Amigo maart 2002 editie 3 · Web viewIn 1997 las ik Tony Parsons eerste boek ‘Het Open Geheim’....

augustus 2002 editie 4

De ondraaglijke schijnbaarheid van het bestaan?

'Chopping wood, carrying water before enlightenment.Chopping wood, carrying water after enlightenment'.

In deze twee zinnetjes wordt de cirkel gesloten. Je bent weer terug waar je begon, maar met welk verschil? Zeker als je het vergelijkt met de gekoesterde ideeën over Realisatie, waarmee en waardoor we op pad zijn gegaan, kan het bijna niet anders dan tot teleurstelling leiden. Wat moeten we dan met deze bijna-echt ervaring die we ons leven noemen?Met deze vragen is Amigo op pad gegaan. Je zal meer van eerder genoemde 'cirkel' bewegingen in deze editie aantreffen.

Wolter Keers deze keer over: 'Nederigheid is het diepe inzicht dat ik niets weet'. - Met Jan van Delden zitten we aan de ontbijttafel en praten over diverse onderwerpen. - Johan van der Kooij deelt met ons zijn ervaringen met Jean Klein.- Jan Koehoorn over veelvoud versus eenvoud. - Jan van Rossums favoriete bezigheid: alledaagsheid. - We praten met Tony Parsons, maar hij geeft 'niet thuis', er is niemand. - Justus Kramer Schipper over het verlangen geen gedachte meer te hebben - Nathan Gill, de tuinier uit Engeland, verhaalt ontwapenend over het einde van zijn zoektocht. - Met Hans Laurentius voeren we een gesprek o.a. over de angst voor arrogantie. - Douwe Tiemersma over de boom als: holle boomstam, een mechanisme voor koolzuurassimilatie c.q. een geprojecteerd beeld. - Jan Kersschot over geluk, zonder meer. - Een Rondje Realisatie zappend langs diverse bronnen. En tot slot ondergetekende met een 'typografische etude' over de rivier als cirkelbeweging.

Misschien is de simpele alledaagse gewoonheid wel het moeilijkste, wellicht het enige schijnbare struikelblok. Veroordelen we onszelf tot zoeker, omdat we denken dat het anders zou moeten zijn dan het is? Maar simpel, moeilijk, gewoon, schijnbaar, hink-stap-zoekend, al of niet realisatie, als het onvoorwaardelijk is, is ook dat 'Het' helemaal en allemaal, zonder aanzien des persoons. Dat maakt het allemaal toch wel luchtiger en draaglijker en eigenlijk tot een groot wonder. Misschien nemen we onszelf wel veel te serieus en zijn we aartstwijfelaars. Wie het weet mag het zeggen!

God is a comedian with an audience that doesn't laugh(Tony Parsons)

[Kees Schreuders]

Amigo 4 - aug 2002 www.ods.nl/amigo 1

inhoud:

• de kunst van het nederig zijn[Wolter Keers]

• aan de ontbijttafel[in gesprek met Jan van Delden]

• Is Het zus of zo?[in gesprek met Hans Laurentius]

• Niemand hier, niemand daar![interview met Tony Parsons]

• eindelijk… Helderheid![Nathan Gill]

• de mythe van de verlichting[Justus Kramer Schipper]

• Verbinding tussen wat en wat? [Johan van der Kooij over zijn leraar Jean Klein]

• de Bomen[Douwe Tiemersma]

• alles begint met eenvoud[Jan Koehoorn]

• het Alledaagse is verlichting[Jan van Rossum]

• voorbij het denken[Jan Kersschot]

• Fallingwater[Kees Schreuders]

• rondje realisatie[diverse bronnen]


De kunst van het nederig te zijn - Wolter Keers -

(uit Yoga Advaita, gepubliceerd met toestemming van uitgeverij de Driehoek)

(foto's: Johan van der Kooij)

Wanneer allerlei godsdiensten ons in alle talen proberen duidelijk te maken dat nederigheid en eenvoud ‘Gode welgevallig zijn’, gaat het uiteindelijk niet om een moreel verhaal, maar om een bijna technische kwestie.Nederigheid is niet iets dat men rechtstreeks kan nastreven zoals men met een pijl kan mikken op een roos, maar nederigheid is een gevolg, dat door degene die haar bereikt heeft — beter gezegd: die haar ontdekt heeft — niet gevoeld wordt als een karaktereigenschap, maar als inzicht in de feitelijkheid.Nederigheid is het diepe inzicht dat ik niets weet...... en dit in de meest letterlijke zin. Er is noch binnen dit vel, noch daarbuiten ook maar één man, één vrouw of één God te vinden die iets weet.Laten we met dit laatste beginnen.

God, zo vertelt ons elke hogere godsdienst, is alwetend. Dit is de omgekeerde formulering van hetzelfde feit: dat hij niets weet.Als we dit duidelijk moeten maken kunnen we misschien in eerste instantie proberen beelden te gebruiken die juister zijn dan onze oude voorstellingen, maar die we niettemin op een gegeven ogenblik ook weer achter moeten laten, want geen beeld, hoe groots en geraffineerd ook, kan omvatten wat godsdienstige mensen ‘Gods werkelijkheid’ noemen. Tegen een humanist zou men kunnen zeggen: Geen mens kan ooit de hele natuur begrijpen, want hij is zelf een deeltje van de natuur. Maar begrijpt de natuur iets?Alwetendheid heeft negen van de elf letters gemeen met het woord dat we al dikwijls hebben gebruikt: wetendheid, synoniem van ‘kennendheid’. Alleen zetten de schrijvers van de heilige boeken er ‘al’ voor: alwetendheid, en waarom niet: alkennendheid.Die Alkennendheid die God is, is tegelijk Alomtegenwoordigheid.Tezamen geeft dit ons de voorstelling van ‘het heelal vol wetendheid’.

Mensen die zich niet de moeite getroost hebben hun kinderlijke voorstellingen te ontgroeien, stellen zich ‘god’ voor zo ongeveer als iemand die Alle encyclopedieën van de Hele Wereld Uit Het Hoofd Kent. Dat kunnen ze ook niet anders, want we zien de dingen, inclusief wat men ‘God’ noemt, op ons eigen niveau. En omdat we denken dat iemand, een mens, die heel veel weet iemand is die bijvoorbeeld een tiende encyclopedie uit zijn hoofd kent, vermenigvuldigen we dit idee met zoveel als ons voorstellingsvermogen maar toestaat en dan krijgen we als uitkomst het plaatje dat we ‘God’ noemen.

God ‘kent’ niet alleen alle encyclopedieën, maar ook mijn intiemste gedachten en gevoelens. Hij kent de moleculen, de atomen, ja de binnenkant van de atomen waaruit dit — en elk ander lichaam — is opgebouwd.Maar kent hij die op de manier waarop wij op school na enige inspanning onze aardrijkskundeles kenden?


Alomtegenwoordige Wetendheid zit in de binnenkant van het atoom en aan de buitenkant en in dat wat eventueel een binnenkant van een buitenkant scheidt. In (al)wetendheid smelten binnen en buiten samen, want van het ‘standpunt’ van de Wetendheid uit is alles wetendheid. Als God alomtegenwoordigheid is, is er niets buiten die: alomtegenwoordigheid gaat dwars door alle dingen heen.God, met andere woorden, kent alleen zichzelf, want buiten dat is er niets, hoezeer ook allerlei theologieën worstelen met dit probleem dat tot de verwrongendste stellingen heeft geleid; want hoe moeten wij het verklaren dat er niets buiten dit éne bestaat en dat er niettemin duisternis is, althans van menselijk standpunt uit gezien? (Want wat zij in het dagelijkse leven realiteit noemen is het Menselijke Standpunt... en in feite komt dat altijd neer op Mijn Redelijke Standpunt).In elk geval moeten er dus twee standpunten zijn: Gods standpunt en het mijne. Van het oneindig-wetende uit gezien is er niets buiten dit oneindig-wetende en omdat daar niets buiten is, kan het oneindig-wetende dat dan ook niet kennen. En wat ‘binnen’ het oneindig-wetende is, is dit oneindig-wetende en dat kan het oneindig-wetende dus ook niet kennen: het kan nooit buiten zichzelf gaan staan (waar zou het heen moeten?) of ophouden oneindig te zijn om daardoor kennis te nemen van het eindige.Te zeggen dat ‘God’ alwetend is, komt dus op precies hetzelfde neer als wanneer we zeggen dat ‘God’ niets weet, omdat er niets buiten deze Alkennendheid bestaat dat deze zou kunnen kennen.

En de mens?De mens heeft — is het niet beter te zeggen: is — dat andere standpunt. De mens denkt dat hij iets weet, want dat heeft hij zo geleerd. Hij heeft van zichzelf een plaatje gemaakt (beter: er is een plaatje gegroeid dat hij ‘ik' noemt en een deel van dat plaatje noemt hij ‘mijn denken’. Van dat denken meent hij dat het allerlei dingen kent.De fundamentele schok die hem uit deze schijnwetendheid wakker doet worden slaat hem als in stukken; het ogenblik waarop het diepe inzicht zich openbaart dat dit denken — deze gedachten — zelf niets kennen, maar dat ze daarentegen zelf object zijn van het kennen; beter: dat een gedachte een object is dat zich vormt in en uit deze steeds tegenwoordige Kennendheid, en met name ook dat de ik-gedachte, en het ik-gevoel, dat in allerlei zaken geprojecteerd werd (ik ben dit lichaam, ik ben deze denker, enzovoort) niet meer is dan zo’n object.

Ik weet niets, ik weet niets, ik weet niets ....... Als een mantra dat zichzelf herhaalt blijft dit ene, schokkende, alles omverwerpende, alles met zich meeslepende inzicht over.Dat is nederigheid. Dat is tegelijk ook wat sommige mensen ‘goddelijkheid' noemen.Want op het ogenblik dat ik, tot voorbij de wortels van mijn bestaan, niets meer weet en niets meer ben, blijkt dit niets het tegengestelde te zijn van niets. Dat wat, gezien van het menselijke standpunt, niets is, blijkt een droom te zijn geweest die bestond uit niets dan Kennendheid, uit Wetendheid, uit Bewustzijn, zoals de golf bestaat uit niets dan water.En wat er daarom overblijft bij het onderkennen van dit niets dat ik blijk te zijn, is plotseling niet niets meer, maar zuivere Tegenwoordigheid, tijdloos, Wetendheid, objectloos en zonder enige beperking van welke aard dan ook.

Wanneer dit ‘ik weet niets’ volledig is, is ook het ‘ik’ dat niets weet voorgoed verdwenen. Maar het gebeurt dikwijls dat dit diepe inzicht ‘bij iemand’ doorbreekt, maar niet zó alles met zich meeslepend dat de mogelijkheid tegelijk verdwenen is om nog op welke wijze dan ook het automatisme van ik weet, ik denk, ik voel, ik doe enzovoort onmogelijk te maken. In dat geval moeten we steeds weer tot dit ik-weet-niet terugkeren, net zo lang totdat het mechanisme is uitgeput.Pas dan zijn we, maar nu volkomen Wetend, die éne Wetendheid die overblijft wanneer alle geprojecteerde weten, alle schijnweten, voorgoed is opgelost, als ijs in water.

Wanneer godsdiensten en moraalleren ons voorhouden dat nederigheid een na te streven eigenschap is, is dit een aanloop tot wat nederigheid werkelijk is. Want


het moet toch duidelijk zijn dat nederigheid, zoals die wezenlijk is, nooit een houding of een standpunt kan zijn: nederigheid is immers de afwezigheid van een ‘wetend’ ego..... met andere woorden, zolang er nog ‘iemand’ over is, is er geen volkomen nederigheid. In nederigheid is er niet nog iemand over die nederig is. Wat wij verlichte mensen noemen is een onbewoond huis. In dat lichaam en in die psyche zit niet nog iemand die nederig is of iemand die wéét. Juist daardoor maken de woorden die via de verlichte tot ons komen op ons de diepe indruk die ze soms maken: het is alsof het heelal er achter staat, alsof hij een kosmos van overtuiging en zekerheid in zich draagt.En dat is in zekere zin ook zo: de woorden die wij van ‘hem’ horen zijn als het ware een vertaling van die éne, ondeelbare, tijdloze eeuwig-tegenwoordige wetendheid of zijndheid waarin het heelal verschijnt en weer verdwijnt en waaruit het, zolang het zich vertoont, bestaat.De schepping, zou men kunnen zeggen, is het lichaam van de wetendheid.

Voor zover we vroeger op die wetendheid het idee ‘groot’ projecteerden, noemden we haar ‘God’ en voor zover we op die wetendheid het idee ‘klein’ projecteerden, noemden we haar bijvoorbeeld ‘de paar vonkjes in het hart die nog over zijn van het beeld Gods, waarnaar de mens geschapen is’ (vrij naar de Heidelbergse Catechismus).

Wanneer het diepe inzicht dat ‘ik’ niets meer weet en nooit iets heb geweten of kan weten, en het inzicht dat wat wij ‘God’ noemen evenmin ooit iets weet, geweten heeft of kan weten, volledig de plaats heeft ingenomen die eerst de woonplaats van ons ego-isme was, versmelten de vonkjes in het hart met de Al-wetendheid, de kennendheid met de Al-wetendheid. Nog juister: we ontdekken dat er in feite nooit twee geweest zijn en dat we, gezien uit wat we desnoods ‘Gods standpunt’ kunnen noemen, nooit iets anders zijn geweest dan goddelijk, want God kent niets anders dan God, omdat er buiten deze niets bestaat en omdat het goddelijke de dingen uitsluitend kan kennen van zijn eigen, goddelijke ‘standpunt’.

Van het goddelijke, nooit beperkte en dus nooit veranderende ‘standpunt’ gezien, is de mens niet anders dan een weerkaatsing van deze éne, ondeelbare goddelijkheid binnen de oneindige goddelijkheid. Dit is als het ware het in-zijn in wat wij aanzien voor een min of meer losstaand mens. Maar van het goddelijke standpunt gezien is de lucht die mijn huid ‘aan de buitenkant’ streelt evenzeer goddelijkheid als wat zich toevallig op dit ogenblik binnen dit vel bevindt. (En een deel daarvan bestaat uit moleculen zuurstof en stikstof die zich enkele ogenblikken geleden nog buiten dit vel bevonden; toen waren ze niet-ik, maar zodra ze via het vel of de longen bijvoorbeeld in de hersenen zijn beland, zouden ze wel plotseling ik zijn..... volgens het gebruikte menselijk standpunt tenminste!).Van het goddelijke standpunt bezien, is wat wij menselijke onwetendheid of zonde of ellende, of ook menselijk plezier noemen: wetendheid-op-zijn-kop-gezien, of: goddelijkheid uit een beperkt standpunt gezien.Maar omdat we de door niets beperkte goddelijkheid uiteraard nooit uit welk standpunt dan ook kunnen zien zoals die is, heeft de menselijke visie met het goddelijke zoals die wezenlijk is, niets meer gemeen. De Wetendheid zelf wordt ogenschijnlijk in stukken gespleten en zo ontstaat het denken alias tijd en ruimte. En wat in feite uiteindelijk Het Goddelijke Ervaren Zelf is, wordt zo door de mens gevoeld, dat wil zeggen geïnterpreteerd als pijn, lijden en verdriet. Het ondeelbare wordt, in deze schijn, verdeeld in zwart en wit, in goed en kwaad, in goddelijk en duivels (en uiteraard alle aspecten die daar tussen liggen).Maar wat de mens als fragmentarisch standpunt goed of wit of goddelijk noemt, dekt niet de werkelijkheid die onbeperkt is. Goddelijkheid, die door de vrome mens wordt gezien, is niet meer dan een projectie van zijn denken: het plaatje dat als gedachte in hem opkomt en dat hij ‘God’ noemt. Maar het is duidelijk dat wat men ‘God’ noemt in werkelijkheid geen plaatje is in het hoofd van een vrome kerkganger, noch in het hoofd van de geleerde X-oloog. Evenmin is ‘God’ een verheven gevoel in het hart van de mens die zich daaraan wil overgeven. Talloze vrome en welmenende zielen stranden halverwege omdat ze verheven gevoelens aanzien voor wat ze God noemen.Zolang ik mijzelf aanzie voor een plaatje, een persoon, en zolang ik denk dat ik


iemand ben, zolang ben ik ‘wetendheid op z’n kop’ en zolang zie ik ‘God’ als een plaatje, zelfs als ik de kinderlijke Sinterklaas-op-een-wolk ben ontgroeid.En zolang zie ik alles ondersteboven — mijzelf, ‘God’ en de medemens. In plaats van te zien wie we voor ons hebben, zien we onze eigen projectie en naarmate die meer of minder bedreigend is, houden we minder of meer van onze naaste.Wat geldt voor het kennen van wat de godsdienstige mens ‘God’ noemt, geldt precies zo voor het kennen van wat zij aanzien voor onze naaste. Wij zien hem en houden van hem naarmate ons ‘ik’ oplost in ‘wetendheid’ als ijs in water. Zodra wij de laatste schil van de ik-heid hebben losgelaten, daagt de eenheid met ‘God’ en met de medemens op hetzelfde ogenblik.

Dat is het ogenblik van de wezenlijke nederigheid. Zo blijken nederigheid en liefde twee woorden te zijn voor dezelfde eenheid.


Ontbijt met Jan van Delden (deel 1)

9 & 10 mei 2002, La Rousselie. Het is de week dat Pim Fortuyn werd neergeschoten en we ontbijten met Jan, ochtendmens bij uitstek en op z'n praatstoel. Jan is een man van 'beeld'spraak: hij schildert en schetst met woorden en zonder dat je het merkt ga je door de woorden heen horen en kijken. Hij gebruikt ze, kneedt ze, verknipt ze, verzint ze, rekt en kleedt ze uit, met maar één doel: het onthullen van de schijnbare eigenaar van die woorden. En als er dan wordt opgemerkt: maar Jan je zegt steeds dat je dit of dat moet doen, maar er is toch geen doener? antwoordt hij met een glimlach: '… ja, zie het dan maar even als aan elkaar gefietste genade.'

Amigo: Deze Amigo gaat over de ideeën die we over Realisatie of Verlichting hebben en koesteren. Aangevuurd door die ideeën gaan we op zoek, maar uiteindelijk staan diezelfde ideeën ons juist in de weg. Alexander Smit zei weleens: 'Zeg me hoe je denkt dat Realisatie eruit ziet en ik vertel je waar je weerstand zit.' Jan van Delden: Met andere woorden: ook dat idee moet weg. Elk idee zit in de weg. Alles wat je kan beschrijven zit in de weg. Dat is gewoon de hele truc en tegelijkertijd zo moeilijk. We zijn zo gewend het in en bij de dingen, de objecten, de ervaringen te zoeken. En daar is nu net niets te vinden. Zolang je in de dualiteit denkt te zitten heb je subject en object en het subject is niet te vinden door middel van een object oftewel een idee.

Maar op de één of andere manier heb je dat idee toch nodig om op zoektocht te gaan?J: Maar op zoektocht gaan, dat doe je niet, dat overkomt je. Als de dualiteit 'verlaten' wordt, betekent dat in eerste instantie dat het idee 'object-subject' zich opheft. Het object zal in eerste instantie vertellen wat het moet doen om het subject te bereiken. Dat raakt kant noch wal, maar je ontkomt er ook niet aan. Als je doorkrijgt dat het object nooit het subject kan bereiken, of de film nooit het filmdoek kan bereiken, dan vraag je je misschien af: Waar zit ik dan? Aan de film- of aan de filmdoekkant? En wellicht kom je er bij nader inzien achter, dat je het Kennen moet zijn: dus de filmdoekkant, de kennende kant. Als je dat weer nader onderzoekt, kom je tot de conclusie dat het idee dat je de film nodig had om het filmdoek te ontdekken ook maar relatief is.


Dat is het 'drietje' in het AUM-teken**, waarin het lijkt of je het object (de maan) nodig had om het subject (de zon) te ontdekken, maar je doorziet dat plotseling als naïef. Je komt erachter dat het niet kan, want het Absolute kan zich niet bewust worden door iets wat in het Absolute zelf een tijdelijke verschijning is; dat moest al helemaal Bewustzijn zijn. Dan volgt de finale stap: Parabrahman (het staartje van het 'drietje' in het Aum-teken). Dan zie je dus dat er alleen maar éénheid is. Daarmee is de cirkel rond. Je ziet dat het enige punt dat nog in de weg zat het idee was dat de dualiteit reëel was, dat er een object (een maan) zou kunnen bestaan. Het object bestaat niet meer en daarna gaat, wat voorheen 'de wereld' genoemd werd door met wat ze altijd al deed, maar nu zonder iets of iemand.

En in de één zitten, aan de filmdoekkant, is dat een ervaring?J: Als er geen dualiteit is geweest, waar komt de ervaring dan vandaan die je al je hele leven hebt gehad?

Uit de één...J: ...juist, dus je ontdekt dat het altijd al zo is. Het hele idee, dat wat we nu als een individu beleven — die dorst heeft en drinkt of eet — een idee is dat verschijnt en niet concreet is, want er is niemand die eet. Ik beleef dat individu ook niet, ik zie ook niet meerdere individuen. Ik kén alleen maar een individu, ik kén dorst, ik kén honger.

Even de scepticus: het klinkt als iets van de ratio: als je de hele weg van onderzoek doorlopen hebt en niets gevonden hebt, en dus alleen maar kan concluderen dat dat niets het dan moet zijn…J: ... in eerste instantie moet je op ons pad, Jnana yoga, wel rationaliseren. Het gebrek aan overgave is overduidelijk, want anders zou je niet rationaliseren. Dus dat is je enige ingang. Je gebruikt eigenlijk iets kunstmatigs om het uiteindelijk te doorbreken. Je vertrekt vanuit die dualiteit (object/subject) om diezelfde dualiteit om zeep helpen. Dat is glad ijs! Logisch gezien moet je heel goed in de gaten houden dat je de logica alleen kan inzetten om in te zien dat je er met logica niet uitkomt, je kan logica niet grijpen of begrijpen, punt! Als je dat ziet, kun je ermee afrekenen en bereik je een stukje vrijheid, een soort weten dat voorbij het denken ligt. Maar dan moet je eerst wel echt zien dat het denken daar niet bij kan.

Verwarren we dan eigenlijk niet het zien en het denken?Met andere woorden, je kan zien dat je wordt opgeslokt door het gebeuren tussen de objecten. Dan komt de gedachte om een stap achterwaarts te doen, terug naar het filmdoek, en de bron of de stilte weer te hervinden. Dat lijkt dan een rationele beslissing te zijn, terwijl er geen 'ik' is om dat te beslissen.J: Dat is nog steeds 'subject/object-kijken'. Je doet dus alsof subject en object echt zijn. En als het doorbreken daarvan waar is, en je daarvoor een onwaarheid gebruikt hebt, dan is dat doorbreken natuurlijk ook niet waar. Maar dat weet je dan nog niet, dus doen we alsof. Zo kunnen we de echtheid van object-subject onderzoeken. En dan zie je


**het AUM -teken :

De stip bovenin het teken staat voor ‘de zon’ (het subject). Het subject kan zichzelf niet kennen zonder ‘object’ (het maantje dat eronder ligt).

Het 'drietje' (brahman) is de periode dat je ontdekt dat de zon en de maan, niet twee dingen zijn, maar één en hetzelfde.

Het ‘staartje’, dat aan de ‘drie’ zit vastgeplakt, is de finale, ofwel parabrahman.

Met andere woorden: Als je het AUM symbool volgt, toont ‘de zon’ dat hij bewust is geworden van zichzelf dankzij ‘de maan’. Dan komt hij tot de ‘Drie’ van brahman. Daar moet je meestal een tijdje zijn alvorens je bewust wordt van het feit dat je ernaast zit, want dat zou betekenen dat de waarheid onwaarheid nodig zou hebben om de waarheid te zien. Dat leidt tot het nondualistische zien dat er geen dualiteit kan bestaan en dat er dus uitsluitend Het Ene, zonder meer of minder is, was en zijn zal, ofwel het ‘staartje’ van de ‘Drie’, ook wel parabrahman genoemd. Dat maakt dat yin/goed en yang/kwaad niet meer is dan Het Ene dat met zichzelf speelt. Dus is liegen geen leugen en goed niet goed

misschien op een gegeven moment: ik beleef wel een dualiteit, maar alleen maar omdat ze mij dat geleerd hebben. Want als ik er dieper op in ga, is de dualiteit weg. Er blijkt alleen maar het beleven, het kennen van de dualiteit te zijn en niet de gebeurtenissen die we brood smeren, praten en dergelijke noemen, want daarin kan ik geen object vinden. Althans ik kan niet zien: hé dat is 'de waarnemer van...' en dat is Jantje; het is gewoon één ding. Vroeger dacht ik aan de gekende kant te zitten, ik geloofde nog in objecten. Maar door onderzoek heb ik gezien dat ik nooit een gekend iets kan zijn. Het Kennen, Bewustzijn, moet er eerst zijn alvorens daar iets in verschijnt. En nu, in de eindfase kom ik erachter dat wat in mij verschijnt niets anders kan zijn dán Bewustzijn zelf. Stel dat er een object bestaat, wie ziet dat object? Bewustzijn! Nou, op het moment dat Bewustzijn het kent, is het Kennen geworden en is het geen object meer. Het is niet echt meer. Zelfs als je alleen logica gebruikt, moet het object op een gegeven moment verdwijnen en wordt het één met het Kennen. Het object verliest dus z'n waarde, het is Kennen geworden en is weer het Ene.Het moeilijke is dat wij, gek als we zijn, toch verwachten dat in het leven van alledag het denken een keer uit zichzelf zal ophouden met denken (lach niet) en gedachten als dat is niet zo, ik ben het daar niet mee eens, ik hou op met al die dingen te denken, enzovoort …

We zijn natuurlijk op zoek naar iets dat ons bevrijdt van de lasten die we in de wereld hebben; daar zoeken we verlichting voor.J: Verlichting is in eerste instantie voor de meesten van ons een op zoek zijn naar een verlicht 'ik', een soort superpersoon, die door de werkelijkheden heen onsterfelijkheid bezit en die anders en beter is dan de rest. Dat is je reinste flauwekul! De werkelijkheid is dat je gaat zien dat het allemaal bullshit is. Dat het simpelste van het simpelste helemaal 100% één zijn is.

Als ik tegen mezelf zeg: 'Dit is Het! (wijst naar de ruimte van de keuken)… en dit… (wijst naar de koffie) en dit….(wijst naar het lichaam)', er is niets anders dan Het, of ik nu wel of niet iets wil veranderen, dát is Het ook…J:…maar wat daarna komt is dus: ja maar, is dat nu alles? Of: ik vind er niets aan. Die gedachte breekt zogenaamd de waarheid af...

... maar ook die gedachte zelf is 'Het' ene.J: Als je merkt dat objecten, gedachten of gevoelens gekend worden, vormen ze geen bedreiging meer. Het object verdwijnt, wordt weer Kennen en dat Kennen blijkt altijd onveranderlijk 'aan' te staan. En dat wat object lijkt te zijn, is niets anders dan 'Dat'. Alleen ons hoofd blijft maar zeggen dat het van een object komt.Wat is nu het hele eieren eten met dat gedicht: 'Eerst waren bomen bomen*...', daarna niet meer zo. Dat 'niet meer zo', dat is er dus tijdens je onderzoek van de object/subject-relatie; in die periode zie je ineens: hé… het zijn geen bomen, het is het kennen van bomen, en je vraagt je af of er dan wel objecten zijn. Als je herkend hebt dat het object niet bestaat, dondert je hele denkwereld in elkaar. Je ziet dan dat de wereld niets anders is dan het kennen van een wereld, maar dat er dus niets 'in' is en dat die wereldkennerij niet op een wereld wijst, maar op het enige wat er is: het kennen zelf. Dus zijn het weer gewoon bomen, zonder meer of minder.


*Toen ik kind waswaren bomen bomen,mensen mensenen paarden waren paarden.De lucht was de luchten de zon was de zon.

Toen ik ging ik op zoeken werd spiritueel.toen waren bomen mensenmensen waren de zon.de zon was wolkenen wolken waren water.Nu ik mezelf weer gevonden heb

zijn bomen weer bomenen de zon is de zonmensen zijn weer meneseneen wolk weer een wolk.

Dan is het gewoon een kwestie van ontspannen in het Zijn (zoals Alexander altijd maar weer zei...). En dan gaat het spel gewoon verder.J: Dit spel blijkt dus niet een wereld te zijn, maar het Kennen zelf, Bewustzijn zelf. Maar het idee dat er een Jan zou zijn, die nu begrijpt hoe het in elkaar zit, dat gaat dus niet. En toch kan je zien hoe het in elkaar zit, maar dat is niet Jan. JIJ, als onafhankelijke vormloze getuigenheid en/of kenner van het gebeuren, is getuige van een Jan die het niet kan bereiken en een doenerschapsnederlaag vroeg of laat onder ogen moet komen. Dat begrijpen wordt niet door een Jan gedaan; Jan is iets dat gekend wordt en het Kennen heeft Jan niet nodig en is waardeloos voor Jou. Zijn inzichten en zijn kennis zijn ook niet nodig. Het gaat dus om het weten dat Jij altijd 'aan' staat, zonder een Jan die kan claimen dat hij dat doet, en dat Jan dat claimen niet kan stoppen, want waar zit de knop om hem uit te zetten? Dus je moet niet de wereld willen veranderen, maar je eigen standpunt.Als je ontdekt dat het neutrale standpuntloze, jouw vanzelfsprekende ingrond is, dan houden alle technieken op en kan je gewoon zijn wat je bent. Maar dat wordt niet door iemand gedaan, en kan ook niet bijvoorbeeld door meditatie verbeterd worden, want het is al perfect.

Dat is de opluchting: je kan een natuurlijke expressie van Bewustzijn zijn...J: ...je bént het, je kan het niet gaan zitten zijn, je BENT het en je kan niet anders zijn dan wat je bent. Dat is de periode, waarin er op het Jan-niveau, laat ik zo maar even noemen, de totale acceptatie komt van hoe Jan is. En dat betekent dus dat Jan niet meer verleid wordt door het 'ik-zou-zo-willen-zijn', 'de-zo-willen-zijn-Jan' stort in elkaar. Jan is zoals hij is. Het moeilijke daarbij is nog wel dat bijvoorbeeld het denken nog kan zeggen: ik heb een hele bange schijterige Jan, die moet eerst nog weg. Dat is weer een oordeel of een voorkeur. Maar voor Jou, het Kennen, maakt het helemaal niets uit; er is alleen maar het kennen van een bange Jan. Je trapt dus niet meer in die bange Jan. Het is dus absoluut niet meer nodig dat Jan op de een of andere manier verandert. Hij is zoals hij is. Hij kan dat zelfs niet, want hij is er niet, er is niemand die kan ingrijpen, begrijpen of inzien; het gebeurt. Dus dan houdt het doenerschap en zijn doen-en-laten-waan, op!

Toch proberen we er vaak iets statisch van te maken, om een handvat te hebben of om er een toepasbare formule of werkwijze van te maken. J: Dus ook het idee dat het een handvat zou zijn, moet sterven. Zolang verlichting nog een idee heeft of is, ben je nog niet verlicht. Zolang je nog twijfel, geloof of ideeën najaagt of als je denkt dat het iets is, dan zit je nog ergens aan vast. De vrijheid zit dus niet in Jan die ergens goed in wordt of Jan die iets begrepen heeft. De vrijheid is: dat ik volstrekt niets met Jan en de wereld te maken heb, maar dat wat Jan en de wereld mag zijn, niet anders is dan een ervaren van Er-zijn waarin het Ervaren zelf centraal staat en de inhoud van geen enkel belang is. De stabiele kant is dus de stoel met z'n vier poten (stilte, het nu, aandacht, liefde/vrijheid/geluk). Je ziet dus steeds meer dat die vier poten altijd al 'aan' staan. Ik hoef niet te gaan 'Erzijn-en', 'nu' te gaan doen, ik hoef niet bewust te gaan zijn, ik hoef geen aandacht te richten, want aandacht is er altijd. Alleen wij denken dat die aandacht vanuit een gekend mannetje of vrouwtje komt. Maar als je dat onder de loep neemt, dan blijkt ook dat niet waar.

Als je gaat zoeken naar het onveranderlijke lijkt het of het zich aandient in alle juist veranderlijke zaken; het is alles.J: Je gaat steeds meer merken dat je altijd al helemaal perfect één ervaring hebt; je hebt geen ervaringen-in-ervaringen-in-ervaringen... Het ervaren heeft ervaringen, maar het ervaren zelf verandert niet. Het stabiele in ons is het ervaren zelf; de beweging, het veranderlijke, is de ervaring die erdoorheen reist. Eerst zeg je nog dat die ervaringen worden veroorzaakt door een object. Als je dat geneutraliseerd hebt en er komt toch nog iets langs wat geen object is, ja dan is die beweging blijkbaar van het Ervaren zelf: er is het ervaren van de natheid van het water.


Als ik hier een object en een subject heb, dan gaat hiertussen iets stromen, dat is het ervaren zelf. Maar of het stroomt tussen dit of dat, maakt dus in feite niet uit.J: Er is geen dit of dat. Die stroom is binnen het Zelf en de beweging die daarin schijnbaar plaatsvindt is dus in feite zelfverbeelding, want er kan geen beweging zijn.Ik hoef niets te doen om het ervaren te ervaren, dat is helemaal 'aan'. Ik ga steeds meer letten op 'Dat' in plaats van wat die schijnbare afgescheidenheid — daar is mijn brandweerwagen en hier zit Jan — veroorzaakt. Maar het ervaren zelf ziet hier helemaal geen onderscheid in.Zie het bijvoorbeeld even als een bal van zien, kennen, ervaren en in die bal hoor ik ook een stemmetje, ik hoor ook gesuis en ik zie bewegingen. Maar dat is één zien, ik zie niet allerlei verschillende dingen. En opeens zie ik dat dit altijd al zo is. En als in die bal wordt gezegd: er zijn hier vele mensen met allemaal hun eigen bewustzijn, dan is dat weer een veronderstelling, want mijn ervaring is niet dat er vele bewustzijnen in Mij zijn. Zelfs als ik voor een groep van honderd mensen sta, zijn er niet 'vele bewustzijnen'. In dat ene Bewustzijn, in dat Waarnemen, zijn er onderling schijnbare bewegingen en gepraat. Maar ik ervaar geen 'verschillende', ik ervaar één ding, altijd.

'Dit verschijnt in mij' zegt deze plek, maar die plek daar bij jou beweert dat op zijn beurt ook. De wereld die hier gezien wordt, is anders dan die daar ziet. Ik ben onderdeel van jouw wereld en jij van mijn wereld. Hoe verenig ik dat?J: Door te zien dat jij Kees niet bent en Jan Jan niet is; dan is er dus maar één die iets ziet. Maar er is helemaal geen iets in een iets. We gaan ervan uit dat een hoofdpersoon, Jan van Delden, bijpersonen heeft die onderdeel zijn van zijn wereld. Daarom zeg ik weleens als grapje: als jij om 10 voor 10 gaat slapen, haalt Jan 5 voor 10 niet. Maar dat zijn allemaal nog denkknopen, want uiteindelijk ben ik Jan niet en jij bent Kees niet. Dat wat je wel bent, heeft zich niet bewogen. Dus terwijl de visjes zitten te ruziën of te praten, beweegt het water niet.

Aan de andere kant is dat juist het wonder, dat het zo lijkt te zijn.J: Ja dat lijkt ook zo, maar als je goed kijkt, is het nooit zo geweest. Het water kent Jan en kent Kees daar, maar het water daar tussenin kent zichzelf niet, want het is water. Dat moet je een tijdje in de gaten houden, wil je dat zien. Het geluk daaruit kan pas geabsorbeerd worden als je werkelijk ophoudt nog een gekende ervaring te kennen (kennen afhankelijk te maken van een gekend iets). Zie dat Kennen zelf het geluk en ongeluk uitbeeldt. Dat is het geluk en tegelijkertijd word Jij daar niet door beïnvloed. Houd dus het onveranderlijke in de beweging voor ogen; zien dat het nu ook zo is en dat jij dat niet doet, is vrijheid zijn. Wat er meestal gebeurt: Jantje blijft langskomen met zijn 'dat is imperfect, ik heb nou pijn in m'n darmen of ik ben misselijk'. Die Jantje stelt altijd het geluk uit naar morgen, wachten tot het beter wordt. Maar waarin kan hij dat doen? In Jou, het onveranderlijke Geluk zelf!

En dan de gedachte: 'Is dit het nu?' Jij noemt dat wel 'de woestijn' geloof ik. Dan heb je het al gezien...J:...aan de ene kant heeft het water gezien dat het water is, maar het automatisme van de golven gaat gewoon door. Je komt als het ware van een koude kermis thuis: waar ben ik in godsnaam al die jaren mee bezig geweest? En je realiseert je dat de waarheid nooit is weggeweest en ook niet weg kan gaan; dat de eerste oorzaak niet kan oplossen of zoiets. Deze lijkt alleen maar een poosje uit het zicht geweest te zijn, omdat je een tijdje naar de zogenaamde dualiteit hebt gekeken. Maar dat was een 'verdroming', een verbeelding, meer niet. Dat maakt het ook zo ontnuchterend. Daarnaast zijn we ons hele leven geobsedeerd door de effecten en ervaringen van objecten. En nu blijkt die ervaring niet van een object te komen. Toch zien we nog het automatisme om naar de objecten toe te gaan. Laat dat maar gebeuren, maar zie tegelijkertijd dat er geen object meer in kan zitten. En word dan langzaam wijs dat de ervaring van het Ervaren Zelf moet komen, van het Bewustzijn Zelf, van jouw Zelf en dat er geen object als veroorzaker bestaat.


Als je dat steeds weer ziet, dan sneuvelt alles: de wereld, opinies, de hele mikmak. Je ziet wel steeds dat er het ervaren is van koffiedrinken, maar als er geen koffie, geen kopje, geen Jan is als object, dan is het dus het Ervaren Zelf die dat doet. Dan smaakt daardoor de koffie niet anders, maar je weet dan dat het geen koffie is en dat er alleen het waarnemen van koffie is...

...sta je daarbij stil op het moment dat je koffie drinkt?J: Nee dat hoeft niet. Maar je trapt niet meer in die langskomende gedachten en dat is voldoende, want je hoeft niet te weten dat je er bent, je bent er!Het gaat er dus om dat het erin slijt. Als je weet dat het functionele in de wereld 'twee keer twee drie' is en dat jij gezien hebt dat 'twee keer twee vier' is, dan duurt het een tijdje voordat er automatisch ergens in je achterhoofd een soort weten oprijst — en niet een weten dat 'aan'gezet moet worden. Als iemand mij bijvoorbeeld vraagt: 'Ben je nog man?', komt automatisch het antwoord, terwijl ik twee seconden daarvoor echt niet bezig was met me afvragen of ik wel een man ben... Op dezelfde wijze komt het 'zien' dat Bewustzijn is wat je bent. En die 'correctie' vindt op een natuurlijke wijze plaats. Op een gegeven moment hoeft die correctie ook niet meer te komen, omdat er niets anders meer is dan het zien van dat ene.

Maar op zo'n moment lijkt het of ik het doe, of ik die correctie maak. Terwijl je het ook kan zien als een gedachte die langskomt, die niet van jou is, waardoor die correctie plaatsvindt, en dát genade noemen…J: Het enige punt daarbij is het geloof in die gedachten ... De gedachte op zich is een onschadelijk ding, want alles bestaat uit gedachten, maar ga er eens goed naar kijken: hoe kun je gedachten zien? Omdat Bewustzijn er is, nou, dan zijn gedachten nooit bedreigend, want ze kunnen er alleen zijn als er Bewustzijn is en ze kunnen alleen maar gekend worden in datzelfde Bewustzijn. En op het moment dat ze gekend worden, is het object verdwenen, dan is het bewust geworden. Bewustzijn is dus het centrale middelpunt. Jij bent daarbij, dus jij bent dat Bewustzijn.Ik dacht, werelds gezien, dat ik een dom Jantje had en dat er dus mensen waren die meer kennis hadden van en over Bewustzijn. Dat moet je dus afleren. Er valt niets anders te kennen dan kennen. En met 'kennen' bedoel ik niet 'kennis'. Het kennen van het niet-kennen heeft geen enkele kennis nodig. Kennis kan pas verschijnen als het gekend wordt. Het Kennen staat dus 'aan', dat blijkt, dat zie je steeds meer in. Dus heb je wel een natuurlijke reactie als iemand tegen je aan botst, maar zodra je je omdraait zie je dat het niets is. Ik bedoel, je ziet dan wel een persoon, maar dan weet je gelijk dat het bewustzijn is die met zichzelf stoeit. En als je dat op dat moment nog niet weet, dan komt het wel na twee of drie seconden. En je maakt je niet meer druk als je dat schijnbaar even vergeten was. Dat schijnbare proces blijft zich herhalen: ik ben een man, o ja ik ben bewustzijn. Maar op een gegeven moment houdt dat steeds paraat houden op.Je gaat steeds meer inzien dat er in die momenten, als er geen ik-Jan is, je steeds heel bewust ongedefinieerd aanwezig bent, terwijl je dat vroeger als aanwezigheid van Jan zag. Nu is dat 'ik ben even weg' eigenlijk niet meer weg van Jou, je bent juist heel erg helder aanwezig. Als Jan komt en gaat, is het nu ook niet meer van: hé dat ben ik, daar komt Jan en ik ben er altijd. Je gaat steeds meer zien dat je altijd dat aanwezige Bewustzijn bent, en dat je dus niet iets tijdelijks kan zijn, niet iets dat onderbroken wordt. En daarin komt Jan af en toe langs.

Dat noem je dus 'het integreren van het zien' of 'het doden van de vrijers'?J: Je draait je steeds meer 180 graden om, je kan het inkeer noemen. Vroeger als Jan er was, was ik-Jan er; als Jan nu langskomt is er de bevestiging van dat 'Ik', het onveranderlijke. Dat was er al. Nu draait alles zich om, dingen komen naar jou toe, ze hebben Jouw aandacht nodig. Dat is wat ik met aandacht bedoel: ze hebben Jouw aandacht nodig. Die aandacht is niet van een Jantje — dan zou die een klein opgeblazen mannetje of vrouwtje zijn — maar van het Kennen zelf. In dat Kennen , alias aandacht, komt een Jan en


de wereld langs, een droom-Jan en een objectloze droomloze slaap. Dit vormloze aandacht-zijn gaat volstrekt voorbij aan de zich wisselende drie toestanden. Jij, het aandacht zijn, neemt geen ervaringen mee van de ene naar de andere staat, dus heeft het geen betekenis en is het ook niet echt; het is hooguit zelfverbeelding. Als je dat allemaal meemaakt, zie je dat jij een bewust wezen bent en je doet daar helemaal niets voor. Je kan Jan gaan trainen, zodat hij in de waaktoestand een stevig, slank en slim mannetje blijft. Maar daar heb Jij niets aan, want als Jan er niet is, kan Jij, dat wat aan Jan vooraf- en voorbij gaat, geen spierballen krijgen. Je ziet dus steeds meer in dat je het filmdoek bent en dat het zinloos is om in Jan te investeren. Je investeert steeds meer in je eigen objectloze, onveranderlijke basis. Dat is stabiel economisch beleggen, en het is ook uiteindelijk het lekkerste.

Je kan dus zeggen, je hebt het ontsnappingsluik gevonden, en het spel gaat gewoon door zoals altijd, maar je kan dat zien en zijn?J: Als je de smaak van het filmdoek te pakken hebt, kun je van de film genieten, zonder dat je die smaak kwijtraakt. En inzien dat het filmdoek geen onderdeel van de film is; die is er voor én na de film. Als je dat inziet, dan doet het komen en gaan van de film Jouw filmdoekzijn niets meer dan dat wat zich op dat moment in de film aandient. Is het een griezelfilm, dan griezel je, is het een leuke film dan 'leuk' je mee. Maar je verliest niet echt de smaak van het filmdoek. Die smaak blijft aanwezig; dat is wat ik bedoel met koffie, melk en suiker: je ziet duidelijk het stabiele deel van de koffie, en het instabiele melk- en suikerdeel. De 'smaak' van de koffie, de essentie, houd je net zolang met je aandacht in het oog totdat het op een gegeven moment niet meer nodig is, want dan zie je, zonder dat je wat doet of laat, dat het de aandacht zelf is. Dan blijken dus alle ervaringen, ook die van lekker, nooit van de objecten te zijn gekomen en dus moeten ze van mijzelf zijn. Dan kan het nog wel lijken of een object iets brengt, maar dat is niet zo. Daar trap je niet meer in. Dat is het moeilijke, want op dat moment haak je alles in de wereld van je af. Dan komt Kennen dus los te staan van het gekende. En dan zul je zien dat het uiteindelijk niet uitmaakt; je had überhaubt geen invloed of je iemand, bijvoorbeeld je partner, aardig vindt, dat had je toch niet in de hand. Nu je dus ziet dat je nog nooit wat in de hand hebt gehad, hoef je dat ook niet te gaan verbeteren of verslechteren of wat dan ook. Je hoeft dat niet in de gaten te houden, want je hebt toch geen inspraak. Dan zie je steeds meer dat je op het gekende Jan-niveau helemaal geen enkele inspraak hebt, had of zal hebben.

Dat is het leuke als je ervaart 'er is niemand hier, er is niemand daar'; dan blijft alleen het gebeuren over. Wat er tussen gebeurt, is dan wat overblijft: het ervaren zelf.J: Dan heeft het ervaren zelf een gigantische bron aangeboord, namelijk een gebied voorbij de drie toestanden en die blijkt al helemaal van Jou te zijn. Dan komt langzaam het besef dat deze hele toestand eigenlijk maar een zeepbel is.

Dat moet je niet als Jantje of Keesje gaan denken?J: Nee... nou ja, Jantje kan dat wel denken, maar dan moet je wel tegelijkertijd even je wezenlijke standpunt in de aandacht houden. Als het filmdoek contrasteert met de film en in de film blijkt geen object te zitten, dan kan Jantje dat rustig denken, maar Jij gaat niet meer mee griezelen.

De angst voor: ik moet de afgrond in, ik word wereldvreemd, ik weet niet wat er gaat gebeuren, etc. verdwijnt dan?J: Je weet nu wel wat er gaat gebeuren als je 'de afgrond' in gaat. Want je gaat steeds meer de logica inzien dat je bijvoorbeeld in de droomloze slaap een heel gelukkig wezen bent. In de droom heb je misschien een ongelukkige hoofdpersoon, maar je ziet dat er in het volgen van de droom zelf niets gebeurt, en dat er in de waaktoestand een bang schijterig Jantje kan langskomen die wat heen en weer spartelt. Maar er gebeurt niets met het Kennen daarvan, want dat is de neutrale toestand. Je gaat eraan voorbij en dat kun je niet doen! Het Kennen heeft geen enkele invloed op Jantje's doen of laten. Maar in de periode dat je zoekt, lijkt het een tijdlang alsof de hoofdpersoon dat doet. Als je dan zegt: 'Dat doet die hoofdpersoon toch?' is dat dus betrekkelijk.


Zolang je nog denkt dat je een doener bent in een lichaam, volg dan die weg. Vroeg of laat kom je vanzelf tot de ontdekking dat het zo nooit geweest is.

Bedoel je via de weg van het doen te ontdekken dat er geen doener bestaat, in plaats van bij voorbaat te zeggen: er is geen doener en geen doen?J: Je moet het fatalisme op ons pad (Jnana Yoga) proberen te vermijden. Op het Bhakti-pad kun je zeggen: 'Ik denk dat ik de hoofdpersoon in de film ben en ik kan nooit naar het filmdoek toe, dus moet het genade zijn die dat kan doen. Als je dat echt ziet, kun je dat dus loslaten, maar de Jnani kan dat niet omdat hij bang is zich over te geven.De jnani kan het wonder nog niet zien, maar de bhakta kan het voelen, die vertrouwt, zonder dat hij of zij weet waar dat vertrouwen vandaan komt, maar het is er. Hij geeft zich daaraan over, ondanks de gedachte 'ik kan toch niets doen'; hij geeft zich over aan die macht en dan kan het, als het gebeurt, ook gewoon gebeuren. Maar een jnani moet zich al onderzoekend bezighouden met dat onderzoek tot en met de laatste vierkante millimeter, voordat hij zich durft over te geven aan zoals het toch wel gebeurt.

(Volgende keer deel 2)

(aan tafel zaten: Albertine van Peursen, Wilmy Moors, Abraham Werner & Kees Schreuders)


Is Het zus of zo…?- Hans Laurentius -

Amigo in gesprek met Hans Laurentius over de ideeën wat Realisatie nu is en betekent.

Amigo: ik las onlangs ergens het volgende: 'Er is niets wat gewonnen of bereikt kan worden; je bent allang perfect. Je hoeft alleen maar het diploma aan te nemen, waar je allang voor geslaagd bent...' Wordt Realisatie niet te veel gemystificeerd door de persoon? H: Dat wat we wezenlijk zijn is zeer zeker perfect. Perfect in de zin dat niets kan of dient te worden toegevoegd, en dat niets ervan kan worden afgenomen. Realisatie is je geboorterecht zeg ik daarom wel. Je bent Dat al, desondanks zien we dat velen een jarenlange weg afleggen om tot die erkenning te kunnen komen. Die erkenning is daarmee van groot belang. En die ontstaat pas wanneer het geheel helder is geworden, en dat hoe de persoon is en zich gedraagt geen enkele invloed heeft, had en zal hebben op Bewustzijn zelf. We worden dus vaak eerst bevrijd van het idee dat wij — de persoon, waar we ons voor aanzien — aan bepaalde voorwaarden zouden moeten voldoen om die hooggeprezen verlichting deelachtig te worden. Dat we eerst zus of zo moeten worden voordat….Dat zus of zo worden heeft natuurlijk alles te maken met de ideeën en idealen, zoals je zegt, die er in het denken en voelen heersen over wat verlichting is en hoe je zal zijn als je eenmaal ‘zover’ bent. De meesten zitten vol met allerlei ideeën hierover, en ga er maar van uit dat 90% ervan nergens op slaat. (Die laatste 10% verdampt vanzelf wel, op den duur).

Amigo: In feite wordt er een idealistisch idee over Realisatie gemaakt (hoe het zou/zal [moeten] zijn). Dat idee zet de zoeker wel op de weg, maar zit hem/haar uiteindelijk juist in de weg.H: De ideeën over realisatie zetten de zoeker zeker op weg, en zullen gaandeweg allemaal aan diggelen gaan. Dat ontmanteld worden van de ideeën en idealen over realisatie kan inderdaad tamelijk hinderlijk lijken in het proces. Maar het bewijst de stelling maar weer eens dat het uieindelijk louter onze ideeën zijn die ons in de weg zitten, niet een feitelijk iets. Het gaat om het Zien, niet om de concepten, voorkeuren, angsten, verlangens en idealen. Elk ideaal verwijst naar Bewustzijn, hetgeen er immers de Kenner van is. Dus welk idee we ook over mogen hebben hoe ‘ik’ zal zijn als ‘ik’ verlicht ben, is louter een idee en daarmee uit. Overigens is het allemaal niet zo vreemd, want er verschuift wel het een en ander als ontdekt wordt dat niet de persoon het centrum is, maar dat de persoon een van de vele verschijnselen is die ik — Bewustzijn — waarneem. Het zwaartepunt ligt dan niet meer zo op dat ‘ik’; dat ‘ik’ hoeft ook niet meer anders te worden of zus of zo te zijn. Een hoop gedoe lost wel degelijk op natuurlijk. En die natuurlijke ‘opgeloste’ gemakkelijkheid willen de meeste zoekers wel, want velen hebben zo’n beetje overal moeite mee nietwaar?

Amigo: Je hebt ergens gezegd: het gezien hebben, betekent nog niet dat je het bent (van Zoeken naar Zien naar Zijn). Wordt dat 'proces' niet veroorzaakt door het idee wat we erover hebben gemaakt en de reactie, die na het Zien of een glimp ervan, zich lijkt af te tekenen als teleurstelling (Is dit nu alles?), twijfel en ontgoocheling? H: Veel mensen zijn in staat, is mijn ervaring, om redelijk gemakkelijk te kunnen zien dat Bewustzijn, Stilte, Ruimte, Openheid of hoe je het wil duiden altijd IS, en


dat geeft al een zekere ontspannning. Maar het is iets anders dan de realisatie: Dat te zijn. Voor velen is het echter van belang eerst te beseffen dat Bewustzijn er altijd is, dat niets ervaarbaar is zonder Dat. De ontspanning en het vertrouwen die de geest hierdoor krijgt maakt het mogelijk de volgende stap te realiseren, namelijk dat jij die Waarnemendheid, dat Bewustzijn, zelf bent. Vaak blijkt de ‘stap’ ineens niet mogelijk. Dus is het zoals je aangeeft: eerst zoeken naar Waarheid, dan de Waarheid zien, en dan Zien dat jij de Waarheid bent. Dat proces zoals je dat noemt heeft natuurlijk met allerlei sporen te maken die in de geest leven. Niemand kan — als er even echt gekeken wordt — het ‘daar-zijn’ van Bewustzijn ontkennen, niemand! Maar dat is nog iets anders dan de aanvaarding het te zijn. Dat gaat velen te ver. Ondermeer heeft dat te maken met alle ideeën die er over verlichting in omloop zijn, dat het een verheven toestand is, dat je er helemaal door verandert, een beter mens wordt, of wijs of zo. Welnu wat dat laatste betreft zeg ik weleens: eerst worden we wakker, dan worden we wijzer, maar dat terzijde. We zijn over het algemeen, op een enkeling na, enorm bang voor arrogantie. Mede door opmerkingen als: ‘Wie zegt verlicht te zijn is het niet’, anderzijds wellicht door onze calvinistische inslag. Aan de andere kant is dat ook weer niet zo erg, dan juichen we in elk geval niet te vroeg, zal ik maar zeggen.Even terug naar je vraag. Ik denk dat het klopt wanneer je zegt dat onze opvattingen over verlichting en de effecten van realisatie-ervaringen een groot aandeel hebben in het feit dat het de meeste mensen enige jaren kost om echt door te laten dringen wat onze ware aard is.

Dat ‘proces’, daar wil ik graag op twee manieren op ingaan, omdat ik denk dat een onderscheid maken wel goed is hier. Allereerst is er het schijnbare proces dat leidt tot de herkenning ofwel de realisatie van het feit dat we Bewustzijn zijn. Ten tweede kunnen we stellen dat er nog een proces is na die realisatie, dat ik wel de doorwerking of het proces van belichaming noem.

Wat dat eerste proces betreft het volgende: de realisatie-ervaring gaat vaak gepaard met een meerdere of mindere sensationele ‘toestand’ die vanzelfsprekend tijdelijk is, zoals elke toestand. Een realisatie-ervaring is immers ook een ervaring, en het gaat er nu net om dat te realiseren wat geen ervaring of tijdelijke toestand is. Veelal wordt de ervaring, die een begeleidend verschijnsel genoemd kan worden voor de realisatie aangezien. Perioden van grote helderheid of het doorspoeld worden door intense vreugde of liefde zijn vanzelfsprekend indrukwekkend, maar al snel hebben we het idee dat het hebben van dergelijke ervaringen de permanente toestand van de ‘gerealiseerde’ is, hetgeen natuurlijk niet juist is. Als zo’n ervaring zich dan weer terugtrekt, blijven we achter met een spirituele kater, en we zeggen dan: ‘ik had het helemaal, en nu ben ik het weer kwijt’, waarna meestal minstens een ‘snik’ volgt. Heel begrijpelijk en zoals ik in ‘de vreugde van verlichting’ beschreef, ook herkenbaar. Voor Hansje was het niet anders. Ook hij moest doorkrijgen dat het niet om die prachtige ervaringen gaat, maar om het feit dat hij Bewustzijn is, datgene dus wat zich moeiteloos bewust is van het komen en gaan van ervaringen, inclusief spirituele- of realisatie-ervaringen. Deze fase is vaak een wat moeizame en het is handig als er een ‘bekwame leraar’ in de buurt is, om al te dramatische zaken wat bij te sturen zal ik maar zeggen. Wat die ervaringen betreft heb ik in de vorige ‘Amigo’ al gesteld dat het emanaties van het Zelf zijn, maar het Zelf is als het ware Kenner van zijn uitstralingen en de gevolgen daarvan op de geest en het lichaam.

Wat het tweede proces betreft: als die feitelijke realisatie heeft plaatsgevonden lijkt er iets te gebeuren op body-mind niveau. Omdat het zwaartepunt niet meer op ‘ik-de-persoon’ ligt, maar op dat waarin alles plaatsvindt, gaat er van alles ontmanteld worden, waardoor het Zelf als het ware steeds meer geneigd lijkt zijn uitstralingen kenbaar te maken via die body-mind. Allerlei egostukken die voorheen de Liefde in de weg stonden vallen uiteen zodat het licht er gemakkelijker doorheen kan. Er is echter niemand meer die dat wil of niet wil, het gebeurt gewoon, en er is een natuurlijke beschikbaarheid voor dat proces. Dat ligt ook voor de hand, want er is immers gerealiseerd beschikbaarheid te zijn. Het verschil is echter dat waar Hans als zoeker bezig was zus of zo te worden of dit of dat te bereiken, Hans nu helemaal niet bezig is, en juist door het niet sleutelend,


verbeterend en bereikend bezig zijn onstaat er vanzelf inzicht in allerlei zaken die spontaan oplossen en nog bestaande krampjes doen verdwijnen, waardoor Liefde/Waarheid weer makkelijk via body-mind kunnen worden uitgedrukt. Dat proces van belichaming gaat dus op een gegeven moment geheel vanzelf. Gewoon in je dagelijks leven dus, niet vanaf het meditatiekussen of wat dan ook. Gewoon door het leven zelf. Het leren gaat dus gewoon door, alles wordt in wezen heel gewoon. Je bent heel gewoon helemaal jezelf, en het leren en leven gaan ook heel gewoon vanzelf, zoals het hoort dus: natuurlijk weet je wel.

Amigo: Hoe heb jij je 'weg' daarin gevonden? H: Hoe heb ik mijn weg in dat (eerste) proces gevonden? Zoals iedereen denk ik: vallen en opstaan, vreugde en verdriet, door waan naar werkelijkheid. Door wanhoop, extase, stilte en pijn. Heel gewoon dus ook, ook mede overeenkomstig met het karakter van Hans, wat soms nogal een intens knaapje kan zijn. Wat natuurlijk de ontspanning bracht was het inzien van het feit dat ‘ik’ Bewustzijn was, en dat het dus helemaal niet uitmaakte of er nu extase en helderheid was of wanhoop en saaiheid of zo. Er kwam het besef dat de teaching nu net daarin gelegen was. ‘Ze’ toverden me honderden ervaringen voor: fijne en niet fijne, net zolang tot er gezien werd dat ik het Zien was en niet wat de geest allemaal meemaakte en ervan vond.

Amigo: Realisatie kent geen wachtkamer, toch wachten en verwachten we. Als we de verschillende 'leraren' nalezen op 'het passeren van diegene die schijnbaar wacht', lezen we 1001 wegen die naar Rome leiden. Is ieders weg dan weer anders? H: Ja en nee. Osho zei: Ieder is zijn eigen pad, en dat is waar. Tegelijkertijd is het uiteindelijk allemaal hetzelfde. We gaan van hier naar nu, via toen naar straks. De bloemen en doornen langs het pad zijn net wat anders, de keien wat groter of kleiner, de rivieren wat trager, dieper of onstuimiger, of juist niet. Maar uiteindelijk gaan we allemaal een in wezen overbodige maar tegelijkertijd een blijkbaar onvermijdelijke omweg. Echter bij ‘aankomst’ maakt dat helemaal niet meer uit. Vrijheid bevrijdt je ook van het verleden, althans van de lasten ervan. Toen er gezien werd hoe het zat, kwam er een golf van boosheid op voordat de lach opwelde. De gedachte kwam: goddomme, maar dit was toch altijd al zo! Ben ik daar zo druk bezig voor geweest! De gedachte was nog niet afgerond of een enorm lachen kwam op, tot de tranen me over de wangen rolden. Toen trok deze ervaring weer weg en was het scherm weer leeg: stil, helder, beschikbaar voor het volgende dat zich wilde aandienen. En inderdaad zo was het altijd al, alleen het was het even vergeten. En het leven rolt door zonder ook maar een spoortje na te laten in het Uiteindelijke. Is het niet geweldig?

Amigo: Het lijkt een omtrekkende beweging die uiteindelijk zichzelf als cirkel sluit. Je bent weer daar waar je gestart bent, maar deze keer zonder verzet maar verzoend. 'And nothing ever happened.' En dan sta je met je mond vol tanden… H: …zo is het, dat is mooi verwoord; en dan ineens ben je terug op het marktplein, met je mond vol tanden en lege, open handen. WELK EEN MIRAKEL!

[interview: Kees Schreuders]website Hans Laurentius: www.hanslaurentius.nl


http://www.hanslaurentius.nl/

interview met Tony Parsons Nobody here, Nobody there...

Amsterdam, 1 april 2002. Een ontmoeting met Tony Parsons heeft de uitwerking van een tyfoon — alles, elk idee of concept, op welk niveau dan ook wordt radicaal en onmiddellijk weggevaagd. Wat over blijft is Helderheid zoals die zelden wordt verwoord. Het bericht van de man uit het Verenigd Koninkrijk is zo simpel, zo liefdevol en innemend of zoals hij zelf zegt: 'Zo vreselijk, dat mensen één keer komen en daarna nooit meer.' Het meest schokkend is de dodelijke maar o zo speelse consequentie waarmee hij elke handreiking weigert en iedere 'spirituele zoeker' on-middellijk 'ont-kleedt'.

Amigo: 'Niemand hier, niemand daar'. Dat is toch het bericht dat je brengt? Wij 'schijnbaren' hebben hier dus een 'schijnbaar' interview met een 'schijnbare' Tony Parsons.Tony Parsons: Ja, alles ... wij die hier zitten ... het is krankzinnig en toch is het zo: niemand hier, niemand daar, geen bestemming, niets om over te praten. Er is nooit iets gebeurd en Dit Is Het!

Ben jij de enige die zo ver gaat?Ja. Er zijn er meer: Nathan Gill, Roger Linden, Jan Kersschot en ik vermoed dat er nog iemand in de Verenigde Staten is. Er zijn maar heel weinig mensen die deze waanzin zo ver doorvoeren.

Je bedoelt: 'geen enkele methode', 'geen enkele handreiking', 'nergens houvast'? Veel leraren richten zich tot een schijnbare persoon. Alsof er iemand zou zijn. Ze spreken tot 'een persoon' en doen het voorkomen alsof die 'persoon' een keuze heeft.

Kan het ook zijn dat ze maar doen alsof? Ik geloof dat de meesten echt geloven dat er 'iemand' is die kan kiezen. Maar in werkelijkheid is er niemand.

Zou het uit compassie kunnen zijn?Nee! Ga toch weg met je compassie! De enige compassie is Helderheid. Uiteindelijk is de enige compassie aantonen dat er niemand is. Punt uit! Als je ze dat kunt geven, bied je ze de grootste schat die er is. Als je ze te kort doet door te suggereren dat er iets zou bestaan waar je op dit gebied iets aan hebt of iets mee kunt, dan beschouw ik dat als 'slecht', ook al bestaat er in mijn wereld niet zoiets als 'slecht'. Uiteindelijk voer je dan toch een 'zoeker' ten tonele.

Je zou kunnen zeggen: 'Denk je dat je een zoeker bent, ga dan zoeken', om er uiteindelijk achter te komen dat er nooit een zoeker bestaan heeft? Dat kan ik niet zeggen, maar het zou een benadering kunnen zijn.

Jij bent heel erg direct: 'niemand hier, niemand daar'. Dat is toch je boodschap? Precies. Uiteindelijk is er niemand.

Weet je nog hoe je 'vroeger' was? Nee. Niet echt. Ik zou je een lijst kunnen geven met hoe ik was, maar dat zou dan alleen maar een herinnering zijn die NU opkomt.

Maar je herinnert je toch nog wel de 'zoeker' die je was? O ja.


Hoe ging dat dan? Ik was nog jong toen ik 'door het park liep'. (Tony was in de zestiger jaren 21 jaar toen hij door een park liep en ineens 'wist' IK BEN DAT). In die tijd had je niet veel mogelijkheden om je ervaring te toetsen. Ik begon verklaringen te zoeken in het christendom, maar 'dit' was zoiets vreemds dat niemand het herkende. Het was te alledaags. Maar, er was wel iemand die mij vertelde over Gurdjieff en diens boeken verhelderden veel. Ik verliet de Kerk, want ik zag heel goed dat wat ik nu 'wist' niets te maken had met de Kerk. De herkenning in het park van 'IK BEN DAT' hield in dat ik alles ben wat is. En als ik zeg 'alles wat is' betekent dat niet meer dan wat er is. Het betekent niet dat ik China of Afrika ben ...

Waren er momenten van vertwijfeling, ontgoocheling, ontmoediging ofwel wat sommigen 'de woestijn' noemen? Ik denk dat er voor veel mensen, die hiermee in contact komen, oude waarden en de oude wereld wegvallen in iets dat wij 'tijd' noemen — want er is niets, hoe je het ook bekijkt. Er is niets te winnen en alles is verloren. Dat wordt door sommigen 'de woestijn' genoemd. In die 'woestijn' kan dan de verleiding opkomen 'terug te keren' en een techniek of zoiets te vinden om weer in 'DOEN' te komen, maar we zijn hier en (Tony wrijft drie vingers over elkaar: fijnproeversgebaar) 'Dit' is Het!

Ik word altijd onmiddellijk ontroerd als je dat gebaar met je vingers maakt wanneer je het hebt over 'Dit' of 'Dat' of 'Het' of 'Het Beminde' of over 'Intiem met Wat Er Is.' Sommige mensen haten het. In Bristol zeggen ze bijvoorbeeld: 'Nee, niet dat gebaar maken en praat alsjeblieft niet over Het Beminde. Ik haat het'.

Hoe was 'de woestijnperiode', als we het zo mogen noemen, voor jou? Het heeft heel lang geduurd voordat je openlijk over zelfrealisatie ging praten. Ik zou die periode voordat ik erover ging praten niet 'de woestijnperiode' noemen. Ik had niet zoveel 'woestijn'. Sommigen hebben het wel, anderen hebben het niet. Het hangt ervan af 'wie je bent' in dit hele gebeuren. Voor mij was het ontwaken, het lopen in het park, een vreugde die zich verdiepte tot een nog grotere vreugde. Later zag ik dat er grotere wijsheid opkwam; die wijsheid was niet van mij, het was wijsheid die zei: Al Wat Is, Is Dit. En in de jaren daarop was het zoiets als in Dit gaan en dan weer in de identificatie en dan weer in Dit en dan weer in de identificatie.

Je beschrijft het als 'contraction' (samentrekking) en later ontdek je dat ook die samentrekking 'DIT' is. In eerste instantie besefte ik dat niet. Er was nog een ik-zijn en een zijn (me-ing en be-ing). In die tijd had ik nog het gevoel dat er 'iemand' was die kon kiezen zich open te stellen voor zijn (being) en zich af te wenden van mij (me). En gelukkig was ik nog niet naar buiten getreden, want dat zou zeer verward onderricht zijn geweest. Er zijn nog steeds leraren wiens onderrricht je doet geloven dat je een keuze hebt om je te openen voor het zijn en je af te wenden van het ik. Het heeft er totaal niets mee te maken en komt voort uit diepgaande onwetendheid. Later zag ik dat ik-zijn en zijn EEN en hetzelfde is. Er is niet een 'iemand'. Er is hier geen 'iemand' die kan kiezen tussen zijn of ik-zijn. Wat er is, is domweg wat er is: ik-zijn en zijn en ze verschijnen als EEN.

Is het eigenlijk nodig dat het wordt uitgedrukt, dat het onderwezen wordt of dat erover wordt gesproken? Het lijkt erop dat het wordt uitgedrukt ... Ik denk dat het een reactie is op Het Drama Van Het Zoeken waarbij de zoeker zichzelf zoekt. De minnaar, het beminde, is op zoek naar zichzelf. In dat zoeken is er tegelijkertijd de helderheid dat zoeken naar het beminde niet nodig is.

Want dat is er al en is nooit weggeweest. Ja. Het hele toneelspel gaat over Het Verloren Paradijs en het Hervonden Paradijs.


Onze laatste 'Amigo' (nr. 3) ging over liefde. Gisteren zei je dat verliefd worden niets met Liefde (met een hoofdletter) te maken heeft. Wil je daar nog wat over zeggen? Wat we zien in de wereld van de manifestatie is onze poging of de poging van mensen of schijnbare pogingen van schijnbare mensen, om lief te hebben en dat wordt op allerlei manieren zichtbaar gemaakt. Maar waar we op uit zijn, gaat voorbij aan wat er gebeurt in een relatie. Je ontmoet iemand en je probeert van hem of haar te houden of je houdt van het ene facet en niet van het andere facet en op die manier is er een relatie tussen 'dit' en 'dat' en doen we allerlei pogingen liefde in die relatie te brengen. En soms is er die 'liefde-zonder-voorwaarde'. Wanneer er 'liefde-zonder-voorwaarde' is, zijn er in wezen op dat moment geen 'twee mensen', maar is er niets anders dan 'liefde-zonder-voorwaarde'. Alles in de wereld drukt zich uit als liefde. Het merendeel van die liefde is behoefte. Waar liefde in werkelijkheid naar op zoek is, is wat voorbijgaat aan een relatie en dát is wat ik 'liefde-zonder-voorwaarde' noem. De liefde die wij dus menen te ervaren in de wereld is domweg een weerspiegeling van een andere Liefde die groter is. En het is die Liefde die de wereld overstroomt én omarmt. De goddelijke uitdrukking is wat wij zijn.*

Kun je iets zeggen over die twee wegen: de weg van het inzicht en de weg van toewijding en devotie? Betekent 'niemand hier, niemand daar' eigenlijk overgave aan wat is? Is overgave belangrijk? Het is wel belangrijk maar ... zoekers moeten realiseren dat 'de zoeker' op zich illusie is. Het enige wat de moeite waard is om te realiseren, is dat er niemand is! En dat er uiteindelijk niemand is die kan zoeken. Er valt niets te zoeken! Maar wat ik merk, is dat voor sommige schijnbare mensen (en ik moet het woordje 'schijnbaar' zo vaak mogelijk toevoegen) de weg naar inzicht en helderheid er eerst moet zijn, waarna versmelting kan plaatsvinden. Voor andere mensen is inzicht of begrijpen niet zo relevant. Ze vinden dat niet belangrijk. Op de een of andere manier vinden zij intuïtief een opening naar datgene waarover gesproken wordt. Er is een element van inzicht en helderheid, maar vaak zie ik dat die mensen op het punt staan zich te openen. Uiteindelijk is het zo dat iedere schijnbare persoon in de wereld in zijn of haar eigen unieke 'uitnodiging' leeft. Wat er ook gebeurt, het is altijd uniek voor die specifieke mens: het is zijn of haar unieke uitnodiging om te ontdekken dat hij of zij de Ene is. Ieder-een ter wereld is in feite in meditatie. Iedereen is in wat je 'een proces' zou kunnen noemen behalve dan dat het proces zich niet in 'tijd' afspeelt, want er bestaat geen 'tijd'.

Ben je wel eens bang? Nee, maar er kan wel angst zijn. Angst kan opkomen, maar er is niet meer 'iemand' voor wie angst opkomt. Angst wordt gezien. Er is niet 'iemand die ziet'. Het wordt gezien.

Ondanks alle verschrikkingen in de wereld van vandaag? (grinnikt). Ik weet het. Ik ben vreselijk. Ja, dit is zo'n radicale boodschap dat ze haar eigen taal heeft.

Elke leraar heeft zijn of haar eigen taal of manier van uitdrukken. Ik heb het gevoel dat jouw boodschap zo radicaal is dat mensen ervan schrikken en weglopen. O ja!! Veel mensen komen en gaan en velen komen nooit meer terug. Absoluut. Maar er is iets wat mensen herkennen. Mensen weten dat uiteindelijk datgene waar ze naar zoeken precies daar is waar ze zijn. Op de een of andere manier weten ze dat wat ze zoeken iets heel eenvoudigs is, en dat het hier is. Ze weten het, want dat is wat ze zijn. Toen ik nog een knulletje was, wist ik dat God overal moest zijn. Dat kon niet anders. Hij kon niet alleen maar verborgen zijn in de Kerk.


*[...] When the self is no more, there is simply an abiding in the beloved. The game goes on and there is a response to the game. But the response comes from nowhere and goes to nowhere. And the game and the response is the divine expression. All and everything is seen and heard and felt as the beloved. And the beloved is the ground of all that is. [...] — from: 'AS IT IS' by Tony Parsons

Hij moest wel in alles zijn. Als hij niet in alles was, was hij het niet waard om naar te zoeken.

Zonder onderscheid in 'goed' of 'slecht'. O ja! Want er is geen 'goed' of 'slecht'. Luister niet naar je denken. Denken verdeelt. Er is geen scheiding en er valt niets te scheiden.

Alexander zei altijd: 'Ontspan in Bewustzijn. Stop dat bekritiseren van jezelf. Ontspan in je Zijn.' In Zijn. Hij zei zeker niet in 'je' Zijn. (schaterlach).

Shit! Ik weet het! Ik ben vreselijk!! Maar ik moet het blijven zeggen. Soms verbaast het me hoe shockerend dit is voor mensen als ik dit doe. Ze zeggen: 'Wat jij voorstelt is dat ik ga ontspannen in mijn Zijn.' Dan moet ik ze corrigeren door te zeggen: 'Nee, ontspan in Zijn', niet 'in jouw Zijn'. Ze zijn geschokt dat er niemand is.

Hoe zou je zelf je onderricht benoemen? 'Het Beminde'? 'Zoals Het Is'? 'Niemand Hier, Niemand Daar'? 'Intiem Met Wat Is?' 'De Goddelijke Uitdrukking', 'Alles is de Uitnodiging'. Is het een leer? Is het jouw ontdekking? Ik ben geen leraar, maar je zou kunnen zeggen dat die woorden uit deze 'stemdoos' komen. (schaterlach). Ik heb geen 'leer'. Er is hier niet iemand die onderricht geeft. Er is niemand die onderwezen kan worden.

Tja ... maar er is toch een schijnbare leraar; er is iets; er is een lichaam waar woorden en gebaren uit komen. Dat valt toch niet te ontkennen? Ja, dat is zo, maar uiteindelijk is er de ontdekking dat er niets te leren valt, omdat er niemand is die onderwezen kan worden …

Maar jij zit hier, en wij luisteren naar jou. Wij zijn hier en jij bent daar. Zo ziet het er toch wel naar uit? Ik zou niets liever willen dan dat die situatie anders was. Ik zou heel graag willen dat het rollenspel niet nodig was: niet ik hier en jullie daar; niet een 'ikje' dat aan 'jullie' iets vertelt. Daar zou ik alles voor over hebben. Zodra jullie hier binnen komen en gaan zitten en onmiddellijk accepteren dat jij hier en ik daar zit, en dat je dan ook nog denkt: hij weet iets wat ik niet weet... Als dat op een andere manier zou kunnen ... als ik bijvoorbeeld een klopje op iemands schouder zou kunnen geven en dat dan voldoende zou zijn ...

Je zou het compassie kunnen noemen. Bullshit! Compassie... ! Ik meen het echt!! Hoe heerlijk zou het zijn als ik binnenkwam en ik hoefde niet te verschijnen. Ik zou meteen weggaan. Echt. Ik meen het. Ik zou alleen maar zeggen: 'O ja, o ja, alles is volmaakt ...'

Misschien moeten we die fysieke opstelling symbolisch zien, als een soort voorspel zolang we ons nog vereenzelvigen en denken 'een persoon' te zijn? Dat zou kunnen... Maar als mensen tegen me zeggen 'Je bent zo gewoon', dan is er een soort jubelstemming in me want dan weet ik dat ik dus nauwelijks in de weg sta. Begrijp je? Ik (deze schijnbare persoon) wil gewoon niet in de weg staan! Wat mij betreft is dit zo goddelijk, zo schitterend. De enige reden waarom je hier bent, is het ontdekken van 'DIT' (fijnproeversgebaar). Als ik een kans zie niet in de weg te staan, grijp ik die. Luister: 'DIT' is waar het om gaat en het heeft niets te maken met deze knaap Tony Parsons.

Is realisatie een gefixeerde toestand? Nee. Realisatie is helemaal geen toestand. En geen object. Er bestaat niet zoiets als 'Verlichting'. Er bestaat geen 'verlicht persoon'. Er is nog nooit een persoon 'verlicht' geworden. Alles wat er is, is licht en in dat licht verschijnt schijnbare duisternis. Deel van die schijnbare duisternis is het gevoel dat er iemand zou zijn, een identiteit. Dat gevoel van een 'iemand' roept onmiddellijk afgescheidenheid op. Afgescheidenheid is de wortel van alle angst, vervreemding, ongemak en


onprettige en alarmerende gevoelens en dergelijke. Dan is er de behoefte daaraan voorbij te gaan, omdat de gedachte opkomt dat er een persoon is die iets kan vinden dat hem of haar meevoert, weg van die angst voor separatie. En zo ontstaat verwarring hierover, want er is onderricht waarbij een schijnbare persoon wordt aansproken die iets zou kunnen bereiken op het niveau van zoiets als 'Verlichting'. Dat is allemaal illusie en komt voort uit misverstand of onwetendheid. Er is alleen licht. En er is schijnbare duisternis. Ontwaken is domweg het wegvallen van het idee dat er een 'iemand' is en de schijnbare duisternis wordt weer gezien als licht.

Je noemt dat ook wel onderricht uit een glazen doos: er is hier niet 'iemand', maar daar is nog wel iemand die de weg gewezen wil worden. Je neemt het sommige leraren openlijk kwalijk dat ze het in hun onderricht doen voorkomen alsof er 'personen' zijn die iets kunnen 'doen' of 'laten'. Toch zeg je tegelijkertijd dat het nuttig kan zijn voor de 'schijnbare' niveaus waarop sommige zoekers zich bevinden.Denk eraan, ik heb het niet over een 'persoon' of een 'leraar' of 'iemand die onderricht geeft'. Er gebeurt niets dat geen Uitnodiging in zich bergt. Als iemand onderricht geeft vanuit een moralistisch of vanuit een dualistisch standpunt, zijn die standpunten desondanks uitdrukking van het goddelijke. Als je als zoeker daarnaartoe gaat en er energie in steekt, kan dat uiteindelijk toch tot gevolg hebben dat je op een moment ontdekt dat er 'niemand' is ...

We kunnen dus gerust denken dat we de keuze hebben om te kiezen? Ja, om er uiteindelijk achter te komen dat er niet iemand is om te kiezen.

Iedereen haalt dus de eindstreep? O ja, iedereen komt gegarandeerd uit waar hij wezen moet.

*[.] Wanneer er geen zelf meer is, is er domweg vertoeven in Het Beminde. Het spel gaat door en er is respons op het spel. De respons komt echter nergens uit voort en gaat nergens naartoe. En de goddelijke uitdrukking is zowel spel als respons. Alles en iedereen wordt gezien, gehoord, ervaren als Het Beminde. En Het Beminde is drager van al-wat-is. [.] *Citaat uit: 'AS IT IS' van Tony Parsons (Inner Directions, Carlsbad, California); deze Amerikaanse uitgave is een combinatie van 'The Open Secret' (Tony over zijn zoektocht) en 'As It Is' (idem plus dialogen met leerlingen). Zie ook Tony's website: www.theopensecret.com.

[interview: Belle Bruins & Kees Schreuders april 2002]


http://www.theopensecret.com/

Eindelijk… Helderheid!- Nathan Gill -

Nathan Gill (1960) woont en werkt op het Engelse platteland als tuinman.

(‘Clarity’ is hier vertaald als ‘helderheid’; het zou ook als ‘klaarheid’ of ‘transparantie’ vertaald kunnen worden)... en toen ontdekte ik de Advaita scene. Ik verslond alles van en over Ramana

Maharshi, Jean Klein en Nisargadatta Maharaj en alles van Ramesh Balsekar.Veel van de verwarring die ik eerder voelde, verdween. Ik begreep dat alles wat er is, Bewustzijn is, maar waarom voelde ik me dan toch nog als een afgescheiden ik? Wat was de ontbrekende

schakel? Als ik al ontwaakt en vrij was, waarom leek mijn leven dan op een mestvaalt?

In 1997 las ik Tony Parsons eerste boek ‘Het Open Geheim’. Ik nam contact met hem op en hij nodigde me uit voor een van zijn gespreksgroepen in Londen. Ik ging op de uitnodiging in en zat daar in een volle huiskamer en het werd me duidelijk hoe ik het onderwerp ‘verlichting’ had gemystificeerd.Tony zag eruit als een doorsnee man. Hij sprak met humor en geduld. Ik luisterde naar de antwoorden die hij gaf en verbaasde me over de eenvoud en de helderheid van zijn woorden. In het daaropvolgende jaar volgde ik meer van zijn gesprekken en belde met hem wanneer ik maar kon.Ik wilde dat hij mijn ‘leraar’ was, maar hij maakte duidelijk dat hij niets onderwees, dat er niets te leren viel. Er is alleen Bewustzijn en dat ben je al. Hoewel ik dat al eerder had geaccepteerd, begon het nu echt door te dringen. Tony maakte duidelijk dat er geen speciale ‘gebeurtenis’ nodig is die samenhangt met de herkenning van je ware aard als Bewustzijn.

Maar in september 1999 gebeurde er toch iets. Ik was in de tuin bezig en het miezerde. Ik keek omhoog en daar was een subtiele sensatie dat ‘ik’ er niet was. Ik sprong op m’n fiets en fietste door de lanen; het was net een film waar ik zonder enige inspanning aan deelnam. Hoewel Tony me duidelijk had gemaakt dat een gebeurtenis niet noodzakelijkerwijs samenhangt met herkenning van je ware aard als Bewustzijn, had ik er blijkbaar toch op zitten wachten, want nu er die ervaring was, kon ik mezelf eindelijk ‘toestaan’ ontwaakt te zijn. Ik had op bevestiging zitten wachten.Ik belde Tony en vertelde opgewonden wat er gebeurd was en omdat ik mezelf ‘toestemming’ had gegeven ontwaakt te zijn, stond ik mezelf nu toe te spreken vanuit de Helderheid van begrijpen die zich al had ontvouwd tijdens mijn zoektocht voordat deze gebeurtenis plaatsvond. Ik sprak niet meer met Tony als zoeker, en hij herkende dat ik nu sprak vanuit mijn ware aard als Bewustzijn.Nu ik het verband legde tussen deze gebeurtenis en het ontwaakt zijn, begon ik het een beetje te koesteren.

De volgende dag werd ik wakker. Was het er nog? Ja! Na een paar dagen merkte ik dat de ervaring afnam, maar een poosje later was ze er weer in volle glorie. Na enkele weken waarin de ervaring kwam en ging en pogingen het vast te houden, ging ik weer naar een van Tony’s gespreksgroepen en door daar te


zijn leek het of de ervaring weer werd opgeladen, maar een paar dagen later verdween de ervaring helemaal. Ik zei niets tegen Tony en ging niet meer naar de bijeenkomsten. Ik was weer in verwarring.Toevallig las ik toen ‘Collision with the Infinite’ van Suzanne Segal. Dit boek ging over een jarenlange constante ervaring. Na een aantal jaren werd die ervaring door sommige ‘leraren’ bevestigd als ‘verlichting’. Ze werd ziek en overleed. In het nawoord van het boek, dat door een therapeut-vriendin was geschreven, las ik dat ze tegen het einde van haar leven verward en gefrustreerd was, omdat de ervaring haar had verlaten.

Dat was het! Ineens was het me volkomen duidelijk dat deze ervaringen — ik noem ze transcendente gebeurtenissen of ervaringen — eigenlijk niets met Helderheid te maken hebben. Een transcendente ervaring kan een paar seconden of jaren duren of de rest van je leven. Maar een transcendente ervaring is alleen maar dat. Een ervaring. Veel mensen hebben dit soort ervaringen gehad, ze komen en verdwijnen en laten hen achter met het verlangennaar meer. Ze denken dat ze de smaak van ‘verlichting’ proefden terwijl ze in werkelijkheid een transcendente ervaring hadden. Op straat lopen is een ervaring, maar alledaags en daarom ga je niet op zoek naar meer.De verwarring was voorbij. Ik wist wat ik ben zonder enige twijfel en het was me duidelijk dat ik dat altijd al geweest ben. Er was geen transcendente ervaring meer nodig om me hiervan te overtuigen.Mijn hele ‘spirituele’ zoektocht was toegevoegd aan dat wat ik altijd al ben en ik begreep ook de verwarring van mensen over dit onderwerp. Waarom ze ‘spiritualiteit’ met Helderheid verwarren. Deze herkenning van mijn ware aard heeft geen verband met de een of andere transcendente gebeurtenis of ervaring. Het was duidelijk dat elke transcendente ervaring, van welke aard dan ook, verwarrend kan zijn als die plaatsvindt voordat je in helderheid je ware aard als Bewustzijn herkent.

Het is duidelijk dat de transcendente gebeurtenis die ervaren werd, niets te maken had met de helderheid van herkenning. De gebeurtenis die plaatsvond bracht mijn verwarring tot een hoogtepunt en stond me toe helder te zien hoe ik heimelijk zat te wachten op iets waardoor ik toestemming had te zijn wat ik al ben.Nu zie ik dat geen enkele transcendente gebeurtenis van betekenis is in het licht van de simpele, gewone, alledaagse helderheid die je werkelijk bent.

[Nathan Gill in ‘Clarity’ — het volledige Engelstalige boek is te downloaden via http//www.nathangill.com. Vertaald, met toestemming van de auteur, door Kees

Schreuders en Belle Bruins]


De mythe van de verlichting- Justus Kramer Schipper -

Verlichting, bevrijding, verlossing, zelfrealisatie: het zijn allemaal woorden, die verwijzen naar een gesteldheid waar iedere zoeker naar inzicht en waarheid zo zijn denkbeelden over heeft. Het moet haast wel erg begeerlijk zijn anders zou er niet zo naar gezocht worden.Het grootste misverstand omtrent verlichting is dat het gezien wordt als een eigenschap, die te verwerven valt. Iets wat toegevoegd wordt aan je bestaan, aan je leven, en dat plezierig is te hebben, ja zelfs misschien wel het allerbegeerlijkste wat je je zou kunnen voorstellen. Het kan zelfs een obsessie worden, waarbij geluk je alleen ten deel valt als aan de noodzakelijke voorwaarde van het verkrijgen van die eigenschap is voldaan. En dus zolang we die eigenschap, die verlichting, nog zoeken, zijn we van tijd tot tijd diepongelukkig en wanhopig. Wanneer zou ik toch eindelijk eens de staat van verlichting bereiken?

Het probleem zit in het feit dat verlichting niet iets is wat toegevoegd wordt, maar de staat is die overblijft als niet-verlichting wegvalt of afvalt. Wat blijft er over als je de meubels uit je kamer verwijdert? Juist, ruimte, leegte, die nodig is om meubels te kunnen plaatsen. Waar was die ruimte? Die ruimte was in die kamer altijd al aanwezig: met of zonder meubels, die ruimte en die leegte is daar altijd. Pas als de meubels weg zijn valt de ruimte ons op. Iets soortgelijks doet zich voor met verlichting. Verlichting is er altijd, het is de achtergrond, de ruimte, de leegte, die we zijn vanwaaruit we niet-leegte waarnemen. Over leegte valt niets te zeggen: het heeft geen afmetingen, je kunt het niet pakken, je kan het niet begrijpen, niet bevatten, het heeft geen eigenschappen, het weegt niets, je kan het op geen enkele manier waarnemen. En toch is het een noodzakelijke voorwaarde om objecten te scheppen in die leegte, willen we überhaupt een waarneming kunnen doen. De objecten die gemanifesteerd worden zijn van een oneindige varieteit. Alles wat waargenomen kan worden tegen de achtergrond van leegte is een object. Ook gedachten die voorbij fladderen als wolken in de lucht. Wat zit er tussen twee gedachten in? Niets, leegte, de achtergrond van waaruit we waarnemen, het waarnemen zelf. Alle gedachten samen vormen in een ander object, wat we lichaam noemen, een ego. Dat ego bestaat dus uit een reeks van gedachten, reacties op gedachten, die op zichzelf ook weer gedachten zijn, voorkeuren (niet anders dan een gedachte dat de ene waarneming beter, wenselijker is dan een andere waarneming), afkeuren, wensen en verlangens. Al die gedachten ontstaan vanuit de leegte in de leegte en er wordt nog een gedachte aan toegevoegd nl dat wij dat complex van gedachten zijn. Dat heet identificatie. We vergeten dat we waarnemen vanuit de leegte, ja die leegte zijn. Dat is stilte, want er valt niet over te denken noch over te spreken. Maar we denken dat we datgene zijn dat we waarnemen i.p.v. het waarnemen zelf. Daar zit het misverstand, de pijn en het grote probleem. Want zodra we gaan zoeken naar verlichting, wie zoekt er dan? In elk geval niet de leegte en de stilte, want die zijn leeg en stil. Het is dus het complex van gedachten, het ego, dat voortgaat met denken en verlangt dat het niet meer denkt. Maar dat op zich is een gedachte. Een droste blikjes tunnel, waar nooit een eind aan komt. Want verlangens zijn gedachten en je kunt dus niet verlangen dat je geen gedachten meer hebt; immers zodra je dat verlangt, denk je.

Maar wat is het dan die verlichting. Nogmaals: de leegte, de stilte waar niets over te zeggen valt. Eigenlijk is het geven van een naam (in dit geval stilte en leegte) al teveel gezegd. Maar die stilte en leegte is er altijd, is nooit weggeweest en is er in iedereen. Als referentie-ervaring kun je eens een keer aandachtig toezien op wat er gebeurt in de tijd tussen twee gedachten. Dan ervaar je de stilte. Je bent


niet bewusteloos, maar er is geen gedachte, alleen heldere aandachtigheid. Dat betekent dus niet dat je weet wat die staat van aandachtigheid is, die stilte, maar je kan het wel ervaren. Waar verlichting dus op neerkomt is niet het toevoegen van een eigenschap maar andersom juist het wegvallen van een eigenschap: het voortdurend, onafgebroken voortgaan van de gedachtenstroom. Wat overblijft als dat wegvalt is de staat van verlichting. En die is er dus altijd als achtergrond voor iedereen, die is er nooit niet geweest. Zodra het ego wegvalt is verlichting wat overblijft. Maar pas op: verlangen naar verlichting maakt het ego sterker en doet verlichting verder weg lijken te zijn. Lijkt, omdat het altijd gewoon altijd als achtergrond aanwezig is. De staat van verlichting is dus niet bereikbaar door het wensen ervan. Het is een veranderde staat van waarneming , waarbij identificatie met het waarnemen ontstaat i.p.v. met het waargenomene. Het verschil tussen ‘verlicht’ en ‘niet-verlicht’ is of er identificatie is met de stilte, de leegte, de achtergrond, het waarnemen zelf óf identificatie met waargenomen objecten zoals ego, baan, mijn baas, collega’s, relaties, nieuwe auto, banksaldo etc. Verlichting is wegvallen van de ‘verkeerde en belastende’ identificatie.

Als het ego wegvalt, dan valt het ‘ding’ weg dat eigenlijk alleen maar kwettert in termen van goed, kwaad, wenselijk, ongewenst, begeerlijk, wat leuk is wat niet leuk, prettig en onprettig enz. Neem de proef op de som: ga naar een terras en volg de verschillende conversaties op afstand. Naar schatting bestaat 90% van de gesprekken uit mededelingen over wat er mis ging, hoe stom mijn baas was, wat een zeurpiet mijn collega is of hoe gemeen, hoe slim pietje is, hoe dom Jantje, hoe mijn moeder zat te zeuren, hoe mijn vader geen aandacht voor me had, wat de gemeente nu weer voor een stom plan heeft, de afschuwelijk hoge belasting, de veel te lage uitkering, te warm, te koud, te nat of juist te droog enz. enz. Stel je voor dat dit kwetterding wegvalt, is het dan niet zo dat ook de voor- en afkeuren en de oordelen wegvallen? En als er geen voor- of afkeur is, geen oordeel, zouden we dat dan niet kunnen beschouwen als een staat van neutraliteit? Wat overblijft is dan leegte, stilte, een heldere alerte staat van waarnemen, die niet gestoord wordt door het toeëigenen van gedachten. Een staat waarin geaccepteerd wordt Wat-Is, zonder gedachten, zonder afkeuren of goedkeuren, zonder voorkeuren. Er vinden zeker nog steeds handelingen plaats, maar die worden waargenomen als elk andere manifestatie zonder identificatie ermee. Dat is verlichting. Vóór het wegvallen van het ego doe je de afwas. Na het wegvallen van het ego doe je nog steeds de afwas. Zo dichtbij ligt verlichting. Maar er is wel degelijk één belangrijk verschil: zonder verlichting is er verzet, zijn er meningen en meningen geven onvermijdelijk pijn. Daarna zijn er geen meningen en is er geen verzet en dus ook geen pijn.

Maar hoe kun je je ego laten wegvallen? Daar is nu weer de val: deze vraag is een gedachte die waargenomen kan worden en maakt onderdeel uit van het ego. Als het ego zich gaat bezighouden met het opheffen van zichzelf, dan is het als het knijpen in een ballon. Waar je knijpt verdwijnt inderdaad de lucht uit de ballon en daarmee in zeker zin de ballon zelf, maar er ontstaat een grotere luchtbel op een andere plaats. Wat kunnen we dan doen? Alleen als het inzicht er is dat er niets valt te doen, kan de identificatie met objecten (dus ook gedachten) oplossen. De wezenlijke vraag die er toe doet is: ben ik de waarnemer van objecten/gedachten of identificeer ik mij met objecten/gedachten? Zodra er sprake is van identificatie, is er sprake van een aan elkaar verbonden pijn-plezier relatie, zoals kop en munt de 2 zijden van een geldstuk vormen. Identificatie ontstaat omdat we denken plezier te kunnen hebben zonder de tegenpool pijn. Als je daar goed over nadenkt blijkt dat niet mogelijk te zijn. Overigens komt daar ons zoeken naar verlichting uit voort: we willen alleen plezier zonder pijn. We vermoeden dat verlichting ons dat kan brengen. Maar dat kan nooit, dat is een mythe, dat is zelfs een leugen! Verlichting ontstaat als het verlangen naar plezier (en daarmee pijn) zonder wilsinspanning opgelost wordt en er acceptatie van Wat-Is voor in de plaats komt. Acceptatie van Wat-Is, zonder weerstand, zonder verzet, zonder mening. Dat is verlichting en bestendig geluk.

[Costa Rica, mei 2002, Just Kramer Schippers]


'Yoga betekent verbinding,maar verbinding tussen wat en wat?'Johan van der Kooij over zijn leraar Jean Klein (†1998)

Toen ik aan yoga wilde gaan doen, ontmoette ik Wolter Keers. In mijn ogen voldeed hij helemaal niet aan het beeld van een yogaleraar; hij rookte en at en dronk waar hij zin in had. Toch was ik gegrepen door zijn eruditie en inzicht. Door hem kwam ik er achter dat er meer vormen van yoga bestonden dan de overbekende hatha-yoga (lichaamsyoga). Twee jaar lang sprak ik wekelijks met Wolter Keers over spiritualiteit, levensvragen en Zelf-realisatie. Wolter werd een vriend en leraar. Mijn thuisreis was begonnen. Om die zoektocht te verdiepen, introduceerde Wolter mij bij Jean Klein, een advaita-vedanta Guru die ook onderricht gaf in de kashmir-yoga. Twintig jaar lang volgde ik de seminars van Jean Klein in Nederland, Frankrijk en Engeland.

"When you want to know when it is time for your Self-realisation, ask the timeless in you. The

timeless can only answer in its own language, so it will answer in the timeless. This answer can only be perceived in the timeles."- Jean Klein -

Jean Klein was niet alleen advaita-vedanta leraar, maar ook een yogi die onderricht gaf in kashmir-yoga. In de kashmir-yoga worden de klassieke yogahoudingen uitgevoerd vanuit het energielichaam. Het energielichaam is het prana- of etherisch lichaam dat het fysieke en mentale lichaam voedt en doordrenkt. De voeding, de prana, is in beginsel ongeconditioneerd, net zoals het bewustzijn. Op het moment dat de prana binnen het mentale of fysieke lichaam vorm aanneemt is het geconditioneerd.

Jean Klein bracht de kashmir-yoga vanuit India naar Europa. Tijdens zijn seminars gaf Jean Klein onderricht in kashmir-yoga, pranayama, meditatie en advaita-vedanta. Jean Klein was altijd duidelijk over de rol van hatha-yoga in het licht van de advaita-vedanta: ‘Yoga kan je nooit tot verlichting brengen, maar geeft je wel een beter uitgangspunt’. Daarmee bedoelde hij dat deze energetische vorm van yoga een zekere openheid voor 'de Waarheid' kan ontwikkelen in het lichaam. Deze openheid is te voelen in het fysieke lichaam. Maar hij relativeerde het lichaamswerk ook. Als antwoord op een vraag waarom we eigenlijk hatha-yoga deden tijdens de seminars grapte hij: 'Just to pass the time'. Hij noemde de hatha-yoga liever lichaams-gewaarzijn, hij hield niet zo van het woord yoga: 'Yoga means connection, but connection between what and what?' Jean Klein gaf een directe, ervaringsgerichte vorm van kashmir-yoga onderricht. Hij liet het ons echt voelen. Hij leerde ons om zonder gebruik van het geheugen het tastgevoel te verkennen en vervolgens het ongeconditioneerde energielichaam te beleven. Op die manier is het mogelijk de onbegrensdheid van het lichaam te ervaren. Omdat het makkelijker is dit te voelen, dan het verstandelijk te begrijpen, volgt hier een korte oefening:


Ga makkelijk liggen, sluit je ogen, adem rustig in en uit. Breng je aandacht naar je linkerarm, ontspan je hele arm en laat het gewicht van je arm helemaal op de grond rusten. Ga nu met je aandacht in je linkerhand en daarna in je vingers. Voel hoe je hand de ondergrond aanraakt….Visualiseer nu de hand, de vingers, de handpalm, de rug van de hand, totdat je een duidelijke visualisatie van de linkerhand hebt…Vervolgens doe je dat ook met je onderarm en je bovenarm. Visualiseer nu de hele linkerarm…Dan laat je de visualisatie los…Ga opnieuw je linkerarm in met je aandacht, maar nu zonder te visualiseren, zonder herinnering aan je arm… Wat ontdek je? …Dat je helemaal geen arm hebt…er is misschien een vage prikkeling, misschien voel je hardheid of zachtheid, maar de arm als concept bestaat alleen als herinnering. Wat rest is een ruimtelijk gevoel.

Als ik naar een seminar van Jean Klein ging, had ik vaak een koffer vol met vragen; na een paar dagen verdwenen vrijwel alle vragen, er bleef er nog maar één over: Wie ben ik?Het was indrukwekkend om in de nabijheid van Jean Klein te zijn, er ging een grote rust en helderheid van hem uit.De benadering (of als je wilt de methode) van Jean Klein is misschien wel samen te vatten in één woord: observeer.Wij zijn gewend om de klemtoon, het zwaartepunt, te leggen op datgene wat geobserveerd wordt, op de objecten. We zijn geïnteresseerd in de objecten omdat we daar geluk denken te vinden en ongeluk projecteren. Jean Klein stuurde in zijn onderricht onze zijnsoriëntatie rechtsomkeert, naar binnen toe.Tijdens de seminars spoorde hij ons voortdurend aan om bewust waar te nemen, zowel tijdens de yogahoudingen, maar ook tijdens de innerlijke bewegingen van het denken en voelen. Het geduld en de warmte waarmee hij dat deed, is voor mij nog steeds voelbaar. Ik heb alles te danken aan zijn onvoorwaardelijke liefde.

Hieronder volgt een aantal van mijn favoriete citaten uit 'Open to the Unknown', Gesprekken in Delphi, die Jean Klein in 1990 in Griekenland hield.

Jean Klein: Ik veronderstel dat er oprechtheid is in deze ontmoeting, de oprechtheid om echt te kijken en te ontdekken wat het leven is. Het feit dat je oprecht bent betekent dat je al in vele richtingen gezocht hebt. Het verlangen om in vele richtingen te zoeken om het leven, je ware wezen te ontdekken, komt vanuit een innerlijke drang om achter de waarheid te komen, de innerlijke drang om je zelf te ontdekken. Als je werkelijk serieus zoekt in iedere richting, raak je uitgeput en ga je psychologisch gesproken failliet. Je voelt je volstrekt hulpeloos; je bent wanhopig; je weet niet meer waar je naar toe moet; elke straat loopt dood; je denken kan je niet langer helpen. Deze crisis is het belangrijkste moment in je leven. Je komt in een staat van volledig niet-weten. Je hebt geen hoop of verwachtingen meer. Het is een zeldzame gelegenheid waar het denken met zijn beperkingen wordt geconfronteerd, en omdat het als zodanig nutteloos is, geeft het denken op, dan ben je open, open voor niets, alleen maar open voor de


*Vedanta betekent simpelweg: de conclusie uit de veda’s. De veda’s zijn heilige geschriften uit het oude India. In de vedanta bestaan drie scholen: dvaita = dualistisch, advaita = non-dualistisch en vishishtadvaitavedanta = een stelsel daartussenin. De advaita vedanta zoals wij die nu kennen is steeds levendig gehouden door de eeuwenlange orale traditie die van meester op leerling werd overgebracht.

*Pranayama betekent letterlijk: beheersing van (levens)energie.

*Hatha-yoga betekent letterlijk: zon-maan verbinding. Hatha-yoga is in principe lichaamsyoga. In de klassieke yogascholen wordt hatha-yoga gezien als voorbereiding op pranayama en pranayama is weer een voorbereiding op meditatie. Voor ons westerlingen spreekt de directe weg, de advaita-vedanta of jnana-yoga ons wellicht meer aan dan de traditionele route van de ‘stap voor stap’ lichaamsyoga.

*Kashmir-yoga is een vorm van hatha-yoga, waarbij klassieke yogahoudingen worden uitgevoerd vanuit het energielichaam, het etherisch lichaam, dat je fysieke lichaam doorstraalt en voedt.

openheid. Deze openheid is de drempel van je ware natuur. Verblijf daar in niet weten en je zult zien wat er gebeurt.We zijn gewend om het denken en voelen te gebruiken om te begrijpen, dus moeten we tot het einde van het denken gaan, tot het moment van totale uitputting. Anders gezegd, de menselijke geest moet zijn beperkingen kennen. Hierdoor ontstaat er een volkomen ontspannen toestand. Het denken functioneert in tijd en ruimte, maar wat we wezenlijk zijn is buiten de tijd. Dus tijd, het denken kan nooit begrijpen wat buiten de tijd ligt. Als het denken uitgeput is zijn we bij de drempel van onze ware natuur. Deze drempel is een globale gewaarwording, vrij van mentale concepten. Intellectueel begrijpen lost op in stilte, en deze stilte is onze ware natuur. Misschien hebben we een heldere mathematische voorstelling in ons denken, maar dit begrip is nog steeds objectief; het mathematische begrip moet volledig oplossen in het begrijpen zijn , wat een globale gewaarwording is. Het is deze globale gewaarwording als we spreken over het begrijpen zijn. (M.a.w. je kunt iets be-denken, een metafoor of een voorbeeld uit het dagelijks leven, maar dat is allemaal gedachtengoed, het begrijpen zijn betekent gevestigd zijn in het gebied waar het denken in verschijnt. vertaler).Je kent momenten in het dagelijks leven, waarin je volledig afwezig bent als persoon. Deze afwezigheid kun je niet denken, die ben je. Als je jezelf voor een persoon houdt, dan maak je een object van jezelf, en in het dagelijks leven ben je als zodanig verbonden van object naar object. Dan bezet je een deel van jezelf, en een deel kan alleen maar een deel zien. Door een gedeelte te zien kan er niets anders dan reactie ontstaan, en reactie kan alleen maar conflicten creëren. Maar als je vrij bent van jezelf, vrij van het idee een iemand te zijn, in deze afwezigheid van jezelf, ben je werkelijk aanwezigheid, alomvattende aanwezigheid. Dan zie je de omgeving zonder referentie, vanuit je totaliteit, vanuit je alles omvattende eenheid. Er is geen reactie meer, er is alleen maar actie. Er is geen entiteit in de kosmos. Er is alleen maar functioneren. Er is niet iemand die functioneert.

Hoe kan het zijn dat je jezelf bevrijdt van het verleden als je alleen maar observeert?Jean Klein: Zie hoe door op de juiste manier te observeren de patronen in je lichaam-denken-voelen veranderen. Zie het effect dat het heeft op je om het observeren te zijn. Als je denkt aan het verleden, is dat het heden, een gedachte in het nu. Dus in werkelijkheid is er geen psychologisch verleden. Er is een chronologisch verleden, maar dit is maar een klein percentage van wat we 'het verleden' noemen. Negentig procent van het zogenaamde verleden is daarom fictief. Het psychologisch verleden is er alleen om het 'ik-concept' te behouden, en het 'ik-concept' is uitsluitend uit geheugen opgebouwd. Het meeste van ons zogenaamde geheugen is psychologisch. Als je werkelijk ziet dat het 'ik' op zich geen bestaan heeft, dat het een gedachte is, dan wordt het psychologisch geheugen opgegeven. Enorme hoeveelheden energie en spanning worden besteed aan het denken over en onderhouden van een psychologisch verleden. Als we zien dat het alleen maar dagdromen is, geven we het op en dan is er plotseling een diep loslaten, een diepe ontspanning, die ons naar een toestand van openheid brengt. Vrij van het 'ik-idee' en psychologisch geheugen, we zijn open voor intelligentie, open voor een zuiver functioneel geheugen, een kosmisch geheugen, een universeel geheugen. We kunnen alleen maar weten wat we niet zijn; we kunnen nooit kennen wat we zijn, want we zijn het kennen. Zie op het moment zelf hoe dit begrijpen op je inwerkt: dat je het nooit kunt kennen, je kunt het niet vertegenwoordigen, je kunt het alleen maar zijn. Dan is er een natuurlijk, onvermijdelijk opgeven. Het is een transformatie van energie. Er gebeurt iets in je lichaam, in je hersencellen, en er komt een moment dat je voelt dat je niets bent, en je voelt jezelf in dit niets. In dit niets is er volheid.

U heeft gezegd dat het moment van ‘sochtends wakker worden heel belangrijk is. Kunt u vertellen waarom?Jean Klein: In de diepe slaap is er geen kenner. Dat is een toestand zonder kenner. In die zin is het dichter bij onze ware natuur, dichter bij de toestand die geen toestand is, dan bij de wakende toestand en de droomfase, die een kenner veronderstellen. Het bewustzijn wordt bedekt met de drie fases. Voordat je gaat


slapen 'savonds, geef dan al je eigenschappen op, laat alles wat psychologie is, ieder residu van het denken, ideeën problemen, spanningen, etc, oplossen. Totdat er maar een eigenschap overblijft, het zijn zonder eigenschap. Met andere woorden, kom te weten wat permanent is in je, en dat wat permanent is straalt. Het loslaten van alles wat niet permanent is, alles wat je niet bent, is net als het opgeven op het moment dat je sterft. Als je sterft, moet je hoe dan ook al je eigenschappen opgeven. En als je sterft moet je die eigenschappen bewust opgeven. Waarom zou je wachten tot dat moment? Waarom zou je niet iedere avond sterven opdat je kunt zien dat er geen dood bestaat. Als je totaal gestorven bent, 'savonds, zul je 'sochtends zelf al aanwezig zijn voordat het lichaam wakker wordt. Dat is een heel belangrijk moment. Omdat je dan overtuigd bent dat de achtergrond van het bewustzijn nooit beïnvloed raakt door het verschijnen van de drie fases.

Wilt u ons alstublieft vertellen over hetgeen satsang genoemd wordt.Jean Klein: Vertel me eerst wat je onder satsang verstaat.

Gewoonlijk betekent het woord dat je in goed gezelschap bent, in de buurt van iemand die gezegend is.Jean Klein: Maar dat hangt helemaal af van het standpunt dat je inneemt. Van het standpunt van het denken, van het ik, ben je nooit in goed gezelschap. Je bent voortdurend in: Ik wil, Ik moet, Ik zal. Van daaruit kun je nooit goed gezelschap hebben of zijn, omdat goed gezelschap begint met jezelf. Een leraar ziet zichzelf niet als een leraar. Hij of zij geeft zonder iets te vragen. Hij houdt zichzelf voor niets, en op die manier zorgt hij dat het niets in jou ontwaakt als hij zegt: je bent nietsheid. Dat is echte gezamenlijkheid. Dat is perfect gezelschap.

[Johan van der Kooij]


mailto:[email protected]

De bomen- Douwe Tiemersma -

‘Toen ik kind was’, waren de bomen geen bomen, maar de woonplaats van de wind en van vogels, en de schaduw waar het zonlicht doorheen speelde.Toen ik volwassen werd, waren de bomen dingen met hout- en bastvaten, schors en groene bladeren, de bron van zuurstof voor mens en dier.‘Toen ging ik op zoek’ en de bomen werden mezelf; mijn bladeren ritselden en mijn takken waaiden in de wind. Ook verschrompelden zij tot een afstandelijk plaatje in de ruimte van mijn bewust-zijn.‘Nu’ zijn bomen dit alles tegelijk: magische wezens, harde materie, identiek aan mij, een voorstelling, idee … niets, en overeenkomstig

daarmee heb ook ik deze aspecten. Elke uitspraak over bomen en over mij is door zijn eenzijdigheid fout, maar alles kan erover worden gezegd.

Met een kind praat ik over kabouters in een holle boomstam, met volwassenen over het mechanisme van de koolzuurassimilatie, met zoekers over het zelf boom-zijn en over de boom als geprojecteerd beeld. De Openheid is dit alles tegelijkertijd, terwijl er Openheid blijft. Dit is onuitsprekelijk.

[Douwe Tiemersma]


http://www.advaitacentrum.nl/

Alles begint met eenvoud- Jan Koehoorn -----Toen ik kind wasWaren bomen bomen,Mensen mensenEn paarden waren paarden.De lucht was de luchtEn de zon was de zon.

Toen ging ik op zoekEn werd spiritueel.Toen waren bomen mensenMensen waren de zon.De zon was wolkenEn wolken waren water.

Nu ik mezelf weer gevonden hebZijn bomen weer bomenEn de zon is de zonMensen zijn weer mensenEen wolk weer een wolk---Dit Chinese gedicht geeft leuk aan hoe het zoekers naar waarheid kan vergaan.Alles begint met eenvoud. Als je klein bent, zijn de dingen gewoon wat ze zijn en meer niet. Leuk is leuk, honger is honger, geen problemen. In de loop van het leven echter, komt er een behoefte op om uit te gaan zoeken 'hoe de dingen zitten'. Er zijn verklaringen nodig en antwoorden op bepaalde vragen, bijvoorbeeld de vraag: 'Wat is de zin van het leven?' Of: 'Wie ben ik'? Dan blijkt dat die eenvoud die er vroeger was, heel vaak verdwijnt en dat alles heel ingewikkeld wordt. Op sommige vragen krijg je meteen antwoord, maar op een heleboel vragen ook niet.Wanneer je met Advaita in aanraking komt, dan kan het in eerste instantie gebruikt worden om op intellectueel niveau een antwoord te geven op de vragen die je jezelf stelt.Maar dat is alleen in het begin. Hoe langer je ermee in de weer gaat, hoe gekker het wordt: Ben ik nu alles, of ben ik nu niets? Valt er wel iets te doen, of valt er helemaal niets te doen? Waarom ben ik nog niet verlicht? Ik snap het hele verhaal, maar er

gebeurt niks! Moet ik alles maar over me heen laten komen, omdat ik toch

Bewustzijn ben dat zit te kijken? Ik laat me nog steeds meeslepen door emoties. Ik raak niet van mijn identificatie af!

Die verwarring ontstaat meestal omdat er gezocht wordt naar een blijvende oplossing op het veranderlijke vlak, namelijk dat van lichaam - denken - voelen. Het denken biedt niet de gezochte rust en eenvoud en raakt gefrustreerd. En nu is het blijkbaar mogelijk dat er een totaal inzicht ontstaat, zelfrealisatie genaamd, waardoor de oplossingen niet meer in het denken gezocht worden.


Waardoor het hele mechanisme van het zoeken naar iets buiten jezelf, lam gelegd wordt. En dan wordt alles weer heel eenvoudig. Geen zoeken, geen twijfel, geen uitleg of verklaring nodig, gewoon: wat IS. Wat ik zie, bestaat. Wat ik niet zie, is er niet. Geen zorgen over de dag van morgen, geen spijt over gisteren.Geen zoeken naar een oorzaak, naar een hoe of waarom. Just be!

[Jan Koehoorn]


http://home.wxs.nl/~jan.koehoorn/

Het Alledaagse is Verlichting- Jan van Rossum -

Een van de meest voorkomende misverstanden omtrent verlichting is dat het leven van alledag niets met verlichting te maken zou hebben. Het tegendeel is waar. Verlichting is niets anders dan 'licht' door het leven gaan zodat er niets aan je vast blijft kleven. Omdat er niet-iemand is waaraan iets vastgekleefd kan worden. Verder verandert er niets zodat er 'houthakken en water halen is voor de verlichting' en 'hout hakken en water halen na de verlichting'. Deze zowel eenvoudige als diepgaande waarheid is voor de meesten van ons echter te hoog gegrepen zodat er van alles verzonnen en ervoor geschoven wordt om dit simpele feit niet te hoeven zien. Zodoende raakt de mind verstrikt in een woud van concepten en overlevingsstrategieën die op z'n zachtst gezegd er alleen maar voor zorgen dat de ellende die we menen te moeten ondergaan alleen maar erger wordt.

Het leven van alledag ofwel alledaagsheid biedt voor de meeste mensen weinig stof om over naar huis te schrijven. Er is, zo constateer ik, bij sommigen bijna een licht gevoel van schaamte aanwezig over het feit dat er over vandaag niets mede-te-delen valt, omdat er kennelijk niet iets bijzonders of opwindends de revue gepasseerd is. Dus is het leven saai. (denken we). Want van het gewone kan immers niet iets gebakken worden om het volmaakter te doen lijken.De gewoonheid van het leven is ook eens heel mooi verwoord door de huidige koningin Elizabeth van Engeland. Ze vroeg eens een tekstschrijver voor haar een speech op te stellen t.g.v. haar bezoek aan Kingston. De schrijver begon met de aanhef "Ik ben vandaag erg blij in Kingston te zijn" waarop Elizabeth reageerde "Maak daar maar van, ik ben blij in Kingston te zijn, niet erg blij."Het is duidelijk waar het om draait. We willen de werkelijkheid verfraaien en we zijn tevens niet tevreden met het gevoel 'gewoon blij' te zijn. Als het alleen maar erg blij mag zijn lopen we het risico ook de gewone blijheid aan onze neus voorbij te laten gaan. Anders gezegd, de plaatjes die we in ons hoofd over de werkelijkheid hebben belemmeren ons de werkelijkheid in z'n gewoonheid te ervaren. Zo ontzeggen we ons de mogelijkheid gewoon te zijn en de ervaring dat het gewone bijzonder genoeg is. Omdat we denken dat we iets missen, is er de neiging voorwaarden aan het leven stellen.Het moet zus en zo en niet anders. En ook al is er aan de door ons gestelde voorwaarden voldaan, dan nog kunnen er gevoelens van leegte en onvoldaanheid achter blijven. Die moeten vervolgens 'verklaard' worden. Maar er valt helemaal niets te verklaren omdat wat er ook gebeurt gewoon gebeurt. Want verklaringen moeten op hun beurt ook weer nader verklaard worden. Je schiet er helemaal niets mee op. Schijnbaar is het bestaan zoals het is of we dat nu leuk vinden of niet. Er is geen ontsnappingsweg of vluchtroute. Ook de vraag die de spirituele zoeker stelt hoe het dagelijks leven zich verhoudt tot verlichting kan alleen gesteld worden zolang er nog een (spirituele) zoeker is. Want het dagelijks leven verhoudt zich niet, het is. Er kan niets aan toegevoegd of weggelaten worden. Het heeft genoeg aan zichzelf.Voor wie zich niet gerealiseerd weet, kan het zojuist beschrevene een enorme teleurstelling en ontnuchtering zijn. Verlichting is de laatste krenking voor het ego. De lege handen, want bewustzijn kun je niet vasthouden, blijken inderdaad leeg te zijn. Dat is het moment waarop het leven zich laat zien zoals het is. Telkens anders, maar toch hetzelfde. Want als de kramp en de (grijp)bewegingen van het ego verdwenen zijn, 'daalt' de ontspanning als een zachte deken van liefde op ons neer. Dan pas treedt er een onaangekondigd spontaan gevoel op van 'erg blij' te zijn, omdat er zonder voorwaarden van het leven genoten kan


worden zoals het zich aandient. Want het bijzondere van verlichting is, en dat is het leuke, dat het zo gewoon is, zonder opsmuk.Nog weer iets anders gezegd: de slagroom die we op ons toetje willen is al in het toetje gezakt. We moeten alleen bereid zijn het te proeven. Met het intreden van de verlichting is de werkelijkheid niets anders dan de werkelijkheid die volledig samenvalt met wat we noemen 'het dagelijkse leven'. Verlichting wordt dus alleen 'bereikt' als je bereid bent het leven van alledag te leven zoals het zich voordoet. Omdat er dan overgave is aan wat er op dat moment is. Dat geeft mij telkens weer en op een steeds dieper niveau een heel erg blij gevoel. Alledaagsheid is daarom mijn favoriete bezigheid.

[Jan van Rossum - juni 2002]


Voorbij het denken- Jan Kersschot -

Jan Kersschot is natuurarts in België en auteur van het door hemzelf in het Engels geschreven boek 'Coming Home', uitgegeven door Inspiration.edit in België; ongeveer 320 verrukkelijke pagina’s over Ons Favoriete Onderwerp met achterin interviews met Tony Parsons, Douglas Harding, Mira Pagal, Nathan Gill, Chuck Hillig, Wayne Liquorman en Francis Lucille, ook over Ons Favoriete Onderwerp (ISBN 90-802503-4-1). (Zie ook:

http://users.skynet.be/inspiration/eenzijn).Inmiddels is er bij uitg. Ankh-Hermes een iets gewijzigde en ingekorte, door Gerda Brongers vertaalde Nederlandse uitgave verschenen onder de titel 'Eén Zijn - thuiskomen bij je-Zelf'. In deze uitgave ontbreken o.a. de Interviews. (ISBN 90-2028274-3).

Een plotselinge gewaarwordingdat Subject en object één zijnzal je tot een diep geheimzinnigen woordeloos begrip leiden.Je zult ontwaken tot de waarheid van Zen.Huang-po

Er zijn momenten in ons leven dat we er ons van bewust zijn, dat sommige concepten die we tot nu toe voor werkelijk hebben gehouden, eigenlijk helemaal niet zo zeker en evident zijn. Veel van zulke momenten zijn er vooral in onze kindertijd geweest, toen we nog volledig geabsorbeerd waren in de dingen die gebeurden. Deze markeringspunten zijn bij voorbeeld die momenten waarop we ons vrij en zonder zorgen voelen, bij voorbeeld wanneer we gewoon lekker in het zonnetje zitten te spelen op het strand. We zijn dan zonder expliciete gedachten, helemaal geabsorbeerd door onze omgeving: het zand, de zee, de wind, onze armen, onze benen - alles is verbonden met elkaar, alles samen is één groot veld van bewustzijn. Dat zijn belevingen die zich aan de rand van onze vermogens tot denken en voelen voordoen. Jonge kinderen schijnen dit regelmatig te beleven. Zelfs als volwassene kunnen we dergelijke momenten van complete absorptie ervaren, momenten van blind vertrouwen in wat we zien: bij voorbeeld als we in een open haardvuur staren of aan zee gehypnotiseerd zijn door de geluiden van de branding. Wanneer we met hart en ziel in een spel betrokken zijn, wanneer we bewonderend een prachtige zonsondergang gadeslaan, of wanneer we vol overgave een muziekinstrument bespelen, kunnen we onszelf werkelijk helemaal daarin verliezen. Naderhand, als we ons een dergelijk moment herinneren, kunnen we zeggen 'O, ik was er niet met mijn gedachten bij' of 'Ik was er gewoon niet'. Zonder dat we daar ons op het moment zelf van bewust waren, waren we helemaal opgenomen in een oneindige ruimte waarbinnen alles zich moeiteloos leek te voltrekken. Ons denkproces leek zich te vertragen en we beperkten onszelf tot louter neutraal observeren. Het is een ten volle aanwezig zijn, een soort observeren zonder te oordelen. Met andere woorden, de innerlijke stem die altijd commentaar geeft, is dan even volledig stil. Al wat er dan nog overblijft is dat-wat-er-is. En op zo’n moment is dat voldoende, is er geen verlangen naar iets beter meer.


http://users.skynet.be/inspiration/eenzijn

Wat in deze context van belang is, is het feit dat we wel moeten bekennen, dat er op zo’n momenten geen actief denkproces nodig is. In feite zouden we kunnen stellen dat we gewoon gelukkig waren, zonder meer. Misschien is dit wel meer het geval. Dat elke keer dat we werkelijke vervulling ervaren, het gedachteproces inactief is. Op die momenten is er alleen 'dat wat is'. De denkende geest verschijnt pas later ten tonele. Immers, als er geen denkproces gaande is, is er geen ruimte voor hoop of angst. Met andere woorden, er is geen klagen, geen verlangen en geen schuldgevoel. Of, om het anders te formuleren - er is geen sprake van een 'ik-gevoel'. Is dat niet iets verbazingwekkends: te zien dat er, telkens wanneer er sprake is van echt geluk, eigenlijk de persoon niet nadrukkelijk aanwezig is? Geen zelfbeeld, geen rol voor het ego, maar alleen louter blijdschap. Er is dan slechts puur 'zijn' dat niet wordt verstoord door welk concept of welke gedachte dan ook over onze persoonlijkheid. En het eigenaardige is dat deze toestand meestal als heel natuurlijk en bevrijdend wordt ervaren.

Wat gebeurt er dan? Wel, niet veel in feite. We verwachten niets, we hoeven nergens een etiketje op te plakken. En blijkbaar gaat dit gepaard met een bevredigend gevoel van innerlijke rust. Zulke momenten zijn een voorproefje van hoe het moet zijn om thuis te komen bij onze ware natuur. Hoe het moet zijn om in contact te zijn met onze ware kern, ons naakt Bewustzijn. Alle dagelijkse beslommeringen die ons in beslag nemen en vaak de drijfveer zijn tot ons doen en laten worden naar de achtergrond verdreven. En de achtergrond zelf verschuift naar de voorgrond. Wanneer we geen aandacht schenken aan de commentaren van onze innerlijke dialoog, wanneer we los komen van de gewoonte ons met onze persoonlijkheid te identificeren, kunnen we misschien voeling krijgen met het oneindige. Dat gaat vaak samen met een zuiverheid en openheid die we sedert onze vroege kinderjaren niet meer hebben gekend.

[Jan Kersschot]



• f a l l i n g w a t e r •–een nomadisch epos–

Genoeg van het passief wachten,smelten op de sneeuwgrens tekens,als heldere druppels, zich om tot klinkers en medeklinkers, de start voor een odyssee.Een poel van klinkers en medeklinkers,vermengt zich met klei, en wordt zin ingeblazen.Ze bekeren zich tot woordenen maken zich druk over de spelling van lot, van missie, van willen worden,van winnen aan betekenis.Er zijn woorden die klitten aan de oever,

er zijn er die zich laten gaan.De stroomdraad rijgt ze samen en verzint waar zij hen heen wil voeren.Woorden van klinkers en medeklinkersvormen, de door schikgodinnen gesponnen, gemeten en geknipte, zin.Het verhaal wordt zichtbaar.Klinkers, medeklinkers én leestekens klateren over de cascades van de interlinie.Oorzaak en gevolg tonen hen de weg;van hoog naar laag, van zoet naar zout, van ijs tot stoom, van niets naar iets.Ze vormen een epos;met roeping, beproeving, liefde, inwijding en terugkeer als ingrediënten.Koperkleurig vermengen klanken zich metklinkers, medeklinkers en tekens;het verhaal krijgt een stem. Soms verleidelijk als een sirene die het gelijk wil krijgen,soms een brommende bourdon; die altijd het gelijk hééft.

Met een enorme bewegingszin,voegen gebaren zich toe. Kolkend door sluizen,persen ze zich onder een ritme van bruggetjes.Ze treedt buiten haar taalgrenzen.

Regels geuren en kleuren.Een waterval loutert als een Babylonische zondvloed,het verhaal.Het verhaal kan nu zonder woordenboek.Wat overblijft is universeel:


de betekenis van Zijn, van ziel.De murmelende secretie van de samenleving:bloed, urine, zweet en tranen,ontmoet ons verhaal,

ze weent in ‘blues’.Het epos zoekt meanderend verder,langs het pad van de minste weerstand,met het verschil tussen blad- en zetspiegel als uiterwaarden. Ze voedt broeierige moerassen en zweet zich door een mangrove-delta.De weg van snelle,doeltreffend diep snijdende zinnen naar een traag, breedsprakig,zorgvuldig, geformuleerde pleitrede,is bijna volbracht.Wakend, licht de vuurtoren de liturgie toe.Klinkers en medeklinkersmonden, als Gregoriaanse-zang uit in de oceaan.De getijden doen hun werk; de epiloog verdampt, een kakofonie van tekens en klanken,sluit de middelpuntsbeweging. Als sneeuwkristallendwarrelen ze weer neer, aan de loef-zijde van de berg,En wederom wordt de queeste ondernomen,het verhaal telkens weer opnieuw verteld,alleen de routebeschrijving wisselt!Elke kringloop signeert zo de scheppingmet haar vingerafdruk.

• s t r o o m o p w a a r t s •(tegendraads)

tussen de regels; gevat in een mist;een wachtkamervoor wie tegende stroom in wil gaan,de weg vanbestaan naar ontstaan.

een raderboot pendelt als een metronoom,tussen hemel en aarde,tussen willen hebben en willen zijn.


een bronnimf roept;de zalm gehoorzaamt enbegint z'n weg stroomopwaarts.

Narcissus bespiegelt:waarom het verhaal numoest ontstaan?Echo houdt hemvoor:op den duurkent alles en iedereenbarstjes en haarscheurenwaardoor het licht binnenkomt.

het verhaal zoekt en vultde diepste plekkenuit z'n omgeving;dat bepaalt waar z’n wortelsvandaan komen.

de zalm volgt z'n instincten vervolgt zijn weg stroomopwaarts.

het verhaal:een symbiose tussenhoog en laagtusseneen beginen een einde.

het is avond geweest,het is morgen geweest;de eerste dag.

de zalm volgtzijn roeping,tegen de tijd in,de bronnimf ontfermtzich over hem;–de paring–,z'n laatste rustplaats,


stroomopwaarts...

typografische etude 20, versie 9 okt 2000; Kees Schreuders


Een rondje Realisatie...Een rondje langs diverse bronnen die zichzelf als bron hervinden.

De steenhouwer uit de Tao van Poeh - Dweller on the Treshold van Van Morrison - Ithaka van K.P. Kafavis - Chinees gedicht - Steven Harrison - Freek de Jonge - Byron Katie - Tony Parsons - Hermann Hesse - Ramesh Balsekar

Alweer zo'n cirkel redenatie…----------De steenhouwer Uit de:'Tao van Poeh', geschreven door Benjamin Hoff en uitgegeven door Sirrus en Siderius. (ISBN 90-6441064x).

Er was eens een steenhouwer die ontevreden was met zichzelf en zijn plaats in het leven.Op zekere dag kwam hij voorbij het huis van een rijke koopman en zag door de openstaande poort vele prachtige bezittingen en gewichtige bezoekers. Wat moet die koopman machtig zijn!, dacht de steenhouwer. Hij werd erg jaloers en wenste dat hij net zo kon worden als de koopman. Dan zou hij nooit meer het leven van een eenvoudige steenhouwer hoeven te leiden.Tot zijn grote verbazing wérd hij plotseling de koopman, bezitter van meer weelde en macht dan hij ooit had durven dromen, benijd en verafschuwd door hen die minder rijk waren dan hij.Maar al spoedig kwam er een hoge beambte voorbij in een draagstoel, vergezeld van zijn gevolg en geëscorterrd door soldaten die op gongen sloegen. Iedereen, ongeacht zijn rijkdom, moest een diepe buiging maken voor de stoet. Wat is die beambte machtig!, dacht hij. Ik wilde dat ik een hoge beambte kon zijn.

Daarop werd hij de hoge beambte, rondgedragen in zijn met borduursel afgezette draagstoel, overal gevreesd en gehaat door de mensen die moesten buigen als hij voorbij kwam. Het was een hete zomerdag en de beambte voelde zich erg onbehaaglijk in zijn benauwde draagstoel. Hij keek op naar de zon. Die stond trots aan de hemel. Wat is de zon machtig!, dacht hij. Ik wilde dat ik de zon was!

Toen werd hij de zon, die genadeloos neerscheen op alle mensen, de akkers verschroeide en vervloekt werd door boeren en knechten. Maar een enorme zwarte wolk schoof tussen hem en de aarde, zodat zijn licht niet langer meer scheen op alles daar beneden. Wat is die regenwolk machtig! dacht hij. 'Ik wilde maar dat ik, die wolk was.

Toen werd hij die wolk, overstroomde de akkers en dorpen en werd door iedereen toegeschreeuwd. Maar al gauw merkte hij dat hij werd weggeduwd door een grotere karcht en besefte dat dit de wind was. Wat is die machtig!, dacht hij. Ik wilde maar dat ik de wind kon zijn!

Toen werd hij de wind, blies pannen van de daken, ontwortelde bomen en werd gehaat en gevreesd door iedereen. Maar na enige tijd stuitte hij op iets wat niet meegaf, hoe hard hij er ook tegen blies: een gigantische steen, die boven alles uittorende: Wat is die steen machtig!, dacht hij. Ik wilde maar dat ik een steen was! Toen werd hij de steen, machtiger dan al het andere op de wereld.

Maar toen hij daar stond, hoorde hij het geluid van een hamer, die een beitel in de massieve rots sloeg en hij voelde dat hij werd veranderd. Wat zou er machtiger kunnen zijn dan ik, de steen?, dacht hij. Hij keek neer en zag beneden, in de diepte, de gedaante van een steenhouwer...-----


Van Morrison: de muzikale Odysseus, niemand die op zo'n prahtige manier zijn zoektocht ten gehore weet te brengen, soms met directe verwijzingen naar het non-dualistische gedachtegoed: Alan Watts blues, No Guru no method no teacher, Hymns to the silence, Enlightenment.Deze special voor de aartstwijfelaars onder ons:-----Dweller On The ThresholdVan MorrisonI'm a dweller on the thresholdAnd I'm waiting at the doorAnd I'm standing in the darknessI don't want to wait no more

I have seen without perceivingI have been another manLet me pierce the realm of glamourSo I know just what I am

I'm a dweller on the thresholdAnd I'm waiting at the doorAnd I'm standing in the darknessI don't want to wait no more

Feel the angel of the presentIn the mighty crystal fireLift me up consume my darknessLet me travel even higher

I'm a dweller on the thresholdAs I cross the burning groundLet me go down to the waterWatch the great illusion drown


I'm gonna turn and face the musicThe music of the spheresLift me up consume my darknessWhen the midnight disappears

I will walk out of the darknessAnd I'll walk into the lightAnd I'll sing the song of agesAnd the dawn will end the night


I'm a dweller on the thresholdAnd I cross some burning groundAnd I'll go down to the oneLet the great illusion drown



I'm a dweller on the thresholdDweller on the thresholdI'm a dweller on the thresholdI'm a dweller on the threshold

Over Odysseus tocht:-----Ithaka - K.P.Kafavis - (vertaald door H. Warren/Mario Molegraaf)

Als je de tocht aanvaardt naar Ithakawens dat de weg dan lang mag zijn,vol avonturen, vol ervaringen.De Kyklopen en de Laistrygonen,de woedende Poseidon behoef je niet te vrezen,hen zul je niet ontmoeten op je wegwanneer je denken hoog blijft, en verfijndde emotie die je hart en lijf beroert.De Kyklopen en Laistrygonen,de woeste Poseidon, je zult hen niet ontmoetenals je ze niet in eigen geest meedraagt,je geest hen niet gestalte voor je geeft.

Wens dat de weg lang mag zijn.Dat er veel zomermorgens zullen komenwaarop je, met grote vreugde en genotzult binnenvaren in onbekende havens,pleisteren in Phoenicische handelsstedenom daar aantrekkelijke dingen aan te schaffenvan parelmoer, koraal, barnsteen en ebbehout,ook opwindende geurstoffen van alle soorten,opwindende geurstoffen zoveel je krijgen kunt;dat je talrijke steden in Egypte aan zult doenom veel, heel veel te leren van de wijzen.

Houdt Ithaca wel altijd in gedachtenDaar aan te komen is je doel.Maar overhaast de reis in geen geval.Beter is dat die jaren duurt,zodat je oud zult zijnwanneer je bij het eilandhet anker uitwerpt,rijk aan wat je onderweg verwierf,en niet verwachtenddat Ithaka je rijkdom schenken zal.

Ithaka gaf je de mooie reis.Was het er niet,dan was je nooit vertrokken,verder heeft het jeniets te bieden meer.En vind je het er wat pover,Ithaka bedroog je niet.


Zo wijs geworden,met zoveel ervaring, zul je albegrepen hebbenwat de Ithaka's beduiden.

een Chinees gedicht:------Toen ik kind waswaren bomen bomen,mensen mensenen paarden waren paarden.De lucht was de luchten de zon was de zon.

Toen ik ging ik op zoeken werd spiritueel.toen waren bomen mensenmensen waren de zon.de zon was wolkenen wolken waren water.

Nu ik mezelf weer gevonden hebzijn bomen weer bomenen de zon is de zonmensen zijn weer meneseneen wolk weer een wolk.

'Ik zocht verlichting,ik bestudeerde de grote wijsheidstradities,ik sprak met goeroe's en zieners,ik mediteerde in de Himalya;niets bracht verlichting.Doe niets.'(Steven Harrison)of:niemand is gelukkigwees niemand(Freek de Jonge)

'Wanneer je een minnaar wordt van WAT IS, is de oorlog voorbij. Geen beslissingen meer. Ik zeg graag: 'Ik ben een vrouw zonder toekomst.' Geen beslissingen, geen toekomst. Al mijn beslissingen worden voor me gemaakt, zoals ze ook voor jou worden gemaakt. Alleen mentaal, in je hoofd, zijn er verhalen die vertellen dat jij er iets mee te maken hebt.' (Byron Katie in 'A brief Anthology of Katie's Words'.)

de persoon is niets meer dan een boodschappenlijstje(Tony Parsons)

Wil je eens iets over Non-dualisme lezen, in een andere vorm en zonder dat het expliciet zo genoemd wordt, dan kunnen we je 'Siddhartha' en 'Narziss &


Goldmund' van Hermann Hesse aanraden. Hier volgt een fragment uit hoofdstuk 11:------ Narziss & Goldmund - Hermann Hesse -Uitgeverij Singel 1996 (27ste druk)

[…] Vervolgens ging hij gekleed op bed liggen. Na een tijd, toen hij nog altijd niet was ingeslapen, stond hij op, en liep met zware stappen naar de muur, waar een spiegeltje hing, en hij keek erin. Oplettend keek hij de Goldmund aan die uit de spiegel naar hem keek: een vermoeide Goldmund, een man, die moe, oud en afgeleefd was, in het bezit van een volkomen grijs geworden baard. Het was een oude, enigzins verwaarloosde man, die hem aankeek uit het kleine, doffe oppervlak van de spiegel, een gezicht dat hem goed bekend was, maar dat hem vreemd geworden was, het leek wel of het niet helemaal echt aanwezig was, of hij er weinig mee te maken had. Het deed hem denken aan een aantal gezichten, dat hij gekend had, een beetje aan dat van meester Niklaus, een beetje aan de oude ridder, die ooit een pagekostuum voor hem had laten maken, maar ook een beetje aan dat van de heilige Jacob in de kerk. De oude, baardige Sint Jacob, die er onder zijn pelgrimshoed zo stokoud en grijs en toch eigenlijk zo levenslustig en zo goed uitzag.

Zorgvuldig bestudeerde hij het gezicht in de spiegel, alsof hij er belang bij had om met deze vreemdeling vertrouwd te raken. Hij knikte hem toe, hij herkende zijn gezicht weer; het stond nu vast, dat hij het zelf was, dat gezicht kwam overeen met de indruk die hij van zichzelf had. Er was een erg vermoeide, enigzins afgestompte oude man teruggekomen van de reis, een onooglijk persoon, met wie je moeilijk voor de dag kon komen, maar toch had hij niets op die man tegen, toch viel die wel bij hem in de smaak: hij had iets in zijn gezicht dat de Goldmund van vroeger, die zo knap geweest was, niet gehad had, er lag iets van tevredenheid of in elk geval evenwichtigheid op dat gezicht, bij alle vermoeidheid en verval. Hij lachte zachtjes voor zich uit, en hij zag hoe het spiegelbeeld met hem meelachte: dat was me wat moois, die knaap, die hij van de reis mee naar huis had gebracht! Hij was mooi versleten en verbruikt, zoals hij daar weer thuiskwam van zijn uitstapje, en hij was niet alleen zijn paard, zijn reistas en zijn geld kwijtgeraakt, maar hij had nog andere dingen moeten laten varen: zijn jeugd, zijn gezondheid, zijn zelfvertrouwen, de blos op zijn gezicht en de energie in zijn blik. Maar toch had hij wel plezier aan wat hij zag: deze oude, zwakke knaap in de spiegel beviel hem beter dan de Goldmund, die hij zo lang geweest was. Hij was misschien ouder, zwakker, zieliger, maar hij was ook onschuldiger, hij was tevredener, je kon beter met hem overweg. Hij lachte en kneep een van zijn oogleden, waar rimpels in gekomen waren dicht. Toen ging hij weerop bed liggen en viel in slaap. […]

Ramesh BalsekarUit de:''Bewustzijn spreekt'', uitgegeven door uitgeverij Altamira. 'Als één of andere kracht u in een zoeker heeft veranderd, vindt u dan niet dat het de verantwoordelijkheid van diezelfde kracht is u daar te brengen waar u moet zijn? Waarom bent u er zo hevig bij betrokken? Waarom wilt u de dorst naar inzicht op een bepaald moment gelaafd hebben?


m e d e w e r k e r s a a n d i t n u m m e r :Jan van Delden

Justus Kramer SchipperHans Laurentius

Tony ParsonsNathan Gill

Jan KersschotJan Koehoorn

Douwe TiemersmaJan van Rossum

Belle Bruins (interviews, redactie & vertalingen)Raf Pype (redactie)Kees Schreuders (redactie & lay-out) Foekje Detmar (transcriptie van tekst Wolter Keers)Johan van der Kooij (redactie)

redactie statuut

AMIGO, een periodiek verschijnend web-tijdschrift, als bühne voor teksten over diverse Non-dualistische benaderingen. Poëtischer gezegd: Amigo wil tonen dat je in de lege stoel, die je in de kop van het magazine ziet een vriend zonder voorwaarden treft.Elk nummer zal in ieder geval teksten van Wolter Keers bevatten en de mentaliteit, waarmee Wolter het door hem opgezette tijdschrift 'Yoga Advaita' gestalte gaf, voortzetten.

www.ods.nl/amigoe-mail: [email protected]







Amigo maart 2002 editie 3 · Web viewIn 1997 las ik Tony Parsons eerste boek ‘Het Open Geheim’....

Documents

Transcript of Amigo maart 2002 editie 3 · Web viewIn 1997 las ik Tony Parsons eerste boek ‘Het Open Geheim’....