Van verdrag naar inclusie

▪Beilen, 10 mei 2017 ▪Dick Houtzager

2

VN-verdrag: de eerste stappen

Van verdrag naar inclusie

Dé Vraag: ‘Hoe bereiken we een inclusieve samenleving?’

▪Wie maken van de implementatie een succes? ▪Wat is de rol van het College voor de Rechten van de Mens?

3

Van verdrag naar inclusie

▪ Wie spelen een rol? ▪ Overheid als duty bearer

▪ Implementatiebureau VWS ▪ Gemeenten ▪ Provincie

▪ Samenleving ▪ Mensen met een beperking ▪ Organisaties van/voor mensen met beperking ▪ Bedrijfsleven

▪ College voor de Rechten van de Mens ▪ ‘Bevorderen, beschermen, monitoren’

4

Rol overheid: Gemeente en provincie (1)

▪ De overheid wordt verplicht het verdrag uit te voeren ▪ Motie Tweede Kamer: gemeenten moeten periodiek plan

maken over uitvoering verdrag. ▪ Rijk is verantwoordelijk voor implementatie in NL: oprichten

implementatiebureau. ▪ Gemeente is verantwoordelijk voor implementatie op terreinen waar

zij verantwoordelijk voor is.

5

Rol overheid: Gemeente en provincie (2)

▪ (Openbaar) vervoer: recht op mobiliteit (art. 20) ▪ Bouwen, wonen, openbare ruimte: recht op

toegankelijkheid (art.9) en zelfstandig wonen (art. 19) ▪ Veiligheid zoals brand en calamiteiten recht op

veiligheid (art. 11) ▪ Informatie gemeente: toegankelijke informatie,

websites voldoen aan drempelvrij.nl (art. 9) ▪ Verkiezingen: toegankelijke informatie (art. 9),

stemlokalen en stemhokjes (art. 29) ▪ Cultuur, recreatie en sport: recht op gelijke deelname

(art. 30)

6

Rol overheid: Gemeente en provincie (3)

▪ Jeugdzorg: recht op gezondheid (art. 25) en zelfstandig wonen (art. 19)

▪ WMO 2015: recht op ondersteuning bij participatie (art. 26)

▪ Participatiewet: recht op werk (art. 27) ▪ Passend onderwijs: recht op inclusief onderwijs (art. 24)

7

Rol College voor de Rechten van de Mens

▪ Monitoring van het verdrag: ▪ Keuze voor vier strategische thema’s ▪ Ontwikkelen van indicatoren ▪ Onderzoeken:

▪ Curatele, bewindvoering, mentorschap (artikel 12 Verdrag) ▪ Toegankelijkheid busvervoer (artikel 9 Verdrag) ▪ Toegankelijkheid stemlokalen (artikel 29 Verdrag)

▪ Toepassen Wet gelijke behandeling: ▪ Oordeel in individuele gevallen

8

Van verdrag naar inclusie

Vier strategische thema’s: 1.Toegankelijkheid 2.Werken 3.Onderwijs 4.Zelfstandig wonen en deelnemen aan de samenleving

9

1. Toegankelijkheid

▪ Leerproces, geleidelijke veranderingen ▪ Bewustwording:

▪ Implementatiebureau VWS ▪ Brancheorganisaties bedrijfsleven ▪ Gemeenten, provincies

▪ Handicap is veelvormig, toegankelijkheid moet breed zijn, ook de digitale omgeving hoort er bij

10

2. Werk

▪ Iedereen moet op zijn of haar niveau mee kunnen doen ▪ Maak het aantrekkelijk voor werkgevers om, ook buiten

de Participatiewet, mensen met beperking aan te nemen

▪ Breng goede voorbeelden bij elkaar

11

3. Onderwijs

▪ Leerlingen hebben er baat bij gemengd les te krijgen: onderzoek of inclusief onderwijs kan worden ingevoerd.

▪ Laat thuiszitters weer onderwijs krijgen, neem kinderen serieus

▪ Geef (toekomstige) docenten de gelegenheid om te leren om te gaan met leerlingen met beperkingen.

12

4. Zelfstandig wonen en participeren

▪ Houd autonomie als sleutelbegrip aan, ook in instellingen.

▪ Zorg voor voldoende aangepaste woningen ▪ Hou rekening met de daadwerkelijke behoefte aan

ondersteuning om zelfstandig wonen en participatie mogelijk te maken.

13

Recht op gelijke behandeling

▪ Wet gelijke behandeling handicap/chronische ziekte (2003) ▪ Verbiedt discriminatie ▪ Plicht om doeltreffende aanpassingen te verrichten ▪ Plicht om geleidelijk te zorgen voor algemene toegankelijkheid ▪ Terreinen:

▪ Arbeid ▪ Goederen en diensten (incl. onderwijs) ▪ Wonen ▪ Openbaar vervoer

14

Recht op gelijke behandeling

▪ Verzoek om een oordeel: ▪ Schriftelijk ▪ Onderzoek: ingediende stukken, zitting ▪ Oordeel binnen 6 maanden

▪ Aantallen verzoeken/oordelen ▪ Verzoeken:

15

Top 3 2014 2015 2016

Handicap 13% 16% 20%

Ras 24% 20% 19%

Geslacht 18% 18% 17%

Totaal aantal 463 422 463

Recht op gelijke behandeling

▪ Oordelen

16

Top 3 2014 2015 2016

Ras 16% 19% 23%

Geslacht 24% 15% 20%

Handicap 14% 18% 18%

Totaal aantal 179 155 151

Oordelen gelijke behandeling

▪ Een slechthorende vrouw moet bij een notariskantoor extra kosten betalen voor de aanwezigheid van een doventolk. ▪ Discriminatie?

▪ Een vrouw met een visuele beperking mag in een hotel niet in de ontbijtzaal plaatsnemen, omdat zij een hulphond bij zich heeft. ▪ Discriminatie?

17

Oordelen gelijke behandeling

▪ Een afwasser in een restaurant glijdt uit en loopt een ontwrichte elleboog op. Hij zit langdurig in het gips. Na 8 weken wordt hij ontslagen. ▪ Discriminatie?

▪ Een brandweerman met kleurenblindheid wordt ontslagen. Volgens de brandweer kan hij geen kleurcodes op voorschriften zien en niet verschillende kleuren rook onderscheiden. ▪ Discriminatie?

18

19

Contactgegevens College

College voor de Rechten van de Mens Kleine Singel 1-3 Postbus 16001 3500 DA Utrecht

info@mensenrechten.nl www.mensenrechten.nl