20120711 De Groene Amsterdammer LIE MORE Scandal

7/31/2019 20120711 De Groene Amsterdammer LIE MORE Scandal

1/5

14-08-12 01:41De Groene Amsterdammer - Het LIE MORE-schandaal

Pagina 1 van 5http://www.groene.nl/2012/28/het-lie-more-schandaal

11-07-2012Het LIE MORE-schandaal

DE BANK ALS CASINO

Politici roepen om strenger toezicht na de rentemanipulatie door Barclays. Zij

vergeten dat de autoriteiten zelf medeplichtig zijn geworden aan het gokken met

honderden miljarden aan nepgeld.

JOOST RAMAER

Tweeten 0 0

ACHTERAF kan Martin Taylor zich wel voor zijn kop slaan. Zondag beschreef hij op de website van

deFinancial Times een episode uit 1998, toen hij de eerste man was bij de Britse grootbankBarclays,

nu de hoofdverdachte in het LIBOR-schandaal over de manipulatie van belangrijke rentetarieven.

Veertien jaar geleden kreeg hij een verzoek van zakenbankdochter Barclays Capital. Die wilde groeien

door te investeren in de staatsobligaties van opkomende economien zoals Rusland. Daarvoor was wel

een drastische verhoging nodig van de handelslimieten, de maximale posities die Capital mocht

innemen in bepaalde soorten effecten. Banken die leningen kopen van bedrijven of overheden lopen

altijd het risico dat de debiteur failliet gaat. Hoe hoger de handelslimiet, hoe groter het verlies als zich

zon bankroet voordoet.

Barclays Capital vroeg om een vervijfvoudiging van haar handelsplafonds. Taylor gaf ongeveer de

helft. Een paar maanden later staakte de Russische staat onverwacht de betaling van rente en

aflossingen aan zijn geldschieters: de roebelcrisis was een feit. Onder de getroffen westerse bankenbehoorde Barclays tot de zwaarste verliezers. Capital bleek haar limieten met voeten te hebben

getreden door diverse Russische tegenpartijen valselijk voor te stellen als Zwitsers of Amerikaans. De

betrokken handelaren werden ontslagen. Maar hun leider hield vol dat hij niets van hun gesjoemel

had geweten. Tegenover Taylor putte hij zich uit in excuses. Hij hield van Barclays, vond het

vreselijk wat er was gebeurd en bood zijn ontslag aan. Taylor liet hem zitten omdat hij vreesde dat de

zakenbank anders uiteen zou vallen.

De man in kwestie heette Bob Diamond. Vorige week sneuvelde hij alsnog als gevolg van de LIBOR-affaire. Tegenover het Lagerhuis uitte hij zich net zo als in 1998. Vreselijk wat er was gebeurd. I love

1Like
http://nl.wikipedia.org/wiki/Roebelcrisishttp://en.wikipedia.org/wiki/Barclayshttps://twitter.com/intent/tweet?original_referer=http%3A%2F%2Fwww.groene.nl%2F2012%2F28%2Fhet-lie-more-schandaal&source=tweetbutton&text=De%20Groene%20Amsterdammer%20-%20Het%20LIE%20MORE-schandaal&url=http%3A%2F%2Fwww.groene.nl%2F2012%2F28%2Fhet-lie-more-schandaalhttp://twitter.com/search?q=http%3A%2F%2Fwww.groene.nl%2F2012%2F28%2Fhet-lie-more-schandaalhttp://www.facebook.com/plugins/like.php?channel_url=http%3A%2F%2Fstatic.ak.facebook.com%2Fconnect%2Fxd_arbiter.php%3Fversion%3D9%23cb%3Df231307e4%26origin%3Dhttp%253A%252F%252Fwww.groene.nl%252Ff3f976387%26domain%3Dwww.groene.nl%26relation%3Dparent.parent&extended_social_context=false&href=http%3A%2F%2Fwww.groene.nl%2F2012%2F28%2Fhet-lie-more-schandaal&layout=button_count&locale=en_US&node_type=link&sdk=joey&send=false&show_faces=false&width=120#http://www.groene.nl/2012/28/het-lie-more-schandaal#http://www.groene.nl/zoek?search=&search_author=Joost%20Ramaerhttp://www.groene.nl/homehttp://www.groene.nl/homehttp://www.groene.nl/homehttp://www.facebook.com/plugins/like.php?channel_url=http%3A%2F%2Fstatic.ak.facebook.com%2Fconnect%2Fxd_arbiter.php%3Fversion%3D9%23cb%3Df231307e4%26origin%3Dhttp%253A%252F%252Fwww.groene.nl%252Ff3f976387%26domain%3Dwww.groene.nl%26relation%3Dparent.parent&extended_social_context=false&href=http%3A%2F%2Fwww.groene.nl%2F2012%2F28%2Fhet-lie-more-schandaal&layout=button_count&locale=en_US&node_type=link&sdk=joey&send=false&show_faces=false&width=120#http://nl.wikipedia.org/wiki/Roebelcrisishttp://en.wikipedia.org/wiki/Barclayshttp://www.groene.nl/2012/28/het-lie-more-schandaal#http://www.groene.nl/zoek?search=&search_author=Joost%20Ramaerhttp://twitter.com/search?q=http%3A%2F%2Fwww.groene.nl%2F2012%2F28%2Fhet-lie-more-schandaalhttps://twitter.com/intent/tweet?original_referer=http%3A%2F%2Fwww.groene.nl%2F2012%2F28%2Fhet-lie-more-schandaal&source=tweetbutton&text=De%20Groene%20Amsterdammer%20-%20Het%20LIE%20MORE-schandaal&url=http%3A%2F%2Fwww.groene.nl%2F2012%2F28%2Fhet-lie-more-schandaalhttp://www.groene.nl/home


2/5



Barclays.Ik ben bang dat de geschiedenis een heel andere wending had genomen als ik hem had

ontslagen, schrijft Martin Taylor. Ik verdien kritiek omdat ik als een van de eersten ben gevallen voor

de mythe van Diamonds onvervangbaarheid.

HOE HOFFELIJKTaylors mea culpa ook is, het is zeer de vraag of het iets had uitgemaakt als hij

Bob Diamond toen al had laten gaan. Waarschijnlijk was er gewoon een Diamond-kloon voor in de

plaats gekomen. Achteraf is het alsof een onstuitbare natuurkracht ons van de roebel- naar de

kredietcrisis heeft geduwd, en verder nog. Een meteoor, die op zijn ramkoers richting aarde steeds

groter wordt.

LIBORis de moeder van alle schandalen op deze wilde rit. De London Interbank Offered Rate bepaalt de

rentes van honderden biljoenen aan financile producten over de hele wereld die luiden in

Amerikaanse dollars of Britse ponden studieleningen, woninghypotheken, bedrijfskredieten en de

leningen die gemeenten en provincies opnemen op de financile markten. De Euro Interbank Offered

Rate (Euribor) doet hetzelfde voor zulke producten in euros. Ondanks deze enorme belangen komen

beide al jaren LIBORsinds 1986, Euribor sinds 1999 tot stand via een bankiersonderonsje, zonder

enig onafhankelijk toezicht. Iedere handelsdag vr elf uur s ochtends geven de belangrijkste banken

de rentes op die zij elkaar in rekening brengen op leningen voor LIBOR, op tegoeden voor Euribor. Uit

deze opgaven destilleren de Europese en Londensebankiersverenigingen de marktrentes van die dag

voor een reeks van looptijden, die ze meteen verspreiden via de financile databoer Thomson Reuters.

Het schandaal dat Diamond de kop kostte, laat zien hoe eenvoudig dit informele rentecasino te kraken

is.

De bankiersclubs vertrouwen op de submitters, de vrouwen en mannen die binnen de deelnemende

banken als rente-orakels fungeren. Zij worden geacht hun opgaven te baseren op de rentes die hun

banken die dag daadwerkelijk vragen of ontvangen. Maar dit gentlemens agreement van een kwart

eeuw geleden is niet meegegroeid met de meteoor van de financile markten. Het wezen van

bankieren was eeuwenlang simpel: je trekt geld aan van spaarders tegen drie procent, en je leent het

uit tegen vier procent. Naarmate die business in omvang toenam, groeide ook het risico van

schommelingen in de marktrente. Banken en bedrijven bedachten producten om zich daartegen in te

dekken. Via swaps kunnen zij rentebetalingen of -inkomsten met elkaar ruilen een vaste rente tegen

een variabele, of andersom. Viafutures kunnen ze inspelen op een toekomstige stijging of daling van

de rente. Beide contracten behoren niet voor niets tot de familie der derivaten: ze zijn ooit bedacht als

bijproduct van echte transacties. Banken die hypotheken verstrekken tegen vijf procent rente kunnen

zich met futures indekken tegen de kans dat de rente stijgt naar zeven procent, met als gevolg tweeprocentpunten verlies op hun hypotheken. Maar gaandeweg hebben de derivaten zich ontworsteld aan
http://nl.wikipedia.org/wiki/Financi%C3%ABle_derivatenhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Futurehttp://nl.wikipedia.org/wiki/Swap_(financieel)http://nl.wikipedia.org/wiki/Euriborhttp://nl.wikipedia.org/wiki/London_Interbank_Offered_Rate


3/5



hun moedercontracten en zijn ze een eigen leven gaan leiden. Als voer voor speculanten, die geld

proberen te verdienen aan de prijsschommelingen voor kortere en langere termijnen. Zo groeit de

meteoor door de aanwas vanfunny money.

Het traditionele bankieren, geld uitlenen aan particulieren en bedrijven, was vorig jaar wereldwijd

goed voor 22 biljoen dollar, zo blijkt uit cijfers van de Bank voor Internationale Betalingen (pdf) inBasel, de moeder van alle banken, zelfs de centrale. Een onvoorstelbaar groot bedrag, dat niettemin in

het niet verzinkt bij de handel in bijproducten. Volgens dezelfde BIB (pdf) stond er in de eerste helft

van 2011 wereldwijd voor 554 biljoen dollar aan rentederivaten uit, waarvan 220 biljoen gekoppeld

aan eurorentes, 171 biljoen aan dollarrentes en vijftig biljoen aan pond sterling-rentes. De grootste

rentefuture is de Eurodollar-future die wordt verhandeld aan de Chicago Mercantile Exchange en is

gekoppeld aan de dollar-LIBOR. In heel 2011 werd er voor 564 biljoen dollar in deze ene future

gehandeld.

Barclays Bank kan model staan voor de schizofrenie die hiervan het gevolg is. De bank is in de loop

van decennia groot geworden als een typische High Street bank, een Britse ABN Amro of Rabobank,

geleid door godvruchtige Quakers, met overal filialen en honderdduizenden brave rekeninghouders.

Zakenbankdochter Barclays Capital was daarbij vergeleken een upstart, een product van de wilde

jaren tachtig en negentig toen de financile markten maar n richting leken te hebben: omhoog. Maar

daar regeert wel het type traders dat er geen been in ziet de nationaliteit van handelspartners te

vervalsen. En hun business is vandaag de dag vele malen groter dan die van de traditionele bankier

gemeten naar omvang, naar winstkansen n, zeker nu cruciaal, naar de kansen op verlies.

Vanaf 2005, lang voor de kredietcrisis, begonnen de traders van Barclays te bellen en te e-mailen met

de submitters van Barclays. Of die niet hogere of lagere LIBOR-quotes konden afgeven, net zoals het hun

uitkwam. Als ze hun zin niet kregen, schakelden ze hun superieuren in, die zich opvallend vaak voor

deze kar lieten spannen. In het begin waren de uitwisselingen stekelig van aard: Dude, youre killing

me!Maar al gauw werden de submitters meegaander: Ill see what I can do.Dat nieuws verspreidde

zich snel. De handelaren begonnen verzoeken van collegas bij andere banken aan hun submitters doorte geven. Zelfs die werden gehonoreerd. Dude, I owe you big time!meldde een zon handelaar van

buiten opgetogen aan zijn contact binnen Barclays. Come over one day after work, and Im opening a

bottle of Bollinger.

Dit hele spel was streng verboden, oordeelden de Britse banktoezichthouder FSAen zijn Amerikaanse

tegenvoeter CFTC. De LIBOR-regels staan niet toe de posities van derivatenhandelaren te laten

meewegen. Maar die posities waren veel groter en, afhankelijk van je persoonlijke kijk op het geheel,

veel kansrijker of juist bedreigender dan de hypotheek- en kredietportefeuilles van de traditioneleBarclays-bankiers. De submitters deden simpelweg wat de nieuwe zakelijke balans binnen de bank van
http://www.cftc.gov/ucm/groups/public/@lrenforcementactions/documents/legalpleading/enfbarclaysorder062712.pdfhttp://www.fsa.gov.uk/static/pubs/final/barclays-jun12.pdfhttp://www.bis.org/publ/otc_hy1111.pdfhttp://www.bis.org/publ/qtrpdf/r_qs1206.pdf


4/5



hen vroeg.

INMIDDELS weerklinkt de onvermijdelijke roep om strenger toezicht en nieuwe voorschriften.

Michel Barnier, eurocommissaris voor de Interne Markt en Diensten, wil de bestaande Europese

regels tegen misbruik van marktpositie aanpassen om manipulatie van alle belangrijke

marktindicatoren strafbaar te maken. Maar fraude, oplichting en valsheid in geschrifte stn al

eeuwen in de wetboeken van strafrecht. Ze hoeven alleen maar te worden gerechercheerd en vervolgd.

Zinniger is dan ook het voorstel van Labour-leider Ed Miliband om het Britse Serious Fraud Office uit

te breiden met een speciale unit voor witteboordencriminaliteit. Ongelooflijk trouwens, dat de hoogste

boevenvangers van een van de grootste financile markten op aarde, de Londense City, zon afdeling

kennelijk nog steeds niet hebben.

Barney Frank, Democratisch lid van het Huis van Afgevaardigden in Washington, wil dat het

Amerikaanse Congres de rentemanipulatie gaat onderzoeken tijdens hoorzittingen waarbij de hele

structuur van LIBOR ter discussie moet staan. Frank was een van de auteurs van de nieuwe Dodd-

Frank-wet, die de ongebreidelde goklust van de grote banken met andermans geld aan banden moest

leggen. Helaas heeft de lobby van Wall Street Dodd-Frank de scherpste tanden uitgetrokken nog

voordat de wet van kracht werd. Regisseur van deze uitkleedpartij was die andere Dimond, Jamie, de

koning van JP Morgan Chase die onlangs moest uitleggen hoe zijn TBTF-bank de afkorting staat voor

too big to fail negen miljard dollar verspeelde in weer een ander Londens casino.

Het grootste probleem is dat de autoriteiten zelf meespelen. Krediet- en eurocrisis bezweren zij door

voor honderden miljarden aan nepgeld in de economie te pompen. De centrale banken houden hun

rentes zo laag dat kapitaal vrijwel gratis is voor de Dimonds en Diamonds. Daarom begon JP Morgan

Chase aan zijn desastreuze gok in Londen. Daarom ook voerde Paul Tucker in het najaar van 2008 zijn

geruchtmakende gesprekken met Bob Diamond. De vice-gouverneur van de Bank of England maakte

zich in die tijd ernstige zorgen over de financile soliditeit van Barclays omdat de bank zulke hoge

LIBOR-quotes afgaf een mogelijke indicatie dat zij zelf steeds straffere rentes moest betalen voor wat

ze bij andere banken leende. De centrale en de commercile bank hadden destijds allebei belang bij

lagere rentes. De Britse overheid had al miljarden gespendeerd aan de redding van RBS en Northern

Rock. Nog een omvallende grootbank kon Tucker er niet bij hebben. Wat zou helpen is een openbare

erkenning door de autoriteiten dat ze medeplichtig zijn geworden aan de ontspoorde financile

goktempels. Noodgedwongen en met de beste bedoelingen, maar toch. Eerst moeten we de bodem

opzoeken van het totaal gerodeerde vertrouwen in banken en financile markten, dan pas kunnen we

dat weer opbouwen. Tot die tijd blijft liegen en bedriegen de norm. Wat nou LIBOR-schandaal, zeionlangs Dennis Kelleher, een voormalige topadvocaat en een van de weinige gezaghebbende figuren
http://www.rollingstone.com/politics/blogs/taibblog/talking-wall-street-corruption-libor-scandal-with-eliot-spitzer-20120706http://www.rollingstone.com/politics/news/how-wall-street-killed-financial-reform-20120510


5/5



die in Washington tegen Wall Street lobbyen. De echte kwestie is het businessmodel van de grote

banken: LIE MORE.

Martin Taylor heeft de tempels al lang de rug toegekeerd. Zijn les uit de roebelcrisis was dat Barclays

zaken- en consumentenbank uit elkaar moest trekken. Toen zijn Board daar niets van wilde weten trad

hij in oktober 1998 af. Nu is hij president-commissaris van Syngenta, een Zwitserse producent vanveredelde zaden en pesticiden. Een echte business met echte producten, waarover hij niet hoeft te

liegen.

Tweeten 0 01Like
http://www.facebook.com/plugins/like.php?channel_url=http%3A%2F%2Fstatic.ak.facebook.com%2Fconnect%2Fxd_arbiter.php%3Fversion%3D9%23cb%3Df575e5a1%26origin%3Dhttp%253A%252F%252Fwww.groene.nl%252Ff3f976387%26domain%3Dwww.groene.nl%26relation%3Dparent.parent&extended_social_context=false&href=http%3A%2F%2Fwww.groene.nl%2F2012%2F28%2Fhet-lie-more-schandaal&layout=button_count&locale=en_US&node_type=link&sdk=joey&send=false&show_faces=false&width=120#http://www.groene.nl/2012/28/het-lie-more-schandaal#http://twitter.com/search?q=http%3A%2F%2Fwww.groene.nl%2F2012%2F28%2Fhet-lie-more-schandaalhttps://twitter.com/intent/tweet?original_referer=http%3A%2F%2Fwww.groene.nl%2F2012%2F28%2Fhet-lie-more-schandaal&source=tweetbutton&text=De%20Groene%20Amsterdammer%20-%20Het%20LIE%20MORE-schandaal&url=http%3A%2F%2Fwww.groene.nl%2F2012%2F28%2Fhet-lie-more-schandaal

20120711 De Groene Amsterdammer LIE MORE Scandal

Documents

Transcript of 20120711 De Groene Amsterdammer LIE MORE Scandal