Aandachtspunten bij het sluiten leveringscontract groen gas

Inleiding Het is belangrijk om goede afspraken te maken over de prijs die klanten voor hun gas willen betalen. Gas is een commodity die veel wordt verhandeld, er zijn dan ook veel verschillende contracten mogelijk (zie ook de beknopte toelichting in de bijlage). Aangezien de hoogte van de SDE+ subsidie gekoppeld is aan een bepaalde index voor grijs gas (ENDEX TTF year-ahead) is het handig om hier in de contracten rekening mee te houden.

Opbouw prijs groen gas De waarde van groen gas is de som van de waarde van de commodity gas (grijswaarde) en de meerprijs die klanten willen betalen voor groen gas (groenwaarde). In de regel zal zowel het grijze gas als de groen waarde tegelijkertijd worden verhandeld. Het is echter ook mogelijk om het gas grijs te verkopen en de groenwaarde aan een andere klant te leveren die er zijn eigen ingekochte gas mee kan vergroenen.

Betrokken partijen Klant Eindgebruiker die het gas van u afneemt. Voorbeelden hiervan zijn: Groen Gas tankstations, Overheden, Fabrieken, Kantoren etc. Programma verantwoordelijke (PV) Deze partij wordt ook wel shipper genoemd. Het is de organisatie die ervoor zorgt dat het gas kan worden getransporteerd van de plek van productie naar de locatie van de klant. U heeft altijd een shipper nodig. Intermediair Een andere mogelijkheid is dat u het gas verkoopt aan een energiebedrijf (bv. Essent, Eneco, Greenchoice, Gasterra) of een broker (bijv. STX Services of AFS Group). Vaak zijn zij ook tegelijkertijd ook shipper. Soms stellen zij als voorwaarde dat zij niet alleen het grijze gas maar ook de groenwaarde willen afnemen.

Tips voor groengasproducent 1. Let bij het afsluiten van de waarde van het grijze gas op de index waaraan deze gekoppeld is 2. Zorg dat het gascontract gekoppeld is aan de index van de SDE+ (TTF year-ahead). Wellicht

vraagt de klant daar een kleine opslag voor omdat hij liever handelt op basis van een ander gascontract (bijvoorbeeld day-ahead). Mogelijk is deze opslag verwerkt in de geboden prijs van de groen gas certificaten.

3. Ben je bewust van mogelijke correcties op de SDE+ inkomsten doordat voorschotten bepaald worden op basis van een voorlopig correctiebedrag

Basis voor het correctiebedrag binnen de SDE+ Het correctiebedrag voor groen gas in bv. 2013 is de gemiddelde year ahead-markt ENDEX (ofwel de termijnmarkt) met prijzen voor Cal-13 zoals deze genoteerd staan in de periode 1 januari 2012 tot en met 31 december 2012. Cal-13 wil zeggen de prijs waarvoor je gas aanbiedt voor het gehele jaar 2013. De uiteindelijke subsidie is het verschil tussen het beschikte basisbedrag en deze marktindex. Naast deze marktindex heeft de overheid de mogelijkheid het correctiebedrag te verhogen met de opbrengst van groengascertificaten of ander gasprijs beïnvloedende maatregelen. Tot op heden gebeurt dit nog niet.

Voorlopige correctiebedragen De SDE+ verstrekt voorschotten op basis van 80% van de verwachte productie en de voorlopige correctiebedragen die gepubliceerd worden in november voorafgaand aan het jaar van de daadwerkelijke productie. Het voorlopige correctiebedrag wordt vastgesteld op de gemiddelde year-ahead prijs van de periode september-oktober voor dat jaar. In tegenstelling tot gas worden de index voor de elektriciteitsprijzen gemaakt op basis van day-ahead. Daarbij kunnen de definitieve correctiebedragen dus pas aan het eind van het jaar berekend worden. De definitieve correctiebedragen van gas volgen dit publicatiemoment.

Definitieve Correctiebedragen SDE+ De definitieve correctiebedragen voor de SDE+ in een bepaald jaar worden berekend aan de hand van de marktprijzen voor levering van in dat jaar. Na afloop van het productiejaar wordt dan een herberekening gemaakt op basis van de daadwerkelijke jaarproductie met het definitieve correctiebedrag en op basis daarvan wordt dan het restbedrag, na aftrek van de voorschotten, overgemaakt.

Links Zie hier voor Toelichting op basisbedragen Zie onder de button “licenselist” via deze link de lijst met daarop alle shippers die in Nederland actief zijn.

Bijlage 1: Toelichting Gasmarkt Producten Op de groothandelsmarkt kan gas gekocht worden als verschillende producten, die elk een eigen prijs, en prijsvorming kennen. Het gaat daarbij voornamelijk om de verschillende tijdsperiodes. Gas voor de maand december zal bijna altijd duurder zijn dan gas voor de maand juli, omdat de vraag naar gas in de koude december maand veel hoger is dan in juli. In het ¨Day Ahead¨ product gaat het om gas voor de volgende dag. De waarde hiervan fluctueert heel sterk afhankelijk van de verwachte vraag-aanbod situatie, zoals plotselinge uitval van productie, (onverwachte) koude, gasbergingen die injecteren, onverwachte gasvraag in het buitenland, etc. Naarmate de markt steeds liquider wordt en al naar gelang van de behoefte van de handelaren zullen er steeds meer producten komen, die ook steeds verder in de toekomst nog verhandeld worden. Bijvoorbeeld, kwartaalproducten (bv. Q3-2015), gasjaren, kalenderjaren, weekend, ¨Working Days Next Week¨, ¨Within-Day¨, etc. etc. Bij al deze producten geldt dat de levering helemaal ¨vlak¨ is, dus ieder uur krijg je dezelfde hoeveelheid!

Markten Het meeste gas wordt verhandeld in de ¨Over-The-Counter¨ (OTC) markt. Dit betreft handelspartijen die met elkaar handelen, soms met raamcontracten, en soms via een (elektronische) makelaar. Daarnaast kan er ook via de gasbeurzen (¨exchanges¨) gas verhandeld worden. De Nederlandse beurs heet ICE ENDEX, LEBA is een voorbeeld van een beurs in Groot-Brittannië. In dat geval blijft de tegenpartij anoniem, en loop je geen kredietrisico (tegenpartij die failliet gaat), maar in ruil daarvoor vraagt de beurs een kleine vergoeding op iedere transactie. De producten op de beurs zijn ook meer gestandaardiseerd. Nederland heeft, net als een groot aantal Europese landen, een entry-exit systeem. DGTS heeft verschillende entry- en exit tarieven. De kosten hiervan moeten shippers betalen als ze fysiek gas in of uit het systeem halen. In hoeverre shippers deze kosten (net als allerlei andere kosten zoals gasbergingen) doorrekenen aan andere partijen of hun klanten is hun eigen keuze. Een producent kan bijvoorbeeld entrycapaciteit betalen en dan op het centrale handelspunt TTF (¨Title Transfer Facility¨) zijn gas verhandelen aan andere shippers. Er is dan sprake van ¨entry-paid¨ gas, meestal zit in de TTF gasprijs dan ook de kosten van de entrycapaciteit verrekend.

Balancering Een shipper, bijvoorbeeld RWE, moet er voor zorgen dat hij tijdig voldoende (jaar/maand/dag) producten koopt en verkoopt om redelijk in balans te zijn met de (commerciële) vraag van al zijn klanten, en prijsrisico´s te minimaliseren. Hiervoor kan hij het TTF gebruiken, maar ook fysieke middelen zoals eigen gasbergingen of eigen productie. Om de fysieke netintegriteit te garanderen heeft GTS een markt gebaseerd balanceersysteem. Bij een systeemonbalans van het gasnet koopt of verkoopt GTS op de (ICE-ENDEX) beurs en worden de (cumulatieve) onbalansen van shippers op basis van deze marktprijzen met GTS verrekend.

Eenheden In Nederland wordt het gas verhandeld in €/MWh, dus in energie hoeveelheid. Om hier Nm3/uur van te maken moet je vermenigvuldigen met 0,977 (reken je dan om naar H of G-gas, moet je er wel bij vermelden). Tot juli 2009 kende Nederland nog 4 verschillende TTF gaskwaliteiten (H/G+/G/L), sinds die tijd is dit gesocialiseerd, en is GTS verantwoordelijk voor het managen van de gaskwaliteit, nu wordt puur op energie verhandeld.

Liquiditeit Als je hetzelfde product op hetzelfde moment koopt en verkoopt zal je zien dat de prijs hiervan verschillend is. Als het prijsverschil (¨spread¨) groot is, is er sprake van een weinig liquide markt. Het TTF is momenteel de meest liquide euro-gasmarkt in de wereld. De liquiditeit zal overigens van product tot product (en van moment op moment) verschillen, de eerstkomende maand is meestal het meest liquide product.

Bijlage 2: Voorbeelden fluctuerende gasprijzen bij verschillende contracten

Bijlage 3: Vaststelling van Voorlopige en Definitieve correctiebedragen in SDE+

Bron: ECN Definitieve correctiebedragen SDE+ 2013