8/16/2019 Aantekeningen Hoorcolleges Arbeidsrecht

1/69

Aantekeningen Hoorcolleges Arbeidsrecht.

Zorgrobots: ik ben Alice, om eenzame oudere bij te staan.

Robots kunnen 30% taken van werkzame beroepsbevolking overnemen.

-  nog meer vrije tijd = voordeel, met elkaar in conversatie en minder werken = positief

-  

Betekent ook dat 30% van huidige werkzame beroepsbevolking jobless raakt en wat doe je daar

mee als samenleving.

Ruben Houweling.

Arbeidsrechtelijke Themata (5e druk).

Wettenbundel: wetgeving sociaal recht

Slaven aan de A2

Rimec, zit in bouw en constructie. Gebruikt daarvoor werknemers uit Oost-Europa. Wat doet Rimec onder anderen: plaatste deze poolse werknemers in huizen die Rimec heeft geregeld; 1000 euro per

persoon, en met z’n 4en in 1 huis. Polen en portugezen werden uitgebuit. In loon werden allemaal

kosten van Rimec gemaakt voor werknemers gebracht.

4000 voor woningen (4x 1000), pal naast werkplek, in aanmerking voor sloop en sociale huurwoning die

350 per woning vroeg. Werden werknemers niet beter van, maar werd verrekend met loon, daarmee

kregen werknemers een paar honderd euro netto per maand. Konden ze net mee rondkomen, en

konden ze niet mee terug naar eigen land en moesten ze blijven werken -> uitbuiten en slaven van de

A2.

-  opkomen voor de werknemers, rood

-  

maar ook als je nou zelf een bedrijf was: college verdient over de rug van werknemers meer geld,

kan scherper aanbesteden, kan meer geld verdienen en krijgt daardoor meer zaken. Wat is het

level playing field tussen ondernemingen en waar moet dat stoppen en hoe inperken.

Kiezen uit ZZP’er: diensten aanbieden als opdrachtnemer. En als deze geen werknemer is, dan geldt voor

hem/haar alle arbeidsrechtelijk en sociaal rechtelijk bescherming geldt in beginsel niet. Deze werker is

dus goedkoop. Goedkoper dan de werknemer.

Minder bescherming.

Maar staat wel wat tegenover. Niet verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid en werkeloosheid en fiscaal

wat gefaciliteerd. EN dan een hoger uurloon dan in loondienst: daar wordt je dan rijker van (hou je meer

per maand over). En als steeds meer die kant op bewegen, dan krijgen de werknemers daar last van. Ik

kost 12 euro per uur en de andere groep kost de werkverschaffer maar 8 euro per uur, en dan gaan

werkgevers steeds meer kiezen voor ZZP’s. Wordt dat problematisch, in begin niet? 

Maar hele sociale zekerheidsstelsel betaald uit sociale verzekeringspremies op loon en als die niet meer

betaald wordt = hele stelsel wordt ingewikkelder, niet meer te betalen en dat gaat problemen hebben.

EN daarnaast: hoe vrijwillig kiezen mensen voor de zelfstandige ondernemerschap.

Arbeidsrecht, is het niet gewoon overeenkomstenrecht.

19e eeuw: van arbeid en kapitaal verhouding, van kapitaal in handen van kleine groep mensen (hele

industrialisatie) en de factor arbeid in overgrote mate aanwezig was. Dan krijg je ongelijkheid. Kleine

8/16/2019 Aantekeningen Hoorcolleges Arbeidsrecht

2/69

groep die vraagt en grote groep die aanbiedt. EN dan heb je als gevolg dat de tarieven dalen. Was

handarbeid.

Geldt dat heden ten dage nog steeds? Heel erg arbeidsintensief. En veranderingen kwamen er toen we

het lot van de kinderen gingen aantrekken. Moet je als samenleving wat van vinden.

Daarom in 1890: sociale kwestie, het gaat niet helemaal goed in de samenleving. En wat zie je dan. Dan

komt te stoommachine op.

Kleine jongens blokje hout en in de ketel kruipen en dan werd de klinkbout in het gat gezet en moesten

die kinderen dat tegenhouden. En dan aan de buitenkant een potige kerel die met een mokerhamer de

klinkbout dicht sloeg. Maakt enorm veel herrie!

Wat zijn oren betreft is hij dus in een staat die ver verwijderd is van rust.. Blijkt: ketelmakers zijn nogal

veel doof.

Dat waren de arbeidsomstandigheden: wat afspraken over maken met elkaar.

1890: normale werkweek machinist. Enorm veel uren werken, werkelijk bizar. Tijden zijn veranderd, is

dat wel zo, in andere manier.. Of eigen keus, of wel heel erg veel mee verdienen.? Viel ook tegen in

1890. Was een hongerloon relatief gezien. En daarom wilden we wat gaan doen aan werkomstandigheden.

1907: wet komen: wet op de arbeidsovereenkomst: moet werk gaan regulieren.

Heel lang nagedacht: wordt het 1 uniforme regulering of worden het allemaal verschillende

arbeidsovereenkomsten per sector. Gekozen voor onderscheid in drie categorieën overeenkomsten

waarop tegen beloning arbeid kan worden verricht:

1)  arbeidsovereenkomst: art. 7:610 BW

2)  Overeenkomst van opdracht (ovk van enige diensten: 7:400 BW)

3)  Aanneming van werk

Als je door voordeur van art. 610 kan en mag: villa van arbeidsrecht waar je dan in terecht komt -> is een

paradijsje. Misschien staat het nu daarom ook wel onder druk. Dus kwalificatievraag is heel belangrijk.

Waarom van het arbeidsrecht = bescherming = bescherming van werknemers, voorkomen van

wantoestanden en uitbuiting. Klopt allemaal, maar als je parlementaire stukken bekijkt; is aanleiding van

regelen van arbeidsovereenkomst een hele andere: niet vanwege zorgen maken over mensen en die

willen beschermen, maar kwam uit andere motieven: ze zaten rond de eeuwwisseling: en wat gebeurde

er in Europa op dat moment = revoluties. Wet op de arbeidsovereenkomst = instrument geweest van

gevestigde orde om iets te doen om hele grote massa arbeiders die langzaam in beweging aan het

komen was, en heel veel onvrede had, om dat te reguleren en de werkgevers op te voeden, maar

voornamelijk uit eigen belang om te voorkomen dat hier nu net zo’n revolutie zou ontstaan zoals die in

de rest van Europa ook ontstond.

Tussen nu en 2025 - 2030: krijgen we zo’n zelfde shift op arbeidsmarkt. Bedrijven meer dan ooit een

bruto omzet en brutogroot en nog nooit zo’n laag bruto loon ontwikkeling gehad en afname van banen

als de afgelopen jaren. Dus kloof arbeid en kapitaal wordt weer groter. Dus daarom binnenkort: politiek

en slimme mensen moeten aan de tafel om die spanningsboom te gaan verklein.

Niet uit medelijden met ZZP’ers of arbeiders, maar puur omdat we stabiliteit willen hebben. Hoe

voorkomen we dat we afglijden en hoe behouden we de welvaartsstandaarden.

Bijzondere Aspecten van het Arbeidsrecht  Arbeidsrecht = heel bijzonder recht -> omdat het niet zuiver privaat recht of zuiver publiek recht.

8/16/2019 Aantekeningen Hoorcolleges Arbeidsrecht

3/69

Arbeidsrecht is rechtsgebied waar publiek en arbeidsrecht elkaar ontmoeten.

Privaatrechtelijke verbintenis = arbeidsovereenkomst. Maar voor belangrijk deel gegeven door

publiekrechtelijke regelgeving die daarop inwerkt.

Contract is contract, wij hebben een afspraak. Maar ligt in arbeidsrecht net iets anders. Want naast

individuele aanspraken hebben we ook collectieve regelingen = CAO. Wat staat er in CAO en wat is CAO,

en waarom iets aantrekken van het feit dat het collectief iets heeft afgesproken met werkgever en als je

dan zelf een andere afspraak maakt, mag dat niet, hoezo niet.

Onder omstandigheden kan het collectieve belang het individuele belang en contract en afspraak

terzijde schuiven. Mag in het arbeidsrecht, want spelen meer belangen dan in

overeenkomsten/privaatrecht.

Wat maakt arbeidsrecht zo bijzonder, met eigen plaats en eigen recht.

Arbeid die wordt verricht kan je niet loskoppelen van de persoon, is niet zomaar een goed.

Arbeid is een bederfelijk goed. Hoe langer je wacht hoe groter de nood wordt om die arbeid aan te

bieden, hoe groter de macht van de andere kant van de onderhandelingstafel. (bosje bloemen steeds goedkoper op de markt gedurende de dag, wachten mensen met kopen, en daarom arbeiders uitroken

en wachten tot loon omlaag).

Dus als je arbeid gaat bekijken als zuivere commodity, en niet meer de mens erachter ziet, dan gaat het

mis.

Zorg voor stabiele goede arbeidsrelaties en daarmee voorkom je excessen van eerste en tweede

wereldoorlog was gedachte achter Verdrag van Versailles: Labour is not merely a commodity or article of

commerce.

Ongelijke verhouding werkgever-werknemer is nog steeds dominant, maakt dat je dat moet

compenseren. Dus grondslagen van arbeidsrecht is de ongelijkheidscompensatie. En hoe doe je die

beschermen = middels wettelijke regelgeving. Minimaal minimum loon betalen.

Personenrechtelijke (sociale) aspecten (in dienst van de ander…). Fysiek aanwezig op het werk, dan is jou

tweede (of eerste) sociale netwerk zijn je collega’s. Heel belangrijk deel van je leven breng je door in een

andere setting.

Ontslagen worden: heel veel impact op omgeving en op hem. Terecht komen in een sociaal isolement

zou kunnen. Dat heeft impact. Slechte beoordelingen neem je mee naar huis, partner en vrienden

hebben daar last van, dat voel je = personenrechtelijk aspect.

En dat zie je ook in de wet. Wet: ik ben in dienst van de andere partij = ondergeschikt van de andere

partij. Ben er als persoon maar moet luisteren naar die andere partij.

Arbeidsrelatie = duurovereenkomst. Nu een arbeidsovereenkomst sluiten, maar je weet over vijf jaar

niet hoe het werk eruit ziet. En al die veranderingen kan je niet vooraf zien