Het wereldgradennet 1. Op de wereldbol 1.1 Breedteligging

- Duid en benoem op de tekening de evenaar in het rood aan (pijltje verder trekken).

- Kleur en benoem op de tekening het noordelijk halfrond in het groen en het zuidelijk halfrond in het blauw aan.

- Duid één voorbeeld van een breedtecirkel aan in het oranje.

1Thema 1: Landschap en kaart

........................

........................

......................halfrond

......................halfrond

1.2 Lengteligging - Duid en benoem op de tekening de nulmeridiaan of meridiaan van

Greenwich in het groen aan (pijltje verder trekken). - Kleur en benoem op de tekening het oostelijk halfrond in het geel en

het westelijk halfrond in het rood aan. - Duid één voorbeeld van een meridiaan aan in het bruin.

1.3 Samenvatting 1. Breedteligging De evenaar is een denkbeeldige lijn die de aarde verdeelt in een

noordelijke en zuidelijk halfrond. De breedtecirkels zijn denkbeeldige lijnen die evenwijdig lopen

met de evenaar. Ze kunnen in totaal tot maximaal 90° gaan. De breedtecirkels liggen evenwijdig met de evenaar. De breedteligging is de afstand van een plaats (in graden) tot de

evenaar. Een plaats ten noorden van de evenaar heeft noorderbreedte en een plaats ten zuiden van de evenaar heeft zuiderbreedte. Voor noorderbreedte gebruiken we de eenheid N en voor zuiderbreedte gebruiken we de eenheid Z.

2Thema 1: Landschap en kaart

......................halfrond ......................

halfrond

...........................

...........................

...........................

2. Lengteligging De nulmeridiaan of meridiaan van Greenwich is een

denkbeeldige lijn op de aarde die van de noord- naar de zuidpool loopt en dwars door Greenwich (Londen) gaat. Hij verdeelt samen met de 180°-lijn de aarde in een oostelijk en een westelijk halfrond.

Meridianen of lengtelijnen zijn halve cirkels die van de noord- naar de zuidpool lopen.

De lengteligging is de afstand van een plaats tot aan de nulmeridiaan. Een plaats ten oosten van de nulmeridiaan heeft oosterlengte en een plaats ten westen van de nulmeridiaan heeft westerlengte . Bij oosterlengte gebruiken we als eenheid O en bij westerlengte gebruiken we als eenheid W.

3. Coördinaten Coördinaten geven de ligging van een plaats weer in breedte- en

lengtegraden.

2. Op de wereldkaart 1) Duid op kaart 1 onderstaande gegevens aan.

- Duid in het rood de evenaar aan.- Duid in het groen de nulmeridiaan of meridiaan van Greenwich

aan. - Duid in het oranje één voorbeeld van een breedtecirkel aan. - Duid in het bruin één voorbeeld van een meridiaan aan.

3Thema 1: Landschap en kaart

AK ……AK ……AK ……AK ……

Kaart 1: Wereldkaart overgenomen uit Verstappen, H. (2014-2015). Kaartenkennis en actualiteit. Ongepubliceerde cursus, Katholieke Hogeschool Leuven, Heverlee

4Thema 1: Landschap en kaart

2) Zoek in de atlas 6 landen waar de evenaar doorloopt.

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

3) Zoek in de atlas 6 landen waar de nulmeridiaan of meridiaan van Greenwich doorloopt.

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

3. België en Europa in het wereldgradennet 1) Duid op kaart 2 de uiterste breedtecirkels en meridianen van België

aan. Vul daarna de gevraagde gegevens in bij de samenvatting. Duid de meridianen aan in het bruin en de breedtecirkels in het oranje.

2) Duid op kaart 3 de uiterste breedtecirkels en meridianen van Europa aan. Vul daarna de gevraagde gegevens in bij de samenvatting. Duid de meridianen aan in het bruin en de breedtecirkels in het oranje.

5Thema 1: Landschap en kaart

AK ……

AK ……

AK ……

AK ……

AK ……AK ……

AK ……AK ……

AK ……AK ……

AK ……AK ……

Kaart 2: Kaart België overgenomen uit Verstappen, H. (2014-2015). Kaartenkennis en actualiteit. Ongepubliceerde cursus, Katholieke Hogeschool Leuven, Heverlee

6Thema 1: Landschap en kaart

Kaart 3: Kaart Europa overgenomen uit Verstappen, H. (2014-2015). Kaartenkennis en actualiteit. Ongepubliceerde cursus, Katholieke Hogeschool Leuven, Heverlee

7Thema 1: Landschap en kaart

Samenvatting

De grenzen van België liggen tussen de breedtegraden. .......................... en............................. en tussen de lengtegraden ………………………. en ………………….......... .

De grenzen van Europa liggen tussen de breedtegraden .......................... en............................. en tussen de lengtegraden ………………………. en ………………….......... .

EXTRA: Oefeningen met de atlas 1) Duid op kaart 4 de uiterste breedtecirkels en meridianen van

Frankrijk aan.

8Thema 1: Landschap en kaart

Figuur 4: Kaart Frankrijk overgenomen uit Verstappen, H. (2014-2015). Kaartenkennis en actualiteit. Ongepubliceerde cursus, Katholieke Hogeschool Leuven, Heverlee

AK ……AK ……AK ……

Wat moet je kennen/kunnen De evenaar, noordelijk en zuidelijk halfrond aanduiden en benoemen

op een blinde wereldbol of wereldkaart. De nulmeridiaan, oostelijk en westelijk halfrond aanduiden en

benoemen op een wereldbol of wereldkaart. Uitleggen wat een breedtecirkel is en een voorbeeld aanduiden. Uitleggen wat een meridiaan is en een voorbeeld aanduiden. In eigen woorden kunnen zeggen wat coördinaten zijn. De grenzen van België en Europa kunnen situeren aan de hand van

grenzen en deze aanduiden.

Bronnen - Verstappen, H. (2014-2015). Kaartenkennis en actualiteit.

Ongepubliceerde cursus, Katholieke Hogeschool Leuven, Heverlee- Coppenholle, J., Van Mol, R., Verstappen, H., Gaeremynck, V.,

Appelmans, G., Van Broeck, C., (2009). Geogenie 1. Antwerpen: De Boeck.

- Leerkrachten aardrijkskunde Heilig Hart Heverlee (2015-2016). Cursus aardrijkskunde 1ste middelbaar. Ongepubliceerde cursus, Heilig Hart Instituut Heverlee: Heverlee

- Peeters, J., Rondeaux, B., Slootmans,T., van Boven, M. & Wauters, J. (2014). Werkmap aardrijkskunde 1. Wondelgem: Diligentia Uitgeverij

9Thema 1: Landschap en kaart