‘ Buitenspelen zou een vak op school moeten zijn’

schoolschrift 2015

Bewegen maakt kinderen slimmer. Al achttien

jaar brengt de Cruyff Foundation jeugd in

beweging omdat wij ervan overtuigd zijn

dat bewegen bijdraagt aan de ontwikkeling

van kinderen en jongeren. Helaas bewegen

kinderen steeds minder. Tegenwoordig kijkt

40%* van de kinderen dagelijks 3 uur naar

de tv of een computerscherm en bijna 13%**

van de kinderen is te zwaar. De oplossing?

Laat kinderen meer bewegen. En waar kan

dat beter, dan op school? Laten we daarom

in heel Nederland schoolpleinen creëren

waar kinderen worden uitgedaagd om met

elkaar te spelen en te sporten. Als het aan

ons ligt, maken we van elk schoolplein een

Schoolplein14. Doet u mee?

Niels Meijer

Directeur Johan Cruyff Foundation

* Bron: TNO / ** Bron: CBS

InhoudWat is een Schoolplein14? 8

9

2224

26

10

14

18

Onze 3 doelstellingen

Hoe realiseren we een Schoolplein14? De Johan Cruyff Foundation

Interesse in Schoolplein14?

Doelstellingen

Doel #1: Een actieve leefstijl bij kinderen stimuleren

Interview Nico Teunissen

Interview Lisenka Stuivenvolt - van Oorschot

Doel #3: Kinderen leren respect te hebben voor elkaar

Doel #2: Verbinding tussen school en wijk versterken

13

17

‘Voor scholen is Schoolplein14 een verlengde van de gymzaal.’Bron: Lisenka Stuivenvolt - van Oorschot, Gemeente Helmond

6 7

Wat is een Schoolplein14?Schoolplein14 brengt op schoolpleinen die niet uitdagen

om te bewegen coatings aan. Dat zijn lijnen en kleurvlakken

die zowel structuur bieden als de creativiteit van kinderen

stimuleren. In korte tijd ontstaat zo - met weinig middelen

- een uitdagende plek om te spelen. Niet alleen tijdens

schooltijd, maar ook daarna. Scholen die hun plein na

schooltijd openstellen, doen kinderen uit de hele wijk

een groot plezier.

Onze 3 doelstellingen1. Bijdragen aan een actieve leefstijl bij kinderen

2. De verbinding tussen school en wijk versterken

3. Kinderen leren elkaar te respecteren

ons logo

Een Schoolplein14 bestaat uit coatings in de kleuren geel, wit, blauw en oranje.

71% van de

kinderen wil meedenken over spelen in hun buurt. Helaas worden kinderen zelden geraadpleegd. Schoolplein14 doet dat wel. Bron: TNS Nipo voor Jantje Beton

Wat vinden leerlingen van Schoolplein14?Bron: USBO 2014

58%

28% 14%

Leuk

Heel leuk Niet zo leuk

988

Bijna 50% van de docenten organiseert vaker een bewegings activiteit op Schoolplein14, dan op het oude schoolplein. Bron: USBO 2015

40% van de leerlingen op de basisschool kijkt op een doordeweekse dag minstens 3 uur televisie. Bron: NJI

Volgens ouders van kinderen tot 12 jaar, is ruim

10% inactief. Bron: Monitor Convenant Gezond Gewicht

Schoolplein14 daagt iedere dag

40.000 kinderen uit om te spelen. Bron: Johan Cruyff Foundation

Wat doen kinderen het liefst op het schoolplein?

3,6 % van de kinderen (4-12) is obees. Bron: CBS 2015

12,6% van de kinderen (4-12 jaar) is te dik.

3 uur

Cijfers

OverigVoetbal

Klimmen

TikkertjeBalspel

Rekstok

Pakkertje

13%

10%8%

5%

4%

25%35%

Een actieve leefstijl bij kinderen stimuleren

Kinderen worden fysiek fitter door te bewegen. Al is het maar een paar minuten in de pauze. Op zich geen nieuws. Maar wist u ook dat apenkooien goed is voor het ruimtelijk inzicht? En wat dacht u van voetballen? Dat is vooruitdenken, incasseren en samenwerken. Hartstikke goed voor het brein en dus de schoolprestaties!

Bron: CBS

111010

Vergelijkbare visie‘De Onderwijsspecialisten is een schoolbestuur voor speciaal onder-

wijs. Onze leerlingen zijn lichamelijk of meervoudig gehandicapt.

Anderen hebben een gedrags- of ontwikkelingsprobleem. We willen

iedereen zo goed mogelijk voorbereiden op het gebied van wonen,

werken en vrije tijd. Onder het laatste valt ook het domein sport en

bewegen. Schoolplein14 sluit goed aan op onze onderwijsvisie.’

Zetje nodig‘Onze leerlingen spelen ook buiten, maar hebben moeite met het

maken van keuzes. Van sommigen is het cognitieve niveau erg laag.

Anderen hebben alleen een zetje nodig. Wanneer studenten van

bijvoorbeeld de HAN uit Nijmegen bij ons activiteiten organiseren,

doen veel leerlingen enthousiast mee.’

Positieve uitstraling‘De Johan Cruyff Foundation is een prettige organisatie om mee

samen te werken. We zijn projectpartner en denken mee over de

doorontwikkeling van het concept. De filosofie spreekt ons aan. Dat

mensen ons associëren met Schoolplein14 en dus de Johan Cruyff

Foundation, straalt positief af op onze leerlingen.’

‘Leerlingen zaten in een hoekje te kijken, hoe anderen aan het voetballen waren.’

Hoofd Sport & Cultuur - De OnderwijsspecialistenNico Teunissen

Leerlingen van scholen met speciaal onderwijs beoordelen Schoolplein14 gemiddeld met een7.

30% van alle scholen met Schoolplein14 is gerealiseerd op speciaal onderwijs.

Bron: USBO 2015

12 13

Schoolplein14 heeft veel potentie om maatschappelijke impact te realiseren. Bron: USBO 2015

Schoolplein14 verbindt. Het is een connectie tussen alles geworden.

Bron: USBO 2015

Ruim 50% zou vaker buitenspelen als de buurt minder saai was. Bron: TNS Nipo voor Jantje Beton

33% van onze stadskinderen (4-12 jaar) speelt bijna nooit buiten. Bron: CBS

Ouders van kinderen die vaak buitenspelen, kennen hun buurtgenoten beter.

Bron: nota Tweede Kamer

Cijfers

1

4

7

2

5

810

3

6

9

Verbinding tussen school en wijk versterkenGemeenten hebben moeite om 3%* speelruimte te realiseren. Terwijl om veel speelpleinen een hek staat. Na schooltijd gaat het slot erop. Jammer, vinden wij. Benut schoolpleinen optimaal. Samen met andere organisaties in de wijk.

* Bron: RIGO

47% van de leerkrachten zegt: Het schoolplein wordt nu beter benut door partijen uit de wijk. Bron: USBO 2015

1514

Twee vliegen, één klap‘Een kwartier pauze, een heleboel leerlingen en één tafeltennistafel?

Dat werkt niet. Veel scholen willen wel iets nieuws, maar hebben

een beperkt budget. Schoolplein14 is een mooie oplossing. De school

krijgt een uitdagend plein en wij als gemeente behalen meerdere

beleidsdoelstellingen.’

De gemeente presenteert: Schoolplein14‘Omdat we geloven in de kracht van Schoolplein14, hebben we een

presentatie gegeven aan verschillende schoolbesturen. We hebben de

voordelen toegelicht en de financiering besproken. Scholen dragen bij,

de Johan Cruyff Foundation doneert een deel en de rest betalen wij als

gemeente. De aanmeldingen rolden binnen. Inmiddels zijn er al op 8

scholen coatings gerealiseerd. Eind 2015 zijn dat er waarschijnlijk 12.’

Bellen met collega’s‘Andere gemeenten adviseer ik om te bellen met collega’s. Hebben

wij ook gedaan. Stel je vragen en onderzoek hoe je het meest uit dit

initiatief kunt halen. Wij hebben er bewust voor gekozen om meer bij

te dragen als scholen hun plein na 15.00 uur openstellen. Daarmee geef

je het signaal dat je als gemeente iets wilt betekenen voor de hele wijk.’

Biedt kansen voor extra speelruimte in de wijk

Verbindt meerdere beleidsterreinen

Voordelen Coatings zijn snel te realiseren

Leerlingen mogen mee ontwerpen

Volgens Lisenka

Openstelling is leuk voor de hele wijk

‘Schoolplein14 verbindt de beleidsterreinen jeugd, welzijn en onderwijs.’

beleidsmedewerker Sport - Gemeente HelmondLisenka Stuivenvolt - van Oorschot

1716

Schoolplein14 maakt leerlingen socialer. Bron: USBO 2015

Ruim 80% van de kinderen (6-12 jaar) wordt vrolijk van buitenspelen. Bron: TNS Nipo voor Jantje Beton

Cijfers

Kinderen van 5 en 6 jaar met overgewicht, worden vaker gepest en pesten ook vaker anderen. Bron: Erasmus Medisch Centrum + GGD

Bewegen is goed voor je concentratie en zelfvertrouwen. Bron: Erik Scherder

Waar wordt vooral gepest?klaslokaalschoolpleinvan/naar schoolin de wijk

Kinderen leren respect te hebben voor elkaar ‘Samen spelen, samen delen.’ Een gevleugelde uitspraak die al geldt voor de allerkleinsten. Wanneer kinderen opgroeien blijft interactie met anderen belangrijk. Hoe ga je met elkaar om? En hoe vooral niet? Het schoolplein is de maatschappij in het klein. Wie daar de juiste basis legt, heeft een streepje voor.

Bron: School en Innovatie Groep

Bron: School en Innovatie Groep

Hoe gedragen kinderen zich op het schoolplein?

Helper

Stiekemerd

Stille

Anders

Buitenstaander

1918

‘Het schoolplein wordt onder schooltijd beter benut door leerkrachten dan voorheen.’Zegt ruim 75% van de directeurenBron: USBO 2015

20 21

U ontvangt een samenwerkingsvoorstel waarin onder andere de co-financiering, planning tot realisatie en verantwoording staan beschreven. Ook bespreken we hoe de communicatielijnen lopen.

U bepaalt welke scholen in aanmerking komen. Wij kunnen hierbij adviseren. De deelnemende scholen worden vastgesteld. De individuele scholen melden zich bij ons aan middels een aanmeldformulier.

De Cruyff Foundation begeleidt de school bij hun Schoolplein14 traject. De Cruyff Foundation informeert u over de voortgang en de uitvoering bij de verschillende scholen.

1 Inventariseren

2 Uitwerken en goedkeuren

3 Scholen selecteren

4 Uitvoeren en begeleiden

Hoe realiseren we een Schoolplein14?

Ziet u de meerwaarde van Schoolplein14 voor scholen binnen uw gemeente of schoolbestuur? Laat het ons weten via: www.schoolplein14.nl/schoolschriftje. De Cruyff Foundation neemt contact met u op. Samen bespreken we de wensen en mogelijkheden.

22 23

Bewegen is net zo belangrijk als lezen en schrijven, vindt

Johan Cruijff. Het leidde in 1997 tot de oprichting van zijn eigen

foundation en projecten als de Cruyff Courts, sportprojecten voor

de gehandicapte jeugd en Schoolplein14. Ze dragen allemaal bij aan

vier maatschappelijke thema’s: gezondheid, leefbaarheid, meedoen

en persoonlijke ontwikkeling.

We werven jaarlijks bijna 4 miljoen euro… … zodat wekelijks 87.000 (gehandicapte) kinderen kunnen sporten.

Fitter én sociaal sterkerDe Johan Cruyff Foundation daagt

kinderen uit om met elkaar te

sporten en te spelen. Zo worden ze

fitter en sociaal sterker. Ze sluiten

vriendschappen, werken samen

en komen voor zichzelf op. Door

sport ervaren ze hoe het voelt om

te verliezen en te winnen. Allemaal

belangrijke lessen die nodig zijn voor

een goede ontwikkeling.

Je krijgt maar één lichaamBewegen is onmisbaar voor je

gezondheid. Je krijgt maar één

lichaam. Daar moet je de rest van je

leven mee doen. Dus wees er zuinig

op. Dat is de boodschap van zowel

onze eigen projecten als de initiatieven

die we ondersteunen. We werken

samen met verenigingen, scholen,

stichtingen, sportbonden, bedrijven,

bewoners en overheden, want: ‘Alleen

kun je niets, je moet het samen doen.’

De 14 regelsEen Schoolplein14 herken je aan

het bord met de 14 regels. Daarop

krijgen zowel beweging als andere

onderwijskundige doelstellingen

aandacht. Kijk maar...

Iedereen doet meeVooral wanneer je gehandicapt

bent, is bewegen belangrijk. Daarom

ondersteunen we grote en kleine

sportprojecten voor gehandicapte

kinderen. Ook hebben we Speciale

Cruyff Courts gerealiseerd bij

revalidatiecentra en scholen en

instellingen voor jongeren met een

beperking.

De Johan Cruyff Foundation

De 14 regels van Johan Cruijff

1 Teamspeler Alleen kun je niets, je moet het samen doen.

2 Verantwoordelijkheid Wees zuinig op wat je krijgt en waar je gebruik van mag maken.

3 Respect Heb respect voor de ander.

4 Integratie Betrek ook anderen bij jouw activiteiten.

5 Initiatief Durf iets nieuws te doen.

6 Coachen In een team moet je elkaar altijd helpen.

7 Persoonlijkheid Wees wie je bent.

8 Sociale betrokkenheid Belangrijk in de sport, maar helemaal daarbuiten.

9 Techniek De basis.

10 Tactiek Weten wat je doet.

11 Ontwikkeling Door sport ontwikkelt lichaam en geest.

12 Leren Probeer iedere dag weer wat nieuws te leren.

13 Samenspelen Wezenlijk onderdeel van het spel.

14 Creativiteit De schoonheid van de sport.

Wereldwijd tellen we ruim

200 Cruyff Courts… … goed voor de fysieke

én sociale basis van kinderen.

Wat zijn Cruyff Courts?

Een Cruyff Court is zoveel meer

dan een trapveldje. Respect,

verantwoordelijkheid en integratie

krijgen er spelenderwijs vorm.

24 25

Bent u enthousiast over Schoolplein14? Ga dan naar:

schoolplein14.nl/schoolschriftje.

Contactgegevens

Johan Cruyff Foundation | Olympisch Stadion 5 | 1076 DE Amsterdam

020-3057766 | schoolplein14@cruyff-foundation.org

www.schoolplein14.nl

Onderzoeksresultaten

Het Departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap (USBO) van

de Universiteit Utrecht, heeft onderzoek gedaan naar het effect van

Schoolplein14. In juni 2015 zijn de resultaten bekendgemaakt.

Wij bedanken USBO voor het waardevolle rapport.

Partners

Schoolplein14 wordt mede mogelijk gemaakt door de partners van de Johan

Cruyff Foundation: Blue Band en de Nationale Postcode Loterij.

Schoolplein14 is een initiatief van de Johan Cruyff Foundation.

www.cruyff-foundation.org

Tekst BuitenZinnen

Ontwerp TOMIS visuele communicatie

Interesse?

26