opstrijkt dan iemand anders. Je verdient erzelfs een reisje naar Finland mee.’

‘Finland?’ Daar hadden we Heftige Jackweer, met zijn hanenkop. ‘Zeg, iedereen isdaar online. Het is er koud, Nick, begrijp jewat ik bedoel. Te koud gewoon. En niks tedoen, verder.’ Hij lachte.

Ik lachte met hem mee terwijl hij nog-maals naar Mickey Mouse keek. ‘Tom, hebje misschien andere verplichtingen?’

‘Neu, je hebt gelijk, het is alleen zo datJanice zo thuiskomt en het zit zo, nou ja,zij weet niks van – jeweetwel, mijnvroegere werk, in elkaar geslagen worden,al die dingen. Ik ben er nog niet aan toegekomen om haar dat te vertellen. Ik maakme alleen zorgen dat, weet je, als ze noubinnenkomt en jij zegt iets...’

‘Hé, zeg, geen probleem. Ik houd mijnmond. Weet je wat, als ze binnenkomt, zegik gewoon dat ik een klein

299/1099

computerbedrijfje heb en je een paar wek-en werk in Schotland aanbiedt, systementesten. Hoe klinkt dat?’

‘Prima. Maar wat is de vorm, weet je,wat heb je te zoeken in Finland?’

‘Het is doodeenvoudig. We hoeven al-leen maar een systeem binnen te komen endan wat spullen downloaden. Ik weet pashoe, wat en wanneer als we er zijn.’

Hij keek meteen bezorgd. Ik moest hetnu doorbreken. Ik moest even liegen. ‘Hetis niet wat je denkt. Het is legaal. We mo-eten alleen iets ontdekken over wat nieuwefotokopieerapparaten. En we moeten datvolledig langs legale wegen doen, anderswillen de mannen van het geld er niks vanweten.’ Ik kon me niets saaiers en vre-delievenders voorstellen dan een kopieer-machine en verwachtte nu door een of an-dere flits getroffen te zullen worden.

300/1099

God lag kennelijk te slapen of had zijnbliksems nog in de diepvries liggen. Ik gingdoor voordat Tom de kans kreeg om na tedenken en vragen te stellen.

‘Ik zorg wel dat we binnen komen,’ zei ik,maar ik heb iemand nodig die weet hoe dieklotedingen eruit zien als we er eenmaalachter zitten.’ Ik wees naar de puinbak inde hoek die zijn best deed om er als com-puter uit te zien. Hij zei niks, maar keeknaar het smerige beeldscherm, en dachtmogelijk aan de hoestbonbonkleurigePower Mac en de bijpassende iMac laptopdie hij van zijn aandeel kon kopen.

‘Het wijst zich allemaal vanzelf als wedaar zijn, Tom. Ze weten waar het is, alleswat jij moet doen, is inloggen en down-loaden. Niet stelen, begrijp je, kopiëren.Makkelijk verdiend.’

Ik bereidde me erop voor dat God netwakker genoeg was om dat laatste stukje te

301/1099

hebben gehoord. Tom zat zenuwachtig tedraaien op de vloerbedekking, dus ging ikmaar door voordat God wakker werd ofJanice thuiskwam. ‘Je weet nu evenveel alsik, makker. We verdelen het geld eerlijk.Honderddertigduizend mille de man, mis-schien zelfs meer als we snel klaar zijn. Datis kolere veel geld, Tom.’ Ik wachtte evenzodat hij zich een kruiwagen vol briefjesvan tien kon voorstellen.

Vijftien seconden was genoeg. ‘De kansvan je leven, Tom.’ Ik klonk als een verkop-er van dubbel glas. ‘Als jij het niet doet,doet iemand anders het.’

Ik schoof onderuit op het bankje en gafdaarmee aan dat de voorstelling afgelopenwas. Als het zalfstrijken niks opleverde,zou ik hem in de volgende fase gaan intim-ideren om hem mee te krijgen.

‘Zeker dat het helemaal veilig is, Nick? Ikbedoel, in mekaar geslagen. Dat wil ik niet

302/1099

meer. Het gaat hier prima, begrijp je wat ikbedoel? Binnenkort komt het met bakkenbinnen.’

Hem uitleggen dat ik wist dat hij bluftekon wel wachten tot ik zijn horoscoop aanhem voorlas. ‘Luister, makker, zelfs als hetillegaal zou zijn, dan nog hebben zulkeklussen niks met de gevangenis te maken.Denk nou eens na, als ze erachter zoudenkomen dat jij iets over hun klotekopieer-machine hebt ontdekt, denk je dat ze dannaar de politie zullen gaan? Ze zijn tochniet gek? Denk eens na over deaandeelhouders, denk eens aan de slechtepers die dat oplevert. Zo werkt het niet,makker. Vertrouw me maar. Wat er devorige keer met jou gebeurde, was iets an-ders. Dat had met de overheid te maken.’Ik kon mijn nieuwsgierigheid niet bedwin-gen. ‘Waar werd je toen in Menwithtrouwens voor gepakt?’

303/1099

Hij begon een beetje zenuwachtig tedoen. ‘Nee, man, ik zeg niks. Ik heb mijnstraf uitgezeten en ik zeg niks meer, tegenniemand. Ik wil nooit meer terug.’ Hijklonk als een gebarsten elpee.

Hij had het lelijk te pakken. Ik wist dathij geld wilde hebben, maar hij worsteldemet zichzelf om tot een beslissing te ko-men. Tijd voor een nieuwe aanval. ‘Weet jewat, ga gewoon met me mee, bekijk heteens en als het je niet bevalt, ga je weer ter-ug. Ik probeer je leven niet in de war teschoppen, makker. Ik probeer ons allebeieen dienst te bewijzen.’

Hij ging van zijn ene bil op de andere zit-ten. ‘Kweenie. Janice zou het maar niksvinden.’

Ik ging weer rechtop zitten, met mijnreet op het randje van de bank en deedsamenzweerderig. ‘Janice hoeft hethelemaal niet te weten. Zeg gewoon dat je

304/1099

naar Schotland gaat. Makkie.’ Het gesisvan de gasvlammen kwam gemakkelijkboven mijn gefluister uit. Ik besloot hemwat meer initiatief toe te vertrouwen.‘Waar is de wc, Tom?’

‘Door de keuken; je ziet de deur zo.’Ik stond op en nam mijn tas mee. ‘Niet

persoonlijk bedoeld,’ zei ik. ‘Dingen vanmijn werk, snap je.’

Hij knikte en ik wist echt niet of hij hetbegreep of niet, want ik snapte er zelf niksvan.

Ik ging naar het toilet. Ik had gelijk, debadkamer maakte deel uit van de keuken,gescheiden door een gipsplaat, zodat dehuiseigenaar kon beweren dat er meerkamers waren en de sociale dienst een for-tuin kon vragen voor de verhuur. Ik zat opde pot en telde zes mille van de dollars af.Ik zou het in mijn zak steken en besloottoen het een beetje rustiger aan te doen. Ik

305/1099

stopte twee mille terug in de tas. Ik trokdoor en liep pratend de kamer weer in.

‘Ik weet alleen maar dat het een een-voudig klusje is. Maar ik heb jou erbijnodig, Tom, en zeg nou eens eerlijk, jijhebt het geld toch net zo hard nodig als ik?Luister, ik wil je alvast een beetje helpen.’

Ik haalde de vier mille uit mijn zak, enzorgde ervoor dat ik het in mijn handoprolde om het extra aantrekkelijk te latenlijken en klinken.

Hij probeerde er niet naar te kijken.Zelfs dit bedrag zou zijn leven al flinkkunnen veranderen.

‘Zo word ik betaald, in dollars. Dit is viermille. Pak aan, een cadeautje. Betaal jerekeningen of wat je maar wilt. Wat kan ikverder zeggen? Ik ga die klus hoe dan ookdoen. Maar als je mee wilt moet ik hetvandaag van je horen. Ik kan niet blijvenrondklooien.’

306/1099

Als hij voor vanavond geen ja zou zeg-gen, werd het tijd voor de horoscoop. Hijzou zijn geld nog steeds krijgen, hij zou hetwerk alleen minder leuk vinden.

Hij bevingerde het geld en moest hetstapeltje splitsen om het in zijn broekzak tekrijgen. Hij probeerde een serieuze za-kenblik in zijn ogen te krijgen. Het lukteniet. ‘Prima. Bedankt, Nick, reuzebedankt.’

Hij kon het geld houden, wat er ook ge-beurde. Ik voelde me er goed bij, enaangezien de rest van mijn leven in de gootlag, kon ik dat best gebruiken. Maar ikmoest er zeker van zijn dat hij het nietverklootte of dat het naar mij te herleidenwas. ‘Breng het niet naar de bank om het tewisselen of te storten, want dan denken zedat je een drugsdealer bent. Zeker met eenadres in deze buurt.’

Zijn glimlach werd breder.

307/1099

‘Breng het naar een wisselkantoor. Dekoers is klote, maar ach. Maak er een leukedag van. Neem een taxi; je kunt het je per-mitteren. Maar wissel nooit meer dan drie-honderd dollar per keer. O, en koop in god-snaam een warme jas.’

Hij keek op en de grijns veranderde ineen lach toen hij zijn haantjesimitatiedeed. Het hield meteen op toen het geluidvan een sleutel in een slot hoorbaar werd.

‘Shit, Janice. Houd je kop. Beloof het,Nick.’

Hij stond op en hing zijn trui zorgvuldigover de twee bultjes in zijn werkbroek. Ikdeed hem na en zo stonden we samen voorde kachel alsof de koningin op bezoekkwam.

Ze deed de deur open, voelde de warmteen keek zonder mij een blik waardig tekeuren onmiddellijk naar Tom. ‘Heb je de

308/1099

was opgehaald?’ Ze liep naar de keuken enwierp haar bruine overjas af.

Tom maakte verontschuldigende grim-assen in mijn richting terwijl hij zei: ‘O, ehnee, het was nog niet klaar, de drogerswaren stuk. Ik ga het zometeen ophalen.Dit is Nick. Hij belde vanochtend, weet jenog?’

Ze gooide haar jas over de leuning vande bank en keek me aan. Ik glimlachte enzei: ‘Hallo, aangename kennismaking.’

‘Dag,’ bromde ze, ‘dus, je hebt hemgevonden?’ en verdween in de keuken.

Janice was midden twintig, niet onaan-trekkelijk, niet aantrekkelijk, min of meergewoon. Ze droeg haar haar naar achterenin een paardenstaart, ietsje langer dan dievan Tom. Het was niet echt vet, maar zager zo vandaag-niet-gewassen uit. Ze droegook net iets te veel make-up en die eindig-de heel duidelijk bij de rand van haar kin.

309/1099

Ik ging weer zitten, maar Tom bleefongemakkelijk bij de kachel staan, zonderte weten wat hij tegen mij moest zeggenover zijn afschrikwekkende vriendin. Zijliet haar aanwezigheid voelen door in dekeuken met kastdeurtjes te slaan.

Ze kwam de huiskamer weer in met eennoten-en-fruitreep en een blikje cola. Zeliet haar jas op de grond vallen en ploftenaast mij op de bank, trok het folietje vande reep, opende het blikje en viel op beideaan. Met de geluiden die ze tijdens hetdrinken maakte, zou een dorstige straten-maker eer hebben ingelegd. Tussen tweeslokken door wees ze naar de schoorsteen-mantel. ‘Tom, geef die kaarten eens door.’

Hij deed wat hem was gezegd. We kekenbeiden toe hoe ze een lippenstift uit haarjaszak haalde en die op haar mondsmeerde. Toen, terwijl ze slobberde en

310/1099

kauwde, zoende ze de overige blancokaarten.

Ze keek op, staarde mij een paar tellenaan en wendde zich toen tot Tom. ‘Geef mede rest.’

Hij raapte een A4-envelop op die naastde kachel lag en gaf die door, rood vanschaamte.

Ze strooide de witte kaartjes over de vlo-er en begon het rode spul weer aan te bren-gen en erop los te zoenen. Het signerenwerd duidelijk later gedaan, op een liefde-voller moment.

We konden de rest van het gesprek welvergeten. Het was tijd dat ik vertrok.

‘Bedankt voor de thee, Tom, ik moet erweer eens vandoor. Leuk je te ontmoeten,Janice.’

Ze knikte maar nam de moeite niet omop te kijken.

311/1099

Tom keek zenuwachtig naar mij en toennaar het hoofd van Janice. Toen ik opstonden mijn tas pakte, flapte hij eruit: ‘Weet jewat, ik loop even met je mee, ik moet tochook de was nog ophalen.’

Op de trap zeiden we niets. Ik wist welwat ik wilde zeggen, maar wat had dat voorzin? Als iemand je vriendin een afgrijselijkpaard noemde, zou dat je niet echt over-halen om met hem mee te gaan.

Terwijl we richting All Saints Roadliepen, stamelde hij: ‘Zij is het niet hoor,Lekkere Lucy. Ze krijgt een tientje pertweehonderd. Deze week is het Lucy envolgende week zal het wel weer Gina zijn.Ik help haar ermee.’ Hij wreef over zijn kin.‘Ik moet me alleen weer eens scheren, wantanders zien je mijn stoppels in de lippen-stift. We hebben stapels vieze onderbroek-en in de slaapkamer. Die worden elkedonderdag door een vent afgeleverd.’

312/1099

Ik moest lachen toen ik me voorsteldehoe hij voor de kachel kaarten zat te zoen-en en onderbroeken in te pakken voor dekruisruikers van de natie.

Zijn hoofd deed de hanentruc weer. ‘Ja,nou, zoals ik al zei, dat is nu even voordathet grote geld komt. Ze zijn sluw hoor –Activision, die van Tomb Raider, al diegrote jongens – ik sta op het punt om doorte breken, begrijp je wat ik bedoel?’

‘Jazeker, Tom.’ Ik wist het heel goed.Toen we om de hoek waren, All Saints

in, en Janice ons niet meer kon zien als zeopkeek, probeerde ik het nog eens. Ik hieldstil voor een winkel vol kranen, rioolbuizenen andere loodgieterstroep en keek hemaan.

‘Tom, denk er serieus over na. Ik doeheus niks als het dubieus is. Daar ben ik teoud voor. Ik wil alleen maar een beetjegeld verdienen, net als jij. Ik heb je erbij

313/1099

nodig, maar ik moet vanavond van jeweten of je meedoet.’

Hij staarde met hangende schoudersnaar de stoep. ‘Ja. Maar weet je...’ Hijraakte verkleumd. Ik vroeg me af of hijgeen jas aan had omdat ze nog niet genoegkaarten hadden gezoend of omdat hij testom was om er eentje aan te trekken.

We kwamen bij Westbourne Park Road,een doorgaande weg. Ik wilde een taxi aan-roepen, dus ging ik op de hoek staan. Hijkwam naast me staan, van de ene op de an-dere voet huppelend. Ik legde een hand opzijn schouder. ‘Luister, makker, ga watgeld wisselen en denk erover na, dan zienwe mekaar vanavond, oké?’

Ik begon naar taxi’s uit te kijken en hijknikte nog eens naar de stoep. ‘Ik bel jerond zeven uur en dan gaan we watdrinken, oké?’

314/1099

In de schemering doemde een geel lichtop, dus stak ik mijn hand uit. De taxistopte en de dieselmotor tufte door, maarniet zo hard als de meter.

Tom stond nog steeds te twijfelen en tebibberen, met zijn handen diep in zijn za-kken. Ik praatte tegen zijn kruin. ‘Tom, ditis een unieke kans. Denk er goed over na.’

De bovenkant van zijn schedel bewoogzo te zien voor de volgende knik. Ik konniet meer tegen het gebibber en ritste mijnjas open. ‘Wil je godverdomme dit dingaantrekken?’ Hij protesteerde zwakjes engrijnsde terug toen hij hem aanpakte. Nukon ik zijn gezicht tenminste zien.

‘Uniek, makker.’ Ik stapte in, vroeg naarMarble Arch en draaide me om zodat ik hetportier kon sluiten en het raamopendraaien.

315/1099

Tom trok net de rits dicht. ‘Hé, Nick, watkan het mij verdommen. Waarom niet, ikdoe het.’ De haan was er weer.

Ik wilde niet tonen hoe blij ik was. ‘Goedzo. Ik bel je vanavond met de details. Wemoeten morgen vertrekken. Is dat in orde?Heb je een paspoort?’

‘Geen probleem.’‘Fantastisch. Onthoud goed,’ ik wees

naar zijn werkbroek, ‘er komt nog eenheleboel geld achteraan. Eén week, hooguittwee, wie weet.’

Ik stak mijn duim in mijn oor en hieldmijn pink voor mijn mond om een tele-foontje na te doen. ‘Vanavond, zeven uur.’

Hij deed me na. ‘Prima. Tom, nog iets.Heb je een creditcard?’

‘Eh, ja. Hoezo?’‘Ik ben de mijne kwijt. Je moet misschi-

en de tickets betalen. Maar maak je geen

316/1099

zorgen, ik betaal je alles contant voordatwe vertrekken.’

Ik gaf hem geen tijd meer om over datlaatste na te denken. Terwijl de taxiwegreed, was ik behoorlijk tevreden overmezelf, en ik verdacht Tom er stiekem vandat hij deze nieuwgevonden rijkdom nietmet Janice zou delen. Als ik hem was zouik het zeker niet doen.

Nadat ik de taxichauffeur een nieuw adreshad opgegeven, kocht ik in Oxford Streeteen nieuw ski-jack en ging ik naar een apo-theek om wat spulletjes te kopen die iknodig had voor een DB (dode brievenbus)waarin ik onze gegevens voor Liv konachterlaten. Voordat E4 me oppikte bij dieflat, had ik Livs idee om een DB te nemenvoor het doorgeven van vluchttijden eentikje paranoïde gevonden. Maar nu be-greep ik dat het noodzakelijk was. Als E4

317/1099

haar op de nek zat, wilde ik in Engelandgeen contact meer met haar hebben. Hetergste dat me kon overkomen was datLynn daar een foto van onder ogen kreeg.Dan zou ik zo vreselijk in de stront zittendat ik me er nooit meer uit kon bevrijden.

Ik boekte de vluchten vanuit een tele-fooncel en reserveerde ze op Toms naam.Nu Davidson verleden tijd was, moest hijze morgen op het vliegveld met zijn credit-card betalen. Ik had geen keus. Niemandhoefde te weten dat Nick Stone het landuitging. Ik vroeg me af of Tom vanwegezijn subversieve verleden nog gemonitordwerd, maar besloot het risico maar te ne-men. Ik had geen tijd om er iets aan tedoen.

Nu mijn nieuwe jas me warm zouhouden, besloot ik naar de DB te lopen dieze me had opgegeven. Het was niet zo ver.

318/1099

Ik worstelde me door de idioterie van dewinkelzaterdag en slaagde er ten slotte inom de pak hem beet tweehonderd meternaar Oxford Circus te voltooien. Rechtsaan de overkant lagen de studio’s van deBBC in Portland Place. Ik bleef aan deoverkant op de stoep lopen en liep richtingLangham Hilton.

Ongeveer vijftig meter voor het hotel liepik onder een stellage. Eronder bevondenzich twee ouderwetse rode telefooncellen.Er zaten visitekaartjes aan de binnenkantvan de venstertjes geplakt. De reinigingsdi-enst zou die later op de dag wel verwijder-en, maar een uur later zouden ze er weerzitten.

Ik stapte de linkercel in en zag hetkaartje van Susie Gee op driekwart van dehoogte aan de kant van Oxford Circus zit-ten. Ze zag er hitsig uit, op handen en vo-eten, haar zoenlippen omhoog. Terwijl ik

319/1099

haar van het glas peuterde, haalde ik eengrote zwarte viltstift tevoorschijn en zetteonder aan het glas een streep.

Ik vouwde Susie in mijn zak en liep naarhet hotel. Het was een tikje voorbarig omhet teken achter te laten dat de DB vol zat,maar ik verwachtte geen complicaties.

Met mijn tas in mijn hand liep ik door dedraaideur van het hotel, die voor me opgang was gebracht door een vent in eendriekwart groen uniform en met op zijnhoofd een kruising tussen een tulband eneen baret. Hij was een juweeltje.

Het interieur van het Langham was ergpluche en stampvol zakenmensen enwelvarende toeristen. Het thema was In-dia, met een Chukkabar links in de marm-eren receptieruimte.

Livs instructies waren perfect. Rechts opeen verhoginkje was de receptie en rechtvoor me uit was een restaurant annex

320/1099

tearoom. Mijn bestemming was echter dekelder.

Beneden was het net zo pluche alsboven. Een vergaderzaal en een zaken-centrum, met airconditioning en zachtetapijten. Op een ezel bij de Georgezaalstond een soort schoolbord met erop in ge-plakte letters de aankondiging ‘Manage-ment 2000 begroet onze conferentie-gasten.’ Ik liep er voorbij, passeerde tweetelefoons waarbij ik nog terug zou komenen ging naar de wc.

Tegenover de toiletten hingen nog meertelefoons, er was een garderobe en er stondeen tafel opgesteld met thee, koffie enkoekjes. Erachter zaten een zwarte man eneen blanke vrouw van de bediening op zo’ngeheimzinnige toon te praten dat je met-een wist dat ze roddelden over de directie.Zodra ze me zagen, glimlachten ze

321/1099

plichtsgetrouw naar me; ik glimlachte ter-ug en liep naar de heren.

Ik ging in één van de hokjes zitten, nameen plastic pillendoosje uit een etuitje, zo’ndoosje waarin mensen hun dagelijkse por-tie vitamines bewaren, en een rolletjetweezijdig plakband. Ik plakte twee stukjestegen de pillendoos in de hoop dat hijeraan zou blijven hangen; ik zou voor lulstaan als het doosje losliet.

In het pillendoosje deed ik een kleinsnippertje papier met mijn boodschap:‘Aankomst 12e 1515.’ Meer hoefde ze niet teweten.

Ik stopte het etuitje weer in mijn zak,voelde nog eens of het doosje goed vastzat,liep het toilet uit, glimlachte nogmaalsnaar de twee mensen bij de garderobe,sloeg rechtsaf en ging terug naar de eerstetwee telefoons.

322/1099

Ze zaten laag tegen de muur zodat rol-stoelers ze ook konden gebruiken. Ik zettede tas tussen mijn voeten en trok een stoelnaar de telefoon. Liv had een goede keuzegemaakt: niet te druk, geen videocamera’sin de buurt en een aanleiding om hier tekomen.

Nadat ik was gaan zitten, pakte ik eenmuntje van één pond en Susies kaartje,pakte de hoorn en koos een nummer ter-wijl ik me afvroeg of Janice en Tom mis-schien lippenstiftkaartjes voor haarhadden gemaakt. Ik wilde dat er een ver-bruikt bedrag op het schermpje kwam testaan; anders zou het er verdacht uitzienals er iemand langsliep en ik daar alminutenlang zat te doen alsof ik belde. Hetwas een detail, maar details tellen.

Met mijn rechterhand hield ik de hoorntegen mijn oor. Ik wachtte op Susie, en on-dertussen voelde ik met mijn linkerhand

323/1099

onder de plank van houtfineer. In de uiter-ste hoek moest een groot stuk tape zittenvan Liv.

Terwijl ik zo zat te frunniken, gingen dedeuren van de Georgezaal open en achtermij langs stroomden de deelnemers vanManagement 2000 naar buiten.

Ik hoorde de telefoon overgaan en zag dekudde op de grazige weide bij de garderobeneerstrijken. Een jonge vrouw van een jaarof twintig ging op de stoel naast me zittenen stak een muntje in de gleuf.

Een agressieve Chinese vrouw nam op:‘Hallo?’

Ik hoorde de vrouw naast mij haar num-mer intoetsen terwijl ik vroeg: ‘Susie?’

‘Nee, wacht.’Ik wachtte. De vrouw naast me begon

over haar kind te praten dat uit de crèchemoest worden gehaald omdat zij te laatkwam. Degene aan de andere kant vond

324/1099

dat duidelijk niet leuk. ‘Het is niet eerlijk,mam. Dat zeg je altijd en natuurlijk weet zewel hoe haar moeder eruit ziet. Kirk komtvanavond vroeg thuis. Hij komt haar welophalen.’

Er kwam een man achter haar staan. Hijlegde zijn hand op haar schouder en diekuste zij. Op zijn badge van Management2000 stond David. Het was dus niet deconferentie waardoor ze te laat kwam.

Het geluidsvolume verdubbelt als ertijdens de koffie over management wordtgesproken.

Toen ik aan gene zijde voetstappen dehoorn hoorde naderen, vond ik wat ikzocht: zacht plakband, precies zoals Livhad gezegd.

Een erg hese vrouwenstem van middel-bare leeftijd nam de hoorn op. ‘Hallo, liev-erd, kan ik je ergens mee helpen? Zal ik jevertellen wat ik te bieden heb?’

325/1099

Ik zei ehm en aaah, terwijl de mevrouwme vertelde wat een halfuurtje Frankrijk,Griekenland of allerlei andere landen metSusie kostte. Om het gesprek te rekkenvroeg ik waar Susie werkte, en toen hoe ikop dat adres in de buurt van Paddingtonterecht kon komen.

‘Fijn,’ zei ik. ‘Ik zal erover nadenken.’Ik hing op, pakte mijn tas op, duwde de

stoel naar achteren, hoorde de vrouw tegenhaar moeder zeggen dat dit beslist de laat-ste keer was dat ze dit hoefde te doen enliep terug zoals ik gekomen was.

Ik draaide me om voordat ik de deurdoor ging, controleerde of het doosje vanafdie hoogte niet te zien was en ging de trapop. Gunga Din deed zijn truc met dedraaideur en ik stond weer buiten. Ik sloegrechtsaf, terugkerend op mijn schreden. Dezon was al onder; om vier uur zou hetdonker zijn.

326/1099

Nu moest ik alleen om zeven uur Tomnog bellen om te zeggen hoe laat de vluchtmorgenochtend vertrok, daarna mijn lerenbroek in een vuilnisbak gooien en mijnwapen stallen in het grootste wapendepotvan Londen, de Theems.

327/1099

15Zondag, 12 december 1999

Tom stond in een andere rij voor de dou-ane. Ik had hem zo vriendelijk mogelijkgezegd dat hij bij me uit de buurt moestblijven totdat we in de aankomsthal waren– beveiliging en zo. Hij praatte te veel en teluid om in een toestel naast te zitten. Wehadden zelfs afzonderlijk ingecheckt. Hijhad ermee ingestemd met zijngebruikelijke ‘Geen punt, man. Tof.’

In de metro naar Heathrow had hij meverteld dat Janice het best vond dat hijwegging. ‘Ik heb haar verteld dat ik metmijn ouwe makker Nick een klusje heb inSchotland,’ zei hij. ‘Eerlijk verteld.’

Er was niks eerlijks aan en Janice waswaarschijnlijk zeiknijdig dat hij twee wek-en lol ging maken in het noorden terwijl zij

slaafs kaarten zat te zoenen voor Lucy. Ikvroeg me af of hij haar over de verdienstenhad verteld, maar vroeg er niet naar. Ikwilde hem niet tekeer horen gaan over zijnplannen om wereldmarktleider in de IT teworden.

Hij had zich op de heenweg tenminsteniet proberen te verzuipen in de gratisdrank. Hij dronk kennelijk niet – wellichteen neveneffect van de gevangenisstraf.Best, trouwens, want totdat we terug war-en in Engeland zou er ook geen druppelzijn.

Hij had gelukkig zijn best gedaan omzichzelf voor de reis een beetje op te knap-pen. Ik wilde dat hij er als doorsnee burgeruitzag en niet als lokaas voor de douane.Hij had nog steeds mijn jas aan, maar hadde gerafelde spijkerbroek omgeruild vooreen nieuwe en hij droeg ook een nieuwerode trui. Hij droeg nog steeds wel dezelfde

329/1099

canvas rubbers en hoewel hij de puntjes opde i had gezet door zich te wassen en zijnhaar te kammen, had hij zich nietgeschoren.

Ik zag hem op zijn jas kloppen alsof hijeen dansje deed. Het was sinds het vertrekuit Londen de derde keer dat ik hem zagdenken dat hij zijn paspoort kwijt was.

We kwamen de douane door en hoefdenniet op koffers te wachten. Ik had hemgezegd dat hij alleen een stukje zeep en eentandenborstel nodig had en dat hij zijn on-derbroek ‘s avonds in het bad kon wassen.

De schuifdeuren gingen open en lietenons onafhankelijk van elkaar de aankom-sthal binnen. Tom wist het niet, maar erzou nog niemand zijn om ons af te halen.We zaten niet in het toestel dat om 15.15uur landde, zoals ik Liv had laten weten,maar in dat van 13.45 uur. Ik kwam altijdgraag wat te vroeg om te zien wie er op me

330/1099

zou staan te wachten. Een aankomsthalbinnenlopen zonder te weten wie me stondop te wachten was net zoiets als op een on-bekende deur kloppen zonder te weten wieof wat zich aan de andere kant bevond.

We ontmoetten elkaar in de hal. Tomvoelde zich erg jongensachtig, zo te zien,want hij keek alle vrouwen in de terminalna.

‘Wat nu, man? Waar gaan we heen?’‘We zijn een beetje aan de vroege kant.

Laten we een bakkie doen.’We volgden de bordjes naar het café. Het

gebouw van glas en staal was niet stamp-vol, maar druk genoeg voor een zondag,meer toeristen dan zakenmensen. Door deglazen wanden zag ik een saaie, grijze luchtmet sneeuwbergen langs de kant van deweg en ijspegels aan de auto’s.

Op weg naar het café, Tom als een soortjongere broer tegen mijn schouder

331/1099

aanstommelend, passeerden we twee langeblonde schoonheden die stonden te bellen.‘Cor, kijk dat kontje dan. Ik ben dol op dieScandinavische meiden.’

Ze hadden hem door en lachten naarelkaar terwijl ze ons aankeken. Ik liepbeschaamd door. Ze konden hemwegblazen.

Tom had schijnbaar niks door. ‘Hé, Nick,wist je dat hier meer mensen op internetzitten en mobieltjes hebben dan waar ook?Per hoofd, weetjewel.’

‘Dat is interessant, Tom.’ Dat was hetook, voor het eerst.

Dat vond hij leuk. ‘Precies, man. Moethier voortdurend donker zijn. Geen zakverder, denk ik.’

Ik keek hem aan en glimlachte.Zijn gezicht glom en zijn hamsterwangen

bedekten zijn ogen bijna. ‘Ze zijn hier zeergeavanceerd, begrijp je wat ik bedoel?’ Hij

332/1099

haalde me bij en fluisterde, terwijl zijnhoofd in de maat meewiebelde, in mijnoor: ‘Daarom hebben ze hier die kennisover kopieermachines. Waar of niet?’

Hij verveelde me, maar ik gaf toch ant-woord: ‘Het heeft waarschijnlijk met dielange nachten te maken. Je kan hier niksanders doen dan kopietjes maken, denk ik.Koffie, Tom?’

‘Neu, thee. Kruiden of fruit, als ze dathebben.’

We zaten al snel aan een tafeltje, ik metkoffie, Tom met een pot heet water en eenzakje appelthee in folieverpakking. Tegen-over ons was een balie met schermen,overduidelijk internetaansluitingen. Hetzou niet lang duren voordat Tom die ookontdekte en dan zou ik hier alleen zitten,wat zo slecht nog niet was.

333/1099

Zijn ogen lichtten op en hij zou beslistopstaan. ‘Ik moet dat even bekijken. Ga jemee?’

Hij ging en nam zijn thee mee. Ik niet.Hij was erg snel terug, nog voordat ik

mijn koffie had geproefd. ‘Heb je toevalligmunten bij je, man? Ik heb geen geld, ten-minste geen Fins geld. Alleen dollars, be-grijp je?’

Ik schoof hem het wisselgeld van dedrankjes toe terwijl hij om zijn eigen grapzat te grinniken.

Ik besloot eens rond te lopen om te zienof ik iets bedreigends kon ontdekken. Ikhad de E4 afgeschud, maar Val hadduidelijk vijanden en aangezien ik voorhem werkte, waren dat ook mijn vijanden.

Ik hield mijn papieren altijd bij me,maar ik wilde nog iets anders uit mijn tashebben voordat ik wegliep. Ik dook in mijntas op zoek naar de leren agenda met het

334/1099

ritsje, plantte beide tassen bij Tom en liepnaar de vertrekhal boven. Er was niksbijzonders te zien, er stond niemand tegenzijn revers te praten of te doen of hij eenkrant las terwijl hij naar de mensenmassakeek.

Ik liep naar buiten, maar niet voor lang,want de koude vrat aan mijn handen enmijn gezicht. Ik had niets gezien dat erslecht uitzag en voor mij bedoeld was.

In de aankomsthal, in de warmte,stonden een paar jongens in pakken metplastic A4-mapjes de namen op te houdenvan de mensen die ze moesten afhalen.

Tom zat nog steeds in de internethemel.‘Kijk nou eens, Nick. Is dat verdomme tofof niet? Kijk dan, virtueel Helsinki.’

Ik keek naar een scherm dat alles weer-gaf wat je over Helsinki moest weten, vanplattegronden tot plaatjes van hotels enboekingskantoren voor reis- en

335/1099

theatertickets. Er was zelfs een routeplan-ner waarin je door de straten liep alsof heteen spelletje was. Ik liet de tassen noglanger bij hem staan terwijl ik een tweedekopje koffie haalde, plaatsnam aan hetzelf-de tafeltje en bleef zitten wachten met degelukzalige gedachte dat ik vroeger geenklein broertje had gehad dat ikvoortdurend moest meeslepen.

Na een kwartier kwam hij terug met detassen. Hij was kennelijk door zijn geldheen. ‘Ik heb Janice net gemaild dat ik hierin de bergen spul zit te testen en dus voor-lopig geen contact met haar kan opnemen.’

Ik stopte de agenda in mijn tas en dronkmijn kopje leeg. ‘We kunnen net zo goedopstappen. Ze zullen er nu wel zijn.’

Onze man was snel gevonden in zijnkeurige grijze pak en overjas, met lichtbru-in stekeltjeshaar en met een blozend ge-zicht. Hij hield een bordje op naar de

336/1099

mensen die met karretjes door deautomatische deuren van de douanehalkwamen, een A4 met plakletters: ‘Nick ennog iemand.’

We gingen erheen en stelden ons voor.Toen we hem een hand gaven, schoot hijals het ware in de houding en sloeg zijnhakken tegen elkaar. Daarna bood hij aanonze tassen te dragen. Tom bedankte er, namij, voor.

Kort parkeren was tegenover deaankomsthal. Er brulde een vliegtuig overons heen toen we een zilverkleurige Mer-cedes naderden. Tom was onder de indruk.‘Prima.’

We legden de tassen in de kofferbak enstapten achterin. Stekel startte en de radiobegon te schreeuwen. Ik nam aan dat detwee presentatoren Fins brabbelden, maarTom keek me aan: ‘Ze spreken Latijn. Zijn

337/1099

ze hier dol op, man. Weennie waarom,maar ‘t is zo.’

Stekel zette het uit.Ik zei: ‘Hoe weet jij zoveel over Finland?’De Mercedes reed weg.‘Gisteravond op het net zitten zoeken,

toch.’‘Ga je de hele week over Finland lopen

zeuren?’Hij keek me aan, zich afvragend of het

een belediging was en besloot toen met eenglimlach: ‘Neu, man, dacht alleen dat je hetwel wilde weten.’

Hij leunde achterover. Hij had het mis,het was geen grapje.

We volgden de bordjes die zowel in hetFins als in het Zweeds waren. De Zwedenen de Russen waren hier allebei aan demacht geweest, vroeger. Het asfalt op desnelweg was vlekkeloos vrij van sneeuw enijs.

338/1099

Het vliegveld lag vlakbij Helsinki zodatwe al snel op de ringweg zaten. Aan beidekanten waren laagbouw fabrieken en hogesneeuwbergen. Ik moest even glimlachentoen ik eraan dacht dat een paarsneeuwvlokken heel Engeland altijd lam-leggen; hier sneeuwde het maandenachtereen zonder dat het land zelfs maarhaperde.

Ik zag een bord: ‘St. Petersburg 381 km.’Binnen een uur of drie, vier konden we uiteen van de welvarendste en vooruit-stevendste plekken op aarde in een stadvan chaos en anarchie komen. Maar ikhoefde me geen zorgen te maken; we na-men een afslag naar een andere snelweg,de E75 en reden weg van de bewoondewereld.

Het kleine ronde kompasje op het dash-board gaf aan dat we grofweg naar hetnoorden reden. Alle voertuigen op de

339/1099

snelweg hadden hun lichten aan, dat wasverplicht.

We reden rustig over de snelweg, doordennenbossen, sneeuw en indruk-wekkende uit het graniet gehakte passages.Ik keek naar Tom die met de oordopjes vanzijn walkman in achterovergeleund zat. Ikbesloot zijn voorbeeld te volgen en ont-spannen onderuit te gaan zitten, al bleef ikde bewegwijzering in de gaten houden.Lahti en Mikkeli leken mogelijke bestem-mingen en na iets minder dan een uur washet duidelijk waar we heengingen. We na-men de afslag Lahti.

Boven het plaatsje torenden twee erg hoge,Eiffeltorenachtige gebouwen uit, allebeirood-wit geverfd, met spitsen die door hetdonkere wolkendek aan het oog werdenonttrokken en met waarschuwingslampenvoor vliegtuigen aan alle kanten. Het was

340/1099

er razend druk met voetgangers en auto’s.Het was een wintersportoord; eenskischans stak boven de huizen uit, en ter-wijl wij over de klinkerweg door hetwinkelhart van het plaatsje hobbelden, zagik dat zelfs de bejaarden hier langlaufs-tokken gebruikten als wandelstok.

De inwoners van Lahti waren duidelijkgek op staal en beton. In plaats van tradi-tioneel houten huizen met een rendiertje oftwee voor de deur, hadden ze de nieuwstemodellen Saab, 4x4’s en een stortvloed aankerstverlichting. Op het centrale plein sloe-gen we linksaf en reden langs een helderverlichte markt, waar stoom uit de stal-letjes van canvas en nylon sloeg. De han-delaren zagen er in hun koudebestendigepakken uit als astronauten.

We hielden vrijwel meteen halt bij eenbord dat ons liet weten dat we bij het AlexiHotel waren beland. We reden linksaf de

341/1099

stoep op en stopten voor een garagedeurdie meteen automatisch openging. Eengroepje moeders met driewiel-buggy’s liepom de achterkant van de Mercedes heenover straat.

We reden tamelijk snel een steile be-tonnen afrit af, een grote, slecht verlichteparkeergarage in. Op de grond stondenplassen water dat van eerder aangekomenauto’s was afgesmolten, en vrijwel iedereauto had ski’s op het roofrack zitten.

We reden rond op zoek naar een plaats-je. Tom zat rechtop, met zijn oordopje losen zijn ogen wijdopen. ‘Het lijkt wel zo’nspionagefilm, Nick, begrijp je wat ikbedoel?’ De klank van zijn stemveranderde zodra hij nadacht over wat hijzei. ‘Het is toch wel oké, of zo? Ik bedoel, jijweet wat er aan de hand is, niet dan?’

Ik knikte, maar was niet zo zeker vanmijn zaak.

342/1099

Stekel stak vooruit in op een vrije plek,zette de motor af en draaide zich om. ‘Uwtelefoons alstublieft, uw piepers en uw e-mailapparatuur,’ zei hij met een zwaretongval. ‘U moet ze hier laten. Maak u geenzorgen, u krijgt ze terug.’ Hij glimlachte enliet zodoende een niet zo denderend gebitzien.

Ik legde uit dat we volgens afspraak geenvan beiden zoiets bij ons hadden.

Hij glimlachte nogmaals. ‘Goed. Dank u,dank u.’

De kofferbak klikte open toen Stekel aande hendel naast zijn stoel trok. Ik stapte uiten Tom kwam achter me aan, terwijl pre-cies op dat moment een zwarte Mercedes4x4 van het oude vierkante model lang-zaam op ons afreed. Het schijnsel van dekoplampen maakte het onmogelijk om tezien wie er in zat.

343/1099

Ik keek naar Stekel, die zich in de versteverte geen zorgen leek te maken. De 4x4stopte, maar liet de motor draaien. Deachterramen waren geblindeerd en deenige die ik kon zien, was de chauffeur.

Ze zag er heel anders uit dan de vorigekeer dat ik haar had gezien. Toen had zeeruit gezien als een Italiaanse met verlof;nu droeg ze een stevige Noorse trui metwonderlijk mooie patronen en met eenpolohals tot aan haar kin. Een Tibetaansemuts met oorflappen bedekte het grootstedeel van haar gezicht, maar ik zag nog neteen paar lokjes blond haar.

Terwijl het raampje omlaagschoof, kreegik een bijzonder vriendelijke maar erg za-kelijke glimlach te zien. ‘Stap snel achterin,alsjeblieft.’ Ze voegde er in het Fins ietsaan toen voor Stekel en die schudde zijnhoofd terwijl wij met onze tassen achterinstapten. Het was er koud; ze moest al op

344/1099

ons hebben staan wachten zonder de mo-tor of de blower aan.

‘Ga alsjeblieft allebei onderuit zitten enblijf uit de buurt van de ramen.’

Tom keek naar mij voor uitleg. Ik haaldemijn schouders op. ‘Later, makker.’

Ik keek naar de voorruit en zag dat Livme in de binnenspiegel aankeek. Ze glim-lachte: ‘Welkom in Finland.’

Ze keek om naar Tom. ‘Ik heet Liv.Bijzonder aangename kennismaking.’

Tom knikte en keek daarbij bijna verle-gen. Ze had op hem duidelijk hetzelfde ef-fect als op mij. Hij keek in het verduisterderaam hoe hij eruitzag en wenstewaarschijnlijk dat hij zijn haar hadgekamd.

We reden weer naar buiten, de straat open sloegen linksaf. De lichtjes op de marktwaren nog helderder geworden; het werdal behoorlijk donker.

345/1099

‘We hebben niet veel tijd meer,’ zei Liv.‘Sinds ons laatste gesprek zijn de gebeurt-enissen in een stroomversnelling geraakt.Jullie moeten dinsdag de klus klaren.’

Weer zo’n kleinigheidje. Ik geloofde haarniet; ik durfde erom te wedden dat Val hetsteeds in dit tempo had gewild, maar dathadden ze me niet willen vertellen om meniet af te schrikken en daarom had ze eenlulverhaal verteld.

‘Ik moet het doelwit zien,’ zei ik. ‘Tweeavonden is te kort om voor te bereiden. Jemoet me vanavond alles vertellen wat jeweet en dan ga ik morgen op onderzoekuit.’

‘Ja, natuurlijk. Ik houd er ook rekeningmee dat Tom genoeg tijd moet hebben omdoor de firewall te komen zodat hij het sys-teem in kan.’

Tom schoot rechtovereind als een welop-gevoed kind dat bij een volwassene in de

346/1099

smaak wil vallen. ‘Dat komt wel goed. Laatmaar zien wat je hebt.’

‘Ja Tom, binnenkort.’Het bleef een tijdlang stil en Tom zakte

weer onderuit.Ik keek op de weg. ‘Waar gaan we nu

heen?’‘Het is niet zo ver meer, bij de meren.’Dat was een weinigzeggende aanwijzing.

Het hele land was bezaaid met die dingen.Het zwart-geel fluorescerende plaat-

snaambord met een rode streep erdoor lietme weten dat ik Lahti had verlaten. Wekwamen op een goede enkelbaans wegwaar in het begin huizen omheen stonden,met in het donker opgloeiende kerstver-lichting, en later bomen en van die grani-eten muren. Een ander bord liet me wetendat Mikkeli nog 106 km verder was. We re-den kennelijk nog steeds naar het noorden.

347/1099

Ik keek naar wat de totaalstand was toenwe een keurig rijtje plastic pedaalemmer-brievenbussen op paaltjes passeerden, hetenige teken dat er, ergens diep in het boshier, woningen waren.

De bewolking en de dichte bebossingmaakte het duister vrijwel volledig, deweerspiegeling in de sneeuw verdubbeldehet effect van de koplampen bijna.

De Mercedes 4x4 warmde snel op enTom had zijn oordopjes alweer in en zijnogen dicht. Ik dacht erover na wat ik tegenLiv zou kunnen zeggen, maar zij had geenbehoefte aan een kletspraatje.

Ze keek veel vaker in haar spiegels danvoor normaal chaufferen nodig was; ze wasbeducht voor achtervolgers. Daarom had-den we haar in de parkeergarage ontmoeten waren we vertrokken voordat er eenverband tussen beide auto’s kon wordengelegd. Als iemand ons vanaf het vliegveld

348/1099

had gevolgd, zou die automatisch hebbenaangenomen dat wij in het hotel verbleven.

Ik zag haar gezicht verlicht door hetdashboard en ging rechtop zitten ‘Liv?Vanwaar al dat gedoe over telefoons enpiepers? En waarom die dode brievenbus?’

‘Oude gebruiken zijn de beste.’ Ze glim-lachte. ‘Een Siciliaan heeft me ooit vertelddat je de lessen uit het verleden moet lerenom er zeker van te zijn dat er een toekomstis. Zijn organisatie had eeuwenlang koeri-ers gebruikt om informatie over te bren-gen. Zo konden ze iedere gevoeligheid pei-len. Maar toen gingen ze in Amerika aanhet werk en werden lui. Eind jaren vijftigbegonnen ze de telefoon te gebruiken endaar gingen ze aan kapot. Als informatiebelangrijk is en je wilt haar geheimhouden, dan moet je persoonlijk contactleggen. Zo houd je het in de hand.’

349/1099

Ik zag de eerste borden naar de E75 enMikkeli, vervolgens verdween de bomenrijen kwam de snelweg rechts in zicht,ongeveer vierhonderd meter onder me.Rijen koplampen gingen beide kanten op,maar we bleven op de oude weg en de bo-men keerden terug en sneden het uitzichtaf. Het was eenvoudiger om te ontdekkenof we werden achtervolgd.

Liv vervolgde. ‘Wat de rest van de vraagbetreft, we treffen alle noodzakelijkevoorzorgsmaatregelen. Niet alleen metonze informatie, maar ook met onzemensen. Daarom zullen jullie vanaf nuuitsluitend contact met mij onderhouden.’

Ik besloot haar niet te vertellen wat mewas overkomen nadat ik haar appartementhad verlaten. Val en zij wisten allang veelte veel over mij.

Er doken straatlantaarns aan de kantvan de weg op en de borden lieten weten

350/1099

dat we een plaatsje naderden dat Heinolaheette.

Tom sprong op, en trok zijn oordopjesuit. Een lage metalige dansbeat vulde deruimte. ‘Zijn we d’r al?’

Liv gaf antwoord. ‘Nog een halfuurtje,Tom.’

Hij werd weer een bedeesd jochie. ‘O...bedankt.’

Liv zette de verwarming een klikje lageren zette haar muts af. Haar haar dansterond haar schouders.

Tom keek dagdromend uit over de stad,trok een zakdoek uit zijn zak, snoot zijnneus, en bestudeerde het resultaat vervol-gens bij het licht van een lantaarnpaal,alsof het een voorspelling inhield.

We hielden op met door de stad rijden,nog zo’n anti-volgmanoeuvre, en redenover een kleiner weggetje de stad uit. Dehuizen en lampen verdwenen snel, en

351/1099

bomen en duisternis namen het spoedigover, met alleen zo nu en dan een pad datde bossen invoerde.

Liv keek nog steeds of er achter ons lichtopdoemde en Tom, die in zijn zakdoek dezin van het leven had aangetroffen, gingweer muziek luisteren.

Ten slotte reden we een met bomen om-zoomde en schoongeveegde asfaltweg op,reden daar een kilometer of twee, drie opdoor, een lichte helling af tot de bomen uit-zicht boden op een huis dat, toen het voer-tuig naderbij kwam, plotseling werd ver-licht door grondlampen. We moesten eensensor zijn gepasseerd.

Het huis zag eruit als iets uit een JamesBond-film. Blofeld zat daarbovenwaarschijnlijk naar ons te kijken terwijl hijzijn kat aaide.

Het was misschien zestig of zeventigmeter lang en zag eruit alsof iemand een

352/1099

enorm plak van een flatgebouw hadafgesneden en die zes meter boven degrond op twee betonnen pijlers had gep-laatst. Val had beslist stijl.

De oprit bracht ons tot bij het huis, waarglazen panelen de ruimte tussen de pijlersbegrensden, zodat er een interne garageontstond. Twee grote patioachtige deurengingen automatisch open toen we eropafreden en sloten zich achter ons.

Het was opmerkelijk warm toen ik uit deMercedes stapte. Ik zag niks door het lichtdat door de ramen naar binnen viel en deschittering van de sneeuw, totdat mijnogen zich hadden aangepast.

Liv drukte op een knopje, waarna eenbruine deur in de linkerpijler openging.Tom en ik pakten onze tassen en volgdenhaar een heet trappenhuis in. Ik zag datlichtbruine loopschoenen in de plaatswaren gekomen van de cowboylook.

353/1099

We betraden een enorme ruimte van eenmeter of dertig lang en twintig breed, meteen hoog plafond, die net als de Londenseflat klinisch wit was en schaars gemeu-bileerd. Rechts van mij was een deur naarde keuken en daardoor zag ik witgefin-eerde kasten en stalen werkbladen.

De woonkamer waar we in stonden,kwam regelrecht uit een woonmagazine.Twee witleren banken stonden tegenoverelkaar aan weerszijden van een koffietafelvan glas en chroom en dat was alles. Geentv, geen geluidsinstallatie, tijdschriften,bloemen, foto’s of schilderijen, niks. Overalwaar ik ramen verwachtte, hingen wittelamellen van het plafond tot op de vloer.De verlichting door middel van wand-lampen – witte natuurlijk – was gedimd.Aan het plafond waren geen lichtpunten.

Tom en ik stonden met onze tassen in dehand alles in ons op te nemen.

354/1099

‘Ik zal jullie naar je kamers brengen.’ Livliep al naar de deur rechts achterin. Ikvroeg me af of ze ooit op iemand wachtte,of dat Armani voorschreef dat ze altijdvooropliep.

We volgden haar een gang in waar onzeschoenen op de gewreven houten vloerpiepten.

Mijn kamer was na de eerste deur links.Ook dit was weer een witte wereld, met eenlaag bed in Japanse stijl, een douche ensuite met marmeren tegels en stapelssplinternieuwe witte handdoeken. Er wasgeen hangkast, maar slechts kleine canvasopbergruimtes met chromen roedes.Hoewel het uitzicht hier fantastische moestzijn, waren er tot mijn verrassing geenramen.

Liv zei: ‘Niet nodig. Het is hier altijd tedonker.’

355/1099

Ik zette mijn tas op de grond; ik kon hemnergens anders neerzetten.

Ze draaide zich om. ‘Tom, jouw kamer ishiernaast.’

Ze verdwenen, maar ik hoorde hunstemmen gedempt door de muur toen ikmijn jas uitdeed en naar het voortdurendegebrom van de airconditioning luisterde.Haar schoenen met rubberzolen kwamenal snel langs piepen en ze bleef even in dedeuropening staan. ‘Wil je misschien kof-fie, Nick, en misschien iets te eten? Daarnamoeten we aan het werk. We hebben maarweinig tijd.’

‘Ja, graag.’Ze knikte en liep naar de woonkamer.Ik zette mijn tas in de hoek van de kamer

– hij leek nergens anders te horen – entoen stak Tom zijn hoofd om de hoek vande deur. ‘Prima, man. Is die een zakcentje

356/1099

waard of niet dan? Kom je een bakkiedoen?’

Een paar minuten later zaten Tom en iktegenover elkaar op het witte leer. Toen wegingen zitten, kraakten de bankjes. Uit dekeuken klonk het getinkel van porselein.Het leek alsof ik niets van hem te horenzou krijgen zolang Liv in de buurt was, endat vond ik eigenlijk wel best. Hij hieldtenminste zijn kop. We zaten een poosje tewachten met geen ander gezelschap dan debrom van de verwarming.

Ze verscheen weer, met een dienbladmet een volle percolator, melk en mokkenen een bord met crackers en plakjes kaas.Ze zette het op de glazen tafel en ging naastTom zitten. Ik vroeg me af of hij uitschaamte of van genoegen ging verzitten.

‘Laat me de bedoeling uitleggen,’ zei ze.‘Ik blijf hier met jullie tweeën. Mijn kamer

357/1099

is aan de andere kant.’ Ze wees naar detegenoverliggende deur.

‘Tegenover jullie kamer is de kamer metde laptop, waarmee jij, Tom, de firewallmoet kraken. Daar zal ik je zometeen meerover vertellen.’ Ze wendde zich tot mij.‘Nick, er liggen ook kaarten in die kamervan het huis dat jullie moeten bezoeken.’

Ze begon in te schenken. ‘Dinsdagmor-gen moeten jullie de toegangscode hebbenontdekt, het huis zijn binnengedrongen ende bestanden hebben gekopieerd. Lukt datniet, dan zijn mijn instructies dat de dealniet doorgaat.’

Ik zat te luisteren, beseffend dat het alle-maal op tijd klaar zou zijn al moest ik eenpact met de duivel sluiten. Ik wilde hetgeld hebben; ik had dit geld nodig.

Liv en ik namen allebei een slok zwartekoffie. Tom raakte de zijne niet aan, maarwilde ook duidelijk niemand tot last zijn

358/1099

door naar iets kruidigs te vragen. We ver-vielen in een gespannen stilte.

Ze zat onze ongemakkelijkheid tebekijken en genoot er bijna van. Het gafme het gevoel dat ze meer van Tom en mijwist dan wij van haar.

Na een poosje zei ik: ‘Het komt in orde.’Tom knikte: ‘Geen drama.’‘Ik ben ervan overtuigd. We zullen het

later over ondergeschikte punten als geld,informatie-uitwisseling en zo hebben.’ Zestond op. ‘Kom, neem jullie kopjes mee.Aan het werk.’

We volgden haar de gang door. Dekamer rechts was net zo wit als de rest vanhet huis, en erg groot en rechthoekig. Erstonden twee grenen bureaus met stoelen.Op het ene lag een aluminium koffertje, ophet andere een kleine zwarte,gestroomlijnde IBM-laptop, een slagjekleiner dan een A4’tje, naast de doos

359/1099

waarin hij verpakt was geweest, met lossesnoertjes op het deksel en een smal nylondraagtasje met een hengsel.

Liv wees naar het koffertje. ‘Tom, dieThinkpad is voor jou. Nick, kom mee.’ Zeliep naar het andere bureau.

Terwijl ze met Tom over firewall-toest-anden begon te praten, klikte ik de kofferlos en deed het deksel open. In een aantalgelabelde mapjes trof ik verschillende plat-tegronden aan op verschillende schalen.Het zag ernaar uit dat we mikten op eenplaats die Lappeenranta heette, en die 120kilometer oostelijk van ons lag, vlakbij deRussische grens.

De kaart met de grootste schaal toondehet hele gebied als een kolossaal net vanmeren, misschien wel meer dan honderdvierkante kilometer, met honderden kleineeilandjes en landtongen waarop dorpjes enkleine stadjes waren aangestipt. Het

360/1099

doelwit was iets meer dan twintig kilomet-er ten noorden van Lappeenranta, gelegenaan een weg die enkele van die eilandenverbond met een streek die Kuhala heette.Het huis lag niet aan het meer, maarongeveer een kilometer ervan af in het bos.

Liv verliet ons en ik keek hoe ze vertrok.Ze was ontzettend cool. Ik besefte dat ikhaar erg begon te mogen.

‘Hé, Tom?’ Ik keerde me naar hem om.Hij zat over het kleine schermpje gebogen,met zijn rug naar me toe.

Hij draaide zich op zijn stoel en keek op.‘Wat is er, man?’

‘Ik denk dat het goed is als je niets tegenLiv zegt over het geld. Misschien krijgt zijwel minder dan wij en dan kan ze de pestin hebben. Als ze ernaar vraagt, zeg dan ge-woon dat je van niets weet, oké?’

‘Woont zij hier niet, dan?’

361/1099

‘Dat betwijfel ik. Ze werkt gewoon aandeze klus, net als wij. Ik denk dat het goedis als we ons niet in de kaart laten kijken,oké?’

Hij keerde zich weer naar zijn bureau.‘Als jij het zegt, man. Mij best.’ De toetsenbegonnen wederom te klikken onder hetgedans van zijn vingers. ‘Interesseert megeen zak.’

Ik keerde terug naar het spul dat voorme lag uitgespreid. Kaarten zijn nuttig,maar ze zijn beperkt. Ik moest ter plaatsezien te komen en de hele zaak goed on-derzoeken. Ik hoorde hoe Tom achter mijnrug zat te timmeren en bestudeerde zelf dekaarten.

De beste manier om dit te doen, zo hadik uit ervaring geleerd, was de route visual-iseren. Dat was veel gemakkelijker danplaatsnamen en wegennummers proberente onthouden. Ik zat, kijkend naar de kale

362/1099

muur, de weg van Heinola naar het doelwitte zoeken, en zag toen dat er een stukgipsplaat rond een schroef was afgebroken.

Ik ging op mijn knieën zitten en bekeekhet van dichterbij, trok de rand van deplaat opzij en zag toen een loden plaatvrijkomen waarover een plastic laagje zatgeplakt. Ik keek naar Tom. Hij zat als eenbezetene op zijn toetsenbord te timmeren.

Ik duwde de gipsplaat terug en liep doorde kamer, op zoek naar nog meer gaten.Toen besefte ik opeens dat er geen tele-foonaansluitingen waren. Zelfs in eenmodern huis was dat een behoorlijke over-drijving van het minimalisme. Was hetbedoeld om elektronische communicatiemet dit huis onmogelijk te maken? Als datzo was, had Val inderdaad zijn best gedaanen dat bracht me een beetje van mijn stuk.Ik hield er niet van om dingen te ont-dekken die ik al eerder had moeten weten.

363/1099

Ik liep naar Toms bureau en boog meover hem heen om een scherm vol cijfersen letters te zien. Een paar verticale ko-lommen veranderden elke keer dat hij eentoets indrukte.

‘Begrijp je wat je daar hebt?’‘Geen probleem; het zijn allemaal algor-

itmes en protocollen, beveiligde proxy’s endat soort dingen. Waar het op neerkomt, isdat ik de toegangscode moet zien te vindentussen een miljoen of wat verschillendemogelijke combinaties. Dat is de firewalltussen mij en de rest van het systeem.’ Hijwees op het scherm en liet zijn ogen nietafdwalen. ‘Dit is een behoorlijkgeavanceerde sleutel, want er zit een zelfle-rend programma op dat onverwachte ge-beurtenissen kan onderscheiden, zoals bij-voorbeeld dat ik zit te hacken, en dat inter-preteert hij als aanval. Als we dit onlinezouden doen, zou ik het waarschijnlijk niet

364/1099

op tijd klaarkrijgen. Maar deze constructieis perfect: ik heb tijd om ermee te spelen.’

Zijn aandacht werd afgeleid van het ge-sprek toen hij even vooroverboog en hetscherm bekeek. We waren allebei ged-urende enkele tellen stil, daarna mompeldehij sleuteldingen tegen zichzelf en landdetoen weer op aarde. ‘Hoe dan ook, als ikhier eenmaal binnen ben, hoef ik alleen dieThinkpad maar te configureren, die mee tenemen en dan kan ik alle bestanden down-loaden die ze hebben wil. Net zo makke-lijk.’

Ik zag hem zijn gedoetje doen. Terwijlzijn handen snel en vol zelfvertrouwenover de toetsen gleden, veranderde hij inde alleenheerser van zijn heelal. Zelfs zijnstem veranderde als hij uitlegde wat hijging doen.

‘Tom, denk je dat je hier voorbij kunt ko-men?’ Het scherm vol bewegende cijfers,

365/1099

letters en symbolen leek in mijn ogen eenvolledige warboel.

‘Geen drama, man. Geen drama.’Ik keek naar de afgebroken gipsplaat.

‘Nog één vraag.’Zijn ogen bleven op het scherm gericht.

‘Zeg het maar?’Ik veranderde van gedachten. ‘Ik ga een

bakkie doen. Ga je mee?’‘Neu, man, ik blijf hier. Dingen te doen,

begrijp je wat ik bedoel?’Ik liet hem zijn gang gaan. Ik wilde

weten waarom daar lood zat, en misschienkon hij behulpzaam zijn, maar waarom zouik risico’s met hem nemen? Hoe minder hijwist, hoe beter.

366/1099

16

Nadat ik geen telefoonaansluiting in mijnkamer had kunnen vinden, liep ik naar dewoonkamer. Het licht brandde nog, maarde kamer was verlaten en de koffiespullenwaren weggehaald. Er lag alleen een dikkepaperback op de glazen tafel. Ik liep dekamer rond, op zoek naar aansluitpunten,maar vond er geen. In de keuken zaten zeevenmin.

Ik zag geen gaten of scheurtjes in demuur waardoorheen ik lood zou kunnen zi-en, dus besloot ik het anders aan tepakken. Ik liep naar de kamerhoge lamel-len en gaf er eentje een duw. Hij bewoogniet, en hij was extreem hard en zwaar.

Er zat een schakelaar in de dichtstbijz-ijnde muur en je hoefde geenhersenchirurg te zijn om te bedenken waar

die voor diende. Toen ik hem omhaalde,bromde er een motortje boven me in hetplafond. Ik zag ze vanuit het middenopengaan. Buiten was het donker, maarlampen in de woonkamer verlichtten eenlang, smal balkon dat via de driedub-belglazen schuifpui te bereiken was. Er lageen meter maagdelijke sneeuw op, tot te-gen het raam. Een eindje verderop zag ikeen paar met sneeuw bedekte dennenbo-men, maar daarachter was het inktzwart.

Ik draaide me om toen ik blote voetendichterbij hoorde komen. Liv was zes ofzeven stappen van me verwijderd en droegeen blauwe zijden kamerjas tot vlak bovenhaar knieën waaruit telkens een dij te-voorschijn kwam wanneer ze zich bewoog.

Nog twee stappen en toen reikte zeachter mij naar de schakelaar en draaidedie terug. Ze rook alsof ze net onderdouche vandaan was gestapt.

368/1099

De motor zoemde en de lamellen slotenzich weer. Ze deed één stap achteruit.‘Nick, de blinden moeten dicht blijvenzolang Tom op de computer werkt.’ Zewuifde met haar hand naar bankjes. ‘Zul-len we even gaan zitten?’

Zij liep door de kamer en ik volgde. Zezag mijn ogen naar de lamellen schieten enraadde wat ik wilde gaan zeggen. ‘Ja, Nick,voor je het vraagt, die zijn bedekt met lood.Dat is het hele huis. Valentin houdt er nietvan als zijn concurrenten te weten komenwat hij aan het doen is. Er worden in dezehandel miljoenen dollars besteed aan hetverwerven van informatie over rivalen. Hijverzekert zich ervan dat geld dat wordt be-steed om hem te bespioneren verspild is.Valentin kent de werkelijke waarde van in-formatie – niet geld, maar macht.’

‘Maar waarom dan geen telefoons?’

369/1099

De lamellen waren weer dicht toen wetegenover elkaar op de bankjes gingen zit-ten. Zij trok haar benen onder zich en dezijde volgde de lijnen van haar lichaam.

‘Wil je dat alsjeblieft aan Tom vertellen,Nick? Huisregels.’

‘Geen probleem. Maar wil je mij in ruildaarvoor ook een gunst bewijzen? Het zouonze zaken een stuk vergemakkelijken alsjij Tom niets over de Maliskia zou ver-tellen, of over de afspraken die we hebbengemaakt. Hij is een tobber en ik wil dat hijzich op zijn taak concentreert.’ Ik zat er alhelemaal niet op te wachten dat zij hemvertelde om hoeveel geld het werkelijkging.

‘Natuurlijk,’ zei ze glimlachend. ‘Ik heber nooit moeite mee om de informatie toteen minimum te beperken. Aan de anderekant vind ik het beter om over belangrijkezaken altijd de waarheid te vertellen.

370/1099

Misschien is het beter voor Tom om overde Maliskia te weten en over het geld, inplaats van dat hij daar later achterkomt?Leugens werken vaak zo verwarrend encontraproductief, maar ik neem niet aandat ik je dat hoef te vertellen, toch?’

Ik wist niet zeker of het een retorischevraag was; hoe dan ook, ik was niet vanplan haar vraag volledig te beantwoorden.Ik haalde mijn schouders op.

Ze boog zich voorover om haar boek vande koffietafel te pakken en haar zijdenkamerjas viel aan beide kanten open. Ikprobeerde niet te kijken, maar kon me nietbeheersen. Liv was één van de mooiste,aantrekkelijkste en intelligentste vrouwendie ik ooit had gezien. Het was doodzondedat ik van champagne hield maar alleengeld had voor limonade. Ik zou nooit aan-trekkelijk zijn voor een vrouw als zij en he-laas kreeg ik van haar niet de indruk dat ze

371/1099

uit liefdadigheid gunsten bewees aan dearmen.

Ze trok de kamerjas dicht en zag mijnblik. ‘Breng ik je in verlegenheid? JullieEngelsen zijn zo raar; jullie zijn zoverlegen.’

‘En hoe zit dat dan met jullie?’ Ikgrijnsde. ‘Jullie zijn erg afstandelijk ten op-zichte van vreemden, maar vinden hetgeen probleem om naakt met hen in desauna te zitten kletsen over het weer. Danrennen jullie naar buiten en rollen naaktdoor de sneeuw en slaan elkaar metberkentakjes. Wie is er dan eigenlijk in dewar?’

Ze glimlachte. ‘We zitten allemaal in onsverleden gevangen, en wij Finnen misschi-en wel iets meer dan anderen.’

Die legde mijn wenkbrauwen in deknoop. Hij was een beetje te diep voor mij.

372/1099

‘Ik verwacht niet van je dat je het be-grijpt, Nick, maar de Scandinavische mys-tiek zit dieper in onze psyche ingesletendan in die van de andere Scandinavischeculturen. Waarschijnlijk de erfenis van aldie eeuwen Russische en Zweedse over-heersing.’ Ze klopte op haar boek. ‘Eenverzameling Finse volksverhalen. We zit-ten gevangen, zie je.’

‘Ik hou zelf meer van Harry Potter,’ zeiik. Ik had geen flauw idee waar ze het overhad.

Nu was het haar beurt om in de war tezijn. Ze dacht waarschijnlijk dat het eenthrillerschrijver was, of wat voor troep ikook maar las.

‘Nick, ik moet wat afzet’ – ze corrigeerdezichzelf – ‘dode-brievenbusdetails met jeafhandelen voor het uitwisselen van gelden informatie. We gaan morgenochtend al-lemaal naar Helsinki, zelfs als Tom tegen

373/1099

die tijd nog niet door de firewall heen is.Het is belangrijk dat we hem niet in hetduister laten tasten.’

Ik opende mijn mond om iets te zeggen,maar het leek erop alsof zij over mijn eigenfirewall was gekomen. Ik wist niet of ikgevleid of gealarmeerd moest zijn door hetfeit dat ze precies leek te weten wat ikdacht.

‘Nick, ik heb je al verteld dat je je ner-gens zorgen over hoeft te maken. Niemandzoekt jou daar. Anders zou het geen zinhebben om erheen te gaan, toch? We wil-len allemaal dat het goed afloopt, duswaarom zouden we een dergelijk risiconemen?’

Dat klonk logisch, maar het was noggeen week geleden dat Timmerman Hel-sinki in Dodge City had veranderd en ikwilde niet opeens bij iemand op de stoep

374/1099

staan die dacht dat ik een goeie vriend vanhem was.

‘Nadat Tom en jij morgen hiervandaanzijn vertrokken, mogen jullie hier, wat erook gebeurd, nooit meer terugkomen. Opdie manier blijft dit een veilige plek. Hoehet ook zij, er zal hier niemand zijn, wantik vertrek kort na jullie. Ik neem alles meewat jullie achter willen laten, en geef datbij de uitwisseling terug. Jullie moetenwoensdagochtend bij de DB zijn en daar dedetails achterlaten voor een ontmoetingtussen ons tweeën.

De details van de uitwisseling gaan al-leen jou aan. Valentin wil jou de afsprakenlaten regelen als blijk van vertrouwen enom je ervan te overtuigen dat er niets on-prettigs gebeurt tijdens de transactie. Omje daarvan te verzekeren, zul je uitsluitendmet mij in contact staan.’ Ze schonk me hetvolledige voorrecht van die prachtige ogen.

375/1099

‘Maak je geen zorgen, Nick, deze zakenworden afgehandeld op een manier die onsgeen van allen in gevaar brengt.’

Ik probeerde mijn lachen in te houden.Misschien had ze niet gezien hoe mensenals Val hun zaken waarnamen. Als hij eenflatgebouw niet in zijn macht had, blies hijhet op ongeacht wie er binnen was. Ik waser nog niet helemaal aan toe om aan te ne-men dat hij mijn nieuwe beste vriend was.In de tussentijd zou ik de tijd en plaatskunnen uitzoeken en zij zouden naar mijtoe komen. Dat klonk verstandig.

Ik knikte. ‘En wat gebeurt er als ik dedode brievenbus niet bereik?’

‘Als jij hem niet bereikt, dan Tom wel.Daarom moet hij morgen mee. Als ikwoensdagavond nog geen bericht hebontvangen, weet ik dat er iets ernstig mis isen dat de deal niet doorgaat. Soms zit het

376/1099

mee, en soms...’ Ze haalde haar schoudersop.

Het was een tel of twee stil. ‘Hoe heb jijValentin ontmoet?’

‘Net als jij, hij vroeg me of ik voor hemwilde werken.’ Ze glimlachte en sloeg haarbenen over elkaar. ‘En nee, Nick, ik benniet zijn minnares.’

Ze had weer mijn gedachten gelezen.Driehonderd jaar geleden zouden ze haarop de brandstapel hebben gezet.

‘Het enige dat hij van mij wil, is mijndoctoraat in de Russische politicologie. Zieje, Nick, daar zit het grote geld – voorlopig.En ik ben werkelijk verzot op geld. Ik werkhard en ik word goed beloond.’

Ze leunde achterover en toen ze weersprak, was dat zachtjes. ‘Mijn ouders war-en Zweden. Ze zijn inmiddels allebeioverleden. Ik ben hier in Finland geboren.Ik ben een Finse. Zo, dat is alles wat je van

377/1099

me moet weten. Maar jij dan, Nick?Waarom ben jij ontvoerder geworden? Jijwerkte toch voor de Engelse overheid?’

Ik kuchte en probeerde zonder enig res-ultaat mijn schaamte te verbergen. Het waslogisch dat ze het wist: als ze de connectietussen Tom en mij kende, dan wist zewaarschijnlijk nog veel meer ook. Daar gaje als loochenbare functionaris. Ik vond ditopeens niet meer zo leuk als ik had ver-wacht. ‘Geld,’ zei ik. ‘Net als jij. Misschienzijn we wel hetzelfde.’

Ze keek op de meest onkreukbaremeneer Spock-manier naar me.‘Natuurlijk. Daarom ben je hier.’ Een glim-lach brak op haar gezicht door. ‘Ben jegetrouwd?’

‘Gescheiden.’‘Wat is er gebeurd, Nick? Kon ze niet

meer tegen de leugens en halvewaarheden?’

378/1099

‘Ik denk dat ze het gewoon niet zo leukvond haar leven met mij te delen.’ Ik on-derbrak mezelf. ‘Ik was bij het leger en...’

‘Ja, Valentin is van je militaire verledenop de hoogte, Nick. Dat is één van deredenen waarom je hier bent.’

Wat wist ze nog meer? Ik vond het alniet leuk dat de postbode mijn gezichtkende, laat staan het hoofd van een grotemisdaadorganisatie. Ik voelde me er ergongemakkelijk onder.

Ik zei: ‘En jij? Ben jij getrouwd?’‘Ik denk niet dat dat zo’n goed idee zou

zijn. En dan moeder worden? Dat interess-eert me niet. Heb jij kinderen?’

‘Nee.’ Ik verlichtte mijn last. ‘Ik benternauwernood in staat om voor mezelf tezorgen. Zo’n grote verantwoordelijkheid.Wat zou ik moeten doen als ze ziekwerden?’

379/1099

Ze keek me recht in mijn ogen. ‘Ik denkdat we allebei de juiste keuze hebbengemaakt, Nick, denk je niet?’

Ik probeerde haar gelaatsuitdrukking tepeilen, maar slaagde er opnieuw niet in. Ikantwoordde een poosje niet en toen ik tenslotte iets zei, was het een wedervraag.‘Blijf je de hele tijd bij ons, Liv?’

‘Ik kom en ik ga. Maar in feite ben ikhier om ervoor te zorgen dat alles vlotjesverloopt.’ Ze ging verzitten. Ik zag nog eenglimp van haar dij toen ze het boek vanopzij tevoorschijn haalde. ‘Hier staat eenverhaal in over Väinämöinen, de scheppervan het heelal. Op een dag ontmoette hijJoukahainen, een veel jongere god. Ze ont-moeten elkaar op een smal pad en geenvan beiden wil opzij gaan. Joukahainendaagt in zijn jeugdige gretigheid en zijngrenzeloze zelfoverschatting Väinämöinenuit. De weddenschap bestaat uit het zingen

380/1099

van magische liederen en eindigt ermeedat Joukahainen in het moeras staat.Begrijp je, Nick, dat hij gewoon niet wistwie hij tegenover zich had?’

Ik begreep het. Het was altijd moeilijkvoor me geweest om te begrijpen wie ik te-genover me had. En nu leek de boodschapte zijn dat zij het wel wisten en ik niet.

‘Hoe laat gaan we morgen weg?’‘Acht uur. Zeg jij het tegen Tom?’ Ze

geeuwde. ‘Bedtijd, geloof ik. Welterusten,Nick.’

Ik keek haar na toen ze naar de deurliep. ‘Trusten, Liv.’

Ze verdween in de andere helft van hethuis. Ik moest even spijtig glimlachen toenik me realiseerde dat we waarschijnlijknooit meer dichter bij elkaar zouden ko-men dan op het moment toen zij voorover-boog om de schakelaar over te halen. Dewil van de goden enzo.

381/1099

17Maandag, 13 december 1999

We reden in zuidelijke richting over desnelweg naar Helsinki, in dezelfde klerenals gisteren. Tom was meteen achteringedoken en in slaap gevallen, hetgeen mijde keuze had gegeven me bij hem te voe-gen of naast Liv voorin te gaan zitten. Ikwist wel wat ik wilde, maar ik vond dat zijer ook iets over te zeggen had.

Het was bijna kwart voor negen, en naeen halfuur staren naar koplampen begonhet licht te worden. Het zou een zonnigedag worden; er was geen wolkje te bek-ennen, en het uitzicht van dennenbomenen glinsterende sneeuw dat zich aan onsontvouwde, kwam regelrecht uit eenwintersportfolder.

Ik keek naar Tom die zijn oordopjes inhad en zijn ogen dicht. Het landschap gingaan hem voorbij. Hij was diep in slaap, zijnhoofd schudde rustig mee op het ritme vande 4x4. Hij was lang aan zijn schermblijven zitten.

Ik had hem gedwongen al zijn docu-menten mee te nemen, zelfs op dit dagjewinkelen. Ik had hem gezegd dat het wasvoor het geval we opeens snel weg moesten– ‘Wees voorbereid, Tom, begrijp je wat ikbedoel?’

Hij had niet zo’n zin gehad om mee tegaan, omdat hij na vrijwel de hele nachtdoorwerken bijna door de firewall heenwas. Maar ik was het met Liv eens; hijmoest het hele plan kennen. Als ons terplaatse iets overkwam en Tom was deenige die kon ontsnappen, dan moest zijweten dat Val de data nog zou kunnen krij-gen. En ik wilde hem mee hebben omdat ik

383/1099

wilde dat Tom het geld ging halen of dedode brievenbus ging vullen als ik een beenbrak of door een andere oorzaak werdgehinderd.

Veertig minuten later kwamen we bij destadsgrenzen van Helsinki aan. Liv leiddemij rond, wees wat historische plekken aanen vertelde trots dat haar kleine landje hetRode Leger op de vlucht had gedreventijdens het winteroffensief van 1940. Enondertussen schudde Toms hoofd de heletijd naast mij.

Het was raar om de stad overdag te zien.Tijdens de voorbereidingen voor Vals ont-voering was ik er nooit voor de schemeringgeweest; ik had geen reden gezien ommezelf en mijn team bloot te stellen aan deCCTV en de beveiliging van de Eurotop.Ongeacht de omgeving is het altijd beterom de voorbereidingen in het donker tedoen en daarvan hadden ze hier genoeg.

384/1099

De stad zag er ouder uit dan ik had ver-wacht; het vliegveld en Intercontinentalwaren allebei moderne gebouwen, en Tomsgeblaat over hoe hypermodern deze stadwas had me doen geloven dat de stad volgebouwen stond als Vauxhall Cross.

Terwijl we richting centrum laveerdendoor de drukke ochtendspits, die door detrams werd geleid, bleek het er zeerbeschaafd aan toe te gaan.

‘Volgens mij moet Tom nu maar eensgaan opletten, Nick.’

Ik schudde hem door elkaar.‘Watte? Watte?’ Hij opende zijn ogen en

rekte zich uit alsof hij uit een winterslaapontwaakte.

Ik wees naar mijn mond om hem aan tegeven dat hij het speeksel van zijn kinmoest vegen.

385/1099

‘Proost, man.’ Hij keek naar het verkeerbuiten. ‘Dus, Helsinki dus? Precies als devirtuele rondleiding.’

Liv glimlachte. ‘Ik denk dat je de echtestad wat kouder zult vinden.’

We sloegen een bocht om en passeerdeneen groot verlicht bord dat ons aangaf datdit warenhuis Stockmann heette. Ze weesonder het rijden naar de grote etalages.‘We zien elkaar in het café op de zesdeverdieping. Het station is hier maar eenpaar minuten lopen vandaan.’

We reden nog een paar straten doorvoordat we halt hielden. Toen ik uitstaptevoelde ik voor het eerst die dag de bitterekoude. Doordat de afgesloten garagevoorzien was van airconditioning, had deopen lucht nog geen kans gekregen om onsaan te raken. Ze keek door het achterporti-er naar me terwijl ik mijn muts opzette enmijn handschoenen aantrok. ‘Ik zie jullie

386/1099

over twee uur in Stockmann. Jullie zullenongeveer een halfuurtje nodig hebben omhet station te leren kennen.’

Ik knikte en keerde me naar Tom om.‘De resterende tijd gebruiken we om onzespullen bij elkaar te krijgen.’

Ik sloot het portier van de 4x4 en zij reedweg. Onze adem hing in wolken voor onzegezichten en elke centimeter blote huidprikte van de kou. Tom vond het maarniks. ‘Poollucht of niet dan, Nick? Laten wein jezusnaam pronto ergens binnen zien tekomen.’

Het station was recht voor ons. Het zageruit als een Oost-Duitse gevangenis, ergvierkant en indrukwekkend, opgetrokkenuit een soort viesbruin, zo leek het. Hethad als decor voor 1984 kunnen dienen. Ikvergeleek de torenklok met Baby G en diestonden tot op de minuut gelijk: 10:22.

387/1099

We voegden ons bij de rest van de groepvoetgangers die gehoorzaam op het kleinegroene mannetje stond te wachten. Tomfronste zijn wenkbrauwen en zei: ‘Nick?’

‘Wat is er?’ Ik concentreerde me vooralop een gat tussen de trams waar ikdoorheen zou kunnen schieten. Ik was nietvan plan in afwachting van dat kleinegroene kereltje dood te vriezen.

‘Vertrouw je haar – jeweetwel, Liv?Zeker dat alles tof is?’

Livs advies om Tom in vertrouwen te ne-men, flitste door mijn hoofd, maargelukkig niet krachtig genoeg om me het telaten navolgen. Ik probeerde nooit iemandte vertrouwen en na wat er in Washingtonwas gebeurd zou ik het zeker nu niet doen.Er was misschien niet genoeg tijd om dezeklus netjes te doen, en ik zat misschienhopeloos verlegen om geld, maar ik zou

388/1099

niets doen voordat ik vandaag voor Tom enmij een vangnet had aangebracht.

Het licht versprong en we begonnen telopen. ‘Maak je geen zorgen, makker, allesis in orde. Sterker nog, het feit dat we zo’nontmoetingsplek hebben, sterkt mijn ver-trouwen in haar. Het betekent dat dezemensen bijdehand zijn en de klus zondergedoe willen klaren. Maak je geen zorgen.’

Hij haalde zijn schouders op. ‘Ja, maarhoe kun je garanderen dat we niet wordengenaaid als een rollade, begrijp je wat ikbedoel? Ga je doen wat zij wil? Jeweetwel,hier terugkomen en haar de Thinkpad ge-ven met de bestanden en het geld aan-pakken? Of ga je om meer vragen? Ik weddat het een sloot geld waard is.’

Zelfs als ik er al aan had gedacht, zou ikdat niet toegeven. ‘Nee, makker, ik wil hetgewoon goed doen. Gewoon dat apparaatjevan jou ruilen voor het geld en teruggaan

389/1099

naar Engeland. Dan blijft alles veilig en ge-makkelijk. Hoe je er ook tegenaan kijkt,het blijft goedbetaald.’ Ik bleef de hele tijdvriendelijk glimlachen. Ik voelde me alseen vader die zijn kind aanmoedigt om despruitjes op te eten.

Ik verwachtte nog meer vragen, maar hijhaalde zijn schouders weer op. ‘Gewooneen vraagje, man. Als jij blij bent, ben ikblij. Zeg, ze is een lekkertje, vinjeniet?’

Ik grinnikte. ‘Ja, ze is erg mooi. Maarbuiten bereik, jong.’ Ik kon me op een ofandere manier Liv niet voorstellen metLekkere Lucy-kaarten in Notting Hill, ofbezig mijn boiler te repareren.

De hoofdingang van het station bestonduit zware houten deuren, met pat-rijspoorten erin, voorzien van metalenhekwerk. We duwden ze open en stondenmeteen oog in oog met de kerstman die

390/1099

schuddend met zijn bel stond te collecter-en. We liepen om hem heen.

Van binnen leek het meer op een goedonderhouden museum dan een station,met schone, geplaveide klinkervloeren,dikke granieten pilaren en ongelooflijkhoge plafonds. Er hingen kleine sneeuw-poppen aan de kandelaren en door het ge-bouw echoden de openbare mededelingen,de gesprekken van de mensen, het gerinkelvan mobiele telefoons en vanuit een hoekhet geluid van een straatmuzikant die opzijn accordeon een gooi deed naar de Finseversie van De Goede Koning Wenceslas. Degeur van sigarettenrook en fastfood wassterk en alomtegenwoordig.

Een groep mensen met kerstmutsen open ski’s over hun schouders probeerdevoorrang te krijgen van een stel overbe-laste zakenlieden met overjassen aan,kozakkenbontmutsen op en hun mobieltjes

391/1099

aan hun oren vastgelijmd. Het gekke wasdat je geen enkele trein zag of hoorde – ditwas een koudweerstation en de perronswaren buiten.

Tom wreef zich in zijn handen. Hij vondhet hier leuk. ‘Christus, ik voel me zowatweer mens worden. Wat nu, Nick?’

De kerstman ging door met zijn onzintoen wij opstonden en onze bezittingenbijeenzochten. Ik dacht dat ‘zowat’ voorTom het hoogst haalbare was.

Livs DB was snel gevonden en net als diein Langham op een goeie plek. We stondenmet onze ruggen naar de hoofdingang.Voor ons was een brede trap en liften dienaar de metro beneden leidden. De driekanten van de trap omsloten een vierkantvan aaneengesloten houten banken. De DBwas bij een prullenbak aan de linkerkant.

Tom volgde me toen ik tussen de DB ende grote vertrekhal door liep in de richting

392/1099

van een krantenkiosk. Een tienermeisje zateen tijdschrift te lezen, haar oren vol walk-man en haar mond vol kauwgum. Ze droegeen marineblauwe skisalopette onder eenbijpassend jack dat ze tegen de transpiratieopen had gezet.

Ik knikte naar Tom vlak voordat we ophaar hoogte waren. ‘Daar is het, makker.Zie je die meid in het blauw?’

Hij knikte terug en we liepen voorbij.‘Oké, als je je hand onder de bank steekt,

precies op de plek waar zij zit, voel je eenplastic houdertje dat met tape vastzit. Jehoeft niets anders te doen dan kijken ofniemand je ziet en het lostrekken. Dan gaje weg en op een briefje schrijf je waar ze jekunnen vinden en dan komen ze.’

‘Dit is allemaal een beetje te veel JamesBond, Nick. Ik houd hier niet van.’

‘Dit zijn gewoon gordels en valhelmen.Je moet weten wat je moet doen voor het

393/1099

geval alles fout loopt. Stel je nou eens voordat ik mijn been breek en hier niet terugkan komen. Dan moet jij de spullen over-handigen en ons geld incasseren.’

‘Zolang er niet gesjoemeld wordt. Weetje of zij loopt te klooien of zo? Dat wil ikniet, man. Ik wil alleen mijn geld.’

We hielden stil bij de muur naast dekiosk.

‘Tom, het loopt allemaal op rolletjes. Jemoet dit alleen weten voor het geval ik ge-wond raak, dat is alles. Jij bent mijn ris-icodekking, en ik de jouwe.’

Dat beviel hem wel. Het meisje stond open liep naar ons toe, knikte met haar hoofdop het ritme van de muziek die in haaroren vastzat.

‘Toe maar, ga maar kijken of er al iets is.’‘Wat? Nu?’ Hij zag er doodsbenauwd uit.

‘Nu met al die mensen hier?’

394/1099

‘Het is hier nooit leeg, Tom. Het is god-verdomme een station. Je hoeft alleenmaar daarheen te wandelen, te gaan zitten,je hand onder de bank door te halen eneventjes te voelen. Als jij dat nou evendoet, dan ga ik even wat geld voor jewisselen, oké?’

Ik wachtte niet op antwoord. Ik wildedat hij het een keer deed. Als hij het in zijneentje moest doen, moest hij op zijn minstweten wat hij moest doen.

Ik wandelde het station verder in.Bordjes verwezen me naar de perrons ennaar de langgestalde bagage. Dat zou iksnel genoeg onderzoeken.

Terwijl mensen die het druk leken tehebben door de grote houten deuren kwa-men, zag ik op elk perron met sneeuwbedekte karretjes staan. Rechts waren watwinkeltjes en toiletten en, een meter ofvijftig verderop, de uitgang naar het

395/1099

busstation. Links waren nog meer win-keltjes en de kluisjes voor kortgestalde ba-gage, dan, op dubbele afstand nog een steldeuren die naar de taxistandplaats leidden.Achter me waren de trap naar de metro eneen bijzonder nerveuze Tom.

Ik ging linksaf naar het wisselkantoortje,wisselde vijfhonderd dollar en wandeldeterug. Toen ik de DB naderde, zag ik hemop de bank tevreden zitten wezen. Ikwrong me naast hem in het gat tussen hemen een tamelijk forse mevrouw die een sin-aasappel zat te schillen.

‘Snikkel van een cent, man. Zag het met-een, kijk.’

Hij boog zich voorover.‘Nee, nee, nu niet, Tom. Laat het zitten,

dan leer ik je hoe je Liv kunt laten wetendat je er voor haar een bericht in hebtgestopt.’

396/1099

Ik stond op en hij volgde. De mevrouwwas verrukt en ging nog breder uit zitten.We gingen naar de perrondeuren en sloe-gen rechtsaf, voorbij de toiletten.

‘Tom, ga naar binnen en schrijf je bood-schap op, oké?’

Hij knikte, maar hield zijn blik gerichtop de Engelstalige computertijdschriften inde kiosk die we voorbijliepen, terwijl er nunog meer mensen met bagage en ski’sliepen te worstelen.

Ik legde hem uit waar hij zijn tekenmoest achterlaten dat de DB vol zat.‘Meteen achter dit café is aan je rechter-hand een rij telefoons. Als het zover is,koop je in één van die winkels een viltstiften je trekt een lijn aan de onderkant van demeest rechtse cel, begrepen?’

‘Nee, Waarom?’‘Zodat Liv niet voortdurend onder die

bank hoeft te zitten graaien. Als het teken

397/1099

gevuld – de streep van de stift – er niet is,weet ze dat er ook geen boodschap is.Anders zal het er woensdag toch wel eenbeetje verdacht uitzien, denk je niet, als zeom het uur precies op het hele uur telkensop dezelfde plek zit?’

Hij knikte bedachtzaam. ‘Weet je, ze zouook ieder uur op het hele uur naast mijkunnen komen zitten, begrijp je wat ikbedoel?’

Ik glimlachte. Als de twee vrouwen ophet station hem omver hadden geblazen,zou Liv hem door de deuren het perronopniezen zonder van haar krant op tekijken.

We naderden de deuren naar het bussta-tion toen ze opeens allemaal tegelijk open-gingen en er een buslading mensen op onsaf spoelde met ski’s en bagage achter henaan.

398/1099

Tien meter voor de deuren stond eenbalie met vier wandtelefoons gescheidendoor houten afscheidingen. We stonden te-gen de dichtstbijzijnde aan om de buslad-ing met hun opgewonden conversatie enhun gerammel van kofferwieltjes te latenpasseren.

‘Zie je dit?’ zei ik.‘Ja, je wilt dat ik daar een streep zet...’

Hij begon met zijn vinger te zwaaien.‘Zeg, Tom, in de spionnenwereld wijst

niemand iets aan.’ Ik duwde zijn hand om-laag en probeerde mijn lachen in tehouden. ‘Maar inderdaad, dat klopt, mak-ker, een streep. Maar wel een echte streep,een mooie dikke streep. Zorg ervoor datiedereen denkt dat je aan het bellen benten zorg ervoor dat zij’ – ik knikte met mijnhoofd in de richting van de bloemenzaaktegenover ons – ‘het niet zien.’

399/1099

Tom volgde mijn blik. Ik begrijp het,maar je vertelt me nog wel wat ik in diebrief moet schrijven, toch?’

‘Tuurlijk. Zo, en nu gaan we het lekkerkoud krijgen.’

We wandelden via het busstation, eengroot vierkant plein vol met overdektehaltes.

Eenmaal op het trottoir sloegen weschuin rechtsaf richting Stockmann. Ik gafTom tweeduizend Finse marken van depoet die ik van de geldwisselaar hadontvangen. Het kwam neer op ongeveerzes mark per dollar. Hij dacht dat hij rijkwas; zijn ogen blonken – of misschienraakten ze aangetast door de kou terwijl wedoor de klinkerstraatjes liepen. Het geram-mel van wielen en het metalige ritme vande tramwielen dwong ons luider te sprekendan normaal.

400/1099

‘Tom, ik wil dat je mij je paspoort enportefeuille laat bewaken. Ik heb een ideevoor wat extra risicodekking, maar luister,dit moet tussen ons blijven. Het is niet om-dat ik haar niet vertrouw, maar we kunnenmaar beter op onze tellen passen, oké?’

‘Prima, Nick. Geeft me een goed gevoel.’Hij gaf ze zonder verder vragen te stellen

aan mij. Ik voelde me opeens verantwoor-delijker voor hem.

‘Trouwens, we willen morgenavondweinig bagage meesjouwen.’

Dat Stockmann Finlands deftigstewinkel was kon je zien aan de rij grotezwarte en donkerblauwe auto’s die buitenhun motor lieten draaien terwijl ze stondente wachten op hun VIP-passagiers met dekerstinkopen. Toen we dichterbij kwamen,werd het duidelijk van wie al die auto’swaren. Grote nekloze mannen, met vi-erkante hoofden stonden ernaast te

401/1099

wachten. Het zag eruit alsof meneer enmevrouw Maffia een beetje in de war war-en door de aanslag op Val van vorige week.

Er kwam een groepje zwaargewichtennaar buiten toen wij net de hoofdingangnaderden, en die omringden een erg jonge,mooie blondine die meer bont droeg daneen grizzly. Even dacht ik dat het Liv was.

Er zwaaide een limoportier voor haaropen en het konvooi van drie auto’s zoefdede straat uit.

Tom en ik liepen door de grote dubbeledeuren recht de parfumerieafdeling in. Eenstukje verderop, in de bagageafdeling,kocht ik twee kleine weekendtassen, eendonkergroene en een zwarte, en tweezware autoplaids.

Tom hield zijn grote stapel geld stevigvast en keek er blij bij. Het was tijd om af-scheid te nemen.

402/1099

‘Ik moet even wat doen, Tom. Ris-icodekking.’ Ik tikte tegen mijn neusvleu-gel en knipoogde. Zijn dikke hamsterwan-gen straalden terug. ‘Ik zie je over ongeveerdrie kwartier in het café. Koop wat warmespullen voor jezelf, van die kleren waar ikje over heb verteld, oké?’

‘Ja, ja, geen drama. Hé, Nick, als denood het hoogst is, is de winkel dichtbij.’Hij wreef zijn duim en wijsvinger langselkaar.

Ik klopte hem op zijn schouder. ‘Vergeetniet een goeie jas en laarzen te kopen. Entrouwens, als Liv er eerder is dan ik, vertelhaar dan dat ik ook aan het winkelen ben.’

Ik kon aan hem zien dat het hem geenreet kon schelen waarom, hij wilde gewoongeld uitgeven.

‘Geen drama. Tot ziens.’Terug in de kou, nam ik beide nieuwe

tassen en propte ze vol met de plaids. Toen

403/1099

liep ik weer richting busstation. Ik liep detelefoons voorbij op weg naar het duurstetoilet van Europa. Het kostte me bijna eenpond om in één van die hokjes te gaan zit-ten om het geld uit mijn agenda te halen –de rest van de vijfentwintig mille die ik inhonderddollarbiljetten bij me had. Ikhaalde er vier mille uit en stopte de agendamet mijn persoonlijke documenten en dievan Davidson in de groene tas. Je weetnooit wanneer zelfs een geruïneerde iden-titeit je nog eens van pas kan komen. Tomsdocumenten en drieduizend dollar verd-wenen in de zwarte tas en de laatsteduizend pop stak ik in mijn zak. Daarna gafik beide tassen bij de bagagebalie af enzocht een fatsoenlijke verstopplek – onzeeigen DB – op een plek die Tom ge-makkelijk genoeg kon onthouden.

Ik liep een winkel in en pakte een com-putertijdschrift met een plastic mapje

404/1099

waarin een gratis cd-rom zat. Ik stond inde rij voor de kassa toen ik haar zag.

Liv stond bij de deuren naar de treinen.De man met wie ze daar stond, was ergchic gekleed in een lange kameelharen jas,en een pak. Ze zag er zelf ook behoorlijkopgedoft uit, met een zwarte overjas aandie ze eerder niet had gedragen. Die moestdan achterin de Mercedes 4x4 hebbengelegen.

Ik dook uit de rij alsof ik me over hettijdschrift had bedacht en ging opnieuwdoor de rekken snuffelen terwijl ik uit mijnooghoeken Liv en haar man in de gatenhield. Ze omhelsden elkaar en spraken,met hun gezichten slechts centimeters vanelkaar verwijderd. Ze deden hun best omeruit te zien als twee geliefden die afscheidnamen, maar het leek nergens op. Somsknuffelden ze elkaar, maar ze spraken nietmet elkaar, ze spraken tegen elkaar. Ik had

405/1099

dit zelf vaak genoeg gedaan om te wetenwat er gebeurde.

Ze hielden elkaar nog iets langer vast enspraken nog wat meer en toen trok hij zichlangzaam van haar terug. Hij was voor inde dertig, met kort bruin haar en zag erhelemaal uit als jonge modieuze zaken-man.

Ze draaide zich om, in de richting van deuitgang naar het busstation. Er was geenafscheidskus geweest, geen laatste aanrak-ing of streling door het haar.

Ik liet haar voorbijlopen, en ging toensnel naar de perrondeuren, waarna ik hemzag op perron 6, op zijn kaartje kijkend enzoekend naar zijn coupé. Nu was het tijdom me de andere kant op te haasten en tezien wat Liv van plan was.

Ik knalde door de deuren van het bussta-tion en keek uit over het plein. Ze liep, haarTibetaanse muts opzettend, van me weg,

406/1099

richting zebra. Ik zag de 4x4 aan de anderekant staan, tussen andere auto’s gepar-keerd bij een meter.

Ik draaide me om en rende het stationweer in. Op het bord met bestemmingenstond dat de trein op perron 6 over tweeminuten naar St. Petersburg vertrok.

Ik liep snel terug naar de krantenkiosken kocht het tijdschrift en een rolletje plak-band. Ik haalde het tijdschrift uit hetplastic, scheurde dat tot twee stroken enverpakte de kaartjes apart. Nu moest ik al-leen nog een verstopplek zien te vinden dieTom kon onthouden. Dat was niet zomoeilijk. De lange rij bagagekluisjes bij detaxi-uitgang stond op pootjes van tien cen-timeter. Terwijl ik deed alsof ik desneeuwsmurrie van mijn schoenen veegde,plakte ik Toms kaartje onder nummer 10en de mijne onder nummer 11. Als de

407/1099

zaken fout liepen, hadden we allebei eenkans om Finland uit te komen.

Onderweg terug naar Stockmann woeldeLivs ontmoeting met de man in de kameel-haren jas door mijn hoofd.

Ik nam de lift naar de zesde verdieping.Voorbij de winterkleding zag ik een bordjedat aangaf dat een verdieping hoger de‘koude opslag voor bont’ was. Ik passeerdeeen restaurant, een sappenbar en vondTom in Café Avec, uitkijkend over hetwinkelende publiek onder hem op de vijfdeverdieping. Zijn halflege kopje kruiden-toestand stond er triest en koud bij op hettafeltje. Het lichtkleurige houten meubilairkwam regelrecht uit een Ikea-winkel en hetzat er vol mensen die soep of kleine visdin-getjes zaten te snacken. Het kabaal wasoorverdovend – pratende mensen, mo-bieltjes die met duizend-en-één verschil-lende melodietjes afgingen.

408/1099

‘Gesnapt, man.’ Hij was één grote glim-lach, wees op zijn tassen en deed ze openzodat ik erin kon kijken. Ik was er tevredenover dat hij een goed stel laarzen voorzichzelf had gekocht en de dikke donker-blauwe wolgevoerde houthakkersjas wasprecies wat ik hem had aanbevolen.

‘Geweldig, Tom. Nu moet je luisteren.’Ik vertelde hem waar ik zijn kaartje had

verstopt. We zouden ze woensdag op-pikken, maar als het morgenavond kermisin de hel werd, moest hij meteen naar hetstation gaan, zijn tas pakken en op het eer-ste vliegtuig naar huis springen.

Hij begon wat vrolijker te kijken. ‘Ik wilgewoon deze klus klaren en met een pakpoen naar Londen gaan. Ik vind het hierniet echt leuk. Wel verwacht, maar ‘t is nietzo. Zal wel door die kou komen. Daaromheb ik deze voor morgen gekocht.’ Hij

409/1099

bukte zich en trok een zijden maillottevoorschijn.

Ik probeerde mijn lachen in te houden.Het was zoiets dat je voor je allereerstewintersportvakantie kocht maar nooitaantrok.

Hij leek er nogal trots op. ‘Wat vind je?Houdt me wel warm of niet dan? Moet jeook kopen, Nick. Het meisje achter dekassa zei dat ze prima zijn.’

Dat durfde ik wel te wedden; die kosttewaarschijnlijk drie keer zoveel als een fat-soenlijke thermobroek. ‘Ik heb al zo’nding,’ loog ik. ‘Er is trouwens nog iets.’

Hij stopte het ding trots terug in zijn tas.‘Wat dan?’

‘Ik weet dat je gezegd hebt dat je er bijnabent, maar kom je echt morgen door diefirewall heen?’

Hij keek me aan alsof ik gek was ge-worden. ‘Geen probleem. Maar zul je wel

410/1099

voor me zorgen? Weet je, als we daarbinnen zijn...’

Ik voelde dat zijn grootspraak uitdoofdenaarmate het heksenuur dichterbij kwam.Ik glimlachte, knikte en zag hem toengespannen over mijn schouder kijken.

‘Daar is Liv.’Ik draaide me om en zag haar naar ons

zoeken, met de muts in de hand en dezwarte jas nog steeds aan. Ze zag mijn op-gestoken hand en kwam recht op ons af.

Ze ging zitten. ‘Alles gelukt op hetstation?’

Ik knikte.‘Goed zo. Hier zijn sleutels voor jullie

auto, Nick.’ Ze overhandigde twee sleutelsaan een Saab-sleutelhanger. ‘Er liggenkaarten in het dashboardkastje om je er-heen te brengen en een detailkaart van deomgeving. Er is niet op getekend. Het zalmeer dan drie uur rijden zijn.’

411/1099

‘Ik verwacht een hele lijst van benodig-dheden te hebben zodra ik het huis hebgezien.’

‘Geen probleem, als het maar nietbuitenissig is.’ En terwijl ze het zei keek zeop haar Cartier-horloge.

Ik begreep het en stond op. ‘Ik denk datwe aan de slag moeten. Ik wil zoveel mo-gelijk tijd bij het doelwit doorbrengen.’

Ze stond op. ‘Ik wijs je waar de autostaat en ga dan met Tom terug naar hethuis.’

Toen we Stockmann uit liepen, haaldeTom zijn nieuwe jas uit de tas en trok dieover zijn andere jas aan. Hij zag eruit alsde perfecte toerist.

We wandelden terug naar het station enik zag dat de Mercedes 4x4 nog steeds opdezelfde plek stond geparkeerd, met eenspiksplinternieuwe blauwe Saab ernaast.

412/1099

Ik nam afscheid. Tom stapte naast haarvoorin en ze reden weg.

413/1099

18

De reis naar het doelwit leek meer tijd inbeslag te nemen dan ze me had voorspeld.Misschien voelde het alleen zo aan omdater niets te zien was geweest dan duizendenbomen en bonken graniet. Ik moest mijnvervelingsdrempel ophogen.

Het was net over drieën en het begon alte schemeren. De weerspiegeling van dekoplampen van de Saab glinsterde in desneeuwbergen langs de kanten van de wegterwijl ik gehoorzaam achter het andereverkeer bleef hangen dat zich keurig aan demaximum snelheid hield. Ik liet dezenderzoeker van de radio diverse kerenzijn werk doen, maar er was weinig omnaar te luisteren. Ik haatte Europop en hadgeen idee wat er op de verschillendepraatzenders te horen viel.

Ik gebruikte de tijd om na te denkenover Livs ontmoeting op het station, maardat leverde geen antwoorden op. Ik beslootdat ik ermee door moest gaan. ‘Ermee’ waseenvoudig: ik moest de klus klaren, deuitwisseling met Liv regelen en Tom enmezelf terugbrengen naar Engeland. Valmocht met die spullen doen wat hij wilde.Morgen na middernacht, zodra we weervaste grond onder de voeten hadden, hadik mijn lot weer zelf in handen.

Na de afslag Lappeenranta kwamen erborden richting Kuhala. Ik ging aan dekant van de weg staan en bekeek detweede, meer gedetailleerde kaart. Ikmoest nog twaalf kilometer tot de afslagvan de tweebaansweg en de oprit van wateen kleine grindweg leek. Dan moest ik deeigen weg vinden naar het doelwitgebouw.

Ik reed verder, door een nat bos over eengeasfalteerde brandgang. Hoge bomen aan

415/1099

beide zijden braken de kracht van dekoplampen alsof ik door een tunnel reed.En plotseling was ik eruit en hobbelde ik,over een houten brug en kaatsten mijnlampen over het witte ijs van een bevrorenmeer onder me. Twintig seconden laterwas ik weer in de tunnel, met alleen zo nuen dan een brievenbus om me duidelijk temaken dat ik niet de enige persoon in dezeomgeving was.

Ik passeerde een driehoekig geel bordmet de contouren van een eland erop. Ikkende het goed en besefte dat ik nu echt ophet platteland was. Ik stopte bij zijwegen,controleerde de kilometerteller en dekaart. Nog acht kilometer en dan de derderechts.

Ik reed verder, telde de kilometers af,ging nog twee bruggen over en zag maareen handjevol brievenbussen voordat ikhet kruispunt vond waarnaar ik zocht. Het

416/1099

geluid van de banden veranderde toen ikeen tweebaans grindweg opreed. Net alsdie naar Livs huis was hij bevroren, maarwas de sneeuw weg geploegd en was ervers grind gestrooid.

Met nog enkele kilometers te gaan, wildeik me ervan verzekeren dat ik meteen dejuiste weg naar het doelwit nam. Het zougeen goed idee zijn om met de koplampenen de motor aan heen en weer te rijden. Dekaart gaf aan dat de huizen hier over destreek verspreid stonden, en ik passeerdeom de halve kilometer zo ongeveer eenbrievenbus. Ik schakelde terug naar zijnéén. Er was geen lichtje te zien toen ik een-maal alle bospaden begon te controlerendie op de kaart stonden.

Ik vond het pad naar het doelwit, maarreed door en keek naar een plekje naast deweg waar ik de Saab kon achterlaten zodathet zou lijken of hij geparkeerd stond in

417/1099

plaats van verlaten. Ongeveer driehonderdmeter verderop was een onderbreking inde houtwal die een brandgang bleek te zijn.Eenmaal ingeparkeerd, zette ik de motoruit.

Het was weer vriezen geblazen. Ik trokde handschoenen met de nylon handpal-men aan en zette de wollen muts op die ikbij Stockmann had gekocht, stapte uit endrukte op de knop van de sleutelhanger.De vier deuren lichtten op toen de centralevergrendeling zijn werk deed, en daar konik niks aan doen.

Ik liep het grindpad af en zorgde ervoordat de muts mijn oren niet bedekte; Ik wasop onderzoek, ik had ze nodig bij mijnwerk en moest ze niet laten vechten omdoor een halve lamsvacht heen te luisteren.

Het was bitter koud na de knussewarmte van de Saab en het was donker enstil. Ik hoorde alleen mijn eigen

418/1099

ademhaling en de sneeuw die tussen mijnvoeten en de harde ijsvloer eronder centi-meters in elkaar kraakte. Mijn hele wereldbestond uit bomen, sneeuw en een ergkoude neus en oren.

Boven aan het pad aanbeland, stopte ik,keek en luisterde. Niets. Het zou nog weleen kwartier duren voor mijn ogen zichaan het totale gebrek aan licht haddenaangepast. En dan, met wat geluk, zou iknet iets meer bomen zien dan een zwartemuur.

Ik liep verder, volgde het pad en liep hetlangzaam af. Er waren hier een boel voer-tuigen langs gekomen; er lag in geen vanbeide sporen terzijde van de middenbermsneeuw, alleen vastgereden ijs. De bomenstonden pal tegen de zijkant van het pad.

Een meter voor me was het pikkedonker,maar ik wist dat dat niet lang zou duren alsmijn nachtzicht eenmaal op gang was. Ik

419/1099

liep als een koorddanser door het banden-spoor om mijn sporen tot een minimum tebeperken. Het ergste dat me kon overko-men, was uitglijden en in de sneeuw aan dezijkant van het spoor vallen waardoor zelfseen kind van vijf het zou begrijpen.

Na een minuut of vijf zag ik zwak, onder-broken licht uit de richting van het doelwitkomen. De stralen flitsten de lucht in ofnaar mij toe, verdwenen een poosje en ket-sten dan weer op mij. Ik wist precies wathet was: autolampen, en ze kwamen mijnkant op.

Ik kon de motor nog niet horen, duskonden zij mij nog onmogelijk zien. Delampen bleven tegen de bomen schijnen.Om geen sporen achter te laten, kon ik ni-ets anders doen dan aan de kant duiken.

Het gebrom van de motor werd hoorbaaren er schoten helderder lichtstralen overde omgeving. Ik keek naar de zijkant van

420/1099

het pad en hoopte dat ik tussen twee bo-men mikte, ik helde achterover om watvaart te krijgen en sprong toen. Ik slaagdeer als een zich omdraaiende hoogspringerin om over de eerste halve meter sneeuwheen te springen en kwam neer als een zakaardappels. De sneeuw bedekte massiefgraniet en daar kwam ik hard op terecht,waardoor de lucht uit mijn longen sloeg.

Ik begon als een beest te kruipen in eenpoging om me onder de takken te verber-gen. De auto kwam dichterbij.

Ik keek nog steeds van de weg af, groefme in en wachtte in de bevroren sneeuw,luisterde. De transmissie was laag, hetgeenwees op een 4x4.

Hij kwam tenslotte op mijn hoogte, enknerste, wanneer hij buiten het spoorkwam, door de verse sneeuw aan dezijkanten van het pad. Zonder aarzelingreed hij door.

421/1099

Ik ging voorzichtig op mijn knieën zittenen hield mijn rechteroog dicht: op diemanier behield ik tenminste 50 procentvan het nachtzicht dat ik had. Het rooknaar diesel. Het pad was een meter of vijf,zes van me verwijderd en het was beslisteen 4x4 geweest, maar ik had niet kunnenzien welk type of hoeveel mensen erinzaten. Ik zag alleen een reusachtige wittebal aan de voorkant en een rode aan deachterkant, die langzaam, gevolgd door eenwolk dieselrook, door de tunnel reden.

Ik luisterde en keek naar het wegstervenvan het licht. Ze hadden kennelijk hethoogste punt van het pad bereikt, want ikhoorde ze schakelen, de transmissiever-houding veranderde en toen verdween hetgeluid helemaal.

Om de takken te vermijden, kroop ik ophanden en knieën en kwam zo weer bij dekant van het pad, stond op, stak één voet

422/1099

vooruit en sprong over de rand. Mijnrechterscheen kwam onzacht tegen deberm aan. De combinatie van steen enhard ijs had een enorm effect op mij. Ik lagin een van de sporen, op mijn rug, hieldmijn scheenbeen vast, rolde heen en weerom de pijn te verbijten en dacht aan hetgeld.

Na een minuut van zelfmedelijden stondik op en controleerde of de sneeuw aanbeide kanten van het pad nog op zijn pleklag. Ik had een ware Olympische duikgemaakt, en de pijn bevestigde dat. Ik zatvan top tot teen onder de sneeuw, als eenslechte skiër. Ik klopte het zoveel mogelijkvan me af, zette mijn muts recht en liepverder over het pad, koorddansend meteen mank been.

Na ongeveer duizend meter keerde mijnnachtzicht helemaal terug. En ik hoorde

423/1099

iets, het zachte, voortdurende gebrom vaniets dat klonk als een generator.

Waar ik me onderweg het meest drukom had gemaakt, was: hoeveel bajonetten?Hoeveel gingen er vechten als ik werd be-trapt en niet kon vluchten? Als er zich,laten we zeggen, vier mensen in het huisbevonden, zouden er twee Tom-achtigewezens kunnen zijn die jarenlang Quakehadden gespeeld en nog nooit een pistoolhadden vastgehouden, maar de anderetwee konden getrainde boeven zijn. Datwaren de bajonetten, mannelijk ofvrouwelijk. De term verwees naar de Eer-ste Wereldoorlog, toen je je bij een heelbataljon geen zorgen hoefde te maken overde 1200 man waaruit het bestond, maarover de achthonderd strijders. De overigevierhonderd koks en bordenwassers dedenniet ter zake. Ik wist niet tegenover hoeveelman ik kwam te staan en Liv had het me

424/1099

niet kunnen zeggen. Het was zorgwekkend.Een huis binnendringen om vervolgens teontdekken dat heel Interboef in de voork-amer zat, zou mijn hele dag bederven.

Het pad liep langzaam bergaf en iknaderde het geluid. Het begon behoorlijkstevig te klinken; als ze veel apparaten aan-hadden zouden ze meer stroom nodighebben dan de druppels die de plaatselijkesubcentrale kon leveren. Om te zien of zeop het net zaten aangesloten, keek ik om-hoog of er ook elektriciteitsdraden liepen,maar het was te donker om iets teonderscheiden.

Er kwam een bocht. En terwijl ik flauwrechtsaf boog, trok de grond aan beidekanten open. De begroeiing week hier watterug van het pad. Ik zag twee vage lichtenrecht voor me, misschien honderd meterverderop.

425/1099

Nu ik op één lijn stond met het huis,nam het gebrom van de generator dattussen de bomen door op me afkwam, nogsteeds toe. Ik legde mijn hand als een kom-metje op mijn pols, drukte op de wijzer-plaatverlichting van Baby G. Het was net16.45 uur geweest.

Ik bewoog me voorzichtig voorwaarts,nog steeds door het bandenspoor, zoekendnaar plekken waar ik kon wegduiken voorhet geval de auto terugkwam of er een an-der drama plaatsgreep – zoals een ontmo-eting met de Maliskia die een uitstapjemaakte. Ik was een tikje nijdig dat er maaréén toegangsweg voor me was, maar an-ders zou ik sporen achterlaten.

Om de vijf of zes passen, stopte ik, keekrond en luisterde.

De bomen hielden een meter of vijf vooreen hek op. Dat hek kon ik duidelijk voorme zien. En daarvoor was dus een lege

426/1099

strook naar links en rechts waarop min-stens een halve meter sneeuw lag. Directdaarachter stond een enorme dubbelepoort. Ik kroop door het bandenspoor totvlakbij. Het was van hetzelfde materiaalgemaakt als het hek: zes millimeter dikplaatstalen hekwerk met een ruitpatroon;het soort dat je bij een illegale kroeg ziet ofrond de beveiligde kiosk van eennachtwinkel.

Door beide poorten liep een dikke ket-ting die voorzien was van een zwaar stalenveiligheidshangslot – een kloteding om tedecoderen en weer af te sluiten; het was erniet zo eentje die vanzelf dichtklikte.

Liggend in het bandenspoor voelde ikhoe hard het ijs onder me was en beseftedat de kou voorlopig een veel groterebedreiging voor me vormde dan deMaliskia. Over hen maakte ik me nog geenzorgen, en over de spelers in het huis

427/1099

evenmin. M’n rug op. Op korte termijn waser geen andere mogelijkheid om dit huis teonderzoeken.

Het hek leek een meter of vijftien hoogen was zo te zien gemaakt van drie lagenaan elkaar geschroefd hekwerk dat op zijnplek werd gehouden door stalen pijlers vandertig centimeter doorsnee. Het huis lag ereen meter of veertig achter. Hier was geenkerstverlichting te ontdekken, alleen detwee schijnsels. Het ene viel door eengebrandschilderd raam dat naar mijn ideede bovenste helft van een deur vormdeachter op de veranda. Het andere viel dooreen raam verder naar links.

Ik zag niet zo veel details, maar het huiszag er groot en oud uit. Het had een soortkasteeltoren aan de rechterkant met eenuivormige Russische koepel waarvan ik hetsilhouet ternauwernood tegen denachtelijke hemel kon onderscheiden. Ik

428/1099

herinnerde me dat Liv onderweg naar Hel-sinki had verteld dat de Russen Finlandhadden bezet totdat Lenin het in 1920 zijnonafhankelijkheid had terug gegeven.

Het oude en het nieuwe vloekten metelkaar: links van het huis stonden vijfsatellietschotels, enorme apparaten vanzeker drie meter doorsnee die leken op ietswat een Amerikaan begin jaren tachtig inzijn tuin zou hebben gezet om vijfhonderdzenders te kunnen ontvangen die hem hetweerbericht van Mongolië vertelden maardie hem onkundig lieten van zijn eigenstreeknieuws. Dit was een waar Microsoft-hoofdkwartier. Ik zag hun netwerk vanschotels opkijken, elk in een andere richt-ing of onder een andere hoek, en ze zagener allemaal uit alsof de sneeuw onder destellages was weggegraven en van de scho-tels af was geveegd.

429/1099

Terwijl ik daar met mijn kin op mijn on-derarm zoveel mogelijk informatie in meop lag te nemen, zag ik waarom de stel-lages waren uitgegraven: opeens klonk ereen hoogfrequent gegier ver boven het ge-brom van de generator uit, en toen begonéén van de schotels te draaien. Misschienprobeerden ze de Japanse herhaling vanFriends op te vangen. Of misschien warenze al gealarmeerd.

Het leek een vreemde plek om zoiets opte zetten. Waren ze misschien net zo illeg-aal als Val? Ik vroeg het me af, maar riepmezelf snel tot de orde. Nou en? Ik washier voor Kelly, om deze klus te klaren ener geld mee te verdienen voordat de dollarweer eens kelderde.

Ik keerde terug in de realiteit. Kennelijkwas schuilen hun belangrijkste wapen. Hethek was het modernste van het modernsteop het gebied van beveiliging, en dan

430/1099

hadden ze ook nog die lege strook tussenhet hek en de bomen. Dat weerhield nietalleen iedereen ervan om in een boom teklimmen en zo over het hek te komen, hetbetekende ook dat ze ‘s ochtends onder hettandenpoetsen uit het raam konden kijkenom te zien of er iemand als ik naar binnenhad gegluurd.

Ik lag in het bandenspoor op basis vande geringe hoeveelheid informatie die ikhad te piekeren over een manier ombinnen te komen. De verdovende koudevrat door mijn kleren heen en de sneeuwdie tijdens van mijn val in mijn nek wasbeland, werkte zich onder mijn kleren enbegon een aanval op mijn rug. Mijn tenenbevroren en mijn neus was gaan lopen. Ikkon hem niet snuiten in de sneeuw omdatik geen geluid mocht maken, dus moest ikvolstaan met afvegen aan mijn ijskoudehandschoen.

431/1099

Er klonk een geluidje achter me. Ik ver-draaide mijn hoofd zodanig dat mijnrechteroor de geluiden van het pad konopvangen. De auto kwam terug. Ik hadgeen tijd om erover na te denken, maarstond op en rende terug naar het dichtst-bijzijnde duikpunt dat ik had gezien. Omover de wal en tot onder de ietsje terug-wijkende bomen te komen voordat de ko-plampen van de auto om de hoek ver-schenen, moest ik ongeveer een meterhoog en anderhalve meter ver springen. Ikprobeerde het, maar haalde de anderhalvemeter niet helemaal en sloeg dus weer te-gen de rotsen aan. Het deed waarschijnlijkzeer, maar ik zou de pijn later pas voelen;nu deed de adrenaline zijn werk: vechtentegen de pijn.

Ik ploegde weer door de sneeuw om on-der de takken te komen en hoorde de autodichterbij komen. Het geluid van de auto

432/1099

werd opeens luider toen hij om de bochtverscheen.

Ik draaide me op handen en knieën omen hief mijn hoofd voorzichtig. Ik pro-beerde mezelf in positie te brengen om hetpad te kunnen zien. Ik veegde de sneeuwniet uit mijn gezicht, voor het geval iemandde beweging zag.

Een seconde later passeerde de 4x4, vee-gden de koplampen langs de poorten enkleurden de achterlichten de sneeuwhelderrood.

Mijn gezicht brandde, maar daar had iknu geen tijd voor. Ik moest alles in meopnemen, van wat de inzittenden van de4x4 van plan waren tot wat de autolampenme over de omgeving onthulden. Datnachtzicht kon m’n rug op.

De auto stopte vlak voor de poort en derode lampen gloeiden helder op toen de

433/1099

remmen werden gebruikt en de motor sta-tionair ging draaien.

Ik trok met mijn handen twee takken uitelkaar en zag het portier aan de rechter-kant opengaan en het cabinelampjeaanknippen. Twee man – twee mensen aanboord – en een dik ingepakt lichaam datuitstapte en in de richting van de poortenliep.

Het gekletter van de ketting overstemdehet motorgeluid tijdelijk. Hij bleef hangentoen de beide hekken met veel gekraak engeratel naar binnen toe werden geduwd tothet punt waarop de auto er net doorheenkon.

De auto reed traag vooruit, en de ko-plampen onthulden ondertussen dat desneeuw voorbij het hek vol zat met sporenvan voetstappen en banden. Minstens zobelangrijk was het dat er kennelijk geen

434/1099

alarmen of valstrikken hoefden te wordenafgezet voordat je naar binnen kon.

De koplampen spetterden tegen het huisaan en zonder het hinderlijke hek had ikeen scherp overzicht. Het gebouw was aande voorkant voorzien van vaalrode ofbruingeverfde houten panelen en er zatenblinden voor alle ramen. Het vage schijnsellinks dat ik eerder had opgemerkt, ont-snapte door een paar ontbrekende latjesuit een blinde.

De ketting ratelde weer, maar ik letteniet meer zo op de hekkensluiter. Het wasbelangrijker dat ik zag wat er werd verlicht,zag en niet wist: mijn hersenen zouden alleinformatie opzuigen en later zou ik welbedenken wat ik had gezien.

Ik hield mijn blik gericht op de ko-plampen van de 4x4 toen ze naar rechtszwenkten. De hele rechterkant van het huiswas voorzien van een overdekte veranda.

435/1099

De hekkensluiter kwam weer in mijn ge-zichtsveld toen de 4x4 langs de balustradevan de veranda tot stilstand kwam. Ik hoo-rde het geritsel van een nylon jack en hetgeknerp van sneeuwschoenen nadat deremlichten en de koplampen waren uit-gedoofd en de motor was afgezet. Ik hoo-rde een mannenstem toen de passagier ietswat ik niet kon verstaan naar de chauffeurriep op het moment dat hij zijn portieropende.

Mijn neus jeukte en liep, maar ik mochtniks missen, want het cabinelampje knipteaan en de chauffeur blafte een antwoord.De hekkenman liep voorbij de 4x4 de ver-anda op terwijl de chauffeur zich over devoorstoelen heen boog om een kleine tasen wat platte dozen van de vloer op terapen. Het stel liep samen de veranda open stampte zijn voeten schoon op dehouten vloer.

436/1099

De chauffeur opende de voordeur vanhet huis met een sleutel. Er kwam lichtnaar buiten en voordat ze in het huis verd-wenen kreeg ik een glimp te zien van eengang die er uitnodigend warm en helderverlicht uitzag.

Ik bleef op mijn plek zitten, smeerde deinhoud van mijn neus zorgvuldig uit overmijn handschoen voordat ik die aan eenboomtak afveegde en probeerde me voor testellen hoe ik binnen kon komen – eersttot bij het huis, dan erin. Daarna moestalles op het gehoor. Ik wist niet eens inwelke kamer de computers stonden. Niksnieuws onder de zon. Ik leek mijn heleleven te hebben besteed aan het binnen-dringen van huizen en kantoren om er testelen, af te luisteren of iets neer te leggenom mensen strafbaar te maken. En altijdvrijwel zonder informatie, zonder hulpwanneer het misging en nooit een

437/1099

schouderklopje als het goed afliep. Hetgrootste compliment was: ‘Waar bleef jenou al die tijd?’

Ik moest maar aannemen dat de legestrook van vijf meter tussen hek en be-groeiing om het hele huis heen doorliep;zelfs als ik me sporenloos tussen de bomendoor kon wurmen, was er onvoldoende tijdom het te controleren. Het was trouwensveel te godvergeten koud.

Ik kroop uit mijn schuilplaats naarvoren, sprong weer omlaag en viel ditmaalop mijn knieën. Ik ging een poosje liggenbijkomen in het bandenspoor en voeldetoen gaandeweg mijn schouder weer die aleerder een klap had opgevangen. Adren-aline werkte niet meer optimaal als pijn-stiller. Toen ik weer op adem was, rolde ikom, stond op en bleef het doelwit on-dertussen bekijken.

438/1099

Ik had nog een laatste taak te verrichten.Ik ging terug naar de poort, trok mijnhandschoen uit en tikte even tegen hethekwerk, boog me toen naar links en deedhetzelfde met het hek. Meteen daarnadraaide ik me om en hobbelde het padweer op. Het wachten was op het opwar-men van mijn knieën; daarna kon ik oph-ouden met strompelen als een bejaarde.

Voorbij de bocht, sloot ik mijnlinkerneusgat af en blies het rechterschoon en vice versa. Dat voelde een stukbeter.

Twintig minuten later krabde ik het ijsvan de voorruit van de Saab. En enkele tel-len later was ik op de terugweg naar Hel-sinki met de blower op stormvermogen enop heet heet heet.

De oprit naar het loden huis kwam na bijnavierenhalf uur in zicht. Ik was onderweg bij

439/1099

een onbemand tankstation gestopt, zo’nplek met alleen twee pompen en eenbetaalautomaat. Het was een van god ver-laten oord dat door het heldere licht dat uitde kap omlaag scheen leek op een landing-splatform voor UFO’s. Je duwde gewoon jebankpasje of creditcard in de gleuf, koos degewenste soort brandstof en het werkte. Ikvroeg me af hoe snel zoiets in Engelandvervuild en beroofd zou worden. De restvan de weg legde ik langzaam af, naden-kend, doordenkend, in mijn hoofd een lijstsamenstellend van alle spullen die ik nodighad om binnen te komen.

Toen ik de grote glazen deuren naderde,snakkend naar een bakkie troost en ietseetbaars, besefte ik dat ik geen sleutel had.Ik kon niets anders doen dan claxonneren.Een paar tellen later floepte het licht aanen verscheen Liv bij de deur. Dehangardeuren van Thunderbird 3 gingen

440/1099

open en ik reed naar binnen. Nog voordatik de motor uitzette, maakte zij al eendrinkgebaar. Ik knikte en stak mijn duimop en zag haar de trap weer oplopen. Te-gen de tijd dat ik me bij haar voegde, waszij al in de keuken en rook ik de koffie.

‘En, Nick,’ riep ze, ‘kun je daarbinnenkomen?’

‘Geen probleem. Waar is Tom?’‘Aan het werk.’ Ze stak haar hoofd om de

hoek van de keukendeur en knikte naar deandere kant van het huis. ‘Hij is, zoals ik alhoopte, door de firewall heen.’ Ze zei hetzonder enige opwinding en zag dat dat mijverraste. ‘Je moet Tom nog wel in dat huiszien te krijgen, Nick. Ga zitten, dan pak ikde koffie.’

Ik deed het, trok mijn jas uit en keek opBaby G; het was bijna middernacht. Tomzou ik later wel zien; er moesten eerst wat

441/1099

belangrijker zaken worden afgehandeld. Ikriep: ‘Je hebt een pen en wat papier nodig!’

Ze kwam, nog steeds gekleed in eenspijkerbroek en een trui, terug met een di-enblad met koffie en schrijfspullen. Ze gingop het bankje tegenover me zitten enschonk twee mokken vol.

Ik pakte er één. Zwart was prima; ik hadeen snelwerkend ontwaakmiddel nodig naal die uren autoverwarming. ‘Ik wil eenlijst met artikelen met je doornemen,’ zeiik tussen twee slokken door. ‘Ik heb eenheleboel nodig.’

Ze pakte een pen en schrijfblok enschreef terwijl ik dicteerde.

Mijn verzoek om vijftien centimeterlange spijkers verraste haar evenals dehouten balk van een meter lang en 100 x50 mm dik.

442/1099

‘Waar heb je die voor nodig, Nick? Hebje niet meer aan haarspelden en elektronis-che snufjes?’

‘Kun je daaraan komen?’Ze glimlachte en schudde haar hoofd.‘Daarom wil ik de elektrische tandenbor-

stel. Maak je geen zorgen, ik zal je morgenlaten zien wat ik ermee van plan ben. Ik wilook een 24-uurs weersvoorspellinghebben, vanaf negen uur morgenochtend.’

Ik vertelde haar liever niet waar allesvoor was. Eindelijk moest ze in mijnwereld binnendringen, zaken waar ik ver-stand van had. Er was tot slot nog éénding. ‘Ik wil ook een wapen hebben – eenpistool, liefst met geluiddemper.’

Ze leek oprecht verbluft. ‘Waarom?’Ik dacht dat het voor zich sprak. ‘Beter

mee verlegen dan om verlegen.’‘Heb je enig benul van de wapenwet in

dit land?’

443/1099

Ik herinnerde haar aan wat mijn Russis-che vrienden en ik nog maar een weekgeleden met haar Russische vrienden had-den gedaan in het Intercontinental.

Het hielp niet. ‘Het spijt me, Nick, al konik het, dan nog zou ik je geen wapen bezor-gen. Met dat soort dingen wil ik niets temaken hebben. Trouwens, je hebt dezeklus gekregen omdat Valentin juist subti-liteit vereiste.’

De laatste keer dat ik ongewapend aaneen klus was begonnen, was ik neerges-choten. Daarna had ik mezelf beloofd altijdgewapend te zullen zijn, zelfs als ik hetoverbodig achtte. Ik wilde haar nog vertel-len dat ik Val niet alleen dankzij subtiliteitin de kofferbak van de Volvo had gekregen,maar ik zag aan haar gezichtsuitdrukkingdat het zinloos was. Het was vreemd, ROChad waarschijnlijk meer wapens dan hetBritse leger. Ik overwoog haar te vragen of

444/1099

haar vent uit St. Petersburg me misschienaan een wapen kon helpen, maar besloothet niet te doen: je kunt beter maar eenpaar troeven achter de hand houden.

Ze stond op. ‘Ik ga nu naar bed, Nick. Alsje iets wilt eten, moet je het maar pakken.Ik ben morgenochtend om halfelf wel terugmet je lijstje.’

Ik kreeg een beetje honger en ging naarde keuken. Ik trok blikjes tonijn en maïsuit een kast, leegde ze in een kom, mengdeze met een vork en begon ze achter mijnkiezen te duwen terwijl ik naar Tom opzoek ging.

Hij zat aan zijn Thinkpad, met zijnhanden aan zijn hoofd.

Hij keek niet op toen ik binnenkwam.‘In orde?’‘Ja, in orde.’ Het antwoord klonk alsof

zijn neus verstopt zat. Er was onrust inkazerne Tom.

445/1099

‘Ben je werkelijk in orde?’Ik wilde het laten klinken alsof ik verrast

was door zijn neerslachtigheid, maar ikkon de oorzaak ervan wel raden. Zo kortvoor het heksenuur vloog de werkelijkheidhem naar de strot.

‘Ik maak me enorme zorgen, Nick. Weetje, ik... ik...’ Er klonk een enorme zucht enik voelde dat hij zijn ware boodschap eruitprobeerde te persen. ‘Ik wil naar huis,Nick. Ik wil het niet doen, man. Ik ga abso-luut niet weer zitten...’

Hij wilde niet naar huis; hij wilde alleende verzekering dat alles gladjes zou verlo-pen. Ik had dit vaak genoeg gezien,mannen die op karwei om het één vroegenmaar het ander nodig hadden, zeker wan-neer ze bang waren. Het kan geen kwaad;angst is normaal en het is de kunst om tebegrijpen dat het gezond is. Alleen dan kunje het abnormale doen.

446/1099

‘Tom, ik heb je al gezegd dat je hiervoorniet in de bak zult belanden. Ik zou nooitiets doen dat me zelfs maar binnen hetbereik van een gevangenis zou brengen. Ikheb ook gezeten, weet je.’

Hij keek met betraande ogen naar meop. ‘Ik wil niet weer zitten, Nick. Er zittendaar harde jongens, begrijp je wat ikbedoel?’ Zijn lippen trilden. ‘Ik zou het nietvolhouden, man.’

Ik begreep meteen waarom hij zat tegrienen. Tom speelde dan wel HeftigeJack, maar achter de tralies was hij weer-loos tegenover de jongens die langdurigvastzaten.

Ik dacht aan mijn verblijf in de jeug-dgevangenis en wat een hekel ik eraan hadgehad. Als de groepsoudsten niet metelkaar in strijd waren, waren ze bezig hunkleine keizerrijkjes te beheersen en globaaldus de levens te verkloten van iedereen die

447/1099

binnen handbereik was. De enige manierwaarop ik het, als jongste – net als Tom –had kunnen overleven, was door te doen ofik gek was. Daardoor dachten de ouderejongens, die afgezonderd van demaatschappij verward waren over hunseksualiteit, dat ik een malloot was en li-eten me mijn gang gaan. Omdat, wie weet,ik hen misschien wel zou vermoorden alsze me iets deden.

Ik achtte Tom niet in staat zich zo aan testellen dat hij niemands bijzondere vriendhad hoeven worden. Ik knikte en voeldeoprecht medelijden met hem. ‘Maak jegeen zorgen, makker. Ik garandeer je datdat allemaal voorbij is, Tom.’

Hij snoof en veegde zijn neus af,beschaamd dat hij zich zo kwetsbaar hadgetoond.

448/1099

‘Het is nu het beste om je te wassen endan te gaan slapen. We zullen het morgen-nacht druk krijgen.’

Ik klopte hem speels op zijn schouder enliet het hem verder zelf uitzoeken. Ik hoef-de hem niet nog beschaamder te makendoor te blijven zitten. Trouwens, hij gingmorgen met me mee of het hem aanstondof niet. Terwijl ik terugliep naar mijnkamer bedacht ik dat ik Liv behalve despijkers en balken nog een pil voor Tommoest laten meebrengen, om hem dapperof dom te maken, afhankelijk van hoe je desituatie inschatte.

Ik begon me uit te kleden en hoordeTom langs mijn deur in de richting van dewoonkamer lopen, vast op zoek naar eenglas water om alle vloeistoffen te com-penseren die van zijn gezicht drupten.

Onder de douche onderzocht ik al diefraaie blauwe plekken die ik dankzij het

449/1099

springen in de sneeuw op mijn knie,scheenbeen en rug had, en daarna ging iknaar bed. Ik was gebroken, maar hetgepieker over de klus hield me wakker. Ikbleef de route naar binnen herhalen enalles wat daarna zou komen als de zaak inhet honderd liep.

Ik moet zo wel een uur naar het gezoemvan de airconditioning hebben liggen lu-isteren toen ik Tom nogmaals op weg naarde woonkamer voorbij hoorde schuifelen.Hij zou wel de hele nacht zo doorgaan,maar hij overleefde het wel. Als hij mor-genochtend nog wiebelig was, zou ik hemeraan herinneren hoeveel geld hij binnen-kort in zijn zak kon steken. Meer dan gen-oeg om die pokkenflat en Janice kwijt teraken. Ik had inmiddels al besloten dat ikhem de volledige 300.000 dollar zou

450/1099

geven. Waarom niet? Ik zou het in mijneentje niet hebben gered.

Er zoemde nog een halfuur voorbij. Iklag nog steeds over morgenavond na tedenken, liep in mijn hoofd Livs boodschap-penlijstje na, en besefte opeens dat Tomniet terug was gekomen.

Gapend trok ik mijn spijkerbroek aan enliep mijn kamer uit om een bakkie methem te doen en misschien nog wat op hemin te praten.

In de woonkamer brandde nog licht,maar van Tom ontbrak ieder spoor. Ik keekin de keuken. Hij was kennelijk ter-uggegaan zonder dat ik hem had gehoord.Toen ik me omdraaide, merkte ik dat dedeur die naar Livs kant van het huis leidde,openstond en ik had gezien dat ze dieachter zich dicht had getrokken.

Ik stak de woonkamer over en wandeldehaar gang in. De deuren zaten daar net als

451/1099

aan onze kant, dus zou ze wel in een vanbeide slaapkamers zijn. Het was nietmoeilijk om te bepalen in welke. Er kwamgeluid vanachter de eerste deur links. Ikwist niet wie wat met wie deed, maar hetgekreun en gehijg was onmiskenbaar vanhun tweeën.

Ik liep terug door de gang, liet ze hungang gaan en besefte voor de zoveelste keerdat ik niets begreep van vrouwen.

452/1099

19Dinsdag, 14 december 1999

Tegen de tijd dat ik opstond, had Tom zichal gedoucht en aangekleed en zat hij metnatte haartjes op de bank warme melk tedrinken. Hij was vrolijk genoeg. ‘Moge,Nick. Koffie staat klaar. Liv is je spullengaan halen. Zei dat ze rond tienen terugzou zijn.’

Ik ging naar de keuken, schonk koffie inen keek of er wat te eten was. Ik wasstiknieuwsgierig naar de afgelopen nacht,maar besloot af te wachten tot hij eroverzou beginnen. Ik wilde niet overkomen alseen eikel, alles begon toch al zo maf teworden. Eerst Liv met haar vriend op hetstation, en nu dit weer. Ik vroeg me af of zemisschien al jarenlang met Tom neukte,maar verwierp die gedachte onmiddellijk

weer. Als je Liv eenmaal had geproefd, zouje geen genoegen nemen met Janice, enwaarom zou ze hem dan door mij hebbenlaten rekruteren?

Ik maakte een bordje crackers met kaasen kersenjam voor mezelf klaar, zette allesop een dienblad en ging ermee tegenoverhem zitten. Ik zette een bezorgd gezicht open vroeg: ‘Hoe voel je je nou, makker? Wilje nog kappen?’ Ik besteedde extra veelaandacht aan het uitsmeren van de jam.

‘Excuses voor gisteravond, Nick. Ikmaakte me zorgen, weet je.’

Ik knikte. ‘Dat overkomt iedereen vantijd tot tijd. Je ziet er in elk geval een stukbeter uit, vanochtend.’ Ik grijnsde naarhem. ‘Er gaat niets boven een goeienachtrust.’

Hij vermeed het onderwerp. ‘Het komttoch wel goed, Nick?’

454/1099

‘Natuurlijk. Ik heb het huis gisteravondheel goed bekeken. Het is gewoon een oudbuitenhuis in de bossen dat eruitziet alshet hoofdkantoor van Microsoft. Snikkelvan een cent. Volgende station, de bank diemet u meedenkt – zo fraai is het.’

Ik pakte mijn cracker weer op, opgeluchtdat ik hem niet nog eens hoefde op temonteren.

Hij grinnikte terug. ‘Prima, man. Prima.’Zijn hoofd knikte weer als een hanenkop.

Ik nam een slok koffie. ‘Ja, het is mooidat we allebei flink hebben geslapen. Mor-genochtend rond deze tijd zullen we welgesloopt zijn.’

Hij slobberde van zijn melk, en pro-beerde zijn gezicht in zijn mok teverstoppen.

Ik kon me niet langer beheersen. ‘Ik hebhet gehoord, weet je dat?’

455/1099

Hij kleurde helderrood. ‘Wat? Waar hebje het over?’

‘Hé, luister, veel plezier, makker, maarmaak in het vervolg niet zo’n herrie, als-jeblieft. Enkele oudere rukkers onder onskunnen niet tegen al die opwinding.’

Hij lachte zenuwachtig, schaamtevol,maar tegelijkertijd nogal trots. Ik kon hethem niet kwalijk nemen.

‘Wat is de truc, Tom? Ik bedoel, ik wilmiss Scandinavische Mystiek niet tekortdoen, maar warm of liefdevol is ze niet.Hebben jullie elkaar vroeger al eensontmoet?’

Hij ging van pure schaamte even verzit-ten. ‘Nee, man. Heb die meid nooit eerdergezien. Maar, weet je, ik haalde wat tedrinken toen zij naar buiten kwam. Ze zagdat ik me zorgen maakte en we raakten aande praat en toen... je weet wel.’

456/1099

Dat deed ik niet, dat was nou juist hetprobleem. Het ene moment vroeg hij mij ofik haar vertrouwde en een minuut later be-weegt hij hemel en aarde voor haar. Nouja, andersom waarschijnlijk. Ik wees me-zelf weer terecht. Verdomme, het kon meniet schelen wat er gebeurde. Ik beseftemet een schok dat ik jaloers was. Ik moestmijn troep onder controle krijgen, me con-centreren op geld verdienen en alles watdaar buitenom gebeurde laten gaan.

Ik stond op, boog me over hem heen enklopte hem op zijn schouder. ‘Als je maarzorgt dat je vannacht die rubbersmeeneemt.’

‘Rubbers?’‘Gympies, hoe je ze maar noemt. Zorg

dat ze schoon en droog zijn. Draag zevandaag niet, maar houd je nieuwe laarzenaan, oké?’

457/1099

Daarna pakte ik mijn mok op en liep dekamer uit.

Net gedoucht, lag ik op mijn bed en steldeme nogmaals voor hoe ik het doelwitbinnenging. Ik vond het altijd gemakkelijkom de film in mijn hoofd af te spelen, alsofmijn ogen de lenzen waren en mijn oren deopnameapparatuur. Ik hoorde de sneeuwknerpen terwijl we naar de veranda liepen,hoorde vervolgens het hout kraken en be-dacht wat ik daartegen kon doen, ging destrijd met het slot aan en leidde vervolgensTom door het huis tot we vonden wat wezochten. Ik draaide het geheel drie, vierkeer af, vanaf het moment dat we de autouitstapten tot het moment dat we weer in-stapten; daarna begon ik wijzigingen aan tebrengen in de verschillende versies: wat alsTom en ik op de veranda waren en de deurging open? Wat als er honden op het

458/1099

terrein losliepen? Wat als we in het huiswerden betrapt?

Ik speelde de verschillende versies af enzette de film stil op de crisismomenten,dacht na over wat ik dan moest doen endrukte vervolgens op ‘Herhalen’ terwijl ikoplossingen verzon. Het zou niet volgenshet draaiboek verlopen, dat deed het nooit.Op locatie was alles altijd anders. Maar defilm was een begin; het betekende dat ikeen plan had. Van daaruit zou het, als hetin het honderd liep, een kwestie zijn vanhet plan aanpassen in de één of tweebeschikbare seconden, zodoende kon ik re-ageren op elke soort dreiging in plaats vanmedelijden met mezelf te krijgen.

Toen ik een uur of twee in mijn kamerwas geweest werd er op de deur geklopt.

‘Nick?’Tom stak zijn hoofd om de hoek.

459/1099

‘Liv is terug. Wil je alsjeblieft niets tegenhaar zeggen? Het is gewoon een kwestie...nou ja, je weet wel.’

Ik stapte van mijn bed af en liep samenmet hem de kamer uit terwijl ik met mijnwijsvinger en duim een gebaar maaktealsof ik mijn mond dichtritste.

Ze stond in de woonkamer, gooide haarmuts en zwarte leren jas op een bankje. Zewisselden geen bijzondere blikken uit enhaar hele gedrag straalde uit dat er geentijd voor kletspraatjes was.

‘Goedemorgen,’ zei ze bruusk. ‘Het isbevestigd; ze zijn online.’

Ze had kennelijk haar vriend uit St.Petersburg vanochtend nog ontmoet.

‘Zouden jullie me allebei even kunnenhelpen? Er zijn nogal wat tassen.’

We volgden haar naar beneden en ze gafme als eerste een velletje papier met eenprintje van de weersvoorspelling in het

460/1099

Fins. ‘Hier staat dat er vroeg in de morgenkans op sneeuwbuien is. Dat lijkt me gun-stig, toch?’

Tom probeerde het achterportier van deMercedes open te krijgen.

‘Wat bedoelen ze met vroeg in demorgen?’

Ze haalde haar schouders op. ‘Dat heb ikook gevraagd, maar niemand wist het pre-cies. Alles tussen twee en tien.’

Ik gaf het haar terug en liep naar deachterkant van de 4x4 om Tom mijn bezor-gdheid niet te laten zien. Dit was beroerd.Sneeuw is goed voor het verbergen vansporen, maar slecht voor het achterlatenervan. We moesten zo snel mogelijk naarbinnen en naar buiten, want anderszouden de enige voetafdrukken die bij zon-sopkomst op de grond te zien waren deonze zijn en ze zouden niet vermengd zijnmet die van anderen die ik op het terrein

461/1099

had gezien. Tenzij de bui na ons vertreklang genoeg aanhield om onze sporen teverbergen. Dit was helemaal niet goed; jeneemt gewoon dit soort risico’s niet als eenklus strikt geheim moet blijven. Maar eendeadline is een deadline en ik had geen an-dere keuze dan toch naar binnen te gaan.

Ik kreeg de zenuwen en hoopte dat Godniet goed had geluisterd in Toms flat endat hij nu geen wraak zou nemen door desneeuw te laten stoppen op het momentdat we het huis binnen waren.

Tom haalde net een betonschaar van deachterbank en hield die met een vragendgezicht omhoog.

Ik had de vijfde deur opengeslagen enhad mijn handen vol tassen en dozen. ‘Ge-woon wat extra spulletjes die we vannachtmisschien nodig hebben, makker. Kom op,help haar even.’

462/1099

Tom volgde me de trap op, de beton-schaar onder zijn arm en zijn handen doortassenhengsels. Hij zette alles op de houtenvloer van de keuken naast de zooi die ik erhad neergezet en snuffelde al snel de tas-sen door als een kind op zoek naar snoep-jes. Liv stond vlak achter hem.

Het was tijd dat ik de werkdiskette weerin mijn harde schijf stopte. ‘Het heeft geenzin dat jullie hierbij rondhangen,’ zei ik.‘Geef me een paar uur om dit allemaal uitte zoeken en dan vertel ik na afloop welwaar alles voor is. Zorg dat die rubbersschoon zijn, Tom. Geen modder die erafkan vallen, geen grind in de zolen, oké?’

Hij knikte.Liv keek hem verwonderd aan.

‘Rubbers?’‘Die canvas schoenen die ik aan had.’ Hij

had zijn nieuwe laarzen al aangetrokken.

463/1099

Ze knikte, articuleerde het woord voorhaarzelf alsof het nieuw was en in haar ge-heugenruimte moest worden opgeslagen,en liep toen in de richting van haar eigenkamer. ‘Ik zie jullie later.’

Tom keek naar mij terwijl zij in de gangverdween en de deur sloot. Ik wist wat erdoor zijn hoofd speelde. ‘Maak je geen zor-gen, makker, geen woord.’

Hij glimlachte, opgelucht. ‘Bedankt,want eh, nou ja, je weet wel.’ Hij zwaaidenaar me terwijl hij naar ons deel van hethuis liep.

‘Tom, kan ik misschien iets voor jedoen?’

‘Nee, man, bedankt,’ zei hij met een on-verwachte knipoog. ‘Dat heeft Liv algedaan.’

Hij stopte, draaide zich om en tikte metzijn wijsvinger tegen zijn voorhoofd. ‘Nee,serieus, alles wat ik nodig heb, zit hier

464/1099

boven. Wil je dat ik het nog eensdoorloop?’

‘Geen zin. Ik leg me erop toe dat webinnen en buiten komen. Wat moet je ei-genlijk hebben, daar?’

Hij grijnsde. ‘Dat weet ik pas als ik hetzie.’

Hij verdween en ik leegde de draag-tassen en dozen op de vloer. Ik haalde ereerst de kleren uit omdat die het ge-makkelijkst te vinden waren. Glimmendenylon ski-jacks konden we nu niet echtgebruiken; ik had Liv alleen om kleren vandik katoen en wol gevraagd. We moestenkleren hebben die niet kraakten ofritselden en ze moesten donker zijn enniet-reflecterend – geen glinsterendeknopen of veiligheidsbanden. Ik sneed allemet klittenband afsluitbare zakken enflapjes er met mijn Leatherman af: klitten-band maakt nogal wat lawaai als het

465/1099

losgetrokken wordt en dat mocht op locatieniet gebeuren. Alles wat los hing ver-wijderde ik ook. Eenmaal in het huis kon ikhet me niet permitteren dat er iets bleefhangen en op de grond werd gesleept. Datklonk misschien overdreven, maar datsoort dingen was dodelijk. Ik had geleerdvan andermans fouten, en ik zou nooit ver-geten dat ik een kameraad in Angola aande bovenkant van een hoog hek zagbungelen aan het nylonkoord van zijngevechtstenue. Hij had niks om zich meelos te snijden en moest lijdzaam toezienhoe de bewaking op hem afliep, op eenmeter afstand stopte om te richten en min-stens vijftig kogels in hem joeg.

Liv had goede wollen buitenwanten voorons uitgezocht, en ook goede dunne ka-toenen contacthandschoenen, zodat ik aaneen deurslot of iets anders kon prutsenzonder dat mijn handen aan het metaal

466/1099

vastvroren. Er was ook een paarsportschoenen bij dat ik kon dragen, endaar sneed ik het reflecterende stuk uit dehak. Voor Tom had ik zoiets niet besteld,die had zijn rubbers. We zouden ze vlakvoor het betreden van het huis aantrekken.Schoenen met zware zolen maken kabaalen sjouwen sneeuw naar binnen waardoorze sporen achterlaten. De buitenwereldmoet buiten blijven.

Ik vond een zak spijkers van vijftien cen-timeter, een paar stukken nylon singelbandvan enkele centimeters dik en een handje-vol metalen sluitringetjes. De stukken houtwaren precies op de gevraagde lengte. Ikkon mijn lachen niet inhouden toen ik meLiv in een doe-het-zelf-zaak voorstelde. Zehad waarschijnlijk niet eens geweten datzoiets bestond.

In een kartonnen doos met plastic krim-pfolie zat een mooi klein schrobzaagje. Ik

467/1099

rukte het uit de verpakking en gebruiktehet om zes stukken hout van vijftien centi-meter af te zagen.

Liv had haar werk goed gedaan; deringetjes pasten om de spijkers en blevenhangen achter de koppen. Ik deed tweeringetjes om elke spijker omdat er heel watspanning op zou komen te staan.

Een kwartier later had ik zes blokkenhout van vuistformaat met een spijker er-door. De spijkers waren daarna ongeveerhalverwege met een combinatietang dub-bel gebogen, waardoor het geheel eenbeetje leek op een bootshaak. Het blootlig-gende deel van de spijker, uitgezonderd hetgebogen stuk en de twee halve centimetersaan beide kanten daarvan, waren metelastiekjes overtrokken om ze tijdensgebruik geluidloos te maken. Tom en ikzouden in elke hand zo’n haak hebben enbeide een reserve meenemen.

468/1099

Het donkergroene singelband wasbedoeld om ski’s mee aan een roofrack tebinden. Ik sneed vier stukken van éénmeter tachtig af, knoopte de uiteinden vanelk aan elkaar zodat ik vier lussen kreeg.Die legde ik met de haken aan mijn enekant, uit de buurt van de troep om meheen. De klimuitrusting was klaar.

Liv had gelijk gehad; de oude methodenzijn soms de beste, en deze methode wasnog lang niet verbeterd. Het was een kleinbriljantje uit de archieven van MI9, ont-worpen tijdens de Tweede Wereldoorlog,toen ze ideeën en apparatuur moestenontwikkelen waarmee krijgsgevangenen uitkampen konden ontsnappen en door bezetgebied naar de vrijheid konden vluchten.Ze hadden zijden landkaarten verzonnendie tussen twee laagjes van speelkaartenwerden gevouwen en in pakketten van hetRode Kruis werden verstuurd. Ze

469/1099

veranderden zelfs het ontwerp van deRAF-uniformen zodat die gemakkelijk totburgerkleren konden worden omgevormd.Dit haken-met-lussensnufje was één vande vele ideeën die ze hadden verzonnen omover de hekken van krijgsgevangenkampente kunnen klimmen. Zij hadden er pleziervan gehad; nu wij.

Daarna pakte ik een polaroidcamera uitmet vier filmcassettes. Er zat een cassettein, ik maakte een proefopname van mijnvoet. De camera deed het uitstekend. Ikhaalde de andere drie cassettes uit de ver-pakking. Elke cassette bevatte zijn eigenbatterij, maar batterijen hebben de neigingom in koud weer sloom te worden, en datkon ik me niet permitteren. Om ze warm tehouden zou ik ze dicht op mijn huidbewaren.

Als we onze sportschoenen eenmaal aan-hadden en ik de deur open had, zou ik

470/1099

foto’s maken van waar we maar warenbinnen het doelwit, gesteld dat ik me deflitsen en het geluid kon permitteren.Tijdens een geheime operatie moet allesblijven zoals je het aantreft. Mensen zienhet onmiddellijk als iets niet precies daar iswaar het moet zijn. Het zou iets voor dehand liggends kunnen zijn als een plooi ineen kleedje dat nu opeens platgestreken is,maar vaak is het iets bijna ondefinieer-baars dat de klus verraadt; ze voelen ge-woon instinctief dat er iets fout is. Misschi-en ligt hun pen niet zoals hij altijd ligt, al ishet maar een centimeter; of het ochtend-zonnetje schijnt anders tussen de luxaflexdoor dan normaal wanneer het het halvebureau bestrijkt, of er is stof weggeveegd.We merken die dingen niet bewust op,maar onderbewust wel; ons onderbe-wustzijn absorbeert ieder detail en pro-beert ons dat te vertellen. We zijn niet

471/1099

altijd slim genoeg om het te begrijpen,maar we voelen dat er iets niet deugt. Eenbijdehand doelwit weet dat zelfs een paper-clip die niet op zijn plaats ligt een drama inzich bergt en zal alles doen wat hij nodigacht.

Het feit dat er mensen in het doelwitkonden zijn, gaf deze klus een grotefaalkans, maar dat mocht geen invloedhebben op wat ik dacht te moeten doen,precies wat ik van plan was. Ik had in hetverleden vergelijkbare klussen succesvolafgerond, dus waarom zou dit anders ver-lopen?

Toen ik over het binnendringen nadacht,herinnerde dat me aan de elektrischetandenborstel. Ik ging de badkamer in enstak de stekker in het stopcontact.

Terug in de woonkamer nam ik een setjeinbussleutels. Er zaten ongeveer twintigvan die dingen op grootte aan een grote

472/1099

metalen ring. Ik nam de kleinste en haaldedie van de ring af.

De kamer begon op het vooronder vanpakjesboot 12 te lijken, met zaagsel, gesch-eurde verpakkingen, plastic zakjes, kled-ingmerkjes, en mij zittend te midden vandit al.

De inbussleutel was een ruime centi-meter voor het uiteinde in een rechte hoekgebogen. Met de waterpomptang en eenhamer maakte ik hem – voorzichtig om hetzachte metaal niet te breken – rechter, tot-dat de hoek eerder vijfenveertig gradenwas dan negentig. Daama trok ik eenmetalen vijl uit de krimpfolie en begon hetkorte uiteinde van de inbus af te slijpen.Het kostte me ongeveer tien minuten. Ikging de trap af naar de voordeur en stakhem in het cilinderslot om hem uit teproberen. Hij paste precies.

473/1099

Terug in het vooronder opende ik eenpak Isopon en mengde gelijke delen harsen verharder uit de beide tubes op een stukkarton. Ik nam het mengsel en de in-bussleutel mee naar de badkamer. Kortetijd later zat de sleutel stevig vast op detrillende stalen schacht van de tandenbor-stel, op de plek waar normaliter de kop vande tandenborstel in paste. Toen ik had gez-ien hoe de deur van het huis dicht werdgeschopt, had niemand een sleutelomgedraaid, hij was alleen dichtgevallen,hetgeen suggereerde dat het een Yale-achtig cilinderslot was. Dit snufje wasafdoende.

Ik nam twee witte handdoeken mee ter-ug, ging op de grond zitten en begon nogeen inbussleutel op dezelfde manier te be-werken. Wat ik met de tandenborstel en deeerste inbussleutel had gemaakt was eenverstelbaar Yale-pistool, een apparaatje dat

474/1099

een sleutel imiteert door de pennetjes ineen slot te bewegen. De trilling van deschacht van de tandenborstel zou de puntvan de inbussleutel stevig over de pen-netjes halen. Met een beetje geluk zou hijze lang genoeg van hun plek duwen om hetslot open te krijgen. Zoniet, dan moest hetop de aloude manier. Nog steeds met de in-bussleutel op de tandenborstel, maar zon-der de trilling dit keer, zou ik ieder pen-netje apart omhoog moeten duwen, enhem daar houden terwijl ik aan de vol-gende begon. Daarvoor was een tweede in-bussleutel nodig en die zat ik nu te vijlen.Als ik het tweede pennetje eenmaal had be-wogen, zou ik de andere inbussleutelgewoonweg meetrekken zodat hij beidepennetjes hooghield. Daarna moest ikdoorgaan tot ik theoretisch gezien de deurkon openen – als hij tenminste niet aan debinnenkant vergrendeld was. Wat

475/1099

waarschijnlijk wel het geval zou zijn als zeook maar één hersencel gebruikten voor debeveiliging.

Het kostte me nog een uur voordat ik deuitrusting klaar had en in een middenmaatdonkerblauwe rugzak had ingepakt. Alleszat in mijn fijne witte handdoeken inge-pakt zodat het geen geluid zou maken ofverwrongen kon worden door de beton-schaar waarvan de handvatten aan beidekanten van de bovenklep uitstaken als eenenorm V-teken.

Tom had geen rugzak nodig. De enigeapparatuur die hij mee zou nemen, warenzijn Thinkpad en de snoertjes in hundraagtas.

Liv verscheen in haar gang. Ze had geentrui meer aan, droeg haar strakke spijker-broek en een wit T-shirt – geen beha. Datzou een paar avonden geleden interessant

476/1099

zijn geweest, maar nu was ik aan het werk.De omstandigheden waren veranderd.

Ze bekeek de troep even kalmpjes alsaltijd. ‘Vermaak je je?’

Ik knikte. ‘Wil je Tom roepen zodat ikhem mijn zelfgemaakte speelgoed kanlaten zien?’

Ze liep me voorbij richting loodkamertjeen ik stond op. Ik stond nog steeds zaagselvan me af te kloppen toen ze samenterugkwamen.

Tom lachte. ‘Hé, man, zal ik jou eens watvertellen. Lego was wel zo makkelijkgeweest!’

Ik zette mijn sjonge-wat-een-lol-glim-lach op. ‘Tom, ik zal je demonstreren hoeje dit spul moet gebruiken.’ Ik wees naarde haken en lussen bij de bankjes.

‘Oké, maar één vraagje.’ Hij keek behoo-rlijk serieus. ‘Ik zie nergens ijzerdraad ofelastiekjes, er is geen schimmel en ook

477/1099

geen doodshoofdaapje...’ Hij keek naar onstweeën om te zien of we de grap doorhad-den. Ik had geen flauw idee waar hij hetover had, en Liv ook niet.

‘Pippi Langkous. Je weet wel, oranjestaartjes die recht van haar hoofd afstaan,een groot huis met een paard dat op deveranda graast en een aapje in eenpoppenbedje...’

Het was te laat om nog te lachen. ‘Ach,ja, Pippi Langkous.’ Het was van na mijntijd.

Liv had nog steeds geen idee en wasduidelijk niet van plan om de uitleg af tewachten.

Tom zag haar de keuken in verdwijnen.‘Ik was zelfs lid van de fanclub.’

‘Goed, nou, hier zijn je kleren, makker.Je zult wat meer aan moeten dan je gister-en hebt gekocht.’

478/1099

Hij raapte de contacthandschoenen open paste ze. ‘Hé, Nick, ik zal mijn zijdenspulletjes eronder dragen, da’s lekkerkinky, toch?’

Ik glimlachte. Wat mij betreft was zijdenthermokleding ongeveer net zo nuttig alspapieren zwemvesten. Geef mij maar despullen van meneer Helly Hansen.

Hij wees naar de haken en lussen. ‘Nouvooruit dan, wat moet je daarmee?’

Toen ik het uitlegde, leek hij verbijsterd.‘Dan zijn we godverdomme Spiderman ofniet dan?’ Zijn hoofd knikte, maar niet methetzelfde vertrouwen als normaal.

‘Zeker dat je dit kunt, Tom? Heb je eer-der geklommen?’

‘Tuurlijk.’ Hij dacht er nog even over na.‘Kan ik even oefenen?’

‘Helaas niet, makker. Geen oefenruimte.’

479/1099

Hij pakte één van de haken op en liet hetelastiek knallen. ‘Kan het niet anders,Nick? Ik bedoel...’

‘Luister, dit is het enige dat je zelf moetdoen. Al het andere doe ik voor je.’ Ik be-gon te fluisteren, alsof we buiten Liv omaan het samenzweren waren. ‘Bedenk goeddat we hier samen een heleboel geld meeverdienen.’

Hij leek wat op te veren en ik was behoo-rlijk trots op mijn kleine toespraakje.

Daar kwam de koffie – nou ja, voor Liven mij. Het touwtje van één van Toms pasgekochte kruidentheezakjes hing over derand van de derde mok. We gingen zitten,Tom naast mij.

‘Oké,’ zei ik, ‘ik wil nu precies uitleggenhoe we dat huis binnen zullen gaan enweer zullen verlaten met jouw’ – ik keeknaar Liv toen die haar benen onder haarbillen trok – ‘trukendoos.’

480/1099

Het had geen zin om de verschillendefases op een militaire manier samen te vat-ten, alsof ik met een groep commando’salle onderdelen stuk voor stuk moest door-lopen. Dat zou contraproductief zijn: ikwilde niet dat er zoveel door Toms hoofdzou dwarrelen dat hij in de war raakte. Alshet hem troebel werd, zou hij misschiennog banger worden. Hij hoefde niet teweten waarom, alleen maar hoe.

Ik vouwde de plattegrond open en weesde belangrijkste locaties met een pen aan.‘Hier gaan we parkeren. Dan lopen wehierlangs.’ Ik wees met mijn pen de in-getekende route aan en hij nam on-dertussen kleine venijnige teugjes van zijnthee. ‘Zodra we in de buurt van het huiskomen, klimmen we met behulp van diehaken en lussen over het hek. Dan laat ikons het huis binnen en kan jij je gang gaan.Daarna gaan we op dezelfde manier terug.

481/1099

Ik zal je precies vertellen hoe het moet enwanneer. Als je iets anders ziet of hoort, ofals er iets misloopt, houd dan op met watje aan het doen of van plan was en blijfwaar je bent. Ik kom je meteen vertellenhoe we verder gaan. Oké?’

‘Oké.’‘Ik wil klokslag negen weg, dus moet je

een kwartier ervoor klaarstaan. Als hetgoed weer is, zijn we voor zonsopgang inHelsinki. Daarna regelen we deuitwisseling.’

Ditmaal knikten ze allebei.‘Goed, nu wil ik nog iets eten en een paar

uurtjes liggen, en ik stel voor dat jij dat ookdoet.’

Ik zou het als een ED (escorte naar doel-wit) behandelen, hem alleen vertellen wathij moest weten, en als er drama was, hoef-de hij alleen stil te staan, ik zou de zaakoplossen en hem vertellen wat hij doen

482/1099

moest. Hoe minder de persoon voor wie jezorgt hoeft te denken, hoe beter.

Ik stond op en knikte een tot-ziens aanbeiden toen ik naar de keuken liep om watkaas en koud vlees uit de koelkast te halen.Tom ging naar zijn kamer.

Ik wilde Tom niet alleen niet in de warbrengen, ik wilde hem ook niet bangmaken door iets te vertellen over drama’s,laat staan dat ik hem wilde vertellen overde moeilijkheden die we met de sneeuwzouden krijgen. Als mensen eenmaal neg-atieve gedachten hebben, gaat hun ver-beelding ermee aan de haal en worden zehyper. Ieder geluidje, iedere schaduwwordt een belangwekkende gebeurtenis,die het werk afremt en de kans op ont-dekking vergroot. Tom wist al wat hijmoest doen als we elkaar kwijtraakten,maar hij besefte het niet: zien dat hij ophet spoorwegstation van Helsinki kwam.

483/1099

In die tas zat genoeg geld voor hem om eenprivé-vliegtuig naar huis te pakken.

Ik plunderde de koelkast, gooide vanalles op een bord. Ik was liefst meteen ver-trokken zodat ik voor elke mogelijkesneeuwbui bij het doelwit was, maar wathad het voor zin, we konden niet naarbinnen voordat die mensen sliepen. Ik hadgeleerd me niet zo druk om een klus temaken; je wordt er alleen maar gespannenvan, te gefixeerd om te beginnen, dan be-gin je te vroeg aan de klus en verkloot het.

Ik ging met het eten naar mijn slaap-kamer en begon er onderweg alvast aan.Liv was vertrokken. Eenmaal in bed begonik me weer voor te stellen wat ik precieszou gaan doen, met wat meer vraagtekens,en met als nieuw effect in mijn film eensneeuwbui.

Er werd op de deur geklopt. Ik keek naarBaby G. Ik had kennelijk drie uur geslapen.

484/1099

De deur ging open en Tom verscheen,met zijn lange haar los op zijn schouders.‘Heb je even tijd voor me?’

‘Tuurlijk, kom binnen.’ Alsof ik hem hadkunnen ontlopen.

Hij kwam op het bed zitten, keek omlaagen beet op zijn onderlip. ‘Ik maak me zor-gen om die haken. Luister, om eerlijk tezijn heb ik nog nooit zoiets gedaan, begrijpje wat ik bedoel? Wat gebeurt er als ik hetniet kan? Weet je... als ik het helemaal foutdoe?’

Ik kwam overeind. Zijn schouders wareningezakt en zijn haar bedekte zijn gezicht.‘Tom, het is een snikkel van een cent. Maakje geen zorgen; het komt alleen op je benenaan.’ Ik stond op. ‘Zo gemakkelijk is het.’ Ikhield mijn handen boven mijn hoofd, boogmijn knieën en liet mezelf langzaam za-kken tot mijn kont bij de grond was en

485/1099

kwam toen weer overeind. ‘Niet zo lastig,toch? Kun je dat?’

Hij knikte. ‘Denk het wel.’‘Kom op, laat zien dan.’Hij keek en klonk erg onzeker terwijl hij

zich op de grond liet zakken, zijn knieënkraakten en knarsten, maar hij kreeg hetvoor elkaar.

Ik lachte bemoedigend naar hem. ‘Dat isalles. Als je benen dat straks ook kunnen,zitten we gebeiteld. Maar onthoud dit:kleine bewegingen. Niet meer dan dertigcentimeter per keer, oké?’

‘Kleine bewegingen. Hebbes.’ Hij zag erniet overtuigd uit.

‘Doe gewoon wat ik doe. Zoals ik al zei,een snikkel van een cent.’

‘Zeker?’‘Absoluut.’Hij beet weer op zijn lip. ‘Ik wil de boel

niet in het honderd schoppen... weet je,

486/1099

gepakt worden of zo. Weet je, waar we hetgisteravond over hadden.’

‘Dat gebeurt niet. Godjezus, kinderendoen dit soort dingen voor de gein. Ik deeddit vroeger toen ik klein was, probeerde deschool uit te komen.’ De school waar ik hetover had was de jeugdgevangenis, en ikwou dat ik deze truc toen gekend had. Ikzou als de bliksem uit de pokkentent verd-wenen zijn. ‘Tom, ontspan je maar. Ga inbad, doe wat je wilt. Pas je nieuwe kleren.Maak je geen zorgen. Je moet je pas zorgenmaken als ik dat ook doe, oké?’

Op de drempel twijfelde hij nog. Ikwachtte tot hij iets zou zeggen, maar hijveranderde van gedachten en draaide zichom.

‘Zeg, Tom?’Zijn lichaam bleef van me afgekeerd,

maar zijn hoofd draaide in mijn richting.‘Ja?’

487/1099

‘Niks eten als je opstaat, makker. Ik leghet later wel uit.’

Hij knikte, vertrok en lachte nerveustoen hij de deur achter zich dichttrok.

Ik ging weer languit op het bed liggen enstelde me de verschillende fases van deklus weer voor. Ik was erg ongelukkig methet vooruitzicht van sneeuw en ik was erniet blij mee dat ik geen wapen had. Hetgroentemes waarmee ik de kaas hadgesneden, vormde niet zo’n geweldigalternatief.

488/1099

20

Iets na achten stond ik duizelig op en nameen douche. Ik had niet geslapen, maarhad het wel geprobeerd en wilde nu hetliefst blijven liggen. Ik sleurde mezelf naarde keuken voor een bakkie troost en trofTom en Liv aan, in kamerjassen, op eenbankje, met allebei een mok in de hand. Zezagen er net zo moe uit als ik me voelde, enwe wisselden alleen mompelend eenochtendgroet uit. Ik moest nog één dingaan de uitrusting doen voor ik de hele boelzou controleren, dus nam ik mijn bakkiemee naar mijn slaapkamer en kleedde meaan.

Iets voor negenen nam ik alles mee naarde auto. Tom zag er picobello uit, gedouchten aangekleed. Liv ging niet mee naarbeneden; ze zou het huis vanavond

leeghalen en was waarschijnlijk nu al bezighet schoon te maken. Zij zou onze tassenmeenemen en ze aan ons teruggeven methet geld erin.

Tom en ik stonden tegenover elkaar zod-at ik hem kon controleren. Eerst zijn za-kken om er zeker van te zijn dat hij alleende spullen bij zich had die nodig waren:rubbers, reservehaak, nylonlussen en geld.Hij hoefde geen honderd mark aan klein-geld in zijn broek hebben rinkelen, alleengenoeg papiergeld in een plastic zakje inzijn laars om eten en transport mee tebekostigen als hij in de narigheid kwam.Het belangrijkste waren zijn Thinkpad ende snoertjes die in de nylon draagtas zatengepropt die onder zijn jas over zijnschouder hing. Ik wilde niet dat de batterijte koud werd en ter plaatse traag zou zijn.En ik moest ervoor zorgen dat er niks viel,vooral zijn reservehaak niet.

490/1099

Ik liet hem op en neer springen. Ik hoo-rde niks en alles bleef op zijn plek in zijndikke blauwe jas met blokkenmotief. Tenslotte verzekerde ik me ervan dat hij zijnhandschoenen en muts had. ‘In orde,makker?’

‘Geen drama.’ Hij klonk overtuigend.Ik droeg de rugzak over mijn jas. We za-

gen eruit als twee van de zeven dwergen.‘Goed, controleer mij nu.’

‘Waarom?’‘Omdat ik misschien iets heb verkloot.

Vooruit.’Hij controleerde eerst mijn voorkant en

daarna draaide ik me om zodat hij koncontroleren of de rugzak stevig vast zat.Alles was in orde totdat ik op en neersprong. Er kwam geluid uit de zak waarmijn reservehaak in zat. Tom keek bijnabeschaamd toen hij zijn hand eruit haalde

491/1099

met twee spijkers die het geratel haddenveroorzaakt.

‘Zulke dingen gebeuren,’ zei ik. ‘Daarommoet iedereen worden gecontroleerd.Bedankt, makker.’

Hij was erg content met zichzelf. Het isverbazingwekkend hoe een paar goedgep-laatste spijkers iemands zelfvertrouwenkunnen vergroten en hem een gevoel vannut kunnen verschaffen.

Tom en ik stapten in de auto en de mo-tor draaide vlak na de klok van negen uur.Liv was nog steeds geen afscheid komennemen.

Hij was de eerste twintig minuten ofdaaromtrent tamelijk rustig. Ik praattehem onder het rijden telkens opnieuw doorelke fase, van parkeren wanneer we aank-wamen tot het huis binnendringen envinden wat we zochten tot het moment datik de auto weer startte als ik de Thinkpad

492/1099

veilig in bezit had. Ik zorgde ervoor dat ikzonder enig voorbehoud positief was, zon-der zelfs maar de kleinste suggestie dat erook iets fout kon gaan.

We kwamen na drieënhalf uur bij dedroppingplek en ik was iedere keer in destress geschoten dat ik de ruitenwissershad moeten gebruiken om de troep weg tevegen van de auto’s voor ons, want dan hadik gedacht dat het was begonnen metsneeuwen.

In de brandgang bij het doelwit deed ikde lampen uit, maar liet de motor lopenterwijl ik naar mijn passagier keek. ‘Allesin orde, Tom?’

Toen we een paar minuten eerder voor-bij waren gereden, had ik het padaangewezen dat we zouden volgen. Hij haddiep adem gehaald. ‘Klaar voor de start,man. Klaar voor de pret.’ Ik kon zijn bezor-gdheid ruiken.

493/1099

‘Prima, aan de slag.’ Ik stapte uit, sloothet portier voorzichtig tot aan de eersteklik, ver genoeg om de cabineverlichting telaten doven. Daarna ritste ik mijn kleppenopen.

Tom deed aan de andere kant van deauto hetzelfde, precies zoals ik het hemhad opgedragen. Ik maakte maar een kleinsprongetje toen ik naar de lucht keek of erook maar een spoortje van sneeuw was. Ikzag natuurlijk niets in het donker, maartoch voelde ik me een tikje opgelucht.

Ik pakte mijn rugzak en jas uit de autoen zette die tegen één van de wielen. Hetwas bitter koud en de wind stak op, elkevlaag sneed in de huid van mijn gezicht.We zouden er tenminste uit zijn als we hetpad volgden, beschermd door het bos, enhet geluid van de wuivende boomtoppenzou het geluid dat wij maakten hopelijkoverstemmen.

494/1099

Het slechte nieuws was dat diezelfdewind de sneeuw hierheen bracht.

Ik trok mijn jas aan en zag Tom datnadoen terwijl ik de rugzak omhing. Totzover alles in orde. Hij herinnerde zichzelfs dat hij het portier langzaam moestsluiten om het geluid te beperken.

Nadat ik de mijne volledig dicht had,drukte ik op de knop van de sleutelhanger.De lampen flitsten toen ik eromheen liepnaar Tom en me ervan verzekerde dat hijzag hoe ik de sleutel achter het voorwiellegde en met sneeuw bedekte. Nadat ikweer was opgestaan, fluisterde ik in zijnontblote oor: ‘Goed onthouden, geenflapjes.’ Ik wilde dat hij zijn oren onbedekthield – twee paar hoorden meer dan één,en ik wilde dat hij nog steeds dacht dat ikhem nodig had, al hield ik daar mijn ademniet bepaald bij in.

495/1099

Hij knikte terwijl onze adem wolkjesvormde boven onze hoofden.

‘Vanaf nu moeten we stil zijn.’ Ik dwongmezelf om mijn mond bij zijn oor tehouden. Die jongen moest beslist iets aanzijn oorsmeer doen. ‘Onthoud dat je meniet moet roepen als je me nodig hebt,maar me moet aanraken en dan in mijnoor fluisteren. Begrepen?’

‘Jep.’‘Weet je nog wat je moet doen als er een

auto aankomt?’‘Ja, ja, mijn Superman-imitatie.’ Hij trok

zijn schouders op en liet ze weer zakkenterwijl hij een zenuwachtig lachje pro-beerde in te houden.

‘Oké, makker, klaar?’Hij knikte en ik tikte hem op zijn

schouder. ‘Goed, op pad.’ Ik voelde me alsde oude stomp die tijdens de Eerste

496/1099

Wereldoorlog een jonge bajonet over derand probeerde te lokken.

Ik begon langzaamaan, mijn oren aan denachtlucht blootgesteld, met Tom twee ofdrie stappen achter me. Toen we ongeveervijf meter hadden afgelegd moest ik opBaby G kijken Het was bijna kwart vooréén; hopelijk was Friends vanavond waar-deloos geweest en waren ze al naar bed.

We liepen de glooiende heuvel af ennaderden de bocht waarna we het huiszouden kunnen zien. Ik stopte en Tom ook,precies zoals ik hem had geleerd. Als ikstopte, stopte hij; als ik ging liggen, moesthij dat ook doen.

Ik ging naar hem toe en drukte mijnmond tegen zijn oor. ‘Hoor je dat?’ Ik gingachteruit zodat hij kon luisteren.

Hij knikte.‘Generator. We zijn er bijna, makker.

Moet je nog pissen?’

497/1099

Hij schudde zijn hoofd en ik gaf er eentik op zo van hebben-wij-het-even-naar-onze-zin en liep verder.

We bleven in het linkerbandenspoor lo-pen, met de vastgereden sneeuw als stevigeonderlaag en rondden de bocht. Ik hoordealleen de wind die de toppen van dedennenbomen liet ruisen, het geluid vanTom die achter me liep en de generator diesteeds luider begon te bonzen naarmate wedichterbij kwamen. Ik keek omhoog. Hetmaakte verdomme ook niet uit of hetsneeuwde of niet; ik moest gewoon die klusklaren. Mijn neus en oren voelden zelfsminder koud aan dan gisteravond. Ik konniets aan het weer veranderen en niets aande voorwaarden in het contract: het was nuof nooit, en ik had het geld vreselijk hardnodig.

Toen we eenmaal recht voor het huisstonden, al konden we het nog niet zien,

498/1099

stopte ik weer, luisterde, keek eens goedom me heen en zette toen nog acht of ne-gen stappen. Mijn nachtzicht was helemaalop peil. Ik had Tom uitgelegd hoe hij in hetdonker naar dingen moest kijken – ietseronder of erboven om goed scherp tekunnen stellen – en hoe hij zijn nachtzichtmoest beschermen. Het was zonde van detijd om uit te leggen waarom hij dat alle-maal moest doen, hij moest alleen wetenhoe.

Voorzover ik het van deze afstand kon zi-en, brandde er geen licht in het huis en erwas ook niets anders dat aangaf dat eriemand op was. Dat betekende evenwelniet dat ik nu zomaar het hek over zouklimmen. Om de paar stappen stopte ik,draaide me om en controleerde of Tom ernog was, stak mijn duimen naar hem op enkreeg een knikje terug. Het ging meer omzijn welbevinden dan om het mijne; ik

499/1099

wilde alleen maar dat hij op zijn gemakraakte doordat hij wist dat ik aan hemdacht.

Toen we een paar meter voor de strooktussen de bomen en het hek waren, stopteik weer om te luisteren. Tom deed me na,een stap verder terug. Als ze nachtkijkershadden en de wacht hielden, zouden wedat nu snel weten. Ik kon er niets tegendoen; dit was onze enige poging.

Ik draaide mijn hoofd zo dat mijn oornaar het huis wees en probeerde net ietsbeter te luisteren, probeerde boven hetgeluid van de wind uit te horen en tegel-ijkertijd duwde ik mijn ogen naar voren inhun kassen om te zien of er beweging inhet huis viel waar te nemen. In Toms ogenmoet ik er als een pantomimespeler uithebben gezien.

Er viel een vage gloed door delinkerblinde op de begane grond; veel

500/1099

zwakker dan gisteravond. Ik zag hetternauwernood. Betekende dat datiedereen in bed lag of zaten ze voor de tv?

Ik stak mijn hand voor zijn gezicht op engaf Tom zo aan dat hij op zijn plek moestblijven. Daarna maakten mijn vingers eenwandelgebaar.

Hij knikte en daarna wandelde ik hetdonker in, door het bandenspoor richtingde poort. Eenmaal voorbij de bomenrijstond ik bloot aan de wind. Die was nukrachtig genoeg om mijn jas plat tedrukken, maar had nog geen invloed opmijn gang. Aan de andere kant van het hekwas vrijwel niets veranderd, zelfs de 4x4stond nog op dezelfde plek geparkeerd.

Tijdens het onderzoek had het hek nietonder stroom gestaan; dat zou ik hebbengevoeld toen ik het aanraakte. Als hetvanavond wel zo was, zou ik dat snelweten. Ik beet mijn rechter buitenwant uit,

501/1099

rolde de contacthandschoen omhoog envoelde snel aan het hek, zonder zelfs maareerst adem te halen. Laat ik verdommemaar opschieten. Als het onder stroomstond, zou de schok heus niet andersaankomen als ik eerst had geaarzeld. Ter-wijl ik de handschoenen weer aantrok,controleerde ik de hangsloten. Die haddenze niet opengelaten en dat had ik ook nietverwacht. Dat zou teveel van het goede zijngeweest.

Ik mocht de kettingen of het hek op geenenkele manier beschadigen, want dat zoude klus verraden. De loodzware beton-schaar in mijn rugzak diende alleen omons van het terrein af te helpen als we terplaatse ontdekt waren – zonder dat dingzouden we daarbinnen als ratten in de valzitten. Ergens uit komen was voor mijaltijd belangrijker geweest dan erin komen.

502/1099

21

Ik liep terug naar Tom en uit de wind.Sinds ik bij hem weg was gegaan, was hijniet van zijn plaats geweest; zijn hoofd ge-bogen, zijn armen opzij en een wolkjeadem boven zijn hoofd. Ik haalde de rug-zak voorzichtig van mijn schouders,knielde in het bandenspoor en trok aanzijn mouw.

Tom knielde naast mij neer.Je haalt maar één stuk gereedschap

tegelijk uit een rugzak, en gebruikt dat dan,wat inhoudt dat je zodanig moet inpakkendat het eerste wat je nodig hebt het laatsteis dat je inpakt. Ik liet hem de uitstekendehandvatten van de betonschaar vas-thouden en daarmee de rugzak rechtop enopende toen zelf de sluiting en haalde deklep omhoog. Daarna deed ik de

handdoeken die het gerammel moestenvoorkomen opzij en haalde een lus van sin-gelband en een haak tevoorschijn.

Ik sloeg de lus tweemaal om de haak opde plek waar de spijker uit het hout kwam,en gaf het apparaatje waar nu een lus vaneen meter aan hing aan Tom. Hij pakte hethout in zijn rechterhand zoals ik het hemhad voorgedaan, met de haak die tussenzijn wijs- en middelvinger doorstak naarbeneden gericht. Ik maakte zo’n zelfde lusaan de volgende haak vast, gaf die ook aanhem en zag dat hij die met zijn linkerhandaanpakte. Toen knutselde ik de volgendetwee apparaatjes precies zo in elkaar, slootde rugzak, hing hem om en pakte in elkehand zo’n ding.

Ik keek naar het doelwit en naar de luchten zag aan geen van beide opmerkelijkeveranderingen. Ik hoopte maar dat het zozou blijven.

504/1099

Ik deed een stap in Toms richting en flu-isterde in zijn oor: ‘Klaar?’

Ik kreeg een sloom knikje terug en eenpaar korte, felle ademstoten. Ik liep delaatste paar meter naar het hek.

Mijn ogen waren op het huis gericht,maar mijn hersenen klommen al over hethek: het zou ons meest kwetsbare momentzijn. Als er in het huis iets misliep, best,dan kon ik reageren. Maar bovenop hethek stonden we aan alles bloot, net alsmijn vriend die hulpeloos aan zijn jaskoordhad gebungeld terwijl ze op hem afkwamenom hem dood te schieten.

Ik stopte toen mijn neus vijftien centi-meter van het hek verwijderd was endraaide me om.

Tom liep twee stappen achter me metzijn hoofd naar links gebogen om de winduit zijn gezicht te houden.

505/1099

Ik liep naar de poort, bracht mijnrechterhand omhoog tot vlak boven deschouder met de haak naar het ruitvormigehekwerk gericht, en duwde de gebogenspijker voorzichtig in een gaatje. De elast-iekjes rond de spijker waren om het geluidte elimineren, maar ik had met opzet deknik zelf onbedekt gehouden: als ik metaalop metaal hoorde, wist ik dat de haak opzijn plek zat. Zoniet, als er kracht op werduitgeoefend terwijl de haak niet goed zat,bestond de kans dat de spijker door dedruk weer terugboog. Daarom hadden webeiden een reserve. Als er drama wasdoordat één van die dingen terugboog on-der het klimmen, moesten de andere lus enhaak ons gewicht dragen terwijl hetbedorven exemplaar vervangen werd.

De knik in de spijker maakte minusculekrasjes op de poort, de onderkant van delus hing een centimeter of dertig boven het

506/1099

bandenspoor. Ik stak de linkerhaak eencentimeter of vijftien hoger en eenschouderbreedte ernaast in het hek.

Het had in dit stadium geen zin om onser druk over te maken dat we vanuit hethuis zo te zien waren. We konden alleenmaar opschieten in de hoop dat ze niks za-gen. We hadden geen keuze. Als ik devorige avond had geprobeerd een ingangaan de zij- of achterkant te vinden, zou iksporen hebben gemaakt die iedereenvanochtend had kunnen zien en mijnschoenafdrukken zagen er bepaald niet uitals rendierhoeven. Zelfs als ik de heleomtrek had kunnen onderzoeken, zou iknog steeds het probleem van de sporen ophet terrein overhouden. Voor het huis washet tenminste een warboel van voetaf-drukken en bandensporen.

Ik greep beide stukken hout zo vast datde haken mijn lichaamsgewicht droegen,

507/1099

zette mijn rechtervoet in de rechterlus engebruikte de spieren in mijn rechterbeenom mijn lichaam omhoog te duwen, trokme aan beide armen op en kwam zo lang-zaam los van de grond. Toen de lus hetgewicht ging dragen, hoorde ik het nylonkraken doordat de vezels een paar milli-meter werden opgerekt.

De poort en de ketting klapperden toenhet geheel door mijn gewicht bewoog; ikhad dit verwacht, maar minder luidruchtig.Ik bevroor een paar seconden en keek naarhet huis.

Ik was tevreden met de ondersteuningvan de rechterlus, en zette vervolgens mijnlinkervoet onderin de lus die vijftien centi-meter hoger hing. Nu hing ik dertig centi-meter boven de grond, nog maar een meterof dertien te gaan.

Ik maakte me niet meer druk om Tom.Ik moest me nu concentreren op wat ik

508/1099

deed en wist dat hij me nauwgezet zou vol-gen en dat hij wist wat er van hem werdverwacht.

Ik verplaatste mijn lichaamsgewichtnogmaals totdat alle druk op mijn linker-hand en -voet rustte; nu was het de beurtaan deze lus om te klagen over de eerstepaar millimeter die hij werd opgerekt. Ikhaalde de rechterhaak los, maar hield mijnvoet in de lus, reikte naar boven en stakhem terug in de poort, vijftien centimeterhoger dan de linker en opnieuw met eenschouderbreedte tussenruimte. Tom hadgelijk, het was alsof Spiderman tegen eenmuur opklom, maar in plaats van zuignap-pen waren mijn handen voorzien vanhaken, en mijn voeten van nylon lussen.

Ik herhaalde de procedure nog tweemaalen probeerde door mijn neus te blijvenademen terwijl mijn lichaam aangaf datmijn spieren meer zuurstof nodig hadden.

509/1099

Ik keek onder me. Tom keek omhoog metzijn hoofd van de wind af gericht.

Ik wilde eerst hoogte winnen en dan uitde wind proberen te komen, vervolgensnaar links oversteken en vlakbij een pijlerverder klimmen. Ik wilde niet vlak bovenhet bandenspoor klimmen; niet alleen om-dat er mensen of een auto aan de poortkonden verschijnen, maar ook omdat depoort meer kabaal zou gaan makennaarmate we hoger kwamen en onsgewicht hem verder zou doen uitslaan. Ikkoerste op de eerste stalen pijler afwaaraan het hekwerk hing. Als we metonze haken aan weerskanten ervanklommen, zou het hek minder bewegen endus minder herrie maken.

Ik bewoog nu verticaal naar links metvijftien centimeters tegelijk. Na nog drieverplaatsingen was ik van de poort af enhelemaal op het hek, halverwege het eerste

510/1099

stuk van de drie secties die het hek hoogwas. Een paar meter onder me lag zachte,maagdelijke sneeuw. Ik moest nog ietsmeer dan een meter voor ik bij de pijlerkwam, maar ik wilde niet te ver bij Tom uitde buurt raken.

Ik stopte, keek naar hem omlaag enknikte. Nu moest hij aan de bak om mijnroute te volgen. Hij nam er de tijd voor; hijkreunde even toen hij zijn gewicht op zijnrechterbeen overbracht en ik hoopte dat hijzich herinnerde dat ik had gezegd dat hetop beenspieren aankwam, hoewel dat gelo-gen was. Hij had ook heel wat kracht inzijn bovenlijf nodig, maar dat ging ik hemniet vertellen. Ik wilde hem niet ontmoedi-gen nog voordat hij begonnen was.

De poort bewoog te veel en de kettingenrammelden veel te luid om er gerust op tezijn. Gelukkig waaide de wind van links

511/1099

naar rechts, zodat hij een deel van onzeherrie bij het huis vandaan blies.

Tom had nog niet helemaal door hoe hijzijn evenwicht moest bewaren. Toen hijzijn linkervoet in de lus wou zetten,draaide hij rechtsom en moest zichzelfnaar links forceren om weer plat tegen depoort te belanden. Ik hoorde al meteen eenclownsmuziekje in mijn hoofd. Terwijl ikonder mijn rechteroksel door naar hemkeek, dacht ik aan alle vorige keren dat ikover hindernissen heen had moeten klim-men of langs dakgoten met mensen alsTom, specialisten op hun vakgebied, maarstomweg niet gewend aan alles wat meerlichaamsbeheersing vereiste dan in een busstappen of uit een stoel opstaan. Heteindigde vrijwel altijd met heibel.

Het zag er zo belachelijk uit dat ik eenglimlach niet kon onderdrukken, zelfs nietnu zijn onhandigheid het ergste was wat

512/1099

me kon overkomen. Eventjes dacht ik datik naar hem terug moest gaan, maaruiteindelijk kreeg hij zijn linkervoet in delus en klom zijn eerste stukje omhoog. He-laas was hij zo onvast dat hij naar linkszwaaide toen hij de rechterhaak uit depoort losmaakte.

Tom deed enorm zijn best, zuchtend ensteunend tijdens zijn worsteling naarboven en daarna ging het oversteken hemvreemd genoeg een stuk beter af. Hij leeknog steeds op een zak aardappels, maar hijboekte vooruitgang. Ik bleef naar het doel-wit kijken terwijl hij op me af kwam.

Ik ging nog een paar keer omhoog enopzij totdat mijn haken aan weerszijdenvan de eerste pijler zaten. De massiefstalen pijler was misschien dertig centi-meter in doorsnee. Ik wachtte weer opTom die minder herrie maakte nu hij naarhet stuggere hek was overgestoken. De

513/1099

wind sneed door mijn onbedekte huid toenik mezelf dwong ter controle rond tekijken. Ik kreeg het gevoel dat het snot uitmijn loopneus op mijn bovenlip vastvroor.

Eeuwen later verscheen Toms hoofdminder dan een meter onder mijn schoen-en. Onder ons lag een dikke laag sneeuwvijf meter breed tot aan de bomen.

Nu we allebei aan elke kant van de pijlereen haak hadden, ging het goed vooruit enveel steviger. We hoefden nu alleen nogmaar omhoog en over de rand te klimmen.Ik haalde de haken om de beurt los en be-keek de spijkers. Ze konden de druk goedaan.

Tom ging tekeer alsof dit de MountEverest was, enorme asemdampen vorm-den zich om hem heen terwijl hij hijgde enzijn hoofd ophief en liet zakken in een po-ging om meer zuurstof binnen te krijgen.Hij zou onder zijn kleren verschrikkelijk

514/1099

zweten, net zoveel van de druk die hijvoelde als van de enorme hoeveelheden en-ergie die hij nodeloos verbruikte.

Ik ging weer vijftien centimeter omhoog,en nog eens en kroop zo omhoog, wensenddat het allemaal sneller zou gaan. Opongeveer twee derde keek ik weer omlaagnaar Tom.

Hij was geen centimeter van zijn plekgekomen sinds ik voor het laatst hadgekeken, zijn silhouet lag plat tegen hethek en hij klampte zich in doodsangst vast.Ik kon niet zien wat er was gebeurd en ikkon zijn aandacht niet op een geluidlozemanier trekken. Hij moest naar meopkijken.

Hij was volledig versteend, wat heelgebruikelijk is bij mensen die voor heteerst klimmen of abseilen. Het heeft beslistniets met een tekort aan kracht te maken –zelfs een kind is sterk genoeg om te klim-

515/1099

men – maar bij sommige mensen begevende benen het gewoon. Het is iets mentaals;ze hebben voldoende kracht en beheersende techniek, maar ze hebben onvoldoendezelfvertrouwen.

Ten slotte keek hij omhoog. Ik kon deuitdrukking op zijn gezicht niet zien, maarzijn hoofd schudde heen en weer. Ik konhem van deze afstand op geen enkelemanier bepraten of gerust stellen. Ver-domme, ik moest hem gaan halen. Ikhaalde de rechterhaak los en begon omlaagen naar links af te dalen. Dit begon op BillySmarts kindercircus te lijken.

Toen ik met hem op gelijke hoogte was,boog ik naar hem toe tot mijn mond bijzijn linkeroor was. De wind waaide harderwaardoor ik luider moest fluisteren dan ikwilde. ‘Wat is er, makker?’

516/1099

Ik draaide mijn hoofd om een oor aan tebieden voor zijn antwoord en keek on-dertussen naar het huis.

‘Ik kan het niet, Nick. Ik ben kapot.’ Hetklonk als een kruising tussen snikken enjammeren. ‘Ik heb hoogtevrees. Ik had hetje moeten vertellen. Ik was het van plan,maar je weet wel.’

Het had geen zin om hem te latenmerken hoe kwaad ik was. Zo zijn sommigemensen nou eenmaal; het heeft geen zin zedoor elkaar te schudden of ze te zeggen datze moeten doorzetten. Als hij het kon, zouhij het wel doen. Ik wist dat hij net zograag over dat hek wilde als ik.

‘Geen probleem.’Hij deed zijn hoofd opzij, keek me aan

en knikte zo’n beetje alsof hij hoopte dat ikhet zou opgeven.

517/1099

Ik stopte mijn mond weer in zijn oor. ‘Ikblijf de hele tijd naast je, net als nu. Kijknaar wat ik doe en doe het na, oké?’

Ik hoorde hem snotteren toen ik naarhet huis keek. Ik keek nog eens; het wasgeen snot, het waren tranen.

Zinloos hem op te jagen; we moesten erniet alleen nu overheen, we moesten hetnogmaals doen zodra we klaar waren. Alshet nu ook nog begon te sneeuwen, zou hethelemaal de avondvoorstelling van BillySmart zijn.

Mijn voeten stonden verkeerd; zijnrechtervoet was onder, de mijne boven.Om dat te veranderen, presenteerde ikmijn beste slaapkamermanieren. ‘We doenhet voorzichtig aan. Heel veel mensenhebben hoogtevrees. Ik ben zelf bang voorspinnen. Daarom ben ik zo graag hier inhet noorden, hier komen die hufters niet.Te koud, begrijp je wat ik bedoel?’

518/1099

Hij lachte even zenuwachtig.‘Blijf naar de bovenkant van het hek

kijken, Tom. Dan komt het wel goed.’Hij knikte en haalde diep adem.‘Goed, ik ga eerst. Eén stap en dan jij,

goed?’ Ik verplaatste mijn gewicht lang-zaam naar de linkerlus, ging omhoog enwachtte op hem.

Hij kwam bibberend naast me omhoog.We deden het nog eens.Ik boog naar zijn oor. ‘Wat heb ik je

gezegd, snikkel van een cent.’Terwijl ik vlakbij was, bekeek ik zijn

haken. Die waren prima.Ik besloot hem even rust te gunnen, even

van zijn zelfoverwinning te laten genietenen wat aan vertrouwen te laten winnen.‘We stoppen hier eventjes, oké?’

De wind loeide om ons heen en nam flar-den sneeuw mee. Tom staarde naar het hekdat slechts centimeters verwijderd was van

519/1099

zijn gezicht. Ik keek naar het huis en wesnoven allebei snot op.

Toen zijn ademhaling weer rustig was,knikte ik naar hem; hij knikte terug en ikbegon weer te klimmen en hij hield me bij,stap voor stap.

We bereikten de bovenkant van detweede sectie van de drie. Tom kreeg deslag te pakken; nog een stuk of tien verp-laatsingen aan elke kant en we warenboven. Ik boog naar hem toe. ‘Ik klim er alseerste bovenop en help jou er dan over-heen, oké?’

Ik moest weer oversteken. Ik wilde uit debuurt van de pijlerkop over de rand gaan,zodat we de sneeuw die er bovenop lag erniet af zouden schoppen. Zoiets zou bijdaglicht heel gemakkelijk te zien zijn.

Tom begon zich weer zorgen te makenwant hij tikte tegen mijn been. Ik negeerdehet eerst, maar toen greep hij mijn broek

520/1099

vast. Ik keek omlaag. Hij was in paniek.Zijn lichaam zwaaide heen en weer en on-dertussen wees hij met één hand naar hetpad.

Ik keek naar beneden. Een in het witgeklede gestalte baande zich een weg doorde bijna heuphoge sneeuwlaag aan de an-dere kant van het pad. Achter hem kwa-men er meer en er verschenen er nog meeruit de bosrand die meteen het pad oprenden. Het waren er minstens twaalf.

Ik zag aan hun houding en de slingerbe-weging van hun armen dat ze wapens droe-gen. Shit, Maliskia. ‘Nick,wammoetewedoen?’

Ik had hem enkele uren eerder al verteldwat hij moest doen als er drama was bij hethek: mij nadoen. ‘Spring. Verdomme –spring!’

521/1099

22

Ik greep het hout extra stevig vast en trokme aan mijn handen op, zodat mijnlichaamsgewicht aan de haken hing,schopte mijn voeten uit de lussen en lietlos met mijn handen. Ik hoopte maar datde sneeuwlaag dik genoeg was om een valvan tien meter te breken.

Ik donderde voorbij Tom die nog steedsaan het hek geklonken zat en bereidde mevoor met het commando in mijn achter-hoofd van de springinstructeur als er teveel wind staat en de droppingsplekopeens geen fijn leeg veld maar de snelwegis: aanvaard de landing.

Ik dook met mijn voeten omlaag desneeuw in en rolde meteen als een para-chutespringer naar rechts, maar kromp in-een toen mijn ribben hard tegen een

boomstronk knalden en de handvatten vande betonschaar meteen daarna kenniskwamen maken met mijn achterhoofd. Hetwas sterrenparade voor mijn ogen en inmijn hoofd. De pijn breidde zich uit naarmijn borst en de sneeuw waarin ik terechtwas gekomen, dempte mijn onwillekeurigeschreeuw.

Ik wist dat ik moest opstaan enwegrennen, maar ik kon er niks aan doen:mijn benen deden niet mee. Mijn ogenprikten van de sneeuw, ik kreunde bijmezelf terwijl ik vocht tegen de pijn enerachter probeerde te komen hoe diep ikbegraven lag.

Tom had ook de moed gevonden om tespringen. Ik hoorde hoe de lucht uit hemsloeg toen hij links van mij op zijn rugneerkwam. Ik zag vanonder de sneeuw nogsteeds niets.

523/1099

Hij kwam weer tot leven, hijgde zwaaren riep: ‘Nick, Nick!’

Voordat ik besefte wat er gebeurde,torende hij boven me uit en veegde desneeuw uit mijn gezicht. ‘Nick. Kom op,man, kom op!’

Mijn hoofd tolde nog, mijn richtingsge-voel was in de war. Hij had niks aan me enik wist dat het maar enkele tellen zouduren voordat we gepakt werden. ‘Station,Tom! Ga nou, ga!’

Hij probeerde me aan mijn armen over-eind te trekken en me te slepen, maar datzou hem nooit lukken. Het zou ondernormale omstandigheden al moeilijk gen-oeg voor hem zijn geweest, laat staan ineen

diepe laag sneeuw. ‘Tom, het station. Ganou, godverdomme!’

Zijn ademhaling stokte nogmaals toenhij me voor de tweede keer mee probeerde

524/1099

te trekken. Toen hij aan mijn armen trok,nam de pijn in mijn borst toe en die nampas af toen hij me weer losliet. Eindelijkbegreep hij het.

Ik deed mijn ogen open en zag hem dereservehaak uit zijn jas halen. Gedurendeeen fractie van een seconde begreep ik nietwaarom en toen hoorde ik rechts van mijgegrom. De Maliskia had ons bereikt.

Tom wierp iets over mij heen. Er klonkeen doffe klap, direct gevolgd door eenschreeuw van een stem die lager was dande zijne.

Voordat ik het wist viel Tom jankendnaast me neer. Daar hadden we geen tijdvoor. Hij moest weg. Ik duwde hem metmijn handen van me af.

Hij vertrok zonder achterom te kijken enstruikelde meteen over mij.

Ik wilde hem achterna gaan, maar konhet niet. Ik rolde op mijn buik, duwde me

525/1099

omhoog en sleepte me op handen enknieën het gat uit. Ik kwam over de randen zag drie meter verderop Toms slachtof-fer die probeerde op te staan. Terwijl erbloed uit de dij van zijn witte winters-portkleding stroomde om de klimhaak dieerin begraven zat heen, tilde hij zijn wapenop.

Ik dook terug in de sneeuw en hoordehet onmiskenbare lage geluid klik-plof,klik-plof, klik-plof van een SD, de gelu-idgedempte versie van de Heckler & KochMP5. De klik was het geluid dat debewegende delen maakten als ze een legehuls uitwierpen en naar voren bewogen omeen nieuwe uit het magazijn te halen. Deplof was het gas dat ontsnapte als er eenpatroon de loop verliet.

Ik hoorde nog eens klik-plof, klik-ploftoen er nog twee patronen werdenafgevuurd. Ik was niet het doelwit, maar ik

526/1099

bleef stil liggen om niet per ongeluk ger-aakt te worden. Ik wist niet eens of hij welwist dat ik hier lag.

Het schieten hield op en ik hoorde kort,hijgerig ademhalen van het pijnlijdendelichaam met de haak.

Toen verschenen er meer en hoorde ikeen schreeuw.

‘Oké, vriend, het is in orde.’De pijn verdween plotseling en werd ver-

vangen door een enorm gevoel van vrees.Shit. Het waren Amerikanen. Waar was ikverdomme nou in beland?

De man aan de haak antwoordde methorten en stoten tussen angstige snikkendoor. ‘Help me naar het pad, man. O, JezusChristus...’

Ze zwermden om me heen en ik wist dathet niet lang zou duren voor ik het goedenieuws zou ontvangen. Ik draaide mijnhoofd om en toen ik mijn ogen opende en

527/1099

omhoog keek, zag ik dat twee in het witgeklede figuren met bivakmutsen onderhun capuchons bijna bovenop me zaten,hun adem in kleine wolkjes tussen henhangend in de koude nachtlucht. Ze zweef-den over me heen en zonder een kik richttede ene zijn wapen op mijn hoofd.

Het is in orde, makker, ik zal nietweglopen.

De andere kwam naar voren zonder devuurlinie van zijn maat te verstoren. Erkwam alleen maar damp uit zijn mond ende sneeuw knerpte onder zijn laarzen. Zezeiden nog steeds niets tegen elkaar.

Ik hoorde gesnik en zware ademhalingtoen Toms slachtoffer naar het pad werdgebracht. Hij was er slecht aan toe, maarhij zou het wel overleven. Er kwamen an-dere lichamen moeizaam voorbij wadendoor de sneeuw, in dezelfde richting alsTom.

528/1099

Iedere gedachte aan ontsnapping of lijfe-lijk verzet was belachelijk. Ik kroop inelkaar en wachtte op de onontkoombareonderwerping, sloot mijn ogen en zettemijn tanden op elkaar om mijn tong enkaak te beschermen.

Het ademen was nu vlak boven mijnhoofd en ik kon voelen hoe hun laarzen desneeuw rondom mij doorploegden terwijlik wachtte op de eerste trap die me moestopenstellen voor hun onderzoek.

Het gebeurde niet.In plaats daarvan trok een met sneeuw

bedekte handschoen mijn handen van mijngezicht weg en zag ik in een flits een blikje.Ik wist niet of het CR, vloeibaar CR of pep-perspray was en het maakte ook eigenlijkniet uit. Wat het ook maar was en of ikmijn ogen nou dichthield of niet, ik zouhier vreselijk beroerd van worden.

529/1099

Zodra ik de ijskoude vloeistof voelde,stonden mijn ogen in brand. Mijn neus lieponmiddellijk vol met nog meer snot en ikdacht dat ik stikte.

De vlammen verspreidden zich overmijn hele gezicht. Ik was me bewust vanwat er gebeurde, maar ik was totaalmachteloos. Ik kon niets anders doen danhet over me heen laten komen.

Terwijl ik naar adem snakte enkokhalsde, duwde een hand mijn gezichtterug in de sneeuw. Ik kreeg geen bevelenen er werd tussen de lichamen nietgecommuniceerd.

Knorrend en hijgend als een stikkendvarken, vocht ik om zuurstof, probeerdemet mijn hoofd de hand die het in desneeuw drukte weg te werken zodat ik weeradem kon halen, maar dat liet hij nietgebeuren.

530/1099

Een trap die voor de zijkant van mijnmaag was bedoeld, kwam terecht tussenmijn armen die ik er ter bescherming om-heen had geslagen, en ik hoestte en braaktehet slijm uit dat zich in mijn mond en neushad opgehoopt. Ik rolde om van de pijn enSpuitmans trok me op mijn rug, die holkwam te staan door de rugzak. Mijn nekwerd uitgerekt doordat mijn hoofd achter-over viel. Ik had nog steeds ademnood enhet snot liep voor mijn ogen.

Ik kreeg een klap tegen mijn hoofd vaneen gehandschoende vuist en mijn jackwerd opengeritst. Handen bevoelden mijnlichaam en knepen in mijn jaszakken. Zevonden de reservehaak, het groentemes,het Yale-pistool. Alles werd me afgenomen,zelfs de polaroidfilm. Eén van hen druktemet zijn volle gewicht zijn knie in mijnmaag waardoor het braaksel uit mijn mondspoot. De smaak en geur van de sterke thee

531/1099

van onderweg was duidelijk aanwezig toenik het op de sneeuw deponeerde. Ik pro-beerde mijn hoofd op te tillen om de laat-ste restjes uit mijn keel op te hoesten, maarwerd neergeslagen. Ik kon niets andersdoen dan proberen adem te blijven halen.

Degene die op mijn maag knielde, werdbijgestaan door iemand die een wapenrichtte op mijn rechterkant en zijn ijskoudedikke loop duwde tegen mijn gezicht enstak in mijn huid. Die twee knielden alleenmaar, en wachtten. Ik hoorde niets andersdan hun zware ademhaling en mijn eigenvarkensachtige geknor.

Ze wisten dat ik misselijk was en hieldenme stomweg in die toestand. Voorzover ikmet mijn waterige, pijnlijke ogen iets konzien, waren ze veel meer geïnteresseerd inwat er bij het hek gebeurde.

Ik wist dat ik de klap van de val en dewerking van de spray eerst te boven moest

532/1099

komen voordat iets kon gaan doen om uitdeze narigheid te komen. Ik aanvaarddedat ik lichamelijk machteloos was, maarmijn geestelijke vermogens bezat ik nog. Ikmoest letten op ontsnappingskansen enhoe sneller ik dat probeerde, hoe groter dekans dat het lukte. In het heetst van destrijd heerst er altijd verwarring; organis-eren komt altijd pas daarna.

Ik analyseerde wat ik had gezien. Zewaren allemaal in winterstrijdtenuegekleed; ze hadden zelfs allemaal dezelfdewapens en waren zeer georganiseerd, enzeker twee van hen spraken Engels met eenAmerikaanse tongval. Dit was geenMaliskia en dit ging niet om commerciëleinformatie. Ik kreeg een naar gevoel overmijn toekomstperspectieven en was razendop Val en Liv die me duidelijk niet alleshadden verteld. Ik hoopte alleen maar datik mezelf weer onder controle zou krijgen.

533/1099

Ik dacht aan Tom en hoopte dat hij, alshij nog in leven was, snel de normalewereld zou bereiken. Hij had me proberente redden. De prijsworp met de haak waswaarschijnlijk meer geluk dan wijsheid,maar hij had tenminste het lef gehad omhet te doen. Het belangrijkste van vechtenis niet winnen, maar het lef om eraan tebeginnen. Ik had hem verkeerd ingeschat.

Terwijl ik passief naar de lucht lag tekijken, voelde ik iets kouds en nats op mijnlippen smelten: de eerste dikke vlokkenvan een sneeuwbui.

De tijdelijke stilte werd verbroken doorkrakende voetstappen in de sneeuw uit derichting waarin Tom was ontsnapt. Datmoesten de lichamen zijn die terugkwa-men van de achtervolging op Tom of vanhet ophalen van zijn lijk. Ik probeerde tekijken, maar mijn zicht was te wazig omwat dan ook te zien. Ik lag in mijn kuil en

534/1099

ze liepen niet zo dicht langs dat ik kon zienof ze hem hadden. Zo ja, dan was hij dood;ik hoorde hem niet, en ik nam aan dat hijpijn zou lijden als hij neergeschoten was,of als ze hem hadden gevangen, zou huilenbij de gedachte aan de gevangenis.

Ik hoorde de ketting rinkelen toen depoort werd geforceerd, maar van de tweemannen in mijn nabijheid hoorde ik geenkik. Hun stilzwijgen maakte de situatie nogbeangstigender dan hij toch al was.

Tom en ik waren waarschijnlijk een ex-tra attractie die ze niet hadden verwacht.Ze hadden hun gezichten natuurlijk in hunhanden moeten verbergen om niet teschaterlachen toen ze ons moeizaam tegendat hek op zagen klimmen en alleen maarmoesten afwachten tot we op ons kwets-baarst waren. Wat het ook maar was datwij te pakken wilden krijgen, zij wilden het

535/1099

ook. Dat boezemde me ook angst in. Deconcurrentie betrof niet alleen de Maliskia.

Er gebeurde iets bij het huis. Devoordeur werd geramd. Daarna hoorde ikondanks de wind geschreeuw van mannen-stemmen die niet aan iemand van de teamstoebehoorden. Dit waren hoge stemmen,volstrekt overstuur.

Mijn twee nieuwe vrienden keken nogsteeds om zich heen en waar ze ook maarop zaten te wachten, het was zover. Loop-mans tikte Spuitmans op zijn schouder enze stonden allebei op. Het was duidelijktijd om te vertrekken. Zodra de druk opmijn maag wegviel, werd ik omgekeerd, opmijn buik gelegd, met mijn gezicht in desneeuw. Ondertussen werd het linkerheng-sel van mijn rugzak doorgesneden en hoo-rde ik hun gehijg. Mijn rechterarm werdnaar achteren getrokken. Ik verbeet de pijndie dat in mijn borst opleverde. Toen werd

536/1099

ik weer terug op mijn rug geschopt en in-stinctief trok ik mijn knieën op.

Ik wilde geen oogcontact, niet dat dat indit duister goed mogelijk was, maar ikwilde ze noch de kans geven om een blikvan mij als tartend te interpreteren waar-door ze kwaad konden worden, noch verra-den dat ik niet zo gewond was als ik pro-beerde voor te wenden.

Uit de hoeken van mijn halfgeslotenogen zag ik er slechts één die zijn wapenaan een schouderriem op zijn rugslingerde. Ik hoorde nachtmerriegeluidenbij het huis vandaan komen terwijl hijneerknielde, mijn keel met één natte koudehandschoenhand beetpakte, zijn anderehand in mijn nek legde en mij overeind be-gon te trekken. Ik zou me in dit stadiumniet verzetten omdat dat mijn ontsnap-pingskansen in gevaar bracht.

537/1099

Toen mijn lijf uit het sneeuwgat verrees,kreeg de wind vat op de tranen en het slijmop mijn gezicht. Mijn snot begon aan tevoelen als bevroren jam.

Ik werd door vijf man weggedragen, viervoor handen en voeten en die ene hield zijnhanden om mijn nek. Ze volgden eerdergemaakte sporen in de sneeuw. Geensporen achterlaten was voor deze jongenskennelijk niet zo belangrijk.

We gingen het inmiddels geopende hekdoor. Ik voelde de sneeuwvlokken tegenmijn gezicht geblazen worden en hoorde dekrakende voetstappen van mijn escorte.Toen ik naar het huis keek, kreeg ik een ge-voel alsof ik in een zwembad was gedokenen nu langzaam naar het oppervlak steeg,waardoor de vage contouren en geluidensteeds duidelijker werden.

Dankzij het felle licht dat nu uit beideverdiepingen straalde, zag ik nog meer

538/1099

witte gedaanten tussen de vallendesneeuwvlokken. Ik hoorde hoe de boeloverhoop werd gehaald. Er werden meu-bels naar buiten gegooid, er klonk glas-gerinkel, maar het schreeuwen was opge-houden. En nog steeds geen kik van hetteam. De enige reden waarom de gewondeman en zijn helper hadden gesproken, waswaarschijnlijk dat ze niet hadden gewetenwaar ik terecht was gekomen.

Ze sleurden me voorbij de 4x4 en bonk-ten de houten veranda op. Mijn schenenknalden tegen de treden, hetgeen zoubijdragen aan de blauwe plekken die ik vangisteren had. Ze liepen de veranda over enhun voetstappen echoden over de planken.

Een stormram lag verlaten op de drem-pel, een lange stalen paal met rechthoekigehandvatten aan beide kanten. Het boven-ste scharnier van de deur was naar binnengedrukt en de deur hing in een hoek van 45

539/1099

graden aan het onderste, het glas uit deraampjes lag in scherven op de vloer. Dezejongens hadden vast geen elektrischetandenborstels bij zich.

We kraakten over de glasscherven hethuis in. Ik werd omgeven door warmte,maar had geen tijd om ervan te genieten.Zodra we een paar stappen binnen waren,werd ik met mijn gezicht op de houten vlo-er van de hal gelegd. Rechts van mij lagendrie anderen vastgebonden en met hun ge-zichten omlaag, twee in niet meer dan box-ershorts en een T-shirt. Misschien was ditde reden waarom er niet werd gesproken.Ze wilden niet dat deze drie wisten wie zewaren. De drie gevangenen leken vanToms leeftijd, met lang blond haar. Eentjehad het in een paardenstaart, een tweedelag te huilen en zijn haar plakte aan zijnnatte gezicht vast. Shit, en ik had me zor-gen gemaakt over het aantal bajonetten. Ze

540/1099

keken naar mij met dezelfde vraag in hunogen als er in mij opkwam: wie is datverdomme?

Ik keek de andere kant op. Zij waren nietbelangrijk. Ontdekken hoe ik van dieAmerikanen afkwam, was dat wel.

Toen ik mijn hoofd omdraaide, tikte eenlaars tegen de zijkant van mijn gezicht engaf aan dat ik omlaag moest kijken. Ik leg-de mijn kin op de vloer en mijn handenwerden naar voren geduwd, waar zij zekonden zien. Ze hadden vaker iemandgevangengenomen.

Ik telde enkele seconden af en richttetoen mijn ogen omhoog en probeerde rondte kijken om zoveel mogelijk informatie opte doen voor mijn ontsnapping. Ik zag geenjachtig gedrag; iedereen scheen te wetenwat hij moest doen. Er waren veel efficiëntbewegende witte lichamen, sommigen methun capuchon naar beneden waardoor hun

541/1099

zwarte bivakmutsen zichtbaar werden. Erzijn veel verschillende redenen om unifor-men te dragen, maar in dit soort situatiesis het voornamelijk om identificatie tevergemakkelijken.

De sfeer leek die van een efficiënt ont-werpkantoor te zijn. Ze waren allemaal ge-wapend, allemaal met hetzelfde typewapen, allemaal geluidgedempt. Ze droe-gen allemaal een weinig gangbaar pistool.Ik had in lange tijd geen P7 meer gezien,maar als ik het me goed herinnerde, schoothet 7,62mm-patronen af. Het had zevencilinders, elk ongeveer vijftien centimeterlang, verpakt in een wegwerpmagazijn vanbakelietachtig plastic. Dat magazijn waswaterdicht verzegeld en werd in de plastickolf geschoven. De patronen werden opconventionele wijze afgeschoten door detrekker over te halen, maar in plaats vaneen slagpin liep er een elektrisch stroompje

542/1099

naar één van de cilinders door de aanelkaar geklikte polen van de cilinders en dekolf. Zodra alle zeven patronen verschotenwaren, verwijderde je simpelweg hetcilindermagazijn, gooide het weg enbevestigde een nieuwe.

De P7 was oorspronkelijk ontworpen omer onder water van dichtbij mee op duikerste schieten, hun duikpakken te doorborenen vanzelfsprekend ook hun lichamen. Ikwist niet of ze op grotere afstand nuttigwaren; ik wist alleen dat ze stil waren enbijzonder krachtig. Vanwege hun formaatwerden ze door deze lui in schouderhol-sters over hun witte pakken heen gedra-gen, samen met de zwartnylongereedschapsgordels waarin ze hun HK-magazijnen hadden. Ik wist niet meer wiede P7 maakte of hoe het wapen echt heette.Niet dat het me op dit moment iets uit-maakte. Wat wel uitmaakte was dat deze

543/1099

mensen uniformen droegen en efficiëntwaren en dat ze hier niet heen warengestuurd omdat de computers hier nietmillenniumproef waren.

Ze moesten wel van een veiligheidsor-ganisatie zijn – CIA misschien, of NSA –het gaf niet welk van de twee. Het washoogst ongebruikelijk voor hen om zo’nsoort operatie op het grondgebied van eenbevriende natie uit te voeren. Dat soort za-ken werd doorgaans overgelaten aansukkels als ik, zodat alles kon wordenontkend als er iets misliep. De reden dat zeaan land waren gegaan moest erin zittendat ze iets beslist wilden hebben dat vanhen was en wat het ook maar was, het waszo gevoelig dat ze niemand konden ofwilden vertrouwen om het voor hen tehalen. Was ik Amerikaanse geheimen aanhet stelen geweest? Ik hoopte van niet. Datwas spionage, en dan zou ik geluk hebben

544/1099

als ik zonder hulp van HMG uit de gevan-genis kwam voordat Kelly grootmoederwerd.

Ik besefte wat de vage gloed aan delinkerkant van het huis had veroorzaakt.Door een open deur kon ik zien dat hetgeen lamplicht was dat door de kapotteblinde naar buiten viel, maar de gloed vaneen hele batterij televisietoestellen. Ik konCNN, CNBC, Bloomberg en wat Japansezenders onderscheiden, allemaal metpresentatoren die over handel spraken.Onder in beeld liep financiële informatie inde vorm van cijfers en letters voorbij. GeenFriends, dus. Ik kreeg er nog meer de pestin. Dit was net als het weer, het werd elkeminuut slechter.

Tussen de tv’s stonden rijen computer-monitoren, de meeste uit, maar sommigemet hele reeksen cijfers die verticaal overhet scherm liepen, net als wat ik bij Tom

545/1099

had gezien. De computers en beeldscher-men werden losgekoppeld en nog meerwitte gedaanten scharrelden rond de an-dere machines en toetsenborden in diekamer. Ik zag een hand uit het wit te-voorschijn komen en wat toetsen indruk-ken. De hand was keurig gemanicuurd,vrouwelijk en droeg een trouwring.

De rest van de horizontale oppervlakkenzag er beroerd uit, overdekt met snoep-papiertjes, pizzadozen, blikjes en grotehalfvolle plastic colaflessen. Het zag eruitals een studentenflat, maar dan met eenpaar vrachtwagens hypermoderne techno-logie erin leeg gekieperd. Ik besefte wat zegisteravond uit de 4x4 naar binnen haddengesjouwd: het was pizzatijd geweest.

Mijn kleine onderzoek werd onder-broken door een paar zwarte laarzen datop mij afkwam, de sneeuw nog tussen deveters en in de naden. Het waren Danner-

546/1099

laarzen, een Amerikaans merk. Ik kendehet type, want ik bezat zelf ook zo’n paar –hoge schacht, met leren buitenkant enGoreTex binnenkant. Het Amerikaanseleger droeg ze ook.

De Tom-imitaties naast me op de vloerverplaatsten zich of werden verplaatst. De-gene die had gehuild, klonk opeensgedempt, alsof hij zich tegen iets verzette.Ik probeerde te zien wat er gebeurde, maarik was te laat. Er werd een zak over mijnhoofd getrokken waardoor het snot nogverder over mijn bovenlip, mond en kinwerd uitgesmeerd. Verzet was zinloos; ikliet het hem zo snel mogelijk doen. Ik hadgeleerd dat je je in zo’n ding maar beterkon concentreren op je ademhaling en jeoren het werk moest laten doen.

De koordjes onderin werden dichtget-rokken waardoor ik in het complete duisterbelandde. Zelfs het kleinste glinsteringetje

547/1099

kwam er niet door. Mijn gezicht begonmeteen te zweten doordat de zak bij het in-ademen mijn mond inkwam en pas bij hetuitademen eruit ging. En ik moest boven-dien herstellen van die spray.

Ik hoorde laarzen aan beide kanten vanmijn hoofd, gevolgd door gehijg toen mijnhanden voor me uit tegen elkaar aanwerden getrokken en werden voorzien vanplastic handboeien. Ik hoorde het bekendegeluid van de boeien en voelde ze tegel-ijkertijd pijnlijk om mijn polsendichtklikken.

Naast me was nog meer beweging enhoorde ik kleren ritselen. De pizzajongenswerden aangekleed. Dat was een gunstigteken; ze wilden hen levend en naar ik ho-opte, mij ook. Tussen het gedempte gejam-mer en de geluiden van dichtritsendebroeken hoorde ik: ‘Danke... kiitos...spassieba... thank you.’ Die jongens wisten

548/1099

duidelijk niet welke nationaliteit diemannen in die witte pakken verborgen engokten overal op, waardoor ze klonken alsBrusselse tolken.

De vloerplanken bogen door onder hetgewicht van voorbijlopende lichamen, allesrichting deur. Snoeren en stekkers sleeptener achteraan en ratelden zodoende langsmijn hoofd over de vloer. Sommige stek-kers ketsten tegen de stalen deurpost enbracht een dof gerinkel voort. Ik veronder-stelde dat de computers meegenomen wer-den. Zo te horen werd alles op de verandaopgestapeld.

Door de zak heen hoorde ik het gebrulvan motoren wat aangaf dat er voertuigenhet terrein op reden. De temperatuur inhuis was sterk gedaald nu de wind door devoordeur gierde. Links van mij hoorde ikgemompel van stemmen die op de veranda

549/1099

een soort zinnetjes uitwisselden terwijl devoertuigen naderbij reden.

Ze stopten en ik hoorde handremmenaangetrokken worden. De motoren blevendraaien, net als bij een heli tijdens eendoorstart – hij blijft lopen voor het gevalhij niet meer zou willen starten. Deurengingen open en dicht en ik hoorde snellelaarzen op de veranda. Ik hoorde een deurknarsen en echoën, naar ik meende degeluiden van een leeg busje, en dat werdbevestigd toen ik een schuifdeur open hoo-rde glijden en vastklikken. Het begon hierinmiddels te klinken als bij de inlaadbalievan een groothandel.

Ik probeerde mijn armen te bewegen,zogenaamd om een prettiger houding tevinden, maar in werkelijkheid om te zien ofwe bewaakt werden. Ik kreeg het antwoordheel snel toen een laars contact maaktemet mijn ribben aan de kant waarop ik

550/1099

gevallen was. Ik hield op met bewegen,verbeet de pijn en concentreerde me op debinnenkant van mijn met snot gevoerdezak.

Ik lag te wachten tot de vreselijk pijn zouafnemen. Het gejammer en gesnotter naastme werd steeds luider. De boosdoenerkreeg hetzelfde soort gelaarsd advies omermee op te houden, maar dat verergerdede zaak alleen maar. De jongen was alle-machtig overstuur en hij deed me aan Tomdenken. Ik hoopte nog steeds dat hij nietdood was en had weten te vluchten, of zouhij net als deze jongen met een zak overzijn kop liggen te hyperventileren in éénvan die auto’s?

Er ratelden en kletterden nog steedsstekkers over de vloerplanken richting ver-anda. Weer anderen laadden de boel in delaadruimtes; ik hoorde hun laarzen op destalen laadvloeren van de busjes.

551/1099

De vloerplanken bogen nog verder doortoen de drie die naast mij lagen overeindwerden gesleurd met veel gedempt gekre-un en gejammer. De huilebalk werd langsmij naar buiten gesleept; de anderen volg-den. Toen het laatste van de drie lichamenpasseerde, hoorde ik de echo van eenschreeuw van de eerste uit een busje ko-men. Ik probeerde mezelf ervan te overtui-gen dat ze dit niet allemaal zouden doenals ze ons niet in leven wilden houden.

Terwijl ik hoorde hoe de tweede net zowerd behandeld als zijn maat kwamen delaarzen voor mij; het krakende leer stopteslechts millimeters van mijn oor. Tweepaar grote agressieve handen grepen meelk aan één kant, onder mijn oksels en aanmijn armen en sleurden me overeind. Ikliet mijn schoenen over de vloer slepen. Ikwilde zwak en langzaam overkomen, ikwilde hen laten denken dat ik geen bedrei-

552/1099

ging vormde, gewoon een lullig soort grijzeman.

De twee man gromden onder hun lasttoen we de drempel naar de verandapasseerden, de neuzen van mijn schoenenknalden van de drempel op de houten vlo-er. Tegelijkertijd overviel de vrieskou mijnhanden en nek, en verplaatste zich naarmijn gezicht toen de zak, nat van mijn ge-condenseerde adem, ook koud begon teworden.

Ik strompelde tussen mijn escortes detrap van de veranda af en werd rechtdoorgesleept, maar opeens stopten ze op hetcommando van een handschoenklap ensloegen al slepend rechtsaf. Zouden ze mijmisschien bij de rest vandaan houden? Enwas dat gunstig of ongunstig?

Nadat ik vijf seconden lang een anderekant op was gesleept, wist ik dat ik inder-daad in een andere laadruimte zou

553/1099

belanden. Het was echter geen koudestalen doos, maar voelde aan als de achter-bank van een 4x4. Er was een treeplankom in te stappen en het was gestoffeerd enwarm. Ik was eventjes blij.

Het tegenoverliggende portier werdgeopend en er kwamen handen naarbinnen die mijn jas grepen en me naarbinnen trokken, met veel bijbehorendgekreun. Mijn schenen schuurden pijnlijkover de post van het portier en ten slottewerd ik in de beenruimte voor de bank ge-duwd. Ik voelde hete lucht door één van deverwarmingsroosters tegen mijn nekblazen, het was heerlijk. Zelfs door de zakkon ik ruiken dat de auto nieuw was en opéén of andere manier gaf me dat een betergevoel over mijn toestand.

Het voertuig schudde toen iemandboven me op de achterbank ging zitten enzijn hakken om de beurt in me begroef,

554/1099

gevolgd door een loop die in mijn wangwerd geduwd, wat weer slijm naar mijn oorduwde. Er werd niks gezegd, maar ik be-greep de bedoeling: lig stil. Ik was toch almachteloos, dus kon ik niets beters doendan stilliggen en profiteren van de warmte.

Onze achterdeuren bleven open en delaadactiviteiten waren nog steeds te horen.Een paar passen van me af hoorde ik hetgeknars van een deurgrendel die werd los-getrokken en dichtgeschoven. Er werdtweemaal op de zijkant van het voertuiggeklopt om de chauffeur te laten weten dathij dicht zat, maar er bewoog nog niemand.We wachtten kennelijk om in konvooi tevertrekken. Een paar seconden later ginger nog een schuifdeur dicht en werd hetweer stil.

Deze mensen spraken nog steeds niet. Zewerkten ofwel met handsignalen of zewisten precies wat ze moesten doen.

555/1099

De ophanging van de auto kreeg hetzwaar toen er nog meer lichamen inkropen. Alle deuren sloegen dicht en hetvoelde aan alsof er ten minste drie mensenachterin zaten. Ik voelde overal laarzen, di-verse paren die hun hakken in mij planttenom me neer te houden. Eentje schoptemijn benen aan de kant om zijn voetenprettig op de vloer te kunnen zetten. Ikverzette me niet.

Wij waren schijnbaar het eerste voertuigdat het terrein verliet, op een laag toerentalom de bandensporen en het ijs aan tekunnen en met de ruitenwissers heen enweer zwiepend om de sneeuw te lijf tegaan.

Eén van de mensen voorin drukte knop-pen in op het dashboard. Eerst klonk er lu-ide muziek, vreselijke Europop. Het ginguit en toen hoorde ik hen stilletjes lachen.Ongeacht wie ze waren en aan welke kant

556/1099

ze stonden, ze hadden hun werkdag ergoeddeels opzitten en die was tot dusversuccesvol verlopen. Ze lieten de spanningeen beetje ontsnappen.

Ik kon niet voelen of we de bochtbereikten, want die was zo flauw dat ikhem bij deze lage snelheid niet zou voelen.Maar al snel voelde ik dat we omhoog re-den; het zou nu niet lang meer duren voorwe op de weg uitkwamen. Ik zat diep in deijskoude stront en ik kon er geen steek aanveranderen.

557/1099

23

We reden een paar minuten door en stop-ten toen. Ik voelde een bonk toen de chauf-feur terugschakelde en het lage toerentalplots opliep en we vervolgens een bochtnaar links maakten. We moesten nu wel opde grindweg zijn, en de bocht naar linksbetekende dat we in geen geval langs deSaab zouden rijden; die stond rechts ver-derop, vlakbij het doodlopende stuk.Wisten ze al waar die was? Waren ze hierde vorige avond ook geweest om mij mijnonderzoek te zien doen en hadden ze metoen misschien terug naar de auto gevolgd?Hierdoor maakte ik me plots weer zorgenover Tom. Misschien hadden ze hem nietzo enthousiast achtervolgd omdat zewisten waar hij heen ging. Ik was niet be-

zorgd of hij dood was of leefde, maar dat ikhet niet wist.

We trokken langzaam op. De stoelleun-ing van de voorpassagier bewoog krakendachteruit onder een kennelijk erg zwaarlichaam en drukte tegen mijn gezicht. Hijprobeerde kennelijk met zijn gereed-schapsgordel om in een aangename houd-ing te komen.

De sneeuw smolt inmiddels van de kler-en van de drie achterin en drupte in mijnnek. Het was niet het ergste wat me van-nacht was overkomen, maar het paste aar-dig in het beeld. Ik kon er momenteelweinig aan veranderen, afgezien vanmezelf aanpassen aan de rit, mijn lichaamontspannen en zoveel mogelijk tot rust ko-men als drie paar Danner-laarzentoestonden.

559/1099

De passagier voorin hotste plotseling opzijn stoel rond en schreeuwde: ‘Watgodverdomme?’

De tongval was onmiskenbaarAmerikaans. ‘Jezus! Russen!’

Een fractie van een seconde daarnatrapte de chauffeur op de rem. Ik hoordeeen botsing van glas en metaal en het gelu-id van een zwaar kaliber automatischvuurwapen.

De heldere, kortaffe tongval uit NewEngland en het geluid van snelvuur bezor-gden me de zenuwen. En dat werd nog er-ger toen onze auto slippend remde enzijdelings de sneeuw ingleed. De portierenknalden open.

‘Geef dekking, geef dekking!’De ophanging veerde door toen iedereen

uit de auto sprong en mij als springplankgebruikte. Ik voelde me, geblindeerd en ge-boeid in de beenruimte liggend, opeens erg

560/1099

kwetsbaar – een voertuig vormt toch eenaantrekkingspunt voor kogels. Maar hetkon me niet schelen wat er gebeurde enwie wat van wie wilde hebben. Het was tijdom te verdwijnen.

De wind blies door de open portieren ende motor liep nog steeds. Het zware auto-matische geschut bevond zich hooguit vijf-tien meter verderop. Een reeks langewoeste knallen ketste tegen de bomen. Ditwas mijn kans.

Ik trok mijn geboeide handen omhoogen probeerde het masker van mijn gezichtte trekken, maar de sluiting bleef ondermijn kin haken. Mijn vingers frunnikteneraan toen ik iets verderop hysterisch ge-schreeuw hoorde. Het enige voordeel vanmijn samenwerking met Sergei en zijnbende was dat ik een beetje Russisch hadleren onderscheiden. Ik wist misschienniet wat het betekende, maar ik wist waar

561/1099

het vandaan kwam. Dit moest de Maliskiazijn.

Als ik de zak af kon trekken, was ik vanplan naar de chauffeursstoel te kruipen ener dan vandoor te gaan. Terwijl ik met hettouwtje worstelde, werd ik eraan herinnerddat ik mijn hoofd omlaag moest houden.Het veiligheidsglas kraakte toen er eenpatroon door de achterruit kwam en bovenme in de hoofdsteun sloeg. Vrijweltegelijkertijd ketsten twee kogels uit het-zelfde salvo tegen een stoeptegel en gildenterug in de lucht. Er werd meer ges-chreeuwd, dit keer door Amerikaansestemmen.

‘Weg!’‘Kom op, wegwezen! Vooruit!’Mijn 4x4 bleef staan, maar andere

motoren kwamen op volle toeren, portier-en sloegen dicht en banden draaiden dol inde sneeuw.

562/1099

Eindelijk kreeg ik mijn masker af. Ikvoelde geen pijn toen ik me overeind troken bewoog me net naar de ruimte tussende twee voorstoelen toen ik besefte dat hetniet kon. Ongeveer vijf meter van me af,achter een rotsblok aan de kant van de wegrichtte een witgeklede gedaante een SD opmijn torso. Ik wist het doordat ik een rodevlek laserlicht op mijn jack zag. De in hetzwart gehulde kop schreeuwde boven denachtmerrie die op de weg plaatsvond uit:‘Stil! Stil! Neer, neer, neer!’

Een tegenvaller. Met de laser op mijgericht, kon hij gewoon niet missen. Nogmeer geschreeuw en gejammer werd ver-mengd met het zware Russische vuren. Ikging zo plat mogelijk in de beenruimte lig-gen; als ik onder de vloerbedekking hadkunnen kruipen, had ik het gedaan.

Ik voelde me nog bloter nu ik had gezienwat er achter me gebeurde. Koplampen

563/1099

schenen in alle richtingen en verlichtten zode vallende sneeuw, terwijl de Amerikanenprobeerden achter het busje te schuilen datdirect achter onze 4x4 stond. Het stondaan de kant van de rijbaan en de linkerkantervan zat om een boom heen gevouwen; dechauffeur zat er kennelijk nog in, want ikhoorde en zag de wielen woest draaien omweer op het grind terug te komen.

De schaduwen die door de koplampenwerden veroorzaakt, werden nog verwar-render toen er lichamen tussen de bomendoor kwamen. Ik zag mondingsvuur uiteen Russisch wapen, maar dat kwam vanver achter het konvooi. Ze gingenachteruit.

Degene die mij onder schot hield, hadblijkbaar beweging gezien tussen de bomendichterbij. Hij bracht zijn wapen omhoogen begon een reeks snelle, goedgerichtedriepatroons salvo’s af te vuren. Het klonk

564/1099

een beetje zielig vergeleken bij het veelzwaardere contravuur; deze wapens warenniet gemaakt voor langere afstanden.Twintig meter was voor een SD al ver.

‘Stoppen!’De vent moest zijn magazijn vervangen.

Ik zag hem zijn buitenste want tussen zijntanden nemen en ondertussen op mijletten. Zodra de want uit was, zag ik bij hetlicht van de koplamp een witte zijden con-tacthandschoen. Het lege magazijn verd-ween in de voorkant van zijn witte jack enhij haalde een nieuw magazijn uit zijngereedschapsgordel en knalde die op zijnplek. Toen drukte hij op de ont-grendelknop, wat mij duidelijk maakte datdit de nieuwe versie van de SD was en watnog veel duidelijker maakte dat deze jon-gens hier officieel waren. Het was allemaalerg gladjes; ik kon nu nog niet ontsnappen.Hij had een P7 in een holster en zijn

565/1099

schuttersvaardigheden waren zo groot datik zelfs geen tijd had om iets te doen terwijlhij onder vuur lag. Ik hield mijn hoofd om-laag en lag stil.

Auto’s scheurden met slippende bandenvoorbij, de boomknuffelaar voorop, met deruiten kapot en gaten in het plaatwerk, metveel te veel gas om maar zo snel mogelijkweg te komen. De groep uit ons voertuiggaf kennelijk dekking terwijl zij uit degevarenzone verdwenen.

De stem uit New England kwam weerbinnen bereik. ‘Schiet op, schiet op. Komop, weg hier, weg, weg, weg!’

De vent die mij onder schot hield, stondop en hield mij onder schot terwijl hijvooruit liep. Hij sprong in de auto, ramdezijn hakken in mijn rug en het wapen inmijn nek. De loop was erg heet en ik rookcordiet en de olieachtige geur van WD40.Hij had het ding er waarschijnlijk in

566/1099

gedoopt om het tegen het weer te bescher-men en nu brandde het eraf.

Het laatste dat ik zag, was dat hij de zakvastpakte en die weer over mijn hoofd trok.

Alle anderen sprongen er nu ook weer inwaardoor de wagen weer schudde onderhun gewicht. Ik voelde dat de koppelingwerd bewogen en we startten sneller dangoed was, waardoor de wielen slipten endoldraaiden voordat we de weg weeropschoten.

De portieren werden dichtgeslagen en ikvoelde een luchtstroom van boven komen.Het elektrische schuifdak ging open; eentel later hoorde ik klik-plof, klik-plof, klik-plof en een kreet van: ‘Pak aan, pak aan,pak aan!’ toen New England uit het opendak schoot. Ik hoorde geen reactie van deRussen.

567/1099

Een van de anderen draaide zich om envuurde door de achterruit, wat nog meergaten in het veiligheidsglas veroorzaakte.

Klik-plof, klik-plof, klik-plof.Lege hulzen sloegen met een metalen

ping-ping-ping tegen het zijraam, vielenvervolgens en ketsten af op mijn hoofd.

Vrieskoude lucht blies door het dak, demotor gierde en de luchtstroom verdween.

‘Iemand geraakt?’‘Ik heb niets gezien.’ Dat kwam van

achteren. ‘Zo ja, dan zijn ze in de wagens.Er is niemand achtergebleven.’

Ik kreeg een harde klap op mijn hoofd.‘Kloterussen! Wie denk je wel dat je bent,man?’

De voorste passagier was ongetwijfeld decommandant. Zijn tongval klonk alsof hijtijdens een verkiezingsstrijd op een oranjekist hoorde te staan oreren voor de Demo-craten in New Hampshire in plaats van een

568/1099

soort bendeoorlog in Finland uit te vecht-en, maar gelukkig leek hij dat ook vrij goedte beheersen. Ik leefde nog.

Er viel een soort stilte, misschien omdathij zijn gedachten op een rijtje zette,daarna ‘Bravo, Alpha.’ Hij zat kennelijk opde zender en luisterde naar zijn oortje.‘Situatie?’

De anderen bleven stil. Goed opgeleideagenten weten dat ze beter kunnen zwijgenals er iemand op de zender zit.

De Democraat gaf een gil. ‘Shit! Zehebben Bravo’s voertuig.’ Hij keerde terugop de zender: ‘Begrepen, Bravo.’ Hij sprakde inzittenden toe. ‘Die klootzakkenhebben een deel van de hardware. Shit!’

De inzittenden zeiden niets terug en deDemocraat kwam tot zichzelf voor hij weerop de zender ging.

‘Charlie, Alpha – situatie?’

569/1099

Hij controleerde al zijn wachtwoorden.Er bleken er vier te zijn, Bravo, Charlie,Delta en Echo. Hoeveel mensen op iederwachtwoord wist ik niet, maar het haddenmassa’s mensen geleken bij het huis. Hetscheen voor iedereen een ramp te zijn ge-worden. Ik was gevangen, Tom; tja, datwist ik niet; de Amerikanen en de Maliskiahadden allebei slechts een deel gekregenvan de hardware die ze wilden; en wat dedrie Tom-imitaties uit het huis betreft, diemoesten zich nog meer genaaid voelen danwij allemaal samen.

Het radioverkeer was in verstaanbaretaal geweest, wat aangaf dat ze veilige ver-bindingen gebruikten, waarschijnlijk viasatelliet, heel wat anders dan mijn Mo-torola’s bij het Intercontinental. Terwijl zezenden schieten die radio’s op en neer doorallerlei verschillende frequenties in eenvolgorde die alleen door radio’s wordt

570/1099

begrepen die dezelfde decodeersleutelgebruiken en die in hetzelfde tempo langsdezelfde frequenties lopen. Ieder anderkrijgt alleen orenvol ruis.

Hij had kennelijk een bericht van Echogekregen. ‘Oké, begrepen, Echo. Begrepen.’Hij draaide zich om naar de lichamenachterin. ‘Bobby is in een been geraakt.Maar alles is in orde.’ Er klonk een zuchtvan opluchting achteruit.

Ik voelde de stof tegen mijn gezichtdrukken toen hij zich omdraaide: ‘Ademtdie klootzak nog?’

Mijn bewaker antwoordde: ‘O ja.’ Hij be-groef zijn hak nog eens in me en mompeldemet een Texaanse tongval een verwensing.

Ik kreunde een uiterst Russische bevesti-ging. De commandant draaide zijn kontweer terug en mijn hoofd draaide mee. Hijkeerde terug naar zijn zender. ‘Alle posten,hier Alpha. We houden ons aan het plan.

571/1099

Mijn groep neemt het extra pakket mee.Bevestig.’

Ik stelde me voor hoe hij naar de andereposten luisterde in zijn oortje.

‘Bravo.’‘Charlie, begrepen.’‘Delta, begrepen.’‘Echo, begrepen.’Ik was kennelijk het extra pakketje. Wat

me nu te wachten stond, hing van deDemocraat af.

We reden een minuut of twintig in stilteover de asfaltweg. Ik schatte dat we nietver hadden gereden; door de zwaresneeuwval hadden we nooit hard kunnenrijden.

De Democraat ging terug op de zender.‘Papa Eén, Alpha.’

Het bleef stil terwijl hij luisterde.‘Al nieuws over Super Zes?’ Weer stilte

en dan: ‘Begrepen, ik wacht.’

572/1099

‘Papa Eén en Super Zes’ klonken niet alsgrondposten. Die zijn zo mogelijk altijdkort en eenduidig. Dat voorkomt verwar-ring als de narigheid uitbreekt of de com-municatie slecht is, factoren die meestalhand in hand gaan.

Tien minuten later keerde de Democraatterug op de zender. ‘Alpha.’ Hij bevestigdeduidelijk iets.

Het was weer stil en toen: ‘Begrepen, Su-per Zes, wachtwoorden zijn afgewezen.Afgewezen.’

Na twee seconden stilte kondigde hijaan: ‘Alle posten, alle posten. Goed, wedoen het als volgt. Neem het wegenplan;het extra pakketje blijft bij mij. Bevestig.’

Hij zei niets meer toen hij de bevestigingvan de andere posten kreeg. Deze kerelshadden tenminste ook een klotedag. DeSuper Zes-post waren vast helikopters ofeen vliegtuig geweest en die konden onder

573/1099

deze weersomstandigheden niet vliegen.Bij beter weer zouden we hiervandaan zijngevlogen door mensen van hun Firma. Ne-gen van de tien keer zijn dat burgervliegersmet een bijbaantje als commercieel piloot,zodat ze altijd gedekt zijn. Ze zouden onswellicht allemaal met NVG’s hebben op-gepikt of tenminste de spullen, de ge-wonden en de gevangenen en ons het landuit hebben vervoerd naar een VS-basis. Ofmisschien, als het heli’s waren, waren wegeland op een Amerikaans oorlogsschip inde Baltische Zee, waar de computerappar-atuur en de programmeurs zouden wordenafgehandeld en weggevoerd naar waar zedie maar wilden hebben. Als ik mijn zakenniet snel op orde kreeg en ontsnapte, zouik met hen in één van de Amerikaanse‘ontvangstcentra’ belanden. Ik had zevroeger al eens gezien; de kamers gingenvan koude natte cellen van één bij drie

574/1099

meter tot vrijwel zelfstandige suites, af-hankelijk van wat men de beste manierachtte om informatie uit pakketjes als ik tekrijgen. Hoe je er ook naar keek, het warenverhoorruimtes en het lag aan de onderv-ragers – CIA, NSA, wie het ook maar war-en – of je prettig of minder prettig werdbehandeld.

De pizzajongens konden de pest krijgen;het kon me niet schelen wat er met hen ge-beurde. Maar nu ik van de Maliskia was,zou ik regelrecht in een één bij drie methoek en suite terecht komen. Daar kon ikvoorlopig niks aan veranderen. Ik konslechts hopen dat ik kans zou zien te ont-snappen voor ze ontdekten wie ik echt was.

575/1099

24

We reden nog een kwartier tamelijk lang-zaam. Lichamelijk was het pijnlijk om inde beenruimte geklemd te liggen, maar datwas niets vergeleken bij mijn geestelijkestaat wanneer ik over de toekomst na-dacht.

‘Papa Eén, Alpha – bij blauw één.’De Democraat zat weer op de zender.

Papa Eén moest de thuisbasis zijn. DeDemocraat telde af, zodat Papa Eén uit ditrapport begreep waar de groep was.

Ongeveer een minuut later namen weeen scherpe bocht naar rechts.

‘Papa Eén. Alpha – blauw twee.’Ik hoorde de stof van de mouwen van de

chauffeur ritselen toen hij het stuur be-woog, en uit het geluid van de banden

maakte ik op dat we nog steeds op asfalt ensneeuw reden.

Nog een scherpe bocht naar rechtsdrukte mijn hoofd tegen het portier. Toenbonkten we over een verkeersdrempel enreden nog een meter of dertig voordat hetvoertuig stilhield.

De Democraat stapte uit en liet zijn por-tier openstaan. Toen de achterportierenopengingen, kwamen de andere voertuigenaanrijden en stopten om mij heen. Hetgepiep van banden op een droog oppervlakmaakte duidelijk dat we onder dak waren,en te oordelen aan de echo’s van de voer-tuigen waren we in iets groots engrotachtigs.

De drie bovenop mij begonnen uit testappen. Elders hoorde ik nog motorendraaien terwijl er portieren opensloegen ofschoven. Er klauterden mensen uit en be-gonnen rond te lopen, maar ik hoorde geen

577/1099

stemmen, alleen beweging. Toen klonk hetechoënde gekletter van stalen roldeurendie handmatig met kettingen werdendichtgetrokken.

In wat voor gebouw we ook waren, zeverspilden hier geen geld aan stookkosten.Misschien was het een vliegtuighangar, watme logisch leek als we hier met heli’s of eenvliegtuig afgevoerd zouden worden. Aan deandere kant was het misschien gewoon eenoud pakhuis. Ik zag geen glimpje licht doormijn blinddoek.

De lucht werd zwaar van de uitlaat-gassen. Zodra de drie paar laarzen me alsafstapje hadden gebruikt, greep een paarhanden me bij mijn enkels en trok me naarbuiten. Ik werd over de post heen gesleepten moest mijn armen uitsteken om mezelfte beschermen toen ik een centimeter ofvijftig omlaag viel. Het droge oppervlakwas beton.

578/1099

Er was weer veel beweging om me heen,van hetzelfde soort als in het huis, hetgeschuif en gerinkel van elektriciteitsstek-kers. De apparatuur werd uit de busjesgeladen.

Ik hoorde het bekende geluid van metaalop metaal toen bewegende delen werdenteruggeschoven en wapens ontladen, teza-men met het geklik van patronen die terugwerden geduwd in de magazijnen.

Ik werd op mijn buik gelegd en mijn vo-eten werden losgemaakt en mochten op degrond vallen. Ik kreunde iets Russisch.Twee paar laarzen liepen naar mijn hoof-dzijde. Ze trokken me aan mijn oksels open sjouwden me mee. Mijn voeten sleur-den over het beton, mijn tenen blevenachter bobbels en in putjes haken en bot-sten zo nu en dan tegen een stuk steen ofandere harde troep.

579/1099

Het leek voor de twee aan weerskantenvan mij wellicht dat ik niets deed, maar ophersencelniveau was ik echt behoorlijkbezig, want ik probeerde alle voelbare in-formatie in me op te nemen. Ze sleeptenme voorbij een auto en ik rook, zelfs doorde zak heen, de geur van koffie,waarschijnlijk doordat ze thermoskannenopenmaakten die ze tot na de klus haddenbewaard.

We passeerden wat onderdrukte gelu-iden van pijn en kortademigheid. Hetklonk als een vrouw. Er stonden mannenom haar heen.

‘Oké, laten we het in een andere samen-stelling proberen.’

Kennelijk was de Bobby van codenaamEcho een vrouw. Ze dienden haar vloeistof-fen toe en behandelden haar schotwond.

Wij gingen verder, met mijn tenenslepend door stukken hout, blikjes en

580/1099

kranten, en hun voeten kraakten zo nu endan plastic drinkbekertjes. Ik hoorde klit-tenband losscheuren en werd toen zijdel-ings door een zware deur getrokken. Toende deur dichtviel, stuurden ze me meteenrechtsaf.

De pizzajongens waren er al: het geluidvan gejammer, gekreun en gegrom vuldedeze kennelijk vrij kleine ruimte. Door deecho’s klonk het alsof we ons in een mid-deleeuwse martelkamer bevonden, en zelfsin de verfrissende kou stonk het hier naarverval en verrotting.

Na nog een paar stappen stopten we enik besefte dat de anderen geschopt werden;daarom jammerden ze zo. Ik hoorde laar-zen tegen lichamen komen en het gegromvan de schoppers.

Ik werd op de grond geduwd en kreegook een partij schoppen. Het gekreun engejammer leek van rechts te komen, en op

581/1099

één of andere manier vielen ze één vooréén stil. We bevonden ons niet in één groteruimte; ik vermoedde dat we in kasten ofopslagruimtes waren gestopt.

Op het moment dat mijn hoofd tegen detoiletpot stootte, wist ik waar ik was. Eentoilethokje.

Nog een schreeuw en een grom toen dejongens werden vastgegrepen en in hunnieuwe onderkomens werden gelokt. Ikwist niet wat er erger was, hun kabaal ofhet feit dat de schoppers dit allemaal instilte deden, waardoor de echo’s als ang-staanjagend middel het beste tot hun rechtkwamen.

Geleid door hun geschop kroop ik naarde uiterst rechtse hoek van het hokje enkwam daar terecht op de troep van mo-gelijk jaren. Het papier dat ik voelde, wasbreekbaar en krakerig, net als heel dun in-dianenbrood. Ik werd nog steeds geschopt

582/1099

en voelde inmiddels een harde stenenmuur tegen mijn rug en de onderkant vande toiletpot tegen mijn buik. Ik hield mijnhoofd omlaag en mijn knieën opgetrokken,mijn kiezen op elkaar en verwachtte het al-lerergste. In plaats daarvan werden mijnhanden vastgegrepen en omhoog get-rokken. Het plastic rond mijn polsen zatstrakker nu mijn handen opgezwollen war-en. Ik voelde een mes door de boeien gaantoen ze werden doorgesneden. Ze duwdenmijn linkerarm achter de afvoerbuis aan demuurkant van het toilet, grepen mijn an-dere arm en schoven die eronder zodat ikaan beide kanten een hand had. Verzet waszinloos; ze hadden mij volledig in hunmacht. Ik kon nu ook nog niks anders doendan mijn energie sparen.

Ze knepen mijn polsen samen. Ik spandede spieren in mijn onderarm om ze zoveelmogelijk op te zetten. Er gingen plastic

583/1099

boeien omheen, ik hoorde ze dichtklikkenen voelde de druk toen ze werden aanget-rokken. Ik kreunde zodra dat op zijn plekleek. Ik wilde net zo gebroken en doods-benauwd overkomen als die pizzajongens.Ze gingen weg en sloegen de deur achterzich dicht.

Ik wilde mijn hoofd tegen de buis latenleunen, maar die was ondraaglijk koud. Alser water in zat, moest dat stijf bevrorenzijn.

Ik lag tussen het vuil en de troep, pro-beerde op mijn gemak te liggen, maar wasme door mijn kleren heen terdege bewustvan de koude vloer.

Ik hoorde een luid aanhoudend gekraaktoen de zware toegangsdeur naar dehangar werd dichtgegooid. Daarna was hetstil, zelfs de pizzajongens zwegen. Zekergeen gedruppel uit lekke kranen en buizen;daar was het veel te koud voor. Ik hoorde

584/1099

ook geen voertuigen. Alleen maarpikzwarte stilte.

Een paar seconden later begon hetgekreun en gedempte gejammer opnieuw,alsof de pizzajongens hun adem hadden in-gehouden totdat de boemannen verdwenenwaren; en een paar tellen later fluisterdende jongens in het Fins tegen elkaar omelkaar wat op te monteren. Ze klonken be-hoorlijk benauwd.

Ik ging anders liggen om de druk opmijn polsen wat te verminderen en pro-beerde tegelijkertijd te ontdekken of de ex-tra millimeter of twee spierspanning me dekans gaf mijn polsen in de boeien tebewegen.

Terwijl ik mijn benen strekte, raakte ikiets aan wat klonk als een leeg blikje. Hetgeratel en geschraap ervan over de be-tonnen vloer bracht me op een idee.

585/1099

Ik perste mijn hoofd achter de afvoer-buis langs totdat het op mijn handenrustte. Daarna voelde ik met mijn tandendoor de zak heen of ik bij mijn rechterbuit-enwant kon komen. Die ging gemakkelijkgenoeg uit en ik liet hem op de grond val-len terwijl ik de contacthandschoenaanhield.

Ik reikte vooruit met mijn handen,schurkte de onderkant van de zak overmijn vingers en ging aan het werk. Ik wistinmiddels dat de zakken afgesloten warenmet een koordje dat onderaan in eenknoop zat, en het duurde niet lang voor demijne op de grond lag.

Het leek verspilde moeite. Het hokje wasstikdonker en nu ik de zak afhad, kreeg ikeen koude kop. Mijn neus begon vrijwelonmiddellijk te lopen.

Ik boog zover mogelijk voorover als mijnhanden toestonden en begon de vloer af te

586/1099

zoeken. Mijn vingers kwamen langs oudekartonnen bekertjes en allerlei troepvoordat ik vond wat ik zocht.

Ik ging opnieuw rond de pot liggen entrok mijn andere buitenwant met mijntanden uit. Daarna, met beide con-tacthandschoenen nog aan, boog ik hetdunne metaal van het limonadeblikjetussen mijn duimen en wijsvingers totdatik een scherpe vouw had. Vervolgens boogik de beide kanten terug en weer heen enweer terug. Na een keer of zes, zevenknapte het dunne metaal en al snel warende twee delen los. Ik voelde of ik de drinko-pening kon vinden en liet het andere deelnaast mijn wanten en zak vallen.

Ik voelde voorzichtig aan de breukrandop zoek naar een plekje waar ik de wandkon pellen als een sinaasappel. Het gevoelwas vrijwel uit mijn gezwollen handenverdwenen, maar de contacthandschoen

587/1099

bleef achter het aluminium haken en ikvond wat ik zocht en begon te pulken en tetrekken. Mijn vingers gleden een paar keerweg en ik sneed me aan het vlijmscherpemetaal, maar daar kon ik me nu geen zor-gen om maken; trouwens, ik voelde de pijntoch niet en het was niets vergeleken bijwat me nog te wachten stond als ik nietmaakte dat ik hier weg kwam.

Toen ik het metaal tot een centimeter oftwee vanaf de drinkopening hadblootgelegd, probeerde ik mijn polsen zover mogelijk uit elkaar te krijgen. Het gingniet zo best doordat plastic handboeienniet meerekken, maar ik had genoeg speel-ruimte om te doen wat ik wilde. Ik hieldhet blikje in mijn rechterhand met descherpe kant omhoog, boog me naar mijnpolsen en probeerde het plastic te raken.Als ik meer metaal had blootgelegd zou ikhet verder hebben kunnen duwen, maar de

588/1099

rand zou dan door de druk omgekruld zijn.Daarom gebruikte ik ook de kant waar dedrinkopening zat: de dikkere rand maaktehet snijvlak sterker.

Ik wist dat het maken van een snee in deboeien de meeste moeite zou kosten, maarals ik eenmaal in dat fijne zachte plasticzat, dan kon ik mijn gang gaan. Het kosttemisschien wel twee minuten voordat hetgemaltraiteerde blikje eindelijk aangreep;en toen, op het moment dat ik er zowatdriekwart doorheen was, hoorde ik deklapdeur met een luide echoënde kraakopenzwaaien. Door de vijf centimeter hogekier onder de deur van het hokje zag iklicht, en ik hoorde motorgeronk.

Ik hoorde het geluid van laarzen die overafval op mij af kwamen. Het licht werd in-tenser en ik kreeg het vreselijk benauwd,liet het blik vallen en graaide naar de zak,en toen ik die eenmaal op had, naar mijn

589/1099

handschoenen. Ik kreeg het niet gedaan,maar net toen ik mijn kiezen op elkaar beetvoor de onvermijdelijke confrontatie,liepen de voetstappen voorbij.

Ik hoorde een reeks gedemptesmeekbeden van de jongens toen hundeuren open werden geschopt en ze naarbuiten werden gesleurd. Ze hadden deAmerikanen kennelijk ook gehoord tijdensde radiocontacten, want ze smeekten nietlanger meertalig.

Er knalden deuren en snel daarna hoo-rde ik voeten voorbij slepen. Binnen eenpaar tellen zwaaide de deur dicht en werdde stilte hersteld.

Ik voelde weer of ik het snijvlak van hetblikje kon vinden en hield de zak gewoonop. Ik zag anders toch ook niets. Ik begongehaaster te werken; ik nam aan dat zehierna mij kwamen halen, en al snel.

590/1099

Na een minuut of twee, drie verwoed za-gen, gaf het plastic het eindelijk op.

Ik trok de zak af, zocht om me heen naarde wanten en stak die in mijn zakken.

Daarna vond ik de andere helft van hetblikje. Ik stond langzaam op en genietendvan mijn verticale positie betastte ik hethele hokje. Ik vond de deurknop, deed dieopen en liep erg langzaam en voorzichtignaar buiten, een smalle gang in met geverf-de stenen muren. Een vage glinstering vanlicht viel een meter of drie links van mijonder de klapdeur door. Ik tilde mijn vo-eten dodelijk zorgvuldig op en zette ze evenvoorzichtig neer, en met mijn linkerhandlangs de muur voelend vond ik mijn wegnaar het licht.

Toen ik dichterbij kwam hoorde ik eenmotor starten en wild wegrijden.

Toen ik bij de deur kwam, vond ik geensleutelgat om doorheen te kijken en dus

591/1099

veegde ik de vloer vrij van troep en ging opmijn knieën zitten. Ik hoorde kettingenrammelen toen de roldeur omhoog werdgetrokken. Ik vroeg me af of de pizzajon-gens nu vertrokken.

Ik bleef op mijn rechterzij op de grondliggen en wist in die houding mijn oogbaldichtbij de onderkant van de deur te krij-gen. Ik tastte in mijn broekzak en trok erde onderste helft van het blikje uit, de helftdie ik niet had bewerkt. Ik vond dankzij hetlicht snel een plekje waar ik kon beginnente peuteren, ging aan de slag en duwdemijn oog weer tegen de kier.

Ik had gelijk gehad, het was een soorthangar of fabriekshal. Het was grotendeelsdonker, maar hier en daar verlicht metdertig centimeter lange fluorescerendelichtpunten, van die dingen die ze op cam-pings gebruiken. Ze stonden op standaardsop motorkappen of werden meegesjouwd.

592/1099

Door de vlekken van bijna blauw licht enschaduw leek de hal op de set van TwilightZone.

Uiterst links, een meter of veertig vanmij af, stonden verschillende voertuigengeparkeerd, gesloten luxewagens, combi’s,personenbusjes en vrachtbusjes, sommigemet roofracks met ladingen ski’s erop.

Mijn duim gleed weg en kwam terechtop de rand van het blikje. Ik voelde het nogsteeds niet, maar merkte wel dat ten min-ste een deel van mijn tastzin terugkeerde.Terwijl ik het metaal bleef afpellen, voeldeik spelden en naalden in mijn vingerssteken.

Ik keek recht vooruit naar de uitgang,mijn enige uitweg en toen naar de mensendie me zouden proberen tegen te houden.Die bevonden zich voornamelijk bij detwee overgebleven busjes die midden in dehangar waren neergezet.

593/1099

Een groepje van misschien vijf of zeslichamen was in hoog tempo bezig hunwapens te ontladen, hun witte uniformenuit te trekken en alles te verzamelen, zo tezien in Lacon-kisten – aluminium contain-ers voor luchtvrachtvervoer. Ze haddenhaast, maar waren niet in paniek. Niemandsprak; iedereen wist kennelijk wat er vanhem verlangd werd.

Toen één van de lichamen zich half om-draaide zodat ik het profiel kon zien, be-sefte ik dat Bobby niet de enige vrouw uitdit team was.

Terwijl ze hun gerei bleven uittrekken enafwerpen, zag ik waar het geluid van klit-tenband vandaan kwam: ze trok dezijsluitingen van setjes pantserplaten losvoordat ze die in een kist opstapelde.

Een andere groep van een man of achthad zijn witte pakken uit en pakte bur-gerkleren uit weekendtassen. Weer

594/1099

anderen kamden hun haar in de zijspiegel-tjes en begonnen op gewone burgers telijken.

Ik ving een glimp op van de 4x4 waarinik was vervoerd; het veiligheidsglas van deachterruit was voorzien van gaten waar dekogels doorheen waren gegaan. Erachterzag ik de vormen van de andere voertuigendie tijdens de klus waren gebruikt en dienu waarschijnlijk achtergelaten zoudenworden. Inslagplekken van automatischewapens waren niet de beste accessoires ommee op te scheppen bij de verkeerslichten.

Ik zag geen bewijzen van computerspul-len. Ik nam aan dat ze dat meteen haddendoorgestuurd, samen met de pizzajongensen waarschijnlijk Bobby en de vent met dehaak in zijn dij. Die hadden goede eerstehulp nodig. Nu het weer snelle uitvoer hadvoorkomen zou de volgende bestemmingeen beveiligd gebied als de ambassade van

595/1099

de VS zijn. Van daaruit zou de apparatuurwaarschijnlijk als diplomatieke post naarde VS worden geretourneerd. Diplo-matieke post bestaat in feite uit postzakkenof kisten waar andere overheden volgenswederzijdse afspraak geen inzage inhebben, wat betekent dat ze alles kunnenbevatten, van gevoelige documenten totwapens, munitie en lijken aan toe. Ik hadzelfs een keer een verhaal gehoord dat deveiligheidsdienst de gevechtskoepel vaneen nieuw Russische pantservoertuig meeterug had genomen, waarschijnlijk in eenpostzak ter grootte van een circustent.

De pizzajongens zouden in een safe-house of de ambassade vastzitten tot mor-gen in de loop van de dag een heli hen hetland uit kon vliegen. Tenzij er een marines-chip van de VS in de haven lag. Als ik de si-tuatie niet snel in de hand kreeg, zou ikhen spoedig achterna gaan.

596/1099

Iedereen had zijn witte goed nu uit enliep in spijkerbroek, ski-jack en met eenmuts op. De vrouw liep nog steeds die La-cons te vullen. Luide metalige klankenechoden door de hangar toen de kistennaar de busjes werden versleept.

Eén man scheen de leiding van het feestte hebben. Ik kon vanaf deze afstand zijngezicht niet zien, maar hij was de langstevan de groep, misschien een metervijfentachtig, en een kop groter dan derest. Hij verzamelde iedereen om zich heenen vatte kennelijk de plannen samen. Zeknikten in elk geval een boel, maar hijsprak niet zo luid dat ik hem kon verstaan.

Toen hij klaar was, knalden de portierenvan de twee busjes dicht, beide motorensloegen aan en ze begonnen te vertrekken.Hun koplampen zwaaiden over de groeptoen ze in de richting van de roldeurdraaiden.

597/1099

Toen de kettingen weer begonnen teratelen, bevoelde ik de rand van het blikjedat ik in mijn handen had. Ik schoot nieterg op, want ik concentreerde me er onvol-doende op.

Ik zag het team van de Democraat uit-eengaan toen ze naar hun rijtje voertuigenliepen als een groep piloten naar hunstraaljagers, met zwaaiende zaklampen inde hand. Ze zouden wel apart verder gaan,waarschijnlijk op dezelfde manier als zehet land ingekomen waren.

Ze zouden inmiddels ontdaan zijn vanalles wat hen met de klus in verband zoukunnen brengen. Ze zouden een beveiligdeidentiteit hebben en een perfect alibi en zezouden zeker niet meer gewapend zijn. Zehoefden alleen maar terug te gaan naarhun hotels en chalets alsof ze een nachtjeflink op stap waren geweest, wat in feiteook het geval was. Er was er geeneen dood.

598/1099

Ik hoorde meer auto’s starten, portierendichtslaan en ik zag meer koplampen. Ikzag uitlaatgassen opstijgen. Het leek eenbeetje op de startprocedure bij een GrandPrix.

Het ambassadepersoneel zou zichwaarschijnlijk over de achtergelaten voer-tuigen ontfermen. Het was voor hen prior-iteit om hier weg te komen nu de apparat-uur en de pizzajongens veilig onderwegwaren. Hun enige probleem was dat ze eenkleine toegift hadden – mij.

Het zag ernaar uit dat de Democraat ende andere vrouw die verantwoordelijkheidop zich namen. De voertuigen vertrokken,maar zij liepen nog rond, de vrouw sleurdenog wat touwen aan de kant zodat devakantievierders erlangs konden. Ze lietenniets aan het toeval over.

Ik zag rode remlichten opgloeien toen zebeide linksom naar de uitgang reden. Het

599/1099

sneeuwde nog steeds. Ik kon het goed zientoen de koplampen het duister in schenen.

Spoedig draaide er nog maar één motor,stationair en met zijn lampen aan. DeDemocraat zat schrijlings op de chauf-feursstoel, met zijn voeten op het beton eneen sigaret gloeide op toen hij een haalnam. Het cabinelampje brandde en ik zagdik krulhaar op een erg groot hoofd.

De touwen werden in de kofferbak ge-gooid en de vrouw verdween in het donker.

Ik was eindelijk klaar met de anderehelft van het blikje. Het bloed uit mijnvingers voelde koud aan toen het door mijncontacthandschoenen werd geabsorbeerd.Het was een goed teken. Ik had weer ge-voel in mijn handen.

Het was een paar tellen stil, alleen demotor tikte en toen ratelden de kettingenop het moment dat de roldeur werdgesloten. De vrouw doemde weer op uit de

600/1099

schaduw en boog zich over de gloeiendesigaret. Ik zag haar gelaatstrekken nietdoordat haar haren haar gezicht bedekten.

Ze spraken eventjes, daarna draaide hijzich om de auto in om zijn peuk in de as-bak te doven. Hij was zelfs te professioneelom zijn DNA op de vloer achter te laten.Inmiddels was zij aan de achterkant opge-doken en opende de kofferbak.

De Democraat begon mijn richting uit telopen, zijn lange benen uitgelicht door dekoplampen van de auto. Er knipperdehelder wit licht en opeens kwam de fluor-escerende lamp in zijn handen tot leven. Ikzag dat hij net zijn bivakmuts weer op hadgezet. Ik zag zijn rechterhand onder zijn jasverdwijnen en weer verschijnen met eenveelcilinderige en van meerdere lopenvoorziene P7, die hij vervolgens in zijn zakstak.

601/1099

Mijn lichaam schokte van de opwinding.Hij kwam mij doodschieten. Ik maandemezelf tot kalmte. Natuurlijk kwam hij meniet doodschieten. Waarom zouden ze dande moeite hebben genomen om mij hier-heen te brengen? En waarom zijn identiteitverbergen onder een muts? Hij namvoorzorgsmaatregelen voor het geval ikmijn zak zou proberen af te trekken.

De auto reed langzaam vooruit met dekofferbak open terwijl hij de deur tot optien meter naderde, de lamp in zijn linker-hand meezwaaiend. Ik moest nu snel inactie komen, anders zou ik al snel dezelfdebehandeling krijgen die ik Val vorige weekhad gegeven.

Ik stond op en ging rechts van de deurstaan, bij de toiletten vandaan, nerveus bijhet vooruitzicht dat ik een vent van ditformaat moest aanvallen. Al die praatjes

602/1099

over groot en log zijn flauwekul. Hoegroter ze zijn, hoe harder ze terugslaan.

Ik wist niet precies hoe lang het gangetjewas, maar daar was ik snel achter. Ik hadnog maar vier stappen gezet toen ik tegende achtermuur aanliep. Ik keerde terug,mijn gezicht naar de deur, in mijn zakrommelend op zoek naar de andere helftvan het blikje en haalde diep adem om tervoorbereiding flink voorzien te zijn vanzuurstof.

De deur zwaaide metalig krakend in zijnscharnieren open en overspoelde de ruimtetijdelijk met een zee van helder wit licht. Ikhoorde de auto in zijn achteruit gieren. Hijwas rechtsaf gegaan, zijn enorme rug naarmij toegewend, en zette de eerste paarstappen naar mijn toilethokje.

Ik kwam snel naar voren toen de deurdichtging; niet echt rennend omdat ik nietwilde struikelen, maar met lange, snelle

603/1099

passen om wat vaart en slagkracht te krij-gen, en met mijn rechterarm opgeheven.Nu de deur dicht was en de motor nog liep,kon zij het met geen mogelijkheid horen.

Hij echter wel, en toen ik nog een paarmeter van hem verwijderd was, draaide hijzich om.

Ik mikte op de contouren van zijn hoofdtoen ik naar hem opsprong. Ik kwam neermet mijn linkervoet vooruit gestoken,draaide mijn hele lijf naar links, mijnrechterarm gebogen en de handpalm open.Soms is een stevige, harde klap in het ge-zicht effectiever dan een vuistslag en dat iszeker het geval als je er een afgescheurdfrisdrankblikje met vlijmscherpe randjesaan toevoegt.

Ik raakte zijn hoofd hard. Het kon meniet schelen waar ik hem raakte met hetblikje, als het maar raak was. Ik hoorde eenluide kreun. Ik voelde niet hoe het blikje

604/1099

zich in hem groef, maar merkte dat mijnarm halverwege de haal werd tegenge-houden terwijl de rest van mijn lichaamdoordraaide.

Het licht danste in het rond toen defluorescerende lamp uit zijn hand op hetbeton viel en hij erachteraan ging. Ikzwaaide naar rechts met mijn linkerarmlicht gebogen en mikte nog steeds op zijnhoofd. Ik raakte het doelwit; ik voelde hetzachte van zijn wangen onder de linker-helft van het blikje, toen voelde ik het overde zijkant van zijn kaak schrapen terwijl hijviel. Hij kreunde weer, luider ditmaal engekwetster. Hij zat nu op zijn knieën.

Ik sloeg hard met mijn rechterhand opzijn kruin en voelde de metalen randendiep insnijden, bot raken en de huidafrukken toen hij viel. Ik stak een dikkepluk uit zijn scalp; het blikje sneed nog eencentimeter of wat los en brak toen af.

605/1099

Hij viel als een blok op de grond en zijnhanden krabbelden rond om zijn gezicht tebeschermen. Een paar woeste secondenlang bleef ik op zijn hoofd en handen in-hakken en toen vielen zijn handen opzij enlag hij doodstil. Hij veinsde geen bewuste-loosheid: hij zou het niet gewaagd hebbenom zich aan een verdere aanval bloot testellen door zijn handen te laten zakken.Hij was bewusteloos, maar hij ademde nogwel; hij was niet dood. Hij zou nooit meerals fotomodel voor Gillette kunnen optre-den, maar hij zou wel blijven leven. Er wasgeen andere uitweg geweest. Als je iemandwilt tegenhouden, moet je dat zo snel engewelddadig mogelijk doen.

De fluorescerende lamp wierp veel lichtop de grond en op zijn bivakmuts. De wolzag er opmerkelijk ongeschonden uit, netals wanneer een trui scheurt en de scheurzichzelf lijkt te dichten, tot je het van

606/1099

dichtbij bekijkt. Er sijpelde bloed door destof.

Ik liet de blikjes vallen, rolde hem op zijnrug, drukte mijn knie tegen zijn gezicht omhet allemaal nog erger te maken, haaldezijn P7 tevoorschijn en een mobieltje dat indezelfde zak zat. Die ging in de mijne.

Mijn ademhaling ging nu heel snel enoppervlakkig en net iets luider dan detikkende motor direct achter de klapdeur.Ik zag de rode gloed van de achterlichtenonder de deur door en mijn neus vulde zichmet uitlaatgassen.

Ik stond op, pakte de bovenkant van zijnbivakmuts en trok die af. Eindelijk zag ikde aangerichte schade. Hij had een paarernstige japen in zijn wangen en er hingenlappen vel over zijn mond. Op sommigeplekken zag ik bot door de bloederige,harige puinhoop die zijn schedel wasgeworden.

607/1099

Ik trok de muts over mijn hoofd om dekans op latere herkenning te verkleinen.Het was warm en nat. Ik voelde of hij eenradio bij zich had terwijl hij zachtjes inzichzelf lag te kreunen. Niets; hij was vanplan geweest om net zo brandschoon als derest hier te vertrekken. Hij had alleen deP7 nog meegenomen om mij af tehandelen.

Ik draaide me naar de deur. Nu was dievrouw aan de beurt.

Ik duwde hem open en kwam terecht ineen rode wolk van uitlaatgassen en rem-lichten. Het voertuig stond nog geen metervan me af, met de versnelling in zijn vrij ende kofferbak open op mij te wachten.Zodra de klapdeur achter me dichtviel, liepik naar de linkerkant. Ik richtte het pistoolop het gezicht van de vrouw, de loop eencentimeter of dertig van het glas af. Als zehet portier opende, kon ze het pistool niet

608/1099

snel genoeg uit positie halen om iets aan desituatie te veranderen; als ze vooruit pro-beerde te rijden, zou de eerste de beste ko-gel haar doden.

Ze staarde van onder haar veelkleurigemuts met wijdopen ogen naar de loop. Bijhet licht van het dashboard zag ik hoe zeprobeerde te begrijpen wat haar ogen haarmeedeelden. Het zou niet lang duren; mijnbloeddoordrenkte contacthandschoenenen de bivakmuts van de Democraat zoudenhaar snel op een idee brengen.

Met mijn linkerhand gaf ik aan dat zemoest uitstappen. Ik werd verondersteldeen Rus te zijn; ik zou mijn mond nietopen doen tenzij het moest.

Ze bleef als gehypnotiseerd staren. Zeblufte; ze zou boven op me springen bij deeerste gelegenheid die ze kreeg.

Ik ging achteruit toen het portier open-ging en besloot een zwaar Slavisch accent

609/1099

op te zetten. Althans, hoe ik dacht dat datklonk. ‘Pistool, pistool!’

Ze staarde naar me omhoog metangstige ogen en zei met een kinderstem-metje: ‘Alstublieft, doe me niet zeer. Doeme niet zeer, alstublieft.’

Toen deed ze haar benen van elkaar omeen P7 te tonen die ze tussen haar spijker-dijen droeg. Ze reisden absoluut brand-schoon, anders zouden ze voor deze fasewel conventionele wapens hebben.

Ik gaf aan dat ze het wapen in de been-ruimte moest gooien. Ze bewoog haar handerg langzaam naar beneden toen zegehoorzaamde.

Op het moment dat ze het losliet, sprongik naar voren, greep haar bij haar halflangedonkerbruine haar en trok haar uit de autoop handen en knieën. Met de P7 in haarnek gedrukt tastte ik naar haar mobieltje.Ik had kennelijk het enige. Ik zette drie

610/1099

stappen achteruit en wees op de verstemuur, waar de auto oorspronkelijk gepar-keerd had gestaan, en zij stond op en be-gon erheen te lopen. Het kon me nietschelen wat ze deed nu ze eenmaal onge-wapend was. Al hun radio’s waren al weg,ik had het mobieltje en ze kon zich totniemand hier wenden voor hulp.

Ik stapte in de warme auto, een Ford,zette hem in zijn eerste versnelling en sch-eurde naar de gesloten roldeur. Ze wasinmiddels waarschijnlijk in de gang en zoudaar wel ontdekken wat er met haar vriendde Democraat was gebeurd.

Ik stopte bij de vier busjes en de bes-choten 4x4, stapte uit met de P7 in mijnhand en spatte door de plasjes smeltwater,klaar om wat banden stuk te schieten. Jeloopt niet naar rubber toe en schiet erregelrecht op: de kans dat een patroon ter-ugketst is veel te groot. Je gebruikt het

611/1099

motorblok als bescherming, leunt erover-heen en dan doe je het.

Het karakteristieke plof van de P7 wasniets vergeleken bij de hoge dingggg diedoor de hangar echode toen de kogelmetaal raakte. Toen klonk het gesis vanontsnappende lucht.

Ik keek achterom; er gebeurde nog nietsin de gang.

Toen alle voertuigen behandeld waren,sprong ik terug op de chauffeursstoel enmikte op de roldeur, maar ditmaal in zijnachteruit zodat de koplampen op de klap-deur gericht waren. Als ze op me afkwam,wilde ik het zien.

Ik remde, zette de versnelling in zijn vrijen sprong eruit. De ijskoude kettingbrandde mijn handen zelfs door de con-tacthandschoenen heen toen ik er als eenwoesteling aan trok om de roldeur open tekrijgen. Ik trok hem hoog genoeg om de

612/1099

auto eruit te kunnen rijden, klom er weerin en reed achteruit de sneeuw in endraaide me in de richting waarheen alleanderen waren vertrokken.

Ik liet de hangar achter me en kon nietkiezen of ik medelijden met de Democraathad, opgelucht was dat hij nog leefde ofkwaad was op Val en Liv. Ik controleerdede brandstoftank; die was bijna vol, zoalsik al verwachtte. Het mobieltje ging hetraam uit en verborg zich in de sneeuw.Onder geen beding nam ik zo’n fantastischopsporingsmiddel met me mee.

Het was een zware sneeuwbui. Ik hadgeen idee waar ik was, maar dat gaf niet,als ik hier maar vandaan kwam. Ik trok debivakmuts af en voelde het bloed van deDemocraat over mijn hele gezicht.Eindelijk had ik hem af en toen gooide ikhem samen met de andere P7 in debeenruimte.

613/1099

Ik knipte het cabinelicht aan en keek inde spiegel. Er zat zoveel rood spul op mijngezicht dat ik wel een rode biet leek. Bijdaglicht of door de bebouwde kom kon ikzo niet rijden.

Het stuur zat ook onder het bloedafkomstig van de contacthandschoenen. Ikmoest mezelf opknappen. Na een uurtjeverliet ik de weg en waste me snel in deijskoude sneeuw. Daarna, met eenschoongewassen lijf en auto, en alledoorbloede troep onder de sneeuw verbor-gen, reed ik door de nacht, op zoek naarborden die me de richting van Helsinkizouden aangeven.

Hoe meer ik erover nadacht, hoe kwaderik werd. Of Liv en Val hadden geweten datde Amerikanen aan het spel mee zoudendoen, wist ik niet, maar daar zou ik welachter komen.

614/1099

25Woensdag, 15 december 1999

Ik zat op de vloer naast een radiator in dehoek van het station, mijn blik gericht opeen rij telefooncellen die weergaven dat deDB vol was. De zwarte streep viltstift aande zijkant van de rechter cel was duidelijkzichtbaar vanaf de deuren van het bussta-tion rechts naast mij. Ik had een Interna-tional Telegraph, een leeg koffiebekertje enin mijn rechterzak een P7 met een volzevenpatroons magazijn. Los van de kolf inmijn linkerjaszak had ik het anderemagazijn met de resterende drie patronen.

Zodra de winkels die ochtend warengeopend, had ik een complete garderobegekocht om de koude, natte kleren die ikaanhad te vervangen. Ik had nu eendonkerbeige ski-jack, handschoenen en

een blauwe fleece puntmuts. Het kon meniet schelen dat ik er stom uitzag; het dingbedekte mijn hoofd en het grootste deelvan mijn gezicht. Mijn opgetrokken kraagdeed de rest.

Er ging een pijnscheut door mijn linker-schouder toen ik van houding veranderde.De blauwe plekken zouden er wel vers-chrikkelijk uitzien. Ik kon er niets aandoen behalve tegen mezelf kreunen endankbaar zijn dat ik niet op iets scherpswas gevallen.

Ik had de auto iets na achten bij een tre-instation in een buitenwijk achtergelatenen was per trein de stad ingegaan. Hetsneeuwde nog steeds, dus zou het voertuiginmiddels wel bedekt zijn en waren denummerplaten onleesbaar. Eenmaal inHelsinki had ik het bagageticket onder klu-isje nummer 11 vandaan gehaald en mijntas, geld, paspoort en creditcards

616/1099

opgehaald. Ik had ook gecontroleerd ofToms ticket nog onder nummer 10 zat. Hijzat nog in het plastic gewikkeld en vastge-plakt onder het kluisje.

Ik had veel aan hem gedacht. Als hij deafgelopen nacht niet door de Amerikanenof de Maliskia was gedood, dan wel doorhet weer. Tom bezat vaardigheden, maarGrizzly Adams spelen, hoorde daar niet bij.

Ik voelde me genaaid, maar wist niet ofdat om hem of om mezelf was. Ik schreefhem af. Dat moet op een bepaald momentgebeuren zodat je geest zich met belan-grijker zaken bezig kan gaan houden endaar had ik er genoeg van.

Ik liet zijn bagageticket op zijn plek. Hetzou een noodvoorraad geld en een nieuwpaspoort opleveren zodra ik ermee hadgeknoeid voor het geval mijn eerste plan-netje de mist in ging.

617/1099

Ondanks mijn oprechte pogingen, kon ikniet anders dan medelijden voor hemvoelen terwijl ik de onophoudelijke stroomreizigers door de deuren zag komen. Doormijn leugens en beloften was hijterechtgekomen waar hij nu was, liggendin de sneeuw of verpakt in een Ameri-kaanse bodybag. Ik voelde me nog schuldi-ger doordat ik me net zo genaaid voeldeomdat ik niks verdiende als om zijn dood.

Ik wierp het van me af, duwde mijnhanden dieper in mijn zakken en greep deP7-patronen. Ik voelde me nog vervelenderdoordat ik de tas had weggegooid met dedeken die nu mijn kont lekker warm hadkunnen houden en omdat ik wist dat Tomsdood nog zo’n irritant incident zou wordendat me in de laatste uren voor de dageraaduit mijn slaap zou gaan houden.

Het station was stampvol. De kerstmanhad al twee rondes gemaakt, collecterend

618/1099

voor verwaarloosde rendieren of zoiets.Mensen hadden sneeuw mee naar binnengesjouwd aan hun laarzen en dankzij degrote Victoriaanse radiatoren waren erplasjes bij de deuren gevormd die zichgaandeweg door het hele station haddenverspreid.

Ik keek op Baby G. Het was 14.17 uur enik zat hier al meer dan vier uur. Ik snaktenaar een volgend drankje, maar moest opde deuren blijven letten; trouwens, zodraik zou drinken zou ik op zeker moment on-ontkoombaar naar het toilet moeten en ikkon het me niet permitteren juffrouw Livte missen als die aankwam.

Het zou een lange koffie- en voedsellozedag en misschien zelfs avond worden.Vanuit het perspectief van een derde partijis rondhangen op een station niet zo’npunt: ze denken dat je dat een hele tijdprobleemloos kunt volhouden.

619/1099

Ik verplaatste mijn gevoelloze, koudekont nog eens en besloot mijn tijd niet teverdoen met speculaties over wat er in hetMicrosoft-huis was gebeurd. De feiten war-en dat ik geen geld had, Tom dood was enik misschien tot aan mijn nek in denarigheid zat met de Amerikanen en totover mijn oren met de Firma. Als mijn bet-rokkenheid ontdekt werd, zou ik dienstgaan doen als vulmateriaal voor eensteunbeer onder een viaduct van de TGVnaar de Eurotunnel. Ik had me nooit zor-gen gemaakt over de dood, maar gedoodworden door mijn eigen mensen leek metoch wat teleurstellend.

Hoe langer ik nadacht over wat er onder-weg was gebeurd, vannacht, hoe laaienderik werd op Val en Liv. Ik moest een planbedenken waardoor ik alsnog kreeg wat iknodig had in plaats van tijd en moeite ver-spillen aan het denken over wraak.

620/1099

Ondanks alles zou ik daarvan de kliniekniet kunnen betalen. Plan B begon zich inmijn hoofd te vormen. Ik zou Kelly’s kos-ten kunnen betalen met het geld dat deMaliskia mij zou geven wanneer ik Val aanhen aanbood. Mijn leven was jarenlang tekoop geweest, en voor veel minder geld.

Ik had geen idee wat ik nu moest gaandoen; ik zou onderweg wel zien waar ikheen ging. Maar in de eerste fase moest ikLiv laten geloven dat ik de Thinkpad hadmet de gedownloade informatie erop, envanwege de knoeiboel van vannacht wildeik vanaf nu alleen met Val onderhandelenen alleen in Finland. Wie weet? Als Val methet geld kwam aanzetten, kon ik dat ge-woon aannemen en mezelf het gedoebesparen.

Maar dat was niet de boodschap die ik inhet plastic doosje deed dat ik in de DBstopte. Dat liet ik leeg, zodat er wel iets in

621/1099

de DB zat als ze die kwam legen en ze medus nog nergens van verdacht. Alles moester uitzien zoals het hoorde. Zodra ze hetstation uitliep, zou ik haar grijpen en hethaar persoonlijk vertellen, zodat ze zichniet kon vergissen in mijn verlangens.

Ik had er nog een minuut of twintig gez-eten toen er een grote groep schoolkinder-en op excursie, jonglerend met tassen, ski’sen Big Macs, allemaal tegelijk door dedeuren van het busstation probeerde te ko-men, terwijl ze onder het lopen ook nogpraatten en naar walkmans luisterden.

Nog geen halve minuut later zag ik Livbinnenkomen en vlak langs het teken op debrievenbus lopen zonder haar hoofd zelfsmaar te verdraaien. Maar ik wist dat ze hethad gezien. Ze viel genoeg op in de massamet haar lange zwarte jas, Tibetaanse mutsen lichtbruine laarsjes. Ze klopte met éénhand wat sneeuw van haar schouder en

622/1099

droeg twee grote papieren Stockmann-tassen in de andere.

Ze liep de kiosken en toiletten voorbij,manoeuvreerde tussen de schoolkinderendoor die nu stonden te wachten tot één vanhun leraren de hele kaartjestroep had gere-geld. Ik hield mijn blik gericht op de puntvan Livs muts.

Ik lette goed op dat ze niet werd gevolgd,voor het geval ze bescherming had mee-genomen of erger, in geval de Democraateen paar partijaanhangers achter haaraangestuurd had.

De muts verdween toen ze linksaf gingnaar de kaartjes- en metrohal. Ik had geenhaast, ik wist waar ze heenging.

Toen ik eenmaal liep en me door hetschoolreisje heen had geworsteld, zag ikhaar weer, net toen ze bovenop de DB gingzitten, naast nog meer kinderen. De straat-muzikant zat op zijn vaste plek een Finse

623/1099

klassieker ten beste te geven op zijn ac-cordeon. Het geluid vermengde zich aardigmet het gebral van een groepje dronken-lappen aan de overkant van de bankjes.Die maakten tot groot vermaak van depassanten ruzie met de kerstman.

Liv ging zitten terwijl de kerstman éénvan de drinkebroers in zijn ribben porde.Er kwam personeel tussenbeide. Ik zag Livvooroverbuigen zogenaamd om iets aanhaar tassen te doen. Haar hand tastte naarde DB. Ze trok het lege doosje los en liethet in één van de tassen vallen; ze zou hethier niet lezen.

Ik wachtte tot ze wegging en moffeldemezelf in een hoek zodat ik niet in haarblikveld verscheen ongeacht door welkedeur ze vertrok. Er gingen enkele minutenvoorbij voordat ze opstond, naar dekaartjeshal keek en breed glimlachte. Zespreidde haar armen toen de man uit St.

624/1099

Petersburg glimlachend uit de massa op-dook. Ze omhelsden en kusten elkaar, gin-gen toen samen zitten praten op dieglimlachende, hand-in-hand, fijn-je-weer-te-zien-manier met hun neuzen op centi-meters afstand van elkaar. Hij droegdezelfde lange kameelharen jas waar uit dekraag ditmaal een donker bordeauxrodepolohals stak. Hij had vandaag ook eenlichtbruine leren attachékoffer bij zich.

Ik zorgde ervoor dat ik vanaf de per-rondeuren onzichtbaar was en con-troleerde het bord met de aankomst- envertrektijden aan de muur. De trein die viaSt. Petersburg naar Moskou ging, vertrokvan perron 8 om 15.34 uur – dus over ruimeen halfuur.

Ze spraken nog tien minuten met elkaaren stonden toen tegelijk op. Livs contact-persoon pakte haar tassen in zijn ene hand,

625/1099

zijn koffertje in de andere en samen wan-delden ze naar de perrondeuren.

Er ging een alarm af in mijn hoofd.Waarom had hij haar tassen gepakt? Mijnhart begon nog harder te slaan toen ze alle-bei de deuren door gingen het onderges-neeuwde perron op. Shit, ging ze met hemmee? Misschien had de koerier haar nethet nieuws verteld over wat er in hetMicrosoft-huis was gebeurd en vluchtte zijnu het nog kon.

Ik telde tot tien en wurmde me toen naarbuiten, de kou in. Perron 8 was onderwegnaar het bagagedepot rechtsaf. Hetsneeuwde zachtjes en er stond geen wind.Ik liep met mijn hoofd omlaag, handen inmijn zakken. Ik keek links en rechts overde sporen en zag hen naar de coupés er-gens halverwege de trein lopen. Ik lieplangzaam naar het bagagedepot, want ikmoest wachten tot ze in de trein stapten.

626/1099

Daarna keek ik op mijn horloge alsof ik meopeens iets herinnerde en draaide me par-does om. Nog een minuut of zeventien tegaan voor zij naar St. Petersburg ver-trokken, en zo te zien moest ik met ze mee.

Ik liep twee man van het Russische tre-inpersoneel voorbij die in de bewaking-scoupé aan het einde van de trein knusjesiets uit een fles stonden te drinken, methun hoge officierspetten volgens nazi-model achterop hun hoofd.

Ik klom aan boord en betrok een schonemaar erg oude wagon met een balkon datop het perron uitkeek en rechts van mijeen hele rij coupés. Ik liep de warme gangdoor en ging op één van de harde met stofovertrokken stoelen zitten in de eerste legecoupé. De sterke lucht van sigarettenrookzou wel altijd in deze treinen blijvenhangen.

627/1099

Wat nu? Ik had geld, maar geen visa.Hoe moest ik de Russische grens overstek-en? Je in de toiletten verstoppen lukt al-leen in Agatha Christie-films. Misschienzou omkoping werken. Ik zou de stommetoerist uithangen die er geen flauw ideevan had dat hij een paspoort nodig had,laat staan een visum en zou aanbieden gulte zijn met mijn dollars als ze me wat danook voor stempel wilden geven. Per slotvan rekening zou alleen een gek Rusland il-legaal in willen.

Ik zat te kijken hoe de besneeuwde Nazi-petten over de perrons voorbijliepen. Mijnhalsslagaders bonsden aan beide zijdenvan mijn nek en ik voelde een pijnstootdoor mijn borstkas gaan toen de fluitjesklonken en de zware wagondeurendichtsloegen.

Ik keek op Baby G – nog drie minuten.Ik raakte niet van de wijs omdat ik met

628/1099

bewakers en immigratiepersoneel temaken zou krijgen; het was het risico omLiv kwijt te raken, mijn enige snelle enzekere verbinding met Val.

Mijn coupédeur werd opengetrokken ener stapte een oude vrouw in met een langebontjas aan en een kleine tas bij zich. Zemompelde iets en ik gromde terug. Toen ikopkeek, zag ik een glimp van zwart leerover het perron lopen. Wat gebeurde er nuweer? Liv liep voorbij met haar tassen enhaar hoofd omlaag tegen de sneeuw.

Ik voelde een enorme opluchting, sprongop en rende door de gang, maar ik kon nogniet uitstappen voor het geval de koerierhaar nakeek en zich zou afvragen waaromiemand anders opeens uit de trein sprong.

Ze verdween het station in en meteensprong ik op het perron zonder te con-troleren of hij keek en ging naar de deurenwaar zij net doorheen was. Ik zag haar

629/1099

muts boven de mensenmassa uit, onder-weg naar de uitgang bij het busstation. Zezou inmiddels wel weten dat er geen bood-schap in de brievenbus had gezeten. Ikbleef achter, en wachtte op mijn kans omhaar te grijpen.

Ik was ongeveer twintig stappen achterhaar toen ze zich door de deuren naar hetbusstation wrong. Toen ik er zelf eenmaaldoorheen was, keek ik naar de vallendesneeuw. Ik zag alleen maar bussen en rijenmensen die wilden instappen; Liv was ken-nelijk afgeslagen zodra ze op de stoep wasbeland.

Ik liep de trap af en hoorde opeens ger-oep van achteren ‘Nick! Nick!’

Ik hield stil, draaide me om en keek om-hoog naar de deuren.

‘Liv! Wat een verrassing.’Ze stond bij één van de pilaren links van

de deuren te glimlachen, haar armen

630/1099

uitgestoken, klaar om nog een vriend vanvroeger hartelijk te begroeten. Ik speeldehet spelletje mee, liep haar tegemoet en lietme op beide wangen zoenen. Ze rook fant-astisch, maar wat ik van haar kapsel konzien, onder haar muts uit, was niet zowelverzorgd als anders en ik zag zelfsklitten.

‘Ik vond dat ik op je moest wachten. Ikwist wel dat je ergens in de buurt zou zijn,waarom zou je anders een leeg doosjeachterlaten?’

We omhelsden elkaar nog steeds toen ikmet mijn fijn-dat-je-er-bent-glimlach te-gen haar zei: ‘Tom is dood.’

Ik kon aan haar gezicht zien dat ze be-greep hoe ik me voelde. Ze liet me los englimlachte. ‘Kom, loop even mee. Je bentterecht boos, maar alles is nog niet ver-loren, Nick.’ Ze nodigde me met eenhandgebaar uit om haar tassen te dragen.

631/1099

Toen ik mijn knieën boog, zag ik het licht-bruine koffertje van haar vriend.

Ik glimlachte nog steeds, pakte haar armvast en trok haar min of meer de trap af.Zodra we op de stoep waren, sloeg ik recht-saf richting de voorkant van het station enhet stadscentrum. ‘Wat is er godverdommeaan de hand? We werden gisteravond dooreen Amerikaans team aangevallen. Ik bengepakt, gevangen geweest. En toen werdenzij verdomme door Russen aangevallen!’

Ze knikte terwijl ik doorketterde enhaalde haar gebruikelijke trucje uit dat zealles wist maar vrijwel niets prijsgaf.

Ik zei: ‘Dat wist je allemaal al, hè?’‘Natuurlijk. Valentin komt altijd overal

achter.’‘Val en jij hebben me verschrikkelijk

genaaid. Genoeg. Ik wil hem hier zien,morgen, met het geld. Dan geef ik hem wathij hebben wil. Ik heb de Thinkpad en wat

632/1099

jullie willen, zit er op gedownload.’ Ik wounu dat ik in het loden huis Toms aanbodhad geaccepteerd, dan had ik nu gewetenwat hij had gedaan.

Ze had niet eens geluisterd. ‘Weet jezeker dat Tom dood is?’

‘Als hij buiten is, in deze ellende...’ Ikstak mijn hand uit.

Ze keek net zo als ze in het hotel hadgedaan, kalm en beheerst, bijna alsof ze er-gens anders was en ik niet tegen haarsprak.

Ik greep haar arm iets steviger vast enleidde haar de weg langs zonder me tebekommeren om wat de andereweggebruikers ervan vonden.

‘Luister, ik heb de gedownloade inform-atie. Maar ik praat alleen met Val, nietmeer met jou. Ik wil geen gekloot meer.’

‘Ja, Nick, ik hoorde het de eerste keerook wel. Vertel me nu eens, want dit is heel

633/1099

belangrijk. Valentin wil niets doen voordathij alle details kent. Hebben de Amerikan-en alle hardware uit het huis meegeno-men?’

‘Ja.’‘Hebben de Amerikanen in het huis nog

meer mensen gevangengenomen?’‘Ja, drie stuks.’‘Is de Maliskia er vervolgens in geslaagd

om de Amerikanen hardware of gevangen-en af te nemen?’

Ze werkte als een dokter door een lijstvan symptomen.

‘Niet de gevangenen. Maar ze hebbentenminste één van de wagens met hard-ware te pakken gekregen.’

Ze knikte bedachtzaam. We kwamen ineen kleine menigte terecht die bij een over-steekplaats stond te wachten tot het groenemannetje oplichtte, al was er helemaal

634/1099

geen verkeer waar we voor moesten stop-pen.

Ik fluisterde in haar oor. ‘Dit is klote,Liv. Ik wil dat Val hier komt, met het geld,dan wisselen we alles uit, donder ik op enhandelen jullie het verder maar af.’

Mijn retoriek had hoegenaamd geen uit-werking op haar. Op het klikgeluid van hetvoetgangerslicht staken we de straat overop weg naar de winkelpromenade.

‘Dat, Nick, zal niet gebeuren. Hij zal nietkomen, simpelweg omdat jij niets hebt uitte wisselen, toch?’ Ze sprak volstrektonaangedaan. ‘Geef nu alsjeblieft ant-woord. Het is heel belangrijk, ook voorjou.’

Godver, ik zat helemaal niet op nog meervragen te wachten. Ze had trouwens weergelijk. ‘Waarom vielen de Amerikanen hethuis aan? Wat we daar gingen halen, is van

635/1099

hen, of niet soms? Het is niet commercieel,het is staatseigendom.’

Ze vergastte me op haar beste meneerSpock-blik toen ik haar verder meesleepte.‘Hier rechtsaf.’

Ik sloeg de hoek om. We liepen in eenwinkelstraat. Trams, auto’s en vracht-wagens reden door de natte troep.

‘Die Amerikanen waren van de NSA,Nick.’

O fuck. Mijn hart verzakte bijna toen zemijn vermoeden bevestigde en ik voeldedie pijn weer in mijn borst. Ik wilde geld,maar niet zó erg. Dit was grote-jongens-gekloot. Die mensen waren de echte rege-ring van Amerika. ‘Weet je het zeker?’

Ze knikte. ‘Ze hebben mijn huisgisteravond ook overvallen, ongeveer tweeuur na jullie vertrek.’

‘Hoe ben je ontsnapt?’

636/1099

Ze draaide even aan een haarlok. ‘Dooreen erg koude, lange nacht aan het meerdoor te brengen.’

‘Hoe wisten ze dat ze jou moestenhebben?’

‘Ze moeten naar het huis geleid zijn,maar ik weet niet hoe. Maar alsjeblieft, jeverspilt een boel tijd en daar hebben we alzo weinig van.’

Ik had het busje niet eens zien aanko-men dat langsreed om mijn spijkerbroeken haar jas een grote beurt te geven mettroep uit de goot. Ik voelde me on-dertussen eerder verslagen dan kwaad. DeNSA. Ik zat echt in de narigheid.

Ze gaf me nog meer aanwijzingen. ‘Hieroversteken.’

We wachtten weer als makke schapen toteen klein groen mannetje ons aangaf datwe mochten oversteken. Op door rood lichtlopen stond in dit land kennelijk de

637/1099

doodstraf. Zodra het op groen sprong,konden we weer veilig spreken.

‘Vertel eens, hebben Tom of jij e-mail,telefoon, fax of iets dergelijks gebruikt toenjullie in het huis waren?’

‘Natuurlijk niet, nee.’En toen herinnerde ik me wat er op het

vliegveld was gebeurd. Wacht eens. Tomwel, Tom ...’

Ze draaide zich met een ruk om. ‘Wat?Wat heeft Tom gedaan?’

‘Hij heeft gemaild. Hij heeft een e-mailgestuurd aan iemand in Engeland.’

De kalme, beheerste blik vloeide vanhaar gezicht af. Ze stond stil en duwde meweg, zodat de mensen om ons heen aan dekant sprongen om deze ogenschijnlijk be-ginnende echtelijke ruzie te ontlopen.

‘Ik heb jullie beiden verboden dat tedoen!’

638/1099

Ik trok haar naar me toe, alsof ik de baaswas en leidde haar verder langs de straat.Ze herwon haar kalmte en zei ten slotteheel rustig: ‘Het was dus Tom die deAmerikanen hierheen haalde.’ Ze weesnaar rechts, een andere klinkerweg in.‘Valentin wil dat ik je iets laat zien, endaarna moet ik je een aanbod doen datjouw portemonnee en geweten je niet zul-len laten weigeren. Kom mee, deze kantop.’

Terwijl we afsloegen, besloot ik mijnmond te houden over het feit dat het nietnoodzakelijkerwijze Toms schuld was. E4had me wellicht gevolgd vanaf het momentdat ik haar Londense flat verliet, of had onsgevolgd via Toms creditcard. Maar ver-domme, zeg, daar kon ik nu niets meer aandoen.

We kwamen in de haven terecht. Aan derand van de kade was een

639/1099

groente- en vismarkt, waar stoom van deplastic dekzeilen afsloeg. ‘Hierheen, Nick.’

Ik zag waar ze naar keek, zo te zien hetgrootste Victoriaanse schoolgebouw terwereld, een paar honderd meter van demarkt.

‘Laten we daar naar binnen gaan, Nick,uit de kou. Het wordt tijd dat je te wetenkomt wat er echt aan de hand is.’

640/1099

26

Het was warm in het theehuis en er hingeen zware lucht van sigaretten en koffie.We kochten eten en drinken aan een balieen liepen naar een leeg tafeltje in een hoek.

Toen we onze jassen over een lege stoelhadden gehangen en Liv haar muts hadafgezet, werd het me nog duidelijker datLiv een zware nacht had gehad. We zagener waarschijnlijk allebei een beetje ruig uitvergeleken met de Amerikaanse toeristendie hier toestroomden, vers van hetcruiseschip dat ik in de haven zag liggen.Het scherpe gesis van de cappuccinoma-chine omlijstte hun gesprekken die om eenof andere reden luider waren dan alle an-dere gesprekken. Finnen schijnen juist ergzacht te spreken.

Onze tafel stond dichtbij een vleugel enwerd deels afgeschermd door potplanten.Hoe minder geheimzinnig hoe beter. Livboog zich voorover en nam een slok theeuit haar glas terwijl ik een broodje zalmnaar binnen schoof. Ze keek me eventjesaan en vroeg toen: ‘Nick, wat weet jij vanhet VS-Engeland-verdrag?’

Er kaatste een flits door de ruimte terwijlde toeristen met hun theeglazen en groteblokken chocoladecake stonden te poserenvoor een foto. Ik nam een slok thee. Ikkende het raamwerk ervan. Het was eindjaren veertig door de Amerikanen en En-gelsen opgezet en daarna waren ookCanada, Australië en Nieuw-Zeeland tot declub toegetreden. Het verdrag ging vooralover het delen van kennis overgezamenlijke vijanden. Maar bovendiengebruikten de lidstaten hun bronnen omelkaar te bespioneren: Engeland

642/1099

bespioneerde vooral Amerikaanse burgersin de VS en de Amerikanen bespioneerdenBritse burgers in Engeland en dat wis-selden ze vervolgens uit. Technisch gezienwas het niet onwettig, gewoon een keurigemanier om de strenge burgerrechten teomzeilen.

Livs ogen volgden drie oudere Amerik-anen die zich in veelkleurige donsjassenlangs onze tafel persten, zwaar beladenmet dienbladen en chique papieren tassenvol Finse ambachtelijkheden. Ze kondenkennelijk niet beslissen waar ze wildenzitten.

Liv keek weer naar mij. ‘Nick, de driemannen in het huis vannacht warenFinnen. Ze waren bezig met een techniekdie Echelon heet en die de kern van hetverdrag vormt.’

643/1099

‘Je bedoelt dat jullie Tom en mij staats-geheimen probeerden te laten openstellenvoor de Russische maffia?’

Ze keek kalm de andere tafeltjes rond ennam nog een slokje thee. Ze schudde haarhoofd. ‘Zo zit het beslist niet, Nick. Ik hebje tot nu toe niet alles uitgelegd om reden-en die je vast zult begrijpen, maar Valentinwil commerciële informatie, dat is alles.Geloof me, Nick, je stal geen staatsgehei-men en geen militaire geheimen. Inte-gendeel zelfs: je hielp anderen ervan teweerhouden.

‘En waarom was de NSA er dan bijbetrokken?’

‘Die wilden stomweg hun speeltje terug.Ik verzeker je dat Valentin geen belangheeft in de militaire geheimen van hetWesten. Die kan hij krijgen als hij zehebben wil; zo moeilijk is dat niet en datzal ik je binnenkort bewijzen.’ Ze keek kort

644/1099

naar de Amerikanen om zich ervan teverzekeren dat die niet luisterden enrichtte zich toen weer tot mij. ‘Wat weet jevan Echelon?’

Ik wist dat het een soort elektronischafluistersysteem was, geleid door GCHQ,waarmee uitzendingen werden onder-schept en vervolgens gefilterd op inform-atie, een beetje zoals een zoekmachine opinternet. Niettemin haalde ik mijnschouders op alsof ik helemaal niets wist,ik was er meer in geïnteresseerd te horenwat zij wist.

Liv klonk alsof ze uit de verkoopbro-chure van Echelon voorlas. ‘Het is eenwereldwijd netwerk van computers datwordt bestuurd door alle vijf de landen uithet VS-Engeland-verdrag. Elke secondevan elke dag filtert Echelon automatischmiljoenen onderschepte faxen, e-mails enmobiele gesprekken en zoekt daarin naar

645/1099

voorgeprogrammeerde codewoorden ofnummers.

In onze organisatie spelden we bij wijzevan veiligheidsmaatregel bepaaldewoorden tijdens telefoongesprekken, maarzelfs dat is nu ondervangen doorspraakherkenning. Het is in feite zo, Nick,dat elke boodschap die elektronisch wordtverstuurd, waar ook ter wereld, vanzelfwordt onderschept en geanalyseerd doorEchelon.

De processoren in het netwerk staanbekend als Echelon-woordenboeken. EenEchelon-station, en daar zijn er wereldwijdzeker twaalf van, bevat niet alleen het spe-cifieke woordenboek van het thuisland,maar legt ook lijsten aan voor elk van deandere landen in het verdrag. Wat Echelondoet, is al die woordenboeken met elkaarverbinden en alle afzonderlijke

646/1099

afluisterstations samen als een geïn-tegreerd systeem laten functioneren.

Jarenlang helpt Echelon het Westen alom internationale verdragen en onderhan-delingen in hun voordeel om te vormen,om alles te weten, van de gezondheidstoes-tand van Boris Jeltsin tot de weerstands-positie van hun handelspartners. Dat is be-langwekkende informatie om over tebeschikken, Nick. Waarom denk je dat wijgeen enkele vorm van elektronische com-municatie gebruiken? We weten dat wedoor Echelon worden afgeluisterd. Wieniet? De gesprekken van prinses Dianawerden afgetapt vanwege haar werk tegenlandmijnen. Goede doelen als Amnesty In-ternational en het Rode Kruis wordenafgeluisterd omdat ze toegang hebben totgegevens over controversiële regeringen.Vanaf het moment dat Tom in MenwithHill begon te werken, werd iedere fax en

647/1099

elke e-mail die hij verstuurde net als iedertelefoontje onderschept en gecontroleerd.

Die Finnen hadden een systeem ont-worpen om Echelon te hacken, er paardjeop te rijden. De firewall die Tom doorbrak,was hun bescherming rond dat systeem,om hen van ontdekking en opsporing tevrijwaren. Ze waren gisteravond voor deallereerste keer online.’

‘Om wat te doen? Hacken in het hoofdk-wartier van NSA of zo?’

Ze schudde haar hoofd langzaam, alsofze hun naïviteit nog niet kon bevatten. ‘Wewisten uit betrouwbare bronnen dat het al-leen hun bedoeling was om wat gevoeligemarktkennis op te doen waar ze vankonden profiteren. Ze wilden niets andersdan hier en daar een paar miljoenmeepakken; ze begrepen de werkelijkekracht niet van wat ze hadden geschapen.’

648/1099

‘Maar wat heb ik met dat alles temaken?’ vroeg ik. ‘Wat is dat aanbod vanVal?’

Ze boog nog verder naar mij toe, alsof weverliefde woordjes naar elkaar zaten te flu-isteren. Dat had ook best gekund, want zesprak zeer gepassioneerd.

‘Nick, ik vind het heel belangrijk dat jeVals motieven begrijpt. Natuurlijk wil hijhier geld mee verdienen, maar hij wil voor-al dat het Oosten uiteindelijk een gelijk-waardige handelspartner wordt van hetWesten en dat zal nooit gebeuren zolangambitieuze mannen als hij geen toegangkrijgen tot commerciële informatie waarinalleen Echelon kan voorzien.’

‘Ambitieus?’ Ik lachte. ‘Als ik de ROCmoest beschrijven zou ik toch eerst aan eenheleboel andere termen denken.’

Ze schudde haar hoofd. ‘Denk eens aanAmerika honderdvijftig jaar geleden en

649/1099

dan heb je het Rusland van nu. Mannen alsVanderbilt bleven niet altijd binnen demarges van de wet om hun doelen tebereiken. Maar ze schiepen welvaart, eensterke middenklasse en dat zorgt optermijn voor politieke stabiliteit. Zo moetje Valentin zien; hij is geen Dillinger, maareen Rockefeller.’

‘Oké, Val is zakenman van het jaar.Waarom heeft hij dan niet gewoon eenkoop gesloten met die Finnen?’

‘Zo werkt het niet. Dat zou hen hebbendoen inzien wat ze in handen hadden endan hadden ze het aan de hoogste biederverkocht. Valentin wilde dat risico niet lo-pen. Hij was er tevreden mee dat zij in deprogrammatuur doordrongen en dat zij erde markt mee konden bespelen terwijl hijontdekte waar ze waren en hen eerder dande Maliskia te pakken kreeg.’

‘En de Amerikanen?’

650/1099

‘Als jullie er vannacht in waren geslaagdhet programma te downloaden, zouValentin de Amerikanen hebben latenweten waar het huis stond. Zij zouden hetdan hebben overvallen en afgesloten zon-der te weten dat hij ook toegang tot Echel-on had. Ik heb in Londen nog tegen jegezegd dat niemand ervan mocht weten...’

Ik vond het erg slim. Val zou hebbenkunnen blijven inloggen in Echelon en hetWesten zou gerust hebben liggen slapen.

‘Maar de Amerikanen waren wel op dehoogte.’

‘Ja, maar onze beveiliging was waterdi-cht. Ze hebben er alleen achter kunnen ko-men dankzij Tom.’

Voordat we ons gingen blindstaren op deschuldvraag waren er nog heel wat anderevragen waarop ik antwoorden verlangde.‘Liv, waarom Finland?’

651/1099

Ze antwoordde met kennelijke trots. ‘Wijzijn één van de meest technologisch in-gestelde volken ter wereld. Dit land zaltijdens de volgende generatie waarschijn-lijk zelfs geen munteenheid meer hebben,alles verloopt elektronisch. De overheid wilzelfs de paspoorten afschaffen en onzeidentiteitsbewijzen integreren in de SIM-kaarten van onze mobiele telefoons. Weleven op de rand van het technisch moge-lijke, zoals deze jongemannen bewezen. Zijbezaten de vaardigheden om Echelon tehacken, zelfs al ontbrak het hun aan de bo-erenslimheid om te beseffen wat ze erwerkelijk mee konden.’ Ze wachtte eventerwijl ze een slok thee nam. De sand-wiches waren allang op. ‘Nog meervragen?’

Ik schudde met mijn hoofd. Er waren erte veel, maar die hadden geen haast. Als ze

652/1099

zover was om mij het nieuwe aanbod voorte leggen, was ik bereid om te luisteren.

‘Nick, Valentin heeft mij toestemminggegeven om jou te vertellen dat het aanbodnog steeds geldig is, maar dat je taak-stelling is veranderd.’

‘Natuurlijk. Tom is dood en de NSAheeft Echelon terug.’

Ze keek me scherp aan en schudde haarhoofd. ‘Fout, Nick. Ik wilde je dit nog nietvertellen voor het bevestigd werd, maaronze bronnen denken dat Tom in handenis van de Maliskia. We vermoeden helaasook dat zij de Thinkpad hebben. Dat isbijzonder verontrustend omdat die de ont-grendeling van de firewall nog steeds bevatdie...’

Ik probeerde me te beheersen. ‘Tom nogin leven? Godverdomme, Liv. Ik zit hier alde hele tijd te geloven dat die jongen doodis.’

653/1099

Haar dochter-van-Spock-gezicht vertrokgeen moment. ‘De Maliskia denkt dat hijéén van de Finnen is. Ze hebben natuurlijkaangenomen...’ Ze zwaaide met haarhanden boven de tafel. ‘Vergeet niet dat zijook toegang willen krijgen tot Echelon.’

‘Dus wil je nu dat ik Tom terughaal.’‘Voordat ik je het doel vertel, Nick, moet

ik een complicatie uitleggen.’Een complicatie? Was het nog niet in-

gewikkeld genoeg?Ze boog zich voorover en tilde de koffer

van haar vriendje op de tafel. Buiten washet nu donker en de kerstverlichting schit-terde op het marktplein.

Liv deed de koffer open. Er zat eenlaptop in, die ze aanzette.

Ik zag haar een donkerblauwe diskette ineen doorzichtig plastic hoesje tevoorschijnhalen. Toen ze de diskette erin duwde,hoorde ik het Microsoft-toontje.

654/1099

‘Hier, lees dit. Je moet de situatiehelemaal overzien om de ernst van je taakte begrijpen. Ik zou je dit alles ook gewoonkunnen vertellen, maar ik kan me voorstel-len dat je wat meer bevestiging wenst.’

Ze gaf het koffertje aan mij terwijl dediskette nog draaide en de laptop zijn kun-stjes ermee deed voordat er iets op hetscherm verscheen.

Het icoontje verscheen op het bureau-blad en ik klikte het aan. Ik paste hetscherm aan en hield het zo dat ik het alsenige kon zien en begon vervolgens telezen, precies op het moment dat er eengroep mensen van buiten aankwam diehun makkers uitvoerig begonnen te begro-eten en geen moment verloren voor ze hunrecente aankopen toonden: Russischlijkende bontmutsen en salami’s vanrendiervlees.

655/1099

Er stonden twee bestanden op dediskette. De ene titelloos, de andere ‘Readme first.’ Die opende ik.

Er zat een webpagina bij uit de LondenseSunday Times van 25 juli waarop eenartikel stond met de kop Russische hackersstelen wapengeheimen vs.

Liv stond op. ‘Nog meer thee? Eten?’Ik knikte en begon te lezen terwijl zij

naar de toog liep. Inmiddels waren de toer-isten met zijn zessen en spraken ze voortwaalf.

Het artikel begon met: ‘Amerikaansezegslieden vermoeden dat Rusland enkelevan de meest gevoelige militaire geheimenheeft gestolen, inclusief geleidewapensystemen en codes van de marine-inlichtingendienst, tijdens een georgan-iseerd spionageoffensief dat de on-derzoekers operatie Moonlight Mazehebben genoemd.’

656/1099

De diefstal was zo geavanceerd geweesten zo goed georganiseerd dat beveili-gingsspecialisten geloofden dat Amerikamogelijk bezig was de eerste digitale oorloguit de wereldgeschiedenis te verliezen. Deaanslagen op Amerikaanse militairecomputersystemen vernietigden ook defirewalls die bedoeld waren om hetPentagon voor digitale aanvallen te be-hoeden. Een programmeur had gezien hoeer tijdens een illegale infiltratie een geheimdocument werd gekaapt en verzonden naareen internetprovider in Moskou.

Deskundigen hadden het over een ‘digit-aal Pearl Harbor’, waarbij een vijand dewesterse afhankelijkheid vancomputertechnologie misbruikte om gehei-men te stelen of even veel chaos teveroorzaken als wanneer hij raketten enbommen had gebruikt. Met een paar keerklikken op een laptop scheen iedereen elk

657/1099

modern land volstrekt naar de kloten tekunnen helpen. Gas-, water- enelektriciteitsvoorziening konden wordenafgesloten door infiltratie in hun com-putersystemen. Burger- en militaire tele-communicatiesystemen kondenvergrendeld worden. De politie konworden lamgelegd en er zou sociale onrustuitbreken. Jezus, wie had er nou nog eenleger nodig, tegenwoordig?

Zelfs extra beveiligde militaire install-aties, gespecialiseerd in informatiebeveili-ging, waren gehacked. In het commando-centrum voor luchtmacht- en marine-oor-logsinstallaties (Spawar), een afdeling inSan Diego, Californië, die zich toelegde ophet beschermen van codes van de marine-inlichtingendienst, was een technicusgealarmeerd geraakt toen een printop-dracht ongebruikelijk lang duurde. Contro-leprogrammatuur gaf aan dat het bestand

658/1099

uit de wachtrij voor de printer was gelichten verstuurd naar een provider in Moskouvoordat het weer was teruggestuurd naarSan Diego. Het was niet helemaal duidelijkwat het gestolen document precies voor in-houd bevatte, maar afgezien van de rol dieSpawar ten opzichte van de marine-in-lichtingendienst vervuld, is zij ook verant-woordelijk voor de elektronische beveili-gingssystemen van de marine en de fed-erale overheden. Naar men aannam, warener verschillende andere insluippogingenonopgemerkt gebleven.

Het stuk onthulde verder dat presidentClinton 600 miljoen dollar extra wilde inz-etten om Moonlight Maze aan te pakken,maar dat zou mogelijk niet genoeg zijn,want China, Libië en Irak waren ookdigitale oorlogswapens aan hetontwikkelen en volgens een zegsman uithet Witte Huis deden enkele

659/1099

goedgeorganiseerde terreurbewegingen datook. Er was niet veel fantasie voor nodigom te bedenken hoeveel schade Osama BinLaden en zijn vrienden konden aanrichtenals zij het in handen kregen. En diegrootschalige Russische aanval, dat konbest eens het werk zijn van de Maliskia.

Ik klikte op het andere bestand. Wat ernu verscheen bevestigde dat de aanval opSpawar in San Diego best eens waar konzijn. De Sunday Times wist misschien nietwat er in het bestand stond, maar ik wisthet nu wel. Het logo van de marine-in-lichtingendienst dat voor me op hetscherm stond werd gevolgd door een lijstvan misschien wel vijftig codewoorden dieovereenkwamen met radiofrequenties.

Liv nam plaats met nog meer thee enbroodjes.

‘Heb je ze allebei gelezen?’

660/1099

Ik knikte en terwijl ik de bestanden slooten de diskette uit de computer haalde,boog Liv zich voorover en stak haar handuit. ‘Nick, jij kunt helpen hier een eindeaan te maken, als je wilt.’

Ik overhandigde haar de diskette endeed de laptop dicht terwijl zij voortging:‘Niet alleen de Russische overheid kooptdeze informatie van de Maliskia, dat kanook ieder ander wiens chequeboek dik ge-noeg is.’

Dat van Val was dus dik genoeg, wantanders had ik nu die codelijst niet gezien.

‘Zoals ik al zei, Nick, stel je er de gevol-gen eens van voor als zij de beschikkingkrijgen over Echelon en het gaangebruiken, al verkopen ze het niet eens aanderden. Ze zijn al bezig om met behulp vanMoonlight Maze de mogelijkheid op tebouwen om Engeland of de VS af tesluiten; met Echelon zullen ze volledige,

661/1099

onbeperkte toegang hebben tot alle in-formatie ter wereld – staatsgeheimen,militaire, commerciële... Als je wilt kun jijhet tegenhouden, Nick.’ Ze wachtte evenen keek me in mijn ogen.

Ik gaf haar het koffertje over de tafelweer aan. Ze had gelijk. Als dit allemaalwaar was, kon mijn geweten dit aanbodniet afslaan. De gedachte dat zulke appar-aten alles afluisterden wat we zeiden, waswel heel erg Big Brother-achtig, maar ikhad verdomme liever dat alleen de ver-dragslanden er toegang toe hadden danelke willekeurige vent met genoeg geld. Enhet lekken van militaire informatie moestnatuurlijk worden stopgezet. Het kon meniet schelen dat ze achter de details van denieuwste antiraketraketten kwamen. Hetging hier om mensenlevens inclusief hetmijne. Ik was vaak genoeg inklotetoestanden terechtgekomen en

662/1099

vrienden van mij hadden dooronbetrouwbare informatie de doodgevonden. Als ik hier een einde aan konmaken en er ook nog eens een koffer gelduit kon slepen, bereikte ik al mijn doelen.

‘En wat verwacht je dan precies van mij?’Ze hoorde aan mijn stem dat ik om was.

‘Je moet de Moonlight Maze-mo-gelijkheden van de Maliskia vernietigen enzijn vorderingen met Echelon. Dat betek-ent, vernietig de hele installatie – com-puters, software, alles.

Maar ditmaal zul je helemaal op jezelfzijn aangewezen. Niemand mag weten datValentin de Maliskia aanvalt. Iedere aan-varing zou ontstemming veroorzaken enhem van zijn doel afleiden. Als je een pro-bleem tegenkomt, ben ik dus bang datnoch hij noch ik je kan helpen.’

Ik was misschien de meest cynische manin Engeland over Engeland, maar ik was

663/1099

geen verrader. En als het allemaal waarwas wat ze zei, dan wist ik zeker dat Valzijn chequeboek met liefde nog iets verderopen zou doen, zeker als ik er in mijn up-pie aan moest beginnen. Ik ging eens on-deruit zitten en stak drie vingers op.

Ze knipperde niet eens met haar ogen.‘Dollar?’

Doordat ze de vraag stelde, sprak het an-twoord voor zich. ‘Sterling. Uitwisseling opdezelfde manier.’

Ze knikte. ‘Drie miljoen. Je zult hetkrijgen.’

Ik was een tikje bezorgd dat ze zo snelakkoord ging.

‘Wat krijg ik voor garanties?’‘Geen. En geen voorschot. Maar Valentin

beseft heel goed hoeveel moeite je hebtgedaan om hem destijds te vinden en dat jedat ongetwijfeld nogmaals kunt.’

664/1099

‘Precies.’ Ik hoefde haar niets uit te leg-gen over dreigementen die je niet kunt na-komen. Ze wist het.

‘Zoals ik al een paar keer heb gezegd,Nick, hij vindt je aardig. Je krijgt je geldwel.’

‘Vertel mij dan eens, waar bevindt die in-stallatie zich?’

Ze wees achter me, naar de haven en dezee. ‘Die kant op, Estland.’

Ik fronste mijn wenkbrauwen. Het enigedat ik van Estland wist, was dat het ooitdeel van de Sovjet-Unie had uitgemaakt ennu lid wilde worden van de NAVO, de EU,het airmilessysteem, en de rest – alles omhet verder van Rusland los te maken waswelkom.

‘De bevolking is nog voor dertig procentRussisch. De Maliskia vindt het ge-makkelijker om van daaruit te werken.’

665/1099

Ze bracht haar kopje naar haar lippen enkantelde haar hoofd. De thee was koud.

Ze had volgens mij één nogal gewichtigpunt overgeslagen. ‘Als de Maliskia Tomheeft,’ zei ik, ‘dan neem ik aan dat hij bijdie installatie is. Wil je dat ik hem terug-breng nadat ik hem heb ontzet of zal ikhem gewoon naar Londen brengen?’

Ze staarde me aan alsof ik gek was ge-worden. ‘Nick, ik dacht dat je wel begreepdat Tom als onderdeel van hun vaar-digheden moet worden gezien.’

Ze hield haar blik een paar tellen lang opmij gericht terwijl ze wachtte tot hetmuntje zou vallen. Dat deed het ten slotte.Ze zag het aan mijn gezicht. ‘Ik wil geenoverbodige dingen zeggen, Nick, maarwaarom denk je dat Valentin bereid is omjou drie miljoen te betalen? Tom moetdood.’

666/1099

Ik was bijna sprakeloos. ‘Maar waarom?Ik bedoel, waarom haal ik hem er gewoonniet in één moeite door uit?’

‘Dat is geen optie, Nick. Tom zal al heelsnel worden gedwongen om hen te helpenmet Echelon. We weten allebei dat hij doorde firewall kan breken. We weten dat zijten minste een deel van de softwarehebben. We weten dat ze Tom hebben enwaarschijnlijk ook de Thinkpad. Zodra hetallemaal bij elkaar komt, wat hij in zijnhoofd heeft, wat er in zijn zakken zit, water in het busje ligt...’ Ze rilde. ‘Als de Malis-kia toegang weet te krijgen tot Echelon endat combineert met de mogelijkheden vanMoonlight Maze, hebben ze het totale re-cept voor een catastrofe in huis. Dat zalniet alleen invloed hebben op Valentinskijk op de toekomst van het Oosten, maarhet zal het Westen op de knieën dwingen.

667/1099

Luister, Tom heeft de Thinkpad. Hijweet hoe hij ermee om moet gaan. Het ris-ico is te groot. Wat gebeurt er als jij wordtvermoord of gevangen raakt voordat jetaak is volbracht? Zelfs als je hem redt, ishij nog steeds in dit land en Valentin wilhet risico niet nemen dat ze hem opnieuwte pakken krijgen. Het is domweg beter datValentin Tom opoffert en daarmee de kansom zelf Echelon te benutten dan dat hij hetrisico loopt dat de Maliskia het krijgt.’

Ik kon dit nog steeds maar moeilijk ac-cepteren. ‘Waarom vertellen we het nietgewoon aan de Amerikanen? Val zou huntoch ook over het huis van de Finnenvertellen?’

‘Onbespreekbaar. Wat zou er gebeurenals ze Tom te pakken zouden krijgen en dievertelde vervolgens precies wat er is ge-beurd? Nick, ik kan me zelfs niet voorstel-len dat jij dat zou willen, of wel? Tom zou

668/1099

levenslang in de gevangenis belanden en jijzou in de cel naast hem zitten.’

Ze boog voorover en zette het koffertjeterug in haar tas, kennelijk was ze aan hetafronden. ‘Het spijt me, Nick, maar ikmoet nog veel doen, zoals je je zult kunnenvoorstellen. We zien elkaar morgen inStockmann, 11.00 uur in het café. Eerderbeschik ik niet over meer informatie. Watwel duidelijk is, is dat je zo snel mogelijkdaarna moet vertrekken. Als de MaliskiaTom tot medewerking heeft weten te bewe-gen, telt ieder uur.’

Ik keek haar aan en knikte. ‘Komt dienieuwe informatie met de trein van 6.30uur uit St. Petersburg?’

Ze knipperde opnieuw niet één keer. ‘Ja,natuurlijk. Nick, vergeef me nogmaals voorwat er is gebeurd. Het is gewoon zo dat alsje alles had geweten wat er aan de hand...’

‘Dan was ik er nooit aan begonnen?’

669/1099

‘Precies. Nu moet ik gaan.’ Ze stondhaastig op en maakte haar jas dicht. ‘Ik hebnaar schatting een kwartiertje nodig.’

Ik knikte. Ik zou nog een bakkie troosthalen terwijl zij de buurt verliet, daarnazou ik gaan ontdekken waar Estland lag enhoe ik daar godbetert kon komen.

670/1099

27Donderdag, 16 december 1999

Tien minuten voordat ik haar verwachtte,ging ik in een hoekje van Café Avec inStockmann zitten. Onderweg was ik in eeninternetcafé gaan zitten en had het verhaalover Moonlight Maze op de website van deSunday Times gelezen. Het was authentiek.

‘Avec’ sloeg erop dat je je koffie kon latenvergezellen door een borrel van het één ofander, van Jack Daniels tot de plaatselijkecloudberry-likeur. De autochtonen sloegenze achterover alsof er geen toekomst meerwas.

Ik zette twee kopjes koffie op tafel, legdeer twee koffiekoeken bij en zette hetschoteltje bovenop Livs kopje om het warmte houden.

Het café was net zo vol als die keer dat ikhier met Tom was geweest. Ik had de afge-lopen nacht veel over hem nagedacht inmijn goedkope, en wat belangrijker was,anonieme hotelkamer. Het was een triestfeit dat Toms leven minder belangrijk wasdan voorkomen dat de Maliskia Echelonmet Moonlight Maze kon combineren endaar geld voor krijgen. Ik had me voor degeest gehaald hoe hij mij te hulp was ges-choten nadat we van dat hek afgesprongenwaren. Het zou me zwaar vallen om hem tedoden.

Ik had eventjes overwogen naar het con-sulaat te gaan en Lynn op een beveiligdelijn te bellen, maar toen besefte ik weer datik het doel uit het oog verloor: geld. AlsLynn op de hoogte kwam, zou dat onbe-reikbaar worden. Dan kreeg ik alleen nogmaar een schouderklopje, als ik geluk hadtenminste. Op deze manier streek ik drie

672/1099

miljoen pond op en droeg ik mijn steentjebij aan de democratie. Het was natuurlijkklote. Het probleem was dat het zelfs kloteklonk.

Na mijn theepauze van gisteren met Livwas ik meteen naar de haven gegaan om tekijken naar de veerponten naar Estland.De hoofdstad, Tallinn, leek de bestemmingte zijn van een hele vloot autoveren,straalcatamarans en draagvleugelboten. Desnelste vaartuigen legden de tachtig kilo-meter in slechts anderhalf uur af, maar hetmeisje achter de kassa vertelde me dat erte veel ijs in de Baltische zee dreef en teveel wind stond de komende paar dagen.De enige die onder deze omstandighedende oversteek konden maken, waren deouderwetse veerboten en die deden er ge-woonlijk meer dan vier uur over, en doorhet zware weer zouden ze er nu zelfs nog

673/1099

langer over doen. Ik had het kunnenverwachten.

Ik nam een slokje koffie, keek naar delange woorden in een Finse krant en hieldde lift in de gaten. Ik zou het paspoort vanDavidson gebruiken om Estland binnen tekomen, maar had de boot geboekt alsDavies. Een licht verminkte naam droegaltijd aardig aan de verwarring bij. Als ikdaarvoor werd aangehouden, zou ik ge-woon zeggen dat het de fout was van demensen die de reserveringen deden. Perslot van rekening was Engels hun tweedetaal en mijn Cockney was moeilijk te ver-staan als ik het flink aanzette. Het wasgeen waterdichte methode, maar ik kon hetwater misschien ietsje vertroebelen. Ik wistzeker dat de Firma nog steeds naar David-son op zoek was sinds hij met Liv en Val inverband werd gebracht. Het kon me nietschelen hoeveel ze misschien al hadden

674/1099

ontdekt, zolang ze er maar geen foto vanmij bij hadden, en gelukkig leek die inDavidsons paspoort niet zo erg. De snor ende rechthoekige bril en de make-up om hetformaat van mijn neus en kin iets te ver-anderen, hadden goed gewerkt. Als heterop aankwam, zou ik zeggen dat ik lenzenwas gaan dragen vanwege het lezen en megeschoren prettiger voelde.

Make-up had ik van de BBC geleerd. Hetgaat om meer dan plastic neuzen ennamaakwenkbrauwen. Terwijl ik een hoekvan mijn koek in mijn koffie doopte, moestik onwillekeurig lachen toen ik meherinnerde hoe ik me aan het einde van detweeweekse cursus als vrouw had op-gemaakt voor de laatste sessie; ik had detint van de lipgloss me bijzonder goedvinden staan. Ik had enorme lol gehadtijdens het winkelen met mijn leraar‘vriendin’ Peter, die een aantrekkelijk

675/1099

blauw gevalletje droeg, vooral toen we naarhet damestoilet gingen. Ik had het echterniet zo’n lolletje gevonden om mijn benenen handen te scheren en waxen. Ze haddennog wekenlang gejeukt.

Opeens barstte achter mijn linker-schouder de Wilhelm Tell-ouverture geheelelektronisch los, gevolgd door een kortestilte en dan een boel Fins gesproken dooreen oudere dame. Iedereen in dit land hadeen mobiele telefoon – ik had zelfs kleinekinderen aan de hand van hun ouders zienlopen en onderwijl in zo’n bungelendemicrofoon pratend – maar niemandgebruikte een gewoon belletje. Je kon geenvijf minuten door Helsinki lopen zonder deHommelvlucht, flarden Sibelius of deherkenningsmelodie van James Bond tehoren.

Ik zat, doopte en wachtte. Ik had depaspoorten onaangenaam onder mijn

676/1099

voetzool in mijn rechterschoen gestoken en1500 dollar in honderdjes, twintigjes entientjes in mijn linker.

Wat meneer Stone betreft, die zat veiligen wel verstopt in de tas op het trein-station. De P7 en het extra magazijn had iknog bij me; die zouden pas op het laatstemoment in de bagagekluis verdwijnen. Ikkon het wapen met geen mogelijkheidmeenemen naar Estland. Ik had geen ideehoe zwaar de beveiliging was op deveerdiensten.

Livs hoofd verscheen als eerste toen zedoor de lift naar mij omhoog werd geb-racht. Ze keek rustig rond, niet speciaalnaar mij op zoek. De rest van haar lichaamkwam in zicht, met de zwarte lerendriekwartmantel met de riemen over haargewone spijkerbroek en Timberland-achtige schoenen. Ze droeg een grote

677/1099

zwartleren tas over haar schouder en hieldeen tijdschrift in haar rechterhand.

Ze zag me en kwam in mijn richting,kuste me op beide wangen. Haar haar zatweer in topvorm en ze rook naar citrus-vruchten. Een Engelstalig exemplaar vanVogue kwam tussen ons in op tafel te lig-gen en zodra ze ging zitten veinsden we dathet een aard had met de hoe-gaat-het-nou?-glimlachen.

Ik zette haar kopje voor haar neer enverwijderde het schoteltje. Ze tilde het op.Het was koud of smaakte gewoon niet lek-ker meer, want ze zette het direct terug optafel.

‘De Maliskia bevindt zich in de buurt vanNarva.’

Ik glimlachte terug alsof ik genoot vanhet verhaal. ‘Narva?’ Het kon wat mij be-treft wel op de maan zijn.

678/1099

‘Je hebt een regiokaart, één op tweehon-derdduizend nodig.’

‘Van welk land?’Ze glimlachte. ‘Estland, noordoosten.’ Ze

legde haar hand op de Vogue. ‘Wat hier inzit, heb je ook nodig.’

Ik knikte.Haar hand bleef op het tijdschrift liggen.

‘Vanaf deze locatie hebben ze MoonlightMaze gedraaid; en nu ze Tom en de Think-pad hebben, zullen ze ook vanaf die plaatsproberen toegang te krijgen tot Echelon. Zeverhuizen elke paar weken om niet teworden achterhaald, en na wat er hier isgebeurd, zullen ze wel weer snel ver-trekken. Je moet dus snel handelen.’

Ik knikte weer en zag haar handensamenkomen op tafel terwijl ze zichvoorover boog. ‘Hierin zit ook een adres. Jezult er mensen ontmoeten die je aan ex-plosieven helpen en wat je verder maar

679/1099

nodig hebt. Narva bereik je het handigstper trein. Een auto huren geeft meer gedoedan gemak. En Nick...’ ze keek me strak inmijn ogen ‘... die mensen in Narva, ver-trouw ze niet. Ze zijn volstrekt onbetrouw-baar, de manier waarop ze hun drugshan-del runnen, verstoort de handel voor onsallemaal. Maar ze zijn de dichtstbijzijndehulp die Valentin je kan bieden.’

Ik glimlachte haar zo toe dat ze kon be-grijpen dat ze oma vertelde hoe ze eierenmoest uitblazen.

‘En vergeet niet dat je Valentins naamniet mag noemen als je met hen te makenhebt. Zijn naam mag in verband met ditalles niet genoemd worden. Helemaal niet.Als zij dat verband leggen, is onze afspraakvan de baan omdat ze je dan zullenvermoorden.’

Ze bracht haar handen weer samen. ‘Water ook in zit, is een...’ ze twijfelde, zocht

680/1099

naar het juiste woord, maar vond geenbevredigende term. Op het laatst haalde zehaar schouders op – ‘brief van een vriend,degene met de contacten in Narva. Diemoet ervoor zorgen dat je van die mensenkrijgt wat je nodig hebt, maar gebruik diealleen als het niet anders kan, Nick.Valentin heeft er persoonlijk bijzondervoor geleden om die in zijn bezit te krijgenen dus mag hij niet misbruikt worden.’

Ik vroeg heel voor de hand liggend: ‘Watstaat erin?’

‘Nou, het is net zoiets als een verzeker-ingspolis.’ Ze glimlachte wat flauwtjes.‘Een Tsjetsjeense verzekeringspolis. Ik hebje al eerder gezegd dat hij je mag.’

Ik hoefde er niet verder naar te vragen.Ik zou het snel genoeg zelf kunnenbekijken. Nu waren er belangrijker zaken.Ik moest weer een antwoord op de

681/1099

bajonetvraag hebben: ‘Hoeveel mensenzijn er daar aanwezig?’

Ze schudde haar hoofd. ‘Die informatiehebben we niet, maar het zullen er meerzijn dan de vorige keer. Dit is hun belan-grijkste troef en daarom is het ook in Est-land – geografie is de beste bescherming.’

Ik had nog een antwoord nodig. ‘Hoe zulje weten of ik het er goed vanaf hebgebracht?’

‘Ben je bang dat Valentin je niet zalbetalen zonder bewijs? Maak je geen zor-gen. Hij weet het binnen enkele uren – hoeis voor jou niet van belang. Je krijgt je geldwel, Nick.’

Ik boog verder. ‘Hoe kende jij Tom?’‘Niet, Valentin wel. Toen Tom op Men-

with Hill werd gepakt, werkte hij voorValentin. Dat hebben jullie Engelsenechter nooit ontdekt doordat jullie

682/1099

bedreigingen niet in verhouding stondentot wat Valentin teweeg kon brengen.’

‘En dat was?’Haar expressie nodigde me uit tot het

gebruiken van mijn eigen fantasie.Voor mijn geestesoog zag ik Tom weer,

in elkaar gedoken achterin de auto nadateen verhoorteam hem de waarheid hadgezegd.

‘Probeerde Tom op Menwith Hilltoegang te krijgen tot Echelon, voorValentin?’

Ze knikte. ‘Toen hij gepakt werd, ver-telde hij de Engelse inlichtingendienst al-leen wat ze moesten weten en vertelde ver-volgens de rechtbank wat hij van henmoest zeggen. Het was allemaal werkelijkerg eenvoudig. Nou ja, voor iedereen be-halve Tom.’

‘En hoe kende hij mijn connectie metTom?’

683/1099

‘Valentin kent vele geheimen. Na jullieontmoeting in Helsinki wilde hij wat meervan je weten. Het was dankzij MoonlightMaze eenvoudig genoeg om die informatievia de Maliskia te bestellen. Een extraprikkel om daar in te breken en dat middelte vernietigen, vind je niet?’

Godverdomme nou. Het klonk allemaalbijzonder onprettig.

Liv tikte met haar hand op het tijds-chrift. ‘Lees het. Daarna weet jij alles watwij weten. Nu moet ik gaan. Ik heb nogzoveel te doen.’

Ik durfde te wedden dat één van die din-gen terugrapporteren was aan Vals bood-schappenjongen dat ik op weg was naarNarva.

Liv en ik glimlachten naar elkaar alsvrienden bij een afscheid, kusten elkaar opde wang en speelden het hele afscheid ter-wijl zij haar tas weer over haar schouder

684/1099

sloeg. ‘Ik kijk elke dag op het station, Nick,vanaf zondag.’

Ik raakte haar mouw aan. ‘Nog éénvraag.’

Ze draaide zich naar me om.‘Je schijnt je niet zo druk te maken om

Tom. Ik bedoel, ik dacht dat jullie, nou ja,eh iets met elkaar hadden.’

Ze ging langzaam weer zitten. Ze speeldeeen paar tellen met haar koffiekopje enkeek toen op. ‘Je bedoelt dat ik met hemnaar bed ben geweest?’ Ze glimlachte. ‘Metiemand als Tom zou ik geen relatie willenhebben. Ik ben met hem naar bed geweestomdat hij verslapte en erg onzeker werdover wat er van hem werd verwacht. Methem naar bed gaan was... was...’ – ze zochtnaar een passende uitdrukking en haaldetoen haar schouders op ‘... verzekering. Ikmoest zorgen dat hij betrokken was bij zijntaak. Hij was de enige die dit kon doen. Op

685/1099

technisch gebied is hij een genie. Hij moestmet jou mee. Dat is trouwens ook de redenwaarom jij je nieuwe taak zo snel mogelijkmoet uitvoeren. Zijn vaardigheden mogenniet beschikbaar zijn voor de Maliskia.’

Ze stond op en draaide zich met een sub-tiel handgebaar om en ik zakte onderuit opmijn stoel, wensend dat ik die informatieeen paar dagen eerder had bezeten. Mijnogen volgden haar naar de lift en zagenhaar langzaam verdwijnen.

Ik haalde een kleine witte envelop uit hettijdschrift dat Liv had achtergelaten. Hetzag eruit als de envelop voor een kleinewenskaart; het zag er zeker niet naar uitdat er veel in zat.

Ik bleef een poosje zitten, besloot hemniet aan te raken en dronk haar lauwe kof-fie op. Na een minuut of tien stapelde ik dekopjes, schoteltjes en borden op op eendienblad.

686/1099

Ik liep van de liften af door de afdelingwinterkleren naar de toiletten. Veilig ineen hokje opende ik de envelop. Er zatendrie stukjes papier in van verschillendegrootte en kwaliteit. De eerste was eenPost-it met een adres in Narva – zo te zienmoest ik naar een vent op zoek die Kon-stantin heette – met de coördinaten erbij.De Post-it zat op een erg dun afgescheurdhalf A4’tje, met ongeveer tien regels cyril-lisch schrift in balpen. Dit moest de Tsjets-jeense verzekeringspolis zijn, want hetderde ding was een velletje vetvrij papierwaar met potlood een kruis op stond en, inde buurt van de linkeronderhoek, een kleincirkeltje. Ik hoefde alleen maar de coördin-aten op de juiste kaart te vinden en bingo,de cirkel stond rond de plek waar Tom ende Maliskia vermoedelijk waren.

Ik luisterde naar het geschuifel van voet-stappen, gespetter van water in een

687/1099

fonteintje, zoemende handdrogers en zo nuen dan een kreun of scheet. Ik moestopeens bij mezelf lachen toen ik de stukjesen beetjes papier opvouwde en in mijnsokken stopte, weg ermee. Ik voelde meHarry Palmer in zo’n Michael Caine-filmuit de jaren zestig. Het was belachelijk. Ikhad meer spullen in mijn sokken dan inmijn zakken.

Ik spoelde het toilet door en deed dedeur open. Een veel te dikke Japanse toer-ist stond geduldig te wachten, omhangenmet video- en fototassen. Ik liet hem zijneigen weg het toilethokje invechten en liepnaar de condoomautomaat bij de urinoirs.Het was tijd om beslissingen te nemen. Ikgooide er wat munten in, overwoog de ba-nanen- of aardbeiensmaak en de soort dieop middeleeuwse strijdknotsen lijkt, maarkoos ten slotte voor de doodgewone door-zichtige. Missionaris voor alles. Daarna

688/1099

verliet ik Stockmann met het pakketje vandrie op zak – hopelijk voorgoed.

Ik controleerde of ik gevolgd werd dooreen extra rondje door de winkel te lopen enwat extra bochten te maken waardoor ikmijn eigen spoor dubbelde. Ik raakte ervanovertuigd dat ik niet werd gevolgd en gingnaar de boekwinkel waar ik mijn gids overEstland had gekocht. Ik vond de kaart dieLiv had bedoeld al snel.

Terug in het hotel was het tijd om de de-tails te bestuderen. Tallinn, de hoofdstad,lag in het westen, aan de Baltische kusttegenover Finland dat tachtig kilometerverderop lag. Narva lag ver weg, in denoordoostelijke hoek, vlak naast Ruslanden maar vijftien kilometer landinwaarts. Erliep een grote weg van Tallinn naar Narvadie op het traject van 210 kilometer ookandere, kleinere steden met elkaar ver-bond. Ik zag ook de zwarte streep van de

689/1099

spoorlijn die Liv me aangeraden had,ruwweg parallel aan de hoofdroute, somsdichtbij de weg, maar meestal een paarkilometer ten zuiden ervan.

Narva lag aan twee kanten van een rivi-er, en de Russische grens was een denk-beeldige lijn die daar middendoor liep. Erwaren twee oversteekplaatsen, een spoor-brug en een gewone brug. Aan de Russis-che kant liepen de hoofdroute en despoorlijn door naar het oosten, met eenbordje aan de rand van de kaart dataangaf: Peterburi 138 km. Met anderewoorden, Narva lag dichterbij St. Peters-burg dan bij Tallinn.

Ik pakte het velletje vetvrij papier en leg-de het kruis op de betreffende coördinatenen keek toen naar het cirkeltje. Het lag omeen klein groepje gebouwen enkele kilo-meters ten zuiden van een klein stadje gen-aamd Tudu, dat ongeveer 35 kilometer ten

690/1099

zuidwesten van Narva lag. In feite lag hetdoelwit in de rimboe, in niemandsland, deperfecte plek voor de Maliskia om zijnbedrijfje te runnen. Daar hadden dieFinnen hun klus ook kunnen klaren: mis-schien hadden ze dat niet gedaan omdat ergeen pizzaservice in de buurt was.

Ik had nog een paar uur voor de veer-boot van halfzes vertrok, dus pakte ik degids tevoorschijn en las iets over dezenoordoosthoek van Estland. Het klonk alseen nachtmerrie. Narva was ten tijde vanhet IJzeren Gordijn een van de meest ver-vuilde steden van Europa geweest. Tweeenorme elektriciteitscentrales produceer-den er genoeg kilowatts om de reusachtigewielen van de sovjetindustrie draaiende tehouden, terwijl er ontelbare aantallentonnen zwaveldioxide, magnesiumzus enaluminiumzo de atmosfeer in werdengeblazen. Er was een groot meer in de

691/1099

omgeving, dus prentte ik me in daar geenvis te eten.

Volgens de gids sprak negentig procentvan de bevolking van de streek Russisch.In de ogen van de Estlandse regering war-en het ook Russen. Zij vond dat wie geenEstisch kon spreken de Estlandse national-iteit niet kon krijgen. Het einde van hetliedje was dat er een grote groep Russenmet Russische paspoorten tegen de Russis-che grens zat opgehoopt, maar Ruslandniet in mocht en in Estland niet werd er-kend.

Vijf treinen gingen er dagelijks uitTallinn naar het oosten. Sommige redenmeteen door naar St. Petersburg enMoskou, en sommige stopten in Narva, eenreis van ongeveer vijfenhalf uur. Geen pro-bleem; ik nam de veerboot vannacht, zoudaarna een hotel nemen, mijn zaken

692/1099

regelen en ‘s ochtends de trein pakken.Makkelijk zat.

Ik had naam en adres van mijn contactin Narva in mijn hoofd; daar had eenuurtje lezen en herhalen voor gezorgd. Ikscheurde het kruis van het vetvrije papieraf, rolde het in de Post-it en at het op. Derest van deze klus leek op een spionage-film, dus kon ik het net zo goed grondigdoen. De gids en de kaart hield ik, want ikzou de toerist gaan uithangen. Als ze hetme vroegen, onderzocht ik de ontzettendrijke cultuur van de streek. Nou ja, datstond tenminste in de gids. Ik stond tetrappelen.

Als laatste voorbereiding op de reis gingik de badkamer in en liet de wastafel vollo-pen met warm water. Daarna pakte ik hetextra stuk zeep uit en ging verder met eenkarweitje waarnaar ik nooit uitkijk.

693/1099

28

Ik volgde de kudde die de wachtruimte inhet hoofdgebouw verliet en over eenloopplank het enorme autoveer opliep datook best in de haven van Dover hadkunnen liggen. Toen ik zag dat we allemaaldoor een metaaldetector moesten, was ikblij dat ik de P7 bij mijn andere spullen inde bagagekluis op het station had gelaten.Ik gebruikte het paspoort van Nick David-son. De vrouw die het bij de paspoortcon-trole van me aannam, was een van deweinige immigratieagenten die ooit naareen foto kijken.

Onder de andere lopende passagierswaren er niet veel die er ook maar eenbeetje zo welvarend uitzagen als de Finnendie ik gewend was. Ik nam aan dat ditEsten waren. Ze hadden zo te zien allemaal

kozakkenmutsen van nepbont op en veeldingen van namaakleer aan. Er waren erdiversen in van die lange gewatteerdejassen die voetbaltrainers dragen, maardan heel oud en vies. Ze sleepten enormeplastic boodschappentassen mee, van hetsoort waar marktkooplui hun voorraden invervoeren, tot de rand toe gevuld met allesvan dekens tot familievoorraden rijst. Inelk geval leken er hele families meegegaante zijn op dit tripje, kinderen, vrouwen,oma’s, en iedereen kwebbeldebebbelde te-gen elkaar in het Estisch.

Het was mijn bedoeling geweest omonopvallend in een hoekje te kruipen eneen tukkie te doen, maar zodra ik aanboord was, besefte ik dat ik daar de kansniet voor zou krijgen. Het was een en algeping en gezoem van videospelletjes enfruitmachines, overstemd door geschreeuwvan kinderen die op en neer renden door

695/1099

de gangen, achternagezeten door hunouders.

Ik moest soms aan de kant om kinderendoor te laten en mensen die met allerhandegrote pakketten van de andere kant af kwa-men. Ik zag waar de grote massa naartoeop weg was – naar de bars en het buffet.Als ik niet kon slapen, kon ik ook net zogoed eten.

Waar de hal overging in een grotecaféruimte verwaterde de massa. Net als inde hal waren de muren hier bedekt metmahoniefineer, waardoor het dat donkere,neerdrukkende oud-Engelsespoorweggevoel teweegbracht. Dit deelscheen gevuld met goedgeklede Finnen dievoor ons hun auto’s aan boord haddengereden. Ze lachten en grapten onderlingluidruchtig en gooiden drankjes achteroverals verdoemden. Ik nam aan dat het

696/1099

veerdrinkers waren, die naar Tallinnoverstaken om flink taxfree in te slaan.

Deze mensen hadden geen boodschap-pentassen en roken naar een inkomensov-erschot. Hun ski-jacks waren van top-merken en hun dikke overjassen waren vanwol, mogelijk kasjmier. Daaronder droegenze allemaal warme dikke truien met ronde-of polokragen. Het enige dat ze met deEsten gemeen hadden, was hun liefde voortabak. Er hing nu al een laag rook tegen hetplafond te wachten om door het over-werkte airconditioningsysteem naar buitente worden gezogen.

De wisselbalie bevond zich precies aande overkant van de bar. Ik ging in de rijstaan en wisselde honderd dollar voor hoedie plaatselijke munt ook maar heette. Iknam niet eens de moeite om de wisselkoerste bekijken. Wat had ik moeten doen als ikopgelicht werd, ergens anders wisselen?

697/1099

Ten slotte vocht ik mij naar het buffet,bemachtigde een dienblad en ging in de rijstaan. Het wachten kon me niet schelen;het zou een lange reis worden en ik ver-langde niet bijzonder terug naar dedronkenlappen in de bar.

Twintig minuten later zat ik met een gez-in aan een vastgeschroefd plastic tafeltje.De vader die ouder dan vijfenvijftig leekmaar waarschijnlijk nog geen veertig was,had zijn wollen muts nog op. Zijn vrouwzag er ongeveer tien jaar ouder uit. Hun vi-er kinderen vielen allemaal aan op eengroot bord bleke, ongare patat. Mijn patatzag er net zo uit en dan had ik ook nog eenstel eng ogende rode worstjes.

Er klonk gelach bij de bar, en geflotenmuzak – slecht uitgevoerde coverversiesvan Michael Jackson en George Michael.Gelukkig werd nep-George op zijn

698/1099

hoogtepunt onderbroken toen deveiligheidsinstructie in een stuk of vijftalen begon.

Toen ik aan mijn zakje patat begon,haalde de echtgenoot een pakje sigarettentevoorschijn en zijn vrouw en hij staken erelk een op. Ze bliezen hun rook tevreden inmijn gezicht, tipten hun as op hun legeborden af en drukten ten slotte de peukensissend uit in de ketchup. Ik besloot dat hettijd was voor een wandelingetje. Dekinderen mochten mijn bord leeg eten.

We waren op volle zee en de boot roldeen stampte. Kinderen vonden het prachtigom zich in de gangen van de ene muur te-gen de andere te laten werpen en hunouders zeiden dat ze rustiger aan moestendoen. De meesten van hen zagen trouwensbleker dan de patat die ik had laten staan.

Ik liep langs een krantenkiosk. Het enigedat ze in het Engels hadden, was een

699/1099

andere gids van Estland; ik besloot naar debar terug te keren en mijn eigen gids telezen.

De Finnen klokten, niet in het minst on-der de indruk van het zware weer, Koff-bier achterover, of probeerden dat althans.Door de deining lag er net zoveel vloeistofop de grond als er door hun keelgaten ging.

De enige zitplaats was aan het uiteindevan een halfrond zitje waar zes Finnen vanachter in de dertig – drie mannen en drievrouwen – allemaal gehuld in dure kledingCamels rookten en wodka dronken. Ik keekze allemaal met een houd-je-bek-glimlachaan, ging op het rode nepleer zitten endeed de gids open.

Estland lag, zo hadden ze me verteld,tussen Litouwen en Rusland ingeperst, hadongeveer het formaat van Zwitserland enwas maar twee of drie uur rijden vanaf St.Petersburg. Er woonden ongeveer 1,5

700/1099

miljoen mensen, net zoiets als in Geneve,en als dat het beste was wat ze eroverwisten te vertellen, dan moest het er welstomvervelend zijn.

De Esten hadden onder het voormaligeSovjetbewind alle plagen des levens door-staan. Ze hadden voedselbonnen gehad,rijen voor de bakker, brandstoftekorten eninflatie die hoger was dan de Eiffeltoren. Almet al klonk het tamelijk somber, de re-usachtige versie van een nieuwbouwwijk inZuid-Londen.

De foto’s van het oude centrum vanTallinn vertoonden middeleeuwse muren,vestingwallen en torens met puntdaken. Ikwas zeer benieuwd naar de ‘zadeldeuken’die de gids voorspelde. Toen ik doorlas,ontdekte ik dat het land in dit kleine ge-bied het meeste had geïnvesteerd en dat zein de rest van het land sinds het vertrekvan de Russen begin jaren negentig geen

701/1099

gas of water meer hadden gehad. Daarstond tegenover dat toeristen niet zo verbuiten de stad komen, toch?

Ik zat me met mijn ogen dicht stierlijk tevervelen. Ik ging beslist geen lol makenmet die Finnen. Ik moest iets anders doenen trouwens, ik kon ze zo te zien metdrinken helemaal niet bijhouden, vooral devrouwen niet.

Ik liet me zover mogelijk onderuit za-kken om aan de opstijgende rook te ontko-men die nu als een stevige mistbui bovenme hing. De veerboot slingerde inmiddelsals een dolle en zo nu en dan brulden deschroeven als ze boven water kwamen,vergezeld van een collectieve kermisyell‘Whoooooooo!’ van het volk in de bar. Uithet raam was er niets dan donker te zien,maar ik wist dat er ook ijs bij de vleet was.

Ik sloeg mijn armen over elkaar, lietmijn kin zakken en probeerde te slapen.

702/1099

Niet dat ik daar kans op maakte, maar alshet even rustig is, kun je maar het beste deaccu opladen.

Ik schoot min of meer wakker van eenaankondiging door de luidsprekers, maarik wist niet zeker of ik had geslapen. Iknam aan dat er werd verteld welke fant-astische voordelen er te behalen vielen inde taxfreewinkel aan boord, maar toenhoorde ik opeens het woord Tallinn. Demeertalige boodschap ging nog verder eneindigde in het Engels. We hadden blijk-baar nog een halfuur voor we in de havenaanmeerden.

Ik stopte het boek in de rugzak bij mijnnieuwe wollen muts en wasgerei en wan-delde de gang door. Door de deining liepener mensen rond alsof ze dronken waren enzo nu en dan moest ik mijn hand tegen demuur drukken om niet om te vallen. Ik vol-gde de bordjes naar de toiletten, schoof een

703/1099

donkere deur van houtfineer opzij en liepeen trap af.

In de heren stonden een paar kerels tekletsen. Ze deden hun gulp dicht en stakeneen sigaret op voordat ze vertrokken. Hierlag op de grond net zoveel alcohol als in debar; het enige verschil was dat dit eerst denieren was gepasseerd. Het was er kokendheet, wat de stank nog verergerde.

Ik liep voorzichtig naar de urinoirs. Inelk ervan probeerde een hoeveelheiddonkergele vloeistof door een prop vansigarettenpeukjes heen weg te siepelen. Ikvond er eentje die niet zo vol was dat hetover de rand zou klotsen, zette me metmijn linkerhand schrap tegen een steun-balk en deed mijn gulp open terwijl ik naarhet onophoudelijke gebonk van demotoren luisterde.

De deur van de toiletruimte werdopengeduwd en er kwam een paar kerels

704/1099

binnen. Aan hun GoreTex-jasjes te zienwaren het Finnen. Ik handelde mijn zakenaf en probeerde met één hand mijn gulpdicht te doen terwijl ik me met de andereovereind hield. De man in het zwart gingnaar het lege toilethokje achter mij en deandere hing rond bij de fonteintjes linksvan mij. Zijn groene jasje werd weer-spiegeld door de roestvrijstalen buizen dievan de spoelbak naar de urinoirs liepen. Ikkon niet zien wat hij precies deed, want devorm van de buis werkte als een lach-spiegel, maar wat het ook was, het zag erverkeerd uit. Op datzelfde moment hoordeik het geritsel van GoreTex en zag ik ietszwarts in de spiegel.

Ik draaide me net op tijd om om een op-geheven arm te zien die op het punt stondmijn rug aanzienlijke schade toe te bren-gen met een soort mes.

Laat ze nooit op je afkomen.

705/1099

Ik schreeuwde in een poging om hem tedesoriënteren, zette twee of drie stappen inzijn richting en lette op zijn arm. Over deandere vent maakte ik me nog geen zorgen.Deze vormde de grootste bedreiging.

Met mijn rechterhand greep ik zijnrechterpols en bleef bewegen.

Daardoor draaide zijn lichaam naarlinks, want zijn beweging werd door mijbenut. Met mijn linkerhand draaide ik hemverder waardoor hij met zijn rug naar mijkwam te staan en tegelijkertijd duwde ikhem naar de hokjes. We stommelden éénvan de hokjes binnen en de spaanplaten af-scheidingen rammelden onder ons getreken geduw in de beperkte ruimte. Hij viel bijde toiletpot op zijn knieën. De bril ontbrak;die was waarschijnlijk jaren geleden erafgebroken en mee naar huis genomen.

Ik hield zijn rechterpols nog steeds vast,sprong op zijn rug en duwde beide knieën

706/1099

tegen zijn achterhoofd. Geen tijd voorgekloot: ik had twee van die lui om mee afte rekenen. Ik hoorde botten kraken tegenhet keramiek. Ik hoorde tanden breken enzijn kaak knarsen onder mijn gewicht, ver-mengd met gedempt, bijna kinderlijkgeschreeuw.

Ik zag dat hij het mes liet vallen. Mijnrechterhand graaide zoekend over de vloer,vond het en pakte het vast. Het was alleengeen mes, maar een autojet, eenAmerikaanse. Ik herkende het type en wistwat je ermee kon.

Ik greep zijn automatische injectiespuitmet mijn rechterhand, vier vingersomsloten de cilinder die zo groot was alseen dikke viltstift, en mijn duim rustte opde injectieknop, klaar om de spetterendevoeten en het ritselende GoreTex-groenachter me aan te vallen.

707/1099

Te laat; die vent sprong boven op me.Hij had ook een autojet. Ik voelde de naaldbinnendringen en zijn lading verliezen inmijn bil; het voelde alsof er een golfbal on-der mijn huid groeide.

Ik gooide mezelf naar achteren enknalde zo hard als ik kon tegen zijnlichaam, waardoor ik hem tegen de urin-oirs kegelde. Toen de veerboot rolde, stru-ikelden we allebei bijna omver.

Toen we eenmaal tegen het witte keram-iek waren geknald begon hij de zijkant vanmijn hoofd van achteren met zijn vuistente bewerken terwijl ik hem op zijn plaatshield. Hij beet zelfs in mijn achterhoofd,maar de schade daarvan voelde ik nietecht. De autojet begon te werken: ver-snelde hartslag, droge mond, mijn blikwerd wazig. Ik wist zeker dat het voor-namelijk scopolamine was, vermengd metmorfine. In het lichaam gespoten

708/1099

veroorzaakt het een verdoving die welschemerslaap wordt genoemd; deze com-binatie van drugs werd vroeger door gyn-aecologen gebruikt, maar men vond het in-middels veel te gevaarlijk, behalve wanneerje je als Engelse of Amerikaanseinlichtingendienst niet bekommerde om degezondheidstoestand van de patiënt. Ikhad dit spul zelf ook weleens gebruikt, ommensen makkelijker in een isoleercel tekrijgen. Ik had niet verwacht het spul zelfte hoeven verwerken, maar nu kreeg iktenminste de kans het uit te proberen.

Alles begon langzamer te gaan. Zelfs zijngeschreeuw in mijn oor werd onduidelijkterwijl hij bokte en draaide om zichzelftussen mij en het urinoir uit te krijgen.

Ik ramde de autojet tegen het been dattegen mijn rechterbeen schopte en druktemet mijn duim op de knop. De naaldsprong automatisch naar voren,

709/1099

doorboorde zijn spijkerbroek en huid engaf zijn sappen af. Nu stonden we quitte;het ging er nu om wie als eerste neerviel.

‘Klootzak!’ Onmiskenbaar Amerikaans.Ik was niet in staat om meer krachten te

verzamelen dan ik nodig had om hem metmijn rug in de hoek te drukken. Hij liet zijnautojet vallen, maar ik bleef hem achteruitduwen tegen het urinoir, al gleden mijn vo-eten onder het gestamp van het schip wegover de natte vloer. Ik hoopte dat hij alseerste de controle zou verliezen opdat ikweg zou kunnen komen. Zijn kont hing inhet urinoir en de inhoud ervan klotste overons beiden heen terwijl ik vocht om hemdaar te houden.

Hij probeerde nog steeds van opzij tegenmijn gezicht te timmeren en bracht memisschien wel ernstige schade toe. Ik wisthet niet. De drugs begonnen aardig aan te

710/1099

komen en onderdrukten mijn centralezenuwstelsel.

Ik boog mijn hoofd voorover om zijnstoten te ontwijken en hij beukte maardoor alsof hij op hol was geslagen. Voorme, in het hokje, viel een wazige zwartegestalte op de grond.

De toiletdeur was kennelijk opengegaan.Ik had het niet gehoord – hoorde alleen hetonbegrijpelijke geschreeuw toen mijn ben-en de deining niet langer kondenweerstaan.

Ik haalde diep adem en klonkwaarschijnlijk als een dronkeman toen ikopkeek naar de nieuwkomers. ‘Flikker op,flikker op, flikker op!’

Zelfs de Amerikaan deed mee: ‘Flikkerop!’

De wazige schaduwgedaanten verdwen-en weer.

711/1099

De benen van de Amerikaan waren nunet zo wiebelig als de mijne. Mijn hoofdprobeerde nog steeds in mijn borstkas teverdwijnen terwijl hij woest naar mijn ge-zicht klauwde in de hoop mijn ogen te ra-ken. Hij schreeuwde niet meer, maar kre-unde luid alsof hij geen woorden meer konvormen en trok met zijn resterende krachtaan mijn oren en haar.

Ik hoorde zijn ademhaling boven mij. Ikwierp mijn handen in de richting van hetgeluid. Hij liet mijn hoofd los en sloeg zeomlaag. Mijn benen konden hem niet meerop zijn plek houden en dus viel ik, eerst opmijn knieën en vervolgens plat op mijnbuik in de rondslingerende vloeistof op degrond. Ik voelde het mijn mond inlopen enwist dat ik op het punt stond om bewuste-loos te raken. Maar toen de Amerikaanrechts van mij op zijn knieën viel, meervocht over me heen spetterde en knorde

712/1099

als een wrattenzwijn, wist ik dat ik niet deenige was. Hij ging op zijn knieën zitten,leunde achterover tegen het urinoir en pro-beerde de rits van zijn jas open te prutsen.Dat mocht ik niet laten gebeuren – hij zoueen wapen kunnen hebben – dus haalde ikdiep adem, waardoor ik ook wat van hetvocht opslurpte, en kroop op hem af.

Zijn handen probeerden me weg teduwen en hij gromde naar me. Zijn handengingen nu tenminste niet meer naar zijnzakken, maar naar mijn gezicht.

Ik wist mijn handen om zijn keel te krij-gen en schudde zijn hoofd heen en weer.Hij begon te jammeren als een dreumes diegeen eten wil. Als ik maar een duim in deonderkant van zijn keel kon duwen, vlakboven de plek waar de sleutelbenen elkaarraken en vlak onder de adamsappel, dankon ik hem laten vallen – verondersteld

713/1099

dat zijn lichaam dat soort signalen nog konverwerken.

Ik wist mijn hand om zijn kraag te krij-gen, drukte mijn duim naar binnen enduwde uit alle macht zodra ik het zachteplekje voorbij het bot had gevonden.

Opeens gaf hij mee toen ik langzaam on-deruit zakte. Hij vond het bepaald nietleuk. Een snelle harde stoot met twee uit-gestoken vingers of een sleutel tegen hetzacht plekje kan iemand onderuit halenalsof hij een elektrische schok krijgt.

Hij viel op de vloer op zijn benen en pro-beerde zich bokkend als een woest ge-worden insect onder mij uit te wurmen. Hijstikte bijna. Uit zijn mond en neus kwa-men gierende en rochelende geluiden.

Ik probeerde mijn blik scherp te houdenen mijn evenwicht te bewaren en voeldeaan zijn jaszakken. Niets. Ik probeerde zijnjas open te ritsen, maar mijn vingers

714/1099

kregen geen greep op het lipje. Toen ik hetomlaag wilde trekken, gleden ze er gewoonvanaf.

Ik lag nog steeds boven en zag zijn haarde gemorste inhoud van het urinoir ab-sorberen. Ik tastte rond zijn middel opzoek naar een wapen. Mijn handen ontdek-ten geen wapen; ze gaven geen enkelbericht meer door naar mijn hersenen.

Ik lag te denken dat ik moest opstaan enwist zeker dat hij dat ook dacht.

De andere vent achter me in het toileth-okje begon te kreunen en te hoesten, zijnlaarzen schoven over de vloer toen hij zichprobeerde te verplaatsen. Met een beetjegeluk maakte hij zich de eerste jaren vooralzorgen over gebitsverzorging.

Ik sleurde mezelf overeind, wiebeldeboven de Amerikaan en stortte toen doormijn knieën en knalde op zijn hoofd. Erspoot bloed uit zijn neus toen ik mezelf aan

715/1099

het urinoir omhoogtrok. Hij kroop ineenop de kletsnatte vloer, maar probeerde nogsteeds mijn benen te grijpen.

Ik moest hier weg zien te komen en mede volgende twintig minuten ofdaaromtrent verstoppen tot ik van de veer-boot af kon. Ik zou niet buiten westenraken, want ze zouden geen dood gewichthebben willen meesjouwen. De drugszouden me alleen de Finnen in de bar maaraardiger laten vinden en het gemakkelijkervoor hen maken om me naar de auto teslepen.

Ik strompelde de trap op en leek overiedereen te struikelen. Na zes pogingen omde deur open te krijgen, bevond ik me weerin de gang. De rooklucht, het geschreeuwvan kinderen en het getingel van despeelautomaten werden allemaal versterktin mijn draaiende, duizelige hoofd. Ik deedzig en de rest van de wereld deed zag.

716/1099

Ik moest een plekje zien te vinden waarik kon zitten zonder iemand tot last te zijn.Dat viel niet mee; ik had in de pies liggenvechten en rollen en zag er waarschijnlijkverschrikkelijk uit. Misschien moest ikzeeziekte voorwenden.

Ik tuimelde een ruimte vol stoelenbinnen en zocht een hoek op waarin ik metegen een rugleuning drukte voordat ik ertegenaan kon vallen. De Est wiens grote tasmoest worden weggetrokken voordat ik erbovenop viel, schudde zijn hoofd vol begripalsof dit soort dingen hem dagelijksoverkwam. Hij tipte zijn sigaret boven devloer af en kletste verder met zijn gesprek-spartner alvorens ze allebei van me afschoven. Ik zou wel naar pies ruiken.

Ik probeerde een liedje te neuriën, als ikmaar op een dronken zeeman leek, en be-sloot mijn rugzak af te doen. Het zou er welstom uitzien als ik er zo tegenaan zat. In

717/1099

mijn onhandige houding en met mijncoördinatie van een pudding bracht ik erniets van terecht. Ik vocht een poosje metde hengsels en gaf het toen op en stortte inelkaar.

Er werden mededelingen gedaan door deluidsprekers. Mijn hoofd zwom. Hadden zehet tegen mij? Riepen ze ooggetuigen op?

De man naast mij stond op en dat deedzijn vriend ook. Ze begonnen hun spullenbij elkaar te pakken. We waren er,kennelijk.

Mensen begonnen opeens te lopen, alle-maal dezelfde kant op. Ik moest het ge-woon proberen en in de gaten houden water gebeurde. Ik ging achter hen aan, stru-ikelend in de massa. Iedereen leek mebehoorlijk de ruimte te geven. Ik wist nietwaar ik heen moest en het kon me ook nietschelen, zolang ik die veerboot maar afkwam.

718/1099

Mijn geest was vaardig, maar mijnlichaam voerde geen bevelen meer uit. Ikbotste tegen een Fin aan enverontschuldigde me in temerig Engels.Hij keek omlaag naar mijn natte kleren enkreeg een agressieve blik in zijn ogen. Ikprobeerde alleen maar bij de kudde teblijven en de rugzak om te houden. Ikwilde alleen van die veerboot af en een ver-stopplek vinden om mijn lichaam met aldie troep te laten afrekenen.

Ik volgde de mensen met kinderwagensen plastic draagtassen, sleepte me eenoverhuifde loopplank af en ging in de rijstaan voor immigratie. De vrouw zei nikstoen ze mijn paspoort controleerde. Ikstond te tollen en glimlachte naar haar ter-wijl ze mij, waarschijnlijk met afschuw, be-keek en een stempel op één van de bladz-ijden zette. Ik raapte het bij de tweede po-ging op en strompelde door de

719/1099

aankomsthal terwijl ik erg mijn best deedom het in mijn binnenzak terug te stoppen.

Buiten beukte de koude wind tegen mijnjas terwijl ik door een besneeuwd parkwankelde. Het hele terrein was helder ver-licht; de meeste auto’s waren met een laagsneeuw bedekt en er werden er diverseschoongekrabd terwijl er plastic tassen inwerden geduwd en de lucht vergevenraakte van de uitlaatgassen.

Ik zag de bovenste helft van de veerbootachter me, over de terminal heen, en hoo-rde het metalige gerammel van auto’s envrachtwagens die het schip afreden. Voorme uit was het donker en daarachter,schijnbaar ver weg, zag ik wazige verlicht-ing. Daar moest ik heen. Ik moest een hotelzien te vinden.

Ik liep langs een rij auto’s tot aan heteinde van het parkeerterrein en kwam toenop een donker stuk braakliggende grond.

720/1099

Diverse platgetreden paden voerden inde richting van de lichten verderop. Verweg rechts van mij reed een konvooi vankoplampen vanaf de veerboot dezelfdekant op. Ik begon een spoor te volgen enviel meteen om zonder eigenlijk iets tevoelen.

Ik hield zo goed mogelijk vol, bevond meal snel in het donker en moest me een wegtussen bomen door banen. Links bevondzich een leegstaand pakhuis. Ik stopte omeven tegen een boom te leunen, richttemijn ogen op de lichten in de verte en hoo-rde flauwe autogeluiden en muziek vanver. Het begon er iets beter uit te zien. Ikduwde mezelf weg van de boomstam enstrompelde voort.

Ik zag niet eens waar de jongensvandaan kwamen.

Ik voelde alleen opeens een boel armennaar me graaien en me in de richting van

721/1099

het vervallen gebouw slepen. Ik kon hungezichten niet zien in het donker, alleenhet gloeien van een sigaret die een van bei-den in zijn mond had. Mijn voeten werdenover de grond gesleept toen de overvallerszich een weg door de klonterige sneeuwbaanden. Ik probeerde me te verzetten,maar vocht als een kind van vijf.

Shit, dat wordt een isoleercel.Daarna wierpen ze me tegen een stapel

betonnen tegels in een deuropening. Ikslaagde erin me zo te draaien dat ik er metmijn rug tegenaan kwam, maar het sloegde lucht uit mijn longen waardoor ik opmijn kont viel.

Ik werd voortdurend geschopt en kon ni-ets anders doen dan in elkaar duiken enhet laten gebeuren. Ik was me er gelukkigvoldoende van bewust dat ik te langzaamwas om te ontkomen of terug te vechten. Ikmoest wachten tot ze klaar waren met mij

722/1099

murw maken en dan eens zien wat ik kondoen. Als ik er iets tegen kon doen zou ikme voor geen goud door deze hufters latenmeenemen.

Ik hield mijn handen ter beschermingrond mijn hoofd, mijn knieën opgetrokkentegen mijn borst. Mijn lichaam kromp in-een elke keer dat het door een laars werdgeraakt. De verdoving was nu in mijn voor-deel, want ik voelde geen pijn, nu althansniet. Morgen zou ik eronder lijden.

Misschien kon ik één van hun wapensbemachtigen? Van deze afstand kon ikzelfs in mijn huidige toestand niet missen,als ik maar met het ding overweg kon. Datweet je pas als je het probeert en ik ginghet liefst strijdend ten onder.

De aanval hield even plotseling op als zewas begonnen.

Daarna voelde ik hoe de rugzak van mijnrug werd getrokken en zelfs als ik had

723/1099

gewild, hadden mijn armen geen verzetkunnen plegen toen ze door de weg-glijdende hengsels naar achteren werdengetrokken.

Ik werd omgedraaid, waardoor mijnbuik en borst vrijkwamen. Een van henboog zich over me heen en ritste mijn jasopen. De zijne was open, tijd voor eenreactie.

Ik greep naar voren en duwde mijnhanden diep in zijn jas. Maar er was geenwapen te bekennen; hij had er niet eenséén in zijn hand.

Handen of ellebogen, ik wist niet waar-door ik tegen de muur in elkaar werd ge-timmerd en ik kon me helemaal niet ver-dedigen. Ik was terug bij af.

Ze begonnen allebei te lachen. Daarnakreeg ik nog een paar schoppen en hoordeik wat gevloek in het Russisch of Estisch.Dat hield vrij snel op toen ze mijn armen

724/1099

naar achteren trokken om mijn jas te be-machtigen.

Ik lag in de troep en voelde de ijskoudenattigheid door mijn spijkerbroek heen,alsof die pies nog niet genoeg was. De jaswerd opengetrokken en ik voelde hunhanden onder mijn truien over mijn buikgaan en mijn zakken doorzoeken. Dat war-en vreemde plekken om naar een wapen tezoeken, en het duurde even voordat het be-sef tot me doordrong. Ik werd niet opwapens gefouilleerd, ik werd beroofd.

Vanaf dat moment ontspande ik. God-ver, laat ze maar gaan. Ik zou zo passiefzijn als ik kon. Het had geen zin om metdeze lui te knokken. Ik had wel iets belan-grijkers te doen dan vechten met straatro-vers. In mijn huidige toestand zou iktrouwens verliezen.

Voor straatrovers waren ze overigens be-hoorlijk slim uitgevallen. Ze zochten bij

725/1099

mijn buik naar een toeristische geldbuidelen fluisterden gehaast tijdens het werk. Desigaret brandde nog steeds voor mijn ge-zicht terwijl ze over me heen schoven. Tenslotte trokken ze Baby G van mijn pols envertrokken, met voetstappen die kraaktenin de sneeuw.

Ik lag een paar minuten stil, opgeluchtdat het geen Amerikanen waren geweest.

Aan de andere kant van het gebouwstopte een vrachtwagen. Hij liet zijn motordraaien en vervolgens klonk er een luidgesis van luchtgeveerde remmen, werd ergeschakeld en reed hij weer weg. In deverte hoorde ik weer muziek. En toen lag ikdaar, volledig verloren, wensend dat ik indie bar was, of waar het maar vandaankwam.

Het voornaamste was nu dat ik niet inslaap viel. Als ik wegdoezelde, zou ik on-derkoeld kunnen raken, net als

726/1099

dronkenlappen of junkies als ze op straatinzakken.

Ik probeerde op te staan, maar was nietin staat me te bewegen. En toen voelde ikmezelf wegdrijven. De slaapneiging was ge-woon te sterk.

727/1099

29Vrijdag, 17 december 1999

Ik kwam erg langzaam bij. Ik voelde dewind langs de deuropening waaien envoelde hem in mijn gezicht. Mijn zicht wasnog steeds wazig en ik voelde me draaierig.Het was of ik een kater had, alleen dan veelerger. Mijn hoofd zat voor mijn gevoel nietaan mijn lichaam vast.

Ik lag in elkaar gedoken tussen bierb-likjes en puin en voelde me verdoofd doorde kou, maar bibberde ook en dat was eengoed teken. Ik was me er tenminste van be-wust; ik kwam weer op toeren.

Hoestend en rochelend bracht ik mezelfeen beetje op orde, probeerde met trillendehanden mijn jas dicht te ritsen om watwarmte vast te houden. Ik hoorde eenautomotor in de verte op hoog toerental

vertrekken – ik wist niet precies hoe verweg, maar het leek ver. Ik probeerde demuziek te horen, maar die was gestopt.Toen de auto buiten het gehoor was hoordeik niets anders meer dan de wind en mijneigen gehoest om troep achter uit mijn keelte krijgen. Ik kreeg de rits tot halverwegedoordat mijn verdoofde vingers toen degrip op het kleine lipje verloren. Ik gaf hetop en duwde de bovenkant gewoon dicht.

Ik probeerde mijn hoofd weer bij hetnormale leven te betrekken en zocht inmijn jas. Ik wist dat het zinloos was; zehadden alles meegenomen, ook hetpaspoort van Davidson en het gewisseldegeld. Me zorgen maken over het verlies hadgeen zin; het zou er niet door terugkomen.Het was belangrijker om te weten of de in-houd van mijn sokken nog intact was; ikvoelde met mijn dove vingers in het rond,drukte ze in mijn schoenen en voelde de

729/1099

dollars. Nog verrassender was het dat mijnLeatherman nog aan mijn riem hing. Mis-schien waren ze toch niet zo slim of mis-schien was hij tweedehands niks waard alshij niet in een schede zat.

Toen ik eenmaal op handen en knieënzat, trok ik mezelf overeind en gebruikte debetonnen tegels als steun. Ik wilde hierweg, naar een hotel, warm worden; ik kondie ochtendtrein nog steeds halen. Maarmisschien was het ook al ochtend, ik hadgeen flauw idee.

Ik kon niets tegen het bibberen doen. Erzaten ijssplinters in mijn broek op deplekken waar de pies bevroren was. Inmijn jaszakken zoeken naar mijn hand-schoenen was stom: die hadden ze ookmeegenomen. Ik moest gaan bewegen omwat warmte te ontwikkelen.

Toen ik verder liep beukte de vriesluchtin mijn gezicht. Het stormde fiks, dwars

730/1099

over de Oostzee. Ik sprong wat op een neermet mijn handen in mijn zakken, pro-beerde mezelf in het donker wakker teschudden, maar verloor mijn evenwicht.Toen ik krachtig ademhaalde schraapte devrieslucht achter in mijn keel en in mijnneus. Ik hervatte mijn gymnastiek, maarhet was meer schuifelen dan springen.

Het verlies van mijn muts en hand-schoenen noodzaakte me ertoe mijn hoofdin mijn kraag te trekken en mijn handendiep in mijn zakken te steken. Ik begon mijeen weg te banen tussen de kleinesneeuwpilaren door, waarvan ik al snelontdekte dat het overdekte blokken betonen verbogen staal waren. Ik nam er de tijdvoor; een verzwikte enkel kon ik er nietnog bij hebben en als ik bedacht hoe hetme tot nu toe allemaal verging, lag dat tochvoor de hand.

731/1099

Ten slotte werden mijn handen warmgenoeg om de rits te bewegen en met mijnjas helemaal dicht profiteerde ik ereindelijk van. Een meter of zestig, zeventiglinks van mij reed een auto langzaam voor-bij. Voor me uit, misschien driehonderdmeter verderop, hing de blauwwitte gloedvan een benzinestation. Ik boog mevoorover, langzaam om mijn evenwichtniet weer te verliezen, en trok mijn schoenuit om er een biljet van twintig dollar uit tehalen.

Nadat ik had gekeken of de rest van hetgeld nog veilig was, strompelde en gleed ikin de richting van de blauwe gloed achterde bomen. Ik begon me iets beter tevoelen, maar ik wist dat ik er nog steedsberoerd uit moest zien; zo voelde ik metrouwens ook – net als die vent die denktdat hij in orde is, maar die in feite over zijntong struikelt en de lucifer niet kan vinden

732/1099

die hij net heeft laten vallen. Niet dat hetme een zak kon schelen wat de mensen inhet benzinestation van me zouden denken;ik hoopte alleen dat ze warme dranken eneten verkochten en dat iemand me eenhotel kon wijzen.

Ik strompelde verder, glibberend overhet ijs en de hele tijd oplettend of ik mijnnieuwe vrienden nog zag of anderen diezo’n bezopen vreemdeling volgden vooreen paar losse dollars. Toen ik mijn handuitstak om even tegen een boom uit tepuffen, besefte ik opeens dat het heelmoeilijk zou worden, en misschien zelfsonmogelijk, om een hotelkamer te boeken.In een land als dit moet je een paspoorttonen en wellicht zelfs een visum. DeRussen waren dan wellicht vertrokken,maar hun bureaucratie was achter geb-leven. Ik kon moeilijk zeggen dat ik mijnpaspoort in de auto had laten liggen. Welke

733/1099

auto? En er was nog iets; ik zou er pas alshet te laat was achterkomen of de politie dehotels controleerde of deze verplichtte rap-port uit te brengen over verdachte zaken,zoals een met pies overdekte paspoortlozeman die met Amerikaanse dollars pro-beerde te betalen. Ik baalde ervan, maar ikkon het risico niet nemen.

Ik struinde weer verder richting benzin-estation en begon de weg te naderen. Erwas hoegenaamd geen verkeer, op een stel-letje koplampen na, en het was vrijwel stilafgezien van het gerammel van auto-banden in de verte over iets dat klonk alsklinkers en vastgereden sneeuw. Knipper-ende straatlantaarns verlichtten de op-waaiende sneeuw zodat het leek of diebleef hangen.

Nog een meter of dertig van sneeuw enijs af te leggen voordat ik naast het benzin-estation op de weg uitkwam; ik wist niet

734/1099

wat me binnen te wachten stond, maar hetding zag er vrijwel net zo uit als eendoorsnee West-Europese versie. Sterkernog, het zag er bijna te nieuw en glimmenduit om in zo’n aftandse buurt te staan.

Ik stommelde de straat over die inder-daad uit klinkers bestond, maar niet zulkeals in Finland. Deze waren oud en ver-weerd, om de paar meter ontbraken er eenpaar en in de gaten stond ijs.

Onder het helder blauw verlichtebaldakijn schopte ik de sneeuw van mijnschoenen, probeerde mezelf een beetje opte knappen en deed of ik mijn bril kwijtwas toen ik in werkelijkheid controleerdeof het inderdaad een biljet van twintig dol-lar was. Ik ging geen vijftig of honderd dol-lar riskeren; als ik hier met een dergelijkbedrag werd gezien, kon ik best nog eens inelkaar worden geslagen.

735/1099

De wind floot hoog tussen de pompendoor toen ik de deur binnenging. Ik be-landde in een nieuwe wereld, warm enschoon, vol spullen die precies zo warenuitgestald als in iedere willekeurige winkelin Europa. Ik vroeg me af of ik hallucin-eerde. Ze leken alles te verkopen, van mo-torolie tot biscuits en brood, maar vooralrijen en rijen bier en een stapel kratten metnog meer literflessen van dat spul naast desterke drank. Het enige dat er ontbrak, enwaar ik wel op had gehoopt, was de geurvan koffie. Zo te zien waren er helemaalgeen warme dranken.

Twee jongens van achterin de twintigstonden achter de toonbank en keken op,en keken vervolgens weer in hun tijds-chriften, terwijl ze zich waarschijnlijkbelachelijk voelden met hun rood-wit-gestreepte vestjes aan en petjes op. Ze za-gen er vanochtend niet zo helder uit, ro-

736/1099

kend en in hun neus peuterend, maar ikleek momenteel ook weinig op Tom Cruise.

Ik wankelde langs de planken, graaideeen handje chocoladerepen bijeen en uit dediepvries wat vleeswaren in krimpfolie. Ikwas misschien niet op mijn snelst, maar ikwist nog steeds dat het belangrijk was omwat te eten.

Ze staarden me tegelijk aan toen ik mijnspullen op de toonbank legde en het du-urde even voor ik begreep dat ik stond tewiebelen op mijn benen. Ik legde tweevingers op de toonbank om mijn evenwichtte verbeteren en glimlachte breed. ‘Sprek-en Engels?’

Degene met de puistjes zag mijn twintigdollar. ‘Amerikaan?’

‘Nee, nee. Australië.’ Ik zei altijd dat ikuit Australië kwam, of Nieuw Zeeland ofIerland; dat zijn neutrale, kalme en goed-bekend staande reizigers. Vertel mensen

737/1099

dat je Engelsman of Amerikaan bent en eris altijd iemand in de buurt kwaad op jeomdat jullie recentelijk een of ander landhebben gebombardeerd.

Hij keek me aan en probeerde het tebegrijpen.

‘Crocodile Dundee?’ Ik deed of ik eenkrokodil wurgde. ‘G’day, mate!’

Hij glimlachte en knikte.Ik gaf hem het briefje en wees op mijn

spullen. ‘Kan ik dat hiermee betalen?’Hij bestudeerde een foldertje – mogelijk

de wisselkoersen. Achter hem stonden kar-tonnetjes van Camel-sigaretten netjes rondeen speciale aanbieding van een Camel-klok. Ik probeerde de wijzers scherp te zienen zag met enige moeite dat het net half vi-er was geweest. Geen wonder dat ik het zokoud had; ik had uren bij die deurpostgelegen. Maar mijn neus begon gelukkigeen beetje op te warmen; ik voelde hoe het

738/1099

begon te tintelen, een goed teken dat heteffect van de autojet begon weg te ebben.

Hij wisselde het biljet zonder meer.Iedereen houdt van harde valuta. Mijnkoude vingers knoeiden met de grote ho-eveelheid biljetten en munten die hij meals wisselgeld gaf; ten slotte maakte ik eenkommetje van mijn ene hand en schoof hetgeld er met de ander in. Toen hij me hettasje met de spullen overhandigde vroegik: ‘Waar is het spoorwegstation?’

‘Huh?’Tijd om Thomas de Stoomlocomotief te

spelen. Ik trok aan de stoomfluit. ‘Toettoet!Tsjoeke tsjoeke tsjoeke!’

Dat vonden ze leuk, dus begonnen ze tekleppen in iets waarvan ik aannam dat hetEstisch was. Mijn vriend met de puistjeswees rechts langs de pompen naar de plekwaar de weg linksaf boog voordat hij on-zichtbaar werd.

739/1099

Ik stak mijn hand op om op typisch Aus-tralische wijze hartelijk te bedanken, wan-delde de deur uit en sloeg rechtsaf zoals zeme hadden aangegeven. De koude windkreeg me meteen te pakken; het voelde inmijn neus en longen of ik kleine glassplin-tertjes inademde.

Het trottoir dat naar de bocht leidde,was bedekt met modderkleurig ijs. Het ver-schilde hier huizenhoog van Finland, waarpublieke paden smetteloos schoon werdengehouden. Hier was het spul eerst platge-trapt, in blubber veranderd en toen bev-roren. Lege blikjes en andere klonterstroep die onder allerlei hoeken uit het trot-toir staken, maakten dat ik mijn voetenhoog optilde om me voor vallen tebehoeden.

Ik volgde de weg, lette op bordjes dienaar het station verwezen en gooide on-dertussen erg harde stukken chocolade

740/1099

naar binnen. Ik zag er waarschijnlijk uit alsiemand die met een broodje shoarma naarhuis wandelt na een nachtje stevig stappen.

Na een kwartiertje over een donkere ver-laten straat te hebben lopen zwabberen,stak ik het spoor over en volgde het. Nogeen kwartier later liep ik door een zwareglazen deur het schemerig verlichte stationin. Het rook er naar frituur en kots, enzoals ieder spoorwegstation op de helewereld had het een complete voorraaddronkenlappen, verslaafden en daklozen tebieden.

De inrichting bestond uit beton en eenvloer van stoeptegels. Het had er in de jar-en zeventig, toen het waarschijnlijk wasgebouwd, misschien geweldig uitgezien opde tekentafel, maar nu was het slecht ver-licht, verwaarloosd en brokkelde het af,terwijl de posters verbleekten en de verfafbladderde.

741/1099

Het was er tenminste warm. Ik volgde debelangrijkste route en zocht naar eenplekje om weg te kruipen. Het leek wel ofik niets anders had gedaan sinds ik op deveerboot was gestapt. Alle goede plekjeswaren al bezet, maar ten slotte vond ik eenalkoofje en ging daar op mijn kont zitten.

De geur van urine en rotte kool wasoverweldigend. Geen wonder dat dit plekjevrij was; hier runde iemand een stalletjegespecialiseerd in rotte groente en piesteelke avond voordat hij vertrok tegen demuur.

Ik haalde het eten uit mijn zak. Ik hoefdeeigenlijk niet meer, maar dwong mezelf omde twee resterende chocoladerepen en hetvlees op te eten, ging toen op mijnrechterzij liggen, trok met knieën op tot inde foetushouding en legde mijn hoofd opmijn handen tussen het ongeveegde vuil en

742/1099

de sigarettenpeuken. Het kon me nietsmeer schelen; ik wilde alleen maar slapen.

Een paar drinkebroers zetten de wereldmeteen op zijn kop met luide, gebrokenstemmen. Ik opende één oog om te kijkenwat ze deden en zag nog net een bag ladymet hen in discussie treden. Ze hadden al-lemaal oude, verweerde gezichten, metsneeën en blauwe plekken veroorzaaktdoor een pak slaag of een dronken val. Zelagen nu alledrie op de grond, omringddoor een muur van aan elkaar gebondenplastic draagtassen. Ze hadden allemaaleen blikje in de hand waar ongetwijfeld hetgoedkoopste plaatselijke biermerk in zat.

Er scharrelde nog een drinker naar mijnalkoof, mogelijk aangetrokken door mijneerdere eetfestijn. Hij begon ter plaatse tespringen, te grommen en met zijn armen tezwaaien. De beste manier om met zulkesituaties om te gaan is net zo gek en

743/1099

dronken lijken als zij – of erger. Ik gingrechtop zitten en brulde: ‘Hoeba-hoebahoeba-hoeba!’ zonder mijn best te doen omeng te kijken, ik zag er waarschijnlijk aleng genoeg uit. Ik raapte een blikje op enbralde daar een paar tellen tegen, gooidehet toen in zijn richting en gromde als eengewond dier. Hij schuifelde weg, mo-mpelend en mopperend. Dat was de enigezinvolle les die ik in de jeugdgevangenishad geleerd, afgezien van het feit dat ik ernooit naartoe terug wilde.

Ik ging weer liggen en viel in een halfs-laap, met nu eens vijf minuten slaap, danweer tien, wakker schrikkend van iedergeluid en iedere beweging. Ik had geen zinom nog een keer in elkaar te worden gesla-gen.

Ik werd wakker geschud door een hardeschop tegen mijn ribbenkast. Mijn hoofd

744/1099

deed nog steeds vreselijk zeer, maar ik konmijn ogen alweer een stuk beter scherp-stellen. Ik zag een wirwar van in het zwartgeklede mannen die eruit zagen als eenAmerikaans SWAT-team, met hun laarzenover hun zwarte gevechtsbroeken, zwartehonkbalpetten op en nylon bomberjacksversierd met badges en logo’s. Ze haddengordels om waaraan blikjes hingen dievrijwel zeker vol traangas zaten. Zeschreeuwden en gilden, sloegen zonder on-derscheid te maken met meterslange gum-miknuppels op de zwervers in. Voor dedakloze bevolking van Tallinn was dit op-staan geblazen. Het leek veel op sommigereveilles die ik tijdens mijn opleiding hadmeegemaakt.

Ik begreep de bedoeling en begon mezelfovereind te hijsen. Mijn hele lichaam deedzeer. Ik zag er waarschijnlijk uit als eennegentigjarige toen ik samen met de rest

745/1099

het station uithompelde, hopend dat mijnspieren snel warm zouden worden en depijn iets zou zakken.

De koude ochtendlucht sneed in mijn ge-zicht en longen. Het was nog steeds pikke-donker, maar ik hoorde veel meerlevendigheid dan toen ik was aangekomen.Rechts zag ik de hoofdweg, met eenonregelmatige stroom verkeer. Een een-zame lantaarnpaal glansde, maar zozwakjes dat het niet uitmaakte. Er stondenvijf zwarte, erg schone en grote 4x4’s, mo-gelijk Land Cruisers, op een rijtje. Ze war-en allemaal voorzien van een driehoekigwit logo, hetzelfde ding dat één van de le-den van het team achterop zijn rug had. Erwerd nog steeds flink geschreeuwd engedebatteerd en ik zag hoe de drie ledenvan mijn discussieclubje met het nodigegeweld in één van de wagens werden ge-

746/1099

smeten. Misschien kwamen ze zo aan diesneeën.

Ik ging hen uit de weg, naar de anderekant van het station. Er waren hier allerleisoorten leven. Ik had het op de heenwegniet gemerkt, maar het gebouw deed ken-nelijk ook dienst als busstation. Er was eengroot open plein met bushokjes en een helevloot verwaarloosde en met modder over-dekte bussen. Plukjes ochtenduitlaatgassenkwamen bij sommige uit de achterkant.Mensen achteruit de rij riepen dingen naarmensen vooraan, mogelijk om hen tot in-stappen te manen voordat ze zelf doodv-roren. Er werden tassen in bagagerekkengezet, naast houten kratjes en met touwtjesdichtgeknoopte kartonnen dozen. Demeeste passagiers waren oude vrouwtjesmet zware overjassen aan, gebreide mut-sen op en reusachtig ogende laarzen metde rits aan de voorkant.

747/1099

Het enige fatsoenlijke licht kwam uit hetstation en van de koplampen van debussen die reflecteerden op de ijzige grond.Een tram verscheen uit het niets en reedvoor in beeld voorbij.

Er ontbraken ruiten van de kantorenboven perronniveau en het stationsgebouwwas bedekt met het vuil van enkele decen-nia. Het was niet alleen het gebouw, dehele omgeving leek ernstig in verval. Dehoofdweg zat vol gaten en hele stukken as-falt waren afgebrokkeld, als ijs dat inlaagjes ligt en zodoende het verkeer laathobbelen.

De mannen in het zwart hadden huntaak volbracht. Een deel van de zwerversstak in groepjes de straat over, mogelijk opweg naar het volgende toevluchtsoord, an-deren begonnen bij de bushaltes te bed-elen. Als ze naast de buspassagiersstonden, was het moeilijk te zien wie er

748/1099

slechter af was. Iedereen leek draagtassenbij zich te hebben, niet alleen de daklozen,maar de buspassagiers evengoed. Er lachteof glimlachte er niet één. Ik hadmedelijden met hen – bevrijd van hetcommunisme, maar niet van de armoe.

Ik wachtte tot de zwarte teams in hunwagens waren geklommen en vertrokken,en wandelde toen terug naar het station.Het rook er niet beter nu het geruimd was,maar het was er wel warm. Ik dacht dat ikme maar eens moest opknappen. Ik vonduiteindelijk een paar toiletten, al wist ikniet of ze voor heren of dames waren. Hetwaren gewoon een paar hokjes met eenpaar wastafels. Een eenzaam peertje flik-kerde aan het plafond en het stonk er vers-chrikkelijk naar pies, stront en kots. Toenik bij de wastafels stond, ontdekte ik waaral die luchtjes vandaan kwamen.

749/1099

Ik besloot het wassen maar over te slaanen inspecteerde mezelf in de spiegel. Mijngezicht was niet gekneusd en er zaten geensneden in, maar mijn haar piekte allekanten op. Ik maakte mijn handen nat on-der de kraan en haalde ze door mijn haar,en maakte toen dat ik wegkwam voordat ikzelf misselijk werd.

Ik liep door het station op zoek naar ver-trektijden. Er was behoorlijk wat inform-atie, allemaal in het Estisch of Russisch. Dekaartverkoop was gesloten, maar eenhandgeschreven mededeling op een stukkarton dat aan de binnenkant van deglaswand zat geplakt, verklaarde dat er ietsstond te gebeuren om 0700, en ik nam aandat dat de openingstijd was. Ik kon niet zi-en of er een klok in het kantoortje hing,want mijn zicht werd belemmerd door eenverschoten geel gordijn.

750/1099

Tegen het raam geplakte stukken papiergaven ook verschillende bestemmingenweer, zowel in letters die ik kon lezen als inhet cyrillisch. Ik zag Narva en de cijfers707. Kennelijk zaten er maar zevenminuten tussen openingstijd en de vertrek-tijd van mijn trein.

Nu moest ik eerst een bakkie troosthebben en ontdekken hoe laat het was. Inhet station was er niets geopend, maar meteen beetje geluk was er buiten een of an-dere voorziening voor buspassagiers. Waarmensen zijn, zijn altijd handelaren.

Ik vond een rijtje aluminium kioskenwaarvan niet duidelijk was wat hun negotiewas; ze verkochten allemaal van alles, allestussen koffie en haarbanden, maar voor-namelijk sigaretten en alcohol.

Ik kon me niet herinneren wat de mun-teenheid ook alweer was – alles was nogwat wazig – maar ik slaagde erin een

751/1099

kartonnen bekertje koffie te verwerven inruil voor een klein muntje dat misschieneen dubbeltje waard was. Ik trakteerdemezelf op een horloge uit dezelfde kiosk,een knaloranje ding met een grijnzendeLion King wiens gezicht oplichtte als ik eenknopje indrukte. Zijn klauw lag op eendigitaal schermpje dat door de oude vrouwdie de kiosk runde op 6:15 werd gezet.

Ik stond met mijn drinken tussen tweekiosken in en zag hoe de trams passagiersafleverden en oppikten. Afgezien van watgeschreeuw vanachter uit de rijen naarvoren, werd er nauwelijks gesproken. Ditwaren trieste mensen, en de hele sfeer opdeze plek weerspiegelde hun geestelijkegesteldheid. Zelfs de koffie wasafschuwelijk.

Het viel me op dat er zo hier en daarmensen samendromden tot kleine groepjeswaarbinnen flessen werden doorgegeven.

752/1099

In een bushokje dronk een groepje jonge-mannen met oude jassen en gerafelde com-mandobroeken aan bier uit halve liter-flessen en rookte.

Op een merkwaardige manier deed dezeplek me aan Afrika denken; alles, zelfs deplastic speeltjes en kammen in de etalagesvan de kiosken, was verschoten en krom-getrokken. Het leek alsof het Westen zijntroep had weggegooid en het was allemaalbij deze mensen aangespoeld. Net als inAfrika hadden ze spullen – bussen, trein-en, tv’s en zelfs blikjes cola – maar nietspaste echt bij elkaar. Het zag er in feite uitof het hele land in Tsjaad was gemaakt.Toen ik daar werkte, was de naam van derepubliek synoniem aan alles dat er goeduitzag, maar binnen tien minuten uitelkaar viel.

Ik dacht nog eens na over de aanval opde veerboot. Die kerels in de toiletten

753/1099

moesten van de NSA zijn geweest, maar zehadden me alleen kunnen ontdekken viade kaartjesafdeling. Ze hadden die vent ge-naamd Davies eruit gepikt en gecon-troleerd en toen mijn paspoort eenmaalbekeken was hadden ze het geweten:Davidson was aan boord. De twee die mehadden aangevallen, zouden nu wel uit deroulatie zijn, maar zouden er snel anderenachter mij aan komen?

Ik kocht nog een bakkie om mezelf meerwarmte toe te dienen en ook nog een reepchocolade en een doordrukstrip met vier-entwintig aspirientjes om mijn hoofd op tefrissen en de pijn in mijn lijf te bestrijden,daarna wandelde ik de kiosk door op zoeknaar kaarten en spoelde ondertussen vieraspirines weg met rotkoffie. Ik vond eenplattegrond van Narva, maar niets met hetnoordoosten van het land erop. Ik keek

754/1099

naar de Lion King toen ik betaalde en zagdat ik moest opschieten.

Op weg naar de kaartjesverkoop veegdeik het ergste vuil van mijn spijkerbroek.Mijn lichaamswarmte droogde hem lang-zaam, dus hoopte ik dat hij niet te erg zoustinken. Het zou maar zo kunnen dat zegeen kaartjes mochten verkopen aandaklozen.

Ik stond vooraan in een rijtje van drietoen het groezelige gordijntje voor hetraampje werd weggeschoven en een ijzerentraliewerkje zichtbaar werd achter hetdikke glas, met een klein houten luik onde-rin waardoor geld en kaartjes kondenworden uitgewisseld. Een vrouw van hal-verwege de vijftig lodderde me tegemoetvanachter de fortificatie. Ze droeg eengebreid vest en, natuurlijk, een wollenmuts. Ze had haar voeten ongetwijfeld opeen uitpuilende draagtas staan.

755/1099

Ik glimlachte. ‘Narva, Narva?’‘Narva.’‘Ja. Hoeveel?’ Ik wreef mijn vingers over

elkaar.Ze haalde een klein bonnenboekje te-

voorschijn en schreef ‘Narva’ op, en ‘707’.Het bleek 707 hertigrats te kosten, of hoehet geld hier maar heette, niet dat hij om7:07 vertrok.

Ik gaf haar een biljet van duizend. Mettwintig Amerikaanse dollars deed je hierlang. Ze liep bij het ruitje vandaan, rom-melde wat om, kwam terug en duwde mijnwisselgeld door het luikje. Er zat een flin-terdun papiertje bij. Ik pakte het op in deveronderstelling dat het een soort rekeningwas. ‘Narva – kaartje?’

Ze begon sloom tegen me te praten. Hethad geen zin, ik had geen flauw idee waarze het over had. Ik vroeg haar niet eens

756/1099

naar het perron. Daar kwam ik zelf welachter.

Tallinn was een kopstation. Maar geenSt. Pancras of Victoria; de perrons buitende hal bestonden uit brokkelig, gebarstenasfalt, met ijs op plekken waar het waterplassen had gevormd en was bevroren. Hi-er en daar was blootliggend betonafgebrokkeld en er staken roestige ijzer-draden uit. De treinen waren oude Russis-che cyclopen met één koplamp; ze leken al-lemaal blauw, maar dat viel onder alle vuilen smeer moeilijk vast te stellen. Vooropelke locomotief hing een houten bord metde bestemming en meer hulp kreeg je niet.

Ik wandelde op en neer tussen de anderepassagiers door op zoek naar het woordNarva. Ik vond de trein, maar wilde datéén van mijn draagtasdragende vriendenhet bevestigde.

‘Narva, Narva?’

757/1099

De oude man keek me aan alsof ik eenruimtewezen was en mompelde iets zonderzijn peuk uit zijn mond te halen, waardoorde gloeiende askegel op en neer bewoog.Daarna liep hij gewoon weg. Ik had wel eenknikje van hem gekregen toen hij naar detrein wees.

Ik liep verder over het perron op zoeknaar een lege coupé, begeleid door hetgeluid van mensen die hun ochtendsappenlos hoestten – vervolgens hielden ze éénneusgat dicht en snoten op de grond, enstaken daarna hun sigaretten weer in demond.

Er waren kennelijk geen volledig legecoupés, dus stapte ik maar gewoon in ennam plaats op de eerste lege rij stoelen dieik vond. De vloer bestond uit niet meer danaaneen gesoldeerde stalen platen en destoelen waren ook van staal, met tweekleine dunne lapjes vinyl erop, eentje voor

758/1099

je rug en eentje voor je kont. Er hingen eenpaar veertigwatts peertjes aan het plafonden dat was het wel. Allemaal erg een-voud-ig, allemaal erg functioneel, maar ver-rassend schoon vergeleken bij de puinhoopbuiten op het station. En het was tenmin-ste warm.

759/1099

30

Terwijl ik naar de duisternis buitenstaarde, ratelden de wielen ritmisch overde rails. Ik zag niets van het landschap, al-leen de lampjes waarvan ik vermoedde datze van fabrieken waren en van rijen enrijen ramen van gevangenisachtigeflatgebouwen.

Ik zat aan het raam, bij de schuifdeuraan de voorkant en gelukkig met een ver-warmingselement meteen onder mijn zitp-laats. Volgens de reisgids zou ik hier min-stens de volgende vijf uur doorbrengen,wat goed nieuws was voor mijn spijker-broek. Er zaten nog een stuk of tien passa-giers in deze coupé, allemaal mannen vanwie de meesten met draagtassen en ze war-en ofwel diep in gedachten of imiteerdeneen knikkende hond.

De deur schoof met een klap open toener een vrouw van halverwege de veertigbinnenkwam met een grijze herenoverjasaan die veel te groot voor haar was. Zedroeg een tiental exemplaren van eenkrantje over haar arm. Ze begon er op loste kwetteren en vroeg me duidelijk iets. Ikwuifde mijn hand vriendelijk om haar voorde eer te bedanken maar ze bleef maaraandringen. Toen ik haar nog eens weg-wuifde en mijn hoofd met een vriendelijkeglimlach erop schudde, deed ze een greepin haar jas en haalde een soort bonnen-boekje tevoorschijn zoals mevrouw Lod-deroog van de kaartverkoop had gebruikt.Ik begreep dat ze de conducteur was dieklaarblijkelijk een krantennegotie alsbijbaan had. Ze haalde het geld waar ze hetkon krijgen, net als ik.

Ik viste mijn strookje papier op. Ze in-specteerde het, knorde, gaf het terug en

761/1099

wankelde in fase met de trein op de vol-gende passagier af, ongetwijfeld om hem tevertellen dat de dorpsgek ook aan boordwas. Gezien wat ik van plan was te gaandoen, zat ze er niet ver naast.

We remden af en stopten ten slotte. Inhet donker kon ik nog net een fabriek zienmet een rij enorme schoorstenen. Dit sta-tion bezat geen perron, de fabriek-sarbeiders moesten op de rails springen.Buiten liepen er overal mensen rond, zelfstussen de coupés.

De trein kwam weer op gang, maarstopte nu om de circa tien minuten om eengroepje arbeiders uit te laten. Na elke haltemoest de oude dieselmotor zich inspannenom weer op snelheid te komen en braaktedan rook uit die zich al snel vermengdemet de rotzooi die de fabrieksschoorstenennaar buiten pompten. In vergelijking hier-mee leken de Engelse spoorwegen science

762/1099

fiction, maar deze dingen reden tenminsteop tijd, waren warm, schoon en betaalbaar.Ik vond dat ik een paar leden van de Est-landse spoorwegdirectie naar Engelandmoest uitnodigen om onze jongens te lerenhoe het moest.

De trein slingerde, schokte en trilde zicheen weg door de industriële rimboe. Naeen halfuur stierf het lamplicht weg enkeek ik weer het duister in. Ik besloot hetvoorbeeld van de enige overgeblevenpassagier in de coupé te volgen en eendutje te doen.

Het was even na half tien en de schemer-ing was voorbij. De lucht was net als alleshier mistroostig grijs. Door het smerigeraam zag ik aan beide kanten van het spoorrijen zwaarbeladen bomen, de beste be-scherming tegen sneeuwstormen. Achterdie bomenrij lag ofwel een enorm vlaklandschap bedekt met maagdelijke sneeuw

763/1099

of een dicht bos zonder einde. De elektri-citeits- en telefoonkabels die het spoor vol-gden, bogen net als de bomen diep dooronder het gewicht van de sneeuw en deenorme ijspegels die eraan hingen.

De trein reed nog steeds heel langzaamtussen de stations, misschien vanwege hetweer, misschien omdat het spoor aan eenreparatie toe was.

Een uur later, na nog een paar keer tezijn gestopt, begonnen de chocolade en hetvlees te werken. Ik had geen bordjes geziendie een toilet aangaven en ik wist zelfs nietof ze er wel waren. Zoniet, dan moest ikmaar een kleine boodschap op de gangdoen en uitleggen dat het een oud Austral-isch gebruik was.

Ik liep heen-en-weer slingerend tweecomplete wagons door, en vond er tenslotte één. Het was net als de rest van de

764/1099

trein, erg eenvoudig, maar schoon, warmen hij deed het.

Ik scheurde harde velletjes papier van derol en gooide die in de pot totdat die min ofmeer verstopt zat. Terwijl ik mijn inmid-dels droge spijkerbroek liet zakken enplaatsnam op de kale keramiekrand, rookik even aan het denim. Naar om-standigheden viel het mee; ik kon nogaltijd de schuld geven aan een of anderekater. De kneuzingen op beide dijen had-den zich verder ontwikkeld tot een bijnadonkerblauwe tint, aardig passend bij derest.

Het mengsel van chocolade en vlees be-gon zich een weg naar buiten te banen enik probeerde het te beheersen om deverzekeringspolis in de twee condooms tekunnen opvangen die ik met behulp van dehotelzeep uit Helsinki in mijn kont hadweten te duwen.

765/1099

Dat had ik ook in de jeugdgevangenisgeleerd. Het was de veiligste manier ommijn wekelijkse zakgeld van vijftien pencete behoeden voor diefstal. Plastic folie hadalleen nooit zo goed gewerkt als dezecondooms.

Het was een vies karweitje, maar nadatik het eerste condoom had geopend en debinnenste eruit had gehaald, waste ik mijnhanden – er lag zelfs zeep en er was stro-mend water in dit toilet – en daarna wasalles weer schoon en welriekend. Ik wasnog steeds enthousiast over de Estlandsespoorwegen tot ik me plots weer in hetboemeltje van Kings Lynn naar Londenwaande: hij spoelde niet door.

Ik bleef nog even en waste mezelf. Terugin de coupé begon ik de plattegrond vanNarva te bestuderen om erachter te komenwaar ik Konstantin precies kon vinden.Volgens de Lion King duurde de reis nog

766/1099

een uurtje. Ik was behoorlijk tevreden datde chocolade zijn werk had gedaan en datik in Narva niet op de grote boodschap zouhoeven te wachten.

Ik slikte de andere vier aspirientjesdroog door en keek uit het raam. Geenwonder dat de meeste mensen waren uit-gestapt voordat we dit deel van het landbereikten. Dit moest het begin zijn van hetgrootindustriële noordoosten dat deSovjets tijdens hun overheersing haddengevestigd. Weg waren de bomen en dewoeste open vlaktes; in plaats daarvan be-stond het uitzicht volledig uit bergenslakken met enorme transportbanden enfabrieken die aan alle kanten rookuitbraakten.

We stommelden langs afstotelijke flatge-bouwen waar uit ieder raam tv-antenneshingen en een enkele keer een overjarigeschotelantenne. Er waren geen tuinen of

767/1099

speelpleintjes te zien, alleen twee of drieauto’s op betonblokken. Zelfs de sneeuwwas er grijs.

Het decor veranderde weinig naarmateer vaker werd gestopt, behalve dat elke vi-erkante centimeter langs het spoor bedektraakte met kleine moestuintjes. Zelfs deruimte onder de elektriciteitsmasten werdbenut voor geïmproviseerde groen-tekassen, gemaakt van aan elkaar geplaktestukken plastic. En toen ik dacht dat hetniet triester kon, schampte de trein langsdrie kop aan kont geparkeerde auto’s. Erlag geen sneeuw of ijs op en ze stonden temidden van glassplinters. Ze zagen eruitalsof ze net waren uitgebrand, er kondenzo te zien zelfs nog wel lijken in liggen. Erliepen wat kinderen langs en die keken erniet eens naar.

De trein kwam met een rilling en metveel gegil van remmen tot stilstand. We

768/1099

waren kennelijk op een rangeerterrein.Brandstoftanks en vrachtwagons verschen-en aan weerszijden, allemaal met Russis-che letters beschreven en overdekt met olieen ijs. Ik was weer op de set van een HarryPalmerfilm, alleen zou Michael Caine eenpak en een regenjas aanhebben in plaatsvan een van pies doordrenkte spijkerbroek.De trein was hier gewoon binnengeredenen gestopt. Verder niets. Gezien het aantaldeuren dat openging, was het tijd om uit testappen. Welkom in Narva.

Ik keek uit het raam en zag mensen methun draagtassen op het spoor springen. Deenige andere passagier uit mijn coupéstond op en vertrok. Ik volgde zijn voor-beeld, waadde over een enorm rangeerter-rein door de sneeuw achter de anderen aanin de richting van een oud stenen huis. Ikschatte dat het van na 1944 was omdat ikhad gelezen dat de Russen na hun

769/1099

‘bevrijding’ van Estland uit Duitse handende stad hadden platgegooid en van degrond af herbouwd.

Ik liep door de grijsgeverfde dubbelemetalen deuren de kaartverkoop binnen.Het was een kamer van zes bij negen metwat oude plastic schoolstoeltjes langs demuren. De muren waren bedekt met de-zelfde dikke grijze verf als de deuren, en erstond wat graffiti op. Op de onregelmatigebetonnen vloer ontdekte ik tweeachtergebleven tegels.

De kaartverkoop was gesloten. Naast hetloket was een houten bord aan de muurbevestigd met plastic schuifjes waarop denamen van de verschillende bestemmingenin het cyrillisch stonden. Ik keek of er ietsop het woord Tallinn leek. Zo te zien gingde eerste trein iedere ochtend om 8:22 uur,maar er was niemand om dat te bevestigen,laat staan in het Engels.

770/1099

Ik stapte over het onontkoombare plasjekots heen en kwam bij de hoofdingang.Links was iets dat op een busstation leek.De bussen waren allemaal afkomstig uit dejaren zestig of zeventig, allemaal gedeukten sommige met de hand bijgeverfd. Netals in de hoofdstad werd er gevochten omde plekjes; de chauffeur schreeuwde naarde passagiers en ze schreeuwden allemaaltegen elkaar. Zelfs de sneeuw was preciesals in Tallinn: vies, vastgelopen en mis-dadig glad.

Ik stak mijn handen diep in mijn zakkenen liep de weg vol gaten af, wat volgens deplattegrond in mijn hoofd Puskini was,zo’n beetje de hoofdstraat. Konstantinsadres was niet ver weg.

Aan beide kanten van Puskini stondenhoge gebouwen. Links stond achter die ge-bouwen zo te zien een elektriciteitscentraleen de pijlers daarvan stonden bizar genoeg

771/1099

tot op het trottoir van deze straat, waar vo-etgangers er maar omheen moesten lopen.De Russen hadden kennelijk al hun indus-triële projecten zo dicht mogelijk bij hetstation gezet waarvandaan de aanvoerplaatsvond; vervolgens, als er nog ergensplek was, hadden ze er wat woningen voorarbeiders tussen gewurmd, en de mensendie daar moesten wonen konden dezenuwen krijgen. Ik had al snel gezien datdit een beroerde, afgeleefde plaats was. Denieuwste gebouwen zagen eruit alsof ze uitde jaren zeventig stamden, en die vielen albijna uit elkaar.

Ik liep de straat door en hield rechts aan.Het was stil, op een enkele tractor en éénof twee voorbij denderende vrachtwagensmet een Russisch kenteken na. De wegenen trottoirs waren roetzwart van het vuil ende smeer, en fraai afgewerkt met een laagjetroep van passerende auto’s.

772/1099

In Narva hing nog geen kerstsfeer. Ikvroeg me af of dat ooit zou veranderen. Erwas geen straatversiering, geen verlichtingen zelfs achter de ramen was nietsfeestelijks te bekennen. Ik liep langsgrauwe etalages waarin alles tussen twee-dehands wasmachines en video’s vanArnold Schwarzenegger te koop werdaangeboden.

Verderop kwam ik langs een kleinwinkeltje. Het zat in een oud gebouw, maarhad de helderste verlichting die ik tot nutoe op de ijzige stoep had zien vallen. Ikkon het niet weerstaan, temeer daar ik ni-ets meer had gegeten sinds de vlees-met-chocoladecombinatie waarvan ik allang af-scheid had genomen.

Naast de ingang, onder het afdakje vande winkel lag een oude man op een kar-tonnen doos. Zijn hoofd was in lompen ge-huld, zijn handen omwikkeld met repen

773/1099

canvas. De huid van zijn gezicht wasdonker van het ingesleten vuil en in zijnbaard kon hij wel groente verbouwen.Naast hem op een omgekeerd houten to-matenkistje lagen een roestige oude schro-evendraaier en een waterpomptang, ken-nelijk te koop. Hij nam niet de moeite omme aan te kijken toen ik langsliep.

De winkel was volgens hetzelfde grond-plan ingedeeld als elke kleine dorpssuperin Engeland. Hij verkocht zelfs dezelfdemerken – tandpasta van Colgate en scheer-schuim van Gillette – maar verder weiniganders dan kratten bier en een grootkoelvak waarin alleen maar rijen verschil-lende worstjes lagen, waaronder de ver-raderlijke rode die ik op de veerboot hadgegeten, breed uitgespreid om het aanbodgroter te laten lijken.

Ik nam een familiezak chips, tweepakken voorgesneden kaas en vier cake-

774/1099

achtige broodjes. Om drinken bekom-merde ik me niet, maar ik zou wel snel ietswarms krijgen van Konstantin. Trouwens,er was geen keuze behalve bier en halveflessen wodka. Ik liet me ook niet verleidenom mijn gestolen wasgerei en tandenbor-stel te vervangen. Al die dingen zou ik welgrijpen zodra ik ze nodig had, maar ik wasniet van plan lang in dit land te blijven; enik had overigens nog niemand gezien diezich zelfs maar een béétje bekommerde ompersoonlijke verzorging.

Ik betaalde mijn spullen, pakte tweegratis draagtassen en stopte de kaas meteen paar broodjes in de ene en de rest in deandere. Toen ik langs de oude man bij dedeur liep, zette ik de kleinste van de tweetassen bij hem neer. Ik had geen chips voorhem gekocht omdat ik niet verwachtte datzijn tandvlees daartegen kon. Ik wist hoe

775/1099

het voelde om uren buiten in de kou doorte brengen.

Met mijn handen weer in mijn zakken,de tas bungelend aan mijn rechterpols enregelmatig tegen mijn dij aan botsend, liepik door. Ik ontweek een pijler die half opstraat stond en half in de muur van eenklein fabriekje, en ontwaarde nog meerrijen afschuwelijke flats, identiek aan de-gene die ik vanuit de trein had gezien. Deblokken droegen geen namen, alleen num-mers. Eindelijk had ik iets gevonden watmijn oude nieuwbouwwijk op deze wijkvoorhad: daar was ieder gebouw tenminstegenoemd naar locaties uit Chaucers Can-terbury Tales. Verder leken ze veel opelkaar – verrotte raamkozijnen en plak-bandjes over barsten in de ruiten. Ik konme nog goed herinneren hoe ik mezelf opmijn negende had beloofd dit soortkloteplekken zo snel mogelijk te verlaten.

776/1099

Het was nog maar rond halféén in demiddag, maar eigenlijk hadden de straat-lantaarns al wel aan gemogen. Helaas war-en er niet zoveel van die dingen hier.

Een meter of honderd verderop werd hetwat levendiger. Ik kwam bij een reusachtigparkeerterrein, vol bussen en auto’s. Erliepen mensen met van alles te sjouwen,van draagtassen tot koffers, en zeschreeuwden tegen elkaar om boven hetkabaal van de remmen en motoren uit tekomen. Het zag eruit als een reportageover vluchtelingen die zich meldden bij eenhulppost. Hoe dichter ik naderde, des temeer begon het te lijken op een plaats waarHan Solo een reserveonderdeel voor zijnruimtevoertuig zou proberen te vinden. Erliepen hier merkwaardige types rond.

Ik besefte dat ik bij een grensovergangwas gekomen, het viaduct naar of uit

777/1099

Rusland. Harry Palmer zou hier vaste klantzijn geweest.

Het parkeerterrein stond vol nieuweAudi’s, oude BMW’s en Lada’s van allerleisoorten, vormen en bouwjaren. De Ford Si-erra’s pasten hier niet zo best. Er stond eenheel leger van die dingen. Nu begreep ikeindelijk waar al die tweedehandsjes heengingen als ze niet door taxichauffeurs wer-den weggekaapt.

Geldwisselaars oefenden hun beroep aande rand van het parkeerterrein uit, en kio-sken verkochten allerhande spullen inhetzelfde tempo als waarin Tsjaad ze konfabriceren. Ik liep naar een groen geverfdtuinschuurtje met een klein schuifraam enweek onderweg erheen uit voor de beijsdevrachtwagens die vanaf de grenspost voor-bij kwamen denderen. Als je niet opzijsprong had je pech gehad.

778/1099

Camel, Marlboro en een miljoen ver-schillende Russische merken zaten op hetglas geplakt naast evenveel verschillendeaanstekers. Een oude vent die eruitzag alseen zigeuner, met een donkere huid en dikgrijs krulhaar, liet me een lijst met wis-selkoersen zien. Ik scheen twaalf EEK tekrijgen, wat dat ook maar was, voor ééndollar. Ik wist niet of dat gunstig of ongun-stig was, maar Duracell-batterijen kosttenvolgens de opgeplakte prijs slechts enkeleEEK’s per stuk, dus was dit het koopje vande eeuw of waren ze nep. Ik wilde nietlaten zien dat ik geld had, dus ging ik opeen vuilnisbak achter de kiosk zitten,haalde een warm honderd-dollarbiljet uitmijn sok en trok de schoen vlotjes weeraan.

Nadat hij een stuk of vijf controles haduitgevoerd om te ontdekken of het niet valswas – waaronder ruiken – was de oude

779/1099

man erg blij met zijn harde valuta en ikmet mijn nieuwe berg EEK’s. Ik verliet hetvluchtelingenkamp en liep verder overPuskini, in de richting van een rotonde dievolgens de plattegrond in mijn hoofdleidde naar de weg die ik zocht.

De enige gebouwen die er nog een beetjeuitnodigend uitzagen, stonden bij de ro-tonde. Knipperende neonletters verteldenme dat het ‘Komfort baars’ waren. Uit deluidsprekers die buiten hingen, krijstemuziek. Oorspronkelijk waren het ver-moedelijk gewone cafés of winkels geweest,maar nu waren de ramen dicht geverfd. Erwas niet veel fantasie voor nodig om tebedenken wat er aan de andere kant van deverflaag werd geboden, maar ten behoevevan iedereen die er onzeker over zoukunnen zijn, hingen er plaatjes vanvrouwen en stond er in cyrillische lettersongetwijfeld nauwkeurig uitgelegd wat er

780/1099

met ‘komfort’ werd bedoeld. Het besteplaatje was op een blauw raam aangebra-cht en stelde het Vrijheidsbeeld voor methet gezicht van Marilyn Monroe, dat haarjurkje optrok om de schoppenaas tussenhaar benen te tonen. Eronder stond in hetEngels: ‘Amerika. Naai het hier.’ Ik wistniet precies wat het allemaal betekende,maar de Russen die hier al die vracht-wagens hadden geparkeerd, konden hetmenu kennelijk prima lezen.

Ik was net gestopt bij deze rotonde om tezien welke weg ik nu moest inslaan, toentwee witte Suzuki Vitara’s met rode enblauwe zwaailichten aan buiten Marilynsbar piepend tot stilstand kwamen.

Uit elk van beide rolden drie kerels indezelfde kleren als het SWAT-team in hetstation van Tallinn, maar met een anderlogo. Het hunne droegen ze wel op de rugvan hun bomberjacks, maar ik kon de

781/1099

woorden vanaf deze afstand niet lezen. Welkon ik zien dat het in het rood was, in eenlettertype dat op surfkleding wordtgebruikt. Ze haalden kortere gummiknup-pels tevoorschijn dan dat stel op het sta-tion en gingen de bar binnen.

Ik ging in een portiek staan kijken ennam een broodje uit mijn draagtas. Ik trokhet broodje open en legde er wat plakkenkaas en een handje chips tussen en zag eendodelijk vermoeide groene politie-Ladaaan komen rijden en naast de Vitara’sparkeren. Twee gedaanten met bontmut-sen op stapten niet uit. Ik stampte metmijn voeten om ze warm te houden.

De Vitara’s waren zo schoon alsof ze netuit de showroom kwamen en droegen eentelefoonnummer en logo op de zijkant eniets wat leek op de letters ‘DTTS’. De polit-ieauto stortte bijna in en zag eruit alsof de

782/1099

onderscheidingstekens op beide zijkantenmet de hand waren geverfd.

Een paar minuten lang gebeurde er ni-ets. Een hele stroom auto’s werd door derotonde verwerkt en ik at mijn broodje metnog een handjevol chips op. Enkele van devoorbijrijdende auto’s waren nog tamelijknieuw – Audi’s, VW’s en zelfs een Mer-cedes – maar niet veel. De popular-iteitsstrijd ging tussen de afgepeigerde Si-erra’s en Lada’s.

Ik legde de laatste hand aan mijn tweedebroodje kaas toen de zwarte teams weer uitde bar tevoorschijn kwamen. Ze sleeptenmet zijn zessen drie bezoekers mee. Diedroegen alledrie pakken en witte overhem-den waarop het bloed dat uit hun gezichtenstroomde flinke vlekken maakte terwijlhun chique schoenen over het ijsschraapten. Ze werden achterin de Vitara’sgegooid en kregen toen nog de groeten van

783/1099

de gummiknuppels. De portieren gingendicht en één lid van het team, die de polit-ieauto zag, wuifde hen weg. Van de voor-bijgangers had er niemand zelfs maar op-gekeken; geen idee of ze er te bang voorwaren of stomweg geen interesse hadden.

De koplampen van de politieauto gingenweer aan en ze reden met ratelende uitlaat-pijp weg in de richting van het parkeerter-rein bij de grensovergang.

De Vitara’s en hun bemanningen redenook weg en terwijl ik de rotonde overstaken langs de rivier rechtsaf sloeg verschalkteik het broodje. Het adres dat Liv me hadgegeven, lag aan deze weg, die simpelwegbekend stond als Viru. Ik bleef me afvragenwat die drie mannen hadden kunnen doenom Marilyn zo te beledigen en vielondertussen op mijn laatste broodje en derestanten kaas en chips aan. Alsof ik nogniet genoeg aan mijn hoofd had.

784/1099

31

Viru stemde me niet vrolijker dan de restvan de stad, want het bestond uit grijze,mistroostige huizenblokken met nog meerzwarte sneeuw en meer slecht onder-houden wegdek. En opeens stond daar eenuitgebrand botsautootje waarvan hetmetalen frame en de lange stroomstaafachterop verkoold en verbogen waren.Joost mocht weten hoe die hier wasbeland.

Het enige dat er bewoog was een groepjevan vijf of zes honden, die boven hun lijventijdens het rondscharrelen, snuffelen aande grond en er vervolgens op pissen eenstofwolk teweegbrachten. Toen ik mijnplastic tas met de chips en kaaspakketjesop de grond liet vallen, voelde ik me nietschuldig. ‘s Lands wijs...

Nu en dan rammelde er een opgelapteSierra over de klinkers voorbij en keken deinzittenden mij aan of ik gek was om indeze buurt rond te lopen. Ze haddenwaarschijnlijk gelijk, als ik op de zwavel-dampen mocht afgaan die ik inademde. Erstond beslist nog zo’n milieuvriendelijkefabriek in de buurt.

Ik duwde mijn handen nog dieper inmijn zakken en trok mijn hoofd verder inmijn kraag, probeerde de teleurgesteldelichaamstaal van alle anderen na te boot-sen. Met de gebeurtenissen die ik in dekomfort baar had gezien in mijn achter-hoofd, besloot ik als het enigszins kon geenruzie te zoeken met particuliere beveili-gingsdiensten. De landelijke politiedienstleek me een prettiger optie.

Viru boog rechtsaf en een meter of vijf-zeshonderd verderop, recht voor me uit,

786/1099

zag ik de beijsde rivieroever. Dat wasRusland.

Toen ik de rivier naderde, kon ik in dekloof omlaag kijken, waar de rivier deNarva ongeveer tweehonderd meter lagerstroomde. De brug was ongeveer vierhon-derd meter verderop, met de bocht mee. Erstonden rijen auto’s om Estland te verlatenen voetgangers liepen met koffers, draag-tassen en van alles in beide richtingen. Aande Russische kant was de grenspost voorzi-en van slagbomen en grenswachten die depapieren controleerden.

Als de nummering op de plattegrondklopte, was Viru 87 vlak om de hoek aanmijn rechterhand, met uitzicht op de rivier.

Het was geen flatgebouw zoals ik hadverwacht, maar een groot oud huis dat nuook een ‘baar’ was. Dat kondigde het bordtenminste aan, dat met zijn witte maar on-verlichte neonletters boven een verrotte

787/1099

houten deur hing. Er ontbraken grotestukken pleisterwerk uit de voorgevel,waardoor de rode bakstenen erachter vrijk-wamen. Het was drie verdiepingen hoog enviel volstrekt uit de toon tussen degelijkvormige betonnen dozen die het aandrie kanten omgaven. Achter de meestebovenramen waren houten blinderingengeplaatst; ik zag nergens gordijnen. Erhing nog een neonbord, evenmin verlicht,dat een man voorstelde die zich over eenpoolbiljart boog met een sigaret in zijnmond en een glas bier.

Volgens het bord ernaast dat ‘8-22’aangaf, zou het open moeten zijn. Ik pro-beerde de deur en merkte dat het niet zowas.

Er stonden vier auto’s geparkeerd. Eensplinternieuwe, glimmend rode Audi entwee Jeep Cherokees waar het nieuwstevanaf was, allebei donkerblauw met

788/1099

Russische kentekens. Het vierde voertuigwas echter in de slechtste staat die ik inEstland had waargenomen, afgezien vanhet botsautootje. Het was een rode Ladadie met de hand beschilderd was en eigen-dom moest zijn van een tiener. Op dehoedenplank zaten kamerluidsprekersgeklemd waar als spaghetti een bos dradenuithing. Erg stoer, en dan met name destapel oude kranten op de achterbank.

Ik keek door de besmeurde ramen vande benedenverdieping. Er was niets te zienof te horen. Toen ik naar de andere kantliep, de rivierkant, zag ik licht branden opde derde verdieping, één enkel peertje.Alsof ik leven op Mars ontdekte.

Ik liep weer naar de houten deur endrukte de knop van de intercom naast hetbaar-tekentje in. Het gebouw verkeerdemisschien in dezelfde beroerde staat alsToms flat, de intercom zag er beter uit. Ik

789/1099

kon echter met geen mogelijkheid ont-dekken of hij het deed, dus probeerde ikhet nog eens, langer ditmaal. Er klonkgeruis en gekraak en vervolgens werd ikhalfagressief en halfverveeld ondervraagddoor een barse mannenstem. Ik had geenflauw idee waar hij het over had. Ik zei‘Konstantin. Ik wil Konstantin spreken.’

Ik hoorde het Russische of Estischeequivalent van ‘Watte?’ en hoorde vervol-gens meer gepraat van hem en geschreeuwvan stemmen op de achtergrond. Zodra hijhet weer tegen mij had, hoorde ik iets datin vertaling iets zou zijn als: ‘Flikker opmet je rotkop.’ Het geruis hield op, ik wasafgepoeierd.

Ik belde nog eens aan, hopend dat hijmisschien wel uit kwaadheid op zeker mo-ment naar beneden zou komen. In dat gev-al zou ik tenminste wat vooruitganghebben geboekt. Ik hoorde nog meer

790/1099

onbegrijpelijk geschreeuw; ik begreep debedoeling wel, maar ging niettemin door.

‘Konstantin? Konstantin?’Het apparaat ging weer uit. Ik wist niet

of er nu wel of niet iets ging gebeuren, dusbleef ik staan.

Na een minuut of twee hoorde ik hoe eraan de andere kant van de deur grendelswerden weggeschoven. Ik ging opzij toende deur open werd geslagen. Er zat eengesloten ijzeren traliedeur achter en daar-achter stond een jongen van misschienzeventien of achttien jaar oud, die eruitzagof hij door een modefee was omgetoverdtot bendelid uit Los Angeles. Ik wedde datdie Lada van hem was.

‘Spreek je Engels?’‘Yo! Zoek je Konstantin?’‘Ja, Konstantin. Is die aanwezig?’

791/1099

Hij glimlachte breed. ‘Ja, nou en of,want dat ben ik, man. Jij bent zeker dievent uit Engeland?’

Ik knikte en glimlachte en probeerdemijn lachen in te houden toen ik hoordehoe zijn taalgebruik bij zijn kleding paste.Het sloeg alleen nergens op, vooral meteen Russische tongval.

Hij straalde terwijl hij me van onder totboven opnam. ‘Oké, vogel, kom d’r maarin.’ Hij had gelijk, ik zag er niet bepaald uitalsof ik net van de stomerij kwam. Of mis-schien had hij een man met een bolhoedverwacht.

De traliedeur zat van binnen met tweebeugels vast. Zodra ik binnen was, werdende gewone deur en de traliedeur achtermijn rug gesloten. De sleutel ging mee.

Hij stak zijn hand op. ‘Zeg, noem memaar Vorsim.’ Hij bewoog zijn vingers, of

792/1099

liever zijn resterende vingers. ‘Zo noemtiedereen me. Het is Russisch voor acht.’

Hij bekeek me nog eens helemaal terwijlwe samen om de grap lachten die hij mis-schien al duizend keer had verteld. ‘Volgmij maar, mister Engeland.’

Ik liep achter Acht een smalle houtentrap op naar de eerste verdieping. De bal-ustrade en trapleuningen waren van ruwhout, en de kale treden bogen door vanouderdom. Het was er donker op de vagelichtinval van de benedenverdieping na. Ikkon ternauwernood zien waar ik mijn vo-eten neerzette.

Het was vergane glorie. Ik zag nergensiets dat op een bar leek, maar het was ertenminste warm en droog – te droog haast.Er hing zo’n stoffige lucht die je krijgt alsde verwarming altijd aan staat en er nooitwordt gelucht.

793/1099

Onze voetstappen echoden door hettrappenhuis. Acht was steeds een tree ofdrie voor. Hij droeg het meestverblindende paar geel met paarse Nikesdat ik ooit had gezien en een extra wijdevoorgebleekte hiphop-spijkerbroek – metvan die afschuwelijke witte plekken – eneen zwart nepleren bomberjack met hetpiratenlogo van de LA Raiders eropgenaaid.

We kwamen op een verdieping endraaiden naar de volgende trap die naar detweede verdieping voerde. Er viel wat bleeklicht door de planken voor de ramen. Alledeuren die op het trappenhuis uitkwamen,waren paneeldeuren, met vage afbeeldin-gen van geschilderde bloemen op deaardewerken deurknoppen; toen het pasgebouwd was, moest dit een schitterendhuis zijn geweest.

794/1099

We passeerden de tweede verdieping enliepen door naar de derde en belanddentoen op een grotere overloop. Hij opendeeen kamerdeur aan de rivierkant. ‘Jij heettoch Nick?’

‘Ja, dat klopt.’ Ik keek niet terug toen hijme de kamer binnenliet. Ik had het te drukmet kijken waar ik terechtkwam.

Er hing maar één peertje middenin dekamer, en dat verspreidde het vage, geligelicht dat ik van buitenaf had gezien. Deenorme kamer was schemerig en loeiheet.De lamp deed nauwelijks meer dan eenlaag sigarettenrook zichtbaar maken die te-gen het hoge plafond kleefde. Links zag ikde gloed van een televisiescherm, het gelu-id stond zacht en er zat iemand voor. Rechtvoor me, op een meter of vijftien, zag ikeen schuifraam met open blinden, naar hetscheen in de hoop dat er tenminste enignatuurlijk licht zou binnenvallen. De

795/1099

andere blinden waren gesloten. Er lag geenvloerbedekking en er hing niets aan demuren, een compleet kale ruimte.

Rechts van mij, naast een grote marmer-en schouw, zaten drie mannen op deftigestoelen rond een zo te zien antieke tafelmet gedraaide poten. Ze kaartten en rook-ten. Naast hen, rechts van de schouw, wasnog een deur.

De drie hoofden aan tafel draaiden zichom en staarden terwijl ze aan hun sigar-etten bleven lurken. Ik knikte, maar nieteen van hen reageerde daarop. Toen zei ereentje iets, waarop de andere twee zichzuchtend afwendden om door te gaan metkaarten.

De deur ging achter me dicht. Ik keeknaar Acht die stond te huppelen van de op-winding. ‘Nou man,’ – hij slingerde als eenrapper met zijn armen – ‘blijf even hangen,Vorsim is zo terug. Even wat doen.’ En met

796/1099

dat hij dat zei legde hij de sleutels van detraliedeur op tafel en verdween door dedeur bij de schouw.

Ik keek naar de vent bij de tv. Het kleur-enbeeld sneeuwde een beetje, misschiendoordat hij op een stoel stond en deantenne een klerenhanger bleek te zijn. Hijzat op een stoel ertegenover, met zijn neusbijna tegen de buis, te verdiept om naarmij op te kijken. Uit zijn hoek kwam meerlicht dan uit de lamp aan het plafond; hetwas een raadsel hoe die anderen hunkaarten konden onderscheiden.

Niemand bood me een stoel aan, dus liepik maar naar het raam om naar buiten tekijken. De vloerplanken kraakten bij elkestap. Het kaartclubje dat zich nu achter mijbevond, begon weer te mompelen tijdenshet spel.

Ik zag al snel wat er hier omging. Tweeelektronische farmaceutische weegschalen

797/1099

stonden onder de tafel aan deze kant vande kamer. Daarnaast stonden een stuk oftwaalf Tupperware-dozen opgestapeld, eenpaar met wit spul dat beslist geen bloemwas, en andere met donkere pillen die netzomin smarties waren.

Recht onder het raam, waar sneeuw deovervolle vuilnisbakken bedekte, lag Viru.In de hoek van het gebouw lagen driescharminkelige katten absoluut stil in desneeuw rond een rioolput te wachten tothun zwartbonte diner zichzelf kwamopdienen.

De rivier was aan beide zijkanten bev-roren, maar in het middelste derde deelslingerden grote ijsschotsen en klotsendetroep heen en weer op weg naar de Balt-ische zee, een kilometer of twaalf verderop.Stroomopwaarts zat de brug nog steedsverstopt met auto’s en voetgangers.

798/1099

Ik draaide me om naar de kamer. Hetwas hier misschien gloeiend heet, maar iksnakte niettemin naar een warm drankje.Het enige drinken dat ik zag, was een flesJohnnie Walker op de tafel, en die werdgeledigd door de kaarters. Ze hadden alle-maal een zwartleren jack over de rug vanhun stoel hangen. Ze keken waarschijnlijkte veel naar gangsterfilms, want ze haddenallemaal een zwarte broek en een zwartetrui met ronde hals aan en droegen aanhun polsen en vingers genoeg goud om destaatsschuld van Estland mee te delgen.Het leek op een scène uit GoodFellas.Pakjes Camel en Marlboro lagen voor henop tafel, met hun gouden aanstekers ernetjes bovenop. Ik hield mijn Lion King uithun zicht. Ik wilde niet dat ze me uitlacht-en, want misschien had ik er later belangbij dat ze me serieus namen. Een lachend

799/1099

Disney-figuurtje aan mijn pols zou dat nietbewerkstelligen.

Ik keek naar de tv-kijker toen die meteen klik van zijn aansteker een nieuwesigaret opstak, de sigaret tussen zijn duimen wijsvinger hield, voorover boog, zijn el-lebogen op zijn knieën zette en zijn neusterugduwde in een of andere goedkopeAmerikaanse soap. Het merkwaardige wasdat de dialogen nog steeds in het Engelswaren; pas nadat de acteurs hun claus had-den uitgesproken kwam de Russische na-synchronisatie. In de vertaling zat absoluutgeen emotie; een vrouw met meer make-updan Dame Edna kreunde: ‘Maar Fortman,ik houd van je,’ waarna de Russische stemhet vertaalde alsof ze een kilo kool kocht.Ik begreep opeens waar Acht zijn Engels enzijn kledingadviezen had opgedaan.

De deur ging open en hij kwam binnen.‘Yo, Nikolai!’ Hij had zijn bomberjack uit

800/1099

waardoor ik een rode trui kon zien metBart Simpson erop in een karatehoudingtegenover een ander kind met een handvoldollars. Eronder stond: ‘Just take it.’ Aande nek van Acht hing een gouden kettingwaarop elke rapper trots zou zijn.

Hij kwam naast me bij het raam staan.‘Nick, ze hebben gezegd dat ik je moethelpen. Omdat, nou wat dacht je, grotegek, omdat ik hier als enige Engels spreek.’Hij hinkelde van zijn ene Nike op de an-dere en klapte ondertussen in zijn handen.De GoodFellas bekeken hem alsof hij gekwas en richtten zich weer op hun spel.

‘Vorsim, ik heb een auto nodig.’‘Auto? Wooo, misschien een probleem-

pje, man.’Ik verwachtte min of meer dat zijn ant-

woord door wat slecht nagesynchroniseerdRussisch zou worden gevolgd. Hij keerdezich om naar de GoodFellas, zei iets heel

801/1099

snels en begon quasi te bedelen. De oudste,misschien net in de vijftig, keek niet vanzijn kaarten op, maar gaf erg agressief ant-woord. Hij dronk waarschijnlijk vuurwaterin plaats van Johnnie Walker. Ik begreepde tendens: ‘Laat die Engelsman opso-demieterski.’ Ik vroeg me af of ik deverzekeringspolis nu moest tonen, maarbesloot dat niet te doen. Liever bewarentotdat het er echt om spande.

Een van de anderen veerde op met eenidee, wees eerst naar Acht, daarna naar mijen deed toen of hij ergens met een hamertegen sloeg. Dat vonden de andere twee ergleuk. Zelfs de tv-verslaafde lachte hartelijkmee. Het was de lach van Merlijn: koningArthur irriteerde het als hij een koninklijkebeslissing nam en zijn tovenaar daarombegon te lachen, want Merlijn kende detoekomst en hij niet. Ik voelde hier net

802/1099

zoiets plaatsgrijpen. Liv had gelijk: ver-trouw ze niet.

Acht liet zijn schouders zakken. Hij liepnaar me toe: ‘Ik moet je mijn auto maargeven.’

‘Staat die hierbuiten?’ Ik had het algeraden, maar hoopte op mijn ongelijk.

‘Ja, maar hé, man, die heb ik voor snol-len nodig. Krijg ik hem snel terug?Hoelang heb je hem nodig? Een paar uur?’

Ik haalde mijn schouders op. ‘Misschieneen paar dagen.’ Voordat hij iets kon terug-zeggen, zei ik: ‘En ik wil jou vanavond evenspreken. Ben je hier?’

‘Vet kans. Ik ben altijd hier. Ik woonhier, man.’

Hij wees naar de zolder. Hij liever danik.

‘Oké, ik kom vanavond nog terug. Zijn jevrienden hier dan nog?’

803/1099

‘Ja, vast Nikolai, die blijven nog wel evenhangen. Zaken, druk druk druk.’

Ik duwde mijn wijsvinger en duim tegenelkaar en verdraaide mijn pols. ‘Sleutels?’

‘Sleutels? O ja, zeker, ja. Ik loop evenmet je mee, man. Laat je iets wreeds zien.’Hij liep door naar de andere kamer. DeGoodFellas negeerden mij volledig toen ikstond te wachten, en gooiden ondertussenmeer vuurwater achterover.

Acht verscheen opnieuw, trok zijnbomberjack aan en ritste het dicht terwijlhij de sleutels van tafel pakte. We gingende trap af en de kou in.

Nadat we de beide deuren achter onshadden gesloten, bleek het wrede dat hijme wilde laten zien, niets anders te zijndan dat ik de startmotor met een hamermoest bewerken voordat hij aansloeg. Hijzei dat hij hem niet liet repareren omdat deauto zo niet te stelen viel.

804/1099

Terwijl hij zichzelf en mij zo bezighield,begreep ik dat het zinloos was om overkentekenbewijzen te praten voor het gevalik werd aangehouden. Ik wilde hier ge-woon weg en aan het werk. Ik had geen tijdom te lummelen. De Maliskia wist dat deNSA ze op de hielen zat en zou dus wel snelverkassen.

Maar Acht wilde eerst zijn luidsprekeren geluidsinstallatie verwijderen. Ik keeknaar de cassettes die hij op depassagiersstoel opstapelde. Een scala aanAmerikaanse rapbands waarvan ik nognooit had gehoord, allemaal met evenveelgoud om als hun grote voorganger Acht, enwat bijzonder hippe Russische artiestendie eruitzagen alsof ze onderweg warennaar een reünie van de Jason King-fan-club. Vooral die witte smokings stondenhen fantastisch.

805/1099

Ik stond te wachten tot hij de luid-sprekers had losgekoppeld toen een BMWuit de 5-serie met een zilveren glans onderhet vuil kwam aanrijden uit de richtingwaarvandaan ik was komen lopen. Eerstvielen me de Engelse nummerplaten op –het kenteken begon met een P – en hetstuur zat rechts, daarna keek ik naar dechauffeur.

Het onderbewuste vergeet niets, vooralin crisissituaties.

Timmerman. Ongelooflijk. Alsof hij mijnleven de afgelopen weken nog niet genoeghad verkloot.

Hij hield in toen er vanaf de andere kanteen busje aankwam, maar dat deed hij nietom het busje erlangs te laten; hij reed naarwaar wij stonden en als hij mij zag zou hijvast niet op zijn Russisch gaan vragen ofhier nog stoute kinderen waren.

806/1099

Ik sprong bij Acht achterin de auto enterwijl ik zijn kranten vreselijk verkreukte,deed ik alsof ik hem hielp met het ver-wijderen van de luidsprekers.

De BMW reed de parkeerplaats op enzijn banden kraakten steeds harder in desneeuw naarmate hij dichterbij kwam.Opeens begon ik de luidspreker wel heelerg interessant te vinden en draaide mijnkont definitief in de richting van de BMW.Ik voelde me bijzonder kwetsbaar, maarnog net iets minder dan wanneer hij mezou zien.

De motor sloeg af en het portier van dechauffeur ging open.

Acht zat aan mijn andere kant. Hij keekover mijn schouder toen Timmermans por-tier dichtsloeg en ging toen door met zijngeliefde luidsprekers.

Toen ik de houten deur hoorde dichts-laan, zat ik nog steeds in elkaar gedraaide

807/1099

snoertjes los te trekken en vroeg on-dertussen aan Acht: ‘Wie is dieEngelsman?’

‘Niet Engelsman, rare gek!’ Hij tuitte zijnlippen afkeurend.

‘En waarom rijdt hij dan in een Engelseauto?’

Ik had kennelijk iets vermakelijksgezegd. ‘Omdat hij dat kan, goede man.Welke Engelsman zou naar St. Petersburggaan om zijn auto terug te halen? Dat zouwaanzinnig zijn, man.’

‘O. Aha.’In dit deel van de wereld deed het er

kennelijk niet toe dat je voor de sier ron-dreed in een gestolen auto. Waarom zou jehet niet breed laten hangen als je toch hetgeld had om een BMW te laten stelen? Ikzag de sticker van de dealer op de achter-ruit; het was een bedrijf in Hannover,Duitsland, wat waarschijnlijk betekende

808/1099

dat een of andere Britse onderdaan eeuwenhad lopen sparen om zijn belastingvrijekoopje aan te schaffen om het vervolgenste laten pikken zodat het in de sneeuw vanNarva kon rondjakkeren.

De eerste luidspreker was los. Ik hadgeen idee hoe hij die ooit weer wildeaansluiten; het zag eruit als een telefoon-centrale. Zijn halsketting maakte een vree-md blikken geluid. De rapbands haddenwaarschijnlijk echte, maar ik wist zeker datzijn snollen het verschil niet zoudenopmerken.

‘Wie is het dan?’‘O, gewoon een van de jongens. Zakelijk,

weet je wel.’Hij was hier zakelijk wel erg thuis om

zijn eigen huissleutel te hebben.‘Vertel niemand iets over mij, Vorsim,’

zei ik. ‘En zeker kerels als hij niet. Ik wil

809/1099

dat niemand weet dat ik hier ben,begrepen?’

‘Tuurlijk man, tuurlijk.’ Het beviel meniet dat hij het zo blasé zei, maar ik wildeniet verder aandringen.

Toen de luidsprekers er eenmaal uit war-en, gooide ik de cassettes zo ongeveer naarhem toe, want ik wilde verdwenen zijnvoordat Timmerman terugkwam. De mo-torkap stond nog open en ik gaf de start-motor een kleine behandeling met dehamer.

Acht stond met zijn armen vol cassettesbij de deur, de luidsprekers op de drempel.‘Voorzichtig met die oude snol, Nikolai.’

Voordat hij zich zelfs maar hadomgedraaid om de deur van het slot tekunnen draaien, had ik de motorkap dicht,de versnelling in zijn een en ik was onder-weg in de richting waaruit ik was gekomen.

810/1099

Timmerman raasde in mijn hoofd rond.Wat moest ik doen als ik terugkwam vanmijn onderzoekingen en hij was hier nog?Of als hij opeens verscheen als ik bij Achtin huis was? Ik had de boel verkloot doorzo haastig te vertrekken. Ik had tegen Achtmoeten zeggen dat ik hem in het vervolgergens anders wilde ontmoeten.

Ik moest de woede onderdrukken die inmij opwelde toen ik eraan dacht hoe Tim-merman met zijn drugskop de boel dieavond had verkloot. Het had me niet alleengeld gekost, maar me ook bijna de doodingejaagd.

Moest ik eigenlijk wel terug naar Acht?Ik had geen keuze: ik had hulp nodig omaan explosieven te komen of wat ik ookmaar nodig had. Ik dacht tijdens hetpasseren van de komfort baars over mijnprofessionele mogelijkheden na en overwat ik graag onprofessioneel met hem

811/1099

wilde doen. Godver; ik reed de parkeerp-laats bij de grensovergang op. Het kostteme ongeveer een minuut voordat ik deLada beveiligd had, want het portierslotaan de chauffeurskant was defect.

Met de stroomverdeler in mijn zakkeerde ik me om en liep terug naar hethuis. Zoals het spreekwoord zo helder op-merkt, kom je door het ganse land met eentweeponds voorhamer in je hand.

812/1099

32

Ik moest het er maar op aan laten komendat hij het huis voor morgenochtend tweeuur zou verlaten. Ik moest voldoende tijdoverhouden voor het vooronderzoek; Tim-merman oppakken en ergens gijzelen totde klus was geklaard, was geen optie. Ikhad er de tijd niet voor.

Nu ik zo’n beetje wegwijs raakte in dezebuurt, sneed ik de weg af en zag tussen deflatgebouwen nog ergere dingen dan tot nutoe, uitgebrande schuurtjes die net als deauto’s en gebouwen op instorten stonden.Ik had nog anderhalf uur tot de schemer-ing die om ongeveer half vier zou invallen,maar de zwaar bewolkte lucht maakte allesdonkerder dan nodig was.

Ik volgde de sneeuwsporen, sloeg eenpaar hoeken om en wandelde langs

autowrakken en roestige kinderwagens tot-dat het huis in zicht kwam. TimmermansBMW stond op nog geen dertig meter af-stand. De andere drie auto’s stonden erook nog, stuk voor stuk bedekt met eendun laagje ijs. Er liepen een of tweemensen rond, maar die liepen van gebouwnaar gebouw, soms met een hondje meteen gebreid jasje aan.

Het was donker en koud genoeg om nietop te vallen in een van de restanten vanzo’n schuurtje, met mijn hoofd gebogen te-gen de muur leunend, mijn handen in mijnzakken, de hamer in mijn rechterhand. Ikwas niet beducht voor wat er te gebeurenstond, voelde er niets bij. De een doodtomdat hij een goede reden heeft. Een an-der, zoals Timmerman, stomweg omdat hijhet leuk vindt. Voor mij was het minderdiep. Ik deed het alleen als het nodig was.

814/1099

Ik wiegelde met mijn tenen in mijnschoenen om de bloedsomloop op gang tehouden en probeerde andere mo-gelijkheden te bedenken, maar kon ner-gens opkomen. Er waren belangrijker za-ken aan de orde dan het leven van dezemaniak. Ik herinnerde me het gejammervan de man in de lift in Helsinki die zijnstervende vrouw vasthield. Timmermanzou alles verkloten als hij wist dat ik hierwas. Ik was nog steeds kwaad op mezelfdat ik niet eerder zo kien was geweest omAcht een andere ontmoetingsplek voor testellen. Door die stommiteit had ik mezelfnu in een situatie begeven die mijn doodkon worden, als ik niet oppaste.

Er knipten nog een of twee bleke lampenaan in de appartementen. Ik hoorde gelu-iden van televisies, een voorbijrammelende auto en een huilende baby. Ikbleef de deur nauwgezet in de gaten

815/1099

houden en hoorde ondertussen zo nu endan wat gekletter van potten en pannenvanachter de beslagen keukenramen en dedoorhangende vieze vitrages. Ergens in debuurt blafte een hond naar een anderehond, waarschijnlijk uit verveling.

Er bewoog niks in het huis en er ginggeen lichtje aan. Volgens Lion King was het15.12 uur.

Ik bleef staan kijken en voelde de koudoor mijn neus en oren snijden. Ik wou datik de moeite had genomen om een nieuwpaar handschoenen en een muts te kopen.Toen mijn lichaam me eraan herinnerdedat ik de afgelopen nacht een flink pakslaag had geïncasseerd, nam ik nog eensvier aspirientjes. Het kostte me minutenvoor ik voldoende speeksel in mijn mondhad om ze door te slikken.

Ik keek nog eens op Lion King – 15.58uur. Ik was hier nog geen uur, maar het

816/1099

voelde aan als zes uren. Ik haatte dateeuwige wachten. Er kropen nog dertigminuten voorbij en toen bewoog er iets bijde deur, er viel een vage, gelige gloed doorde traliedeur.

Ik haalde langzaam mijn handen uitmijn zakken. Ik pakte de hamer stevig inmijn rechterhand en legde de steel aan debuitenkant van mijn jas tegen mijnonderarm.

Er stonden twee mannen te roken inafwachting van het moment dat ze detraliedeur zouden openen om naar buitente stappen. In de gloed van hun sigarettenen de verlichting van de hal viel het ver-schil tussen hun uitwasemende adem en desigarettenrook niet te zien. Ik kon niet zienof een van beiden Timmerman was. Ik ho-opte van niet. Twee man met een hameraanvallen was geen lolletje, en Timmermanzou wel gewapend zijn.

817/1099

Ze bleven praten tot de traliedeurknarsend openging en een van hen naarbuiten op het ijs stapte. De traliedeur werdgesloten en de ander bleef binnen. Mis-schien kwam het wel goed. Degene dievertrok lachte even snel naar zijn kamer-aad, die nu achter de tralies wel een gevan-gene leek. Daarna liep hij weg, en sloot dehouten deur terwijl hij in zijn handenwreef tegen de kou. Vanaf deze afstand konik niet horen of de grendels erop werdengeschoven.

Hij zag eruit als een dierenarts uit York-shire; toen hij naar de auto liep, zag ik dathij een platte pet droeg. Of het Timmer-man was, kon ik nog niet zien.

De man liep naar de 5-serie die met zijnneus naar het gebouw stond geparkeerd,daarna hoorde ik sleutels rammelen.

818/1099

Ik kon hem nog steeds niet identificeren.Ik moest dichterbij zien te komen. Hij zounog wel even bezig zijn met ijs krabben.

Mijn benen waren van rubber na zo langstilstaan. Ik rekte me uit om wat bloedrond te pompen en stapte uit het duistertevoorschijn.

De afstand bedroeg niet meer dan twin-tig meter, maar terwijl hij dichterbij deBMW kwam, wist ik nog steeds niet zekerof hij het was.

Het autoportier ging open en het cabine-lichtje scheen op zijn rug toen hij zichvooroverboog om de motor te starten.Toen hij naar binnen schoof en een dot gasgaf, werd de lucht gevuld met uitlaat-gassen. Toen deed hij de koplampen aan.Ze schenen van ons beiden af, maar om-lijstten zijn profiel. Ik herkende Timmer-man onmiddellijk.

819/1099

Ik keek nog eenmaal om me heen of dekust veilig was. Vanaf dit moment zou ikme alleen nog op mijn doel concentreren,nog maar tien meter verwijderd. Het geluidvan de motor zou hopelijk mijn bewegin-gen overstemmen.

Hij was met de voorruit bezig, boog zichvoorover met zijn rug naar mij toe.

Ik hield mijn blik gericht op zijn hoofd,dat in een wolk adem heen en weerbewoog.

Hij had me vast gehoord, want hij begonzich om te draaien. Ik was op niet meerdan vijf meter, maar te ver om snel te re-ageren. Ik moest gewoon doorlopen, maarboog een tikje naar links af, alsof ik naar deweg liep. Terwijl ik de achterkant van deauto naderde, hield ik mijn hoofd gebogen,want ik wilde hem niet aankijken. Ik ver-borg mijn wapen met een hand onder mijnoksel. Ik nam aan dat hij keek wat voor

820/1099

lulhannes het was die in dit weer zondermuts en handschoenen dacht te kunnenrondlopen.

Ik lette op niets anders ter wereld meerdan op deze man, ik wachtte tot ik hetgeluid van de krabber weer zou horen. Ikwas hem bijna voorbij, bereikte de achter-kant van de auto al, toen het eindelijkbegon.

Krab, krab, krab.Ik moest nu opkijken en zijn hoofd weer

met het geluid op en neer zien wippen.Krab, krab, krab.Ik ondersteunde de kop van de hamer

met mijn linkerhand, betastte met de an-dere de steel en greep die stevig vast.

Op dat moment keek hij weer op, naarde weg.

Ook ik zag vier witte Vitara’s van deDTTS met gierende banden tot stilstandkomen voor een flatgebouw aan de

821/1099

overkant. Ik moest hem nu wel voorbijlo-pen, terwijl die in het zwart gehulde fig-uren uit de voertuigen sprongen en het ge-bouw in renden en de chauffeurs met gum-miknuppels buiten bleven staan.

Ik kwam bij de weg en sloeg linksaf naarde rotonde en keek geen enkele keer om. Ikhoorde geschreeuw en gebroken glas ter-wijl de DTTS deed wat ze ‘s middags ken-nelijk in flatgebouwen deden.

Ik vervloekte mezelf, maar was er tegel-ijkertijd gelukkig mee dat ze niet een paarseconden later waren verschenen. Wat menu dwarszat, was dat hij in het huis konzijn als ik daar later spullen moestophalen.

Ik nam de eerste zijstraat links om vande straat af tussen de flats te komen en zagtoen de BMW voorbijrijden, op weg naarde rotonde.

822/1099

Ik reed de stad uit naar het westen en volg-de de borden naar een plaats genaamd Ko-htla Jarve, een kilometer of vijfendertigverderop. De weg had geen verrassingenvoor me in petto. De auto hotste en botste,en gleed over allerlei lagen asfalt onder hetijs en de troep. Ik had niks te klagen; ikwas al blij dat ik het ding weer aan de praathad gekregen.

Ik reed door een paar kleine plaatsjes inde hoop de dodenrit van de bus- en vracht-wagenchauffeurs even te ontlopen. Ditheette een tweebaansweg, maar dat washet in de praktijk niet; iedereen reed mid-den op de weg omdat daar het minste ijs enhet meeste asfalt lag. Toen ik bordjes Vokazag, onthield ik hoeveel tijd er sinds mijnvertrek uit Narva was verstreken. Die wegzou ik misschien nog weleens nodig heb-ben.

823/1099

De ruitenwissers waren niet opgewassentegen de troep die door de vrachtwagensomhoog werd geslingerd en die terechtk-wam op ons soort kleinere voertuigen. Ikmoest voortdurend stoppen om de ramenmet de krant van de achterbank schoon tevegen. Op zeker moment moest ik zelfsover de voorruit piesen om de ijslaag erafte krijgen, ondertussen proberend de kletsvan de ruitenwissers te ontwijken, die ikwel aan moest laten omdat de nattigheidanders meteen vastvroor.

Kohtla Jarve bleek de thuisbasis van deenorme, dreigende bergen slakken en delange transportbanden die ik vanuit detrein had gezien. Terwijl ik met mijnvrachtwagenvrienden duelleerde, viel erhelder wit licht uit de fabrieken aan weer-skanten van de weg. Het bleef uiteindelijkachter bij de industrie en plotseling wasalles weer donker, op de grote

824/1099

stralenbundels van kamikazevrachtwagensen bussen na, en het licht van auto’s metmaar één koplamp die ons probeerden inte halen.

Ik bleef nog een kilometer of twintignaar het westen rijden, sloeg toen linksafen reed zuidwaarts naar een stad genaamdPussi. Ik was niet in de stemming voorwoordgrappen, anders had ik me vast afge-vraagd of het ook nog een zusterstad had.

In het licht van de koplampen van deLada kon ik zien dat het een eenbaanswegwas en dat hij al een poosje niet gebruikt ofgeveegd was. Er waren alleen twee banden-sporen in de sneeuw uitgesleten. Het werdeen beetje rijden op rails.

Het doelwit bevond zich nog twintigkilometer zuidelijker. Dit moest snellerkunnen dan er zigzaggend heenrijden,westelijk en dan oostwaarts, maar ik wistniet hoe nauwkeurig de kaarten waren. Bo-

825/1099

vendien wilde ik zo lang mogelijk op dehoofdwegen blijven, want dan wist ik ten-minste zeker dat ik er kwam. Overwegenddat ik geen kaart had, was ik behoorlijktevreden over mezelf. Met die kaart veegdenu een straatboef in Tallinn waarschijnlijkzijn kont af.

De koplampen bestreken vijf tot tienmeter aan weerszijden van me, waar zesneeuwwallen beschenen en zo nu en daneen compleet beijsde boom die moestwachten op de lente om te ontbotten.

Ik reed door Pussi, dat een klein boeren-dorp bleek. De gebouwen hier waren ver-waarloosde schuren van onbewerkt houten overal stonden autowrakken. De dakenbogen door van ouderdom of doordat zeslecht geconstrueerd waren. Tegen demeeste stonden palen met dwarslatjes aan,bij wijze van permanente ladders omsneeuw van het dak te kunnen halen. Zo te

826/1099

zien zouden de gebouwen zonder die lad-ders instorten.

Ik schatte dit een typische plek voorAcht. Een met de hand geverfde Ladamoest in deze uithoek van de bossen weleen absolute moordwagen zijn.

Ze hadden elektriciteit, want er viel zohier en daar licht tussen de gordijnenachter de kleine raampjes en achterin eenschuur zag ik een mat peertje branden.Maar stromend water was hier zeker niet,want ik zag voortdurend van die water-pompen waarop Clint Eastwood altijd zijnlucifers aanstrijkt voor zijn panatella’s.Maar deze waren met lappen en stukkenplastic afgedekt om ze vorstvrij te houden.De schoorstenen rookten indrukwekkend.Ze hadden hier zo te zien de hele zomerhout lopen hakken.

Er stonden geen borden om me tewaarschuwen dat ik de spoorlijn vanaf

827/1099

Tallinn overstak, en daarna was erhelemaal geen teken van leven meer tevinden. De weg werd gaandeweg slechter.De Lada gleed alle kanten op en bonkte on-aangenaam door de gaten in de weg numijn persoonlijke sneeuwspoor afgelopenwas. Ik keek op de kilometerteller en teldeaf tot aan de T-splitsing, die, als ik het megoed herinnerde, een paar kilometer ver-derop was.

Toen ik er eenmaal was, kreeg ikeindelijk hulp: een klein bordje gaf aan datik voor Tudu rechtsaf moest. Ik sloeg link-saf in de wetenschap dat het doelwit heteerste gebouw aan mijn linkerhand zouzijn, een kilometer of twee verderop.

Ietsje voorbij die twee kilometer vers-cheen aan de linkerkant een hoge muur inhet schijnsel van mijn koplampen. Ik reedstapvoets nog een meter of veertig door totik bij een grote metalen poort kwam die

828/1099

net zo hoog was als de muur. Ik reed ervoorbij en zag de muur nog een meter ofveertig doorlopen voordat hij met eenbocht naar rechts in de duisternisverdween.

Het tweede gebouw, net iets verder eneen meter of dertig lang, leek op een grotehangar. Het stond iets dichter bij de wegzonder hek of muur eromheen.

Ik wachtte tot ik de bocht door was enfysiek uit het zicht vanaf het doelwit, reedde Lada toen een kleine oprit aan delinkerkant op en kwam na een metertjedoorglijden tot stilstand. Het waswaarschijnlijk de toegang tot een veld ofzo, maar het zag er niet naar uit dat er deeerste paar maanden op het land gewerktzou worden.

Ik duwde het portier tot aan de eersteklik, daarna de tweede, en klemde een stukkrant achter de ruitenwissers. Ik begon de

829/1099

weg terug te volgen en probeerde warm teblijven door zo hard mogelijk te lopen,over de beijzelde weg, om zo min mogelijkvoetafdrukken achter te laten.

Ik had geen flauw idee wat ik nu gingdoen.

830/1099

33

Nadat ik mijn ogen twee uur lang had ver-moeid met naar de weg kijken door eenvieze, besmeurde voorruit, duurde het eenpoosje voordat mijn nachtzicht op gangkwam.

Er kraste een vogel in de verte, maar ver-der was er, afgezien van mijn ademhalingen het geknars van mijn schoenen in desneeuw, niets te horen. Ik bedacht dat ikgeruislozer moest lopen. Eindeopwarming.

Tegen de tijd dat ik bij het doelwit aank-wam, hadden de staafjes in mijn ogen ont-dekt dat er geen achtergrondlicht was endat ze dus aan het werk moesten. Niet datik het eerste gebouw rechts, vlakbij de wegzou kunnen missen. De meter of vijf van deweg tot aan het gebouw lag vol met

sneeuw, tot kniehoogte, waardoor allerleipuin van het huis onzichtbaar was ge-worden. Het was een indrukwekkendgebouw. Geweest, want het meeste hout-werk was eraf gebroken of hing los, waar-door het stalen staketsel zichtbaar werd; ikkeek er dwars doorheen naar het veld daterachter lag. Het had geen verdieping enwas dus lager dan de muur verderop, maarerg breed en met een licht hellend dakwaarop een dikke laag sneeuw lag. Aan derechterkant stak een enorm hoge schoor-steen uit het dak – als van een stoomschip– de top was onzichtbaar in het donker.

Op weg naar de betonnen muur legde ikde ongeveer tien meter af tussen de hangaren het terrein van het doelwit. Toen ik di-chterbij kwam, onderscheidde ik in de be-tonnen muur een donkere deur van nor-maal formaat. Ik had hem dolgraag willen

832/1099

proberen, maar ik kon me geen sporen inde sneeuw permitteren.

Onderweg naar de poort torende demuur boven me uit. Vanaf het terreinscheen geen licht omhoog en er was nietste horen. Ik zocht naar CCTV-camera’s ofinbraakbeveiliging, maar het was te donkeren de muur was te hoog en te ver weg. Alsze er waren, zou ik het snel genoeg ont-dekken. Er bekroop me een nare gedachte:ik hoopte dat ze nog niet waren verkast. Ikliep een meter of veertig door, tot aan deplek waar de afrit van het terrein op de weguitkwam.

Ik sloeg rechtsaf richting de poort. Hethad geen zin om rond te sluipen, ik moestgewoon aan de slag. De nare gedachteverdween niet toen ik, eenmaal dichterbij,geen licht onder de poorten door zag ko-men.

833/1099

Ik kwam langzaam naderbij door hetrechter bandenspoor en kon nu zien dat demuur uit grote blokken beton bestond, endat hij wel vijfentwintig meter lang en min-stens drie tot vijf meter hoog was. Zemoesten behoorlijk dik zijn om zo opelkaar te kunnen liggen; ze zagen eruit ofze plat in elkaars verlengde lagen, als eenstartbaan. Ik zag nog steeds niets dat leekop CCTV of een alarm.

De twee poortdeuren waren even hoogals de muur zelf. Ik stond er nu pal voor enhoorde nog steeds niets van de anderekant. De deuren waren gemaakt van plaat-staal met een dikke gladde laag grondverf,die niet bladderde of schilferde. Ik zag ookwitte krijtstrepen, het soort dat aangeeftwaar gelast moet worden. Ik duwde voor-zichtig tegen beide deuren, maar ze bewo-gen niet en ik zag geen sloten of grendelsdie ze op hun plek hielden. Ze waren

834/1099

nieuw, maar te oordelen aan het blootlig-gende vlechtwerk dat uit het afbrokkelendebeton stak, was de muur dat niet.

In de rechter poortdeur was een kleinerevoetgangersdeur aangebracht. Er zatentwee sloten op, eentje op een derde van dehoogte en eentje op twee derde. Ik druktede deurklink omlaag en ontdekte dat dezenatuurlijk ook op slot zat.

De poortdeuren hingen tien tot vijftiencentimeter boven de grond. Ik ging voor-zichtig op mijn zij liggen, en, gebruik-makend van de lengte van het banden-spoor om geen sporen in de sneeuw temaken, bracht ik mijn ogen tot bij de kier.Toen ik ging liggen, voelde ik de bevrorengrond onder mijn lichaam, maar dat gafniet meer; er was licht aan de andere kant.

Ik besefte nu ook dat ik zacht gezoemvan een of andere machine hoorde. Ik wist

835/1099

het niet zeker, maar het zou wel een gener-ator zijn.

Een meter of zestig verderop zag ik deomtrek van twee gebouwen. Uit het klein-ste, links, schenen twee lampen door de ra-men beneden; de overgordijnen zaten di-cht, maar er viel toch licht door naarbuiten. Het geluid kwam beslist van eengenerator; de wattage in dit land was on-voldoende om gordijnen te penetreren. Degebouwen stonden te ver weg om er ietsanders aan te zien; het was domweg eendonkere omtrek tegen een donkereachtergrond.

Ik bekeek het grote gebouw, het rechter.In het midden ervan was een donker, rech-thoekig stuk met een halfronde bovenkant,wat leek te wijzen op een grootse entree.Misschien stalden ze daar hun auto’s. Maarwaar stonden de schotelantennes? Stondendie achter? Of was ik bezig een plaatselijke

836/1099

bietenkookfabriek te onderzoeken? Enwaar zouden ze Tom hebben opgeborgen?

Wat nu? Ik had hetzelfde probleem alsbij het Microsoft-hoofdkwartier: te veelmaagdelijke sneeuw en onvoldoende tijd.Het zou fantastisch zijn geweest om eencomplete 360 van het terrein te maken,maar pech, het ging niet. Ik overwoog zelfsde schoorsteen van de hangar te beklim-men om een beter uitzicht te krijgen, maarzelfs als er klimbeugels aan vast zaten, zouik waarschijnlijk sporen maken op het dakof op de sporten en trouwens, wat ver-wachtte ik te zien van zo’n afstand?

Ik lag eraan te denken dat wanneer jeonvoldoende hebt van de belangrijkstetwee zaken, tijd en kennis, dat dan de enigeoplossing ter plaatse meestal de P vanPlenty is – plenty explosieven.

Ik bleef op mijn plek liggen bedenkenhoe ik die muur over kon, het doelwit

837/1099

binnen en legde in mijn hoofd een lijst aanvan spullen die ik nodig zou hebben. Eendeel daarvan moest ik via Acht bemachti-gen, omdat ik er in die korte tijd onmo-gelijk zelf aan kon komen. Als Acht het nietkon krijgen, zou plan B een overval zijnmet een zelfmoorddoek om mijn hoofd,bonken op de poort en heel grove dreige-menten. Het maakte niks uit; alles behalveP voor Plenty explosieven zou gezien detijdslimiet vergeefs zijn. De rest van despullen zou ik zelf op de kop tikken omdathet precies goed moest zijn: ik had er eenhekel aan om van anderen afhankelijk tezijn, maar Tsjaads wijs, Tsjaads eer.

Ik kreeg last van de kou, ik begon te bev-riezen. Ik had alles gezien wat ik vannachtte zien zou krijgen. Ik zorgde ervoor dat ikde sneeuw aan weerskanten van hetbandenspoor niet verstoorde, stond op envoelde met mijn handen of ik niks had

838/1099

laten vallen. Het was een gewoonte, maareen goede. Daarna onderzocht ik op de ter-ugweg de sneeuw aan weerszijden van hetbandenspoor. Als het moest zou ik het re-pareren, zou ik sporen bedekken metsneeuw die ik bij de auto vandaan zouhalen. Details zijn belangrijk: het had geenzin om sneeuw uit de buurt van het spoorte nemen, want dat gaf alleen maar meersporen.

Toen ik terugkwam bij de Lada was ikaardig opgewarmd. Helaas moest ik na hetopenen van de motorkap meteen al weermijn jas uittrekken om die op de startmot-or te leggen. Ik wilde niet dat Toms nieuwevrienden mij hoorden terwijl ik met dehamer tekeer ging.

Ik scheurde de krant achter de ruiten-wissers vandaan en stapte een stuk snellerin dan de vorige keer nu ik wist hoe hetportierslot werkte. De motor sloeg bij de

839/1099

derde keer aan. Ik reed op een laag toer-ental weg, en niet langs het doelwit, maarging een paar extra keren linksaf om zo eenblokje rond te rijden naar de hoofdwegnaar Narva. Ik raakte een paar keer de wegkwijt, maar ten slotte hervond ik de doden-rit en stortte me erin.

840/1099

34

Ik parkeerde nogmaals op het parkeerter-rein bij de grensovergang. Het was 21.24uur, volgens Lion King. Voor geen goudreed ik meteen naar Achts huis; ik wildeeerst de buurt verkennen voor het gevalTimmerman terug was gekomen. Zo ja,dan moest ik de hele nacht blijven rond-hangen totdat hij weer vertrok.

Ik deed de auto op slot en ging terugnaar de baar, met mijn handen in mijn za-kken en mijn hoofd gebogen. Van de kantvan de afgebrande schuur kon ik zien datde BMW nog niet terug was, en van de an-dere auto’s waren er maar twee overgeb-leven, bedekt met een flinke laag ijs.

Een van de Jeep Cherokees was weg.Wat betekende dat? Krijg de klere, ik hadhier geen tijd voor. Wanneer zou ik het

huis het best kunnen betreden? Ik moestde gok wagen en gewoon gaan. Ik moestmijn spullen bij elkaar krijgen en zo snelmogelijk geld gaan verdienen.

Ik drukte de knop van de intercom in enwachtte vergeefs op antwoord. Ik druktenog eens. Een krakerige mannenstem namop, niet dezelfde, maar net zo ruig. Ik wistnu hoe het moest en kende zelfs eenwoordje Russisch: ‘Vorsim, Vorsim.’

Het geruis hield op, maar ik wist nu datik een minuut of twee moest wachten enzelfs opzij stappen voordat de voordeuropen zou gaan. Al spoedig hoorde ik degrendels binnen verschoven worden.

De deur zwaaide open en daar stondAcht, nog altijd in zijn rode trui. Terwijl hijde traliedeur ontsloot, tuurde hij nerveusnaar het parkeerterrein.

‘Mijn karretje?’

842/1099

Ik stapte naar binnen en wachtte terwijlhij met een wilde blik op het parkeerter-rein de traliedeur vergrendelde.

‘De auto is in orde. Komt die vent metdie BMW nog terug?’

Hij haalde zijn schouders op terwijl wesamen de trap op liepen.

‘Je hebt pen en papier nodig, Vorsim.’‘Maar m’n karretje dan?’Toen we de kamer op de derde

verdieping betraden, had ik nog steedsgeen antwoord gegeven. Zonder licht vanbuiten was de tv-kamer veel donkerder,maar het rook nog even zwaar naarsigarettenrook. Er was niemand. Er was ni-ets veranderd, afgezien van een lamp naastde geplastificeerde kaarten, die nu matlicht op de driekwart lege fles JohnnieWalker wierp. Drie volle asbakjes lietenhun overtollige peukjes op de ooit gepoet-ste tafel vallen. De tv stond nog aan en

843/1099

gooide regelmatig lichtbeelden door hetandere einde van de kamer. Door een filtervan sneeuw heen zag ik Kirk Douglas stil-letjes een cowboy spelen; alleen de dialo-gen waren hoorbaar.

‘Yo, Nick. De tafel.’Hij wees op een paar goedkope bal-

pennen en velletjes gelinieerd A4-papierdie tussen de troep lagen. Op sommigestonden rijtjes cijfers.

Ik ging zitten en maakte een lijstje envroeg me ondertussen af of de rijtjes deuitslag van het kaarten aangaven of van dehandel van vandaag.

Acht trok tegenover mij een stoel bij.‘Goed, jouw beurt. Waar is die wagen,man?’

‘Verderop.’Hij keek me onderzoekend aan. ‘Is ie nog

heel?’

844/1099

‘Ja, ja. Ik moet dit even afmaken.’ Ikwilde die spullen bij elkaar halen en als dedonder hier wegwezen. ‘Waar zijn zeallemaal?’

Hij zwaaide zijn armen in het rond alseen versnelde breakdancer. ‘Zaken.Weetjewel, man, zaken.’

Ik was klaar met schrijven en duwde hetpapiertje in zijn richting. Hij keek ernaaren leek niet onder de indruk. Ik verwachtteveel gesis en getalm, maar de enige vraagdie ik kreeg was: ‘Acht kilo?’

‘Ja, acht kilo.’ Dat was beslist niet eenhoeveelheid kilo’s waarin hij regelmatighandelde.

‘Acht kilo’s wat, Nikolai?’ Hij trok zijnschouders op en keek omlaag. Het wasduidelijk dat hij er helemaal niets van be-greep, behalve 8 kg. Hij had zijn Engelsvan de tv geleerd, maar kon het niet lezen.

845/1099

Misschien had hij meer naar Sesamstraatmoeten kijken en minder naar NYPD Blue.

‘Zal ik je gewoon zeggen wat ik nodigheb en noteer jij het dan?’ Ik wilde hemniet beledigen, en trouwens, haast haasthaast.

Hij glimlachte nu er een uitweg was. ‘Ja,zeg het maar, da’s wreed.’

Toen ik halverwege de lijst was, moest ikuitleggen wat een ontsteker is. Toen hij ereen paar minuten later mee ophield de penals een klein kind in zijn vuist vast tehouden en hij zijn tong weer in zijn mondhad, zag hij er bijzonder tevreden uit.

‘Wreed, tof.’ Hij sprong op, bestudeerdezijn handwerk en voelde zich bijzonder be-langrijk. ‘Wacht even, Nikolai, vriend.’ Hijverdween door de deur bij de open haard.

Een paar tellen later hoorde ik een veeloudere stem brullen van de lach. Ik wistniet of dat gunstig of ongunstig was. Ik

846/1099

probeerde er niet achter te komen wie hetwas; als die oudere stem moest beslissen ofik de spullen kon krijgen of niet, dan zouhet niet uitmaken als ik om de hoekgluurde terwijl hij die beslissing nam, maarmisschien zou hij wel kwaad worden en mijhet leven nog zuurder maken dan het alwas.

Ik hoorde voetstappen weerkaatsen inhet trappenhuis, vergezeld van korteagressieve woordenwisselingen dienaarmate ze hoger kwamen luider werden.Ik maande mezelf tot kalmte, al versneldemijn hartslag terwijl ik luisterde of hetTimmerman was.

Hoewel de stemmen steeds luider wer-den, wist ik nog steeds niet of ze kwaadwaren of dat dit hun gewone manier vanspreken was.

De deur knalde open en een voor eentraden de GoodFellas binnen, klaar om

847/1099

Johnnie Walker te grijpen en op iemandskop stuk te slaan.

Timmerman was er niet bij. Het warenweer diezelfde vier kaartspelers, die hunjassen uitdeden en hun mutsen afzetten.De oude, die een draagtas meezeulde, hieldzijn zilvergrijze kozakkenbontje op.

Ik hield me op de vlakte, maar mijn hartsloeg van pure opluchting nog sneller.Ondertussen rolde ik het eerste lijstje open stopte het in mijn zak.

Ze staken de kamer over zonder verdereopmerkingen in mijn richting, behalve deoude bontmuts die schreeuwde en met derug van zijn hand gebaarde dat ik god-verdegodver van zijn stoel af moest en bijdie tafel weg. Ik stond op en liep weg; geenprobleem, ik was er voor iets anders, nietom de macho uit te hangen.

Ik keek door het raam hoe de file zichvoor de grenspost vormde. Nu de

848/1099

schijnwerpers de omgeving in een helderwitte gloed zetten, leek het nog meer opeen filmscène. Dat kon niet worden gezegdvan de verlichting aan deze kant van derivier.

Ze zaten nu alle vier aan tafel, schonkenhet staartje whisky in en staken nog eensop. Ze praatten veel, waarmee ze hetvrijwel geluidloze vuurgevecht overstem-den dat Kirk aan de andere kant van dekamer aan het winnen was. De oude venttrok pakjes worst en roggebrood uit dedraagtas en gooide die op tafel en de an-deren scheurden de plastic verpakking vande vleeswaren en trokken stukken van hetbrood.

Ik keek toe en voelde me ook een tikjehongerig, maar vermoedde dat ik niet opde gastenlijst stond.

Aangezien er hoofden in mijn richtingknikten en er snelle blikken mijn kant op

849/1099

werden geworpen, was ik blijkbaar het on-derwerp van gesprek. Eentje zei iets en dankeken ze allemaal. Iemand maakte eengrapje en dan werd er even gegniffeld. Envervolgens begonnen ze allemaal weerserieus te eten.

Ik bleef doen of ik uit het raam keek enniet wist wat er achter me omging.

Ik hoorde een stoel over de kale vloerschrapen en schoenen over de plankenbonken toen er eentje mijn kant opliep. Ikdraaide me om en glimlachte naar de ouwevent met zijn muts op die ik in het schijnselvan de tv dichterbij zag komen. Hij keekme erg serieus aan, maar sprak on-dertussen tegen de anderen. Dit was nietzo maar afzeiken. Hij stak een wijsvingernaar me uit terwijl hij dichterbij kwam,alsof hij probeerde af te dwingen waaroverhij liep te meieren. Ik sloeg mijn ogen

850/1099

nederig neer en schuifelde achteruit naarhet raam.

Vanaf nog geen dertig centimeter begonhij me in mijn rug te porren en schreeuwdehij rechtstreeks in mijn oor. Ik draaide meom en keek hem verward en angstig aan,sloeg mijn ogen toen weer neer, net alsTom zou hebben gedaan. Ik rook knoflooken alcohol, en terwijl hij doorging met ful-mineren en porren, kreeg ik worstspetter-tjes op mijn gezicht. Zijn gelooide enongeschoren gezicht was maar een paarcentimeter van het mijne verwijderd, wanthet bont van zijn muts borstelde langs mijnvoorhoofd. Hij bulderde voort.

Ik was niet van plan te reageren doorweg te lopen of zijn troep van mijn gezichtte vegen; dat zou hem misschien nog ver-der ophitsen. Ik liet hem gewoon zijn ganggaan, net als vroeger wanneer lerarenkwaad werden. Ik was nooit benauwd; ik

851/1099

wist dat er een einde aan kwam of dat hethen ging vervelen, dus liet ik ze in god-snaam maar doorgaan met die gein zodatik daarna vlot van school kon. Het was eenvan die dingen die mijn leven haddenverkloot.

Ik stak mijn linkerhand uit naar hetraamkozijn om mezelf te ondersteunen nuik inmiddels met vier vingers gepord werd.Ik wiegde na elke por heen en weer.

Aan de andere kant van de kamer zag ikde andere drie met gloeiende peuken aantafel zitten genieten van de voorstelling.

Het geschreeuw en de slechte ademhielden aan.

Ik stamelde zo angstig als ik kon: ‘Ik benhier voor Acht... eh... V-v-v-orsim.’

Hij bauwde me na: ‘V-v-v-orsim.’ Hijwendde zich naar de tafel en deed alsof hijzichzelf injecteerde en lachte samen met deandere drie.

852/1099

Hij draaide terug en duwde me nog een-maal tegen het raam. Ik ving de duw op enherstelde mijn evenwicht terwijl hij ter-ugliep voor nog meer knoflooksaus. Hijpraatte duidelijk over mij terwijl hij zoge-naamd een lijntje van zijn wijsvingerhaalde, hetgeen tot nog meer hilariteitleidde. Laat ze maar denken; het dramawas voorbij. En waar bleef Acht nou,verdomme?

Ik keek weer uit het raam en veegdelangzaam alle troep van mijn gezicht toende planken opnieuw begonnen te bewegen.Hij kwam nog een keer.

Hij kwam vlak voor me staan en gaf memet twee handen een duw. Hij liep me tekloten; het was een lolletje, misschien omzijn frustraties bot te vieren. De anderenlachten terwijl ik het geduw onderging,zonder enig verzet tegen het kozijn pro-beerde te leunen en verloren naar de grond

853/1099

keek om nog minder bedreigend over tekomen.

Hij werd bij iedere duw venijniger en ikwerd gaandeweg kwaad. Na een uitzonder-lijk harde duw stommelde ik in de richtingvan de televisie. Hij kwam achter me aan,bleef duwen en sloeg ook een paar keermet zijn vlakke hand tegen mijn hoofd. Ikbleef omlaag kijken, want ik wilde niet dathij in mijn ogen kon zien wat ik werkelijkdacht. Hij bleef hetzelfde woord herhalenen begon vervolgens te gebaren, wreef zijnvingers tegen elkaar en wees naar mijnschoenen. Wilde hij mijn geld en de Tim-berlands? Geld, dat begreep ik, maarschoenen?

Dit liep uit de hand. Als ik het goed be-greep, zou hij heel wat meer krijgen dan hijverwachtte zodra mijn schoenen uit gin-gen. Dat mocht ik niet laten gebeuren.

854/1099

Ik stak mijn handen op en gaf me over.‘Stop! Stop! Stop!’

Hij stopte en wachtte op geld.Ik stak mijn hand langzaam in de

binnenzak van mijn jas en trok deverzekeringspolis eruit, met verpakking enal. Hij keek naar het condoom en toen naarmij en kneep zijn ogen samen.

Ik maakte de knoop op het eind los envoelde er met twee vingers in.

Hij blafte me toe en schreeuwde vervol-gens iets naar de anderen, graaide het con-doom uit mijn handen en deed er eenwoeste greep in. Hij vouwde het dunnepapiertje open en scheurde het daardoorin, wendde zich naar de tafel en zwaaideermee naar hen, alsof hij zo eenvoorgelezen grap met hen kon delen.

Hij knielde neer bij het licht dat Kirk enzijn paard afstonden en hield het briefjevoor het scherm omhoog. Zijn gelach nam

855/1099

af zodra hij begon te lezen. En toen stoptehet helemaal. Wat er ook op dat papiertjestond, het werkte.

Hij liep naar de anderen en keek ontz-ettend kwaad terwijl hij mompelde:‘Ignaty. Ignaty.’

Ik had geen idee wat dat betekende enhet kon me ook niks schelen. Ze lazen hetom beurten en het had op iedereen dezelf-de uitwerking. Ze draaiden allemaal hunhoofd in mijn richting en keken mij aan. Ikhield mijn handen gevouwen voor mijnbuik omdat ik niet bedreigend wildeoverkomen. Het was mooi dat de polisgewerkt had, maar dat betekende ook datik hun gezichtsverlies moest verwerken. Bijsommige mensen ga je over eengodverdomme-grens als er zoiets gebeurten dan willen ze je ongeacht de consequen-ties terugpakken omdat ze in hun trots zijngekwetst. Dat mocht ik niet versterken

856/1099

door zelfs maar een tikje voldaan te lijken;ik was nog niet uit de gevarenzone. Ik liepmet een respectvolle blik naar de tafel enstak mijn hand uit zonder de Lion King tetonen. Die zou mijn nieuw verworvenstatus geen goed doen. Ik knikte in derichting van het stuk papier. ‘Alstublieft?’

Hij had het misschien niet verstaan,maar wel begrepen. Hij gaf het terug enbaalde ervan. Ik vouwde het voorzichtig open stak het in mijn zak. Het was nu niet hetmoment om het weer in het condoom testoppen. ‘Dank u.’ Ik knikte even, keerdehen mijn rug toe terwijl mijn hart kloptealsof het ruwe olie door mijn bloedvatenmoest pompen, en liep naar de tv.

Ik ging zo kalm mogelijk op de stoel bijde tv zitten om te zien hoe Kirk het WildeWesten temde, en boog voorover om tehoren wat er daar in de woestijn allemaalgebeurde. Mijn polsslag overstemde de tv.

857/1099

Ik dacht dat er heel wat geschreeuwd zougaan worden zodra ik buiten gehoorsaf-stand was, maar nu klonk er alleen maarzacht, ontevreden gemompel achter mijnrug. Waar was Acht, verdomme? Ik wildeme niet omdraaien en zelfs naar niets an-ders dan het scherm kijken, als een kinddat denkt dat hij zijn bedtijd kan ontlopendoor bewegingloos en geconcentreerd teblijven zitten.

Ze bleven mompelen en ik hoorde deflessenhals tegen de glazen slaan toen zehun woede gingen verdrinken. Mijn ogenwaren op het scherm gericht, mijn oren ophen.

Na vijf minuten, toen Kirk op het puntstond om het meisje te redden, kwam Achtde kamer weer binnen. Ik verstond hemniet doordat hij met de rits van zijn nepler-en jas in gevecht was, maar zo te zien ver-trokken we. In stilte mompelde ik een

858/1099

dankgebedje, stond op en probeerde mijnopluchting te verhullen.

Terwijl Acht naar de deur liep en ik detafel passeerde, kregen ze een respectvollebuiging van me voordat ik met de snelheidvan het geluid de trap af ging.

859/1099

35

Acht was zo blij als een kind toen hij zijngeliefde Lada op het luidruchtige par-keerterrein ontwaarde.

‘Waar gaan we heen, Vorsim?’‘Een flat.’ Hij had de motorkap al open.‘Een flat?’‘Je weet wel, een appartement.’Ik hoorde twee metalige klappen toen de

startmotor eraan werd herinnerd wat hijmoest doen voor de kost.

De Lada startte ten slotte en we redenhet parkeerterrein af en sloegen rechtsaf inde richting van de rotonde. Onder hetknipperende neon van de komfort baarsstonden reusachtige portiers de avondhan-del te regelen. We sloegen ditmaal linksafop de rotonde, en reden van de rivier af

langs nog meer gelegenheden en gepar-keerde vrachtwagens.

De verlichting van de baars namgaandeweg af en werd ten slotte verdron-gen door het duister. Nu werd de wegomgeven door flatgebouwen en fabrieken,afgezet met pijlers en loshangendhoutwerk.

We streden met twee vrachtwagens dieelkaar met veel opspattende sneeuw en ijsprobeerden in te halen, sloegen zonderrichting aan te geven linksaf en nog eenslinks een smal straatje in met appartemen-ten links van ons en een hoge muur rechts.

Acht knalde de Lada aan de kant ensprong eruit. ‘Wacht even, vriend.’

Hij ontweek een enorme pijler en liepnaar de voordeur van een van de flats. Hijhield in, keek op de bordjes en stak zijnduimen op, keerde terug naar de Lada envergrendelde die. Ik stapte uit en wachtte.

861/1099

Het onophoudelijke kabaal van ma-chines klonk vanachter de muur toen ikeen erg koude, schemerige gang in liep diezo smal was dat ik met uitgestoken armenbeide muren tegelijk kon aanraken. Hetstonk er naar gekookte kool. Er ontbrakentegels uit de vloer en de muren warenblauw geverfd, behalve op de plekken waargrote stukken pleisterwerk op de grondwaren gevallen. Niemand had de moeitegenomen ze weg te vegen. De deuren vande appartementen, gemaakt van plaatstaal,voorzien van drie sloten en een kijkgaatje,waren zó laag dat je moest bukken bij hetbinnengaan.

We wachtten naast een rij houtenbrievenbussen op de lift. De meeste deurenwaren uit hun scharnieren gescheurd enandere stonden gewoon open. Ik had me ineen Zuid-Amerikaanse gevangenis meer opmijn gemak gevoeld.

862/1099

De muur naast de lift was overdekt methandgeschilderde instructies in het Russ-isch. Dat kon ik fijn bestuderen terwijl wede motor in de schacht hoorden grommen.

De installatie stopte met een bons en dedeuren gingen open. We stapten in eenaluminium doos die overal gedeukt waswaar laarzen hem hadden kunnen raken.Het rook er naar urine. Acht drukte op deknop van de vierde verdieping en weschokten omhoog, waarbij de lift minstenseenmaal per meter stilhield om na eenkorte pauze zijn weg te vervolgen, net of hijsteeds vergat waar hij heen moest. Tenslotte bereikten we de vierde verdieping engingen de deuren in het schemerduisterweer open. Ik liet hem eerst uitstappen.Acht sloeg linksaf en struikelde. Zodra ikhem achterna ging, zag ik waarover: er lageen kind in elkaar gedoken op de grond.

863/1099

Toen de deuren weer dichtsloegen en hetdaardoor nog donkerder werd, knielde ikom dat kleine in drie slechtgebreide tru-itjes verpakte lijfje te onderzoeken. Naastzijn hoofd lagen twee lege chipszakken ener hing dik, opgedroogd snot van zijnneusgaten naar zijn mond. Hij ademde enhij bloedde niet, maar zelfs bij het zwakkelicht van het peertje aan het plafond wasduidelijk te zien dat hij in een beroerdetoestand verkeerde. Rond zijn mond zatenallemaal pukkels en langs zijn kin liepspeeksel. Hij was van Kelly’s leeftijd; ikdacht opeens aan haar en werd overvallendoor emoties. Zolang ik er was, zou zij noo-it aan dit soort ellende worden bloot-gesteld. Zolang ik er was... Ik kon de ge-laatsuitdrukking van dr. Hughes voor mezien.

Acht keek volstrekt ongeïnteresseerdnaar de jongen. Hij schopte tegen de

864/1099

zakken, draaide zich om en liep door. Iktrok de plaatselijke lijmvriend uit het loop-pad en volgde.

We liepen links een gang in, terwijl Achteen Russisch rapnummer zong en een bossleutels uit zijn zak trok. We bereikten delaatste deur van de gang, daar liep hij watte klunzen tot hij de gewenste sleutel had,opende de deur en tastte naar hetlichtknopje.

De kamer die we betraden was duidelijkniet de bron van de kooldampen. Ik rookde zware lucht van houten kisten enwapenolie; die lucht zou ik overal hebbenherkend. De jeugd van Prousts vriendoverviel hem toen hij Madeleines gebakjesweer rook: dit bracht mij regelrecht terugnaar mijn eerste dag als kindsoldaat in1976, toen ik zestien was. Taart zou beterzijn geweest.

865/1099

Het vanzelfsprekend eenzame peertjeverlichtte een klein halletje, hooguit enkelevierkante meters groot. Er leidden tweedeuren vandaan; Acht liep door de deurlinks en ik volgde hem nadat ik de voor-deur had gesloten en op alle mogelijkesloten had gedaan.

Van het groepje van vier spotjes waareen gezin in de jaren zestig trots op zouzijn geweest, brandde er eentje. Het kleinekamertje stond vol houten kisten, kar-tonnen dozen en losliggende explosieven,allemaal bedrukt met cyrillische letters.Het zag er bijzonder Tsjaads uit – Tsjaaddie gevaarlijk voorbij de uiterste verkoop-datum was.

Naast me stond een stapeltje bruinehouten kistjes met handvatten van touw. Iklichtte het deksel van de bovenste enherkende de saai groene po onmiddellijk.Acht grijnsde van oor tot oor, maakte het

866/1099

geluid van een explosie en wapperde metzijn handen naar alle kanten. Hij wist ken-nelijk ook dat het landmijnen waren. ‘Zie jewel, vriend, je krijgt wat je wilt. Gegarand-eerd goed, oké?’

Ik knikte terwijl ik nog wat rondkeek. Erlag allerlei spul in bruin militair vetvrijpapier. Op een andere plek was een stapelvochtig geworden kartonnen dozenomgevallen, waardoor de inhoud verspreidlag over de vloer. In een hoek lagen eenstuk of zes elektronische ontstekers, alu-minium buisjes bijna ter grootte van eensigaret waar aan de ene kant twee zilver-draadjes van een halve meter uithingen. Dezilverdraadjes hingen los, niet samenge-bonden, en dat was angstaanjagend: hetbetekende dat ze zo als antenne kondendienen voor ieder beetje elektrische stral-ing – een radiogolf bijvoorbeeld, of stralinguit een mobiele telefoon – en dan zouden

867/1099

ontploffen, waarschijnlijk samen met derest van de zooi hier. Dit huis was eennachtmerrie. Zo te zien hadden de Russenzich aan het begin van de jaren negentigweinig zorgen gemaakt waar dit spul ter-echt zou komen.

Ik raapte de ontstekers een voor een op,draaide de draadjes in elkaar om het cir-cuit te sluiten, en scharrelde toen tussen derest van de spullen door en trok kartonnendozen open. Acht deed me na, ofwel ommij het idee te geven dat hij wist wat hijdeed, ofwel uit nieuwsgierigheid. Ik paktehem bij de arm en schudde mijn hoofd om-dat ik niet wilde dat hij ergens mee begonte spelen. Het zou fijn zijn als we hier metal mijn benodigdheden konden vertrekkenen zonder dat hij nog meer vingerskwijtraakte.

Hij keek gekwetst, dus zodra ik de ont-stekers had afgehandeld en ze in een lege

868/1099

munitiekist had gelegd, haalde ik de polistevoorschijn om hem aan het werk tezetten. ‘Wat staat er, Vorsim?’ Ik nam aandat hij zijn eigen taal wel kon lezen.

Toen hij naar het licht liep, zag ik watdonkergroen ontstekingskoord. Het zatniet op zo’n handige spoel van tweehon-derd meter; er was maar twee meter hier,tien meter daar, maar opeens zag ik eengebruikte spoel waar misschien nogtachtig, negentig meter op zat en daar hadik genoeg aan.

Ik legde de spoel ontstekingskoord aande kant en bezocht de andere kamers. Datwas snel klaar, want het waren allemaalbezemkasten; er was een kleine keuken-annex-badkamer-annex-toiletgelegenheiden een nog kleinere slaapkamer. Ik zochtnaar kneedbommen, maar die waren erniet. De enige KB hier zat in de landmijnen

869/1099

en daarvan waren er beslist genoeg om mijP van Plenty te geven.

Ik ging de woonkamer weer in en tilde ereentje uit het geopende kistje. Dit warenTM 40’s of 46’s, ik kon ze nooit uit elkaarhouden; ik wist alleen dat de ene vanmetaal en de andere van plastic was ge-maakt. Deze waren van metaal, ongeveerdertig centimeter in doorsnee, en wogeneen kilo of tien, waarvan ongeveer zes kiloKB. Ze zagen eruit als van die ouderwetsekoperen beddenkruiken die naast koperenpaardjes bij de open haard hangen in plat-telandskroegen. In plaats van lange bezem-stelen hadden deze een draaibaredraagbeugel.

Het was een kloteklus om de KB uit diedingen te krijgen, maar wat verwachtte iknou?

Ik legde de mijn op de kale planken enprobeerde de kap eraf te schroeven.

870/1099

Voordat je hem plaatst, hoef je alleen dekap te vervangen door een ontstekings-mechanisme – meestal een combinatie vaneen ontsteking en een slagpijpje – en vaneen afstandje toe te kijken tot er een tankaankomt.

Toen er eindelijk beweging in kwam,nadat het vet en vuil van jaren hem nogeen poosje gesloten hadden gehouden, zagik meteen dat het echt oud materiaal was.De geur van marsepein drong zich aanmijn neus op. Het groene explosief was delaatste jaren buiten gebruik geraakt. Hijdeed het nog wel, ze werden ook nog welgebruikt, maar de nitroglycerinebeschadigde niet alleen pantsering, maarook hersens en huid van iedereen die er-mee werkte. Je kreeg gegarandeerd behoo-rlijk hoofdpijn als je hieraan in een kleinekamertje werkte en ernstige pijnen als jehet in een wondje kreeg. Ik had zonder

871/1099

deze extra prikkel al genoeg aspirientjesnodig.

Acht sprong op: ‘Hé, Nikolai, dit stukpapier is wreed, man.’

‘Wat staat er?’‘Allereerst zijn naam, Ignaty. Daarna

staat er dat jij zijn man bent. Wat jij wilt,moet je krijgen. Hij beschermt jou, vriend.’Hij keek me aan. ‘Nou wordt het vet. Erstaat: “Als je mijn vriend niet helpt, ver-moord ik je vrouw; en dan, nadat je tweeweken hebt gehuild, vermoord ik je kinder-en. Twee weken daarna vermoord ik jou.”Dat is vet wreed, man.’

‘Wie is Ignaty?’Hij haalde zijn schouders op. ‘Dat is

jouw vriend, toch?’Nee, dat was hij niet, hij was Vals vriend.

De kaarters hadden zijn naam beslistherkend. Ik nam Acht de polis uit handenen stopte die terug in mijn jaszak. Nu

872/1099

begreep ik wat Liv had bedoeld toen ze zeidat Tom zo was bedreigd dat de Engelsestrafmaat er wat bleekjes bij afstak. Geenwonder dat hij zijn mond had gehouden engewoon zijn straf had uitgezeten.

We droegen samen verscheidene kistennaar de auto en passeerden daarbij telkenshet kind dat bleef liggen waar ik hem hadneergelegd. Nadat we voor het laatst naarbeneden waren en Acht de flat had afge-sloten, stonden we bij de Lada met hetgezoem en gekreun van de fabriek op deachtergrond. Hij zou verder lopen, want hijwilde hier in de buurt bij een vriend opbezoek.

Ik nam afscheid en had meer dan eenbeetje medelijden met hem. Net als alleshier was hij ook verkloot.

‘Bedankt, makker. Je krijgt je auto overtwee dagen terug.’

873/1099

Ik drukte zijn koude hand en opende hetportier zodra hij wegliep.

Hij riep me achterna: ‘Yo, Nikolai. Hé...’Opeens klonk hij een stuk minder zekervan zichzelf. ‘Kan ik... kan ik met je meenaar Engeland?’

Ik keek hem niet aan, want ik wilde aande slag. ‘Waarom?’

‘Ik kan voor je werken. Mijn Engels istof.’

Ik hoorde hem dichterbij komen. ‘Laatme meegaan, vriend. Het wordt allemaalwreed. Ik wil eerst naar Engeland endaarna wil ik naar Amerika.’

‘Weet je wat, ik kom snel terug en danhebben we het erover, oké?’

‘Wanneer?’‘Wat ik zei, over twee dagen.’Hij gaf me nog een hand met enkele ont-

brekende vingers. ‘Wreed. Tot ziens

874/1099

Nikolai. Alles komt goed. Ik verkoop mijnauto, en... en koop nieuwe kleren.’

Hij huppelde werkelijk de straat op,zwaaide naar me en dacht over zijn nieuweleven na terwijl ik de startmotor een beetjehamer toediende, startte en tweemaal heenen weer stak om de straat uit te komen inde richting van de hoofdweg. Onderwegpasseerde ik Acht nog.

Ik had nog maar honderd meter geredentoen ik stopte en de auto in zijn achteruitzette. Verdomme, dit kon ik niet maken.

Toen ik naast hem kwam en het raampjeomlaagdraaide, groette hij me met eenbrede glimlach. Iets aan de hand, vriend?’

‘Sorry, Vorsim, ik kan je niet’ – ik verbe-terde mezelf – ‘zal je niet meenemen naarEngeland.’

Zijn schouders en zijn gezicht zakten in. ‘Waarom niet, man? Waarom niet? Je zeinet, man...’

875/1099

Ik voelde me een klootzak. ‘Ze laten je erniet in. Je bent een Rus. Je hebt visa en datsoort dingen nodig. En zelfs al laten ze jetoe, dan kun je nog niet bij me blijven. Ikheb geen huis en ik kan je geen werk latendoen. Het spijt me ontzettend, maar ik kanhet niet doen en ik zal het niet doen. Sorry,makker. Ik breng de auto over twee dagenterug.’

En dat was dat. Ik draaide het raampjeweer omhoog en reed terug richtingcentrum, om me te oriënteren en de groteweg Narva-Tallinn terug te vinden.

Ik had hem kunnen voorliegen, maar ikherinnerde me alle ritjes nog die ik als kindmet mijn ouders zou gaan maken, alle ca-deautjes die ik zou krijgen, alle beloftesvan mooie vakanties en al die andere zooiwaarvan nooit iets terechtkwam. Liv hadgelijk: soms is het beter om mensen met dewaarheid af te poeieren.

876/1099

In de stad vond ik mijn oriëntatiepunten vandaar ging ik naar het westen. Mijndoel was een hotelkamer waar ik al dietroep die achterin lag kon repareren.

Ik had nog steeds oprecht medelijdenmet Acht; niet omdat ik hem had laten zit-ten, want dat was terecht, maar omdat ikwist wat hij van de toekomst te verwachtenhad. Absoluut geen flikker.

Er doemde een benzinestation op, pre-cies zo een als in Tallinn, erg blauw eneven schoon, glanzend en uit de toon val-lend als een ruimteschip. Ik reed naarbinnen en tankte. Ik parkeerde aan de enekant van het gebouw en ging betalen tegende tijd dat het personeel dacht dat ze deeerste wanbetaler van vannacht hadden.

Ik was de enige klant. Een klein hoekjevan de winkel was maar gereserveerd voorde verkoop van auto-onderdelen; de restvan de winkel was voor bier, chocolade en

877/1099

worstjes. Ik pakte vijf blauwe nylon sleep-kabels – de hele voorraad – en alle achtrollen zwart isolatieband die er hingen, eneen goedkoop setje gereedschap datwaarschijnlijk afbrak als je het voor detweede keer gebruikte. Ten slotte nam ikeen zaklamp en twee stel batterijen, entwee van die kleine rechthoekige met klem-metjes bovenop. Ik wist nu verder niets tebedenken, behalve wat chocolade en vleesen een paar blikjes priklimonade.

De vent die mijn geld aanpakte, hadmeer pukkels op zijn hoofd dan hersencel-len erin. Hij probeerde het wisselgeld uit terekenen ook al stond dat op de kassa telezen. Ten slotte gaf hij mij mijn draag-tassen; ik wilde er meer en wees ze aan.‘Meer? Meer?’ Het kostte wat meer acteer-werk en een paar muntjes, maar ik kwamwel met een stuk of zes reservetassen naarbuiten.

878/1099

Het was weer tijd voor worst met chocol-ade. Ik ging in de auto zitten, liet de motordraaien en stopte mijn hoofd vol terwijl iknaar de hoofdweg keek. Er was een enormeaanplakwand achter, over de hele zijkantvan een flatgebouw. Mr. Bean grijnsde meals een mormoon toe en toonde mij dewonderen van Fuji-films terwijl de vracht-wagens voorbij scheurden. Ik kon er welbegrip voor opbrengen; ik wilde zelf ook zosnel mogelijk de stad uit.

Nadat ik alles had opgegeten wat ik hadgekocht, was ik misselijk. Ik mengde me inde herrie op straat. Mijn bestemmingheette Voka, een kustplaatsje in hetnoorden, tussen Narva en Kohtla Jarve, endaar zou ik de voorbereidingen voor deaanslag van morgen treffen. Ik had Vokaalleen maar gekozen omdat ik de naamleuk vond, en omdat het, als kustplaats,

879/1099

waarschijnlijk meer gelegenheden voorovernachting zou bezitten.

880/1099

36

Voka bleek precies te zijn wat ik ervan hadverwacht, een badplaatsje met maar ééndoorgaande weg. Het was misschien weleen beetje populair geweest in de sovjet-tijd, maar wat ik nu zag in het licht vanmijn koplampen en dankzij een dooden-kele functionerende lantaarnpaal, was moeen afgebladderd, het Estse equivalent vandie Victoriaanse badplaatsen in Engelandwaarvan de houdbaarheidsdatum ver-streek toen iedereen in de jaren zeventigopeens naar plekken als Benidorm wilde.Toen de Russen een paar jaar geleden hunbullen hadden gepakt, had deze plaats ookmeteen de laatste adem uitgeblazen. Erwas niemand in de buurt; iedereen zatwaarschijnlijk thuis naar het einde van devolgende film met Kirk Douglas te kijken.

Ik reed langzaam de kustweg af, met deBaltische zee links en de auto vrolijk wie-gend op een zeewindje. In de appartemen-ten rechts van mij brandde nauwelijkslicht, er glom alleen zo hier en daar een te-levisie.

Ik vond tenslotte een hotelli met uitzichtop zee. Op het eerste gezicht leek hetveeleer een flatgebouw van vier verdiepin-gen, maar toen zag ik links van de dubbeleglazen deur het kleine neonbordje knippe-ren. Toen ik de auto afsloot, beukten ergolven op het strand achter me en de windtrok aan mijn jas en mijn haar.

De fluorescerende lampen in de gangverblindden me bijna. Het was net of ikeen televisiestudio binnenliep, en bijna netzo warm. Er gilde ergens een tv in hetRussisch. Ik begon de intonatie aardig tebegrijpen.

882/1099

Het geluid kwam van voren. Ik liep degang door en vond de bron. Onderaan eentrap bevond zich op borsthoogte eenschuifraam in de muur. Daarachter zat eenoude vrouw aan het scherm van een oudezwartwittelevisie geplakt.

Terwijl ik haar aandacht probeerde tetrekken kreeg ik ruim de gelegenheid omhaar te bestuderen. Ze had een dikkewollen maillot aan en slippers, een enormzwart vest, een opzichtige bloemetjesjurken een gehaakte wollen muts. Onder hettv-kijken lepelde ze klonterige soep uit ietsdat een saladekom leek. De antenne van detv was een klerenhanger – dat scheen hierzo te horen. Het herinnerde me aan allekeren dat ik met een binnenantenne hadlopen dansen zodat mijn stiefvader depaardenraces kon volgen. Geen wonder datik Pippi Langkous nooit had gezien.

883/1099

Eindelijk zag ze me, maar ze deed geenmoeite om me te groeten of te vragen watik wilde. Met veel geknik en geglimlachwees ik op een papiertje dat tegen het raamzat geplakt en waarvan ik vermoedde dathet de prijslijst was.

‘Kan ik hier een kamer reserveren?’vroeg ik in mijn beste Australisch. Ik wasbehoorlijk gesteld op mijn CrocodileDundee-imitatie. Hij was aan haar nietbesteed.

Ik hoorde voetstappen klikken op dehouten trap en zag vervolgens een paartjeverschijnen, allebei in lange overjassen. Hijwas een mager kereltje van achter in deveertig, met een grote druipsnor, eenbeetje kalend, en met de rest van zijn haarachterover gekamd op een manier waarvanze in Oost-Europa om een of andere redendenken dat het er fantastisch uitziet. Zeliepen voorbij zonder de oude vrouw en

884/1099

mij een blik waardig te keuren. De vrouwwas zeker twintig jaar jonger dan Vleespet,zag ik, en stonk aanzienlijk minder. Hijdroeg een lichaamsgeur waartegen geendeodorant opgewassen is.

De oude vrouw gaf me een handdoek tergrootte van een servetje en een stel lakensdat ooit wit was geweest. Ze brabbelde iets,stak een vinger omhoog en daarna twee. Iknam aan dat ze het aantal nachtenbedoelde. Ik stak er één op.

Ze knikte en schreef wat cijfers op waar-van ik aannam dat het de prijs was. Hon-derdvijftig EEK per nacht – ongeveer tienpond. Een koopje. Ik was benieuwd hoe dekamer eruitzag. Ik gaf haar het geld en zijlegde de sleutel die aan een blok hout vanvijftien centimeter hing bovenop de lakensen keerde terug naar haar soep en tv. Zezag af van de mogelijkheid om mij ‘prettigverblijf’ in het Estisch te leren zeggen.

885/1099

Ik liep de trap op en vond kamer 4. Diewas groter dan ik had verwacht, maar eventriest. Er stond een kast van donkergefineerd triplex, pluizige bruine dekensvan nylon op een gevlekte veelkleurigematras en een stel oude kussens vol speek-selsporen. Tot mijn verrassing stond er inde hoek een klein koelkastje. De stekker zatniet in het stopcontact, ontdekte ik, maardan nog was hij volgens de Estse Toe-ristenbond wel een ster extra waard.Ernaast, op een tafel van bruin fineer,stond een tv uit de jaren zeventig waarvande stekker ook loshing. Het tapijt bestonduit twee kleuren slijtvast kantoorspul,donkerbruin en iets wat mogelijk ooitcrème was geweest. Het behang was hieren daar bobbelig en werd gecompleteerdmet bruine vochtplekken. Maar hetpronkstuk was een hoekbank met koffi-etafel versierd met een grote driehoekige

886/1099

dikglazen asbak waarop elke kroeg trotsgeweest zou zijn. De beige nylon zittingwas intens smerig en aan de randen van dekoffietafel zaten overal brandplekjes. Hetwas er koud; het werd duidelijk aan degasten overgelaten om de verwarming aante doen.

Rechts van de entree was een badkamer.Die zou ik later wel bekijken. Eerst boog ikme over een van de elektrische kacheltjes.Het was een klein vierkant dingetje metdrie buizen dat aan de deurkant van hetbed stond. Ik stak de stekker in het stop-contact, zette de schakelaar om en de ele-menten begonnen op te warmen en vuldende kamer met de wrange lucht van ver-brandende stofdeeltjes.

De tweede kachel die dichter bij hetraam stond, was een geavanceerder, decor-atief model, met twee elementen en daarboven een namaakhoutblok van zwart

887/1099

plastic tegen een rode achtergrond. Ik hadnooit meer zo’n ding gezien sinds ik opmijn zevende bij mijn tante had gelogeerd.Die stekker ging er ook in en ik keek toehoe de rode bol onder het plastic opgloeideen hoe er een plaatje boven begon tedraaien om het vlameffect te veroorzaken.Het was bijna mooier dan tv.

Ik liep de badkamer in. De muren envloer waren betegeld, voornamelijk bruin,maar in de tijd dat de gebroken tegels nogwerden vervangen, hadden ze dat metblauw en rood gedaan. De directie hadhaar beleid de laatste jaren kennelijkgewijzigd.

Aan de muur boven het bad hing nog eenelektrische kachel met twee elementen eneen antieke ovale gasgeiser met een zicht-bare waakvlam en een lange stalen kraandie je zo kon verdraaien dat hij ofwel hetbad ofwel de wastafel kon vullen. Ik was op

888/1099

het ergste voorbereid, maar toen ik dekraan opendraaide, veranderde de waak-vlam in een woest vuur met bijbehorendegeluidseffecten. Ik was jaloers. Ik wildezo’n ding in mijn huis hebben. Het waterwas onmiddellijk heet, gelukkig; ik zou hetzometeen nodig hebben. Ik zette de kraanuit en liep terug naar de slaapkamer waarde kachels hun werk deden. Ik trok de vit-rages aan de kant en keek uit over zee. Ikzag niets anders dan wat sneeuwvlokken inhet beperkte beetje licht dat uit mijn raamviel.

Ik sloot de gordijnen en ging beneden deauto uitladen, allereerst twee mijnen in eenkist en de spulletjes uit het benzinestation.De oude vrouw keek niet eenmaal optijdens mijn komen en gaan, ofwel omdatze verstandig genoeg was om zich niet temengen in de zaken van gasten, ofwel om-dat ze daadwerkelijk gegrepen was door de

889/1099

nagesynchroniseerde versie van deBatman-aflevering uit de jaren zestig.

Terug in de kamer liet ik het bad met eendun dampend straaltje vollopen. Ikgebruikte een schroevendraaier uit deverzameling gereedschapjes om de tweekapjes van de mijnen af te halen en rookhet groene KB op het moment dat het eer-ste losliet.

Ik hield de mijnen om de beurt onder dekraan tot ze volstonden met heet water enliet ze dan in het bad zakken, en liet dekraan lopen zodat ze uiteindelijk onder wa-ter kwamen te staan. Toen ging ik naar deauto om de volgende twee te halen. Ze war-en zwaar en ik wilde de ellende niet mee-maken dat ik er eentje liet vallen. Hetkostte me drie keer lopen om alles boven tekrijgen. Bij de laatste keer haalde ik weereen krant van de achterbank en dekte devoorruit ermee af.

890/1099

Ik bleef kapjes van mijnen afschroeventot ze alle zes in bad lagen, met een totaalvan vijfendertig kilo KB. In de fabriek had-den ze gesmolten explosief in de saaig-roene mantels gespoten en die tot eensoort plastictoestand laten uitharden. Hethete water moest de boel nu weer weekmaken voordat ik het eruit kon schrapen.

In de slaapkamer zette ik de tv net optijd aan om Batman en Robin vastge-bonden te zien zitten in een reuzenformaatkoffiekopje. Een opgewonden Amerikaansevoice-over vertelde me dat ik tot volgendeweek moest wachten tot de volgendespannende verwikkeling, gevolgd door deRussische vertaling die zei dat het ze geenflikker interesseerde wat er gebeurde.

Ik pakte de spoel met ontstekingskoord,dat eruitzag als groene waslijn, met dit ver-schil dat er in het plastic omhulsel geenijzerdraad zat, maar explosieven. Dit spul

891/1099

moest de twee ladingen ontsteken die ikmet de KB zou maken, zodra ik dat uit demijnen had. Ik sneed de eerste dertig centi-meter koord met mijn Leatherman af.Waarschijnlijk was de explosieve kern aan-getast door het weer of door ouderdom,maar als dat zo was, zou het bederfwaarschijnlijk niet verder dan vijftien cen-timeter zijn gekomen. De spoel verdweenaan de raamkant van het bed; alleen dedingen die klaar waren, zou ik aan die kantneerzetten. Zo zou ik mezelf behoeden voorde fouten die je maakt als je moe wordt.

Zonder enige aankondiging knaldenCharlie’s Angels opeens op het scherm. Ikhoopte dat dit de reeks was met CherylLadd. Op Farrah Fawcett had ik het nooitzo gehad toen ik jong was. Toen de eento-nige Russische vertaling op gang kwam,ging ik weer naar de badkamer. Het druile-rige stroompje water uit de geiser had het

892/1099

waterpeil nog lang niet hoog genoeggebracht.

Tijd om de batterijen te testen. Het war-en gewone rechthoekige negenvolts batter-ijen met drukknopjes aan de uiteinden dieals positieve en negatieve pool dienen, hetsoort dat je in radio’s en kinderspeelgoedgebruikt. Eentje ervan zou als initiator deelektrische lading leveren die door de ont-stekingskabel zou lopen die ik nog moestbemachtigen. Die zou de ontsteker inwerking stellen en die zou vervolgens hetontstekingskoord aansteken en ten slottede ladingen. Dat zou allemaal alleen ge-beuren als de batterij krachtig genoeg wasom de weerstand van de ontstekingskabelen ontsteker te overwinnen. Je verbindt deontstekingskabel met een lampje van eenzaklantaarn; als die brandt wanneer jestroom door de ontstekingskabel stuurt,

893/1099

heb je genoeg stroom om de boel boem telaten doen.

Het werd nu warm genoeg om mijn jasuit te trekken. Ik haalde de verzekering-spolis uit de binnenzak. Het zag er eenbeetje verfomfaaid uit, dus vouwde ik hemnetjes op, hengelde even naar het condoomen stak ze toen in het kleine sleutelzakjerechtsvoor op mijn spijkerbroek.

Daarna trok ik de stekker van het bed-lampje uit het stopcontact en trok het sno-er los uit de poot van de lamp, waardoor ikongeveer anderhalve meter ontstekingska-bel verkreeg – niet genoeg. Ik moest dichtbij de ontploffing zijn, maar anderhalvemeter was zelfmoord. Het snoer van dekoelkast leverde me nog eens anderhalvemeter op.

Het bad moest nu wel zo’n beetje volzijn. Toen ik ernaar ging kijken, stondenCharlie’s Angels net op het punt om

894/1099

vermomd als oude dametjes, maar nogsteeds betoverend mooi en met hunkapsels volledig intact, een bejaardenhuiste infiltreren.

Alle mijnen stonden onder water en dusdraaide ik de kraan dicht. Ik zag nergenseen toiletborstel, maar er was wel eenrubberen ontstopper. Ik gebruikte dehandgreep om de KB in een van de mijnenlos te duwen, maar merkte dat die nog tehard was.

Voetstappen op de gang kondigdennieuwe hotelgasten aan. Ik hoorde in hetvoorbijgaan een vrouw giechelen en eenbronstige Russische man praten. Daarnahoorde ik de deur naast de mijne dichts-laan. Op bed liggend zag ik hoe Charlie’sAngels de wereld van het kwaad verlostenen verbond ondertussen de twee snoerenmet elkaar en omwond ze met isolatietape.

895/1099

Drie meter ontstekingskabel was nogniet genoeg. Het probleem was dat ik nietzou weten hoeveel ik nodig had voordat ikbij het doelwit was, en ik moest een vei-ligheidsmarge inbouwen. Ik wou dat ikhonderd meter van dat spul had, maarwaar zou ik dat op dit uur kunnen vinden?Morgen was het te laat; dan had ik nietgenoeg tijd over om rond te klooien opzoek naar een B&Q. Ik moest zelf meermaken, dus dat was het einde van Cheryl.Dankzij de positie van het stopcontact, washet snoer van de tv vrij lang; in totaal hadik ten slotte vijfenhalve meter kabel.

Nu de televisie uit was, hoorde ik deontwikkelingen van de romance bij de bur-en. Er waren veel oehs en aahs, een beetjegegiechel en een paar petsen op naaktehuid. Nasynchronisatie overbodig.

Ik verbond de laatste stukken snoer opde vlechtmanier van Western Union.

896/1099

Chinese arbeiders in het Wilde Westen re-pareerden op die manier gebroken tele-graafdraden; feitelijk leg je de uiteindenvan beide snoeren in een platte knoop. Hetgarandeert niet alleen de geleiding, maarhet maakt lostrekken ook vrijwelonmogelijk.

De drie stukken waren verschillend vanmateriaal en dikte, maar zolang ze maargeleidden, zou het mij verder een zorg zijn.Ik draaide het koperdraad van het eneuiteinde om een lampje en tapete het vast.Nu moest ik alleen de twee ijzerdraden aanhet andere uiteinde op de polen van debatterij aansluiten – en beng, perfect, delamp brandde.

Ik herhaalde de procedure met de an-dere batterij en ze deden het allebei, nutenminste. Als ze ter plaatse allebei weiger-den en ik geen ontsteking kreeg, moest ik

897/1099

uitwijken naar plan B en de hoofddoekomknopen.

Ik maakte de tape los van het lampje,draaide de twee koperdraden in elkaar,deed hetzelfde met de twee ijzerdraden aanhet andere uiteinde en aardde ze tegen deachterkant van de koelkast. Dat zou deresterende elektriciteit uit de kabel ver-wijderen; het laatste dat ik kon gebruikenwas dat ik de draden met een ontstekerverbond en dat dat ding dan meteen ont-plofte. Dat werd iets te veel van het goede.

Het rolletje ontstekingskabel kwam aande raamkant van het bed naast het ontstek-ingskoord te liggen en ik legde de tweebatterijen bovenop de tv. Je mag de initiat-or nooit bij de ontstekers of de rest van despullen bewaren; de alles-naar-de-kloten-factor is nooit ver weg, en ik kon me geenrisico’s permitteren. Alles mag pas bijelkaar in de buurt komen als je de ladingen

898/1099

gaat ontsteken, dat lesje hadden twee manvan de PIRA in de jaren tachtig met schadeen schande geleerd.

Bij de buren was het voorspel voorbij enbegon het echte werk. Zij genoot er enormvan of probeerde een Oscar te winnen. Hetbed bonkte zo hard tegen de muur dat hetbijna mijn badkamer binnenkwam.

Toen ik bij de mijnen ging kijken, rim-pelde het water door de trilling van demuur. Ik had nog wel wat tijd over voordatik de KB kon uitgraven; om die tijd ef-fectief te gebruiken, nam ik een velletje wc-papier, trok mijn jas aan en liep de gang in.De neukpartij bereikte een opgewondenhoogtepunt op het moment dat ik een smalstrookje wcpapier aanbracht ter hoogte vanhet onderste scharnier en de deur sloot omte kijken of ik het nog kon zien zitten. Hetwerd stil bij de buren en ik liet ze alleen

899/1099

met hun sigaretten en Charlie’s Angels, ikliep naar de trap.

De oude vrouw zat nog steeds aan haartv gekluisterd. Toen ik de krant van devoorruit haalde, klauwde de vrieslucht inmijn longen. De motor kwam langzaam inbeweging nadat ik de startmotor zijnseintje had gegeven, maar ten slotte sloeghij aan. Ik kende dat gevoel.

900/1099

37

Ik reed langzaam door de stad op zoeknaar materialen die ik nodig had om de ex-plosieve ladingen samen te stellen en be-streed de hoofdpijn die ik tijdens hetspelen met de mijnen had ontwikkeld metnog eens vier aspirientjes.

Achter een paar winkels zag ik een rijtjevuilniscontainers staan. Ik reed erheen enrommelde tussen de kartonnen ver-pakkingsmaterialen, blikjes en vodden. Erzat niks voor me bij behalve een kapottehouten pallet die tegen een muur stond. Ikhad al snel drie planken van een meter inde kofferbak liggen en ondertussen blafteeen hond die in een van de winkels zat op-gesloten zijn kop er bijna af omdat hij meniet te pakken kon krijgen. Eén stuk wasnodig om me over de muur te helpen, de

andere twee moesten de ladingen tegen hetdoelwit overeind houden.

De lichten in de buurt waren uit en degordijnen gesloten toen ik, belust op meerspullen, het terreintje afreed, de dichtemist in die uit de zee kwam opzetten. Nad-at ik tien minuten door het spookstadjehad rondgereden, zag ik een gebouw dateen bezoekje waard leek. Ervoor lag vuilnisopgestapeld, maar ik was nieuwsgierig ge-worden door de vorm van het gebouw.

Het bleek een schuilkelder te zijn uit detijd dat ze verwachtten dat de ontzag-wekkende B-52 bommenwerpers vanUncle Sam hun de volle laag kwamengeven. Er was een betonnen trap naarbeneden en een dikke metalen deurwaarop een hangslot zat. De trap lag volmet aangewaaid straatvuil en zwaarderspul dat erin gekukeld was, en tussen datalles vond ik wat uitgezet polystyreen

902/1099

verpakkingsmateriaal. Ik pikte er tweestukken tussenuit van een vierkante meterelk. De hoeken staken boven het oppervlakuit, waardoor de contouren zichtbaar wer-den van wat er dan ook maar in verpakthad gezeten. Er zaten hier en daar gaten inom materiaal te besparen en de structuurwat te verstevigen. Nu had ik het raam-werk voor de ladingen. Het deed me den-ken aan de landmijnen die ik van kar-tonnen ijscoverpakkingen had gemaaktvoordat we naar Irak gingen tijdens deGolfoorlog.

Als laatste had ik een steen nodig endaar hoefde ik hier in de buurt niet langnaar te zoeken.

Toen ik terugkwam in het hotel had deoude vrouw haar plek verlaten en was er optv iets wat wel een Russische talkshow leekwaarin de gasten en de presentator nogal

903/1099

stuurs tegen elkaar spraken. Zo te zien be-spraken ze wie van hen als eerste zelf-moord zou plegen.

Ik liep de trap op met mijn vondsten inmijn armen, tevreden dat ik alles voor deaanslag nu in bezit had en me verder gede-isd kon houden.

De oude vrouw had net de kamer naastde mijne verlaten en liep de gang uit meteen grote prop beddengoed in haar armen.De kamer werd kennelijk per uur verhuurden zij mestte hem uit na de recentegebeurtenissen.

Met de talkshow vaag op de achtergrond,raadpleegde ik mijn verklikkertje. Die zatnog op zijn plek. Ik deed de deur open enverwachtte overvallen te zullen wordendoor de warmte.

Zodra ik een stap over de drempel zette,wist ik dat er iets niet deugde. Het plastic

904/1099

nepvuurtje danste niet op de muren, maarhet kacheltje stond nog op zijn plek.

Ik liet de spullen die ik droeg vallen. Desteen raakte de grond in de tel dat ikachteruit de gang in stapte. En dat wasvoorlopig het laatste wat ik deed, behalvevan de slaapkamervloer af proberen te ko-men, wat me een klap op mijn nieren op-leverde die me opnieuw vloerde. Het wasknars-en-in-elkaar-kruip-tijd. Ik had geentijd om adem te halen. Ik werd ruwomgedraaid en kreeg met kracht de loopvan een wapen in mijn gezicht gedrukt. Ikvoelde hoe mijn jas werd opengetrokkenen hoe ik werd gefouilleerd.

Toen ik weer in elkaar was gekropen endeed of ik halfdood was, durfde ik mijnogen te openen. De oudste van deGoodFellas torende boven me uit, met zijnzilveren muts op en zijn zwartleren jas aan.

905/1099

Ik zag ook nog twee benen van iemandanders, ook in het zwart. De twee mannenstonden aan weerszijden van me, en fluis-terden agressief tegen elkaar, maakten veelgebaren en wezen op die eikel op de grond.

Ik probeerde er het beste van te makenterwijl zij bekvochten, probeerde diep in teademen, maar merkte dat dat niet ging.Het deed te veel zeer. Ik moest het doenmet kleine, felle hapjes lucht om de pijn inmijn buik te laten zakken.

Toen keek ik op en zag Timmerman. Wekeken elkaar in de ogen en hij spuwde opme. Ik was niet bang, maar wel teleur-gesteld dat dit mij moest overkomen,zozeer zelfs dat ik de moeite niet nam omde spuug van mijn gezicht te vegen. Ik lagdaar maar en het kon me eigenlijk nietschelen. Hoe had Timmerman trouwensgeweten waar ik was?

906/1099

Godver, het maakte niet uit. Ik wasgevloerd door twee erg nijdige types en ikbetwijfelde of ik de kamer ooit nog levendzou verlaten.

Ze trokken me aan mijn oksels omhoog,elk aan een kant, en plantten me tegen hetvoeteneinde van het bed. Ik stak mijnhanden onder mijn oksels en probeerdemijn hoofd tegen mijn knieën te leggen ommezelf te beschermen en om de beschadig-de grijze man te zijn voor wie niemandbang was.

Het mocht niet zo zijn. Ik kreeg een knaltegen de rechterkant van mijn gezicht, dieme meteen op het bed deed belanden. Ikhoefde het niet te simuleren; dit had meecht zeer gedaan.

Ik verwachtte meer en ging daarom opmijn zij liggen. Terwijl de pijn door mijnlijf joeg, probeerden sterretjes me buitenwesten te krijgen. Ik voelde mezelf

907/1099

wegzakken, en dat mocht echt niet ge-beuren. Ik deed vreselijk mijn best ommijn ogen open te houden. Ik was een zakaardappels, maar ik wist dat ik me moestvermannen want anders was ik dood.

Ze spraken nog steeds, ruzieden – ikhoorde geen verschil – ergens op deachtergrond. Ik lag nog steeds haastigkleine hapjes adem te halen, hield mijnogen open en hoestte bloed op de pluizigedeken.

Mijn kaakgewricht knarste uit zichzelf.Ik voelde met mijn tong en ontdekte dat erbeweging zat in een van mijn kiezen en datde rechterkant van mijn gezicht verdoofden opgezwollen raakte. Het voelde alsof iknet uit de spreekkamer van een krankzin-nige tandarts kwam.

Mijn hoofd op het bed lag op gelijke hoo-gte met de koffietafel. Mijn schimmige blikbleef hangen aan de grote glazen asbak.

908/1099

Ik verplaatste mijn aandacht naar Tim-merman en de ouwe. Ze hielden niet eensop met kibbelen toen er wat mensen overde gang liepen. De ouwe had een pistoolvast; Timmerman had zijn wapen in eenschouderholster, zag ik toen hij zijn open-geritste jas naar achteren trok om zijnhanden in zijn zij te kunnen zetten. Zewezen allebei naar mij. Zo te zien legdeTimmerman uit wie ik was, of tenminstewat ik had gedaan.

Ik zag nu ook waarmee die ouwe megeslagen had. Gezien het formaat van zijnhanden had hij het daar ook wel meeafgekund, maar hij had gekozen voor eenleren knuppel die eruitzag als een grotedildo die waarschijnlijk met kogeltjes wasgevuld.

Ze stonden een meter of wat van me afen de asbak stond aan mijn andere kant opongeveer een meter. Ze hadden nog steeds

909/1099

meer met elkaar uit te vechten dan metmij, maar ze zouden vast op korte termijnbesluiten hoe ze me zouden vermoorden –langzaam ongetwijfeld als Timmerman zijnzin kreeg.

Ik moest iets doen, maar ik wist ook datik nog een paar tellen nodig had om totmezelf te komen. Ik was nog steeds ver-ward; ik moest in gedachten mijn han-delingen in fases opdelen om het niet teverkloten en vermoord te worden.

Ik loensde naar de grote klomp glas optafel die mijn leven wellicht kon redden,haalde diep adem en sprong van het bed af.Gebukt stormde ik op de twee zwartegedaanten af. Ik hoefde ze alleen maar vanhun stuk te brengen om een paar secondentijd te winnen. Ik stak mijn armen uit enbulldozerde tegen twee ladingen zwart leeraan. Omdat ik niet wilde zien wat er methen gebeurde, draaide ik mijn hoofd af en

910/1099

zocht met mijn ogen naar de asbak. Ik hoo-rde hun ademhaling piepen toen ze demuur raakten.

Ik hield mijn ogen op de glazen vorm optafel gericht, mijn lichaam keerde zich omen mijn benen begonnen erheen te rennen.Ik hoorde gedempt geschreeuw achter me.Het deed er niet toe, dat deed alleen de as-bak. Als ze snel genoeg herstelden of ik telangzaam was, zou ik dat nooit te wetenkomen.

Ik knalde mijn hand omlaag alsof ik eenvlieg platsloeg en greep de asbak. Mijnlichaam was nog steeds op de tafel gerichten die twee kerels bevonden zich achtermij. Ik draaide mijn hoofd om en mikte ophet nu ontmutste hoofd van de ouwe. Ikdraaide me helemaal om, zette drie stap-pen in zijn richting en zwaaide met de as-bak alsof het een mes was.

911/1099

Ik kwam dichterbij en negeerde Tim-merman die van rechts op me af kwam. Ikmoest die ouwe hebben, degene met hetgetrokken pistool.

Zijn gezicht verraadde geen verrassing ofangst, alleen woede, toen hij zich afzette te-gen de muur en zijn wapen omhoogbracht.

Ik bleef mikken op zijn hoofd, zwaaidede asbak omlaag en raakte hem op zijn juk-been. Zijn huid krulde op tot bij zijn oog enscheurde toen open. Hij viel schreeuwendom en zijn lichaam bonkte onderweg naarbeneden tegen mijn benen. Dat was fasedrie.

Ik zag niet, maar hoorde de zwartegedaante van rechts bijna boven me.

Ik had geen fase vier. Nu lag alles open.Ik nam niet eens de moeite om te kijkenwaar Timmerman precies was, maar beuk-te er wild op los. Het dikke glas timmerdetijdens de neergaande bewegingen van

912/1099

mijn arm tweemaal op zijn schedel, beidekeren met zoveel kracht dat mijn arm meteen schok stilviel zodra ik hem raakte.

Ik sprong op zijn borstkas en bleef hemboven op zijn kop beuken. Ik wist ergensdiep van binnen dat ik doorsloeg, maar hetkon me niet schelen. Ik herinnerde me noghoe deze hufter was blijven vuren op dievrouw in de lift en ik dacht aan de klootza-kken die Kelly’s leven hadden verwoestdoor haar familie in Washington af teslachten.

Tot drie keer toe hoorde ik geknars engekraak toen zijn schedel barstte.

Ik bracht mijn hand omhoog om nogeens te slaan, maar hield me in. Ik hadgenoeg gedaan. Dik, bijna bruin bloedstroomde uit zijn hoofdwonden. Zijn ogenfunctioneerden niet meer, hij staardeafwezig, zijn ogen stonden wijdopen englazig, zijn pupillen volledig verwijd. Het

913/1099

bloed verspreidde zich over het tapijt dathet opzoog als vloeipapier.

Terwijl ik nog bovenop hem zat, liet ikbeide handen op zijn borst liggen in hetspijtige besef dat het uit de hand was gelo-pen. Om te overleven moet je soms behoo-rlijk razend worden, maar doorslaan vondik niet in orde.

Ik ging die ouwe bekijken. De knuppelen het pistool lagen op de grond, en hijook, in elkaar gedoken, met de muts alseen verbandje tegen zijn gezicht gedruktlag hij in zichzelf te kreunen. Zijn benenschokten onwillekeurig over het tapijt.

Ik trok mezelf langzaam overeind enschopte beide wapens weg. Het pistool leekop een .38 Special, het type revolver meteen korte loop dat in de jaren dertig doorAmerikaanse gangsters werd gebruikt.

Ik trok zijn jas van zijn schouders tothalverwege zijn armen, en sleurde hem

914/1099

over Timmerman heen naar de badkamer.Zijn bebloede bontmuts bleef liggen. Nuwerd duidelijk waarom hij die altijd ophield; er zaten maar een paar plukjes haarop zijn hoofd.

Hij kreunde nog steeds en hadwaarschijnlijk veel last van zelfmeelij,maar hij leefde nog en dat betekende dathij een gevaar vormde. Mijn kaak deed zeervan mijn gesleur aan zijn lijf, maar mijnhartslag kalmeerde tenminste. Ik had geenkeuze, hij moest dood. Ik vond het nietleuk, maar ik kon hem hier niet levendachterlaten als ik morgen naar hetMaliskia-terrein vertrok. Hij kon alleswaarvoor ik was gekomen in de war sturen.

Ik liet hem los en zag hem op de tegel-vloer in elkaar zakken. Ik draaide dewarmwaterkraan open en hoorde de geiseropvlammen.

915/1099

Ik kon nu de ernst van zijn verwondingzien. Er was een geul van twee centimeterin zijn wang geploegd, breed genoeg om ereen paar vingers in te steken. Onder dewarboel van gescheurd vlees glom eenblootliggend stuk jukbeen.

Terwijl hij lag te kreunen, ontdekte ik inzijn portemonnee de gebruikelijke zaken.Alleen het geld was interessant, zowelRussisch als Estlands; zodra ik dat in mijnzakken had gestoken, ging ik terug naar deslaapkamer.

Ik stapte over Timmerman heen, raaptede .38 Special op en pakte een van depluizige dekens.

Ik trok de haan terug om het wapen tespannen. Als ik de trekker overhaalde,hoefde de haan niet eerst helemaalachteruit voordat hij de patroon lietafgaan; hij zou dan immers in de dekenkunnen blijven steken.

916/1099

Ik liep terug naar de badkamer en keekniet naar zijn gezicht voor het geval zijnogen op mij waren gericht. Ik ramde deloop gewikkeld in een deken zonder ver-dere poespas tegen zijn hoofd, sloeg hetpluizige nylon snel om het wapen heen envuurde.

Ik hoorde een doffe plof en daarnagekraak toen de kogel zijn hoofd verliet eneen tegeltje deed barsten. Ik liet de dekenover zijn gezicht vallen, en luisterde. Vanbuiten de kamer werd er kennelijk nietgereageerd op het schot; dit was niet hetsoort gelegenheid waar je veel vragenstelde, zelfs niet als er bij de buren eenbendeoorlog gaande was. Mijn zintuigensignaleerden niets anders dan het geluidvan de geiser en de geur van verschroeidnylon.

Ik zette de kraan uit en hoorde de geiseruitslaan toen ik de slaapkamer weer

917/1099

betrad. Ik groef Timmermans portemon-nee op en stak ook zijn geld in mijnspijkerbroek. Zijn wapen zat nog steeds inzijn schouderholster, maar ternauwernood.Ik besefte dat ik geluk had gehad. Eenfractie van een seconde later was het eenheel ander verhaal geworden. Het pistoolwas een Makharov, een Russische kopievan James Bonds Walther PPK, dat alleendeugde om jezelf op geringe afstand mee teverdedigen, perfect als iemand in een kom-fort baar op je zenuwen werkt. Op grotereafstanden is het ding dodelijker als je er-mee gooit. Hij draagt in bepaalde kringenniet voor niets de bijnaam ‘discopistool.’ Ikbesloot deze te houden. De kolf van dezeRussische pistolen was lomp, waardoor iker met mijn kleine handen maar moeilijkgreep op kreeg, maar het was een handigerwapen dan de .38 Special.

918/1099

Timmermans bloed stolde op het tapijt,dat niet alles kon absorberen wat er uithem lekte. Ik trok nog een deken van hetbed en duwde dat onder zijn hoofd om teverhinderen dat het bloed tussen devloerplanken door zou lopen. Op het laatstgreep ik zijn hoofd vast en omwikkelde hetmet de deken.

Ik opende de deur naar de gang, keeknaar links en rechts en controleerde toenhet intacte verklikkertje. Waarom had hetmij in de steek gelaten, waarom zat het nogop zijn plek? Ik vond het antwoord met-een: het zat aan de deurpost gekleefd. Detochtstrip was kennelijk aangebracht vlaknadat die dingen waren uitgevonden; nuwas hij bruin en kleverig van ouderdom.Een goede leer voor de volgende keer.Geen verklikkertjes bij oude tochtstrips.

Ik zette de kachel weer aan, rolde mijnmouwen op en ging aan het werk.

919/1099

38

Ik gebruikte de handgreep van de ontstop-per om mijn handen niet te branden, stakhem onder een kapje, viste de mijn op enkeerde die om hem te laten leeglopen.

Zo droeg ik hem de slaapkamer in, waar-bij ik op de muts van de ouwe stapte. Erwas minder bloed in getrokken dan in hettapijt of de deken, wat waarschijnlijkbetekende dat het bont echt en afstotendwas.

Ik legde de mijn op de koffietafel, stak dekamer over om het raam open te doen enliet ladingen koude zeelucht binnen. Aande overkant van de weg sloegen de golvente pletter.

Het explosief, dat eerst min of meerstevig plastic was geweest, was nu weekgenoeg om te verwijderen en te kneden. Ik

schepte het op nadat ik mijn handen indraagtassen had gestoken om te voorko-men dat de nitro door absorptie of viasneetjes in mijn handen in mijn bloedbaanzou belanden. Het zou me niet doden – inziekenhuizen gebruiken ze nitroglycerinebij hartaanvallen – maar het zou me eengeweldige kuthoofdpijn bezorgen.

Tegen de tijd dat ik klaar was, stonk dekamer naar marsepein en voor me op tafellag vijf kilo groenige, klonterige boet-seerklei. Het was door afkoeling een beetjehard geworden, maar ik wist dat het snelweer kneedbaar zou worden zodra ik het inmijn handen nam. De resterende kilo KBkleefde eigenwijs aan de binnenwandenvan de mijn en omdat het zo moeilijk teverwijderen viel, liet ik het daar maar.

Met de ritselende tassen om mijnhanden kneedde ik het alsof het deeg was,maar hield mijn hoofd afgewend om

921/1099

minder last van de lucht te hebben. Ni-ettemin werd ik er duizelig en misselijkvan, maar misschien had dat meer temaken met het welkom dat Timmerman endie ouwe me hadden bereid.

Toen ik het allemaal netjes kneedbaar indrie even grote ballen had verdeeld, trok ikhet rubberdeel van de ontstopper los engebruikte de stok om de ballen mee uit terollen. De geur van marsepein voerde meterug naar Kerstmis in mijn kindertijd; ikgooide de poedersuiker altijd weg enstortte me op het gele spul eronder.

Terwijl ik stommetje speelde, ver-anderde de kamer naast de mijne in eenliefdesnestje. Eerst hoorde ik sleutelsrammelen, de deur open- en dichtgaan endaarna stemmen, maar dit waren geen lol-lige vieze praatjes, maar zware, serieuzekost.

922/1099

Ik bleef rollen terwijl de hoer haar reper-toire van kreunen en grommen afwerkte,maar gegiecheld werd er niet; het wasveeleer opera. Het mannelijke gegrom enritmische gebonk begonnen vrijwel onmid-dellijk; arme meid, ze had waarschijnlijkniet eens tijd gehad om haar zak patat wegte leggen.

Toen het deeg ongeveer een halve centi-meter dik was en de doorsnee had van eenmiddelgrote pizza, gebruikte ik de krabberom er reepjes van vijf centimeter van tesnijden, zes van elke pizza. Toen dat klaarwas, stapte ik over het hoofd in dedoorbloede deken, liep de badkamer in entrok de stop uit het bad om hem opnieuwmet heet water te kunnen vullen.

De ogen van de ouwe stonden verbijs-terd open. Ik negeerde hem, draaide dekraan open en voelde als bij een babybadjeof de temperatuur in orde was en wilde dat

923/1099

ik hier kon blijven omdat het kabaal van degeiser het duet van de buren overstemde,maar ik had nog vijf mijnen te gaan. Ik lietde kraan lopen en keerde terug naar deslaapkamer met het volgende druipendestuk sovjet-oorlogstuig aan de ontstopper.

Het was nu zo koud in de kamer datmijn neus begon te lopen. Ik veegde hemvoorzichtig met mijn mouw af om te zor-gen dat ik geen marsepein op mijn blotehuid kreeg, leunde achterover met nog eenpotje KB en begon de inhoud eruit telepelen.

Kneedbommen zijn niets anders dan eenstof die na ontsteking vrijwel onmiddellijkuiteenvalt. Tot op dat moment zijn demeeste samenstellingen onschuldig en wa-terdicht. Je kunt sommige soorten KB zelfsaansteken zonder dat ze ontploffen; je hebtalleen sneller je bakkie troost warm. Alshet wordt ontstoken geeft het echter een

924/1099

vernietigende knal die bekend staat alsbrisantie, en daardoor is het geschikt omstaalharde stoffen mee te doorboren.

Ik moest nog vier mijnen legen en snaktenaar een bakkie, maar ik vermoedde dat zehier geen roomservice hadden; tenminsteniet het soort waaraan ik behoefte had. Ikging maar gewoon door, peuterde de KBlos, rolde het uit en sneed er repen van vijfcentimeter van, terwijl de beer aan genezijde van de muur zijn serenade voortzetteal was hij zo te horen aan de slotkreun toe.Ik hoopte dat hij daarna in een winterslaapzou vallen.

Ongeveer een uur later, toen alle KB inrepen lag, klapte ik het mes van deLeatherman uit en hield die boven het heteelement van de kachel. Daarna legde ik heteerste stuk piepschuim op het bed, met deonderkant onder. Ik baalde van Timmer-man omdat ik steeds over hem heen moest

925/1099

stappen, dus trok ik aan zijn voeten enhoorde zijn hoofd een doffe plof veroorza-ken toen het uit de deken op het dunnetapijt viel. Ik sleepte hem dichter naar dedeur toe. Toen hij daar lag, drapeerde ik dedoorbloede deken nogmaals om zijn hoofden veegde mijn handen aan zijn rondezwarte kraag af.

Ik gebruikte de handdoek als ovenwant,haalde de Leatherman uit de kachel ensneed snel de kleine bochels, uitsteekselsen verwrongen hoeken van de bovenkantvan het schuim af. Wat ik overhield waseen vierkante meter waarvan de ene kantvan nature vlak was en de andere min ofmeer plat gesneden. Daarna gebruikte ikhet hete mes om aan alle kanten een vijfcentimeter breed kanaaltje te maken, par-allel aan de randen, maar een centimeterof zeven ervan af. De geur van schroeiendpolystyreen verdrong die van marsepein.

926/1099

Ik hield het mes schuin en sneed zo eenomgekeerde V in het kanaal, waardoor ikten slotte een soort loopgraafje in hetpiepschuimvierkant overhield, en vier erglange repen Toblerone die met de puntomhoog op de bodem lagen. De repen ex-plosieven zou ik tegen de zijkanten van deToblerone aanbrengen, en als het frameklaar was, zou de vlakke kant uiteindelijktegen het doelwit worden geplaatst.

Je kunt een brug niet neerhalen door ergewoon grote dynamietstaven aan te han-gen. Om iets met een minimale hoeveel-heid KB en optimaal resultaat te door-boren, of het nou beton, steen of staal is,moet je de brisantie kanaliseren volgenshet Munroe-effect.

Door de hoek van dertig graden die depunt van de Toblerone maakte ten opzichtevan het doel, zou het overgrote deel van deontstekingskracht in de richting van de

927/1099

onderkant van de virtuele chocoladereepgolven. Als de Toblerone van koper wasgeweest, zou de brisantie vele centimetersstaal kunnen doorboren doordat de ont-steking het koper zou doen smelten en degesmolten massa voort zou drijven doorhet doel heen. Ik had geen koper, slechtspiepschuim, maar de KB zelf had vol-doende kracht om de gewenste klus teklaren.

Mijn nitrohoofdpijn bonsde nu. Ik sliktenog eens vier aspirientjes; nog maar vierover.

Ik ging verder met snijden en hoordetwee mannen in de gang ruziemaken. Zekregen al snel gezelschap van een vrouwdie de zaak leek te sussen.

De deur tegenover de mijne ging open endicht en toen was het stil. Ik wachtte tot degebruikelijke geluidseffecten zouden be-ginnen, maar ik hoorde alleen maar meer

928/1099

ruzie waarbij de vrouw nu haar twee EEK’sin het zakje deed.

Toen ik de Toblerone-vorm rondom inhet piepschuim had aangebracht, lag debodem van de driehoek op een goededrieënhalve centimeter van de onderkantvan de schuimplaat. Dat was de afstand diehet Munroe-effect ruimte gaf om vol-doende kracht te verzamelen om door hetmetselwerk van het doelwit te breken.

Nu hoefde ik alleen nog maar het ex-plosief op beide kanten van de Tobleroneaan te brengen en over de top, waarbij hetbelangrijk was dat de repen naadloos aanelkaar sloten om er één grote lading van temaken. Ik beschermde mijn handen nog-maals met de plastic tassen en bracht hetspul aan, drukte aan en kneep, alsof ik eentaartbodem prepareerde. De driepersoon-sruzie bij de overburen was nog bezig; hetkon me niet schelen, het was allang mooi

929/1099

dat ik buren had die spraken en niet kre-unden en bedden verplaatsten.

Toen de Toblerone eenmaal met twee la-gen KB bedekt was, pakte ik wat ontstek-ingskoord en sneed daar twee stukken af,een stuk van ongeveer een meter en éénvan anderhalf. Ik legde twee knopen in eenuiteinde van beide, en drukte die op tweeoverliggende zijden in de KB op de Tobler-one. Om de knopen op hun plek te houden,drukte ik twee stukken KB op de knopen,waardoor ze stevig in de lading verankerdlagen.

De reden om twee aansluitpunten voorhet ontstekingskoord te maken, was dat ikde ontsteking tegelijkertijd van tweekanten wilde laten plaatsvinden opdat delading meer effect had. Om me daarvan teverzekeren, tapete ik de twee stukken ont-stekingskoord over een lengte van vijftiencentimeter stevig aan elkaar zodat ze vanaf

930/1099

daar tot aan de lading even lang waren. Uitde tape stak nu nog het uiteinde van hetlangste stuk, een goede halve meter die de‘ontstekingsstaart’ heet. Als de schokgolfdoor de ontstekingsstaart de verbindingbereikte, zou hij ook het tweede, korterestuk koord ontsteken. De twee schokgolvenzouden dan samen vanaf dezelfde afstanden met dezelfde snelheid naar de lading lo-pen en zo de Toblerone tegelijkertijd optwee overliggende zijden bereiken. HetMunroe-effect zou de kracht van de ontste-king op de onderkant van de Tobleronerichten en zou tijdens het afleggen van deongeveer drie centimeter door het schuimenergie winnen alvorens op het doelwit inte slaan. Als alles goed ging, zou ik eengapend gat van ongeveer een vierkantemeter in de muur van het betreffende huisslaan.

931/1099

Ik was nog bezig de Toblerone op zijnplek te plakken in het schuim, toen tweemannenstemmen, dronken en lachend, detrap op kwamen en mijn deur passeerdenom de kamer naast mijn badkamer in tegaan.

Ik moest nog een lading maken, dusduwde ik mijn mes weer in de kachel enhoorde ondertussen mijn nieuwe burenlachen en de tv luid aanzetten. Dat over-stemde tenminste de drie die elkaar aan deandere kant nog steeds vermaakten.

Het kostte me dertig minuten om de an-dere lading te prepareren, begeleid dooreen Amerikaanse comedy, uiteraard nage-synchroniseerd. In het Russisch waren degrappen leuker.

Om ze makkelijker te kunnen dragen,legde ik beide ladingen op elkaar met deToblerone-punten naar elkaar toe en klem-de het ontstekingskoord ertussen. Ik sloeg

932/1099

er een van de sleepkabels omheen om allesbij elkaar te houden en schoof toen tweestukken van de pallet die ik achter dewinkel vandaan had gehaald onder de ka-bel. Ook de spoel met ongebruikt ontstek-ingskoord bond ik aan het geheel door dekabel door de as van de spoel te trekken ende rest er omheen te rollen. Alles wat ik oplocatie nodig had, zat nu aan elkaar vast enhet geheel zag eruit als een slecht inge-pakte padvindersrugzak.

Ik moest nog een paar kleinigheidjes af-handelen voordat ik kon vertrekken. Ikzocht de eindjes van de blauwe nylonsleepkabel op en knoopte die aan elkaar totik een touw van een meter of dertig had enlegde daar om de meter een knoop in.Daarna knoopte ik het ene uiteinde aan dekabel die om de ladingen heen zat.

Daarna pakte ik de derde plank van depallet. Het was weer tijd voor MI9. Ik

933/1099

sneed er rondom een sleuf in, een centi-meter of acht van het einde en daaraanbevestigde ik het einde van het touw. Ikduwde de steen in de lengte tegen het an-dere einde van de plank, wikkelde eenhanddoek om die twee en zette die vastmet meters isolatietape. Nu waren allespullen klaar.

De Lion King liet me weten dat het 15.28uur was, in principe te vroeg om te ver-trekken, maar ik wist niet of er nog meermensen van het bezoekje van Timmermanen de ouwe op de hoogte waren geweest.Op het moment dat ik de in een deken ver-pakte ladingen naar de auto ging brengen,begon het trio weer te ruziën, ditmaalwaarschijnlijk over de betaling.

934/1099

39Zaterdag, 18 december 1999

In het pikkedonker reed ik ‘s middags overde grote weg naar het westen, naar Tallinn,sloeg bij Pussi linksaf, kruiste de spoorlijnnogmaals op weg naar mijn doelwit enpasseerde de trieste hutjes waarin mensenzich tegen de winter verscholen.

In de twaalf uren na het verlaten van hethotel had ik rondgereden en was alleen eenpaar keer gestopt om te tanken. Als de ver-warming het maar bleef doen.

Voordat ik vertrok, had ik de oude vrouwvoor nog twee nachten betaald zodat ze alsik geluk had de kamer voorlopig niet zoubetreden.

Er stond een stippellijn van tentachtigekraampjes als mini-benzinestationnetjeslangs de weg; door de stoom die uit hun

ventilatiesystemen blies, leken ze opveldkeukens van vluchtelingenkampen.Toen ik ergens stilhield om koffie en koekte kopen, had ik er profijt van dat mijnmond gezwollen was en overdekt metblauwe plekken, want ik hoefde alleenmaar te mompelen en aan te wijzen. Hetwerd pas lastig toen ik probeerde te etenen drinken; mijn kies deed gruwelijk zeeren ze verkopen geen Nurofen bij dietentjes. Mijn laatste vier aspirientjes warenal uren op.

Ik had Timmermans wapen bij me, en de.38 Special lag in het dashboardkastje.Reservepatronen had ik voor geen vanbeide.

Ik glibberde langzaam over de een-baansweg en mijn koplampen ontdektende betonnen muur van het doelwit aanmijn linkerhand. Er was zo te zien nietsveranderd; geen licht, geen beweging en de

936/1099

poort zat nog steeds dicht. Ik parkeerde opdezelfde oprit als de vorige keer, zette demotor af en bleef even in de snelafkoelende auto zitten om mijn plan nogeenmaal door te nemen. Het duurde nietzo lang, want het plan was zeer beperkt.

Ik dwong mezelf om de kou in te stap-pen, maar droeg nu gelukkig de bebloedemuts en de handschoenen van de ouweman. Ik bedekte de chauffeurskant van devoorruit met een krant alvorens de ladin-gen uit de kofferbak te halen. De sleepka-bel die eromheen zat gewonden was eenhandige schouderdraagriem. Tot slot ver-stopte ik de sleutel onder het rechter-achterwiel. Als de Maliskia me te pakkenkreeg, zouden ze tenminste mijn sleutelsniet in bezit krijgen, voor het geval ik wistte ontsnappen. Belangrijker nog was hetdat ik het Tom kon vertellen zodra ik hemhad gevonden en dat gaf hem een

937/1099

ontsnappingskans als ik niet meer verderkon.

Ik zou hem niet vermoorden. Dat was ikhem wel verschuldigd na zijn actie bij hethek van het huis van de Finnen. Sterkernog, ik wilde na Kelly’s ziekte niet ook nogzijn dood op mijn geweten hebben. In eer-ste instantie had ik mijn bekering opge-hangen aan het feit dat ik het niet voorTom deed, maar voor mezelf. Hij kon alsenige mijn verhaal tegenover Lynn bevesti-gen als de hele zaak naar God ging. En wiekon dat voorkomen? Tot nu toe was allesaan stront. Maar daarna had ik met pijn inhet hart moeten erkennen dat ik de bol-wangige lulhannes mocht. Het was niet hettype waar ik veel mee optrok en we zoudenzeker niet bij elkaar op de koffie gaan,maar hij deugde en hij mocht ook weleenseen meevaller hebben. Sinds mijn goedko-pe hotelkamer in Helsinki had ik met het

938/1099

idee gespeeld. Daarom had ik zijn paspoortook meegenomen, voor het geval ik me zoubedenken.

Het was kouder dan ooit, maar terwijl ikde weg afliep, knoopte ik de flapjes vanmijn nieuwe bontmuts omhoog zodat ikkon luisteren. Toen ik ter hoogte van dehangar met de schoorsteen kwam, hoordeik nog steeds geen geluiden van het terreinkomen. Ik kwam bij de oprit naar de plaat-stalen deuren, ging de bocht om en deedeen paar stappen die kant op. Toen stopteik en luisterde. Doordat ik wist dat hij erwas, hoorde ik de generator in de verteschudden. Verder hoorde ik niets.

Ik duwde tegen de poortdeuren, maardie waren niet open. Ik probeerde dekleine deur die in de rechterpoortdeur wasaangebracht, maar ook die zat op slot. Ikhad niet echt verwacht dat het zo eenvou-dig zou zijn, maar ik zou me een vreselijke

939/1099

eikel hebben gevoeld als ik met veel moeiteover de muur was geklommen terwijl ik ge-woon door de voordeur binnen hadkunnen lopen.

Liggend in het rechterbandenspoor, metde ladingen achter me, drukte ik mijn oogtegen de kier onder de deuren. Aan diekant van de poort was niets veranderd; opde benedenverdieping brandden nogsteeds twee lampen en het grote gebouwrechts was nog net zo donker. Ik wist nietof het er goed of slecht uitzag; maar datmaakte ook weinig uit. Ik zou me er ni-ettemin in storten om de boel te vernieti-gen en hopelijk Tom vinden.

Toen ik weer stond, met de rugzakopnieuw om, liep ik terug in de richtingvan de auto, maar ongeveer zeventig oftachtig meter voorbij de hangar stapte iklinks van het pad af de diepe sneeuw in. Ikwas van plan de velden in te lopen en dan

940/1099

linksaf te slaan om de hangar vanaf deachterkant te benaderen. Dat ik sporen inde sneeuw achterliet, viel niet te voorko-men, maar ik kon tenminste proberen tezorgen dat ze vanaf de weg onzichtbaarwaren.

Op de sneeuw lag een dun laagje ijs. Desneeuwlaag varieerde van kuithoogte totdijhoogte. Toen ik mijn voet op de minderdikke laag zette, voelde ik eerst weerstand,maar daarna schoot mijn gewicht er-doorheen. In de diepere stukken voelde ikme een ijsbreker in de Baltische zee.

Ik knokte door terwijl mijn spijkerbroekdoorweekt raakte en mijn benen bevroren.Er was gelukkig weinig bewolking en mijnnachtzicht stelde zich in op het schijnselvan de sterren.

De achterkant van de hangar dook voorme op en ik klom naar binnen. De vloerwas van beton en het stalen staketsel

941/1099

ondersteunde zo te zien asbest golfplaten.Ik bewoog me langzaam en voorzichtig inde richting van de muur van het terrein enzag na een stap of twintig de donkere vormvan een deur. Toen ik de rand van dehangar bereikte, bleef ik stil staan luister-en. Geen geluidje, alleen het vriendelijkegeweeklaag van de wind.

Ik waadde door de vijf of zes metersneeuw tussen de twee gebouwen en be-sefte zodra ik de deur bereikte dat het opeen teleurstelling zou uitlopen. Het metaalwas veel ouder dan de poortdeuren enschilferde van de roest. De deur zelf waseen geheel, zonder scharnieren of slotenaan deze kant. Ik duwde, maar er kwamvolstrekt geen beweging in.

Ik ging naar rechts, langs de muur, enwaadde nog vijftien meter van de weg af.Hopelijk bevond ik me nu tegenover de

942/1099

gevelkant van het grote gebouw aan deoverkant van het beton.

Ik legde de ladingen op de sneeuw enwikkelde het touw af dat aan de plank zat,met de steen aan het einde. Als een kogel-stoter slingerde ik een stuk van een centi-meter of tachtig rond en liet het ten slottein een opwaartse beweging gaan om deplank over de muur te laten komen.

De Highland Games waren niks voormij. Alles viel weer voor mijn voeten. Ikpakte het touw op om het nog een keer teproberen toen er autolampen op de muurschenen.

Ik viel op mijn knieën om mezelf in desneeuw in te graven. En toen bedacht ikdat ik zo op mijn knieën al in de sneeuw in-gegraven zat.

De lichten werden feller, verdwenen eenhalve seconde toen de auto door een kuilreed om daarna even de hemel te

943/1099

beschijnen en weer voort te gaan. Toen hijdichterbij kwam, verlichtte hij de binnen-kant van de hangar en wierpen de stalensteunberen bewegende schaduwen op.

Het zware geronk van een grote dieselmaakte me duidelijk dat er een tractor aankwam. Dat gaf me een goed gevoel: als deMaliskia me op de hielen zat, dan vast nietmet een Massey Ferguson.

Het kabaal werd luider en het licht nogfeller totdat de tractor zichtbaar werd in deruimte tussen de muur rond het terrein ende hangar. Het zag eruit als een antiek ex-emplaar afkomstig van een sovjetkolchoz,met veel meer gedaanten in de cabine danhet ding op berekend was. Misschien wasde plaatselijke kaartclub op weg naar deHamer en Sikkel voor een paar pintjeswodka.

Licht en geluid stierven langzaam weg enik ging door met mijn werk. Het kostte me

944/1099

nog twee pogingen, maar ten slotte zeildede plank over de muur terwijl ik het andereuiteinde, met de lading, stevig in handenhield. Het touw trok strak toen de plank opde bestemming aankwam, waarschijnlijkeen of anderhalve meter over de rand. Iktrok hem voorzichtig terug tot het puntwaar een beetje weerstand zou aangevendat de plek waar het touw rond de plankzat de achterkant de rand van de muur hadbereikt. Het werkte als volgt: door hetcontragewicht van de steen verankerde deplank zich onder een hoek tegen de muur.Dat is precies de reden waarom gevangen-issen een grote ovale vorm van metaal opde muren laten zetten zodat contrapties alsdeze geen grip kunnen krijgen. Mijn dankging uit naar MI9.

Ik hield het touw gespannen en hoewelik ieder moment de plank op mijn hoofdverwachtte te krijgen, hing ik gaandeweg

945/1099

mijn hele lichaamsgewicht eraan. Hetgoedkope nylondraad rekte uit en protes-teerde, maar hield. Ik zette mijn voeten te-gen de muur, gebruikte uitsteeksels engaten als voetsteuntjes en klom met mijnhanden van de ene zelfgelegde knoop inhet touw naar de volgende.

Het duurde niet lang voordat ik bovenwas, op de bovenrand plaatsnam en evenop dat vlak van wel een meter breed bleefzitten. Doordat het grote gebouw in de wegstond, zag ik het doelwit nauwelijks; ik zagalleen wat licht door de ramen op desneeuw vallen. De generator bonsde nuvoortdurend op de voorgrond.

Er viel ijs en sneeuw van de muur toen ikme op mijn buik omdraaide om te zien hoeik gekomen was. Met mijn benen aan dedoelwitkant naar beneden bungelend, be-gon ik de ladingen voorzichtig omhoog tetrekken. Ik maakte me zorgen, niet over

946/1099

het geluid dat ik maakte, maar over dekans op beschadigingen aan de ladingen.

Toen ik de ladingen eindelijk boven had,draaide ik me weer om en liet ze voor-zichtig aan de doelwitkant zakken. Nuhoefde ik alleen nog maar de plank aan deandere kant te hangen om het klimproceste kunnen omdraaien.

Ik hield het touw strak en liet mezelf za-kken, mijn rechtervoet om het touwgewikkeld vanaf het moment dat mijnheupen over de rand gingen. Toen liet ikhet touw mijn gewicht dragen en klom zosnel mogelijk naar beneden.

Ik legde sneeuw op de ladingen om tevoorkomen dat het gewicht van de plank zeover de muur zou trekken. Het was van be-lang dat het touw even op zijn plek bleefterwijl ik hier goed rondkeek; het wasvoorlopig mijn enige ontsnappingsroute.

947/1099

De brom van de generator klonk op degrond luider, luid genoeg om het geknarsvan mijn schoenen in de maagdelijkesneeuw te overstemmen. Ik liep naar deroestige deur, pakte mijn zaklamp en deeddie aan. Er kwam een speldenprikje lichtuit; ik had het grootste deel van de lampafgeplakt, zodat er maar een klein gaatjeoverbleef.

Aan die deur moest iets gebeuren. Het isallemaal mooi en aardig om het doelwit tebereiken, maar het is net zo belangrijk omer weer weg te komen. Als ik geen betereontsnappingsroute voorbereidde dan eenklimtouw zou ik flink in de stront zitten alsze me ontdekten. Ik werkte met de zak-lamp in mijn mond en ontdekte al snel datde deur halverwege met een grendel vanmeer dan een halve meter was afgesloten.Het ding was verroest en leek in geen jarenvan zijn plek te zijn geweest. Ik begon de

948/1099

klink met twee handen te bewerken, tildehem voorzichtig op en neer terwijl ik hemheen en weer schoof en boekte steeds eenklein beetje vooruitgang tot het dingeindelijk meegaf. Ik trok de deur een centi-meter of tien naar me toe om zeker teweten dat hij openging en duwde hem toenterug. Toen de klus was geklaard, hield ikstil om te luisteren: niets anders dan degenerator.

Het had nu geen zin meer om het risicote lopen dat iemand het touw zou zienwant ik had een alternatieve ontsnappings-route, dus knoopte ik het los en liet hetvallen.

Ik nam de ladingen op mijn schoudersen knarste voor het grote gebouw langs, zodicht mogelijk langs de muur om de kansop spoorvorming tot een minimum tebeperken. Nu zag ik dat het uit zandsteenwas opgetrokken, en zijn beste tijd gehad

949/1099

had. Als het doelwit uit hetzelfde spul be-stond, zou het niet moeilijk zijn om daarbinnen te komen.

Het geluid van de generator nam toetoen ik bij de ruime ingang kwam. Erliepen ladingen bandensporen dezelfdekant op. Ik ging naar binnen en dook met-een naar rechts om geen silhouet te vor-men in de ingang en bleef in het donkerstaan luisteren naar het geluid van de ge-nerator ver weg links. Het voelde hierwarmer aan, maar ik wist dat dat niet zowas, het was alleen beschutter.

Ik haalde de zaklamp uit mijn zak, trokde tape eraf, maar hield twee vingers ophet glas om de helderheid te regelen. Eensnelle blik door het grotachtige interieuropenbaarde drie voertuigen: een Mer-cedesbusje met zijn neus naar voren entwee slordig geparkeerde luxewagens metde neuzen naar binnen. De betonnen vloer

950/1099

was overdekt met hele jaargangen bev-roren modder, stukken hout en oudekisten.

Het lamplicht was te zwak om de gener-ator zelf te bereiken, maar met dertig stap-pen was ik er. De machinerie stond op eennieuw stuk beton, een centimeter of zestighoger dan de rest om het bij de troepvandaan te houden. Er stond een brand-stoftank achter, een grote ton van zwaarplastic steunend op betonnen tegels. Toenik het zag, kreeg ik een ideetje voor later.

Uit de voorkant van de generator stakeen stroomdraad van een centimeter ofacht doorsnee; die liep door een gat waar-voor drie of vier stenen uit de gevel warenverwijderd naar het doelwit.

Ik legde mijn spullen achter de generat-or, draaide de lamp uit en liep door debrede ingang het terrein weer op.

951/1099

Ik liep over de vele voetafdrukken tussendit gebouw en het doelwit naar devoordeur een meter of vijftien verderop.Recht voor me zag ik een donkere driehoekdie zich van pal onder het raamkozijn vande benedenverdieping uitstrekte tot eenmeter in de sneeuw waar het licht op degrond viel.

Ik voelde of mijn wapen goed in mijn zakzat zodat ik als het nodig was mijn hand-schoen uit kon bijten en snel kon trekken.

Voordat ik de twee meter ruimte tussende twee gebouwen rechts door ging, keek ikwaar de generatorkabel uit de muur van deschuur kwam en waar hij het doelwit inging. Ik zag ook dat veel van de sporen vanhet pad waarop ik stond, aftakten naar deruimte tussen beide gebouwen en verdernaar de achterkant van het doelwit. Ermoesten hier voortdurend mensen heen enweer lopen.

952/1099

Ik bukte en schuifelde zo dicht mogelijktegen de muur onder het eerste raam door.Het glas boven me zat achter stalen tralies.Er stond een televisie aan. De stemmenspraken Engels en het kostte me weinigtijd om te beseffen dat het MTV was. Ditwerd steeds gekker.

Met mijn rug tegen de muur luisterde enkeek ik. Door de gele bloemetjesgordijnenboven me scheen licht, maar het spul waste dik om doorheen te kijken. Ik hoordeniemand praten, maar Ricky Martin zong.Ik luisterde nog eens met mijn oor tegen demuur. Ik hoefde niet erg mijn best te doen.Tijdens het refrein werd Ricky bijgevallendoor een zwaar Oost-Europese tongval.

953/1099

40

Het doelwitgebouw leek een betonnen con-structie te zijn die was opgevuld met rodebakstenen met luchtgaten en kartelranden.Degene die het had gebouwd, had nog noo-it van een schietlood gehoord en een tegroot aantal strenge winters had zijn tolgeëist van de stenen; ze zagen er net zoverweerd uit als de steen die ik aan deplank had vastgebonden.

Toen Ricky Martin aan het eind van zijnliedje kwam, ging ik de twee betonnen tre-den naar de voordeur op. De samenstellingwas net als die van de baar in Narva, maardan andersom, met de stalen traliedeuraan de buitenkant en de houten deur ereen centimeter of tien achter in dezelfdedeurpost gehangen. Ik moest weten of hijop slot zat. Ik had er niet voor gekozen om

hierdoor naar binnen te gaan, maar als deladingen het niet deden en de deur bleekopen, dan kon ik tenminste kiezen. Enmeer ter zake, als ik het binnen verklootte,had ik een extra ontsnappingsroute.

De traliedeur zat niet op slot. Ik trokhem voorzichtig een paar centimeter openen hoorde niets, dus trok ik hem nog eenpaar centimeter open, duwde hem eenklein stukje terug, en daarna nog eenslangzaam vijf centimeter open om hetzachte geknars binnen de perken te hou-den. Ten slotte stond de traliedeur wijdgenoeg open om mijn arm erdoor te duwenen de deur te proberen. Ik hoorde niets an-ders dan MTV en de generator toen ik dedeurkruk voorzichtig omlaag trok en dedeur een zacht duwtje gaf. Hij zat op slot.

Ik stond op en luisterde of ik Toms stemook hoorde. Er werd iets gebakken, en degeur ervan kroop onder de deur door. Er

955/1099

klonk een schreeuw van boven die door hetgeluid van de tv werd gedempt, maar hetwas niet Toms stem.

Toen besefte ik dat de schreeuw geenschreeuw was, maar als zingen wasbedoeld. Mijn vriend de Ricky Martin-imit-ator was weer onderweg naar beneden.

Ik ging voor de deur weg, trok met mijntanden mijn handschoen uit en trok mijnwapen. Als hij naar buiten kwam, zou ikover zijn lijk heen stappen en met zoveelsnelheid, agressie en verrassing naar bin-nen stormen dat ik er zelf bang van zouworden.

Zijn stem werd luider toen hij benedenkwam. Achter uit het gebouw bulkte eenkoortje misschien in het Russisch, maar inelk geval met de mededeling dat hij ver-domme zijn bek moest houden.

Hij stond in de hal, misschien een metervan de deur en schreeuwde samen met

956/1099

minstens nog twee stemmen uit de tv-kamer terug. Het was gekkigheid en niksanders.

De zanger ging de kamer weer in en toende haldeur werd gesloten, klonk het MTV-programma een stuk zachter.

Ik ging terug naar de voordeur om te lu-isteren. Ik hoorde nu alleen nog maar demuziek. Ik stak mijn wapen terug en slootde traliedeur precies zoals ik hem hadgeopend.

Ik ging de treden weer af en volgde desporen naar de verste hoek van het doelwitwaartoe ik onder het raamkozijn links doorde donkere driehoek moest duiken. Zelfsmet mijn oor tegen de koude natte muuraan gedrukt, hoorde ik geen enkel geluidvan binnen komen. Achter de tralies warende ramen beslagen; misschien was dit dekeuken?

957/1099

Ik bereikte de hoek van het gebouw ensloeg die om. In deze muur zaten geen ra-men, maar er liepen genoeg sporen naar deachterkant. Wat ik evenwel zelfs bij zoweinig licht prima kon onderscheiden, waseen grote schotelantenne die ietsje bovende linkerkant van het huis uitstak en die ineen hoek van ongeveer vijfenveertig gradenomhoog wees. Het leek op een flashbackvan het Microsoft-huis en ik vreesde evendat de NSA het verhaal nu zou komen com-pleteren. En toch was ik blij dat ik het hadgezien. De schotel was de enige bevestigingdat dit werkelijk het doelwit was.

Ik telde de stappen ernaartoe alsvoorbereiding op het plaatsen van deladingen. Zeventien stappen van een metertot aan de achterkant van het gebouw.

Ik sloeg de hoek om en hoorde de gener-ator een decibel of twee luider. Uit beideramen boven scheen licht, net genoeg om

958/1099

een vage gloed te werpen op de twee met-gezellen van de schotelantenne. Ze warenalledrie ongeveer even groot als die bij hetMicrosoft-huis, maar van plastic, niet vangaas. Ze wezen in verschillende richtingennaar boven. Het waren geen statische, in-gegraven schotels, maar ze stonden op vo-etstukken die met ijsoverdekte zandzakkenop hun plek werden gehouden. Net als deFinse schotels waren ook deze vrij vansneeuw en ijs en de hele omgeving wasplatgetrapt. Erachter, misschien veertigmeter verderop zag ik de donkere vormenvan de achtermuur van het terrein.

Ik sloeg de hoek om en besefte dat er inde donkere driehoeken onder de bovenra-men ook nog twee onverlichte ramen war-en op de benedenverdieping. Ze zaten metzijn vieren gespiegeld tegenover de ramenaan de voorkant.

959/1099

Het was vijf stappen om onder het eersteraam te komen, dus in totaal tot hiertoetweeëntwintig. Ik knielde naast drie dikkemet sneeuw overdekte satellietkabels dieuit de sneeuw kwamen en vlak onder hetraam van de benedenverdieping in een gatin het metselwerk verdwenen. Het gat rondde kabels was grofweg opgevuld met beton.

De ramen op de benedenverdieping aandeze kant waren ook getralied. Ik zagspleetjes licht langs de zijkanten van hetraamkozijn waar ik onder zat. Ik tilde mijnhoofd tot boven het kozijn om de zaakbeter te kunnen bekijken en zag dat erplaatwerk aan de binnenkant tegen hetraam was aangebracht.

Van de andere kant van het plaatwerkhoorde ik gezoem, hoog en elektrisch,duidelijk anders dan de bonkende dieselverderop in het andere gebouw. Geenmenselijke stemmen, maar ik wist dat ze

960/1099

daar ergens waren. Ik had nooit gedachtdat ik er nog eens naar zou verlangen datik Tom om een kopje kruidenthee zouhoren vragen – ‘Mijn lichaam is een tem-pel, begrijp je wat ik bedoel, Nick?’ – maarhet gebeurde niet.

Ik stapte over de kabels en had bovenopde eerdere tweeëntwintig nog negen lang-zame, behoedzame passen nodig om bij hetvolgende raam te komen. Ik zou nuspoedig weten hoeveel ontstekingskoord ikvan de spoel moest halen.

Dit raam was ook geblindeerd, maar erviel iets meer licht naar buiten. Tweestukken triplex van een halve centimeterdie het hele raam hadden moetenbedekken, lieten aan de rechterkant eenruime centimeter vrij.

Ik deed een Houdini door mijn hoofdonder een goede hoek te draaien om naarbinnen te kunnen kijken en het pal tegen

961/1099

de ijzeren tralies aan te drukken, met demuts als isolatiemateriaal voor mijn hoofd.Ik zag een glimp bijzonder fel licht en daar-door zag ik een rijtje van een stuk of vijf,zes grijze computermonitoren die van mijaf stonden gericht. De ventilatoren aan deachterkant zagen zwart van het verkooldestof. Te oordelen naar wat ik kon zien, be-sloeg deze kamer de volledige achterstehelft van het pand.

Toen ik mijn hoofd verdraaide om nogmeer te kunnen zien, werd het binnenopeens donker. Er stond iemand in de weg.Ik zag hem op zijn ellebogen leunen en zijnhoofd heen en weer bewegen terwijl hij deverschillende schermen voor hem be-studeerde, een halve meter bij mijvandaan. Hij was halverwege de dertig enhad een erg vierkant hoofd met kortdonkerblond haar en hij droeg eenbedrukte trui met een ronde hals waarop

962/1099

iedere junkiemoeder trots zou zijn geweest.Hij begon te glimlachen en knikte toen bijzichzelf terwijl hij zich naar de spleetwendde. Hij bevond zich nog maar dertigcentimeter van me af en reageerde op eensnelle agressieve stem achter hem. Hijkeek omlaag naar het een of ander en wathet ook was, het stemde hem tevreden.Misschien had Tom hen flink geholpen enhadden ze Echelon nu. Zo ja, dan zou hetniet lang duren.

Hij pakte een geprint A4’tje en zwaaideermee naar degene die achter hem stonden verliet mijn blikveld toen hij de kamerin liep. Het zou het kerstmenu wel zijn vanhet commandocentrum voor luchtmacht-en marine-operaties in San Diego. Zeschenen alles wat daar verder gebeurde alte weten.

Ik wist nu tenminste waar de spullenstonden die ik moest vernietigen – nu

963/1099

moest ik alleen Tom nog zien te vinden. Ikbleef nog een kwartier met mijn ogen tegende spleet op andere ontwikkelingen wacht-en, maar er gebeurde niets. Ik kreeg heterg koud en mijn tenen waren verdoofd.Lion King meldde dat het 17.49 uur was;het zou nog een stuk kouder worden.

Ik liep naar de volgende hoek van hetdoelwit, richting generator. Dat was nogvijf stappen, waarmee het totaal opzesendertig kwam. Ik was tevreden, wanter was meer dan genoeg ontstekingskoord.

Ik sloeg rechtsaf en liep de ruimte tussende twee gebouwen in en stapte over degeneratorkabel in de sneeuw. Het was netzo’n gat in het metselwerk als bij de satelli-etkabels, en ook hier was het met handenvol beton dichtgesmeerd.

Ik ging terug naar het generatorgebouwen begon mijn spullen te prepareren. Ikcontroleerde allereerst of ik de batterijen

964/1099

nog in mijn jaszak had: bij vernietigingenis het de grootste zonde om je ontstekings-mechanisme kwijt te raken en net zo ergom je wapen buiten handbereik te hebben.Ik had ze bijna op mijn lijf gedragen om tevoorkomen dat ze traag werden door dekou; ze moesten het bij de eerste keerdoen.

Voor het afrollen van het ontsteking-skoord had ik geen licht nodig, want ik wistwat ik deed, maar de generator overstemdeelk geluid van mensen die het gebouw be-traden, dus moest ik tijdens het werk mijnogen op de ingang gericht houden. Ik zettede spoel tussen mijn voeten, hield hetuiteinde in mijn rechterhand en strektemijn arm terwijl ik het ontstekingskoordmet mijn linkerhand in mijn oksel duwde.Dat deed ik zesendertig keer en nog vijfkeer extra voor wat ik aan deze kant vanhet doelwit bij de muur nodig had. Ik deed

965/1099

er voor de zekerheid nog twee bij en sneedhet toen met mijn geblakerde Leathermanaf. Daarna legde ik het op de grond naastde ladingen. Dit was nu de hoofdlijn die ikzou gebruiken om de schokgolf tegelijker-tijd naar alle ladingen te sturen via hunontstekingsstaarten.

Het volgende dat ik moest doen was hetuitvoeren van de kleine ingeving die ik bijde brandstoftank had gekregen. Wat ik hadbedacht, was de spectaculairste explosiebuiten Hollywood. De ontploffing van debrandstoftank zou niet de meest efficiënteknal ter wereld zijn, maar het resultaat zoufenomenaal zijn.

Ik beklom de ladder van de tank met hetontstekingskoord in de hand, terwijl ik despoel langzaam afrolde. Toen ik de klepvan de tank oplichtte, kon ik met de zak-lamp het glimmende vloeistofoppervlakbeschijnen dat op driekwart van de tank

966/1099

stond. Nadat ik een dubbele knoop in heteinde van het koord had gelegd, trok ik dedraagtas van het benzinestation uit mijnjaszak. Daar zat de bal KB van twee kilo indie een beetje vernietigingsman met zichmeezeult om gaten in of schade aan deladingen mee te kunnen vullen. In de openlucht was de geur wel te harden toen ikongeveer de helft eraf scheurde en diekneedde om het op te warmen.

Toen het eenmaal zacht genoeg was,klemde ik het rond de dubbele knoop,verzekerde me ervan dat het de ruimtestussen de knopen opvulde, en omwikkeldehet ten slotte met tape om de KB op zijnplek te houden.

Ik liet de bal KB aan het ontsteking-skoord in de tank zakken en hield het tegenzodra het een centimeter of vijf boven hetbrandstofoppervlak hing. Het duurt maareen fractie van een seconde voordat

967/1099

brandstof tijdens een explosie verdampt,maar als dat ontstoken wordt, is het res-ultaat Vesuviaans. Als ik deze klusverklootte, zou het tenminste lijken alsof iker mijn best op had gedaan. Hoe zou Valnog aan mijn woorden kunnen twijfelen alsde vuurbal waarschijnlijk zo groot zou zijndat hij in Moskou zichtbaar was?

Ik tapete het ontstekingskoord aan dezijkant van de brandstoftank vast, klomtoen de ladder af en ontrolde onderwegnaar het gat in de muur de rest van hetkoord. Ik wilde een zó groot stuk afsnijdendat het meteen tot aan het doelwithuisreikte. Negen armlengtes waren meer dangenoeg. Ik sneed het af en begon het eindjevan het ontstekingskoord toen door het gatin de muur te duwen.

Net op dat moment hobbelde er licht vaneen zaklamp tussen de twee gebouwendoor. Ik hoorde niets boven het kabaal van

968/1099

de generator uit. Ik trok het ontsteking-skoord snel terug en bleef stokstijf zitten.Alleen mijn ogen bewogen; ze flitsten vanhet gat naar de ingang, waakzaam op be-wegingen van beide kanten.

Een nat paar glimmende rubberlaarzenen een paar gewone buitenlaarzen werdenverlicht door de lichtkegel die naar de gen-eratorkabel op zoek was. Wat me veron-trustte, was de AK die Rubbermans aanzijn zij had bungelen, met het grote vizierop het einde van de loop ter hoogte vanzijn knieën.

Toen ze erover waren, liepen ze doornaar de achterkant en verdwenen uit hetzicht. Er werd niet gesproken, of ik kon hetniet boven de generator uit horen. Ik hoo-rde hun voetstappen in de sneeuw nieteens.

Ze deden kennelijk iets aan de schotels.Ik wachtte; verder kon ik niets doen. Ik

969/1099

ging beslist niet naar buiten voordat ikzeker wist dat ze veilig in het huis opgebor-gen waren.

Ik lag op de bevroren modder te wachtenop hun terugkomst, met mijn ogen nogsteeds door het gat in de muur kijkend. Dekou trok snel door mijn kleren en verdoof-de mijn huid. De zes of zeven minuten dieik moest wachten voordat ik de zaklampweer op de sneeuw zag schitteren gingenniet snel genoeg om.

Ik strekte mijn hals om beter zicht tekrijgen en zag zo hun silhouetten vervagentoen ze de hoek van het gebouw bereikten.Ik wachtte nog een paar vorstminuten voorhet geval ze iets hadden vergeten of be-seften dat ze iets hadden verkloot en terugmoesten om het opnieuw te doen.

Onder het wachten kreeg ik nog een in-val. Toen ik ten slotte opstond, liep ik naarde voertuigen en liet hun banden

970/1099

leeglopen. De vuurbal zou de auto’s welvoor zijn rekening nemen en zorgen dat zeniet tijdens een eventueel vervolg gebruiktkonden worden, maar het kon geen kwaadom op zeker te spelen.

Ik grijnsde kinderachtig toen de luchtnaar buiten siste en de zijkanten van debanden zich in de bevroren modder gro-even. Ik keek naar het gat in de muur,maar zag geen zaklamp schijnen; ik wasweer acht en hurkte neer bij de auto vanmijn stiefvader.

Ik ging terug naar de spullen, duwde hetontstekingskoord nogmaals door de muuren sneed toen een aantal stukken isolati-etape van twintig centimeter af en plaktedie om beide onderarmen heen. Ten slottenam ik beide ladingen op mijn schouder,pakte de opgerolde hoofdlijn met mijnlinkerhand en liep de kou weer in.

971/1099

41

Ik liep naar de ruimte tussen de twee ge-bouwen. Voor me zag ik nog steeds hetvage licht uit het huis op de sneeuw vallen.

Ik stak over en liep naar de achterkant.Ik stapte over de generatorkabel, con-troleerde of het ontstekingskoord nog uithet gat stak zodat ik dat later kon ophalen,en liep toen verder naar de hoek. Dehellingsgraden van de schotels waren aan-zienlijk veranderd.

Ik wilde nog een keer door de spleet vande blindering kijken of ik Tom kon zien. Ikzou geluk kunnen hebben; voor alles be-staat een eerste keer.

Ik verdraaide mijn nek weer en gluurdenaar binnen, maar ik zag niets bewegen.

Op weg naar de verste hoek stapte ikover de satellietkabels, draaide me bij de

hoek om en telde drie stappen af naar devoorkant van het doelwit. Daar hurkte ikneer en legde er de ladingen en de spoel inde sneeuw. Aan de andere kant van dezemuur bevond zich de computerkamer. Dekomende twintig minuten werd het hand-schoenen aan, handschoenen uit tijdenshet plaatsen van de ladingen.

Ik knoopte de sleepkabel die de ladingenbijeen hield los en duwde één van deschuimplaten tegen de stenen, met de on-derkant van de Toblerones naar het doel-wit, zodat de ontstekingsstaart mijn kantop hing. Daarna ramde ik het uiteinde vaneen van de palletplanken schuin de grondin; ik sloeg het zó vast dat hij het vierkantvan polystyreen tegen de muur op zijn plekhield.

Toen ik de lading met behulp van de zak-lamp onderzocht, ontdekte ik een breukjeop een plek waar de KB-knoop had

973/1099

losgelaten. Dat betekende niet dat de KBniet zou ontsteken, want de breuk wassmaller dan twee millimeter, maar waaromzou ik risico’s nemen?

Ik bewerkte een stukje KB met mijn ge-handschoende vingers tot het kneedbaarwas, brak er een deel af en duwde daar hetbreukje mee dicht. Na een laatste controledeed ik de zaklamp uit en ging naar de di-chtstbijzijnde schotel. Ik tilde een steen-harde zandzak op en legde die halverwegede muur op het vrije stuk van de hoofdlijn.Daarna begon ik de drieënveertig arm-lengtes naar de lading uit te leggen. Doorhet gewicht van de zandzak kon ik zachtjesaan het koord trekken om bochten enknopen er uit te krijgen, opdat deschokgolf een vrije doorgang kreeg naar deontstekingsstaarten.

Toen ik de geprepareerde ladingbereikte, was het weer tijd om de

974/1099

handschoenen uit te doen. Ik peuterde eenstuk tape van mijn arm en verbond de ont-stekingsstaart met de hoofdlijn, waarbij ikde twee stukken zo strak mogelijk metelkaar verbond. Ik deed het volgens hetboekje, met de hoofdlijn dertig centimetervanaf het einde van de ontstekingsstaartvoor het geval er explosief uit het blootlig-gende uiteinde was gevallen. De verbind-ing was tien centimeter lang, genoeg omervoor te zorgen dat de schokgolf van dehoofdlijn op de ontstekingsstaart zou over-springen. Daarna zou hij natuurlijk naar delading lopen.

Ik hoorde opeens luide muziek uit eenbovenraam aan de achterkant die net zoabrupt stopte als ze begon. Ik dook instinc-tief in elkaar en hoorde door de ramen ver-schillende stemmen schreeuwen. Ik hoordenog minstens drie stemmen terug-schreeuwen en lachen.

975/1099

Het bracht me even terug in dewerkelijkheid. Het strategisch plaatsen vanladingen lijkt je altijd van de werkelijkheidaf te leiden. Misschien is het omdat hetzulk geconcentreerd werk is, omdat je hetnooit over kunt doen. Daarom zorg je ernormaliter voor dat degene die het technis-che deel verzorgt geconcentreerd zijn gangkan gaan. Die luxe bezat ik vannacht niet.

Ik pikte nog een zandzak van de pootvan de schotel en legde die bovenop dehoofdlijn, aan de schotelkant van de ont-stekingsstaart. Ik wilde er tijdens het pre-pareren van de tweede lading niet aantrekken met het risico dat ik de inmiddelsgeïnstalleerde lading lostrok. Ik rolde dehoofdlijn af, over de satellietkabel naar deruimte tussen de twee gebouwen.

Iemand knoeide met het volume toen detitelsong Armageddon van Aerosmithsteeds luider boven mij klonk en plotseling

976/1099

stilviel, wat opnieuw geschreeuw uit decomputerkamer teweegbracht. Net toen ikde volgende hoek bereikte, brulden dezware Oost-Europese stemmen weer bovenmijn hoofd en tetterde de muziek op vollesterkte.

Ik knielde tussen beide gebouwen in enstelde de andere lading aan de andere kantvan het huis op, recht tegenover de eerste.Toen hij geprepareerd en gecontroleerdklaar stond, verbond ik het ontstekings-koord met de hoofdlijn. De muziek stondweer twee seconden op het maximum enverstomde toen. Nu hoorde ik meer ges-chreeuw van beneden. De jongens in decomputerkamer begonnen toch wel behoo-rlijk nijdig te worden. Ik schatte dat erminimaal vijf mensen in het gebouwwaren.

Ik bekeek de lading nog eenmaal; het zager goed uit. Vernietiging lijkt misschien op

977/1099

zwarte kunst, maar eigenlijk hoef je nietsmeer te weten dan de werking van ex-plosieven en dan moet je nog de honder-den regels leren om ermee om te gaan.Veel van die regels had ik vandaaggebroken, maar wat voor keuze had ik nouhelemaal?

Ik liep naar het gat van de generatorka-bel en trok voorzichtig het ontsteking-skoord tevoorschijn dat naar de brand-stoftank liep en verbond het net zo met dehoofdlijn als de andere stukken.

Aerosmith liep nog steeds de computer-kamer te vervelen. Het was een nuttig spel-letje waarvan ik hoopte dat het de jongensnog een paar tellen langer zou bezig-houden. Ik dacht aan Tom en hoopte dathij niet te dicht bij een van beide murenstond.

Met de handschoenen weer aan trok ikde laatste paar armlengtes van de hoofdlijn

978/1099

naar de voorkant van het gebouw. Numoest ik alleen de elektrische ontstekernog aansluiten, die al wel aan deontstekingskabel was verbonden. Daarnamoest ik de kabel tot om de hoek uitrollenen onder het MTV-raam zien te komenvoordat er stront aan de knikker kwam, ofhet hele gebouw op mijn hoofd viel.

Ik maakte me een beetje zorgen over dehoeveelheid vrije energie in de lucht en deinvloed daarvan op de ontstekingskabel.Zodra ik de twee polen die ik op de batterijmoest aansluiten van elkaar los had, wer-den ze potentiële antennes, net als de ont-stekers in de flat in Narva. Volgens dehandboeken zou ik minstens een kilometerafstand moeten houden of mezelf erg goedmoeten beschermen. Ik denk dat om dehoek gaan zitten met een paar bakstenenniet helemaal was wat ze hadden bedoeld.

979/1099

De hoofdlijn eindigde zes of zeven stap-pen voor de hoek van het gebouw.Geweldig. De ontstekingskabel zou ten-minste lang genoeg zijn om mee onder hetraam te komen.

Terwijl ik voorzichtig de drukknoopjesopende van de flapjes die over de ritsenvan mijn jas sloten teneinde de ontsteking-skabel eruit te halen, veranderde hetvolume van de muziek nogmaals. Het ont-snapte naar buiten. Daarna hoorde ik detraliedeur open- en de houten deurdichtslaan.

Tijd om te denken had ik niet, wel om tehandelen. Ik beet mijn handschoenen uit,knalde mijn hand in mijn jaszak om deMakharov te grijpen, haalde onder het lo-pen naar de hoek met de rechterduim deveiligheidspal eraf en haalde diep adem.

980/1099

Ik hoorde nog niemand, maar hoeveelhet er ook waren, ik moest het gevechtaangaan.

Nog drie stappen tot aan de hoek.Ik zag licht van een zaklamp voor me. Ik

stopte en controleerde met mijn rechter-duim of de veiligheidspal er wel echt afwas.

Na een seconde verscheen er eengedaante en die kwam naar mij toe. Hijkeek naar de lichtkegel op de sneeuw. Hetlicht glom op de loop van zijn wapen.

Ik mocht hem geen tijd geven om na tedenken. Ik sprong hem op zijn nek, sloegeen arm om zijn hals en duwde de Makhar-ov met veel kracht in zijn maag. Ik sloegmijn benen om zijn middel en terwijl wesamen omvielen, haalde ik de trekker overin de hoop dat onze lichamen rond hetwapen de knal zouden dempen. Dikkepech. Het maakte gewoon herrie.

981/1099

Ik sprong op en sprintte naar de voork-ant van het huis, waarbij ik me uitsluitendrichtte op de volgende hoek, op weg naarhet andere einde van de hoofdlijn. De Rusbleef kronkelend achter in de sneeuw.

Ik haalde de slede van het wapen naarachteren om uit te werpen wat er ook maarin zat en een nieuwe patroon te laden, voorhet geval dat we zó dicht bij elkaar warengeweest dat hij na het vuren niet op dejuiste manier was teruggeschoven en daar-door niet was herladen.

Ik had hetzelfde gevoel in mijn maag alsvroeger wanneer ik als kind wegrende.Toen ik de voordeur naderde, graaide ikwoest met mijn linkerhand naar de ont-stekingskabel en ontsteker in mijnbinnenzak.

De deur ging open, MTV schetterde nogen er verscheen een gedaante, te klein omTom te zijn. De traliedeur stond al open.

982/1099

‘Gory? Gory?’Ik bracht mijn wapen omhoog en vuurde

in het voorbijgaan. Ik kon niet missen.Ik hoorde een schreeuw en hoorde een

patroon met een hoge metalige kets van detralies afspatten.

Ik rende rechtdoor, sloeg de hoek om endook achter de zandzak terwijl ik mijnwapen losliet en wanhopig graaide naar dehoofdlijn die onder de zandzak uitstak. Ikkeek niet op om te zien of er iemand achterme aankwam. Daar had ik geen tijd voor.

Het geschreeuw van de gewonde manweerkaatste over het terrein. Ik probeerdemezelf te kalmeren en mijn woeste bewe-gingen af te remmen. Ik drukte de ont-steker tegen de hoofdlijn en sloeg er eenstuk tape omheen – niet zo strak als ik hadgewild, maar het moest verdomme maarzo.

983/1099

Ik trok de batterij tevoorschijn en sch-eurde de twee opgedraaide eindjes ontstek-ingskabel met mijn tanden uit elkaar.Daarna liet ik me vallen, kneep mijn benensamen, sperde mijn kaken en begroef mijnhoofd in de sneeuw terwijl ik de twee polentegen de batterij drukte.

Nog geen hartslag later ontplofte de ont-steker en ontbrandde de hoofdlijn. Deschokgolf van de explosie liep erdoor,raakte de eerste ontstekingsstaart, endaarna die van de brandstoftank. Vervol-gens kreeg de tweede ontstekingsstaart deblijde boodschap.

De twee muurladingen ontploftenvrijwel tegelijk en de daaruitvoortvloeiende schokgolven ontmoettenelkaar midden in de kamer met een geza-menlijke snelheid van zeventienduizendmeter per seconde.

984/1099

42

Mijn hele wereld schudde, trilde, beefde.Het was alsof ik in een enorme klok zat op-gesloten die net keihard werd geluid.

De adem werd uit mijn longen gezogentoen de hete lucht over me heen bulderde.Over het hele terrein sprongen sneeuw enijs een centimeter of dertig omhoog. Mijnoren suisden. Gruis, sneeuw en glassplin-ters regenden op mij neer. Daarna kaatstede schokgolf tegen de dikke betonnen om-heining en rolde terug voor een tweedekans.

Ik kroop naar de hoek van het doelwit enzag in betovering hoe een enorme vuurbaluit de ingang van het generatorgebouwkwam bulderen en naar de hemel schoot.Dikke zwarte rook mengde zich met helderoranje vlammen die brandden als een

fakkelend booreiland. De hele omgevingbaadde in het licht en ik voelde hoe dehitte mijn gezicht schroeide.

Brokken steen, glas en allerlei anderetroep die de lucht in was gevlogen kletter-den rond mij neer. Ik krabbelde op mijnknieën en hield mijn armen over mijnhoofd om mezelf te beschermen. Je hoortop te kijken om het spul te zien aankomen,maar verdomme, ik bleef gewoon dicht bijde muur en hoopte er het beste van. Ik zoutrouwens toch niks hebben gezien. Dezandstorm van rood steengruis kwam neeren bedekte het terrein; het was een kwestievan afwachten tot de laatste troep wasneergeregend. Ik begon te hoesten als eenkettingroker.

Ik snoot een voor een mijn neusgatenleeg en probeerde toen de druk op mijnoren te neutraliseren. Een scherpe stek-ende pijn sneed door mijn billen. Mijn

986/1099

kont had kennelijk een deel van deschokgolf geabsorbeerd toen die over meheen was geslagen. Gelukkig was het nietmijn gezicht of mijn kloten. Ik zocht naarbloed, maar mijn vingers werden alleen natvan het water uit mijn vol sneeuw gezogenspijkerbroek.

Het was tijd om op te staan en mijnwapen dat ergens in de sneeuw lag weer tepakken. Ik tastte op handen en knieën inhet rond met een gruwelijke pijn in mijnreet, alsof ik stokslagen had gehad. Ik vondde Makharov bij de zandzak en terwijl iktijdens het zware gebrom van ziedendebrandstof met mijn vinger aan hetmagazijn voelde, stommelde ik naar devoordeur.

Er was een tweede explosie in het gener-atorgebouw, waarschijnlijk een benzinet-ank van een auto die in de vuurstorm

987/1099

stond. Een paar tellen lang brandden devlammen hoger en heftiger.

De vent in de tussenruimte schreeuwdeniet meer, maar leefde nog wel. Hij lag op-gerold met zijn handen om zijn buik. Ikliep naar de plek waar hij lag te trillen in desneeuw. Ik raapte zijn AK op en gooide dienaar de poort, buiten zijn bereik. Die zou ikzelf in het huis niet nodig hebben.

Toen de twee schokgolven van de over-liggende explosies elkaar hadden ontmoet,hadden ze alles weggeblazen uit de com-puterkamer. De kracht zou daarna de wegvan de minste weerstand hebben gekozenom uit de beslotenheid van het gebouw tekomen: de ramen en deuren. Door de gan-gen ziedend zou hij alles hebben verwoestwat op zijn weg lag. De MTV-vent zag erniet goed uit. Er hingen stukjes van hemaan de traliedeur als reepjes vlees in eenrokerij. De rest zou wel over de sneeuw

988/1099

verspreid liggen. Verbrande mensen ruikenals geroosterd varkensvlees, maar wanneerze zo uiteengereten worden als hier is hetnet of je een week nadat de stroom is uit-gevallen een slagerswinkel betreedt.

In de gang had ik niets aan de zaklamp;die kaatste alleen tegen de muur van stof,net als autolampen in dikke mist. Ikstrompelde rond, struikelde over stenen enander puin en probeerde rechts het gat tevinden dat naar de MTV-kamer moestvoeren.

Ik vond de deur of tenminste, de plaatswaar die had gezeten. Toen ik daardoorging, kwamen mijn voeten in botsing metstokken van meubels, vervolgens met deresten van de televisie en nog veel meerstenen. Ik hoestte nog steeds troep uit mijnlongen en dat deed verder niemand. Ikhoorde geen bewegingen, geen ellendigegeluiden.

989/1099

Ik struikelde over een grote massa op degrond, deed mijn lamp aan en knielde neerom te kijken. Het lichaam lag op zijn zijmet zijn gezicht de andere kant op tesmeulen. Ik rolde hem om en scheen inzijn bestofte gezicht. Het was Tom niet.Wie deze man van voor in de twintig ookwas geweest, hij was het nu niet meer. Dehuid was van zijn hoofd getrokken als bijeen versierde sinaasappel en het bloed dathij had verloren, leek vermengd met hetstof op nat rood cement.

Ik ging de kamer verder door, rond-schoppend en me blind voelend terwijl iknaar meer lijken zocht. Er lagen er nogtwee, maar geen daarvan was Tom. Ik riepniet voor het geval er iemand met iets an-ders dan een stem zou reageren.

Ik probeerde in de tegenoverliggendekamer – de keuken – te komen, maar dedeur was geblokkeerd. Ik draaide me om

990/1099

en ging naar boven, van plan om eerst degemakkelijke plekken te bekijken. Over decomputerkamer maakte ik me niet druk:als daar al lijken lagen, waren ze onherken-baar. In andere omstandigheden had ikmisschien een paar tellen de tijd genomenom in stilte trots te zijn; ik was in de mees-te dingen een kluns, maar in eersteklasvernietigingen had ik een graad.

Ik ging de trap op met mijn linkerhandtegen de muur en moest op weg naarboven iedere trede op het gevoel nemen. Iksnoot mijn neus nogmaals, rochelde hetstof uit mijn keel los en neutraliseerdemijn neus nog eens om het gesuis in mijnhoofd te laten stoppen.

Op de overloop hoorde ik een korte,flauwe kreet; ik hoorde niet waar hetvandaan kwam. Ik ging eerst linksaf omdatdat korter was. Ik liep tastend naar dedeur, duwde, maar kreeg hem niet meer

991/1099

dan een centimeter of tien van zijn plek. Ikduwde nog harder, kreeg mijn voetertussen en voelde het lichaam dat de deuraan de andere kant tegenhield. Ik wrongme erdoor en keek. Nog een arme sukkelvan in de twintig die zijn moeder nodighad.

Ik stommelde tegen een stoel op, draaideme om en hoorde iemand anders aan mijnvoeten liggen kreunen. Ik knielde neer,haalde de lamp erbij en draaide hetlichaam om.

Het was Tom, met rood steengruis opzijn hele hoofd, rood snot uit zijn neushangend, maar in leven. Ik had verwachtdat dit een felicitatie waard zou zijn, maarwist dat opeens niet meer zeker. Hij zag erniet goed uit.

Hij lag zachtjes te grienen in zijn eigenwereldje en deed me daardoor denken aanhet lijmsnuivertje uit Narva. Ik

992/1099

controleerde of hij nog alle ledematen bez-at. ‘Je bent in orde, makker,’ zei ik. ‘Je bentin orde. Kom mee.’ Hij had waarschijnlijkgeen idee wat ik zei en wie het zei, maarhet deed mij goed.

Ik veegde de zooi van zijn gezicht zodathij zijn ogen op zeker moment tenminsteopen kon doen, greep hem vervolgens on-der zijn oksels en sleepte hem naar deoverloop. Ik moest onderweg twee keerstoppen om troep uit mijn neus teverwijderen.

Ik greep hem weer vast en liep achter-waarts de trap af. Zijn voeten bonkten opiedere trede. Hij was er nog steeds niet bij,nog steeds opgesloten in zijn eigen kleinewereldje van pijn en verwarring, en al be-sefte hij wel dat hij werd versleept, hij wasniet helder genoeg om te helpen.

We gingen het steengruis uit, de frisselucht in. Ik legde hem neer, leegde mijn

993/1099

neus nogmaals en joeg frisse lucht mijnlongen in.

‘Tom, wakker worden, makker. Tom,Tom...’

Ik greep een handje sneeuw en wreef datover zijn gezicht. Hoestend en sputterendbegon hij bij te komen, maar praten kon hijnog steeds niet.

De vlammen uit het generatorgebouwlikten hongerig aan de schuurdeur, dan-sten op de sneeuw en lichtten ons heelgoed bij. Tom droeg dezelfde trui als devorige keer, maar schoenen of een jas hadhij niet.

‘Blijf hier, makker. Niet bewegen, oké?’Alsof.Ik ging de met stof gevulde MTV-kamer

nogmaals binnen. Het gejammer vanboven werd luider. Ik wilde hier wegvoordat ze zichzelf hervonden en de politieof DTTS verscheen.

994/1099

Ik trof het eerste lichaam weer aan; hetlag nog steeds te smeulen. Hij had geen jasaangehad, maar ik zocht schoeisel. Hetwaren bepaald geen loopschoenen, eerderbasketbalschoenen, maar het kon er meedoor. Ik schopte en friemelde in het ronden ontdekte tussen het verwoeste meubil-air ook een AK en een jas.

Tom lag met zijn armen en benen wijdop zijn rug, precies zoals ik hem hadachtergelaten. Ik schudde het stof uit datwat een parka bleek te zijn. En legde dieover hem heen. De witte sportschoenenwaren een maatje of twee te groot, maargoddomme, hij hoefde alleen maar tot aande auto te lopen.

Toen ik die rond zijn voeten sjorde,maakte hij eindelijk geluid. Hij tilde zijnhand op om troep van zijn gezicht te vegenen zag mij.

995/1099

‘Tom, ik ben het, Nick...’ Ik schudde zijnhoofd. Hij zou wel doof zijn van de explosieen ik wist niet of zijn gehoor al hersteldwas. ‘Ik ben het – Nick. Opstaan, Tom. Wemoeten hier weg.’

‘Nick? Shit. Wat doe jij hier, verdomme?Wat is er verdomme gebeurd?’

Ik had zijn veters vast en gaf een tik te-gen zijn voeten. ‘Opstaan nu, kom op.’

‘Wat? Wat?’Ik hielp hem overeind en in zijn parka.

Net of ik een uitgeput kind aankleedde.‘Tom...’

Hij hoorde nog steeds niets.‘Tom... Tom...’‘Huh...?’ Hij probeerde een arm in een

mouw te steken.‘Ik ben zo terug, oké?’Ik wachtte niet op een knikje. Ik liet hem

staan en ging terug om

996/1099

mijn handschoenen op te halen. Ze lageneen metertje van de man af die ik als eerstehad neergeschoten en die nu duidelijkdood was.

Tom was weer in de sneeuw gaan zitten.Ik zette hem overeind, ritste zijn parkaopen en hielp hem toen langzaam op wegnaar de kleine poort die naar de verlatenhangar leidde.

‘We moeten wegwezen, Tom. Kom op,lopen. Er staat een auto om de hoek.’

Op de weg sloeg ik linksaf en lette daar-bij op autolampen. Ik maakte grotere stap-pen en hield Tom stevig vast, met een armom hem heen alsof we een stappend stel-letje waren.

Terwijl ik hem over het ijs voortduwde,had ik moeite om overeind te blijven toenik nog eens achterom keek. De gloed vanhet generatorgebouw was nog zichtbaar,maar de lucht was niet meer vol vlammen.

997/1099

In het geringe licht van de omgeving kon ikToms gezicht onderscheiden. Hij zag erberoerd uit; zijn van stof en bloed vergevenhaar piekte alle kanten op, waardoor hij eruitzag als het slachtoffer van een ontploff-ing uit een tekenfilm.

‘Tom?’ Ik keek of er een blik van herken-ning in zijn ogen viel te bespeuren, maartevergeefs. ‘We gaan naar de auto. Het isvlakbij. Probeer me bij te houden, goed?’

Zijn antwoord was onduidelijk. Ietstussen ‘misschien’ en ‘wat?’ in.

Zijn gehoor was deels hersteld toen weop de plek kwamen waar ik de auto had ge-parkeerd, maar hij wist nog steeds niet watvoor dag het was. Ik liet me op handen enknieën vallen en zoog de koude lucht naarbinnen. Die kies kon de zenuwen krijgen,mijn kont deed nu nog meer pijn. Maar hetpijnlijkst was het besef dat de auto wegwas.

998/1099

Mijn hoofd begon te tollen. Was ik op deverkeerde plek? Nee, daar waren debandensporen. Er waren trouwens ook an-dere bandensporen; en behalve mijn vo-etafdrukken waren er een heleboel andere.De nieuwe bandensporen waren breed endiep, waarschijnlijk van een tractor. Dehufters; de kaartclub had mijn wagenweggesleept inclusief de tweereservewapens.

‘Shit, de auto is gejat.’ Ik wist niet of ikiets aan Tom uitlegde of aan mezelf.

Tom was in de war: ‘Je zei...’‘Ik weet wat ik heb gezegd, maar de auto

is weg.’ Ik was even stil. ‘Maak je geen zor-gen, ‘t is geen drama.’

Dat was het wel.Ze hadden het ding mogelijk niet eens

open hoeven te breken, alleen maar op tetakelen en weg te slepen zodat het metgeblokkeerde wielen over het ijs schaatste.

999/1099

De heer en mevrouw Klotezooi hadden hetprima naar hun zin gehad vanaf het mo-ment dat ik het Intercontinental Hotel wasbinnengestapt.

Een seconde lang wenste ik dat ik debanden van die drie auto’s in het generat-orgebouw niet had laten leeglopen, maarmeteen bedacht ik dat ze nu allemaalgeblakerd waren. Het gunstigste dat ons indeze beboste uithoek kon overkomen waseen andere tractor, maar als ik er eentjepikte, zou ik daarmee aantonen dat we nogin de buurt waren. We hadden trouwensgeen tijd om te zoeken. We hadden numaar één mogelijkheid: lopen.

Ik stond op. ‘Tom, nieuw plan.’Nou, een nieuw plan zou ik nog wel

verzinnen. Eerst moesten we hier uit debuurt komen en liefst zo snel mogelijk. Desterren waren nu tenminste helemaal

1000/1099

helder, waardoor er meer te zien was,waaronder wij.

Daar stond hij nou, gaandeweg bij zijnpositieven te komen, met zijn armen overelkaar en zijn handen onder zijn oksels,steengruis ophoestend, te wachten op mijnbeslissing.

‘Volg mij.’Ik begon de weg af te lopen, van het

doelwit af. Tom lummelde achter me aan.We hadden een metertje of vierhonderdgedaan toen ik een plannetje kreeg, stil-hield en zocht naar Polaris, de Poolster.

Tom kwam weer wat tot leven nu hij eenbeetje warmte ontwikkelde. Hij kwam di-chterbij terwijl ik naar de sterren stond teturen. ‘Godverdomme, wat een nachtmer-rie was dat,’ mompelde hij, ‘maar ik wistzeker dat Liv jou zou sturen...’

1001/1099

Ik onderbrak hem in de hoop dat hij zijnmond verder zou houden. ‘Precies, Tom.Liv is de goede fee.’

Ik vertelde hem niet wat ze rond midder-nacht in petto had.

Hij had zijn capuchon af, en nu hij watwas gaan zweten, sloeg de damp van zijndikke baksteenrode haar af. Ik trok decapuchon weer over zijn hoofd om delichaamswarmte vast te houden en zochtnogmaals naar de Poolster.

‘Nick, wat is er gebeurd met... jew-eetwel...? Godverdomde nachtmerrie, ofniet dan?’

‘Wat?’ Ik had ladingen vragen voor hem,maar dit was er noch de tijd noch de plaatsvoor.

‘Jeweetwel, dat hek, dat huis. Waar gingdat nou allemaal om?’

1002/1099

Het was nu stomweg niet belangrijk.‘Tom.’ Ik bleef naar de hemel staren, al wasik er mee klaar.

‘Wat?’Ik staarde kilometers door hem heen.

‘Houd-je-bek.’‘O.’Ik had het gewenste antwoord gekregen.Ik bevestigde het plan voor mezelf voor

het laatst en zette het toen in gang. Wezouden lijnrecht naar het noorden lopentot we op de spoorlijn stuitten. Als we danlinksaf zouden slaan, liepen we naar hetwesten, naar Tallinn. We konden dan hetspoor volgen tot een station en daar eentrein pakken, misschien de eersteochtendtrein uit Narva. Ik dacht dat die ‘sochtends rond acht uur vertrok, dus moes-ten we ongeveer een uur later op het sta-tion zijn. Pas als we in Tallinn waren, zou

1003/1099

ik gaan piekeren hoe we het land uit moes-ten komen.

Volgens de Lion King hadden we nog eenkleine veertien uur om die afstand vannaar schatting twintig kilometer af te leg-gen – geen probleem zolang we maardoorliepen.

Tom keek me nog steeds aan en pro-beerde te begrijpen waarom ik naar delucht keek. Ik gaf hem antwoord voordathij de vraag kon stellen. ‘We moeten numet de trein naar Tallinn.’

‘Waar is dat, man? Gaan we niet naarHelsinki?’

Ik keek naar hem, maar zag zijn gezichtniet. Hij had het koord van zijn capuchondichtgetrokken, waardoor het bont nu zijngezicht verborg en hij eruit zag als LiamGallagher na een avond zwaar stappen.

‘Jawel,’ zei ik, ‘maar we moeten eerstnaar Tallinn.’

1004/1099

Achter het bont vandaan klonk eengedempt: ‘Waarom?’

‘De kortste weg. We moeten tot aan hetspoor lopen om de trein naar Tallinn tehalen en dan de veerboot naar Helsinki.’

Ik wist niet of hij wel besefte in welkland hij was. Ik ging vlakbij hem staan zod-at hij mijn glimlach kon zien en hij mis-schien zou denken dat het wel meeviel.

Hij was er met zijn hoofd duidelijk nietbij, want zijn stem vroeg uit het duister:‘Zijn ze allemaal dood? Jeweetwel, dat steldaar?’

‘Ik denk van wel. De meesten wel,tenminste.’

‘Shit, heb jij ze vermoord? Krijg je daargeen last mee? Jeweetwel, de wet...’

Ik had geen zin om het uit te leggen, dushaalde ik alleen mijn schouders op. ‘Ik wistniet hoe ik je anders uit die zooi moesthalen.’

1005/1099

Zijn schouders begonnen te schudden enplotseling besefte ik dat hij stond te lachen.‘Hoe wist je nou hoe je die bommen moestafstellen? Ik bedoel, als ik niet boven wasgeweest had je mij ook vermoord.’ Het waseen nerveus lachje.

Ik keek weer omhoog naar de Poolsterzodat hij mijn gezicht niet kon zien. ‘Jehebt geen idee hoeveel moeite ik ervoorheb gedaan, makker. Daar hebben we hettrouwens later weleens over. Nu moetenwe verder.’

‘Hoe ver nog, schat je?’De capuchon van zijn parka wees nu ook

omhoog, maar hij had geen flauw benulwaar hij naar zocht. Hij begon te rillen.

‘Niet zo ver, Tom. Een paar uurtjes. Alswe het goed spelen, zitten we binnen dekortste keren in een lekkere warmetreincoupé.’

1006/1099

Waarom zou ik hem nu de waarheid ver-tellen? Daar had ik me tot nu toe nogsteeds niet druk om gemaakt. ‘Klaar?’

Hij hoestte als een tb-patiënt nog watstof op.

‘Ja, ik denk van wel.’Ik liep de weg af en hij volgde. Na een

paar honderd meter kwamen we bij een rijbomen een meter of vijftien links van deweg. Ik liep erheen en maakte enormesporen doordat ik tot mijn knieën en somszelfs tot mijn middel door de sneeuw liep.Het kon me niet schelen. Waarom zou ikme druk maken over iets waaraan ik nietskon veranderen?

Ik wachtte op Tom. Zijn tempo was nietom over naar huis te schrijven. Je moet jeaanpassen aan de snelheid van de lang-zaamste; dat moet gewoon als je bij elkaarwilt blijven. Ik vroeg me af of iksneeuwschoenen moest maken door takjes

1007/1099

aan onze schoenen te binden, maar beslootal snel van niet; op papier ziet dat er goeduit, maar in het donker is het hondenwerken het kost veel te veel tijd.

Ik keek omhoog. Er verschenen vlagerigewolken aan de lucht en die begonnen voorde sterren langs te jagen.

Tom kwam op gelijke hoogte en ik gundehem een minuutje rust voordat we verdergingen. Ik wilde op open terrein komenvoordat we dwars door de velden Polarisgingen volgen. Op die manier zouden wemet een wijde boog om het huis heenlopen,want daar moesten we langs op weg naarhet noorden.

Voorbij de bomenrij was het zicht dankz-ij de sterren nog vijftig tot zestig procent.Het landschap was wit en in de verte zwart.Op middellange afstand linksvoor zag ik devage gloed van het doelwit.

1008/1099

Ik voelde de kou in mijn gezicht snijdentoen ik nog eens omhoog keek. Tomschuifelde naast me met zijn knieën in desneeuw, zo dichtbij dat zijn adem zich metde mijne vermengde voordat hij door dekoude wind werd weggeblazen. Hij hadzijn capuchon afgezet om af te koelen. Ikzette hem weer op en sloeg Tom op zijnhoofd. ‘Doe dat niet, je verliest alle warmtedie je net hebt opgewekt.’

Hij trok het bont weer om zijn gezicht.Ik probeerde een referentiepunt op de

grond te vinden ergens ten noorden vanons, maar het was te donker. Het altern-atief was een ster onder Polaris uitzoekenaan de horizon en die volgen – dat wasmakkelijker dan de hele tijd naar de hemelturen. Ik vond er één, niet zo’n heldere,maar goed genoeg.

‘Klaar?’

1009/1099

De capuchon bewoog en de stof ritseldetoen hij daarbinnen ergens knikte.

We liepen naar het noorden. Het enigepositieve dat ik kon bedenken, was dat depijn in mijn kont verdwenen was. Of hetwas nog kouder geworden dan ik besefte.

1010/1099

43

De grond onder de sneeuw was geploegden daardoor gleden en vielen we de heletijd over de schuine bevroren groeven. Debeste manier om vooruit te komen, leekmij om mijn voeten laag te houden en desneeuw naar voren te schuiven. Ik werd deijsbreker en Tom volgde in mijn spoor;alles om hem te versnellen.

Er joegen steeds meer wolken langs dehemel waardoor ik regelmatig het zicht opde horizon kwijtraakte. Polaris verdweenook regelmatig achter de wolken.

Tom lag een meter of tien achter, hadzijn handen in zijn zakken en zijn hoofd ge-bogen. Terwijl de wolken steeds snellergingen en dichter werden, konden we nietsanders doen dan doorlopen naar hetnoorden.

Na een uurtje stak een wind op die zeerdeed aan mijn gezicht en trok aan mijn jas.Nu moesten de bonten oorflapjes maareens omlaag.

Telkens als we de richting kwijtraakten,kon ik alleen maar proberen in een rechtelijn door te lopen, om elke keer dat dewolken opzij gingen te ontdekken dat weeen eind uit koers liepen. Ik voelde me alseen piloot zonder instrumentarium. Onspad door de sneeuw was één grote zigzag.

Mijn grootste zorg was dat de wolken enwind sneeuw zouden brengen. Als dat ge-beurde, verloren we iedere navigatie enzonder bescherming zou het halen van detrein mijn minste zorg zijn.

Met het beroerde gevoel dat we snel nogverder in de narigheid konden raken,stopte ik zodra ik een natuurlijke kuil aan-trof en maakte ik met mijn rug een groef inde sneeuw om ons uit de wind te krijgen.

1012/1099

Ik maakte een geul in de rand bij wijze vanwindroos voordat Polaris weer verdween.

Tom haalde me in op het moment dat ikmezelf met mijn gehandschoende handeningroef. Ik verwachtte dat hij mijn voor-beeld zou volgen, maar toen ik me om-draaide, stond hij te pissen, waarbij destoom en vloeistof vrijwel onmiddellijk inde wind verdwenen. Hij zou zijn warmelichaamsvloeistoffen tegen iedere prijshebben moeten behouden, maar ik kwamte laat. Ik ging door met het verzorgen vanonze zelfgemaakte schuilplek.

In de kou komen stresshormonen vrijwaardoor de blaas zich sneller vult.Daarom urineren we schijnbaar meer alshet koud is. Het probleem is dat jelichaamswarmte kwijtraakt en ernstigedorst krijgt. Tenzij je warme vloeistoffeninneemt, is het vanaf dat punt een vicieuzecirkel waarbij uitdroging de

1013/1099

kerntemperatuur van het lichaam helptverlagen. Komt die kerntemperatuur een-maal onder de 28,8 graden Celsius, dansterf je.

Tom was klaar, stak zijn handen weerdiep in zijn zakken, draaide zich om en lietzich op zijn kont in de schuilplaats vallen.

De wind floot over de rand alsof een vande goden op een flessenhals blies, en joegde sneeuw over onze schouders en ruggen.Toms bontrand draaide mijn kant op toenik naast hem in de schuilplaats gleed.

Ik wist wat hij wilde vragen.‘Niet zo ver meer, makker.’ Ik was hem

voor. ‘Het is wat verder dan ik dacht, maarwe pauzeren hier even. Als je het koudkrijgt, zeg dat dan, dan gaan we weer ver-der, oké?’

De capuchon bewoog en ik nam aan datdat een knik was. Hij trok zijn knieën op enduwde zijn hoofd in die richting.

1014/1099

Ik beet mijn handschoenen uit en hielddie tussen mijn tanden terwijl ik de oor-flapjes onder mijn kin vast probeerde tefriemelen, daarna ritste ik zijn parka openzodat hij kon ventileren en tegelijkertijdzijn lichaamswarmte kon vasthouden. Tenslotte stond ik op, deed mijn broek los enpropte alles erin en duwde de natte, zwareonderkanten van mijn broekspijpen inmijn schoenen. Het was koud, akelig werkin natte, plakkerige kleren, maar het washet waard. Ik had weliswaar warmte ver-loren terwijl ik het deed, maar mijn zaakjesop orde hebben gaf me altijd een goedgevoel.

Toen ik weer in de kuil wilde gaan lig-gen, zag ik dat Tom zijn hand uit zijnmouw stak en wat sneeuw in zijn mondstopte. Ik stak een hand uit. ‘Dat staat nietop het menu, makker.’

1015/1099

Ik ging geen energie verspillen aan deuitleg. Het verbruikt niet alleen essentiëlelichaamswarmte om het in de mond tesmelten, het koelt je lichaam ook vanbinnen, en koelt vitale organen af. Ni-ettemin zou water een probleem gaan vor-men. Ik trok mijn handschoenen weer aanen schepte er een handje sneeuw mee,maar gaf het pas door toen ik er een balvan had geperst. ‘Zuig daaraan. Niet eten,oké?’

Ik keek naar de lucht. Het wolkendekwas nu vrijwel dicht.

Tom raakte snel op de ijsbal uitgekekenen dook weer in een foetushouding metzijn knieën tegen zijn borstkas, zijn handendiep in zijn zakken en zijn hoofd gebogen.Zijn lichaam begon te trillen en ik was hetmet hem eens; ik had leukere uitjes gehad.

Nu we uit de gevarenzone waren eneventjes konden uitrusten, was het

1016/1099

moment gekomen om hem een paarvragen te stellen. Ik hoopte dat het hemmeteen zou afleiden van onze ellende. Enik had behoefte aan de antwoorden.

‘Waarom heb je me niet verteld dat jeValentin kende? Ik weet dat je in MenwithHill voor hem in Echelon probeerde tekomen.’

Ik zag zijn reactie niet, maar er bewoogiets in zijn capuchon. ‘Sorry, man,’ mom-pelde hij. ‘Ze had me bij mijn ballen. Hetspijt me, ik wilde het echt, maar het zatzo... weet je...’

Zijn capuchon viel af alsof zijn nekspier-en slap waren geworden.

‘Bedreigingen bedoel je? Dreigemententegen jou of je familie?’

Zijn schouders schokten op en neer ter-wijl hij vocht tegen zijn tranen.

‘Ma... pa... en ik heb een zus met kinder-en, begrijp je wat ik bedoel? Ik wilde het je

1017/1099

vertellen, Nick, echt waar, maar... nou, jeweet wel. Luister, dit komt allemaal nietdoor Valentin, man. Zij doet het; ze werktvoor zichzelf. Hij weet van niks; zegebruikt alleen zijn naam om je te latendenken dat je voor hem werkt.’

Meer hoefde hij niet te zeggen. Opeenswerden er dingen veel duidelijker dan zetijdenlang waren geweest. Daarom had zezo gemakkelijk ja kunnen zeggen op diedrie miljoen. Daarom had ze er zo op aan-gedrongen dat ik met niemand anders con-tact zou opnemen. Het verklaarde zelfswaarom ze niet wilde dat ik een wapenhad: ze had waarschijnlijk gedacht dat ikhet tegen haar zou gebruiken als ik ont-dekte wat er aan de hand was.

‘Hoe ben je opnieuw in dit allesterechtgekomen?’

Ik wachtte tot hij zichzelf onder controlehad.

1018/1099

‘Liv. Nou ja, niet meteen, maar die vent– Ignaty – kwam me in Londen opzoeken.Een dag eerder dan jij.’

Waar had ik die naam eerder gehoord?Toen wist ik het. Hij was de onderteken-aar; zijn naam had op dat stuk papiergestaan in Narva. Dus misschien was Livniet de enige van Vals medewerkers dievoor zichzelf was begonnen.

Nu Tom aan de praat was geraakt, moestik hem geen vragen stellen waardoor hij ophet idee kon komen dat hij zijn mond voor-bij praatte.

Ik vroeg alleen maar heel vriendelijk:‘Wat gebeurde er toen, makker?’

‘Hij zei dat Liv een klusje voor me had endat ik naar Finland moest. Iemand zou mekomen overtuigen van die zaak enzovoort.Ik deed het in mijn broek toen ik hoordedat het weer om Echelon ging, maar ik hadgeen keuze, man. Mijn zus en al die

1019/1099

dingen... Nick, je moet me helpen. Als-jeblieft, ze vermoordt iedereen als ik ditniet oplos. Help me alsjeblieft. Alsjeblieft.’

Hij huilde in zijn capuchon.‘Tom...’Hij hoorde me niet. Misschien huilde hij

daarvoor te hard.‘Tom. Ze wilde jou dood hebben. Ze zal

denken dat je dood bent als ik haar datvertel.’

Zijn capuchon bewoog weer. ‘Kwam jemij vermoorden? O, Nick, verdomme. Doehet niet... doe het alsjeblieft niet.’

‘Ik ga je niet vermoorden.’Hij luisterde niet. ‘Het spijt me zo. Nick.

Ik moest het van haar vragen. Jeweetwel,op het treinstation. Ze wilde weten of jehaar naaide of niet. Ik moest het doen. Zewist iedereens adres en alles. Die vent lietme foto’s zien van de kinderen van mijnzus. Echt niet, ik wilde je vertellen wat er

1020/1099

aan de hand was, maar...’ Zijn capuchonviel door zijn ongecontroleerde gesnikweer af.

Ik voelde me een priester in een biecht-stoel. ‘Luister. Tom. Ik zal je heus niet ver-moorden. Ik heb je daar uitgehaald, weet jenog?’

De capuchon knikte voorzichtig.‘Ik zal zorgen dat jij en je familie be-

waakt worden, Tom, maar eerst moeten weterug naar Engeland. Je moet met een paarmensen praten en alles vertellen wat jeweet over Menwith en wat hier is gebeurd.Oké?’

Ik rook een kans om alles recht te breienhoe het hier verder ook afliep. Ik wist nogniet precies hoe, maar het moest mogelijkzijn dat Tom een nieuw leven kreeg en ikmijn geld. En als dat geld er niet kwam,zou ik tenminste nog voor de Firmakunnen werken. Ik kon nog altijd een

1021/1099

ouwehoerverhaal ophangen dat ik alles dehele tijd al had geweten, maar dat ik nietshad kunnen zeggen omdat het gevaar be-stond dat iemand dan de informatie zoupubliceren die ik in Rusland haddoorgegeven.

Liv zou er nooit achter komen dat Tomnog leefde, en ik kon mijn geld innen entoch weer naar Lynn gaan. Ik wist dat heteen doorzichtig plannetje was, maar hetwas in elk geval een begin – als zij me ten-minste niet om zeep hielp.

Belangrijker was het om Estland uit tekomen. Daarna moest ik maar eens samenmet Tom het hele verhaal uitwerken enmijn zaken regelen.

‘Waarom vertelde ze mij niet gewoon datjij met me mee zou gaan, in plaats van mijjou te laten overhalen? Je kwam toch al.’Zijn geklets had dit nog niet opgehelderd.

1022/1099

‘Dat mag Joost weten. Dat moet je haarvragen. Daarom deed ik het ook in mijnbroek toen ik jou zag. Ik dacht dat julliesoort er iets van te weten was gekomen. Zeis maf, man. Deed ze of het allemaal bij Va-lentin vandaan kwam?’

‘Tuurlijk.’‘Nou, mooi niet, ze doet het alleen. Het

zijn haar eigen plannetjes, man. Eerlijk.Als Valentin erachter komt, snijdt hij haarin tweeën, begrijp je wat ik bedoel?’

Nou, niet in tweeën, maar ik wedde dathij haar een paar kronkelende palingen zoulaten zien voor hij met haar klaar was.

Afgezien daarvan had ik ook wel bewon-dering voor wat ze deed. Misschien was deman uit St. Petersburg haar bron in Valsorganisatie, het lek dat haar alle informatiebezorgde die ze nodig had? Maar wat hadze eraan? Wat wilde ze hiermee bereiken?Had Tom gelijk en was dit alles waarover

1023/1099

ze het had gehad? Vraag na vraag kwam bijme naar boven, maar de sneeuwvlokkenherinnerden me aan dringender zaken.

We hadden geen bescherming, geen ver-warming en nu ook geen navigatie meer. Ikkreeg last van de kou doordat mijn bezweterug na een poosje stilzitten begon af tekoelen. Tom zat in elkaar gedoken naastmij verschrikkelijk te trillen. We haddenallebei een laag sneeuw over ons heengekregen. We moesten verder, maar welkekant op? Aan de windroos hadden we hoo-guit een paar honderd meter iets; daarnaen zonder Polaris zouden we gedesoriën-teerd raken en de rest van de nacht rondjesgaan lopen.

Ik keek naar Tom en voelde hoe hijvrijwel ongecontroleerd lag te trillen. Zijnhersens gaven hem waarschijnlijk in dat hijmoest bewegen, maar zijn lijf smeekte hemte blijven liggen uitrusten.

1024/1099

Ik lichtte de boordjes van diverse lagenkleren op en keek even op de Lion King.Nog een kleine twaalf uur voordat we detrein moest hebben. Zelfs als ik wist welkekant we op moesten, zou het waanzin zijnom te proberen onder deze om-standigheden en zonder navigatie die af-stand af te leggen. Het zicht was vermind-erd; nog hooguit vijf meter. In andere om-standigheden zouden we ons voor de nachthebben ingegraven en de storm hebbenuitgezeten, maar we hadden geen tijd teverspillen. Afgezien van de trein die wemoesten halen, had ik ook geen idee wat deMaliskia nu van plan zou zijn en ik hadgeen zin erachter te komen. Ik probeerdeiets positiefs te bedenken en dregde uit-eindelijk iets op; de sneeuw zou tenminsteonze sporen uitwissen.

Tom mompelde in zijn capuchon: ‘Ik hebhet heel koud, Nick.’

1025/1099

‘We gaan zo weer verder, makker.’Ik piekerde me suf over een soort navig-

atie. Ik had in geen jaren mijn overlev-ingsstrategieën en -vaardigheden hoevengebruiken. Ik bladerde door de puinhoopin mijn hoofd en probeerde op te roepenwat ik zoveel jaar geleden had geleerd. Dathonderd-en-één-dingen-die-je-met-een-schoenveter-kunt-doen-gedoe was nooitiets voor mij geweest; ik ging gewoon dooren maakte een sneeuwhut of deed de kon-ijnenstrik als dat nodig was.

Ik sloeg mijn armen om hem heen. Hijbegreep niet goed wat er gebeurde, ikvoelde hem verstijven.

‘Vanwege de sneeuw,’ zei ik. ‘We moetenelkaar warm houden.’

Hij leunde tegen me aan en bibberdegeweldig.

‘Nick, het spijt me heel, heel erg, man.Als ik je de waarheid had verteld, zaten we

1026/1099

nu niet in de stront, begrijp je wat ikbedoel?’

Ik knikte en voelde me wat onge-makkelijk. Het was niet allemaal zijnschuld. Ik zou zijn grootmoeder over dathek hebben getrokken als ik daarmee mijnkansen op 1,7 miljoen had vergroot.

‘Ik zal je eens vertellen wat de bestemanier is om aan die ellendige kou te ont-snappen,’ zei ik op een zo ontspannen mo-gelijke toon.

Onder de capuchon vandaan klonk eengedempt: ‘Wat dan?’

‘Dromen, makker. Houd jezelf voor datdit binnenkort allemaal voorbij is. Morgenom deze tijd zit je in een warm bad met eengrote mok koffie en een kleverig broodje.Morgen om deze tijd lach je om al dezeflauwekul.’

1027/1099

Hij zette zijn hakken in de sneeuw. ‘Alsik deze pokkenschoenen tenminste nietverlies.’

‘Niet zeuren,’ zei ik. ‘Ze zijn heel watbeter dan die verdomde kutrubbers vanjou.’

Hij begon te lachen, maar het eindigdemet hoesten.

Ik keek op en zag niets anders dan eengrote witte deken die uit het donker op onsneerviel. Als ik op dat moment een geesthad weten te bereiken zou ik vooral eenkompas hebben gewenst.

Jezus, een kompas. Een kompas kan jevan elk ijzerhoudend materiaal maken. Hetwas zo eenvoudig, maar ik had er zoveeltijd voor nodig gehad: Tom had zijn gezichtof tenminste de rand van zijn capuchon ervol mee zitten.

Kon ik het gebruiken? En zo ja, wat dan?Het was alsof ik me de ingrediënten moest

1028/1099

zien te herinneren van een bijzonder in-gewikkelde taart die ze me twintig jaargeleden hadden leren bakken.

Ik probeerde me voor te stellen hoe hetin zijn werk ging, deed mijn ogen dicht endacht aan al die keren dat ik het makenvan hutten, vallen en stroppen van stukjestouw zo zat was geweest.

Tom had andere plannen. ‘Kom op,Nick, laten we gaan lopen. Ik heb het koud,je zei toch...’ Hij kleefde aan me als eenbaby-aapje aan de rug van zijn moeder.Het was goed, ik had hem net zozeer voorde warmte nodig als hij mij voor degeruststelling.

‘Eventjes, makker. Eventjes nog.’Er zat iets in de kluizen van mijn geheu-

gen. We vergeten nooit iets; je kunt het al-lemaal terughalen als je op de juiste knop-pen drukt.

1029/1099

Het gebeurde. De clou was dat ik meherinnerde dat ik in de Golf een zijdenkaart met een ontsnappingsroute hadgekregen waar een naald ingeprikt zat.

‘Tom, heb je die zijden thermo nog aan?’Hij schudde zijn hoofd. Ik verloor de

moed.‘Neu, alleen het bovenstuk. Ik wou dat ik

de broek ook nog had. Ik heb het zo koud.Kunnen we nu vertrekken? Ik moest jewaarschuwen, Nick en dat doe ik nu.’

‘Even geduld, makker, ik heb net eenfantastisch idee.’

Ik haalde mijn arm van hem af. Toen ikme bewoog, werd ik stevig herinnerd aanhet vreselijke ongemak van mijn nattekleren. Mijn spijkerbroek kleefde aan mijnbenen en mijn T-shirt was koud en klam.

Ik trok mijn handschoen uit en hield diein mijn mond terwijl ik de Leathermanpakte. Ik klapte het tangetje uit en trok de

1030/1099

handschoen weer aan om de huid van mijnhand niet te lang aan de kou bloot testellen.

‘Kijk me even aan, makker.’De capuchon van de parka kwam over-

eind en de sneeuw die zich erop hadverzameld viel op zijn schouders.

Ik tastte met mijn handschoen door debevroren bontring, vond de draad, greepdie met de bek van de tang en kneep totdathij meegaf. Ik wurmde de stof rond de sneeopen en legde het metaal bloot, greep hetene uiteinde van de draad met de tang,trok eraan en pakte het hele stuk zodra hetnaar buiten kwam. Ik knipte nogmaals enstak het tweede stuk van vijf centimetervoor de zekerheid in mijn handschoen.

Ik dacht dat het Tom misschien zou in-teresseren, maar hij had al zijn aandachtnodig om zich beroerd en verkleumd tevoelen.

1031/1099

Ik boog nog ietsje voorover en keek dedonkere capuchon in. ‘Ik heb een stukjevan die zijde nodig. Tom.’

Hij haalde zijn schouders op. ‘Ik hoef hettoch zeker niet uit te trekken?’

‘Doe je rits iets verder open, dan kan ikmijn hand naar binnen steken. Ik doe hetzo vlug mogelijk.’

Langzaam kwam zijn hand uit zijn zaken frunnikte aan de rits. Ten slotte stak ikbeide handschoenen tussen mijn tandenom hem te helpen; daarna, nadat ik metdode vingers het lemmet van de Leather-man had opengeklapt, tastte ik onder zijntrui.

Hij zat als een paspop terwijl ik aan zijnkleren trok. Ik had niet genoeg gevoel inmijn handen om het voorzichtig te doen,en hij kromp ineen toen mijn ijskoudevingers de zijde pakten en zijn huid daarbijaanraakten.

1032/1099

Mijn neus begon te lopen toen ik zijnhemd greep en begon te snijden. Ik trok erzo hard aan dat ik Tom bijna van de grondtilde. Ik wilde het materiaal per se sch-euren zodat er losse draadjes uit zoudensteken.

Het mes haakte tijdens de laatste snee.Tom slaakte een gil toen de punt van hetmes in zijn borst prikte. Hij zat met eenblote vinger op het sneetje en er vielsneeuw op zijn hand.

Ik zei: ‘Godverdomme Tom. Houd dewarmte vast.’

Hij trok zijn kleren omlaag, stak zijnhanden weer in zijn zakken en liet zijnhoofd hangen. ‘Sorry.’

‘Weet je wat,’ ik ritste hem weer dicht.‘Ik ben hier wel een paar minuten meebezig. Als jij nou eens wat oefeningen doetom een beetje warm te worden?’

1033/1099

‘Het is zo wel goed. Hoelang denk je dathet nog naar de trein is, Nick?’

Ik negeerde de vraag. ‘Kom op, beweegeen beetje. Daar word je warm van.’

Hij begon te bewegen alsof hij onder eendonzen deken lag, maar het enige waar hijonder lag was een laag sneeuw.

‘Nee, Tom, je moet opstaan en je lichaambewegen. Kom op, het is niet meer zo ver,maar we halen het niet als je stijf wordt.’ Ikschudde hem door elkaar. ‘Tom, sta op.’

Hij sleurde zichzelf met tegenzin over-eind en ik sloeg de sneeuw van zijnschouders. De bontrand was nu een wittesneeuwlijst rond zijn gezicht geworden.

‘Kom op, we doen het samen.’Met onze handen in onze zakken be-

gonnen we aerobics te doen, hij met zijnrug in de wind. Hurken, gaan staan, ellebo-gen naar buiten en klapperen als dementekippen.

1034/1099

Ik hield mijn hoofd gebogen om me te-gen de wind te beschermen terwijl hij mijntempo probeerde te volgen. ‘Goed zo, Tom,en nu doorgaan, ik ben zo klaar.’ Ik knieldeweer en dook in de schuilplaats.

Ik deed mijn handschoenen weer uit enlegde ze op de sneeuw. Ik kroop weg ommezelf uit de sneeuwstorm te houden; mijnhanden waren zó dood dat ik de draadjesmet mijn tanden uit de zijde moest trek-ken. Toen ik er eenmaal een flink stuk uithad gewurmd – een centimeter of twaalf –hield ik dat tussen mijn lippen en viste eennaaldlengte draad uit mijn handschoen. Ikknoopte het losse uiteinde van de zijdetrillerig rond het midden van het metaal enslaagde er tijdens de vierde poging in omeen knoop te leggen.

Meneer Motivatie naast mij kreunde enknorde, maar klonk toch veel gelukkiger.

1035/1099

‘Het werkt, Nick. Ik krijg het warmer,man!’ Hij straalde en snoot zijn neus.

Ik mompelde bemoedigend tussen mijnknarsende tanden door, hield er on-dertussen naald en draad mee vast,schudde de sneeuw van mijn handschoen-en en trok die snel weer aan. Mijn handenwaren zo nat dat ze tegen de binnenkantplakten.

Nadat ik door een paar keer klappen debloedcirculatie een beetje op gang hadgekregen, moesten de handschoenen weeruit. Terwijl ik met mijn tanden op heteinde van het zijden draadje beet, leek heteen eeuwigheid te duren voordat ik hetijzerdraadje met mijn ene hand te pakkenhad en het vierkantje zijde met de andere.Ten slotte begon ik het draadje over dezijde te wrijven, keer op keer, telkens indezelfde richting. Na een seconde of twin-tig hield ik ermee op en verzekerde me er-

1036/1099

van dat er geen knopen in het zijdendraadje zaten die het evenwicht van hetmetaal konden verstoren wanneer iklosliet.

Ik viste in mijn zak naar de lamp, deeddie aan en stak hem in mijn mond. Ik bleefover de naald en draad gebogen om ze uitde wind te houden, liet los en zag hetdraaien. Het stukje ijzerdraad bleef tenslotte stilstaan, op een kleine schommel-beweging na. Ik wist waar de Poolsterstond door mijn windroos die nu snel in desneeuwstorm ten onder ging, dus hoefde ikalleen maar vast te stellen welke kant vanhet door de zijde gemagnetiseerde ijzer-draadje naar het noorden wees. Ik kon deuiteinden onderscheiden door de manierwaarop de Leatherman ze had afgeknipt.

Het gezucht en gepuf achter me hieldaan terwijl ik rillend bedacht wat we nugingen doen. Door dit weer verdergaan

1037/1099

vannacht was een nachtmerrie, maar wemoesten absoluut morgen op dat stationzijn. In theorie was zo’n cross country-tocht onder deze omstandigheden ver-boden, maar de regels konden me gestolenworden, daar was het nu te koud voor. Datwe sporen achterlieten kon me nietschelen; ik had wegen nodig om enige af-stand te kunnen afleggen en trouwens, alsTom, of ik desnoods, last van onderkoelingzou krijgen, hadden we langs de weg meerkans om een schuilplaats te vinden. Mijnnieuwe idee was om naar het westen te lo-pen tot aan een weg, dan rechtsaf te slaanen naar de spoorlijn in het noorden te lo-pen. Een van de weinige dingen die ik vandit land wist, was dat de belangrijkste snel-weg en de enige spoorweg tussen Tallinnen St. Petersburg oost-west liepen. De we-gen aan weerszijden zouden er ten slotte

1038/1099

wel op uitkomen, zoals beekjes in een rivi-er uitvloeien.

Niemand zou in dit weer de zaklamp zi-en, dus deed ik die weer aan en keek om-laag terwijl ik het metaal losliet en keek ofhij het nog deed. Toen de kompasnaaldstabiliseerde, besefte ik dat de wind eenbeetje hielp. Die scheen voornamelijk uithet westen te komen, dus zolang ik die inmijn gezicht hield, ging ik de goede kantop.

Ik was klaar om te vertrekken, hand-schoenen weer aan, zijde in mijn zak, kom-pasdraad en -naald om mijn vingergewikkeld. Ik draaide me om naar Tom dienog steeds met wild zwaaiende armen alseen dolleman stond te springen.

‘Oké, makker, we gaan.’‘Niet ver meer, toch, Nick?’‘Nee, niet ver meer. Een paar uur,

hooguit.’

1039/1099

44

De sneeuwstorm was nog heviger ge-worden, bijna alles was nu wit. Ik moest zoongeveer om de tien stappen stilstaan omde naald opnieuw op te wrijven voor hetgewenste magnetische effect. Bij hetgebrekkige zicht was het onmogelijk om ineen rechte lijn te blijven lopen. We zigzag-den min of meer naar het westen en hoop-ten nog steeds op een weg uit te komen.

We waren nu zo’n veertig minuten on-derweg. De wind stond nog steeds op kopen door de snijdende koude stroomden detranen uit mijn ogen. Ik kon mijn gezichtnergens mee beschermen; ik vond alleenzo nu en dan wat verlichting door mijnhoofd in mijn kraag te trekken. Koudevlokken wisten elk spleetje tussen mijnkleren te vinden.

Ik liep nog steeds voorop, trok het spooren stopte dan weer om Tom de gelegenheidte geven me in te halen, maar draaide meniet langer om. Zodra ik hem dichtbij hoo-rde komen, zette ik weer een paar stappen.Deze keer stopte ik wel, draaide mijn rugin de wind en kon nog net zien hoe hij doorde storm naderde. Ik had me zo op de nav-igatie geconcentreerd dat ik niet had ge-merkt hoezeer hij vertraagde. Ik boog megeknield over mijn kompas, beschermde zode zijde, magnetiseerde het ijzerdraad enwachtte.

Ten slotte kwam hij weer op gelijke hoo-gte terwijl ik nog probeerde om de invloedvan de wind op het uit mijn mond han-gende kompas te verhinderen. Hij had zijnhanden diep in zijn zakken en hield zijnhoofd gebogen. Ik greep zijn parka en trokhem naast me op de grond, zodanig dat hijhet kompas ook wat uit de wind hield.

1041/1099

Ik rolde het kompas weer op, en stondditmaal niet op, maar bleef zitten en bib-berde samen met Tom, voorovergebogenin de sneeuw. De sneeuw op zijn capuchonwas bevroren en zo zou de mijne er ook weluitzien. Net als de voorkanten van onzejassen, trouwens.

‘Gaat het, makker?’Het was een lullige vraag, maar ik wist

niks anders te verzinnen.Hij hoestte en bibberde. ‘Ja, maar ik heb

zulke koude benen, Nick.Ik voel mijn voeten niet meer. Het komt

toch wel goed, hè? Ik bedoel, jij weet allesover dit buitengedoe, toch?’

Ik knikte. ‘Het is kloteweer, Tom, maarwe moeten diep gaan, makker. Je gaat erniet dood aan.’ Ik loog. ‘Weet je nog wat ikje heb verteld? Je hoeft alleen maar te dro-men. Dromen, en morgen om deze tijd –weet je nog?’ Zijn beijsde bont bewoog, ik

1042/1099

nam aan ter bevestiging, toen ik zei: ‘Wezullen snel een weg bereiken en dan wordthet allemaal veel gemakkelijker.’

‘Nemen we een auto als we de weghebben gevonden?’

Ik gaf geen antwoord. Een fijne warmeauto zou zalig zijn, maar wie zou er ‘snachts met zulk weer op pad zijn?

Ik vervolgde mijn weg door de sneeuwen hij volgde onwillig.

Twintig minuten later hadden we iets tepakken. Ik zag geen asfalt, maar ik voeldede vorm van bandensporen onder de versesneeuw en merkte dat de sneeuwlaagopeens minder dik was. Het was maar eeneenbaansweg, maar dat deed er niet toe.Het kon onze redding zijn.

Ik begon te springen om te ontdekken ofik gelijk had. Het duurde lang voordat Tom

1043/1099

me inhaalde, en toen hij op gelijke hoogtewas, zag ik dat hij achteruit was gegaan.

‘Tijd om te herstellen, Tom. Nieuwe fase.Spring maar een poosje om je lichaamweer aan de gang te krijgen.’ Ik probeerdeer een spelletje van te maken en hij deedmee, zij het niet van harte.

Daarnet had hij gehuild en nu werd hijsarcastisch. ‘Niet ver meer, zeker?’ ‘Nee,een klein stukje nog.’

Nu begonnen we terrein te winnen, en wekropen op alle kruispunten bij elkaar omhet kompas te beschermen. Of een weg nounoord-oost, noord-west of zelfs pal westliep, we namen hem. Alles, als het onsmaar hemelsbreed dichter bij Tallinn en despoorlijn bracht.

Na een uur of drie liep Tom veel lang-zamer. Ik moest steeds vaker stilhoudenom op hem te wachten. Het gevecht tegen

1044/1099

de sneeuw en de extreme koude haddenhem te pakken. Hij kreeg zijn gebibber nietmeer onder controle.

Hij smeekte me: ‘Ik kan niet meer, Nick.Alles draait voor mijn ogen, man. Laten wealsjeblieft stoppen.’

De wind zwiepte ons de sneeuw in hetgezicht.

‘Tom, we moeten doorgaan. Dat begrijpje toch, of niet soms? Als we stoppen zijnwe de lul.’

Hij kreunde alleen maar. Ik trok zijncapuchon achterover zodat hij me konzien.

‘Kijk me aan, Tom!’ Ik trok zijn kin om-hoog. ‘We moeten doorgaan.

Je moet mee blijven doen, oké?’ Ik be-woog zijn kin nog eens, probeerde hem inzijn ogen te kijken. Maar het was tedonker, en mijn ogen begonnen te tranenzodra de wind erbij kon.

1045/1099

Het had geen zin om hem te overtuigen.We verspilden tijd en het restje lichaam-swarmte door stil te staan. Ik kon hem hieren nu helemaal niet helpen. De beste gokwas nog steeds het bereiken van het spooren dan doorzetten tot aan een station. Ikhad geen idee hoeveel kilometer we nogmoesten afleggen, maar het belangrijkstewas dat we er kwamen. Ik kon best beoor-delen wanneer hij niet verder kon, en danmoesten we stoppen en actie ondernemen.

Ik greep hem bij zijn arm en trok hemmee. ‘Haal het onderste uit de kan, Tom.’

We liepen door, ik met mijn hoofd gebo-gen en Tom zorgeloos. Dat was een slechtteken. Als het lichaam onderkoeld raakt,trekt de centrale thermostaat warmte uitde extremiteiten naar de kern. Op dat mo-ment worden je handen en voeten stijf.Naarmate de kerntemperatuur daalt, ont-trekt het lichaam ook warmte aan het

1046/1099

hoofd, neemt de circulatie af en krijgen jehersens onvoldoende zuurstof en suiker.Het echte gevaar schuilt erin dat je niet be-seft dat het gebeurt; een van de eerste ver-schijnselen van onderkoeling is het wegval-len van je zelfredzaamheid. Je houdt opmet bibberen en je zorgen maken. In feiteben je bezig dood te gaan en het kan je nietmeer schelen. Je hartslag wordt onregel-matig, je wordt eerst duizelig, dangaandeweg bewusteloos. Je enige hoop ligtin warmte van buiten – vuur, een warmdrankje of een ander lichaam.

Na nog een uur moest ik Tom duwen. Hijzette een paar stappen, stopte en klaagdebitter. Ik greep zijn arm en sleepte hem.Die extra inspanning warmde mij tenmin-ste een beetje op. De kou begon ook mij inde greep te krijgen.

1047/1099

We liepen pijnlijk langzaam verder.Toen ik stopte om de richting te bepalen,kon Tom me niet meer helpen; toen ik hetkompas uit de wind probeerde te houdendoor me om te draaien, stond hij gewoonstil.

‘Alles kits, makker?’ schreeuwde ikachterom. ‘Het is nu niet ver meer.’

Ik kreeg geen antwoord en toen ik meomdraaide, lag hij in de sneeuw. Ik sleurdehem overeind en sleepte hem mee. Hij wastotaal verzwakt, maar we moesten verder.Zo ver kon het toch niet meer zijn?

Terwijl ik hem meetrok, murmelde hijwat en opeens verzette hij zich niet meer,maar rende volstrekt manisch vooruit.

‘Rustig. Tom.’Hij hield in, strompelde een paar meter

opzij en ging aan de kant van de weg lig-gen. Ik kon niet naar hem toe rennen; mijn

1048/1099

benen konden me niet meer op zo’n snel-heid dragen.

Toen ik bij hem kwam, zag ik dat hij zijnrechterschoen kwijt was. Zijn voeten warenzo verkleumd dat hij het niet had gemerkt.

Shit, een paar minuten geleden was dieer nog. Toen ik hem met mijn rug in dewind had meegesleept, waren zijn schoen-en het enige dat ik had gezien.

Ik liep terug langs de snel verdwijnendesporen. Ik vond zijn schoen en bracht dieterug, maar het leek me vrijwel onmogelijkom die weer aan zijn voeten te krijgen,vanwege mijn dode vingers en de bevrorenveters. Ik tikte met mijn pink tegen mijnduim, het oude indiaanse gebaar voor ‘Ikben in orde.’ Als je dat niet meer kunt, ishet mis.

‘Je moet opstaan, Tom. Kom op, het isniet ver meer.’ Hij had geen idee wat ik zei.

1049/1099

Ik hielp hem overeind en sleepte hemvoort. Nu en dan schreeuwde hij wat in eenplotselinge uitbarsting van energie – Joostmocht weten waar hij dat vandaan haalde.Het duurde niet lang of hij viel achteroverin de sneeuw, uitgeput en wanhopig. Meteen zeurderige stem smeekte hij om metrust gelaten te worden. Hij was in eenvergevorderd stadium van onderkoeling endaar moest ik iets tegen doen. Maar wat enwaar?

Ik duwde hem voort. ‘Hou vol, Tom,droom!’ Ik betwijfelde of hij ook maar ietsbegreep van wat ik zei. Ik had medelijdenmet hem, maar we konden nu nietuitrusten. Als we nu stopten, kwamen wemisschien niet meer op gang.

Na een kwartiertje strompelden we tegeneen spoorlijn op en dat ontdekte ik bij to-eval. Het was een gelijkvloerse overgang en

1050/1099

ik struikelde over één van de rails. Niet al-leen Tom verloor kernwarmte en niet al-leen Tom zat in de neerwaartse spiraal vande onderkoeling.

Ik probeerde enig enthousiasme op tebrengen, maar dat lukte me niet. In plaatsdaarvan schudde ik hem door elkaar. ‘Wezijn er, Tom. We zijn er.’

Hoegenaamd geen reactie. Het wasduidelijk dat het hem niets meer uitmaaktewat ik zei. En waar moest ik blij mee zijn,zelfs als hij tekenen van herkenning liet zi-en? We zaten nog steeds in de ellende –nat, vrieskou, geen schuilplaats en ik hadgeen idee hoe of waar we een trein moes-ten halen, als die al kwam opdagen.

Hij viel naast me in de sneeuw. Ik bukteen pakte hem onder zijn oksels, tilde hemop en stortte daardoor zelf bijna in.

Hij klappertandde en maakte vreemdeknorgeluiden.

1051/1099

‘We moeten nog maar een klein stukjeverder,’ schreeuwde ik in zijn oor. ‘We mo-eten een station bereiken.’

Ik wist niet meer of ik het tegen hem hadof tegen mezelf.

Ik sloeg linksaf, richting Tallinn.

We strompelden naar het westen, over deharde, met sneeuw bedekte zijkant van hetpad. De bomen langs de kant gaven onstenminste nog enige beschutting tegen degierende wind. We waren nu een half uur,een uur, op dit pad. Ik wist het niet. Ik wasal een hele tijd geleden opgehouden metklokkijken.

Tom draaide door, schreeuwde tegen debomen, huilde, verontschuldigde zich te-genover hen en viel dan weer en probeerdezich aan de sneeuw te warmen. Ik moesthem elke keer oprapen en voortduwen enelke keer werd dat zwaarder.

1052/1099

We bereikten een rijtje schuurtjes die al-leen vielen te onderscheiden dankzij desneeuw op de schuine daken. We haddennog steeds minder dan vijf meter zicht enik zag ze pas toen we er pal voor stonden.

Ik zocht opgewonden naar mijn zaklampen liet Tom op zijn knieën zittenschreeuwen tegen de bomen die achterhem aanzaten.

Het duurde een eeuwigheid om de lampaan te krijgen. Het zou niet lang duren ofmijn vingers konden zelfs geen knopjemeer indrukken.

Ik scheen in het rond en zag dat hethouten hutjes waren die als een soorttribune op het pad uitkeken. Het mer-endeel had roestige hangsloten, maar erwas er eentje open. Ik schopte de sneeuwvoor de deur vandaan, trok het open endraaide me om naar Tom.

1053/1099

Hij lag in elkaar gedoken op het pad tesmeken om hem te laten slapen. Als ik dattoeliet, zou hij niet meer wakker worden.

Ik nam hem in mijn armen en op datmoment gooide hij zijn laatste beetje ener-gie eruit. Hij had een toeval. Het had geenzin om met hem te vechten; ik had dekracht gewoon niet meer. Ik liet hem val-len, greep zijn capuchon met twee handenen trok hem strompelend en struikelendvan de inspanning als een sleetje mee.

Ik zei niets meer tegen hem; ik kon hetniet meer opbrengen.

Ik moest bukken om door de deur tekunnen en het dak zat al nauwelijks hoger,maar zodra ik uit de wind was, begon ikhet warmer te krijgen. De vloer van hethutje – tweeënhalve vierkante meter groot– lag vol met stukjes hout en stenen, oudgereedschap en een roestige schep met een

1054/1099

geknakte steel, de troep van jaren op eenvloer van bevroren modder.

Tom bleef liggen zodra ik hem losliet.Toen ik hem met de zaklantaarn bescheen,zag ik hem opgerold liggen, met zijnhanden bloot en zijn polsen geknikt alsofhij een aanval van acute artritis had. Zijnlichte, snelle ademhaling en de mijneveroorzaakten stoomwolkjes in het lamp-licht. Hij had niet lang meer, tenzij ik dezaak onder controle kreeg en hem redde.

Was dit maar een jagershutje en geenspoorschuurtje. In extreem koude klimatenis het gebruikelijk om aanmaakhout inhutjes achter te laten, zodat mensen innood zichzelf snel kunnen verwarmen. Netzo’n goed gebruik is het om een doosje lu-cifers te laten liggen waar de lucifers uit-steken, zodat bevroren, dode vingers zenog kunnen vastpakken.

1055/1099

Ik trok mijn handschoenen uit en begonte fantaseren over warme treincoupés enhete mokken koffie. Ik trok een stuk houtnaar me toe dat eruit zag alsof het een deelvan de muur was geweest. Daarna pro-beerde ik met mijn trillende handen hetlemmet uit de Leatherman te klappen. Metmijn drijfnatte handschoenen weer aan be-gon ik de huid van het hout af te schrapen.Ik had het droge spul eronder nodig.

Tom schreeuwde en jammerde het helehutje vol. Alsof hij in tongen sprak.

Ik schreeuwde net zo luid: ‘Houd je bek!’maar waar hij ook was, hij kon me niethoren.

Toen ik het vochtige spul eraf had gekr-abd en het droge hout blootlag, schraapteik dunne laagjes op het blad van de schep.Dat was de tondel. Het deed zeer aan mijnhanden om alles goed vast te houden.

1056/1099

Toms lichaam zat in de hoek van hetschuurtje te schudden. We hadden dit vuurallebei hard nodig, maar als ik me ginghaasten, zou er helemaal niks vanterechtkomen.

Nu moest ik aanmaakhout snijden, defase na tondel, zodat ik grotere stukkenhout tegen het vuur aan kon zetten in dehoop dat ze vlam zouden vatten. Ik raaptealle hout op dat ik zag liggen en trok ookwat van de dakbekleding los en scheurdedat in reepjes. Het zou goed branden, wanthet was geteerd. Van de rest van de kleinestukjes hout begon ik vervolgens vuurs-tokjes te maken door de zijkanten vanieder stuk in te kerven en daar schaafsel inte steken totdat elk stuk eruitzag alsof hetveren had gekregen.

Tom lag niet meer op de vloer te raaskal-len. Hij mompelde onsamenhangend enschopte zo nu en dan alsof hij een

1057/1099

denkbeeldige tegenstander van zich afschopte. Tegen hem praten had geen zin.Ik moest me op de bouw van het vuur con-centreren. Survivaltraining was misschienniet mijn sterkste kant, maar van vuur wistik alles. Het was mijn taak geweest om elkeochtend een vuur in de voorkamer aan teleggen voordat mijn stiefvader uit bedkwam, want anders vielen er klappen. Dievielen er trouwens toch wel.

Nadat ik vijf stokjes had geprepareerd,zette ik ze zo tegen elkaar in de tondel datze een tipi vormden. Daarna pakte ik mijnpistool, haalde het magazijn eruit en trokaan de slede om de patroon uit de kamer teverwijderen.

Ik gebruikte de tang van de Leathermanom de mantel van de drie patronen te ver-wijderen en het donkere, korrelige kruitover de tondel te strooien. Onder hetstrooien beefden mijn handen zo dat het

1058/1099

niet meeviel om het kruit op het hout tekrijgen en niet op de modder. De laatstepatroon liet ik halfvol kruit staan.

Door zijn woeste bewegingen was Tomscapuchon afgegaan. Ik zette de patroonvoorzichtig op de grond opdat de inhoudniet verloren ging, stond op en kroop metstijve, protesterende spieren naar zijnkant. Mijn koude, natte kleren plakten bijiedere beweging vreselijk.

Ik kreeg zijn capuchon te pakken en pro-beerde hem die weer op te zetten. Hijhaalde uit met zijn armen en gilde ietsonverstaanbaars terwijl zijn wapperendehanden mijn muts afsloegen. Ik liet me ophem vallen en probeerde hem onder con-trole te houden terwijl ik hem zijncapuchon opzette en mezelf mijn beijsdemuts probeerde op te zetten.

‘Het is in orde, makker,’ vleide ik. ‘Nuduurt het niet lang meer. Blijf dromen.

1059/1099

Alleen maar dromen.’ Maar dit was tijd-verspilling. Hij had warmte nodig, geengeouwehoer.

Ik kroop terug naar de schep en diepteuit mijn handschoen het kompasdraadjeweer op, stak dat tussen mijn tanden enknipte er met mijn Leathermansschaartjewat af. Daarna prutste ik het zijden draadjemet de schroevendraaier in de halflegepatroon waar het als een watje het kruit opzijn plek hield.

Ik laadde een patroon, richtte op degrond en vuurde. Het resultaat was eendoffe woeeemmmmp.

Tom reageerde niet toen ik knielde omhet gloeiende, smeulende zijden draadje opte rapen. Toen ik het beet had, zwaaide ikhet heen en weer om de gloed aan te wak-keren en legde het toen op de tondel. Hetkruit flakkerde op en verlichtte het hele

1060/1099

schuurtje. Ik moet er als een toverkolhebben uitgezien.

Toen de tondel eenmaal vlam had gevat,duwde ik meer kleine stukjes tussen devuurstokjes door in het vuur. Het gaf nietveel warmte af; dat zou pas gebeuren als detondel heet genoeg was om de vuurstokjesaan te steken. Ik ging dichtbij zitten enblies voorzichtig.

De vuurstokjes begonnen de kraken ente sissen toen ze hun sappen en rook af-stonden. Ik rook brandend hout. Ik kroopop handen en knieën rond het vuurtje, leg-de voorzichtig stukjes hout neer op de bes-te plekjes en kreeg last van tranende ogentoen het schuurtje zich met rook begon tevullen.

De vlammen kwamen hoger en ze wier-pen dansende schaduwen op de wanden.Ik voelde de warmte in mijn gezicht.

1061/1099

Ik moest meer hout bemachtigen voord-at al mijn goede werk teloorging. Ik keekrond en verzamelde zoveel mogelijk spuldat ik zag liggen. Als het vuur eenmaalgoed brandde, kon ik buiten in de gierendewind op zoek gaan naar meer hout.

Ik schopte de deur op een kier om derook kwijt te raken. Er blies wat wind ensneeuw naar binnen maar het was nodig.Ik zou de kier zoveel mogelijk dichtenzodra ik kon.

Tom was veel stiller geworden. Ik kroopnaar hem toe en hoestte de rook uit mijnlongen. Ik wilde zien of er hout in de hoeklag, of onder hem. Dat was er; een paarstukjes, maar alles hielp. Ik kon geen grootvuur maken omdat het hutje te klein wasen dat hadden we trouwens niet nodig; demuren stonden zo dicht op elkaar dat dehitte meteen naar ons terugkaatste.

1062/1099

Ik keek naar de vlammen en legde er nogwat hout op. ‘Nog eventjes, makker. Zo-meteen kleden we ons uit omdat we het zoheet hebben.’

Nu wilde ik Tom iets warms te drinkengeven om zijn kern direct te verwarmen. Iklegde de rest van het hout naast het vuurom te drogen, draaide me om en keek hemin het gezicht. ‘Tom, ik ga even kijken of ikiets kan vinden om sneeuw in te...’

Hij lag te stil. De manier waarop zijnbenen tegen zijn borstkas lagen gedrukt,was vreemd.

‘Tom?’Ik kroop naar hem terug, trok hem opzij

en haalde de capuchon van zijn hoofd. Bijhet licht van de vlammen kon ik voldoendezien. Ik draaide zijn hoofd naar het vuur,trok zijn oogleden open. Hij reageerde nietop het licht. Beide pupillen bleven als die

1063/1099

van een dode vis wijdopen staan. Nog evenen ze zouden breken.

Ik hoorde de vuurstokjes tegen elkaaraan vallen, met vuur en gloeiende sintels.Het was een prachtig gezicht, maar het wasgodverdomme te laat.

Ik voelde zijn halsslagader. Niks. Maardat kon ook aan mijn dode vingers liggen.Ik luisterde of ik zijn ademhaling hoordeen voelde aan zijn hart. Niks. Zijn mondstond nog open sinds de laatste keer dat hijadem had gehaald, of had willen halen. Iksloot zijn mond voorzichtig.

Nu moest ik aan mezelf denken. Ik trokmijn natte kleren uit, wrong ze een vooreen bij het vuur uit en trok ze weer aan.

Ik stookte het vuur op in de wetenschapdat ik nog steeds wat dingen voor hemmoest doen. Ik moest hem reanimeren enverwarmen totdat ik te moe was om nogverder te gaan, want er was altijd een

1064/1099

minuscule kans dat hij zou herleven. Maarwaarom? Ik wist dat hij dood was.

Als we ons voor de nacht hadden in-gegraven zodra de wolken aan de luchtwaren verschenen, zou hij nu misschiennog hebben geleefd. We zouden er ‘sochtends wanhopig aan toe zijn geweest,maar misschien hadden we het overleefd.Als ik hem niet zo onder druk had gezet omhier te komen of misschien als ik eerderhad gezien hoe erg hij eraan toe was, als iknou eerder was gestopt. Al die vragen enhet enige dat ik zeker wist, was dat ik hemhad omgebracht. Ik had het verkloot.

Ik keek naar zijn stijve lijk waarvan demond opnieuw open stond, zijn lange natteharen tegen zijn wangen geplakt, deijskristallen op zijn bontrand smolten nuover zijn gezicht. Ik zou me hem proberente herinneren als een praatgrage, gelukkigeTom, maar ik wist dat deze aanblik me zou

1065/1099

bijblijven. Die kwam bovenaan het lijstjevan zweterige, schuldige, veel-te-vroeg-wakker-nachtmerries. Toen ik in zo’n the-rapieprogramma terechtkwam dat deFirma zo nu en dan voor haar agenten or-ganiseert, had ik de zielknijpers er niksover verteld. Ik had natuurlijk maar watgeluld. Misschien was het wel goed dat iknu deel van Kelly’s behandeling zou gaanuitmaken. Ik realiseerde me opeens dat ikhet misschien net zo nodig had als zij.

Ik sleepte hem naar de deuropening enzette hem overeind tegen de kier, waardoorer boven hem nog een centimeter of dertigruimte overbleef waardoor de rook konontsnappen. Ik bedekte zijn gezicht metzijn parka.

Ik kreeg alweer gevoel in mijn ex-tremiteiten en wist dat ik zou herstellen. Ikhoefde alleen maar een station te bereiken.

1066/1099

Ik wendde me weer naar de vlammen enzag hoe de stoom uit mijn natte klerensloeg. Ik zou vannacht niet slapen. Ikmoest het vuur aanhouden.

1067/1099

45Londen, Engeland – woensdag, 5januari 2000

Ik koesterde een hete, schuimige kopStarbucks-koffie in het portaal van dekerkdeur tegenover het Langham Hilton,de enige plek waar ik het hotel in het oogkon houden en tegelijkertijd uit de druilre-gen kon blijven.

Het was ontbijttijd en de trottoirs warenafgeladen met loonslaven in overjassen diekoffiebroodjes en koffie achterover sloegenen winkelpubliek dat vanwege deuitverkoop vroeg op was. Aan de gekte teoordelen had het millenniumprobleem dewereld toch niet ten val gebracht. Dat waswel het laatste waarover ik me zorgen hadgemaakt tijdens mijn eeuwwisseling op eenEstse vissersboot samen met zesentwintig

kleumende zeezieke illegalen uit Somalië.We waren onder dekking van het donkereen havenplaatsje uitgevlucht, waren dewoeste baren van de Baltische zee overges-token op weg naar een schiereiland tenoosten van Helsinki. Lion King had mid-dernacht aangegeven toen we de Finse kustnaderden en daar kregen we opeens éénvan de fraaiste vuurwerkshows die ik ooithad gezien. De hele wereld leek in brand testaan toen de andere kustplaatsen allemaalhet nieuwe millennium vierden. Ik vroegme af of het voor mij ook een nieuw beginzou inhouden. God, wat hoopte ik daarop.

Achttien dagen geleden had ik het hutjeverlaten en was ik de sneeuwstorm weeringestapt. Tom was achtergebleven, met deparka over zijn gezicht en zijn lichaam ont-daan van alles waaraan zijn identiteit afzou zijn te lezen. Ze zouden hemwaarschijnlijk niet voor de lente vinden. Ik

1069/1099

hoopte alleen dat ze hem een nette begraf-enis zouden geven. Als alles hier in Londengoed afliep, ging ik misschien wel terug omhet allemaal zelf te regelen. Man vermisten zo.

Bij het krieken van de dag en zonderTom kon ik in mijn eigen tempo voort,zelfs in de jagende sneeuw en het duurdemaar een paar uur voordat ik de zes ofzeven kilometer naar het dichtstbijzijndestation had afgelegd.

Er vertrok een trein in westelijk richting,naar Tallinn, maar die liet ik gaan.

De volgende ging naar het oosten, naarRusland, en die nam ik wel. Zonderpaspoort kon het weken duren voor ik Est-land in mijn eentje uitkwam, maar methulp van Acht was het wellicht een heelander verhaal. Daarom sprong ik er inNarva uit en zo kwam ik op die vissersbootterecht met mijn nieuwe Somalische

1070/1099

vrienden. Het had me alle dollars uit mijnschoen gekost en ik had er diverseoncomfortabele dagen en nachten voormoeten doorbrengen in het appartementmet de landmijnen terwijl Acht zijn zaakjesregelde, maar het was het allemaal waardgeweest.

Acht was er niet zo blij mee dat zijn autoverleden tijd was, maar hij scheen het nogsteeds spannend te vinden om mij tehelpen, ook ondanks het feit dat hij wistwat er met Timmerman en die ouwe wasgebeurd in Voka en dat twee plus twee nogsteeds vier was. Het zou me niks verbazenals het hem koud liet.

Acht vroeg me niet meer hem naar Enge-land te helpen ontsnappen, maar toen ikop de steiger klaarstond om in de vissers-boot te stappen, draaide ik me naar hemom en gaf hem Toms paspoort. Als je zijngelaatsuitdrukking moest geloven of de

1071/1099

tranen in zijn ogen, dan had ik hem driemiljoen gegeven.

Ik wist dat ik een groot risico nam, maarik vond dat ik hem dat schuldig was. Ik ho-opte alleen dat hij Toms foto goed zou be-werken of dat de immigratiedienst op dedag dat hij het gebruikte niet goed op huncomputerschermen zouden kijken. Anderszou die arme Acht door een stelletje zwarejongens worden opgepakt en in eenisoleercel worden gesmeten voordat hij‘Vet wreed’ kon zeggen.

Ik had mezelf wijsgemaakt dat hetpaspoort een deel van mijn schuld delgde,al bleef er die kwestie van die auto. Maarnu ik in Londen stond met een kop koffiein mijn handen en tijd om mijn gedachtenop een rijtje te zetten, wist ik dat het meerte maken had met mijn schuldgevoel je-gens Tom. Ik had hem over zijn grenzengeduwd in waanzinnige omstandigheden

1072/1099

en zodoende had ik hem vermoord. DoorAcht de mogelijkheid te geven een nieuwleven te beginnen, probeerde ik mijngeweten te sussen en de zaken recht tezetten: klus geklaard, nu wegwezen.

Eerst had ik gedacht dat het gelukt wasen dat alles nu in orde was. Maar ik wistdat het niet waar was, niet ten opzichte vanTom, niet ten opzichte van Kelly. Zij wasmin of meer hetzelfde; ook zij was naar hetnieuwe jaar overgegaan. Ik had de kliniektweemaal gebeld in de twee dagen dat ikterug was. Beide keren had ik gelogen datik ver weg was maar snel terug zou zijn. Ikmoest haar hoognodig zien, maar kon hetnu nog niet aan. Ik wist dat ik haar niet on-der ogen kon komen. Hughes nam detweede keer de hoorn op en vertelde meover haar plannen voor Kelly’s therapeut-ische sessies. Die waren rond mijn persoonopgezet en moesten dus wachten tot ik

1073/1099

terug was. Het verwarde me nog steeds. Ikwist dat het moest gebeuren en ik wilde hetook, maar...

Om de verwarring nog groter te maken,had ik ook een telefoontje van Lynn gekre-gen. Hij wilde me vanmiddag zien. Sindsonze laatste bijeenkomst was de stemmingkennelijk omgeslagen. Hij zei dat hij eenmaand werk voor me had. Ik was in de ver-leiding gekomen om hem te vertellen waarhij die 290 pond per dag in kon steken,want als alles vanochtend goed verliep metLiv, zou ik nooit meer afhankelijk zijn vande Firma. Maar ik had geen garantie dat zijzou komen opdagen en al was een maand-salaris niet zoveel, ik was liever aan hetwerk dan aan het piekeren.

De overdracht zou eenvoudig zijn. Ikmoest bij terugkomst in Engeland telefon-isch een rekening openen in Luxemburg.De boodschap die ik in de DB in Helsinki

1074/1099

had achtergelaten voor Liv hield in dat ikhaar verzocht het geld elektronisch over temaken met een Fed-code, waardoor deoverboeking gegarandeerd binnen enkeleuren zou plaatsvinden. Zodra we elkaarover een paar minuten zouden ontmoeten,zou zij haar bank bellen met de overboek-inggegevens die ik haar zou geven endaarna zouden we samen wachten tot hetgebeurde. Ik zou om het uur naar Luxem-burg bellen met mijn codewoord en zo tehoren krijgen wanneer het geld wasgestort. Voor mezelf had ik vier uur alsdeadline gesteld. Als ze er dan nog nietwas, moest ik aannemen dat ze niet meerzou komen. Dan moest ik een beslissingnemen over haar en bedenken hoe ik metVal in contact kon komen om uit te leggenwat voor kattenkwaad het dochtertje vanmeneer en mevrouw Liv had uitgehaald.

1075/1099

Als afscheidssalvo, wanneer ik zeker wistdat het geld was overgemaakt, had ikgespeeld met de gedachte haar te onthullendat ik Toms leven had gered en dat hij mehet hele verhaal had verteld. Gewoon voorde lol, om haar te laten weten dat ze meniet te slim afgeweest was. Ik was tenslotteniet van plan verder nog iets met de ROCte maken te krijgen. Ik wilde alleen hetgeld hebben en dan mochten ze wat mij be-treft eindeloos gebouwen opblazen enbuiken opensnijden. Maar diep vanbinnenwist ik wel dat ik er niets mee zou bereikenals ik het haar vertelde, behalve dan dathet mij weer in de narigheid zou storten.Ze was niet zover gekomen zonder eenpaar lichamen te beschadigen en ik wildeniet de volgende op haar lijstje zijn.

1076/1099

Twintig minuten voor de afgesproken tijdstopte er een taxi voor de hoofdingang vanhet hotel.

Terwijl ik stond toe te kijken, stapteGunga Din voorwaarts en opende het por-tier van de taxi, waarna ik de achterkantvan Livs hoofd zag toen ze uitstapte ennaar binnen liep. De taxi stond tussen onsin, maar ik zag dat ze vandaag voor despijkerbroek had gekozen in combinatiemet haar lange leren jas waarvan de kraagtegen de kou omhoog stond.

Ik liet haar lopen en wachtte of er nogeen volgwagen of een ander voertuig kortna haar zou arriveren. Geen van beide. Ikwachtte verheugd. Ze was er. Ze zou niethelemaal naar Londen zijn gekomen omme te vertellen dat ze me liet zitten.

De drie miljoen was zo dichtbij dat ik hetbijna kon ruiken. Ik had dit geld verdiend.Nee, na een leven van andermans stront

1077/1099

opruimen, had ik er recht op. Ik hadmoeite om mijn enthousiasme teonderdrukken, daar in het portaal, maar ikvond dat ik eigenlijk wel van het momentmocht genieten. Ik nam mijn actieplan nogeenmaal door. Zodra de transactiebevestigd was en Liv en ik afscheid haddengenomen, zou ik de kliniek bellen om tezeggen dat Kelly’s nieuwe behandelingmeteen kon beginnen. Ik maakte me er nogwel zorgen om, maar ik moest nu doorz-etten. Wie weet zou het zelfs mij verlicht-ing brengen.

Hughes had gezegd dat ze de duur vande behandeling niet kon voorspellen, dushad ik bedacht dat het een goede invester-ing zou zijn om een flatje in de buurt te ko-pen en dat later weer te verkopen. Ik konmeteen ook een aannemer in mijn huis inNorfolk zetten om te zorgen dat het af wastegen de tijd dat Kelly werd ontslagen.

1078/1099

Nog minder dan tien minuten, nu. Zemoest de DB onder de telefoon nu nog le-gen, waarin de sleutelkaart zat voor desuite die ik had geboekt. Ik had ook de in-structie achtergelaten een bordje ‘Niet Sto-ren’ aan de deur te hangen zodra zebinnenkwam. Ik bleef staan wachten. Erwas niets te zien, behalve een vrouw die devolle laag kreeg van een langsrijdende bus.

Ik voelde de drie miljoen bijna tussenmijn vingers en telde ze in mijn hoofd.Ongeveer een milliseconde lang dacht ikerover om Toms aandeel aan een of andergoed doel te geven. Een milliseconde.Want daarna zag ik Kelly weer voor me, dieals een stenen beeld in de kliniek naar deleegte zat te kijken. Godver, die was eencompleet goed doel op zich.

Met nog twee minuten te gaan, negeerdeik het verkeer en naderde het hotel. GungaDin hielp mij niet toen ik tegen de

1079/1099

draaideur duwde en de warmte van de foy-er inliep. De marmeren receptieruimtekrioelde van de zakenlui en toeristen. Ikliep om hen heen, voorbij de Chukka Baren de receptiebalie en nam vervolgens detrap.

Ik liep naar de derde verdieping, ritstemijn leren jas open en controleerde of deUSP nog op zijn plaats zat, voor in mijnbroek. Ik was vannacht speciaal ter-uggegaan naar Norfolk om een wapen op tehalen en had uiteindelijk de grootsteplassen staan op te dweilen die door hetgat in het dak binnen waren gekomen.Maar goed, het zou nu niet lang meerduren voor dat rottige dekzeil zou wordenvervangen door degelijk Welsh leisteen.

Voor de deur van kamer 316 stopte ikom te luisteren. Niets.

Ik duwde mijn eigen sleutelkaart in hetslot en opende de deur.

1080/1099

Ze stond aan het andere eind van dewoonkamer met haar rug naar mij toe uithet raam boven de hoofdingang te kijken.De deur viel zachtjes achter mij in het slot.

‘Hallo, Liv, fijn je weer te...’Ik wilde mijn jas nog opendoen om te

trekken, maar wist dat het zinloos was. Degedaante in overjas die achter hetwandmeubel vandaan was gekomen hadzijn pistool al op mij gericht. Degene dieuit het toilet links van mij sprong, bevondzich op goed een meter afstand en richtteop mijn hoofd.

Ik liet het leer los en liet mijn armenlangs mijn lijf vallen in plaats van ze op testeken. Misschien kreeg ik nog een kansom te trekken.

Liv draaide zich naar mij om. Ze was hetalleen niet.

Ze zei met een lichte tongval die ik nietthuis kon brengen: ‘Doe een stap naar

1081/1099

voren en houd je handen omhoog,alsjeblieft.’

Ik deed wat me gezegd werd. De toilet-man kwam achter me staan en begon mijnrug en benen te bevoelen. Het had geen zinom hen te willen bedonderen. Toen hijmijn USP verwijderde, kon ik niet langervolhouden dat ik alleen roomservice kwamverzorgen.

Ze zei niets toen ik van achteren naar hetzitje werd geduwd. Wand- meubelmanbleef op zijn plek, rechts van mij. De an-dere man was ergens achter mij.

De vrouw liep me voorbij naar de gang-deur. Haar blonde haar was geverfd; ik zaghaar bruine wenkbrauwen.

Toen ze opendeed, zag ik nog een manmet een overjas buiten staan. Zij ging naarbuiten en hij kwam binnen. Hij had daarde uitgang staan versperren voor het gevaler iets misging tijdens de overval. Hij zou

1082/1099

me zonder veel moeite hebben kunnen te-genhouden, want hij had min of meer deafmetingen van de deurpost.

Er werd niets gezegd en ik zat maar tewachten. Maar waarop? Ik herinnerde meSergeis gezicht in de 4x4 toen hij verteldeover de Vikingwraak. Mijn hart begon alseen dolle te bonzen.

Waar was Liv, verdomme? Was die ookopgepakt? Waren deze jongens van deMaliskia? De drie vierkante koppen zeidenniks en bewogen niet. Ik werd door groteangst bekropen. Waren ze NSA? Zat iktussen de Grote Jongens?

De hartslag in mijn nek schakelde naareen hogere versnelling, niet voor het eersttijdens deze klus, ik voelde mijn keel tegenmijn kraag kloppen. De menselijke deur,die nog steeds bij de echte stond, had hetwaarschijnlijk gezien en het gevoelherkend, want hij glimlachte begrijpend. Ik

1083/1099

probeerde terug te glimlachen. Ik zou hengodverdomme niet laten zien in wat voorpaniektoestand ik verkeerde.

Minuten die als eeuwigheden aanvoeldengingen voorbij en toen werd er geklopt. Demenselijke deur keek door het kijkgaatje,greep meteen de deurknop en stapte toenmet een buiging opzij.

‘Hallo, Nick,’ zei Val toen hij binnenk-wam. Hij had Livs stationsvriendje bij zich.Ze hadden allebei een donkergrijs pak aan.‘Mag ik je voorstellen aan Ignaty?’

Ignaty glimlachte en gaf een klein knikjein mijn richting. ‘Hallo, Nick, het is menooit gelukt om je persoonlijk op het sta-tion te ontmoeten, maar doordat ik zoveelvan je weet, heb ik het gevoel dat we oudevrienden zijn.’

Ik knikte terug, maar wilde nog nietszeggen zolang mijn hersens nog bezig

1084/1099

waren te bedenken wat hier in godsnaamaan de hand was. Ik was bang, verward envoelde het besef groeien dat ik vreselijk inde narigheid zat. Ik besloot mijn mond tehouden, stommetje te spelen. Dat zou nietzo moeilijk zijn.

Val ging tegenover me zitten en Ignatyging achter hem staan. De Tsjetsjeen keekme een beetje langer aan dan ik aangen-aam vond en legde vervolgens een grotewitte envelop op de koffietafel tussen ons.‘Dat,’ wees hij, ‘is voor jou.’

Ik stak mijn hand ernaar uit, nog meerin de war dan tot nu toe en trok de klepopen. Hij leunde achterover op het bankjeen trok zijn broekspijpen op voordat hijzijn benen over elkaar sloeg. Er zat eenbundeltje papieren met cyrillische lettersin. Ik staarde er een hele poos naar, maarhad geen idee wat het waren.

1085/1099

‘Het zijn aktes voor twee flatgebouwen inSt. Petersburg,’ zei hij. ‘De gezamenlijkewaarde overstijgt de drie miljoen sterling.Ik nam aan dat je liever een bezit zouhebben waarvan de waarde stijgt dancontanten.’

De rekenmachine in mijn hoofd maakteoveruren. Ik lag een paar weken voor methet betalen van de kliniek, maar derekeningen zouden zich al snel weer op-stapelen. De drie weken dat ik weg was ge-weest, hadden me al 12.000 pond gekosten ik zou op korte termijn weer blut zijn.Een maandje bij de Firma voor 290 pondper dag leverde me precies 8.700 pond op.Ik kon de gok net zo goed wagen.

‘Ik heb liever contant geld. Dat was ookde afspraak.’

Hij schudde zijn hoofd langzaam alsofhij een kind duidelijk maakte dat het uit-stapje naar Disneyland verviel. ‘Maar Nick,

1086/1099

er was geen afspraak. Liv heeft ons allebeibedrogen in haar jacht op eigen gewin.’Zijn ogen stonden opeens een graad oftwintig kouder, wat in enkele blikken be-wees waarom hij in zijn branche aan de topstond. ‘Gelukkig is niet iedereen zo deloy-aal.’ Hij zwaaide met zijn hand naarachteren.

Ignaty keek voldaan.Ik staarde hem aan alsof ik geen idee

had waar het over ging.‘Het ligt nogal ingewikkeld, Nick en je

hoeft echt niet alle details te weten. Hetvolstaat om te zeggen dat ze niet alleenmijn vertrouwen in haar heeft beschaamd,maar ze heeft het me ook nog voor langetijd vrijwel onmogelijk gemaakt omtoegang te krijgen tot de Echelonwoorden-boeken. De enige reden waarom jij nog inleven bent, is dat jij de hele tijd hebtgedacht dat je mijn opdrachten uitvoerde.’

1087/1099

Weer die glimlach. ‘Kom voor mewerken in Rusland, dan kun je profijttrekken uit je nieuwe vastgoedportefeuille.De huren zijn extreem hoog in dat deel vande stad. Het is een fantastische kans voorje, Nick. Misschien hebben we dan zelfstijd om elkaar eens te ontmoeten zodat ikje de hele trieste geschiedenis kanuitleggen.’

Ik schudde mijn hoofd. ‘Er zijn dingendie me hier houden.’ Ik twijfelde. ‘Ik hebecht liever geld.’

Hij wees naar de envelop die ik nog vas-thield en zei alsof ik niets had gezegd: ‘Erstaan gegevens in van een contactpersoon,hier in Engeland, voor als je naar Ruslandwilt komen.’

Hij stond op en iedereen bewoog methem mee.

Ik moest het vragen: ‘Hoe wist je dat ikhier was?’

1088/1099

Val hield in net toen de menselijke deurde echte wilde gaan openen. ‘Dat heeft Livme natuurlijk verteld. Ze heeft me allesverteld.’ Hij wachtte even. ‘Voordat Ig-naty...’ Hij haalde zijn schouders op. Zijnglimlach was niet verdwenen. Hij wachtteop mijn reactie.

Ik deed of ik het niet begreep en keeknog verbaasder dan eerst, maar voor mijngeestesoog zag ik haar buik openliggen ende palingen over haar heen krioelen.

‘Schokt het je?’Ik schudde van nee.‘Dat dacht ik al. Weet je, ik mag niet

worden betrapt op zo’n slecht persoonlijkoordeel over mensen die me zo na staan. Ikmoet kracht uitstralen. Daar zou jij me inRusland bij kunnen helpen, Nick. Denk eralsjeblieft over na, wil je?’

Ik knikte, maar wilde alleen maar dat hijwegging.

1089/1099

‘Ze heeft me laten weten dat je spijt hadvan de dood van mijn neven.’

Ik knikte. ‘Ja, dat spijt me.’‘Niet nodig. Ik heb nooit veel om de fam-

ilie van mijn zus gegeven. Tot spoedig zi-ens in St. Petersburg, Nick.’

Toen hij zich omdraaide en wegliep, zeiik: ‘Mag ik nog iets vragen?’

Hij stopte.‘Er is een lijk. Mijn vriend. Het ligt nog

in Estland en...’ ‘Natuurlijk, natuurlijk. Wezijn geen barbaren.’ Val gebaarde naar deenvelop. ‘De contactpersoon. Geef hem degegevens.’

Ik bleef nog een kwartier op het bankje lig-gen en probeerde al die tijd de vraag uitmijn gedachten te zetten hoelang Liv hadliggen sterven. Dat verwijderde de scherpekantjes van mijn enthousiasme voor dehuizenmarkt in St. Petersburg.

1090/1099

Ik had het geld nodig, maar ik wist nuniets meer zeker, behalve dat mijn af-spraak met Lynn niet het juiste momentwas om de Firma te dumpen.

Ik gaf Val en zijn mensen nog eenminuut of vijf voordat ik de trap af en hethotel uit liep. Daarna liep ik naar een vande telefoons onder het afdakje en gooide ereen handje muntgeld in terwijl ik de hoornoppakte.

‘Goedemorgen, Makelaardij East Anglia.Wat kan ik voor u doen?’ ‘James Main?’

‘Spreekt u mee.’‘Je spreekt met Nick Stone. Ik ben van

gedachten veranderd, James. Verkoop hethuis zo snel mogelijk, tegen elke prijs.’

‘Maar ieder bod dat ik tot nu toe heb ge-had lag ver beneden je aankoopprijs. Jezou er veel meer voor krijgen als je het daken het interieur eerst in orde liet maken en

1091/1099

het dan in de lente op de markt zou zetten.Het zou echt...’ ‘Nu meteen, James.’

‘Maar ik ben er een paar dagen geledennog langs gereden en zag dat er nog eendekzeil overheen ligt. Heus, niemand gaatnu een bod doen dat zelfs...’ ‘James?’ ‘Ja?’

‘Wat begrijp jij in jezusnaam niet aan hetwoord meteen?’

Voor het volgende gesprek had ik genoegaan een muntje van twintig pence. Het wasin Londen.

‘Helaas, nog steeds in het buitenland,’zei ik toen ik eindelijk met Hughes wasdoorverbonden. ‘En het ziet er naar uit datik hier nog een maand moet blijven. Watvoor gevolgen zou dat voor Kelly hebben?’

‘Nou, laat ik maar zeggen dat ze er nietop achteruit zal gaan. Ze zal min of meer indezelfde toestand blijven verkeren totdat umet de behandeling begint.’

1092/1099

Dezelfde toestand.Ik sloot mijn ogen en probeerde me voor

te stellen hoe ze naar me glimlachte, maarik zag alleen het beeld van hoe ze met haarhoofd vreemd gebogen op die stoel stilzatalsof ze was opgehouden met ademhalen oftijdens een onzichtbare sneeuwstorm wasdoodgevroren.

Ik had urenlang niets te doen voordat iknaar Lynn moest, dus liep ik het hele stukmaar naar Vauxhall Cross. Onder het lo-pen, dacht ik na over de andere twee tele-foontjes die ik wellicht binnenkort moestplegen. Het ene was met haar grootouders,om mee te delen dat ze misschien ook hunhuis moesten verkopen, al zou ik eerderdoor de bliksem worden getroffen. Ze had-den tot nu toe instemmend geknikt datChelsea inderdaad de beste plek voor Kellywas, maar ik verwachtte dat ze opeens de

1093/1099

schoonheid van het ziekenfonds zoudengaan inzien als ik ze met een groter deelvan de kosten opzadelde.

Het andere was met de vriend die meaan het karweitje tegen Val had geholpen.Ik zou hem vragen of hij nog meer klusjesbij de hand had en dit keer liefst op eenwarme plek, zoiets als de Bahama’s.

Dezelfde Aziatische kerel leidde me naarLynns kantoor. Er was niets veranderdafgezien van Lynns nieuwe overhemd enhet feit dat hij nu niet zat te schrijven. Ikging voor zijn bureau staan. Ook nu was erweer geen koffie in de aanbieding, en duswist ik dat dit een kort gesprek zouworden.

‘Het is mijn laatste week hier en eerlijkgezegd had ik aan jouw gezelschap wel hetallerminst behoefte.’ Hij zat me aan tekijken met een gezicht waaruit sprak dat ik

1094/1099

honderd procent verantwoordelijk wasvoor zijn vervroegde pensioen. Ik hadmedelijden met de champignons.

Ik wist dat ik mijn mond moest houdenen luisterde.

‘Moonlight Maze,’ zei hij. ‘Weet je daariets van?’

‘Nee.’ Ik voelde de steken in mijn borstweer. Hij wist wat ik had gedaan. Hij wisthet en liet mij zelf mijn hoofd in de stropsteken. Ik moest het spelletjes meespelen.‘Nou, niet echt. Alleen wat ik er een paarweken geleden over in de krant hebgelezen.’

‘Dat gaat nu veranderen. Je moet een of-ficier van de NSA en zijn team in Engelandassisteren. Ze zullen hier ongeveer eenmaand verblijven om die verdomde infilt-ratie van de ROC in Menwith tegen tegaan.’

1095/1099

Ik knikte alsof ik aannam dat ik zo’nbeetje als escorte en toeristische gids meemoest, wat doorgaans bij dit soort klussenhet geval is. Maar ik had nog steeds het ge-voel dat hij een spelletje met me speelde.‘Waarom ik, meneer Lynn? Voor de kerstzei u nog dat...’

‘Er is vastgesteld dat de kosten van jouwopleiding en wachtgeld niet effectiefworden benut. En nu eruit.’

Ik wist niet hoe hij het voor elkaar kreeg,maar als op afspraak deed de Aziatischevent de deur achter me open. ‘Volgt u mij,alstublieft, meneer.’

Dat deed ik, en we gingen met de liftnaar de vergaderzaal twee etages hoger enbetraden een schaars gemeubileerd,ongebruikt kantoor. Ramen waren er nieten ik hoorde alleen lucht in de leidingenborrelen.

1096/1099

‘Als u hier even wacht, meneer, dankomt de officier zometeen.’

De deur werd achter me gesloten. Ik zatbij het bureau te stressen. Ik werd eringeluisd.

Toen hij weer openging, stond ik op enwendde me naar degene die binnentrad.De pijn in mijn borst kwam weer uit allemacht opzetten. Ik had het helemaalverkloot.

‘Nick Stone, toch?’De Democraat glimlachte naar me en

stak zijn hand uit. Zijn gezicht zag eruitalsof ik hem met een taartschep had be-handeld. De gemene, helderrode littekensin zijn gezicht werden door middel vanzwarte hechtingen bijeen gehouden, net alslapjes hoofdhuid die waren geschorenvoordat de wonden waren behandeld. Zijnhanden zagen er ook beroerd uit, maaralles genas keurig.

1097/1099

‘We hebben weinig tijd, Nick. Mijn teamen ik hebben hier heel wat hulp bij nodig.’Hij zag dat ik naar zijn littekens keek enhield op met glimlachen.

‘Ja, ik weet het. Niet zo best. Als ik dieklootzak ooit vind die dit heeft gedaan, dantrek ik ter plaatse een enorm blik ellendeopen...’***

1098/1099

@Created by PDF to ePub