ACCEPTANCE & COMMITMENT THERAPY (ACT): AAN DE SLAG...
45
ACCEPTANCE & COMMITMENT THERAPY (ACT): AAN DE SLAG IN MULTIDISCIPLINAIRE TEAMS!
Transcript of ACCEPTANCE & COMMITMENT THERAPY (ACT): AAN DE SLAG...
ACCEPTANCE & COMMITMENT
THERAPY (ACT):
AAN DE SLAG IN
MULTIDISCIPLINAIRE TEAMS!
INHOUD WERKWINKEL
ACT (in het kort)
Afgelegde weg
Zichtbaarheid op de werkvloer
Ervaren van een deel van het aanbod
Acceptance and Commitment Therapy
ACT
ACT is een “transdiagnostische,
contextuele gedragstherapeutische
benadering” met als doel het verhogen
van de levenskwaliteit van cliënten door
het verhogen van de psychologische
flexibiliteit.
ACT: visie
ACT • Uitgangspunt: Normale processen dragen bij tot psychisch
lijden (cf Relational Frame Theory)
• Uitgangspunt: Mensen zijn in staat om betekenisvolle
levens te leiden met de verbale mogelijkheden die ze
hebben
ACT: visie
ACT • Uitgangspunt: Normale processen dragen bij tot psychisch
lijden (cf Relational Frame Theory)
• Uitgangspunt: Mensen zijn in staat om betekenisvolle
levens te leiden met de verbale mogelijkheden die ze
hebben
• Focus: toename van persoonlijke controle over de
omgeving door een evenwicht te vinden tussen aanvaarding
en verandering
ACT: samengevat
ACT-acroniem: ACT
• A = Accept: aanvaard je gedachten en gevoelens,
wees aanwezig
• C = Choose: kies een door waarden geleide
richting
• T = Take action: onderneem actie (Harris, 2010)
ACT: samengevat
Bekijk niet-werkzame coping strategieën (vechten tegen,
vermijden van TEAMS)
Stel “bereidheid” (en andere niet gebruikte coping) voor als
alternatief
Plaats “bereidheid” in een context van een belangrijk
levensdomein
Identificeer een waardevol doel en formuleer een specifiek
stappenplan (hoe klein ook)
(Gaudiano, 2005)
ACT: samengevat
Wat is ECHT belangrijk in je leven?
Wat staat in je weg om te doen wat
belangrijk is?
(Morris, 2012)
PSYCHOLOGISCHE
FLEXIBILITEIT BEREIKEN?
Zes ingangspoorten om aan de slag te
gaan
• Bereidheid
• Cognitieve defusie
• Zelf-als-context
• Hier-en-nu
• Waarden
• Toegewijde acties
KEUZE VOOR ACT: UITDAGINGEN IN
HET WERKEN MET PSYCHOSE
Drug-gebruik
Ziekte-inzicht
Afgelegde weg
“PROJECT 2010”
Reorganisatie ganse psychiatrische centrum
• Centrum als eiland -> centrum als deel van een
behandeltraject voor mensen met psychiatrische
problemen
• Afdelingen met een heterogene populatie ->
specifieke doelgroepen
• Nieuw samengestelde multidisciplinaire teams
TIJDSLIJN
Lente 2009: informatiesessies voor
medewerkers
• Algemene reorganisatie
• Toekomstige doelgroepen en praktijk van de
verschillende afdelingen
Herfst 2009: keuze door medewerkers
TIJDSLIJN
Januari 2010: eendaagse workshop “ACT bij
psychose” door Dr Goessens
Maart-november 2010: 12u in-company ACT-
training voor elk teamlid
September 2010: voordracht rond ACT-
werking naar huisartsen en andere verwijzers
TIJDSLIJN
2011: werkbezoek ASSTER (St Truiden)
Januari 2012: eendaagse ACT-workshop met
als focus “cognitieve defusie” en
multidisciplinair werken (Marco Kleen)
Juni 2012: namiddag symposium over
herstelondersteunende zorg en ACT (Eric
Morris)
TIJDSLIJN
Oktober 2012: Leonardo Levenslang leren project
(EU)
• 10 mensen van 2 MDT (Legato en Largo)
• 2 weken stage in SLaM (Londen, VK)
2012 – 2014: werkbezoeken aan/van andere centra
die werken met psychose
Oktober 2013: eendaagse ACT-workshop met als
focus dubbeldiagnose (Ellen Exelmans)
TIJDSLIJN
April 2010: start MD intervisiegroepen
• Maandelijks een uur
• Verwachting!
• 2010: praten over ACT
• 2011: vraag en antwoord rond theorie en praktijk
• 2012: opstart casusbesprekingen
TIJDSLIJN
2010 - …:
• Discussiëren en integreren beleid rond
o Medicatie
o Familie
o (il)legale drugs
• Gebaseerd op
o Wetenschappelijke bevindingen
o Ervaring
o Team-waarden
De praktijk
DE PRAKTIJK?
2010: ACT door psychologen
2011: • Start “Kompas”
o Wekelijks
o Open groepen
o Focus: waarden
• Start “De Rem”
o Wekelijks
o Open groep
o Focus: defusie – zelf-als-context
DE PRAKTIJK?
2012:
• Start “Aandachtsgerichte training en mindfulness”
o Wekelijks
o Open groep
o Focus: Hier-en-Nu – Zelf-als-context
• Start “De Stap” en verandering van Kompas
o Kompas: focus Waarden
o De Stap:
Wekelijks
Open groep
Focus: toegewijde actie
DE PRAKTIJK?
2012:
• Start “Het Gedacht”
o Vertaling en aanpassing van
Louise Hayes & Julie Rowse (2008): Acceptance and
Commitment Therapy: Experiental Adolescent Group
Program
Kevin Polk’s Matrix
o 8 sessies met nonverbale mediums
o Gesloten groep
o Begeleid door vaktherapeuten
DE PRAKTIJK?
2012:
• Start “LargoACT”
o Klein MD team met meer ruimte voor experimenten
o Dagprogramma voor vroeger psychose
o Leeftijd 18 – 35j
o 12 weken
2013-2014 • Start ImpACT
o Door PMT
• Herdenking “Het Gedacht”
Aandachtsgerichte training en
Mindfulness
De Rem
Het Kompas
De Stap
T Gedacht (ImpACT)
Even proeven?
ACT-MATRIX
Waarom doen we wat we
doen en slagen we er niet
steeds in dat te doen om te
bereiken wat we willen
maar niet steeds weten?
ACT-MATRIX
Wat kan je doen om
dichter te komen?
Wat doe je om
controle te krijgen?
Wie/wat is
Belangrijk
voor jou?
Wat trekt
je er
van weg?
Waarden
Obstakels voor
acceptance
Niet-werkbaar
gedrag/
Vermijding
Commitment
Werkbaar
gedrag
Buiten Binnen
Naar toe
Weg van Naar matrix van E. Exelmans
WAARDENKOMPAS
Familie Sociale
Intieme relaties
Relaties
Ouderschap Werk
IK Opleiding
Recreatie
Spiritualiteit
Gemeenschaps- Gezondheid zin
ACT-MATRIX JUDITH
(WAARDEN)
Wie/wat is
Belangrijk
voor jou?
Waarden
Buiten Binnen
Naar toe
Weg van Naar matrix van E. Exelmans
- Verantwoordelijkheid
opnemen
- gelijkheid
- eerlijk zijn
- een goede collega zijn
- empathisch zijn
- loslaten
ACT-MATRIX JUDITH
(OBSTAKELS)
Wat trekt
je er
van weg?
Obstakels voor
acceptance
Buiten Binnen
Naar toe
Weg van Naar matrix van E. Exelmans
- ‘ik krijg het niet
uitgelegd’
- ‘het heeft toch geen
zin’
- ‘ze zullen het wel
begrijpen’
-ik maak me
belachelijk’
- opkroppen
- angst
ACT-MATRIX JUDITH
(VERMIJDING)
Wat doe je om
controle te krijgen?
Niet-werkbaar
gedrag/
Vermijding
Buiten Binnen
Naar toe
Weg van Naar matrix van E. Exelmans
- te strikt
- slecht
rapporteren
- onduidelijk zijn
- laksheid
- stem verheffen
- ‘kort’ antwoorden
ACT-MATRIX JUDITH
(TOEGEWIJD GEDRAG)
Wat kan je doen om
dichter te komen?
Commitment
Werkbaar
gedrag
Buiten Binnen
Naar toe
Weg van Naar matrix van E. Exelmans
- ACT-intervisie
- vragen (duidelijk)
- praten
- trakteren
- ventileren
- vertellen
- consequent
handelen
ACT-MATRIX JUDITH
Wat kan je doen om
dichter te komen?
Wat doe je om
controle te krijgen?
Wie/wat is
Belangrijk
voor jou?
Wat trekt
je er
van weg?
Waarden
Obstakels voor
acceptance
Niet-werkbaar
gedrag/
Vermijding
Commitment
Werkbaar
gedrag
Buiten Binnen
Naar toe
Weg van Naar matrix van E. Exelmans
- Verantwoordelijkheid
opnemen
- gelijkheid
- eerlijk zijn
- een goede collega zijn
- empathisch zijn
- loslaten
- ACT-intervisie
- vragen (duidelijk)
- praten
- trakteren
- ventileren
- vertellen
- consequent
handelen
- ‘ik krijg het niet
uitgelegd’
- ‘het heeft toch geen
zin’
- ‘ze zullen het wel
begrijpen’
-ik maak me
belachelijk’
- opkroppen
- angst
- te strikt
- slecht
rapporteren
- onduidelijk zijn
- laksheid
- stem verheffen
- ‘kort’ antwoorden
ACT-MATRIX KRISTOF
(WAARDEN)
Wie/wat is
Belangrijk
voor jou?
Waarden
Buiten Binnen
Naar toe
Weg van Naar matrix van E. Exelmans
- collegialiteit
-betrouwbaarheid
-vitaliteit
-humor
-empathie
-positiviteit
ACT-MATRIX KRISTOF
(OBSTAKELS)
Wat trekt
je er
van weg?
Obstakels voor
acceptance
Buiten Binnen
Naar toe
Weg van Naar matrix van E. Exelmans
- verzanden
-‘ik ben niet
gemotiveerd’
-‘mijn werk is saai’
-‘ik moet iets anders
gaan doen’
-…
ACT-MATRIX KRISTOF
(VERMIJDING)
Wat doe je om
controle te krijgen?
Niet-werkbaar
gedrag/
Vermijding
Buiten Binnen
Naar toe
Weg van Naar matrix van E. Exelmans
- laisser-faire
-overdrive
-nonchalant zijn
-lange
koffiepauzes
-…
ACT-MATRIX KRISTOF
(TOEGEWIJD GEDRAG)
Wat kan je doen om
dichter te komen?
Commitment
Werkbaar
gedrag
Buiten Binnen
Naar toe
Weg van Naar matrix van E. Exelmans
- ACT-intervisie
- bijscholing volgen
-intervisie
-initiatief nemen
-op vragen ingaan
-extra-murale
contacten
-…
ACT-MATRIX KRISTOF
Wat kan je doen om
dichter te komen?
Wat doe je om
controle te krijgen?
Wie/wat is
Belangrijk
voor jou?
Wat trekt
je er
van weg?
Waarden
Obstakels voor
acceptance
Niet-werkbaar
gedrag/
Vermijding
Commitment
Werkbaar
gedrag
Buiten Binnen
Naar toe
Weg van Naar matrix van E. Exelmans
- collegialiteit
-betrouwbaarheid
-vitaliteit
-humor
-empathie
-positiviteit
- ACT-intervisie
- bijscholing volgen
-intervisie
-initiatief nemen
-op vragen ingaan
-extra-murale
contacten
-…
- verzanden
-‘ik ben niet
gemotiveerd’
-‘mijn werk is saai’
-‘ik moet iets anders
gaan doen’
-…
- laisser-faire
-overdrive
-nonchalant zijn
-lange
koffiepauzes
-…
ACT-MATRIX
En nu zelf (even) aan de slag…
DE STAP (OP LARGO)
wekelijks – in groep
toegewijde actie
eigen proces
elke week een kleine stap
tips geven aan elkaar
ACT-MATRIX
Wat kan je doen om
dichter te komen?
Wat doe je om
controle te krijgen?
Wie/wat is
Belangrijk
voor jou?
Wat trekt
je er
van weg?
Waarden
Obstakels voor
acceptance
Niet-werkbaar
gedrag/
Vermijding
Commitment
Werkbaar
gedrag
Buiten Binnen
Naar toe
Weg van Naar matrix van E. Exelmans
DE STAP
DE STAP
VRAGEN?
