92813 VLA (inhoud jaarboek 2017) · VS lanceert ruimtesonde naar asteroïde Bennu. De sonde...
Transcript of 92813 VLA (inhoud jaarboek 2017) · VS lanceert ruimtesonde naar asteroïde Bennu. De sonde...
Ge(o)beurtenissen 2016-2017Op de volgende bladzijden vindt u een chronologisch overzicht van ‘geografi sche’ gebeurtenissen in de loop van het vorige schooljaar. Heel wat daarvan liggen nog vers in het geheugen van de leerlingen, of duren door hun gevolgen door tot vandaag. Zij kunnen dan ook moeiteloos gebruikt worden als actualisering van de leerstof tijdens dit schooljaar. Veel succes daarmee!Overigens zijn de volgende bladzijden ook interessante lectuur voor wie wil weten wat hij/zij het afgelopen jaar toch nog heeft gemist of juist de evolutie van gebeurtenissen wil opfrissen.
Om dit overzicht toegankelijk te maken gebruiken we een aantal symbolen die de gebeurtenis relateren aan een leerstofonderdeel. Zo kunnen gepaste onderwerpen snel teruggevonden kunnen worden.
groen tekstblokje fysisch-geografi sche gebeurtenis
kosmografi e
ruimtevaart
aardbevingen en vulkanen
geologie, geomorfologie, bodems
weer en klimaat
milieu, duurzaamheid
bruin tekstblokje sociaal-economische gebeurtenis
milieu, duurzaamheid
bevolking
geopolitiek
sociale beweging
mobiliteit
€ handel en economie
groen tekstblokje fysisch-geografi sche gebeurtenis
bruin tekstblokje sociaal-economische gebeurtenis
Jaarboek De Aardrijkskunde 2016 45
46 Jaarboek De Aardrijkskunde 2017
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
SEPT
EMB
ER 2
016
28 –
Lu
ftha
nsa
neem
t Bru
ssel
s Airl
ines
vo
lledi
g ov
er. D
e Dui
tse l
ucht
vaar
tmaa
tsch
appi
j ko
opt d
e res
tere
nde 5
5 %
aand
elen
van
SN
Airh
oldi
ng, h
et m
oede
rbed
rijf v
an B
russ
els
Airli
nes v
oor d
e bod
empr
ijs va
n 2,
6 m
iljoe
n eu
ro. Z
o krij
gt Lu
fthan
sa 1
00 %
van
Brus
sels
Airli
nes v
oor e
en op
valle
nd la
ag b
edra
g in
ha
nden
.
2 –
Dui
zend
en b
anen
verd
wijn
en d
oor s
luiti
ng Ca
terp
illar
. De
Belg
ische
vest
igin
g va
n Ca
terp
illar
in G
osse
lies,
bij C
harle
roi,
gaat
dich
t. De
slui
ting
heef
t een
impa
ct op
3.6
00 d
irect
e en
indi
rect
e job
s. Vo
lgen
s de
dire
ctie
is d
e Waa
lse ve
stig
ing
te d
uur.
De p
rodu
ctie
verh
uist
naa
r het
Fr
anse
Gre
nobl
e en
naar
ande
re ve
stig
inge
n bu
iten
Euro
pa.
12 –
To
t drie
keer
mee
r leu
kem
ie
in M
ol-D
esse
l. Ki
nder
en lo
pen
in d
e Ke
mpe
nse n
ucle
aire
zone
mee
r risi
co
op ka
nker
dan
leef
tijds
geno
ten
elde
rs.
In ee
n st
raal
van
15 km
rond
de s
ite
van
Mol
-Des
sel, w
aar n
ucle
air a
fval
w
ordt
verw
erkt
en op
gesla
gen,
heb
ben
kinde
ren
tuss
en n
ul en
veer
tien
jaar
tw
ee to
t drie
keer
vake
r leu
kem
ie d
an
gem
idde
ld.
Zw
are
zeeb
evin
g vo
or ku
st N
ieuw
-Zee
land
. De b
evin
g m
et ee
n kr
acht
van
7,1
vond
pl
aats
op 1
67 km
van
de ku
st op
een
diep
te va
n ru
im 3
0 km
. Voo
r del
en va
n Ni
euw
-Zee
land
- d
e oos
tkus
t van
het
noo
rdel
ijke e
iland
en d
e noo
rdku
st va
n he
t zui
delij
ke ei
land
- w
erd
een
tsun
ami-w
aarsc
huw
ing
afge
kond
igd.
O
rkaa
n He
rmin
e ne
emt o
p w
eg n
aar F
lorid
a to
e in
krac
ht. D
e tro
pisc
he st
orm
Her
min
e is b
oven
de G
olf v
an
Mex
ico in
krac
ht to
egen
omen
tot c
ateg
orie
1. H
erm
ine i
s de
eerst
e ork
aan
in m
eer d
an ti
en ja
ar d
ie aa
n la
nd g
aat i
n de
Am
erik
aans
e sta
at Fl
orid
a. Er
wor
dt g
ewaa
rschu
wd
voor
een
‘leve
nsge
vaar
lijke
stor
m’. D
e noo
dtoe
stan
d is
uitg
eroe
pen.
9 –
VS la
ncee
rt ru
imte
sond
e na
ar a
ster
oïde
Ben
nu.
De so
nde O
SIRI
S-RE
x, 6
m la
ng en
2.1
00 kg
zwaa
r, m
oet
stal
en n
emen
van
de as
tero
ïde e
n di
e ter
ugbr
enge
n na
ar d
e Aa
rde.
De t
erug
keer
van
de so
nde w
ordt
in 2
023
verw
acht
. Be
nnu,
ca 5
00 m
gro
ot, w
erd
in 1
999
ontd
ekt e
n w
ordt
als
de g
evaa
rlijk
ste b
eken
de as
tero
ïde b
esch
ouw
d.
Ze
ebev
ing
bij R
hodo
s sch
rikt b
ewon
ers e
n to
erist
en o
p. D
e bev
ing
had
een
mag
nitu
de va
n 4,
3.
Ze d
eed
zich
voor
op sl
echt
s enk
ele k
ilom
eter
s voo
r de
kust
van
het p
opul
aire
vaka
ntie
oord
Falir
aki o
p ee
n di
epte
van
circa
50
km on
der d
e zee
bode
m. E
r wer
d ge
en
scha
de g
emel
d.
M
eteo
riet v
an 3
0 to
n on
tdek
t in
Arge
ntin
ië. D
e ijz
erm
eteo
riet w
erd
gevo
nden
in d
e pro
vincie
Chac
o, 8
00 km
te
n no
ordw
este
n va
n Bu
enos
Aire
s. De
insla
gkra
ter b
evin
dt
zich
op h
et Ca
mpo
del
Ciel
o, w
aar r
ond
4.00
0 ja
ar g
eled
en ee
n m
eteo
riete
nreg
en w
as n
eerg
ekom
en. D
e met
eorie
t is d
e op
een
na g
root
ste m
eteo
riet o
p Aa
rde g
evon
den.
N
oord
en va
n Pe
ru o
pges
chrik
t doo
r kra
chtig
e aa
rdbe
ving
. De a
ardb
evin
g ha
d ee
n m
agni
tude
6.0
. He
t epi
cent
rum
bev
ond
zich
50 km
ten
noor
den
van
het
plaa
tsje
Moy
obam
ba, o
p de
over
gang
van
de oo
stelij
ke
Ande
s naa
r het
Am
azon
ewou
d. Er
is g
een
mel
ding
ge
maa
kt va
n sla
chto
ff ers
of m
ater
iële
scha
de.
14 –
W
arm
tere
cord
op
Groe
nlan
d. O
ok
in G
roen
land
was
het
dez
e zom
er on
gew
oon
war
m: g
emid
deld
2,3
gra
den
war
mer
dan
het
ge
mid
deld
e van
de v
oorb
ije 3
5 ja
ar. D
e ten
dens
va
n ho
gere
tem
pera
ture
n ze
t zich
doo
r in
Arct
ica.
Door
de w
arm
te b
rak e
en re
usac
htig
e ijss
chot
s va
n 95
km² a
f van
een
glet
sjer.
15 –
Ch
ina
lanc
eert
twee
de ru
imte
stat
ion.
Het
Chin
ese
ruim
tela
b Tia
ngon
g-2
vertr
ok m
et ee
n La
nge M
ars 2
E-dr
aagr
aket
va
n op
de b
asis
Jiuqu
an in
de G
obi-w
oest
ijn. H
et tw
eede
Chin
ese
ruim
test
atio
n la
at to
e dat
twee
taiko
naut
en er
der
tig d
agen
ku
nnen
won
en. E
r zijn
kopp
elin
gen
van
bem
ande
en on
bem
ande
ru
imte
sche
pen
mog
elijk
.
22 –
Ch
ina
bouw
t gro
otst
e te
lesc
oop
ter w
erel
d.
De n
ieuw
e meg
arad
iote
lesc
oop
heef
t een
scho
tela
nten
ne
met
een
diam
eter
van
500
m en
staa
t in
het Z
W va
n Ch
ina.
M
et d
e FAS
T (Ap
ertu
re Sp
heric
al Te
lesc
ope)
wil C
hina
verd
er
en sn
elle
r de r
uim
te in
kijke
n op
zoek
naa
r bui
tena
ards
le
ven.
De b
ouw
duu
rde 5
jaar
en ko
stte
70
milj
oen
euro
.
30 –
Sa
telli
et R
oset
ta
cras
ht o
p ko
mee
t 67P
. Na
12,
5 ja
ar is
een
eind
e ge
kom
en aa
n de
Euro
pese
Ro
setta
miss
ie, w
aarb
ij voo
r he
t eer
st ee
n la
ndin
g is
gem
aakt
op ee
n ko
mee
t. De
so
nde R
oset
ta m
aakt
e een
be
wus
te cr
ashl
andi
ng op
het
op
perv
lak v
an ko
mee
t 67P
/Ch
uryu
mov
-Ger
asim
enko
.
1 –
Mas
sato
erism
e op
de
Noor
dpoo
l. Vo
or h
et ee
rst va
art e
en
crui
sesc
hip
door
de v
oorh
een
met
ijs
bed
ekte
Noo
rdel
ijke I
Jsze
e en
de
nauw
elijk
s bev
aren
Noo
rdw
estp
assa
ge
ten
noor
den
van
Alas
ka en
Cana
da. D
e Cr
ysta
l Ser
enity
hee
ft du
izend
gas
ten
en 6
50 b
eman
ning
slede
n aa
n bo
ord
en
open
t de w
eg vo
or h
et m
assa
toer
isme.
4 –
Alle
G20
-leid
ers o
nder
teke
nen
klim
aata
kkoo
rd va
n Pa
rijs.
Alle
lede
n va
n de
twin
tig
groo
tste
econ
omie
ën te
r wer
eld
scha
ren
zich
acht
er
de ee
rste w
erel
dwijd
e act
ie om
de o
pwar
min
g va
n de
pl
anee
t teg
en te
gaa
n. G
ister
en ko
ndig
den
Chin
a en
de
VS aa
n de
akko
orde
n va
n Pa
rijs o
ok te
ratifi
cere
n, zo
dat
reed
s 26
land
en d
it he
bben
ged
aan.
Jaarboek De Aardrijkskunde 2017 47
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
Zw
are
aard
bevi
ngen
bij
Papo
ea-N
ieuw
-Gui
nea
en in
noo
rden
van
Chin
a. D
e bev
ing
ter h
oogt
e van
Pa
poea
-Nie
uw-G
uine
a had
een
mag
nitu
de 6
,9. D
e bev
ing
in h
et n
oord
wes
ten
van
Chin
a een
van
6,4.
Het
risic
o op
slach
toff e
rs en
scha
de is
klei
n.
O
ntru
imin
g Ju
ngle
in Ca
lais
gest
art.
De ru
im 1
0.00
0 vlu
chte
linge
n, w
aarv
an ru
im
1.20
0 m
inde
rjarig
en en
1.0
00 n
iet-b
egel
eide
m
inde
rjarig
en, w
orde
n ov
erge
brac
ht
naar
ande
re ka
mpe
n in
Fran
krijk
. Het
vlu
chte
linge
nkam
p w
ordt
dez
e wee
k vol
ledi
g on
truim
d en
zo sn
el m
ogel
ijk af
gebr
oken
.
Bi
jna
6.00
0 m
igra
nten
ger
ed u
it de
M
idde
lland
se Ze
e. D
e vlu
chte
linge
n do
bber
den
voor
de k
ust v
an Li
bië i
n ru
bber
bote
n, vl
otte
n en
gam
mel
e viss
erss
loep
en. D
e Ita
liaan
se
kust
wac
ht b
rach
t ied
eree
n na
ar h
et va
stela
nd. I
n Ita
lië zi
jn d
it ja
ar al
mee
r dan
130
.000
mig
rant
en
aang
ekom
en, r
uim
3.0
00 vl
ucht
elin
gen
zijn
dit
jaar
al ve
rdro
nken
.
Ch
ili e
n Ar
gent
inië
bou
wen
tunn
el
door
de
Ande
s. De
‘Agu
a Neg
ra’-t
unne
l m
oet d
e rei
stijd
tuss
en d
e tw
ee Zu
id-
Amer
ikaa
nse l
ande
n ste
rk in
korte
n. D
e hu
idig
e gre
nsov
erga
ng li
gt op
4.7
80 m
eter
ho
ogte
en is
mee
rder
e maa
nden
van
het j
aar
niet
toeg
anke
lijk.
De n
ieuw
e tun
nel d
oor
de A
ndes
zal 1
4 km
lang
wor
den.
De b
ouw
be
gint
in 2
018.
€ CE
TA o
nder
teke
nd in
Bru
ssel
. Het
Eu
rope
es-C
anad
ese v
rijha
ndel
sver
drag
CE
TA w
ordt
op ee
n Eu
rope
se to
p in
Bru
ssel
on
derte
kend
. Alle
Euro
pese
lids
tate
n ke
urde
n he
t han
delsv
erdr
ag tu
ssen
de E
U en
Cana
da (C
ETA)
offi c
ieel
goe
d, n
adat
ee
rder
Fran
stal
ig B
elgi
ë het
verd
rag
verw
ierp
.
B
evol
king
Colo
mbi
a st
emt t
egen
vr
edes
akko
ord
FARC
. De C
olom
bian
en
spre
ken
zich
in ee
n re
fere
ndum
uit
tege
n he
t akk
oord
dat
een
eind
e aan
52
jaar
oo
rlog
moe
t mak
en en
ervo
or m
oet
zorg
en d
at d
e FAR
C-st
rijde
rs ku
nnen
te
rugk
eren
in d
e maa
tsch
appi
j. He
t akk
oord
moe
t wor
den
herb
ekek
en.
N
ieuw
e dw
ergp
lane
et o
ntde
kt in
ons
zonn
este
lsel.
De p
lane
et,
die v
oorlo
pig
2014
UZ2
24 w
erd
gedo
opt,
bevin
dt zi
ch op
13,
7 m
iljar
d km
va
n de
Zon,
dat
is ve
rder
dan
de d
wer
gpla
neet
Plu
to. D
e pas
ontd
ekte
dw
ergp
lane
et h
eeft
een
door
sned
e van
onge
veer
530
km.
O
rkaa
n M
atth
ew ve
roor
zaak
t gro
te sc
hade
. De o
rkaa
n di
e de a
fgel
open
wee
k ove
r de C
araï
ben
trok,
hee
ft in
Cuba
en
Haïti
het
leve
n ge
kost
aan
bijn
a 900
men
sen.
De o
rkaa
n, d
ie w
inds
nelh
eden
haa
lde v
an 2
30 km
/u is
de h
evig
ste st
orm
in ti
en
jaar
tijd
. De s
chad
e in
het g
etro
ff en
gebi
ed is
enor
m. M
atth
ew
trekt
nu
door
naa
r Flo
rida.
O
rkaa
n M
atth
ew n
eem
t sne
l in
krac
ht to
e. D
e kra
chtig
e ork
aan
is in
mid
dels
een
cate
gorie
-4 st
orm
, met
win
dsne
lhed
en va
n 21
0 to
t 249
km/u
. Het
w
aarsc
huw
ings
gebi
ed in
de V
S waa
r de o
rkaa
n ka
n to
esla
an is
uitg
ebre
id. I
n ta
lrijke
zu
idel
ijke s
tate
n is
de n
oodt
oest
and
afge
kond
igd
en w
erde
n m
ense
n ge
ëvac
ueer
d.
M
arss
onde
Sch
iapa
relli
waa
rsch
ijnlij
k nee
rges
tort
. Vo
lgen
s de E
SA is
de l
andi
ng in
de l
aats
te 5
0 se
cond
en m
isgeg
aan.
He
t lijk
t ero
p da
t de p
arac
hute
s te v
roeg
zijn
afge
wor
pen
en d
e st
uwra
kette
n di
e Sch
iapa
relli
moe
sten
afre
mm
en to
t de l
ande
r vla
k bo
ven
de g
rond
hin
g, te
kort
hebb
en g
evuu
rd.
Ch
ina
lanc
eert
opn
ieuw
ruim
tesc
hip.
Met
het
ru
imte
schi
p Sh
enzh
ou 1
1 w
ordt
een
twee
kopp
ige b
eman
ning
na
ar h
et ru
imte
labo
rato
rium
Tian
gong
2 g
ebra
cht.
Het
ruim
tela
b w
erd
in se
ptem
ber g
elan
ceer
d en
wor
dt g
ezie
n al
s ee
rste s
tap
naar
een
Chin
ese m
issie
naa
r Mar
s. Ui
terli
jk in
20
20 w
il Ch
ina e
en on
bem
ande
miss
ie n
aar M
ars u
itvoe
ren.
Ty
foon
Hai
ma
richt
zwar
e sc
hade
aa
n op
de
Filip
ijnen
. De s
chad
e, ve
roor
zaak
t doo
r hev
ige w
inde
n, re
genv
al
en aa
rdve
rschu
iving
en, w
as h
et g
root
st in
de p
rovin
cie Ca
gaya
n. H
aim
a was
de
krac
htig
ste ty
foon
sind
s Hai
yan,
die
in 2
013
mee
r dan
7.0
00 m
ense
nlev
ens e
iste.
R
ossz
ee b
ij An
tarc
tica
wor
dt b
esch
erm
d na
tuur
gebi
ed. D
at w
erd
besli
st d
oor 2
4 la
nden
en d
e EU
. De R
ossz
ee w
ordt
de k
omen
de 3
5 ja
ar b
esch
erm
d te
gen
de vi
sser
ij. D
e Ros
szee
, met
een
oppe
rvla
kte
van
1,55
milj
oen
km²,
wor
dt g
ezie
n al
s een
van
de
ecol
ogisc
h be
lang
rijks
te oc
eane
n te
r wer
eld.
It
alië
bee
ft o
pnie
uw. I
n Ce
ntra
al-
Italië
hee
ft zic
h ee
n zw
are a
ardb
evin
g vo
orge
daan
met
een
krac
ht va
n 6,
5.
Versc
hille
nde g
ebou
wen
zijn
inge
stort
en
duize
nden
men
sen
zijn
dakl
oos.
Giste
ren
vond
nog
een
bevin
g m
et ee
n m
agni
tude
va
n 4,
4 pl
aats.
Het
epice
ntru
m b
evon
d zic
h op
10
km d
iept
e, 1
28 km
ten
noor
doos
ten
van
Rom
e. (Z
ie he
t arti
kel
van
prof
. Sin
tubi
n ov
er Se
ismisc
he
storm
en in
dit
num
mer
)
K
rach
tige
aard
bevi
ng tr
eft
mid
den-
Italië
. De b
evin
g ha
d ee
n kr
acht
van
6,1.
Het
epice
ntru
m la
g ca
. 10
0 km
ten
noor
doos
ten
van
Rom
e, op
een
diep
te va
n sle
chts
9 km
. Er i
s gr
ote s
chad
e aan
weg
en en
geb
ouw
en.
Er zi
jn sl
echt
s enk
ele t
ient
alle
n lic
htge
won
den.
Dez
e bev
ing
was
vo
oraf
gega
an d
oor e
en kl
eine
re m
et
een
mag
nitu
de va
n 5,
3.
OK
TOB
ER 2
016
48 Jaarboek De Aardrijkskunde 2017
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
NO
VEM
BER
201
6
In
won
ers v
an X
injia
ng m
oete
n re
ispas
inle
vere
n. D
e 23
milj
oen
inw
oner
s van
de o
nrus
tige r
egio
in h
et w
este
n va
n Ch
ina w
orde
n ve
rplic
ht
hun
reisp
as in
te le
vere
n. M
et d
ie m
aatre
gel w
il de
Chin
ese o
verh
eid
de
open
bare
orde
han
dhav
en. I
n de
regi
o bes
taan
er al
lang
e tijd
span
ning
en
tuss
en d
e Oei
goer
en en
de H
an-C
hine
zen.
€ Ch
ines
e fa
brie
ken
prod
ucer
en V
olvo
’s vo
or w
erel
dmar
kt. V
olvo
Car G
roup
drij
ft de
pro
duct
ieca
pacit
eit i
n ha
ar Ch
ines
e fa
brie
ken
op en
de d
rie p
rodu
ctie
vest
igin
gen
prod
ucer
en vo
or d
e wer
eldm
arkt
omw
ille v
an
een
stijg
ende
vraa
g na
ar n
ieuw
e mod
elle
n in
de
VS,
Euro
pa en
Azië
. Vol
vo w
il te
gen
2020
op
jaar
basis
800
.000
wag
ens p
rodu
cere
n.
Fu
sie tu
ssen
Opg
labb
eek
en M
eeuw
en-
Grui
trod
e. D
e fus
ie va
n de
Lim
burg
se g
emee
nten
is
de ee
rste f
usie
sind
s 198
2. Vl
aand
eren
m
oedi
gt n
ieuw
e gem
eent
efus
ies a
an en
de
nieu
we g
emee
nte k
rijgt
van V
laan
dere
n ee
n sc
huld
over
nam
e van
500
euro
per
inw
oner
, of i
n to
taal
11,
7 m
iljoe
n eu
ro. E
r wor
dt n
og g
ezoc
ht n
aar
een
nieu
we n
aam
.
H
evig
e aa
rdbe
ving
schr
ikt C
hili
op. E
en aa
rdbe
ving
van
mag
nitu
de
6,4
heef
t het
cent
rum
van
Chili
op
gesc
hrikt
. Er i
s gee
n gr
ote s
chad
e en
er w
erd
geen
tsun
ami-a
larm
af
geko
ndig
d.
O
pnie
uw a
ardb
evin
g in
Ital
ië. D
e re
gio d
ie re
cent
al d
oor m
eerd
ere b
evin
gen
wer
d op
gesc
hrikt
, kre
eg d
it ke
er ee
n aa
rdbe
ving
met
een
krac
ht va
n 4,
8 te
ve
rdur
en. E
r vie
len
geen
gew
onde
n en
er
is ge
en b
ijkom
ende
scha
de. N
a de b
evin
g va
n vo
rige w
eek w
erde
n 11
00 n
asch
okke
n ge
regi
stre
erd.
Zw
are
aard
bevi
ng in
Nie
uw-Z
eela
nd.
De st
ad Ch
ristc
hurch
is g
etro
ff en
door
ee
n aa
rdbe
ving
van
7,8.
Daa
rbij w
erd
de
zeeb
odem
op so
mm
ige p
laat
sen
tot b
ijna
twee
met
er op
gest
uwd.
Hie
rdoo
r wer
d ee
n ts
unam
i ver
oorz
aakt
. Hoe
wel
er ee
rst
golve
n to
t 5 m
hoo
g w
erde
n ve
rwac
ht, i
s de
waa
rschu
win
g ve
rlaag
d to
t gol
ven
tot
max
imaa
l 3 m
.
Zw
are
aard
bevi
ng vo
or d
e ku
st
van
El S
alva
dor.
Er w
as en
ige t
ijd
een
tsun
ami-a
larm
afge
kond
igd
voor
de
kuste
n va
n Ni
cara
gua,
El Sa
lvado
r en
Hon
dura
s. De
zeeb
evin
g ha
d ee
n m
agni
tude
van
7,0.
Het
epice
ntru
m
bevo
nd zi
ch op
zow
at 1
50 km
ten
zuid
zuid
wes
ten
van
het S
alva
dora
anse
Pu
erto
El Tr
iunf
o, op
een
diep
te va
n 10
km.
Cr
ucia
le g
lets
jer o
p An
tarc
tica
bree
kt va
n bi
nnen
uit.
Vorig
e zom
er
brak
een
580
km² g
rote
ijsbe
rg
van
de P
ine I
sland
-gle
tsje
r af.
De
glet
sjer,
aan
de w
este
lijke
rand
van
Anta
rctic
a, vo
orko
mt d
at zu
idpo
olijs
in
de A
mun
dsen
zee s
troom
t. Al
s de
Wes
t-Ant
arct
ische
IJsk
ap vo
lledi
g sm
elt,
stijg
t de z
eesp
iege
l wer
eldw
ijd
met
3 m
eter
.
Zw
are
aard
bevi
ng tr
eft C
hina
. De
noor
dwes
telij
ke p
rovin
cie X
injia
ng is
get
roff e
n do
or
een
zwar
e aar
dbev
ing
met
een
mag
nitu
de va
n 6,
5.
Het e
pice
ntru
m b
evon
d zic
h op
122
km te
n no
orde
n va
n M
urgh
ob in
Tadz
jikist
an, 1
72 km
ten
wes
ten
van
het C
hine
se K
ashg
ar en
174
km te
n zu
idoo
sten
van
Osj in
Kirg
izië,
op ee
n di
epte
van
12 km
.
Zw
are
aard
bevi
ng a
an o
ostk
ust
Japa
n. D
e zee
bevin
g ha
d ee
n kr
acht
va
n 7,
4 en
er w
erd
onm
idde
llijk
een
tsun
amiw
aarsc
huw
ing
uitg
estu
urd.
Er
wer
d ge
vree
sd vo
or g
olve
n va
n zo
’n dr
ie m
eter
hoo
g, m
aar d
e gol
ven
op d
e kus
t bij
Fuku
shim
a war
en m
axim
aal 1
,40
m h
oog.
Al
le ke
rnre
acto
ren
in h
et g
ebie
d w
erde
n st
ilgel
egd.
N
ieuw
e aa
rdbe
ving
in N
ieuw
-Zee
land
. Een
hev
ige
nieu
we a
ards
chok
met
een
mag
nitu
de va
n 6,
5 he
eft h
et
Zuid
erei
land
get
roff e
n. D
e bev
ing
vond
pla
ats o
p ee
n di
epte
van
10 km
en op
zo’n
120
km te
n no
ordo
oste
n va
n Ch
ristc
hurch
. De a
ards
chok
ken
hebb
en g
elei
d to
t een
da
mbr
euk o
p de
Clar
ence
rivie
r op
het Z
uide
reila
nd.
ESA
lanc
eert
met
succ
es vi
er
Galil
eo-s
atel
liete
n. M
et d
e lan
cerin
g m
et ee
n Ar
iane
-5 d
raag
rake
t wor
dt
het E
urop
ese s
atel
lietn
avig
atie
syste
em
Galil
eo ve
rder
uitg
ebou
wd.
De G
alile
o-co
nste
llatie
omva
t nu
acht
tien
sate
lliet
en.
Tege
n 20
20 m
oete
n er
in to
taal
der
tig
kuns
tman
en vo
or G
alile
o zijn
. Gal
ileo i
s ve
el p
recie
zer d
an h
et A
mer
ikaa
nse g
ps.
B
elgi
ë en
Ned
erla
nd ru
ilen
stuk
jes l
and.
Doo
r he
t rec
httre
kken
van
de M
aas h
ebbe
n Be
lgisc
he
eila
ndje
s zich
aang
ehec
ht aa
n Ne
derla
nd, e
n om
geke
erd.
Een
Belg
isch
onbe
woo
nd sc
hier
eila
ndje
va
n zo
’n 15
ha w
ordt
Ned
erla
nds g
rond
gebi
ed. I
n ru
il da
arvo
or kr
ijgt B
elgi
ë tw
ee on
bew
oond
e Ned
erla
ndse
sc
hier
eila
ndje
s, sa
men
zo’n
5 ha
.
Oo
k klim
aatv
luch
telin
gen
in Eu
ropa
. He
t gaa
t om
256
Nor
en d
ie w
onen
op d
e ei
land
engr
oep
Spits
berg
en. O
verv
loed
ige
rege
nval
en re
cord
tem
pera
ture
n m
et h
evig
e do
oi zo
rgen
op d
e eila
nden
groe
p vo
or
aard
versc
huivi
ngen
. De i
nwon
ers w
erde
n ge
ëvac
ueer
d na
ar h
et va
stela
nd
V
olks
wag
en sc
hrap
t 30.
000
bane
n. D
e Du
itse a
utob
ouw
er h
eeft,
in ve
rgel
ijkin
g m
et zi
jn
groo
tste
conc
urre
nt To
yota
, bijn
a tw
ee ke
er zo
veel
m
ense
n in
die
nst v
oor e
en ve
rgel
ijkba
re p
rodu
ctie.
VW
creë
ert i
n de
zelfd
e per
iode
zo’n
9.00
0 ni
euw
e ba
nen
door
te in
veste
ren
in el
ektri
sch
en au
tono
om
rijde
n. In
Bel
gië v
alle
n er
bij A
udi g
een
onts
lage
n.
Jaarboek De Aardrijkskunde 2017 49
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
DEC
EMB
ER 2
016
La
atst
e re
belle
n ve
rlate
n oo
sten
va
n Al
eppo
. Daa
rmee
is d
e eva
cuat
ie va
n de
ze Sy
risch
e sta
d vo
ltooi
d. O
ost-
Alep
po w
as vi
er ja
ar la
ng in
han
den
van
dive
rse re
belle
ngro
epen
, van
min
of
mee
r gem
atig
de is
lam
isten
tot
extre
mist
ische
jihad
isten
. Met
de s
teun
va
n Ru
sland
en Ir
an h
eeft
het l
eger
van
pres
iden
t Ass
ad d
e sta
d he
rove
rd.
D
ieps
te p
lek o
p aa
rde
is m
inde
r di
ep. D
e Mar
iane
ntro
g, ee
n kl
oof i
n de
bod
em va
n de
Still
e Oce
aan,
is
iets
min
der d
iep
dan
geda
cht.
Een
Nede
rland
se ex
pedi
tie p
eild
e m
et ee
n ge
avan
ceer
de d
iept
emet
er
de b
odem
van
de Ch
alle
nger
diep
te
en kw
am aa
n 10
.925
m on
der
het z
eeop
perv
lak;
i.p.
v. 10
.984
m.
Zw
are
aard
bevi
ng vo
or d
e ku
st
van
Calif
orni
ë. D
e zee
bevin
g ha
d ee
n m
agni
tude
van
6,8.
Het
epice
ntru
m b
evon
d zic
h op
165
km te
n w
este
n va
n Fe
rnda
le,
op ee
n di
epte
van
10 km
. Het
Pacifi
c Ts
unam
i War
ning
Cent
er li
et w
eten
ge
en ts
unam
i te v
erw
acht
en.
Ze
ker 1
12 d
oden
na
krac
htig
e aa
rdbe
ving
in In
done
sië. D
e aar
dsch
ok m
et
een
krac
ht va
n 6,
4 tro
f de p
rovin
cie A
tjeh,
op
het e
iland
Sum
atra
. Het
epice
ntru
m b
evon
d zic
h op
18
km te
n no
ordo
oste
n va
n he
t di
stric
t Pid
ie Ja
ya, o
p ee
n di
epte
van
8 km
. Tie
ntal
len
gebo
uwen
zijn
inge
stort.
Zw
are
aard
bevi
ng o
p So
lom
onei
land
en. D
e bev
ing
had
een
mag
nitu
de va
n 7,
8. Ee
n tij
dlan
g w
as er
risic
o op
een
tsun
ami,
maa
r ond
ertu
ssen
is h
et ts
unam
i-ala
rm
opge
heve
n. H
et ep
icent
rum
bev
ond
zich
op 4
9 km
die
pte,
68
km te
n WZW
va
n Ki
rakir
a. N
adie
n he
bben
zich
nog
vij
f nas
chok
ken
met
een
min
imal
e m
agni
tude
van
6,9
voor
geda
an.
Eu
rope
es sa
telli
etna
viga
tiest
yste
em
Galil
eo o
ffi cie
el o
pges
tart
. Gal
ileo i
s het
Euro
pese
an
twoo
rd op
het
Am
erik
aans
e GPS
dat
in w
ezen
m
ilita
ir is,
het
Rus
sisch
e Glo
nass
en h
et Ch
ines
e Be
idou
. Er z
ijn n
u al
acht
tien
kuns
tman
en va
n de
ben
odig
de 2
4 in
de r
uim
te, w
at vo
ldoe
nde i
s om
op te
star
ten.
K
rach
tige
aard
bevi
ng vo
or ku
st va
n Pa
poea
-Nie
uw-G
uine
a. D
e bev
ing
had
een
mag
nitu
de va
n 7,
9 en
vond
pla
ats 6
0 km
ten
ooste
n va
n he
t New
Irel
and-
eila
nd op
een
diep
te va
n 70
km. H
et Pa
cifi c
Tsun
ami W
arni
ng
Cent
re w
aarsc
huw
de vo
or ts
unam
i-gol
ven.
Zw
are
aard
bevi
ng in
het
zuid
en va
n Ch
ili.
De b
evin
g ha
d ee
n kr
acht
van
7,6
en vo
nd p
laat
s vo
or d
e kus
t, op
zo’n
225
km te
n zu
iden
van
Puer
to
Mon
tt. H
et ep
icent
rum
bev
ond
zich
op 1
5 km
di
epte
. Er w
erd
een
tsun
ami-a
larm
gel
ance
erd,
m
aar d
at is
inm
idde
ls af
gebl
azen
.
Te
mpe
ratu
ur o
p No
ordp
ool 2
0 °C
hog
er
dan
norm
aal.
Voor
de t
wee
de ke
er in
enke
le
wek
en en
voor
de t
wee
de w
inte
r op
rij is
er ee
n hi
ttego
lf. Vo
or d
e kom
ende
vijf
dage
n w
orde
n te
mpe
ratu
ren
verw
acht
die
20
tot 2
7 gr
aden
bo
ven
het g
emid
deld
e lig
gen.
Het
gaa
t om
te
mpe
ratu
ren
rond
het
vrie
spun
t zod
at h
et
win
terij
s onv
oldo
ende
aand
ikt.
A
ustr
alisc
he A
yers
Roc
k ge
slote
n do
or re
cord
rege
nval
. He
t nat
iona
al p
ark U
luru
in d
e Au
stra
lisch
e out
back
is g
eslo
ten
omw
ille v
an ee
n re
cord
rege
nval
. W
ater
valle
n kl
ater
en va
n de
w
erel
dber
oem
de ro
de za
ndro
ts na
ar b
ened
en. D
e reg
enva
l is
erg
uitz
onde
rlijk
: er w
erd
tot
232
mm
rege
n ge
regi
stre
erd,
bij
win
dsto
ten
tot 1
25 km
/h.
La
ngst
e sp
oort
unne
l ter
wer
eld
open
in
Zwits
erla
nd. D
e Got
thar
d-ba
sistu
nnel
(GBT
-tunn
el)
van
57 km
lang
moe
t het
verk
eer t
usse
n he
t noo
rden
en
het
zuid
en va
n Eu
ropa
verb
eter
en. D
e GBT
-tu
nnel
ligt
tuss
en Zu
rich
en Lu
gano
en st
eekt
het
Go
tthar
dmas
sief d
oor.
De n
ieuw
e rou
te ve
rkor
t de
reist
ijd va
n no
ord
naar
zuid
met
ruim
een
half
uur.
€ 6
00 n
ieuw
e jo
bs b
ij Ni
ke in
de
Kem
pen.
Spor
tarti
kele
nfab
rikan
t Nike
w
il zij
n m
agaz
ijn in
de K
empe
n no
gmaa
ls ui
tbre
iden
. Het
gaa
t om
een
nieu
w lo
gist
iek
gebo
uw vo
or d
e ver
delin
g va
n kl
edin
g.
Halfw
eg 2
019
zal h
et op
erat
ione
el zi
jn.
€ Ta
iwan
ese
tech
nolo
gieg
igan
t ver
huist
de
el p
rodu
ctie
naa
r VS.
Fo
xcon
n, w
erel
dwijd
de g
root
ste
asse
mbl
eur v
an A
pple
-pro
duct
en,
wil
hier
mee
inga
an op
de v
raag
va
n de
verk
ozen
Am
erik
aans
e pr
esid
ent T
rum
p om
de p
rodu
ctie
zove
el m
ogel
ijk te
rug
te b
reng
en
naar
Am
erik
aans
gro
ndge
bied
.
P
ekin
g la
at 1
200
fabr
ieke
n slu
iten
of p
rodu
ctie
verm
inde
ren.
De s
tad
prob
eert
daar
mee
de z
war
e luc
htve
rvui
ling
aan
te p
akke
n, w
aarv
oor h
et al
lerh
oogs
te
alar
mni
veau
is af
geko
ndig
d. D
e mili
eu-
auto
ritei
ten
kond
igde
n ro
od al
arm
af al
s ge
volg
van
de g
rote
smog
vorm
ing
in h
et
noor
den
van
Chin
a.
G
ener
al M
otor
s sch
rapt
1.3
00 b
anen
in D
etro
it. D
e gr
oots
te A
mer
ikaa
nse a
utob
ouw
er g
aat b
ijna d
e hel
ft va
n de
ban
en sc
hrap
pen
in zi
jn fa
brie
k in
Detro
it. In
nov
embe
r ve
rdw
enen
in zi
jn fa
brie
ken
in La
nsin
g (M
ichig
an) e
n Lo
rdsto
wn
(Ohi
o) in
tota
al al
3.3
00 jo
bs. G
M st
elde
eind
vorig
jaar
onge
veer
97
.000
men
sen
tew
erk i
n de
VS.
50 Jaarboek De Aardrijkskunde 2017
JAN
UA
RI 2
017
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
18 –
Eers
te vr
acht
trei
n ui
t Chi
na ko
mt
aan
in Lo
nden
. De r
eis v
an ru
im 1
2.00
0 km
du
urde
18
dage
n. Pe
r sch
ip h
ad d
at b
ijna t
wee
ke
er zo
lang
ged
uurd
. De t
rein
vertr
ok u
it Yi
wu,
in
de C
hine
se p
rovin
cie Zh
ejia
ng. V
ia o.
m.
Kaza
chst
an, R
usla
nd, P
olen
, Dui
tsla
nd, B
elgi
ë en
Fran
krijk
reed
de t
rein
via d
e Kan
aaltu
nnel
na
ar Lo
nden
.
28 –
V
S laa
t gee
n m
ense
n m
eer b
inne
n ui
t 7
islam
itisc
he la
nden
. De n
ieuw
e pre
siden
t Tru
mp
wil
hier
mee
ra
dica
alisl
amiti
sche
terro
riste
n w
eren
. Voo
r min
stens
drie
m
aand
en w
orde
n ge
en vl
ucht
elin
gen
en b
ezoe
kers
mee
r bi
nnen
gela
ten
uit S
yrië,
Iran
, Ira
k, Li
bië,
Som
alië,
Soed
an en
Je
men
.
3 –
€ Fo
rd a
nnul
eert
pla
nnen
M
exica
anse
fabr
iek.
De
Amer
ikaa
nse a
utob
ouw
er tr
ekt
zijn
verh
uisp
lann
en n
aar M
exico
in
. Het
auto
bedr
ijf la
g ne
t als
Gene
ral M
otor
s ond
er vu
ur:
pres
iden
t Tru
mp
drei
gde m
et
hoge
invo
erta
rieve
n va
n 35
pct
. vo
or d
e in
Mex
ico g
epro
duce
erde
vo
ertu
igen
. For
d in
veste
ert 7
00
milj
oen
in zi
jn fa
brie
k in
Flat R
ock
in M
ichig
an.
2
016
is he
t war
mst
e ja
ar o
oit
gem
eten
. De g
emid
deld
e tem
pera
tuur
w
erel
dwijd
bed
roeg
14,
8 °C
. Met
een
stijg
ing
van
1,3
°C te
n op
zicht
e van
het
pre
-indu
strie
el
tijdp
erk k
omen
we z
o gev
aarli
jk d
icht b
ij het
pl
afon
d va
n 1,
5 gr
aden
, dat
wer
d af
gesp
roke
n do
or b
ijna 2
00 ov
erhe
den
tijde
ns d
e kl
imaa
ttop
in Pa
rijs.
A
stro
nom
en o
ntde
kken
bro
n va
n m
yste
rieuz
e ra
diofl
itse
n ui
t het
he
elal
. De r
adio
fl its
en w
erde
n vo
or h
et
eerst
ontd
ekt i
n 20
07; s
inds
dien
zijn
er
nog
18 w
aarg
enom
en. D
e fl it
sen
dure
n 1/
1000
s en
stot
en ev
enve
el en
ergi
e ui
t als
de Zo
n in
10.
000
jaar
. De b
ron
is ee
n kl
ein
sterre
nste
lsel o
p 2,
5 m
iljar
d lic
htja
ren.
De o
orza
ak is
nie
t dui
delij
k.
Zw
are
aard
bevi
ng vo
or d
e ku
st
van
Fiji.
De b
evin
g m
et ee
n m
agni
tude
va
n 7,
2 de
ed zi
ch vo
or op
284
km va
n de
ho
ofds
tad
Suva
, op
een
diep
te va
n 15
km.
Er w
erd
een
tsun
amia
larm
afge
kond
igd
in ee
n st
raal
van
300
km ro
nd h
et
epice
ntru
m, m
aar d
at is
intu
ssen
wee
r op
gehe
ven.
Kor
t nad
ien
vond
en n
og tw
ee
nasc
hokk
en va
n 5,
7 en
5,8
pla
ats.
N
ASA-
tele
scoo
p on
tdek
t zw
arte
ga
ten
in n
abijg
eleg
en st
erre
nste
lsels.
NA
SA’s
ruim
tete
lesc
oop
NuST
AR on
tdek
te
twee
gig
antis
che z
war
te g
aten
in d
e ste
rrens
telse
ls IC
363
9 en
NGC
144
8 op
een
afst
and
van
170
en 3
8 m
iljoe
n lic
htja
ren.
De 2
gig
antis
che z
war
te g
aten
he
bben
een
mas
sa d
ie m
iljoe
nen
kere
n gr
oter
is d
an d
ie va
n on
ze Zo
n.
Zw
are
aard
bevi
ng
voor
Indo
nesis
ch e
iland
Su
law
esi.
De aa
rdbe
ving
had
een
mag
nitu
de va
n 7,
3. H
et
epice
ntru
m la
g 32
2 km
ten
NW
van
de Sa
ngih
e-ei
land
engr
oep
nabi
j de z
uide
lijke
Filip
ijnen
.
Co
ngo
leef
t op
een
CO2-
bom
. In
Cong
o is e
en
tropi
sch
veen
moe
ras o
ntde
kt va
n bi
jna 1
46 0
00 km
². Da
t be
vat i
n de
vorm
van
natte
pla
nten
reste
n 30
milj
ard
ton
kool
stof w
aarv
an h
et b
esta
an ee
rder
nie
t bek
end
was
. Als
het g
ebie
d w
ordt
dro
ogge
legd
voor
pal
mol
iepl
anta
ges
en h
outk
ap ko
mt b
ij de o
ntbi
ndin
g va
n de
pla
nten
reste
n de
CO2
vrij.
P
lane
toïd
e pa
ssee
rt A
arde
am
per t
wee
dag
en n
a on
tdek
king
. De
pla
neto
ïde,
die
de n
aam
201
7 AG
13
kree
g, vl
oog
op ee
n af
stan
d va
n on
geve
er
190.
000
km vo
orbi
j onz
e pla
neet
, dat
is
halfw
eg d
e afst
and
tuss
en d
e Aar
de en
de
Maa
n. D
e pla
neto
ïde,
naa
r sch
attin
g tu
ssen
11
en 3
4 m
gro
ot, p
asse
erde
aan
een
snel
heid
van
16 km
/s.
A
arde
bee
ft o
pnie
uw in
Cent
raal
-Ital
ië. E
en ee
rste
zwar
e aar
dbev
ing,
5,4
op d
e sch
aal v
an R
ichte
r, vo
nd p
laat
s tu
ssen
L’Aq
uila
en R
ieti,
op ee
n di
epte
van
10 km
. Ze w
erd
gevo
eld
in d
e reg
io’s
Lazio
, Abr
uzzo
en M
arch
e, m
aar o
ok in
Ro
me e
n Fir
enze
. Er v
olgd
en n
og vi
er an
dere
scho
kken
, met
ee
n m
agni
tude
van
3,2
en ee
n zw
aard
ere v
an 5
,9.
Ts
unam
iala
rm n
a zw
are
aard
bevi
ng b
ij Pa
poea
-Ni
euw
-Gui
nea.
De b
evin
g op
he
t eila
nd B
ouga
invil
le h
ad
een
krac
ht va
n 7.
9. D
e bev
ing
deed
zich
voor
op ee
n di
epte
va
n 15
0 km
, waa
rdoo
r de
kans
op g
rote
gol
ven
klei
n is.
He
t ala
rm w
erd
bepe
rkt t
ot
de d
unbe
volk
te ku
sten
van
Papo
ea-N
ieuw
-Gui
nea e
n de
Sa
lom
onse
iland
en.
16 –
Li
touw
en w
il he
k van
130
km
rond
Kal
inin
grad
. Het
hek
op d
e gr
ens m
et d
e Rus
sisch
e mili
taire
encla
ve
Kalin
ingr
ad, t
usse
n Po
len
en Li
touw
en
kom
t er v
oora
l om
econ
omisc
he re
dene
n,
om si
gare
ttens
mok
kel t
egen
te h
oude
n.
Maa
r ook
het
geo
polit
ieke
spee
lt m
ee:
Litou
wen
wil
hier
mee
de b
uite
nste
gre
ns
van
de EU
verst
erke
n.
30 –
€ V
W st
oot T
oyot
a va
n tr
oon
als g
root
ste
auto
bouw
er.
Volk
swag
en, d
at tw
aalf
auto
mer
ken
verz
amel
t waa
rond
er A
udi,
Porsc
he,
Seat
en Sk
oda,
verk
ocht
vorig
ja
ar 1
0,3
milj
oen
wag
ens,
een
stijg
ing
van
3,8
proc
ent.
Dat i
s ee
n re
cord
voor
het
Dui
tse b
edrij
f. Hi
erm
ee w
ordt
VW
ook d
e gro
otste
w
erel
dpro
duce
nt.
20 –
IS
sloo
pt w
eer s
tukj
e va
n ou
de st
ad
Palm
yra.
De t
erre
urgr
oep
hero
verd
e Pal
myr
a,
dat e
rken
d is
als U
nesc
o-w
erel
derfg
oed,
op h
et
Syris
che r
eger
ings
lege
r. Ze
vern
ietig
den
een
van
de b
eken
dste
Rom
eins
e bou
ww
erke
n ui
t de
stad
, het
Tetra
pylo
n. IS
zou
ook e
en d
eel v
an
het R
omei
nse a
mfi t
heat
er h
ebbe
n op
gebl
azen
.
Jaarboek De Aardrijkskunde 2016 51
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
FEB
RU
AR
I 201
7
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
Ho
nger
snoo
d in
Zuid
-Sud
an. V
oor h
et ee
rst
in ze
s jaa
r roe
pt ee
n la
nd d
e hon
gersn
ood
uit.
In
twee
pro
vincie
s van
de Z
uid-
Suda
nese
staa
t Uni
ty,
in h
et n
oord
en va
n he
t lan
d, is
de h
onge
rsnoo
d ui
tger
oepe
n. Ze
is ve
roor
zaak
t doo
r ext
rem
e dro
ogte
en
een
opla
aien
de b
urge
roor
log.
5,5
milj
oen
men
sen
zijn
volg
ens d
e VN
in g
evaa
r.
A
ntw
erpe
n st
art m
et la
ge-e
miss
iezo
ne.
Enke
l de m
inst
verv
uile
nde a
uto’s
mog
en g
ratis
bi
nnen
rijde
n, d
e res
t bet
aalt
een
afko
opso
m
of ee
n bo
ete.
De l
age-
emiss
iezon
e wor
dt
inge
voer
d om
oude
, ver
vuile
nde a
uto’s
uit
het s
tads
cent
rum
te w
eren
, waa
rdoo
r de
luch
tkw
alite
it m
oet v
erbe
tere
n. Zo
’n gr
oene
zo
ne is
een
Belg
ische
prim
eur.
R
yana
ir an
nule
ert v
luch
ten
op B
russ
els
Airp
ort.
De Ie
rse m
aats
chap
pij l
ance
ert g
een
nieu
we
rout
es m
eer o
p Br
usse
ls Ai
rpor
t zol
ang
er g
een
oplo
ssin
g is
in d
e disc
ussie
over
de g
elui
dsno
rmen
. Ry
anai
r dre
igt o
ok om
vluc
hten
die
nu
al g
eboe
kt zi
jn
te an
nule
ren
als e
r gee
n op
loss
ing
kom
t. Za
vent
em
zou
inge
ruild
wor
den
voor
Char
lero
i en
Luik
.
V
erlo
ren
cont
inen
t ont
dekt
ond
er
Indi
sche
Oce
aan.
Het
cont
inen
t Mau
ritia
lag
ooit
tuss
en In
dia e
n M
adag
aska
r, m
aar v
erdw
een
85 m
iljoe
n ja
ar g
eled
en. N
u lig
t het
op d
e bod
em
van
de In
disc
he O
ceaa
n. A
anw
ijzin
gen
voor
de
vond
st w
aren
ster
kere
zwaa
rtekr
acht
veld
en in
de
len
van
de In
disc
he O
ceaa
n, d
ie w
ijzen
op ee
n di
kker
e kor
st.
Ze
s dod
en b
ij kr
acht
ige
aard
bevi
ng in
Fi
lipijn
en. E
r vie
len
ook m
eer d
an h
onde
rd
gew
onde
n. D
e aar
dbev
ing
van
mag
nitu
de 6
,7 h
ad
ook m
ater
iële
gev
olge
n in
de p
rovin
cie Su
rigao
del
No
rte, o
p 73
0 km
ten
zuid
en va
n ho
ofds
tad
Man
illa;
br
ugge
n zij
n in
gesto
rt, w
egen
zijn
nie
t mee
r be
rijdb
aar e
n de
elek
tricit
eit i
s uitg
eval
len.
Co
lom
bia
opge
schr
ikt d
oor
aard
bevi
ng. D
e bev
ing
had
een
krac
ht
van
5,7
op d
e Sch
aal v
an R
ichte
r. He
t ep
icent
rum
van
de aa
rdsc
hok l
ag 3
0 km
die
p in
Hui
la, i
n he
t zui
dwes
ten
van
het l
and.
In d
e hoo
fdst
ad B
ogot
a w
erde
n sc
hole
n en
wol
kenk
rabb
ers
ontru
imd.
Er is
gee
n m
eldi
ng g
emaa
kt
van
slach
toff e
rs of
gro
te sc
hade
.
Q
atar
not
eert
koud
ste
tem
pera
tuur
sind
s met
inge
n. D
e la
ge te
mpe
ratu
ur va
n 1,
5 °C
wer
d ge
met
en in
het
wee
rstat
ion
van
Abou
Sa
mra
, in
het z
uidw
este
n va
n he
t lan
d.
Het v
orig
e laa
gter
ecor
d da
teer
t van
19
64, t
oen
was
het
3,8
°C. D
e V.A
.E.
wer
den
getro
ff en
door
hev
ige w
ind
en op
de b
erge
n lig
t er s
neeu
w to
t 10
cm d
ik.
In
dia
lanc
eert
rake
t m
et re
cord
aant
al sa
telli
eten
in
de
ruim
te. D
e rak
et
wer
d ge
lanc
eerd
vano
p de
la
ncee
rbas
is in
Chen
nai e
n m
oet 1
04 sa
telli
eten
in ee
n ba
an om
de a
arde
pla
atse
n.
Er zi
jn sl
echt
s 3 sa
telli
eten
va
n In
dia m
ee; d
e and
ere z
ijn
van
de V
S, Is
raël
, Kaz
achs
tan,
Ne
derla
nd en
Zwits
erla
nd.
En
orm
e dr
oogt
e be
drei
gt H
oorn
van
Afrik
a.
Het R
ode K
ruis
waa
rschu
wt
voor
een
hong
ersn
ood
in d
e Ho
orn
van
Afrik
a. El
f milj
oen
men
sen
lope
n ge
vaar
. Het
m
eest
get
roff e
n zij
n de
regi
o’s
Afar
, Oro
mia
en So
mal
i, w
aarv
an d
e laa
tste
twee
gr
enze
n aa
n Ke
nia e
n So
mal
ië.
Het g
aat o
ver 4
0 %
van
de
oppe
rvla
kte v
an Et
hiop
ië.
Ze
e-ijs
rond
Ant
arct
ica b
erei
kt d
iept
erec
ord.
In d
e Zui
delij
ke
Ocea
an w
erd
2,3
milj
oen
km² b
evro
ren
ijsw
ater
gem
eten
, een
verb
eter
ing
van
het d
iept
erec
ord
van
1997
. Het
ijs ro
nd h
et b
evro
ren
cont
inen
t ber
eikt
ge
woo
nlijk
eind
febr
uari
zijn
klei
nste
oppe
rvla
kte.
De a
fgel
open
jare
n na
m h
et ze
e-ijs
toe o
ndan
ks d
e alg
emen
e opw
arm
ende
tren
d.
FEB
RU
AR
I 201
7
Nie
uw co
ntin
ent o
ntde
kt o
nder
Nie
uw-Z
eela
nd.
Geol
ogen
ontd
ekte
n ee
n ‘ni
euw
’ con
tinen
t in
de
Zuid
elijk
e Gro
te O
ceaa
n. H
et kr
eeg
de n
aam
Zeal
andi
a. D
e gi
gant
ische
land
mas
sa is
5 m
iljoe
n km
² gro
ot, m
aar a
lleen
de
hoo
gste
ber
gen
zijn
bove
n he
t wat
er te
zien
; ze v
orm
en
de ei
land
en va
n Ni
euw
-Zee
land
en N
ieuw
-Cal
edon
ië.
Ca
lifor
nië
kam
pt m
et zw
aars
te st
orm
in 2
2 ja
ar. D
oor
de kr
acht
ige w
ind
in co
mbi
natie
met
extre
me r
egen
val z
ijn
in ve
rsche
iden
e pla
atse
n in
won
ers g
eëva
cuee
rd, o
mda
t er
aard
versc
huivi
ngen
dre
igen
en h
uize
n w
erde
n ve
rwoe
st d
oor
omge
valle
n bo
men
. De s
torm
raas
t ove
r het
cent
rum
en h
et
zuid
en va
n de
Am
erik
aans
e sta
at.
Ze
ven
aard
acht
ige
plan
eten
ont
dekt
. Ze d
raai
en ro
nd
de st
er TR
APPI
ST-1
. Dez
e sta
at in
het
ster
renb
eeld
Wat
erm
an
op 3
9 lic
htja
ar af
stan
d va
n de
Aar
de, e
igen
lijk v
lakb
ij. O
p ze
ker d
rie p
lane
ten
daar
van
zou
leve
n m
ogel
ijk ku
nnen
zijn
; ze
staa
n in
de z
ogeh
eten
leef
bare
zone
, waa
r vlo
eiba
ar w
ater
zo
u ku
nnen
zijn
.
A
ardb
evin
g in
de
buur
t va
n Fu
kush
ima.
De b
evin
g ha
d ee
n ste
rkte
van
5,6
en d
e aa
rdsc
hokk
en w
aren
tot i
n de
ho
ofds
tad T
okio
waa
r te n
emen
. He
t epi
cent
rum
lag
in d
e baa
i va
n Fu
kush
ima,
nie
t ver
van
de ke
rnce
ntra
le, o
p ee
n di
epte
va
n 50
km en
duu
rde m
eer
dan
30 se
cond
en. E
r wer
d ge
en
tsun
amia
larm
afge
kond
igd.
Es
sers
krijg
t ver
gunn
ing
voor
uitb
reid
ing.
He
t tra
nspo
rtbed
rijf w
il zij
n in
dust
riële
site
ui
tbre
iden
met
72.
000
m².
Door
de b
ouw
moe
t 12
ha b
os g
ekap
t wor
den.
Nat
uuro
rgan
isatie
s w
illen
de b
ouw
verg
unni
ng la
ten
vern
ietig
en.
Als d
e uitb
reid
ing
wor
dt g
oedg
ekeu
rd, v
olgt
ee
n in
veste
ring
van
50 m
iljoe
n eu
ro in
de
farm
aceu
ticav
estig
ing
in G
enk.
52 Jaarboek De Aardrijkskunde 2017
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
MA
AR
T 20
17
€ P
euge
ot n
eem
t Ope
l ove
r. Da
arm
ee
wor
dt d
e gro
ep P
SA d
e op
een
na g
root
ste
auto
fabr
ikan
t in
Euro
pa en
trek
t Gen
eral
Mot
ors
zich
teru
g va
n de
Euro
pese
mar
kt. D
e oor
zaak
is
het z
wak
ke p
reste
ren
van
Opel
. Wat
de i
mpa
ct
zal z
ijn op
de w
erkg
eleg
enhe
id is
voor
lopi
g on
beke
nd. I
n Du
itsla
nd te
lt Op
el m
eer d
an
18.0
00 w
erkn
emer
s.
H
istor
isch
akko
ord
over
Oos
terw
eel.
De Vl
aam
se re
gerin
g, d
e sta
d An
twer
pen
en d
e act
iegr
oepe
n Ri
ngla
nd, A
dem
loos
en
stRa
ten-
gene
raal
slui
ten
een
akko
ord
over
de
Antw
erps
e ver
keer
skno
op. E
r kom
t een
radi
caal
ha
vent
racé
, in
com
bina
tie m
et ee
n af
gesla
nkte
Oo
sterw
eelve
rbin
ding
. Ook
een
over
kapp
ing
van
de ri
ng w
ordt
voor
zien.
Tw
ee d
orpe
n on
trui
md
door
gift
ig
salp
eter
zuur
. Een
sche
ur in
een
tank
van
een
mes
tver
wer
kings
bedr
ijf zo
rgt v
oor l
astig
co
ntro
leer
bare
zuur
wol
ken
bove
n Wes
t-Vl
aand
eren
. Alle
inw
oner
s van
de G
istel
se
gem
eent
e Zev
ekot
e en
die v
an Si
nt-P
iete
rs-Ka
pelle
bij M
idde
lkerk
e, sa
men
dui
zend
m
ense
n, zi
jn g
eëva
cuee
rd.
O
rkaa
n tr
ekt o
ver
Mad
agas
kar.
De tr
opisc
he st
orm
En
awo,
die
cate
gorie
4 h
eeft,
hee
ft he
t noo
rdoo
stelij
ke p
unt v
an h
et
grot
e eila
nd b
erei
kt. D
e ork
aan
haal
t win
dsne
lhed
en va
n 16
5 to
t 23
0 km
/h. E
r vie
len
al ze
ker 7
8 do
den.
Mee
r dan
250
.000
men
sen
wer
den
geëv
acue
erd.
De r
ijst-
en
vani
lleoo
gste
n zij
n ve
rnie
ld.
W
oest
e ze
e slo
kt d
é to
erist
ische
tr
ekpl
eist
er va
n M
alta
op.
Het
Bla
uwe R
aam
of
Bla
uwe O
og, d
e Tie
qa ta
d-Dw
ejra
, een
na
tuur
lijke
rots
form
atie
op h
et ei
land
Goz
o, is
do
or d
e ero
sie va
n de
zee i
nges
tort.
Sn
eeuw
stor
men
teist
eren
oos
ten
van
de
VS. N
a een
onge
woo
n za
chte
win
ter e
n on
dank
s de
nad
eren
de le
nte b
edek
te d
e zw
are s
torm
St
ella
een
enor
m g
ebie
d va
n de
App
alac
hen
tot N
ew En
glan
d m
et ee
n di
k sne
euw
tapi
jt.
De b
lizza
rd ve
rstoo
rde h
et ve
rkee
r en
de
elek
tricit
eits
voor
zieni
ng.
U
itbar
stin
g Et
na. D
e er
uptie
bet
reft
een
nieu
we
krat
er d
ie b
ij de v
orig
e ui
tbar
stin
g in
febr
uari
op d
e zu
idoo
stelij
ke fl
ank v
an d
e m
eer d
an 3
.300
met
er h
oge
vulk
aan
op Si
cilië
is on
tsta
an.
Een
lava
stro
om en
stoo
m
vero
orza
akte
n ee
n en
orm
e ex
plos
ie; d
e vul
kaan
spuw
t lav
a to
t 200
m h
oog.
Ach
t toe
riste
n ra
akte
n ge
won
d.
18 –
O
vers
trom
inge
n en
aa
rdve
rsch
uivi
ngen
in P
eru.
Sind
s de
cem
ber h
eeft
het a
anho
uden
de
rege
nwee
r in
Peru
doo
r het
wee
rfeno
mee
n El
Niño
al ta
lrijke
aard
versc
huivi
ngen
en
over
stro
min
gen
vero
orza
akt.
In to
taal
kw
amen
daa
rbij i
n de
afge
lope
n dr
ie m
aand
en al
72
men
sen
om h
et le
ven.
Een
half
milj
oen
men
sen
zijn
getro
ff en. 25
–
Chili
krijg
t nie
uwe
natu
urpa
rken
. Ee
n Am
erik
aans
kopp
el sc
henk
t 4,5
milj
oen
ha n
atuu
rpar
ken
aan
Chili
. De u
itbre
idin
g va
n be
sche
rmde
geb
iede
n he
lpt d
e ‘Ro
ute o
f Par
ks’
com
plee
t te m
aken
: een
gep
land
net
wer
k va
n ze
vent
ien
natio
nale
par
ken
en ru
im 2
.400
kil
omet
er d
oor C
hile
ens P
atag
onië,
van
Puer
to
Mon
tt na
ar K
aap
Hoor
n.
Fo
ssie
len
gevo
nden
die
mog
elijk
4
milj
ard
jaar
oud
zijn
. Wet
ensc
happ
ers
hebb
en te
n no
orde
n va
n Qu
ebec
in Ca
nada
fo
ssie
len
van
bact
erië
n ge
vond
en d
ie tu
ssen
de
3,7
7 en
4,2
9 m
iljar
d ja
ar ou
d zij
n. H
et zo
u ga
an om
de o
udste
spor
en va
n le
ven,
bijn
a ne
t zo o
ud al
s de A
arde
zelf.
G
rote
afv
alla
win
e op
Ethi
opisc
he
vuiln
isbel
t. Ze
ker 1
13 m
ense
n kw
amen
om
het l
even
toen
afva
l beg
on te
schu
iven
op ee
n vu
ilnisb
elt b
ij de h
oofd
stad
Add
is Ab
eba.
M
eerd
ere g
eïm
prov
iseer
de h
utje
s en
ande
re
gebo
uwen
verd
wen
en on
der e
en af
valla
win
e, ve
roor
zaak
t doo
r wer
ken
in h
et ka
der v
an
de b
ouw
van
een
biog
asce
ntra
le.
Op
nieu
w d
uize
nden
m
igra
nten
ger
ed o
p de
Mid
della
ndse
Zee.
De
men
sen
wer
den
van
boot
jes g
ehaa
ld
tijde
ns 2
5 ve
rschi
llend
e re
ddin
gsop
erat
ies v
oor
de ku
st va
n Lib
ië. D
e dr
ukte
op ze
e hee
ft te
m
aken
met
de g
unst
ige
wee
rsom
stan
digh
eden
.
Tr
ump
keur
t om
stre
den
pijp
leid
ing
goed
. De
omst
rede
n pi
jple
idin
g Ke
ysto
ne X
L is b
ijna 1
900
km
lang
en m
oet d
agel
ijks m
eer d
an 8
00.0
00 va
ten
ruw
e ol
ie u
it de
teer
zand
veld
en va
n Ca
nada
verv
oere
n na
ar
raffi
nade
rijen
in h
et zu
iden
van
de V
S. Tr
ansC
anad
a, h
et
bedr
ijf d
at K
eysto
ne g
aat a
anle
ggen
, hee
ft nu
form
eel
goed
keur
ing
gekr
egen
.
P
akist
an b
ouw
t bar
rière
op
gren
s met
Af
ghan
istan
. Dez
e moe
t de o
verst
eek v
an
gew
apen
de op
stan
delin
gen
vanu
it da
t lan
d zo
veel
mog
elijk
bep
erke
n. B
eide
land
en
wor
den
gesc
heid
en d
oor e
en g
rens
van
zow
at
2.40
0 km
, ook
wel
de D
uran
dlijn
gen
oem
d,
naar
de B
ritse
dip
lom
aat d
ie d
e gre
ns in
189
6 va
stle
gde.
B
rexi
t is o
ffi cie
el. D
e Brit
se
eerst
e min
ister
Ther
esa M
ay
heef
t haa
r han
dtek
enin
g ge
zet
onde
r het
EU-a
rtike
l 50.
Dit
zet d
e on
derh
ande
linge
n ov
er h
et ve
rtrek
va
n he
t VK
uit d
e EU
offi c
ieel
in g
ang.
De
des
betre
ff end
e brie
f zal
vand
aag
door
de B
ritse
amba
ssad
eur a
an
de EU
over
hand
igd
wor
den
aan
de
Euro
pese
Raa
dsvo
orzit
ter D
onal
d Tu
sk.
Jaarboek De Aardrijkskunde 2017 53
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
APR
IL 2
017
Eu
rope
es p
last
ic ve
rvui
lt No
orde
lijke
IJsz
ee.
In d
e Gro
enla
ndze
e en
de B
aren
tszz
ee w
erd
een
plas
ticso
ep va
n ca
300
milj
ard
drijv
ende
stuk
jes
plas
tic on
tdek
t. He
t noo
rdoo
sten
van
de A
tlant
ische
Oc
eaan
, tus
sen
Groe
nlan
d en
Nov
a Zem
bla,
lijk
t een
do
odlo
pend
e stra
at vo
or d
rijve
nd af
val, d
at d
oor d
e Go
lfstro
om w
ordt
mee
geno
men
.
Tu
rkije
volto
oit b
ouw
van
556
km la
nge
muu
r lan
gs Sy
risch
e gr
ens.
Offi c
ieel
is d
e bet
onne
n gr
ensm
uur,
uitg
erus
t met
prik
keld
raad
en
wac
htto
rens
, ger
icht t
egen
sm
okke
laar
s en
IS-s
trijd
ers,
maa
r de
muu
r kan
ook S
yrisc
he vl
ucht
elin
gen
tege
nhou
den.
De t
otal
e gre
ns m
et
Syrië
is m
eer d
an 9
00 km
lang
.
€ Tu
rkse
toer
istisc
he se
ctor
krijg
t kla
ppen
. De
inko
mste
n va
n de
toer
istisc
he se
ctor
in Tu
rkije
zijn
in
het
eerst
e kw
arta
al m
et 1
7 %
ged
aald
tege
nove
r de
zelfd
e per
iode
vorig
jaar
. Sin
ds 2
015
daal
t het
aa
ntal
bui
tenl
ands
e toe
riste
n in
Turk
ije, d
at m
et
grot
e ins
tabi
litei
t kam
pt. E
r war
en al
versc
hille
nde
aans
lage
n en
een
pogi
ng to
t sta
atsg
reep
.
€ B
elgi
sche
per
en n
aar B
razil
ië. S
inds
Rus
land
dr
ie ja
ar g
eled
en ee
n em
barg
o inv
oerd
e op
versc
hille
nde v
oedi
ngsp
rodu
cten
uit
de EU
, zoe
ken
Belg
ische
frui
ttele
rs ni
euw
e afze
tmar
kten
. Na
Indi
a en
Cana
da, w
ordt
nu
ook B
razil
ië ee
n ni
euw
e af
zetm
arkt
. Voo
r de v
erko
op va
n ap
pele
n m
oet n
og
een
akko
ord
wor
den
afge
slote
n.
M
ogel
ijk le
ven
op d
e Sa
turn
usm
aan
Ence
ladu
s. He
t op
perv
lak v
an d
e maa
n is
stevig
be
vror
en. O
nder
die
ijsla
ag li
gt ee
n oc
eaan
die
kilo
met
ers d
iep
is. O
p ee
n aa
ntal
pla
atse
n ko
men
gei
sers
of
heet
wat
erbr
onne
n vo
or, w
aarv
an d
e da
mpp
luim
en w
ater
stofm
olec
ulen
be
vatte
n. D
at b
etek
ent d
at b
ijna a
lle
voor
waa
rden
voor
leve
n aa
nwez
ig zi
jn.
A
stro
nom
en o
ntde
kken
nie
uwe
‘supe
raar
de’ m
ét at
mos
feer
. De e
xopl
anee
t di
e ont
dekt
wer
d op
een
afst
and
van
40
licht
jaar
bev
indt
zich
in d
e lee
fbar
e zon
e ro
nd d
e rod
e dw
ergs
ter L
HS 1
140
en h
eeft
waa
rschi
jnlij
k een
atm
osfe
er. D
e exo
plan
eet
heef
t een
dia
met
er va
n 18
000
km en
is 1
,4
keer
zo g
root
als d
e Aar
de.
M
eer d
an 3
00 d
oden
na
mod
ders
troo
m in
Co
lom
bia.
Hon
derd
en m
ense
n zij
n no
g ve
rmist
. Vo
oral
de s
tad
Moc
oa, z
owat
630
km te
n zu
idw
este
n va
n de
hoo
fdst
ad B
ogot
a is g
etro
ff en.
Ach
t wijk
en
zijn
begr
aven
doo
r de m
odde
rstro
om, n
adat
hev
ige
rege
nval
ervo
or zo
rgde
dat
versc
hille
nde r
ivier
en
buite
n hu
n oe
vers
trade
n.
Ca
nade
se ri
vier
verd
wijn
t vol
ledi
g in
vier
dag
en. D
e rivi
er Sl
ims i
s vor
ig ja
ar
abru
pt ve
rdw
enen
. Doo
r het
smel
ten
van
de
glet
sjer w
aaru
it de
rivie
r voo
rtvlo
eide
, een
ge
volg
van
de kl
imaa
topw
arm
ing,
wer
d de
st
room
plo
ts af
gele
id n
aar e
en an
dere
rivie
r. He
t ver
dwijn
en va
n de
Slim
s is h
et ee
rste
waa
rgen
omen
gev
al va
n riv
ierk
apin
g.
N
ieuw
e m
odde
rstr
omen
in
Colo
mbi
a. D
e dod
ento
l na d
e m
odde
rstro
men
in d
e Col
ombi
aans
e sta
d M
aniza
les,
in h
et w
este
n va
n he
t lan
d, is
op
gelo
pen
dat 1
6. D
rie w
eken
gel
eden
kw
amen
bij m
odde
rstro
men
in h
et
zuid
wes
ten
van
het l
and,
al m
eer d
an 3
00
men
sen
om h
et le
ven.
Ti
enta
llen
dode
n do
or
over
stro
min
gen
in Ec
uado
r. Aa
nhou
dend
slec
ht w
eer h
eeft
gele
id
tot o
verst
rom
inge
n, la
ndve
rschu
iving
en
en m
odde
rstro
men
, waa
rdoo
r 38
dode
n vie
len.
Het
onge
woo
n sle
chte
wee
r wor
dt
vero
orza
akt d
oor E
l Niñ
o. In
de h
oofd
stad
Qu
ito vi
el b
inne
n 40
min
uten
tien
talle
n m
m re
gen
bij e
en en
orm
e onw
eersb
ui.
Ts
unam
igev
aar n
a zw
are
aard
bevi
ng o
p de
Filip
ijnen
. De
bevin
g ha
d ee
n kr
acht
van
7,2
en vo
nd
plaa
ts vo
or d
e kus
t van
het
eila
nd
Min
dana
o. H
et ep
icent
rum
lag
op 6
8 km
te
n zu
iden
van
de st
ad G
ener
al Sa
ntos
, op
een
diep
te va
n 10
km. H
et ts
unam
i-al
arm
aan
de ku
sten
van
de Fi
lipijn
en
en In
done
sië w
erd
snel
opge
heve
n.
Ru
imte
sond
e Ca
ssin
i maa
kt
duik
vluc
ht tu
ssen
de
ringe
n va
n Sa
turn
us.
De A
mer
ikaa
ns-E
urop
ese r
uim
teso
nde h
eeft
zijn
eerst
e dui
kvlu
cht,
van
een
serie
van
22,
goed
doo
rstaa
n. N
a een
radi
ostil
te va
n ee
n kl
ein
etm
aal z
ond
de so
nde o
pnie
uw ee
n sig
naal
naa
r de a
arde
; alle
inst
rum
ente
n w
erke
n no
g.
Zw
are
aard
bevi
ng in
Chili
. De
bevin
g ha
d ee
n m
agni
tude
van
7,1.
He
t epi
cent
rum
lag
op ee
n di
epte
van
10 km
, op
38 km
ten
wes
ten
van
de
have
nsta
d Val
para
íso, i
n he
t cen
trum
va
n he
t lan
d. D
e bev
ing
wer
d to
t in
de
hoof
dsta
d Sa
ntia
go g
evoe
ld.
Vrie
snac
ht h
eeft
gev
olge
n vo
or a
ppel
s, pe
ren
en ke
rsen
. Afg
elop
en n
acht
daa
lde d
e te
mpe
ratu
ur to
t -6
°C. M
et vo
lle b
loes
ems o
p de
appe
lbom
en en
vruc
htvo
rmin
g bi
j per
en- e
n ke
rsenb
omen
, zijn
de n
acht
en cr
ucia
al vo
or
de fr
uitte
elt.
De b
oom
gaar
den
wor
den
war
m
geho
uden
met
o.m
. kaa
rsen
en ve
ntila
tore
n.
N
ieuw
circ
ulat
iepl
an in
Gen
t. De
bi
nnen
stad
wor
dt op
gede
eld
in 6
sect
oren
: To
lhui
s, Po
rtus G
anda
, Kro
ok, C
oupu
re, B
rugs
e Po
ort e
n Ra
bot.
Van
de en
e sec
tor n
aar d
e an
dere
rijd
en m
oet v
ia d
e sta
dsrin
g. D
rukk
e ve
rkee
rsass
en n
aar h
et ce
ntru
m w
orde
n do
orge
knip
t, rij
richt
inge
n ve
rand
eren
, de
voet
gang
ersz
one w
ordt
gro
ter.
54 Jaarboek De Aardrijkskunde 2017
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
MEI
201
7
3 –
NAS
A on
tdek
t zon
nest
else
l da
t ste
rk g
elijk
t op
het o
nze.
Het
zo
nnes
telse
l situ
eert
zich
in d
e buu
rt va
n Ep
silon
Erid
ani,
een
ster d
ie zi
ch op
10
,5 li
chtja
ren
afst
and
bevin
dt. H
et is
het
di
chts
tbijz
ijnde
pla
neta
ire st
else
l ron
d ee
n ste
r ver
gelij
kbaa
r met
de Z
on in
een
vroe
ger s
tadi
um. K
ijken
naa
r de E
psilo
n Er
idan
i is al
s een
reis
teru
g in
de t
ijd.
11 –
G
root
ste
vulk
aan
ligt o
p m
aan
Jupi
ter.
De
groo
tste
en ac
tiefst
e vul
kaan
in
het z
onne
stelse
l hee
t Lok
i. Di
e lig
t op
Io, e
en va
n de
man
en
van
Jupi
ter.
In d
e afg
elop
en
dece
nnia
pro
duce
erde
dez
e zw
avel
vulk
aan
vele
dui
zend
en
kubi
eke k
ilom
eter
s lav
a.
26 –
H
oge
dode
ntol
doo
r aa
rdve
rsch
uivi
ngen
in Sr
i Lan
ka.
Als g
evol
g va
n de
zwaa
rste r
egen
val
in d
e laa
tste
tien
jaar
ded
en zi
ch
aard
versc
huivi
ngen
voor
in zo
wel
het
ce
ntru
m, h
et zu
iden
als h
et w
este
n va
n Sr
i Lan
ka. Z
eker
180
men
sen
kwam
en om
he
t lev
en en
een
half
milj
oen
men
sen
zijn
hun
huize
n on
tvlu
cht.
29 –
Zw
are
aard
bevi
ng
tref
t Ind
ones
ië. H
et In
done
sisch
e ei
land
Cele
bes i
s get
roff e
n do
or ee
n aa
rdbe
ving
met
een
krac
ht va
n 6,
6.
Cele
bes i
s een
van
de g
root
ste ei
land
en
van
het Z
uido
ost-A
ziatis
ch la
nd en
te
lt ca
15
milj
oen
inw
oner
s. He
t ep
icent
rum
van
de b
evin
g la
g ee
n 80
-ta
l km
ten
zuid
ooste
n va
n de
stad
Palu
.
8 –
Mee
r dan
een
milj
oen
kind
eren
op
de
vluc
ht u
it Zu
id-S
udan
. Kin
dere
n vo
rmen
de g
root
ste g
roep
slac
htoff
ers
van
de b
urge
roor
log
die a
l sin
ds 2
013
in
Zuid
-Sud
an vo
ortd
uurt.
Van
de 1
,8 m
iljoe
n m
ense
n di
e op
de vl
ucht
zijn
voor
het
Zuid
-Su
dane
se co
nfl ic
t, is
62 %
kind
. Er m
oet
drin
gend
wor
den
inge
grep
en. 11
–
Carg
omaa
tsch
appi
j ver
laat
Za
vent
em. A
ir Ca
rgo G
loba
l ver
laat
Br
usse
ls Ai
rpor
t en
verh
uist
de a
ctivi
teite
n na
ar A
mste
rdam
en P
raag
. De S
lova
akse
m
aats
chap
pij h
aalt
de on
zeke
rhei
d ov
er d
e ge
luid
snor
men
en d
e mog
elijk
e boe
tes a
an
om h
aar v
ertre
k te v
erkl
aren
. Het
vertr
ek
slaat
op 1
2 %
van
het v
rach
tver
keer
en
heef
t job
verli
es to
t gev
olg.
16 –
H
aven
van
Zeeb
rugg
e on
tvan
gt g
rote
co
ntai
nerd
iens
t. He
t eer
ste
cont
aine
rschi
p va
n de
allia
ntie
‘Oce
an A
llian
ce’ m
eerd
e aa
n, w
aard
oor Z
eebr
ugge
te
rug
deel
uitm
aakt
van
een
diep
zee-
cont
aine
rdie
nst d
ie in
verb
indi
ng st
aat m
et h
et
Verre
Oos
ten.
Oce
an A
llian
ce is
ee
n sa
men
smel
ting
van
CMA
CGM
, COS
CO Sh
ippi
ng, O
OCL
en Ev
ergr
een.
21 –
A
l Gor
e pr
esen
teer
t nie
uwe
fi lm
ov
er m
ilieu
. De g
ewez
en
Amer
ikaa
nse v
icepr
esid
ent
en N
obel
prijs
win
naar
van
de vr
ede z
et z’
n st
rijd
voor
he
t mili
eu vo
ort.
Elf ja
ar
nada
t hij i
n Ca
nnes
zijn
fi l
m ‘A
n in
conv
enie
nt tr
uth’
voor
steld
e en
daar
mee
de
Nobe
lprij
s voo
r de v
rede
w
on, i
s hij t
erug
met
het
ve
rvol
g: ‘A
n in
conv
enie
nt
sequ
el’.
22 –
V
laam
se re
gerin
g tr
ekt v
eelb
espr
oken
bos
kaar
t in.
Er za
ten
blijk
baar
te ve
el fo
uten
en on
nauw
keur
ighe
den
in d
e kaa
rt. Vl
aam
s min
ister
va
n Om
gevin
g Sc
hauv
liege
zal n
u w
erke
n aa
n ee
n al
tern
atie
f. He
t doe
l blij
ft de
zo
nevr
eem
de b
osse
n te
bes
cher
men
. Het
Intre
kken
van
de b
oska
art k
an w
el
leid
en to
t een
law
ine v
an ka
paan
vrag
en.
9 –
€ V
enet
ië b
ant n
ieuw
e ke
babz
aken
of a
nder
e fa
stfo
odre
stau
rant
s. Oo
k het
aant
al
snac
ks w
aar p
izza’s
per
pun
t wor
den
verk
ocht
, wor
dt aa
n ba
nden
gel
egd.
Da
t is h
et g
evol
g va
n ee
n ni
euw
e w
et d
ie h
et ka
rakt
er en
de t
radi
ties
van
de g
onde
lstad
moe
t vrij
war
en.
Vorig
jaar
nam
en Ve
rona
en Fi
renz
e al
gel
ijkaa
rdig
e maa
trege
len.
5 –
Chin
a m
aakt
eer
ste
succ
esvo
lle
vluc
ht m
et e
igen
pas
sagi
ersv
liegt
uig.
He
t toe
stel i
s gem
aakt
om d
e con
curre
ntie
aan
te g
aan
met
Airb
us en
Boe
ing.
Het
vli
egtu
ig, d
e C91
9 va
n he
t sta
atsb
edrij
f Co
mac
, ste
eg op
vanu
it Pu
dong
In
tern
atio
nal A
irpor
t in
Shan
ghai
. De
eerst
e vlu
cht d
uurd
e zo’n
ande
rhal
f uur
.
2 –
€ V
enet
ië n
eem
t maa
treg
elen
om
mas
sale
toes
troo
m to
erist
en te
be
perk
en. Z
o wor
den
er p
erso
nen-
telle
rs ge
ïnst
alle
erd
op d
rukb
ezoc
hte
plaa
tsen
, die
het
aant
al b
ezoe
kers
mon
itore
n. D
e aan
talle
n zu
llen
rege
lmat
ig g
edee
ld w
orde
n via
de
web
site e
n so
ciale
med
ia va
n de
stad
Ve
netië
om ov
erbe
volk
ing
te ve
rmijd
en.
5 –
€ Sp
aans
e ba
dsta
d Ll
oret
De
Mar
hee
ft ge
noeg
van
dron
ken
toer
isten
. De b
adpl
aats
wil
af va
n de
bud
get-
toer
ist. H
et st
rand
oord
ga
at zi
ch m
eer o
p fa
mili
es,
spor
tieve
toer
isten
en
cul tu
urzo
eker
s rich
ten.
Er
kom
t een
stop
op n
ieuw
e di
scot
heke
n.
2 –
Mee
r dan
een
milj
oen
kind
eren
in S
omal
ië a
cuut
on
derv
oed.
In h
et d
oor d
roog
te
gete
ister
de A
frika
anse
land
kam
pen
zow
at 1
,4 m
iljoe
n kin
dere
n m
et
acut
e ond
ervo
edin
g. D
at is
vijft
ig
proc
ent m
eer d
an vo
rig ja
ar. M
eer
dan
zes m
iljoe
n m
ense
n in
Som
alië,
zo
wat
de h
elft
van
de b
evol
king,
kij
ken
aan
tege
n vo
edse
lonz
eker
heid
.
15 –
Ch
ina
geef
t gel
d vo
or
draa
gvla
k nie
uwe ‘
Zijd
erou
te’.
Pres
iden
t Xi J
inpi
ng b
eloo
ft la
nden
di
e mee
doen
met
het
initi
atie
f Een
Go
rdel
Een W
eg (O
BOR)
, een
net
wer
k va
n la
nd- e
n ze
erou
tes d
oor m
eer d
an
60 la
nden
in A
zië, A
frika
, en
Euro
pa,
voor
113
milj
ard
euro
aan
leni
ngen
, on
twikk
elin
gshu
lp en
inve
sterin
gen
om
infra
stru
ctuu
r aan
te le
ggen
.
55
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
JUN
I 201
7
Ir
ak ro
ept h
et e
inde
van
het k
alifa
at
uit.
Het I
raak
se le
ger n
eem
t de v
erni
elde
hi
storis
che m
oske
e in
Mos
oel i
n, w
aar
Islam
itisc
he St
aat d
rie ja
ar g
eled
en h
et
kalif
aat u
itrie
p. Vo
lgen
s Ira
k bet
eken
t di
t dat
IS in
het
land
is ve
rslag
en. D
e ex
trem
isten
blie
zen
de m
idde
leeu
wse
m
oske
e en
zijn
kenm
erke
nde s
chev
e m
inar
et ee
n w
eek g
eled
en op
.
Tr
ump
trek
t VS t
erug
uit
klim
aata
kkoo
rd. H
et
klim
aata
kkoo
rd va
n Pa
rijs w
erd
in d
ecem
ber 2
015
door
195
land
en
onde
rteke
nd en
hee
ft al
s doe
l de u
itsto
ot va
n br
oeik
asga
ssen
te
verm
inde
ren
en d
e opw
arm
ing
van
de A
arde
een
halt
toe t
e ro
epen
. De V
S hop
en ee
n ni
euw
klim
aata
kkoo
rd te
slui
ten
dat
min
der s
treng
is.
In
done
sië zo
ekt n
ieuw
e ho
ofds
tad.
De
huid
ige h
oofd
stad
Jaka
rta zi
nkt p
er ja
ar 2
5 cm
di
eper
weg
in h
et w
ater
. Dat
kom
t nie
t doo
r het
st
ijgen
de ze
enive
au, m
aar d
oor d
e geb
rekk
ige
wat
ervo
orzie
ning
in d
e sta
d. Sl
echt
s een
der
de
van
de In
done
siërs
zijn
aang
eslo
ten
op h
et
wat
erne
t. De
rest
moe
t wat
er u
it de
gro
nd
pom
pen.
V
reem
de p
lane
et o
ntde
kt d
ie b
ijna
zo
heet
is a
ls de
Zon.
Op
KELT
-9b
is he
t 4.3
00 °C
. De
versc
hroe
iend
e hitt
e op
de Ju
pite
r-ach
tige p
lane
et is
te
verk
lare
n do
orda
t KEL
T-9b
hee
l dich
t bij z
ijn st
er st
aat.
Er is
gee
n w
ater
, koo
lstof
diox
ide o
f met
haan
; lev
en is
er
volst
rekt
onm
ogel
ijk.
€ Q
atar
vlie
gt 4
000
koei
en in
doo
r m
elkt
ekor
t. Da
t mel
ktek
ort i
s ont
staa
n do
orda
t Ara
bisc
he la
nden
zich
heb
ben
afge
keer
d va
n de
Gol
fstaa
t. Er
zijn
zest
ig
vluch
ten
van
Qata
r Airw
ays n
odig
om d
e aa
ngek
ocht
e kud
de n
aar Q
atar
te vl
iege
n.
De ko
eien
wer
den
aang
ekoc
ht in
Aus
tralië
en
de V
S.
A
stro
nom
en o
ntde
kken
bou
wst
een
van
leve
n in
ster
ren.
Met
de A
LMA-
radi
otel
esco
op in
Chili
wer
den
sterre
n w
aarg
enom
en d
ie n
og in
een
heel
vroe
g on
twikk
elin
gsst
adiu
m ve
rker
en. E
r wer
den
spor
en on
tdek
t van
met
hylis
ocya
naat
, een
ch
emisc
he b
ouw
steen
van
leve
n.
A
ardb
evin
g tr
eft I
ndon
esisc
h ei
land
Java
. De b
evin
g ha
d ee
n m
agni
tude
van
5,6
en h
et ep
icent
rum
be
vond
zich
in d
e Ind
ische
Oce
aan
op
97 km
van
Cibu
ngur
in W
est-J
ava.
Er
zijn
nog
geen
ber
ichte
n ov
er sc
hade
of
slach
toff e
rs. D
e bev
ing
wer
d ge
voel
d to
t in
de h
oofd
stad
Jaka
rta.
V
erw
oest
ing
op Le
sbos
na
krac
htig
e aa
rdbe
ving
. De s
chok
had
een
mag
nitu
de va
n 6,
4 en
het
epice
ntru
m la
g in
de E
geïsc
he Ze
e, te
n NW
va
n Izm
ir. O
ok in
Ista
nbul
en A
then
e was
de s
chok
vo
elba
ar. O
p he
t Grie
kse e
iland
Lesb
os zi
jn ti
enta
llen
gebo
uwen
inge
stort.
Het
dor
p Vris
a is b
ijna v
olle
dig
verw
oest.
1
37 d
oden
na
aard
vers
chui
ving
en in
Ban
glad
esh.
De
ze w
erde
n ve
roor
zaak
t doo
r hev
ige
moe
sson
rege
ns. D
e mee
ste sl
acht
off e
rs vie
len
in h
et d
istric
t Ran
gam
ati,
een
afge
lege
n ge
bied
aan
de g
rens
met
Indi
a.
Onge
veer
100
men
sen
kwam
en d
aar o
m
het l
even
toen
een
mod
derst
room
hun
hu
izen
over
spoe
lde.
Ch
ina
lanc
eert
rönt
gent
eles
coop
. De
250
0 kil
o zw
are ‘
Inzic
ht’ w
erd
gela
ncee
rd in
Jiuq
uan
in d
e Go
biw
oest
ijn. D
e tel
esco
op g
aat 5
50 km
bo
ven
de A
arde
info
rmat
ie ve
rzam
elen
ov
er zw
arte
gat
en, p
ulsa
rs en
ui
tbar
stin
gen
van
gam
mas
tralin
g.
M
inst
ens 6
4 do
den
en 5
9 ge
won
den
bij z
war
e bo
sbra
nd in
Po
rtug
al. D
e zw
are b
osbr
and
in h
et
cent
rum
van
Portu
gal w
erd
verm
oede
lijk
vero
orza
akt d
oor e
en b
likse
min
slag.
Veel
sla
chto
ff ers
kwam
en om
toen
hun
auto
in
geslo
ten
raak
te d
oor d
e vla
mm
en.
Het z
ijn d
e dod
elijk
ste b
osbr
ande
n in
Po
rtuga
l sin
ds m
ense
nheu
geni
s.
K
ust v
an G
roen
land
get
roff e
n do
or
tsun
amig
olve
n. D
e Dee
nse S
eism
olog
ische
Di
enst
gaf
mel
ding
van
een
aard
bevin
g va
n 4,
1. H
et d
orpj
e Nuu
gaat
siaq
met
zo’n
100
inw
oner
s wer
d ge
ëvac
ueer
d en
de
kust
bew
oner
s wer
den
opge
roep
en om
hog
er
gele
gen
gebi
eden
op te
zoek
en. D
e bev
ing
is ee
n ge
volg
van
het a
fbre
ken
van
een
ijssc
hots.
D
eze
wee
k offi
cie
el ‘h
itteg
olf’.
Da
arva
n is
spra
ke al
s het
vijf
opee
nvol
gend
e dag
en m
inste
ns 2
5 gr
aden
is,
waa
rvan
drie
bov
en d
e 30
grad
en. D
e dr
oogt
e, d
ie on
der m
eer b
ij lan
dbou
wer
s ze
nuw
acht
ighe
id ve
roor
zaak
t, ho
udt n
og
even
aan.
Het
is al
van
2006
gel
eden
dat
er
nog
een
hitte
golf
wer
d ge
met
en in
de
maa
nd ju
ni.
€ Ch
ina
open
t gro
otst
e dr
ijven
de zo
nne-
ener
giec
entr
ale
ter w
erel
d. D
e pro
duct
ie-e
enhe
id is
ge
ïnst
alle
erd
bij H
uain
an in
de O
ost-C
hine
se p
rovin
cie
Anhu
i. Do
or ja
renl
ange
mijn
activ
iteite
n on
tsto
nden
er
bode
mve
rzak
kinge
n, d
ie ee
n m
eer d
eden
onts
taan
. De
ener
giec
entra
le te
lt 16
0 00
0 zo
nnep
anel
en en
hee
ft ee
n ve
rmog
en va
n 40
MW
.
Ou
dste
hom
o sa
pien
s lee
fde
in
Mar
okko
. Dat
blij
kt u
it de
vond
st va
n de
tot d
usve
r oud
ste b
eken
de fo
ssie
le
botre
sten
van
vroe
ge m
oder
ne m
ense
n,
in ee
n gr
ot te
n w
este
n va
n M
arra
kech
. De
vond
st g
eeft
aan
dat d
e hom
o sap
iens
zich
ge
leid
elijk
hee
ft on
twikk
eld.
Nie
t alle
en in
M
arok
ko m
aar v
ersp
reid
over
hee
l Afri
ka.
56 Jaarboek De Aardrijkskunde 2017
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
JULI
201
7
6 –
Indi
a pl
ant 6
6 m
iljoe
n bo
men
in tw
aalf
uur.
Ande
rhal
f milj
oen
vrijw
illig
ers z
orgd
en vo
or ee
n w
erel
drec
ord.
In h
et kl
imaa
takk
oord
van
Parij
s hee
ft In
dia t
oege
zegd
voor
het
jaar
203
0 he
t aan
tal b
osse
n ui
t te
bre
iden
met
min
stens
95
milj
oen
ha. D
e milj
oene
n bo
men
wer
den
gepl
ant i
n de
cent
raal
gel
egen
dee
lstaa
t M
adhy
a Pra
desh
.
29 –
In
won
ers M
allo
rca
prot
este
ren
tege
n m
assa
toer
isme.
Een
burg
erin
itiat
ief h
eeft
tege
n he
t mas
sato
erism
e op
het S
paan
se va
kant
ie-
eila
nd g
epro
teste
erd
door
het
min
ister
ie va
n To
erism
e te b
lokk
eren
. De p
robl
emen
ligg
en op
he
t vla
k van
dro
nken
scha
p, ve
chtp
artij
en en
een
groe
iend
e afv
albe
rg.
18 –
Se
para
tiste
n in
Oo
st-O
ekra
ïne
creë
ren
nieu
we
staa
t ‘Kl
ein
Rusla
nd’.
Pro-
Russ
ische
sepa
ratis
ten
roep
en ee
n ni
euw
e sta
at u
it m
et d
e naa
m ‘M
alor
ossij
a’ of
‘K
lein
Rus
land
’. Bij h
et g
ewel
d in
Oos
t-Oek
raïn
e kw
amen
al 1
0 00
0 m
ense
n om
.
7 –
Zoni
ënw
oud
erke
nd a
ls UN
ESCO
-wer
elde
rfgo
ed. H
et
Wer
elde
rfgoe
dcom
ité va
n Un
esco
hee
ft ee
n de
el va
n he
t wou
d er
kend
om
dat z
e get
uigt
van
de u
itzon
derli
jke ev
olut
ie en
impa
ct va
n he
t beu
ken-
ecos
yste
em in
Euro
pa si
nds d
e laa
tste
ijstij
d. U
nesc
o erk
ende
eerd
er al
on
gere
pte b
euke
nwou
den
in O
ekra
ïne,
Slov
akije
en D
uits
land
.
Fi
lipijn
en o
pges
chrik
t doo
r zw
are
aard
bevi
ng. D
e aar
dbev
ing
had
een
mag
nitu
de va
n 6,
5. In
Kan
anga
in d
e pr
ovin
cie Le
yte s
tortt
e een
kant
oorg
ebou
w
van
twee
verd
iepi
ngen
in. E
en on
beke
nd
aant
al m
ense
n ra
akte
onde
r het
pui
n be
dolve
n. Er
was
gee
n ge
vaar
voor
een
tsun
ami.
D
erde
gro
otst
e ijs
berg
ooi
t is
losg
esch
eurd
van
Anta
rctic
a. Ee
n m
aand
gel
eden
hin
g de
ber
g no
g m
et
een
stro
ok va
n am
per 1
3 km
vast
aan
de
Larse
n C-
ijspl
aat.
Einde
mei
was
de b
reuk
in
ampe
r zes
dag
en ti
jd 1
7 km
lang
er
gew
orde
n. N
u vo
ltrok
zich
de d
efi n
itiev
e sc
heur
ing.
Het
stuk
ijs d
at is
losg
ekom
en,
is on
geve
er 5
.000
km² g
root
.
Zu
id-E
urop
a kr
eunt
ond
er d
e hi
tte.
Na e
en ee
rste h
itteg
olf t
wee
w
eken
gel
eden
kreu
nt h
eel Z
uid-
Euro
pa
opni
euw
onde
r ext
rem
e war
mte
. In
Zuid
-Spa
nje w
orde
n te
mpe
ratu
ren
gem
eten
tot 4
7 °C
. Ook
in Zu
id-It
alië
en
Sicil
ië zi
jn d
e tem
pera
ture
n ge
stege
n to
t bov
en d
e 40
°C en
fl ak
kere
n er
wee
r ni
euw
e bos
bran
den
op.
Ru
sland
stuu
rt 7
3 sa
telli
eten
in b
aan
om d
e Aa
rde.
Het
gaa
t o.a
. om
sate
lliet
en
voor
Am
erik
aans
e, D
uits
e, Ja
pans
e, N
oorse
en
Cana
dese
oper
ator
en. E
en R
ussis
che S
ojoe
z-2.
1a-
rake
t bra
cht d
e sat
ellie
ten
in d
e rui
mte
. De r
aket
is
gela
ncee
rd va
nop
de R
ussis
che r
uim
teha
ven
Bajko
noer
in d
e voo
rmal
ige S
ovje
trepu
blie
k Ka
zach
stan
.
Ru
sland
stuu
rt 7
3 sa
telli
eten
in b
aan
om d
e Aa
rde.
Het
gaa
t o.a
. om
sate
lliet
en
voor
Am
erik
aans
e, D
uits
e, Ja
pans
e, N
oorse
en
Cana
dese
oper
ator
en. E
en R
ussis
che
Sojo
ez-2
.1a-
rake
t bra
cht d
e sat
ellie
ten
in
de ru
imte
. De r
aket
is g
elan
ceer
d va
nop
de R
ussis
che r
uim
teha
ven
Bajko
noer
in d
e vo
orm
alig
e Sov
jetre
publ
iek K
azac
hsta
n.
G
root
zeer
eser
vaat
bij
de
Cook
eila
nden
. Het
rese
rvaa
t van
1,9
m
iljoe
n km
² bes
cher
mt e
en zo
ne va
n de
Gr
ote O
ceaa
n di
e drie
keer
zo g
root
is al
s Fr
ankr
ijk. I
n he
t res
erva
at, d
at d
e naa
m
Mar
ae M
oana
kree
g, is
het
de b
edoe
ling
dat e
nkel
op d
uurz
ame w
ijze a
an vi
sser
ij en
mijn
bouw
wor
dt g
edaa
n.
Zw
are
aard
bevi
ng in
Kos
. De
bevin
g m
et ee
n kr
acht
van
6,7
deed
zich
vo
or tu
ssen
de T
urks
e bad
plaa
ts B
odru
m
en h
et G
rieks
e eila
nd K
os. H
et is
de
zwaa
rste a
ardb
evin
g in
ruim
60
jaar
. Bij
de b
evin
g kw
amen
twee
men
sen
om h
et
leve
n; er
viel
en m
eer d
an 1
00 g
ewon
den.
De
bev
ing
vero
orza
akte
ook e
en kl
eine
vlo
edgo
lf. D
e sch
ade i
s gro
ot.
Zu
id-E
urop
a br
andt
. De g
rote
hitt
e in
Zuid
-Eur
opa,
met
tem
pera
ture
n di
e tot
ver b
oven
de
35
grad
en g
aan,
zorg
t voo
r fel
le b
osbr
ande
n in
Span
je, I
talië
, Kro
atië,
Grie
kenl
and,
Portu
gal
en h
et zu
iden
van
Fran
krijk
. In
Italië
, waa
r ond
er
mee
r een
den
nenw
oud
tuss
en R
ome e
n de
kust
in
bran
d st
aat,
is al
mee
r dan
26.
000
ha in
vlam
men
op
gega
an.
N
ieuw
e be
rgen
ont
dekt
ten
wes
ten
van
Aust
ralië
. De z
oekt
ocht
naa
r de i
n 20
14
verd
wen
en vl
ucht
MH3
70 va
n M
alay
sia
Airli
nes l
ever
de h
elaa
s nie
t het
verm
iste
vlieg
tuig
op, m
aar w
el ee
n sc
hat a
an
geol
ogisc
he in
form
atie.
De g
root
sche
epse
zo
ekac
tie b
rach
t 120
000
km² o
ceaa
nbod
em
ten W
van
Aust
ralië
ged
etai
lleer
d in
kaar
t.
H
evig
e bo
sbra
nden
in Fr
ankr
ijk. I
n he
t zui
den
van
Fran
krijk
en op
Corsi
ca w
erde
n 70
00 h
a bos
doo
r bra
nd ve
rwoe
st. O
orza
ak
zijn
de w
arm
te en
har
de w
ind.
Een
deel
van
de
snel
weg
A51
is af
geslo
ten.
In h
et to
erist
ische
Bo
rmes
-les-
Mim
osas
, in
het d
epar
tem
ent V
ar, i
s de
situ
atie
acuu
t.
4 –
Mee
r dan
100
000
vluc
htel
inge
n he
bben
dit
jaar
Mid
della
ndse
Zee
over
gest
oken
. Mee
r dan
85
000
men
sen
kwam
en aa
n in
Ital
ië, b
ijna 9
300
in
Grie
kenl
and
en 6
500
in Sp
anje
; 2 2
47 m
ense
n zij
n ov
erle
den
of op
gege
ven
als v
erm
ist. V
orig
ja
ar la
g he
t aan
tal m
ense
n di
e in
Euro
pa
aank
wam
en tw
ee ke
er zo
hoo
g: 2
31.5
03.
2 –
Ven
etia
nen
zijn
mas
sato
erism
e be
u.
Met
de a
ffi ch
e ‘Bo
l het
af, t
oeris
ten!
Julli
e mak
en
Vene
tië ka
pot.’
mak
en d
e inw
oner
s hun
stan
dpun
t du
idel
ijk. D
e 54
000
inw
oner
s zijn
de 2
8 m
iljoe
n ja
arlij
kse b
ezoe
kers,
die
o.m
. de k
lein
e ste
egje
s do
en vo
llope
n en
de t
allo
ze b
rugj
es ve
rsper
ren,
za
t. Ze
vind
en d
at U
nesc
o hee
ft ge
faal
d.
Jaarboek De Aardrijkskunde 2017 57
1 2
3 4
5 6
7 8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
AU
GU
STU
S 20
17
€ Eu
rope
se b
oter
berg
smel
t weg
. In
ande
rhal
f jaa
r is d
e bo
terp
rijs g
este
gen
van
2,75
euro
per
kilo
tot 6
,5 eu
ro. D
at ko
mt
door
een
com
bina
tie va
n sc
haar
ste op
de m
arkt
en d
e wer
eldw
ijde
(her
won
nen)
pop
ular
iteit
van
echt
e bot
er. I
n Eu
ropa
en N
oord
-Am
erik
a is n
a dec
enni
a van
‘chol
este
rola
ngst
’ het
tabo
e ron
d ‘ec
hte’
bote
r wat
weg
geva
llen.
Co
ntai
nerre
us lo
opt v
ast i
n Sc
held
e. D
e 366
met
er la
nge e
n 51
m
eter
bre
de CS
CL Ju
pite
r met
een
laad
verm
ogen
van
155.
000
ton
is do
or
een
tech
nisc
h de
fect
vastg
elop
en in
he
t Nau
w va
n Ba
th. H
et sc
hip
raak
te
niet
bes
chad
igd.
De C
SCL J
upite
r vaa
rt on
der d
e vla
g va
n Ho
ng K
ong
en w
as op
w
eg va
n An
twer
pen
naar
Ham
burg
.
G
root
stuk
Am
azon
ewou
d on
der d
e bi
jl. D
e Br
azili
aans
e reg
erin
g he
eft d
e bes
cher
min
g va
n he
t Ren
ca-re
serv
aat i
n he
t noo
rden
opge
heve
n.
Het g
ebie
d va
n ru
im 4
6.00
0 km
², da
t sin
ds 1
984
is be
sche
rmd,
wor
dt n
u op
enge
steld
voor
mijn
bouw
zo
dat d
e weg
open
ligt v
oor d
e win
ning
van
goud
, ijz
er en
ande
re ko
stba
re m
iner
alen
.
Ca
tast
rofa
le
over
stro
min
gen
in H
oust
on.
De m
iljoe
nens
tad
krijg
t na d
e do
orto
cht v
an or
kaan
Har
vey
reco
rdho
evee
lhed
en n
eersl
ag ov
er
zich.
In sl
echt
s enk
ele u
ren
tijd
viel
er ru
im 3
55 m
m n
eersl
ag zo
dat
rivie
ren
buite
n hu
n oe
vers
zijn
getre
den.
De k
omen
de d
agen
zal e
r no
g ee
ns 5
00 m
m re
gen
valle
n.
A
l mee
r dan
150
0 do
den
door
ov
erst
rom
inge
n in
zuid
en va
n Az
ië. A
lleen
al in
In
dia z
ijn si
nds j
uni 1
300
men
sen
omge
kom
en.
Voor
al d
e noo
rdoo
stelij
ke d
eelst
aat B
ihar
wer
d zw
aar
getro
ff en.
In N
epal
en B
angl
ades
h vie
len
elk m
inste
ns
140
slach
toff e
rs. Zo
wat
een
derd
e van
Nep
al en
Ba
ngla
desh
staa
t ond
er w
ater
.
M
eer d
an 1
000
dode
n do
or a
ardv
ersc
huiv
inge
n in
Sier
ra Le
one.
Hev
ige
rege
nval
leid
de to
t dod
elijk
e m
odde
rstro
min
gen.
Zeke
r 45
0 m
ense
n kw
amen
om in
Fr
eeto
wn,
de h
oofd
stad
van
het
Wes
t-Afri
kaan
se la
nd.
A
ardv
ersc
huiv
ing
in Zw
itser
land
. In
Bon
do, i
n he
t ber
gdal
Val B
rega
glia
(kan
ton
Grau
bünd
en),
deed
zich
een
grot
e aar
dver
schu
iving
voor
. Zo’n
vier
m
iljoe
n m
³ pui
n en
mod
der k
wam
na
ar b
ened
en. H
et d
orp
kon
tijdi
g ge
ëvac
ueer
d w
orde
n, m
aar e
r zijn
ac
ht ve
rmist
en. D
e aar
d ver
schu
iving
ve
roor
zaak
te ee
n aa
rdbe
ving
van
3 op
de
Scha
al va
n Ri
chte
r.
Tr
opisc
he st
orm
Har
vey
zorg
t voo
r eno
rme
rava
ge.
Harv
ey w
as ee
n or
kaan
van
cate
gorie
vier
toen
hij a
an la
nd
ging
in Te
xas.
Het i
s de z
waa
rste
orka
an in
mee
r dan
tien
jaar
in
de V
S.
A
ardb
evin
g op
Isch
ia. B
ij de
aard
bevin
g m
et ee
n kr
acht
van
4 zij
n op
het
vulk
anisc
he It
alia
anse
eila
nd
Ischi
a, 5
5 km
ten
zuid
wes
ten
van
Nape
ls, tw
ee m
ense
n om
het
leve
n ge
kom
en. D
e gem
eent
e Cas
amicc
iola
, in
het
noo
rden
van
het e
iland
, is h
et
zwaa
rst g
etro
ff en.
Het
epice
ntru
m
bevo
nd zi
ch op
ruim
10
km d
iept
e.
To
tale
ecli
psge
kte
in d
e VS.
De
VS k
rijge
n vo
or h
et ee
rst si
nds
1979
een
volle
dige
zons
verd
uiste
ring
te zi
en. D
e ecli
ps is
te zi
en va
n de
w
est-
tot d
e oos
tkus
t en
trekt
in ee
n ba
an ov
er d
e sta
ten
Oreg
on, I
daho
, W
yom
ing
en N
orth
en So
uth
Caro
lina.
On
geve
er tw
ee m
inut
en la
ng w
ordt
he
t lan
d in
het
dui
ster g
ehul
d.
A
ardb
evin
g en
gr
ondv
ersc
huiv
ing
in Ch
ina.
Na
een
aard
bevin
g m
et ee
n kr
acht
van
6,6
in d
e pro
vincie
Si
chua
n vie
len
min
stens
44
dode
n en
hon
derd
en g
ewon
den.
Bi
j een
gro
ndve
rschu
iving
, die
door
zwar
e nee
rslag
voor
de
aard
bevin
gen
gebe
urde
, kw
amen
25
men
sen
om h
et le
ven.
B
ijna
100
nieu
we
vulk
anen
on
tdek
t ond
er ij
skap
van
Anta
rctic
a. 4
7 vu
lkan
en w
aren
er to
t nu
toe b
eken
d in
he
t geb
ied
in h
et w
este
n va
n An
tarc
tica,
en
daa
r zijn
er n
u via
rada
rond
erzo
ek n
og
eens
91
bijg
ekom
en, d
ie ve
rschi
llen
in
hoog
te va
n 10
0 to
t 3.8
50 m
eter
. De t
otal
e ke
ten
is da
arm
ee h
et g
root
ste vu
lkan
isch
gebi
ed op
aard
e.
H
itteg
olf L
ucife
r in
Z.O.
- Eur
opa.
De
wee
rsite
Met
eoAl
arm
vaar
digt
w
aarsc
huw
inge
n ui
t voo
r elf
land
en:
naas
t Ita
lië, S
panj
e en
Kroa
tië b
lijft
het b
loed
heet
in B
osni
ë-He
rzig
ovin
a,
Zwits
erla
nd, H
onga
rije,
Pole
n, R
oem
enië,
Sl
oven
ië en
Mon
tene
gro.
In h
eel I
talië
st
ijgt h
et kw
ik bo
ven
de 4
0 °C
; de
gevo
elste
mpe
ratu
ur ov
erst
ijgt e
r de 5
0 °C
.
V
roeg
ste
drui
veno
ogst
in
Cham
pagn
e oo
it. D
e wijn
boer
en
mak
en zi
ch st
erk d
at zi
j met
de p
luk a
l ei
nd au
gust
us ku
nnen
beg
inne
n. D
e w
eerso
mst
andi
ghed
en zi
jn si
nds m
ei id
eaal
gew
eest.
Nor
maa
l is d
at p
as h
alf
sept
embe
r, so
mm
ige j
aren
zelfs
eind
se
ptem
ber.
Bove
ndie
n zie
t het
er n
aar
uit d
at d
e kw
alite
it pr
ima z
al zi
jn.
A
ansla
g op
Ram
blas
. Op
de d
ruks
te
en m
eest
toer
istisc
he st
raat
in B
arce
lona
, is
een
wit
beste
lbus
je in
gere
den
op ee
n gr
oep
voet
gang
ers.
Daar
bij v
iele
n 14
dod
en
en zo
’n 13
0 ge
won
den.
Terre
uror
gani
satie
Isl
amiti
sche
Staa
t (IS
) hee
ft de
aans
lag
opge
ëist.
In Ca
mbr
ils, o
p 15
0 km
van
Barce
lona
, wer
den
vijf t
erro
riste
n ge
dood
.
D
e No
orde
lijke
IJsz
ee is
bev
aarb
aar.
Dank
zij d
e kl
imaa
tver
ande
ring
heef
t een
Rus
sisch
tank
schi
p in
een
reco
rdtij
d en
zond
er h
ulp
van
een
ijsbr
eker
van
Noor
weg
en
naar
Zuid
-Kor
ea g
evar
en. D
e aar
dgas
tank
er le
gde d
e afst
and
tuss
en H
amm
erfe
st en
Bor
yeon
g af
in 1
9 da
gen;
ruim
5 da
gen
snel
ler d
an vi
a de c
onve
ntio
nele
zeev
aartr
oute
.