stelsel

48 3-2006 > zorg & financiering

De Mededingingswet is niet van toepassing opde onderhandelingen tussen ziekenhuizen, dedominante zorgverzekeraar in de regio en deregiovertegenwoordiger. Dit blijkt uit een infor-mele zienswijze die de Nederlandse Mededin-gingsautoriteit (NMa) heeft opgesteld opverzoek van het College tarieven gezondheids-zorg/de Zorgautoriteit in oprichting(CTG/ZAio).

Zorgverzekeraars mogen samen onderhandelenvia een regiovertegenwoordiger omdat dit voorhet vaststellen van het budget van zorginstellin-gen in het zogenoemde A-segment op ditmoment noodzakelijk is. Collectief overleg tus-sen verzekeraars en zorginstellingen leidt totproductie- en capaciteitsafspraken. De regiover-tegenwoordiger vertegenwoordigt alle zorgver-zekeraars, behalve de verzekeraar met het

grootste marktaandeel, die zelf aan de onder-handelingstafel zit. Op basis van deze onder-handelingen stelt CTG/ZAio per ziekenhuis hetbudget vast. In het zogenoemde A-segment, metgereguleerde marktwerking, zijn zorgverzeke-raars niet meer verplicht om een contract metelke zorginstelling af te sluiten (en vice versa).De NMa stelt vast dat het collectieve overlegvoortvloeit uit de Wet tarieven gezondheidszorg(WTG) en dat de Mededingingswet daarop nietvan toepassing is.

Zorg is een prioriteit in de NMa-agenda 2006.Ook dit jaar blijft de NMa alert op signalen diezij ontvangt en zal zij de zorgmarkt actief blijvenmonitoren. De NMa werkt bij het toezicht in dezorg samen met het CTG en de Zorgautoriteit inoprichting (CTG/ZAio).Bron: persbericht NMa, 10 maart 2006<

328 nma: mededingingswet geen invloed op overleg verzekeraarsen ziekenhuizen

329 gewijzigde transparantierichtlijn kan voor zorginstellingengrote gevolgen hebben

Op 28 november 2005 is de Richtlijn tot wijzi-ging van de Transparantierichtlijn uit 1980 inhet Publicatieblad van de Europese Unie ver-schenen. Verschillende sectoren die in het verle-den door het bestaan van nationale, regionale oflokale monopolies werden gekenmerkt, zijninmiddels geheel of gedeeltelijk voor mededin-ging opengesteld. Dat geldt inmiddels dus ookvoor een belangrijk deel van de zorgsectoren.

De oorspronkelijke Transparantierichtlijn80/723/EEG streefde er aanvankelijk naar hetbeschikbaar stellen van openbare middelen aanstaatsbedrijven inzichtelijk te maken. Inmiddelsis het ter beschikking stellen van overheidsgeldaan (voormalige) staatsbedrijven niet langermeer vanzelfsprekend. De relatie tussen over-heid en ondernemingen is kortom veranderd.

De nieuwe Wijzigingsrichtlijn 2005/81/EG dientervoor om ook in deze nieuwe situatie de nale-ving van de mededingingsregels van het EG-Verdrag te verzekeren en de controle daarop tevereenvoudigen. Daarvoor is geregeld dat open-bare bedrijven en ondernemingen waaraan delidstaten bijzondere of uitsluitende rechten ver-lenen gescheiden boekhoudingen gaan voeren.

Toepassing op zorginstellingen was onduidelijk

Nederland was er in het verleden al voorstandervan om de reikwijdte van de bestaande Transpa-rantierichtlijn te verbreden. De voorgestelde ver-plichting van het voeren van een gescheidenboekhouding vormde naar het oordeel van deMinister van Economische Zaken een goed

ZenF-0306-cyaan.qxd 14-4-2006 9:26 Pagina 48

mededinging

49zorg & financiering > 3-2006

middel voor de Europese Commissie om toe tezien op de naleving van de mededingingsregels(brief Minister van EZ d.d. 19 juni 2000, TK 22112 nr. 165). In de Richtlijn werden begrippengehanteerd als ‘overheid’ en ‘onderneming’. Diebegrippen pasten echter vaak moeilijk in deNederlandse context en op Nederlandsepubliek-private arrangementen. Als voorbeeldheeft de Minister gewezen op private organisa-ties, al dan niet geprivatiseerd, die naast hunmarktactiviteiten gedeeltelijk óók door de toede-ling van bijzondere rechten zijn belast met detenuitvoerlegging van publieke taken, zoalswoningcorporaties en zorginstellingen. Hetgaat daarbij dus om bedrijven en instellingen dievormen van ‘staatssteun’ krijgen. Het was devraag of deze organisaties moesten wordengezien als ‘overheid’, als ‘openbaar bedrijf ’, danwel als ‘onderneming’ die in bij de toepassingvan richtlijn waren uitgezonderd. Zo kon er dusenige verwarring ontstaan over de wijze waaropde richtlijn op onderdelen nageleefd moet wor-den.

Gescheiden boekhouding voeren

De nieuwe richtlijn legt de lidstaten van de EUde verplichting op ervoor te zorgen dat bedrijvenen instellingen die in een of andere vorm staats-steun ontvangen, naast vergoedingen uit com-

merciële activiteiten, een gescheiden boekhou-ding voeren. Daarbij mag vanuit het ‘publiekedeel’ geen subsidiëring plaatsvinden van hetcommerciële deel. In dit opzicht past de nieuwerichtlijn ook bij het toezicht op de ongewensteeffecten van kruissubsidiëring zoals dat na deinwerkingtreding van de Wet marktordeninggezondheidszorg (WMG) door de NederlandseZorgautoriteit (NZa) zal worden uitgevoerd.

Effecten van de nieuwe regeling voor de zorginstellingen

De effecten van deze nieuwe Transparantie-richtlijn zijn voor de zorginstellingen voorals-nog onduidelijk. Wel mag worden verwacht datde eis van het voeren van een dubbele boekhou-ding voor veel zorginstellingen tot een aanmer-kelijke verzwaring van de (administratieve)lasten zal lijden. De invoering van marktwerkingkan dus op dit punt voor de zorginstellingenkostenverhogend gaan werken. Wel zal eerstnog de Nederlandse wetgeving (Mededingings-wet en/of WMG) aan de nieuwe richtlijn in deloop van dit jaar moeten worden aangepast.Aangezien de Transparantierichtlijn de overheidertoe verplicht de wetgeving conform de richt-lijn aan te passen, valt er dus waarschijnlijk nietaan een lastenverzwaring te ontkomen.Auteur: mr. dr. H.E.G.M. Hermans<

330 plan hofpoort ziekenhuis voor zbc in strijd met prestatiecontract ziekenhuizen

Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en de regio-vertegenwoordiging plaatsen vraagtekens bij deplannen van het Hofpoort Ziekenhuis in Woer-den om een zelfstandig behandelcentrum (ZBC)voor KNO-ingrepen op te zetten. Het initiatiefvan Hofpoort staat volgens ZN en de regioverte-genwoordiger haaks op het prestatiecontractvan ziekenhuizen, zorgverzekeraars en hetMinisterie van VWS voor de jaren 2006 en 2007.Ook is binnen het budgettaire kader voor de

ziekenhuiszorg niet duidelijk ten laste vanwelk ziekenhuis de eventuele extra productievan KNO-ingrepen bekostigd zou moeten worden.

De gezamenlijke zorgverzekeraars hebbenbegrip voor de wens van het Hofpoort Zieken-huis om extra zorg te willen leveren. Maar hetinitiatief om dit via een ZBC te doen, staat haaksop het prestatiecontract van ziekenhuizen, zorg-

ZenF-0306-cyaan.qxd 14-4-2006 9:26 Pagina 49