stelsel

26 7-2007 > zorg & financiering

tot scherpe onderhandelingen op het gebied vanprijs en kwaliteit.

Medische kwaliteit en patiëntenervaringen

De Monitor laat ook zien dat de beschikbare envergelijkbare informatie over de medische kwa-liteit en patiëntenervaringen, hoewel verbeterin-gen zichtbaar zijn, nog steeds beperkt is. Goedevergelijkbare informatie is nodig om de consu-ment in staat te stellen een weloverwogen keuzete maken. De NZa stelt een normenkader opover wanneer de consument over voldoendekwaliteitsinformatie beschikt om een goede

keuze te kunnen maken tussen zorgaanbieders.Daarbij wordt er rekening mee gehouden dat deinformatie is toegespitst op de informatiebe-hoefte van de consument. Wanneer de trans-parantie ondanks het normenkader onvoldoen-de blijft, spreekt de NZa de betreffende partijendaarop aan, zo nodig wordt overgegaan totdwingende maatregelen.Daarnaast wil de NZa dat verzekeraars een actie-ve rol gaan spelen in het ondersteunen van con-sumenten bij het maken van een keuze. De NZadoet in het visiedocument Richting geven aan keu-zes aanbevelingen om dit te verbeteren.Bron: NZa, 12 juni 2007<

855 nza advies: markt voor fysiotherapie klaar voor vrije prijzen

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) adviseertminister Klink om het experiment met vrije prij-zen voor fysiotherapie om te zetten in een defi-nitief systeem. De prijsontwikkeling is gunstigen vanaf 2008 kunnen consumenten kiezen opbasis van prestatiegegevens.

Dit concludeert de NZa in de monitor Fysiothera-pie 2007. Zorgverzekeraars Nederland (ZN) wijster echter op dat de transparantie van kwaliteit inde fysiotherapie nog niet van de grond is geko-men en dat daarom niet kan worden geconclu-deerd worden dat het experiment geslaagd is.Prestatie-indicatoren zouden die kwaliteit in-zichtelijk moeten maken.Voor de vrijgevestigde fysiotherapeuten is op1 februari 2005 een experiment gestart met vrijeprijzen. Na drie jaar experimenteren is de tijdvolgens de analyse van de NZa rijp om per1 januari 2008 definitief over te gaan naar vrijeprijzen. De ontwikkelingen die voorgaandejaren als onvoldoende werden bestempeld zijnvolgens de NZa nu positief. De NZa wijst onderandere op de gunstige prijsontwikkeling. Hetpercentage fysiotherapeuten dat is gecontrac-teerd door een verzekeraar is licht gestegen,waardoor de toegankelijkheid geborgd is.

Bevindingen uit de ‘Monitor fysiotherapie2007’

– De contractprijzen voor fysiotherapie zijn in2007 gemiddeld met ruim twee procent geste-gen. Na correctie voor inflatie is de stijgingnihil. De prijzen zijn in 2007 gestabiliseerd.De betaalbaarheid blijft hierdoor geborgd. Degecontracteerde prijzen liggen niet ver uitelkaar. De spreiding in de prijzen was groterin 2006.

– Buiten de contracten om maken verzekeraarsnet zoals in 2006 met ongeveer vijftien pro-cent van de fysiotherapeuten afspraken overindividuele producten en zorgprogramma’s.

– Ten opzichte van 2006 is het percentage fysio-therapeuten dat gecontracteerd is door verze-keraars licht gestegen. De toegankelijkheidvan de zorg blijft hierdoor geborgd.

– Vanaf 1 januari 2006 is de fysiotherapeutdirect toegankelijk. De verwachting van zorg-verzekeraars dat directe toegankelijkheid toteen toename van het aantal patiënten zou lei-den is niet uitgekomen.

– De transparantie op het gebied van prijs is ver-beterd ten opzichte van 2006.

marktwerking

27zorg & financiering > 7-2007

– Om de transparantie op het gebied van kwa-liteit te verbeteren is de NZa in de zomer 2006een project gestart om prestatie-indicatoren teontwikkelen.

– Er is in 2006 en 2007 een aantal initiatievengestart om de administratieve lasten te ver-minderen. Het heeft echter tijd nodig voordathiervan de vruchten geplukt kunnen worden.

Prestatie-indicatoren

Volgens Paul van Rooij, manager zorg van ZN,kan aan de hand van de huidige bevindingenniet geconcludeerd worden dat het experimentgeslaagd is. ‘De NZa constateert in de monitordat de transparantie van kwaliteit van zorg nogonvoldoende is. Daardoor is het voor zorgverze-keraar niet goed mogelijk om te onderhandelenop basis van het criterium kwaliteit en fysiothe-rapeuten hier meer of minder voor te belonen.Dit komt tot uitdrukking in de prijzen. Deze lig-gen erg dicht bij elkaar. Er is nauwelijks sprakevan prijsdifferentiatie’, aldus Van Rooij.De NZa is samen met de Inspectie, ZN, KNGF(fysiotherapeuten) en NPCF (patiënten) een pro-ject gestart waarbij prestatie-indicatoren ont-wikkeld worden om kwaliteitsverschillen tussenfysiotherapeuten inzichtelijk te maken. De pres-tatie-indicatoren moeten ervoor zorgen dat dekwaliteit van fysiotherapeutische zorg zichtbaarwordt voor consumenten én verzekeraars. Con-sumenten moeten per 2008 een fysiotherapeutkunnen kiezen op basis van prestatiegegevens.Verzekeraars kunnen vanaf 2009 de prestatie-indicatoren gebruiken bij het contracteren vanfysiotherapeuten.Volgens Van Rooij (ZN) zouden deze prestatie-indicatoren dan wel voldoende gericht moetenzijn op de uitkomst of het behandelresultaat enop het volgen door fysiotherapeuten van de doorhenzelf opgestelde richtlijnen.

Productontwikkeling

In de monitor krijgen de volume-effecten diesamenhangen met de liberalisering van fysio-therapie te weinig aandacht. Een beschouwingvan de prijseffecten alleen is onvoldoende. Deintroductie van nieuwe prestaties fysiotherapieheeft geleid tot extra declaraties voor dienstendie voorheen niet declarabel waren en tot duur-dere declaraties (hoger tarief per prestatie).Ook zijn nieuwe markten aangeboord, bijvoor-beeld via beweegprogramma’s. De opzet van dechronische lijst leidt in een aantal gevallen totoverconsumptie.Met de huidige lijst van prestatiebeschrijvingenzijn de bouwstenen gelegd om producten te ont-wikkelen. ZN constateert dat deze productont-wikkeling vooral op gang komt in de niet-chro-nische zorg in de vorm van (preventieve) be-weegprogramma’s.Maar de productontwikkeling op het gebied vande chronische zorg, waarbij een behandeltrajectconform een vooraf gesteld doel een kop en eenstaart kent, wordt door de huidige opzet van dechronische lijst belemmerd. Patiënten beroepenzich immers op het recht van onbeperkte fysio-therapie. Er is geen prikkel om producten in devorm van afgebakende behandeltrajecten te ont-wikkelen. In het lokale overleg zijn experimen-ten met dergelijke behandeltrajecten om diereden mislukt. Zorgverzekeraars hebben ervoorgepleit de chronische lijst en mogelijk de aan-spraak als geheel te herzien.Wanneer de aanspraken meer vorm krijgen in devorm van behandeltrajecten gekoppeld aan eenvooraf geformuleerd behandeldoel, vergroot dathet onderscheidend vermogen tussen fysiothe-rapeuten. Het verbinden van prestatie-indicato-ren aan de resultaten van behandeltrajectenwordt daarmee ook vergemakkelijkt.

Directe toegang

ZN is het niet eens met de conclusie in de moni-tor dat een beter behandelresultaat wordt be-

stelsel

28 7-2007 > zorg & financiering

haald bij directe toegankelijkheid fysiotherapie(DTF) zoals in de monitor wordt gesuggereerd.Vektis heeft de effecten van de introductie vandirecte toegang fysiotherapie onderzocht. Eénvan de conclusies van het Vektis-rapport is datDTF niet heeft geleid tot de doelmatigheids-winst die ervan werd verwacht. Het Vektis-rap-port laat zien dat er weinig verschil is tussen hetgemiddeld aantal behandelcontacten van pati-

enten met directe toegang en patiënten met eenverwijzing van de huisarts. Van het aantal pati-enten dat zonder verwijzing naar de fysiothera-peut gaat, krijgt maar liefst 96 procent één ofmeer behandelcontacten. De verwachte doelma-tigheidswinst door directe toegankelijkheidzoals onder andere was voorspeld in het TNO-rapport heeft zich niet voorgedaan.Bron: ZN Journaal, 2007, nr. 26<

> uitvoering en toezicht

856 nieuwe versie zorgregistratie awbz

Met de nieuwe versie van de AWBZ-brede Zorg-registratie (AZR) is het berichtenverkeer tussende centra voor indicatiestelling, de zorgkanto-ren en de zorgaanbieders aanzienlijk verbeterd.De nieuwe versie (2.1) is in maart onder verant-woordelijkheid van het College voor zorgverze-keringen (CVZ) geïmplementeerd. Het berich-tenverkeer bleek al na enkele dagen nagenoegnormaal te verlopen.

De AZR is een landelijke systematiek voor deregistratie en uitwisseling van digitale informa-tie tussen de zestien centra indicatiestellingzorg (CIZ’s), de dertig zorgkantoren en driedui-zend zorgaanbieders. Dat berichtenverkeer ver-loopt volgens een min of meer vast stramien.Een cliënt wordt geïndiceerd door een CIZ diedaarvan een bericht stuurt aan het zorgkantoor.Het zorgkantoor kijkt welke zorgaanbieder decliënt in zorg neemt en stuurt de zorgaanbiedereen zorgtoewijzingsbericht.De zorgaanbieder verzorgt een intake en stuurtals de zorg is begonnen een melding naar hetzorgkantoor.Het zorgkantoor fungeert als regionaal informa-tieknooppunt en onderhoudt met behulp van deZorgregistratie de wachtlijst in zijn werkgebied.

Snelle invoering

Het College voor zorgverzekeringen (CVZ) isverantwoordelijk voor het landelijke beheer vande Zorgregistratie. Daarbij gaat het erom de AZRte onderhouden en de gebruiksmogelijkhedenduurzaam te ontwikkelen. Na een testfase injanuari en februari, heeft het CVZ samen met deketenpartners alles op alles gezet om de over-gang naar de versie 2.1 van de Zorgregistratie op5 maart 2007 voor elkaar te hebben. Na enkeleaanloopproblemen bleek het berichtenverkeertussen CIZ en zorgkantoren, en tussen zorgkan-toren onderling al na enkele dagen nagenoegnormaal te verlopen.De nieuwe versie van AZR is technisch verbeterden heeft een aantal nieuwe functietoepassingen.Een belangrijk verschil met de vorige versie 1.0is dat de zorgtoewijzing op functieniveau en hetmutatiebericht er in zijn opgenomen; dit moetleiden tot een betere kwaliteit van het berichten-verkeer. Frank Prins, hoofd Informatiebeleidvan Stichting Philadelphia Zorg, een aanbiederin de gehandicaptenzorg, ouderenzorg en thuis-zorg met ruim 750 vestigingen in heel Neder-land, – kortom een ‘grootverbruiker’ van AZR –ervaart de nieuwe AZR-versie als een wezenlijkestap vooruit. ‘Aan- en afmeldingen kunnen nuop het niveau van de zorgfunctie plaatsvinden,dus wij kunnen het zorgkantoor veel preciezer