Avans Hogeschool Breda – Den Bosch

Academies ((A)AFM en ASIS Adventure Day

“De toekomst van finance”

Theo Quaijtaal Beekse Bergen, 18 september 2014

Persoonlijke ontwikkeling:

- Managementcursussen

- NLP

- Natuurlijk leiderschapsprogramma

- Gezin

Inhoudelijke ontwikkeling: Stapelaar

MAVO

MEAO

HEAO

Post-BA controller

Post-BA EDP audit

MA HRM

BU Nyenrode integriteit

Post master Erasmus RvC-RvT

Post master Uni Antwerpen RFA

Ter introductie: Theo Quaijtaal

Avans: Klaar voor de toekomst?

Inleidende theorie; visie op groei De dubbele S laat zien dat mensen en organisaties nooit langdurige groei en succes halen zonder te veranderen: vernieuwing is essentieel

Verbeelden

Creëren van een inspirerende

visie op de toekomst, nieuwe wegen voor

groei en innovatie, vrij van reeds gebaande

paden

Verbinden

Verbinden met het nu en de

(on)mogelijkheden waarmee

onvermijdelijk rekening moet

worden gehouden; mobiliseren

van energie en draagvlak

Verwezenlijken

Van inspiratie naar duurzame realisatie;

zorgen dat visie vertaald wordt in

concrete projecten met tastbare

resultaten

Verbeelden

Groeifase Stagnatie door economische crisis of einde lifecycle producten, diensten of business model

Een nieuwe groeicurve vereist

doorbraak vernieuwing

Het is mogelijk de groeifase te rekken, maar dat werkt nooit oneindig

Samenvatting van een verbeeldingsperiode ‘We zullen nooit radicale vernieuwing zien als we voortborduren op onze oude aannames van

“vooruitgang”. (Farid Tabarki – september 2014)

5

Wat gebeurt er in de wereld? (Nederland)

Wat gebeurt er in organisaties?

Van macro naar de rol van de financial

Wat gebeurt er in de financiële kolom?

Wat gebeurt er met de verschillende financiële rollen?

6

Er zijn trends die wijzen op een ingrijpende transformatie die doorwerkt in mensen,

organisaties, markten en klanten

Bron: Renée Westerink

Circulaire economie - duurzaamheid

Philips steunt met partnership de overgang naar circulaire economie met de Ellen MacArthur Foundation

In 2020 100% duurzame

bronnen

• Potentie > € 7 mrd per jaar

• Structureel > 50.000 nieuwe banen

TNO over circulaire economie in Nederland (Controllers / Accountants: de P van Profit?)

Besparing Europese industrie EUR 466 miljard!!!

Van statische naar dynamische markten….

Energie, de transitie is in volle vaart

Reizen, de wereld is totaal vernieuwd

En verder . . .

Disruptive innovation; niets blijft hetzelfde

13

Een technologie die lang onder de radar blijft, maar dan ineens overal

opduikt en de markt overhoop gooit

1 februari 2014

WhatsApp weg omzet Telco’s iPhone ramp voor Nokia Torrentprogramma’s weg CD en DVD verkoop Action gat in de omzet van Blokker /HEMA Vacaturesites weg klassieke uitzendbureaus Zelfscanners weg kassières 3D printers ?? ???

Digitalisering Mobilisering

Driedimensionaal printen

Er is veel aan de hand op de werkvloer

• Bedrijven te hiërarchisch ingericht

• Jeugd zoekt vooral maatschappelijk nut

• Moeders vormen sleutel bij keuze voor

techniek

• More power on demand for computing

• More under-

standing and knowledge of our reality

• More “roles” for any connected individual

• More interactions from anywhere, at anytime

Mobility & Internet of

Things

Social Network

Cloud Computing

Big Data

New technology enablers

New usages / applications

Bron: John van Geel ATOS - Origin

Four major IT trends driving globalization also for financial function

Weet de financial (accountant en controller) van de toekomst genoeg van: ‘cloud computing’, ‘big data’, XBRL,

SBR, ‘fast close’ ed???

Klanten

• Klanten vragen om persoonlijke aandacht, kwaliteit, transparantie, belevenis en duurzaamheid

• De klant vraagt meer en weet steeds beter wat er mogelijk is door te vergelijken

Arbeidsmarkt

• Het aandeel kenniswerkers op de arbeidsmarkt groeit

• De arbeidsmarkt flexibiliseert door groei van het aantal ZZP-ers, parttimers, en gedetacheerden

• Er is sprake van vergrijzing en ook inkrimping van de arbeidsmarkt

Organisaties

• Organisaties gaan meer en meer direct richting de klant

• Opkomst van nieuwe generatie werkers en besluitvormers

• Organisaties gaan door meer focus op core competences steeds meer samenwerken in netwerken

Het nieuwe werken is het anders inrichten van ons werk

Het nieuwe werken is het nieuw inrichten van werk om invulling te geven aan de grote vragen die op ons af komen

Veranderingen gaan razendsnel

Wat betekent dit voor mij?

Wat betekent dit voor mijn leven?

Wat betekent dit in mijn werk?

Wat betekent dit in samenwerken?

20 30 40 50 60 67 jaar

Ontwikkelingen voor de financiële functie

Vanuit verschillende invalshoeken / bronnen, steeds zelfde conclusie….

• Bouwen aan vertrouwen – integriteit – compliance

• Eenvoudige (transactionele)werkzaamheden zullen geautomatiseerd worden

• De naam van controller laten we achter – Nieuw Business Partner.

• Kennis van de markt – klant - business wordt cruciaal.

• Basiskennis van accounting blijft belangrijk.

• Business partner moet meer “out of the box” meedenken.

• De social skills en communicatieve skills zijn verbonden met de Business partner.

• Grote kennis van automatisering (ICT) en processen (business intelligence)

• Bouwen aan relaties /samenwerken

• Koppeling accountantstitel & wettelijke bevoegdheid controles wordt losgelaten

• Stakeholder model (rapportage over financiële en niet financiële informatie, geïntegreerde verslaggeving (GRI-SASB-IRR), impact op controllers & accountants)

Bron: onderzoek bij klanten

Ontwikkelingen voor de “financiële” functie

GRI = Global Reporting Initiative SASB = Sustainable Accounting Standards Board IRR=Integrated Regulatory Reporting

Wat is er met de reputatie van deze bedrijven gebeurd na integriteitsissues? Waar was de controller? Hoe liep het af met de accountant?

Imtech heeft over vorig jaar vanwege de boekhoudfraude in Polen en Duitsland een nettoverlies geleden van 226 miljoen euro.

21 21

Vijf fundamentele beginselen Gedragscode registercontrollers en accountants

• D Deskundigheid

• O Objectiviteit

• P Professionaliteit

• IN INtegriteit

• G Geheimhouding

Wat wordt er verwacht van de toekomstige financial?

22

• De financiële functie gaat steeds meer gecentraliseerd worden

• Eenvoudig werk zal worden uitbesteed aan “lage lonen” landen of geautomatiseerd worden

• Dit vraagt hoogopgeleide financials die echt waarde toevoegen.

• Deze financials moeten echter een stevige basiskennis van accounting hebben en perfect weten wat er in een geautomatiseerd systeem gebeurd.

• Dit vraagt ook om “proces” kennis van de financial. Alleen de taak snappen is niet voldoende meer.

• Meer een financial die een “business partner” is dan een kostenplaats.

• Communicatie is het sleutelwoord en dus geen rekenmachine!!!

Bron: World Class Finance

Wat zijn dan de taken en hoe vult de financial deze in?

23

• De financial verschuift van inhoudelijk expert naar een bredere rol; weet verbindingen te leggen tussen financiële inhoud en de business

• Daarnaast is de financial een netwerker en verbinder van organisatieonderdelen

• Een financial zal flexibel moeten blijven en moeten rouleren door organisaties

• Het gaat moeilijk worden de juiste mensen te vinden, terwijl het belang van de juiste mensen steeds groter wordt

Bron: NS

Hoe gaat de financial om met de klant? Staat de klant “echt” centraal?

• Hoeveel aandacht krijgt de klant van de financials?

• Hoe belangrijk is de klant voor de financial?

• Hoe gaat de klant veranderen? Wat gaat de klant verwachten en eisen in de toekomst?

• De klant gaat waarschijnlijk hogere eisen stellen en kan door transparantie ook meer meekijken en verwachten van de financial.

24

En breder: Wat doet de financiële functie in de toekomst?

25

• Er gaat voor de financiële functie een verschuiving plaatsvinden; van controle en regelgeving naar verantwoordelijkheid

• Vertrouwen hangt aan personen, die hun best doen dat vertrouwen niet te schaden; vertrouwen wordt een asset

• Budgetten en jaarplannen gaan verdwijnen; in plaats daarvan wordt er gewerkt met realtime informatie om te plannen en bij te stellen

• Omgaan met informatie wordt een steeds belangrijkere taak “it is all about the data”

Finance = Proces!!! Supply chain: Van koetje tot toetje - Record to Report, fast close - Purchase to Pay - Order to Cash

Wat betekenen werkplekken voor ons in de toekomst?

26

• Techniek gaat een nog belangrijkere rol spelen

• Werk en privé gaan vervagen, dat is nu al zichtbaar maar gaat doorzetten

• Dat vraagt een organisatie die dat faciliteert

• De financial kan zijn werk veelal ongebonden aan plaats verrichten

Wat wordt het belang van profilering?

• De financial en de financiële functie als geheel moeten zich steeds sterker profileren

• Social Media gaat nog belangrijker worden; de huidige functie van intermediair zal grotendeels vervangen worden door Social Media

• De (externe) financial zal online vergeleken worden (zoals restaurants op Iens.nl)

• Netwerken wordt steeds belangrijker; wie ken jij en wie zitten er in je netwerk?

27

De financial die zich niet profileert, wordt blijvend genegeerd.

Wat zijn de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt?

28

• War for talent!!!

• Lifetime career bij één werkgever gaat steeds minder voorkomen

• Werknemers zijn met name loyaal aan hun eigen ontwikkeling

• Organisaties zullen door alle lagen heen cultureel diverser gaan worden

• De vergrijzing gaat toeslaan. Zeker ook in de financiële functie, terwijl de nieuwe aanwas afneemt; dit betekent minder financials, terwijl de eisen omhoog gaan

• Er gaan verschillende generaties tegelijk aan het werk, hoe moeten die verschillende visies op het werk gemanaged worden?

Kernwaarden Kerncompetenties

Life Long Learning De attitude om zich nieuwe vaardigheden en kennis

eigen te willen maken.

Communicatie & Leiderschap Vermogen om informatie uit te wisselen binnen een

betekenisvolle context en met gebruikmaking van

goede interpersoonlijke vaardigheden. Vermogen

om medewerkers resultaatgericht te motiveren,

dirigeren en inspireren.

Vakmanschap Hoog kwaliteitsniveau van het werk, efficiënte

capabele wijze van opereren.

Strategisch en kritisch denken Vermogen om data, kennis en inzicht te combineren

om op hoog niveau strategische besluitvorming te

ondersteunen.

Integriteit Naleven van beroepsregels en beroepsethiek.

Klant en marktfocus Vermogen om in te spelen op de veranderende

behoeften van stakeholders.

Betrokkenheid Betrokkenheid bij de business omgeving waarin

men werkt.

Vermogen tot combineren Vermogen om financiële en niet financiële

informatie in een bredere context te interpreteren

en te presenteren.

Objectiviteit Onafhankelijkheid, ongekleurd en zonder

persoonlijk belang.

Technologie weten in te zetten Vermogen om met de inzet van technologie waarde

toe te voegen aan klanten en werknemers.

Bron: World Class Finance in de praktijk Fred

Conijn, Edward Koops, Rob Uiterlinden

Kernwaarden en kerncompetenties Controller

• zich kunnen ontworstelen aan de waan van de dag

• goed weten wie de klanten van de organisatie zijn

• de business goed begrijpen

• alleen de essentie rapporteren en geen onnodige details geven

• goed communiceren

• de data op orde hebben

• het verhaal achter de cijfers opzoeken en begrijpen

• goed prioriteren van activiteiten

• projecten kunnen afmaken

• Financial: focus op de evergreens!

* Onderzoek Maastricht School of Financial Management 2014

Profiel financial 3.0

Bron: Financial 3.0 André de Waal, Eelco Bilstra en Jelle Kleijn 2014

15 evergreens voor de financial (1)

Bron: Financial 3.0 André de Waal, Eelco Bilstra en Jelle Kleijn 2014

15 evergreens voor de financial (2)

Bron: Prof. Dirk Swagerman 2013

Veranderende eisen aan de “nieuwe” controller

Bron: USG People, 2014

Opleidingsmodel accountancy (CEA)

Ontwikkelingen voor de “financiële” functie -samenvatting

Nu en toekomst HBO - BBA standaard

• Eenvoudige (transactionele)werkzaamheden zullen geautomatiseerd worden

• De naam van controller laten we achter – Nieuw Business Partner.

• Kennis van de markt – klant - business wordt cruciaal.

• Basiskennis van accounting blijft zeer belangrijk. • Business partner moet meer “out of the box”

meedenken. • De social skills en communicatieve skills zijn

verbonden met de Business partner. • Zeer grote kennis van ICT en processen • (Big) Data kunnen omzetten in informatie (BI) • Bouwen aan vertrouwen – integriteit - compliance • Bouwen aan relaties /samenwerken • Stakeholder model (rapportage over financiële en

niet financiële informatie, geïntegreerde verslaggeving, impact op controllers & accountants)

• Voor de HBO’er die een MBO functie vervuld is er geen rol meer in de toekomst.

• Professioneel vakmanschap • Onderzoekend vermogen • Gedegen theoretische basis • Professioneel vakmanschap • Professioneel vakmanschap • Gedegen theoretische basis • Onderzoekend vermogen • Beroepsethiek & Maatschappelijke oriëntatie • Professioneel vakmanschap • Gedegen theoretische basis