7. drn mammografie, bouwman

26
Diagnostische referentie niveau’s Mammografie 10 december 2010 Ramona Bouwman

Transcript of 7. drn mammografie, bouwman

Page 1: 7. drn mammografie, bouwman

Diagnostische referentie niveau’s

Mammografie

10 december 2010Ramona Bouwman

Page 2: 7. drn mammografie, bouwman

Overzicht

• Inleiding

• Bepaling glandulaire dosis

• Situatie in de Nederlandse screening

• Glandulaire dosis in tomosynthese

Page 3: 7. drn mammografie, bouwman

Inleiding

LRCB:Landelijk referentie centrum voor bevolkingsonderzoek op borstkanker

Belangrijk voor vroegtijdige diagnose:- Zichtbaarheid van lage contrasten- Zichtbaarheid van kleine details

De cliënten zijn in principe gezond:Dosis zo laag mogelijk bij een zo goed mogelijke

beeldkwaliteit

Page 4: 7. drn mammografie, bouwman

Glandulaire dosis

Mean glandular dose (MGD):De dosis welke door het borstweefsel wordt geabsorbeerd.

De geabsorbeerde dosis wordt geacht een maat te zijn voor het risico.

Page 5: 7. drn mammografie, bouwman

Glandulaire dosis

Dosis model van Dance:• MGD = Kair · g · c · s

– Kair: intreedosis – g-factor: fractie van de energie welke geabsorbeerd wordt door de

borst – c-factor: correctie voor verschil in glandulariteit ten opzichte van 50%– s-factor: correctie voor verschil in anode/filter combinatie

• 2009: Publicatie D.R. Dance: Aanvullende factoren voor nieuwe anode filter combinaties

–Handleiding en Invulformulier (versie 1.3): www.lrcb.nl

Page 6: 7. drn mammografie, bouwman

Bepaling dosis niveau

Bepaal exposie parameters bij 3,5 en 7 cm PMMA

Bepaal intreedosis bij 3, 5 en 7 cm en de HVL van de gebruikte spectra

Bepaal de glandulaire dosis (MGD) voor 3, 5 en 7 cm PMMA

Vergelijk de verkregen MGD met DRN

Page 7: 7. drn mammografie, bouwman

Bepaling dosis niveau

A: Bepaling HVL:compressieplaat in de bundelHVL opstelling

- Compressieplaat zo hoog mogelijk- Bundel collimeren: strooistraling

verminderen- Al filters van 0.1 mm dik positioneren

totdat de dosis gehalveerd is- Exposie constant houden- Gemeten dosis voldoende hoog

(nauwkeurigheid)

Al filters positioneren en dosis meten

Page 8: 7. drn mammografie, bouwman

Bepaling dosis niveau

B: Bepaling intreedosis :De compressieplaat in de bundel.Dosis opstelling

- Compressie plaat net boven de dosis meter

- Denk aan back-scatter!- mAs, anode/filter combinatie en kV:

gemeten waarden- Dosis corrigeren naar de hoogte van

het PMMA

Page 9: 7. drn mammografie, bouwman

Glandulaire dosis

Belangrijk:• Correctie PMMA – Borstdikte

– Gebruik spacers (alternatief: compressieplaat op de juiste hoogte)

– Intreedosis PMMA (dus niet gecorrigeerd voor borstdikte)

• Bepaling HVL en dosis altijd metcompressieplaat

Page 10: 7. drn mammografie, bouwman

DRN

Controle apparatuur:Meetprotocol:Fysisch-technische testen van mammografie-apparatuur in de Nederlandse borstkanker screening. Versie: 2.2 Januari 2010.

Glandulair dosis per diktePMMA dikte

(mm)Limiet(mGy)

Wenselijke niveau (mGy)

20 <1.0 <0.630 <1.5 <1.040 <2.0 <1.650 <3.0 <2.460 <4.5 <3.670 <6.5 <5.1

* Dosis waarden zijn afgeleid van film-scherm waarden

Page 11: 7. drn mammografie, bouwman

DRN

DRN:

* DRN is afgeleid van: European guidelines for quality assurance in breast cancer screening and diagnosis

PMMA dikte (mm)

DRN (mGy)

Haalbare DRN (DR) (mGy)

30 <1.5 <1.050 <3.0 <2.470 <6.5 <5.1

Page 12: 7. drn mammografie, bouwman

Contrast-detail curves

0.01

0.1

1

0.1 1

diameter (mm)

goud

dikt

e (m

icro

met

er)

DR

CR

Dosis boven DRN DR

Dosis beneden DRN

Hogere beeldkwaliteit

Praktijkvoorbeeld oude situatie:

PMMA dikte(mm)

DR (mGy)

CR (mGy)

30 1.05 1.1150 1.73 2.7070 2.94 4.48

DRN

Page 13: 7. drn mammografie, bouwman

Situatie in de Nederlandse screening

• 70 screeningseenheden

• DR (Mo en W anodes)

• Halfjaarlijkse inspectie dosis en

beeldkwaliteit

• Wekelijkse controle stabiliteit

Page 14: 7. drn mammografie, bouwman

Situatie in de Nederlandse screening

PMMA dikte (mm)

DRN (mGy)

Haalbaar niveau (mGy)

30 <1.5 <1.050 <3.0 <2.470 <6.5 <5.1

PMMA dikte (mm)

Gemiddelde SE’s (mGy)

30 0.9550 1.5870 2.00

Page 15: 7. drn mammografie, bouwman

Situatie in de Nederlandse screening

3 cm PMMA

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

1.2

1.4

1.6

28 Mo/Mo 26 W/Rh 27 W/Rh 28 W/Rh Alles

geschakeld spectrum

MG

D (m

Gy)

Digitaal DRN DRN haalbaar

Page 16: 7. drn mammografie, bouwman

Situatie in de Nederlandse screening

Page 17: 7. drn mammografie, bouwman

Situatie in de Nederlandse screening

7 cm PMMA

0

1

2

3

4

5

6

7

34 Mo/Rh 35 Mo/Rh 36 Mo/Rh 31 W/Ag 32 W/Ag 34 W/Ag 35 W/Ag 36 W/Ag Alles

geschakeld spectrum

MG

D (m

Gy)

Digitaal DRN DRN haalbaar

Page 18: 7. drn mammografie, bouwman

Situatie in de Nederlandse screening

DR: Afregeling op haalbare beeldkwaliteit

• Geschakelde dosis: haalbaar niveau

– Afhankelijk van spectrum optimalisatie

• Regelmatig onder haalbaar niveau

– Afregeling belichtingsautomaat mogelijk nog niet optimaal

Page 19: 7. drn mammografie, bouwman

Glandulaire dosis

Gebruik dosis indicatie toestel:

• Gebruikt dosis model

• Bepaling HVL en buisopbrengst

• Gebruik patiënten data

• Glandulariteit individu is onbekend

Page 20: 7. drn mammografie, bouwman

Tomosynthese

Tomosynthese: 3D techniek in ontwikkeling

Page 21: 7. drn mammografie, bouwman

Tomosynthese

Verschillende benaderingen:

Kleine hoekGrote hoek

Page 22: 7. drn mammografie, bouwman

Tomosynthese

Voorstel dosis berekening in tomo: Publicatie: December 2010 PMB

Uitbreiding van het bestaande model

T is opgebouwd uit een t (θ)

scgKMGD air ⋅⋅⋅=

TscgKMGD air ⋅⋅⋅⋅=

Θ

ϕ

Page 23: 7. drn mammografie, bouwman

Tomosynthese

t is afhankelijk van:• Tomografische beweging

– Projectie hoeken– Rotatie punt– Focus-detector afstand– Grote van het veld

• Positie van de borst t.o.v. de detector• Gebruikte projectie (Model: CC)

Publicatie geeft T per dikte voor verschillende systemen

Page 24: 7. drn mammografie, bouwman

Tomosynthese

Risico-baten van tomosynthese onbekend

Daarom nog geen limieten: Vergelijk met standaard mammografie

Page 25: 7. drn mammografie, bouwman

Bedankt voor uw aandacht

Page 26: 7. drn mammografie, bouwman

ReferentiesEuropean Guidelines for Quality Assurance in Breast Cancer Screening and Diagnosis (fourth edition)

D. R. Dance. 1990 Monte Carlo calculation of conversion factors for the estimation of mean glandularbreast dose. Phys. Med. Biol. 35 1211-1219 45

D. R. Dance, C. L. Skinner, K. C. Young, J. R. Beckett and C. 2000 J. Kotre. Additional factors for the estimation of mean glandular breast dose using the UK mammography dosimetry protocol. Phys Med Biol45 3225-3240 (2000)

D.R. Dance, K.C. Young and R.E. van Engen 2009 Further factors for the estimation of mean glandular dose using the United Kingdom, European and IAEA dosimetry protocols. Phys. Med. Biol 54 4361-72

D.R. Dance, K.C. Young and R.E. van Engen 2010 Estimation of mean glandular dose for breast tomosynthesis: factors for use with the UK, European and IAEA breast dosimetry protocols. (Provisionally scheduled for December 2010, Phys Med Biol)

EUREF type testing protocol version 1.0 June 2008 (www.euref.org)

Landelijk Referentie Centrum voor Bevolkingsonderzoek op Borstkanker. Meetprotocol: Fysisch-technische testen van mammografie-appartuur in de Nederlandse borstkanker screening. Versie: 2.2 Januari 2010.