AcademischeLeergangZorg Management

‘De Academische Leergang Zorg Management helpt managers en directeuren hun vakmanschap te vergroten. Dit doen we door state of the art kennis van strategisch management te verbinden met actuele vraagstukken van zorgorganisaties. De combinatie van kennis met reflectie op de eigen beïnvloedingsmogelijkheden geeft deelnemers meer inzicht en daarmee ook meer plezier in hun vak.’

Lucie Boonekamp

Investeren in vakmanschap

zes academische bijeenkomsten over het strategisch management en bestuur van organisaties in de gezondheidszorg

Bestuur en management in een veranderende contextDirecteuren en managers in de zorg staan dagelijks voor grote opgaven en dilemma’s. De zorgsector is volop in transitie, geen deelsector uitgezonderd. Veranderende opvattingen over de verzorgingsstaat en de eigen verant­woordelijkheid van burgers in combinatie met grenzen aan de financierbaarheid van de zorg liggen hieraan ten grondslag. De toenemende dynamiek gaat samen met een toename van bedrijfsrisico‘s. De regeldruk vanuit overheid en toezichthouders lijkt daarbij eerder toe dan af te nemen. En dat in een context waarin alle partijen nog naarstig op zoek zijn naar de spelregels, de ruimte en de begrenzing van het marktspel. Dat de financiële middelen en de beschikbaarheid van (gekwalificeerd) personeel ook op termijn naar verwachting zullen achterblijven bij de vraag, legt een extra zware druk op zorginstellingen. Meer dan ooit zijn een slim strategisch HR­beleid en stevige sturing op bedrijfsvoering en logistieke processen noodzakelijk om als organisatie overeind te blijven. Kortom, volop uitdagingen voor bestuurders en managers in de zorg.

Kennis en vakmanschapDirecteuren en managers in de zorg staan voor grote uitdagingen die veel van hun professionele kwaliteiten vragen. Ze moeten hun kennis en analytische vermogens combineren met intuïtie, ondernemerschap, politieke sensitiviteit en procesvaardigheden. Management vereist steeds meer vakmanschap. De kern van vakmanschap is dat kennis noodzakelijk is maar niet voldoende. Wezenlijk is het element van “reflection in action”, waarbij kennis en inzichten worden gekoppeld aan doorleefde ervaringen.

Investeren in vakmanschapDe Academische Leergang Zorg Management is gericht op de uitbreiding van kennis en vakmanschap van directeuren en managers in de zorg. De leergang bestaat uit zes academische bijeenkomsten, verspreid over voorjaar en najaar. Tijdens elke bijeenkomst staat één thema centraal. We beginnen met strategisch management en leider schap waarbij de actuele strategische uitdagingen voor zorginstellingen en hun leiders/managers aan bod komen. Deelnemers maken kennis met methoden om deze vraagstukken te analyseren en de impact voor hun eigen organisatie te beoordelen. De volgende vijf thema’s zijn strategische marketing, humanresourcesmanagement, kwaliteit en veiligheid, logistiek management en financieel management. Het vertrekpunt bij elk van de thema’s is steeds het strategisch niveau van vraagstukken (qua reikwijdte en impact), waarna we inzoomen op het ‘wat’ en het ‘hoe’ en de wisselwerking tussen strategische keuzes en de uitwerking in de praktijk van de organisatie.

Veranderkunde Vrijwel alle opdrachten waarvoor directeuren en managers zich vandaag de dag gesteld zien, kennen veranderkundige uitdagingen. Veranderkunde zien wij dan ook als een inherent onderdeel van het vakmanschap van managers dus niet als een afzonderlijke discipline. Dat is de reden dat in elke module veranderkundige elementen zijn opgenomen met als ultieme vraag: wat vragen de vraagstukken die aan de orde zijn van mijn organisatie en van mij in mijn rol als directeur, manager, bestuurssecretaris, voorzitter medische staf, enzovoorts?

Bijeenkomsten en werkvormenIn de bijeenkomsten brengen deskundige inleiders de laatste inzichten van hun vakgebied voor het voetlicht. Vooraf krijgen deelnemers literatuur en inventariseren zij hun vragen over het desbetreffende thema. Deze vragen dienen mede als input voor de groepsbijeenkomst. Een kleine, exclusieve leergroep van maximaal twintig personen staat garant voor interessante discussies, veel eigen inbreng, gerichte feedback en de mogelijkheid veel te leren van elkaar. De werkvormen variëren per bijeenkomst. Bij elke studiedag hoort een persoonlijke opdracht die de deelnemers uitwerken in de eigen organisatie. Op deze uitwerking krijgen ze persoonlijk feedback van de inleiders. Ook is er tijdens de vervolgbijeenkomst een collectieve terugkoppeling, zodat deelnemers van elkaars aanpak kennis nemen en leren. Een vast onderdeel van het programma is reflectie op wat de aangereikte concepten en inzichten betekenen voor de eigen praktijk.

Tijdens een zomeropdracht verkennen de deelnemers in duo’s elkaars organisatie en het daar gevoerde strategisch beleid. Over en weer brengen zij vervolgens advies uit, gericht op vergroting van de professionele effectiviteit van de ander.

drs. Lucie Boonekamp

AcademischeLeergangZorg Management

Erasmus Centrum voor Zorgbestuur

“ Interessant zijn vooral de analyses van praktijksituaties met behulp van actuele wetenschappelijke inzichten.”

Drs. Ank Deckers, manager Kristal, Rivierduinen

Prof. Dr. Kim Putters is bijzonder hoog­leraar Management en Organisatie van instellingen in de gezondheidszorg aan het instituut Beleid en Management Ge­zondheidszorg (iBMG) van de Erasmus Uni­versiteit Rotterdam. Tevens is hij directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau.

Dr. Wilma van der Scheer is directeur van het Erasmus Centrum voor Zorg­bestuur. Zij is gespe­cialiseerd in de bestu­ring (governance) van zorgorganisaties.

Drs. Lucie Boonekamp is programmaleider van de Academische leergang en docent Strategische Marke­ting bij de MHBA van het Erasmus Centrum voor Zorgbestuur.

Jan Hendriks MLD MBA MHCM is gastdocent HR in de leergangen MHBA en ALZM van het Erasmus CMDz en programmadirecteur van HR2020.

De modules en de docenten

Academische Leergang Zorg Management

Strategisch managementDe meervoudige en complexe werkelijk heid in de gezondheidszorg stelt bestuurders en managers voor grote strategische uitdagingen. Uiteen lopende perspectieven op de vraagstukken én de mogelijke aanpak ervan komen tijdens deze module aan de orde. Wilma van der Scheer bespreekt de belangrijkste theorieën op het terrein van strategisch management en koppelt deze inzichten vervolgens aan het thema strategisch leiderschap. Thema’s die worden aangeraakt zijn: waarin onderscheidt leiderschap zich van management, wat maakt iemand tot een leider, wat legitimeert een leider? Deelnemers passen de concepten en analysemethoden toe op hun organisatie, uitmondend in een strategisch advies. Kim Putters sluit de dag af met een actualiteiten college. Gebruikmakend van de meest recente inzichten uit sociaalwetenschappelijk onderzoek duidt hij actuele trends op het gebied van gezondheidszorg en ontwikkelingen in de sector.

Strategische marketingWie zijn mijn klanten en welke toegevoegde waarde moet mijn zorg­instelling bieden om aan hun wensen en behoeften te voldoen? Hoe creëer ik een duurzaam houdbare positie te midden van concurrenten? Hoe balanceer ik tussen de belangen en eisen van diverse stakeholders? Dit zijn slechts enkele van de strategische marketingvragen die bestuurders en managers van zorginstellingen zich steeds vaker stellen. Strategische marketing is een relatief jong vak­gebied in de zorgsector. We verkennen de belangrijkste visies en concepten op dit terrein en staan stil bij de toepasbaarheid in de zorgsector en de mogelijke valkuilen. De deel­nemers gaan vervolgens in hun eigen organisaties aan de slag met

een zogeheten marketing audit: een gestructureerde methodiek om de marktpositie van de organisatie te analyseren en het gevoerde beleid op het gebied van (strategische)marketing te evalueren.

HR in toekomstperspectiefIn weinig andere sectoren is de menselijke factor van zo’n groot belang als in de gezondheidszorg.Hoe krijgen we met HR in de zorg­ en werk praktijk blijvend oog en oor voor de strategische inzet van het menselijk talent? Hoe krijgt het human resourcesmanagement– HR(M) de status van business partner vergelijkbaar met Financieel Manage ment? Tijdens deze module onderzoeken we het belang van strategisch HR(M)voor succesvolle dienstverlening. We behandelen de ultieme HR­opgave waarvoor personeelsmanagement in zorg­organisaties staat. Aan de orde komen onder meer de interne en externe factoren waarbij de HRM strategie moet aansluiten, de actoren die deze strategie bepalen en de rol van het hoofd P&O. Deelnemers werken een casus uit voor hun eigen organisatie met als centrale vraag: op welke manier kan ik via HR(M) de dienstverlening aantoonbaar verbeteren, de afdelingsprestaties meetbaar vergroten en de organisatie­doelen realiseren? Verwacht worden een grondige analyse en een concreet plan van aanpak HR, gebruik makend van de aangereikte literatuur en leerstof, de groepskennis en social learning.

Erasmus Centrum voor Zorgbestuur

“ De leergang is zowel verdieping als vernieuwing. Vanuit de verschillende perspectieven komen de nieuwste inzichten aan de orde die vaak direct toepasbaar zijn in de praktijk.”

Drs. Els van der Wallen, manager traumacentrum, Erasmus MC

Drs. Piet-Hein Buiting is arts, histo­ricus en bedrijfskun­dige en werkzaam als ziekenhuisbestuurder. Hij is docent bij diver­se programma’s van het Erasmus Centrum voor Zorgbestuur met als specialisatie de thema’s kwaliteit, veiligheid en veran­dermanagement.

Drs. Therese Borghuis is kern­docent Zorglogistiek bij de MHBA van het Erasmus Centrum voor Zorgbestuur en bij het Diploma Pro­gramma Zorgmanage­ment in Suriname.

Academische Leergang Zorg ManagementErasmus Centrum voor Zorgbestuur

Kwaliteit en veiligheidDe thema’s kwaliteit en veiligheid staan volop in de belangstelling. Zorginstellingen worden steeds meer aangesproken op hun prestaties. Niet alleen vanwege het hoge aantal ongewenste zorguitkomsten, maar ook vanwege de grote variatie tussen zorginstellingen onderling. Tijdens deze module starten we met de vraag wat nu eigenlijk wordt beoogd met kwaliteit­ en veiligheidsbeleid en welke methodes er zijn om hieraan vorm te geven binnen organisaties. Met name de veranderkundige aspecten van kwaliteit en veiligheid komen aan bod en actuele thema’s zoals de veranderende rol van de patiënt in het zorgproces en de toenemende vraag van externe partijen naar transparantie. Binnen de patiëntveiligheidsdiscussie gaan we in op de rol van instrumenten als Veilig Incident Melden, crew resource management en risicoanalyse en enkele grote risicogebieden zoals de kwetsbare oudere of medicatieveiligheid. Deelnemers brengen voorafgaand aan het college een casus in over een kwaliteits­ of veiligheidsprobleem binnen hun organisatie. Deze casus bespreken we tijdens de sessie op de eerste dag. Na afloop schrijft elke deelnemer op basis van de behandelde stof een uitgebreidere analyse en een plan van aanpak.

Zorglogistiek vanuit veranderkundig perspectiefZorginstellingen zijn organisaties waar zich in de regel veel complexe processen tegelijkertijd afspelen. Het efficiënt omgaan met de beschikbare middelen en het tegelijkertijd verbeteren van de kwaliteit van zorg staat steeds meer onder druk. Zorglogistieke bedrijfsvoering is daarmee een strategisch belangrijk aandachtsgebied geworden.

Tijdens deze module gaan we in op de beschrijving van zorgprocessen en de wijze waarop logistieke filosofieën, en dan met name Thinking Processes, kunnen bijdragen aan een efficiënte bedrijfsvoering. Bij de implementatie van deze methoden komt ook de veranderkundige aanpak aan de orde. Zowel het proces­denken in de eigen instelling als deze veranderkundige benadering komen aan bod waarbij de deelnemers onderling hun ervaringen uitwisselen. De opdracht bij dit thema omvat een analyse van een zorgproces en een reflectie op het belang van continue verbetering in deze processen evenals de veranderkundige aanpak bij het implementeren van deze verbeteringen.

Financieel managementDe introductie van gereguleerde marktwerking in de zorgsector heeft grote invloed op de structuur en het bestuur van zorginstellingen. Naast het behalen van inhoudelijke zorgdoelstellingen is het behalen van financiële doelstellingen van strategisch belang. Nieuwe bekostigings methodieken vragen om een organisatiestructuur en besturings filosofie die het bestuur en het manage ment van de zorginstelling ‘in control’ houden over zowel de inhoudelijke als de financiële conse­quenties van zorgprocessen. Zorg­instellingen hebben behoefte aan beter inzicht in financiële verhoudingen en financiële risico’s en aan een manier om de financiële consequenties van zorgprocessen beter te kunnen sturen. Deze module gaat in op een aantal belangrijke principes en technieken van management control die hier­

voor kunnen worden toegepast. Aandacht wordt besteed aan het creëren van een organisatiestructuur met resultaatverantwoordelijke eenheden, de rol van het planning­ en controlsysteem, de mogelijkheden van financiële en niet­financiële prestatiemeting en het hanteren van interne verrekeningen. Deze en andere beschikbare controltechnieken beogen alle bij te dragen aan een gezonde balans tussen de kosten en baten van kwalitatief goede zorg. In het bijzonder gaat deze module in op de mogelijkheden en onmogelijkheden van de toepassing van deze bedrijfskundige concepten en technieken in de zorgorganisaties. Deelnemers maken op basis van de behandelde stof een analyse van een aspect van het management controlsysteem in hun organisatie en werken voorstellen tot verbetering uit.

“ De theoretische concepten en kennis vergroten je inzicht in de complexiteit van de gezondheidszorg, maar ook in de mogelijkheden en oplossingen. Het toepassen van kennis op de eigen praktijksituatie helpt om de stof eigen te maken.”

Drs. Ellen Mogendorff, Stichting Topklinische GGz

Prof. Dr. Frank Hartmann is hoog­leraar Manage­ment Accounting & Manage ment Control aan de Rotterdam School of Manage­ment. Hij doet onder­zoek en geeft onder­wijs op het gebied van financiële besturing en besluitvorming van zorgorganisaties in samenwerking met iBMG.

Academische Leergang Zorg ManagementErasmus Centrum voor Zorgbestuur

Doelgroep Managers en bestuurders in de zorg: cure, care, openbare gezondheidszorg en preventie.

Locatie Erasmus Universiteit Rotterdam, complex Woudestein, Burgemeester Oudlaan 50.

Bijeenkomsten De data in 2017 zijn op:­ 3 maart 2017 (start)­ 21 april­ 9 juni­ 1 september­ 6 oktober­ 10 november­ 15 december (slotbijeenkomst)

De bijeenkomsten beginnen om 10:00 uur en eindigen rond 17:00 uur.

Kosten De kosten voor deelname (inclusief literatuur) bedragen € 4.950.

Tijdsinvestering De geschatte tijdinvestering bedraagt 40 uur per module, inclusief voorbereiding en uitwerking van opdrachten. Bij succesvolle afronding van de studiereeks ontvangen deelnemers een certificaat.

Aanmelding en nadere informatie Een aanmeldingsformulier en nadere inlichtingen zijn te verkrijgen bij: Ragini Nanhkoesingh, programma ­coördinator (aanwezig dinsdag, woensdag en donderdag) T 010­408 8576 E nanhkoesingh@bmg.eur.nl

Meer informatiewww.erasmuscentrumzorgbestuur.nl

Aanmelding en algemene informatie

Academische Leergang Zorg ManagementErasmus Centrum voor Zorgbestuur

Academische Leergang Zorg ManagementErasmus Centrum voor Zorgbestuur

Erasmus Centrum voor Zorgbestuur is een onderdeel van het instituut Beleid en Management Gezondheidszorg (iBMG) van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Erasmus Centrum voor Zorgbestuur is in 2003 opgericht met als doel bij te dragen aan de kwaliteit van het management en het bestuur in de gezondheidszorg.

Erasmus Centrum voor Zorgbestuur is ingericht als een vormings plaats: een plek voor leiders in de gezondheids­zorg om, soms in de beslotenheid van een groep collega’s en soms juist in uitwisseling met andere partijen, te praten over kwesties uit de dagelijkse praktijk en de eigen werkstijl. De opleidingsprogramma’s zijn gedegen gefundeerd, actueel en uitdagend. Elk programma kent zijn eigen evenwicht tussen theoretische kennis, praktijkervaringen en reflectie. De programma’s worden mede ingekleurd door de doelgroep, doelstelling en persoonlijke leervragen van deelnemers. Zo wordt eigen casuïstiek een leermiddel en wordt de aanwezige kennis, uit diverse sectoren van de gezondheidszorg, optimaal benut.

Het programma­aanbod bestaat onder andere uit:

Master Class, een management development programma over strategie en leiderschap, voor (eindverantwoordelijke) zorgbestuurders.

Waarden van Zorg, een verkenning van waarden in de zorg onder leiding van prof. dr. Paul Frissen en prof. dr. Pauline Meurs, voor ervaren zorgbestuurders.

Master of Health Business Administration, de enige internationaal geaccrediteerde MBA­opleiding in Nederland specifiek voor de zorg. Voor leiders op strategische posities bij aanbieders van zorg en welzijn, verzekeraars, toeleveranciers en overheden die zich verder willen bekwamen in hun vak c.q. voorbereiden op een volgende carrièrestap.

Imagine2, een programma om medisch specialisten én ziekenhuizen toe te rusten voor blijvende kwaliteits­verhoging. Het bestaat uit drie onderdelen: een clinical­leadership­programma, een in­company verbeterprogramma en een bestuurlijk programma.

Medisch Specialist en Bestuur, een programma voor bestuurlijke medici die zich verder willen bekwamen op bestuurlijk, persoonlijk en inhoudelijk vlak.

Top Class, een management development programma voor managers en directeuren in de zorg die een stap naar een bestuurlijke functie overwegen.

Academische Leergang Zorg Management, een compacte leergang gericht op uitbreiding van kennis en versterking van het vakmanschap van directeuren, managers en professionals in de zorg.

Financieel Bestuur in de Zorg, een kort programma voor managers en bestuurders over actuele en aankomende financieel­economische vraagstukken in de zorg.

Verdiepingscyclus Strong Controllership, een kort programma voor financiële professionals die hun visie willen aanscherpen en hun impact willen vergroten.

Nieuw Verpleegkundig Leiderschap, een programma waarin verpleegkundigen de strategische visie en vaardigheden verwerven om hun vak, de organisatie en de zorg verder te brengen.

Erasmus Centrum voor Zorgbestuur

AcademischeLeergangZorg Management

Ondergetekende geeft zich op voor deelname aan de Academische Leergang Zorg Management met bijvoeging van een uitgebreid CV.

Voorletters en naam dhr/mw ...........................................................................................................................

Roepnaam ...............................................................................................................................................

Titel ...............................................................................................................................................

WerkadresInstelling ...............................................................................................................................................

Functie ...............................................................................................................................................

Postadres ...............................................................................................................................................

Postcode en plaats ...............................................................................................................................................

Telefoon ...............................................................................................................................................

E­mail ...............................................................................................................................................

Twitternaam ...............................................................................................................................................

Privé-adresStraatnaam + huisnr. ...............................................................................................................................................

Postcode en plaats ...............................................................................................................................................

Telefoon ...............................................................................................................................................

E­mail ...............................................................................................................................................

Handtekening ...............................................................................................................................................

Datum ...............................................................................................................................................

Facturen worden gericht aan de financiële administratie van uw instelling, indien u dit anders wenst gaarne dit aangeven.

Aangeven wat van toepassing is:• Post op bovenstaand privé­/werkadres• E­mail op bovenstaand privé­/werkadres

Dieetwensen ...............................................................................................................................................

AanmeldingsformulierAcademische Leergang Zorg Management 2017

Academische Leergang Zorg ManagementErasmus Centrum voor Zorgbestuur

Graag cv meezenden

U kunt uw inschrijving zenden naar:Erasmus Universiteit RotterdamiBMG, Bayle Building, kamernummer J6­11T.a.v. Ragini Nanhkoesinghprogrammacoördinator(aanwezig dinsdag, woensdag en donderdag)Postbus 17383000 DR Rotterdam

Voor verdere informatie of vragen:T 010­4088576E nanhkoesingh@bmg.eur.nl

Kosteloos annuleren kan totuiterlijk twee maanden voorde startdatum. Bij onvoldoendedeelnemers behouden wij hetrecht om de leergang 2017te annuleren.