Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

29
AFM Consumentenmonitor Wilte Zijlstra [email protected] | 020-797 23 12 13 oktober Wijzer in geldzaken expertgroep onderzoek

description

Uitgebreide rapportages op www.afm.nl/consumentenrapporten

Transcript of Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

Page 1: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

AFM Consumentenmonitor

Wilte Zijlstra

[email protected] | 020-797 23 12

13 oktober

Wijzer in geldzaken expertgroep onderzoek

Page 2: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

Pagina 2

Financieel Toezicht in Nederland:Twin peaks

VerzekeraarsBanken

DNB

AFM

AdviseursBeursPensioen-fondsen

Gedragstoezicht; gedrag van en informatieverstrekking door alle marktparticipanten

Prudentieel toezicht ;soliditeit financiële instellingen en stabiliteit systeem

13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor

Page 3: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 3 13 oktober 2011

De AFM bevordert eerlijke en transparante financiële markten

Onafhankelijke gedragstoezichthouder op de markten van:

- Sparen- Lenen- Beleggen- Verzekeren

Relevante wet- en regelgeving

• Wft (Wet financieel toezicht)

• Bgfo (Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen)

Missie Autoriteit Financiële Markten

Schadelijk gedrag

Illegaal gedrag

Page 4: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 4 13 oktober 2011

Page 5: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

AFM Consumentenmonitor

| AFM ConsumentenmonitorPagina 5 13 oktober 2011

• Doel: Meten van ontwikkelingen in gedrag van

consumenten in de tijd. Levert inzicht

en informatie voor beter toezicht

• Methode: Online onderzoek (Gfk Panel Services)

• Steekproef: N=800 -1000 sluiters van financieel product

N=400 gemiddeld Nederland

• Vraagtijd: 10-15 min

• Frequentie: Vanaf 2004 halfjaarlijks

• Openbaar: www.afm.nl/consumentenrapporten

Page 6: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

2011Q1 (mei 2011)• Hypotheeksluiters• Consumptief Kredietsluiters• Uitvaartverzekeringen• Particuliere beleggers• Pensioen• Vertrouwen en imago

2011Q3 (oktober 2011)• Hypotheeksluiters• Beleggingsverzekeringen• Rechtsbijstandverzekeringen• Pensioen• Vertrouwen en imago

AFM Consumentenmonitor 2011

| AFM ConsumentenmonitorPagina 6 13 oktober 2011

Page 7: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

2011Q1 (mei 2011)• Hypotheeksluiters• Consumptief Kredietsluiters• Uitvaartverzekeringen• Particuliere beleggers• Pensioen• Vertrouwen en imago

http://www.afm.nl/nl/consumenten/actueel/brochures/consumentenmonitor-hypotheken-q1-2011.aspx

AFM Consumentenmonitor 2011

| AFM ConsumentenmonitorPagina 7 13 oktober 2011

Page 8: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 8 13 oktober 2011

61

58

53

9

3

4

47

41

35

7

2

20

0 10 20 30 40 50 60 70

Aan het einde van looptijdmogelijke restschuld

Geen vermogensopbouw

Rente over volledige leningbetaald tijdens looptijd

Fiscaal voordeel is niet maximaal

Geen van bovenstaandekenmerken van toepassing

Weet ik niet

Wel aflossingsvrije hypotheek(component) Geen aflossingsvrije hypotheek(component)

%

Hypotheeksluiters met aflossingsvrije hypotheek beter op de hoogte van de kenmerken

28% van de hypotheeksluiters geeft juiste kenmerken aflossingsvrije hypotheek aan

Page 9: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 9 13 oktober 2011

Betaling intermediair steeds vaker op basis van fixed fee

59

47

3942

15

25

34

39

0

10

20

30

40

50

60

70

Najaar 2009 Voorjaar 2010 Najaar 2010 Voorjaar 2011

Op basis van provisie Fixed fee Hoe wordt uw (hypotheek) adviseur volgens u beloond?

BASIS: Alle hypotheeksluiters die de hypotheek d.m.v. een persoonlijk gesprek hebben afgesloten via een assurantie-tussenpersoon of hypotheekketen

Page 10: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 10 13 oktober 2011

Onderhandelen over kosten

12

8

9

17

6

8

7

3

78

82

81

74

5

2

2

6

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Totaal

Assurantietussenpersoon

Hypotheekwinkel

Bank

Ja, ik heb met resultaat over de kosten onderhandeld Ja, onderhandeld, maar zonder enig resultaat Nee Weet ik niet

Heeft u bij afsluiten van hypotheek onderhandeld over kosten die u voor hypotheekadvies aan adviseur moet betalen?

BASIS: Alle hypotheeksluiters die de hypotheek persoonlijk, via een adviseur, hebben afgesloten

Page 11: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

2011Q1 (mei 2011)• Hypotheeksluiters• Consumptief Kredietsluiters• Uitvaartverzekeringen• Particuliere beleggers• Pensioen• Vertrouwen en imago

http://www.afm.nl/nl/consumenten/actueel/brochures/consumentenmonitor-uitvaart-q1-2011.aspx

AFM Consumentenmonitor 2011

| AFM ConsumentenmonitorPagina 11 13 oktober 2011

Page 12: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 12 13 oktober 2011

Sluiters hebben vaak al een uitvaartverzekering bij het afsluiten

67

32

0

1

0 10 20 30 40 50 60 70

Ik was reeds in het bezit van een uitvaartverzekering

Ik heb voor het eerst een uitvaartverzekering afgesloten

Een andere situatie

Weet ik niet

Welke van onderstaande situaties had betrekking op uw situatie bij het afsluiten van uw uitvaartverzekering?

BASIS: Alle sluiters van een uitvaartverzekeringN = 204

Page 13: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 13 13 oktober 2011

In 2011 schatten sluiters kosten uitvaart lager in

6000

7000

8000

6650

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

9000

Najaar 2009 Voorjaar 2011

Werkelijke kosten uitvaart Ingeschatte kosten uitvaart

14

8

18

16

9

11

16

17

17

21

1

4

12

13

13

10

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Voorjaar 2011

Najaar 2009

Minder dan 5.000 euro 5.000 tot 6.000 euro 6.000 tot 7.000 euro7.000 tot 8.000 euro 8.000 tot 9.000 euro 9.000 tot 10.000 euro10.000 euro of meer Weet ik niet

Hoeveel kost volgens u een gemiddelde uitvaart?

BASIS: Alle sluiters van een uitvaartverzekering

Page 14: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 14 13 oktober 2011

Sluiters denken een uitvaart minder makkelijk zelf te kunnen betalen

18

23

16

20

19

13

42

41

5

4

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Voorjaar 2011

Najaar 2009

Ja, zeker wel Waarschijnlijk wel Waarschijnlijk niet Nee, zeker niet Weet ik niet / wil ik niet zeggen

Een uitvaart kost gemiddeld € 7.000,- (2009: €6.000,-). Zou u op dit moment de kosten van een gemiddelde uitvaart kunnen betalen?

BASIS: Alle sluiters van een uitvaartverzekering

Page 15: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 15 13 oktober 2011

Afsluiten via internet is verdubbeld

41

33

15

9

0

2

50

16

23

8

3

0

0 10 20 30 40 50 60

Persoonlijk gesprek

Internet

Telefonisch

Post

Ander medium

Weet ik niet

Voorjaar 2011 Najaar 2009

Page 16: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 16 13 oktober 2011

Kwart denkt dat advies gratis is

25

16

10

1

48

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Het advies is gratis

Provisie

Mijn adviseur wordt op een andere manier beloond

Abonnement

Ik weet niet hoe mijn adviseur beloond wordt

Hoe wordt de adviseur volgens u beloond?

BASIS: Alle sluiters van uitvaartverzekering die deze persoonlijk, via een adviseur, afgesloten hebbenN = 80

Page 17: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

2011Q1 (mei 2011)• Hypotheeksluiters• Consumptief Kredietsluiters• Uitvaartverzekeringen• Particuliere beleggers• Pensioen• Vertrouwen en imago

http://www.afm.nl/nl/professionals/afm-actueel/nieuws/2011/okt/consumentenmonitor-pensioendriedaagse.aspx

AFM Consumentenmonitor 2011

| AFM ConsumentenmonitorPagina 17 13 oktober 2011

Page 18: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 18 13 oktober 2011

Verwacht inkomen bij pensionering: 70%-mythe

35

33

26

28

12

10

26

29

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

2009

2011

> 70% 70% < 70% Weet niet

33

63

40

19

20

28

22

37

31

22

10

3

12

18

6

29

13

11

31

52

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Totaal

Eindloon

Middelloon

Beschikbare premieregeling

Weet niet

Nederlanders hebben te hoge verwachtingen van hun pensioen (rapport januari 2010)http://www.afm.nl/nl/professionals/afm-actueel/nieuws/2010/jan/rapportpensioeninzicht.aspx

Page 19: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 19 13 oktober 2011

Kwart heeft wel eens ingelogd op www.mijnpensioenoverzicht.nl

62 26 12

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Totaal

1 keer 2 keer Meer dan 2 keer

25

13

28

27

50

29

38

38

20

4

26

21

22

32

35

5

9

2

5

5

5

8

5

4

0

2

2

1

3

0

0

0

0

2

0

7

9

4

8

7

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Totaal

16-34 jaar

35-44 jaar

45-54 jaar

55-65 jaar

Ja Nee, ik heb er nog nooit van gehoordNee, maar ik ben het wel van plan Nee, ik heb geen interesse in mijnpensioenoverzicht.nlNee, ik heb geen tijd Nee, ik heb geen DigiDNee, ik heb geen pensioen opgebouwd Andere reden

Ongeveer 1 op de 10 consumenten die pensioen opbouwen zijn spontaan bekend met www.mijnpensioenoverzicht.nl

Page 20: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 20 13 oktober 2011

Hoogte netto pensioen populairste toevoeging voor mijnpensioenoverzicht.nl

53

39

39

38

35

29

28

27

16

2

16

7

0 10 20 30 40 50 60

Hoe hoog mijn netto pensioen ongeveer zal zijn

Hoeveel mijn inkomen teruggaat bij pensionering

Hoe zeker of onzeker mijn pensioen is

Wat de gevolgen zijn als ik eerder stop met werken

Een waarschuwing als mijn pensioen onvoldoende lijkt te zijn

Hoe hoog het gezamenlijk pensioen van mij en mijn partner zal zijn

Wat mijn nabestaanden krijgen als ik kom te overlijden

Wat ik kan doen voor een hoger pensioen

Hoe lang ik moet doorwerken om alles te kunnen blijven betalen

Iets anders

Ik mis niets op de website

Weet niet / geen mening

Oktober 2011: gerealiseerd (?)

AFM Visiedocument pensioenuitvoering (1 mei 2011)http://www.afm.nl/~/media/Files/pensioen/presentaties-congres2011/visiedocument-pensioenenuitvoering.ashx

Page 21: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 21 13 oktober 2011

Van degenen die UPO hebben ontvangen, vindt meerderheid UPO overzichtelijk en begrijpelijk

7

7

54

48

22

26

6

9

3

3

7

7

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Het UPO is overzichtelijk

Het UPO is begrijpelijk

Volledig mee eens Mee eens Neutraal Mee oneens Volledig mee oneens Ik heb onvoldoende kennis van het UPO

78 10 12

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Totaal

Ja Nee Weet ik niet

Heeft u een Uniform Pensioen Overzicht (UPO) ontvangen?

Page 22: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 22 13 oktober 2011

60% wil maximaal 20 euro per uur betalen voor pensioenadvies

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 1000%

20%

40%

60%

80%

100%

Hoeveel bent u bereid per uur te betalen voor advies?(open antwoord)

N = 222

Page 23: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

2011Q1 (mei 2011)• Hypotheeksluiters• Consumptief Kredietsluiters• Uitvaartverzekeringen• Particuliere beleggers• Pensioen• Vertrouwen en imago

AFM Consumentenmonitor 2011

| AFM ConsumentenmonitorPagina 23 13 oktober 2011

Page 24: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 24 13 oktober 2011

5

7

10

18

11

4

19

22

23

41

33

8

58

53

50

35

48

46

18

17

16

5

8

34

0

0

1

0

0

8

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

De financiële markt in Nederland

Financieel toezicht in Nederland

Banken en verzekeraars inNederland

Kredietverstrekkers in hetalgemeen

Financiële adviseurs in hetalgemeen

Eigen financieel adviseur

Helemaal geen vertrouwen Nauwelijks vertrouwen Een beetje vertrouwen Veel vertrouwen Heel veel vertrouwen

Vertrouwen in de markt en in spelers op de markt

Page 25: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 25 13 oktober 2011

5 8 5 6 6 4 4

49 48 52 51 4742

49

41 37 35 38 39 4840

6 7 7 6 8 6 7

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Voorjaar 2011 Najaar 2010 Voorjaar 2010 2009 2008 2007 2006

De verantwoordelijkheid ligt voor 100% bij de consument

De verantwoordelijkheid ligt voor het grootste gedeelte bij de consument

De verantwoordelijkheid ligt voor het grootste gedeelte bij de aanbieder

De verantwoordelijkheid ligt voor 100% bij de aanbieder

Verantwoordelijkheid bij afsluiten financieel product (hoofdzakelijk) bij aanbieder

Page 26: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 26 13 oktober 2011

- www.checkjehypotheekgesprek.nl- www.weetwatjeweet.nl- www.financielechecklist.nl

- www.meerkeuzemetgeld.nl- www.afm.nl/eneeuro- www.afm.nl/besliswijzer

- www.afm.nl/folders

(Interactieve) hulpmiddelen van AFM

Voorwaarde voor voorlichting: AFM is bekende en betrouwbare afzender

Page 27: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 27 13 oktober 2011

6 3 4 5

30 35 34 3938 38 36 34

3330 26

27

4644 42 43

28 2527

24

10 14 17 199 10 12 10

0%

20%

40%

60%

80%

100%

DNB:Voorjaar

2011

DNB: Najaar2010

DNB:Voorjaar

2010

DNB: Najaar2009

AFM:Voorjaar

2011

AFM: Najaar2010

AFM:Voorjaar

2010

AFM: Najaar2009

Niet eerder van gehoord Ken ze van naam Ken ze van naam en weet globaal wat ze doen Weet vrij goed wat ze doen

Geholpen naamsbekendheid AFM

Page 28: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

| AFM ConsumentenmonitorPagina 28 13 oktober 2011

Verbond van Verzekeraars – Consumentenmonitor

http://verzekeraars.nl/sitewide/general/nieuws.aspx?action=view&nieuwsid=1059

Page 29: Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

AFM Consumentenmonitor

| AFM ConsumentenmonitorPagina 29 13 oktober 2011

• Doel: Meten van ontwikkelingen in gedrag van

consumenten in de tijd. Levert inzicht

en informatie voor beter toezicht

• Methode: Online onderzoek (Gfk Panel Services)

• Steekproef: N=800 -1000 sluiters van financieel product

N=400 gemiddeld Nederland

• Vraagtijd: 10-15 min

• Frequentie: Vanaf 2004 halfjaarlijks

• Openbaar: www.afm.nl/consumentenrapporten