5 Nederlands Zorgstelsel Positief Gewaardeerd
2
algemeen 19 zorg & financiering > 1/2-2008 Het Nederlandse gezondheidszorgsysteem wordt hoog gewaardeerd door de Nederlandse burger. Ook in vergelijking met andere wester- se landen. Dat blijkt uit een internationale studie van het Commonwealth Fund. De studie is in Neder- land uitgevoerd door de afdeling Kwaliteit van Zorg van het UMC St Radboud te Nijmegen. De Nederlander is tevreden over de kwaliteit van de zorg, de betaalbaarheid en het functioneren van het stelsel. Minder tevreden is de Neder- lander over informatievoorziening en bureau- cratie. Kernboodschap De International Commonwealth Fund Interna- tional Health Policy Survey heeft tot doel inzicht te geven in de goede en minder goede aspecten van de gezondheidszorgsystemen in Australië, Canada, Duitsland, Engeland, Nederland, Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten. Voor deze jaarlijkse enquête wordt afwisselend het perspectief van zorgverleners, patiënten en zorgverzekeraars gekozen. Was het in 2006 de visie van de huisarts die centraal stond, in 2007 zijn consumenten geïnterviewd. De resultaten van 2007 geven een beeld van de kwaliteit van zorg zoals die door de consument wordt erva- ren. De mogelijkheid om consumentenervaringen tussen landen te vergelijken levert een enorme meerwaarde op. Daardoor is het niet alleen mogelijk de absolute scores te interpreteren, maar ook de relatieve scores bevatten waarde- volle informatie. Gezondheidstoestand en zorgconsumptie in Nederland Het hebben van een chronische aandoening komt bij de Nederlandse consumenten ongeveer even vaak voor dan bij consumenten in de ande- re landen. De zelfgerapporteerde gezondheidstoestand is in Nederland echter relatief slechter. De zorg- consumptie daarentegen ligt in Nederland op het laagste niveau van alle deelnemende landen. Het enige opvallende hierbij is, is dat het per- centage consumenten dat aangeeft geen medi- catie op recept te gebruiken op hetzelfde niveau of zelfs lager ligt dan in de andere landen, ter- wijl het Nederlandse beleid erom bekendstaat terughoudend te zijn met het voorschrijven van medicatie. Goede aspecten van het Nederlandse gezondheidszorgsysteem Nederlandse consumenten zijn, vergeleken met ander landen, relatief positief over het gezond- heidszorgsysteem op de volgende punten: 1. Vertrouwen: ongeveer de helft van de consu- menten in Nederland heeft veel vertrouwen in de verleende zorg. Dit percentage ligt in de andere landen beduidend lager. 2. Tevredenheid over het zorgstelsel: ruim veer- tig procent van de consumenten is van mening dat het gezondheidszorgsysteem in grote lijnen goed werkt. In de andere landen is een aanzienlijk kleiner deel van de consu- menten zo positief – velen vinden daar dat er minimaal essentiële veranderingen nodig zijn om het systeem te verbeteren. 3. Betaalbaarheid: slechts een klein deel van de respondenten geeft aan dat ze problemen hebben met het bekostigen van noodzake- lijke zorg. 4. Toegankelijkheid huisartsenzorg: bijna ieder- een heeft een vaste huisarts of huisartsen- praktijk en het is relatief goed mogelijk een afspraak met de huisarts te maken voor dezelfde of de volgende dag. 5. Toegankelijkheid buiten kantooruren en spoedzorg: een relatief groot percentage res- 5 nederlands zorgstelsel positief gewaardeerd ZenF-0108-cyaan.qxd 8-2-08 15:23 Pagina 19
Transcript of 5 Nederlands Zorgstelsel Positief Gewaardeerd
algemeen
19zorg & financiering > 1/2-2008
Het Nederlandse gezondheidszorgsysteemwordt hoog gewaardeerd door de Nederlandseburger. Ook in vergelijking met andere wester-se landen.Dat blijkt uit een internationale studie van hetCommonwealth Fund. De studie is in Neder-land uitgevoerd door de afdeling Kwaliteit vanZorg van het UMC St Radboud te Nijmegen.
De Nederlander is tevreden over de kwaliteit vande zorg, de betaalbaarheid en het functionerenvan het stelsel. Minder tevreden is de Neder-lander over informatievoorziening en bureau-cratie.
Kernboodschap
De International Commonwealth Fund Interna-tional Health Policy Survey heeft tot doel inzichtte geven in de goede en minder goede aspectenvan de gezondheidszorgsystemen in Australië,Canada, Duitsland, Engeland, Nederland,Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten. Voordeze jaarlijkse enquête wordt afwisselend hetperspectief van zorgverleners, patiënten enzorgverzekeraars gekozen. Was het in 2006 devisie van de huisarts die centraal stond, in 2007zijn consumenten geïnterviewd. De resultatenvan 2007 geven een beeld van de kwaliteit vanzorg zoals die door de consument wordt erva-ren.De mogelijkheid om consumentenervaringentussen landen te vergelijken levert een enormemeerwaarde op. Daardoor is het niet alleenmogelijk de absolute scores te interpreteren,maar ook de relatieve scores bevatten waarde-volle informatie.
Gezondheidstoestand en zorgconsumptie inNederland
Het hebben van een chronische aandoeningkomt bij de Nederlandse consumenten ongeveer
even vaak voor dan bij consumenten in de ande-re landen.De zelfgerapporteerde gezondheidstoestand isin Nederland echter relatief slechter. De zorg-consumptie daarentegen ligt in Nederland ophet laagste niveau van alle deelnemende landen.Het enige opvallende hierbij is, is dat het per-centage consumenten dat aangeeft geen medi-catie op recept te gebruiken op hetzelfde niveauof zelfs lager ligt dan in de andere landen, ter-wijl het Nederlandse beleid erom bekendstaatterughoudend te zijn met het voorschrijven vanmedicatie.
Goede aspecten van het Nederlandsegezondheidszorgsysteem
Nederlandse consumenten zijn, vergeleken metander landen, relatief positief over het gezond-heidszorgsysteem op de volgende punten:1. Vertrouwen: ongeveer de helft van de consu-
menten in Nederland heeft veel vertrouwenin de verleende zorg. Dit percentage ligt in deandere landen beduidend lager.
2. Tevredenheid over het zorgstelsel: ruim veer-tig procent van de consumenten is vanmening dat het gezondheidszorgsysteem ingrote lijnen goed werkt. In de andere landenis een aanzienlijk kleiner deel van de consu-menten zo positief – velen vinden daar dat erminimaal essentiële veranderingen nodigzijn om het systeem te verbeteren.
3. Betaalbaarheid: slechts een klein deel van derespondenten geeft aan dat ze problemenhebben met het bekostigen van noodzake-lijke zorg.
4. Toegankelijkheid huisartsenzorg: bijna ieder-een heeft een vaste huisarts of huisartsen-praktijk en het is relatief goed mogelijk eenafspraak met de huisarts te maken voordezelfde of de volgende dag.
5. Toegankelijkheid buiten kantooruren enspoedzorg: een relatief groot percentage res-
5 nederlands zorgstelsel positief gewaardeerd
ZenF-0108-cyaan.qxd 8-2-08 15:23 Pagina 19
stelsel
20 1/2-2008 > zorg & financiering
pondenten geeft aan dat het gemakkelijk isom zorg buiten kantooruren te krijgen en dewachttijden bij de afdeling Spoedeisendehulp zijn relatief kort.
6. Veiligheid: medische dossiers zijn relatiefvaak aanwezig en testuitslagen zijn relatiefvaak bekend.
Minder goede aspecten van het Nederlandsegezondheidszorgsysteem
Er is ruimte voor verbetering op de volgendepunten:1. Coördinatie van zorg: een centraal aan-
spreekpunt ontbreekt vaak en de rol van dehuisarts is beperkt. Voor patiënten met eenchronische aandoening is de zorgcoördinatieiets beter geregeld dan voor patiënten zondereen chronische aandoening.
2. Ontslag uit het ziekenhuis: de coördinatietussen eerste en tweede lijn kan beter en pati-enten krijgen bij ontslag relatief weinig infor-matie mee naar huis over geplande nazorg,medicatie en wat te doen bij calamiteiten.
3. Leefstijladvisering: de rol van de huisarts inde begeleiding van patiënten bij het verande-ren van de leefstijl is relatief beperkt.
4. Veiligheid: informatievoorziening over medi-catiegebruik wordt vaak achterwege gelaten.
5. Kiezen in de zorg: de huisarts in Nederlandhelpt de patiënt minder vaak dan in de anderelanden bij het kiezen van een specialist.
Samengevat zijn de prestaties in Nederland ophet terrein van informatievoorziening (voorlich-ting) en communicatie naar patiënten toe opveel punten mager. Het lijkt alsof de huisarts inNederland zijn patiënten op bepaalde puntenminder goed bijstaat dan in andere landen. Ophet terrein van het vertrouwen in, de tevreden-heid over en de betaalbaarheid van de zorgscoort Nederland daarentegen beter dan deandere landen.Bronnen: nieuwsbericht ministerie van VWS, 1 novem-ber 2007, UMC St Radboud Nijmegen, 2 november2007 en www.mednet.nl, 2 november 2007<
6 ‘zorg voor gezondheid vergt meer dan gezondheidszorg’
Volksgezondheid staat hoog op de politiekeagenda. Maar het debat gaat vooral overgezondheidszorg, of beter: ‘de ziekenzorg’.De politiek spreekt over zorgbeleid, niet overgezondheidsbeleid. Volgens de Engelse hoog-leraar Public Health David J. Hunter gaan we teveel uit van gezondheidsproblemen en tekort-komingen van individuele burgers. We kunnenbeter inzetten op de mogelijkheden waaroverburgers en gemeenschappen beschikken omzélf hun gezondheid te bevorderen. De samen-leving moet kiezen voor een nieuw paradigma.
In de G-lezing 2007 constateerde prof. dr. DavidHunter dat ‘diseases of comfort’ de belangrijk-ste doodsoorzaak van deze eeuw zijn. Het huidi-ge gezondheidsbeleid is daar niet op toegerust,
omdat het uitgaat van gezondheidsproblemenen tekortkomingen (‘deficits’) van individueleburgers, en inzet op het – met hulp van profes-sionals – repareren van schade en veranderenvan individueel gedrag. Hunter analyseerde deoorzaken van deze tekortschietende benadering.Hij noemde de onjuiste veronderstelling datmeer geld voor zorg ook meer gezondheid ople-vert. Of de druk op politici om vooral voldoendezorgvoorzieningen te garanderen. Ook wees hijop de ondermijnende effecten van de vrije markten het gebrek aan werkelijk commitment van depolitiek met de volksgezondheid. Voor eenduurzame en gezonde samenleving moeten weons onttrekken aan de dominantie van het bio-medische paradigma en ruimte creëren voor eenmeer sociaal-ecologisch concept, aldus Hunter.
ZenF-0108-cyaan.qxd 8-2-08 15:23 Pagina 20
