55zorg & financiering > 5-2005

De gezondheids- en welzijnszorg kostte in 2004bijna zestig miljard euro. Dat is 4,3 procentmeer dan in 2003. In de periode 2001-2003namen de uitgaven aan zorg nog jaarlijks toemet ongeveer tien procent. Dit blijkt uit voor-lopige cijfers van het Centraal Bureau voor deStatistiek (CBS). De ontwikkeling van de zorg-uitgaven wordt mede bepaald door overheids-beleid.

De stijging van de zorguitgaven is onder meerteruggelopen door een gematigde stijging vande loonkosten in de instellingen. Ook de tarie-ven van de vrije beroepsbeoefenaren zijn nauwe-lijks verhoogd. Verder zijn de vergoedingen inhet kader van de Ziekenfondswet en de AWBZbeperkt.

Zorg kost 3.661 euro per persoon

In 2004 kostte de zorg per hoofd van de bevol-king 3.661 euro. Dit is vier procent meer dan in2003. Toen is 3.521 euro per persoon uitgege-ven. De procentuele stijging van de zorguitgavenlag in 2004 boven die van het bruto binnenlandsproduct (BBP). Hierdoor is het aandeel van deuitgaven aan zorg in het BBP verder opgelopenen uitgekomen op 12,8 procent. In 2003bedroeg dit aandeel 12,6 procent.

Stijging uitgaven zorg: 4,4 procent

De uitgaven aan gezondheidszorg zijn in 2004met 4,4 procent gestegen tot 37,3 miljard euro.Binnen de gezondheidszorg vormen de algeme-ne ziekenhuizen de grootste post. De uitgavenhieraan zijn met 5,8 procent gestegen tot 9,4miljard euro.

Aan de praktijken van vrije beroepsbeoefenaren(huisartsen, specialisten, tandartsen, verloskun-digen en paramedici) is ruim 6,9 miljard eurouitgegeven. Dit is 1,9 procent meer dan in 2003.De stijging komt geheel voor rekening van despecialisten. Hier is sprake van een incidenteelinlopen van achterstanden in de financieringvan de honoraria.

De uitgaven aan huisartsen, tandartsen en para-medici zijn licht gedaald. Bij de tandartsen enparamedici hangt dit vooral samen met debeperkingen die zijn doorgevoerd in de Zieken-fondswet. Bovendien zijn de tarieven van vrijeberoepsbeoefenaren nauwelijks gewijzigd.

De uitgaven aan geneesmiddelen (voornamelijkvia apotheken) zijn hetzelfde als in 2003, name-lijk 5,3 miljard euro. Dat komt door verderebeperkingen in het wettelijk verzekerde genees-middelenpakket en afspraken over een sterkeverlaging van de prijzen van generieke genees-middelen.

Stijging uitgaven welzijnszorg: 4,3 procent

Aan welzijnszorg is vorig jaar 4,3 procent meeruitgegeven. Deze lage toename is het gevolg vanwijzigingen in de AWBZ. De aanspraken op ver-pleging, verzorging en gehandicaptenzorg zijnbeperkt.

Binnen de welzijnszorg lieten de uitgaven aanverstrekkers van gehandicaptenzorg de grootstestijging zien, ruim zeven procent. De uitgavenaan verpleeghuizen, verzorgingshuizen, thuis-zorginstellingen en verstrekkers van kinder-opvang vertoonden kleinere stijgingen.

> financiering> algemeen

760 cbs: stijging zorguitgaven loopt sterk terug

ZenF-0505-cyaan.qxd 15-6-2005 15:37 Pagina 55

financiering

56 5-2005 > zorg & financiering

Uitgaven particuliere zorgverzekeraars sterker gestegen

De overheid en sociale verzekeringen (AWBZ enZiekenfondswet) betaalden in 2004 ruim veertigmiljard euro aan zorg. Dat is een stijging van3,7 procent ten opzichte van 2003. De uitgavenvan de particuliere zorgverzekeraars stegen met8,3 procent sterker. Zij financierden bijna8,5 miljard euro. De hogere stijging bij de parti-culiere zorgverzekeraars komt onder meer door-dat het aantal particulier verzekerden sterkergroeide dan het aantal ziekenfondsverzekerden.

Verder zijn de vergoedingen van het Zieken-fondswetpakket (tandheelkundige hulp, para-medische hulp en zittend ziekenvervoer)beperkt en zijn de aanvullende verzekeringensterk gegroeid. De overige financiers hebbenvoor ruim 10,7 miljard euro bijgedragen aan detotale zorguitgaven.Dat is 3,6 procent meer dan in 2003. De overigefinanciers bestaan uit gezinshuishoudingen(eigen betalingen) en instellingen en bedrijven(onder andere betalingen voor kinderopvang enarbozorg).Bron: persbericht CBS, 27 mei 2005<

Het College voor zorgverzekeringen (CVZ) ver-wacht dat de totale lasten voor de AWBZ in 2005uitkomen op 21,7 miljard euro. Een stijging van1,8 procent in vergelijking met 2004.

Dit staat in de CVZ-rapporten Financiële positieAlgemeen Fonds AWBZ en Algemene Kas ZFW. Voorde Ziekenfondswet raamt het College de totalekosten op 17,4 miljard euro voor 2005, een stij-ging van 1,2 procent ten opzichte van vorig jaar.Omdat de baten flink achterblijven, loopt hettekort in de Algemene Kas op naar ongeveer3,2 miljard euro. Het CVZ schrijft het gematigde groeipercentagevan de lasten in de AWBZ hoofdzakelijk toe aande stringente budgetafspraken tussen ministerHoogervorst en zorginstellingen. Deze afspra-ken zijn vastgelegd in een convenant en geldentot 2007. De relatief strenge lastenbeheersingzorgt voor een ombuiging van de trend die in deafgelopen jaren zichtbaar was. In de periode1998-2003 was er sprake van een trendmatigestijging van tien procent per jaar. In 2004 was destijging nog bijna zes procent.

De totale baten van de AWBZ nemen naar ver-wachting met 2,7 procent toe tot 23,7 miljardeuro (2004: ¤ 23,1 miljard). Deze stijging komt

volgens het CVZ door een verhoging van deAWBZ-premie van gemiddeld 13,4 naar 13,45procent en door een hogere opbrengst van deeigen bijdragen.Het CVZ heeft berekend dat de baten in 2005 netals vorig jaar opnieuw flink hoger uitvallen dande lasten. Evenals vorig jaar verwacht hetCollege ook dit jaar een exploitatieoverschot vantwee miljard euro. Door dit overschot wordt hettekort van 1,5 miljard euro dat het AlgemeenFonds in 2004 nog liet zien, aan het eind van2005 voor het eerst weer omgebogen naar eenoverschot van circa vijfhonderd miljoen euro.

Ziekenfondswet

In 2004 bedroegen de totale baten voor deZiekenfondswet (ZFW) 13,6 miljard euro. Voor2005 is de verwachting dat deze met 2,6 procentzullen stijgen tot bijna veertien miljard euro.Deze stijging komt vooral door de verhogingvan de procentuele premie met 0,2 procent in2005. Het CVZ verwacht dat de lasten ZFW in 2005met 1,2 procent toenemen. De totale lasten voorde ZFW komen naar verwachting uit op17,4 miljard euro, tegen 17,2 miljard euro in2004. Verreweg het grootste deel van deze stij-

761 cvz: overschot in awbz-kas, tekort bij zfw

ZenF-0505-cyaan.qxd 15-6-2005 15:37 Pagina 56