Alles voor een gezonde jeugd - cjgrijnmond.nl · 6 Inleiding In dit productenboek staat het aanbod...

Productenboek 2019

Alles voor een gezonde jeugd

3

Productenboek 2019

Alles voor een gezonde jeugd

4

Inhoud Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6

1 Missie en visie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9

1 .1 . Missie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10 1 .2 . Visie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10

2 Basispakket JGZ: de contactmomenten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13

2 .1 . Individueel basisaanbod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 2 .1 .1 . Neonatale gehoorscreening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 2 .1 .2 . Neonatale hielprikscreening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 2 .1 .3 . Geboortehuisbezoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 2 .1 .4 . Consulten tot 18 jaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 2 .1 .5 . Extra contactmoment . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 2 .1 .6 . Inloopspreekuren tot 18 jaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 2 .2 . Collectief basisaanbod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 2 .2 .1 . Vaccinatiespreekuren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 2 .3 . Plusaanbod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 2 .3 .1 . Brede analyse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 2 .4 . Non-bereik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 2 .5 . Instroom nieuwkomers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 2 .6 . Speciaal onderwijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22 2 .6 .1 . Dossieronderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22 2 .6 .2 . Onderzoek nieuwe leerling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22 2 .6 .3 . Herindicatie-onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23

3 Kerntaken jeugdgezondheidszorg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25

3 .1 . Begeleiden, adviseren en voorlichten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26 3 .2 . Afstemmen van zorg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27 3 .3 . Aansluiten formele netwerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 3 .4 . Beleidsadvisering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29

4 Aanvullend Preventief Pakket . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31

4 .1 . Aanbod voor aanstaande ouders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32 4 .1 .1 . Prenataal huisbezoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32 4 .1 .2 . Voorzorg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32 4 .1 .3 . Prezorg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33 4 .1 .4 OuderTeam .nu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34 4 .1 .5 . Thema- en voorlichtingsbijeenkomsten voor aanstaande ouders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35 4 .1 .6 . Digitale opvoedondersteuning voor aanstaande ouders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35 4 .2 . Aanbod voor ouders van het jonge kind . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36 4 .2 .1 . Stevig ouderschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36 4 .2 .2 . Shantala babymassage individueel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37 4 .2 .3 . Shantala babymassage groepscursus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37 4 .2 .4 . Moeders informeren moeders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37 4 .2 .5 . Lactatiespreekuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38 4 .2 .6 . Peuter in zicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38 4 .2 .7 . Home-Start . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39 4 .2 .8 . Vroegtijdige onderkenning en integrale vroeghulp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40 4 .2 .9 . Kortdurende video-hometraining (K-HVT) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40

5

4 .2 .10 . VIPP-SD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41 4 .2 .11 . Thema- en voorlichtingsbijeenkomsten voor ouders van het jonge kind . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42 4 .2 .12 . Digitale opvoedondersteuning voor ouders van het jonge kind . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43 4 .3 . Aanbod voor (ouders van) basisschoolkinderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43 4 .3 .1 . Opvoeden & zo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43 4 .3 .2 . Logopedische screening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44 4 .3 .3 . Alles kids . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44 4 .3 .4 . Vrienden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45 4 .3 .5 . Ouders in actie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45 4 .3 .6 . Home-Start+ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46 4 .3 .7 . Thema- en voorlichtingsbijeenkomsten voor (ouders van) basisschoolkinderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46 4 .3 .8 . Digitale opvoedondersteuning voor (ouders van) basisschoolkinderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47 4 .4 . Aanbod jongeren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 4 .4 .1 . Extra inzet schoolziekteverzuim: PATS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 4 .4 .2 . Advisering leerplichtontheffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49 4 .4 .3 . Training sociale vaardigheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50 4 .4 .4 . Vrienden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51 4 .4 .5 . Thema- en voorlichtingsbijeenkomsten voor (ouders van) jongeren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51 4 .4 .6 . Digitale (opvoed)ondersteuning voor (ouders van) jongeren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52 4 .4 .7 . Mbo 18+ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52 4 .4 .7 .1 . Your Health . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53 4 .4 .7 .2 . Schoolziekteverzuim mbo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54 4 .4 .7 .3 . Ondersteuning professionals mbo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54 4 .4 .7 .4 . Collectieve begeleiding jongeren mbo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56 4 .4 .7 .5 . Gezondheidsspreekuur mbo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56 4 .5 . Aansluiten informele netwerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57 4 .6 . Aanvullende jeugdgezondheidszorgdiensten en -functies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57 4 .6 .1 . Service & Contact . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58 4 .6 .2 . Baliemedewerker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59 4 .6 .3 . Externe vertrouwenspersoon jeugd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60 4 .6 .4 . Toegang jeugdhulp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60 4 .6 .4 .1 . Ondersteunen gezinsplan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60 4 .6 .4 .2 . Analyseren gedragsontwikkeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61 4 .6 .5 . Orthopedagoog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61 4 .6 .6 . Pedagoog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62 4 .6 .7 . Netwerkregie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63 4 .6 .8 Procescoördinatie Toegang Sociaal Domein . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64 4 .6 .9 . Ondersteuning jeugdhulpprofessionals . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65 4 .6 .10 . Zorgcoördinator voorscholen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65 4 .6 .11 . Coördinator cursusaanbod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66 4 .6 .12 . Opzetten multidisciplinaire ketenaanpak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67 4 .7 . Aanvullend volume Basispakket JGZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67 4 .8 . Aanvullende communicatiediensten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68

5 Begrippenlijst, werkgebied en schema’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71

5 .1 . Begrippenlijst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72 5 .2 . Het werkgebied van CJG Rijnmond . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75 5 .3 . Rijksvaccinatieprogramma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76 5 .4 . Contactmomentenschema CJG Rijnmond . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77

6

InleidingIn dit productenboek staat het aanbod van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Rijnmond, voor jeugdigen tot 23 jaar¹ en (aanstaande) ouders². Onze dienstverlening is onderverdeeld in het wettelijk vastgelegde Basispakket Jeugdgezondheidszorg (JGZ), onze vier kerntaken en het Aanvullend Preventief Pakket (APP).

De samenstelling van het Basispakket JGZ is voor elke gemeente gelijk, maar binnen de kerntaken en de wettelijke kaders kunnen wij tegemoetkomen aan de couleur locale van uw gemeente. Ook kunt u keuzes maken uit ons APP, dat onder andere bestaat uit programma’s, functies, (thema)bijeenkomsten en digitale cursussen. Wij adviseren u graag, zodat u een pakket kunt samenstellen dat bij u en de inwoners van uw gemeente past.

Wij spelen in op de vragen en behoefte van ouders en jeugdigen, door onze vaccinaties, screeningen, monitoring en signalering uit te voeren. Onze professionals³ gaan de dialoog aan en bepalen zo samen met het gezin op welke wijze en in welke mate onze dienstverlening wordt ingezet. Dit kan in een persoonlijk gesprek, maar ook via ons nieuwe contactcentrum waarin wij alle telefonische en digitale communicatiestromen bundelen. Binnen onze dienstverlening staan het versterken van de eigen kracht en normaliseren centraal.

Sinds 2018 werken wij binnen het programma CJG Next aan het personaliseren en differentiëren van ons basisaanbod. Dit doen we om nog beter aan te sluiten bij de wensen en behoeften van ouders en jeugdigen, en om vroegsignalering te verbeteren. Het zal leiden tot veranderingen in het contactmomentenschema dat u achterin dit productenboek vindt. Wij betrekken u en andere gemeenten actief bij deze ontwikkelingen.

CJG Next: gedifferentieerd en gepersonaliseerd basisaanbodIn 2012 zetten wij, als landelijke koploper, een eerste stap naar flexibilisering van het basispakket . Het uitgangspunt was dat ieder kind en iedere ouder andere behoeften heeft aan ondersteuning en informatie . Door tijd vrij te spelen in het basispakket dat ieder kind ontvangt, ontstond extra ruimte voor kinderen die meer aandacht en zorg nodig hebben .

Inmiddels is de wereld om ons heen alweer drastisch veranderd . De transformatie in het jeugddomein, de veranderende klant en de vernieuwde technologische mogelijkheden maken dat we ons opnieuw beraden: hoe speelt het basispakket hier het beste op in? Daarom zijn wij gestart met ons programma CJG Next .

CJG next streeft naar een nieuw basisaanbod waarin maatwerk centraal staat: de ouder of jeugdige creëert zelf een contactmoment dat past in de persoonlijke situatie, en de professional stelt zich daarbij ondersteunend en adviserend op . Door op deze manier aan te sluiten bij de diversiteit aan klanten, bewerkstelligen wij dat ieder kind passende zorg krijgt om gezond en veilig op te groeien . Niet iedereen heeft hetzelfde nodig om een goed resultaat te behalen .

Ook wordt door CJG Next de professionele autonomie van onze JGZ-professionals vergroot . Zij zijn straks, binnen medische kaders, zeer flexibel in aanbiedingsvorm, -frequentie, -moment en -plaats . Er ontstaat ruimte om ook op wijk-/gebiedsniveau een actieve rol te spelen en CJG Rijnmond een gezicht te geven bij het gezond en veilig opgroeien van kinderen in hun eigen context .

Door het basispakket optimaal te flexibiliseren zijn wij beter in staat om snel in te spelen op trends en ontwikkelingen in de maatschappij en op technologische mogelijkheden . Zo creëren wij een wendbare en toekomstbestendige JGZ .

¹ De wettelijke leeftijd voor de uitvoering van het Basispakket JGZ is sinds 1 januari 2015 vastgelegd tot 18 jaar. Het Aanvullend Preventief Pakket (APP) omvat diensten die geleverd kunnen worden aan jeugdigen tot 23 jaar.

² Waar ouder(s) staat, kan ook opvoeder(s)/verzorger(s) worden gelezen.

³ Waar onze professional(s) staat, wordt de professional in dienst van CJG Rijnmond bedoeld.

LeeswijzerIn het eerste hoofdstuk staan onze missie en visie. Dit vormt de basis van waaruit onze professionals werken. In hoofdstuk 2 beschrijven wij het Basispakket JGZ voor jeugdigen tot 18 jaar. Hierin ziet u de

basiscontactmomenten die iedere jeugdige ontvangt en het plusaanbod voor jeugdigen die extra ondersteuning nodig hebben. In hoofdstuk 3 presenteren wij onze vier kerntaken.

Een overzicht van producten en diensten die wij als APP kunnen bieden, staat in hoofdstuk 4 beschreven. Dit aanbod varieert van intensieve programma’s voor risicodoelgroepen tot eenmalige bijeenkomsten. Zo kan uw gemeente de preventieve (gezondheids)taak binnen het jeugddomein vormgeven. In het laatste hoofdstuk treft u een begrippenlijst waarin wij de belangrijkste termen toelichten.

Achterin het productenboek vindt u het contactmomentenschema en een overzicht van ons werkgebied.

Vragen of meer informatie?Wilt u, naar aanleiding van dit productenboek, meer informatie over hoe wij invulling geven aan onze werkwijze en diensten? Neem dan contact met ons op via telefoonnummer 010 - 44 44 600 of kijk op onze website www .cjgrijnmond .nl .

9

Missie en visie

10

1.1. Missie

Als Centrum voor Jeugd en Gezin staan we naast ouders om gezond en veilig opgroeien mogelijk te maken. We mobiliseren de eigen kracht vanaf de zwangerschap tot aan de volwassenheid van de jeugdige. Dit doen we in afstemming met ouders en andere betrokkenen door preventieve en tijdige inzet van zorg, dichtbij en in de (ver-trouwde) omgeving van het gezin. Daar waar nodig bieden we vraaggericht extra ondersteuning en aandacht aan.

1.2. Visie

In beeldCJG Rijnmond gelooft in preventie en zet in op het vroegtijdig organiseren van ondersteuning. Hiermee worden problemen in een later stadium voorkomen. Wij doen er alles aan om zo snel mogelijk de best beschikbare hulp te organiseren. Wanneer er risico’s zijn, blijven we een gezin volgen en ondersteunen. Wij blijven betrokken tot eventuele hulp is ingeschakeld. Dit in zorgvuldig overleg met alle betrokkenen en gericht op de situatie.

In de buurtCJG Rijnmond ondersteunt ouders en jeugdigen om - als het even niet vanzelf gaat - hun eigen kracht te stimuleren en het eigen netwerk in te schakelen. Ons aanbod is zoveel mogelijk vraaggericht. We vinden het belangrijk dat klanten zich op hun gemak voelen, ongeacht culturele achtergrond. Wij richten ons op ouders en jeugdigen en zoeken actief naar samenwerking met professionals in de jeugdketen.

Wij zijn altijd dichtbij; thuis, in de wijk, op school of bij ons lokale Centrum voor Jeugd en Gezin. Onze locaties zijn uitnodigend en laagdrempelig. CJG Rijnmond omarmt de visie van een toekomstig, integraal zorgaanbod in de wijk voor alle leeftijden en wil nauw samenwerken. Wij volgen de maatschappelijke ontwikkelingen op de voet en zoeken actief naar innovaties voor een beter contact met klanten en ketenpartners.

Samenwerken voor een gezonde jeugd

Op cjgrijnmond .nl ziet u onze missie en visie in beeld .

(Op) tijd voor ieder kind.

Onze kernwaarden

• Deskundig• Verantwoordelijk• Innovatief

• Transparant• Samenwerken

In beeld en in de buurt.

http://www.cjgrijnmond.nl

⁴ Binnen het programma CJG Next ontwikkelen wij een gedifferentieerd en gepersonaliseerd basisaanbod. Zie kader op pagina 6.

13

Basispakket JGZ: de contactmomentenUitgangspunt voor de contactmomenten binnen het Basispakket JGZ is de ontwikkellijn van een gezond kind van 0 tot 18 jaar. Wij gebruiken deze om te bepalen op welke essentiële leeftijdsmomenten wij minimaal alle jeugdigen moeten vaccineren, screenen, adviseren en monitoren. Dit om de ontwikkeling van de jeugdige goed in beeld te hebben en tijdig afwijkingen te kunnen signaleren. De leeftijdsmomenten vormen gezamenlijk het individueel basisaanbod: dertien contactmomenten van 0 tot 18 jaar die iedere jeugdige - ongeacht zijn situatie - ontvangt.⁴

Voor de groep jeugdigen waar alles goed verloopt en er geen vragen zijn vanuit de ouder en/of de jeugdige, vullen we deze contactmomenten aan met een collectief aanbod. Indien de ouder en/of de jeugdige zich onzeker voelt, vragen heeft of meer ondersteuning kan gebruiken, bieden wij in afstemming met hen een extra contactmoment of ons plusaanbod aan.

14

2.1. Individueel basisaanbod

Met het individueel basisaanbod bieden wij alle jeugdigen dezelfde basiszorg. Zorg waarin alle kinderen tijdig worden gescreend en gemonitord door onze professionals. Onderstaande contactmomenten zijn de belangrijke momenten waar in de ontwikkeling van een kind veel op lichamelijk en (psycho)sociaal gebied gebeurt.

2.1.1. Neonatale gehoorscreening

Een screening bij pasgeboren kinderen om gehoorverlies vroegtijdig te signaleren.

Doelstelling Voorkomen van achterstand in de (spraak-taal)ontwikkeling van kinderen door het vroegtijdig opsporen van gehoorverlies.

Inhoud Bij alle pasgeborenen wordt door onze professionals, tussen de vierde en de zevende dag na de geboorte, een gehoorscreening uitgevoerd. Wanneer de uitslag van de screening onvoldoende is, vindt een tweede en zo nodig een derde screening plaats.

Resultaat Pasgeborenen hebben een gehoorscreening aangeboden gekregen. Bij alle verschenen kinderen is de screening afgenomen en zo nodig vond een herhaling plaats.

Doelgroep Alle pasgeborenen die in ons werkgebied wonen, met uitzondering van de pasgeboren kinderen die op een Neonatale Intensive Care Unit (NICU) liggen. Zij krijgen de screening vanuit het ziekenhuis aangeboden.

Uitvoerende professional • Screener.• Coördinator.

2.1.2. Neonatale hielprikscreening

Een screening bij pasgeboren kinderen voor het opsporen van een aantal ernstige erfelijke aandoeningen.

Doelstelling Tijdig opsporen van zestien stofwisselingsziekten en twee andere aangeboren afwijkingen waardoor behandeling tijdig kan starten en ernstige gevolgen (grotendeels) worden voorkomen.

Inhoud Tussen de vierde en zevende dag na de geboorte ontvangen alle kinderen een hielprik. De bloedafname wordt uitgevoerd door onze professionals of een verloskundige. De eindverantwoordelijkheid ligt, ongeacht wie de hielprik uitvoert, bij het Centrum voor Jeugd en Gezin. Wanneer de uitslag twijfelachtig is, wordt de hielprik herhaald.

Resultaat Pasgeborenen hebben een hielprikscreening aangeboden gekregen en er vond zo nodig een herhaling van de screening plaats.

Doelgroep Alle pasgeboren kinderen die in ons werkgebied wonen, met uitzondering van de pasgeborenen die op een Neonatale Intensive Care Unit (NICU) liggen. Zij krijgen de screening vanuit het ziekenhuis aangeboden.

Uitvoerende professional • Screener.• Coördinator.

15

2.1.3. Geboortehuisbezoek

Een huisbezoek waarin kennismaking met de JGZ, het bieden van (anticiperende) voorlichting en vroegtijdige signalering centraal staan.

Doelstelling Het gezin maakt kennis met de diensten van het Centrum voor Jeugd en Gezin. Daarnaast bieden onze professionals preventie (voorlichting en advies) over gezond en veilig opvoeden en opgroeien passend bij het gezin. Ook signaleren zij vroegtijdig (lichamelijke) ontwikkelingsstoornissen, psychosociale problematiek, gezondheidsbedreigende factoren en opvoed-problemen en leiden zo nodig toe naar passende zorg- of hulpverlening.

Inhoud Na de geboorte van het kind nemen onze professionals telefonisch contact op met de ouders om een afspraak te maken voor het geboortehuisbezoek. Tijdens het huisbezoek verstrekken onze professionals informatie over het Centrum voor Jeugd en Gezin en:• nemen een algemene anamnese af;• monitoren de draaglast en draagkracht van ouders;• meten factoren die de gezondheid van het pasgeboren kind bevorderen

of bedreigen;• geven gericht individueel advies, individuele begeleiding en eventuele

toeleiding;• bespreken de voortgang van de verleende zorg.

Resultaat Ouders van pasgeboren kinderen krijgen telefonisch een huisbezoek aangeboden. Bij de gezinnen waar een huisbezoek heeft plaatsgevonden zijn de pasgeborenen onderzocht, de afwijkende ontwikkelingen en problemen gesignaleerd en zo nodig zijn interventies ingezet.

Doelgroep Alle ouders van pasgeboren kinderen die in ons werkgebied wonen.

Uitvoerende professional • Jeugdverpleegkundige.

2.1.4. Consulten tot 18 jaar

Vaste contactmomenten voor jeugdigen van 3 weken tot 18 jaar⁵, waarin centraal staan: systematische monitoring, screening en signalering van de ontwikkeling van de jeugdige en advisering hierover.

Doelstelling Onze professionals bieden preventie (voorlichting en advies) over gezond en veilig opvoeden en opgroeien passend bij de leeftijd van de jeugdigen. Ook signaleren zij vroegtijdig (lichamelijke) ontwikkelingsstoornissen, psychosociale problematiek, gezondheidsbedreigende factoren en opvoed-problemen en leiden zo nodig toe naar passende zorg- of hulpverlening.

⁵ Achterin het productenboek staat het contactmomentenschema.

Inhoud Onze professionals:• monitoren de draaglast en draagkracht van de ouders en kinderen;• meten factoren die de gezondheid bevorderen of bedreigen;• voeren het Rijksvaccinatieprogramma uit op de daarvoor vastgestelde

leeftijden;• geven gericht individueel advies, individuele begeleiding en zorgen

eventueel voor toeleiding;• bespreken de voortgang van de verleende zorg.

16

Resultaat Jeugdigen en hun ouders worden uitgenodigd voor de dertien individuele contactmomenten op vaste leeftijden. Alle verschenen kinderen zijn onderzocht, de afwijkende ontwikkelingen zijn gesignaleerd en zo nodig zijn interventies ingezet.

Doelgroep Alle ouders en jeugdigen van 3 weken tot 18 jaar die in ons werkgebied wonen en/of schoolgaand zijn.

Uitvoerende professional • Jeugdarts.• Jeugdverpleegkundige.• Doktersassistent.• Assistent.

2.1.5. Extra contactmoment

Een individueel extra contactmoment voor jeugdigen tot 18 jaar waarin zorgen of vragen worden opgepakt door een screening of analyse. Het extra contactmoment kent twee varianten: kort en lang.

Doelstelling Onze professionals signaleren vroegtijdig (lichamelijke) ontwikkelings-stoornissen, psychosociale problematiek, gezondheidsbedreigende factoren en opvoedproblemen. Zo nodig leiden zij toe naar passende zorg- of hulpverlening.

Inhoud Op ieder moment kan het noodzakelijk zijn om jeugdigen een extra contactmoment aan te bieden. Dit kan variëren van een lichamelijke screening tot een consult over psychosociale problematiek van de jeugdige. In dat laatste geval bieden onze professionals jeugdigen en ouders een langer extra contactmoment aan waarin zij onder andere een analyse maken van de ervaren problematiek. Daarnaast wordt de balans opgemaakt tussen draagkracht en draaglast.

Resultaat Jeugdigen die op het extra contactmoment zijn geweest zijn onderzocht, afwijkende ontwikkelingen en problemen zijn gesignaleerd en zo nodig zijn interventies ingezet.

Doelgroep Alle ouders en jeugdigen tot 18 jaar die in ons werkgebied wonen en/of schoolgaand zijn.

Uitvoerende professional • Jeugdarts.• Jeugdverpleegkundige.• Doktersassistente.

2.1.6. Inloopspreekuren tot 18 jaar

Een open spreekuur voor vragen van jeugdigen tot 18 jaar en hun ouders over opvoeden, opgroeien en gezondheid.

Doelstelling Onze professionals bieden preventie (voorlichting en advies) over gezond en veilig opvoeden en opgroeien passend bij de leeftijd van de jeugdigen. Ook signaleren zij vroegtijdig (lichamelijke) ontwikkelingsstoornissen, psychosociale problematiek, gezondheidsbedreigende factoren en/of opvoedproblemen. Zo nodig leiden zij toe naar passende zorg- of hulpverlening.

17

Inhoud Onze professionals organiseren wekelijks een inloopspreekuur op het Centrum voor Jeugd en Gezin. Jeugdigen en ouders kunnen hier terecht met vragen over opvoeden, opgroeien en gezondheid.

Resultaat Jeugdigen en ouders die gebruikmaken van het inloopspreekuur krijgen antwoord op hun vragen. Zo nodig krijgen zij een extra contactmoment aangeboden.

Doelgroep Alle jeugdigen tot 18 jaar en hun ouders die in ons werkgebied wonen en/of schoolgaand zijn.


18

2.2. Collectief basisaanbod

De dertien contactmomenten uit het individueel basisaanbod worden aangevuld met een collectief aanbod. Hierin wordt met name gevaccineerd. Tot 4 jaar geldt dat alle gezonde jeugdigen dit aangeboden krijgen. Indien de ouder extra ondersteuning nodig heeft, wordt in plaats van dit collectieve contactmoment een individueel plusaanbod aangeboden. De collectieve contactmomenten worden efficiënt uitgevoerd, waardoor ruimte wordt gecreëerd om de aandachtskinderen meer ondersteuning op maat te kunnen bieden.

Differentiatie van ons aanbodWij verkennen welke andere mogelijkheden er zijn voor collectieve contactmomenten, waarin anticiperende voorlichting en de behoefte van ouders centraal staan . De ontwikkeling van digitale opvoedondersteuning is hier een voorbeeld van, zoals e-consulten welke geboden kunnen worden via ons ouderportaal .

2.2.1. Vaccinatiespreekuren

Een spreekuur of dag(deel) waarin jeugdigen op verschillende leeftijden worden gevaccineerd volgens het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). Dit kan zowel het volgen van het reguliere RVP als het inhalen van een RVP-vaccinatie zijn.

Doelstelling Het bereiken van een optimale vaccinatiegraad.

Inhoud Onze professionals organiseren spreekuren of dagen waarin de jeugdigen van de volgende leeftijden terecht kunnen voor een vaccinatie.

Afhankelijk van de leeftijd en de indicatiestelling krijgen de jeugdigen de volgende vaccinaties:• difterie, tetanus en polio (DTP) al dan niet in combinatie met: kinkhoest,

haemophilus influenza type b en hepatitis B (DKTP, DKTPHibHebB)• pneumokokkenziekte (pneu)• bof, mazelen en rodehond (BMR)• meningokokken ACWY• humaan papillomavirus (HPV)

Een deel van de vaccinaties wordt tijdens de reguliere, extra of plus contactmomenten uitgevoerd. Daarnaast kan het vaccinatiespreekuur gecombineerd worden met andere activiteiten; bij 4-jarigen wordt de visustest uitgevoerd.

Resultaat De jeugdigen die zijn verschenen hebben de juiste vaccinaties ontvangen, tenzij er sprake was van een contra-indicatie.

Voor de 4-jarigen geldt daarnaast dat alle kinderen die zijn verschenen een visustest aangeboden hebben gekregen. Kinderen met een afwijkende score hebben een extra contactmoment ontvangen of zijn toegeleid.

Doelgroep Alle jeugdigen van de benoemde leeftijdscategorieën die in ons werkgebied wonen en/of in zorg zijn.

Uitvoerende professional • Jeugdarts. • Jeugdverpleegkundige.• Doktersassistent.

19

2.3. Plusaanbod

Wanneer de ouder en/of de jeugdige extra ondersteuning nodig heeft, kunnen onze professionals hen een plusaanbod aanbieden. Het kan het collectieve aanbod vervangen, maar kan ook op ieder ander moment geboden worden in de vorm van een individueel contactmoment op locatie of een huisbezoek. Samen met de ouder en de jeugdige bekijken onze professionals hoe het gaat, wordt een analyse gemaakt van alle relevante kind- of omgevingsfactoren en wordt nagegaan of extra ondersteuning vanuit de JGZ of jeugdhulp nodig is.

Hoe verhoudt het plusaanbod zich tot een extra contactmoment?Een extra contactmoment bieden wij aan vanuit het individuele basisaanbod en betreft een korte screening of analyse . Wanneer meer nodig is, wordt het plusaanbod ingezet . Aan de hand van een uitgebreide analyse van de situatie, bepaalt de professional of bijvoorbeeld toeleiding naar jeugdhulp of ondersteuning vanuit het APP nodig en passend is .

Het plusaanbod is ook bedoeld voor extra zorg voor nieuwkomers en activiteiten in het kader van non-bereik . Daarnaast bieden wij aan aandachtskinderen het plusaanbod aan in plaats van het collectieve aanbod op de volgende leeftijden:• 4 maanden• 11 maanden• 4 jaar .

2.3.1. Brede analyse

Een uitgebreid contactmoment waarin op systematische wijze een diepgaande analyse wordt gemaakt van de situatie van de jeugdige.

Doelstelling Onze professionals signaleren vroegtijdig (lichamelijke) ontwikkelings-stoornissen, psychosociale problematiek, gezondheidsbedreigende factoren en opvoedproblemen en leiden zo nodig toe naar passende zorg- of hulpverlening.

Inhoud Op elk moment kan het noodzakelijk zijn om jeugdigen een extra contactmoment, op locatie of thuis, te bieden om de situatie goed in kaart te brengen. Het gaat om jeugdigen waar (een signaal van) multiproblematiek speelt. De balans tussen draagkracht en draaglast wordt opgemaakt en onze professional kijkt samen met de ouder of toeleiding naar jeugdhulp passend is.

Resultaat Een uitgebreide analyse is uitgevoerd en problemen zijn gesignaleerd. Zo nodig zijn passende interventies geadviseerd en ingezet.

Doelgroep Alle ouders en jeugdigen tot 18 jaar die in ons werkgebied wonen of naar school gaan.

Uitvoerende professional • Jeugdarts.• Jeugdverpleegkundige.

20

2.4. Non-bereik

Alle activiteiten die worden ondernomen, conform de richtlijn Non-bereik, wanneer jeugdigen tot 18 jaar afwezig zijn tijdens een contactmoment.

Doelstelling Het tijdig signaleren van (acute) gezondheidsbedreigingen door de gezinssituatie in kaart te brengen wanneer er geen zicht is op de situatie van jeugdigen en/of gezinnen.

Inhoud Wanneer jeugdigen niet op een afspraak verschijnen, wordt de richtlijn Non-bereik uitgevoerd. Onderdelen van het traject kunnen zijn (afhankelijk van de situatie):• contact zoeken met de ouders en/of jeugdige • contact leggen met betrokken ketenpartners• het afleggen van één of meerdere huisbezoeken• signaal afgeven binnen de verwijsindex• consulteren van jeugdhulp

Resultaat Jeugdigen die niet op afspraak bij het Centrum voor Jeugd en Gezin zijn geweest, zijn in beeld. Dat wil zeggen dat we over recente informatie beschikken, aan de hand waarvan we kunnen bepalen of er eventuele risico’s zijn met betrekking tot opvoeden en opgroeien binnen het gezin.



2.5. Instroom nieuwkomers

Een contactmoment voor jeugdigen tot 18 jaar die vanuit het buitenland komen, in het werkgebied van CJG Rijnmond verblijven⁶ en in het verleden geen jeugdgezondheidszorg hebben ontvangen.

Doelstelling Het vroegtijdig signaleren van (lichamelijke) ontwikkelingsstoornissen, psychosociale problematiek, gezondheidsbedreigende factoren en opvoedproblemen. Zo nodig toeleiden naar passende zorg- of hulpverlening.

Inhoud Onze professionals bieden alle jeugdigen die vanuit het buitenland naar Nederland komen en in het verleden geen jeugdgezondheidszorg ontvingen, een contactmoment waarin onze professionals:• de draaglast en draagkracht van de ouders en jeugdigen monitoren;• factoren die de gezondheid bevorderen of bedreigen meten;• het Rijksvaccinatieprogramma op de daarvoor vastgestelde leeftijden

uitvoeren en de vaccinatiestatus vaststellen;• gericht individueel advies en begeleiding geven en eventueel toeleiden

naar passende zorg- of hulpverlening;• de voortgang van de verleende zorg bespreken.

⁶ Dit zijn onder anderen jeugdigen die naar ons werkgebied zijn geëmigreerd, vluchtelingen, asielzoekers of kinderen van expats.

21

Resultaat Alle nieuwkomers tot 18 jaar die verblijven in het werkgebied van CJG Rijnmond zijn uitgenodigd voor dit contactmoment. Alle verschenen jeugdigen zijn onderzocht, de afwijkende ontwikkelingen, opgroeien opvoedomstandigheden zijn gesignaleerd en zo nodig is toegeleid naar passende zorg- of hulpverlening.

Doelgroep Alle jeugdigen tot 18 jaar die voor het eerst in Nederland verblijven en geen jeugdgezondheidszorg hebben ontvangen.

Uitvoerende professional • Jeugdarts.• Jeugdverpleegkundige.• Doktersassistent

22

2.6. Speciaal onderwijs

Het reguliere individueel en collectief aanbod geldt voor alle jeugdigen tot 18 jaar. Ook voor hen die speciaal onderwijs volgen. Afstemmen van zorg en een multidisciplinaire benadering ervan is voor deze jeugdigen essentieel. Zo kan het zijn dat we aanpassingen doorvoeren in het aanbod, afgestemd op de specifieke doelgroep, in samenspraak met de ouders en de school. Hierbij kunt u denken aan de inzet van een aangepaste vragenlijst of een aangepast contactmoment door controles in de behandelsetting. Daarnaast kunnen wij een onderzoek aanbieden voor een nieuwe leerling of bij herindicatie. Deze twee onderzoeken en het dossieronderzoek zijn drie extra producten die wij bieden aan jeugdigen op het speciaal onderwijs.

2.6.1. Dossieronderzoek

Een analyse van de medische gegevens van jeugdigen tot 18 jaar die worden geplaatst op het basis of voortgezet speciaal onderwijs.

Doelstelling Optimaliseren van het functioneren van jeugdigen op school door de school inzicht te geven in de beperkingen en ontwikkelingsmogelijkheden van jeugdigen.

Inhoud Onze professionals vragen de medische gegevens van jeugdigen op bij de behandelend specialisten en eventueel andere jeugdgezondheids- organisaties. Op grond van de aanwezige gegevens beoordelen onze professionals of er voldoende sociaal-medische kennis bestaat over de ontwikkelingsmogelijkheden en beperkingen van de jeugdigen.

Resultaat Onze professionals hebben voldoende inzicht in de ontwikkelingsmogelijkheden en beperkingen van jeugdigen. Wanneer dit niet het geval is, worden jeugdigen uitgenodigd voor een onderzoek nieuwe leerling.

Doelgroep Alle jeugdigen tot 18 jaar die in ons werkgebied geplaatst worden op het speciaal basis- en voortgezet onderwijs.

Uitvoerende professional • Jeugdarts.• Doktersassistent.

2.6.2. Onderzoek nieuwe leerling

Een individueel eerste contactmoment voor het inzichtelijk maken van de beperkingen en ontwikkelingsmogelijkheden van jeugdigen tot 18 jaar op het speciaal basis en voortgezet onderwijs.

Doelstelling Optimaliseren van het functioneren van jeugdigen op school door de school inzicht te geven in de beperkingen en ontwikkelingsmogelijkheden van jeugdigen. Onze professionals bieden daarnaast preventie (voorlichting en advies) over gezond en veilig opvoeden en opgroeien passend bij de leeftijd en het functioneren van jeugdigen. Ook signaleren onze professionals vroegtijdig (lichamelijke) ontwikkelingsstoornissen, psychosociale problematiek, gezondheidsbedreigende factoren en opvoedproblemen. Zo nodig zorgen wij voor toeleiding.

23

Inhoud Onze professionals:• meten factoren die de gezondheid bevorderen of bedreigen;• monitoren de draaglast en draagkracht;• geven gericht individueel advies, individuele begeleiding en

eventuele toeleiding;• bespreken de voortgang van de verleende zorg.

Resultaat Onze professionals geven de school inzicht in de beperkingen en ontwikkelingsmogelijkheden van jeugdigen.

Doelgroep Alle jeugdigen tot 18 jaar die in ons werkgebied op het speciaal basis- en voortgezet onderwijs geplaatst worden.


2.6.3. Herindicatie-onderzoek

Een individueel contactmoment voor jeugdigen tot 18 jaar voor het beoordelen van verlenging van het verblijf in cluster 3 LZK-onderwijs.

Doelstelling Beoordelen of jeugdigen op medische gronden in aanmerking komen voor het verlengen van een verblijf in het cluster 3 LZK-onderwijs.

Inhoud Onze professionals:• meten factoren die de gezondheid bevorderen of bedreigen;• monitoren de draaglast en draagkracht;• geven gericht individueel advies, begeleiding en zorgen eventueel voor

toeleiding;• bespreken de voortgang van de verleende zorg.

Resultaat Onze professionals geven advies over het verlengen van het verblijf van jeugdigen op het cluster 3 LZK-onderwijs.

Doelgroep Alle jeugdigen tot 18 jaar die in ons werkgebied geplaatst zijn in het cluster 3 LZK-onderwijs.


25

Kerntaken jeugdgezondheidszorgMet het individueel, collectief en plusaanbod legt CJG Rijnmond een stevig fundament om vroegtijdig te signaleren, de ontwikkeling van alle jeugdigen tot 18 jaar te monitoren en preventie te bieden. Daarnaast heeft CJG Rijnmond vier kerntaken die dit extra versterken en, mede als gevolg van de decentralisatie en wijzigingen binnen de Wet publieke gezondheid, noodzakelijk zijn om uit te voeren. Het betreft de volgende vier kerntaken:

Begeleiden, adviseren en voorlichtenIndien ouders en/of jeugdigen extra ondersteuning nodig hebben, kunnen onze professionals vanuit deze kerntaak kortdurende begeleiding bieden om enkelvoudige vragen snel te verhelpen. Hiermee wordt voorkomen dat enkelvoudige vragen uitgroeien tot meervoudige problematiek.

Afstemmen van zorgSoms is het nodig om de (preventieve) zorg rondom jeugdigen goed in beeld te hebben. Daarnaast heeft de JGZ, binnen de Wet publieke gezondheid, de taak de situatie van jeugdigen na toeleiding te monitoren. Deze kerntaak geeft onze professionals de mogelijkheid deze monitortaak en de overleggen met derden over casuïstiek uit te voeren.

Aansluiten formele netwerkenCJG Rijnmond levert een belangrijke bijdrage binnen het preventieve voorveld, aangezien wij alle jeugdigen in beeld hebben. Het aansluiten bij de bestaande zorgstructuren van de formele netwerken is hier onderdeel van.

BeleidsadviseringDankzij de digitale kinddossiers beschikt CJG Rijnmond over waardevolle data. Die zijn bruikbaar voor beleidsadvisering voor doorontwikkeling van nieuwe producten en diensten, maar ook voor advisering naar gemeenten en belangrijke ketenpartners. Het signaleren van trends kan gebruikt worden om vraaggericht lichte (preventieve) interventies in te zetten. Hierin kunnen onze professionals u adviseren op bijvoorbeeld gemeente-, wijk- of schoolniveau binnen de daarvoor beschikbare middelen.

Waarom kerntaken?Met de samenstelling van het Basispakket JGZ nemen wij de wens van de gemeenten mee om, binnen de wettelijke kaders, ruimte te bieden aan ‘couleur locale’ . Het pakket is zowel op product- als taakniveau ingericht . Zo is het mogelijk om het aanbod van de JGZ meer flexibel uit te voeren en af te stemmen op lokale en specifieke behoeften . Dit vraagt om een andere wijze van verantwoording . Waar deze voorheen een kwantitatieve inslag had, is dit gekanteld naar kwalitatief . Dit is tevens de reden dat bij deze kerntaken geen eenduidige prestatie-indicatoren weergegeven worden .

1

2

3

4

26

3.1. Begeleiden, adviseren en voorlichten

Ondersteuning van ouders en/of jeugdigen met enkelvoudige vragen over opvoeden of opgroeien door het bieden van kortdurende laagdrempelige begeleiding.

Doelstelling Creëren van neerwaartse druk door ouders en jeugdigen te begeleiden, voor te lichten en te adviseren bij enkelvoudige vragen, waarmee voorkomen wordt dat deze vragen uitgroeien tot (meervoudige) problemen die vragen om hulpverlening.

Inhoud Bij enkelvoudige vragen over opvoeden en opgroeien beschikken onze professionals over relatief lichte interventies, waarmee voorkomen kan worden dat de vragen uitgroeien tot problematiek. Zij begeleiden ouders en jeugdigen en geven hierin (handelings)gerichte adviezen. Deze begeleiding kan variëren van een eenmalig (groeps)consult tot (meerdere) huisbezoeken. Dit is afhankelijk van de aard van de vraag en de reeds aanwezige eigen kracht van ouders en jeugdigen. Vooraan in deze begeleiding staat het versterken van de eigen kracht.

Onderwerpen waarin onze professionals extra begeleiden op individueel of groepsniveau, zijn:• omgang gedrag van kinderen (huilen/driftbuien)• gezonde voeding• omgang puberteit• mediagebruik door jongeren• seksualiteit

Alle activiteiten in het kader van het terugdringen van schooluitval vallen ook onder deze taak. Deze activiteiten worden geboden aan de jeugdigen, ongeacht het type onderwijs dat zij volgen.

Resultaat • Ouders en jeugdigen met enkelvoudige vragen over opvoeden en opgroeien ontvingen naar tevredenheid ondersteuning. Zij zijn in staat soortgelijke vragen in de toekomst zelf op te pakken.

• Minder verwijzingen naar jeugdhulp.



Groepsconsult versus groepsbijeenkomstWij maken een onderscheid in groepsconsulten en groepsbijeenkomsten . Het verschil zit in het doel en de werkwijze . Bij een groepsconsult worden ouders en jeugdigen met een soortgelijke hulpvraag gericht uitgenodigd (selectieve preventie) . Het doel is bieden van ondersteuning en advisering . Voor een groepsbijeenkomst kunnen ouders en jeugdigen zichzelf opgeven (open inschrijving) en bieden onze professionals anticiperende voorlichting (universele preventie) .

27

3.2. Afstemmen van zorg

Alle contactmomenten met ketenpartners, waar ouders en jeugdigen tot 18 jaar aan kunnen deelnemen, waarin de onderlinge zorg van het individuele kind wordt afgestemd.

Monitoringsfunctie na verwijzingWettelijk is vastgelegd dat de JGZ een monitoringsfunctie heeft wanneer jeugdigen worden doorverwezen naar hulpverlening . Deze functie is binnen de kerntaak Afstemmen van zorg belegd . Dit houdt in dat wij deze jeugdigen in beeld houden door waar nodig af te stemmen met derden, de zorg te monitoren en afspraken te maken met de latende partij over eventuele nazorg wanneer hulpverlening is afgerond . Deze monitoringstaak bestaat in dit geval vooral uit het nagaan van dat-informatie; het is voldoende om te weten dat een jeugdige in zorg is elders (en dus is aangekomen na toeleiding) .

Doelstelling Onze professionals hebben alle jeugdigen in beeld, ook na toeleiding naar ketenpartners.

Inhoud Onze professionals betrekken ketenpartners uit het netwerk en zo nodig jeugdhulp wanneer er JGZ-overstijgende problematiek aanwezig is. Zij brengen actief casuïstiek in binnen multidisciplinaire overleggen en stemmen in gezamenlijkheid af wie wat oppakt. Daarnaast volgen onze professionals de jeugdigen na toeleiding. Hierin betrekken zij de ouder en/of de jeugdige. De volgende activiteiten zijn onderdeel van deze kerntaak:• deelname casuïstiekoverleg op individueel niveau met derden

(in bijzijn van de ouder en/of de jeugdige)• overleg met ketenpartners• monitoren van verwijzingen; bij de ouder en/of de ketenpartner nagaan

of zorg loopt en gezamenlijk nazorg afstemmen bij afschaling• de ouder en de jeugdige toeleiden en doorleiden naar derden

Resultaat • Indien het zorgtraject bij derden is afgerond of stagneert, is CJG Rijnmond hiervan op de hoogte. In samenspraak met de ketenpartner is passende nazorg ingezet.

• Jeugdigen met hulpvragen die jeugdgezondheidszorg overstijgend zijn, zijn effectief en efficiënt verwezen naar de juiste zorg- of hulpverlening.



28

3.3. Aansluiten formele netwerken

Contacten in het formele netwerk die erop gericht zijn om de samenwerking, toeleiding en signalering in de jeugdketen te verbeteren.

Doelstelling Een optimale samenwerking tussen onze professionals en ketenpartners binnen de formele netwerken, zoals de scholen, kinderdagverblijven en eerstelijns voorzieningen.

Inhoud Onze professionals zijn met het beheer van de longitudinale dossiers, het op vaste momenten zien en screenen van alle kinderen en de integrale kijk op ontwikkeling en gezondheid van het kind (binnen de context), een spil binnen het (informele) wijknetwerk en een belangrijke ketenpartner en toeleider naar jeugdhulp. Actief leggen zij contact en zoeken naar samenwerking met organisaties die werken met jeugdigen en ouders.

Onze professionals kunnen ketenpartners ondersteunen op versterking van signalering, bijvoorbeeld in omgang met specifieke ziektebeelden, aandoeningen of vermoedens van kindermishandeling. Ook kan aan onze professionals specifieke (anonieme) casuïstiek worden voorgelegd. Juist de integrale blik van ontwikkeling, gezondheid en de jeugdige in zijn (omgevings)context, maakt dat zij hierin een effectieve en ondersteunende rol innemen.

Tevens ondernemen onze professionals activiteiten in het kader van infectieziektebestrijding en hygiëne, waarbij zij het onderwijs ondersteunen bij een calamiteit rondom hygiëne of een uitbraak van infectieziekten.

29

Resultaat Kwalitatief goede samenwerking tussen CJG Rijnmond en haar formele netwerkpartners. Waarbij een ieder elkaar weet te vinden en er korte lijnen zijn. Ketenpartners weten welke diensten ze bij het Centrum voor Jeugd en Gezin kunnen halen.

Doelgroep Alle ketenpartners werkzaam binnen de formele netwerken.

Uitvoerende professional • Jeugdverpleegkundige.• Jeugdarts.

3.4. Beleidsadvisering

Adviseren van gemeenten en ketenpartners in het kader van de gezondheid van jeugdigen.

Doelstelling Adviseren op basis van de informatie verkregen uit de individuele contacten op collectief niveau, zodat dit gebruikt kan worden voor beleidsvorming op zowel lokaal, regionaal als landelijk niveau. Onze professionals adviseren zowel gevraagd als ongevraagd en sluiten hierbij zoveel mogelijk aan op wensen en behoeften van gemeenten.

Inhoud De beleidsadviesrol van de JGZ is aanvullend op de rol die gemeenten hebben ten aanzien van (epidemiologisch) onderzoek en beleidsadvisering. Onze professionals gebruiken andere bronnen, beschikken over zowel kwantitatieve als kwalitatieve data en verzamelen deze data doorlopend (continue proces). Hierdoor kunnen zij informatie aanleveren die aanvullend en verdiepend is op bijvoorbeeld de Integrale Gezondheidsmonitor van de gemeente.

Onderwerpen die we kunnen monitoren en waar advies op uitgebracht kan worden zijn onder andere:• (over)gewicht;• middelengebruik;• psychosociale problematiek;• gebitsverzorging.

Vanuit het Aanvullend preventief pakket is het mogelijk om een beleidsadviseur met expertise op het gebied van preventie rondom opgroeien en opvoeden in te zetten ten behoeve van gemeentelijke beleidsvorming (zie paragraaf 4.7).

Resultaat Analyses, zoals trendanalyses of kwalitatieve analyses, en inhoudelijke adviezen gericht aan gemeenten en lokale ketenpartners, zoals scholen en kinderdagverblijven, passend binnen de beschikbare middelen.

Doelgroep Gemeenten en ketenpartners zoals scholen en kinderdagverblijven in ons werkgebied.

Uitvoerende professional • Epidemioloog.• Beleidsadviseur.

Doorontwikkeling kerntaak beleidsadviseringWij werken aan de doorontwikkeling van de beleidsadviesrol om nog beter aan te kunnen sluiten bij de behoeften van gemeenten . Momenteel wordt een proces ingericht om op systematische wijze signalen op te halen uit de praktijk . Gemeenten kunnen hierdoor gerichter thema’s kiezen voor toekomstige beleidsadviesnota’s .

31

Aanvullend Preventief PakketHet Aanvullend Preventief Pakket omvat producten en diensten die ingezet kunnen worden voor een gebiedsgerichte aanpak. Dit pakket is aanvullend op het Basispakket JGZ. Het gaat om preventieve aanvullende producten die deels onder de Jeugdwet worden uitgevoerd. Naast producten die wij bieden voor ouders en jeugdigen omvat het Aanvullend Preventief Pakket ook diensten, zoals specifieke functies of professionals.

Binnen deze producten en diensten maken we onderscheid in:• aanstaande ouders;• ouders van het jonge kind;• (ouders van) het basisschoolkind;• jongeren.

Daarnaast zijn er ook:• aanvullende jeugdgezondheidszorgdiensten;• aanvullend volume van kerntaken;• aanvullende communicatiediensten.

Excellente JeugdgezondheidszorgWij streven ernaar dat de jeugd-gezondheidszorg in uw gemeente van excellent niveau is . Dit vindt u terug in de kernwaarden die wij stellen aan onze organisatie, het behalen van de Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector (HKZ-keurmerk), maar ook in de kwaliteit van de producten en diensten die wij leveren .

‘Evidence based’ en ‘practice based’ vinden wij belangrijk . Jaarlijks worden producten en diensten binnen de (jeugd)gezondheidszorg voorzien van dit predicaat . Wij laten u dan ook graag zien welke producten bewezen effectief (volgens sterke, goede of eerste aanwijzingen) of goed onderbouwd zijn . Het Nederlands Jeugdinstituut (NJI) houdt deze producten en diensten bij in de landelijke Databank Effectieve Jeugdinterventies . Meer informatie over deze databank vindt u op www .nji .nl .

32

4.1. Aanbod voor aanstaande ouders

Onze producten gericht op de prenatale periode bieden aanstaande ouders begeleiding en ondersteuning die start tijdens de zwangerschap. Het is ter voorbereiding op de bevalling en het ouderschap. Dit zorgt voor verbetering en behoud van de gezondheid van aanstaande ouders, het ongeboren kind en het gezin.

Prenatale keten: JGZ-ondersteuning op maat Wij hebben meerdere producten die binnen de prenatale keten ingezet kunnen worden . Wij zien een grote meerwaarde van JGZ binnen de prenatale keten, omdat wij alle jeugdigen vanaf de geboorte longitudinaal volgen . Per gemeente wordt dit anders ingezet . Uiteraard kunnen wij u adviseren welke prenatale producten passend zijn binnen uw gemeente . Daarin nemen wij het bestaande prenatale aanbod van ketenpartners mee, zoals kraamzorg, verloskundigen en specifieke lokale initiatieven . Het aanbod vanuit CJG Rijnmond sluit aan op de bestaande zorgverlening vanuit de lokale keten .

Daarnaast kan het product Prenataal huisbezoek op maat geboden worden, als losstaand product of aanvullend op Voorzorg en/of Prezorg . Voor advies kunt u contact opnemen met de JGZ-manager van uw CJG-locatie .

4.1.1. Prenataal huisbezoek

Een prenataal traject bestaande uit één tot vier huisbezoeken voor een selectieve groep zwangere vrouwen.

Doelstelling Signaleren van mogelijke risico’s op psychisch, lichamelijk en sociaal gebied, om zo vroeg mogelijk passende ondersteuning te kunnen bieden.

Inhoud Het programma bestaat uit één tot vier huisbezoeken door onze professionals. Hierin komen vier domeinen aan bod:• De gezondheid van de moeder en het (ongeboren) kind.• De omgevingsfactoren zoals sociale steun en huisvesting.• Het moederschap.• De sociale voorzieningen.

Resultaat De moeders die hebben deelgenomen aan dit programma zijn goed voorbereid op de komst van hun kind.

Doelgroep Alle zwangere vrouwen die voldoen aan de criteria van dit huisbezoek. Deze criteria worden samen met de gemeente vastgesteld.


4.1.2. Voorzorg

Een intensief programma bestaande uit zestig huisbezoeken voor jonge vrouwen in risicosituaties die zwanger zijn van hun eerste kind.

Doelstelling Voorkomen van (ernstige) gedragsproblemen, kindermishandeling en ontwikkelingsproblemen.

33

Inhoud Het programma bestaat uit zestig huisbezoeken. Onze professionals bieden tijdens deze huisbezoeken ondersteuning bij de zwangerschap, de verzorging en de opvoeding van kinderen. Het programma zet in op verbetering van:• het zwangerschaps- en geboorteproces voor moeder en kind;• de gezondheid en de ontwikkeling van kinderen;• de persoonlijke ontwikkeling en de mogelijkheden voor opleiding en werk

van de moeder.

De huisbezoeken beginnen vanaf de zestiende week van de zwangerschap en lopen door tot het kind 24 maanden oud is.

Resultaat Bij moeders die hebben deelgenomen aan het programma is verbetering opgetreden in:• het zwangerschap- en geboorteproces voor moeder en kind;• de gezondheid en de ontwikkeling van kinderen;• de persoonlijke ontwikkeling en de mogelijkheden voor opleiding en werk

van de moeder.

Doelgroep • Alle vrouwen in risicosituaties zoals het ontvangen van een laag inkomen, middelengebruik of jonger dan 23 jaar, die zwanger zijn van hun eerste kind en in ons werkgebied wonen.

• Specifieke criteria voor dit product kunt u bij ons opvragen.


De verbeteringen die door het programma ‘Voorzorg’ optreden zijn wetenschappelijk bewezen (Mejdoubi, 2014) . Deze interventie is ‘bewezen effectief’ volgens goede aanwijzingen .

4.1.3. Prezorg

Een programma bestaande uit zes huisbezoeken voor aanstaande moeders in risicosituaties die niet voldoen aan de criteria voor Voorzorg.

Doelstelling Het voorkomen van problemen op psychisch, lichamelijk en sociaal gebied tijdens de zwangerschap en het terugdringen van ongunstige geboorte-uitkomsten.

Inhoud Het programma bestaat uit vijf prenatale en één postnataal huisbezoek. Tijdens de huisbezoeken bespreken onze professionals een aantal thema’s met de aanstaande moeder, zoals stressreductie en gezond gedrag tijdens de zwangerschap.

Resultaat De draagkracht en draaglast van ouders zijn dusdanig in balans gebracht dat het verhoogde risico op psychische, lichamelijke en sociale problemen is afgenomen.

Doelgroep Alle zwangere vrouwen in risicosituaties, die niet in aanmerking komen voor Voorzorg en in ons werkgebied wonen. Specifieke criteria voor dit product kunt u bij ons opvragen.


34

4.1.4 OuderTeam.nuOuderTeam.nu is een preventief psycho-educatief programma voor (aanstaande) ouders dat zich richt op de samenwerkingsrelatie tussen partners in de overgang van partnerschap naar ouderschap.

Doelstelling Het doel van het programma is het verbeteren van het ouderlijk welzijn, de partnerrelatie, de oudervaardigheden en het versterken van het welzijn van het kind. Uitgangpunt hierbij is dat goede zorg voor het kind begint bij goede zorg voor de ouders.

Inhoud Het programma bestaat uit vier groepssessies, twee voor en twee na de geboorte. De sessies zijn een combinatie van informatieve presentaties, communicatieoefeningen, video-opnames en groepsdiscussies. Daarnaast is er een online gedeelte dat ouders gezamenlijk thuis volgen.

Resultaat Deelname aan het programma heeft effect op de partnerrelatie, de opvoedvaardigheden van de ouders, het welzijn van de ouders en de ontwikkeling van het kind. OuderTeam.nu laat de volgende resultaten zien:• Ouders: stress vermindert, minder postnatale depressies (moeders),

minder angst (moeders), welzijn verbetert.• Kinderen: sociale en emotionele ontwikkeling versterkt,

gedragsproblemen verminderen, slaapgedrag verbetert.• Opvoeding: meer sensitiviteit en warmte, minder gebruik van streng

disciplineren. • Partnerrelatie: positieve samenwerkingsrelatie versterkt, meer warmte

en een hechtere band.

35

Doelgroep Alle stellen in verwachting van een kind die boven de 18 jaar zijn en voldoende de Nederlandse taal beheersen. Het programma start bij 32 weken zwangerschap.

Uitvoerende professional • Orthopedagoog en jeugdverpleegkundige.

4.1.5. Thema- en voorlichtingsbijeenkomsten voor aanstaande oudersEen eenmalige vraaggerichte anticiperende groepsvoorlichting, waarmee aanstaande ouders worden voorbereid op het aanstaande ouderschap.

Doelstelling Het voorkomen van opvoedvragen en -problemen door het bieden van preventie, aan de hand van anticiperende voorlichting, op een specifiek (opvoed)thema.

Inhoud Onze professionals organiseren een groepsbijeenkomst op het Centrum voor Jeugd en Gezin, of andere locaties zoals de praktijk van de verloskundige. Op interactieve wijze gaan zij met de aanstaande ouders in gesprek en worden tips en adviezen onderling uitgewisseld. Bijvoorbeeld over:• borst- en flesvoeding;• ouderschap;• verzorging van je kind;• balans tussen kind en relatie.

Resultaat Ouders die deelnemen aan deze thema- of voorlichtingsbijeenkomst hebben (nieuwe) kennis en informatie opgedaan over het betreffende onderwerp en hebben antwoord gekregen op de opvoedvragen die zij vooraf hadden.

Doelgroep Alle aanstaande ouders die in ons werkgebied wonen.

Uitvoerende professional • Jeugdverpleegkundige.• Pedagoog.

4.1.6. Digitale opvoedondersteuning voor aanstaande oudersOndersteuning in de vorm van een aantal online lessen voor aanstaande ouders, om ze voor te bereiden op het ouderschap en opvoedvragen en -problemen te voorkomen.

Doelstelling Ondersteunen van aanstaande ouders in hun voorbereiding op het ouderschap. Bieden van preventie, aan de hand van digitale anticiperende voorlichting over een specifiek thema, om opvoedvragen en -problemen te voorkomen.

Inhoud Een online cursus waarin per les informatie wordt gegeven over een specifiek onderwerp. Bijvoorbeeld over:• borst- en flesvoeding;• ouderschap;• verzorging van je kind;• balans tussen kind en relatie.

De lessen kunnen op elk gewenst tijdstip bekeken worden.

36

Resultaat Ouders die deelnemen aan deze online cursus hebben (nieuwe) kennis en informatie opgedaan over de verschillende onderwerpen en zijn voorbereid op het aanstaande ouderschap.

Doelgroep Alle aanstaande ouders die in ons werkgebied wonen.

Uitvoerende professional • Pedagoog.• Jeugdverpleegkundige.

4.2. Aanbod voor ouders van het jonge kind

Dit aanbod is veelal gericht op ouders met kinderen tot 4 jaar. De producten Home-Start, Vroegtijdige onderkenning en integrale vroeghulp, kortdurende video-hometraining (K-VHT), Video-feedback Intervention to promote Positive Parenting and Sensitive Discipline (VIPP-SD) en Preventie vrouwelijke genitale verminking zijn inzetbaar voor een bredere doelgroep, maar worden het meeste ingezet in de periode tot 4 jaar.

4.2.1. Stevig ouderschap

Een programma bestaande uit zes huisbezoeken voor gezinnen met een verhoogd risico op opvoedingsproblematiek.

Doelstelling Voorkomen van opvoedproblemen en psychosociale problemen van kinderen.

Inhoud Onze professionals bieden gezinnen een programma aan dat bestaat uit zes huisbezoeken in de periode van zes weken na de geboorte totdat het kind ongeveer 19 maanden is. Onze professionals bespreken met ouders onder andere de ervaringen in het ouderschap, het sociaal netwerk en de vragen van de ouder rondom ouderschap en opvoeden. Wanneer onze professionals beoordelen dat extra bezoeken nodig zijn, kunnen maximaal tien huisbezoeken worden aangeboden.

Resultaat Ouders die hebben deelgenomen aan dit programma hebben meer kennis opgedaan over de ontwikkeling en opvoeding van hun kind. Zij kunnen deze informatie ook toepassen in de dagelijkse praktijk.

Doelgroep Alle gezinnen met pasgeboren kinderen jonger dan 19 maanden, waarbij sprake is van een verhoogd risico op opvoedingsproblematiek en in ons werkgebied wonen. Specifieke criteria voor dit product kunt u bij ons opvragen.


‘Stevig ouderschap’ is in 2006 beoordeeld en erkend als ‘goed onderbouwd’ .

37

4.2.2. Shantala babymassage individueel

Een cursus bestaande uit drie individuele lessen babymassage voor moeders⁷ met een verhoogd risico op hechtingsproblematiek.

Doelstelling Voorkomen van hechtingsproblemen tussen moeder en kind.

Inhoud Onze professionals organiseren een cursus bestaande uit drie lessen voor de moeders en kinderen. Hierin leren zij de moeders technieken met betrekking tot massage en aanraking van de baby die de hechting tussen moeder en kind verbeteren.

Resultaat Een verbetering van de hechting tussen moeder en kind.

Doelgroep Alle moeders en hun kind van 6 weken tot 9 maanden met een verhoogd risico op hechtingsproblemen die in ons werkgebied wonen. Specifieke criteria voor dit product kunt u bij ons opvragen.


‘Shantala babymassage’ individueel is in 2015 beoordeeld en erkend als ‘goed onderbouwd’ .

4.2.3. Shantala babymassage groepscursus

Een cursus bestaande uit vijf groepslessen babymassage voor moeders⁷.

Doelstelling Voorkomen van hechtingsproblemen tussen moeder en kind.

Inhoud Onze professionals organiseren een cursus bestaande uit vijf groepslessen voor de moeders en kinderen. Hierin leren zij de moeders technieken met betrekking tot massage en aanraking van de baby die de hechting tussen moeder en kind bevorderen.

Resultaat Een verbetering van de hechting tussen moeder en kind.

Doelgroep Alle moeders en hun kind van 8 weken tot 9 maanden.


4.2.4. Moeders informeren moeders

Onze professionals coördineren en zijn aanspreekpunt voor vrijwilligers die vrouwen ondersteunen die voor het eerst moeder zijn geworden.

Doelstelling Verbeteren van de zelfredzaamheid en het zelfbeeld van de vrouwen die voor het eerst moeder zijn. Uiteindelijke doel is een positieve bijdrage te leveren aan de lichamelijke, geestelijke en sociale ontwikkeling van kinderen.

Inhoud Vrouwen die voor het eerst moeder zijn, worden voor een periode van achttien maanden ondersteund in de thuissituatie door een ervaren moeder. De ervaren moeders worden door onze professionals begeleid.

⁷ In de praktijk zijn het voornamelijk moeders die deze cursus volgen. Primair is de hechting in de eerste levensfase van het kind ook gericht op de hechting met de moeder. Uiteraard kunnen ook vaders hieraan deelnemen.

38

Resultaat De zelfredzaamheid en het zelfbeeld van de vrouwen die voor het eerst moeder zijn geworden is verbeterd.

Doelgroep Alle vrouwen die voor het eerst moeder zijn en in ons werkgebied wonen.


‘Moeders informeren moeders’ is in 2014 beoordeeld en erkend als ‘goed onderbouwd’ .

4.2.5. Lactatiespreekuur

Een spreekuur voor moeders die vragen hebben over en/of problemen hebben met het geven van borstvoeding.

Doelstelling Voorkomen van borstvoedingsproblemen door het ondersteunen en begeleiden van moeders die borstvoeding geven.

Inhoud Onze professionals geven voorlichting, advies en ondersteuning aan moeders die borstvoeding geven.

Resultaat Moeders die gebruik hebben gemaakt van het spreekuur hebben antwoord op hun vragen over borstvoeding.

Doelgroep Alle moeders die borstvoeding (willen gaan) geven en in ons werkgebied wonen.

Uitvoerende professional • Lactatiekundige.

4.2.6. Peuter in zicht

Een cursus bestaande uit vier bijeenkomsten voor ouders met kinderen van 1,5 tot 4 jaar waarin opvoedingsondersteuning wordt geboden.

Doelstelling Voorkomen van opvoedproblemen door het vergroten van de opvoedvaardigheden van ouders.

Inhoud Onze professionals organiseren vier bijeenkomsten. Hier ontvangen ouders informatie over de ontwikkeling van peuters en gaan zij zelf actief aan de slag met oefeningen om opvoedvaardigheden te trainen. Eventueel kan de cursus uitgebreid worden met één of twee verdiepingsbijeenkomsten.

Resultaat Ouders die hebben deelgenomen aan de cursus hebben antwoord op hun vragen. Daarnaast hebben zij kennis opgedaan over de ontwikkeling van peuters en kunnen zij goed handelen in specifieke opvoedingssituaties.

Doelgroep Alle ouders met kinderen van 1,5 tot 4 jaar die in ons werkgebied wonen.


39

4.2.7. Home-Start

Onze professionals coördineren en zijn aanspreekpunt voor vrijwilligers die opvoedondersteuning bieden in de thuissituatie, aan ouders met kinderen tot 7 jaar.

Doelstelling Voorkomen van (ernstige) opvoedingsproblematiek door het zelfvertrouwen van ouders te vergroten en hun sociale relaties te versterken.

Inhoud Gedurende drie maanden tot ongeveer een jaar bieden ervaren en getrainde vrijwilligers opvoedondersteuning en praktische hulp aan ouders met ten minste één kind tot 7 jaar. De vraag van de gezinnen staat hierin centraal. De gezinnen geven aan waarin zij ondersteuning wensen.

Resultaat De gezinnen die deelnemen aan Home-Start worden ondersteund bij vragen over opvoeden en opgroeien.

Doelgroep Alle gezinnen met ten minste één kind tot 7 jaar die behoefte hebben aan ondersteuning bij de opvoeding en die in ons werkgebied wonen.


‘Home-Start’ is in 2006 beoordeeld en erkend als ‘goed onderbouwd’ .

40

Home-Start (voor gezinnen met ten minste één kind onder de 7 jaar) en Home-Start+ (voor gezinnen met tenminste één kind ouder dan 7 jaar) werken met getrainde vrijwilligers die zelf ervaring hebben als ouder of als opvoeder . Zij worden geworven, getraind en begeleid door (betaalde) coördinatoren . Die zorgen er bovendien voor dat gezinnen en verwijzers de weg naar Home-Start en Home-Start+ kunnen vinden .

Op hun beurt krijgen de coördinatoren weer ondersteuning, begeleiding en training van de Home-Start ondersteuners en het landelijk steunpunt . Samen zorgen zij voor een goed ondersteuningsaanbod, waar ouders met jonge kinderen die daar behoefte aan hebben, gebruik van kunnen maken .

Bron: www .homestart .nl (2016)

4.2.8. Vroegtijdige onderkenning en integrale vroeghulp

Deelname aan het kernteam van Vroegtijdige onderkenning en integrale vroeghulp. Doelstelling Tijdig signaleren van (dreigende) stoornissen in de ontwikkeling van jonge

kinderen tot 7 jaar op sociaal, psychisch en somatisch gebied. En het (laten) stellen van een diagnose, of op andere wijze voldoende inzicht krijgen voor de start van het hulpverleningsproces.

Inhoud Onze professionals nemen deel aan de kernteams Vroegtijdige onderkenning en Integrale vroeghulp. De organisatie en het case-management ligt bij Stichting MEE.

Tijdens het kernteam worden verslagen van de casemanager en/of (medisch) specialisten doorgenomen. Vervolgens volgt een gezamenlijk advies over onder andere verder onderzoek, hulpverlening of passende dagbesteding.

Resultaat Starten van een hulpverleningsproces wanneer er sprake is van een (dreigende) stoornis in de ontwikkeling van jonge kinderen op sociaal, psychisch en somatisch gebied.

Doelgroep Alle ouders en kinderen tot 7 jaar die in ons werkgebied wonen.

Uitvoerende professional • Jeugdarts.

4.2.9. Kortdurende video-hometraining (K-HVT)

Een traject bestaande uit zes tot acht huisbezoeken waarin we opvoedondersteuning bieden met behulp van korte video-opnamen tijdens alledaagse bezigheden.

Doelstelling Verbeteren en/of herstellen van de interactie tussen ouders en kinderen door deze zichtbaar te maken met behulp van korte video-opnamen.

Inhoud Een traject bestaat uit zes tot acht huisbezoeken. Onze professionals maken korte video-opnamen in de thuissituatie tijdens alledaagse bezigheden. Vervolgens worden de video-opnamen geanalyseerd en besproken met ouders. Onze professionals ondersteunen bij de interactie binnen het gezin. Bij video-hometraining ligt de nadruk op het uitbouwen van geslaagde interactiemomenten tussen kinderen en ouders.

41

Resultaat Ouders die hebben deelgenomen aan de video-hometraining hebben (nieuwe) kennis opgedaan over opvoedingsvaardig-heden. De (non)verbale reactie van ouders op kinderen in specifieke opvoedsituaties is verbeterd.

Doelgroep Alle ouders die in ons werkgebied wonen en opvoedproblemen ervaren. Specifieke criteria voor dit product kunt u bij ons opvragen.

Uitvoerende professional • Videohometrainer.

‘Kortdurende video-hometraining’ is in 2010 beoordeeld en erkend als ‘goed onderbouwd’ .

Binnen het aanvullend pakket hebben wij twee video-feedbackinterventies opgenomen: K-VHT en VIPP-SD . K-VHT is een laagdrempelige interventie gericht op ouders die onzekerheden ervaren in de opvoeding . VIPP-SD is een interventie gericht op ouders van kinderen met gedragsproblemen . Wilt u weten welke interventie in uw gemeente het meest geschikt is? Neem dan contact met ons op .

4.2.10. VIPP-SD

Een traject dat bestaat uit zeven huisbezoeken waarin met behulp van video-opnamen tijdens alledaagse bezigheden positieve interactiemomenten tussen ouder en kind worden bevorderd en gedragsproblemen worden voorkomen of verminderd.

Doelstelling Voorkomen of verminderen van gedragsproblemen en bevorderen van positieve interacties tussen ouder en kind door met behulp van video-opnamen de sensitiviteit van ouders te verhogen en disciplineringsstrategieën te verbeteren.

Inhoud Een traject bestaat uit zeven huisbezoeken. Tijdens elk bezoek maakt de professional video-opnames (15-20 min) van de ouder en het kind in een aantal gestandaardiseerde (spel)situaties. Verschillende thema’s worden in vaststaande volgorde behandeld. De professional bekijkt en bespreekt de opnames met de ouder, waarbij de focus ligt op positieve en succesvolle interactiemomenten.

Resultaat Ouders die hebben deelgenomen aan de VIPP-SD training hebben (nieuwe) kennis opgedaan over positieve opvoedmethodes, het stellen van grenzen en reguleren van lastig of ongehoorzaam gedrag van het kind. De ouder-kindrelatie is verbeterd en gedragsproblemen zijn verminderd.

Doelgroep Ouders van kinderen van 1 tot 6 jaar die in ons werkgebied wonen en gedragsproblemen ervaren bij het kind en/of problemen in de ouder-kind relatie. Specifieke criteria voor dit product kunt u bij ons opvragen.

Uitvoerende professional VIPP-SD trainer.

VIPP-SD is in 2017 beoordeeld en erkend als ‘effectief volgens sterke aanwijzingen’ .

42

4.2.11. Thema- en voorlichtingsbijeenkomsten voor ouders van het jonge kindEen eenmalige vraaggerichte anticiperende groepsvoorlichting waar ouders met kinderen tot 4 jaar worden voorbereid op toekomstige ontwikkelingsaspecten van hun kind. Doelstelling Voorkomen van opvoedvragen en -problemen door het bieden van

preventie, aan de hand van anticiperende voorlichting, op een specifiek (opvoed)thema.

Inhoud Onze professionals organiseren een groepsbijeenkomst op het Centrum voor Jeugd en Gezin of andere locaties zoals het kinderdagverblijf of de peuterspeelzaal. Op interactieve wijze gaan zij met ouders in gesprek en worden onderling tips en adviezen uitgewisseld. Bijvoorbeeld over:• huilen;• spelen en bewegen met je baby, dreumes of peuter;• voeding;• slapen;• zindelijkheid.

Resultaat Ouders die deelnemen aan deze thema- of voorlichtingsbijeenkomst hebben (nieuwe) kennis en informatie opgedaan over het betreffende onderwerp en hebben antwoord gekregen op de opvoedvragen die zij vooraf hadden.

43

Doelgroep Alle ouders met kinderen tot 4 jaar die in ons werkgebied wonen.


4.2.12. Digitale opvoedondersteuning voor ouders van het jonge kindOndersteuning in de vorm van een aantal online lessen voor ouders met kinderen tot 4 jaar, om ze voor te bereiden op de (toekomstige) ontwikkelaspecten van hun kind en opvoedvragen en -problemen te voorkomen. Doelstelling Bieden van preventie, aan de hand van digitale anticiperende voorlichting

over een specifiek thema, om opvoedvragen en -problemen te voorkomen.

Inhoud Een online cursus waarin per les informatie wordt gegeven over een specifiek onderwerp. Bijvoorbeeld over:• huilen;• voeding;• slapen;• zindelijkheid.


Resultaat Ouders die deelnemen aan deze online cursus hebben (nieuwe) kennis en informatie opgedaan over de verschillende onderwerpen.

Doelgroep Alle ouders met kinderen tot 4 jaar die in ons werkgebied wonen.


4.3. Aanbod voor (ouders van) basisschoolkinderen

Dit aanbod is gericht op kinderen die naar de basisschool gaan en hun ouders. Het aanbod varieert van vaardigheidstrainingen voor de jeugdigen tot opvoedcursussen voor hun ouders.

4.3.1. Opvoeden & zo

Een cursus bestaande uit vier bijeenkomsten voor ouders met kinderen van 4 tot 12 jaar waarin we opvoedingsondersteuning bieden.

Doelstelling Voorkomen van opvoedproblemen door het vergroten van de opvoedvaardigheden van ouders.

Inhoud Onze professionals organiseren vier bijeenkomsten. Tijdens deze bijeenkomsten ontvangen ouders informatie over de ontwikkeling van basisschoolkinderen en gaan zij zelf actief aan de slag met oefeningen om opvoedvaardigheden te trainen. Eventueel kan de cursus uitgebreid worden met één of twee verdiepingsbijeenkomsten.

44

Resultaat Ouders die hebben deelgenomen aan de cursus hebben antwoord op hun vragen. Daarnaast hebben zij kennis opgedaan over de ontwikkeling van de peuter en kan goed handelen in specifieke opvoedingssituaties.

Doelgroep Alle ouders met kinderen van 4 tot 12 jaar die in ons werkgebied wonen.


‘Opvoeden & zo’ is in 2016 beoordeeld en erkend als ‘goed onderbouwd’ .

4.3.2. Logopedische screening

Een screening om logopedische stoornissen op te sporen bij kinderen uit groep 2 van het basisonderwijs.

Doelstelling Voorkomen van spraak- en taalachterstand bij kinderen door vroegtijdige signalering.

Inhoud De logopedist bezoekt alle kinderen uit groep 2 van het basisonderwijs, houdt een kringgesprek en screent de kinderen volgens het landelijk protocol. Daarnaast bespreekt de professional de screening met de leerkracht en rapporteert schriftelijk aan ouders met zo nodig een advies of verwijzing.

Resultaat Kinderen uit groep 2 hebben een screening gehad. Eventuele achterstanden in de taalontwikkeling zijn gesignaleerd en verwezen.

Doelgroep Alle kinderen uit groep 2 van het basisonderwijs die in ons werkgebied naar school gaan.

Uitvoerende professional • Logopedist.

4.3.3. Alles kids

Een cursus sociale vaardigheden voor kinderen uit groep 7 en 8 van het basisonderwijs.

Doelstelling Bevorderen van de sociale redzaamheid en weerbaarheid van kinderen.

Inhoud De cursus bestaat uit acht bijeenkomsten waarin onze professionals kinderen uit groep 7 en 8 van het basisonderwijs sociale vaardigheden aanleert, zoals goed voor jezelf opkomen. De kinderen worden geconfronteerd met lastige oefensituaties. Het zelfvertrouwen vergroot.

Resultaat Jeugdigen die hebben deelgenomen aan deze cursus kunnen:• gemakkelijker contact leggen met anderen;• beter omgaan met lastige situaties;• goed voor zichzelf op komen.

Doelgroep Alle jeugdigen uit groep 7 en 8 van het basisonderwijs die in ons werkgebied schoolgaand zijn.


45

4.3.4. Vrienden

Een preventieve cursus waarbij kinderen van groep 6 tot en met groep 8 van het basisonderwijs leren omgaan met gevoelens van angst (angstreductieprogramma).

Doelstelling Voorkomen van angst- en depressiestoornissen bij kinderen.

Inhoud Deze training is voor kinderen van groep 6 tot en met 8 die veel piekeren, zich zorgen maken, snel zenuwachtig zijn, een negatief zelfbeeld hebben of alles somber inzien. Tijdens deze cursus leren ze aan de hand van spelletjes, opdrachten en oefeningen vaardigheden om in het dagelijkse leven kleine en grotere problemen op te lossen. Hierdoor wordt de emotionele veerkracht bevorderd en zijn ze beter beschermd tegen stress. De cursus bestaat uit acht à tien bijeenkomsten voor de kinderen en twee bijeenkomsten voor hun ouders.

Resultaat • De kinderen die hebben deelgenomen aan deze cursus hebben een verbeterde veerkracht en zijn beter beschermd tegen stress.

• De ouders van de kinderen hebben meer begrip voor de reactie en omgang met emoties van hun kinderen en weten hiermee om te gaan.

Doelgroep Kinderen van 9 –12 jaar die in ons werkgebied naar school gaat, en de ouders.


‘Vrienden’ is in 2010 beoordeeld en erkend als ‘effectief’ . De cursus wordt ook aangeboden aan leerlingen uit klas 1 t/m 3 van het voortgezet onderwijs . Zie pagina 51 .

4.3.5. Ouders in actie

Gecertificeerde ouders organiseren op vrijwillige basis bijeenkomsten voor kleine groepen ouders in (zelf)organisaties.

Doelstelling • Versterken van de verbinding van het Centrum voor Jeugd en Gezin naar vrijwilligersorganisaties.

• Realiseren van laagdrempelige opvoedondersteuning.• Bereiken van ouders die de professional niet kan bereiken.

Inhoud De vrijwilligers worden eerst getraind en gecoacht door onze professionals. Daarnaast krijgen ze deskundigheidsbevordering aangeboden. Vervolgens geven de gecertificeerde vrijwilligers zelfstandig bijeenkomsten. Ze werven de ouders meestal onder de mensen die zij al kennen, daarbij maken zij gebruik van hun eigen netwerk. Ze geven achtergrondinformatie over een groot aantal opvoedthema’s in en gebruiken daarvoor eenvoudige werkvormen. Daarnaast hebben ze een toeleidende functie naar het informele netwerk. De bijeenkomsten wordt veelal gegeven in eigen taal.

Resultaat • Enthousiaste vrijwilligers die gebruikmaken van hun eigen netwerk.• Ouders die deelnemen aan de bijeenkomsten hebben naar tevredenheid

laagdrempelige opvoedondersteuning ontvangen.

Doelgroep Alle (ouders met) basisschoolkinderen die wonen of naar school gaan binnen ons werkgebied.

Uitvoerende professional • Projectleider.

46

4.3.6. Home-Start+

Onze professionals coördineren en zijn aanspreekpunt voor vrijwilligers die opvoedondersteuning bieden in de thuissituatie, voor ouders met kinderen van 7 tot 14 jaar.

Doelstelling Voorkomen van (ernstige) opvoedingsproblematiek door het zelfvertrouwen van ouders te vergroten en hun sociale relaties te versterken.

Inhoud Gedurende drie maanden tot ongeveer een jaar bieden ervaren en getrainde vrijwilligers opvoedondersteuning en praktische hulp aan ouders met ten minste één kind tussen de 7 en 14 jaar. De vraag van de gezinnen staat hierin centraal. De gezinnen geven aan waarin zij ondersteuning wensen.

Resultaat De gezinnen die deelnemen aan Home-Start+ worden ondersteund bij vragen over opvoeden en opgroeien.

Doelgroep Alle gezinnen met ten minste één kind van 7 tot 14 jaar die behoefte hebben aan ondersteuning bij de opvoeding en die in ons werkgebied wonen.


4.3.7. Thema- en voorlichtingsbijeenkomsten voor (ouders van) basisschoolkinderenEen eenmalige vraaggerichte anticiperende groepsvoorlichting, waarmee (ouders van) basisschoolkinderen worden voorbereid op toekomstige ontwikkelingsaspecten.

Doelstelling Voorkomen van opvoedvragen en -problemen door het bieden van preventie, aan de hand van anticiperende voorlichting, op een specifiek (opvoed)thema.

Inhoud Onze professionals organiseren een groepsbijeenkomst op het Centrum voor Jeugd en Gezin of op school. Op interactieve wijze gaan zij met ouders of jeugdigen in gesprek en worden onderling tips en adviezen uitgewisseld. Bijvoorbeeld over:• weerbaar (opvoeden);• omgang sociale media;• voeding en beweging;• puber in huis;• lichaam en puberteit;• psychosociale ontwikkeling;• alcohol- en drugsgebruik.

Resultaat Ouders en jeugdigen die deelnemen aan deze thema- of voorlichtingsbijeenkomst hebben (nieuwe) kennis en informatie opgedaan over het betreffende onderwerp en hebben antwoord gekregen op de vragen die zij vooraf hadden.

Doelgroep Alle ouders en kinderen op de basisschool die in ons werkgebied wonen of naar school gaan.


47

4.3.8. Digitale opvoedondersteuning voor (ouders van) basisschoolkinderenOndersteuning in de vorm van een aantal online lessen voor ouders met basisschoolkinderen, om ze voor te bereiden op de (toekomstige) ontwikkelaspecten van hun kind en opvoedvragen en -problemen te voorkomen.

Doelstelling Bieden van preventie, aan de hand van digitale anticiperende voorlichting over een specifiek thema, om opvoedvragen en -problemen te voorkomen.

Inhoud Een online cursus waarin per les informatie wordt gegeven over een specifiek onderwerp. Bijvoorbeeld over:• weerbaar (opvoeden);• omgang sociale media;• voeding en beweging;• psychosociale ontwikkeling;• alcohol- en drugsgebruik;• de puberteit.


Resultaat Ouders die deelnemen aan deze online cursus hebben (nieuwe) kennis en informatie opgedaan over de verschillende onderwerpen.

Doelgroep Alle ouders met kinderen in de basisschoolleeftijd die in ons werkgebied wonen.


48

4.4. Aanbod jongeren

Dit aanbod is gericht op jongeren in het voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) tot 23 jaar. De doelgroep van de eerste twee producten, Extra inzet schoolziekteverzuim en Advisering leerplichtontheffing, kunnen variëren van jeugdigen vanaf 5 jaar tot 18 jaar. Omdat deze producten met name worden geboden op het voortgezet onderwijs, staat het omschreven onder dit aanbod.

Landelijk is er veel aandacht voor het thema schoolziekteverzuim . De JGZ heeft zich gecommitteerd aan het actieplan 'Aanpak Schoolverzuim' . Dit is een integraal actieplan waarin de JGZ onder andere landelijk samenwerkt met Ingrado, de Lansbrekers en de Onderwijsraden . Ook binnen de gemeenten staat dit thema hoog op de agenda . Om gemeenten te ondersteunen bij de aanpak van schoolverzuim bieden wij de mogelijkheid om naast de activiteiten binnen het basispakket8 extra in te zetten op schoolziekteverzuim .

4.4.1. Extra inzet schoolziekteverzuim: PATS9

Integrale interventie uitgevoerd door het ondersteuningsteam van de school voor jeugdigen op het voortgezet onderwijs in het kader van voorkomen vroegtijdig schoolverlaten.

Doelstelling Terugdringen van vroegtijdig schoolverlaten.

Inhoud Onze professionals kunnen secundaire preventie uitvoeren wanneer jeugdigen meer dan gemiddeld geoorloofd verzuimen. Deze jeugdigen worden, na een gesprek met de mentor of zorgcoördinator uitgenodigd voor een consult.

• Samen met de jeugdige wordt gekeken wat er speelt. Is er sprake van medische en/of psychosociale problematiek? Spelen er factoren in de thuissituatie mee? Met de jeugdige exploreren onze professionals alle domeinen rondom de jeugdige zoals kind eigen (medische) factoren, ouder- en omgevingsfactoren.

• Om het verzuim te verlagen worden gezamenlijk activiteiten en/of afspraken uitgezet. Zo nodig leiden onze professionals toe naar de schoolmaatschappelijk werker of jeugdhulpverlening. Onze professionals stellen zo nodig een re-integratieplan op samen met de jeugdige en de ouders.

Daar waar belemmerende (medische) factoren een rol spelen in het schoolziekteverzuim van de jeugdige adviseren onze professionals, vanuit de sociaal-medische invalshoek, de school over het opstellen van een aangepast lesprogramma.

Samenwerking binnen het ondersteuningsteam van de school is onderdeel van deze interventie. Met name de mentor/ zorgcoördinator, leerplichtambtenaar en de jeugdarts en jeugdverpleegkundige hebben hierin een prominente rol.

⁸ Binnen het basispakket vallen de activiteiten rondom schoolziekteverzuim onder de kerntaak Begeleiden, adviseren en voorlichten.

⁹ Preventieve Aanpak Terugdringen Schoolziekteverzuim

49

Resultaat De situatie van de jeugdige is geanalyseerd: de risicofactoren zijn in kaart gebracht. Onze professional heeft hier een passende interventie op ingezet in de vorm van toeleiding of schoolziekteverzuimbegeleiding door onze professional.

Doelgroep Alle jeugdigen tot 18 jaar die in ons werkgebied op het regulier voortgezet onderwijs zitten.


PATS is gemaakt voor het voortgezet onderwijs . Hier is het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ) bij betrokken . Samen met het NCJ is een incompany training ontwikkeld . De komende periode zullen wij de interventie PATS doorontwikkelen voor het primair onderwijs en het mbo . Hiervoor volgen wij de landelijke ontwikkelingen rondom de interventie M@ZL* .

* M@ZL staat voor Medische Advisering Ziekgemelde Leerling. Deze integrale aanpak van ziekteverzuim is ontwikkeld door

GGD West-Brabant.

4.4.2. Advisering leerplichtontheffing

Het adviseren bij mogelijke leerplichtontheffingen van jeugdigen van 5 tot 18 jaar met (langdurig) schoolverzuim.

Doelstelling Beoordelen of jeugdigen op lichamelijke of psychosociale gronden in staat zijn onderwijs te volgen en te zorgen voor een ontheffing van de leerplicht als dat niet het geval is.

Inhoud Bij een verzoek tot vrijstelling van de leerplicht moet een verklaring van een deskundige worden overlegd, in dit geval van onze professional. De gemeente stelt onze professional schriftelijk op de hoogte van een aanvraag tot vrijstelling van de leerplicht. Hiervoor worden jeugdigen meestal samen met hun ouders voor een onderzoek en/of gesprek op het Centrum voor Jeugd en Gezin uitgenodigd.

Van jonge kinderen die om medische of ontwikkelingsredenen een medisch kinderdagverblijf of dagcentrum bezoeken, worden gegevens opgevraagd bij de behandelaars na toestemming van de ouders. Deze kinderen worden niet uitgenodigd.

Naar aanleiding van de bevindingen wordt wel of geen verklaring afgegeven.

Resultaat Van de jeugdigen die van onze professional een advies hebben gekregen is het duidelijk of een verklaring is afgegeven.

Doelgroep Alle jeugdigen van 5 tot 18 jaar die in ons werkgebied schoolgaand zijn.


50

4.4.3. Training sociale vaardigheden

Een training bestaande uit acht bijeenkomsten voor jongeren van 12 tot 15 jaar om de sociale redzaamheid te vergroten.

Doelstelling Bevorderen van de sociale redzaamheid en de weerbaarheid van jongeren.

Inhoud Eerst voeren onze professionals een intakegesprek met de jeugdigen. De training bestaat vervolgens uit zeven bijeenkomsten met jongeren.Daarna volgt een afsluitende bijeenkomst met ouders. In de training worden sociale vaardigheden versterkt door imiterend rollenspel, video- en huiswerkopdrachten. De jongeren bespreken en delen de leerervaringen.

Resultaat Jeugdigen die hebben deelgenomen aan de training sociale vaardigheden hebben (nieuwe) kennis en informatie opgedaan over sociale vaardigheden en kunnen praktische tips toepassen in de praktijk.

Uitvoerende professional Alle jeugdigen van 12 tot 15 jaar die in ons werkgebied schoolgaand zijn.

Uitvoerende professional(s) • Jeugdverpleegkundige.

51

4.4.4. Vrienden

Een preventieve cursus waarin jongeren van klas 1 tot en met klas 3 van het voortgezet onderwijs leren omgaan met gevoelens van angst (angstreductieprogramma).

Doelstelling Voorkomen van angst- en depressiestoornissen bij jongeren.

Inhoud Deze training is voor leerlingen van klas 1 t/m klas 3 die veel piekeren, zich zorgen maken, snel zenuwachtig zijn, een negatief zelfbeeld hebben of alles somber inzien. Tijdens deze cursus leren ze aan de hand van spellen, opdrachten en oefeningen vaardigheden om in het dagelijkse leven kleine en grotere problemen op te lossen. Hierdoor wordt de emotionele veerkracht bevorderd en zijn ze beter beschermd tegen stress. De cursus bestaat uit acht á tien bijeenkomsten voor de jongeren en twee bijeenkomsten voor hun ouders.

Resultaat • De jongeren die hebben deelgenomen aan deze cursus hebben een verbeterde veerkracht en zijn beter beschermd tegen stress.

• De ouders van de jongeren hebben meer begrip voor de reactie en omgang met emoties van hun kinderen en weten hiermee om te gaan.

Doelgroep Jongeren tussen de 12 en 16 jaar die in ons werkgebied naar school gaan, en de ouders.


‘Vrienden’ is in 2010 beoordeeld en erkend als ‘effectief’ . De cursus wordt ook aangeboden aan leerlingen van groep 6 t/m groep 8 van het basisonderwijs . Zie pagina 45 .

4.4.5. Thema- en voorlichtingsbijeenkomsten voor (ouders van) jongerenEenmalige vraaggerichte anticiperende groepsvoorlichting voor (ouders van) jongeren tot 23 jaar die op het voortgezet onderwijs of mbo zitten, over onderwerpen die aan leefstijl en gezondheid gerelateerd zijn.

Doelstelling Voorkomen van opgroeivragen en -problemen door het bieden van preventie, aan de hand van anticiperende voorlichting, op een specifiek (opvoed)thema.

Inhoud Onze professionals organiseren een groepsbijeenkomst op het Centrum voor Jeugd en Gezin of op school. Op interactieve wijze gaan zij met de jongeren in gesprek en worden tips en adviezen onderling uitgewisseld. Bijvoorbeeld over:• omgang sociale media;• voeding en beweging;• seksuele ontwikkeling/voorkomen van tienerzwangerschappen

(in samenwerking met verloskundige);• alcohol- en/of drugsgebruik.

Resultaat Jongeren die deelnemen aan deze thema- of voorlichtingsbijeenkomst hebben (nieuwe) kennis en informatie opgedaan over het betreffende onderwerp en hebben antwoord gekregen op de vragen die zij vooraf hadden.

52

Doelgroep Alle jongeren tot 23 jaar die in ons werkgebied op het voortgezet onderwijs zitten of naar het mbo gaan.


4.4.6. Digitale (opvoed)ondersteuning voor (ouders van) jongerenOndersteuning in de vorm van een aantal online lessen voor (ouders van) jongeren die op het voortgezet onderwijs of mbo zitten, over onderwerpen die aan leefstijl en gezondheid gerelateerd zijn.

Doelstelling Bieden van preventie, aan de hand van digitale anticiperende voorlichting over een specifiek thema, om opvoedvragen en -problemen te voorkomen.

Inhoud Een online cursus waarin per les informatie wordt gegeven over een specifiek onderwerp. Bijvoorbeeld over:• omgang sociale media;• voeding en beweging;• seksuele ontwikkeling;• alcohol- of drugsgebruik.


Resultaat Jongeren en ouders die deelnemen aan deze online cursus hebben (nieuwe) kennis en informatie opgedaan over de verschillende onderwerpen.

Doelgroep Alle jongeren tot 23 jaar uit ons werkgebied die op het voortgezet onderwijs of mbo zitten en hun ouders.


4.4.7. Mbo 18+

Het Basispakket JGZ omvat taken en diensten die tevens bedoeld zijn voor jongeren die naar het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) gaan. Echter, de diensten vanuit het basispakket lopen tot de wettelijke leeftijd van 18 jaar. CJG Rijnmond ziet juist de schoolgaande jongeren van het mbo als kwetsbare doelgroep. Het percentage vroegtijdig schoolverlaten op het mbo ligt momenteel rond de 40%. Door de inzet van preventieve activiteiten kan de JGZ samen met de ketenpartners binnen de interne zorgstructuur van de school dit percentage verlagen. Hiermee is het mogelijk de kerntaken vanuit het basispakket ‘te verlengen’ tot de leeftijd van 23 jaar. Het betreft hier de volgende twee kerntaken:• adviseren, begeleiden en voorlichten• afstemmen van zorg

Door deze kerntaken tot 23 jaar in te kopen, hebben onze professionals de mogelijkheid optimaal in te zetten op het terugdringen van schooluitval. Vanuit deze kerntaken kunnen zij de volgende producten aanbieden op het mbo:• Your Health• Schoolziekteverzuim mbo• Ondersteuning professionals mbo• Collectieve begeleiding jongeren mbo• Gezondheidsspreekuur mbo

53

Ervaren problemen van jongeren op het mboSamen met het Erasmus Medisch Centrum onderzochten* wij ‘Your Health’ . Uit dit onderzoek kwamen de volgende problemen onder de jongeren schoolgaand op het mbo naar voren:

• 10,6% heeft een kind .• 50% heeft in de afgelopen maand (meerdere keren) aan binge drinking gedaan .• 29% scoort verhoogd risico op depressie .• 36% heeft meer dan 10 uur in de afgelopen 2 maanden ongeoorloofd verzuimd .• 32% heeft meer dan 10 uur in de afgelopen 2 maanden geoorloofd verzuimd .• 20% heeft schulden, de helft hiervan meer dan € 1000,- .

* Aantal deelnemende jongeren: 584. Bron: Tijdschrift JGZ 2015/ versie 2

4.4.7.1. Your Health

Een gezamenlijke aanpak om vroegtijdig schoolverlaten onder jongeren tot 23 jaar op het mbo te voorkomen.


Inhoud De methode Your Health biedt primaire preventie in het kader van vroegtijdig schoolverlaten. Alle eerstejaars studenten van niveau 1 en 2 krijgen een vragenlijst aangeboden die ingaat op risicofactoren die samenhangen met vroegtijdig schoolverlaten. Onder andere vragen over leefstijl, psychosociaal welzijn, mantelzorg en schulden komen hierin aan de orde. Op basis van de uitslag van deze vragenlijst kan direct een interventie worden ingezet, variërend van een gesprek met onze professional, de schoolmaatschappelijk werker tot toeleiding naar jeugdhulpverlening.

In overleg met de school kunnen inhoudelijke modules toegevoegd worden. Door samen met de ketenpartners op een school te kijken welke onderwerpen van belang zijn, wordt vooraf bepaald welke problematiek door welke professional opgepakt wordt en is het bovendien mogelijk rapportages (geanonimiseerd) te genereren vanuit alle vragenlijsten.

Resultaat Aanwezige risicofactoren die kunnen duiden op vroegtijdig schoolverlaten zijn gesignaleerd. Onze professionals hebben hier een passende interventie op ingezet in de vorm van een toeleiding of schoolziekteverzuimbegeleiding door één van onze professionals.

Doelgroep Alle jeugdigen tot 23 jaar die in ons werkgebied naar het mbo gaan.


54

4.4.7.2. Schoolziekteverzuim mbo

Activiteiten uitgevoerd door onze professionals onder jongeren op het mbo in het kader van voorkomen van vroegtijdig schoolverlaten.


Inhoud Onze professionals kunnen secundaire preventie uitvoeren wanneer jongeren meer dan gemiddeld geoorloofd verzuimen. Deze jongeren worden uitgenodigd voor een consult. • Samen met de jongeren wordt gekeken wat er speelt. Is er sprake van

medische en/of psychosociale problematiek? Spelen er factoren in de thuissituatie mee? Met de jeugdige exploreren onze professionals alle domeinen rondom de jeugdige zoals kind eigen (medische) factoren, ouder- en omgevingsfactoren.

• Om het verzuim te verlagen worden gezamenlijk activiteiten en/of afspraken uitgezet. Zo nodig leiden onze professionals toe naar de schoolmaatschappelijk werker of jeugdhulpverlening.

Daar waar belemmerende (medische) factoren een rol spelen in het schoolziekteverzuim van de jeugdige adviseren onze professionals, vanuit de sociaal-medische invalshoek, de school over het opstellen van een aangepast lesprogramma.

Een tweede gesprek is in de meeste gevallen noodzakelijk. Daarin spelen monitoring, motiveren van de jeugdige en/of bijstellen van activiteiten en/of afspraken een rol.

Dankzij de sociaal-medische expertise van onze professionals zijn de lijnen naar (medisch) specialisten en behandelaars kort. Door het longitudinale digitale kinddossier is er informatie van de jeugdige beschikbaar die het gesprek kunnen ondersteunen, waardoor sociaal-medische diagnoses in de meeste gevallen relatief snel gesteld worden. Daarbij beleggen onze professionals (hulp)vragen binnen de interne zorgstructuur, met medeweten van de leerling, om gezamenlijk het probleem aan te pakken.

Resultaat De situatie van de jeugdige is geanalyseerd: de risicofactoren zijn in kaart gebracht. Onze professional heeft hier een passende interventie op ingezet in de vorm van toeleiding of schoolziekteverzuimbegeleiding door onze professional.

Doelgroep Alle jeugdigen tot 23 jaar die binnen ons werkgebied naar het mbo gaan.


4.4.7.3. Ondersteuning professionals mbo

Het ondersteunen van professionals werkzaam op het mbo op het gebied van signalering en omgang van bijzondere gezondheids- en leefsituaties van jongeren op het mbo.

Doelstelling Verbeteren van de gezondheidssituatie van de jongeren.

55

Inhoud Onze professionals bieden ondersteuning aan de professionals werkzaam op het mbo door hen te scholen in signalering en omgang van bijzondere gezondheids- en leefsituaties van jongeren. Zij organiseren op vraag van de school themabijeenkomsten over (medische) gezondheid en leefstijl.

Voorbeelden van thema’s zijn:• alcohol- en/of drugsgebruik• eetstoornissen• omgang met chronische ziekten zoals diabetes en epilepsie• tienerzwangerschap en/of moederschap• slaapproblemen en/of -tekort jongeren

Resultaat • Verbeterde signalering van bijzondere gezondheids- en leefsituaties van de jongeren door de professionals.

• Verbeterde gezondheidssituaties van de jongeren.

Doelgroep Professionals werkzaam op het mbo binnen ons werkgebied.

Uitvoerende professional • Jeugdverpleegkundige.• Pedagoog.• Orthopedagoog.

56

4.4.7.4. Collectieve begeleiding jongeren mbo

Collectieve ondersteuning van jongeren op het mbo met eenzelfde soort hulpvraag.

Doelstelling Creëren van neerwaartse druk door jongeren met eenzelfde enkelvoudige hulpvraag te begeleiden, voor te lichten en te adviseren, waarmee voorkomen wordt dat deze vragen uitgroeien tot (meervoudige) problemen die vragen om zwaardere vormen van hulpverlening.

Inhoud Onze professionals begeleiden een groep jongeren in een aantal sessies met een eenzelfde vraag of probleem. Dit begeleidingstraject is gekoppeld aan een gezondheid- of opvoedthema. Samen met de school worden de onderwerpen afgestemd en bekeken welke jongeren in aanmerking komen voor en interesse hebben in deelname. Afhankelijk van het onderwerp, de grootte van de groep en de doelen die gezamenlijk vooraf gesteld worden hebben onze professionals ruimte voor meerdere sessies per thema.

De volgende thema’s kunnen aan de orde komen:• slaapproblemen• overgewicht/obesitas• tienermoeders/-vaders• roken, alcohol- en/of drugsgebruik

Resultaat • De jongeren hebben naar tevredenheid ondersteuning ontvangen. Zij zijn in staat soortgelijke vragen in de toekomst zelf op te pakken.

• Minder verwijzingen naar jeugdhulp.


Uitvoerende professional • Jeugdverpleegkundige.• Pedagoog.• Orthopedagoog.

4.4.7.5. Gezondheidsspreekuur mbo

Een inloopspreekuur waar jongeren op het mbo terecht kunnen voor vragen over gezondheid, leefstijl en opvoeden.

Doelstelling Onze professionals bieden preventie passend bij de leeftijd van de jongeren. Ook signaleren zij vroegtijdig (lichamelijke) ontwikkelingsstoornissen, gezondheidsbedreigende factoren en/of opgroeiproblemen.

Inhoud Onze professionals organiseren op een vaste frequentie, in afstemming met de school, een inloopspreekuur voor de jongeren. Zij kunnen hier terecht met alle vragen over gezondheid, leefstijl en indien van toepassing opvoeden.

Resultaat Jongeren die gebruikmaken van het gezondheidsspreekuur krijgen antwoord op hun vragen. Zo nodig krijgen zij een extra contactmoment aangeboden of worden verwezen naar schoolmaatschappelijk werk of hulpverlening.



57

4.5. Aansluiten informele netwerken

Contacten in het informele netwerk die er op gericht zijn om de samenwerking, toeleiding en signalering in de jeugdketen te verbeteren. Doelstelling Optimale samenwerking tussen onze professionals en ketenpartners binnen

de informele netwerken.

Inhoud Onze professionals zijn met het beheer van de longitudinale dossiers, het op vaste momenten zien en screenen van alle jeugdigen en de integrale kijk op ontwikkeling en gezondheid van het kind (binnen zijn/haar context), een belangrijke ketenpartner binnen het informele wijknetwerk en toeleider naar jeugdhulp. Actief leggen zij contact en zoeken naar samenwerking met (vrijwilligers)organisaties die werken met jeugdigen en ouders. Tevens kunnen onze professionals ketenpartners ondersteunen op versterking van signalering, bijvoorbeeld in omgang met specifieke ziektebeelden, aandoeningen of vermoedens van kindermishandeling. Ook kunnen zij geconsulteerd worden, waarin specifieke (anonieme) casuïstiek wordt voorgelegd. Juist de integrale blik van ontwikkeling, gezondheid en het kind in zijn (omgevings)context, maakt dat zij hierin een effectieve en ondersteunende rol innemen.

Onze professionals kunnen in het kader van aansluiten op informele netwerken:• fungeren als consultant bij anonieme casuïstiek;• netwerkbijeenkomsten organiseren en leiden met het doel

samenwerkingsafspraken te optimaliseren;• deskundigheidsbevordering geven aan professionals en vrijwilligers

werkzaam binnen de informele netwerken.

Resultaat • Een kwalitatief goede samenwerking tussen onze professionals en de informele ketenpartners, waarbij een ieder elkaar weet te vinden en er onderling korte lijnenzijn.

• Het informele netwerk weet het Centrum voor Jeugd en Gezin te vinden en weet welke diensten ze er kunnen halen.

Doelgroep Alle ketenpartners werkzaam binnen de informele netwerken.

Uitvoerende professional • Jeugdverpleegkundige.• Netwerkregisseur.• (ortho)pedagoog.

4.6. Aanvullende jeugdgezondheidszorgdiensten en -functiesHieronder volgt een aantal aanvullende diensten en functies die CJG Rijnmond biedt. Alle functies zijn voorzien van een korte taakomschrijving en een aantal voorbeelden van werkzaamheden.

58

4.6.1. Service & Contact

Een integrale toegang voor professionals, kinderen, opvoeders, gezinnen en stakeholders tot informatie, advies, ondersteuning en begeleiding om binnen het preventieve voorveld een toegankelijke expert te zijn op het gebied van opvoeden, opgroeien en gezondheid.

Doelstelling Bundelen van alle telefonische en digitale communicatiestromen om een optimale dialoog met onze klanten en stakeholders mogelijk te maken. We zijn er voor ouders, kinderen en professionals met vragen over opvoeden, opgroeien en gezondheid en voor het maken en verzetten van afspraken. Service & Contact zorgt voor een goede bereikbaarheid met persoonlijk en laagdrempelig contact op de wijze waarop de klant dat wil. De medewerker zorgt voor de juiste toeleiding naar zorg en advies.

Inhoud Onze professionals zijn op werkdagen van 8.30 uur tot 17.00 uur bereikbaar via telefoon of e-mail voor alle vragen rondom opvoeden, opgroeien en gezondheid en het maken en verzetten van afspraken. Indien het vragen zijn die meer aandacht nodig hebben, maken onze professionals een afspraak op de CJG-locatie voor professionele en persoonlijke begeleiding en ondersteuning.

Op werkdagen zijn onze professionals bereikbaar via live chat en WhatsApp via onze vernieuwde website en contactpagina waar we hen persoonlijk voorstellen. Alle CJG-locaties hebben een eigen pagina voor regionale berichten en initiatieven.

59

Resultaat Ouders en jeugdigen zijn snel en naar tevredenheid geholpen op een persoonlijke en laagdrempelige manier met als uitgangspunt dat de klant in de regie is. De klanten hebben contact op de wijze die zij willen, en krijgen antwoord op de vraag of zijn verwezen naar de professional bij hen in de buurt.

Doelgroep Alle ouders en jeugdigen tot 23 jaar die in ons werkgebied wonen of naar school gaan.

Uitvoerende professional • Jeugdverpleegkundige.• Jeugdarts. • Pedagoog.• Medewerker Service & Contact.

Onze klant in de regieOm aan te blijven sluiten bij de wensen en verwachtingen van onze klanten en de dialoog met hen aan te kunnen gaan, veranderde onze afdeling Info & Advies . Onder de nieuwe naam Service & Contact ontwikkelt de afdeling zich tot contactcentrum waarin alle telefonische en digitale communicatiestromen zijn gebundeld . Uitgangspunt is het leveren van maatwerk en differentiëren in de communicatie naar klanten; de juiste boodschap aan de juiste persoon, in de juiste vorm en op de juiste tijd . We werken vanuit de visie: Onze klant in de regie .

Wij streven ernaar dat wij laagdrempelig bereikbaar zijn voor onze klanten, op het tijdstip en de manier die zij het prettigst vinden, en dat wij vragen zoveel mogelijk in één keer beantwoorden . Onze focus ligt op de kwaliteit van het gesprek en de tevredenheid van de klant . Wij brengen onze zelfservicemogelijkheden onder de aandacht en breiden onze bestaande kanalen snel uit met onder meer live chat en WhatsApp . Alle contactmogelijkheden zijn overzichtelijk te vinden op onze uitgebreide, nieuwe contactpagina .

Onze telefonische bereikbaarheid wordt verder vergroot door een nieuw telefonie- en callcentersysteem: de gemiddelde wachttijd neemt af, de verwachte wachttijd wordt helder aan de klant gecommuniceerd en het percentage beantwoorde telefoongesprekken stijgt . Voor de baliefuncties werken we toe naar integratie in het contactcentrum, zodat we eenzelfde consistente kwaliteit van dienstverlening op alle locaties bieden . De baliemedewerkers participeren in online klantcontact en signaleren klantwensen in ons werkgebied .

4.6.2. Baliemedewerker

De baliemedewerker is het eerste aanspreekpunt op onze locaties voor klanten of bezoekers.

Taakomschrijving Onze professionals zijn het visitekaartje van het Centrum voor Jeugd en Gezin. Zij treden op als gastvrouw/-heer. Daarnaast verrichten zij administratieve handelingen. De baliemedewerker draagt bij aan de doelstelling van het CJG om binnen het preventieve voorveld een toegankelijke expert te zijn op het gebied van opvoeden, opgroeien en gezondheid.

Werkzaamheden • Het ontvangen van alle bezoekers van het Centrum voor Jeugd en Gezin waaronder ouders, jeugdigen en ketenpartners. De baliemedewerker werkt samen met de afdeling Service & Contact door te participeren in online klantcontact. Zowel mondeling, telefonisch als online wordt gezorgd dat de klant naar de juiste professional of ketenpartner wordt toegeleid.

60

4.6.3. Externe vertrouwenspersoon jeugd

Het vervullen van de functie van externe vertrouwenspersoon jeugd door het adviseren en ondersteunen van jeugdigen en hun ouders met klachten over schoolpersoneel.

Doelstelling Verlenen van opvang, hulp en advies aan jeugdigen en ouders bij klachten over gedragingen en beslissingen van het schoolpersoneel.

Inhoud Onze professionals ondersteunen ouders bij het klachtentraject over onderwerpen op het gebied van seksuele intimidatie, discriminerend gedrag, agressie, geweld, pesten en de begeleiding van kinderen. Ook geven zij gevraagd en ongevraagd advies aan de school over een veilig klimaat en zorgen zij voor deskundigheidsbevordering van interne contactpersonen.

Resultaat Jeugdigen en ouders die gebruik hebben gemaakt van de diensten van de externe vertrouwenspersoon jeugd zijn geadviseerd door onze professional.

Doelgroep Alle jeugdigen tot 18 jaar die in ons werkgebied naar school gaan en hun ouders.


4.6.4. Toegang jeugdhulp

Het voorportaal voor alle vragen rondom jeugd.

Taakomschrijving Door ons netwerk kunnen wij de toeleiding naar (specialistische) jeugdhulp ondersteunen en begeleiden. Info & Advies zorgt voor direct contact met de verschillende toegangsportalen: Vraagwijzer(s), Centraal Onthaal, Jongerenloket, Serviceloketten en Stedelijke Zorg.

Werkzaamheden Ouders toeleiden naar jeugdhulp of specialistische jeugdhulp.

4.6.4.1. Ondersteunen gezinsplan

Bieden van ondersteuning aan gezinnen bij het opstellen van een gezinsplan.

Doelstelling Vergroten van de eigen kracht van een gezin met meervoudige problematiek, waardoor de problematiek afneemt en gezinnen zelfstandig verder kunnen.

Inhoud Onze professional ondersteunt het gezin bij het regelen en afstemmen van hulp- en zorgverlening, vrijwilligers en het eigen netwerk. Ook ondersteunen wij bij het evalueren van de ingezette zorg, met als uitgangspunt: één gezin, één plan.

Resultaat Alle betrokken partijen werken samen. De ingezette ondersteuning is erop gericht dat gezinnen de verantwoordelijkheid voor de opvoeding zo zelfstandig mogelijk kunnen dragen.

Doelgroep Gezinnen met vraagstukken en problemen op verschillende leefgebieden.


61

4.6.4.2. Analyseren gedragsontwikkeling

Het uitvoeren van een analyse van kind- en omgevingsfactoren bij vragen rondom het gedrag van het kind, waaraan mogelijk GGZ-gerelateerde problematiek ten grondslag ligt.

Doelstelling Efficiënt toeleiden naar juiste zorg- of hulpverlening, waarbij ouders en het kind met zo min mogelijk professionals te maken hebben.

Inhoud De ketenpartner, zoals de huisarts of jeugdhulpverlening, betrekt onze professional bij vragen rondom gedragsontwikkeling van een jeugdige. Onze professional voert een uitgebreide analyse uit, waarbij het gedrag wordt geëxploreerd. Hierbij worden mogelijke kind- en omgevingsfactoren in kaart gebracht en bekeken of hulp- of zorgverlening nodig is. Daar waar nodig en mogelijk wordt in het kader van normaliseren laagdrempelige ondersteuning geboden vanuit het CJG. Zo nodig bespreekt onze professional samen met de ouders en de jeugdige de mogelijkheden van passende zorg- of hulpverlening en leidt daar naartoe.

Resultaat Het kind ontvangt zorg- of hulpverlening van de juiste professional/ organisatie.

Doelgroep Kinderen met vraagstukken en problemen rondom gedrag.


Toeleiden en begeleiden van GGZ-gerelateerde vragenHet jeugdbeleid legt het accent op preventie, met het normaliseren, versterken van de eigen kracht, en demedicaliseren . In de praktijk zien wij dan ook dat onze professional steeds meer ondersteuning biedt aan jeugdigen met GGZ-gerelateerde vragen . Hierin wordt samengewerkt met de huisarts . Scenario’s waarin de huisarts deze vragen eerst neerlegt bij het Centrum voor Jeugd en Gezin, in plaats van direct toe te leiden naar de GGZ, komen in de praktijk steeds vaker voor .

4.6.5. Orthopedagoog

Orthopedagogen worden ingezet bij complexe vragen over opvoeden en opgroeien waarbij (vermoedens van) kindfactoren een rol spelen. Preventie is hierbij het sleutelwoord: kleine problemen oplossen voordat er grote problemen ontstaan.

Taakomschrijving Deze professionals bieden orthopedagogische begeleiding aan opvoeders en behandelen de relatie tussen opvoeder en kind. De inzet vindt plaats na toeleiding door een professional in de jeugdketen. De basis voor het werk is handelingsgerichte diagnostiek. Daarnaast bieden ze zowel consultatie en advies (casusgericht) als deskundigheidsbevordering aan andere professionals binnen de jeugdketen.

De opvoedvragen betreffen veelal versterkte of verlengde fasegebonden gedragsproblematiek, een opeenstapeling van opvoedvragen op meerdere leefgebieden van het kind of een vermoeden van ontwikkelingsproblemen waarvoor specialistische hulp (nog) niet geïndiceerd is.

De werkwijze is gericht op activerende ondersteuning en netwerkactivering. Er is sprake van kortdurende begeleiding, met als richtlijn tussen de 5 en 12 gesprekken.

62

Werkzaamheden • Het bieden van begeleidings-, ondersteunings- en adviseringstrajecten aan ouders en/of jeugdigen met een meer complexe vraag over opvoeden of opgroeien waarbij (zeer waarschijnlijk) kindfactoren een rol spelen.

• Het adviseren van professionals uit het (wijk)netwerk ten aanzien van (ortho)pedagogische casuïstiek en overstijgende vraagstukken.

• Het bieden van training, scholing en pedagogische voorlichting aan professionals binnen het wijknetwerk, gericht op opvoeding, ontwikkeling en gedrag.

• Het uitvoeren van gedragsobservaties van jeugdigen op school of kinderdagverblijf.

• Het uitvoeren van handelingsgerichte diagnostiek.• Het gericht toeleiden aan de hand van prediagnostiek naar jeugdhulp.• Bijdrage aan deskundigheidsbevordering en beleidsontwikkeling binnen

de organisatie.• Meedenken bij de ontwikkeling van (nieuwe) preventieve producten op

het gebied van opvoedondersteuning.

4.6.6. Pedagoog

Pedagogen bieden oplossingsgerichte opvoedondersteuning en begeleiding aan ouders. Een pedagoog wordt ingezet om opvoeders te ondersteunen, zodat ze zelf weer verder kunnen in de opvoeding.

Taakomschrijving Deze professionals bieden kortdurende opvoedingsondersteuning en bege-leiding aan ouders en verzorgers. Ze volgen de ontwikkeling van het kind en signaleren eventuele knelpunten. Ook geven ze verantwoorde adviezen en begeleiding, gericht op empowerment van de ouders en de jongere.

Onze pedagogen werken nauw samen met onze jeugdartsen, jeugdver-pleegkundigen en orthopedagogen. Op basis van de hulpvraag wordt gekeken bij welke professional de vraag thuishoort. De vragen voor de pe-dagoog beginnen meestal bij de jeugdarts of jeugdverpleegkundige. Vervol-gens stemmen de pedagogen hun aanpak vaak af met de orthopedagoog.

Ze werken met oplossingsgerichte opvoedingsondersteuning en begelei-ding aan opvoeders. Naast deze ondersteuning is ook een taak het geven van voorlichting aan ouders en professionals. In sommige gemeenten organiseren onze pedagogen open inloopspreekuren op het Centrum voor Jeugd en Gezin.

Werkzaamheden • Het bieden van begeleidings-, ondersteunings- en adviseringstrajecten (bestaande uit gemiddeld vijf contactmomenten) aan ouders en/of jeugdigen met meer complexe opvoed- of opgroeivragen.

• Het aansluiten bij contactmomenten op vraag van de JGZ-professional.• Het bieden en ontwikkelen van themabijeenkomsten.• Aansluiten bij activiteiten in het netwerk om pedagogische kennis te

bieden.• Het verzorgen van trainingen en voorlichtingsbijeenkomsten voor

verschillende doelgroepen.• Het adviseren en consulteren van professionals uit het netwerk op het

gebied van pedagogische casuïstiek.

63

Opvoedondersteuning door de jeugdverpleegkundige, orthopedagoog en pedagoogOpvoedondersteuning door de (ortho)pedagoog is aanvullend op de ondersteuning die de jeugdverpleegkundige biedt vanuit het Basispakket JGZ (kerntaak Begeleiden, adviseren en voorlichten) . De jeugdverpleegkundige biedt gemiddeld drie huisbezoeken of consulten, bij laagdrempelige enkelvoudige vragen . Spelen meer complexe omstandigheden mee, bijvoorbeeld kindfactoren, kan de (ortho)pedagoog worden ingezet .

4.6.7. Netwerkregie

Professionals die verbinden, regisseren, organiseren, adviseren, meedenken en ontwikkelen bij vraagstukken in de wijk op het gebied van opvoeden en opgroeien. Taakomschrijving Onze professionals zijn in verschillende rollen en op verschillende niveaus,

zowel individueel, in wijk of gebied als stedelijk, betrokken bij wat er speelt. Uitgangspunt is steeds dat wij als centrale spil fungeren op het gebied van opvoeden en opgroeien binnen het wijknetwerk. De focus van onze in het netwerk betrokken professionals is altijd het zorgdragen voor een duurzame verbinding van het CJG met allerlei formele en informele organisaties en personen die actief zijn in de wijk en het gebied.

Naast directe actieve betrokkenheid brengen onze professionals de signalen per wijk en gebied in kaart en zorgen zij voor of dragen bij aan de vertaling ervan naar activiteiten in de wijk, het gebied of breder in (stadsbreed) beleid.

64

Vanuit de veranderende rol van CJG-professionals binnen het stelsel zorgen onze professionals voor ondersteuning op het gebied van netwerkgericht werken in de keten, met focus op het geven van voorlichtingen over de transformatie (bijvoorbeeld vergroten van ouderbetrokkenheid) en over inhoudelijke thema’s zoals armoede.

Het wijknetwerk wordt op gebiedsniveau in kaart gebracht en in gezamenlijkheid met de betrokken CJG-manager, jeugdverpleegkundige, pedagoog of netwerkregisseur wordt ervoor gezorgd dat er verbindingen liggen met wijknetwerkpartners en het wijkteam. Ook worden er samenwerkingsafspraken gemaakt op strategisch, tactisch en operationeel niveau.

Daarnaast valt onder netwerkregie de in- en externe advisering aan onze organisatie en gemeentes op basis van de trends en (zorg)behoefte in de wijk. Deze advisering gaat zowel over de wijkprogrammering, het zorgaanbod en de noodzakelijke middelen om de neerwaartse druk te realiseren, als over wat er nodig is om de gewenste sterke rol van het CJG in het wijknetwerk op het gebied van opvoeden en opgroeien te bewerkstelligen.

Werkzaamheden • Een regisserende rol ten aanzien van de (inhoudelijke) samenwerking van professionals in het wijknetwerk met als doel het versterken van het opvoeden opgroeiklimaat.

• Deelnemen aan de wijknetwerk(overleg)structuur en de onderwerpen die Jeugd en Gezin betreffen inhoudelijk voorbereiden.

• Organiseren en deelnemen aan (wijk)netwerkbijeenkomsten op diverse thema’s rondom zorg voor jeugd, zowel voor formele als informele netwerkpartners.

• Het ontwikkelen van een gezamenlijke pedagogische visie in het wijknetwerk waarbij zowel professionals als bewoners van de betrokken wijk worden betrokken

4.6.8 Procescoördinatie Toegang Sociaal Domein

Taakomschrijving Draagt er zorg voor dat (complexe) ondersteuningsvragen toegeleid worden naar de juiste professional. Daarvoor is een goed functionerend netwerk een voorwaarde. Hiertoe richt de procescoördinator zich op het realiseren van een optimale samenwerking, waardoor de best mogelijke ondersteuning gegeven kan worden aan cliënten, gezinnen en jeugdigen binnen de eerste lijn. Waar nodig schaalt de coördinator op naar de jeugdconsulent.

Werkzaamheden • Regie voeren: inventariseren hulpvraag, inschatten ernst van de problematiek, organiseren en coördineren van zorg, overdragen aan de casushouder, evalueren plan van aanpak, indien nodig opschalen/ verbinden met de tweede lijn.

• Consultatie: verhelderen van een (werk-)probleem, adviseren bij vraagstukken op het gebied van de sociale kaart en de materiële en immateriële mogelijkheden in een zorgsituatie.

• Evaluatie: evalueren van het werkproces en de uitkomsten, waar nodig bijstellen; evalueren van de samenwerking.

• Dossierbeheer: zorgdragen voor heldere verantwoording van alle ondernomen activiteiten.

• Netwerken, pr en voorlichting: het leggen en onderhouden van professionele en informele contacten ten behoeve van het opbouwen van het netwerk.

• Advisering: adviseert op lokaal niveau de gemeente met betrekking tot signalen vanuit het lokale veld.

65

4.6.9. Ondersteuning jeugdhulpprofessionals

De inzet van JGZ expertise ter ondersteuning van jeugdhulpprofessionals binnen de gemeente.

Taakomschrijving Onze professionals bieden aanvullende expertise ter ondersteuning van jeugdhulpprofessionals. Problematiek binnen een gezin kan van dien aard zijn dat JGZ expertise nodig is. Afhankelijk van de expertise die gevraagd wordt, kunnen wij extra inzet bieden vanuit sociaal-medische en/of pedagogische invalshoek.

Werkzaamheden Werkzaamheden kunnen onder andere bestaan uit: • Bespreken van (complexe) problematiek binnen een team vanuit het eigen

vakgebied/expertise.• Uitvoeren van handelingsgerichte diagnostiek en de verslaglegging daarvan

met als doel om te komen tot een juiste aanpak.• Geven van advies over het hulpverleningstraject aan de professional op basis

van consultatie en/of diagnostiek• Verrichten van sociaal-medische en/of pedagogische onderzoeken.• Betrekken van informatie die vanuit de JGZ dienstverlening bekend is over het

gezin en de ontwikkeling van de jeugdige.• Informatie delen en ophalen bij (para)medici omtrent de behandeling van de

jeugdige.• Verwijzen indien nader (medisch) onderzoek noodzakelijk is.

4.6.10. Zorgcoördinator voorscholen

Taakomschrijving Onze professionals richten zich op het adviseren en ondersteunen van pedagogisch medewerkers in de voorschoolse periode. Indien nodig wordt de zorg besproken met de ouders en leiden wij toe naar een passend zorgaanbod. Onze professionals zijn vanuit het CJG verantwoordelijk voor het coördineren en monitoren van de zorg.

Werkzaamheden • Adviseren van pedagogisch medewerkers over zorgsignalen met betrekking tot de ontwikkeling van individuele kinderen in de context van de groep.

• (Laten) verrichten van observaties van kinderen individueel en groepsgewijs en op basis hiervan een plan van aanpak opstellen.

• Bijhouden van ontwikkelingen en voorstellen doen op het gebied van signalering, verwijzing, monitoring en zorgcoördinatie evenals op het gebied van de kinderopvang en jeugdbeleid.

• Signaleren van voor de beroepspraktijk relevante ontwikkelingen en rapporteren en adviseren hierover.

66

4.6.11. Coördinator cursusaanbod

Het coördineren van het lokale cursusaanbod voor ouders en jeugdigen tot 18 jaar.

Taakomschrijving Het aanbod preventieve cursussen voor ouders en jeugdigen is in iedere gemeente divers. CJG Rijnmond kan hierin als netwerkorganisatie de gemeente ondersteunen. De coördinator cursusaanbod coördineert alle vragen en zorgt voor een passend aanbod. Ze heeft een overzicht van het cursusaanbod van diverse partners in het gebied. In dit overzicht wordt onder meer onderscheid gemaakt in:• aantal bijeenkomsten;• uitvoerende partij;• doelgroepomschrijving;• aantal participanten.

In overleg met de gemeente worden de voorwaarden voor de cursussen die CJG Rijnmond coördineert vastgesteld. Dit om betrouwbaarheid te waarborgen. Optioneel is dat de coördinator ook de intake uitvoert, direct na aanmelding.

Werkzaamheden • Overzicht van het gehele cursusaanbod per gebied/regio.• Toetsen op betrouwbaarheid van cursusaanbod.• Afstemmen met lokale partners over cursusaanbod.• Online aanbieden van gehele cursusaanbod voor ouders en jeugdigen

per gebied/regio.• Signaleren van behoefte aan cursusaanbod en adviseren over de inkoop van

trainingen.

67

4.6.12. Opzetten multidisciplinaire ketenaanpak

Het opzetten en coördineren van een multidisciplinaire aanpak, zoals op het gebied van overgewicht of prenatale zorg.

Taakomschrijving Onze professionals hebben dagelijks contact met ketenpartners. Initiatieven waarin gezamenlijk de handen ineen worden geslagen om een gemeentelijk probleem op te pakken, komen in de praktijk steeds meer voor. Voorbeelden hiervan zijn de ketenaanpak rondom overgewicht en versteviging van de geboorteketen. Aangezien dit ook particuliere ketenpartners betreft, zoals huisartsen en verloskundigen, voeren wij in deze gevallen projectleiding uit en zijn wij penvoerder van de nodige documenten.

Werkzaamheden • Opstellen projectstructuur.• Opstellen projectplan.• Overleggen initiëren en uitvoeren met betrokken ketenpartners.• Monitoren van samenwerking.• Uitvoeren (tussen)evaluatie.• Advisering doorvoeren ketenaanpak.

Voorbeelden multidisciplinaire ketenaanpak ‘Slim2befit’: jeugdigen tussen 2 en 18 jaar, en hun ouders, krijgen 1 jaar lang intensieve begeleiding van onder anderen een pedagoog, diëtist, fysiotherapeut en jongerenwerkers . Slim2befit bestaat uit individueel contact en gerichte groepsbegeleiding met leeftijdsgenoten die hetzelfde meemaken . Deelnemers krijgen persoonlijk advies, en wonen themabijeenkomsten en verschillende activiteiten bij . Actief bewegen is een groot onderdeel van het project . Peuters gaan naar peutergym . De grotere kinderen maken kennis met verschillende sporten . Deelnemers leren hoe ze zelf gezonde keuzes maken en worden gestimuleerd om te blijven sporten, ook als de begeleiding van Slim2befit stopt .

‘Cyclische bijeenkomsten rond de geboorte’: tijdens de zwangerschap krijgen aanstaande moeders groepsbegeleiding van de verloskundige, waarbij andere partners zoals het Centrum voor Jeugd en Gezin, Kraamzorg, maar ook fysiotherapeuten aansluiten . Deze bijeenkomsten gaan door na de geboorte, ze nemen ouders mee in verschillende facetten van het ouderschap en de ontwikkeling van het kind .

4.7. Aanvullend volume Basispakket JGZ

Het is mogelijk om extra volume af te nemen van de producten en diensten in het Basispakket JGZ. Denk hierbij aan extra inzet binnen de vier kerntaken of extra ruimte binnen het plusaanbod.

Voor de volumebepaling van onze diensten binnen het Basispakket JGZ is rekening gehouden met de vol-gende verdeling: met 75% van de jeugdigen gaat het goed . We gaan ervan uit dat deze doelgroep weinig tot geen aanvullende ondersteuning nodig heeft vanuit de jeugdgezondheidszorg . Die ondersteuning is er voor de overige 25%, de jeugdigen die meer aandacht nodig hebben . Voor hen worden met name het plusaan-bod en de activiteiten die vallen binnen de kerntaak Afstemmen van zorg uitgevoerd . Mogelijk heeft uw gemeente hier meer behoefte aan . Onze professionals kunnen u hierin adviseren .

Samenwerking huisartsen Er zijn meerdere initiatieven gestart om de samenwerking met de huisartsen te intensiveren . Dit vari-eert van het opzetten van een multidisciplinair overleg tot een pilot waarin de jeugdverpleegkundige een spreekuur gericht op opvoeden en opgroeien draait in de huisartsenpraktijk . Onderdelen van deze initia-tieven zijn geborgd binnen de kerntaken van het basispakket . Echter, afhankelijk van de variant, vraagt het aanvullend volume van deze kerntaken . Bent u benieuwd naar de diverse activiteiten die worden onderno-men in deze samenwerking? Wilt u zelf investeren in een verbeterde samenwerking binnen de preventie? Neem contact met ons op .

68

4.8. Aanvullende communicatiediensten

Onze afdeling Communicatie acteert als een full service communicatiebureau voor strategie en creatie, zowel offline als online. Door de jarenlange ervaring van onze professionals in de communicatie rondom de Centra voor Jeugd en Gezin, de uitgebreide beeldbank en standaardmiddelen in de huisstijl van het CJG, kunnen we snel en kostenefficiënt werken. Onze professionals denken graag met u mee en nemen u werk uit handen.

Strategie Strategische communicatie gaat over het positioneren en verbinden van organisaties in een voortdurend veranderende omgeving. Communicatie kan het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunen bij het vertalen en verbinden van de strategische organisatiedoelen naar de uitvoering.

CreatieCreatie is de uitwerking van de strategie. Vaak is het een middel of manier om de (strategische) communicatiedoelen te bereiken. Daarbij maken onze professionals gebruik van de vastgestelde huisstijl en socialmedia-accounts van het Centrum voor Jeugd en Gezin. Ze kunnen u adviseren welke interventie het best kan worden ingezet om uw doel te behalen en nemen de uitvoering van het advies ook voor hun rekening.

Werkwijze Wij leveren communicatie op maat. In overleg met onze professionals kunt u zelf bepalen hoe u de ingekochte communicatie-uren besteedt, zodat steeds uw lokale behoefte op het gebied van JGZ centraal staat. Wij kunnen onder meer:• (strategische) communicatieadviesgesprekken voeren;• communicatieplannen opstellen;• teksten schrijven en redigeren;• communicatiemiddelen ontwerpen of drukken;• samenstellen en laten produceren van promotieartikelen;• adviseren over en ondersteunen bij de realisatie van (audio)visuele communicatiemiddelen;• uw lokale CJG-website hosten, (door)ontwikkelen en actueel houden;• online bezoekcijfers van uw CJG-website tonen en analyseren;• coördineren van en begeleiden bij de totstandkoming van publicaties, bijvoorbeeld in de krant;• toegang geven tot de huisstijlwebsite van het CJG.

Per kwartaal rapporteert de afdeling Communicatie over de voortgang, resultaten en financiële stand van zaken.

U zit met vragen• Wilt u strategisch advies, bijvoorbeeld over de samenwerking tussen de verschillende partijen in

het jeugddomein of over communicatie rondom een thema zoals overgewicht, echtscheiding of zindelijkheid?

• Wilt u van gedachten wisselen over hoe communicatie kan ondersteunen bij het behalen van uw doelen?

• Mist u artikelen over uw Centrum voor Jeugd en Gezin in de lokale krant? • Wilt u een bijeenkomst organiseren, maar weet u niet hoe? • Wilt u kinderen en ouders informeren over een nieuwe cursus en u vraagt zich af wat de meest

effectieve manier is om dit te doen? • Heeft u behoefte aan verschillende middelen in de huisstijl van het Centrum voor Jeugd en Gezin,

zoals pennen, folders en posters?

Bij onder meer deze vragen kunnen de professionals van de afdeling Communicatie u adviseren en ondersteunen . Zij bekijken samen met u hoe de verschillende jeugdgezondheidszorgdiensten van het Centrum voor Jeugd en Gezin het beste geprofileerd kunnen worden .

Begrippenlijst, werkgebied enschema’s

71

72

Hieronder een overzicht van alle begrippen die in de voorgaande hoofdstukken zijn gebruikt:

Aandachtskinderen Een aandachtskind is een kind met een (tijdelijk) verhoogde kans op lichamelijke, cognitieve, emotionele, gedrags- en/of sociale ontwikkelingsproblemen vanwege kind-, gezin- en/of omgevingsfactoren. Er zijn twee categorieën.

• Enkelvoudig: er is sprake van een licht verstoorde balans tussen de draagkracht en draaglast in de opvoedingscontext. De hulpvragen kunnen worden opgelost door relatief lichte CJG-interventies.

• Meervoudig: er is sprake van een zwaar verstoorde balans tussen de draagkracht en draaglast in de opvoedingscontext. De complexe hulpvragen worden beantwoord door professionals binnen en buiten het Centrum voor Jeugd en Gezin. Zorgcoördinatie wordt standaard ingezet.

Anamnese Het nagaan van de geschiedenis van de ervaren gezondheid van kind en ouder. Dit voeren onze professionals bij de allereerste kennismaking met het gezin uit.

Anticiperende voorlichting

Het geven van informatie over fasen en gebeurtenissen die in de toekomst kunnen plaatsvinden. De voorlichting is erop gericht vragen en problemen te voorkomen.

BMR Vaccinatie ter voorkoming van bof, mazelen en rodehond.

Contra-indicatie Een reden of omstandigheid om een bepaalde behandeling of geneesmiddel, zoals vaccinatie, niet toe te passen.

DKTPHebHebB Vaccinatie ter voorkoming van difterie, kinkhoest, tetanus, polio, haemophilus influenza type b en hepatitis B.

Draaglast Het geheel van door ouders en kinderen te vervullen taken (voorzien in de primaire levensbehoeften en materiële behoeften, huishoudelijke en maatschappelijke taken, opvoeding enzovoorts).

Draagkracht Het geheel van competenties en beschermende factoren waarmee ouders en kinderen de draaglast het hoofd bieden.

Cluster 3 LZK Hieronder vallen scholen voor kinderen die langdurig ziek zijn (langdurig zieke kinderen).

Contra-indicatie Een reden of omstandigheid om een vaccinatie niet toe te dienen.

DTP Vaccinatie ter voorkoming van difterie, tetanus en polio.

E-consult Contactmoment via internet.

Evidence based Gebaseerd op gegevens uit kwantitatief en/of kwalitatief wetenschappelijk onderzoek.

Formele netwerken Netwerk bestaande uit formele ketenpartners zoals huisartsen, kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en scholen.

Geboorte-uitkomsten De gezondheid van kinderen bij de geboorte.

Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens

De Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens (GBA) bevat persoonsgegevens van iedereen die in Nederland woont of gewoond heeft.

Gezond kind Een gezond kind is een kind dat zich op lichamelijk, psychosociaal, cognitief en emotioneel gebied, binnen zijn mogelijkheden, optimaal ontwikkelt in een veilige leefomgeving, waarbij draagkracht en draaglast in balans zijn.

Handelingsgerichte diagnostiek

Diagnostische besluitvorming toepassen in de context van onderwijs en opvoeding.

HepB Vaccinatie ter voorkoming van Hepatitus B.

72

5.1. Begrippenlijst

73

Hib Vaccinatie ter voorkoming van ziekten die worden veroorzaakt door de bacterie Haemophilus influenzae type b.

Hielprik Een screeningstest die gebruikt wordt om elke pasgeboren kind te testen op zestien zeldzame ziekten die kunnen worden behandeld als ze vroeg zijn opgespoord.

HKZ keurmerk Het keurmerk van HKZ (Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector) staat voor duurzame kwaliteitsverbetering in zorg en welzijn.

HPV Vaccinatie ter voorkoming van baarmoederhalskanker welke wordt veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV).

Informele netwerken Netwerk bestaande uit informele contacten zoals vrijwilligers(organisaties), sportverenigingen en de persoonlijke kring van het gezin.

Jeugdhulp Hulpverleners die opereren vanuit een wijkteam, jeugdondersteuningsteam, wijkondersteuningsteam of soortgelijke teams.

Kernwaarden De belangrijkste waarden binnen een organisatie.

Ketenpartners Organisaties en instanties die betrokken zijn bij ouders en jeugdigen en waarmee het Centrum voor Jeugd en Gezin nauw samenwerkt.

Kindfactoren Factoren die zijn aangeboren.

Mbo Middelbaar beroepsonderwijs.

Meningokokken ACWY Vaccinatie ter voorkoming van meningokokken typen A, C, W en Y.

NJI Nederlands Jeugdinstituut.

Pneu Vaccinatie ter voorkoming van pneumokokkenziekte.

Prediagnostiek Screening die leidt tot een eerste inschatting van de ernst en de omvang van de problematiek.

Prenataal (periode) Periode voorafgaand aan de geboorte van kinderen.

Preventie Preventie is het geheel van doelbewuste initiatieven die anticiperen op risicofactoren en ageren wanneer eerste signalen zich ontwikkelen en de problematiek aan het ontstaan is.

Primaire preventie Vindt plaats voordat er sprake is van een probleem. De preventie is erop gericht een probleem te voorkomen.

Rijksvaccinatie- programma

Het Rijksvaccinatieprogramma beschermt alle kinderen in Nederland tegen twaalf ernstige infectieziekten, door middel van het aanbieden van vaccinaties. Dankzij de vaccinaties komen deze infectieziekten in Nederland niet of nauwelijks meer voor.

Schooluitval Kinderen die de school vroegtijdig verlaten zonder de opleiding te hebben afgerond.

Secundaire preventie Vindt plaats wanneer er sprake is van een probleem. De preventie is erop gericht het probleem te verhelpen of te voorkomen dat het erger wordt.

Speciaal basisonderwijs Is er voor kinderen met een handicap, moeilijk lerende kinderen of kinderen met leerproblemen en/of met gedragsmoeilijkheden vanaf 3 à 4 jaar tot circa 12 jaar.

Speciaal voortgezet onderwijs

Is er voor kinderen met een handicap, moeilijk lerende kinderen of kinderen met leerproblemen en/of met gedragsmoeilijkheden van 12 tot maximaal 20 jaar.

Verwijsindex De Verwijsindex is een systeem waarin hulpverleners en andere professionals de persoonsgegevens registreren van de jongeren (tot 23 jaar) waarover zij zich zorgen maken.

Voorschool Dit is een combinatie van een peuterspeelzaal en een basisschool, voor kinderen van 2,5 tot 6 jaar die niet goed Nederlands spreken of niet gewend zijn om in groepsverband te spelen.

Werkgebied Een overzicht van ons werkgebied vindt u in hoofdstuk 6. Het werkgebied van CJG Rijnmond.

75

Westvoorne

Goeree-Overflakkee

Hellevoetsluis

Brielle

Nissewaard

Albrandswaard Barendrecht

Ridderkerk

MaassluisVlaardingen

Schiedam

Krimpen

a/d IJssel

Lansingerland

Middelharnis

Zuidland

Spijkenisse

Heenvliet

Bergschenhoek

Brielle

Rockanje

Zwartewaal

Bleiswijk

Berkel en Rodenrijs

Ooltgensplaat

Ouddorp

Dirksland

Oude Tonge

Hoek van HollandOverschie Prin

s Alexan

der

Hoogvliet

Charlois

Delfs-

haven

Noord

Hillegersberg-

Schiebroek

Kralingen-

Crooswijk

Centrum

IJsselmonde

Feijenoord

Pernis

Rozenburg

Rotterdam

5.2. Het werkgebied van CJG Rijnmond

Regio

75

5.3. Rijksvaccinatieprogramma

Fase 1 Fase 2 Fase 3 Fase 4

6-9 weken 3 mnd . 4 mnd . 11 mnd . 14 mnd . 4 jaar 9 jaar 12 jaar

Prik

1 DKTP Hib HepB

DKTP Hib HepB

DKTP Hib HepB

DKTP Hib HepB

BMR DKTP DTP HPV

Prik

2

Pneu Pneu Pneu MenACWY BMR

D DifterieK KinkhoestT TetanusP PolioHib Haemophilus influenzae type bHepB Hepatitis B

Pneu PneumokokkenB BofM MazelenR RodehondMenACWY Meningokokken ACWYHPV Humaan papillomavirus

76

INDIVIDUEEL BASISAANBOD COLLECTIEF BASISAANBOD PLUSAANBOD

Moment Soort consult Moment Soort consult Moment Soort consult

8 dagenGehoor-

screening en hielprik

10-14 dagen Huisbezoek

3 weken Consult

8 weken Consult

3 maanden Consult

4 maanden Vaccinatie- spreekuur 4 maanden Consult

6 maanden Consult 8 maanden Groeps-

voorlichting

11 maanden Vaccinatie- spreekuur 11 maanden Consult

14 maanden Consult

2 jaar Consult

3 jaar Consult

4 jaarVaccinatie-

spreekuur en visustest

4 jaar Consult

Groep 2 Consult

9 jaar Vaccinatie

Groep 7 Consult

VO1 Consult

12/13 jaar meisjes

Vaccinatie HPV

VO3Vragenlijst en zo nodig

consult

Inlo

opsp

reek

uur

Extr

a co

ntac

tmom

ente

n

Non

-ber

eik

Begeleiden, adviseren en voorlichten

Afstemmen van zorg

Aansluiten formele netwerken

Beleidsadvisering

5.4. Contactmomentenschema CJG Rijnmond

77

Colofon Tekst CJG RijnmondDatum september 2018

010 - 20 10 110

info@cjgrijnmond .nl

www .cjgrijnmond .nl

/cjgrijnmond

@cjgrijnmond

Alles voor een gezonde jeugd - cjgrijnmond.nl · 6 Inleiding In dit productenboek staat het aanbod...

Documents

Transcript of Alles voor een gezonde jeugd - cjgrijnmond.nl · 6 Inleiding In dit productenboek staat het aanbod...