Aanzet Actieplan

ADEL Themagroep Energie23.8.2011

DOEL ACTIEPLAN

Doel- en resultaatgerichtheid van de werkgroep vergroten door:

– Concrete activiteiten af te spreken– “Verantwoordelijke” aanspreekpunten benoemen– Heldere tijdsafspraken te maken

Voorstel van aanpak 3

Nulmeting TAUW

Voorstel van aanpak 4

Nulmeting TAUW

Voorstel van aanpak 5

Nulmeting TAUW

De strategie - Trias energetica

STAP 1: VRAAGBEPERKING

STAP 2:DUURZAME ENERGIE

STAP 3:EFFICIENT FOSSIEL

Energievraag

Thermische isolatie, zonpassief, warmteterugwinning

zon, warmtepomp, WKO wind, biobrandstof,afvalwarmte

WKK, HR-ketel, transport, verlichting

Design

strat

egy

Technology

Reduction of energy demands

Apply RenewableEnergy sources

Efficient CFF

Conventional reductionResponsive building

elements

Low exergy

systems

Conv.

Gen.

The IBC Energy Design Pyramid

IBC = Integrated Building Concepts

CFF = Cleanest Fossil Fuels

RBE = Responsive Building Elements

Passive co

nceptAdaptive

concept

Exergy concept

Concepts

Gebouw concepten

Solar concept

GEN Bestaande Bouw

Vrij naar GEN: Voordelen van gebiedsgerichte aanpak

• Samen sterk:– Gemeente, particulieren en bewonersorganisaties delen hoge energieambitie en trekken samen op;

gezamenlijke organisatie en PR• Gezamenlijke ingrepen:

– Op elkaar afstemmen van maatregelen, bijvoorbeeld met naburige complexen samen nieuwe warmtevoorziening aanleggen of gebiedsbrede opwekking (en distributie) zonne-energie

– Eén aanpak bij complexen met versnipperd eigendom– Afspraken over rationalisatie van eigendomsverhouding in complexen

• Gezamenlijk bewonersinitiatief:– Eén gezamenlijke initiatief om bewoners energiebewust te maken, instemming bij gezamenlijke

maatregelen, investeringen in eigen woning en energiebewust gedrag• Energiedistributie binnen gebied:

– Hergebruik, opslag, distributie van energieoverschotten (warmte en elektriciteit) binnen een gebied tussen bij bedrijven en woningen

Belangrijkste aandachtsgebieden

1. Energiebesparing mogelijkheden2. Duurzame (lokale) opwek mogelijkheden

Energiebesparing mogelijkheden

A. Gebouwgebonden energie:– Belangrijkste bevindingen en aanbevelingen: GEAS Advies– Relevante experts: GEAS, TNO-ECN (bijv. Henk Kaan)

B. Gebruiksgebonden energie (HHE):– E-calculator (Expert: Cauberg Huygen –bijv. Ad van der Aa) – Smart metering (Expert: IVAM; bijv. Diana Uittenbogaart)

C. Gebruiksafhankelijke Gebouwgebonden (GAGE) energie:– Hotfill wasmachines– Centrale Stofzuigersystemen

Huishoudelijk energieverbruik (HHE)

Onderdeel PEGO indicator

deelpost elektriciteit-verbruik onderdeel

verbruik [kWh/jr]

penetratie [%]

gem. verbruik huishouden[kWh/jr] maatregel

verbruik [kWh/jr]

penetratie [%]

gem. verbruik huishouden[kWh/jr]

percentage reductie op totaal primair energiegebruik[%]

koelen (A label) 1128 1 1128 A++ label koelkast 450 1 450 8.0%diepvriezen (B label) 700 0.49 343 A++ label vriezer 280 0.49 137 2.4%subtotaal 1471 subtotaal 587 10.4%

overig apparatuur 553 1 553

energiezuinige varianten overige apparatuur 526 1 526 0.3%

computer 843 0.74 623 standby killer comp. 285 0.74 211 4.8%(breedbeeld)tv 825 0.23 190 zuinige tv 660 0.23 152 0.4%

standby verbruikers 1400 0.49 686 standby killer 700 0.49 343 4.0%subtotaal 2053 subtotaal 1231 9.6%

3523 18191704 20.0%

Primair energiegebruik elektriciteit HHE na maatregel

totaal HHE primair energiegebruik [kWh prim/jr]

koelen

HHEdiverse

elektrische apparaten

huidig primair energiegebruik HHE

totaal besparing op HHE [kWh prim/jr]

Door gebruik en bewoning bepaalde energie

Gebouwgebonden gebruikersenergie (GAGE)

Onderdeel PEGO

indicator

deelpost elektriciteit-

verbruikonderdeel

verbruik [kWh/jr]

penetratie [%]

gem. verbruik huishouden

[kWh/jr] maatregel

verbruik [kWh/jr]

penetratie [%]

gem. verbruik huishouden[k

Wh/jr]

percentage reductie elektriciteitverbruik tbv

doelstelling [%]

wasmachine 578 0.96 554 hotfill wasmachine 448 0.96 430 1.5%vaatwasser 763 0.47 358 hotfill vaatwasser 648 0.47 305 0.6%

droger 1498 0.59 884 gasgestookte droger 749 0.59 442 5.2%subtotaal 0 1796 subtotaal 1176 7.3%

verlichting 1358 1 1358afwezigheidschakeling,

spaarlampen815 1.00 815 6.4%

subtotaal 0 1358 subtotaal 815 6.4%

warm waterbereiding 986 1 986hotfill alternatieven warm

water bereiding789 1.00 789 2.3%

elektrisch koken 1320 0.2 264 volledig koken op gas 0 0.20 0 3.1%

overige functies

gebouwgebonden apparatuur

600 1 600gebouwgebonden

apparatuur (centrale stofzuiger ed)

600 1.00 600 0.0%

subtotaal 1850 subtotaal 1389 5.4%

totaal GAGE primair energiegebruik [kWh prim/jr] 5004 3379

1624 19.1%

verwarmen en warm

water

GAGE

verlichten

wassen en drogen

totaal besparing op GAGE [kWh prim/jr]

Bouw- en Installatietechnische voorzieningen die het energiegebruik van huishoudelijke apparatuur direct beïnvloeden en die bouwkundig en installatietechnisch in de woning kunnen worden voorzien

In stappen naar energieneutraal - renovatie

45%60%

80%

Voorbeeld: Renovatie

-5000

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

ref 1990 ref 2007 NB PEGO A PEGO A+ PEGO A++

Gebouwconcept

kW

h p

rim

air

pe

r ja

ar

E-productie

wijk

HHE

GAGE

GGE

Duurzame (lokale) opwek

A. Zon- individuele zonne-energie per huishouden- gezamenlijke zonne-energie mogelijkheden

B. Wind- kleinschalige windturbines (Turby, Donqi, etc.)- gezamenlijke windenergie opwek (PM)

Voor zowel A. en B. Overleg met Lochem Energie

C. Biomassa – via groep van R. Van WeedeD. Stortgas – zie Rapportage TAUWE. Water (‘samen’ met Themagroep Water)

ActielijstONDERWERP Actie Wie Wanneer

Gebouwgebonden besparing

Gebruiksgebonden besparing

Gebruiksafhankelijke gebouwbesparing

Duurzame opwek