AcI

een spoedcursus…

je kunt hem verwachten bij...

• zien, horen, voelen, merken etc.• zeggen, beweren, melden etc.• denken, menen, willen, bevelen etc.overeenkomst: handelingen van het hoofd!

én bij:• het staat vast, het is nodig, het is geoorloofd

etc.

in het nederlands…alleen na werkwoorden die eenzintuiglijke waarneming aangeven:

Video/audio eum. Ik zie/hoor hem.Video/audio eum venire. Ik zie/hoor hem aankomen.

eventueel ook een dat-zin:

Ik zie/hoor dat hij (er) aankomt. 1

in andere gevallen: altijd een dat-zin!

Dico eum venire. Ik zeg dat hij komt.

Volo eum venire. Ik wil dat hij komt.

Constat eum venire. Het staat vast dat hij komt.

6 infinitivi

praesens

perfectum futurum

actiefvocareterre-redic-ereaudire

vocavisse vocaturus, -a, -um esse

passiefvocariterre-ridic-i (!)audiri

vocatus, -a, -um esse

vocatum iri

tijdsverhouding met het hoofdwerkwoord

• inf. praesens gelijktijdig

• inf. perfectum voortijdig

• inf. futurum natijdig

voorbeelden:• gelijktijdigDico eum venire. Ik zeg dat hij komt.Dicebam eum venire. Ik zei dat hij kwam.

• voortijdigDico eum venisse. Ik zeg dat hij gekomen is.Dicebam eum venisse. Ik zei dat hij gekomen was.

• natijdigDico eum venturum esse. Ik zeg dat hij zal komen.Dicebam eum venturum esse. Ik zei dat hij zou komen.

twee accusativi???!!!

Dico Marcum Aemiliam amare. subject object acc. acc.

Dico Aemiliam Marcum amare. subject object acc. acc.

se versus eum/eam /eos etc.

Aemilia dicit se Marcum amare.

Claudia. Aemilia dicit eam Marcum amare.

oefenzinnen1. Brutus iuravit se L. Tarquinium Superbum

exsecuturum esse.2. Servius audit se iniussu populi regnare.3. Tanaquil dixit regem ictu sopitum fuisse.4. Tarquinius iussit pastores in vicem loqui.5. Puero dormienti caput arsisse ferunt.6. Regina puerum moveri vetuit.7. Constat Lucretiam a viro in cubiculo inventam

esse.8. Date dexteras id haud impune adultero fore.

oefenzinnen1. Brutus iuravit se L. Tarquinium Superbum 1 2.1 2.2 exsecuturum esse. 2

Brutus zwoer dat hij L. Tarquinius Superbus zou vervolgen.

oefenzinnen2. Servius audit se iniussu populi regnare. 1 2.1 2

Servius hoort dat hij zonder bevel van het volk koning is.

oefenzinnen3. Tanaquil dixit regem ictu sopitum fuisse. 1 2.1 (2.1) 2

Tanaquil zei dat de koning door de klap bewusteloos geweest was.

oefenzinnen4. Tarquinius iussit pastores in vicem loqui. 1 2.1 2

Tarquinius beval dat de herders om beurtenspraken.

oefenzinnen5. Puero dormienti caput arsisse ferunt. 3 (3) 2.1 2

Ze zeggen dat het hoofd voor/ bij de slapendejongen in brand heeft gestaan.

oefenzinnen6. Regina puerum moveri vetuit. 1

De koningin verbood dat de jongen bewogen werd.

oefenzinnen7. Constat Lucretiam a viro in cubiculo inventam 2.1 2 esse.

Het staat vast dat Lucretia door haar man in deslaapkamer gevonden is.

oefenzinnen8. Date dexteras id haud impune adultero fore. 2.1 (2.1) 3 2

Beloof dat dit voor de echtbreker geenszins straffeloos zal zijn.