AFM Consumentenmonitor voorjaar 2013 Hypotheken · PDF file© GfK 2013 | AFM...

© GfK 2013 | AFM Consumentenmonitor | Juni 2013 1

AFM Consumentenmonitor voorjaar 2013HypothekenJuni 2013


1. Management Summary

2. Onderzoeksresultaten in detail

Hypotheeksluiters

Oriëntatie- en afsluitproces

Provisieverbod en beloning

3. Onderzoeksverantwoording

2

Inhoudsopgave


Management Summary


Hypotheeksluiters Ruim éénderde van de afgesloten hypotheken is een nieuw gesloten hypotheek door een starter. Een hypotheek afsluiten om een verbouwing te financieren wordt steeds minder populair. Vanaf 2013 moeten huiseigenaren nieuwe leningen in maximaal 30 jaar volledig en ten minste annuïtair

aflossen om recht op hypotheekrenteaftrek te behouden. Daardoor kiezen steeds meer sluiters voor een annuïteitenhypotheek of (in mindere mate) voor een lineaire hypotheek. Dit gaat ten kosten van de andere hypotheekvormen.

Bij starters en herintreders is de bankspaarhypotheek in trek. Bij circa twee op de vijf hypotheeksluiters maakt deze vorm het grootste deel van het hypotheekbedrag uit.

De helft van de hypotheken van recente oversluiters is vervangen, omdat de rentevastperiode verlopen was.

Het kennisniveau over een annuïteitenhypotheek is beperkt. De bezitter van een annuïteitenhypotheek heeft (logischerwijs) meer kennis van de kenmerken van een annuïtaire hypotheekvorm dan de niet-bezitter.

Ruim vier op de vijf hypotheken is met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) afgesloten. Dit aandeel is de afgelopen twee jaar sterk toegenomen.

Management Summary -1-


Oriëntatie- en afsluitproces Vrijwel alle hypotheeksluiters laten zich vooraf informeren in een persoonlijk adviesgesprek. Hypotheeksluiters gaan het vaakst naar een assurantietussenpersoon of adviseur van de bank voor een

adviesgesprek. Bijna de helft van de hypotheeksluiters heeft meerdere oriëntatie- of adviesgesprekken gevoerd. Men

voert wel met minder typen adviseurs een gesprek dan voorheen, wat wellicht verklaard kan worden door het provisieverbod.

Hypotheeksluiters besteden gemiddeld elf uur aan de keuze voor de soort hypotheek en de geschikte aanbieder. Hiervan wordt gemiddeld zes uur besteed aan gesprekken met adviseurs en vijf uur om zelf informatie te zoeken.

Een persoonlijk gesprek is de meest gangbare wijze voor het afsluiten van een nieuwe hypotheek. De assurantietussenpersoon is het meest gebruikte kanaal voor het afsluiten van de hypotheek.



Provisieverbod en beloning Tweederde van de hypotheeksluiters is op de hoogte van het huidige provisieverbod. Hypotheeksluiters

zijn vaker op de hoogte dan de gemiddelde Nederlander. Hypotheeksluiters denken dat een adviseur circa 12 uur nodig heeft voor het advies en afsluiten van de

hypotheek. Vrijwel alle adviseurs, die voor een hypotheekketen werken, maken hun vergoeding voor hun diensten

transparant. Bijna de helft van deze groep heeft de wijze van beloning zowel mondeling als schriftelijk toegelicht.

De helft van de hypotheekadviseurs wordt beloond op basis van een van tevoren afgesproken bedrag (fixed fee). Bij tussenpersonen en hypotheekketens wordt meer dan de helft beloond op basis van fixed fee.

Tweevijfde van de hypotheeksluiters weet niet wat men heeft betaald voor het advies en afsluiten van de hypotheek.

Bij het afsluiten van de hypotheek onderhandelt circa één op de vijf sluiters over de kosten van het hypotheekadvies die aan de adviseur moet worden betaald.

Vrijwel iedereen wil inzicht hebben in de kosten van een adviseur. Meer dan de helft van de recente hypotheeksluiters maakt een exacte begroting van de toekomstige

inkomsten en uitgaven om te zien of de hypotheeklasten kunnen worden opgebracht.



Onderzoeksresultaten in detail


Hypotheeksluiters


Eén op de drie recente hypotheeksluiters is een starter

Ruim éénderde (37%) van de nieuw afgesloten hypotheken is afgesloten door een starter op de koopwoningmarkt.

Vier op de vijf starters (78%) is jonger dan 34 jaar.

Binnen de leeftijdscategorie 55 jaar en ouder is bijna de helft van de recente sluiters (44%) een oversluiter. Zij hebben de hypotheek vervangen (overgesloten) en zijn in dezelfde koopwoning blijven wonen.

Type hypotheeksluiter

Alle recente sluiters hypotheekn = 340

37

27

20

7

4

6

0 5 10 15 20 25 30 35 40

Starter

Oversluiter

Doorstromer

Verbouwer

Herintreder

Overig


26

3032

25 26 26

3634

44

25

24 2220

17 1820 19 23

22

17

53 4

7

4 3

21

25 29

34

39

34

2725

20

37

2014 13

107

107 7 8

5

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

Voorjaar2009

Najaar 2009 Voorjaar2010



Najaar 2012 Eind 2012 Begin 2013

Starter Doorstromer Herintreder Oversluiter Verbouwer

Begin 2013 is het aandeel startershypotheken sterk gedaald

Begin 2013 is het aandeel startershypotheken onder recente sluiters van een hypotheek sterk gedaald. Na een piek eind 2012 (dus nog voordat allerlei veranderingen op hypotheekgebied zijn ingegaan), is het aandeel begin 2013 gedaald naar 25%.

Het aandeel hypotheken voor oversluiters is sterk gestegen (37%).

Een hypotheek afsluiten om een verbouwing te financieren wordt steeds minder populair. Het aandeel van verbouwershypotheken is in vier jaar tijd gedaald van 20% naar 3%.

Type hypotheeksluiter

Alle recente sluiters hypotheek

n = 480 n = 358 n = 410 n = 351 n = 419 n = 374 n = 397 n = 344 n = 201 n = 139


62 6461 60

65

5654

47 4845

3033 35

2723 24 22

26 27

15

9

15 17

22

22

31

39 38 39

28

74 4 4 5

4 5 3 4

1

8 9

1619

33

1 1 2 3

6

0

10

20

30

40

50

60

70

Voorjaar2009




Najaar 2012 Eind 2012 Begin 2013

Aflossingsvrije hypotheek Spaarhypotheek BankspaarhypotheekBeleggingshypotheek Annuïteitenhypotheek* Lineaire hypotheek*

Sterke groei annuïteitenhypotheek

Vanaf 2013 moeten huiseigenaren nieuwe leningen in maximaal 30 jaar volledig en ten minste annuïtair aflossen om recht op hypotheekrenteaftrek te behouden. Daardoor kiezen steeds meer sluiters voor een annuïteitenhypotheek (33%) of (in duidelijk mindere mate) een lineaire hypotheek (6%). Dit gaat ten koste van de andere hypotheekvormen.

De aflossingsvrije hypotheek wordt nog wel het vaakst afgesloten (45%). Deze hypotheekvorm wordt relatief vaak door 55-plussers (62%) en relatief weinig door starters (34%) gekozen.

Een bankspaarhypotheek wordt relatief vaak door hoogopgeleiden (44%) en personen met een hoog inkomen (43%) afgesloten.

Kunt u aangeven wat voor hypotheekvorm u recent heeft afgesloten?


* Pas vanaf 2011 apart vastgelegd.

n = 480 n = 358 n = 410 n = 351 n = 419 n = 374 n = 397 n = 344 n = 201 n = 139


23

11

25

7

34

37

28

39

18

39

26

5

15

14

15

9

16

21

19

26

13

21

15

17

6

0

15

6

5

10

6

7

10

13

2

4

3

3

2

6

2

6

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Totaal

Starter

Doorstromer

Herintreder

Oversluiter

Verbouwer

Aflossingsvrije hypotheek Bankspaarhypotheek SpaarhypotheekAnnuïteitenhypotheek Andere hypotheekvorm De onderdelen zijn even grootWeet ik niet

Bankspaarhypotheek maakt grootste deel uit van hypotheekbedrag bij starters en herintreders

Bij starters en herintreders is de bankspaarhypotheek in trek. Bij circa twee op de vijf hypotheeksluiters (39%) maakt deze vorm het grootste deel van het hypotheekbedrag uit.

Bij eenderde van de oversluiters (34%) en verbouwers (37%) maakt de aflossingsvrije hypotheek het grootste deel van het hypotheekbedrag uit.

Welk onderdeel maakt het grootste deel uit van het hypotheekbedrag van uw huidige hypotheek?


n = 340

n = 95

n = 78

n = 14

n = 106

n = 28


51

45

4044

47

36

2921

23

7

11 11

17

16

25

3129 28

20

27 26

21

17 17 1820 15

96

8 8 8 9 1017

25

44 6

55 5

68

66

4

7

4

6 66 6

30

10

20

30

40

50

60

Voorjaar 2009 Najaar 2009 Voorjaar 2010 Najaar 2010 Voorjaar 2011 Najaar 2011 Voorjaar 2012 Najaar 2012 Voorjaar 2013

Aflossingsvrije hypotheek Bankspaarhypotheek SpaarhypotheekAndere hypotheekvorm De onderdelen zijn even groot Weet ik niet

Annuïteitenhypotheek maakt steeds vaker grootste deel uit van hypotheekbedrag

De groei van de categorie ‘Andere hypotheekvorm’ (van 17% naar 25%) wordt vrijwel volledig veroorzaakt door een toename van het aantal afgesloten annuïteitenhypotheken.

De aflossingsvrije hypotheek maakt bij minder dan een kwart van de hypotheeksluiters (23%) het grootste deel van het hypotheekbedrag uit.

Welk onderdeel maakt het grootste deel uit van het hypotheekbedrag van uw huidige hypotheek?


Annuïteitenhypotheek

Voorjaar 2012 4%Najaar 2012 11%

n = 480 n = 358 n = 410 n = 351 n = 419 n = 374 n = 397 n = 344 n = 340

Voorjaar 2013 19%


Veel hypotheken worden overgesloten door het verlopen van de rentevastperiode

De helft (48%) van de hypotheken van recente oversluiters is vervangen omdat de rentevastperiode verlopen was.

Oversluiters die de hypotheek in 2012 hebben afgesloten, geven dit vaker als reden aan (65%) dan oversluiters die de hypotheek in 2013 hebben afgesloten (34%).

Heeft u uw hypotheek overgesloten omdat uw rentevastperiode was verlopen?

Recente oversluiters hypotheek

48

64

52

65

52

36

48

35

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Voorjaar 2013

Najaar 2012

Voorjaar 2012

Najaar 2011

Ja Nee

n = 106

n = 95

n = 122

n = 126


Kennisniveau over annuïteitenhypotheek is beperkt

Het kennisniveau over een annuïteitenhypotheek is beperkt. Slechts éénderde van alle hypotheeksluiters (36%) weet dat bij deze hypotheekvorm de rente aftrekbaar is en minder dan de helft (47%) beseft dat men in het begin veel rente en weinig aflossing betaalt. En slechts 16% heeft alle antwoorden goed en geen antwoorden fout ingevuld.

De bezitter van een annuïteitenhypotheek heeft (logischerwijs) iets meer kennis van de kenmerken van een annuïtaire hypotheekvorm dan de niet-bezitter. Zij beseffen vaker dat elke maand een vast bedrag moet worden betaald (71%) en dat er aan het einde van de looptijd geen restschuld overblijft (96%).

Welke kenmerken zijn volgens u van toepassing op een annuïteitenhypotheek?Meer antwoorden mogelijk


59

47

36

7

8

71

45

37

4

2

55

48

36

8

10

0 10 20 30 40 50 60 70 80

U betaalt elke maand een vast bedrag dat bestaat uit aflossing enrente

In het begin betaalt u veel rente en weinig aflossing

De hypotheekrenteaftrek is van toepassing op deze hypotheekvorm

Aan het einde van de looptijd heeft u een restschuld

Geen van bovenstaande mogelijke kenmerken is van toepassingop een annuïteitenhypotheek

Totaal Bezit annuïteitenhypotheek Bezit geen annuïteitenhypotheek

Goe

de a

ntw

oord

enFo

ute

antw

oord

en


7982

7474

7091

9481

8879

5866

615757

1716

2221

255

615

1017

3930

3434

37

31

3544

032

4345

95

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Voorjaar 2013 TotaalNajaar 2012 Totaal

Voorjaar 2012 TotaalNajaar 2011 Totaal

Voorjaar 2011 TotaalVoorjaar 2013 Starter

Najaar 2012 StarterVoorjaar 2012 Starter

Najaar 2011 StarterVoorjaar 2011 Starter

Voorjaar 2013 DoorstromerNajaar 2012 Doorstromer

Voorjaar 2012 DoorstromerNajaar 2011 Doorstromer

Voorjaar 2011 Doorstromer

De hypotheek voor de woning is met NHG afgesloten De hypotheek voor de woning is zonder NHG afgeslotenWeet ik niet

Vier op de vijf nieuwe hypotheken is met Nationale Hypotheek Garantie afgesloten

Ruim vier op de vijf hypotheken (78%) is met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) afgesloten. Het aandeel hypotheken dat met NHG is afgesloten, is de afgelopen twee jaar sterk toegenomen.

Hypotheken van starters (91%) worden vaker met NHG gesloten dan hypotheken van doorstromers (58%).

Bij 55-plussers (60%) en bij hypotheeksluiters met veel vermogen (61%) is het aandeel dat een hypotheek met NHG heeft gesloten lager dan in andere segmenten.

Heeft u de hypotheek voor de woning met of zonder Nationale Hypotheek Garantie afgesloten?

Recente sluiters hypotheek die een woning hebben gekocht

n = 212

n = 188

n = 181

n = 117

n = 99

n = 106

n = 80

n = 76

n = 75

n = 200

n = 97

n = 78

n = 73

n = 95

n = 182


Oriëntatie- en afsluitproces


Vrijwel alle sluiters hebben een persoonlijk gesprek gevoerd om zich te laten informeren

Vrijwel alle hypotheeksluiters (91%) laten zich informeren in een persoonlijk adviesgesprek.

Beheersten hebben relatief vaak internet (36%) gebruikt. Ambitieuzen (18%) en adviesgevoeligen (19%) oriënteren zich het minst via internet.

Met name jongeren tot 24 jaar (45%) en sluiters met een hoog vermogen (37%) gebruiken internet om informatie over de hypotheek te verkrijgen.

Op welke manier heeft u zich laten informeren voordat u deze hypotheek heeft afgesloten?Meer antwoorden mogelijk


91

25

8

4

3

3

1

93

36

11

6

2

1

1

85

18

3

2

9

2

2

92

19

8

4

2

4

0

85

23

13

0

0

0

9

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Persoonlijk gesprek

Internet

Telefonisch

Schriftelijk

Tv of radio

Op andere wijze

Niet geïnformeerd

Totaal Beheersten Ambitieuzen Adviesgevoeligen Gemaksgeorienteerden


Men gaat het vaakst naar een tussenpersoon of adviseur van de bank voor een adviesgesprek

Hypotheeksluiters gaan het vaakst naar een assurantietussenpersoon (40%) of adviseur van de bank (39%) voor een adviesgesprek.

Laagopgeleiden gaan relatief vaak naar een assurantietussenpersoon (53%) en minder vaak naar een medewerker van de bank (25%) of hypotheekketen (19%).

Hoogopgeleiden gaan juist minder vaak naar een assurantietussenpersoon (31%). Zij bezoeken frequenter een hypotheekketen (41%) voor een adviesgesprek.

Met welk type adviseur heeft u een adviesgesprek gehad?Meer antwoorden mogelijk


40

39

32

3

3

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

Een (assurantie)tussenpersoon

Een adviseur/medewerker van de bank

Een adviseur/medewerker van een hypotheekwinkel

Een adviseur/medewerker van een verzekeringsmaatschappij

Geen van bovenstaande


40

39

32

3

42

37

35

4

45

40

29

6

39

39

29

6

40

52

43

13

47

63

38

11

0 10 20 30 40 50 60 70

Een (assurantie)tussenpersoon

Een adviseur/medewerker van de bank

Een adviseur/medewerker van een hypotheekwinkel

Een adviseur/medewerker van een verzekeringsmaatschappij

Voorjaar 2013 Najaar 2012 Voorjaar 2012 Najaar 2011 Voorjaar 2011 Najaar 2010

Ten opzichte van één jaar geleden wordt assurantie-tussenpersoon minder vaak geraadpleegd

Ten opzichte van één jaar geleden wordt de assurantietussenpersoon minder vaak geraadpleegd bij een adviesgesprek.

Er worden steeds minder gesprekken gevoerd met medewerkers van een verzekeringsmaatschappij (3%).

Er wordt met steeds minder verschillende type adviseurs een adviesgesprek gevoerd. In het voorjaar van 2013 voerde sluiters gemiddeld met 1,1 verschillende type adviseurs een gesprek. In het najaar van 2010 (1,6) en het voorjaar van 2011 (1,5) lag dit aantal beduidend hoger. Een verklaring hiervoor kan liggen in het provisieverbod, waarbij elk adviesgesprek in rekening wordt gebracht.

Met welk type adviseur heeft u een adviesgesprek gehad?Meer antwoorden mogelijk


n = 351n = 419n = 374n = 397n = 344n = 340


56

44

58

20

71

71

26

27

32

35

19

26

18

29

10

44

10

3

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Totaal

Starter

Doorstromer

Herintreder

Oversluiter

Verbouwer

1 2 3 of meer

Bijna de helft van de hypotheeksluiters heeft meerdere oriëntatie- of adviesgesprekken gevoerd

Bijna de helft van de hypotheeksluiters (44%) heeft meerdere oriëntatie- en/of adviesgesprekken gevoerd.

Bij herintreders (80%) ligt het percentage, dat meerdere adviesgesprekken heeft gevoerd, hoger dan gemiddeld.

Starters (56%) en beheersten (55%) voeren net als herintreders vaker meerdere adviesgesprekken. Oversluiters (71%) voeren vaker één adviesgesprek.

Bij hoeveel verschillende adviseurs heeft u een oriëntatie-en/of adviesgesprek gehad?

Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehadn = 329

n = 329

n = 93

n = 72

n = 14

n = 103

n = 27


Het gemiddeld aantal gesprekken was eind 2012 beduidend hoger dan begin 2013

Het gemiddeld aantal oriëntatie- en/of adviesgesprekken was eind 2012 beduidend hoger (gemiddeld 1,8 gesprekken) dan begin 2013 (1,5).

Bij hoeveel verschillende adviseurs heeft u een oriëntatie-en/of adviesgesprek gehad?


56

49

69

26

32

16

18

20

15

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Totaal

Eind 2012

Begin 2013

1 2 3 of meer

1,7

1,8

1,5

gemiddeld


Hypotheeksluiters besteden gemiddeld 6 uur aan gesprekken met adviseurs

Hypotheeksluiters besteden gemiddeld 6,1 uur aan gesprekken met adviseurs om een juiste keuze te maken voor soort hypotheek en aanbieder.

55-plussers (4,5 uur) en laagopgeleiden (4,9 uur) besteden gemiddeld de minste tijd aan adviesgesprekken.

Jongeren tot 34 jaar (7,2 uur), adviesgevoeligen (6,8 uur), sluiters met veel vermogen (7,4 uur), en starters (7,1 uur) spenderen gemiddeld de meeste tijd aan adviesgesprekken.

Hoeveel uur hebben alle gesprekken met uw adviseur(s) in z'n totaliteit geduurd?


19

35

23

15

8

0 5 10 15 20 25 30 35 40

1 a 2 uur

3 a 4 uur

5 tot 8 uur

8 tot 12 uur

12 uur of meer

Gemiddeld6,1 uur


19

17

15

19

28

35

28

31

33

26

23

27

24

23

20

15

15

18

16

18

8

13

11

11

9

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Voorjaar 2013

Najaar 2012

Voorjaar 2012

Najaar 2011

Najaar 2010

1 a 2 uur 3 a 4 uur 5 tot 8 uur 8 tot 12 uur 12 uur of meer

De gesprekstijd met de hypotheekadviseur is afgenomen

In vergelijking met 2012 is de gesprekstijd met de hypotheekadviseur afgenomen. Het provisieverbod zou daar de oorzaak van kunnen zijn, aangezien steeds meer adviseurs op uurbasis zijn gaan werken en advieskosten inzichtelijk zijn.

Er blijkt een positief verband te bestaan tussen het aantal uur met de adviseur en het aantal uur dat men zelf heeft besteed.

Hoeveel uur hebben alle gesprekken met uw adviseur(s) in z'n totaliteit geduurd?

Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad

n = 307

n = 320

n = 389 6,5 uur

6,2 uur

5,7 uur

Gemiddeld aantal uur

n = 340

6,1 uurn = 331

6,7 uur


59

44

66

71

43

15

17

20

12

21

7

10

2

5

12

8

15

4

3

16

11

14

9

9

8

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Totaal

Beheersten

Ambitieuzen

Adviesgevoeligen

Gemaksgeorienteerden


Hypotheeksluiters besteden gemiddeld 5 uur om zelf informatie te zoeken

Naast adviesgesprekken besteden hypotheeksluiters gemiddeld 5,2 uur aan het zelf zoeken van informatie om een juiste keuze te kunnen maken voor de soort hypotheek en de aanbieder.

Beheersten (6,6 uur), hoogopgeleiden (6,7 uur) en sluiters met veel vermogen (7,2 uur) besteden de meeste tijd in het zelf zoeken van informatie om een goede keuze te maken voor de soort hypotheek en de aanbieder.

Adviesgevoeligen (4,1 uur), verbouwers (2,5 uur) en laagopgeleiden (4,1 uur) besteden de minste tijd in het zelf zoeken van informatie.

Hoeveel uur heeft u, buiten de adviesgesprekken, zelf besteed om een goede keuze te kunnen maken?


n = 331

n = 121

n = 51

n = 145

n = 14

5,2 uur

6,6 uur

5,1 uur

4,1 uur

4,3 uur

Gemiddeld aantal uur


Acht op de tien hypotheken wordt door middel van een persoonlijk gesprek afgesloten

Een persoonlijk gesprek bij een tussenpersoon, adviseur of medewerker van een bank/verzekeraar is de meest gangbare wijze voor het afsluiten van een nieuwe hypotheek (83%).

Starters (91%) en sluiters met een laag vermogen (91%) sluiten het vaakst door middel van een persoonlijk gesprek.

Oversluiters (16%) sluiten vaker via de post (dus zonder tussenkomst van een adviseur of medewerker).

Op welke wijze (medium) heeft u uw hypotheek afgesloten?


83

8

42 3

Door middel van een persoonlijk gesprek Via de post Via internet Telefonisch Op een andere wijze


38

44

3837

31

3534

3237

31 31 35

4140

36

18 18

2219 19

2321

23

2

3 4 5 53 3

3

3

2 3 3 2 1

5

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

Voorjaar 2010 Najaar 2010 Voorjaar 2011 Najaar 2011 Voorjaar 2012 Najaar 2012 Eind 2012 Begin 2013

Bank Assurantietussenpersoon Hypotheekketen Verzekeringsmaatschappij Ander kanaal

De assurantietussenpersoon is het meest gebruikte kanaal voor afsluiten van de hypotheek

De assurantietussenpersoon is het meest gebruikte kanaal voor afsluiten van de hypotheek (36%).

Voor het eerst sinds het najaar van 2011 is zichtbaar dat de hypotheek vaker via een assurantietussen-persoon dan een bank afgesloten wordt.

Het bancaire kanaal wordt relatief vaak gebruikt door 55-plussers (46%) en verbouwers (51%).

Bij wie of welk kanaal heeft u deze hypotheek afgesloten?


n = 410 n = 351 n = 419 n = 374 n = 397 n = 344 n = 201 n = 139


Het intermediair is het meest gebruikte kanaal voor afsluiten van de hypotheek

Het intermediair (assurantietussenpersonen + hypotheekketens) is het meest gebruikte kanaal voor afsluiten van de hypotheek (59%).

Bij wie of welk kanaal heeft u deze hypotheek afgesloten?


n = 410 n = 351 n = 419 n = 374 n = 397 n = 344 n = 201 n = 139

38

44

38 37

3135 34

32

54

5053 54

6058

6159

2

3 4 5 53 3

33

2 3 3 2 3 1

5

0

10

20

30

40

50

60

70

Voorjaar 2010 Najaar 2010 Voorjaar 2011 Najaar 2011 Voorjaar 2012 Najaar 2012 Eind 2012 Begin 2013

Bank Intermediair Verzekeringsmaatschappij Ander kanaal


Provisieverbod en beloning


Tweederde van de hypotheeksluiters is op de hoogte van het huidige provisieverbod

Tweederde van de hypotheeksluiters (68%) is op de hoogte van het huidige provisieverbod. Hypotheek-sluiters zijn vaker op de hoogte dan de gemiddelde Nederlander (47%).

Hypotheeksluiters die de hypotheek eind 2012 hebben afgesloten zijn vaker (76%) op de hoogte dan hypotheeksluiters die de hypotheek begin 2013 hebben afgesloten (63%).

47

68

53

32

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Representatief NL

Recente sluiters hypotheek

Ja Nee

Was u op de hoogte van het provisieverbod op deze complexe financiële producten?

Alle respondenten

n = 364

n = 340


Hypotheeksluiters denken dat een adviseur 12 uur nodig heeft voor advies en afsluiten

Hypotheeksluiters denken dat een adviseur circa 12 uur nodig heeft voor het advies en afsluiten van de hypotheek. 30% van deze groep denkt dat een adviseur meer dan 12 uur bezig is.

De gemiddelde Nederlander schat het aantal uren een stuk lager in: 7,4 uur.

Hoeveel uur in totaal denkt u dat de adviseur nodig heeft voor het advies en het afsluiten van de hypotheek?

Alle respondenten

Gem. 7,4 uur

Gem. 11,7 uur

28

16

25

15

14

17

18

22

15

30

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Representatief NL (n = 364)

Recente sluiters hypotheek (n = 340)



Hypotheekketens maken de beloning het meest transparant

Vrijwel alle adviseurs die werken voor een hypotheekketen (96%) maken de vergoeding die zij ontvangen voor de diensten die ze leveren transparant. Bijna de helft van deze groep (45%) heeft de wijze van beloning zowel mondeling als schriftelijk toegelicht.

Op welke wijze heeft de adviseur aangegeven hoe hij voor zijn diensten wordt beloond?


38

13

35

8

41

10

41

5

34

16

45

4

40

14

23

15

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

De adviseur heeft dit mondeling aangegeven

De adviseur heeft een schriftelijk document meegegeven

De adviseur heeft dit mondeling en schriftelijk aangegeven

De adviseur heeft dit niet aangegeven

Totaal Assurantietussenpersoon Hypotheekketen Direct (Bank+verzekeraar)


Fixed fee is de meest voorkomende beloningsvorm

De helft van de hypotheekadviseurs (48%) wordt beloond op basis van een van tevoren afgesproken bedrag (fixed fee).

Fixed fee beloning komt relatief vaak voor bij assurantietussenpersonen (67%) en hypotheekketens (52%).

Eén op de tien sluiters (9%) denkt dat het advies gratis is.

Hoe wordt uw hypotheekadviseur volgens u beloond?

Alle recente sluiters hypotheek die gebruikt hebben gemaakt van een adviseur bij het afsluitenn = 329

48

13

12

9

4

1

5

9

67

0

12

3

3

0

5

10

52

0

19

7

8

0

8

5

22

35

8

14

3

3

4

11

0 10 20 30 40 50 60 70 80

Fixed fee

Prijs advies is verwerkt in totale kosten

Provisie

Het advies is gratis

Op uurbasis

Provisie, maar adviseur betaalt deel terug

Op een andere manier

Weet ik niet

Totaal Assurantietussenpersoon Hypotheekketen Direct (Bank+verzekeraar)


59

47

3942

31

26 26

19

9

15

25

34 39

39

50 52

58

66

59

5 5 4 3

811 10

812

9 107

12

0

10

20

30

40

50

60

70

Najaar 2009 Voorjaar 2010 Najaar 2010 Voorjaar 2011 Najaar 2011 Voorjaar 2012 Najaar 2012 Eind 2012 Begin 2013

Op basis van provisie Fixed fee Gratis Weet ik niet

Beloning op basis van fixed fee blijft groeien

Bij hypotheeksluiters die de hypotheek via een persoonlijk gesprek bij een assurantietussenpersoon of hypotheekketen hebben afgesloten, is de beloning op basis van fixed fee verder toegenomen (naar 66%) en de beloning op basis van provisie verder afgenomen (naar 9%).

Hoe wordt uw hypotheekadviseur volgens u beloond?

Alle recente sluiters hypotheek die via een (assurantie)tussen-persoon of hypotheekketen gesloten hebben via een persoonlijk gesprek

n = 157 n = 216 n = 160 n = 205 n = 186 n = 215 n = 186 n = 132n = 197


Tweevijfde van de hypotheeksluiters weet niet wat men heeft betaald voor het advies en afsluiten

Tweevijfde van de hypotheeksluiters (38%) weet niet wat men heeft betaald voor het advies en afsluiten van de hypotheek. Met name personen die de hypotheek bij een bank hebben afgesloten, weten niet wat ze hebben betaald (49%).

Het gemiddelde bedrag dat men heeft betaald is € 2.166,-.

12

18

31

38

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

Tot 1.000 euro

1.000 tot 2.000 euro

2.000 euro of meer

Weet ik niet

Hoeveel heeft u in totaal betaald voor het hypotheekadvies en het afsluiten van de hypotheek?


Gem. € 2.166,-


Eenvijfde van de sluiters onderhandelt over de kosten van hypotheekadvies

Bij het afsluiten van de hypotheek onderhandelt circa één op de vijf (22%), met wisselend succes, over de kosten van het hypotheekadvies die aan de adviseur moet worden betaald.

Het loont om te onderhandelen met de adviseur, want ongeveer drie op de vier sluiters die onderhandelt boekt resultaat.

5

5

8

4

17

17

15

20

76

79

77

73

1

0

0

3

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Totaal

Assurantietussenpersoon

Hypotheekketen

Direct (Bank+verzekeraar)

Ik heb over de kosten onderhandeld, maar zonder resultaat Ik heb met resultaat over de kosten onderhandeldNee Weet ik niet

Heeft u bij het afsluiten van de hypotheek onderhandeld over de kosten die u voor het hypotheek-advies aan de adviseur moet betalen?

Recente sluiters hypotheek die gebruikt hebben gemaakt van een adviseur bij het afsluitenn = 329


5

6

5

6

6

17

18

14

14

12

76

72

77

75

78

1

3

4

5

5

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Voorjaar 2013

Najaar 2012

Voorjaar 2012

Najaar 2011

Voorjaar 2011

Ja, ik heb over kosten onderhandeld, maar zonder resultaat Ja, ik heb met resultaat over de kosten onderhandeldNee Weet ik niet

Het aantal hypotheeksluiters dat onderhandelt over de kosten is stabiel gebleven

Het aantal hypotheeksluiters dat onderhandelt over de kosten voor hypotheekadvies is ten opzichte van de vorige meting stabiel gebleven. (22% versus 24%).

n = 397

n = 374

n = 355

n = 333

n = 329

Heeft u bij het afsluiten van de hypotheek onderhandeld over de kosten die u voor het hypotheek-advies aan de adviseur moet betalen?

Recente sluiters hypotheek die gebruikt hebben gemaakt van een adviseur bij het afsluiten


Vrijwel iedereen wil inzicht hebben in de kosten van een adviseur

Vrijwel iedereen (88%) wil inzicht hebben in de kosten van een adviseur. Beheersten willen relatief vaak inzicht hebben (96%) en adviesgevoeligen minder vaak (83%).

Eenvijfde (20%) wil dat de kosten gespecificeerd worden naar de verschillende werkzaamheden die de adviseur uitvoert.

Tot op welk niveau wilt u inzicht hebben in de kosten voor de werkzaamheden van een adviseur?

Recente sluiters hypotheek die gebruikt hebben gemaakt van een adviseur bij het afsluitenn = 329

12

36

33

20

0 5 10 15 20 25 30 35 40

Ik heb geen behoefte aan inzicht in deze kosten

Ik wil alleen het totaalbedrag weten

Ik wil weten wat de kosten zijn voor het adviesen voor het afsluiten

Ik wil dat de kosten gespecificeerd worden


Ruim de helft maakt een exacte begroting om te bepalen of de hypotheek kan worden opgebracht

Meer dan de helft van de recente hypotheeksluiters (57%) maakt een exacte begroting van de toekomstige inkomsten en uitgaven om te zien of de hypotheeklasten kunnen worden opgebracht.

Beheersten (71%) houden bij voorkeur de regie in eigen hand en maken vaker dan andere segmenten een exacte begroting.

Heeft u een begroting gemaakt van uw toekomstige inkomsten en uitgaven om te zien of u de hypotheeklasten kunt opbrengen?


57

71

49

48

48

33

26

33

39

33

7

2

12

10

6

3

2

5

3

13

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Totaal

Beheersten

Ambitieuzen

Adviesgevoeligen


Ja, precieze begroting Ja, globaal gekeken

Nee, van betaalbare hypotheekverstrekking uitgegaan Nee, niet aan gedacht


De helft van de hypotheeksluiters is niet bereid om te betalen voor pensioenadvies en doet alles zelf

Voor het aanvullen van het pensioen heeft de tarifering slechts beperkte invloed op de keuze van een adviesvorm. Circa de helft van de hypotheeksluiters is namelijk niet bereid om te betalen voor pensioenadvies en zoekt liever alles zelf uit.

Het is opvallend dat er nauwelijks behoefte is aan het door een adviseur op laten maken van een uitgebreid financieel plan voor de oude dag.

Welke van onderstaande adviesvormen heeft uw voorkeur om een keuze te kunnen maken op welke wijze u het beste uw pensioen kunt aanvullen?

Alle recente sluiters hypotheek3 random tariefgroepen

€100

€100

€100

50

54

53

17

16

20

25

22

18

8

8

10

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Groep 1

Groep 2

Groep 3

Ik hoef geen advies: ik doe alles zelf via internet Ik maak gebruik van een geautomatiseerd adviesproces

Ik laat een beknopt advies opmaken door een adviseur Ik laat een uitgebreid financieel plan voor oude dag opmaken

n = 97

n = 135

n = 108€100

€100

€100

€200 €300 €850

€350 €500 €1250

€500 €750 €1500


Merendeel consumenten is niet bereid om te betalen voor pensioenadvies en doet alles zelf

Voor het aanvullen van het pensioen heeft de tarifering slechts beperkte invloed op de keuze van een adviesvorm. Een meerderheid van de consumenten is namelijk niet bereid om te betalen voor pensioenadvies en zoekt liever alles zelf uit.

Het is opvallend dat er nauwelijks behoefte is aan het door een adviseur op laten maken van een uitgebreid financieel plan voor de oude dag.

Welke van onderstaande adviesvormen heeft uw voorkeur om een keuze te kunnen maken op welke wijze u het beste uw pensioen kunt aanvullen?

Alle respondenten representatieve steekproefn = 364

€100

€100

€100

58

71

79

18

12

7

19

14

13

5

3

1

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Groep 1

Groep 2

Groep 3

Ik hoef geen advies: ik doe alles zelf via internet Ik maak gebruik van een geautomatiseerd adviesproces

Ik laat een beknopt advies opmaken door een adviseur Ik laat een uitgebreid financieel plan voor oude dag opmaken

€100

€100

€100

€200 €300€850

n = 95

n = 139

n = 130

€350 €500

€1250

€500 €750

€1500


Bijlagen


Doel: in kaart brengen van ontwikkelingen in het financiële keuzegedrag van de Nederlandse financiële consument.

Veldwerkperiode: 25 april t/m 12 mei 2013. Doelgroep: de netto steekproef bestaat uit 340 recente sluiters van een hypotheek; mensen die in de

periode november 2012 tot en met april 2013 een hypotheek hebben afgesloten. Ook zijn 364 respondenten die representatief zijn voor de Nederlandse bevolking (18+) bevraagd.

Weging: de representatieve steekproef is herwogen naar een afspiegeling van de Nederlandse bevolking (18+) naar leeftijd, geslacht, opleiding en district. De hypotheeksluiters zijn gewogen naar leeftijd.

Methode: online onderzoek, vooraf is het volledige panel gescreend om de juiste groepen consumenten voor dit onderzoek te kunnen benaderen.

Rapportage: de weergegeven resultaten zijn gebaseerd op recente hypotheeksluiters. Indien er significante verschillen bestaan tussen specifieke doelgroepen en de totale groep recente hypotheeksluiters wordt dit aangegeven.

Belangrijk in het onderzoek zijn de vier soorten financieel beslissers, uitgelegd op de volgende slide.

Onderzoeksverantwoording


Consumentensegmentatie In de rapportage worden termen voor verschillende typen financieel beslissers genoemd. De AFM

onderzocht in een eerder stadium hoe Nederlanders financiële beslissingen nemen en concludeerde dat mensen van elkaar verschillen in de manier waarop deze beslissingen genomen worden. Er zijn 4 typen, welke hieronder worden beschreven.

Beheersten verzamelen veel informatie over het financieel product dat zij willen aanschaffen. Zij overwegen veel alternatieven, gaan door tot zij het juiste product hebben gevonden en nemen uiteindelijk zelf de beslissing, zonder financieel adviseur.

Ambitieuzen proberen graag nieuwe producten uit en mijden risico’s hierbij niet. Zij hebben luxe en rendement als drijfveer voor hun besluiten en steken een gemiddelde hoeveelheid tijd in hun keuzeproces.

Adviesgevoeligen laten hun beslissingen over aan anderen. Zij vertrouwen adviseurs blindelings. Zij zijn niet geïnteresseerd in financiële producten en zijn niet perse op zoek naar het ideale product.

Gemaksgeoriënteerden stoppen weinig tijd in het bestuderen van financiële producten en vermijden hierbij risico’s. Zij hebben weinig vertrouwen in financieel adviseurs en kiezen vaak voor standaard producten.

Voor meer informatie of om zelf te testen wat voor type financieel beslisser u bent, kunt u terecht op www.afm.nl/besliswijzer

http://www.afm.nl/besliswijzer


Steekproefoverzicht naar achtergrondkenmerken

11

16

19

19

36

34

43

24

23

26

28

23

51

49

15

29

24

16

15

15

41

43

5

24

54

17

66

34

0 10 20 30 40 50 60 70

18-24 jaar25-34 jaar35-44 jaar45-54 jaar

55 jaar en ouder

Opleidingsniveau: laagOpleidingsniveau: midden

Opleidingsniveau: hoog

Inkomensniveau: laagInkomensniveau: midden

Inkomensniveau: hoogInkomensniveau: onbekend

VrouwMan

Representatief NL 18+ (n = 364) Hypotheeksluiters (n = 340)


Steekproefoverzicht naar type beslisser

44

18

27

12

38

14

44

4

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Beheersten

Ambitieuzen

Adviesgevoeligen


Representatief NL 18+ (n = 364) Hypotheeksluiters (n = 340)

AFM Consumentenmonitor voorjaar 2013 Hypotheken · PDF file© GfK 2013 | AFM...

Documents

Transcript of AFM Consumentenmonitor voorjaar 2013 Hypotheken · PDF file© GfK 2013 | AFM...